Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
Achtergrond
Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek is sinds 1986 actief op het gebied van de vertoning van kwaliteitscinema, educatie en kleinschalige podiumactiviteiten. Na een door de Zaanse politiek ondersteund plan tot verbouwing van het pand aan de Jan Sijbrandssteeg 12, opende op 1 juli 2005 de vernieuwde Fabriek haar deuren. De Fabriek heeft sindsdien 2 moderne zalen (90 en 63 stoelen) en een café-restaurant, alsmede een extra multifunctionele ruimte voor o.a. verhuur en exposities. De stichting heeft als doel om kwaliteitsfilms aan te bieden aan de inwoners van Zaanstad en aangrenzende gemeentes. De horeca is sinds 1 juni 2009 verpacht aan de VOF Batavia onder leiding van de heer Pieter Grandiek en heeft een aanvullende en ondersteunende rol.
Personeel en organisatie
Het bestuur van de stichting bestond in het gehele jaar 2010 uit Sjoerd Jans (voorzitter), Wilbur Perlot (secretaris) en Jeroen Spiekker (penningmeester). Sjoerd Jans is directeur van CREA; de culturele organisatie van de Universiteit van Amsterdam. Jeroen Spiekker is registeraccountant bij Berk Accountants. Wilbur Perlot is voormalig programmamaker bij politiek- en cultureel centrum De Balie in Amsterdam en thans conflictstrateeg bij Clingendael In 2010 zijn oriënterende gesprekken gevoerd met potentiële nieuwe kandidaten voor een lidmaatschap van het bestuur. Per 1 september 2011 zal een door het bestuur geselecteerde kandidaat enkele vergaderingen bijwonen. Wij hopen dat deze sollicitant een passend lid van ons bestuur zal blijken. Filmtheater De Fabriek draait op de inzet en inspanningen van de 57 vrijwilligers. Gedurende het verslagjaar hadden we slechts 4 medewerkers in vaste dienst (2 fte). Daarnaast maakten 57 enthousiaste, handige, vrolijke, bijdehante, slimme, gedreven en vooral heel toegewijde vrijwilligers het draaien van het filmtheater mogelijk. Zij draaiden de films, onderhielden het pand, verkochten de kaartjes aan de kassa, begeleiden de bezoekers naar hun plaatsen en deden allerhande klusjes voor ons. Voor ons geldt meer dan eens: vele handen maken licht werk en dat geldt zeker binnen de context van een cultureel bedrijf als De Fabriek. De sfeer en uitstraling, energie en gedrevenheid komen uit deze bezielde mensen. Zonder hen was het niet mogelijk geweest de exploitatie rond te krijgen. Sinds 1 juni 2009 begon de van oorsprong Zaanse Parwin Mirrahimy als directeur en filmprogrammeur van het filmtheater. Met de komst van de nieuwe directeur zijn veel zaken opgepakt en talrijke nieuwe initiatieven ontplooid. Dit is zichtbaar geworden in de stijging van het aantal bezoekers, de waardering van het filmtheater door deze bezoekers en de toename van het aantal aanvullende activiteiten en diens animo. Het kantoor wordt voor 24 uur per week bemand door bureaumedewerker Jenny Ros. 4 uren in de week ondersteunt een medewerker publiciteit, Marjorie Welling, de directeur bij de PR en marketing waaronder onder andere het onderhoud van de website, de wekelijkse nieuwsbrieven en ook de opmaak van de maandfolder vallen. Daarnaast is er voor 5 uur per week op vrijwillige basis (middels een vrijwilligersvergoeding) een hoofdoperateur in aan boord, die de inmiddels 25 vrijwillige operateurs opleidt en aanstuurt. Voorheen hadden wij Marian van den Berg als hoofdoperateur in vaste dienst voor 20 uren in de week. Dat dienstverband is begin 2011 wegens 1
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
gezondheidsproblemen van die hoofdoperateur en een daaruit voortvloeiende conflictsituatie op de werkvloer stopgezet. In 2010 werkte Marian van den Berg nog wel als hoofdoperateur. Thans is Nicole Overeem op vrijwillige basis hoofdoperateur en onderhoudt zij de filmprojectoren en alle aanverwante voorzieningen in de cabine. Zij leidt (nieuwe) vrijwilligers op in het filmdraaien en neemt waar bij (technische) calamiteiten in de cabine. Nicole Overeem komt van filmtheater The Movies in Amsterdam en heeft alle diploma’s die te behalen zijn in de wereld van de filmprojectie en tevens 15 jaar draai-ervaring. Het gebouwenbeheer werd voorheen waargenomen door de hoofdoperateur maar uit bezuinigingsoverwegingen en een wijziging in koers in de cabine met oog op de aankomende digitalisering wordt het beheer van het pand nu waargenomen door een aantal handige, klussende vrijwilligers. De kassa en zaal worden bemand door een groep van ruim 30 enthousiaste vrijwilligers.
Reguliere filmvertoningen In het jaar 2010 gingen er in ons land meer dan achtentwintig miljoen mensen naar de film. Ook De Fabriek mocht zich verheugen op een grote stroom enthousiaste (nieuwe) filmliefhebbers. Aan het aantal reguliere voorstellingen is ten opzichte van 2009 niets veranderd. Op maandag tot en met donderdag zijn er 2 voorstellingen per avond op donderdag een net binnengekomen, kakelverse film voor 50-plussers om 15:00. Op vrijdag & zaterdag draaien er 4 voorstellingen per avond en op de zondag draaien er 5 of soms zelfs 6 films. De Fabriek werkt volgens een maandprogrammering die steeds enkele dagen voor de start van de nieuwe maand verspreid wordt in een maandfolder (oplage nu al ruim 2600 exemplaren). Deze folder wordt opgestuurd naar de nu al ruim 750 leden, de betalende Filmfans en daarnaast aan mensen die hebben aangegeven graag op de hoogte gehouden te willen worden middels de folder. De maandprogrammering wordt door vrijwilligers neergelegd op diverse (ruim 50 adressen) plekken in de Zaanstreek. Uiteraard is de maandfolder ook in de Fabriek (zowel filmtheater als het café) zelf te vinden. De reguliere programmering bestond ook in 2010 uit een dwarsdoorsnede van in Nederland uitgebrachte films uit alle windstreken (zie hoofdstuk Kerncijfers). Met de komst van directeur Parwin Mirrahimy is het aanbod van films meer toegespitst op de wens en smaak van onze bezoekers. Na publieksonderzoek in 2009 en navraag bij veel andere filmtheaters en diens programmeurs werd besloten het filmaanbod ietwat te verbreden en het zo aantrekkelijk te maken voor een grotere groep Zaankanters. Het aansprekende aanbod van populaire kwaliteitsfilms miste zijn doel ook niet in 2010: ruim 23.500 bezoekers waarvan 5000 scholieren en jeugdigen. Een kleine 2500 bezoekers minder dan het jaar ervoor, 2009 (26.000 bezoekers), toen het filmtheater na een matig 2008 een daverende doorstart maakte met de nieuwe directie en horeca-pachters. In datzelfde jaar 2009 opereerde De Fabriek 8 maanden als eenling op het gebied van filmcultuur in de gehele Zaanstreek: Het Saentje was reeds gesloten en Pathé Zaandam nog niet geopend. Sowieso was het jaar 2009 geen goede graadmeter: ook landelijk schoten de bezoekerscijfers bovenmatig omhoog naar historische hoogten en
2
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
bereikten het hoogste aantal filmtheater & bioscoopbezoekers sinds het jaar 1978. Gelukkig zijn de BTW tarieven op een bioscoopkaartje niet verhoogd en kan een avondje filmtheater nog altijd worden gerekend tot een financieel laagdrempelige vorm van cultuur. De top tien van best bezochte films binnen de reguliere programmering: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Yo Tambien: juli 2010 760 bezoekers 3.745 omzet Millennium 2*: maart 2010 693 bezoekers 4.780 omzet A Single Man*: april 2010 477 bezoekers 3.200 omzet Das Weisse Band: februari 2010 432 bezoekers 3.000 omzet Millennium 3*: mei 2010 410 bezoekers 2.750 omzet De Gelukkige Huisvrouw*: juli 2010 390 bezoekers 2.600 omzet Tirza: december 2010 382 bezoekers 2.600 omzet Terug naar de kust*: maart 2010 382 bezoekers 2.510 omzet The Ghostwriter*: juli 2010 362 bezoekers 2.500 omzet Precious: februari 2010 340 bezoekers en 2.400 omzet
De films met een asterisk* erachter waren ingebed in een additioneel filmprogramma. Dat wil zeggen dat er een programma aan de film werd geregen die meer context en duiding geeft. Dat aanvullende programma kan een lezing of inleiding zijn, een hele lezingenreeks, een nagesprek met filmmakers en deskundigen, een workshop of een meet & greet met de regisseur. Verhuur In 2010 werden de 2 filmzalen en de centrale hal goed benut, ook als er geen film gedraaid werd. Het voornaamste doel is om de zalen van De Fabriek ook buiten de reguliere programmeringtijden optimaal te benutten. Door actief op zoek te gaan naar partijen die onze zalen of de ruime centrale hal op de momenten dat er door onszelf geen gebruik van werd gemaakt, ten nutte wilden maken, wisten wij de exploitatie op te voeren. Steeds meer ondernemers, bedrijven, instellingen maar ook particulieren weten de weg naar De Fabriek weer te vinden voor hun presentaties, speciale evenementen of besloten bijeenkomsten. (Eet)Café Fabriek Café Fabriek was in het jaar 2010 volop in bedrijf. Na een langzame start in 2009 waarbij het voor de nieuwe pachters lastig bleek het fletse imago dat zich de voorgaande jaren had opgebouwd te keren, draaide het café in het afgelopen jaar naar behoren. Langzaam maar zeker wisten nieuwe en oude bezoekers ons fijne café aan de Zaan weer te vinden voor een hapje en een drankje. Cafe Fabriek is dagelijks open op ma. t/m zondag. Maandag en dinsdag vanaf 19:30 tot middennacht, woensdag en donderdag en vrijdag vanaf 14.30 tot middennacht en zaterdag en zondag vanaf 13.00 al. Op maandagavond en dinsdagavond is de keuken gesloten.
