Jaarverslag Grote behoefte aan harmonisatie in communicatie. naar een kleurrijke toekomst. Binnenin deze Verf&Inkt:

verf&inkt magazine van de vereniging van verfen drukinktfabrikanten VVVF - 31 - juni 2014

Binnenin deze Verf&Inkt:

Jaarverslag 2013

‘naar een kleurrijke toekomst’ Internationaal masterprogramma verfen inkttechnologie ITECH zoekt studenten en sponsors De mens achter… Peter Bras (Touwen & Co): ‘Had de neiging werk in mijn hoofd mee naar huis te nemen’ ‘Verfindustrie moet zich meer profileren als vriend van hout’ Ons beroep op: Schilder zonder personeel Rob van Dijk: ‘Sommige keurmerken pure volksverlakkerij’ (Grond)stofleveranciers en formuleerders:

Grote behoefte aan harmonisatie in communicatie

Vision on quality www.tqc.eu

N E D E R L A N D S E N I G E FA B R I K A N T VA N T E S T- E N M E E TA P PA R AT U U R VOOR DE VERFINDUSTRIE TQC

TQC

TQC

AUTOMATISCHE FILM APPLICATOR

AUTOMATISCHE CUPPING TESTER

WASBAARHEID / SLIJTVASTHEIDTESTER

Voor het aanbrengen van een uniforme, reproduceerbare filmlaag.

Voor het testen van coatings bij verschillende stadia van deformatie conform ISO 1520.

Voor het testen van bijv. coatings, inkten, textiel, hout en plastic op slijtvastheid.

• Geschikt voor folies en /of glazen, papieren, metalen ondergronden • Geschikt voor spiraalapplicatoren en / of standaard blok applicatoren • Intuïtieve bediening • Vele instelmogelijkheden

• Ergonomisch: tester instelbaar naar werkhouding • Led verlichting instelbaar in kleur en hoek voor optimale beoordeling testplaat • Deformatie vooraf instelbaar in mm

• Voor droge en natte testen • Test tot vier proefstalen tegelijk • Dubbele pomp voor simultaantest met twee verschillende testvloeistoffen

TQC

TQC

TQC

GLANSMETERS

AUTOMATISCHE VISCOSITEITSMETERS

Voor het meten van mat, zijde- en hoogglans oppervlakten

Diverse modellen voor het bepalen van de viscositeit in mPa·s, cP, cSt en KU (Krebs Units).

TQC PRODUCEERT INSTRUMENTEN EN TOEBEHOREN VOOR HET TESTEN VAN ONDER ANDERE

• Drie modellen: SoloGloss 60°, Duogloss 20°/60°, Polygloss 20°/60°/85° • Uniek in stabiliteit en robuustheid • Geïntegreerde kalibratie standaard • Voldoet aan alle gangbare normen (muv 45°hoek) • Incl. Ideal Finish Analysis software

TQC B.V. Molenbaan 19

• Volledig automatisch, dus zeer hoge reproduceerbaarheid • Ook handmatig instelbaar

2908 LL Capelle a/d IJssel Nederland

• • • • • •

viscositeit dekkracht lopersvorming droogtijd slagvastheid natte laagdikte

• • • • • •

densiteit vloeiing maalfijnheid elasticiteit metamerie adhesie

TQC is dé RAL distributeur van Nederland!

+31(0)10 - 79 00 100 +31(0)10 - 79 00 129

[email protected] www.tqc.eu

ons beroep op verf & inkt

Schilder en voorzitter van OnderhoudNL-Maatschappelijk Rob van Dijk: De 58-jarige Rob van Dijk uit Heemstede werkt al tientallen jaren als schilder bij voornamelijk particuliere klanten in het hogere segment van de markt. Hij zette het bedrijf van zijn vader voort: Schilderbedrijf Jac. Van Dijk & Zn. Vanuit persoonlijk engagement, maar ook als voorzitter van OnderhoudNL-Maatschappelijk heeft hij maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel staan.

Te k s t : A d r i a a n v a n H o o i j d o n k Foto: Pet van de Luijtgaarden

‘Sommige keurmerken zijn pure volksverlakkerij’

“Als echte praktijkman zou ik graag zien dat verfproducenten wat vaker zouden luisteren naar de applicateurs”

“

De liefde voor het vak kreeg ik op vijfjarige leeftijd van mijn vader met de paplepel ingegoten. Wij woonden toen in het centrum van Haarlem. In de schoolvakanties mocht ik de strijkvaatjes schoonmaken en een fel kleurtje geven. Vond ik zo leuk dat ik na de mavo naar de lts ben gegaan om mij verder in het vak te bekwamen. Daarnaast heb ik verschillende cursussen en een ondernemersopleiding gevolgd.” “Kleine, hoogwaardige opdrachten zijn echt een kolfje naar mijn hand. Daarom heb ik ook niet veel last van Oost-Europese schilders die momenteel de markt overspoelen. Overigens heb ik daar niets op tegen, want na de crisis zullen wij ze hard nodig hebben om het achterstallig onderhoud aan te pakken. Bovendien zitten er hele goede vaklieden tussen. Maar ik vind wel dat er een gelijk Europees speelveld moet komen, zodat ook deze mensen een

verf&inkt 31 - 2014

In deze rubriek komen mensen aan het woord die beroepsmatig met verf & inkt van doen hebben en daar enthousiast over vertellen. Deze keer: de schilder (die tevens voorzitter is van OnderhoudNL-Maatschappelijk)

redelijk salaris krijgen en niet worden uitgebuit.” “Een jaar of zeven geleden ben ik op voorspraak van de toenmalige voorzitter, Ton Lagerwey, in het bestuur van de Stichting Maatschappelijk Ondernemen van Fosag terecht gekomen, inmiddels omgedoopt in OnderhoudNL-Maatschappelijk. Hij vond mij een geschikte kandidaat omdat ik jarenlang vrijwilligerswerk heb gedaan voor gehandicapten, de plaatselijke voetbalvereniging en Amnesty International. Ook Greenpeace ligt mij na aan het hart omdat ik het belangrijk vind om het milieu zoveel mogelijk te sparen en de aarde goed na te laten aan toekomstige generaties.” “De P van Profit verlies ik daarbij zeker niet uit het oog. Als ondernemer moet er immers wel brood op de plank komen. Maatschappelijk verantwoord ondernemen levert echter ook vaak geld op. Zo maak ik uit praktische overwegingen vaak gebruik van mijn bakfiets als ik

een opdracht in de omgeving heb. De ladders en steigers breng ik op een zondagavond met de auto naar de opdrachtgever, maar de rest van de week vervoer ik met de bakfiets mijn kwasten en andere schildersattributen. Het is niet alleen beter voor het milieu, maar ik spaar er vaak ook nog eens parkeergeld mee uit.” “De meeste klanten praten niet veel over duurzaamheid, maar dat heeft wellicht met de regio te maken waar ik woon. Soms vragen ze wel eens of schilderen niet ongezond is. Dan vertel ik dat ik meestal gebruik maak van mondkapjes en handschoenen.” “Het valt mij overigens wel op dat er op mvo-gebied steeds weer nieuwe termen opduiken. Zo vroeg een relatie onlangs of ik hem niet moest feliciteren met het behalen van het PSO-certificaat. Nooit van gehoord, maar nu weet ik dat het om de Prestatieladder Sociaal Ondernemen gaat. Er zijn inmiddels zo veel keurmerken, labels en gedragscodes dat sommige ondernemers, maar ook bedrijven en consumenten door de bomen het bos niet meer zien. Thuis heb ik overigens al het houtwerk met hoogglans geschilderd. Dat gaat veel langer mee in vergelijking met watergedragen verven. Een hoogglans verf die ruim 25 jaar meegaat, is in mijn ogen dan ook een stuk duurzamer.” “Als echte praktijkman zou ik graag zien dat verfproducenten wat vaker zouden luisteren naar de applicateurs. Verf die in het laboratorium is uitgedacht, werkt niet altijd even goed als je er bij de klant mee aan de slag gaat. En gebruik niet te pas en te onpas het label duurzaam. Sommige keurmerken stellen echt niets voor en zijn pure volksverlakkerij. Tegelijkertijd blijf ik de ontwikkelingen op het gebied van duurzame verf met grote belangstelling volgen, zoals de gerecyclede verf die onlangs op de markt is gekomen. Vooral de laatste jaren maken sommige producenten, zoals Aquamarijn, grote stappen om een optimale balans te vinden tussen maximale technische bruikbaarheid, duurzaamheid en esthetiek en minimale milieu- en gezondheidsbelasting.

”

3

inhoud 31 - juni 2014

ITECH start masterprogramma verfen inkttechnologie

Verder in dit nummer: 3 7 9 11

Beroep op: de schilder Branchenieuws en voorwoord Branchenieuws en colofon Afscheid stafmedewerkers Dijkstra en Jonkers 49 VVVF-nieuws 50 De mens achter: Peter Bras (Touwen) 52 Grote behoefte aan harmonisatie in communicatie over stoffen 54 VVVF-nieuws

Over een paar maanden start het Franse instituut ITECH een internationaal masterprogramma verfen inkttechnologie. De verfindustrie kijkt er reikhalzend naar uit, want in Europa dreigt een tekort aan academisch geschoolde verfen drukinkttechnologen. De nieuwe opleiding zoekt zowel studenten als sponsors voor uit te reiken studiebeurzen. Pagina 14

Vrienden van hout Er is geen mooier, veelzijdiger en duurzamer materiaal dan hout. Dat is de boodschap van de ‘Vrienden #vanhout’: een aantal samenwerkende bedrijven en brancheorganisaties in de hout-, verfen onderhoudsindustrie, waaronder de VVVF. Nu de publiekscampagne ‘Echt #vanhout, dat is toch het mooist’ goed op stoom is, zijn de individuele deelnemers aan zet. Pagina 18

Het volgende nummer van Verf&Inkt verschijnt in september

Jaarverslag 2013: belofte van kleurrijke toekomst “Wie de lijst onderwerpen in het jaarverslag ziet, moet zich realiseren dat de VVVF weer een jaar achter de rug heeft waarin met een relatief kleine bezetting en de inzet van veel vertegenwoordigers uit onze bedrijven, een berg aan nuttig werk is verzet.” Aldus VVVF-voorzitter Ben Berkel (Drywood) in zijn voorwoord van het jaarverslag. Het verslag somt het grote aantal onderwerpen op waarmee de organisatie zich in 2013 heeft beziggehouden. “Een jaar”, aldus Berkel, “dat grijs gekleurd werd door de economische omstandigheden, maar dat de belofte van een kleurrijke toekomst levend hield.” Pagina 21 t/m 48

verf&inkt 31 - 2014

Jaarverslag vvvF 2013 De verf- & drukinktindustrie bouwt aan een kleurrijke toekomst

5

cilindrische verfblikken ® ImCare optimale bescherming

bodem, ring en deksel

RL en TT sluitingen

3-delig

premium uitstraling

offset bedrukking

zelfklevend etiket met draaghengsel

100% recyclebaar

van 125 ml t/m 4 liter

Mus Verpakkingen Blik bepalend

Mus Verpakkingen BV | Herfordstraat 9 | 7418 EX | NL - Deventer T +31 (0)570 629 229 | [email protected] | www.musverpakkingen.nl

branchenieuws

voorwoord

AkzoNobel en Solvay traceren duurzame grondstoffen

Zomerstemming

AkzoNobel en Solvay gaan samen met Ernst & Young een systeem ontwikkelen dat het gebruik van hernieuwbare grondstoffen in verven, coatings en andere toepassingen traceert en kwantificeert. De samenwerking komt voort uit de vorig jaar gesloten overeenkomst tussen AkzoNobel en Solvay. Op basis hiervan gaat AkzoNobel in zijn coatingproducten geleidelijk aan meer biologisch gefabriceerde epichloorhydrine van Solvay gebruiken. Op grond van deze nieuwe overeenkomst ontwikkelen Solvay, AkzoNobel en EY een ketenbeheermethode. Deze maakt het mogelijk om volumes toe te wijzen en te rapporteren, zelfs in situaties waar geen fysieke scheiding van petrochemisch en biologisch gefabriceerde materialen plaatsvindt.

Eskens Benelux gesplitst Om de diverse activiteiten beter te stroomlijnen en verder te specialiseren is de Nederlandse BV van Eskens opgesplitst in twee BV’s: Eskens Process Solutions BV en Eskens Tinting Solutions BV. Eskens Benelux NV in Mechelen bleef ongewijzigd. Eskens heeft de laatste jaren een enorme groei en ontwikkeling doorgemaakt; als groothandel in een breed pakket machines, als service- & onderhoudspartner en als leverancier van gereviseerde machines. Om klanten beter te kunnen bedienen zijn de werkplaatsen van zowel Eskens Tinting Solutions en Eskens Process Solutions in Alphen aan den Rijn volledig heringericht met gespecialiseerde werkstations en revisiewerkplaatsen.

Uitbreiding assortiment protective coatings Wijzonol Onlangs heeft Wijzonol het assortiment uitgebreid met de protective coatings Wijzopox Dekverf AQ en Wijzodur Multicoat AQ Zijdeglans. De Wijzopox Dekverf AQ is een oplosmiddelvrije, slag- en slijtvaste, waterverdunbare, laag zijdeglanzende twee componenten dekverf op basis van epoxy. De Wijzodur Multicoat AQ Zijdeglans is een oplosmiddelarme, slag- en slijtvaste, waterverdunbare, zijdeglanzende twee componenten dekverf op basis van polyurethaan.

Nieuwe vakbeurs Label & Print in 2015 Met Label&Print staat er volgend jaar binnen de verpakkingsindustrie een nieuwe vakbeurs op de kalender. Label&Print zal gelijktijdig met Empack op 15 & 16 april 2015 in de Brabanthallen in Den Bosch worden gehouden. Gedreven door regelgeving en kritischer wordende consumenten volgen de toepassingen en innovaties in de verpakkingsbranche elkaar razendsnel op. Uit intensief Europees marktonderzoek blijkt dat de sectoren printing, labelling en converting behoefte hebben aan een eigen vakbeurs. Eén reden die wordt aangevoerd is de teruglopende vraag naar printoplossingen vanuit drukkerijen en uitgeverijen. Leveranciers van drukpersen en printmachines richten zich nu massaal op de verpakkingsmarkt.

4 verf&inkt 31 - 2014

Dit nummer van Verf&Inkt bevat, naast de ‘normale’ inhoud, het jaarverslag van onze organisatie over 2013. Ik noem het in mijn voorwoord bij dat deel een ‘grijs jaar’ waar het de marktomstandigheden betreft, maar gezien de vele initiatieven en resultaten ook een jaar waarin de belofte van een kleurrijke toekomst overeind is gebleven. Twee vertrouwde gezichten zullen die toekomst op afstand gaan volgen. Tijdens een geslaagde bijeenkomst namen wij begin deze maand afscheid van stafmedewerkers Gerrit Jonkers en Gerben Dijkstra. We zullen hun ervaring (bij elkaar 35 jaar) gaan missen, maar ik ben ervan overtuigd dat hun opvolgers Cees Pille en Annet Sluer met vergelijkbare inzet de belangen van de verfen drukinktindustrie gaan behartigen. Vanaf deze plaats dank ik Gerrit en Gerben nogmaals voor hun grote verdiensten voor de sector en wens ik Annet en Cees een fijne tijd toe bij de VVVF. In het voorzitterlijk voorwoord in Verf&Inkt van maart 2014 had ik de lente in mijn bol. Ik schreef dat het consumentenvertrouwen stijgende was, dat de woningmarkt uit het dal leek te klimmen, dat het CBS de economie licht zag groeien en dat de bedrijfsinvesteringen aantrokken. Bovendien noteerde ik dat de Nederlandse verfafzet de weg omhoog leek te hebben gevonden. Een mens zou bijna denken dat de lente is ingetreden, liet ik uit mijn pen vloeien. Ondanks een paar tegenvallende berichten (zoals een lichte daling van de economie omdat we in de winter de kachel niet zo hoog hoefden op te stoken vanwege de milde winter - een eigenaardig economisch fenomeen) heb ik geen reden mijn lentestemming te herroepen. Sterker: er zijn redenen om de zomer met vertrouwen tegemoet te zien en dan doel ik niet op een sportevenement in Brazilië. Er heerst een sfeer van vertrouwen en optimisme en die is, als ik kijk naar recente afzetcijfers, terecht. Mijn optimisme is tevens gevoed door een bericht uit de krant in mei: de VNCI (chemische industrie) stelde na onderzoek vast dat de animo voor chemieopleidingen op academisch en hbo-niveau stijgende was en dat de opleidingen beter aansloten bij de wensen van de industrie. Kennelijk begint het jarenlang hameren op de noodzaak van meer bètastudenten vruchten af te werpen. In onze eigen industrie hebben we nog een inhaalslag te maken, maar ook daar zijn bemoedigende ontwikkelingen waar te nemen. In deze Verf&Inkt is te lezen dat in september een internationaal (Engelstalig) masterprogramma verfen drukinkttechnologie begint aan het gerenommeerde Franse ITECH-instituut. Een geweldig initiatief van de Europese verfindustrie, dat moet voorkomen dat we over een paar jaar met een tekort aan academisch geschoolde verfen drukinkttechnologen zitten. De nieuwe opleiding zoekt zowel studenten als sponsors voor studiebeurzen. Ik raad u het artikel van harte aan. En laat dan de zomer maar komen.

Ben Berkel, voorzitter VVVF 7

Al meer dan 20 jaar de verwerker van verf & inkt afvalstoffen die vrijkomen bij de leden van de VVVF ATM Vlasweg 12, 4782 PW Moerdijk www.atmmoerdijk.nl Tel: 0168-389289 Fax: 0168-389270 Contactpersonen: John van den Berg (06-51422067) & Ron van Verk (06-51124004)

colofon

Branchenieuws

Valspar opent Business and Technical Centre in Lelystad Verf&Inkt is een uitgave van de Vereniging van Verf- en Drukinktfabrikanten VVVF. De VVVF behartigt de belangen van de Nederlandse verfen drukinktindustrie. Het blad wordt verspreid onder leden van de branche-organisatie en externe relaties. Verf&Inkt verschijnt vier keer per jaar. Verf&Inkt wil een opinieblad zijn. Dat betekent dat van VVVF-standpunten afwijkende meningen niet uit het blad geweerd worden. Redactie Jos de Gruiter (hoofdredactie), Adriaan van Hooijdonk, Annet Huyser (eindredactie), Dorine van Kesteren. Redactieadres Loire 150 2491 AK Den Haag Postbus 241 2260 AE Leidschendam 070 3378734 [email protected] Vo r m g e v i n g GrafischeZaken, Den Haag Druk Impressed, Pijnacker Advertentie-acquistitie Mooijman Marketing & Sales, Julius Röntgenstraat 17 2551 KS Den Haag Telefoon 070 3234070 [email protected]

Valspar, producent van onder andere de merken De Beer Refinish, Octoral en VIM, heeft donderdag 22 mei het nieuwe Valspar Business and Technical Centre in Lelystad geopend. Reden voor de ingebruikname van het nieuwe Business and Technical Centre is naar eigen zeggen de voorspoedige groei van de lakproducent en de veranderende technologie. “We hebben besloten een groot deel van de service aan onze klanten vanuit een geheel nieuwe locatie te gaan verlenen“, aldus managing director Theo Wemmers. Vanuit het bedrijfspand worden

trainingen, marketing en ondersteuning aan de klant verzorgd. Volgens vicepresident Global Automotive Carl Wierks symboliseert het centrum de volgende stap in groei. “Wij willen binnen enkele jaren onze omzet in de schadeherstelsector wereldwijd verdubbelen. Wij zijn nu aanwezig in ruim 140 landen. In navolging van ons nieuwe Business and Technical Centre in Lelystad worden dergelijke centra ook in andere landen gebouwd. Daarmee staan we dichter bij de klant om goede ondersteuning te bieden en ons bedrijf beter te profileren.”

Van Wijhe Verf opent Sea Ray kiest deuren voor meiden Awlgrip voor jachten Vijfentwintig enthousiaste meiden van groep 8a en groep 8b van Basisschool De Zevensprong uit Stadshagen (Zwolle) hebben op 22 mei een kijkje kunnen nemen in de keuken van Van Wijhe Verf in Zwolle. Ze mochten zelf aan de slag met verf. Dit initiatief van VHTO, Landelijk Expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek, is bedoeld om meisjes kennis te laten maken met bèta, techniek en ICT.

Sea Ray, toonaangevende fabrikant van exclusieve pleziervaartuigen koos AkzoNobels topmerk Awlgrip tot voorkeursleverancier van topcoats. De aankondiging volgde op de recente onthulling van de L650 Fly - het vlaggenschip van de nieuwe L-Class luxejachten van Sea Ray - dat voorzien is van een Awlcraft SE metallic aflaklaag in Aurora Gold.

