Jaarverslag Lelystad, februari Annemarie Bakker Jacqueline Lijs Erik van Nuland

Jaarverslag 2006

Lelystad, februari 2006 Annemarie Bakker Jacqueline Lijs Erik van Nuland

INHOUDSOPGAVE pagina

INLEIDING

3

1. 1.1 1.2 1.3 1.4

ORGANISATIE Consulenten Bestuur van de Stichting Bijdrage van de initiatiefnemers, subsidiegevers en adviseurs Projectmanagement

4 4 4 4 5

2. 2.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.3

6 6 7 7 9

2.3.1 2.3.2 2.4

INDIVIDUELE ONDERSTEUNING Promotie NORT Flevoland Resultaten individuele ondersteuning Annemarie Bakker, consulent horeca Aantal bedrijven, bedrijfsbezoeken en contacten Inhoudelijke onderwerpen Resultaten individuele ondersteuning: Jacqueline Lijs, consulent recreatie en watersport Aantal bedrijven, bedrijfsbezoeken en contacten Inhoudelijke onderwerpen Bijdrageregeling externe advisering

9 9 11 12

3. 3.1 3.2

COLLECTIEVE PROJECTEN EN ACTIVITEITEN Resultaten collectieve projecten en activiteiten Overige activiteiten

14 14 24

4.

DOORKIJK 2007

26

CONCLUSIES

27

BIJLAGEN

2

INLEIDING Het stimuleren van kwaliteitsverbetering, professionalisering en samenwerking in de toeristischrecreatieve sector in Flevoland is het doel waarmee NORT Flevoland als project in 2004 van start is gegaan. Dit op initiatief van de brancheorganisaties RECRON, Koninklijk Horeca Nederland en HISWA Vereniging. Het project wordt mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie, provincie Flevoland, Kamer van Koophandel Flevoland en het Flevolands Bureau voor Toerisme. Gedurende de looptijd van ruim drie jaar (2004 - medio 2007) heeft de stichting NORT Flevoland twee consulenten in dienst die zich bezig houden met twee hoofdtaken: individuele ondersteuning van ondernemers en het opstarten en uitvoeren van collectieve projecten. De looptijd van het project vordert gestaag, zo ook de resultaten. Het jaar 2006, het derde projectjaar van NORT Flevoland, stond in het teken van de voortzetting van reeds opgezette activiteiten in 2005 en het realiseren van nieuwe projecten aan de hand van het projectplan. In deze rapportage, het derde jaarverslag met betrekking tot de voortgang van Stichting NORT Flevoland, wordt verslag gedaan van de activiteiten en resultaten van NORT Flevoland van 1 januari tot en met 31 december 2006. Allereerst wordt de organisatie van Stichting NORT Flevoland in 2006 in kaart gebracht. Vervolgens wordt een beschrijving gegeven van de individuele ondersteuning die de consulenten het afgelopen jaar aan de Flevolandse ondernemers in de horeca- en watersportbranche en recreatiesector hebben gegeven. Daarna wordt ingegaan op de ontwikkeling en uitvoering van de collectieve activiteiten in 2006. Een doorkijk naar 2007 en belangrijke conclusies sluiten dit rapport af.

3

1

ORGANISATIE

1.1

Consulenten

De stichting NORT Flevoland tracht haar doelstellingen te realiseren door de inzet van twee consulenten. De volgende personen zijn in 2006 in dienst van de stichting: • Annemarie Bakker, consulent horeca (40 uur per week, in dienst vanaf 1 april 2004); • Jacqueline Lijs-Verhoeven, consulent recreatie en watersport (27 uur per week, in dienst vanaf 1 juni 2004). Voor de consulenten is ook in 2006 gezamenlijk een werkplek in het Ondernemingencentrum Flevoland te Lelystad. Een centrale locatie waar ook een aantal betrokken organisaties zoals de Kamer van Koophandel Flevoland en de regiomanager van de HISWA Vereniging gevestigd is.

1.2

Bestuur van de stichting

Het bestuur van de stichting NORT Flevoland kent in 2006 de volgende samenstelling: • de heer D.J. Verstand, waarnemend voorzitter (vanaf juni 2006); • de heer M.M.C. Maassen (vertegenwoordiger van RECRON; in bestuur vanaf juni 2006); • de heer J. Klop (ondernemer namens RECRON); • de heer G.H.J.C. Dijks (vertegenwoordiger van HISWA Vereniging); • mevrouw N. Struiwig-Sap (ondernemer namens HISWA Vereniging); • de heer A.J.H. van Dijk (vertegenwoordiger van Koninklijk Horeca Nederland); • de heer W. de Boer (ondernemer namens Koninklijk Horeca Nederland); • de heer H.H. Gerssen (vertegenwoordiger van de Kamer van Koophandel Flevoland; in bestuur vanaf najaar 2006). Het bestuur is in 2006 drie keer bijeen gekomen.

1.3

Bijdrage van de initiatiefnemers, subsidiegevers en adviseurs

►initiatiefnemers Net zoals in 2005 geven de brancheorganisaties RECRON, HISWA Vereniging en Koninklijk Horeca Nederland in 2006 inhoudelijke ondersteuning aan de consulenten. De bijdrage van de brancheorganisaties werd geleverd door onder meer het voeren van werkoverleg tussen regiomanagers brancheorganisaties en NORT consulenten, het beschikbaar stellen van kennis en informatie, communicatie van NORT naar de leden van de brancheorganisaties en het mede aansturing geven aan de consulenten. In het najaar van 2006 is in overleg met de brancheorganisaties besloten om voor 2007 te gaan werken met een communicatieplan en jaarplanning. Op deze manier wordt er een optimale communicatie tussen de diverse partijen beoogd. Voor meer informatie zie hoofdstuk 3.2 overige activiteiten.

4

► subsidiegevers Aan het project is een subsidie toegekend door de Europese Unie (Europees Fonds Regionale Ontwikkeling) van €1.050.837,-- en de provincie Flevoland van €80.000,--. Eind 2006 heeft er overleg plaatsgevonden met de subsidiegever. Het beschikbare budget biedt ruimte voor een verlenging van het project tot en met september 2007 en ook zijn er enkele extra werkzaamheden mogelijk (o.a. project Groene Synergie). De provincie heeft ingestemd met deze aanpassingen. ► adviseurs In de voorgaande jaren leverden de Kamer van Koophandel Flevoland en het Flevolands Bureau voor Toerisme een bijdrage aan het project in de vorm van een adviseurschap van het NORT bestuur. In verband met het faillissement van de het Flevolands Bureau voor Toerisme is hun inzet komen te vervallen. De Kamer van Koophandel is, met de toetreding van de heer Gerssen tot het NORT bestuur, nog altijd nauw betrokken en vervullen op die manier hun adviseurschap.

1.4

Projectmanagement

In opdracht van de stichting wordt het projectmanagement en de financiële administratie uitgevoerd door de heer H.A.J. van Nuland, werkzaam bij Van Nuland & Partners te Eindhoven.

5

2

INDIVIDUELE ONDERSTEUNING

NORT Flevoland zet zich met twee consulenten in om de kwaliteitsverbetering, professionalisering en samenwerking in de toeristisch-recreatieve sector te stimuleren. Een van de belangrijke taken is de individuele ondersteuning van ondernemers uit de watersport- en horecabranche en recreatiesector. De inhoud van deze ondersteuning is afhankelijk van de individuele behoefte. Voor de één is de consulent een klankbord of vraagbaak, voor de ander is zij een actieve raadgever. De consulenten van NORT Flevoland zijn ‘mensen op weg met een koffertje met mogelijkheden’. In het startjaar 2004 hebben de twee consulenten veel tijd geïnvesteerd in de individuele ondersteuning van ondernemers. Dit heeft zich voortgezet in 2005 maar ook in 2006. De ondernemers weten de NORT consulenten inmiddels te vinden, NORT is in Flevoland reeds ingeburgerd. Bij de ondersteuning heeft mede de samenwerking, waar nodig, met de brancheorganisaties, Programmamanagement Europa, Kamer van Koophandel Flevoland en diverse andere instanties een bijdrage geleverd. Voor een beschrijving van de ondersteunende werkzaamheden is gekozen voor een verslaglegging per consulent waarbij een vergelijk is gemaakt met 2004 en 2005. Allereerst wordt ingegaan op de activiteiten die de consulenten in 2006 hebben uitgevoerd om NORT Flevoland onder de aandacht te brengen bij de ondernemers en overige betrokkenen.

2.1

Promotie NORT Flevoland

In 2006 zijn er diverse promotionele activiteiten uitgevoerd om NORT Flevoland onder de aandacht te brengen maar ook te houden van de ondernemers en betrokken organisaties. • folder De NORT Flevoland folder, die de consulenten in 2004 hebben gemaakt, wordt nog steeds gebruikt bij gesprekken maar ook bij bijeenkomsten en via diverse informatiekanalen (distributie via Kamer van Koophandel, brancheorganisaties, provincie Flevoland, etc.). Hiermee proberen de consulenten een brede verspreiding te krijgen bij zowel ondernemers als aanverwante organisaties. De folder geeft nog altijd de inhoud van het project NORT Flevoland goed weer waaronder de mogelijke bijdrageregelingen en de voorwaarden om ervoor in aanmerking te komen. In veel gevallen wordt bij de verspreiding van de folder ook de laatste nieuwsbrief toegevoegd om een beeld te geven van de actuele stand van zaken, nieuwe projecten en deelnamemogelijkheden. • nieuwsbrief In september 2006 is door de consulenten een nieuwsbrief gemaakt, NORT Flevoland nog één jaar “in de kijker” (zie bijlage 1). Hierin is onder andere aandacht gegeven, in de vorm van een verslag, aan de belangrijkste activiteiten van de periode zomer 2005 t/m zomer 2006. Daarnaast is er een vooruitblik opgenomen op de nog komende activiteiten in 2006 en 2007. Deze nieuwsbrief is aan alle ondernemers die binnen de doelgroep van NORT Flevoland vallen en aan alle aanverwante organisaties toegestuurd.