Op woensdag t/m vrijdag is het mogelijk vanaf 12.00 u. lunch te gebruiken en daarnaast is er wekelijks een kakelvers 3-gangenmenu in thema met een van de films die in het Filmtheater te zien is. Café Fabriek speelt geregeld goed in op films en speciale
3
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
programma’s/festivals die in het Filmtheater (te zien) zijn. Daarnaast organiseren Café en Filmtheater eens in de 2, 3 maanden een gezamenlijke activiteit. Meestal is dat een muziekoptreden in het café met een film in het filmtheater, en omgekeerd. Ook het klassieke Cinemenu is met de komst van de nieuwe horeca-uitbater nieuw leven ingeblazen. Samen bieden wij de bezoekers een aantrekkelijk arrangement bestaande uit film & diner aan voor slechts € 20,00. Het café wordt door het team van Grandiek actief ingezet als podium voor heel uiteenlopende culturele initiatieven en activiteiten; van het Cultuurcafé tot de bijeenkomsten van het Vrouwennetwerk, van de multiculturele discussieavonden van De Dialoog tot de salsacursussen en het schaakcafé, van kinderfeestjes tot literaire avonden en van optredens tot dansavonden. Dit gaat altijd in nauw overleg met de directie van het filmtheater en dikwijls wordt hierbij samengewerkt. Speciale activiteiten Naast de reguliere programmering en de programmering in het café werden er in 2010 ook weer 2 tot 3 aanvullende maandelijks activiteiten georganiseerd rondom- en bij de films die op het programma stonden. Veel filmregisseurs, acteurs, filmwetenschappers en -recensenten, schrijvers en essayisten gingen enthousiast in op de uitnodiging om hun/een film te komen toelichten aan de hand van een inleiding, lezing of een nagesprek. Dit om de films in context te plaatsen en (verder) te duiden. Zo wordt de kijkervaring verrijkt en geraffineerd. Het geeft het filmtheater de extra diepgang, betekenis en lading die maakt dat het niet alleen de functie van filmtheater vervult maar in toenemende mate ook van cultuurplatform waar op meerdere niveaus wordt uitgedaagd te kijken, te denken, te participeren. (Denk)kaders worden verbreed en de filmervaring geïntensiveerd. Hieronder volgt een greep uit het overzicht van de additionele programma’s die wij in 2009 brachten rondom onze reguliere filmprogrammering. De kinderfilms en aanhangende activiteiten, evenals de films voor de bewoners van de Rosmolenwijk zijn niet meegenomen in dit overzicht omdat dat vaste maandelijks terugkerende programma’s zijn: -Elke zaterdag én zondagmiddag om 14:00 en 15.00 een film voor de kleine filmliefhebbers. -Cinekid kinderfilm festival: 24 t/m 31 oktober 2010 stond De Fabriek weer in het teken van de betere kinderfilm én elke dag een passende activiteit bíj de film. Het Cinekid Festival zorgt er al meer dan twintig jaar voor dat de Nederlandse jeugd de beste kinderfilms vanuit de hele wereld te zien krijgt. -Ook is er elke maand op de 2e zondag een knutselactiviteit voorafgaand aan de kinderfilm in de foyer van het filmtheater. Maximaal 15 kinderen kunnen van 13-14 uur knutselen onder het genot van een glaasje limonade en een zakje chips. Kosten: 2 euro per kind. Een kaartje voor de film kost 5 euro p.p. (ook voor ouders). -Vanaf maart 2010 werd het tevens mogelijk om kinderfeestjes te vieren in De Fabriek. Maximaal 12 kinderen kunnen op zaterdag, zondag of woensdagmiddag in de foyer van het filmtheater terecht om daar voorafgaand aan een leuke kinderfilm onder deskundige begeleiding samen te knutselen. Geheel in lijn met de kinderfilm die op dat moment in deFabriek te zien is, wordt een verrassende en originele activiteit ondernomen
4
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
met de kids onder het genot van een drankje en een lekkere snack. Ook ligt er een cadeautje klaar voor de jarige. De activiteit duurt ongeveer 5 kwartier, waarna de kinderen naar de film worden begeleid. De duur van de films kan liggen tussen de 50 en 90 minuten. Na de film is het feestje ten einde. -De ouderen uit de Rosmolenwijk waren ook in 2010 weer vaste bezoekers en ze kwamen in grotere getale dan in 2009! Kwamen er in 2009 .... in 2010 vonden .... bewoners van de Rosmolenwijk hun weg naar De Fabriek. Elke maand wordt speciaal voor deze groep een film geprogrammeerd op de laatste zondag van de maand. De keuze van de film ligt bij de Wijkgroep 55+ uit de Rosmolenbuurt maar áltijd in nauw overleg en met advies van Parwin Mirrahimy. De begintijd van de zondagmiddagfilm wordt speciaal voor deze groep aangepast. Tevens werd een heus pasjessysteem ingevoerd. Bewoners van de Rosmolenbuurt konden in Buurtcentrum De Kolk een pas ophalen waarmee zij elke maand voor slechts 5 euro naar een speciaal voor hen geselecteerde film kunnen gaan. Koffie en cake verzorgen wij in samenwerking met Cafe Fabriek. -In januari 2010 draaiden wij het prachtige drieluik Leedvermaak (1989), Qui Vive (2001) enHappy End (2009) van de befaamde Nederlandse regisseur Frans Weisz. Het drieluik gaat over een Joodse familie die getekend is door de Tweede Wereldoorlog. Weisz baseerde zich op toneelscenario’s van Judith Herzberg en de ensemblecast bestaat uit de top van de Nederlandse acteurswereld. Op zondag 24 januari was regisseur Frans Weisz zélf de gehele dag aanwezig om na de vertoning van het drieluik met het aanwezige publiek na te praten. Er was een speciale foto-expositie in het café te bezoeken in het thema van de films van Weisz en het café serveerde een Leedvermaak-menu. -In het weekend van 29, 30 en 31 januari vond Istanbul aan de Zaan plaats. Het Zaantheater organiseerde het festival, in samenwerking met Fluxus en Filmtheater de Fabriek. 