Wijziging distributie Valspar Automotive

Verwijderbare verf voor nucleaire top

Afgelopen maand is het distributiebeleid van Valspar Automotive voor de Nederlandse markt aangepast. Met deze wijziging speelt Valspar in op de behoefte van haar bestaande en potentiële afnemers. Het onderstreept daarnaast de groeiambitie die Valspar op de Nederlandse markt heeft. De verkoop- en ondersteunende activiteiten zijn bij deze wijziging ondergebracht bij Paint Supplies Benelux, zelfstandig partner van Valspar Automotive. Valspar Automotive in Lelystad is een dochteronderneming van het beursgenoteerde Valspar Corporation (USA), één van ‘s werelds grootste verffabrikanten. Het bedrijf produceert en distribueert autoreparatielakken van onder meer de merken Octoral en De Beer Refinish.

Bouwbedrrijf Heijmans claimt voor het eerst een verwijderbare wegmarkering toe te hebben gepast, met producten van verffabrikant Veluvine. Dat gebeurde op de Polderbaan, een van de landingsbanen van Luchthaven Schiphol. Die deed tijdens de nucleaire top in april dienst als parkeerterrein voor regeringsvliegtuigen. De baan was met wegenverf in parkeervakken verdeeld. Na afloop van de top moesten de vakken weer verdwijnen zonder het kostbare Antiskid-asfalt van de baan te beschadigen. Het systeem bestaat uit conventionele markeringsverf op basis van acrylaat met een aromatisch en loodvrij oplosmiddel. Het is een sneldrogend product dat met het gebruikelijke materieel wordt aangebracht.

© VVVF Alle rechten voorbehouden. Behoudens de door de Auteurswet 1912 gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd (waaronder begrepen het opslaan in een geautomatiseerd gegevensbestand) of openbaar gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de VVVF.De bij toepassing van art. 16B en 17 Auteurswet 1912 wettelijk verschuldigde vergoedingen wegens fotokopiëren, dienen te worden voldaan aan de Stichting Reprorecht, Postbus 882, 1180 AW te Amstelveen.Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of onvolkomenheden.

verf&inkt 31 - 2014

Anker Stuy en Parthian Technology Anker Stuy Verven en Parthian Technology gaan samen innovatieve systemen ontwikkelen voor toepassing in windturbines. De levensduur van wieken van windmolens wordt negatief beïnvloed door blootstelling aan regen, hagel en

zand. Vervanging van stalen wieken door composietmateriaal met een sterke coating leidt tot een langere levensduur. Anker Stuy Verven staat bekend om zijn innovatieve verven die de levensduur van een ondergrond beduidend kunnen verlengen.

9

VACATURE

Creatieve product ontwikkelaar duurzame verf & lak (fulltime)

URSA PAINT QUALITY & ENVIRONMENT

Ursa Paint is de naam van ons familiebedrijf in IJmuiden, waarin inmiddels de derde generatie leiding geeft aan het bedrijfsproces dat we met 45 mensen uitvoeren. We ontwikkelen, maken en verkopen al sinds 1938 verf. Niet gewoon zomaar verf, maar echte specialiteiten. Zoals hoogwaardige natuurverven op basis van plantaardige olie of houtlakken die onzichtbaar zijn.

Het zou fijn zijn als je al iets van verfformulering en/of applicatie af weet, maar we willen vooral iemand die zich in het vak wil verdiepen en vastbijten. Bij ons zul je het hele ontwikkelproces meemaken en begeleiden vanaf het eerste idee tot de daadwerkelijke pot verf op de plank. Iedere werkdag brengt weer nieuwe uitdagingen en het is een vak waarin je nooit uitgeleerd raakt.

Allemaal producten die we met vakmanschap op de markt brengen om ze vervolgens door vakmensen te laten gebruiken. Wij geloven dat de toekomst van onze economie ligt bij kleine, flexibele bedrijven die durven te kiezen. Die hun verantwoordelijkheid durven te nemen. Of dat nu maatschappelijke verantwoordelijkheid is, of milieuverantwoordelijkheid of gewoon de verantwoordelijkheid voor topkwaliteit.

Je hebt het vermogen om abstract en creatief over problemen te kunnen praten en denken, waarbij je regelmatig boven het dagelijkse werk uit moet kunnen stijgen om de grote lijn te kunnen overzien en vasthouden.

De toekomst ligt bij bedrijven die zich durven te onderscheiden. Met speciale en slimme producten, maar ook met speciale en slimme mensen.

Herken je jezelf in deze beschrijving en denk je dat je wat te bieden hebt door met ons te gaan werken?

Daarom zijn wij op zoek naar een creatieveling die ons laboratorium komt versterken met het ontwikkelen van nieuwe en speciale kwaliteitsproducten. Verf en inkt vacature projectontwikkelaar - 10 juni 2014.indd 1

En natuurlijk ben je iemand die verantwoordelijkheid durft te nemen voor zijn werk.

Bel dan even met 0255-548448 om een afspraak te maken met Ger Duyndam – Laboratorium manager. Of stuur een e-mail naar [email protected]

11-6-2014 11:09:13

vvvf verenigingsnieuws

Berkel bij afscheid Jonkers en Dijkstra: ‘Good goan!’

Blauwe borden voor vertrekkende stafmedewerkers Te k s t : J o s d e G r u i t e r Fotografie: Pet van de Luijtgaarden

VVVF-voorzitter Ben Berkel (Drywood Coatings) noemde het een dag met gemengde gevoelens: er was dankbaarheid voor de geleverde inspanningen en er was een droevig gevoel omdat twee bekwame en ervaren stafmedewerkers wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd moesten worden uitgezwaaid. Op 5 juni nam een gezelschap van meer dan 150 leden en externe relaties tijdens een receptie in Baarn afscheid van Gerben Dijkstra en Gerrit Jonkers, samen goed voor 35 jaar ervaring in dienst van de VVVF. Berkel riep de hoogtepunten van de lange carrières in de verfindustrie in herinnering. Voor Dijkstra de vele cao-onderhandelingen met de vakbeweging, de aansluiting van het bedrijfstakpensioenfonds bij het pensioenfonds van de grafische industrie, activiteiten op het gebied van arbeidsomstandigheden en duurzaamheid, de VVVF-stoffenmanager, de statistische marktgegevens en uiteindelijk de start van een internationale masteropleiding verftechnologie aan het ITECH in Lyon. Berkel noemde Dijkstra “kritisch, analytisch sterk,

verf&inkt 31 - 2014

Dijkstra: “Sector verdient meer waardering, met grote wereldspelers waarop we trots mogen zijn en een groot aantal kleinere bedrijven waar continuïteit zwaarder weegt dan winst op de korte termijn.” (links Dick van Wijhe, rechts Martin Terpstra)

V.l.n.r.: Kees Ekelmans, Gerrit Jonkers, Gerben Dijkstra, Anja Jessurun en Ben Berkel.

vasthoudend, gericht op samenwerking, loyaal en gevoelig voor de politieke context van zijn werk”. Jonkers prees hij voor zijn kwaliteit om gecompliceerde (Europese) regelgeving te vertalen in concrete informatie waarmee de lidbedrijven uit de voeten konden. Hij bracht in herinnering hoe blij het VVVF-bestuur was

met Jonkers aanstelling gezien zijn achtergrond: “Gerrit had een diepgaande technische achtergrond in verf, ervaring als adviseur met de applicatie en hij had een rol gespeeld in een brancheorganisatie. Die combinatie maakte jou uniek.” De wet met de meeste directe impact op de verfindustrie was, aldus Berkel, de Europese

Verfrichtlijn, die tot doel had het aandeel vluchtige organische stoffen in bouwverven en autoreparatielakken in stappen terug te brengen. Hij prees de inzet van Jonkers om de industrie te begeleiden in het proces naar aanpassing van hun producten. Hetzelfde geldt voor de stoffenwetgeving REACh en de informatieplicht over de veiligheid van stoffen en producten (VeiligmetVerf.nl, Veiligheidsinformatiebladen en Werkplaatsinstructiekaarten). Berkel sprak de verwachting uit dat de hausse aan (milieu)wetgeving hiermee niet ten einde is. “We zullen rekening moeten houden met nieuwe wetten en regels en bijbehorende kosten. De rol van de branchevereniging in dat proces blijft belangrijk.” De pensionarissen zwaaide hij uit met een Twents ‘good goan!’. Blauwe borden Het kon niet uitblijven: beide vertrekkende stafmedewerkers kregen het traditionele ‘blauwe bord’ uitgereikt, de beeltenis van een oude lakstoker, waarmee de VVVF mensen eert

4

11

fPremium o tnempdevelopment oleved muim oferP Paint and sgn Coatings itaoC dna tniaP ® e Dispermill lbissop tVango i seka®mmakes ogna itVpossible llimrepsiD

s

en g l o v ers i a a w n Kleure Ral systeem het type 1 € 7,88 pr. st.

vanaf 1000 st. € 4,33

vanaf 1000 st. type 3 € 19,57 pr. st. € 12,36 Micro-Mill

lliM-orciM

Vacuum dissolver

NIEUW Colors ard d n a t S British 6 kleuren 47 vanaf € 29,75 P.O. Box 35 3840 AA Harderwijk The Netherlands

[email protected] www.hellemakleurkaarten.nl

kleurenwaaiers

kleurkaarten

tel. +31(0)341 - 42 70 72 +31(0)341 - 41 33 00 fax +31(0)341 - 42 49 00

showkaarten

pastilles

revlossid muucaV

High speed dissolver revlossid deeps hgiH

• ERNAT 100

Lecithin based dispersing additives

slliM-teDissolvers, ksaB dna Mixers srexiMand ,sreBasket-Mills vlossiD yrotarobaL Laboratory sksat sthe secliquid orp lla ytisoMiddle csiV hgor iHHigh ro eViscosity, lddiM ,wo si diuqitasks l eht rehtehW Whether is ,Low, allL process si obe gna V ehvery T .®oeasily gnaVwith llimthe repNew siD w eN eht hVango tiw yli®s.aThe e yre v enoisd eb nac can done Dispermill Vango .ertil for 52 processing ot pu .lm 0trial 52 m orf seh ctab250 lairml. t gup nisto sec25 orlitre. p rof elbacilppa applicable batches from resu eprocess ht htiw of dethe nibcontrol moc msystem etsys lo rtnoc ehtwith fo sthe secuser orp larutan ehT The natural combined otnisoftware detargein tnai n eercs Dfull CL color rolocLCD lluf screen tcapmintegrated oc a ni erainto wtfos yldneirf friendly compact :gnfront idulcof nithe noimachine tamrofndisplays i deriuqall er the ehtrequired lla syalpinformation sid enihcam eht fo tnorf eht the including: MPR 000.21 ot MPR 0 morf lortnoc deepS • • Speed control from 0 RPM to 12.000 RPM pots citamotua htiw remi T nwodtnuoC • • Countdown Timer with automatic stop tnemerusaeM erutarepmeT dna erepmA fo tuodaeR • • Readout of Ampere and Temperature Measurement

• Pigments • Fillers • Minerals

Innovative Ingredients

.lliExpansion m noisremism I ytilauQ giH a dDesign na ngisand eD amHigh uucaQuality V ot elImmersion bissop si nmill. oisnapxE possible to hVacuum Please .erucontact hcorb tus sefor tal more eht rodetailed f ksa dninformation a noitamroand fni d ask elifor atethe d elatest rom rbrochure. of su tcatnoc esaelP

ATP Engineering B.V +31 (0)36 - 53 16 165 [email protected] www.dispermill.com

V.B gnireenignE PTA 561 61 35 - 63)0( 13+ moc.llimrepsid@ofni moc.llimrepsid.www

gnisrepsid dna gnixim ot semoc ti nehwhen w it comes to mixing and dispersing

Chemicals B.V. Stoomloggerweg 1 - 3133KT Vlaardingen T 010 4601544 - [email protected] - www.eandr.nl


Sluer: “De impact van weten regelgeving wordt steeds groter en daarmee ook de uitdaging voor het bedrijfsleven om aan de eisen te voldoen”

die bijzondere betekenis voor de sector hebben gehad. Dijkstra kreeg het sierbord uitgereikt door erelid Dick van Wijhe (vicevoorzitter ten tijde van zijn aantreden). Jonkers kreeg het van ‘zijn’ voorzitter Michel Kranz. Van Wijhe bracht in herinnering hoe Dijkstra hem had moeten uitleggen dat de vakbeweging met het verstrijken van de jaren minder ‘gestaald’ was geworden. Kranz memoreerde dat Jonkers “een enorme taak heeft verricht door complexe regelgeving voor ons te vertalen.” In zijn dankwoord noemde Dijkstra het een voorrecht om “een boeiende functie in een boeiende branche” te hebben vervuld. Een sector die meer waardering verdient, vond hij, “met grote wereldspelers waarop we trots mogen zijn en een groot aantal kleinere bedrijven waar continuïteit meestal zwaarder weegt dan winst op de korte termijn.” Wat Jonkers betreft was er in zijn tienjarig dienstverband bij de VVVF één ding uitgesprongen: “Als je een groep nodig hebt om een onderwerp uit te zoeken of voor te bereiden, vind je altijd mensen bereid om mee

verf&inkt 31 - 2014

Jonkers: “Als je een groep nodig hebt om een onderwerp uit te zoeken of voor te bereiden, vind je altijd mensen bereid om mee te denken in oplossingen. Dat is een groot goed van de verfindustrie en dat heeft me steeds gemotiveerd.” (links Michel Kranz)

Bureau en bestuur van de VVVF bijeen.

te denken in oplossingen. Dat is een groot goed van de verfindustrie en dat heeft me steeds gemotiveerd.” Opvolgers Annet Sluer is op 12 mei als beleidsmedewerker weten regelgeving in dienst getreden van het VVVF-branchebureau. Zij neemt daarmee de functie over van Gerrit

Jonkers, die op 18 juni met pensioen ging. Annet Sluer was sinds 2007 werkzaam als senior adviseur bij het kenniscentrum InfoMil, het centrale kennis- en informatiecentrum voor weten regelgeving op de gebieden milieu en leefomgeving. Bij InfoMil was zij als specialist en projectleider betrokken bij de invoering van het stoffenbeleid en weten regelgeving in

Nederland. De afgelopen periode was dat onder meer op het terrein van REACh, CLP, het nationaal prioritaire stoffenbeleid, asbest en de bouwproducten. In haar nieuwe functie houdt Sluer zich bezig met weten regelgeving en normalisatie op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu en met kwaliteit van verf, drukinkt, lijm en kit. Annet Sluer laat weten verheugd te zijn met de aanstelling. “Centraal in mijn loopbaan staat kennisoverdracht en de vertaling van complexe regelgeving naar de praktijk. Ik zie mogelijkheden om mijn kennis en ervaring optimaal in te zetten voor de leden van de VVVF, VVVH en VLK. In mijn nieuwe rol wil ik mij sterk maken voor belangrijke onderwerpen zoals REACh, CLP, Opslag, VeiligmetVerf en Veiligheid Voorop. De impact van weten regelgeving wordt steeds groter en daarmee ook de uitdaging voor het bedrijfsleven om aan de eisen te voldoen.” Het takenpakket van Dijkstra wordt voor een belangrijk deel overgenomen door Martin Terpstra en stafmedewerker Cees Pille. Pille werkt al geruime tijd bij de VVVF, onder meer als branchecoördinator van de VLK (lijmen en kitten). •

13

verf & educatie

ITECH start internationaal masterprogramma verfen inkttechnologie

Nieuwe opleiding zoekt

studenten en sponsors

Over een paar maanden start het Franse instituut ITECH een internationaal masterprogramma verfen inkttechnologie. De verfindustrie kijkt er reikhalzend naar uit, want in Europa dreigt een tekort aan academisch geschoolde verfen drukinkttechnologen. De nieuwe opleiding zoekt zowel studenten als sponsors voor uit te reiken studiebeurzen. Te k s t : J o s d e G r u i t e r Fotografie: Pet van de Luijtgaarden

Mondialisering en sanering hebben de Europese verfen drukinktindustrie in de crisisjaren duizenden arbeidsplaatsen gekost. Aan de andere kant dreigt er een tekort aan academisch geschoolde verfen drukinkttechnologen. Vooral door vergrijzing verdwijnt veel onderzoekcapaciteit uit bedrijven en de weinige gespecialiseerde opleidingsinstituten leveren onvoldoende afgestudeerden af. Sommige hebben zelfs hun deuren gesloten wegens een tekort aan aanmeldingen. CEPE, de Europese koepelorganisatie van de branche, heeft berekend dat de sector bij ongewijzigd beleid een jaarlijks tekort van zo’n honderd R&D-medewerkers moet opvangen. Dat heeft op termijn negatieve gevolgen voor de innovatiekracht, zo vreest de industrie. In 2013 riep CEPE een task force in het leven om oplossingen te zoeken. Bij universiteiten in Frankrijk, Duitsland en Engeland werd de vraag neergelegd of zij bereid en in staat waren een internationale, Engelstalige universitaire verfen drukinktopleiding op masterniveau te ontwikkelen.

Studiebeurs Een van de benaderde partijen was het ITECHinstituut in Lyon. ITECH heeft sinds jaar en dag een op de branche toegesneden universitaire master-opleiding verfen inkttechnologie. Het instituut reageerde positief: het was in staat en bereid om in korte tijd het gevraagde Engelstalige curriculum te ontwikkelen. Al vanaf komende september biedt ITECH een internationale mas-

14

verf & educatie

universiteit hebben afgerond en een masterprogramma verfen inkttechnologie willen volgen. De studiebeurzen worden gefinancierd door de verfen drukinktindustrie in Europa (zie kader).

Imagoprobleem Algemeen directeur Jan van der Meulen van CEPE is enthousiast over de gevonden oplossing. “Over het algemeen is er al een tekort aan academici in de branche. De vergrijzing gaat dat probleem de

Van der Meulen (CEPE): “Een afgestudeerd verftechnoloog kan er verzekerd van zijn dat hij binnen zes maanden een baan heeft. Er zijn tegenwoordig niet veel academische richtingen waar je dat kunt zeggen.”

‘Verf staat te weinig op het netvlies van chemiestudenten’

teropleiding in het Engels aan. Afgestudeerden van deze opleiding zouden over drie jaar aan de slag kunnen in de verfen drukinktindustrie. De Task Force van CEPE is een procedure gestart waaruit kandidaten zullen worden geselecteerd die in aanmerking komen voor een studiebeurs. De procedure is gericht op studenten die een twee- of driejarige bachelorstudie chemie aan een Europese

komende vijf tot tien jaar verergeren”, legt hij uit. “Er gaat een heleboel ervaring de deur uit en de laag eronder is onvoldoende om de tekorten op te vangen. Je kunt er dan voor kiezen om mensen met een algemene chemieopleiding in dienst te nemen en die bij te scholen tot verftechnicus, maar dan duurt het een aantal jaren voordat ze productief zijn.”

verf&inkt 31 - 2014

Het tekort aan academisch geschoolde verfen drukinkttechnologen speelt overigens ook buiten de verfen drukinktindustrie, benadrukt Van der Meulen. “Niet alleen onze eigen bedrijven hebben verftechnici nodig, maar ook de grondstofleveranciers en de grotere afnemers, zoals de autoindustrie. Er zijn dus drie vragende partijen.” 4

Studiebeurs Studenten die de masteropleiding aan het ITECHinstituut willen volgen, kunnen in aanmerking komen voor een studiebeurs. Er zijn twee soorten: een voor de eerste anderhalf jaar van het masterprogramma van de student, inclusief een drie maanden durende stage in het bedrijf van de sponsor. Hiermee is een bedrag van 15.000 euro gemoeid. Daarnaast is er een studiebeurs van het totale masterprogramma van de student, waarbij de student in de tweede anderhalf jaar van de opleiding een duaal traject aflegt (werk en studie) op basis van een tijdelijk arbeidscontract. Hiermee is een bedrag van 30.000 euro gemoeid. Een selectiecommissie (waarin ook sponsors zitting hebben) zal de kandidaten voor een studiebeurs selecteren. De selectie gebeurt op basis van een korte persoonlijke video-opname waarin de student aangeeft op welke wijze hij of zij zou willen bijdragen aan de verven en drukinkten van morgen.