6

• flyer bijdrageregeling Om de bijdrageregeling externe advisering en de bijbehorende subsidiemogelijkheden nog eens extra onder de aandacht te brengen is in december 2006 een A4 flyer gemaakt (zie bijlage 2) en verspreid onder alle ondernemers die binnen de doelgroep van NORT Flevoland vallen. • presentaties Bij bijeenkomsten waar NORT Flevoland bij betrokken is, zijn er diverse presentaties door de NORT consulenten gegeven. Onder meer bij informatiebijeenkomsten waarbij uit de diverse sectoren ondernemers uitgenodigd waren. Ook bij ledenbijeenkomsten van Koninklijk Horeca Nederland, RECRON en HISWA Vereniging staat een presentatie van de voortgang van NORT veelal op de agenda. • free publicity Via diverse media hebben de consulenten free publicity voor NORT Flevoland verkregen. Er zijn ook in 2006 diverse artikelen over NORT Flevoland geplaatst in onder andere de Recreactie, HISWA Magazine, Horeca Nederland Blad, Kamerkrant Flevoland, lokale en regionale kranten en tijdschriften (zie bijlage 3 en verdere bijlagen). Vaak is deze publiciteit direct gekoppeld aan de activiteiten of inititiatieven van NORT Flevoland. Voor deze media leveren de NORT consulenten teksten aan, verlenen medewerking aan interviews of maken en versturen persberichten. • website www.nortflevoland.nl In 2006 is de website van NORT Flevoland ook weer actueel gehouden. Op deze website is informatie over de werkzaamheden van NORT Flevoland terug te vinden (activiteiten en projecten) maar ook nieuwsberichten en aankondigingen van bijeenkomsten. In alle uitingen van NORT Flevoland wordt verwezen naar de website. De website wordt beheerd door de consulenten van NORT Flevoland en waar nodig wekelijks voorzien van nieuwe informatie. Er zijn diverse links voor de ondernemers naar www.nortflevoland.nl op onder andere de sites van Koninklijk Horeca Nederland, HISWA Vereniging, RECRON en op de sites van de andere NORT projecten. Als laatste kan opgemerkt worden dat in vrijwel alle uitingen van NORT Flevoland verwezen wordt naar de brancheorganisaties als zijnde “moeders” van het project. Dit in de vorm van naamsvermelding en/of publicaties van logo’s. Tevens wordt in publicaties altijd vermeld dat het project mede mogelijk wordt gemaakt door de Europese Unie en de provincie Flevoland.

2.2

Resultaten individuele ondersteuning: Annemarie Bakker, consulent horeca

2.2.1 Aantal bedrijven, bedrijfsbezoeken en contacten ►Aantal bedrijven • horeca Bij de start van het project lag het aantal horecabedrijven in Flevoland op 472 (bron: Bedrijfschap Horeca en Catering, april 2004). Conform de richtlijnen van NORT Flevoland bestaat de doelgroep uit onderstaande bedrijfstypen die als volgt is samengesteld:

7

Horecabedrijven • 11 Hotelbedrijven • 4 Zalen-, party- en congrescentrumbedrijven • 63 Restaurants • 15 Café-restaurants • 45 overige horecabedrijven (pannenkoekenrestaurant, Grand- café, etc.) Voor NORT Flevoland ligt de prioriteit ook in 2006 in eerste instantie bij de logiesverstrekkende- en restaurantbedrijven en vergaderlocaties. Het aantal bedrijven in het bestand betreft hier totaal 138 (van de 472). Ook in 2006 zijn er bedrijven uit de bedrijfstypen restaurants, café-restaurants en overige horecabedrijven beëindigd maar er zijn ook nieuwe gestart of van ondernemer veranderd. Het totale aanbod van horecabedrijven die passen binnen de doelgroep van het project lag in 2006 op 149 bedrijven (bron: Bedrijfschap Horeca en Catering september 2006). ►Bedrijfsbezoeken Vanaf 1 januari 2006 zijn er 16 horecabedrijven voor het eerst bezocht. Een aantal bedrijven hiervan is bezocht naar aanleiding van een project. Verder hebben bij diverse bedrijven geregeld herhalingsbezoeken plaatsgevonden. Dit naar aanleiding van gevraagde ondersteuning. Naast bovengenoemde bedrijven hebben er nog twee bezoeken plaatsgevonden bij mogelijke starters op het gebied van horeca. Van alle bedrijven zijn er 44 bedrijven die aangegeven geen interesse te hebben in een afspraak. Zij zien geen toegevoegde waarde van een bezoek, wachten af wanneer er een mailing komt die voor hun interessant is, zijn te druk, etc. Binnen deze groep zijn er ook bedrijven die (nog) geen respons hebben gegeven op een van de mailingen (folder, nieuwsbrief, projectuitnodiging etc.) en daar is ook nog geen persoonlijk contact mee geweest of staan niet open voor contact. Verder wordt de gehele doelgroep geïnformeerd door middel van mailingen (nieuwsbrief, uitnodiging Toeristische Masterclass, scholingsaanbod, etc.). Nieuwe bedrijven, indien bekend, worden opgenomen in de adresbestanden van NORT Flevoland. Wanneer we kijken naar de doelstelling van NORT Flevoland dan is in 2006 het volgende gerealiseerd: Doelstelling te bezoeken bedrijven 60% van doelgroep • 83 bedrijven (60% van 138)

Bezochte bedrijven 2004 ● 52 bedrijven

Bezochte bedrijven 2005* ● 26 bedrijven

Bezochte bedrijven 2006 ● 16 bedrijven

* herhalingsbezoeken, bezoeken aan andere sectoren en startersgesprekken zijn in dit overzicht buiten beschouwing gelaten om een duidelijk beeld ten aanzien van de doelstelling te geven

Met het totaal van 94 bezochte bedrijven is de doelstelling van 83 te bezoeken bedrijven gedurende de totale projectperiode gerealiseerd.

8

►Contacten Gedurende de looptijd van het project heeft NORT goede bekendheid gekregen bij zowel ondernemers maar ook bij aanverwante organisaties. De persoonlijke contacten zijn er onder andere tijdens de uitvoering van collectieve activiteiten en diverse andere bijeenkomsten. De consulent komt daardoor de ondernemer regelmatig tegen en deze grijpt deze momenten vaak aan om vraagstukken bij de consulent neer te leggen of om even bij te praten. Opvallend is dat de consulent vaak dezelfde ondernemers tegenkomt bij bijeenkomsten of andere gelegenheden. Deze zijn vaak naast het runnen van het eigen bedrijf ook actief op andere gebieden, zoals het vervullen van diverse bestuursfuncties of het actief meepraten in commissies. Ten opzichte van het jaar 2005 doen ondernemers in 2006 steeds vaker een beroep op de NORT consulent. De NORT consulent zorgt ervoor de ondernemer waar mogelijk behulpzaam te zijn en bewaakt tevens de voortgang van diverse lopende zaken. Vanuit diverse invalshoeken (branches, provincie, Kamer van Koophandel, etc.) wordt de ondernemer ook vaak gewezen op NORT Flevoland.

2.2.2 Inhoudelijke onderwerpen In 2006 waren de bedrijfsbezoeken gericht op zowel een kennismaking tussen de ondernemer en zijn bedrijf en NORT Flevoland als ook op voortzetting van de eerder uitgevoerde bedrijfsbezoeken. Tijdens de gesprekken komen vele onderwerpen ter sprake die betrekking hebben op wat er leeft en speelt op het bedrijf en bij de ondernemer. Er vinden ook kennismakingsbezoeken plaats naar aanleiding van een specifiek onderwerp waarin de ondernemer interesse heeft. Bijvoorbeeld het thema Horeca Ondernemers Academie. Verder blijven er vragen komen over de diverse subsidiemogelijkheden binnen de provincie en vragen over wet- en regelgeving blijven terug komen. Met name op het gebied van logiesaccommodaties (bed & breakfast bedrijven). Het verzoek om ondersteuning kwam ook in 2006 vaak op het gebied van marketing en promotie. Op dit gebied ontbreekt bij sommige ondernemers nog altijd de nodige kennis omtrent de verschillende promotiekanalen. De consulent heeft hierover het nodige aan informatie verstrekt en heeft meegedacht over de promotie- en marketingkansen, de inzet van middelen en het kiezen van de doelgroepen. De vraag naar provinciebrede promotie voor de horeca blijft leven.