2010 was het jaar waarin Istanbul dé culturele hoofdstad is van Europa. De Fabriek droeg bij aan dit initiatief door op vrijdag 29 januari en op zondag 31 januari het beste van de hedendaagse Turkse cinema te programmeren. Daarnaast waren er in Café Fabriek muziekoptredens en Turkse maaltijden te genieten. -Op zaterdag 6 februari was Floortje Smit, filmrecensent en journalist, bij ons aanwezig om na de film Fish Tank nader ingaan op wat zij “De nieuwe Britse cinema” noemde en hoe regisseuse Andrea Arnold hierin het stokje lijkt te hebben overgenomen van regisseur Ken Loach. Toegang tot deze lezing was geheel en al gratis mits men in het bezit bent van een toegangskaartje voor Fish Tank. Floortje Smit schrijft over film voor onder andere de Volkskrant en Cinema.nl en voorheen voor filmblad Skrien. Ook is zij vast redactielid en presentator van De Avonden. -Op zondag 14 februari, Valentijnsdag, werd de centrale hal van De Fabriek door het Zina Platform van Adelheid Roosen omgetoverd tot beautyverhalensalon. Zina biedt Kunst en Cultuurvormen aan de wijkbewoners aan waarbinnen zij zelf hun 'Zelfportretten' maken. Deze portretten vinden hun vorm in een expositie, een performance, een verhaleninstallatie, een Zina Tale (film). Op Valentijnsdag was het Zina Platform olv Adelheid Roosen in de foyer van De Fabriek aanwezig met de Zina Beauty Verhalen Salon. Ook werden er gratis films aangeboden in de filmzalen: de Libanese film Caramel en de persoonlijke documentaire Mam van theatermaker Adelheid Roosen over haar moeder die de ziekte van Alzheimer heeft. De film ging in première tijdens het 22ste International Documentary Film Festival Amsterdam 2009 (IDFA) en kreeg een nominatie voor de IDFA Award for Short Documentary. -Op zondag 20 februari 2010 stond De Fabriek geheel en al in teken van Annie MG Schmidt! In opdracht van de VARA en de NPS regisseerde Dana Nechushtan een prachtige mini-serie
5
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
over het leven van hèt icoon van de Nederlandse kinderboek: Annie M.G. Schmidt. De complete reeks was gedurende een zondag te zien in De Fabriek. Regisseuse Dana Nechustan was bij de vertoning van de serie aanwezig en beantwoorde de vragen van het publiek. Er was Pluk van de Petteflet Puree te eten in het café en ook overheerlijke Annie’s Soep met Balletjes. -Op vrijdag 5 maart was regisseur John Appel na de vertoning van zijn documentaire The Player in De Fabriek aanwezig om met het aanwezige publiek na te praten. Met zijn film The Player, die in première ging op het IDFA, onderzoekt John Appel de geschiedenis van zijn gokverslaafde vader. Nu zijn vader overleden is, haalt de filmmaker herinneringen aan hem op in The Player, maar plaatst zijn persoonlijkheid in een breder perspectief. Een film over verslavingen en in het bijzonder over gokverslaving. -Op vrijdag 12 maart was regisseuse Will Koopman aanwezig bij de vertoning van Terug naar de kust en ging zij na de filmvertoning in gesprek met de aanwezige bezoekers. Met Terug naar de Kust leverde Will Koopman, bekend van succesvolle televisieseries als Gooische Vrouwen en Baantjer, een spannende en fraai uitziende thriller af met sterke prestaties van de gerenommeerde cast. -Zondagmiddag 14 maart gaf NRC recensent André Waardenburg een speciale lezing over de klassieker The Barefoot Contessa met in de hoofdrollen Ava Gardner, Humphrey Bogart. Waardenburg is film- en kunstcriticus van NRC handelsblad en voormalig hoofdredacteur van filmtijdschrift Skrien en leidde de film in met een lezing. -19, 20 en 21 maart: vond in De Fabriek het Babel Filmfestival plaats. Thema van het festival was de buurt lééft! Babel is een open podium, kenniscentrum en kritische denktank voor alle geïnteresseerden in architectuur, stedenbouw en alles wat met vormgeving en kunst te maken heeft. De Zaanstreek staat centraal, maar wel vanuit een breed perspectief. In het weekend van 19, 20 en 21 maart trakteerde Babel de bezoekers van De Fabriek op films en documentaires waarin buurten en het wel en wee van hun bewoners de hoofdrol spelen. Ook Café Fabriek stond dat weekend geheel en al in teken van het Babel filmfestival. -Op zaterdag 27 maart werd in het kader van de naderende paasviering de documentaire Jezus, nabije vreemdeling gedraaid in De Fabriek. De gedachte achter de film was een uitnodiging aan de kijker om in deze hectische tijd de lessen en uitspraken van Jezus te integreren in het dagelijkse leven. De filmmakers waren voor aanvang van de vertoning aanwezig de om de film in te leiden. -Op vrijdag 9 april verzorgde de Hassan Bahara een lezing voorafgaande aan het fraaie Franse gevangenisdrama Un Prophète. Hassan Bahara (Teroua n'Ait Izou, 1978 schrijver/journalist) Hoewel hij is geboren in Zuid-Marokko groeide hij echter op in Amsterdam. Onder twee verschillende pseudoniemen won hij tweemaal de El HizjraLiteratuurprijs. In 2006 is zijn debuutroman gepubliceerd, getiteld: Een verhaal uit de stad Damsko. In 2010 schreef Bahara als ghostwriter het boek Kleine Jongen, de autobiografie van de bekende jongerenwerker Said Bensellam. Bahara schrijft voor verschillende kranten en tijdschriften onder andere De Groene Amsterdammer,Vrij Nederland, De Volkskrant en NRC Handelsblad. -Op donderdag 15 april stonden zowel in café als in het filmtheater in teken van de blues. De Amerikaanse singer-songwriter Josie Kuhn trad op donderdag 15 april op in Cafe Fabriek. Kuhn’s muziekstijl kenmerkt zich door de invloeden van (alt)country, Americana, tex-mex en blues. Voorafgaand aan het optreden van Josie Kuhn draaiden we in het filmtheater de komedie Schultze Gets the Blues over de depressieve, zwaarlijvige Schultze die de blues ontdekt waardoor zijn leven kleur krijgt.
