Jaarverslag 2010 Amnesty International Voorburg (groep 368)
Inhoud:
1. Voorwoord
3.
2. Doorlopende dossiers 2.1 Myanmar 2.2 Saudi-Arabië 2.3 Carran (Caraïbisch gebied) 2.4 Caffran (Centraal Afrika)
4.
3. Tijdelijke acties 3.1 Campagne Stop Geweld Tegen Vrouwen 3.2 Campagne voor een menswaardig bestaan 3.3 Campagne Myanmar 3.4 Dag van de mensenrechten 3.5 Overige acties
6.
4. Overige Activiteiten 4.1 Scholenwerk 4.2 Schrijfactiviteiten 4.3 Stands en collecte 4.4 Financiën
11.
5. Goed nieuws
13.
6. Oproep
13.
2
1. Voorwoord Geachte lezer, Hierbij het jaarverslag over 2010, een jaar waarin veel mensen zijn vrijgelaten, zoals Aung San Suu Kyi. Maar helaas niet iemand waar wij zelf al jaren voor schreven. Integendeel, de mensen waar wij al langer voor schrijven zitten nog steeds gevangen, zoals Siti Zainab uit Saoedi-Arabië en U Gambira uit Myanmar. Gelukkig zijn we met een trouwe groep mensen, die blijft schrijven voor gewetensgevangenen en mensenrechtenactivisten. Naast Saoedi-Arabië en Myanmar zijn we als groep ook actief voor het Caraïbisch gebied en Centraal Afrika. Op het moment dat ik dit schrijf breiden we de Afrikaanse activiteiten uit tot aan West-Afrika. Dat komt o.a. doordat er voor het werk op Afrika een extra lid bij is gekomen, Hanneke Dominicus. Er worden door ons dus heel wat brieven geschreven en soms ook in de vorm van petities zodat ook anderen mee kunnen schrijven. Meeschrijven is altijd welkom, en we staan dan ook regelmatig in de Centrale Bibliotheek in Voorburg (Hartelijk dank voor de al jarenlang durende gastvrijheid!) en in de betere maanden van het jaar ook op het Julianaplein. Iedereen kan dan meedoen met acties van Amnesty International. Soms voor een centraal afgesproken jaarthema, zoals “Een Menswaardig Bestaan”, soms voor landen waar snel actie op nodig is omdat er bijvoorbeeld mensen zijn opgepakt. Aankondigingen halen overigens steeds vaker de krant omdat een van de nieuwe leden een echte communicatieadviseur is die net een beetje beter weet hoe je alles netjes opschrijft: Anoesjka Bekker. Niet alleen zijn er nieuwe mensen bij onze groep gekomen, we hebben ook afscheid genomen van één van onze trouwe leden, Jacques Chouly, die vanwege gezondheidsredenen niet langer kon mee doen aan onze groep. Mocht het gaan jeuken na het lezen van het jaarverslag en wilt u ook zelf wat meer willen doen aan het tegengaan van mensenrechtenschendingen, dan bent u meer dan van harte welkom om mee te helpen met: het standwerk, het scholenwerk, brieven schrijven voor Myanmar, Saoedi-Arabië, het Caraïbisch gebied of Centraal en West Afrika organiseren van de jaarlijkse collecte organiseren van activiteiten in Voorburg, bijvoorbeeld rond 10 december …. En noem maar op
Jeannette Ridder-Numan
3
2. Doorlopende dossiers 2.1 Myanmar De boeddhistische monnik U Gambira (1979) werd op 4 november 2007 gearresteerd en veroordeeld tot in totaal 68 jaar gevangenisstraf. Belangrijkste reden om hem op te pakken is het feit dat hij de oprichter is van de ABMA (All Birma Monks Alliance), die werd opgericht in 2007 om de grote demonstraties begonnen door de studenten tegen de Birmese regerlng in augustus 2007 te steunen (Safraan Revolutie). Hij verkeert in slechte gezondheid. Voor hem schrijven wij als groep, maar er zijn ook publieksacties voor hem geweest.
Foto’s van mensen uit voorburg met namen van mensenrechtenactivisten uit Myanmar op hun handen.
