JAARVERSLAG 2005 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

INHOUDSTAFEL MEDEDELING VAN DE VOORZITTER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Nijverheidsstraat, 26-38 • 1040 Brussel Tel. +32 (0)2 289.76.11 • Fax +32 (0)2 289.76.09 E-mail: [email protected] • www.creg.be

COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS • JAARVERSLAG 2005

DEEL 1: DE EVOLUTIE VAN DE ELEKTRICITEITSMARKT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

JAARVERSLAG 2005

COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

1. De Europese elektriciteitsmarkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.1. Het verslag van de Europese Commissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2. Het European Electricity Regulatory Forum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. De Belgische elektriciteitsmarkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1. De openstelling van de Belgische elektriciteitsmarkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2. De opgevraagde elektrische energie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3. De elektriciteitslevering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.1. De activiteit van elektriciteitslevering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.2. De prijszetting door de standaardleveranciers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.3. De maximumprijzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.4. De uitbreiding van het nachttarief naar het weekend . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4. De liquiditeit van de groothandelsmarkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4.1. De oprichting van de Belgische elektriciteitsbeurs . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4.2. Het stappenplan voor de regionale integratie van de elektriciteitsmarkten . . . . . . 2.4.3. De werking van de Belgische elektriciteitsmarkt . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4.4. De veiling van virtuele productiecapaciteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5. De elektriciteitsproductie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5.1. De evolutie van de Belgische productiemarkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5.2. Het indicatief programma van de productiemiddelen voor elektriciteit 2005-2014 . . . . 2.5.3. De installaties voor de productie van elektriciteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5.4. De domeinconcessies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5.5. De groenestroomcertificaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6. De elektriciteitstransmissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.1. De beursintroductie van ELIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.2. Het beheer van het transmissienet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.2.1. Corporate governance . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.2.2. Het technisch reglement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.2.2.1. De algemene voorwaarden van de aansluitingscontracten, de contracten van toegangsverantwoordelijke en de toegangscontracten . . . . . . . . 2.6.2.2.2. De heropbouwcode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.2.2.3. De reddingscode en het afschakelplan . . . . . . . . . . . . . 2.6.2.2.4. Het reservevermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.2.2.5. De compensatie van de kwartuuronevenwichten . . . . . . . . . . 2.6.2.3. Het ontwikkelingsplan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.2.4. Het beheer van de beschikbare capaciteit op de koppelverbindingen met het buitenland . 2.6.2.5. De evolutie van de buitenlandse handel . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.3. De transmissienettarieven voor elektriciteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.3.1. De tariefmethodologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.3.2. De tarieven voor 2004 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.3.3. De tarieven voor 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.3.4. De tarieven voor 2006 2.6.3.5. De wijzigingen van het reglementair kader . . . . . . . . . . . . . . . 2.7. De elektriciteitsdistributie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.1. De tarificatie van de vrijgemaakte markt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.1.1. De tariefmethodologie 2.7.1.2. De tarieven voor 2004 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.1.3. De tarieven voor 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.1.4. De tarieven voor 2006 2.7.1.5. De wijzigingen van het reglementair kader . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.2. De tarificatie van de captieve markt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.2.1. De tariefmethodologie 2.7.2.2. De evolutie van de tarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.8. De beroepsmogelijkheden tegen de beslissingen van de CREG . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

19 19 19 19 20 20 20 22 22 22 22 23 24 24 25 25 25 25 25 27 27 .27 27 28 28

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7 7 8 8 8 8 9 9 9 10 10 11 11 11 12 12 12 12 15 16 17 17 18 18 18 18 19





JAARVERSLAG 2005



. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

19 19 19 19 20 20 20 22 22 22 22 23 24 24 25 25 25 25 25 27 27 .27 27 28 28

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7 7 8 8 8 8 9 9 9 10 10 11 11 11 12 12 12 12 15 16 17 17 18 18 18 18 19

DEEL 2: DE EVOLUTIE VAN DE AARDGASMARKT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 1. De Europese aardgasmarkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.1. Verordening 1775/2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2. Het verslag van de Europese Commissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.3. Het European Gas Regulatory Forum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. De Belgische aardgasmarkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1. De openstelling van de Belgische aardgasmarkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2. De aardgasvraag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.1. De evolutie van het verbruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.2. De verkoop per sector en per afnamesegment . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3. De aardgaslevering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.1. De leveringsondernemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.2. De prijszetting door de standaardleveranciers . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.3. De maximumprijzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4. De liquiditeit van de groothandelsmarkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4.1. De interactie tussen de Belgische markt en de doorvoermarkt voor aardgas . . 2.4.2. De liquiditeit van de hub van Zeebrugge . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4.3. De implementatie van het indicatief plan van bevoorrading in aardgas 2004-2014 . 2.5. De bevoorrading in aardgas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6. Het aardgasvervoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.1. De vervoersvergunningen voor aardgas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.2. Het beheer van het vervoersnet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.2.1. De aanduiding van de vervoersnetbeheerders . . . . . . . . . . . 2.6.2.2. De gedragscode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.3. De vervoerstarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.3.1. De tariefmethodologie 2.6.3.2. De tarieven voor 2004 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.3.3. De tarieven voor 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.3.4. De tarieven voor 2006 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.3.5. De wijzigingen van het reglementair kader . . . . . . . . . . . . 2.6.4. Het indicatief vervoersprogramma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6.5. De netwerkcode 2.7. De aardgasdistributie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.1. De tarificatie van de vrijgemaakte markt . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.1.1. De tariefmethodologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.1.2. De tarieven voor 2004 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.1.3. De tarieven voor 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.1.4. De tarieven voor 2006 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.1.5. De wijzigingen van het reglementair kader . . . . . . . . . . . . 2.7.2. De tarificatie van de captieve markt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.2.1. De tariefmethodologie 2.7.2.2. De evolutie van de tarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.8. De beroepsmogelijkheden tegen de beslissingen van de CREG . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

31 31 31 31 32 32 32 32 33 34 34 34 35 36 36 36 36 37 38 38 38 38 38 39 39 39 39 42 42 43 44 44 44 44 44 45 46 47 47 47 48 48

DEEL 3: DE COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS (CREG) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 1. De taken van de CREG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. De organen van de CREG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1. De Algemene Raad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2. Het Directiecomité . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Het personeel van de CREG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. De samenwerking met andere instanties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1. De CREG en de Europese Commissie 4.2. De CREG binnen de CEER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.3. De CREG binnen ERGEG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.4. De CREG en de gewestelijke regulatoren . . . . . . . . . . . . . . 4.5. De CREG en de Dienst voor de Mededinging en het korps verslaggevers

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

51 51 51 55 57 58 58 58 58 59 59

4.6. Het Multimedia Contact Center . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.7. Het Nationaal Comité voor de Energie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. De financiën van de CREG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1. De federale bijdrage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1.1. Het CREG-fonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1.2. Het sociaal fonds voor energie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1.3. Het denuclearisatiefonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1.4. Het fonds broeikasgassen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1.5. Het fonds beschermde klanten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1.6. Het fonds ter compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten . . . 5.2. De rekeningen 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3. Het verslag van de bedrijfsrevisor over het boekjaar afgesloten op 31 december 2005. 6. De lijst van akten van de CREG in de loop van het jaar 2005 . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

59 59 60 60 60 60 60 60 61 61 61 64 65

LIJST VAN TABELLEN 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19.