6
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
-Op vrijdag 16 april was regisseuse Dorothée Van Den Berghe aanwezig bij de vertoning van haar sterk autobiografische film My Queen Karo om na de voorstelling met het publiek te bespreken. -Zaterdag 1 mei draaiden wij de bekroonde VPRO-miniserie Berhard: Schavuit van Oranje integraal in De Fabriek. De serie toonde ons het turbulente leven van de controversiële prins-gemaal. Geschreven door auteur Tomas Ross en met uitmuntende vertolkingen van Daan Schuurmans en Eric Schneider als respectievelijk de jonge en oude Bernhard. Regisseur Pim van Hoeve was bij de vertoning aanwezig. -Op donderdag 6 mei vond de bijzondere discussie tussen 3 godsdienstgeleerden plaats na de vertoning van de film Lourdes. Klaas Vos is hervormd predikant en radiomaker (VPRO/Langs de lijn). Rolf Deen is van huis uit theoloog en onderwijzer. Deen is zelfverklaard filmgek en schrijft daarom over film en religie en religie in film. Professor Ruard Ganzevoort is theoloog en gespecialiseerd in de overlevering van levensverhalen, verwerking van trauma’s en seksueel misbruik, religieuze zingeving, religie in de media, pastorale zorg. Deze heren bespraken in een uiterst onderhoudende en geanimeerde ontmoeting met elkaar én met het aanwezige publiek de verbeelding van religie in de hedendaagse cinema. Werd in Lourdes nu een reëel beeld van de industrie die religie heet geschetst of juist niet? -16 mei was de eerste aflevering van de succesvol gebleken serie Film & Psychiatrie. In samenwerking met de gerenommeerde psychologen en psychiaters van Dijk & Duin, instelling voor geestelijke gezondheidszorg (ggz) in NoordHolland in de regio's Midden-Kennemerland en Zaanstreek/ Waterland, is vanaf mei 2010 eens in de 3 maanden een opmerkelijke film in De Fabriek getoond die zich concentreert rondom een bepaalde geestelijke conditie. Voorafgaand aan die film geeft psychiater Colinda Herbert van Dijk en Duin een lezing verzorgen die het ziektebeeld dat in de film wordt behandeld, van de nodige context voorziet. Deze eerste aflevering presenteerde psychiater Colinda Herbert haar keuzefilm: het onstuimige meesterwerk La Pianiste van Michael Haneke. -Op zaterdag 29 en zondag 30 mei 2010 was het dan eindelijk zover: De Millennium Marathon! Dat weekend konden onze bezoekers heerlijk een hele dag wegzakken in het pluche van onze stoelen en genieten van de zinderende Millennium Trilogie. -Op vrijdag 4 juni kwamen ook hoofdrolspeelster Madelief Blanken en producente Els van de Vorst naar De Fabriek om met het publiek na te praten over De Vliegenierster van Kazbek naar het scenario van Arthur Japin. De Vliegenierster van Kazbek vertelt over Marie, een dromerige jonge vrouw die ten tijde van de Tweede Wereldoorlog op Texel woont. Haar eigenzinnige karakter botst regelmatig met de ideeën van haar conservatieve familieleden en dan is haar verbeeldingskracht haar enige uitweg. Madelief Blanken (21 jaar oud) was eerder te zien in onder andere Man Bijt Hond, Onderweg Naar Morgen en De Daltons. Els v/d Vorst is samen met regisseur Martin Koolhoven (Oorlogswinter) eigenaar van filmproductiebedrijf N279 Entertainment. Zij produceerde álle films van Lars von Trier evenals succesvolle Nederlandse producties als Zwart Water en Oorlogswinter. -Op zondag 13 juni werd Charlie Chaplin-klassieker The Kid zal sfeervol op piano begeleid door pianist Wim van Tuyl. Van Tuyl studeerde piano aan het Koninklijk Conservatorium voor Muziek te Den Haag, filmwetenschappen aan het Rijksinstituut voor Cultuur en Toneelspreiding te Brussel én hij voltooide aan de Universiteit van Amsterdam de studie (klinische) psychologie. Sinds 1992 verzorgt hij vol enthousiasme de begeleiding van zwijgende films. -25 juni brachten wij een speciaal filmprogramma over muziek in Iran in het kader van de destijds op handen zijnde revolutie in het land. Van 17 tot 30 juni draaiden we de nieuwste
7
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
film van Bahman Ghobadi: ‘No One Knows about Persian cats’ (Iran, 2009) over de underground muziekscène van Iran. Op vrijdag 25 juni werd deze film ingeleid en nabesproken door Iran-kenners Sahand Sahebdivani en Sara Mohammadi. Voorafgaand aan de vertoning gaf Sahand Sahebdivani een inleiding om de film zo van de nodige context te voorzien. Ná de film ging hij in gesprek met filmprogrammeur Sara Mohammadi. Zij gingen met elkaar in debat over het (culturele) Iran van nu, de (on)mogelijkheid er vrijelijk muziek te maken en over benarde situatie van de muzikanten die wij in de film zien. Na het nagesprek tussen Sahebdivani & Mohammadi was het tijd voor een uniek muziekoptreden in de filmzaal. Een van de muzikanten die in de film te zien was, trad in het geheim op in ons filmtheater. Hij had na het uitkomen van de film prompt zijn land moeten verlaten. Om de avond helemaal in stijl af te sluiten boden Café Fabriek en het Iraans Film Festival de bezoekers nog een gratis toegankelijk optreden van de Mezrab Connection. De Mezrab Connection vermengt traditionele Perzische muziek met stomende flamenco en vrolijke hedendaagse (pop)muziek tot een swingend geheel. -Op vrijdag 9 juli kwam Gerdien Smit, verbonden aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, gespecialiseerd in Italiaanse cinema en in het bijzonder de films van Vincere & Buongiorno notte regisseur Marco Bellocchio een inleiding verzorgen voorafgaand aan Vincere. Smit ging daarbij uitvoerig in op het werk van Bellocchio; de opvallende verschillen en overeenkomsten tussen zijn, vaak zwaar politieke, films. Vincere vertelt het onbekende verhaal van Ida Dalser, een gewezen geliefde van Mussolini. -Op woensdag 18 augustus draaiden wij Women without Men van de Iraanse videokunstenaar en fotograaf Shirin Neshat. De film werd gebaseerd op het boek Women without Men van Sharnush Parsipur. In de film koppelt Neshat een overdonderende visuele kracht aan een politiek statement over verschillende vormen van onderdrukking. In het magisch-realistische verhaal van schrijfster Parsipur staat een paradijselijke boomgaard centraal. Dit is het toevluchtsoord van een aantal vrouwen, als een oase in een verstikkende omgeving. Op de achtergrond van de persoonlijke verhalen van de vrouwen speelt een historische gebeurtenis: de door de CIA gesteunde staatsgreep van 1953. 18 augustus waren de directe familieleden van schrijfster Shahrnush Parsipur, namelijk haar schoonzuster Elli Safari en haar nichtje Sharie Parsipur in De Fabriek om tijdens een ontmoeting met het publiek na te praten over deze oogverblindende film en hoe deze zich verhoudt tot de roman waarop het gebaseerd is. Elli Safari is filmmaakster. Zij maakt documentaires & reportages voor de publieke omroep op freelance basis. Nadat zij meermaals gevangen gezet werd om haar kritische films ontvluchtte zij met haar dochter Sharie Iran. Sharie Parsipur is sociologe, muzikant en DJ. Sommigen kennen haar wellicht als dj Ishtar. Ze draait regelmatig in clubs en had jarenlang haar eigen radioprogramma bij de NPS -Vrijdag 3 september was regisseur Johan Kramer na de vertoning van Johan Primero aanwezig zijn om zijn film toe te lichten. De Nederlandse reclameman Johan Kramer, van het wereldberoemde bureau KesselsKramer, begon zijn filmcarrière met de prachtige voetbaldocumentaire The Other Final, over de twee laagst geklasseerde voetbalteams op de wereldranglijst. Ook zijn nieuwste film, de innemende komedie Johan Primero, draait om die geweldige sport: voetbal. In tegenstelling tot veel avonden waarop dergelijke nagesprekken bij ons werden gehouden, zaten er opvallend veel mannen en sportfanaten in de zaal. -5 september was alweer de 2e aflevering van Film & Psychiatrie. Dit keer draaide het programma om het succesvolle Nederlandse filmdrama De Gelukkige Huisvrouw van Antoinette Beumer. Voorafgaand aan die film verzorgde psychiater Colinda Herbert van Dijk en Duin een lezing die het ziektebeeld dat in de film wordt behandeld, psychose, van de