15

Uw partner voor kunststof verpakkingen voor: · · · ·

Pigmentpasta Watergedragen autoreparatielak Verf Drukinkt

Zowel standaard standaard potten als speciaalverpakkingen. nagenoeg restloos Zowel potten als leegbare speciaalverpakkingen. Kom voor informatie en voorbeelden van 7 t/m 9 oktober naar naar onze 8408 opkijk deop Eurofinish Voor meer informatie en stand voorbeelden 09 in Gent of kijk op www.bema.nl . www.bema.nl Deltastraat 14, 4301 RC Zierikzee

02-2014 Vert Ink AZO N5 ndl Pfade 96x267 28.02.14.indd 1

08.02.14 14:09

Tel. +31 111 418807 [email protected]

verf & educatie

verfen drukinkt gerichte vakken en een deel management ondernemerschap. “Wij willen dat onze studenten snappen wat er in een bedrijf speelt”, legt Marcilloux uit, “en we leiden ze zo breed op dat ze eventueel een eigen bedrijf kunnen starten.”

De verfen drukinktindustrie kampt met een imagoprobleem, is zijn verklaring voor de achterblijvende aanwas. “We staan te weinig op het netvlies van afstudeerders”, denkt hij. “Mensen studeren chemie en vragen zich aan het eind van hun studie af wat ze met hun opleiding gaan doen. Op dat keuzemoment is de verfen drukinktindustrie onvoldoende zichtbaar als chemische professie. Verf wordt te veel ervaren als een pot met substantie die een mooi kleurtje geeft als je haar ergens op smeert en verder niets. In de beleving van chemiestudenten is het niet de meest interessante chemie.”

Baangarantie “Een misvatting”, oordeelt hij. “Er is veel meer dan bouwverf - en zelfs bouwverven zijn niet zo eenvoudig als sommigen denken. Het product is voortdurend onderhevig aan innovatieve ontwikkelingen. Noem alleen al de ambitie om alternatieven te vinden voor schadelijke stoffen en om langzamerhand een groter aandeel biogrondstoffen te gebruiken. Verf is bij uitstek een product dat past in de huidige trend naar duurzaamheid. Het product zelf wordt duurzamer en toepassing op materialen levert verlenging van de levensduur op, en dus een verminderde behoefte aan grondstoffen.” “Bovendien - ook niet onbelangrijk in deze tijd – heeft de afstudeerder een baangarantie: een verftechnoloog kan er verzekerd van zijn dat hij binnen zes maanden een baan heeft. Er zijn tegenwoordig niet veel academische richtingen waar je dat kunt zeggen.” CEPE probeert met de huidige campagne en studiebeurzen het aantal studenten op te krikken, maar, benadrukt Van der Meulen, dat is een eenmalige actie. “We zullen meer moeten doen om zichtbaar te zijn en te blijven. Zo zullen we universiteiten moeten vragen chemiestudenten op gespecialiseerde verfmasters te wijzen en moeten de nationale organisaties van de verfindustrie op de trom blijven slaan.”

Brede opleiding Jerome Marcilloux is directeur-generaal van ITECH. Hij was meteen enthousiast, vertelt hij in helder Engels, om een internationale masteropleiding op te zetten. “De verfindustrie is een sector die mondialiseert. Een Engelstalige opleiding leidt tot een bredere inzetbaarheid, ook voor de Franse studenten die tot nu toe erg aan de eigen industrie gebonden waren.”

verf&inkt 31 - 2014

Nadere informatie

Marcilloux (ITECH): “We willen dat onze studenten het buitenland hebben gezien en weten wat er in het bedrijfsleven speelt”

ITECH is een relatief klein opleidingsinstituut met een lange geschiedenis. Het ontstond in 1988 door een samenvoeging van twee oude opleidingsinstituten: ESITL uit 1840 (textielindustrie) en EFT uit 1899 (leerbewerking, kunststoffen, verf, drukinkt, lijm en kit). Alle opleidingen vinden hun oorsprong in de verschillende industrieën waarvoor zij studenten opleiden. Per jaar studeren er zo’n 450 jongeren - de school telt inmiddels meer dan drieduizend afge-

‘Wij willen dat onze studenten snappen wat er in een bedrijf speelt’

Marcilloux herkent het probleem dat Van der Meulen noemt: “De verfen drukinktindustrie heeft moeite om jongeren aan zich te binden. Als ze al chemie studeren kiezen ze eerder voor richtingen als cosmetica of farmacie. Ze hebben het idee dat verf saai is. Bij een te laag aantal studenten kan een op verf en inkt toegespitst curriculum niet blijven bestaan, zoals dat in Paderborn het geval is geweest.” De ITECH-directeur rekent op een aanwas van zo’n twintig nieuwe studenten op basis van de CEPE-campagne. Belangstellenden voor de masteropleiding bij ITECH en voor een studiebeurs kunnen voor informatie terecht bij directeur Jan van der Meulen van CEPE, [email protected], telefoon 0032 26767481. •

ITECH in het kort • • • • • • • • •

Meer dan 450 studenten Jaarlijks 100 afgestudeerden, waarvan een kwart in verftechnologie In totaal meer dan 3.000 afgestudeerde studenten Vier gespecialiseerde opleidingsrichtingen (verf-, inkt-, lijmen cosmeticaformuleringen, textiel, kunststof en leer) Meer dan 300 stagiairs in voortgezet onderwijs per jaar Zestien onderzoekers/docenten Partnerships met meer dan vijftien universiteiten over de hele wereld Honderd procent studenten krijg internationale ervaring Meer dan 8.000 m² onderwijs- en onderzoeksfaciliteiten

studeerden - die allemaal internationale ervaring hebben en tijdens hun opleiding langdurige stageperioden bij bedrijven hebben gehad. “Dat is een belangrijk onderdeel van de opleiding’, legt Marcilloux uit. “We willen dat onze studenten het buitenland hebben gezien en weten wat er in het bedrijfsleven speelt.” De opleiding bestaat uit drie elementen: een algemeen chemie- en wiskundedeel, een deel op de

17

verf & milieu

Campagne ‘Echt #vanhout, dat is toch het mooist’

‘Verfindustrie moet zich meer profileren als vriend van hout’

Er is geen mooier, veelzijdiger en duurzamer materiaal dan hout. Dat is de boodschap van de ‘Vrienden #vanhout’: een aantal samenwerkende bedrijven en brancheorganisaties in de hout-, verfen onderhoudsindustrie, waaronder de VVVF. Nu de publiekscampagne ‘Echt #vanhout, dat is toch het mooist’ goed op stoom is, zijn de individuele deelnemers aan zet. Te k s t : D o r i n e v a n K e s t e r e n Fotografie: Pet van de Luijtgaarden en Marcel van Houdt

“Als je dit ziet, springen je de tranen toch in de ogen?” Marcel van Houdt maakte foto’s in een Engelse volksbuurt, waar alle huizen zijn voorzien van kunststof kozijnen. “De identiteit van zo’n wijk gaat zo volledig verloren.”

“Als je dat ziet, springen je de tranen toch in de ogen?” Marcel van Houdt - what’s in a name? - bekijkt met onverholen afkeer een foto van de huizen in een Engelse volksbuurt, die alle zijn voorzien van kunststof kozijnen. “De identiteit van zo’n wijk gaat zo volledig verloren. In de landen om ons heen wordt veel kunststof gebruikt in de sociale woningbouw, vooral bij renovaties. Dat moet ons land bespaard blijven”, zegt Van Houdt, zelfverklaard fan van hout en in het dagelijks leven Business Develop Manager bij PPG Industrial Coatings BV. Hij vindt het logisch dat de VVVF participeert in de campagne. “Houtverven vormen een substantieel deel van de omzet van de verfindustrie. Wij onderhouden een duurzame relatie met hout.

Van Houdt (PPG): “De leden van de VVVF roep ik op om zich wat vaker als ‘vriend van hout’ te profileren. Als de verfindustrie uiting geeft aan die gedachte, leggen consumenten de link met het televisiespotje en gaat het onderwerp pas echt leven.”

18

verf & milieu

In combinatie met een verfsysteem roept hout een bepaalde sfeer op, waarbij de verf het materiaal ook nog eens beschermt. Of het nu gaat om een dekkend, blank of transparant systeem.”

Gewoon mooier De ‘Vrienden #vanhout’ willen het gebruik van hout in kozijnen en gevelelementen promoten. Allereerst omdat hout gewoon veel mooier is, aldus Van Houdt. “Hout is een natuurproduct, heeft een warme, sfeervolle uitstraling en geeft karakter aan huizen.” Maar er zijn meer dan alleen esthetische argumenten. Zo is hout heel duurzaam. “Hout is sterk, betrouwbaar en gaat decennialang mee. Mits het goed onderhouden wordt natuurlijk, daar draaien wij niet omheen. De producenten van kunststof claimen dat het onderhoudsarm is, maar dat is niet waar. Als je geen onderhoud pleegt aan kunststof kozijnen, heb je kans dat je deze al na 20 tot 25 jaar moet vervangen, wat het milieu onnodig zwaar belast.” Directeur Hans Zwaanenburg van de Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie (NBvT), een van de initiatiefnemers van de campagne, heeft dezelfde ervaring. “Het zit tussen de oren van mensen dat het vaak misgaat met houten kozijnen. Maar in de praktijk krijgt onze Stichting Garantie Timmerwerk slechts een zeer beperkt aantal claims.” Ook in de andere betekenis van duurzaam gooit hout hoge ogen. De vrienden benadrukken dat niets zo duurzaam is als duurzaam hout. “Als bossen ecologisch verantwoord worden beheerd en de natuurlijke groeicyclus niet wordt verstoord, vormen zij een onuitputte-

verf&inkt 31 - 2014

lijke grondstofbron. De productie van hout is veel minder milieubelastend dan van alternatieve materialen. Een beetje regen, een beetje zon en de bomen groeien vanzelf. Geen fossiele brandstoffen, geen milieuvervuiling. Sterker nog, bossen produceren juist zuurstof”, zegt Van Houdt. Daarnaast is hout goed te recyclen; het wordt aan het einde van de levensduur zelden weggegooid. “Denk bijvoorbeeld aan de winkels die zijn gespecialiseerd in oude houten deuren, luiken of betimmeringen. Of aan de populaire meubellijnen van gebruikt hout.”

Veelzijdig Hout heeft oneindig veel meer toepassingsmogelijkheden dan mensen denken. De campagne vestigt bijvoorbeeld de aandacht op hippe, houten fietsen, knopen en zonnebrillen. “Hout is veelzijdig: het kan worden gezaagd, verlijmd tot grotere delen, geschuurd, geschilderd of gelakt”, somt Zwaanenburg op. “Beschadigingen kunnen eenvoudig worden weggewerkt. En iedere nieuwe bewoner kan een gebouw iets van zichzelf geven door het hout een ander kleurtje te geven. Aan kunststof of aluminium elementen daarentegen kun je bijna niets meer veranderen.” Ook in de bouw liggen volgens Zwaanenburg nieuwe kansen. Hij ziet de toekomst in flexibel bouwen - iets waarvoor hout bij uitstek geschikt is. “Als we willen inspelen op de behoefte van de woningmarkt - de ene dag woningen voor starters, de andere dag voor senioren, bij wijze van spreken - is het belangrijk dat gebouwen gemakkelijk zijn aan te passen. Dat kan met houtskeletbouw, omdat je dan snel, licht en de-

Zwaanenburg: “Als we willen inspelen op de behoefte van de woningmarkt, is het belangrijk dat gebouwen gemakkelijk zijn aan te passen. Dat kan met houtskeletbouw, omdat je dan snel, licht en demontabel bouwt.”

montabel bouwt.” Door het geringe gewicht zijn er ook minder zware funderingen nodig, zodat er goedkoper gebouwd kan worden. “Dit is vooral gunstig in het westen van het land, waar de bodem drassig is.” Als laatste voordeel van houtskeletbouw noemt hij de goede isolatiewaarde. “De woningen zijn sneller warm en gemakkelijker warm te houden, dus met meer wooncomfort en lagere energielasten.” 4 19

verf & milieu

‘Campagne moet continuïteit krijgen, anders zonde van alle investeringen’

Van Houdt vult aan: “Uit LCA-studies - die inzicht bieden in de milieu-impact van een bepaald product - blijkt dat alleen houten gevelelementen een negatieve GWP-waarde (Global Warming Potential) hebben tijdens de levenscyclus van een woning. Dat betekent dat zij bijdragen aan de reductie van CO2 in de atmosfeer.”

Profileren als vriend De campagne ‘Echt #vanhout, dat is toch het mooist’ is in september vorig jaar van start gegaan. Sindsdien hebben de vrienden een website en televisiecommercial gelanceerd en maken zij driftig gebruik van sociale media (zie kader). Inclusief de achterbannen van de aangesloten brancheorganisaties zijn er inmiddels meer dan duizend deelnemers. Het is nu de bedoeling dat zij zich nadrukkelijk als afzender van de campagne gaan gedragen. Dat kan bijvoorbeeld door op de bedrijfswebsite een link te plaatsen naar de site van de ‘Vrienden #vanhout’, actief te verwijzen naar de vrienden via sociale media of het logo te plaatsen op de eigen website of in brochures, mailings, reclamefolders en op verpakkingen. Van Houdt constateert dat dit helaas tot nu toe in de praktijk te weinig gebeurt. “De leden van de VVVF roep ik dus op om zich wat vaker als ‘vriend van hout’ te profileren. Als de verfindustrie uiting geeft aan die gedachte, leggen consumenten de link met het televisiespotje en gaat het onderwerp pas echt leven.” Ook bij de NBvT zijn niet alle leden er even serieus mee bezig. Zwaanenburg: “We moeten hen meer bewust maken van de mogelijkheden; daar ligt voor ons een opgave.”

20

In de eerste fase was de campagne gericht op een breed publiek, maar vanaf nu gaan de initiatiefnemers zich specifiek richten op de bouwsector. Het doel is architecten, woningcorporaties, adviesbureaus en opdrachtgevers te overtuigen om meer hout te gebruiken. “Zij maken immers uiteindelijk de materiaalkeuze. Het gaat ons zowel om nieuwbouw als renovatie. En zeker ook om sociale woningbouw, om Engelse toestanden te voorkomen”, zegt Van Houdt. Zwaanenburg is blij dat de campagne meer een business-to-business-karakter krijgt, want volgens hem ligt de sleutel niet zozeer bij consumenten, maar bij partijen in de bouwsector. “Dat zijn de beslissers en als wij het bouwen met hout een boost willen geven, moeten we bij hen zijn. Ik kan mij ook voorstellen dat wij een aantal lobbyisten actief de markt laten bewerken.”

Lange adem De ‘Vrienden #vanhout’ hebben een budget voor drie jaar. Van Houdt hoopt dat de campagne daarna een vervolg krijgt. “Dit moet continuïteit krijgen, anders is het zonde van alle investeringen.” Zwaanenburg ziet het liefste dat de markt het werk tegen die tijd overneemt. “Ik hoop dat ‘Vrienden #vanhout’ dan een mooi merk is, dat zichzelf grotendeels kan bedruipen.” Hij vindt dat de vrienden in ieder geval duidelijke doelen moeten stellen en deze ook moeten monitoren. “We steken veel tijd, geld en energie in deze campagne en het is terecht dat onze leden willen zien wat ze daarvoor terugkrijgen.” Op dit moment zijn de resultaten echter nog moeilijk meetbaar, reageert Van

Hout. “Je moet niet verwachten dat een campagne als deze al op zo’n korte termijn daadwerkelijk werk oplevert. De verschillende partijen in de bouw zijn nu bezig de materiaalkeuzes te maken, en de opdrachten worden pas over maanden of misschien wel een jaar verleend. Het is een kwestie van een lange adem.” •

Echt #vanhout, dat is toch het mooist: de campagne De campagne ‘Echt #vanhout, dat is toch het mooist’ is een initiatief van de Vereniging van Nederlandse Houtondernemingen en de Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie. Via verschillende mediakanalen willen de ‘Vrienden #vanhout’ het gebruik van verantwoord hout promoten en particulieren en bedrijven helpen te kiezen voor hout. Op de website www.vriendenvanhout.nl is niet alleen alles te vinden over de herkomst en toepassingsmogelijkheden van het materiaal, maar ook over de campagne, de deelnemers en de manieren om mee te doen. Er is ook een brochure te downloaden met de titel ‘Echt #vanhout, dat is toch het mooist’ en diverse factsheets met houtweetjes en -feiten. De campagne maakt gebruik van Twitter, Pinterest en Facebook. Daarnaast is er een televisiecommercial en een aantal winacties via de sociale media. Het logo van de ‘Vrienden #vanhout’ is ook op de website te vinden.

Jaarverslag VVVF 2013 De verf- & drukinktindustrie bouwt aan een kleurrijke toekomst

inhoud

vvvf jaarverslag 2013

Voorwoord

3

Hoogtepunten: De VVVF… vernieuwt VeiligmetVerf.nl

4

De VVVF… heeft invloed op de revisie van PGS 15/PGS 31

5

De VVVF… bewaakt integriteit Europese biocidenwetgeving

5

De VVVF… informeert leden over weten regelgeving

6

De VVVF... neemt deel aan Veiligheid Voorop

6

De VVVF… staat voor veilige inkt voor voedselverpakking

6

De VVVF… intensiveert de contacten tussen wetenschappers

en verffabrikanten

7

De VVVF… ziet toekomst in ‘Dutch Biobased Coatings’

7

De VVVF… maakt verfrecycling mogelijk

8

De VVVF… kiest voor een pragmatische aanpak

voor duurzaam onderhoud

De VVVF… is vriend #van hout

8 9

De VVVF… neemt deel aan het Kennisnetwerk Staalconservering 9 De VVVF… pleit voor moderne arbeidsvoorwaarden

9

De VVVF… zet zich in voor de mensen in de bedrijfstak

10

De VVVF… gaat meer communiceren met externe relaties

10

Bestuur en bureau, evenementen

11

Coatings Care

12

Financiën

16

Statistieken, Feiten en Cijfers

16

Bestuur VVVF

20

Leden

21

VVVF-bureau

22

Summary

23

2

Jaarverslag VVVF 2013

Voorwoord

Grijze jaren, kleurrijke toekomst

Als we kijken naar de cijfers over het aantal werknemers in onze bedrijfstak, dan zien we dat het aantal sinds 2008 stelselmatig is teruggelopen van 6.300 naar 4.600. De crisis heeft dus 1.700 van onze mensen hun baan gekost. Dat is 27 procent. Ik denk dat de verfen drukinktindustrie daarmee een van de zwaarst getroffen sectoren van de Nederlandse economie is en ik hoop van ganser harte dat die neerwaartse trend na 2013 tot staan wordt gebracht. Tegenover die grijze jaren staan gelukkig ontwikkelingen die illustreren dat onze sector wel veerkracht heeft behouden en dat we wel degelijk een kleurrijke toekomst hebben. Verderop in dit jaarverslag zien we bijvoorbeeld een groot aantal successen uit 2013. De geslaagde introductie van verf op basis van verfrestanten, om er een te noemen. Niet alleen het eindproduct, maar ook de uitstekende samenwerking tussen marktpartijen (verfindustrie, afvalverzamelaar) en overheid schept vertrouwen in de toekomst van dit VVVF-initiatief. Als ik het rijtje successen en succesjes in het jaarverslag verder afga, vallen me onderwerpen op als de vernieuwing van de website VeiligmetVerf.nl en van de website van de VVVF. Tijdens de algemene ledenvergadering in december nam voorzitter Bernard Wientjes van VNO-NCW VeiligmetVerf.nl officieel in gebruik. VVVF en VVVH hebben de webapplicatie ontwikkeld om het voor onze leden makkelijker te maken het Veiligheidsinformatieblad (VIB) te verstrekken en om er voor te zorgen dat veiligheidsinformatie de eindgebruiker bereikt. In 2013 besloten we ook ons aan te sluiten bij het programma Veiligheid Voorop van VNO-NCW en VNCI. Het initiatief is gericht op het verbeteren van de veiligheidsprestatie van de sector in het algemeen, en van bedrijven die grootschalig met gevaarlijke stoffen werken in het bijzonder. Een VVVFwerkgroep zal de tien actiepunten uit Veiligheid Voorop omzetten in een op de sector gericht actieplan. Ik wijs verder op de bemoeienis van de VVVF met de Europese ontwikkeling ten aanzien van de biocidenwetgeving. Sinds september 2013 is de Biocidenverordening van kracht. Dit heeft ertoe geleid dat in alle lidstaten dezelfde regels gelden die in Nederland voor een groot deel al waren ingevoerd. Nieuw is de introductie van zogenoemde treated articles. Er is nu een onderscheid gemaakt tussen producten met een actieve biocide werking, de biociden en producten die met een biocide behandeld zijn. Voor de treated articles gelden aparte regels onder meer voor de etikettering ervan. CEPE heeft voor de leden een uitgebreide handleiding opgesteld. De VVVF is voorts lid van het Platform Biociden. Een van de belangrijke kwesties die in 2013 speelde is de beperking van verkoop van biociden aan consumenten. Samen met het platform wordt getracht om beargumenteerd nationale regelgeving hierover te voorkomen. Neem ook, om nog een voorbeeld te noemen, de jaarlijkse informatiebijeenkomst over weten regelgeving (dit jaar gehouden in november). Tijdens de bijeenkomst is recente informatie uitgewisseld over Reach, CLP, transport en biociden. Dankzij de inzet van leden wordt op deze manier gezorgd voor ac-


tuele informatie en kan tijdig worden ingespeeld op nieuwe en veranderende nationale en internationale wetgeving. Daarin uit zich de meerwaarde van een alerte brancheorganisatie. Wie de lijst van onderwerpen in het jaarverslag ziet - ik kan nog noemen de projectmatige aanpak van Dutch Biobased Coatings en onze vorderingen op het gebied van duurzaam onderhoud en het belang van ketensamenwerking daarbij – moet zich realiseren dat de VVVF weer een jaar achter de rug heeft waarin met een relatief kleine bezetting en de inzet van veel vertegenwoordigers uit onze bedrijven, een berg aan nuttig werk is verzet. Een jaar waarin een toenemend aantal bedrijven, ondanks de moeilijke marktomstandigheden, een VGM-jaarverslag (over veiligheid, gezondheid en milieu-aspecten) heeft opgesteld en verspreid. En een jaar ook waarin een goede cao tot stand is gebracht en waarin, samen met vakbonden, is voortgegaan op de weg naar sociale innovatie. Een jaar, kortom, dat grijs gekleurd werd door de economische omstandigheden, maar dat de belofte van een kleurrijke toekomst levend hield. Ben Berkel, Voorzitter VVVF

hoogtepunten 2013

De VVVF… vernieuwt VeiligmetVerf.nl We zijn erg blij met de webapplicatie VeiligmetVerf.nl. Een schilder die een verfproduct koopt, krijgt een e-mail met een deeplink naar het Veiligheidsinformatieblad (VIB) in de database op de site. Hiermee kunnen we ervoor zorgen dat veiligheidsinformatie bij de schilder terechtkomt, zonder extra administratieve handelingen. Bij de ontwikkeling van het systeem waren veel partijen betrokken, onder andere de overheid, een IT-provider, verffabrikanten, verfgroothandelaren en de schildersbranche. We zijn trots op wat we hebben bereikt. De Nederlandse verfbranche loopt met deze webapplicatie voorop en dient als voorbeeld voor andere landen in Europa. Jan Pieter Klaver (deelnemer VVVF-werkgroep VeiligmetVerf)

VIB’s voortaan elektronisch verstuurd naar de eindgebruiker

Verfleveranciers hebben hun VIB’s (Veiligheidsinformatiebladen) geplaatst in de database van VeiligmetVerf.nl. Elke keer dat de eindgebruiker een verfproduct voor de eerste keer aankoopt, komt er een koppeling tot stand tussen het verkoop/ordersysteem van de verfleverancier en de database van VeiligmetVerf.nl. Door middel van een e-mail met een deeplink wordt het betreffende Veiligheidsinformatieblad verstuurd naar de eindgebruiker. Ook ontvangt hij een update van het betreffende VIB zodra dit gewijzigd is.