Evolutie van de opgevraagde energie en het opgevraagde piekvermogen in de periode 2001-2005 . . . . . . . . . . . 8 Levering aan de afnemers aangesloten op de netten met een spanning hoger dan 70 kV voor het jaar 2005 . . . . . . . 9 Nettoproductie van de elektrische energie van elektriciteitsbedrijven op de Belgische markt in 2005 . . . . . . . . . 13 Kwalificatie van de marktspelers en duur van de veiling per type van product in de periode 2003-2005 . . . . . . . . 15 Evolutie van de kosten voor elektriciteitstransmissie, exclusief toeslagen en BTW, voor verschillende spanningsniveaus 23 Door de CREG goedgekeurde of voorlopig vastgestelde distributienettarieven in 2004 en 2005 . . . . . . . . . . . . 26 Evolutie van de jaarlijkse facturering op de captieve markt tussen 2001 en 2005, exclusief toeslagen en BTW . . . . . 28 Verdeling per sector van de Belgische aardgasvraag tussen 2001 en 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Leveringsondernemingen van aardgas in 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Tarieven voor overbrenging van aardgas bestemd voor de nationale markt in 2005, exclusief toeslagen en BTW . . . . 40 Evolutie van de overbrengingstarieven tussen 2002 en 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Tarieven voor de opslag van aardgas in 2004 en 2005, exclusief toeslagen en BTW . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 LNG-terminallingtarieven in 2004 en 2005, exclusief toeslagen en BTW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Door de CREG goedgekeurde of voorlopig vastgestelde distributienettarieven in 2004 en 2005 . . . . . . . . . . . . 45 Evolutie van de jaarlijkse facturering op de captieve markt tussen 2001 en 2005, exclusief toeslagen en BTW . . . . . 48 Leden van de Algemene Raad per 31 december 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 De directies en het personeel van de CREG per 31 december 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Resultatenrekening per 31 december 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Balans per 31 december 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

LIJST VAN FIGUREN 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

Structuur van het aandeelhouderschap van BELPEX N.V. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Voor veiling aangeboden capaciteit en verkochte producten per type van VPP-product in de periode 2003-2005 . . Profiel van de gecumuleerde uitoefenbare capaciteit per trimester . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Evolutie van de geproduceerde elektrische energie en CO2-emissie (scenario S2, België autonoom) . . . . . . . Aandeelhouders ELIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Evolutie van de capaciteit toegekend op maandbasis aan de Frans-Belgische grens, van Frankrijk naar België, in de periode 2003-2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Evolutie van de controleerbare distributiekosten tussen 2003 en 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Evolutie van het aardgasverbruik per sector gedurende de periode 1990-2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . Verdeling per sector van de Belgische vraag naar H-gas en L-gas in 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verbruik aangeduid per tien rechtstreekse afnemers industrie in 2005, in dalende volgorde volgens verbruikt volume . Verdeling van de bevoorrading per ingangszone in 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenstelling van de geaggregeerde bevoorradingsportefeuille van de actieve leveranciers in België in 2005 . . Vergelijking van de gemiddelde overbrengingstarieven voor de West-Europese landen . . . . . . . . . . . . . Resultaten van de efficiëntiemetingen volgens de DEA-methode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . .

. . . . .

11 14 14 16 18

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

21 26 32 33 33 37 37 41 47

Verantwoordelijke uitgever Bernard LACROSSE Nijverheidsstraat, 26-38 1040 Brussel Lay-out en vormgeving www.inextremis.be


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

31 31 31 31 32 32 32 32 33 34 34 34 35 36 36 36 36 37 38 38 38 38 38 39 39 39 39 42 42 43 44 44 44 44 44 45 46 47 47 47 48 48


. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

51 51 51 55 57 58 58 58 58 59 59


. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

59 59 60 60 60 60 60 60 61 61 61 64 65





. . . . .

. . . . .

11 14 14 16 18

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

21 26 32 33 33 37 37 41 47


JAARVERSLAG 2005


ELEKTRICITEIT 2

CREG JAARVERSLAG 2005

Mededeling van de Voorzitter Zoals de voorbije jaren heeft de CREG zich ook in 2005 ingespannen om een maximale bijdrage te leveren tot de vrijmaking van de elektriciteitsen aardgasmarkt. De nettarieven zijn aldus verder blijven dalen; de prioritaire rechten van de zogenaamde historische elektriciteitscontracten werden opgeheven; de capaciteit op de koppelverbinding tussen het Belgische en Franse transmissienet werd substantieel verhoogd; een marktconform allocatiemechanisme voor de toewijzing van deze capaciteit werd voorlopig ingevoerd in afwachting van een grondigere analyse met het oog op een verdere verbetering ervan; het eerste indicatief vervoersprogramma van FLUXYS voor 2006 is ingevoerd; enz. Desalniettemin zijn de verschuivingen in de marktaandelen inzake de productie van elektriciteit en de levering van elektriciteit en aardgas voor 2005 niet spectaculair te noemen. Het rapport opgesteld door London Economics op initiatief van de Algemene Raad van de CREG legde reeds in 2004 de vinger op de wonde: de concentratie, de verticale integratie en het daaruit voortvloeiend gebrek aan transparantie en liquiditeit in de elektriciteitsmarkt, die nationaal van dimensie blijft, zijn ernstige hinderpalen voor de marktwerking. Ondertussen hebben de Europese Commissie met haar sectoronderzoek geïnitieerd in 2005 en het Internationaal Energieagentschap in zijn overzicht van België voor 2005, deze vaststellingen bevestigd voor elektriciteit en verruimd voor aardgas. Aan deze problemen kan de CREG met haar huidige bevoegdheden fundamenteel niets verhelpen. Het Internationaal Energieagentschap pleit ervoor om onder andere aan de CREG de nodige bevoegdheden te geven om anti-competitief gedrag te kunnen voorkomen en om in de markt te kunnen tussenkomen. De CREG zal deze uitdaging, zo deze haar zou worden aangeboden, zeker opnemen. Toch zal dit niet voldoende zijn. De ultieme doelstelling van de vrijmaking van de elektriciteitsen gasmarkt is de creatie van een grote Europese interne markt. Het sectoronderzoek van de Europese Commissie toont bovendien aan dat in elke lidstaat van de Europese Unie dezelfde problemen bestaan. De conclusie dringt zich dan ook op: deze problemen vergen een Europese aanpak. Het wordt tijd dat de Europese Unie een beleid gaat voeren om de structurele problemen zoals deze van de concentratie en de verticale integratie op duurzame wijze op te lossen.