8
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
nodige context voorzag. Na de film was er de mogelijkheid tot het stellen van vragen aan Colinda Herbert. -Zaterdag 11 september draaiden wij de prachtige Doors-film When You’re Strange en aansluitend barstte in Café Fabriek een heuse tribute aan The Doors los met The Mister Mojo-project, bestaande uit leden van de legendarische Zaanse band CC Rider. Zij brachten een avond lang een wervelende muzikale ode aan The Doors. Toegang voor het optreden was gratis. - 3 oktober: Marathon Man; De Dam-tot-Damloop voorbij. Iedereen die zijn rugnummer van de Dam-tot-Damloop bewaart had en meebracht naar de kassa van De Fabriek, kon op 3 oktober voor slechts 5 euro naar de speciale vertoning van de klassieker Marathon Man met Dustin Hoffman. - Op zondag 10 oktober had De Fabriek de eer de Belgisch/Amerikaanseregisseur van Mr. Nobody, Jaco van Dormael, te mogen ontvangen. Van Dormael ging die middag in gesprek met NRC Handelsblad filmcriticus André Waardenburg. Jaco van Dormael is regisseur en scenarioschrijver en werkt de laatste jaren voornamelijk in Hollywood. De 53-jarige cineast uit Brussel maakte onder andere het innemende drama Le huitième jour dat in Cannes bekroond werd met de (gedeelde) prijs voor beste acteur. Vijf jaar daarvoor was het ook al raak in Cannes, toen Van Dormael met Toto le héros de Gouden Camera won voor het beste speelfilmdebuut. Aan zijn meesterwerk Mr. Nobody werkte Van Dormael meer dan 10 jaar. - Forum op Wereldvoedseldag op 16 oktober: docu, debat, bio-wijn en –eten. De indringende documentaire We Feed the World vormde 16 oktober een goede aanleiding voor een forumgesprek met Zaanse food-ondernemers. Journalist en medeorganisator Bas Husslage leidde het gesprek en zette de schijnwerpers op duurzame voedselproductie in onze eigen (Zaan)streek. Over het waarom van onder meer scharreleieren in de Zaanse mayonaise en in Verkade Koekjes, biologische ouwel, bio-mosterd, fair trade chocolade, insectensnacks uit Oostzaan en cradle to cradle aroma’s. Is de Zaanstreek op de goede weg? Hoe snel kan een bedrijf verduurzamen? Aansluitend was het mogelijk om biologische wijnen te proeven en een bio-vorkje te prikken. -24 oktober: Het filmproject One On One bestaat uit met 12 verschillende films door 12 filmmakers gebaseerd op schilderijen van Doro Krol. Elke film duurde 1 minuut. De films werden gelardeerd met de livemuziek van Marcel van de Kimmenade en zijn band en gedichten van Sanne de Leeuwerk. -Het 24 t/m 31 oktober was het weer tijd voor het Cinekid Festival. Zo 24 okt Toy Story3 (6+); Over Woody, Buzz en hun speelgoedvriendjes die in een kinderdagverblijf terecht komen. Ma 25 okt Titanic the cat (10+); Vlak voordat Liv haar 12e verjaardag kan vieren, gebeuren er mysterieuze dingen in de kelder. Di 26 okt Winnetoons (6+); Bobby heeft een schatkaart en een sleutel gekregen. Met zijn rat gaat hij op reis om de schat te vinden Wo 27 okt White Lion (8+); Over een zeldzame witte leeuwenwelp die volgens de legende een speciale boodschap zou hebben. Do 28 okt White Lion (8+); Zie de beschrijving van 27 oktober Vr 29 okt Kerity (6+); Natanael kan niet lezen, maar word in de bibliotheek gevraagd de sprookjesfiguren om te helpen overleven. Za 30 okt Karla en Katrine (8+) Eerst waren ze vriendinnen, maar nu niet meer. Toch moeten ze met hun ouders mee op vakantie. Zo 31 okt Titanic the cat (10+)
9
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
-7 november was er weer een Babelcinema: Vensters op de Toekomst De film Vensters op de toekomst van de Rotterdamse kunstenares Marjolijn Dijkman draaide met aansluitend een paneldiscussie. Dijkman heeft zeventig grote filmproducties van over de hele wereld in chronologische volgorde gezet, die een visioen geven over de toekomst. Beginnend in 2008 wordt per jaar en versnellend tot 802.701 AD een minuut van de toekomst getoond. Het geeft een beeld van de verschillende scenario's en hoe die tot elkaar verhouden. Met een overkill aan apocalyptische beelden van verwoeste, besneeuwde en verwilderde steden, water- en zandwerelden maar ook utopische beelden van futuristische steden en idyllische beschermde landschappen. -November 2010 hadden we 2 films van meestercineast Jacques Tati in De Fabriek draaien. Ook hadden we een speciale Tati-aanbieding: Als u een kaartje had voor één van de twee in Tati-films (The Illusionist & Mr Hulot) kon u met dat kaartje 1 euro korting op de 2e Tati-film krijgen bij de kassa. -Op 11 november was zaal 1 driedubbel uitverkocht want niemand minder dan Maria Goos kwam haar film Vreemd Bloed nabespreken. Maria Goos (1956) is scenarioschrijfster. Ze volgde de regieopleiding aan de toneelacademie van Maastricht, waar ze acteurs als Pierre Bokma en Peter Blok (haar man) leerde kennen. Goos schreef onder meer de veelbekroonde televisieseries Pleidooi en Oud Geld. Voor het toneel maakte ze Cloaca en Familie. -28 november: In de documentaire Goddelijk Varken van Hans Dortmans is muziek van De Kift te horen. De documentaire volgt het varken Dorus, die in de film zijn tweede levensjaar betreedt. Zijn eigenaar, slager Gerard Zwetsloot, moet beslissen of zijn liefde voor Dorus dieper gaat dan zijn liefde voor Dorus’ vlees. Gerard verkeert namelijk in de stellige overtuiging dat het vlees van een gelukkig varken beter smaakt dan dat van een treurig varken. En dus voedt hij zijn eigen varkens op, in zijn achtertuin. Regisseur Hans Dortmans & Kift frontman Ferry Heijne van De Kift waren samen met slager Zwetsloot te gast in De Fabriek. -op woensdag 8 december gaf Fabriek-directeur Parwin Mirrahimy een inleiding bij de Iraanse film About Elly. De in Iran geboren en in Zaandam getogen Mirrahimy studeerde Film- en Televisie -wetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en studeerde zes jaar geleden af met een eindscriptie over Iraanse Cinema en Censuur. Na haar afstuderen zette zij een tijd lang zelfstandig filmevenementen op. Ook richtte zij het eerste Iraans Film Festival op dat inmiddels zes edities heeft gehad. -Op vrijdag 10 december maakte regisseuse Mijke de Jong haaropwachting in De Fabriek om na te praten met het publiek na de vertoning van haar film Joy. Mijke de Jong is een succesvolle vrouwelijke regisseur. Al bijna twintig jaar maakt ze sociaal bewogen films. De films van de Jong laten altijd haar eigen sterke maatschappelijke betrokkenheid zien. Van pesten in Bluebird en kraken in In Krakende Welstand, tot vreemdelingenhaat in Hartverscheurend en verstoting in Uitgesloten. Veel van De Jongs films hebben een quasidocumentair karakter. -Zondag 12 december was het alweer tijd voor de 3e aflevering van Film & Psychiatrie. Dit keer draaide het programma om het gelaagde drama The Hours, de verfilming van de roman The Hours van Michael Cunningham. Hollywoods beste actrices – Nicole Kidman, Meryl Steep en Julianne Moore – mochten voor The Hours hun tanden in een drietal stevige rollen zetten. De prachtige boekverfilming leidt ons langs drie verschillende perioden. Psychiater Colinda Herbert leidde wederom de film in en besprak deze na met het publiek. Samenwerkingsverbanden De Fabriek onderhoudt contact met verschillende maatschappelijke organisaties, de
