Jaarverslag 2013 Kamp C- Duurzaam bouwen en wonen
Beste lezer, Kamp C heeft een boeiend jaar achter de rug. De kantoren in het bedrijvencentrum raken meer en meer gevuld en het aantal reservaties van zalen voor vergaderingen, bijeenkomsten en studiedagen stijgt. Kamp C zet zijn deuren dus niet enkel open voor mensen die zich willen informeren over duurzaam wonen en bouwen, maar ook voor professionelen uit het bedrijfsleven die innovatief werken rond duurzaamheid. Volgens mij is dit een en-en-verhaal, de weg die we verder op moeten. Door op één locatie twee dienstverleningen te kunnen aanbieden, kruisen we het beste van twee werelden. De bedrijven die gehuisvest zijn in ons bedrijvencentrum behoren stuk voor stuk tot de top in hun branche. Zij zijn het die dagelijks de duurzame innovatie mee gestalte geven. Hun output kunnen we onmiddellijk vertalen naar de informatie die we aanbieden aan geïnteresseerde bouwers of verbouwers.
Voorzitter Cathy Berx Gedeputeerden Luc Lemmens Ludwig Caluwé Inga Verhaert Bruno Peeters Peter Bellens Rik Röttger Provinciegriffier Danny Toelen
COLOFON Algemene coördinatie: Sofie Vervloet, Peter-Paul van den Berg Foto’s: Kamp C Dit jaarverslag is uit ecologisch standpunt enkel digitaal beschikbaar
Maar ook andersom. De noden, behoeften en wensen die de gebruikers ons signaleren kunnen wij doorgeven aan de gelieerde bedrijven. Zij hopen uiteraard ook op onze input om vraag gestuurd op zoek te gaan naar zinvolle onderzoeken en realisaties. Deze wisselwerking stroomlijnen is een blijvende uitdaging, en ik ben ervan overtuigd dat Kamp C de juiste mensen en de nodige expertise in huis heeft om dit tot een goed einde te brengen. Peter Bellens Gedeputeerde
Inleiding Het lijkt wel of het takenpakket van Kamp C elk jaar breder wordt. Het is moeilijk om te groeien in een tijd van besparingen en bezuinigingen. Dit vereist een hoge mate van creativiteit en flexibiliteit van de medewerkers en de organisatie als geheel.
Met een gelijkblijvend standaardaanbod zijn de taken daarbuiten enorm toegenomen. Waar we voorheen enkel een kleine stand op de beurs hadden, geven we tegenwoordig op externe locaties bouwadvies. Waar we voorheen infosessies inhuurden, geven wij tegenwoordig bijna alle infosessies zelf en meerdere keren per jaar. Het aanbod naar lokale overheden is sterk toegenomen en ook in het bedrijvencentrum zijn meer dan dubbel zoveel huurders dan een tweetal jaar geleden.
Het is echter niet alleen die directe werking die toegenomen is en die belangrijk is voor Kamp C. Juist de aanwezigheid op verschillende platformen, soms als trekker, soms als expert, zorgt ervoor dat wij een sterke bijdrage kunnen leveren. Platformen als Wonen, Samenhuizen, Nieuwe Woonvormen, Bedrijventerreinen, Vlaamse Steunpunten, Cleantech, Innovatie, Educatie, Duurzame Wijken, Burgemeestersconvenant zijn daar voorbeelden van
Kamp C is uitgegroeid tot een kennisnetwerk en er zijn nog heel wat meer mogelijkheden om verder te groeien buiten de fysieke grenzen van Kamp C. De wereld is aan het veranderen. We hebben geen grote kristallen bol om op alles voorbereid te zijn. Het is zaak om samen met onze partners en netwerken continu actief te blijven, opportuniteiten te zoeken en vooruit te gaan. Peter-Paul van den Berg, directeur Kamp C
Economie en Innovatie
KAMP C behoort tot het departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid.
KAMP C is de Cleantech Antenne voor de Bouwsector in Vlaanderen.