WerkplekInstructieKaarten

De VVVF maakt zich grote zorgen over de bruikbaarheid van het VIB voor eindgebruikers. Het VIB is een zeer complex technisch document. De VVVF heeft het initiatief genomen om WerkplekInstructieKaarten (WIK’s) op te stellen voor verfproducten en die via VeiligmetVerf.nl ter beschikking te stellen aan eindgebruikers. In een WIK staat in eenvoudige bewoordingen uitgelegd hoe veilig en gezond met een product kan worden gewerkt. De VVVF zal hiervoor in 2014 gaan samenwerken met Arbouw.

Opening website VeiligmetVerf.nl

Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 12 december 2013 heeft Bernard Wientjes (voorzitter VNO-NCW) officieel de geheel vernieuwde website VeiligmetVerf.nl (VmV) in gebruik gesteld. De VVVF en VVVH hebben deze webapplicatie opgezet om het voor hun leden makkelijker te maken het Veiligheidsinformatieblad (VIB) te verstrekken en om ervoor te zorgen dat veiligheidsinformatie de eindgebruiker bereikt. Het systeem is ontwikkeld in samenwerking met andere partners en is gebaseerd op de functionele eisen die in 2012 zijn opgesteld in het kader van het SGGV-project (Slim geregeld, goed verbonden) van het Ministerie van Economische Zaken.

Vermindering van administratieve lasten

De distributie van VIB’s is een wettelijke verplichting die volgt uit de REAChverordening. De administratieve lasten die verbonden zijn aan het ter beschikking stellen van VIB’s zijn erg hoog. Het gebruik van de webapplicatie VeiligmetVerf.nl zorgt voor een aanzienlijke verlaging van de administratieve kosten. Voor leden van de VVVF en VVVH is het systeem gratis beschikbaar. Niet-leden kunnen tegen betaling gebruikmaken van het systeem.

4


hoogtepunten 2013

De VVVF… heeft invloed op de revisie van PGS 15/PGS 31

De VVVF… bewaakt integriteit Europese biocidenwetgeving

Een van de belangrijkste doelen van het aanpassen van de richtlijnen is om deze beter te laten aansluiten bij de praktijk, en de laatste stand van de technische voorzieningen op veiligheidsgebied in kaart te brengen. Over de klasse 9-producten (milieugevaarlijk), de definities van brandbaarheid en de verschillende brandblussystemen van chemische producten worden momenteel felle discussies gevoerd. Ook zullen voorschriften in de richtlijnen opgenomen worden over de vraag of bedrijven die meer dan tien ton chemische stoffen opslaan hiervoor een uitpandige voorziening moeten kiezen of dat het ook inpandig kan. De financiële gevolgen voor de bedrijven mogen daarom niet onderschat worden! Macco Korteweg Maris (beleidsmedewerker (transport)veiligheid, VNCI)

In 2013 is de eenwording van de Europese biocidenmarkt een stap dichterbij gekomen. Daarmee komt ook voor deze producten eindelijk een gelijk speelveld in zicht. Nederlandse leveranciers en gebruikers van biociden kijken daar al jaren reikhalzend naar uit. Biociden blijven voor menigeen onbekend en dus onbemind, terwijl deze producten onlosmakelijk verbonden zijn met veiligheid en bescherming van ons dagelijks leven. Reden voor het Platform Biociden om een ‘charmeoffensief’ te starten en meer aandacht te vragen voor de maatschappelijke voordelen van deze middelen. Frank Hes (coördinator Platform Biociden)

PGS 15

PGS 15 is de richtlijn voor de opslag van verpakte gevaarlijke producten. In 2013 is gestart met een gehele revisie van de PGS 15. Mede als gevolg van de brand bij Chemie Pack, zullen de eisen ten aanzien van brandveiligheid en brandblussystemen worden verscherpt. In het bijzonder de brandweer maakt zich hier sterk voor. Dit kan leiden tot aanzienlijke kosten voor het bedrijfsleven. De VVVF neemt, samen met andere brancheorganisaties, deel aan de projectgroep die werkt aan de totstandkoming van de nieuwe PGS 15. Samen wordt ingezet op redelijke en werkbare eisen.

PGS 31

De overheid, vooral de brandweer, wil in de PGS 31 scherpere eisen stellen aan de opslag van brandbare stoffen in bovengrondse en ondergrondse tanks. Samen met andere brancheorganisaties werkt de VVVF aan het opstellen van werkbare regels voor de opslag in tanks.

Europese regelgeving

Een biocide is een product met één of meer werkzame stoffen die voorkomen dat micro-organismen een product aantasten of rotting veroorzaken. Antifouling is een biocide die gebruikt wordt voor het tegengaan van aangroei op het onderwatergedeelte van schepen. Door scherpe regelgeving in Europa in vergelijking met de rest van de wereld dreigt de scheepsbouw en het scheepsonderhoud uit Europa te verdwijnen. Om dit te voorkomen moeten er afspraken gemaakt worden op wereldniveau. Via de Europese koepelorganisatie CEPE oefent de VVVF invloed hierop uit.

Onderscheid tussen biociden en treated articles

Sinds september 2013 is de Biocidenverordening (EU nr. 528/2012) van kracht. Dit heeft ertoe geleid dat in alle lidstaten dezelfde regels gelden die in Nederland voor een groot deel al waren ingevoerd. Nieuw ten opzichte van de Biocidenrichtlijn is de introductie van zogenoemde treated articles. Er is nu een onderscheid gemaakt tussen producten met een actieve biocidewerking, de biociden en producten die met een biocide behandeld zijn. Voor de treated articles gelden aparte regels, onder meer voor de etikettering ervan. CEPE heeft voor de leden een uitgebreide handleiding opgesteld.

Verkoop van biociden

De VVVF is lid van het Platform Biociden. Een van de belangrijke kwesties die in 2013 speelde is de beperking van verkoop van biociden aan consumenten. Samen met het platform wordt getracht nationale regelgeving hierover te voorkomen.


5

hoogtepunten 2013

De VVVF… informeert leden over weten regelgeving

De VVVF… neemt deel aan Veiligheid Voorop

De VVVF is een vereniging voor en door de leden. Dankzij de inzet van de expertgroepen is het mogelijk om de leden te voorzien van actuele informatie. Leden hoeven de informatie dus niet zelf te zoeken; ze kunnen deze vinden op de VVVF-ledensite. Er zijn bijvoorbeeld veel handleidingen en gidsen beschikbaar voor de werknemers op de werkvloer. Jaarlijks is er ook een informatiebijeenkomst over weten regelgeving. Tijdens de bijeenkomst worden de leden bijgepraat over de laatste ontwikkelingen. De bijeenkomst wordt erg gewaardeerd door de leden. Dick Boekee (voorzitter Issuegroep Wet- en Regelgeving, Manager Hunter Douglas Europe Hoogeveen)

In november 2013 kwam het VVVF-team Veiligheid Voorop voor het eerst bijeen. Het programma Veiligheid Voorop is een initiatief van VNO-NCW en is gericht op het verbeteren van de veiligheidsprestatie van de sector in het algemeen en de veiligheid in bedrijven die grootschalig met gevaarlijke stoffen werken in het bijzonder. Het programma vermeldt tien actiepunten. De werkgroep zal deze punten omzetten in een VVVF-actieplan. Daarnaast zal de werkgroep een dialoog aangaan met een aantal instellingen over de uitvoering van inspecties. Voor meer informatie zie het gedeelte ’Veiligheid voorop’ onder ‘Coatings Care’.

Informatiebijeenkomst Wet- en regelgeving

Op 5 november 2013 heeft de jaarlijkse informatiebijeenkomst over weten regelgeving plaatsgevonden. Bij de bijeenkomst waren ook leden van de VVVH en VLK (Vereniging voor Lijmen en Kitten) aanwezig. Tijdens de bijeenkomst is de meest recente informatie uitgewisseld over REACh, CLP, transport en biociden. Binnen de VVVF zijn verschillende expertgroepen actief die deze issues monitoren en waar nodig voorlichting verstrekken in de vorm van gidsen en factsheets. Dankzij de inzet van leden wordt op deze manier gezorgd voor actuele informatie aan leden en kan tijdig worden ingespeeld op nieuwe en veranderende nationale en internationale wetgeving.

De VVVF… staat voor veilige inkt voor voedselverpakking De verpakkingsindustrie is een belangrijke afzetmarkt voor drukinkt. Aan voedselverpakking worden verstrekkende eisen gesteld met het oog op de gevolgen van de verpakking op de veiligheid van het voedsel voor menselijke consumptie en het voorkomen van invloed op de smaak en geur van het verpakte voedsel. Het tegengaan of binnen aanvaardbare grenswaarden houden van de migratie van inkt of coatings is de kern van de weten regelgeving op dit gebied. EUPIA, de Europese vereniging voor drukinkt, waarvan alle leden van de VVVF lid zijn, biedt verschillende instrumenten aan haar leden aan, om te kunnen voldoen aan de strenge eisen op dit gebied. Tot nu toe is de Europese weten regelgeving op het gebied van materialen in contact met voedsel algemeen van aard of geldt deze specifiek voor plastic. Zwitserland kent al enige tijd specifieke regels voor drukinkt voor voedselverpakkingen en Duitsland, geïnspireerd door het Zwitserse voorbeeld, is bezig specifieke nationale eisen te formuleren. Jammer, vindt onze industrie, omdat dit veel beter Europees geregeld kan worden. 6


hoogtepunten 2013

De VVVF… intensiveert contacten tussen wetenschappers en verffabrikanten

De VVVF… ziet toekomst in ‘Dutch Biobased Coatings’

Sinds kort werkt de VVVF nauw samen met de NVVT. Hierdoor is het mogelijk om meer kennis uit te wisselen en gezamenlijk activiteiten op te zetten zoals de Coatings Innovatie Dag. De Coatings Innovatie Dag was een groot succes. Er werden pitches gehouden over de nieuwste vindingen zoals een antibacteriële coating, een nieuwe dispergeertechnologie voor watergedragen lak en Sol-Gel-technologie als voorbehandeling van hout. Ik denk dat er nog meer vindingen op ons wachten. Ik ben dan ook benieuwd wat de volgende Coatings Innovatie Dag, in 2015, zal opleveren. Pieter Geurink (voorzitter Nederlandse Vereniging van Verftechnici, R&D AkzoNobel)

In Nederland wordt vrij veel onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van biobased grondstoffen. Er zit alleen nog een behoorlijk gat tussen de onderzoeksresultaten en daadwerkelijke toepassing in coatings. Het is te weinig bekend of met biobased coatings dezelfde prestatie behaald kan worden als met de conventionele coatings. Indien een op aardolie gebaseerde component voor verf vervangen wordt door dezelfde stof, maar dan gemaakt uit hernieuwbare grondstoffen, dan is het waarschijnlijk dat de performance van de verf vergelijkbaar zal zijn. Maar bij de introductie van nieuwe componenten, die alleen uit hernieuwbare grondstoffen gemaakt worden, is dit veel moeilijker te voorspellen. Ook is gebleken dat de verschillende schakels van de verfketen onvoldoende van elkaar weten welke behoeften er zijn en wat er te koop is. Dit leidt tot een afwachtende houding. Verfproducenten, chemiebedrijven en onderzoeksinstellingen zullen samen de obstakels moeten overwinnen om ervoor te zorgen dat het grootste deel van de verf in ons land op biogrondstoffen gebaseerd kan worden. Maaike le Feber (Senior Projectleider, TNO)

Coatings Innovatie Dag

Meer dan honderd professionals uit de verfindustrie en uit de kenniswereld kwamen bijeen tijdens de eerste Coatings Innovatie Dag. De leden van de VVVF werden op de hoogte gebracht van de laatste technologische ontwikkelingen op het gebied van coatings. Tien wetenschappers presenteerden hun bevindingen tijdens een pitch en gingen daarna in gesprek met de verfindustrie tijdens de netwerkborrel. De VVVF neemt zich voor om in 2015 opnieuw een Coatings Innovatie Dag te organiseren.

Ambitie

De VVVF heeft een ambitieuze doelstelling geformuleerd over biobased coatings. In 2030 is 50% van de verf op de Nederlandse markt biobased met een gelijkwaardige performance in vergelijking met fossiele grondstoffen. Hiervoor haakt de vereniging in op de maatschappelijke tendens van duurzaamheid en groene grondstoffen. Biobased grondstoffen bieden ook een kans om de grondstoffenschaarste en de prijsvolatiliteit te beperken. Nederland heeft eveneens veel kennis als het gaat om biobased grondstoffen. De VVVF heeft de rol gekozen om verbinding te leggen tussen fabrikanten, chemie, kenniswereld, opdrachtgevers en overheid. Samen met TNO en de VNCI is een branche-innovatiecontract gesloten om inzicht te krijgen in de stand van de technologie en zo te komen tot biobased coatings. In het kader daarvan hebben in 2013 twee van de drie workshops over biobased coatings plaatsgevonden.

Demonstratieproject

Tijdens de eerste workshop werd een verkenning naar biobased coatings uitgevoerd. Vervolgens werden tijdens een tweede workshop de biobased mogelijkheden voor bouwverven bekeken. In de laatste en derde workshop zijn de resultaten uit eerdere workshops uitgewerkt en zijn nieuwe initiatieven besproken. In 2013 is een keuze gemaakt voor een TNO-project om bestaande coatings te optimaliseren en te demonstreren. Het project zal in 2014 van start gaan met partijen uit de verfindustrie, chemie en onderhoudssector.


7

hoogtepunten 2013

De VVVF… maakt verfrecycling mogelijk

De VVVF… kiest voor een pragmatische aanpak voor duurzaam onderhoud

In Nederland wordt jaarlijks 60.000 ton watergedragen muurverf afgezet. Naar schatting 10.000 ton daarvan blijft achter in halflege blikken in de schuur of kelder van particulieren. Zonde, want een derde deel, zo’n 3.500 ton, zou geschikt zijn voor hergebruik. Het begin is gemaakt nu de eerste pot gerecyclede verf op de markt is. Ik hoop dat nu ook andere ondernemingen hierin mogelijkheden gaan zien. Verfrestanten worden dan niet langer verbrand, maar hergebruikt, waardoor er 72% milieuwinst wordt behaald. Cees Pille (VVVF-Projectleider Verfrecycling)

De markt zal steeds vaker vragen om milieuclassificaties van gebouwen en producten. Met de Europese LCI Database en Ecofootprinttool is het voor verffabrikanten mogelijk om de duurzaamheid van hun verfproducten te berekenen. Het is een belangrijke stap vooruit. We doen nu een beroep op de schildersbranche om, in lijn met de intentieverklaring, mee te denken over een methode om de voetafdruk van verf na het verlaten van de fabriekspoort te bepalen, zodat het hele traject (van de wieg tot het aan de afvalfase) in kaart gebracht kan worden. Hierbij zullen dan ook factoren zoals transport en applicatie meewegen. Binnen de projecten van het Programma Duurzaam Onderhoud moet dat verder vorm gaan krijgen. Kees Mylanus (voorzitter Issuegroep Duurzaam Ondernemen, Directeur Keim Nederland BV)

Onderzoeksresultaten positief

In 2013 kwam de werkgroep tot de conclusie dat het zowel technisch als bedrijfseconomisch haalbaar is om verf te recyclen. De werkgroep heeft de specificaties opgesteld waaraan de restanten minimaal moeten voldoen. Uit de LCAanalyse bleek de totale milieuwinst 72% te zijn als watergedragen muurverf hergebruikt wordt. Om de leden te informeren over de onderzoeksresultaten heeft de VVVF een factsheet uitgebracht.

Eerste gerecyclede pot verf op de markt

In november 2013 werd door de overheid een zogenoemde ‘end of waste’verklaring afgegeven voor verfrestanten. Dit houdt in dat wanneer restanten aan bepaalde voorwaarden voldoen, ze juridisch als grondstof gezien kunnen worden. Ursa Paint uit IJmuiden was het eerste bedrijf dat gerecyclede verf op de markt bracht in Nederland. Het item kreeg aandacht op RTL Nieuws, maar ook in De Telegraaf, Cobouw, Vrij Nederland, Schildersvakkrant en Chemie Magazine.

Programma Duurzaam Onderhoud van start

In 2013 werden vervolgstappen gezet ter uitwerking van de afspraken in de intentieverklaring ‘Duurzaam Onderhoud’ die de VVVF en OnderhoudNL in 2012 ondertekenden. Een gezamenlijke stuurgroep heeft het Programma Duurzaam Onderhoud vastgesteld. Het programma bestaat uit zes projecten waaronder het opstellen van een beoordelingskader, het ontwikkelen van een communicatie-instrument en projecten om de levensduur van houten en metalen objecten te verlengen. OnderhoudNL en de VVVF willen met het Programma Duurzaam Onderhoud tegemoetkomen aan de behoefte aan eenduidige, wetenschappelijk onderbouwde en door brancheverenigingen ondersteunde informatie over de mate van duurzaamheid van in de markt aangeboden onderhoudsscenario’s. Het project zal de komende jaren verder uitgewerkt worden.

CEPE LCI Database en Ecofootprint-tool

CEPE (de Europese koepelorganisatie van de verfindustrie) heeft in 2013 de LCI Database (met life cycle informatie over verfgrondstoffen) en de Ecofootprint-tool beschikbaar gesteld voor de leden. Deze database en de rekentool stellen de leden in staat om op basis van hun recepturen en het productieproces een Life Cycle Analysis (LCA) uit te voeren van hun producten. Hierdoor krijgen verffabrikanten op een Europees gevalideerde wijze inzicht in de duurzaamheid van hun producten en kunnen zij daarover adequaat communiceren. Op 4 juni 2013 heeft de VVVF een workshop hierover georganiseerd. Aan de hand van een aantal cases konden verffabrikanten de database en tool zelf uitproberen.