Christine Vanderveeren Voorzitter van het Directiecomité


3

De evolutie van de elektriciteitsmarkt


5

ELEKTRICITEIT 6


1. De Europese elektriciteitsmarkt Overeenkomstig de elektriciteits-1 en de gasrichtlijn2 bracht de Europese Commissie op 15 november 2005, onder meer in overleg met de European Regulators Group for Electricity and Gas (ERGEG3 ), het verslag uit over de vorderingen die worden gemaakt bij de totstandbrenging van de interne markt voor gas en elektriciteit4. Het verslag legt de nadruk op een reeks tekortkomingen die een effectieve concurrentie bemoeilijken. Er wordt aangegeven dat de grensoverschrijdende concurrentie nog onvoldoende ontwikkeld is om de elektriciteitsen aardgasklanten een werkelijk alternatief te kunnen aanbieden voor de gevestigde leveranciers. Dit uit zich in het ontbreken van prijsconvergentie binnen de Europese Unie en de beperkte grensoverschrijdende handel. Wat de elektriciteitsmarkt betreft, ligt het probleem bij een vaak onvoldoende interconnectie tussen de lidstaten, daar waar de aardgasmarkt blijft kampen met een tekort aan liquiditeit en vervoerscapaciteit. Meer in het algemeen worden een belemmerde markttoegang en een inadequaat gebruik van de bestaande infrastructuren aangehaald als factoren die een grensoverschrijdende concurrentie in de weg staan. Aangezien het nog te vroeg is om de effecten van de inwerkingstelling van de elektriciteitsen de gasrichtlijn te kunnen beoordelen, stelt de Europese Commissie dat, alvorens definitieve conclusies kunnen getrokken worden inzake de nood aan aanvullende wetgevingsmaatregelen op Europees niveau, de lidstaten eerst dringend werk dienen te maken van de omzetting van de betreffende richtlijnen en moeten toezien op de effectieve toepassing van de weten regelgevingsmaatregelen. Tegen eind 2006 zal de Europese Commissie voor elke lidstaat de doeltreffendheid

1

Richtlijn 2003/54/EG van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2003 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit en houdende intrekking van Richtlijn 96/92/EG. 2 Richtlijn 2003/55/EG van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2003 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor aardgas en houdende intrekking van Richtlijn 98/30/EG.


van de genomen maatregelen in termen van marktopening evalueren.

ELEKTRICITEIT

1.1. Het verslag van de Europese Commissie

De eerste resultaten van het onderzoek van de Europese Commissie over de concurrentie in de energiesector bevestigen en vervolledigen in dit kader de resultaten van haar verslag over de werking van de Europese energiemarkt. De antwoorden uit dit sectoronderzoek brengen in dit stadium vijf tekortkomingen inzake de marktwerking aan het licht: • de elektriciteitsen de gasmarkt blijven in veel lidstaten te geconcentreerd, waardoor de historische leveranciers in staat zijn om de prijzen te beïnvloeden; • veel groothandelsmarkten hebben een tekort aan liquiditeit omwille van de langetermijncontracten (aardgas) of omwille van een aanzienlijke verticale integratie tussen productie en kleinhandel, hetgeen de ontwikkeling van de groothandelsmarkten belemmert (elektriciteit); bovendien is er geen adequate scheiding tussen levering en netwerkactiviteiten; • de belemmeringen voor grensoverschrijdende elektriciteitsen aardgashandel remmen de ontwikkeling van een geïntegreerde interne energiemarkt; • het gebrek aan transparantie op de markten werkt in het voordeel van de historische leveranciers en ondermijnt de positie van nieuwkomers; dit gebrek aan transparantie geeft bovendien aanleiding tot wantrouwen; • zowel de industrie als de consumenten hebben weinig vertrouwen in de prijsvormingsmechanismen op de groothandelsmarkten voor aardgas en elektriciteit; daarnaast zijn de prijzen ook aanzienlijk gestegen.

3 4

Deel 3, punt 4.3., van dit verslag. Mededeling COM(2005) 568 definitief van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement, Verslag over de vorderingen die worden gemaakt bij de totstandbrenging van de interne markt voor gas en elektriciteit, 15 november 2005.

7

1.2. Het European Electricity Regulatory Forum De twaalfde vergadering van het European Electricity Regulatory Forum, dat een overlegplatform vormt met het oog op de oprichting van een interne markt voor elektriciteit, vond op 1 en 2 september 2005 in Florence plaats. Naast afgevaardigden van de Europese Commissie, de Europese regulatoren en de lidstaten, namen ook vertegenwoordigers van kandidaat-lidstaten en van Zwitserland aan dit Forum deel.

ELEKTRICITEIT

De Europese Commissaris voor Energie, Andris PIEBALGS, gaf een evaluatie van de Europese elektriciteitsmarkt en was van oordeel dat, hoewel een aanzienlijke vooruitgang geboekt werd, nog heel wat zaken dienden geregeld te worden. Hij wees ook op het sectoronderzoek inzake mede-

dinging dat door de Europese Commissie in juni 2005 was gelanceerd5. De Europese Commissie van haar kant stelde de resultaten van de minifora voor en kondigde aan dat deze in 2006 zullen gevolgd worden door een nieuwe reeks minifora. De Europese Commissie lichtte ook de richtlijn inzake bevoorradingszekerheid voor elektriciteit toe. Nadat de European Regulators Group for Electricity and Gas (ERGEG) in 2005 aan de Europese Commissie haar advies had gegeven over de richtlijnen inzake congestiebeheer enerzijds en inzake de transmissietarieven anderzijds, heeft deze laatste haar intentie te kennen gegeven om deze twee richtlijnen aan te nemen.

2. De Belgische elektriciteitsmarkt 2.1. De openstelling van de Belgische elektriciteitsmarkt De openstelling van de Belgische elektriciteitsmarkt is in 2005 op het niveau gebleven van eind 2004 6. Zo kon 91%7 van de globale Belgische elektriciteitsvraag beleverd worden door een leverancier naar keuze, wat neerkomt op een volume van ongeveer 79 TWh. Vandaag genieten enkel de huishoudelijke afnemers op laagspanning in het Waalse en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest nog niet van het statuut van in aanmerking komende afnemer. In het Waalse Gewest zullen de huishoudelijke afnemers vanaf 1 januari 2007 vrij hun leverancier kunnen kiezen8. De eindafnemers die zich uitsluitend bevoorraden bij groenestroomleveranciers komen echter nu reeds in aanmerking9. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moet de Regering nog de datum vaststellen waarop de huishoudelijke afnemers in aanmerking zullen komen; deze datum mag niet eerder zijn dan 1 januari 2007 en niet later dan 1 juli 200710.