2.3

Resultaten Individuele ondersteuning: Jacqueline Lijs-Verhoeven, consulent recreatie en watersport

2.3.1 Aantal bedrijven, bedrijfsbezoeken en contacten ►Aantal bedrijven • recreatie De onderverdeling van recreatiebedrijven naar bedrijfstype in Flevoland is eind 2006 als volgt:

9

Verblijfsrecreatie • 40 campings (excl. mini-campings) • 6 bungalowparken (>10 huisjes) • 7 groepsaccommodaties

Dagrecreatie • 11 dagattracties (>10.000 bezoekers per jaar) • 5 musea

Conform de landelijke richtlijnen van NORT zijn de mini-campings, bungalowparken met minder dan 10 huisjes en de dagattractiebedrijven met minder dan 10.000 bezoekers buiten beschouwing gelaten. Er is in 2006 1 groepsaccommodatie bijgekomen (Hoeve Marant te Kraggenburg). Voor het overige is de onderverdeling van recreatiebedrijven ten opzichte van 2005 ongewijzigd. Voor NORT Flevoland ligt ook in 2006 de prioriteit in eerste instantie bij de verblijfsrecreatie. Het aantal bedrijven in het bestand betreft hier 49 (1 meer dan in 2005). Ondanks deze prioriteit is er in 2006 ook meer aandacht voor dagrecreatieve bedrijven. Dit omdat NORT Flevoland actief is bij diverse samenwerkingsinitiatieven waar dagrecreatieve bedrijven in participeren. Via deze lijnen ontstaan vaak individuele contacten met dagrecreatieve bedrijven. • watersport De onderverdeling van watersportbedrijven naar bedrijfstype in Flevoland is eind 2006 als volgt: Watersportbedrijven • 19 jachthavens (excl. watersportverenigingen) • 12 bootverhuurbedrijven (excl. bruine vloot) • 8 vaar- en zeilscholen • 31 reparatie- en onderhoudsbedrijven • 43 jachtbouw en handel Conform de landelijke richtlijnen van NORT zijn de watersportverenigingen en de bruine vloot buiten beschouwing gelaten. Ook de onderverdeling van watersportbedrijven kent geen wijzigingen ten opzichte van 2005. Voor NORT Flevoland ligt ook in 2006 de prioriteit in eerste instantie bij de jachthavens, bootverhuurbedrijven en de vaar- en zeilscholen. Het aantal bedrijven in het bestand betreft hier 30. ►Bedrijfsbezoeken • recreatie In 2004 was de doelstelling te bezoeken recreatiebedrijven reeds gerealiseerd. Vanaf 1 januari 2006 zijn er 20 recreatieve bedrijven bezocht. Dit betreft 13 verblijfsrecreatieve bedrijven waar een herhalingsbezoek is afgelegd en 1 eerste bezoek in de verblijfsrecreatieve hoek. 9 bedrijven binnen de verblijfsrecreatie zijn nog niet bezocht. Deze bedrijven hebben aangegeven geen interesse te hebben in een afspraak. Verder is er bij 1 dagrecreatief bedrijf een herhalingsbezoek geweest, zijn 2 dagrecreatieve bedrijven voor het eerst bezocht en hebben er 3 startersgesprekken binnen de dagrecreatieve hoek plaatsgevonden. • watersport In 2004 was de doelstelling te bezoeken watersportbedrijven reeds gerealiseerd. Vanaf 1 januari 2006 zijn er 9 watersportbedrijven bezocht.

10

Dit betreft 8 watersportbedrijven waar een herhalingsbezoek is afgelegd en 1 watersportbedrijf waar een eerste bezoek heeft plaatsgevonden. 4 bedrijven binnen de watersport zijn nog niet bezocht. Deze bedrijven hebben aangegeven geen interesse te hebben in een afspraak. Wanneer we kijken naar de doelstelling van NORT dan is in de periode 2004-2006 het volgende gerealiseerd: Doelstelling bezoek 60% van doelgroep • 29 bedrijven verblijfsrecreatie (60% van 48) • 18 bedrijven watersport (60% van 30)

Bezochte bedrijven 2004 •

35 bedrijven verblijfsrecreatie

•

23 bedrijven watersport

Bezochte bedrijven 2005* • 3 bedrijven verblijfsrecreatie* •

3 bedrijven watersport*

Bezochte bedrijven 2006* • 1 bedrijf verblijfsrecreatie* •

1 bedrijf watersport*

* herhalingsbezoeken en startersgesprekken en de bezoeken bij dagrecreatieve bedrijven zijn in dit overzicht buiten beschouwing gelaten om een duidelijk beeld ten aanzien van de doelstelling te geven

Met het totaal van 66 bezochte bedrijven (dit betreft dus eerste bezoeken binnen de gestelde doelgroep) is de doelstelling van 47 te bezoeken bedrijven in ruime mate gerealiseerd. ►Contacten Inmiddels is er een uitgebreid “contactencircuit” waardoor NORT goed is ingeburgerd. Het afleggen van herhalingsbezoeken en telefonische en e-mail contacten dragen daar aan bij. Ook de contacten die er zijn via de uitvoering van de collectieve activiteiten, samenwerkingsverbanden en diverse bijeenkomsten vormen een belangrijke rol. De ondernemer grijpt deze momenten vaak aan om vraagstukken bij consulent neer te leggen of om even bij te praten. De NORT consulent zorgt ervoor de ondernemer waar mogelijk behulpzaam te zijn en bewaakt tevens de voortgang van diverse lopende zaken.

2.3.2 Inhoudelijke onderwerpen Net zoals in 2005 waren in 2006 de meeste bedrijfsbezoeken een herhalingsbezoek. Onder andere werd de voortgang van lopende zaken besproken of nieuwe punten aan de orde gesteld. Net zoals in 2004 en 2005 ging dat om een breed scala van onderwerpen waar ondersteuning gewenst was. Terugkerende onderwerpen zijn: informatie over en suggesties voor subsidiemogelijkheden, informatie over wet- en regelgeving, meedenken en adviseren in een proces van opstart bedrijf, ten aanzien van ontwikkelingen binnen het bedrijf of een bedrijfsovername, verwijzing naar juiste contactpersonen bij diverse instanties (gemeentes, provincie), verwijzing naar collega’s en klankborden met betrekking tot uitbreidingsplannen. Net zoals in 2005 is er in 2006 vaak ondersteuning geweest met betrekking tot marketing en promotie. 11

Met regelmaat is door de consulent geconstateerd dat zowel bij startende als bestaande ondernemers in de recreatie- en watersportsector kennis ontbreekt omtrent de verschillende promotiekanalen. Hierover is vele malen informatie verstrekt en meegedacht over de promotieen marketingkansen, de inzet van middelen en het kiezen van de doelgroepen.

2.4

Bijdrageregeling externe advisering

NORT Flevoland beschikt gedurende de looptijd van het project over een budget om ondernemers financieel te ondersteunen bij de inhuur van externe advisering. De regeling is bestemd voor alle recreatie-, watersport- en horecabedrijven in Flevoland. De bijdrage is bedoeld als tegemoetkoming in de advieskosten bij het opstellen van ondernemingsplannen. Dit betreft plannen voor: - toetsing haalbaarheid (markttechnisch en financieel) concrete investeringen (producten, diensten en productieprocessen); - opzet (marketing)strategie en ontwikkeling toekomstvisie. De bijdrage bedraagt 60% van de kosten, maximaal €4.200,-. Er is een subsidiebedrag beschikbaar van €63.000,-. Tot en met 2006 is in totaal voor een bedrag van € 37.331,toegezegd aan diverse bedrijven. In 2006 is er 5 maal subsidie toegekend voor bijdrageregeling externe advisering. In totaal zijn er nu 14 toekenningen: Aanvragen tot 31 december 2006 1. Hajé restaurants – ontwikkelingsplan realisering ideeën uitbreiding. 2. Hotelsuites – haalbaarheidsstudie ontwikkeling vliegtuighotel. 3. Hans & Grietje Zeewolde – rapportage continuering attractiepunt Hans & Grietje Zeewolde. 4. Camping ’t Oppertje Lelystad – ontwikkelingsplan realisering uitbreiding camping met bungalows. 5. Woning Aviation – marktonderzoek rondvluchten en chartervluchten. 6. Jeannette van Schaik Lelystad – ondernemingsplan Landgoed Den Olmen Lelystad. 7. New Challenge B.V. Biddinghuizen – haalbaarheidsstudie Nieuwbouw Outdoorcentrum Biddinghuizen. 8. Flevohotels B.V. Dronten – haalbaarheidsonderzoek inzake uitbreiding hotel Het Galjoen te Dronten. 9. Hans & Grietje Zeewolde – Rapportage inzake ruimtelijke onderbouwing voor legalisatie van het attractiepunt op de huidige locatie*. 10. H.M. Horeca Management VOF Zeewolde – haalbaarheidsonderzoek voor bouw en exploitatie van hotel. 11. Staatsbosbeheer Zeewolde – waterbodemonderzoek stranden bij diverse recreatieondernemers. 12. Camping de Voorst Kraggenburg – haalbaarheidsonderzoek uitbreiding park. 13. Marina Muiderzand Almere – waterbodemonderzoek strand. 14. Gondolagroep Nederland B.V. Lelystad – bedrijfsplan kabelbaan. * Opmerking: Hans & Grietje heeft 2 toekenningen gekregen waarbij als voorwaarde is gesteld dat de gezamenlijke bijdrage niet meer dan € 4.200,- zal bedragen.