Duurzaamheid in de autoschadeherstelbranche

Eind 2013 werden gesprekken gestart met FOCWA, de ondernemersorganisatie in de autoschadeherstelbranche, om afspraken over duurzaamheid te maken. In dit geval gaat het om de bijdrage die autoreparatielakken kunnen leveren aan duurzaam schadeherstel. Het is de bedoeling om ook hier in een beoordelingsmodel vast te leggen wat de mate van duurzaamheid bepaalt van, in dit geval, een laksysteem voor autoreparatie en de applicatie van een autoreparatielak. 8


hoogtepunten 2013

De VVVF… is vriend #van hout

De VVVF… pleit voor moderne arbeidsvoorwaarden

Op 16 september 2013 is de campagne Vrienden #vanhout van start gegaan. De leden van de VVVF die een belang hebben bij het beschermen en verfraaien van hout, hebben zich via de VVVF aangesloten bij deze driejarige en branchebrede publiekscampagne ter promotie van het gebruik van hout en houtproducten. De campagne is een initiatief van VVNH en NBvT en een aantal samenwerkende bedrijven in de houten aanverwante sectoren. Via tal van media willen de initiatiefnemers Nederland laten zien dat er geen mooier, beter en ’groener’ materiaal is dan hout. Voor meer informatie zie de website www.devriendenvanhout.nl.

Het is zorgwekkend dat de branche vergrijst. Een belangrijk onderdeel van Sociale Innovatie is levensfasebewust personeelsbeleid. Hoe kun je het werk voor ouderen makkelijker maken en hoe kun je ervoor zorgen dat jongeren het werk op termijn langer volhouden. Het is al mogelijk om kleine wijzigingen door te voeren zoals het aanpassen van werktijden of de oudere werknemers een rol geven in het opleiden van de jongere. We moeten ervoor zorgen dat mensen gezond blijven en zich blijven ontwikkelen in hun vakgebied. Investeren in mensen is investeren in de toekomst. Kimm Stelwagen (deelnemer BAR, P&O Anker Verven BV)

Sociale innovatie

De verfen drukinktindustrie, een mooie branche om in te werken, kenmerkt zich door een vergrijzend werknemersbestand. Door de minder goede economische situatie is de toestroom van nieuwe medewerkers beperkt. Als de economie weer aantrekt zal dat veranderen. De uitdaging wordt dan enerzijds ‘hoe blijven we als branche concurrerend?’, maar ook ‘hoe komen we aan voldoende geschikt personeel?’ en ‘hoe kunnen we dat personeel ook vasthouden?’ Het antwoord is: vernieuwing van de arbeidsvoorwaarden met als doel verhoging van de arbeidsproductiviteit en de arbeidsparticipatie, samengevat in het begrip ’sociale innovatie’.

De VVVF… neemt deel aan het Kennisnetwerk Staalconservering De VVVF leden die Protective Coatings leveren, nemen onder de paraplu van de VVVF deel aan het Kennisnetwerk Staalconservering. Protective Coatings zijn verfproducten voor metaalbescherming in sectoren zoals offshore, infrastructuur, chemie, energie, transport, metaal, industrie en bouw. Constructies zoals boorplatforms, bruggen, fabrieken en industriële installaties staan bloot aan extreme omstandigheden. De beschermende coating verlengt de levensduur, waardoor de afschrijf- en onderhoudskosten dalen. Het kennisnetwerk bestaat naast de verfindustrie onder meer uit opdrachtgevers, lid van OGOS (Opdrachtgeversoverleg Staalconserveren) en staalconserveerders, lid van OnderhoudNL-Industrieel. Belangrijkste onderwerp is het komen tot een modelgarantie voor Staalconservering. Eind 2013 lag een concept voor commentaar gereed.


Mede op basis van de inbreng van de Branche Advies Raad (BAR) heeft een werkgroep Sociale Innovatie van VVVF en vakbonden eind 2013 aan cao-partijen een advies uitgebracht over hoe sociale innovatie vorm zou kunnen krijgen in de cao. Gedacht wordt hierbij aan de aanpassing van het loongebouw in de cao, aan de invoering van een functionerings/beoordelingssysteem en aan een andere aanwending van de zogenoemde leeftijdsdagen en -uren. Dit advies zal een van de belangrijkste zaken zijn die aan de orde komen tijdens de caoonderhandelingen in 2014. De BAR bestond uit medewerkers die in alle geledingen van de verfen drukinktindustrie werkzaam waren.

9

hoogtepunten 2013

De VVVF… zet zich in voor de mensen in de bedrijfstak

De VVVF… gaat meer communiceren met externe relaties

Ik denk dat we stevig hebben onderhandeld op basis van de feitelijke situatie in de bedrijfstak. We zijn tevreden met het behaalde eindresultaat. De bedrijven maken zware tijden door, maar we willen ook een aantrekkelijke branche zijn en blijven, ook voor de mensen die er werken. We zijn steeds op zoek geweest naar een goede balans tussen de continuïteit van de ondernemingen en het bieden van een leuke baan met een goed salaris aan de mensen. De komende jaren gaan we ook bekijken hoe we de medewerkers breder inzetbaar kunnen maken en kunnen gaan stimuleren. Daar heeft uiteindelijk zowel de werkgever als de werknemer profijt van. Marlies van Wijhe (voorzitter VVVF-CAO-onderhandelingsdelegatie, Algemeen Directeur Van Wijhe Verf BV)

Nieuws delen. Het is nodig, het is nuttig. Door onze externe relaties beter op de hoogte te houden van onze activiteiten en de ontwikkelingen in onze branche zijn we beter zichtbaar voor de buitenwereld. We kunnen meer informatie uitwisselen en een dialoog aangaan met onze relaties. Hiermee creëren we een stevig relatienetwerk waarop onze vereniging kan bouwen. Martin Terpstra (Directeur VVVF)

Cao

Werkgevers en werknemers bereikten op 23 mei 2013 het onderhandelingsresultaat van een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst voor de verfen drukinktindustrie. Er werd een eenjarige cao overeengekomen (looptijd 1 juni 2013-31 mei 2014). De lonen werden per 1 juli 2013 met 1,5% verhoogd. De 1% verhoging van de pensioenpremie per 1 januari 2010, waarvan de afspraak was dat de werkgevers die volledig voor hun rekening zouden nemen tot en met 2013, werd ook gedurende de resterende looptijd van de cao door de werkgevers volledig betaald.

Duurzame inzetbaarheid

In de rapportage van de BAR kwam, naast de wensen m.b.t. de modernisering van arbeidsvoorwaarden (zie de vorige paragraaf), ook de vraag aan de orde hoe in de bedrijven zelf de duurzame inzetbaarheid van het personeel (ouderen en jongeren) in de verfen drukinktindustrie verder kan worden verbeterd. Duurzame inzetbaarheid is, naar de mening van de BAR, een gezamenlijke verantwoordelijkheid van werkgevers en werknemers. Duurzame inzetbaarheid kan worden bevorderd onder andere door het breder inzetbaar maken van mensen, stimuleren van een gezonde levensstijl en scholing (ook voor ouderen). Het is aan de issuegroep Werk en Arbo van de VVVF om te beslissen welke activiteiten zullen worden opgezet om de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers te bevorderen.

10

Vernieuwde externe website

De vernieuwde VVVF-website is in december 2013 gelanceerd. Deze site biedt een verbeterde functionaliteit waardoor nieuwsberichten en evenementen beter zichtbaar zijn. Door de duidelijke menustructuur is het makkelijk zoeken naar informatie. Door de aangepaste vormgeving, duidelijke boodschappen en het gebruik van nieuwe frisse kleuren, geven we aan waar de verfindustrie voor staat.

Nieuwsbrief Verf&Inkt Netwerk

In 2013 zijn de voorbereidingen getroffen voor het sturen van de digitale nieuwsbrief Verf&Inkt Netwerk naar externe relaties. Personen die interesse hebben om de nieuwsberichten te volgen kunnen zich aanmelden voor de nieuwsbrief via de homepagina van de VVVF-website. De eerste nieuwsbrief zal in januari 2014 verschijnen.

Magazine Verf&Inkt

In 2013 verscheen vijfmaal het blad Verf&Inkt, met nieuws en achtergrondartikelen. De artikelen zijn nu makkelijker in te zien doordat ze eveneens gepubliceerd zijn op de betreffende themapagina’s van de website.

Social media

Met de komst van de vernieuwde website is het makkelijker geworden om social media in te zetten om berichten te verspreiden. Op deze manier kan onze vereniging zich beter profileren en externe relaties meer betrekken bij de activiteiten van de vereniging.

verf&inkt maga zine

van de veren iging

van verfen druki nktfa brika

Veiligheid Vo

nten VVVF - 30 - maart 2014

orop:

Veranderi cultuur ng van

Ons beroep De PUM-ma op: nager ‘Waarde kennis te bren vol gen naar ontwik kelingsland ’ De mens acht Kluthe-dire er… Jan Westerv cteur ‘Wij zijn van eld: lullen maa niet r poetsen’ Verfindustri ervaringen e heeft positieve met Wajong ers Nanomateri niet schade aal op gevels blijkt lijk Gastcolumn Rabobankis de ‘crisis econoom Tim Legiers goed zat’ e


vereniging

bestuur en bureau

Evenementen

Bestuur en bureau Er hebben geen wijzigingen plaatsgevonden in het VVVF-bestuur en -branchebureau in 2013.

Algemene ledenvergadering Meer dan 50 leden waren aanwezig tijdens de besloten VVVF-ledenvergadering, die plaatsvond op 12 december 2013 in Van der Valk Hotel Hilversum/De Witte Bergen in Eemnes. Tijdens de ledenvergadering werd met een openingshandeling de website VeiligmetVerf.nl officieel in gebruik genomen. De website www.VeiligmetVerf.nl is een internetdienst die de VVVF en de VVVH hebben opgezet om het voor hun leden makkelijker te maken het Veiligheidsinformatieblad (VIB) te verstrekken, en om ervoor te zorgen dat veiligheidsinformatie de eindgebruiker bereikt. Daarnaast hield Bernard Wientjes (Voorzitter VNONCW) een toespraak voor de VVVF-leden. Hij ging daarbij in op de huidige economische situatie en de gevolgen voor de sector. Verder gaf hij aan dat onze Nederlandse ondernemingen een grote rol spelen in het buitenland. Ten slotte ging hij in op de werkwijze van VNO-NCW. De volgende ledenvergadering zal plaatsvinden op 11 december 2014. Hiervoor zal te zijner tijd een officiële uitnodiging verstuurd worden.

Lijm- en kitindustrie De Vereniging voor Lijmen en Kitten (VLK) wordt sinds 1 januari 2011 ondersteund door het VVVF-branchebureau. Het bureau heeft een coördinerende en een ondersteunende functie en onderhoudt de externe contacten voor de VLK. Het betrekken van de lijmen kitindustrie bij de verfen drukinktindustrie zorgt voor efficiënte informatie-uitwisseling en samenwerking bij actuele zaken en een sterkere positie bij de belangenbehartiging. Verfgroothandel De Vereniging van Verfgroothandelaren (VVVH) ziet zichzelf als een belangrijke schakel in het midden van de verfketen. De groothandel brengt immers leveranciers en afnemers bij elkaar. De vereniging komt op voor de belangen van de verfgroothandelaren en onderhoudt met alle ketenpartijen een constructieve relatie. Sinds 2009 verzorgt het branchebureau de secretariaatsfunctie voor de VVVH. De besturen van de VVVF en VVVH hebben regelmatig overleg om informatie uit te wisselen en mogelijkheden tot samenwerking te bespreken.

Overige evenementen 2013 7 maart 2013 Workshop 2 Biobased Coatings (zie ‘Ambitie’, pagina 7) 25 april 2013 Coatings Innovatie Dag (zie ‘Coatings Innovatie Dag’, pagina 7 ) 4 juni 2013 Workshop CEPE LCI Database en Ecofootprint-tool (zie ‘CEPE LCI Database en Ecofootprint-tool’, pagina 8) 20 juni 2013 Workshop 3 Biobased Coatings (zie ‘Ambitie’, pagina 7) 5 november 2013 Informatiebijeenkomst Wet- en regelgeving (zie ‘Informatiebijeenkomst Wet- en regelgeving’, pagina 6)


11

Coatings Care

Coatings Care®

Wat is Coatings Care?

voor een onderneming op de weg naar ‘sustainability’. De performance indicators van Coatings Care voorzien een bedrijf van achtergrondinformatie zodat zij een basis hebben om hun duurzaamheidbeleid vorm te kunnen geven.

Coatings Care is een initiatief van verfen drukinktproducenten en -leveranciers over de gehele wereld. Coatings Care staat voor het streven naar voortdurende verbeteringen op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu en het geven van informatie hierover. Het is een belangrijk instrument om invulling te geven aan de doelstelling van de verfen drukinktindustrie in Nederland om duurzaam te ondernemen.

Resultaten zichtbaar maken

Door elk jaar de gegevens over veiligheid, gezondheid en milieu op te vragen bij onze leden door middel van de enquête Performance Indicators (PI), worden resultaten zichtbaar. Zo kunnen het beleid en de activiteiten van de VVVF afgestemd blijven op de ontwikkelingen in de branche. VVVF-leden die voor 1 juni ook een eigen VGM-jaarverslag (Veiligheid, Gezondheid en Milieu-jaarverslag) uitbrengen, hebben het recht om het Coatings Care-logo te voeren. Individuele VGM-jaarverslagen zijn op te vragen bij de desbetreffende organisaties.

Met het Coatings Care-programma van de VVVF laten verfen drukinktfabrikanten zien dat ze werken aan de ontwikkeling van innovatieve en duurzame producten die op een verantwoorde manier worden geproduceerd en zorgvuldig gedistribueerd. Daarnaast is het Coatings Care-programma een middel om open en transparant te kunnen communiceren naar stakeholders van de verfen drukinktindustrie over alle aspecten van veiligheid, gezondheid en milieu.

Onderstaande gegevens over 2013 zijn afkomstig van 69 verfen drukinktfabrikanten en importeurs. Deze bedrijven hebben 90% van de werknemers in de totale bedrijfstak in dienst. Dit percentage geeft aan dat de resultaten als representatief voor de gehele branche beschouwd kunnen worden.

Coatings Care stimuleert duurzaam ondernemen

Hoewel de performance indicators van Coatings Care niet alle componenten van duurzaamheid meten, is deelname aan Coatings Care een praktisch startpunt

Tabel 1. Bedrijven (aantal)

12

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Aantal deelnemers aan de Coatings Care enquête

68

74

- producerende bedrijven

55 59 65 66 65 61 62 60 59 49

- importerende bedrijven

13 15 12 10 12 14 14 13 15 20

Aantal bedrijven dat een eigen VGM-jaarverslag heeft opgesteld

16

14

77

23

76

16

77

19

75

19

76

19

73

20

74

18

69

34


Coatings Care

Tabel 2. Medewerkers (aantal fte’s)

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Totaal in de verfen drukinktindustrie

6.100

5.900

6.200

6.300

5.500

5.300

5.000

4.800

4.600

Medewerkers in dienst van deelnemers aan de enquête

5.844

5.624

6.071

5.725

5.319

4.950

4.756

4.400

4.200

Ook de verfen drukinktindustrie heeft de gevolgen van de economische crisis ondervonden. Dit heeft zich vertaald in een teruglopend aantal medewerkers.

Voorkomen van ongevallen

Een beroepsongeval is een werkgerelateerd ongeval waarbij een of meer medewerkers letsel hebben opgelopen. Door het ongeval hebben een of meer medewerkers één of meer dagen niet kunnen werken.

De VVVF-leden streven ernaar om ongevallen te voorkomen. Elk ongeluk, hoe klein ook, is er één te veel. Daarom worden er preventieve maatregelen getroffen, zoals het geven van trainingen aan medewerkers voor het volgen van de veiligheidsprocedures. Ondanks alle maatregelen gebeuren er soms toch, op kleine schaal, beroepsongevallen. In zo’n situatie wordt een medewerker op de werkvloer gevraagd de details ervan door te geven aan de directie, zodat de oorzaak achterhaald kan worden en onveilige situaties aangepakt kunnen worden. In de afgelopen tien jaar zijn er geen dodelijke ongevallen gebeurd. De laatste jaren doet zich een stijging voor in het aantal beroepsongevallen. De VVVF zal nagaan wat hiervan de oorzaak is en bezien op welke wijze dit aantal naar beneden kan worden gebracht.

Tabel 3. Ongevallen

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Beroepsongevallen (als % van totaal fte’s)

1,32

Dodelijke ongevallen (aantal)


0,92

1,05

1,95

0,90

0,80

0,86

0,97

1,05

0 0 0 0 0 0 0 0 0

13

Coatings Care

Veiligheid voorop Veiligheid is meer dan iets erbij, het moet nadrukkelijk voorop staan in elk bedrijf. In onze onderneming begint de veiligheidscultuur met de levenskritische regels die de voorwaarden scheppen om veilig te werken, waaraan elke medewerker zich houdt. Betrokkenheid van het management is voorwaardelijk om het veiligheidsbewustzijn te kunnen garanderen, waarvoor het PPG EHS Management Systeem de instrumenten verschaft in de vorm van duidelijke voorschriften en richtlijnen. Naast Persoonlijke Veiligheid en Milieu, omvat dit Procesveiligheid voor de daarvoor aangewezen processen. Rob van Avezaath (PPG Europe BV, EHS Manager EMEA Benelux, Team Veiligheid Voorop)

Een hoger veiligheidsbewustzijn bij de medewerkers kan ongevallen voorkomen. De VVVF wenst de veiligheidsprestaties van de bedrijfstak te verbeteren en heeft besloten om deel te nemen aan het programma Veiligheid Voorop, een initiatief van VNO-NCW. Het programma is gericht op het verbeteren van de veiligheidsprestatie van de sector in het algemeen en de veiligheid in bedrijven die grootschalig met gevaarlijke stoffen werken in het bijzonder. In november 2013 is het VVVF-team Veiligheid Voorop van start gegaan. De VVVF wil de veiligheidsprestaties ook meten. Het team zal een actieplan opstellen om het programma Veiligheid Voorop in de bedrijfstak in te voeren. Het doel is om ervoor te zorgen dat veiligheid ‘tussen de oren komt’ bij iedereen. Van directie tot de werkvloer, van inkoop tot verkoop.

Meer aandacht voor het milieu

Bij onze leden wordt er steeds meer rekening gehouden met de effecten van de activiteiten op het milieu. Waar mogelijk worden processen aangepast om de schade aan mens en milieu te beperken. Zo wordt er kritisch gekeken naar het gebruik van gevaarlijke stoffen, de oplosmiddelenemissie, het energieverbruik en het afvalproces.

Tabel 4. Afval

14

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Totaal %

6,8

3,6

2,8

3,5

2,6

3,1

2,9

3,1

3,0

- Niet-gevaarlijk afval (bedrijfsafval)

2,0

2,2

1,5

2,1

1,3

1,3

1,3

1,3

1,3

- Gevaarlijk afval

4,8

1,4

1,3

1,4

1,5

1,8

1,6

1,9

1,7

- Eenmalige verpakkingen

1,6

1,6

0,5

1,3

2,1

2,0

0,7

1,1

2,0


Coatings Care

Tabel 5. Opleiding

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Aantal gevolgde opleidingen m.b.t. VGM

1.020

1.023

1.067

928

1.208

1.379

1.485

1.118

1.405

18

17

18

16

22

28

31

25

34

Opleidingen als % van totaal aantal medewerkers

Veel bedrijven scheiden indien mogelijk de afvalstromen in componenten die voor hergebruik geschikt zijn. Afval dat niet kan worden hergebruikt wordt ter verbranding aangeboden aan afvalverwerkers. De warmte die bij deze verbranding vrijkomt wordt bijvoorbeeld weer voor andere doeleinden gebruikt. Voor de verwerking van gevaarlijk afval gelden speciale procedures die te maken hebben met veiligheid, gezondheid en milieu. Oplosmiddelen die zijn gebruikt voor het spoelen of schoonmaken van tanks en productieapparatuur worden vaak geregenereerd en waar mogelijk weer ingezet voor reinigingsactiviteiten in de industrie. Het aantal eenmalige verpakkingen neemt de laatste jaren toe. Waaraan dit is toe te schrijven is niet bekend. De VVVF zal dit onderzoeken.

Meer medewerkers met VGM diploma’s

De verfen drukinktindustrie hecht veel waarde aan goed opgeleide werknemers, aangezien een kwalitatief hoogwaardig product niet zonder deskundig personeel kan worden gemaakt. Dat blijkt uit de toename van het aantal werknemers dat sinds 2004 opleidingen op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu (VGM) heeft gevolgd (zie tabel 5).