5

8

2.2. De opgevraagde elektrische energie De opgevraagde elektrische energie, met andere woorden het nettoverbruik plus de netverliezen, bedroeg 87.075 GWh in 2005, een daling met 0,6% ten opzichte van 2004. Ondanks deze lichte daling, is het opgevraagde piekvermogen in 2005 lichtjes gestegen. Op sectoraal vlak neemt de industrie bijna de helft van het totale elektriciteitsverbruik in België voor haar rekening. Het huishoudelijk verbruik en het verbruik door de handel en openbare diensten vertegenwoordigen van hun kant meer dan een vijfde van het totale elektriciteitsverbruik12.

��

��

��

��

��

��

��

��

Punt 1.1. hiervoor en Deel 3, punt 4.1., van dit verslag. Jaarverslag 2004, Deel 2, punt 3.2.2. 7 Eigen raming op basis van de leveringen in 2003. 8 Artikel 2 van het besluit van de Waalse Regering van 21 april 2005 betreffende de volledige opening van de elektriciteitsmarkt en van de gasmarkt (Belgisch Staatsblad van 6 mei 2005). 9 Artikel 27 van het decreet van het Waalse Gewest van 12 april 2001 betreffende de organisatie van de gewestelijke elektriciteitsmarkt. 6

Op Europees vlak situeert België zich, op datum van 5 januari 2005, op de tweede plaats wat de elektriciteitsmarkten in de Europese zone betreft die wettelijk open zijn voor mededinging11.

10

Artikel 33 van de ordonnantie van 1 april 2004 betreffende de organisatie van de gasmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, betreffende wegenisretributies inzake gas en elektriciteit en houdende wijziging van de ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. 11 Europese Commissie, Jaarrapport over de inwerkingstelling van de interne markt voor gas en elektriciteit, COM (2004) 863, 5 januari 2005. 12 Jaarverslag 2004, Deel 2, punt 3.2.1.


2.3.1. De activiteit van elektriciteitslevering

Wat de verdeling betreft van de leveringsactiviteit tussen ELECTRABEL N.V. en de overige leveranciers13, toont tabel 2 aan dat een totaal verbruik van 2.034,9 GWh of 14,2% van de totale opgevraagde energie door de concurrerende leveranciers van de historische operator werd geleverd aan de verbruikssites die in 2005 waren aangesloten op de netten met een spanning hoger dan 70 kV of, op gelijke wijze, op het transmissienet waarop het federale technisch reglement14 van toepassing is. Het totale volume aan energie dat door eindafnemers van het transmissienet werd afgenomen, is gedaald van 15.667,4 GWh in 2004 tot 14.358,0 GWh in 2005, onder meer als gevolg van leveringen die in het kader van een lokale productie gedaan werden. Het aandeel van de energie die werd afgenomen via het transmissienet van ELECTRABEL N.V. is aldus toegenomen van 85,1% in 2004 tot 85,8% in 2005. Drie verbruikssites die via het transmissienet worden bevoorraad, zijn in 2005 van de ene leverancier overgegaan op een andere, die echter tot dezelfde industriële groep behoort.

werden gevolgd door een ministerieel toekenningsbesluit16. Het groeiend aantal potentieel actieve leveranciers zou op die manier de mededinging in dit marktsegment moeten verbeteren. Tegelijk heeft het Directiecomité ook een aanvraag ontvangen tot intrekking van de vergunning voor de levering van elektriciteit toegekend aan EDF N.V., die op 1 september 2005 het geheel van zijn leveringsactiviteiten heeft overgedragen aan zijn Belgisch filiaal, EDF BELGIUM N.V. Deze aanvraag gaf aanleiding tot een voorstel tot intrekking17 vanwege het Directiecomité, gevolgd door een ministerieel besluit van 16 december 200518 tot opheffing van het ministerieel besluit van 14 januari 2004 houdende toekenning aan EDF N.V. van een vergunning voor de levering van elektriciteit.

ELEKTRICITEIT

2.3. De elektriciteitslevering

2.3.2. De prijszetting door de standaard– leveranciers

In maart 2005 bracht het Directiecomité op eigen initiatief twee studies19 uit die de verschillen onderzoeken tussen de prijzen die de twee grootste standaardleveranciers, ELECTRABEL CUSTOMER SOLUTIONS N.V. (hierna: ECS) en LUMINUS N.V. hanteren ten aanzien van hun �� actieve klanten en hun standaardklanten in Vlaanderen, �� Brussel en Wallonië. Het �� Directiecomité heeft ECS en �� LUMINUS N.V. verzocht hun �� prijzenpolitiek op de markt � � �� voor de levering van elektri�� citeit aan de businessklanten �� grondig te herzien of ten�� minste, wat LUMINUS N.V. betreft, hierover meer informatie te verschaffen en Verder heeft het Directiecomité, in het kader van zijn bede verstrekking van informatie aan de retailklanten te vervoegdheid om vergunningen voor te stellen met het oog op beteren. de levering van elektriciteit aan afnemers aangesloten op het Belgische transmissienet, in 2005 vier individuele verIn april 2005, verklaarde ECS zich enerzijds bereid om haar gunningsaanvragen ontvangen, die respectievelijk werden prijszetting aan te passen overeenkomstig de bezwaren van ingediend door EDF BELGIUM N.V., RWE KEY ACCOUNT het Directiecomité en anderzijds verschafte LUMINUS N.V. GmbH, ESSENT BELGIUM N.V. en E.ON SALES & bijkomende informatie over haar prijszetting. Als gevolg TRADING GmbH. Het Directiecomité gaf een gunstig gehiervan bracht het Directiecomité in juni 2005 een nieuwe volg aan deze vier aanvragen door voor elk van hen de toestudie20 uit over de verschillen tussen de prijzen die ECS han15 kenning van de vergunning voor te stellen . Alle voorstellen teert ten aanzien van haar actieve en haar standaardklanten

13

17

14

18

Op basis van de door ELIA verstrekte gegevens. Deel 1, punt 2.6.2.2., van dit verslag. 15 Voorstellen (E)050608-CDC-439, (E)050608-CDC-442, (E)050908-CDC-456 en (E)051117-CDC-489. 16 Ministerieel besluit van 1 juli 2005 (Belgisch Staatsblad van 4 augustus 2005); ministerieel besluit van 1 augustus 2005 (Belgisch Staatsblad van 26 augustus 2005); ministerieel besluit van 21 oktober 2005 (Belgisch Staatsblad van 18 november 2005) en ministerieel besluit van 16 december 2005 (Belgisch Staatsblad van 10 maart 2006). CREG JAARVERSLAG 2005

Voorstel (E)051103-CDC-487. Belgisch Staatsblad van 10 maart 2006. 19 Studies (F)050317-CDC-414 en (F)050317-CDC-415. 20 Studie (F)050602-CDC-441.