2.2 Saudi-Arabië In Saoedi-Arabië wordt Siti Zainab Binti Duhri Rupa, een dienstbode van Indonesische afkomst, sinds 1999 gevangen gehouden. Zij is ter dood veroordeeld omdat zij haar werkgeefster zou hebben vermoord in een voor haar levensbedreigende situatie. Of het vonnis inmiddels is uitgevoerd, is onbekend. Wij blijven schrijven voor Siti Zainab Binti Duhri Rupa, ondanks het feit dat wij niets meer hebben vernomen van haar situatie. Afgelopen jaar hebben wij ook enkele brieven geschreven in het Arabisch in de hoop dat een brief in die taal meer impact zou hebben op de personen die iets over Siti weten in Saudi-Arabië.
4
2.3 CARRAN (Caraïbisch gebied) Het Carran heeft het afgelopen jaar diverse acties gedaan. Onder andere hebben wij bij voortduring geschreven voor gewetensgevangenen op Cuba in het algemeen en meer in het bijzonder voor Marcelo Cano Rodriguez, arts en mensenrechtentenactivist, die in 2003 veroordeeld werd tot 18 jaar gevangenisstraf. Helaas heeft een trouwe medewerker van onze werkgroep, Jaques Chouly, die naast bij het Carran ook betrokken was bij het Caffran en bij diverse andere reguliere acties, dit jaar vanwege gezondheidsredenen moeten besluiten zijn vrijwilligerswerk voor onze werkgroep te beëindigen. Wij vinden dit erg jammer en zullen zijn vriendelijke instelling en zijn deskundigheid, met name op het gebied van de franse taal en de omstandigheden in het Caribische en centraal Afrikaans gebied, enorm missen. We zijn blij met het vele werk dat hij de afgelopen jaren voor Amnesty verzet heeft.
Jacques in actie tijdens het cultureel zomerfestival
2.4 CAFRAN (Centraal Afrika) In de werkgroep Centraal Afrika hebben we ons in 2010 beziggehouden met de volgende acties: April 2010: Een actie voor diverse mensenrechtenactivisten in Kongo, die vastzitten. Er lijkt, in aanloop naar de verkiezingen, veel geweld tegen tegenstanders van het regime te zijn en hiertegen protesteren we in een brief aan de regering April 2010: Een handtekeningenactie voor Christophe Mbay Mutomb. De zaak van Christoph Mbay Mutomb ontstond toen in januari 2010, in Kongo de Agence Nationale de Renseignements, de ANR, rond de 20 mensen arresteerde op verdenking van het plannen van een moordaanslag op generaal Joseph Kabila. Onder hen is Christophe Mbay Mutomb, vader van 5 kinderen en elektricien. Hij wordt zonder aanklacht maandenlang incommunicado gevangen gehouden,wat onwettelijk is. Hij is ondervoed en ernstig ziek. Hem wordt toegang tot zijn familie en zijn advocaat ontzegd en medische behandeling (tegen chronische pijnklachten) wordt hem onthouden. Hij heeft sinds zijn arrestatie niet behoorlijk gegeten en wordt als gevaarlijk mager omschreven. De ANR, die onder direct gezag van de president valt, wordt regelmatig beschuldigd van ernstige mensenrechtenschendingen, zoals willekeurige arrestaties, marteling en andere wrede mensonwaardige en vernederende behandeling. De reden van de arrestatie van Mbay Mutomb is onduidelijk, het lijkt erop dat
5
de ANR probeert de familie van Mbay Mutomb te chanteren om zo door zijn vrijlating geld te kunnen verdienen. Daarnaast hebben we groetenkaarten gestuurd aan mensen die in de landen wonen waar het Caffran zijn aandacht op richt. De namen van deze mensen zijn te vinden op de groetenlijst van Amnesty. Het zijn zowel slachtoffers van mensenrechtenschendingen als mensenrechtenactivisten die een kaartje kregen ter bemoediging en om te laten weten dat we aan hen denken.