KAMP C is lid van de KIR, oftewel de Kempische Innovatie Raad.
Als incubator ondersteunt KAMP C startende ondernemingen in de DUBO (Duurzaam Bouwen) sector via netwerking , samenwerking, kennis en kantoorfaciliteiten.
De missie van KAMP C is het versnellen van de transitie naar een duurzame samenleving en dit kan niet zonder innovatie. Nieuwe technieken, nieuwe processen en nieuwe manieren van samenwerken zijn onmisbaar om de klimaatdoelstellingen te behalen. Daarom werkt KAMP C samen met de kennisinstellingen Universiteit van Antwerpen, Thomas More en VITO enerzijds en met het bedrijfsleven anderzijds. Op die manier valoriseren we kennis en stimuleren we ondernemerschap in het teken van cleantech en duurzaam ondernemen. Het kennisnetwerk van KAMP C beperkt zich niet tot de provinciale grenzen of landsgrenzen.
Bouwadvies en Infoloket Een van de grote troeven van Kamp C blijft ons neutraal en onafhankelijk advies. In 2013 zijn er 772 adviezen gegeven aan het infoloket.
Enquête met de vraag “In welke mate heeft u het gegeven advies opgevolgd?“ leverde dit resultaat op :
Volledig Grotendeels Gedeeltelijk Minimaal Niet
Er werden ook Bouwadviezen buiten KAMP C gegeven: lokale overheden deden regelmatig beroep op onze adviseurs. Met IGEMO hebben we een vaste samenwerking in de aangesloten gemeenten. Bouwadviezen op beurzen organiseren we samen met Bouwunie.
In 2013 werden 300 bouwadviezen gegeven. Hierbij werden bouwplannen gescreend op duurzaamheid op basis van de 4 thema’s energie (vb. hernieuwbare energie), materiaalgebruik (vb. isoleren), water (vb. groendaken) en ruimte (vb. levenslang wonen).
Er is een lichte daling in het aantal adviezen geweest. Het aantal adviezen loopt synchroon met het aantal bouwaanvragen en er waren in 2013 minder bouwers. “Het aantal bouwaanvragen was gedaald, de portefeuilles zaten niet zo vol als andere jaren. Maar we beginnen licht te zien aan het einde van de tunnel, en dat zal dan bij jullie waarschijnlijk te merken zijn in een heropleving van adviesverleningen”, volgens Jo Kusseneers, Coördinator ledenwerving & adviseur communicatie Bouwunie Antwerpen - Vlaams Brabant
Projectadvies is een groeiende activiteit van Kamp C. Het verschilt van het bouwadvies omdat het vaak een langer proces betreft met diverse samenkomsten. In 2013 werden we in 21 projectadviezen betrokken als expert. Evolutie Infoloket Kamp C 600 500
400 300 200 100 0 2007
2008
persoonlijk
2009 mail
2010 telefoon
2011
2012
2013
forum ecobouwers
Expo C en Rondleidingen
Onze Expo sensibiliseert, onze adviseur informeert. Een perfecte mix. In 2013 kreeg EXPO C ruim 1500 individuele bezoekers. 2033 bezoekers kregen een rondleiding op maat. Dit zijn voornamelijk bedrijven, scholen, lokale overheden en verenigingen.
Workshops en Infosessies
KAMP C gaf tien eigen infosessies over de volgende thema’s:
• Energiezuinig leven en wonen • Ventilatie • 2x Hoe isoleer ik mijn dak? • Isoleren van gevels • Zonwering • 2x Geniet van de zon met panelen • Nieuwbouw in 2014, wat zijn de Vlaamse eisen? • Beglazing en ramen
295 deelnemers volgden infosessie op Kamp C.
een
KAMP C verzorgde zelf vijf workshops, goed voor 73 deelnemers: • 2 x Tadelakt • 2 x Lemen • 1 x Verftechnieken en meubelherschilderen
Evenementen Elk jaar houdt Kamp C één voorjaars- en één najaarsevenement. Het Ecofeest werkt sensibiliserend en is bedoeld om een breed publiek kennis te laten maken met Kamp C en haar partners. Centraal staan de bouwmarkt en de ecomarkt. 2013 trok 3000 bezoekers, ondanks het slechte weer. De Energiedag in oktober focust op informeren en draait om adviesverlening naar particuliere (ver)bouwers. De rode draad in 2013 was isolatie. Er kwamen ongeveer 300 geïnteresseerden opdagen.