9

en geeft hierin onder meer een overzicht van het volledige verloop en de belangrijkste conclusies van dit onderzoek sinds begin 2004. Het Directiecomité heeft besloten dat de vastgestelde prijsverschillen geoorloofd zijn.

ELEKTRICITEIT

Naar analogie stelde het Directiecomité in juni 2005 ook een studie21 op over de verschillen tussen de prijzen die LUMINUS N.V. hanteert ten aanzien van haar actieve klanten en haar standaardklanten en geeft in deze studie eveneens een overzicht van het volledige verloop en de belangrijkste conclusies van het onderzoek sinds begin 2004. Hoewel het Directiecomité oordeelde dat de recentste prijsverschillen door deze bijkomende informatie konden worden verklaard en aldus geen juridische overtreding van het mededingings- noch het handelsrecht vormden, heeft het toch de hoge prijsverschillen afgekeurd en LUMINUS N.V. verzocht haar standaardprijzen spoedig te herzien. In juli 2005 liet LUMINUS N.V. weten rekening te zullen houden met de in de studie geformuleerde bedenkingen. Tot op heden heeft het Directiecomité hieromtrent geen bijkomende informatie ontvangen van LUMINUS N.V.

2.3.3. De maximumprijzen

Wat de maximumprijzen voor de levering van elektriciteit aan de residentieel beschermde afnemers betreft, stelt het koninklijk besluit van 27 januari 200522 het bedrag voor 2005 van het fonds bestemd voor de financiering van de werkelijke kostprijs ingevolge de toepassing van maximumprijzen voor de levering van elektriciteit aan voornoemde afnemers vast op 25,44 miljoen euro. Als gevolg van een vraag van de Minister van Energie om het vastgestelde fenomeen te onderzoeken dat erin bestaat dat de sociale tarieven (zowel voor elektriciteit als voor gas) in een aantal gevallen hoger zijn dan de zogenaamde normale tarieven, keurde het Directiecomité op 14 juli 2005 een nota goed die verschillende mogelijke pistes aangeeft om een structurele oplossing voor dit probleem te bieden. De Algemene Raad sprak zich eveneens over deze kwestie uit23. In afwachting van een structurele oplossing stelde het Directiecomité de Minister van Energie een punctuele oplossing voor, waardoor het zich opnieuw voordoen van een dergelijke situatie diende voorkomen te worden.

In uitvoering van voornoemd ministerieel besluit legde het Directiecomité overigens aanvullende regels voor de berekening van deze marge vast 25, meer bepaald met betrekking tot de identiteit van de leveranciers die de distributienetbeheerders in aanmerking moeten nemen voor de berekening van het gemiddelde en met betrekking tot de typeklanten waarvoor ze een marge moeten berekenen. Het Directiecomité besliste dat de distributienetbeheerders voor de berekening van de marge, het gewogen gemiddelde moeten berekenen van de prijzen toegepast door de leveranciers die minstens 3% van de residentiële afnemers in de distributiezone van de distributienetbeheerders bevoorraden, mits al deze leveranciers samen minstens 90% van diezelfde afnemers bevoorraden. Daartoe moeten de distributienetbeheerders de prijzen gebruiken die door deze leveranciers op 1 juni en op 1 december worden toegepast. Om een marge vast te stellen op basis van de leveranciersprijzen voor een gelijkaardige categorie van afnemers, heeft het Directiecomité beslist dat de distributienetbeheerders een marge moeten berekenen voor twee typeklanten (3.500 kWh en 20.000 kWh, telkens met inbegrip van een gedeelte uitsluitend nachttarief). Alle residentiële afnemers worden in één van beide categorieën ondergebracht naargelang hun verbruik, hetgeen dan bepalend is voor de marge die op hen zal toegepast worden.

2.3.4. De uitbreiding van het nachttarief naar het weekend

Wat de maximumprijzen betreft die de distributienetbeheerders moeten toepassen voor de niet-beschermde eindafnemers wier leveringscontract werd opgezegd, werden de regels voor het vaststellen van deze maximumprijzen bepaald in het ministerieel besluit van 1 juni 200424. Daarin wordt gesteld dat de distributienetbeheerders de bevoorrading van deze afnemers moeten verzekeren, volgens de gel-

Op 6 oktober 2005 keurde het Directiecomité, op verzoek van de Minister van Energie, een studie goed over de impact van de uitbreiding van het nachttarief naar het weekend voor netgebruikers aangesloten op het laagspanningsnet 26. Deze studie geeft een overzicht van een aantal punten waarmee rekening dient te worden gehouden bij een eventuele invoering van het “weekendtarief”. De Algemene Raad heeft tevens een advies uitgebracht over deze studie27.

21

25

22

26

Studie (F)050630-CDC-445. Belgisch Staatsblad van 17 februari 2005. 23 Deel 3, punt 2.1., van dit verslag. 24 Jaarverslag 2004, Deel 2, punt 2.9.4.

10

dende gewestelijke regelgeving, tegen de maximumprijzen vastgesteld als volgt: Energieprijs + Transmissienettarief + Distributienettarief + Marge. De marge is een bedrag dat bij de eerste drie componenten van de formule geteld wordt, indien deze som lager is dan het gemiddelde van de door de leveranciers in het verdelingsgebied van de distributienetbeheerder aangekondigde meest recente prijzen voor een soortgelijke categorie van klanten. Deze marge, die twee maal per jaar berekend moet worden, is in dit geval gelijk aan het verschil tussen voornoemd gemiddelde en de som van de eerste drie componenten van de formule. In elk ander geval is de marge gelijk aan nul.

27

Beslissing (B)041202-CDC-384. Studie (F)051006-CDC-480. Deel 3, punt 2.1., van dit verslag.