3. Tijdelijke acties 3.1 Campagne Stop Geweld tegen Vrouwen Voordat deze Campagne werd afgerond vroeg Amnesty rond de Internationale Vrouwendag, 8 maart, nog eenmaal uitvoerig aandacht voor het seksuele geweld in Oost-Congo. Voor verschillende vrouwenorganisaties in Congo liet Amnesty stoffen maken met daarop gedrukt een boodschap tegen dit geweld, om daarmee in Congo actie te voeren. Daarnaast werden boodschappentassen gemaakt met een opdruk gelijk aan die op de stoffen, met de vraag aan lokale groepen in ons land om deze rond 8 maart te verkopen. In totaal werden zo’n vierduizend tassen verkocht, waarvan 42 door onze groep. De opbrengst ervan kwam ten goede aan acties van Congolese vrouwenorganisaties. Een van hun acties was om in de maand maart de kaarten en brieven, geschreven in het najaar van 2009 door Nederlandse kerkgangers en voorgangers met de oproep het seksuele geweld te bespreken en de slachtoffers niet te verstoten maar hulp te bieden, langs te brengen bij tal van kerken in OostCongo. Resultaat was dat vele kerkleiders zich uitspraken tegen het geweld – wat van groot belang is, omdat kerken in Congo erg invloedrijk zijn. Ook na de Campagne zal Amnesty nauw betrokken blijven bij het werk van de vrouwenorganisaties in Congo. Rond 8 maart vroegen we ook aan kerkgangers en bibliotheekbezoekers om een brief te ondertekenen ten behoeve van Rita Mahato Chamar, gezondheidsadviseur in Nepal. Als gevolg van haar werk voor vrouwelijke slachtoffers van geweld werd zij meermalen bedreigd met ontvoering en verkrachting. In de brief riep Amnesty de autoriteiten van Nepal op om haar en haar collega’s te beschermen en een onderzoek te starten naar de bedreigingen. 3.2 Campagne voor een Menswaardig Bestaan In het kader van deze in december 2009 gestarte Campagne namen we in mei deel aan een urgente actie ten behoeve van 50.000 mensen in Kenya die daar langs de spoorlijn wonen en het bevel kregen om binnen 30 dagen hun huis te verlaten zonder aanbod van alternatieve huisvesting. In de petitie verzocht Amnesty de autoriteiten van Kenya dringend om te voldoen aan hun plicht zich te houden aan de door de Verenigde Naties opgestelde criteria voor gedwongen huisuitzettingen. De Kenyaanse minster van Landbeheer zegde in reactie daarop toe om richtlijnen voor huisuitzettingen op te nemen in het Nationaal Landbeleid.
6
Foto’s van mensen uit voorburg met namen van mensenrechtenactivisten uit Myanmar op hun handen.
3.3 Campagne Myanmar In verband met de verkiezingen en de vele ernstige schendingen van mensenrechten in Myanmar startte Amnesty in mei de Campagne Myanmar, met als centrale boodschap dat de inwoners van Myanmar recht hebben op vrijheid van meningsuiting, en dus ook recht op vrijheid om te kiezen. De Campagne strekte zich uit tot andere mensenrechtenschendingen. Er zijn meerdere acties geweest, o.a. de actie tijdens het Cultureel Zomerfestival (zie foto Jacques) en een actie waarbij de namen van mensenrechtenactivisten op de palm van de hand werden geschreven. De foto’s werden later gemonteerd in filmpjes. Film en video is een veelgebruikte manier van acties vastleggen door activisten in Myanmar.
7
De stand van werkgroep voorburg tijdens het cultureel zomerfestival
Op het Cultureel Zomerfestival in Voorburg, in augustus, vroegen we de bezoekers een petitie te ondertekenen met een verzoek om onmiddellijke vrijlating van Khun Bedu, Khun Kawrio en Khun Dee. Zij behoren tot de etnische minderheid ‘Karenni’ in Myanmar en werden in 2008 opgepakt en veroordeeld tot gevangenisstraffen van 35 en 37 jaar, omdat zij de bevolking opriepen om tegen wijziging van de Grondwet te stemmen. De petitie werd door 200 mensen ondertekend. Tijdens het festival werd ook van 20 bezoekers een foto gemaakt. De foto’s werden door Amnesty gebruikt voor het maken van een videoclip voor activisten in Myanmar om die te kunnen vertonen en zo te laten zien dat ook mensen buiten hun land solidair met ze zijn. De foto’s werden ook verwerkt in door Myanmarese gewetensgevangenen gemaakte fotomozaïeken. Samen met de handtekeningen werden deze mozaïeken aangeboden aan de buurlanden van Myanmar met de vraag of zij het land willen oproepen de mensenrechten te respecteren.