12

De NORT consulenten ondersteunen bij de voorbereiding en indiening van de aanvragen. De beoordeling van de aanvraag vindt plaats door een onafhankelijke toetsingscommissie. Deze bestond tot begin 2005 uit mevrouw S. Binnema (beleidsmedewerker Kamer van Koophandel Flevoland en adviseur Stichting NORT Flevoland) en de heer B. Scholten (directeur Rabobank Almere en voorzitter bestuur Stichting NORT Flevoland). Vanwege afwezigheid van mevrouw S. Binnema heeft de heer Scholten tot 1 november 2005 de beoordelingen op zich genomen. De heer Scholten is sinds 1 november 2005 niet langer meer betrokken vanwege een andere vestigingsplaats inzake zijn functie. Voor 2006 zou de commissie opnieuw ingevuld worden. Er is besloten dat de beoordelingscommissie voor de toekomstige aanvragen zal bestaan uit de heer H.A.J. van Nuland en de heer D. Verstand.

13

3

COLLECTIEVE PROJECTEN EN ACTIVITEITEN

Naast de taak van individuele ondersteuning kent NORT Flevoland ook de opdracht om collectieve projecten op het gebied van deskundigheidsbevordering, milieu, samenwerking en ketenvorming op te starten en te begeleiden. Hiervoor zijn in het projectvoorstel duidelijke meetbare doelstellingen geformuleerd. Met diverse projecten is reeds in 2004 een start gemaakt. In 2005 is nog meer nadruk gelegd op de opstart en uitvoering van projecten en de inzet van de NORT consulenten bij gemeenschappelijke initiatieven. In 2006 blijkt een groot aantal projecten gerealiseerd te zijn.

3.1

Resultaten collectieve projecten en activiteiten

► resultaten collectieve projecten geformuleerd in projectvoorstel •

Deskundigheidsbevordering-scholingsproject In 2005 is er een uitgebreid scholingsaanbod aan de ondernemers in Flevoland, die vallen binnen de doelgroep van NORT Flevoland, aangeboden. Alle cursussen kennen een bijdrageregeling van 50% op de kosten. In 2006 is de cursus wijncertificaat (gestart in 2005) afgerond. Van de12 deelnemers hebben er 9 aansluitend deelgenomen aan het examen van de Stichting Slijtersopleiding te Maarn. De cursus werd als zeer leerzaam beoordeeld. Voor enkele cursisten bleek het moeilijke materie maar waren wel tevreden met de opgebouwde kennis. De cursus Communicatie heeft in het voorjaar van 2006 plaatsgevonden. Deze cursus is door Van Spronsen & Partners gegeven. Hier hebben13 deelnemers aan deelgenomen en werd als positief beoordeeld. Met name de praktijkvoorbeelden waren voor de deelnemers erg interessant. Voor 2006 is er voor een andere insteek gekozen. Er is niet zoals in 2005 een uitgebreid programma samengesteld maar één training aangeboden. Reden hiervoor is dat de animo voor het aanbod van 2005 minimaal bleek en dat de doelgroep te beperkt is om jaarlijks een omvangrijk scholingsprogramma aan te bieden. Mede op verzoek van de ondernemers maar ook door ervaring van een grotere onderneming is ingezet op een gastvrijheidtraining. De ervaring kwam voort uit het feit dat deze ondernemer een in-house training op het gebied van gastvrijheid heeft georganiseerd met een bijdrage van NORT Flevoland. Om vervolgens deze training ook voor de rest van de bedrijven uit de gehele NORT Flevoland doelgroep mogelijk te maken, is besloten aan de individuele bedrijven ook dit aanbod te doen. De training kende een bijdrageregeling van 50% in de kosten. Zowel bij de in-house training als bij het individuele aanbod was de organisatie in handen van Hospitality Solutions te Diemen. Op 10 oktober 2006 heeft de training met 13 deelnemers plaatsgevonden. Alle deelnemers waren zeer te spreken over de inhoud met name over de rollenspelen. In het projectplan van NORT Flevoland wordt de deelname van 200 cursusdagdelen ten doel gesteld. In 2005 zijn er daarvan 110 gerealiseerd en in 2006 142. Met het totaal van 252 modules is de doelstelling van 200 scholingsmodules gedurende de totale projectperiode ruimschoots behaald.

14

•

Deskundigheidsbevordering-mystery guest project: Horecaprijs Almere In 2006 is het initiatief van Horeca Almere en gemeente Almere om tot een horecaprijs voor Almere te komen voortgezet. Wederom met als doel de bekendheid van het horeca-aanbod te vergroten bij inwoners en bedrijfsleven. Verder werd beoogd om de kwaliteit van de horeca op een hoger niveau te tillen. Dit initiatief werd ondersteund door de Stichting Stadspromotie Almere, Koninklijk Horeca Nederland afdeling Almere en NORT Flevoland. NORT Flevoland maakte onderdeel uit van de werkgroep en is betrokken geweest bij de uitvoering in 2005 en ook in 2006. Aan de hand van opgestelde criteria zijn er 10 genomineerde restaurants gekozen alwaar een onafhankelijke jury één bedrijf tot winnaar heeft uitgeroepen. De jury heeft de winnaar geselecteerd op basis van de beoordeling door de mystery guests en op basis van de criteria innovatie en marktbenadering. De mystery guest is aan alle genomineerde bedrijven door NORT Flevoland aangeboden. Het doel van dit project is om de bedrijven te beoordelen op criteria als kwaliteit van het eten, prijs/kwaliteit, menukaart, wijnkaart, service, bereikbaarheid en sfeer en inrichting van het restaurant. De uitvoering was in handen van het bureau Van Spronsen & Partners. NORT Flevoland heeft deze bijdrage geleverd om een impuls te kunnen geven aan de toename van de kwaliteit van de diensten binnen de horeca. Alle 10 bedrijven hebben positief gereageerd op de deelname en hebben individueel daar mee gehandeld. Zie bijlage 4 voor diverse publicaties omtrent deze horecaprijs.

•

Deskundigheidsbevordering-studieclub: Toeristische Masterclass “De Dag van de Groene Synergie” Op dinsdag 14 maart 2006 heeft in Best Western Hotel ’t Voorhuys te Emmeloord de Toeristische Masterclass “Dag van de Groene Synergie” plaatsgevonden. Zo’n 80 vertegenwoordigers van het Flevolands toeristisch bedrijfsleven, agrarische ondernemers met toeristische activiteiten, overheden en aanverwante organisaties waren aanwezig. Een dag met als doel een intensievere samenwerking tot stand te brengen tussen de toeristische ondernemers en agrariërs met toeristische activiteiten. De organisatie van deze dag was in handen van NORT Flevoland in samenwerking met Agrotransfer, Kamer van Koophandel Flevoland, Koninklijke Horeca Nederland, HISWA Vereniging en RECRON. De aanwezigen kregen boeiende presentaties van ondernemers die door samen te werken nieuwe impulsen hebben gecreëerd voor hun bedrijf. Harald Droste van Droste’s Hotel en Restaurant te Tubbergen vertelde hoe hij nauw samenwerkt met agrariërs in zijn omgeving. Mieny Tuten van Zuivelboerderij de Knapenvelder te Raalte gaf aan hoe zij haar toeristische activiteiten heeft aangepakt en uitgebreid en vertelde over haar betrokkenheid bij samenwerkingsinitiatieven zoals Het Tuinpad en Sallands Best. Vervolgens gaf Antoinet van Helvoirt-Looman van het Gelders Overijssels Bureau voor Toerisme een inleiding over haar ervaringen in Gelderland en Overijssel met betrekking tot samenwerking tussen toeristische ondernemers en plattelandsondernemers. Daarna was het de beurt aan de deelnemers van de Toeristische Masterclass om gezamenlijk te werken aan kansen voor samenwerking. Dit door middel van een werkgroepsessie. De uitkomsten waren dat er heel veel aanbod in Flevoland is maar dat de bekendheid onder elkaar en naar buiten toe nog vaak ontbreekt. Er is behoefte aan netwerken (elkaar kennen), een nauwere onderlinge samenwerking (met name het doorverwijzen naar elkaar) en gezamenlijke promotie. Zie bijlage 5 voor diverse publicaties omtrent de TMC 2006.

15

Om hier actief een vervolg aan te geven en de mogelijkheden tot samenwerking verder uit te werken is na de TMC op initiatief van NORT Flevoland een werkgroep geformeerd bestaande uit afgevaardigden uit het toeristisch bedrijfsleven, de agro-/plattelandstoeristische sector (inclusief vereniging Flevo(l)anders erop uit), Kamer van Koophandel Flevoland, Agrotransfer bv en NORT Flevoland. In 2006 hebben diverse bijeenkomsten met de werkgroep plaatsgevonden. Het resultaat was dat alle partijen pleiten voor een gezamenlijk project. NORT Flevoland en Agrotransfer bv hebben hiervoor in het najaar van 2006 een projectvoorstel “Groene Synergie in Flevoland” ontwikkeld (zie bijlage 6). Het project streeft naar professionalisering van plattelandstoerisme in Flevoland door het versterken van de samenwerking tussen aanbieders van toeristisch-recreatieve activiteiten in de groene ruimte van Flevoland door middel van: * het bundelen en versterken van het toeristisch-recreatieve aanbod in de groene ruimte (fase 1 – eerste jaar); * het uitvoeren van gezamenlijke promotieactiviteiten (fase 2 – tweede en derde jaar). Om het bovenstaande te realiseren is de inzet van een “actieve katalysator”, de ‘groene aanjager’ volgens de werkgroep van groot belang. De aanjager inventariseert, organiseert, verbindt, voegt samen en is de spil in het toeristisch groene assortiment van Flevoland. Bij voorkeur wordt de aanjager ondergebracht bij een bestaande organisatie. De rol van de groene aanjager sluit aan bij de activiteiten van NORT Flevoland. Mede gezien de financiële ruimte binnen het project van NORT Flevoland en de wens van de provincie Flevoland om meer met het thema plattelandstoerisme te doen is na overleg besloten om de groene aanjager onder te brengen bij NORT Flevoland als 0,5 fte voor de periode 1 januari 2007 tot 1 oktober 2007. Dit om het project snel te kunnen laten starten, fase 1 uit te voeren en fase 2 voor te bereiden. De werving van de groene aanjager heeft in december plaatsgevonden. Op 8 januari 2007 is Alida van Evert van start gegaan. In het jaarverslag van 2007 zal een nadere uitwerking van de voortgang van dit project opgenomen worden. Ook in 2007 zal de TMC een vervolg krijgen, waarschijnlijk gekoppeld aan een afsluitende bijeenkomst van de huidige projectperiode van NORT Flevoland. •

Horeca Ondernemers Academie (HOA) De Horeca Ondernemers Academie betreft de individuele begeleiding door een ondernemer en het volgen van collectieve trainingen. Dit alles met als doel om het rendement bij de deelnemers te verbeteren. Naast het volledige begeleidingstraject worden er ook losse modules per sector aangeboden. Door onder andere diverse mailingen namens de HOA wordt deze insteek onder de aandacht gebracht met daarbij de subsidiemogelijkheden voor dit traject binnen de diverse NORT projecten. In totaal zijn er nu in Flevoland negen aanmeldingen gerealiseerd die subsidie hebben verkregen via NORT Flevoland.