2.4. De liquiditeit van de groothandelsmarkt

��

2.4.1. De oprichting van de Belgische elektriciteitsbeurs

��

Het koninklijk besluit van 20 oktober 2005 met betrekking tot de oprichting en de organisatie van een Belgische markt voor de uitwisseling van energieblokken30 houdt rekening met deze beide adviezen, behalve wat de beschouwingen over het mogelijke toezicht door de bevoegde overheden betreft. De aangebrachte wijzigingen houden een merkelijke verbetering in van de regulering van de elektriciteitsbeurs. BELPEX N.V., de vennootschap die de elektriciteitsbeurs moet organiseren, werd op 7 juli 2005 juridisch opgericht door ELIA SYSTEM OPERATOR N.V. (hierna: ELIA), door de Nederlandse en de Franse energiebeurzen, respectievelijk APX en POWERNEXT en door TenneT, de Nederlandse beheerder van het transmissienet van elektriciteit. Op 28 oktober 2005 diende BELPEX N.V. bij de Minister van Energie zijn ontwerp van marktreglement in, evenals een aanvraag om een erkenning als marktbeheerder te bekomen. Na afloop van zijn onderzoek verstrekte het Directiecomité een advies31 over het ontwerp van reglement, dat het voorstelt te verwerpen omdat het al te vage, onvolledige, onevenwichtige of tegenstrijdige bepalingen bevat ten opzichte van het voornoemde koninklijk besluit. De aanvraag tot erkenning werd door het Directiecomité als onvolledig beschouwd. Over de grond ervan heeft het Directiecomité de Minister erop gewezen dat het voorstel niet voldeed aan de vereiste bepaald in artikel 4, §1, 6°, van het voornoemd koninklijk besluit, volgens hetwelk producenten, tussenpersonen of leveranciers middels een rechtstreekse of onrechtstreekse deelneming niet meer dan 10% van het kapitaal of van de stemrechten in de kandidaat-marktbeheerder mogen bezitten32.

��

��

��

��

Voorzien van een maatschappelijk startkapitaal van 3 miljoen euro, zou de Belgische elektriciteitsbeurs in principe in de loop van 2006 in werking moeten treden. Met het oog hierop zal BELPEX N.V. in een eerste fase33 een elektriciteitsplatform bieden voor het verhandelen van elektriciteit op day-ahead basis. Ook VPP-producten34 zullen op de beurs worden aangeboden. In principe zal BELPEX N.V. eveneens verbonden zijn met de Franse en Nederlandse elektriciteitsbeurzen via een koppelingsmechanisme van deze drie markten, dat zal gekenmerkt worden door een gezamenlijk beheer van de verrichtingen op elk van deze drie markten, rekening houdend met de beschikbare capaciteit op de koppelverbindingen aan de grenzen. De voordelen van deze marktkoppeling zijn een grotere marktliquiditeit, een betere toewijzing van de middelen, een groeiend gebruik van de dagelijkse capaciteit op de koppelverbindingen aan de grenzen en een beter congestiebeheer.

2.4.2. Het stappenplan voor de regionale integratie van de elektriciteitsmarkten

Op 5 juli 2005 hebben de Franse (CRE), Nederlandse (DTe) en Belgische (CREG) regulatoren een gezamenlijke publieke raadpleging gehouden over de regionale marktintegratie van deze drie elektriciteitsgroothandelsmarkten. Deze integratie beoogt de liquiditeit, de bevoorradingszekerheid en de stabiliteit van de prijzen op deze drie markten te verbeteren, de beschikbaarheid van de grensoverschrijdende capaciteit tussen de drie landen te verhogen en het gebruik ervan ten voordele van de Franse, Nederlandse en Belgische verbruikers te verbeteren.

28

32

29

33

Advies (A)050630-CDC-446. Advies CG130705-023, Deel 3, punt 2.1., van dit verslag. 30 Belgisch Staatsblad van 26 oktober 2005. 31 Advies (A)051208-CDC-496.


ELEKTRICITEIT

In het vooruitzicht van de oprichting en de organisatie van de Belgische elektriciteitsbeurs, stelde het Directiecomité een advies28 op over het betreffende ontwerp van koninklijk besluit, waarin het, na een kritische analyse, de risico’s beklemtoont die inherent zijn aan het voorgestelde regelgevende kader. Vier gevoelige punten worden er in het bijzonder behandeld, namelijk de onafhankelijkheid van de marktbeheerder, de onvolmaakte regeling van de publicatie van de marktgegevens, de wijze van overdracht van de taak tot toewijzing van de dagcapaciteit op de koppelverbindingen van de transmissienetbeheerder naar de marktbeheerder en ten slotte het mogelijke toezicht van de bevoegde overheden op de werking van de elektriciteitsbeurs. De Algemene Raad sluit zich in zijn advies29 aan bij de analyse van het Directiecomité.

Studie (F)051208-CDC-497. Naarmate de elektriciteitsbeurs aan maturiteit zal winnen, zullen in de toekomst andere producten kunnen aangeboden worden. 34 Deel 1, punt 2.4.4., van dit verslag.

11

De publieke raadpleging, die werd afgesloten op 5 september 2005, betrof een brede waaier van onderwerpen waaronder de commercialisatie van de grensoverschrijdende capaciteit, de day-ahead marktkoppeling, de grensoverschrijdende intradag- en balancingmarkt, de markttransparantie, de marktmacht en de samenwerking tussen regulatoren. De bijdragen van de marktpartijen aan deze publieke raadpleging hebben de regulatoren geholpen om een gemeenschappelijke aanpak voor de progressieve regionale integratie van de drie markten te definiëren. Deze gemeenschappelijke aanpak heeft geresulteerd in de publicatie van een “stappenplan” dat de verschillende stappen beschrijft voor de implementatie van de regionale integratie van de drie markten. ELEKTRICITEIT

2.4.3. De werking van de Belgische elektriciteitsmarkt

De Algemene Raad van de CREG stelde, op basis van een externe studie35, een advies36 op over de huidige werking van de Belgische elektriciteitsmarkt waarin hij verschillende aspecten die de marktwerking kunnen beïnvloeden analyseert, met name de verticale integratie van marktspelers, de concentratie op het niveau van de productie, de capaciteit op de koppelverbindingen en het belang van de balancing en andere ondersteunende diensten. De Algemene Raad bespreekt daarnaast ook de regulering en het reguleringsrisico, de rol van de hernieuwbare energiebronnen en de warmtekrachtkoppeling en de prijszetting. Het advies vestigt tenslotte de aandacht op de rol gespeeld door de elektriciteitsbeurs en op elke maatregel die de transparantie van de prijzen en de liquiditeit van de markt beoogt.