8
De actie tijdens het cultureel zomerfestival
Omdat onze groep na de vrijlating van Khin Khin Leh besloot zich in te zetten voor een nieuw dossier van een politieke gevangene in Myanmar, de monnik U Gambira, vroegen we op het festival tevens om kaarten te ondertekenen voor zijn vrijlating. U Gambira was oprichter van de Beweging van monniken die de studenten hielp in hun opstand tegen de regering tijdens de Saffraanrevolutie in 2007. Van de 170 kaarten die werden ondertekend deden we iedere dag er één op de bus. Daarnaast vroegen we het publiek dit jaar een aantal malen om brieven voor zijn vrijlating mede te ondertekenen.
Foto’s van mensen uit voorburg met namen van mensenrechtenactivisten uit Myanmar op hun handen.
9
3.4 Dag van de Mensenrechten Het motto van de Dag van de Mensenrechten, 10 december, was dit jaar: ‘Ergens is er iemand die aan me denkt’. Want door de jaren heen werd dit gezegd door gewetensgevangenen die vrijkwamen na acties van Amnesty International. Het was deze gedachte die hen tijdens hun gevangenschap op de been hield. Dit jaar werd actie gevoerd voor Su Su Nway uit Myanmar, lid van de oppositiepartij van Aung San Suu Kyi. Zij werd in 2007 opgepakt en kreeg 8 ½ jaar gevangenisstraf, omdat zij een spandoek ophing tijdens de massale protesten tegen de hoge kosten van levensonderhoud. De petitie aan de autoriteiten met de oproep haar in vrijheid te stellen werd door velen ondertekend, zowel tijdens de fakkelwake op 10 december, als bij onze stand en in verschillende Voorburgse kerken. Daarnaast werden lucifersdoosjes uitgereikt en kaarsen verkocht met de tekst ‘Het is beter een kaars te ontsteken dan de duisternis te vervloeken’. Een aantal restaurants in Voorburg was bereid om op hun tafels sfeerkaarsjes van Amnesty te plaatsen. 3.5 Overige acties - Een brief aan de autoriteiten van DR Congo met het verzoek om vrijlating van twee mensenrechtenactivisten werd ondertekend door 220 mensen, die ook solidariteitskaarten tekenden die aan deze activisten werden verstuurd. - In Sudan lopen vrouwen dagelijks het risico om opgepakt te worden wegens “immoreel gedrag of onzedelijke kleding”. Wat in de praktijk betekent dat zij vaak worden gearresteerd vanwege het dragen van een knielange rok of een broek. De “misdragingen” kunnen met 40 of zelfs 50 zweepslagen worden bestraft. Bezoekers van onze stand ondertekenden een brief aan de president van Sudan waarin erop werd aangedrongen om een einde te maken aan deze strafmaatregelen en het strafrecht in overeenstemming te brengen met verplichtingen voortvloeiend uit internationale verdragen. - Aan vele standbezoekers werd in juni een roos uitgereikt, met daaraan een kaartje met de oproep om een solidariteitskaart te sturen aan de Cubaanse Laura Pollán en haar man, de journalist Héctor Gutiérrez, die 20 jaar gevangenisstraf kreeg. Laura Pollán strijdt samen met de ‘Vrouwen in het Wit’ voor de vrijlating van hun mannen. Zij kreeg geen toestemming van de autoriteiten van Cuba om naar Den Haag te reizen om daar de première van de film Women in White bij te wonen.
10
- Ook gericht op Cuba was een actie om kaarten te ondertekenen, geadresseerd aan de President van Cuba, met een oproep om de meer dan 50 gewetensgevangenen die in dit land lange straffen uitzitten in vrijheid te stellen. - Mensen die in Nederland in vreemdelingendetentie vastzitten, wachtend op de behandeling van hun asielverzoek of op uitzetting, ontvangen zelden of helemaal geen post. Daarom werd aan standbezoekers gevraagd om een kaart aan hen te schrijven met een bemoedigende tekst. De kaarten werden verzameld door Amnesty en in november en december door geestelijke verzorgers uitgedeeld onder de mensen in vreemdelingenbewaring.