•

Rendement Watersport Van mei-oktober 2006 zijn diverse gesprekken geweest, waarbij de NORT Flevoland watersportconsulent aanwezig was, om te komen tot een opzet van het project Rendement Watersport. Een project voor individuele watersportbedrijven, als opvolger van het Bedrijfsinformatiesysteem (BIS), om het rendement binnen het bedrijf te verbeteren.

16

In samenwerking met HISWA Vereniging en de NORT watersportconsulenten uit andere provincies is een plan van aanpak gemaakt. Een aanpak gericht op een individuele benadering in de vorm van adviesgesprekken door ervaren adviseurs. Om de aanpak verder uit te werken, te klankborden met watersportbedrijven en het project goed in de markt te zetten is ervoor gekozen om een specialist in te schakelen. De verdere uitwerking vindt plaats in januari 2007 met als doel start van het project in maart 2007. In het jaarverslag van 2007 zal verslaglegging plaatsvinden van de uitvoering en resultaten van dit project. •

Klantenmonitor In het kader van het thema gastenenquête is gezamenlijk door NORT Flevoland en de provincie Flevoland de opdracht gegeven aan Waterrecreatie Advies om in augustus en september 2006 het vaargedrag en de motieven van watersporters op de Randmeren en de Flevolandse binnenwateren te onderzoeken. Dit in de vorm van een schriftelijke enquête verspreid onder passanten via 10 uitdeellocaties in het onderzoeksgebied. De uitkomsten van dit onderzoek zijn in december 2006 verschenen en in januari 2007 tijdens de Vakantiebeurs overhandigd aan gedeputeerde Andries Greiner. Naast de financiële medewerking heeft NORT Flevoland inbreng gehad in de opzet van het onderzoek (samenstellen vragenlijst, uitgiftepunten, etc). Gezien de omvang van het rapport is deze niet toegevoegd aan dit jaarverslag maar wel te downloaden via www.nortflevoland.nl. Mogelijk krijgt het onderzoek in 2007 een vervolg (herhalingsonderzoek/onderzoek duitse gasten/…). Dit zal nader bekeken worden tijdens de evaluatie van het onderzoek met de provincie Flevoland en Waterrecreatie Advies in februari 2007.

•

Milieuproject Watersport In het najaar van 2004 is het milieuproject Watersport met 15 commerciële jachthavens van start gegaan. Na de eerste en tweede ronde bedrijfsbezoeken en diverse themabijeenkomsten in 2005 zijn begin 2006 door Rob Uit de Bosch van Uit de Bosch Projecten en Advies de eindrapportages (de energie- en milieudoorlichting) voor ieder bedrijf opgesteld. Per rapport opgenomen een overzicht van de milieuprestaties van het bedrijf, een beschrijving van de nulsituatie, een overzicht van de maatregelen die de ondernemer al van plan was te implementeren en een lijst met mogelijke energie- en milieubesparende maatregelen. Op 31 januari 2006 heeft samen met de deelnemende bedrijven aan het milieuproject Verblijfsrecreatie de bijeenkomst monitoring plaatsgevonden. Tijdens deze workshop, gegeven door Rob uit de Bosch, stond het registreren, monitoren en vergelijken van de milieuprestaties centraal. De afsluitende bijeenkomst van het milieuproject werd gehouden op 4 april 2006. Naast een terugblik op het project werd er een presentatie gegeven door Enertel over draadloos internetten op jachthavens en vond de lancering van HISWA Alert, het digitaal vergunningenmanagement systeem voor de watersportsector, plaats. De lancering werd verzorgd door Dirk Minne Vis, directeur Kamer van Koophandel Flevoland en HISWA Vereniging. Publicaties over deze middag zijn in de bijlage 7 opgenomen. De gehele organisatie van het project en de bijeenkomsten was in handen van NORT Flevoland.

17

In combinatie met het project is er ook een Investeringspremieregeling (IPR) opgezet. Dit om deelnemers te stimuleren om de geadviseerde maatregelen daadwerkelijk uit te voeren. De subsidieregeling kent een vergoeding van 20% op de investeringen tot een maximum van € 4.000,- subsidie. In totaal is er binnen het budget van NORT € 60.000,-aan subsidie beschikbaar. In het kader van de IPR regeling zijn er reeds 7 aanvragen ingediend waarvan alle zijn gehonoreerd. Inmiddels is tot 1 december 2006 in totaal een bedrag van € 18.518,uitgekeerd. Binnen het milieuproject Watersport is het stimuleren van het behalen van het keurmerk de Blauwe Vlag een doelstelling. Dit gebeurt onder meer door het verstrekken van een subsidie op de kosten van het aanvragen en de keuringen in het kader van de Blauwe Vlag. Aangezien het animo niet overweldigend is is door NORT Flevoland in samenwerking met de Stichting Keurmerk Milieu, Veiligheid en Kwaliteit een pilotproject met de gemeente Zeewolde in voorbereiding. Daarbij wordt de relatie gelegd tussen het hebben of behalen van de Blauwe Vlag en de vermindering van de milieuhandhaving op het bedrijf door de gemeente. Dit project wordt in 2007 nader uitgewerkt en uitgevoerd. •

ICT Watersport - implementatietraject HISWA Alert Om HISWA Alert, het digitaal vergunningenmanagement systeem voor de watersportsector, in de praktijk te brengen heeft in november 2006 door NORT Flevoland een werving plaatsgevonden voor een implementatietraject. Een traject aangeboden aan de 15 jachthavens die deelgenomen hebben aan het milieuproject om onder individuele begeleiding een dagdeel achter de computer een start te maken met het gebruik van het systeem op hun individuele bedrijf. Dit alles naar aanleiding van de lancering en de ontwikkeling van dit systeem door HISWA Vereniging in 2006. Voor dit traject hebben zich tot nu toe 3 jachthavens aangemeld. De implementatie vindt plaats in maart 2007 en zal uitgevoerd worden door Rob uit de Bosch van Uit de Bosch Projecten en Advies. In 2007 zal aan de hand van ervaringen van de eerste implementaties gewerkt worden aan de uitbreiding van het aantal deelnemers. De kosten voor dit project worden gedragen vanuit het beschikbare ICT watersport budget.

•

Milieuproject Verblijfsrecreatie De opstart van dit project, de eerste ronde bedrijfsbezoeken en een eerste themabijeenkomst vonden plaats in 2005. Een project met 10 deelnemers (campings, bungalowparken en een groepsaccommodatie). Op 31 januari 2006 heeft zoals eerder aangegeven in dit verslag samen met de deelnemende bedrijven aan het milieuproject Watersport de bijeenkomst monitoring plaatsgevonden. De tweede themabijeenkomst werd gehouden op 14 februari 2006. Tijdens deze bijeenkomst werd inhoudelijk ingegaan op de onderwerpen Energiebesparing en Milieubarometer-Green Key. Er werden presentaties gegeven door Uit de Bosch Projecten en Advies en Stichting Keurmerk Milieu, Veiligheid en Kwaliteit. In het voorjaar van 2006 vond de tweede ronde bedrijfsbezoeken door Uit de Bosch Projecten en Advies plaats en in juni 2006 werden de eindrapportages (de energie- en milieudoorlichting) voor ieder bedrijf opgesteld. Per rapport opgenomen een overzicht van de milieuprestaties van het bedrijf, een beschrijving van de nulsituatie, een overzicht van de maatregelen die de ondernemer al van plan was te implementeren en een lijst met mogelijke energie- en milieubesparende maatregelen.