Meer informatie?

Meer gedetailleerde informatie, onder andere over ziekteverzuim, gevaarlijke stoffen, oplosmiddelemissie en energieverbruik, is te vinden in het VVVF Coatings Care jaarverslag 2013. Dit verslag is in digitale vorm op te vragen bij het VVVF-branchebureau.

Verder heeft de VVVF de mogelijkheid laten onderzoeken om verfrestanten te hergebruiken. In 2013 kwam de werkgroep tot de conclusie dat het zowel technisch als bedrijfseconomisch haalbaar is. In december werd de eerste pot gerecyclede verf op de markt gebracht. Zie voor meer informatie ‘De VVVF… maakt verfrecycling mogelijk’ (op pagina ..).


15

VVVF

branche

Financiën

Statistieken, Feiten en cijfers Statistieken

Balans VVVF per 31 december 2013 Activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa

€ Passiva 71.000 Eigen vermogen 626.000

1.135.000

Overige voorzieningen 15.000

Voorraden 13.000 Schulden op korte termijn Vorderingen op korte termijn

264.000

Liquide middelen

376.000

Totaal

€

1.350.000 Totaal

200.000

Figuur 1. Afzet verfproducenten en -importeurs (x 1.000 ton)

Jaar Afzet binnenland Afzet export Afzet totaal 1.350.000

Staat van Baten en Lasten VVVF 2013 Lasten

€ Baten

Personeelskosten 683.000 Contributies/ heffingen Kantoor/ overheadkosten

121.000

Activiteiten

116.000

Overige baten

Voor verffabrikanten is het essentieel te weten hoe de branche zich ontwikkelt zodat ze daar tijdig op kunnen inspelen. De crisis heeft gezorgd voor een krimp in de omzet en afzet. Vooral de bouwsector heeft eronder te lijden. Leden willen op tijd weten welke veranderingen ze kunnen verwachten in de markt. Met de invoering van maandstatistieken kunnen we de leden sneller inzicht geven. Anja Jessurun (voorzitter Commissie Statistiek, Directeur Norway Coatings BV)

€ 1.003.000 155.000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

258.500 111.100 248.100 114.900 238.100 111.500 225.100 66.300 210.100 70.900 227.600 70.100 224.000 78.500 230.500 85.600 221.100 91.900 197.660 76.100 193.700 83.700 192.200 85.500 173.950 85.800 159.650 85.000

369.600 363.000 349.600 291.400 281.000 297.700 302.500 316.100 313.000 273.760 277.400 276.900 259.750 244.650

Bron: VVVF en Panteia

Bijdragen aan derden 238.000 Totaal 1.158.000 Totaal 1.158.000

16


branche

Figuur 3. Afzet 2013 binnenland Verfindustrie per deelsector (in %)

54%

Figuur 2. Omzet verfproducenten en -importeurs (x € 1.000)

Jaar

Omzet binnenland

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Omzet export

686.000 677.500 674.900 638.900 629.200 664.800 670.000 711.100 715.400 650.900 653.400 677.100 658.400 635.000

Omzet totaal

352.800 1.038.800 394.000 1.071.500 401.500 1.076.400 233.200 872.100 242.600 871.800 258.800 923.600 311.600 981.600 380.600 1.091.700 338.700 1.054.100 286.500 937.400 332.300 985.700 349.900 1.027.000 354.500 1.012.900 339.000 974.000

6,5% 5,4% 3,5%

21,8% 8,8%

Bouw Doe-het-zelf Industrie Scheepsbouw/reparatie Staal conservering Autoreparatie


Bron: VVVF en Panteia Sinds 2006 vraagt marktonderzoekbureau Panteia/Stratus bij de VVVF-leden elk kwartaal gegevens over afzet, omzet en export van de belangrijkste marktsegmenten. In 2013 is de VVVF begonnen om de maandstatistieken voor bouwverven in kaart te brengen voor een vaste groep leden die de maandcijfers hiervoor aanlevert. De uitkomst van de enquête wordt gedeeld met de deelnemende bedrijven.

Feiten en cijfers

De VVVF telt 83 leden, bedrijven waar in totaal 4.600 mensen werken. Hiermee vertegenwoordigt de branchevereniging circa 95% van de Nederlandse verfen drukinktindustrie.

De Nederlandse verfmarkt

2013 was wederom geen goed jaar voor de Nederlandse verfindustrie. De binnenlandse omzet liep met 4% terug ten opzichte van 2012, de afzet zelfs met 8%.


17

branche

Figuur 4. Omzet 2013 binnenland Verfindustrie per deelsector (in%)

44%

7,3% 5,3% 22%

11,8% 9,6%

Bouw Doe-het-zelf Industrie Scheepsbouw/reparatie Staal conservering Autoreparatie


De voortgaande stagnatie in de bouw zorgde voor een krimp van 7% in de omzet op de professionele markt voor decoratieve verven. De levering van producten zoals kozijnen, trappen en deuren aan de timmerindustrie kende zelfs een teruggang van meer dan 10%. De enige compensatie in het decoratieve segment was de omzet aan de doe-het-zelver (+3%), maar deze kon de negatieve trend niet ombuigen. Ook de andere marktsegmenten (Scheepsbouw en -onderhoud, Autoreparatie en Industrie) deelden in de malaise. Slechts de verfleveranciers die aan staalconserveringsbedrijven leverden, kenden een geringe opleving. De export, die in voorgaande jaren voor enige compensatie zorgde, had een daling van 4% in de omzet, door de teruglopende conjunctuur in een aantal opkomende landen.

De Nederlandse drukinktindustrie

Onderstaande cijfers zijn afkomstig van EuPIA, de Europese associatie van drukinktproducenten, en hebben alleen betrekking op de leden van EuPIA. Zowel de afzet als de omzet vertoont een stijging. Dit komt echter niet door een aantrekkende markt, maar omdat EuPIA-leden afzet en omzet van niet-EuPIAleden overnamen. De realiteit is dat de markt nog altijd stagneert, enerzijds door de slechte economische omstandigheden, anderzijds door de structureel dalende vraag naar drukwerk. Dit vindt zijn oorzaak in de nog altijd voortgaande digitalisering van informatiestromen.

18


branche

Figuur 5. Afzet drukinktproducenten en -importeurs

Figuur 6. Omzet drukinktproducenten en -importeurs

(x 1.000 ton)

(x € 1.000)

2001

28.000

2001

82.000

2002

22.000

2002

77.000

2003

22.000

2003

76.000

2004

2004

2005

2005

2006

2006

2007

41.000

2007

118.000

2008

42.200

2008

123.600

2009

37.500

2009

107.500

2010

35.600

2010

100.000

2011

33.800

2011

98.000

2012

31.700

2012

94.400

2013

34.600

2013

100.600

10 Bron: EuPIA

15

20

25

30

35

40

10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120

45 Bron: EuPIA

Verantwoording cijfers

Tot en met 2003 heeft de VVVF de afzet- en omzetgegevens verzameld. Daarna heeft EuPIA dit overgenomen. EuPIA heeft echter over de jaren 2004 tot en met 2006 geen cijfers gepubliceerd. In de VVVF-cijfers zijn alleen de afzet en omzet van leden drukinktproducenten en -importeurs verwerkt die in Nederland zijn gevestigd. In de cijfers van EuPIA is ook de afzet en omzet begrepen van leden drukinktproducenten en -importeurs die rechtstreeks vanuit vestigingen in het buitenland leveren aan afnemers in Nederland. Dit verklaart het grote verschil tussen de cijfers van de VVVF en die van EuPIA.


19

VVVF

Bestuur vvvf (per 9 april 2014)

20

Ben Berkel, Drywood Coatings BV Voorzitter, Issuegroep Werk & Arbo

Dick Boekee, Hunter Douglas Europe B.V. Issuegroep Wet- en Regelgeving

Guus Duray, PPG Coatings Nederland B.V. Plaatsvervangend voorzitter, Sectorgroep Bouw/DHZ/TIFA

Kees Ekelmans, AkzoNobel Decorative Coatings B.V.

Robert Groot, Hempel (The Netherlands) B.V. Sectorgroep Protective Coatings, Marine en Brandwerende Coatings

Anja Jessurun, Norway Coatings BV Commissie Statistiek

Michel Kranz, BICCS Industrial Coatings B.V. Issuegroep Europese zaken

Kees Mylanus, Keim Nederland BV Issuegroep Duurzaam Ondernemen

Eli Roodbeen, Flint Group Netherlands B.V. Sectorgroep Drukinkt

Theo Wemmers, Valspar B.V. Penningmeester, Sectorgroep Industrie, Sectorgroep Autoreparatielakken

Marlies van Wijhe, Van Wijhe Verf B.V. CAO-onderhandelingsdelegatie, Issuegroep Technologische Innovatie


VVVF

leden

(per 9 april 2014)

Verfleden N.V. Aalterpaint S.A. AkzoNobel Automotive & Aerospace Coatings Akzo Nobel Decorative Coatings bv Alabastine Holland BV Anker Verven BV Aspect Yacht Paints B.V. Axalta Coating Systems EMEA Holding BV Baril Coatings BV BASF Coatings Services B.V. BICCS Industrial Coatings B.V. A. Bok en Zonen BV Bristol Coatings Holland BV Chromaflo Technologies B.V. Chromaflo Technologies Europe BV Chugoku Paints BV Coateq Coating Concepts Coldec Productie BV Conti Coatings Benelux BV Cronolin Paint BV DAW Coatings Nederland B.V. Digo Products BV D.P.G. BV Verfindustrie Drost BV Drywood Coatings BV Farball-Holland BV Flexchemie BV W. Heeren & Zoon BV Hempel (The Netherlands) BV Herfst en Helder BV Hermadix Coatings BV HIM Chemie BV Hunter Douglas Europe BV Inducoat B.V. International Paint (Ned.) BV Jotun B.V. Keim Nederland BV Kluthe Benelux BV P.K. Koopmans Lakfabrieken B.V. Korthals Lakken BV Glas- en Verfimport A. v/d Kwast BV Lakfa Verffabriek BV Nanocoat International NELF Lakfabrieken BV Neverlak BV Norway Coatings BV Nu Plastall Phoenix Coatings PPG Coatings Europe B.V. Protective & Marine


AALTER SASSENHEIM SASSENHEIM AMMERZODEN GORREDIJK DRACHTEN BREDA ’s-HERTOGENBOSCH MAARSSEN ALMERE AMSTERDAM HONSELERSDIJK MAASTRICHT SITTARD FIJNAART HAARLEM VAASSEN ALPHEN a/d RIJN GENEMUIDEN NIJKERK VELDHOVEN DEURNE VENLO ENSCHEDE ETTEN-LEUR RIDDERKERK AALSMEER SCHIEDAM LELYSTAD AALSMEER VELSEN-NOORD HOOGEVEEN AMERSFOORT RHOON SPIJKENISSE ALMERE ALPHEN a/d RIJN FERWERT IJMUIDEN LEIDEN AMSTERDAM VOORSCHOTEN FERWERT AMSTERDAM UTRECHT KAMPEN ZEEWOLDE AMSTERDAM

PPG Coatings Nederland B.V. PPG Coatings BV PPG Industrial Coatings B.V. PPG Industries Remmers Bouwchemie BV RencoSolutions B.V. Rolsma Biobased V.O.F. Rust-Oleum Netherlands BV Schaepman’s Lakfabrieken b.v. Signature Wegmarkering bv Sika Nederland BV Soen’s Meubelbeitsen BV Strikolith BV Teodur B.V. Tollens Coatings NV Touwen & Co. BV U.P. Quality & Environment BV Valspar bv Veluvine BV Veveo Coatings Vista BV Vliegenthart BV Verffabr. H. de Vos & Zn. BV Van Wijhe Verf B.V. De IJssel Coatings BV Zandleven Coatings B.V.

UITHOORN TIEL VEENENDAAL WIJCHEN HOOGEVEEN RIDDERKERK ENSCHEDE ROOSENDAAL KAMPEN WAPENVELD UTRECHT IJMUIDEN RAAMSDONKSVEER BREDA TEMSE (B) ZAANDAM IJMUIDEN LELYSTAD BREDA AMSTERDAM VOORBURG TIEL DEN HAAG ZWOLLE MOORDRECHT LEEUWARDEN

Drukinktleden AGA Color Solutions Flint Group Benelux B.V. Flint Group Netherlands BV Flint Group Netherlands BV Flint Group Netherlands BV Siegwerk Benelux NV Kon. Drukinktfabrieken Van Son BV Sun Chemical Zaandam

HAARLEM DEVENTER ’s-GRAVENZANDE HELMOND WINSCHOTEN TEMSE (B) HILVERSUM ZAANDAM

Buitengewone A-leden Mavom BV TQC BV WSB Finishing Equipment B.V.

ALPHEN a/d RIJN CAPELLE AAN DEN IJSSEL MAARSSEN

Buitengewone B-leden Distributiecentrum Van den Anker B.V. Ardagh Packaging Group BASF Nederland BV Bayer BV, divisie BMS Broekman Logistics Division BV Buhler Benelux

SON LEEUWARDEN ARNHEM MIJDRECHT ROTTEDAM MECHELEN (B) 21

vvvf

VVVF-bureau (per 9 april 2014)

Caldic Nederland B.V. DSM Coating Resins DSM Resins bv E & R B.V. Eskens Process Solutions bv Grolman Benelux BV Holland Colours Apeldoorn BV Keyser & Mackay CV KRONOS BV Lawter International Belgium NV Möller GmbH & Co KG Necarbo BV Nuplex Resins BV Reverdia V.O.F. E.H. Worlée & Co. BV

ROTTERDAM WAALWIJK ZWOLLE VLAARDINGEN ALPHEN a/d RIJN GOOR APELDOORN AMSTERDAM ROTTERDAM KALLO (B) STEINFURT (D) BEVERWIJK BERGEN op ZOOM GELEEN KORTENHOEF

Belangstellende leden ASK Chemicals Benelux B.V. Brenntag Nederland B.V. De Monchy International BV IMCD Benelux B.V. Münzing International S.à.r.l Pack2Pack Reed Business Opleidingen BV G.C. Rutteman & Co. BV Univar Belgium S.A./N.V.

WAALWIJK DORDRECHT HOOGVLIET Rt. ROTTERDAM AMERSFOORT HALSTEREN ZWIJNDRECHT ROTTERDAM BRUSSEL (B)

Geassocieerd lidmaatschap

Gerben Dijkstra Beleidsmedewerker Sociale zaken, issuemanager Werk & Arbo, Duurzaam Ondernemen

Catelijne Hopmans Medewerker Communicatie

Gerrit Jonkers Beleidsmedewerker Technische zaken, issuemanager Techniek & Informatie

Cees Pille Beleidsmedewerker Duurzaam Ondernemen en Technologische Innovatie, Branchecoördinator VLK

Martin Terpstra Directeur, issuemanager Industrie & Innovatie, Communicatie en Europese zaken

Marjan van der Velden Secretaresse

Vereniging van Verfgroothandelaren in Nederland (VVVH) De VVVH behartigt de belangen van de verfgroothandel in Nederland. De VVVF biedt de 47 leden van de VVVH een aangepast pakket diensten aan. Tussen de besturen van VVVF en VVVH vindt regelmatig contact plaats. Sinds 1 januari 2009 verzorgt het VVVF-branchebureau de secretariaatsfunctie voor de VVVH.

22


Summary

annual report: summary Highlights of 2013 The VVVF... updates ‘Safe with Paint’ website SDS now sent electronically to the end user Paint Suppliers have fed their SDSs into the ‘Safe with Paint’ (VeiligmetVerf.nl) database. Whenever an end user buys a paint product for the first time, a link is established between the sales/order system of the paint supplier and the ‘Safe with Paint’ database. An e-mail message with a deep-link ensures that the appropriate Safety Data Sheet is sent to the end user. The user will also receive an update of the same SDS whenever it is changed. ‘Safe with Paint’ website officially launched During the General Assembly on 12 December 2013, Bernard Wientjes (Chairman of VNO-NCW, the Confederation of Dutch Industry), officially launched the completely renewed ‘Safe with Paint’ website. Reduced administrative burden The distribution of SDSs is a legal obligation under REACh regulations. The administrative burden of making SDSs available is unduly severe. The use of the ‘Safe with Paint’ web application significantly reduces these administrative costs. Workplace Instruction Cards The VVVF is deeply concerned about the practicality of the SDS for end users. An SDS is an extremely complex technical document. The VVVF has taken the initiative of preparing Workplace Instruction Cards (WICs) for paint products, and making these available to end users via the ‘Safe with Paint’ website. The WIC explains in plain language how to work with a product in a safe and healthy manner.

The VVVF... has a say in the revision of PGS 15/PGS 31 PGS 15 PGS 15 specifies regulations for the storage of packaged hazardous substances. A complete revision of PGS 15 got under way in 2013. The VVVF is participating in the working party that is preparing the new PGS 15. It is the aim of all involved to come up with reasonable and workable regulations. PGS 31 With PGS 31 the government, and especially the fire services, wish to set stricter requirements for the storage of flammable substances in surface and underground tanks. Together with other industry organizations, the VVVF is working on defining workable rules for storage in tanks.

The VVVF... monitors integrity of European Biocides legislation European regulations Antifouling is a biocide which is used to retard the growth of organisms below the waterline on the hulls of ships. The stringent regulations in Europe compared to the rest of the world are threatening the European shipbuilding and maintenance sector with extinction. If this is to be prevented, agreements will have to be made at a global level. The VVVF exerts influence on this issue via the European umbrella organization CEPE. Distinction between biocides The Biocides Regulation (EU No. 528/2012) came into force in September 2013. As a result, the same regulations now apply in all Member States as those that were already largely in effect in the Netherlands. A distinction is made between products with an active biocidal effect, the actual biocides, and products that have been treated with a biocide. CEPE has produced a comprehensive guide to the regulations for members. Sale of Biocides The VVVF is a member of the Biocides Platform. During 2013, the restriction of sales of biocidal products to consumers was a major issue. The VVVF and the platform are lobbying to prevent national legislation on this matter.

The VVVF... informs members on legislation and regulations Information session on Legislation and Regulations The annual information session on legislation and regulations was held on 5 November 2013. Within the VVVF there are various expert groups that monitor the issues and, where necessary, provide information in the form of guides and fact sheets. The efforts of these members ensure that their colleagues are provided with up to date information, enabling them to adequately prepare for new and amended national and international legislation.


23

Summary

The VVVF... participates in Safety First The VVVF Safety First team came together for the first time in November 2013. The Safety First programme is an initiative of VNO-NCW and is generally aimed at improving the general safety performance of the industry, and specifically the safety in companies that work with hazardous substances on a large scale.

The VVVF... stands for safe inks for food packaging Current legislation means the packaging industry is confronted with preventing the migration of ink or coatings, or at least keeping it within acceptable limits. EuPIA, the European Printing Ink Association, of which all members of the VVVF are members, provides various tools to help comply with the stringent requirements in this area. Until now, European legislation in the field of materials in contact with foodstuffs has either been general, or specific to plastic. Our industry is lobbying for European-level implementation of specific regulations for printing inks on food packaging.

The VVVF... is intensifying contact between scientists and paint manufacturers Coatings Innovation Day More than a hundred professionals from the paint industry and the world of science got together during the first Coatings Innovation Day. The members of the VVVF were informed of the latest technological developments in the field of coatings. The VVVF intends to organize another Coatings Innovation Day in 2015.

The VVVF... sees a bright future in ‘Dutch Biobased Coatings’ Ambition The VVVF has set itself an ambitious target for bio-based coatings. In 2030, 50% of the paint on the Dutch market will be biobased, with performance equivalent to fossil-based raw materials. Together with research organization TNO and Chemical Industry Association VNCI, the VVVF has signed an industry innovation agreement to gain an understanding of the technology needed to achieve biobased coatings. In 2013, two of the three biobased coatings workshops were organized under this agreement. Demonstration project A TNO project to optimize and demonstrate existing coatings was selected in 2013. The project will start in 2014, with parties from the paint, chemicals and maintenance sectors.

24

The VVVF... makes paint recycling possible Positive research results In 2013, the working party concluded that it is both technically and economically feasible to recycle paint. The working party has prepared minimum specifications to be met by the paint residues. The life cycle analysis indicated a 72% environmental benefit overall from the recycling of water-based wall paint. First tin of recycled paint on the market In November 2013 the government issued an ‘end of waste’ declaration for paint residues. This means that paint residues that fulfil certain conditions can legally be treated as raw materials. Ursa Paint of IJmuiden was the first company to market recycled paint in the Netherlands.