10
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
gemeente, de basis- middelbare scholen en het beroepsonderwijs, kunstinstellingen en andere culturele instellingen in de stad. Die willen wij intensiveren en verder vormgeven. We noemen er een aantal. Stichting Babel is een vaste partner van de Fabriek. Er werden ook in 2010 weer verschillende filmavonden en debatten georganiseerd In de Fabriek en ook werd gezamenlijk gewerkt aan een heus Babel Filmfestival! Dat festival, een coproductie tussen beiden organisaties, vond plaats in maart 2010. De ouderen uit de Rosmolenwijk zijn ook vaste bezoekers. Elke maand wordt speciaal voor deze groep een film geprogrammeerd op de laatste zondag van de maand. De keuze van de film ligt bij de Wijkgroep 55+ uit de Rosmolenbuurt maar áltijd in nauw overleg en met advies van Parwin Mirrahimy. De begintijd van de zondagmiddagfilm wordt speciaal voor deze groep aangepast. Voorafgaand aan de film serveert het café gratis koffie met koek en na de film een borreltje. Zo is de maandelijkse filmmiddag een zowel culturele- als een sociale gebeurtenis voor de bewoners van de Rosmolenwijk. Medio 2009 is de ticketprijs verlaagt van 7,00 naar 5,00 per filmkaartje. Dit om de drempel nóg verder te verlagen en het aantrekkelijker te maken de filmmiddag te bezoeken. Het verlagen vd entreeprijs heeft zeker zijn uitwerking niet gemist want de bezoekersaantallen zijn verdubbeld in 2010! Met de Bieb werken wij samen aan de Boekverfilmingen-korting: leden van de Bieb krijgen korting op álle boekverfilmingen die in De Fabriek draaien. Met Fluxus werken wij een aantal maal per jaar samen aan scholierenvoorstellingen in het kader van Rondje Cultuur, Klassefilm en Moviezone. Movies that Matter/Amnesty Zaanstad. Milieudefensie. Diverse politieke partijen en fracties hebben ons benaderd om samen een programma te maken. Zo hebben wij in het kader van verschillende gebeurtenissen en data die voor de stad van belang zijn, samengewerkt met ROSA, Groen Links, De PVDA, D66 en de Partij voor de Dieren. Jeugd & Jongeren Met de aanstelling van de nieuwe directeur Parwin Mirrahimy werd in 2009 ook de kinderfilm nieuw leven ingeblazen en met succes. In 2010 hebben we verder gebouwd aan de verschillende educatieve- maar tevens vermakelijke programma’s voor de kleinste filmliefhebbers. Doel was om middels mooie, pakkende en inhoudelijk waardevolle films jonge Zaankantertjes te interesseren voor de kwaliteitsfilm en hun blik op hun (directie) omgeving te verbreden en verdiepen. In overleg met de 2 vrijwilligers, die in hun werkende leven gediplomeerd docent zijn, hebben wij een aantal onderdelen van het algehele kinderprogramma bedacht en opgezet die tezamen kunnen bijdragen aan belangstelling bij kinderen voor het filmhuis. De activiteiten die wij ontwikkelen rondom de films, dragen bij aan het begrip van de film maar ook aan de gezamenlijke ervaring van een film. Het is en blijft natuurlijk spannend om met leeftijdsgenootjes in een donkere filmzaal te zitten en de film op het witte doek over je heen te laten komen. Daarom is het van belang dat in te kleden, te begeleiden en erover met elkaar te praten. Dat doen wij elke zondagmiddag voor- en na de kinderfilm. Onder professionele begeleiding in onze grote hal. Aan tafel, een glaasje limonade erbij. Het blijkt voor veel kinderen een pleziervergrotende ervaring de filmervaring te kunnen delen met leeftijdsgenootjes. Wij draaien nog altijd 2x in de week een kinderfilm, echter, niet meer op de woensdagmiddag maar in plaats daarvan op zaterdag. Dat heeft als reden dat wij merkten dat de bezoekersaantallen stagneerden en dus achterbleven op de doordeweekse voorstelling. Toen wij navraag deden bij de ouders van de kinderen die op de zondagmiddag
11
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
film kwamen kijken, bleek woensdag voor velen een ongunstig moment om met een groep kinderen naar het filmtheater te gaan. Te druk, teveel te doen op zo’n doordeweekse dag. Zaterdag bleek, en blijkt, een gunstiger dag voor de ouders om hun kinderen te kunnen begeleiden. Wij willen ons te allen tijde dienstbaar opstellen en er zijn voor onze bezoekers, ook als zij anders wensen dan wij doen. En dus schakelden we naar een iets andere indeling van de tweewekelijkse kinderprogramma’s: voortaan draaiden we op zaterdagmiddag, 15.00 (na de wekelijkse boodschappen) onze kinderfilm. De zondagmiddag 14.00 bleef gehandhaafd. Onze aangepaste opzet bleek direct te werken en de aantallen jeugdige bezoekers zit weer op hetzelfde niveau als in 2009. We halen elke vier weken een nieuwe titel in huis. Dat moet telkens weer een unieke film zijn, voor kinderen tussen de 0 en 8 jaar. Een kwalitatief goed gemaakte, inhoudelijk sterke en leerzame film. Een knap staaltje kwaliteitscinema dus, maar dan voor de allerkleinsten. In overleg met de al eerder genoemde vrijwilligsters, Daphne Hoolwerf en Mirjam van Beek genaamd, werd de opzet die wij vorig jaar maakten: van 1x per maand, iedere 2e zondag van de maand een unieke Knutselactiviteit, gehandhaafd en verder uitgebouwd. Steeds meer ouders en kinderen hoorden van deze aanpak en kwamen op deze activiteit voorafgaande aan de kinderfilm af. De activiteit speelt zich altijd af binnen het thema van de film die later de middag op het menu staat. Maximaal 15 kinderen kunnen tussen 13.00-14.00 in de foyer deelnemen onder begeleiding van de knutseldames en onder het genot van een drankje en een zakje chips. Deelname aan de activiteit kost slechts 2 euro per kind en dat geld is voor het aankopen van de benodigde materialen en de limonade. De begeleidende dames zijn beiden opgeleid tot docent lager onderwijs. We legden een mailinglist met geïnteresseerden in onze kinderactiviteiten aan en de publiciteit werd opgezocht en wederom gevonden, er bleven mooie artikelen verschijnen over de kinderfilm en aanhangende bezigheden in het filmtheater. Zie ter illustratie de goed gevulde persmap. Steeds meer kinderen kwamen op filmmiddagen én de knutselactiviteiten af. Zoveel dat de dames de limiet van het aantal kinderen streng moesten handhaven en vele kinderen moesten teleurstellen die zich bij hen aanmeldden. Als gezegd liep de kinderfilm zo goed dat werd besloten, in het kader van bredere dienstverlening en (nog) grotere klanttevredenheid om ook kinderfilmfeestjes aan te gaan bieden. Maximaal 10 kinderen kunnen op zaterdag of zondagmiddag in de foyer van het filmtheater terecht om daar voorafgaand aan een kinderfilm onder deskundige begeleiding met elkaar te knutselen. Geheel in lijn met de kinderfilm die op dat moment in De Fabriek te zien is, zal een verrassende- en originele bezigheid worden ondernomen met de kids onder het genot van een drankje en een lekker hapje. Ook ligt er dan een cadeautje klaarliggen voor de jarige. De activiteit duurt 1 uur waarna de film wordt bezocht, dit ook onder begeleiding. Duur van de films kan liggen tussen de 50 en 90 minuten. Na de film is het feestje ten einde. Kosten per kind bedragen: 15 euro en daarvoor zijn inbegrepen: deelname activiteit, hapje & drankje, toegangskaartje film en begeleiding. Wij werken aangaande de activiteiten voor jongeren zeer nauw samen met het NIF. Het Nederlands Instituut voor Filmeducatie (NIF) ontwikkelt en coördineert educatie over film en andere media in Nederland en verleent met deskundigheidsbevordering en advies diensten voor kennisontwikkeling op dit gebied. Per 1 januari 2010 is het NIF gefuseerd met het Filmmuseum, de Filmbank en Holland Film tot EYE Film Instituut Nederland. In het afgelopen jaar is ook is de in 2008 opgestarte samenwerking met Fluxus voortgezet met het aanbieden van het Moviezone en het Klassefilm programma alsmede de filmprogramma’s in het kader van het Rondje Cultuur. Reeds hebben we het Klassenfilm en Moviezone programma van