18

Op 20 juni werd het project afgesloten met een eindbijeenkomst waarbij de thema’s kostenbesparing energie en energierekening onder de loep werden genomen door presentaties van de energiebedrijven Electrabel en Rendo Energie. Tevens werd op het project teruggeblikt. De gehele organisatie van het project en de bijeenkomsten was in handen van NORT Flevoland. Ook het milieuproject Verblijfsrecreatie kent een Investeringspremieregeling. In het kader van deze regeling zijn reeds 7 aanvragen ingediend en gehonoreerd. Inmiddels is een bedrag van € 20.065,- uitgekeerd. Binnen het milieuproject Verblijfsrecreatie is het stimuleren van het behalen van de Milieubarometer-Green Key een doelstelling. Dit gebeurt onder meer door het verstrekken van een subsidie op de kosten van het aanvragen van en de keuringen omtrent de Green Key. Aangezien het animo niet overweldigend is, is door NORT Flevoland in samenwerking met de Stichting Keurmerk Milieu, Veiligheid en Kwaliteit een pilotproject met de gemeente Zeewolde in voorbereiding. Daarbij wordt de relatie gelegd tussen het hebben of behalen van de Green Key en de vermindering van de milieuhandhaving op het bedrijf door de gemeente. Dit project wordt in 2007 nader uitgewerkt en uitgevoerd. •

Bedrijfsnatuurplannen In 2005 is door de recreatieconsulent gewerkt aan de voorbereiding van het project bedrijfsnatuurplannen, uitvoering winterperiode 2006-2007. Dit in samenwerking met Landschapsbeheer Flevoland. Ten behoeve van de uitvoering van het project is medio 2006 een uitgebreide projectbeschrijving gemaakt. De onderdelen van het project zouden zijn een cursustraject (viertal cursusdagdelen) met excursie en het onder begeleiding opstellen en uitvoeren van een bedrijfsnatuurplan. Om deelnemers te werven voor het project zijn in september 2006 45 recreatiebedrijven in Flevoland aangeschreven door middel van een schriftelijke mailing met daarbij een wervingsbrief, projectbeschrijving en aanmeldingsformulier. Deelname aan het project werd aangeboden voor € 175,- p.p. voor het cursustraject met excursie (normaal € 750,-) en € 1.550,- voor het bedrijfsnatuurplan (normaal € 3.500,-). Echter, naar aanleiding van de schriftelijke mailing kwam geen enkele aanmelding binnen en ook een extra nabelronde mocht niet baten. Redenen van bedrijven om niet deelnemen waren “geen tijd hiervoor op dit moment”, “de natuur op mijn bedrijf is op orde”, “deelnamekosten vrij hoog”………… Het project bedrijfsnatuurplannen heeft dus niet plaatsgevonden. Na overleg is wel besloten om subsidiemogelijkheden beschikbaar te houden voor individuele bedrijven die in een latere fase onder begeleiding een bedrijfsnatuurplan willen maken.

•

Milieuproject Horeca De opstart van het project onder de naam “Energieonderzoeksproject” vond plaats in het najaar van 2006 en is in samenwerking met Koninklijk Horeca Nederland, Energiecentrum midden- en kleinbedrijf en Cornelissen Consulting Services BV (CCS energie-advies) opgestart.

19

Het project kent een meervoudige doelstelling: Het adviseren van een aantal horecabedrijven op het gebied van energiebesparing. Het in kaart brengen van de mogelijkheden van toepassing van Duurzame Energie binnen horecabedrijven. • Zicht krijgen op en uitwerking geven aan de manieren waarop er upgrading mogelijk is van de Internet Energiescan van het Energiecentrum midden- en kleinbedrijf. • Het aanpassen van de Internet Energiescan van het Energiecentrum midden- en kleinbedrijf, zo dat deze door het bevoegd gezag geaccepteerd kan worden als ‘beperkt energieonderzoek’. • Het in de praktijk naast elkaar uittesten van een aantal energieonderzoeksmethodieken, met verschillende diepgang, tijdsbesteding en kostenomvang en inzicht verkrijgen in de onderscheidende kenmerken. • Het communiceren naar horecabedrijven, intermediairs en lokale overheden over de eisen en mogelijkheden rondom energieonderzoek bij horecabedrijven. • •

Binnen het project NORT Flevoland was er de mogelijkheid om 15 horecaondernemingen uit Flevoland individueel te adviseren op het gebied van energiebesparing. Onder horecaondernemingen wordt verstaan logiesverstrekkende- en restaurantbedrijven alsmede vergaderlocaties. In het project is daarnaast ruimte voor deelname van enkele andere typen horecabedrijven zoals cafetaria’s. Voorwaarde voor deelname is dat de vestigingsplaats van de onderneming in Flevoland moet liggen. Om deelnemers te werven heeft de horecaconsulent begin september 2006 195 horecabedrijven aangeschreven door middel van een schriftelijke mailing met daarbij een wervingsbrief, projectbeschrijving en aanmeldingsformulier. Deelname aan het project werd aangeboden voor € 100,- (normale kosten € 2.500,-). Binnen korte termijn hadden 15 bedrijven zicht aangemeld. Hiermee werd exact de doelstelling van 15 deelnemers, vermeld in het projectplan, voor dit project gerealiseerd. Voor een aantal ondernemers is er nog de mogelijkheid om binnen dit project de duurzame opties verder uit te werken. De selectie zal door CCS aan de hand van de resultaten bepaald worden. In november en december hebben de eerste bezoeken plaatsgevonden. Deze bezoeken zijn uitgevoerd door CCS energie-advies. Wanneer alle 15 bedrijven zijn bezocht (voorjaar 2007 moeten deze afgerond zijn) wordt er per bedrijf een rapportage opgesteld. Aansluitend zal er een afsluitende bijeenkomst georganiseerd worden door NORT Flevoland alwaar de resultaten besproken worden. Daarnaast zal de Internet Energiescan van het Energiecentrum midden- en kleinbedrijf zodanig aangepast worden dat deze door het bevoegd gezag geaccepteerd kan worden als ‘beperkt energieonderzoek’. Het communiceren naar horecabedrijven, intermediairs en lokale overheden over de eisen en mogelijkheden rondom energieonderzoek bij horecabedrijven ligt in handen van Koninklijk Horeca Nederland. Tussentijds is op verzoek van het NORT Flevoland bestuur een IPR-regeling voor de horeca opgezet. Deze regeling is alleen bedoeld voor de deelnemers aan het project. De gehele regeling zal begin 2007 nader uitgewerkt worden en aan de deelnemers worden gecommuniceerd. De insteek is gelijk aan de regelingen van het milieuproject Watersport en Recreatie. Zie de bijlage 8 voor een samenvatting van het projectplan.

20

•

Samenwerking en ketenvorming: “Havenkring Randmeren” Ook in 2006 heeft de watersportconsulent de nodige ondersteuning gegeven aan het samenwerkingsverband Havenkring Randmeren dat begin 2005 is opgestart. Een samenwerkingsverband tussen 11 jachthavens gericht op het uitvoeren van gezamenlijke marketing- en communicatieactiviteiten, kennisuitwisseling en uitwisseling van ervaringen en het maken van gezamenlijke afspraken. De consulent heeft onder meer ondersteund bij de productie van de passantenpas 20062007, posters, website www.havenkringrandmeren.nl en de presentatie van het samenwerkingsverband op de beurs BOOT Leeuwarden. Een groot project (zowel qua tijd en kosten) in 2006 was de productie van een promotie DVD in Nederlandse en Duitse taal. Ook hier heeft de consulent in samenwerking met het bestuur de nodige werkzaamheden voor verricht (besprekingen aanpak, voorbereiding opnames, teksten voice over, …..). De DVD wordt in januari 2007 afgerond en zal gebruikt worden op beurzen, op de website en door de havens zelf. Verder levert de consulent de nodige input voor de vergaderingen en bereidt deze samen met het bestuur voor. NORT Flevoland ondersteunt dit initiatief ook financieel in het kader van het project samenwerkingsacties. De subsidieregeling betreft 40% NORT bijdrage in de gemaakte kosten met een maximum van € 12.000,- aan subsidie. In 2007 zal de NORT consulent betrokken blijven bij dit samenwerkingsverband en ondersteuning bieden bij de uitvoering van de activiteiten.

•

Samenwerking en ketenvorming: Hoteloverleg - “Zeebodemhotels” Gedurende 2006 werd duidelijk dat de samenwerking tussen de hotelbedrijven niet het beoogde resultaat op zou leveren. Dit heeft geleid tot het beëindigen van de samenwerking. De horecaconsulent heeft haar inziens er alles aan gedaan om de partijen bij elkaar te houden. Diverse bijeenkomsten zijn er geweest en meerdere ideeën zijn besproken. Daarnaast heeft de consulent regelmatig aangegeven dat de NORT ondersteuning bedoeld is om een samenwerking op gang te brengen maar dat in de loop van het proces de ondernemers de “kar” zelf moeten gaan trekken. Bij een laatste bijeenkomst is er door de consulent nog getracht, samen met een spreker van een marketing bureau, de ondernemers te enthousiastmeren om gezamenlijk de promotie op te pakken. Maar helaas bleek er geen respons. Een laatste poging van de consulent om verder te gaan als een soort informele vakgroep, om zo ook de opgebouwde onderlinge contacten te behouden, is verder door de ondernemers niet opgepakt. Helaas heeft de horecaconsulent moeten concluderen dat bij een aantal ondernemers het enthousiasme te gering bleek te zijn en mede door afhoudende inzet van de deelnemers voortzetting een moeilijke zaak zou worden. Daarnaast blijkt dat bij zo’n kleine club (6 ondernemers) het moeilijk is om bij elkaar in de “keuken” te kijken en elkaar het succes te gunnen. De concurrentie is voelbaar wat de samenwerking niet bevordert. De horecaconsulent heeft vervolgens besloten de financiële administratie in kaart te brengen om zo de samenwerking financieel af te ronden. Er is nog wel contact met een aantal ondernemers weliswaar op andere terreinen. NORT Flevoland heeft in 2004 en 2005 dit initiatief financieel, in het kader van het project samenwerkingsacties, ondersteunt. De subsidieregeling betrof 40% NORT bijdrage in de gemaakte kosten. In 2006 is een bijdrage uitgebleven. 21