2.4.4. De veiling van virtuele productiecapaciteiten

in de door de CREG voorgestelde zin en bijgevolg bepaalde verplichtingen op te leggen aan ELECTRABEL N.V. Verder heeft het Directiecomité een evaluatie gemaakt van de inwerkingstelling van de VPP op 28 februari 2005 38 aan de hand van, enerzijds, de resultaten van de eerste zes veilingen van VPP-producten en, anderzijds, een onderzoek van het percentage uitgeoefende VPP-producten over een periode van elf maanden (van 1 april 2004 tot 28 februari 2005), dat een volume aan geproduceerde elektriciteit van 3.552 GWh vertegenwoordigt. Uit de evaluatie blijkt dat 65% van de VPP-producten werd aangekocht door leveranciers en 35% door traders. Het uitoefeningspercentage van deze VPP-producten bedroeg 99% voor de basisproducten en 49% voor de piekproducten. De analyse van de nominaties bij ELIA voor de onderzochte periode toont tevens aan dat de activiteit van de kopers van VPP-producten op de Belgische hub met 25% is toegenomen tussen het eerste en het laatste kwartaal van 2004. Het was echter onmogelijk te bepalen of de VPP-producten bestemd waren voor de Belgische markt of voor uitvoer. In zijn advies39 over de door het Directiecomité gemaakte evaluatie, verzocht de Algemene Raad het Directiecomité zijn analyse te vervolledigen door de resultaten van de zevende veiling, die plaatsvond in mei 2005, erin op te nemen. De tweede studie die eruit voortvloeit40 geeft aan dat 82% van de aangeboden capaciteit effectief verkocht werd tijdens de eerste zeven veilingen en dat de gemiddelde looptijd van de verkochte producten blijft toenemen. Terwijl het aantal kopers beperkt blijft tot maximum tien, werd 60% van de VPPproducten gekocht door leveranciers en 40% door traders.

2.5. De elektriciteitsproductie 2.5.1. De evolutie van de Belgische productiemarkt

Op 25 juli 2005 legde de CREG bij de Raad voor de Mededinging een klacht neer met betrekking tot de bescherming van de economische mededinging, wegens het niet naleven door ELECTRABEL N.V. van de beslissingen genomen door de Raad voor de Mededinging op 4 juli 200337. In het bijzonder betrof het één van de voorwaarden waarbij de 1.200 MW door ELECTRABEL N.V. ter beschikking van zijn concurrenten moet gesteld worden via veilingen van VPP. ELECTRABEL N.V. overtreedt volgens de CREG immers de definitie van het begrip “gereserveerde prijs”, dat in deze beslissingen gehanteerd wordt. In haar klacht verzoekt de CREG de Raad voor de Mededinging dit begrip te definiëren

De Beroepsfederatie van Producenten en Verdelers van Elektriciteit in België (BFE) en het Verbond der Gasnijverheid (FIGAS) hebben besloten hun productie- en leveringsactiviteiten te bundelen in de Federatie van de Belgische Elektriciteitsen Gasbedrijven (FEBEG). FEBEG is evenwel niet in staat om de statistieken betreffende de Belgische productiemarkt van elektriciteit in zijn geheel, die in de vroegere verslagen van de BFE verschenen, te verschaffen. Zij beschikt immers enkel over de productiegegevens van zijn leden, waartoe de autonome producenten41 en de zelfproducenten42 niet behoren.

35

40

Studie ARCG-LE102004 van London Economics met betrekking tot de structuur en werking van de elektriciteitsmarkt in België in Europees perspectief, uitgevoerd in oktober 2004 op vraag van de Algemene Raad van de CREG en beschikbaar op www.creg.be. 36 Advies AR270405-020, Deel 3, punt 2.1., van dit verslag. 37 Voor de referenties van deze beslissingen, zie Jaarverslag 2003, Deel 1, punt 2.5.1. 38 Studie (F)050512-CDC-420. 39 Advies AR130705-024.

12

Studie (F)050908-CDC-455. Onderneming of instelling die door haar hoofdactiviteit (bijv. afvalverbranding, waterloopbeheer), elektrische energie opwekt die bestemd is om aan een derde te worden verkocht (definitie BFE). 42 Onderneming die, naast zijn hoofdactiviteit, zelf elektrische energie opwekt die geheel of gedeeltelijk bestemd is voor eigen gebruik (definitie BFE). 41


��

� � � � � � �

��

��

��

��

��

De evolutie die de Belgische markt van de elektriciteitsproductie in 2005 kende, werd gekenmerkt door de volgende markante feiten: • de toekenning, op voorstel van het Directiecomité, door de Minister van Energie van een vergunning voor een productie-installatie van elektriciteit46, waardoor de beschikbare productiecapaciteit op de Belgische productiemarkt zou moeten stijgen; • de intrede, op 24 juni 2005, van de buitenlandse operatoren GDF en CENTRICA in het maatschappelijk kapitaal van SPE N.V., de tweede grootste Belgische elektriciteitsproducent, ten belope van 51%, via het gemeenschappelijke filiaal SEGEBEL N.V.;

• de regeringsbeslissing volgens dewelke de niet gebruikte sites die geschikt zijn voor de productie van elektriciteit te koop moeten worden aangeboden aan de nieuwkomers op de Belgische markt, zodat die ze kunnen gebruiken om in nieuwe productiecapaciteit te voorzien. Deze verkoop zal in een eerste fase op vrijwillige basis gebeuren. Vervolgens zal een heffing ingevoerd worden op de ongebruikte sites die niet verkocht werden. In het kader van het bod van SUEZ op ELECTRABEL N.V. werd overeengekomen dat ELECTRABEL N.V. dergelijke sites ter beschikking zou stellen, om de opbouw van een nieuwe gecumuleerde capaciteit van 1.500 MW mogelijk te maken. De inwerkingtreding van deze maatregelen is voorzien voor 2006;

ELEKTRICITEIT

In 2004 produceerden de elektriciteitsbedrijven die lid zijn van de BFE44 79.348,4 GWh, wat meer dan 97% van de totale Belgische productie vertegenwoordigde45. Tabel 3 toont de elektrische energie die in 2005 werd geproduceerd door de centrales geëxploiteerd in België door ELECTRABEL N.V. en SPE N.V., wat overeenkomt met 80.568,7 GWh.

• de veilingen van VPP-producten48 door ELECTRABEL N.V.49, respectievelijk op 16 februari en 12 mei 2005, in de loop waarvan capaciteit voor respectievelijk 400 MW en 250 MW werd aangeboden, verdeeld in basisproducten en piekproducten (figuur 2 hierna). Het percentage verkochte producten tijdens deze twee veilingen bedroeg respectievelijk 83% en 72%.

• de lancering, op 9 augustus 2005, van het aankoop- en ruilbod van de Franse groep SUEZ op alle effecten van haar Belgische filiaal ELECTRABEL N.V. die nog niet in haar bezit waren. Na afloop van deze operatie, die werd afgesloten op 6 december 2005, had SUEZ nagenoeg 99% van ELECTRABEL N.V. in handen47;

43 Elektrische

energie opgewekt door de centrales die door ELECTRABEL N.V. en SPE N.V. geëxploiteerd worden. 44 Ondernemingen met als hoofddoel de productie, de transmissie, de distributie en/of de levering van elektrische energie (definitie BFE). 45 De gegevens zijn afkomstig uit de brochure van de BFE – Statistieken 2004.