4. Overige Activiteiten 4.1 Scholenwerk Net als Amnesty landelijk hecht ook groep Voorburg veel waarde aan mensenrechteneducatie. We vinden het belangrijk dat jongeren in contact komen met de rechten van de mens en natuurlijk met Amnesty zelf. Jongeren moeten weten welke afspraken er wereldwijd zijn gemaakt over de mensenrechten en wat er van die afspraken terecht komt. En ze moeten weten welke rol zij kunnen spelen bij de naleving van de rechten van de mens en voelen dat zij niet machteloos zijn, maar dat ook hun handelen een verschil kan maken. Onderwijs in mensenrechten richt zich dus zowel op kennis over mensenrechten, als op een houding tegenover mensenrechten en de medemens. Door lessen over mensenrechten en het werk van Amnesty kunnen jongeren geholpen worden al het verwarrende nieuws te ordenen en binnen een context te plaatsen. Het geeft ze de mogelijkheid om zich te kunnen verweren tegen mensenrechtenschendingen en iets te doen aan de ellende in de wereld. Afgelopen jaar heeft een lid van onze groep een aantal malen een voordracht gehouden op verschillende middelbare scholen. Dit gebeurt dan op aanvraag van een leerkracht, in dit geval een leerkracht maatschappijleer. De jongeren waren onder de indruk van wat zij hoorden en hebben actiekaarten overhandigd gekregen. Mocht u belangstelling hebben om op uw school of de school van uw kinderen een presentatie te laten houden door een medewerker van Amnesty dan zijn wij daar altijd toe bereid. Ook staan wij open om in samenspraak met scholen projecten op te zetten voor bepaalde groepen van de lager of middelbare school. Sinds afgelopen jaar is het ook mogelijk voor leerlingen van middelbare scholen om hun maatschappelijke stage bij de werkgroep van Amnesty te lopen. Dit is vorig jaar ook door 1 leerling gedaan die dit bijzonder leerzaam gevonden heeft.
4.2 Schrijfactiviteiten Elke maand ontvangt een groep mensen ('schrijvers') drie voorbeeldbrieven, waarin bijvoorbeeld verzocht wordt om vrijlating van gewetensgevangenen of om een eerlijk proces voor politieke gevangenen. Deze brieven versturen zij aan autoriteiten van de diverse betreffende landen. Op de website van Amnesty (www.amnesty.nl) staan regelmatig “goed nieuws” berichten over gevangenen waar voor geschreven wordt. Dit betekent niet altijd dat zij vrij gelaten worden, maar wel dat zij bijvoorbeeld beter behandeld worden en medicijnen en een medische behandeling krijgen. Ook martelingen kunnen stoppen. Het aantal schrijvers blijft gelijk. De verdeling van de voorbeeldbrieven gaat als volgt: per mail gaan de brieven naar de leden van de Amnesty werkgroep en naar 21 andere schrijvers.
11
Het kerkelijk bureau in Voorburg is zo vriendelijk om iedere maand de 3 brieven 100 keer voor ons te vermenigvuldigen, waarvoor wij hen zeer erkentelijk zijn. Deze kopieën worden verdeeld over drie kerken en twee personen die de exemplaren in hun buurt verspreiden. 4.3 Stands en collecte Naast de verkoop van materialen en het verstrekken van inlichtingen, leent de stand zich uitstekend voor het verzamelen van handtekeningen voor petitielijsten, kaarten en andere acties. In de maanden april , mei, juni, september, oktober en november staan wij met een stand op het Koningin Julianaplein. De maand december hebben we in de Oude Kerk in de Herenstraat gestaan. Iedere laatste zaterdag van de maand staan we in de Openbare Bibliotheek aan het Kon. Julianaplein tussen 11.00 en 14,00 uur uitgezonderd juli en augustus en in december staan we nog een zaterdag voor de Kerst om kertkaarten te verkopen. Dit jaar stonden we ook op het Cultureel Zomerfestival op het Koningin Julianaplein in augustus. Dit is altijd een feestelijke gebeurtenis waar veel mensen hun handtekening komen zetten voor een Amnesty actie. Op 10 december, dag van de rechten van de mens, stonden we met een fakkelwake bij het station in Voorburg om handtekeningen van de treinreizigers te verzamelen. We merkten dat er minder reizigers op dit station aankomen vanwege gewijzigde spoorregelingen, mogelijk dat we deze actie dit jaar voor het laatst op deze locatie hebben gedaan.