•

Samenwerking en ketenvorming: Flevoboulevard Met de start in 2005 stond 2006 in het teken van de verdere uitwerking van het samenwerkingsverband vereniging Flevoboulevard en de uitvoering van de eerste activiteiten. Overheden, zoals provincie en gemeenten, toonden al snel hun interesse in deze samenwerking vanwege de sterke bundeling van de diverse ondernemers. Met name omdat op het gebied van toerisme en recreatie er nog weinig samenwerkingsverbanden zijn. Na een voortvarende start op promotioneel gebied bleek de vereniging dan ook in korte tijd al gezien te worden als één partij die het gebied vertegenwoordigd. Het innemen van één standpunt namens de diverse ondernemers bleek echter geen gemakkelijke klus en was ook niet de opzet van de samenwerking. Toch bleek er bij de ondernemers wel behoefte te zijn om nauwere banden aan te gaan met de overheid. Om dit te realiseren is er op initiatief van de NORT consulenten een gesprek tussen het bestuur en de heer H.A.J. van Nuland, van Van Nuland & Partners, geïnitieerd. De keuze voor de heer Van Nuland is vanwege het feit dat hij reeds de nodige ervaring heeft op het gebied van samenwerkingsverbanden. Naar aanleiding van het gesprek heeft hij vervolgens een plan opgesteld om te komen tot een professionalisering van de vereniging Flevoboulevard. Een aantal knelpunten op organisatorisch vlak kwamen hierdoor naar boven. Een van de adviezen bleek het uitbreiden van het bestuur met een persoon die meer kennis heeft op het gebied van beleidszaken. Daarnaast zal er een persoon ingezet moeten gaan worden om tot een bredere ontwikkeling te komen op promotioneel vlak. Mede door bovenstaande visie heeft het bestuur van de vereniging een bewogen jaar achter de rug. De NORT consulenten hebben tijdens de vele vergaderingen en bijeenkomsten de partijen zo onafhankelijk mogelijk ter zijde gestaan. Het resultaat is dat er een nieuwe voorzitter is aangetreden en er is een nieuwe functie, werkgroepcoördinator, ontstaan. Verder is de inzet van de NORT consulenten als ambtelijk secretariaat voortgezet tot 31 december 2006. Met ingang van 1 januari 2007 zal de secretaris, die medio 2006 is aangetreden, het gehele secretariaat overnemen. Hiermee trachten de NORT consulenten de vereniging zelfstandig te laten functioneren. Op promotioneel gebied hebben zowel de leden van de vereniging en de NORT consulenten zich waar nodig ingezet om diverse activiteiten te realiseren. Onderstaand worden er enkele opvallende activiteiten weergegeven: - productie Flevoboulevard vlaggen; - deelname aan de landelijke fietsmaand 2006; het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC) organiseerde de landelijke fietsmaand van 22 april tot en met 21 mei 2006; de vereniging Flevoboulevard heeft hiervoor een eigen fietsroute laten ontwikkelen en deze is tevens in een speciale folder opgenomen; de provincie heeft de volledige financiering van de fietsmaand mogelijk gemaakt; - de vereniging heeft een algemene flyer laten ontwikkelen waarmee de diversiteit aan activiteiten die het gebied te bieden heeft, wervend wordt weergegeven; - in dezelfde huisstijl als de flyer is er een website ontwikkeld, www.flevoboulevard.nl; deze site wordt met actuele nieuwsberichten up to date gehouden; - deelname aan de 50+ beurs; de Flevoboulevard is daar in een stand, gezamenlijk met de provincie, actief gepromoot; onder andere door het initiëren van een prijsvraag; het uitdelen van kleurplaten met daaraan verbonden een kleurwedstrijd en het verspreiden van divers foldermateriaal.

22

NORT Flevoland ondersteunt dit initiatief ook financieel in het kader van het project samenwerkingsacties. De subsidieregeling betreft 40% NORT bijdrage in de gemaakte kosten met een maximum van € 16.000,- aan subsidie. In 2007 zal NORT betrokken blijven bij en ondersteuning bieden aan dit samenwerkingsverband. De inzet als secretariaat is sinds 1 januari 2007 overgedragen. Zie bijlage 9 voor diverse publicaties omtrent de Flevoboulevard.

► resultaten collectieve projecten buiten projectvoorstel •

Smakelijk Flevoland De voortzetting van het project “Smakelijk Flevoland”, voormalig project van het Flevolands Bureau voor Toerisme, is afhankelijk van het beschikbare budget dat NORT Flevoland ter beschikking kan stellen. Eind 2006 heeft de provincie officieel akkoord gegeven voor de inzet van financiële middelen vanuit NORT Flevoland voor dit project. In het najaar van 2006 is er contact geweest met diverse ondernemers die betrokken waren bij de toenmalige organisatie. Dit om reacties te krijgen op het voorstel om een andere insteek te kiezen voor de uitvoering van het project Smakelijk Flevoland. De nieuwe insteek betreft de organisatie van een “themamiddag” waarin de horecaondernemer, zijn/haar keuken en zijn/haar onderneming centraal staat. Voorwaarde voor NORT Flevoland was dat er een leerzaam aspect aan toegevoegd zou worden. Uiteindelijk is er gekozen voor een workshop. Inmiddels zijn diverse mogelijkheden de revue gepasseerd en liggen er diverse ideeën klaar om nader uitgewerkt te worden. Begin 2007 staat er een oriënterend gesprek gepland met een organisatie die zowel inhoudelijk als organisatorisch betrokken kan worden bij de opzet van deze middag. Algehele doelstelling van het project is het genereren van kwaliteitsverbeteringen bij horecabedrijven in Flevoland. Onder voorbehoud moet de uitvoering van deze (mid)dag medio 2007 plaatsvinden. Het project zal in samenwerking met Koninklijk Horeca Nederland regio Flevoland georganiseerd worden.

•

Strandenproject Zeewolde In 2004 is een start gemaakt met de gezamenlijke aanpak van de afkalvingsproblematiek van de stranden in de gemeente Zeewolde. De NORT consulent heeft destijds het initiatief genomen om te zoeken naar een gezamenlijke oplossing. Na diverse overleggen tussen ondernemers en met Rijkswaterstaat en een uitgebreide inventarisatie van de stand van zaken per strand in 2005 zijn vervolgens in 2006 de voorbereidingen getroffen voor de uitvoering van een bodemonderzoek. Dit onderzoek is nodig om toestemming te krijgen van Rijkswaterstaat voor de herprofilering van de stranden door terugwinning van het zand vanuit het water. Aan de hand van diverse onderzoekseisen zijn offertes aangevraagd bij een tweetal onderzoeksbureaus voor de uitvoering van een bodemonderzoek (grondstofprofielonderzoek) op een viertal stranden (in beginfase waren dit er 5 maar gemeente Zeewolde is gedurende het proces afgehaakt). In september 2006 hebben betrokkenen (twee ondernemers en Staatsbosbeheer) besloten om het onderzoek te laten uitvoeren door Geofox-Lexmond bv waarna het onderzoek ook direct in het najaar is uitgevoerd. De uitkomsten zijn in een rapport in november 2006 gepresenteerd. 23

De onderzoeksresultaten waren positief, de waterbodems van de stranden zijn niet vervuild en de terug te brengen waterbodem is zand. Voor het uitvoeren van het bodemonderzoek en de bijbehorende kosten is gebruik gemaakt van de bijdrageregeling externe advisering. Met behulp van het onderzoeksrapport en een werkplan kunnen betrokkenen op individuele basis toestemmingverlening aanvragen bij Rijkswaterstaat voor de herprofilering van de stranden. Eén ondernemer heeft aangegeven in februari 2007 een aanvraag te willen doen om in maart 2007 werkzaamheden te kunnen verrichten. Na twee jaar het uiteindelijke resultaat. Wanneer de andere betrokkenen aanvraag zullen doen is het op dit moment nog niet bekend. De recreatieconsulent coördineerde het gehele proces in 2006 en zal op verzoek van betrokkenen ondersteuning bieden bij het opstellen van de aanvraag richting Rijkswaterstaat. •

Netwerkbijeenkomst recreatie-, horeca- en watersportondernemers Dronten In navolging op de netwerkbijeenkomst en recreatiemarkt in 2005 heeft op 16 februari 2006 wederom een netwerkbijeenkomst plaatsgevonden waarbij een 20-tal recreatie-, horeca- en watersportondernemers uit de gemeente Dronten aanwezig waren. Naast het netwerken en het leggen van onderlinge contacten werd tijdens deze bijeenkomst ook gesproken over de toekomst van VVV Dronten. Vanuit de ondernemers zijn, door middel van een werkgroepsessie, wensen en behoeftes op dit vlak geïnventariseerd en kenbaar gemaakt aan het gemeentebestuur van Dronten zodat deze meegenomen konden worden in de verdere besluitvorming. Naar aanleiding van deze bijeenkomst heeft het gemeentebestuur een aantal ondernemers betrokken bij de besluitvorming omtrent en de opstart van VVV Dronten. De bijeenkomst werd voorbereid door een werkgroep waar NORT Flevoland deel van uit maakt. De organisatie van deze bijeenkomst was geheel in handen van NORT Flevoland. Begin 2007 komt de werkgroep bij elkaar om de activiteiten voor 2007 te bespreken.