12
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
2011 ook alweer achter ons liggen en dat was wederom een succes. Alle middelbare scholen uit De Zaanstreek kwamen bij ons films kijken. Thans zijn wij bezig met het programma voor 2012. Wij gaan dus absoluut door met deze modules. De reden dat de aantallen leerlingen en aanhangende opbrengsten van de schoolvoorstellingen lager ligt dan in 2009 is omdat wij in het jaar 2009 als enige theater in De Zaanstreek opereerden. Dat kwam omdat Het Saentje gesloten was en de Pathé nog niet was geopend. In 2010 echter was Pathé open en moesten wij de schoolvoorstellingen weer met hen delen. Vandaar het lagere bezoekerscijfer dan in het jaar 2009. Klassefilm: Klassefilm is hét landelijke educatieve filmprogramma voor het primair onderwijs. Jaarlijks bezoeken ruim 130.000 kinderen met hun klas een speciaal voor hun geselecteerde film. De films worden vertoond in 65 bioscopen en filmtheaters op 58 locaties in het land. Bij elke film is door Eye Film Instituut Nederland (voorheen Filmmuseum) lesmateriaal ontwikkeld dat voorziet in een les voorafgaand aan en volgend op de filmvoorstelling. Het lesmateriaal voor het primair onderwijs bestaat uit een docentenhandleiding, kopieerbare werkbladen voor de leerlingen en een ondersteunende dvd. De programmering van Klassefilm wordt voor een deel mede bepaald door de doelgroep zelf. Dat gebeurt via MovieSquad Junior. Dit is een speciale kinderjury op het Nederlands Film Festival (NFF), het International Film Festival Rotterdam (IFFR), het Holland Animation Film Festival (HAFF) en Cinekid. Moviezone: MovieZone is hét landelijke educatieve filmprogramma voor het voortgezet onderwijs. MovieZone brengt bijzondere films onder de aandacht van jongeren tussen 12 en 19 jaar. MovieZone bestaat uit schoolvoorstellingen die klassikaal bezocht worden en de MovieZone Labels: actuele titels die jongeren uit de bovenbouw op eigen gelegenheid kunnen bezoeken. Rondje Cultuur: sinds enkele jaren stelt de Provincie Noord-Holland geld beschikbaar om in de verbonden gemeenten Rondjes Cultuur te organiseren. Scholen gaan langs de verschillende culturele instellingen om korte tijd te ruiken aan hun activiteiten. Doelstelling van deze Rondjes Cultuur is: de leerlingen op een actieve wijze te laten kennismaken met hun culturele omgeving als voorbereiding op het vak CKV (Culturele en Kunstzinnige Vorming). In Zaanstad is tweemaal in het jaar een Rondje Cultuur. Wij doen altijd aan alle ronden mee. Zo ook in 2010. Naast Moviezone, Klassefilm en Rondje Cultuur, bieden wij lagere- en middelbare scholen de mogelijkheid zélf een filmvoorstelling of zelfs een reeks voorstellingen te organiseren in De Fabriek. Daartoe hebben wij in 2010 een vrijwilliger aangesteld. Deze ‘acquisiteur scholen’ Merel Metzing komt eenmaal per maand op kantoor zitten en werkt dan aan het door haarzelf aangelegde scholenadressenbestand. Zij belt actief naar scholen en vraagt naar de activiteitenbegeleiders. Omdat sommige scholen eertijds niet wisten van de mogelijkheid zelf een filmvoorstelling te kunnen organiseren in ons filmtheater tegen een aantrekkelijke prijs, heeft Merel’s aanpak z’n vruchten afgeworpen het afgelopen jaar. Wij merken nu dat meer verschillende scholen, zowel voor lager onderwijs als het voortgezet onderwijs, ons benaderen na onze toenaderingsactie vorig jaar. Merel heeft ook actief contact gezocht met kinderdagverblijven. Het heeft ons dan ook verheugd in het afgelopen jaar (en in 2011 ook) een aantal maal een groep vol heel kleintjes te mogen verwelkomen in De Fabriek. De verwondering en dankbaarheid is groot bij deze groep. Wij hopen en denken dat dergelijke activiteiten hun weerslag hebben op de (nabije) toekomst van ons filmtheater en haar (toekomstige) bezoekers. Scholen kunnen het thema of vak dat zij graag terug willen zien in de filmvertoning
13
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
aandragen en programmeur Parwin Mirrahimy maakt een lijst met mogelijke films in lijn en sfeer met de te behandelen stof of de thematiek. Tussen de 2 en 4x per maand vindt een schoolklas De Fabriek, op eigen gelegenheid, búiten Rondje Cultuur, Klassefilm & Moviezone om. Maar als laatste en zéker niet het minste is er natuurlijk elk jaar het enige echte Cinekid filmfestival. Van een bescheiden filmfestival voor kinderen in de herfstvakantie is Cinekid in 10 jaar uitgegroeid tot een solide organisatie die het hele jaar door activiteiten ontplooit op het gebied van film, televisie en nieuwe media voor kinderen. Cinekid heeft, naast het jaarlijkse Cinekid Festival, activiteiten ontwikkeld die aansluiten bij de algemeen erkende behoefte aan kennisontwikkeling, expertiseoverdracht, productontwikkeling en educatie. Cinekid wil graag dat de kwaliteit van beeldcultuur voor kinderen wordt verbeterd en bevorderd. Tevens wil Cinekid bevordering van de actieve en creatieve participatie van kinderen bij de media ter versterking van hun positie ten opzichte van de media, t.b.v. smaakontwikkeling en een kritische houding. Filmtheater De Fabriek is elk jaar deel van het grootse Cinekid op Locatie festival; een satellietprogramma door heel Nederland. Cinekid Op Locatie doet 30 steden aan, waaronder Zaandam, in 15 dagen. Wij draaien elke dag een film en organiseren daarbij op eigen gelegenheid een passende activiteit. Zo hebben wij in 2010 wederom een rode loper nagemaakt; kinderen konden over de rode loper door het theater lopen en werden daarvoor professioneel opgemaakt, gekleed en gefotografeerd. Er was een rondleiding door het filmtheater te doen, een kijkje in de projectieruimte onder begeleiding van een operateur, een knutselmiddag en meer leuke, creatieve bezigheden. Voorafgaand aan Cinekid wordt naar álle lagere scholen en kinderdagverblijven van De Zaanstreek een pakket gestuurd met daarin de programmainformatie, een poster en een uitnodiging voor het festival. Naast de vaste en jaarlijks terugkerende filmcycli voor jongeren die worden georganiseerd rondom Cinekid, Moviezone en Klassenfilm maakte De Fabriek ook in 2010 weer deel uit van de programmering van het Moise muziekfestival in het Darwinpark & de Kinderboekenmarkt georganiseerd door stichting Oeverloos. Wij zijn op beide evenementen vertegenwoordigd door de dames die de kinderfilmactiviteiten organiseren en zij vertonen op beide evenementen jeugdfilms in een rijdende bioscoop. PR en Marketing Naast de maandfolder (oplage 2600 per maand in 2010, dat is honderd meer dan in 2009 en 600 meer dan in de jaren voor 2009) is de website van de Fabriek een belangrijk medium. De maandfolder heeft sinds 1 juni 2009 elke maand een andere, opvallende kleur en een strakkere opmaak. Dit tot tevredenheid van de bezoekers. Elke maand wordt naast het programma in het filmtheater ook uitgebreid bericht over de activiteiten en heerlijkheden van Café Fabriek. Het krantje is van oplage 2000 (juni 2009) naar oplage 2600 (december 2009) gegaan en aan het einde van elke maand zijn álle folders op. Deze worden 2 maal in de maand door een vaste vrijwilliger van De Fabriek verspreid op zo’n 50 adressen in de Zaanstreek. Van bibliotheken tot cafés en van boekhandels tot culturele instellingen; overal ligt de maandfolder van Filmtheater De Fabriek. Met de komst van directeur Parwin Mirrahimy worden er weer wekelijks nieuwsbrieven verstuurd naar álle filmfans en geïnteresseerden (nu zo’n 2200 adressen). Ook onderhoudt Mirrahimy goed contact met alle redacties van de lokale kranten in de Zaanstreek; van Dagblad Zaanstreek tot de Zaankanter zijn de banden verder aangetrokken en is de