Dit jaar hebben we voor de 7e keer aan de landelijke collecte van Amnesty International meegedaan. Met 71 collectanten hebben we de mooie opbrengst van 7067,26 opgehaald. De gulle gevers bedanken wij hiervoor en de collectanten uiteraard ook.
4.4 Financiën Het eindsaldo van 2010 van groep Voorburg was 1866,31. Hiervan is 900,-- aan A.I. Amsterdam overgemaakt.
12
5. Goed nieuws Ook in 2010 zijn er diverse positieve berichten naar buiten gekomen over het werk van Amnesty. Bij een aantal daarvan is de werkgroep voorburg betrokken geweest omdat wij brieven geschreven hebben voor deze mensen of anderszins meegedaan hebben met acties voor hen. We hebben hier een aantal voorbeelden op een rijtje gezet.
Op 27 augustus 2010 werd Raúl Hernández vrijgelaten in Mexico. Deze mensenrechtenactivist werd beschuldigd van een moord die hij niet gepleegd kon hebben. Amnesty gelooft dat de aanklacht tegen Raúl werd bedacht door locale autoriteiten om hem te dwarsbomen in zijn werk als mensenrechtenactivist. Later in het jaar werd Raúl weer bedreigd en werd ook zijn collega, de inheemse mensenrechtenactiviste Inés Fernández bedreigd. De werkgroep Voorburg schreef ook voor haar brieven. Op 14 september 2010 werd de blinde Chinese mensenrechtenadvocaat Chen Guangcheng weer vrijgelaten. Hij zat in China vast sinds augustus 2006 omdat hij juridische bijstand had verleend aan Chinese plattelandsvrouwen die (als onderdeel van het Chinese geboortebeperkingsbeleid) werden gedwongen tot sterilisatie en abortus. Ook de werkgroep voorburg heeft geschreven voor zijn vrijlating. De algemene vergadering van de Verenigde Naties heeft op 21 december 2010 een resolutie aangenomen waarin wederom wordt opgeroepen tot het wereldwijde opschorting van executies. Er is een toename in het aantal stemmen voor de resolutie en dit kenmerkt de wereldwijde trend richting afschaffing van de doodstraf. Inmiddels is bekend dat op 17 mei 2011 de Myanmarese rapper Zayar Thaw, voor wie we (onder andere) vorig jaar op het cultureel zomerfestival actie gevoerd hebben, vrijgelaten werd.
6. Oproep Was Amnesty ooit een organisatie van brieven schrijven en lang op antwoord of resultaat wachten, met de huidige communicatie middelen als e-mail en SMS worden nu prompt, snel en grootschalig acties gevoerd en deze blijken zeer regelmatig ook snel een positief gevolg te hebben. Dit is bemoedigend. Echter het 'groepswerk' door locale vrijwilligersgroepen blijft ook nodig. Denk aan het scholenwerk waarover u las, of de discriminatie in ons eigen land waartegen Amnesty protesteert. Om mensen op persoonlijker wijze dan via tv of krant bewust te maken van het leed en onrecht dat mensen elkaar aandoen en vooral dat zelfs een kleine daad als het zetten van een handtekening kan helpen. Wilt u een bijdrage leveren aan dit werk van Amnesty? Alle hulp, groot of klein, is welkom. Onze groep komt iedere maand bij elkaar, u bent van harte welkom vrijblijvend een avond bij te wonen. Wilt u geen vast lid van de groep worden, maar wel zo nu en dan meehelpen, dan verwelkomen we u graag als oproepkracht voor bijvoorbeeld de jaarlijkse collecte, zo nu en dan een paar uurtjes staan in onze stand, de fakkelwake op 10 december, of andere tijdelijke acties. Voor meer informatie kunt u bellen met Jeannette Ridder-Numan Telefoon 070-3909006 E-mailen
[email protected].
13
Onze voorzitster Jeannette!
14