The VVVF... opts for scientific approach to sustainable maintenance Sustainable Maintenance Programme launched In 2013 we took further steps to implement the goals of the ‘Sustainable Maintenance’ memorandum of understanding signed in 2012 by VVVF and ‘Maintenance NL’ (OnderhoudNL). A joint steering committee has set up the Sustainable Maintenance Programme. With the Sustainable Maintenance Programme, Maintenance NL and VVVF aim to meet the need for clear, science-based and industry -supported information on the sustainability of maintenance scenarios offered in the market. CEPE LCI Database and Eco Footprint tool In 2013 CEPE (the European umbrella organization for the paint industry) provided members with access to an LCI database (life cycle inventory of raw materials for paint) and the Eco Footprint tool. Using this database and calculation tool, members can perform a Life Cycle Analysis (LCA) on any of their products, based on the recipe and production process. The VVVF organized a workshop on this topic on 4 June 2013.


Summary

Sustainability in the collision repair sector Talks were started in late 2013 with FOCWA, the collision repair sector trade organization, aimed at reaching agreements on sustainability. Specifically, we are discussing the contribution that auto refinishing lacquers can make to sustainable collision repair.

The VVVF... is a friend of wood The Friends of Wood (Vrienden #vanhout) multimedia campagne was launched on 16 September 2013. Via the VVVF, members with a business interest in the protection and decoration of wood have joined the three-year, industry-wide, publicity campaign to promote the use of wood and wood products. The initiators aim to show the Netherlands that nothing beats wood when it comes to beauty, quality and ‘greenness’.

The VVVF... participates in the Steel Preservation Knowledge Network Via the VVVF, members who supply Protective Coatings can participate in the Steel Preservation Knowledge Network. Protective coatings are paint products for metal protection. Besides the paint industry, the knowledge network includes industrial steel preservation customers (organized in OGOS) and steel preservation service providers (members of ‘Maintenance NL’ Industrial). The main objective is to settle on a standard guarantee for steel preservation.

The VVVF... calls for modern terms of employment Social Innovation Under the influence of the current poor economic situation, the influx of new employees is limited. However, that will change once the economy picks up. The challenge then becomes ‘How can we attract and keep sufficient suitable personnel?’ The answer is: modernization of the terms of employment, aimed at increasing both labour productivity and work participation, bundled together in the words ‘Social Innovation’. In late 2013, a Social Innovation joint working party of VVVF and unions made a recommendation on how social innovation could be incorporated into the collective labour agreement. This recommendation will be one of the main topics during collective bargaining in 2014.


The VVVF... is commited to the people in the industry Collective labour agreement On 23 May 2013, employers and employees agreed on a new collective labour agreement for the paint and printing ink industries. This agreement will be in force for one year, from 1 June 2013 to 31 May 2014. Sustainable Employability The VVVF wants its members to improve the sustainable employability of their personnel (both old and young). Sustainable employability can be improved in many ways, such as by making people more versatile, promoting a healthy lifestyle and training (also for older workers). Sustainable employability is a shared responsibility of employers and employees. The VVVF is working on concrete proposals.

The VVVF... is boosting communicating with external relations Renewed external website The renewed VVVF website was launched in December 2013. There are many improvements in the way the site works. With a better look and feel, clear messages and a new colour scheme, the paint industry is making a distinct position statement. Paint & Ink Network Newsletter Preparations were made in 2013 for sending the digital newsletter Paint & Ink Network (Verf&Inkt Netwerk) to external relations. The first newsletter will be published in January 2014. Paint & Ink Magazine The Paint & Ink (Verf&Inkt) Magazine with news and background articles appeared five times in 2013. Because they are now also published on the relevant theme pages of the website, the articles are gaining a wider readership. Social Media Now that the renewed website is live, it is much easier to use Social Media to distribute messages. Coatings Care® Each year, as part of Coatings Care, the VVVF benchmarks its members on safety & health, environment, and product development and education, by means of the Performance Indicators (PI) survey. Performance Indicators measure data performance on such aspects as sickness-related absence, exposure to solvents and hazardous substances, solvent emissions, product development and training. The VVVF combines this information and identifies where improvements have been made.

25

Summary

Association

Facts & Figures

Adhesives and Sealants industry The Adhesives and Sealants Association (VLK) has been directly supported by the Sector Bureau since 1 January 2011.

The VVVF has 83 members: companies employing a total of 4,800 persons. The trade association therefore represents around 95% per cent of the Dutch paint and printing ink industry.

Wholesale Paint Since 2009, the Sector Bureau has provided a secretarial facility for the Association of Paint Wholesalers (VVVH). The VVVF and VVVH boards get together regularly to exchange information and discuss opportunities for cooperation.

Events General Assembly More than 50 members were present at the non-public VVVF General Assembly, which took place on 12 December 2013 in Eemnes. Other events in 2013 7 March 2013 Biobased Coatings Workshop (2) (see ‘Ambition’ under ‘VVVF … sees a bright future’) 25 April 2013 Coatings Innovation Day (see ‘VVVF is … intensifying contact’) 4 June 2013 Workshop: CEPE LCI database and Eco Footprint Tool (see ‘VVVF … opts for scientific approach’) 20 June 2013 Biobased Coatings Workshop (3) (see ‘Ambition’ under ‘VVVF … sees a bright future’) 5 November 2013 Legislation and regulations information session (see ‘VVVF … informs members’)

26

The Dutch paint market Like 2012, 2013 was not a good year for the Dutch paint industry. Domestic revenues decreased by 4% compared to 2012, while volumes were even worse, falling by 8%. The continuing stagnation in the construction industry led to a 7% decline in revenues from the professional market for decorative paints. The delivery of products to the joinery industry experienced an even worse decline: more than 10%. The only compensation in the decorative segment was from sales to DIY consumers (up 3%), but this could not reverse the negative trend. The other market segments (Shipbuilding and Maintenance, Collision Repair and Industry) were likewise hit hard. A minor upturn was only experienced among the suppliers of paint to steel preservation companies. Exports, which were the source of some compensation in previous years, also saw a 4% drop in revenues, caused by a slowdown in several emerging economies.

The Dutch printing ink industry The figures in the report were supplied by the members of EuPIA, the European Printing Ink Association. Both sales and revenues show an increase. However, this is not due to a revival of the market, but rather because EuPIA members took over the sales and revenues of non-EuPIA members. The reality is that the market is continuing to stagnate, due in part to the poor economic conditions, but also to the structural decline in demand for printed matter. The fundamental cause is the ongoing digitization of information flows.


Colofon

Uitgave Vereniging van Verf- en Drukinktfabrikanten (VVVF) Teksten en eindredactie VVVF Annet Huyser Vormgeving GrafischeZaken, Den Haag Drukwerk Impressed, Pijnacker Contact VVVF Loire 150 2491 AK Den Haag Postbus 241 2260 AE Leidschendam Telefoon: 070 444 06 80 Fax: 070 444 06 84 E-mail: [email protected] Website: www.vvvf.nl Verantwoord papier Het VVVF-jaarverslag 2013 is geprint op FSC-gecertificeerd papier

© 2014, VVVF Leidschendam Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbende.


27

Loire 150, 2491 AK Den Haag Postbus 241, 2260 AE Leidschendam Telefoon: 070 444 06 80 E-mail: [email protected] Website: www.vvvf.nl


Arbouw en VVVF tekenen samenwerkingsovereenkomst Cao-onderhandelingen verdaagd Op 4 juni is de derde ronde in de onderhandelingen over een nieuwe cao voor de verfen drukinktindustrie gehouden. Hoewel partijen enige voortgang constateerden, werd geconcludeerd dat sommige onderwerpen nadere studie vereisen voordat daarover afspraken kunnen worden gemaakt. Daarbij ging het er met name om hoe de zogenoemde seniorendagen en -uren zodanig kunnen worden omgezet in vrije tijd voor alle werknemers, dat dit door alle betrokkenen (werkgevers en werknemers) als rechtvaardig wordt ervaren. Besloten werd de onderhandelingen op dinsdag 23 september voort te zetten.

CLP-etikettering Sinds 20 januari 2009 is de Europese CLPverordening (1272/2008) van kracht. De verordening bepaalt dat vanaf 1 juni 2015 alle mengsels van CLP-labelling moeten zijn voorzien. Dit houdt voor mengsels in dat producenten/importeurs vanaf 1 juni 2015 geen producten meer op de markt mogen brengen die niet volgens CLP zijn geëtiketteerd. Producten die verkocht zijn aan de volgende schakel in de keten, mogen tot uiterlijk 1 juni 2017 verkocht worden met het (oude) DPD-etiket. VVVF-leden zijn actief in de werkgroep LDSD (Labelling and Safety Data Sheets) die werkt aan de ontwikkeling van de Labelling Guide voor de verfen drukinktindustrie van CEPE. Het eerste concept zal gereed zijn in juni 2015. Zodra de definitieve versie klaar is, zal die ter beschikking worden gesteld van VVVF-leden.

@verfeninkt Volg ons op Twitter

verf&inkt 31 - 2014

Eind maart hebben Arbouw en de VVVF een samenwerkingsovereenkomst getekend. De organisaties gaan de veiligheids- en gezondheidsinformatie over verfproducten met elkaar delen. De informatie is terug te vinden op de websites www.veiligmetverf.nl van de VVVF en pisa.arbouw.nl van Arbouw. De eerstgenoemde website bestrijkt het brede palet van verven, dus behalve bouwverven bijvoorbeeld ook industrielakken en autoreparatielakken. De Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) bestrijkt het gebied van bouwmaterialen en -producten, dus behalve verven bijvoorbeeld ook stenen, blokken en lijmen. De webapplicaties zijn bedoeld voor het opstellen van werkplekinstructiekaarten (WIK) voor de genoemde producten. In een WIK staat in eenvoudige bewoordin-

gen uitgelegd hoe veilig en gezond met een product kan worden gewerkt. Met WIK’s kunnen schilders- en onderhoudsbedrijven op eenvoudige wijze voldoen aan hun wettelijke verplichting om werknemers te informeren. Via VeiligmetVerf. nl wordt in de toekomst de desbetreffende WIK tegelijk met een Veiligheidsinformatieblad (VIB) digitaal verstuurd naar de afnemer bij de eerste levering van het product. Via PISA biedt Arbouw al sinds 1996 WIK’s aan voor 4.000 bouwmaterialen en -producten. Met de samenwerking tussen Arbouw en de VVVF zeggen de organisaties toe de database van PISA te actualiseren en uit te breiden. Via veiligmetverf.nl worden ook WIK’s beschikbaar gesteld aan productgroepen die niet-bouwgerelateerd zijn, zoals autoreparatielakken.

Leden VVVF en VLK ontwikkelen EPD’s voor Nationale MilieuDatabase Eind april namen de leden deel aan de VVVF-VLK-workshop ‘EPD’s ontwikkelen voor de Nationale MilieuDatabase’ in Nieuwegein. Harry van Ewijk (IVAM Uva) gaf aan welke methoden er zijn voor het berekenen van de milieuprestatie en de rol van normering hierbij. Vervolgens gaf Max Sonnen (Ecomatters) uitleg over de LCI Database en de werkwijze van de Ecofootprint-tool van CEPE. Daarna konden de leden zelf aan de slag in groepjes.

Aan de hand van voorbeeldcases liet Joost Broeders (Baril Coatings BV) zien hoe de leden zelf een EPD kunnen ontwikkelen voor de Nationale Milieudatabase. Tot slot gaf David Anink (W/E Adviseurs) aan hoe deze informatie door schilders- en onderhoudsbedrijven gebruikt kan worden voor berekeningen met GPR-Gebouw en GPR-Onderhoud. Er waren experts aanwezig die de vragen uit de zaal konden beantwoorden.

VVVF publiceert Coatings Care Jaarverslag 2013 De VVVF heeft het Coatings Care Jaarverslag 2013 uitgebracht. Coatings Care is een initiatief van verfen drukinktproducenten en leveranciers over de gehele wereld. Coatings Care staat voor het streven naar voortdurende verbeteringen op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu en het geven van informatie hierover. Het is een belangrijk instrument om invulling te geven

aan de doelstelling van de verfen drukinktindustrie in Nederland om duurzaam te ondernemen. In het Coatings Care jaarverslag van de VVVF is informatie te vinden over o.a. ziekteverzuim, gevaarlijke stoffen, oplosmiddelemissie en energieverbruik. Het verslag is in digitale vorm op te vragen bij het VVVFBranchebureau (tel: 070-4440679)

Nieuwe ledensite Onlangs is de nieuwe ledensite ‘live’ gegaan. De ledensite is voortaan toegankelijk via de externe website van de VVVF. De nieuwe vormgeving, duidelijker structuur en de in het oog springende themadocumenten, vergaderdocumenten en evenementen zorgen ervoor dat wij belangrijke informatie nog beter onder de aandacht kunnen brengen van onze leden. Daarnaast is het gebruiksgemak verbeterd. Zo is de zoekfunctie geoptimaliseerd en ontvangen leden voortaan e-mailberichten over thema- en vergaderdocumenten.

CBS: Productie industrie flink hoger De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie was in februari 5,2 procent hoger dan in februari 2013. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. De groei (5,2 procent) is groter dan in december (2,4 procent) en januari (3,2 procent). Zo sterk als in februari is de productiegroei in drie jaar niet geweest. Alle branches van de industrie produceerden meer dan in februari 2013. De toename was het grootst bij de elektrotechnische en machine-industrie (9,3 procent). Ook de productie van de aardolie-, chemische, rubber- en kunststofverwerkende industrie (7,0 procent), de transportmiddelenindustrie (6,9 procent) en de basismetaal- en metaalproductenindustrie (6,4 procent) was fors hoger dan een jaar eerder. Bij de voedingsen genotmiddelenindustrie bedroeg de groei 1,5 procent.

Brochure ‘CE Marking of Construction Sealants’ De Deutsche Bauchemie heeft de brochure ‘CE Marking of Construction Sealants’ uitgebracht. De brochure is beschikbaar via de website van Deutsche Bauchemie en via de VVVF-ledensite.

49

De mens achter

Algemeen directeur Peter Bras van Touwen & Co. in Zaandam

‘Op mijn paard kom ik van alle sores los’ De 47-jarige Peter Bras staat sinds een paar jaar aan het roer als algemeen directeur van Touwen & Co. In Zaandam. Als leider van een klein, maar hecht team van 21 personeelsleden speelde hij een belangrijke rol bij de transformatie van een traditionele naar een moderne beitsen- en lakkenproducent. Een drukbezet man die in zijn vrije tijd graag een rit maakt op zijn merrie Channel. Te k s t : A d r i a a n v a n H o o i j d o n k Foto: Pet van de Luijtgaarden

Tijdens zijn vakantiewerk bij AkzoNobel in Deventer kwam Peter Bras voor het eerst jn aanraking met de verfindustrie. “Mijn vader was van huis uit timmerman, maar wist zich door veel zelfstudie op te werken naar een goede functie binnen het chemie- en verfconcern. In Deventer maakten ze onder andere drogers voor alkydharsverven en dat vond ik reuze interessant.” Een gepassioneerde leraar van de opleiding MTS Procestechniek kon enthousiast vertellen over de toepassing van verschillende materialen en de bescherming daarvan. Hij wees hem op de HTS-opleiding Beschermingstechnologie aan de Hogeschool Enschede. “Als een van de eerste lichting studenten van deze HTSopleiding studeerde ik af bij de Vereniging van Behandeling Oppervlaktematerialen in Bilthoven, waarna ik via deze organisatie in contact kwam met een van de leden, Slijppol Aluminium in Amsterdam. Als laborant hield ik mij onder meer bezig met controles en technische engineering. In de jaren negentig was het echter een moeilijke markt voor de aluminiumindustrie. Daarom schreef ik mijzelf in bij een detacheringsbureau waarna ik bij Touwen & Co. ben terechtgekomen”, blikt Bras op zijn eerste loopbaanstappen terug.

Lange geschiedenis De geschiedenis van Touwen & Co. gaat terug tot 1885. Toen begonnen de oprichters met het leveren van teer aan binnenvaartschippers en carbolineum aan agrariërs en aannemers. Vandaag die dag is het bedrijf uitgegroeid

50

tot een verfproducent met een toonaangevend compleet assortiment voor de doe-het-zelver en professionele gebruiker, variërend van beitsen voor de tuin en de boot, tot verven en lakken voor het buitenonderhoud en de woning. De onderneming maakt deel uit van het Canadese moederbedrijf IKO dat vooral actief is in de productie van dakrollen en daksingles op basis van bitumen. “Een echt familiebedrijf met een duidelijke langetermijnvisie. Een groot verschil met de vorige eigenaar, een Engelse PLC, waar winstmaximalisatie voorop stond”, aldus Bras.

Keerpunt Ruim zeven jaar geleden gaf zijn voorganger aan dat Bras een serieuze kans maakte om hem op te volgen als algemeen directeur. “Ik was op dat moment bijna aangenomen als Europees verkoopmanager van een grote chemieproducent. Een baan waarin ik veel moest reizen en weinig tijd voor mijn gezin en liefhebberijen zou overhouden. Bovendien zou ik deel gaan uitmaken van een hiërarchische organisatie, waarin ik niet meer dan een radertje in het grote geheel zou zijn. Word ik hier nu echt gelukkig van, dacht ik bij mijzelf.” Bras kwam er al snel achter dat het niet het geval zou zijn en koos bewust voor de functie van algemeen directeur van de Zaandamse verffabrikant. “Het grote voordeel van een kleine organisatie is dat je bij alle facetten van de bedrijfsvoering bent betrokken. De ene keer zit ik met een klant aan de lijn, vervolgens staat marketing op de stoep, dan komt de technische dienst met een vraag of

belt iemand van het Canadese moederbedrijf over de voorgenomen investeringsplannen. Geen moment is hetzelfde en daar voel ik mij het prettigst bij. En mocht het nodig zijn, dan ga ik zonder problemen het magazijn in om orders te pakken.”

Personele beslommeringen Als leider van een klein, maar hecht team voelt Bras zich bijzonder verantwoordelijk voor zijn medewerkers. Op zijn werkkamer staat zelfs een leren relaxfauteuil voor iemand die stoom wil afblazen. “Toch heb ik het personele aspect in het begin onderschat. Sommige werkzaamheden zijn in mijn ogen niet zo uitdagend en ik vroeg mij af wat ik bepaalde medewerkers in de toekomst zou kunnen bieden. Ook dacht ik veel na of wij wel de juiste mensen op de juiste plek hadden zitten. Sommige mensen hebben immers meer uitdagingen nodig dan andere die juist heel tevreden en gelukkig zijn met eenvoudige werkzaamheden. Doordat je de mensen en de thuissituatie meestal goed kent, is het soms moeilijk om bepaalde beslissingen te moeten nemen in het belang van het bedrijf. Het gaat niet alleen om de werknemers, maar tevens om de gezinnen die daarachter zitten.”

Ve r d w i j n e n Touwen & Co. ligt op een prachtige locatie aan de Zaan waar de afgelopen jaren steeds meer huizen en appartementen zijn gebouwd. De verfproducent is gevestigd in een pand

De mens achter

“Sinds ik een fervent ruiter ben, kan ik mij veel beter ontspannen en zaken loslaten”

van de voormalige koek- en beschuitfabriek Hille, die in de jaren zestig zijn deuren sloot. Voor Touwen & Co. er in de jaren tachtig introk, was er een asfaltfabriek gevestigd. “Door de unieke ligging aan de Zaan was vanaf het begin af aan duidelijk dat de gemeente deze locatie tot woongebied zou ontwikkelen. Verschillende bedrijven zijn ondertussen al verdwenen. Ook wij zien de bebouwing langzaam maar zeker op ons afkomen. Gelukkig hebben wij een uitstekende relatie met het bevoegd gezag. Als de economie weer aantrekt, zullen wij op termijn wel moeten vertrekken, maar dat zien wij dan wel weer.”

Paardrijden Verschillende foto’s op zijn werkkamer wijzen op een van zijn grootste passies: de paardensport. Ruim acht jaar geleden kwam hij er via zijn toen vijfjarige dochter en een vriendin mee in aanraking. “Als rechtgeaard manager leverde ik vanaf de zijlijn commentaar op de rijkunsten van mijn dochter. Als je het zo goed weet, moet je zelf maar eens gaan rijden, gaf zij aan. En anders moet je je mond dicht houden. Na een aantal lessen op de manege ben ik echt gegrepen door de paardensport”, vertelt hij. “Ik had nogal eens de neiging om werk in mijn hoofd mee naar huis te nemen. Maar sinds ik een fervent ruiter

verf&inkt 31 - 2014

ben, kan ik mij veel beter ontspannen en zaken loslaten. Wanneer je bij een paard je aandacht er niet bij hebt, gaat hij met je aan de haal.” Bras trekt er regelmatig met zijn zevenjarige merrie Channel op uit om een tocht in het nabijgelegen natuurgebied Het Twiske te maken. “De stal ligt een minuut of twintig van mijn huis, dus ik rijd zeker een keer of drie per week. De stap van manegeruiter naar vrije ruiter is groot en daarom heb ik zeker in het begin regelmatig zand geproefd. Maar inmiddels voel ik mij helemaal in mijn element als ik samen met Channel door de natuur rijd.”