Al onze evenementen beantwoorden aan de ISO14001-norm en zijn erg milieuvriendelijk. Sinds eind 2013 serveren we enkel nog vleesloze catering.
De Beeldentuin in de zomer van 2013 trok samen met de kindervoorstelling van de Leesbeesten zo’n 200 bezoekers.
Lokale Overheden Zowel vanuit de functie van de provincie als vanuit het Vlaams decreet van de Vlaamse Steunpunten DuWoBo is het ondersteunen van de lokale overheden een kerntaak van Kamp C.
Het aanbod van Kamp C naar lokale overheden: • Campagne Antwerpen Klimaat Neutraal 2020 • Energie Infotoer • Extern Bouwadvies • Infosessies • Projectadvies en -begeleiding • Groepsaankopen ondersteunen • Samen met IOK: burgemeestersconvenant • Platform bieden voor DuWoBo • Ondersteunen duurzaamheidsambtenaren
Het Burgemeestersconvenant: De Europese Unie roept de lokale besturen op om zich vrijwillig te engageren om tegen 2020 de 20% CO2-reductiedoelstelling van de EU minstens te behalen of zelfs te overtreffen op lokaal niveau. Onder leiding van IOK ondertekenden alle 29 Kempense gemeenten.
Duurzame wijken: project begeleiding Het Netwerk Duurzame Wijken is al enkele jaren actief in Vlaanderen. Dit netwerk, tot voor kort vooral gekend als de Werkgroep Duurzame Wijken, is een initiatief van de Vlaamse Overheid in het kader van het transitieproces duurzaam wonen en bouwen (DuWoBo). Het Netwerk wil de ontwikkeling van duurzame wijken en wijkherwaardering versnellen. Daarvoor biedt het een begeleidingstraject op maat aan voor een beperkt aantal cases. Kamp C ondersteunt VIBE (Ecopolis) bij de twee projecten in Wijnegem en Turnhout.
In 2013 leverden we 21 keer project advies. In 2013 heeft Kamp C met 24 gemeenten samengewerkt. De Provincie startte in samenwerking met de gemeenten Brasschaat, Brecht, Kapellen, Schilde, Schoten en Zoersel een gebiedsgericht strategisch project. In dit project wordt gezocht naar een coherent toekomstbeeld voor het Bebouwd Perifeer Landschap ten noordoosten van Antwerpen en ook dit project wordt ondersteund door Kamp C.
KAMP C voor scholen Ruim 1500 leerlingen maakten kennis met EXPO C. Dit is 10% minder dan voorgaande jaren. Oorzaken zijn de verandering in het leerplan, de kosten voor transport en het brede aanbod naar scholen toe.
Ons handelen in het komende decennium zal het verdere comfort van de toekomstige generaties bepalen. Daarom is het van cruciaal belang dat we de jongeren die nu op de schoolbanken zitten bewust maken van de milieuproblematiek en ook oplossingen aanreiken. Zo geven we hen stof tot nadenken om zich voor te bereiden op de grote taak die hen wacht. Zij zijn immers de toekomstige bouwers en verbouwers of professionelen in de bouwwereld die aan steeds strengere normen zullen moeten voldoen.
In 2014 gaan we actief op zoek naar samenwerkingen met scholen en leerkrachten om zo leerlingen minstens één keer in hun schoolcarrière in aanraking met de klimaatproblematiek en het thema duurzaam bouwen en wonen.