14
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
samenwerking gecontinueerd. Mirrahimy stuurt eenmaal per week een persbericht naar al deze kranten en tevens naar een groot aantal websites, gericht op cultuur in de Zaanstreek. Met WebRegioMedia (onderdeel van de Telegraafmedia-groep met dagelijks 3 miljoen unieke bezoekers) is in 2010 tevens een mediapartnerschap aangegaan; in ruil voor het plaatsen van hun logo op onze publicitaire uitingen, hebben wij een gratis banner op hun goedbezochte website en plaatsen zij tevens elke week onze persberichten. Elke week, zonder uitzondering, staan in de gratis huis- aan huisbladen als in Dagblad Zaanstreek stukken over de films en speciale programma’s die in De Fabriek te bezoeken zijn. Dit levert ontzettend veel extra bekijks op! De medewerker publiciteit Marjorie Welling (4 uur in de week) houdt wekelijks álle landelijke filmpagina’s bij en zorgt ervoor dat ons programma daar geheel up-to-date op prijkt. Tevens houdt zij de website bij en zorgt zij ervoor dat ons programma in de Filmkrant (36.000 exemplaren door heel Nederland verspreid) wordt vermeld. Tegenwoordig is het sociale netwerk via netwerksites als Facebook vrijwel onmisbaar, ook voor De Fabriek. Tijdens dit schrijven mochten wij ons verheugen op iets meer dan 500 (!) aangesloten personen die dagelijks, meermaals, worden getrakteerd op nieuws, weetjes, aankondigingen, prijsvragen (en te winnen presentjes) en publieksonderzoek van De Fabriek. Op die manier kunnen wij heel direct en nauw in contact staan en blijven met onze achterban. Wij zijn in staat hen direct vragen te stellen, hun wensen en opmerkingen te verwerken en hen te tippen over dat was zich elke dag weer afspeelt in De Fabriek. Voor ons een handige en ook directe manier van communiceren met onze achterban. Bij specifieke programma’s wordt ook op daarop toepasselijke plekken geflyerd. Zo hebben we bijvoorbeeld in gameshops geflyerd voor de Japanse animatiefilms, in popzalen en platenzaken voor de muziekprogramma’s en in boekhandels en bibliotheken voor de lezingen die literatuur-gerelateerd waren. Ook hebben wij een sponsorovereenkomst met het eerder genoemde WebRegioMedia en een wisselende groep lokale ZZP- ers die hun logo op ons maandkrantje hebben staan in ruil voor een maandelijks geldbedrag. Voorafgaand aan Cinekid wordt naar álle lagere scholen en kinderdagverblijven van De Zaanstreek een pakket gestuurd met daarin de programma-informatie, een poster en een uitnodiging voor het festival. Financiële situatie Zoals in de bijgevoegde Jaarrekening 2010 te lezen is zit er een bescheiden verlies in de exploitatie. Dat is het directe gevolg van lagere bezoekerscijfers (met 2,500 bezoekers in 2010 ten opzichte van 2011) door de opening van de multiplex van Pathé en hoge(re) uitvoeringskosten. Er zijn geen liquiditeitsproblemen ontstaan, maar de kosten moeten wel omlaag. Inmiddels wordt er bespaard op onder andere filmhuur, personeelskosten en kosten aan het gebouw. Daartoe hebben wij o.m. actie ondernomen door met de heer Herman Sterk van het Grondbedrijf Zaanstad overleg te plegen over mogelijke aanpassingen van ons pand die het duurzamer en energiezuiniger zullen maken, door bijvoorbeeld een tussenplafond te plaatsen in de nok van ons gebouw. noemenswaardige besparing van energie en dito kosten kan worden gerealiseerd. Ook hebben wij al aanpassingen gedaan in de instelling van de CV installatie, de luchtverversing en hebben we door het gehele pand sensoren voor het licht geplaatst. Hierdoor wordt al, merkbaar, aanzienlijk minder energie verbruikt dan de jaren hiervoor het geval was. Wij zijn als organisatie trots op het feit dat wij er in een uitdagende financiële situatie in geslaagd zijn om een inhoudelijk sterke en veelzijdige jaarprogrammering neer te zetten en
15
Jaarverslag 2010 Stichting Zaans Filmtheater De Fabriek.
we vertrouwen erop dat dit een gunstige uitgangspositie is voor de komende jaren. Overzicht Kerncijfers Aantal betalende bezoekers met uitzondering van de schoolvoorstellingen in 2009: 19.300 Aantal bezoekers schoolvoorstellingen: 3.200 Aantal reguliere voorstellingen: 1.198 Aantal speciale activiteiten, de festivals daargelaten: 42 speciale programma’s in 12 maanden Gemiddelde bezettingsgraad zalen (reguliere voorstellingen): 21,3 % Gemiddelde opbrengst per persoon per voorstelling: 6,15 Gemiddeld aantal bezoekers: 17 Gemiddelde opbrengst per voorstelling: 99,15 euro In Nederland gingen in het jaar 2010 ruim 8 miljoen mensen in totaal 28 miljoen maal naar de film. Het landelijk bioscoopbereik, dat wil zeggen het aantal bezoekers als percentage van een deel van de bevolking, was in het eerste kwartaal van 2010 landelijk een stuk hoger dan in het tweede kwartaal. Ongetwijfeld was het WK-voetbal en het mooie zomerweer daar in het tweede kwartaal van 2010 debet aan. Ook de grote filmtitels in het eerste kwartaal van 2010 zijn van invloed geweest. Vooruitblik 2010 was als hierboven aangestipt dus landelijk een fantastisch filmjaar. Daarmee waren we in Nederland terug op het niveau van 1978. Ook Filmtheater De Fabriek boekte goede resultaten en werkte gestaag aan het imago en haar verdiensten, zowel letterlijk als figuurlijk. We hebben aangetoond dat we in staat zijn door inventiviteit en moed, een vleugje brutaliteit en vooral ook vindingrijkheid het filmtheater stevig op de culturele kaart van Zaanstad te zetten. Wij willen dan ook veel meer zijn dan een filmvertoner alleen. Wij streven ernaar initiator te zijn, een plek waar mooie films samenkomen met leerzame debatten, boeiende lezingen, spannende ontmoetingen met medebezoekers en filmmakers, kinderactiviteiten, culturele ontwikkeling en ontplooiing van iedereen in de stad. Dit gelardeerd met heerlijk eten en drinken, livemuziek en lezingen in Café Fabriek en in een gezellige ambiance. Een bezoeker noemde ons laatst ‘de cultuurtempel van de Zaanstreek’. Dat is een groot compliment maar ook een aanhoudend streven. Wij willen die cultuurtempel zijn, en blijven. Ook in 2011 willen we opnieuw inhoudelijk ambities, financiële stabiliteit en cultureel ondernemerschap met elkaar blijven verbinden. Daarnaast is de verwachting dat wij medio maart 2012 overstappen van analoge- naar digitale projectieapparatuur en de aanhangende uitrusting voor in de moderne filmcabine. Dit is een landelijke overschakeling die jaren geleden al van start is gegaan. De invoering van digitale cinema brengt vele waardevolle voordelen met zich mee en zou kunnen maken dat wij vaker premières kunnen brengen, ook al is het aantal premières in de afgelopen 2 jaren al flink toegenomen en krijgen wij films steeds sneller als gevolg van onze verbeterde relatie met de filmdistributeurs en aanhoudend toenemende bezoekerscijfers (in 2011 t.o.v. 2010). Fin.
16