•

Bijzondere Logies Accommodaties Naar aanleiding van het faillissement van het Flevolands Bureau voor Toerisme is op verzoek van de provincie Flevoland het projectmanagement van het project Bijzondere Logies Accommodaties ondergebracht bij NORT Flevoland. De dagelijkse uitvoering en ondersteuning is in handen van Leisure Results. De projectadministratie wordt uitgevoerd door NORT Flevoland (uitbesteed aan Van Nuland & Partners) en de consulenten van NORT Flevoland ondersteunen waar nodig, onder meer door de aanwezigheid bij vergaderingen.

3.2

Overige activiteiten

Naast de beschreven collectieve activiteiten zijn de consulenten ook betrokken geweest bij diverse andere zaken die niet zodanig zijn dat er sprake is van een zelfstandig aan te duiden collectieve activiteit. Dit betreft: • • • •

deelname aan Toeristisch Overleg Flevoland; deelname aan Regiomanagers Overleg HISWA Vereniging en gezamenlijk Regiomanagers Overleg HISWA Vereniging en RECRON; deelname aan Clusteroverleg Koninklijk Horeca Nederland; deelname aan Regio overleg Koninklijk Horeca Nederland; 24

•

deelname aan overleg projecteigenaren Europese projecten.

Tevens zijn er in 2006 een aantal evaluerende gesprekken en toekomstgesprekken gevoerd met de provincie Flevoland. Verder hebben consulenten van NORT Flevoland de overleggen met alle NORT consulenten in Nederland bijgewoond. Ook de individuele contacten met de consulenten van de brancheorganisaties zijn goed te noemen. Met grote regelmaat wordt de stand van zaken individueel met elkaar doorgenomen om elkaar waar nodig te informeren en aan te vullen.

► Communicatieplan NORT landelijk Gezien de groei van het aantal NORT projecten in het gehele land is de behoefte aan kwaliteitsverbetering en professionalisering op het gebied van communicatie bij zowel de NORT organisatie als bij de brancheorganisaties gewenst. Op beider verzoek is er eind 2006 door het projectmanagement van NORT een communicatieplan uitgewerkt. Voor zowel de projectleider als voor de consulenten moet dit plan bijdragen aan een gestructureerde communicatie zowel intern als extern. Een uitwerking van het communicatieplan is de jaarplanning communicatie die door ieder NORT project opgesteld dient te worden. Een planning waarin een overzicht van de communicatieafspraken is opgenomen. Naast overleg- en vergaderdata staat per kwartaal een voortgangsverslag op de planning. Een verslag waarin de doelstellingen, actuele realisaties en planning uiteen gezet worden. Vanaf 2007 zal er door ieder project met deze planning gewerkt gaan worden. Opmerking: NORT Flevoland werkt al met voortgangsverslagen vanaf het begin van het project.

25

4

DOORKIJK 2007

In dit hoofdstuk worden kort per consulent de accenten voor 2007 beschreven. ► Annemarie Bakker, consulent horeca •

Individuele ondersteuning Tot einde project (1 oktober 2007): - ondersteuning reeds bezochte bedrijven; - uitbouwen contacten/relaties reeds bezochte bedrijven; - begeleiden aanvragen bijdrageregeling externe advisering; - kennismakingsgesprekken nieuwe bedrijven passend in de doelgroep;

•

Collectieve projecten Tot einde project (1 oktober 2007): - uitvoering project Groene Synergie en begeleiding groene aanjager; - uitvoering studieclub “Toeristische Masterclass Flevoland 2007” (waarschijnlijk tegelijk met afsluitende bijeenkomst NORT Flevoland); - uitwerken IPR-regeling energieonderzoeksproject horeca; - afronden energieonderzoeksproject horeca d.m.v. afsluitende bijeenkomst; - ondersteuning samenwerkingsverband “Flevoboulevard”, - werving horeca ondernemers academie; - ondersteuning samenwerking recreatie-, horeca- en watersportondernemers Dronten; - organisatie horeca thema dag als vervolg op Smakelijk Flevoland;

► Jacqueline Lijs-Verhoeven, consulent recreatie en watersport •

Individuele ondersteuning Tot einde project (1 oktober 2007): - ondersteuning reeds bezochte bedrijven; - uitbouwen contacten/relaties reeds bezochte bedrijven; - begeleiden aanvragen bijdrageregeling externe advisering; - kennismakingsgesprekken nieuwe bedrijven passend in de doelgroep;

•

Collectieve projecten Tot einde project (tot 1 oktober 2007): - uitvoering studieclub “Toeristische Masterclass Flevoland 2007” (waarschijnlijk tegelijk met afsluitende bijeenkomst NORT Flevoland); - uitvoering project Groene Synergie en begeleiding groene aanjager; - ondersteuning samenwerkingsverband “Havenkring Randmeren”; - ondersteuning samenwerkingsverband “Flevoboulevard”; - voorbereiding, werving en uitvoering project Rendement Watersport; - vervolg project klantenmonitor; - werving en uitvoering aanvragen IPR-regeling watersport en verblijfsrecreatie; - werving en uitvoering implementatietraject HISWA Alert; - ondersteuning strandenproject Zeewolde; - ondersteuning samenwerking recreatie-, horeca- en watersportondernemers Dronten; - ondersteuning voorbereiding en uitvoering pilotproject Green Key en Blauwe Vlag gemeente Zeewolde.

Verder zullen in 2007 beide consulenten en het projectmanagement zich in samenwerking met het bestuur inzetten voor een mogelijk vervolg van NORT Flevoland na 1 oktober 2007. 26

CONCLUSIES Het verslagjaar 2006 was voor NORT Flevoland zeer succesvol. Zo zijn eind 2006 nagenoeg alle doelstellingen, die bij de start van het project zijn gepland, (ruimschoots) gehaald. Op het gebied van bedrijfsbezoeken en scholing waren de doelstellingen al bereikt maar in 2006 is er ook op het terrein van duurzaamheid, samenwerking en milieuprojecten veel werk verricht en afgerond. Naast de geplande activiteiten verricht NORT Flevoland steeds vaker activiteiten, die niet in het oorspronkelijke projectvoorstel stonden maar die vaak op verzoek van derden zijn opgepakt. Voorbeelden zijn het HISWA Alert, een pilotproject met de gemeente Zeewolde, het project Groene Synergie en de overname van activiteiten van het voormalige FBT zoals Smakelijk Flevoland en het project Bijzondere Logies Accommodaties. Ook collega NORT projecten hebben soms baat bij de ontwikkelde trajecten. Gevolg van dit alles is dat NORT Flevoland meer en meer wordt gezien als een gegeven, een vanzelfsprekendheid in Flevoland. Ondernemers, maar ook overheden weten de weg naar NORT steeds beter te vinden. Dit is vooral te danken aan de inzet van de consulenten, die het gezicht van NORT Flevoland in belangrijke mate bepalen. Deze opgebouwde positie vraagt om een oriëntatie op een mogelijke verlenging van de huidige NORT periode. Het project heeft een looptijd tot 30 juni 2007, die inmiddels is verlengd tot 30 september 2007. De brancheorganisaties als ‘moeders’ van het project, maar ook de provincie Flevoland en Kamer van Koophandel Flevoland geven aan dat een voortzetting van de opgebouwde positie wenselijk en zinvol is. In 2006 hebben hierover met de provincie de eerste gesprekken plaatsgevonden. Inmiddels ligt er een vervolgvoorstel op hoofdlijnen. Naast voortzetting van enkele zaken zijn er met name nieuwe accenten aangebracht, die vooral liggen op het gebied van productontwikkeling en innovatie. Het komende half jaar zal blijken of de gewenste verlenging daadwerkelijk van de grond kan komen.

27

► Overzicht doelstellingen en realisatie NORT-Flevoland t/m 2006 Gerelateerd aan de doelstellingen van het NORT-project zoals opgenomen in het projectplan zijn de volgende resultaten meetbaar: Doelstellingen in aantallen bedrijven Totale project periode A) Project Kwaliteitsverbetering en ruimte • Bedrijfsbezoeken • Starters • Ondernemingsplannen • Budget ondernemingsplannen B) Project deskundigheidsbevordering • Alg. scholingsmodules • Mystery Call / Mystery Guest • Gespreksgroepen • Klantenmonitor • Hoger Rendement Horeca • Rendement Watersport • ICT watersport C) Duurzaamheidsproject • Verblijfsrecreatie milieubarometer • Budget milieuproject verblijfsrecreatie • Watersport • Budget milieuproject watersport • Horeca • Bedrijfsnatuurplannen D) Project samenwerking/ketenvorming • Ketens in ketensamenwerking

Realisatie start t/m 31-12-2006

150 15 15 € 63.000,-

165 14 13 aanvragen € 34.781,64

200 25 20 15 15 10 15

252 20 270 10 9 -

10

10

€ 40.000,15 € 60.000,15 5

€ 20.065,15 € 18.518,15 -

4

3

28

BIJLAGEN 1 - Nieuwsbrief 2006 2 - Flyer Bijdrageregeling NORT Flevoland 3 - Free publicity NORT Flevoland algemeen 4 - Publicaties Horecaprijs Almere 5 - Publicaties Toeristische Masterclass 2006 6 - Projectvoorstel Groene Synergie 7 - Publicaties lancering HISWA Alert 8 - Publicaties samenwerkingsverband Havenkring Randmeren en Flevoboulevard

29