Kamp C neemt deel aan het expertisenetwerk rond natuur- en milieueducatie en educatie voor duurzame ontwikkeling (NME/EDO) van de provincie Antwerpen. Dit heeft als doel een gezamenlijke visie op educatie uit te werken en hier ook het aanbod van de provincie Antwerpen op af te stemmen. Kamp C werkt samen met meerdere instellingen in het hoger onderwijs: Thomas More (Geel en Mechelen), de Universiteit van Antwerpen en de Artesis Hogeschool. We kunnen een 4-tal stagiairs de mogelijkheid bieden om ervaring op te doen via onze werking.
Bedrijven en Bouwsector Kamp C als incubator
In 2013 hebben we de volgende huurders mogen verwelkomen: • ABMB bvba, algemeen Bouwbedrijf Mentens Balen; • Atelier3V, een multidisciplinair collectief met expertise op het gebied van BIM; • ViCre, adviseur in o.a. duurzame communicatie; • Technify, wervingsen selectiekantoor voor technisch hogere profielen; • Zen Production, producent van zonneboilers en verdeler van zonne-energiesystemen.
De eerste stappen naar duurzame vergroening van bedrijventerreinen zijn gezet als voorbeeld site voor gemeenten.
In 2013 heeft Kamp C in haar conferentie centrum 450 reservaties gehad.
Samen met haar partners uit de DUBO Cluster heeft Kamp C een vierdaags symposium georganiseerd over Renovatie in de Bouw. Gerenommeerde sprekers uit heel Vlaanderen gaven hun visie op het cruciale thema voor de toekomst. Hoe bereiken we de klimaatdoelstellingen 2020 of 2050? En wat met de 20% energiebesparing als je weet dat 60-80% van de gebouwen in 2050 er nu al staan.
Europees project: SAFE-ICE bundelt de resultaten van tien INTERREG 2 Zeeën projecten, die allen aspecten van de transitie naar een koolstofarme economie in kaart brachten om zo uitdagingen op het vlak van techniek, beleid en markt aan de oppervlakte te brengen en oplossingen te bedenken. Hierdoor draagt SAFE-ICE bij aan de EU Horizon 2020 doelstellingen. Binnen dit project zal Kamp C een Europees congres organiseren op 23 en 24 april 2014. De mondiale vleesindustrie is bij de top-drie wat negatieve bijdrage aan de evolutie van de klimaatproblematiek betreft, omwille van de hoge CO² uitstoot van de sector, het landgebruik, de drinkwater consumptie, … Om onze bezoekers bewust te maken van de klimaatproblemen die verband houden met onze vleesconsumptie is voor een vleesloos standaardaanbod gekozen. Het initiatief werd zeer positief onthaald.
Personeel en Organisatie Kamp C stond in 2013 in het teken van de transitie van een GPB (gewoon provinciebedrijf) naar een APB (autonoom provinciebedrijf). Vanaf 1 januari 2014 starten wij als een APB.
Hoewel het takenpakket zowel als de vraag in 2013 sterk gestegen zijn, is uitbreiding van het team geen optie in een tijd van bezuinigingen. Daardoor is intern geschoven om de steeds bredere werking van Kamp C voor een deel op te vangen.
De oprichting van een APB kan worden onderverdeeld in vier opeenvolgende fasen: de voorbereiding, de oprichting, de goedkeuring door de toezichthoudende overheid en de beheersovereenkomst (artikel 228 provinciedecreet).
De vorming van de APB heeft geen invloed op de (publieks-) werking van Kamp C, maar betreft met name de organisatiestructuur, de systemen, regelgeving, processen van administratie, besluitvorming, enz. Ondanks het feit dat alle medewerkers hun contract met de provincie Antwerpen beëindigd hebben en een nieuw contract met de APB Kamp C hebben getekend, zijn we nog steeds volledig provinciaal.
In 2013 werkten op Kamp C 20 personen, 16,1 VTE’s , 6 stagiaires en 9 vrijwilligers en 5 vakantiekrachten.
Op naar 2014! Kamp C
Duurzaam bouwen en wonen Britselaan 20 | 2260 Westerlo 014 27 96 50
[email protected] www.kampc.be