Koken Daarnaast mag de algemeen directeur graag koken voor vrienden, waarbij hij het liefst lokaal geteelde en hoogwaardige ingrediënten gebruikt. “Net als bij het formuleren van verf, komt het bij koken ook aan op het gebruik van de juiste grondstoffen. Ik vind het heerlijk om met mijn dochter zelf pizza en pasta te maken en daarna met een gezellige groep mensen aan tafel te gaan.” Moderne architectuur mag zich eveneens in zijn warme belangstelling verheugen. “Ik houd van bijzondere, extreme vormen, zoals het Centre Pompidou in Parijs van

architect Renzo Piano. Of het Guggenheim-museum in Bilbao van Frank Geary. Niet dat ik er speciaal voor op pad ga, maar als ik een bijzonder gebouw tegenkom, kan ik daar echt van onder de indruk raken.”

To e k o m s t Bras heeft naar eigen zeggen nog zoveel plannen met het bedrijf dat hij vooralsnog niet met loopbaanplanning bezig is. “Wij hadden veel oudere afnemers die het bedrijf vooral kenden van de teer waarmee de tuinhekken in het verleden werden behandeld. Momenteel hebben wij veel meer uniformiteit in onze productportfolio aangebracht en voor een duidelijke en herkenbare huisstijl gekozen. Deze strategie heeft succes gehad, want inmiddels weten steeds meer jongeren ons te vinden in de schappen van onder meer de Hubo, de Hornbach en de Praxis. Ik heb nog zoveel ideeën om de productie te verbeteren en nieuwe milieuvriendelijkere producten te ontwikkelen dat ik hier voorlopig nog wel op mijn plek zit. Mocht ik een keer weggaan, is het zeker niet naar een baan waarbij ik alleen maar op kantoor zit. Ik voel mij immers het meest in mijn element als ik mij met alle facetten van de bedrijfsvoering kan bezighouden.”

51

Verf & veiligheid

(Grond)stoffenleveranciers en formuleerders treffen elkaar

Grote behoefte aan harmonisatie in communicatie over stoffen Harmonisatie. Dat was het kernwoord tijdens de ontmoeting van (grond)stoffenleveranciers en verffabrikanten eind mei in Bussum. Goedbedoelde communicatie in de keten over stoffen en mengsels leidt soms tot verwarring en onbegrip, zo bleek. “Houd het doel van Reach voor ogen”, hield topambtenaar Jan-Karel Kwisthout de partijen voor. “Het gaat uiteindelijk om veilig en gezond werken.” Te k s t : J o s d e G r u i t e r Fotografie: Pet van de Luijtgaarden en Annet Suer

Een bijeenkomst die herhaling verdient. De meningen na afloop van de bijeenkomst ‘Kennisdelen in de keten Reach’ waren eensluidend: de ontmoeting tussen (grond) stoffenleveranciers en formuleerders in de verfen drukinktindustrie was nuttig en aangenaam geweest. De verschillende partijen kregen gelegenheid elkaar te overtuigen van hun goede bedoelingen en hoorden begripvol aan waar de communicatie over Reach in de keten stokte of - ondanks de goede bedoelingen – verbetering behoefde. Als ‘een experiment’ kondigde directeur Martin Terpstra van het VVVF-bureau de ontmoeting aan. Geboren uit de Innovatiedag in 2013, waar meer dan zestig leden en buitengewoon leden elkaar troffen in een geslaagde bijeenkomst. De VVVF zoekt naar mogelijkheden om de interactie tussen leden (verffabrikanten) en buitengewoon leden (veelal grondstoffenleveranciers) te animeren. “Reach is dan een voor de hand liggend onderwerp”, vertelde Terpstra. En zo kwamen 25 vertegenwoordigers van beide groepen leden onder leiding van dagvoorzitter Jan-Karel Kwisthout (verantwoordelijk voor het stoffenbeleid op het ministerie van Infrastructuur en Milieu) bijeen voor een werkdiner in Bussum.

Gestandaardiseerde taal Eerste spreker was Eddy Erkens van stoffenleverancier ExxonMobil Holland. Het bedrijf levert de verfen drukinktindustrie hydrocarbon solvents. Erkens vertelde over

52

de inspanningen van Exxon om, onder meer via de voor het doel in het leven geroepen Europese vereniging van koolwaterstofproducenten, samenwerking te zoeken met andere bedrijven, sectoren en belangenorganisaties. “We hebben gezocht naar gemak voor volgende partijen in de keten, onder meer door gestandaardiseerde taal te gebruiken.” Erkens vertelde onder meer dat Exxon de bestaande CAS-nummers voor stoffen verving door zogenoemde ECnummers. “Alle bedrijven in Europa werken daardoor met dezelfde informatie”, verklaarde hij. “Bovendien geeft het EC-nummer meer gedetailleerde informatie dan het CAS-nummer.” Erkens gaf toe dat de communicatie op onderdelen “intenser” had gekund. “De informatie zit nu verstopt in Safety Data Sheets (SDS) en dat moet je maar weten te vinden.” Erkens wees daarnaast op de noodzaak van terugkoppeling van de geleverde informatie in de SDS. “De volgende partij in de keten moet reviewen en melden als informatie over het gebruik van een stof onvolledig of onjuist is.” Discussie ontstond nog over een opmerking van Erkens dat de stoffenleveranciers een aanbeveling over de classificatie van hun producten meeleveren. “De inspectie ziet die aanbeveling als een feit, niet als een indicatie”, rapporteerde een aantal vertegenwoordigers van de verfindustrie. Dagvoorzitter Kwisthout (vanaf het begin betrokken bij

de onderhandelingen over Reach) legde een andere vraag op tafel. “De kernvraag is: wordt de geleverde informatie begrepen door de volgende partner in de keten? Heeft Exxon bijvoorbeeld aan de afnemers gevraagd hoe zij dachten over de omzetting van de CAS-nummers? De vraag bleef een beetje hangen in de ruimte.

Gigantische stapel Anniek Santing en Hanno de Boer van grondstoffenleverancier (mixtures) DSM Resins benadrukten dat hun bedrijf niet aan het begin of het eind van de keten zit, maar er middenin. Santing: “Wij kopen raw materials in en maken er coating resins van (polymeren). Die verkopen we onder meer aan verffabrikanten. Ons gaat het erom dat we een communicatiesysteem hanteren waarmee te werken is, dat begrijpelijk is en dat bijdraagt aan een veilig gebruik van het product. Daar is Reach uiteindelijk voor bedoeld.” DSM Resins koopt 1.400 raw materials in en verkoopt een kleine 3.000 polymeren. Een van de problemen waarmee het bedrijf kampt in zijn communicatie rond Reach is de diversiteit aan afnemers, producten en toepassingen. “We staan dus steeds voor de keuze of we een SDS maken per substance en daar de informatie in opnemen of een generic exposure scenario ontwikkelen en dit toevoegen aan het VIB.” Het nadeel van een generic exposure scenario (ventileer afdoende, draag persoonlijke beschermingsmiddelen) is

Verf & veiligheid

‘Samen tunnel bouwen en op hetzelfde punt uitkomen, dat is in dit dossier de uitdaging’ mengsels, want dan is heldere informatie over de mengsels niet meer beschikbaar.”

Harmonisatie

dat je specifieke informatie over de toegepaste stoffen kwijtraakt, schetste De Boer; het dilemma van DSM. “De makkelijke oplossing is het meeleveren van deextended SDS’s van de gebruikte stoffen in het product. Dan voldoen wij aan onze Reach-verplichting, maar zadelen we de afnemer op met een gigantische stapel papier. Dat is niet erg functioneel. In elk geval wordt niemand er blij van.”

Tunnel bouwen Er werd veel van links naar rechts gepraat, viel dagvoorzitter Kwisthout op. “De registrerende partij doet zijn best om op te schrijven welk product hij levert en op welke manier het veilig is toe te passen, maar ik hoor veel minder of de afnemer daarmee geholpen is. Natuurlijk moet je voldoen aan de verplichtingen, maar houd ook steeds het doel in de gaten: kan de volgende in de keten ermee werken? Is het praktische informatie of een papieren tijger waarmee je vooral voldoet aan je administratieve verplichtingen?” Kwisthout wees op het door CEPE ontwikkelde use descriptor systeem. “Dat is een van rechts naar links benadering. Samen een tunnel bouwen en op hetzelfde punt uitkomen, dat is in dit dossier de uitdaging.”

Verfbranche niet ongezond Luc Turkenburg van ‘formuleerder’ AkzoNobel is een bekend gezicht in de verfbranche. Hij verhaalde over pogingen van de sector om in breder

verf&inkt 31 - 2014

verband (VVVF en CEPE) pragmatische oplossingen te vinden voor de communicatie rond stoffen. “Er zijn fabrikanten die werken met 10.000 grondstoffen en 100.000 producten en tientallen miljoenen eindgebruikers. Vijf jaar geleden hebben we gezegd: kunnen we geen meer algemene oplossing bedenken, want zo ongezond en milieubelastend is de verfindustrie niet. Met een Veiligheidsinformatieblad (VIB) geven we al heel duidelijke informatie. De professionele schilder of spuiter draagt al een overall en handschoenen, en zet een bril of een spuitmasker op als dat nodig is en werkt in een cabine of een voorbewerkplek. Veel mogelijke problemen zijn daarmee al afgedekt. Met die gedachte in ons achterhoofd zijn we plannen gaan maken.” “De generic exposure scenarios worden door eindformuleerders als geprevaleerde route gezien voor supply chain informatie”, concludeerde Turkenburg. “We willen geen dik pak informatie of een samenvating leveren, maar bij voorkeur een SDS zoals we die kennen, met op de juiste plekken de juiste informatie.” Volgens de AkzoNobel-stoffenexpert wordt minimaal 80 procent van de verftoepassingen in deze benadering gedekt. “In de resterende gevallen moet je instructies toevoegen. Dan kun je communiceren naar de eindgebruiker.” CEPE ontwikkelt voor dat doel een template, vertelde Turkenburg, die nog wel een waarschuwing uitte: “De methode faalt als formuleerders hogerop in de keten al generic exposure scenarios hebben gemaakt voor hun

In de afsluitende discussieronde werden een paar dingen duidelijk. Bovenaan staat de wens om tot harmonisatie te komen, want verschillende leveranciers gebruiken nog uiteenlopende bewoordingen voor het overbrengen van informatie over stoffen of mengsels. Verder werd vastgesteld dat het rondschuiven van pakken papier er weliswaar toe leidt dat de registrerende partij voldoet aan zijn wettelijke verplichting, maar dat het doel van Reach (veilig en gezond werken en het milieu sparen) er niet mee is gediend. Verder werd nog eens duidelijk dat de vrees voor het verdwijnen van (grond)stoffen (als gevolg van de hoge kosten van de registratieplicht) breed leeft. “Het zoeken naar alternatieven kost veel geld en R&Dtijd”, aldus een vertegenwoordiger van de verfindustrie. “De laatste jaren zijn we vooral bezig met het bijstellen van producten. Dat gaat ten koste van echte innovatie.” Het leek Kwisthout een goede suggestie om grondstofleveranciers te vragen een ‘positieve lijst’ op te stellen: een opsomming van stoffen die zij zeker zullen blijven leveren. “Dat haalt veel onzekerheid uit de markt”, aldus de topambtenaar. Kwisthout riep het doel van Reach in herinnering. “De opzet was het werken met chemische stoffen veiliger te maken voor mens en milieu en innovatie te bevorderen. Dat moet voorop blijven staan bij ons handelen. Het gaat er dus niet om een volgende partij in de keten op te zadelen met een onleesbaar document, louter en alleen omdat daarmee wordt voldaan aan de wettelijke verplichting.” Wat de industrie betreft mag daaraan de conclusie worden gekoppeld dat ook inspecties met die blik naar de inspanningen van bedrijven kijken. Er is nog veel willekeur en er wordt in veel gevallen nog star vastgehouden aan wettelijke voorschriften. Kwisthout constateerde dat het treffen tussen partijen aan zijn doel had beantwoord. Wat de deelnemers betreft mogen er nog veel ontmoetingen volgen. “Het onderwerp leeft enorm, dus er moet een vervolg komen.” •

53


Chemieopleiding sluit beter aan bij behoefte industrie Chemie worstelt met structureel probleem De Nederlandse chemische industrie heeft zich duidelijk hersteld in het eerste kwartaal. De investeringen voor de lange termijn blijven desondanks sterk achter. Brancheorganisatie VNCI spreekt van een “uiterst zorgwekkende situatie die illustreert dat de economische crisis heeft plaatsgemaakt voor een structurele crisis.” De organisatie dringt aan op Europese maatregelen zoals lagere prijzen voor energie en grondstoffen en stroomlijning van weten regelgeving zodat investeringen en innovatie meer ruimte krijgen.

De instroom voor chemieopleidingen aan de Nederlandse universiteiten is de afgelopen vijf jaar met twintig procent gestegen. Voor chemieopleidingen aan de Nederlandse hogescholen is de instroom zelfs met 34 procent gestegen ten opzichte van 2009. Dat blijkt uit onderzoek van de Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI). Daarnaast sluiten de curricula van chemieopleidingen voor hbo en wo steeds beter aan bij de behoefte van de industrie. De

Declarations of Performance verplicht meesturen Bij verkoop van producten waarop CE-markering van toepassing is, moet bij iedere levering een DoP (Declaration of Performance)

Processing Equipment for Coatings & Ink Industry • Mixing • Dispersing • Grinding • Sieving • Filling • All types of grinding media available from stock

E & R B.V. Stoomloggerweg 1 - 3133KT Vlaardingen T 010 4601544 - [email protected] - www.eandr.nl

54

VNCI noemt het ‘van groot belang’ dat de kwalitatieve mismatch tussen industrie en onderwijs verdwijnt. Chemiebedrijven kampen vaak met het probleem dat zij niet de juiste mensen kunnen vinden voor innovatieve activiteiten. Dit vormt een bedreiging voor de productieactiviteiten in Nederland. Chemie innoveert op het gebied van producten, grondstoffen en processen. Hiervoor heeft de industrie echter wel de juiste mensen nodig.

worden meegestuurd. De EU-commissie heeft besloten dat digitaal versturen van een DoP is toegestaan.

Jaarverslag 2013 Inspectie SZW Inspectie SZW heeft haar Jaarverslag 2013 gepubliceerd. Het jaarverslag vindt u op de website www.inspectieszw.nl en op de VVVF-ledensite. In het jaarverslag rapporteert de Inspectie SZW over de resultaten van haar toezicht en interventies in 2013 in de domeinen ‘Eerlijk werken’, ‘Gezond en veilig werken’ en ‘Werk en inkomen’. Verder gaat het jaarverslag in op de ontwikkeling van de eigen organisatie in het afgelopen jaar. De Inspectie heeft in 2013 geïnvesteerd in een risicogerichte aanpak.

CEPE wil afvoer van spoelwater met biociden voorkomen CEPE heeft een notitie gepubliceerd over de afvoer van spoelwater. In de notitie dringt CEPE er sterk op aan te voorkomen dat spoelwater dat biociden bevat in waterzuiveringsinstallaties terechtkomt. Het branchebureau heeft de VVVF-leden verzocht nota te nemen van deze notitie, die gepubliceerd is op de ledensite.

VVVF Jaarvergadering 2014 Op donderdag 11 december 2014 zal de algemene jaarvergadering van de VVVF plaatsvinden in Hilton Royal Parc Soestduinen. Het openbare gedeelte is in de ochtend, aansluitend is er een lunch en daarna zal het besloten gedeelte in de middag plaatsvinden. Een officiële uitnodiging wordt nog naar de leden en gasten gestuurd.

Hoge bekendheid hout door Vrienden #vanhout De spontane bekendheid van het bouwmateriaal hout ligt na de campagne Vrienden #vanhout bij consumenten en de professionele markt op 86 procent. Van de consumenten overweegt 81 procent bij een volgende klus hout toe te passen, 61 procent heeft zelfs voorkeur voor hout. De campagne van 800 bedrijven in de bouwen houtsector is zijn tweede jaar ingegaan. De VVVF heeft via het bestuur en het kernteam van de Stichting Vrienden#vanHout inspraak in de invulling van de campagne.

Regeldruk voor kleine ondernemer nauwelijks gedaald Kleine ondernemers merken weinig van de vermindering van de regeldruk. Dit is niet alleen hun beleving, maar ook feitelijk juist, ondanks de ambitieuze doelstellingen van verschillende kabinetten om de regeldruk sterk te verminderen. Deze ondernemers hebben de regeldruk in zeven jaar tijd met slechts drie procent zien dalen. Dit blijkt uit onderzoek uitgevoerd in opdracht van Actal, het adviescollege toetsing regeldruk. In zijn advies doet Actal de aanbeveling om nader te onderzoeken waarom de regeldruk voor deze ondernemers zo weinig is afgenomen. Verder adviseert Actal om gebruik te maken van reeds bestaande mogelijkheden om de regeldruk voor deze bedrijven te verminderen.

Eskens Groep is een internationale technische handels onderneming. Vanuit vestigingen in de Benelux, UK en Frankrijk vertegenwoordigen wij een twintigtal kwalitatief hoogstaande machinefabrikanten uit diverse Europese landen. Naast het leveren van machines en onderdelen, staat het bieden van service en oplossingen aan de productieprocessen bij onze klanten voorop!

Wegens aanhoudende groei zijn wij voor onze divisie Process Solutions op zoek naar een

Persoonsprofiel: Je bent vooral commercieel gedreven maar bent ook technisch onderlegd door opleiding of interesse. Daarnaast heb je een klantvriendelijke, dienstverlenende,

Sales manager m/v (full time) Functiebeschrijving: Het beheren van onze key-accounts staat centraal in deze functie. Je vertegenwoordigt een 7-tal van onze ‘huizen’ uit binnen- en buitenland en bezoekt deze ook met klanten. Je stelt offertes op voor machines en technische projecten en begeleidt bij nieuwe machine installaties. Daarnaast ben je betrokken bij beurzen in binnen- en buitenland. Functie-eisen: MBO+ werk en denkniveau op technisch en commercieel gebied Beheersing van de Nederlandse, Engelse en Duitse taal in woord en geschrift Kennis van de (verf) industrie is een grote pre

Je bent zeer zelfstandig ingesteld, verantwoordelijk, communicatief vaardig en stressbestendig. Wij bieden: Een zelfstandige en afwisselende baan in een uitdagende werkomgeving. Eskens is een dynamische organisatie met een informeel karakter. Goede primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden (auto van de zaak) zijn een onderdeel van deze functie. Interesse? Stuur je motivatie met C.V. naar Eskens Groep B.V., t.a.v. Brigitte Elbers, [email protected]. Voor inhoudelijke informatie over deze functie kun je contact opnemen met +31 172 430 181 en vragen naar Erwin Dochez.

www.eskens.com

ESKENS Process Solutions t +31 172 430 181 t +32 15 45 15 00

w w w.e s k e n s .co m [email protected]

Will your product last outdoors? Don’t guess when you can test!

accelerated weathering tester

Q-Lab Europe, Ltd. Bolton, England Tel: +44-1204-861616 [email protected] www.q-lab.com

xenon test chambers

Q-Lab is represented in the Netherlands by:

BENELUXSCIENTIFIC lab technology for research & innovation

Benelux Scientific BV

The Netherlands Tel: +31 (0)344 655 556 [email protected] www.benelux-scientific.nl

125 ml - 5 liter

7 kleuren Premium kwaliteit Transparant mogelijk Kleine oplages Folie: mat of glans

COLORCAN: voor elke oplage de mooiste oplossing COLORCAN, de full colour verpakking in kleine oplages. Dankzij de 7 kleurendruk zijn er onbeperkte kleurcombinaties mogelijk, inclusief metaalkleuren. In mat of glans, kan (deels) transparant gemaakt worden waardoor op unieke wijze gebruik gemaakt wordt van de uitstraling van het blik zelf. Het is mogelijk bij cilindrische blikverpakkingen met de inhoudsmaten 125 ml t/m 5 liter. COLORCAN verpakt uw producten in de hoogst denkbare kwaliteit. Overtuig uzelf en vraag een voorbeeld aan via [email protected]

Zandvoortstraat 69 T +31 (0)255 510 409

1976 BN IJmuiden F +31 (0)255 512 801

The Netherlands [email protected]

www.hildering.com

Jaarverslag Grote behoefte aan harmonisatie in communicatie. naar een kleurrijke toekomst. Binnenin deze Verf&Inkt:

Recommend Documents