46 Deel 1, punt 2.5.3., van dit verslag. 47 www.suez.com

48 Jaarverslag 2004, Deel 2, punt 2.1.5. 49 Deel 1, punt 2.4.4., van dit verslag.

13

��

��

��

��

��

��

ELEKTRICITEIT

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

Het percentage verkochte producten voor het geheel van de aangeboden producten tijdens de zeven veilingen die totnogtoe werden gehouden, bedraagt 82%. Rekening houdend met deze zeven veilingen bedroeg eind mei 2005 de op de markt aangeboden gecumuleerde en niet vervallen capaciteit 1.195 MW, waarvan 1.125 MW effectief werd aangekocht. Sindsdien werd geen enkele andere veiling meer gehouden, maar op het einde van elk kwartaal van 2005 verviel een deel van de op de markt aangeboden gecumuleerde capaciteit: 240 MW op 30 september 2005 en 245 MW op 31 december 2005. Eind 2005 is de op de markt aangeboden gecumuleerde en niet vervallen capaciteit dus gedaald tot 710 MW.

Het profiel van de door de kopers van VPP-producten uitoefenbare gecumuleerde capaciteit wordt weergegeven in figuur 350. Voor elk van de zeven veilingen die tot eind mei 2005 gehouden werden, waren de twee types van producten (basis- en piekproducten) elk samengesteld uit tien VPP-producten met een maturiteit van 3, 6, 12, 24 en 36 maanden en met verschillende begindatums van levering (twee datums per veiling). Daarbij is het belangrijk te noteren dat het profiel van figuur 3 slechts als definitief mag beschouwd worden in zoverre geen enkele andere veiling gehouden wordt.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�� 50

14

Voor nadere details over de verkochte producten naargelang de maturiteit en de begindatum van de levering, zie www.Belpex.be. CREG JAARVERSLAG 2005

Tabel 4 tenslotte, toont de evolutie van het aantal marktspelers dat aanwezig was tijdens de verschillende fases van de kwalificatie en van het aantal ronden die nodig waren om de eindprijs van de voorgestelde capaciteit voor elk type van product vast te stellen, namelijk op het ogenblik van de clearing, wanneer de gevraagde totale capaciteit voor een bepaald type van product lager is dan of gelijk is aan de aangeboden capaciteit voor dit type van product.

ELEKTRICITEIT

Uit bekommernis voor de bevoorradingszekerheid van elektriciteit van het land, beveelt het indicatief programma dan ook een investeringsbeleid in centrale productie-eenheden aan, dat gebaseerd is op een voorzichtig scenario (scenario S2, autonoom België: figuur 4 hierna) inzake de toekomstige beschikbaarheid van de decentrale productie en de invoer om de vraag te dekken. Dit beleid leidt tegen 2014 tot het nemen van de beslissingen rond investeringen in acht eenheden met gecombineerde stoom- en gas�� cyclus (STEG-centrales) �� van 400 MW en in vier �� gasturbines met open �� cyclus (GT) van 80 MW; �� drie van deze STEG� � � � � �� eenheden en de vier GT� � � � � � � �� eenheden zullen tegen � � � � � � � �� eind 2014 in werking gesteld worden. De eerste �� GT-eenheden zouden in 2.5.2. Het indicatief programma van de productiewerking worden gesteld in 2008 en de eerste STEG-eenheid middelen voor elektriciteit 2005-2014 in 2009. Gezien de termijnen voor de indienstneming van de centrale STEG- en GT-eenheden, is het belangrijk dat de beOvereenkomstig de elektriciteitswet, maakte het slissingen aangaande de eerste investeringen snel genomen Directiecomité, op 20 januari 2005, na advies van de worden. De beslissingen die genomen moeten worden in Algemene Raad51, een voorstel van indicatief programma de loop van de drie volgende jaren, m.a.w. vóór de volgende van de productiemiddelen voor elektriciteit 2005-2014 52 aanpassing van het indicatief programma, betreffen twee (hierna: indicatief programma) ter goedkeuring over aan de STEG-eenheden en drie GT-eenheden. Minister van Energie. De uitgevoerde analyses hebben aangetoond dat het aanbevolen beleid voor het centrale park goede resultaten Dit indicatief programma vormt een aanpassing van het blijft behalen op het vlak van CO2-emissies en kosten in de eerste indicatief programma van de productiemiddelen verschillende geanalyseerde marktsituaties. Bovendien voor elektriciteit 2002-201153 en houdt rekening met de doelstellingen bepaald door de gewesten inzake de intergaat het om een flexibel beleid dat toelaat de voorziene nationale verbintenissen van België op het gebied van de investeringen zo nodig uit te stellen in functie van de evolutie van de markt. bescherming van het leefmilieu. In dit kader bedragen de te investeren capaciteiten tijdens de periode 2005-2014, De toevlucht tot gastechnologieën, die vandaag wordt in1.729 MW aan hernieuwbare energiebronnen en 1.749 MW aan kwalitatieve warmtekrachtkoppeling. Een voluntarisgegeven door zowel politieke als technische, economitisch beleid op het vlak van rationeel energiegebruik en sche en milieuoverwegingen, versterkt de rol van gas bij vraagbeheersing zou toelaten de oriënteringen te versterde elektriciteitsproductie. De toenemende afhankelijkheid ken die gericht zijn op het verminderen van de uitstoot van van Europa van ingevoerde energie verhoogt het risico broeikasgassen, het beperken van het verbruik van primaire op onderbreking van de brandstofvoorziening van de centrales en verhoogt de gevoeligheid van de elektriciteitsenergie en het verkleinen van de afhankelijkheid van ingevoerde energie. prijs voor de prijsschommelingen op de aardgasmarkt. In dit opzicht is het van essentieel belang om vanaf nu een Bovendien stimuleert de ontwikkeling van de Europese gemengde ontwikkeling op basis van gas en “propere” eenheidsmarkt voor elektriciteit de grensoverschrijdende steenkoolcentrales te bestuderen, teneinde het leefmilieu uitwisselingen. Gezien het risico op een progressieve verte respecteren en tegelijk toch een voldoende diversificatie mindering van de overschotten aan productiecapaciteit in te verzekeren van de energiebronnen die gebruikt worden de naburige landen, mag men echter de structurele imvoor de elektriciteitsproductie. portmogelijkheden van competitieve elektriciteit niet overschatten.

51

Advies AR190105-019, Deel 3, punt 2.1., van dit verslag. Voorstel (C)050120-CREG-388. 53 Jaarverslag 2002, Deel 1, punt 3.4. 52


15

��

��

��

ELEKTRICITEIT

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

In een vrijgemaakte markt bezorgt het indicatief programma de overheid gegevens die haar behulpzaam kunnen zijn bij het uitwerken en het opvolgen van haar energiebeleid op het vlak van elektriciteit, om tegemoet te komen aan de bekommernissen inzake het algemeen belang. Voor de marktspelers kan het indicatief programma een bron van inlichtingen zijn over de waarschijnlijke evolutie van de behoeften inzake productiecapaciteit op middellange termijn. Voor de CREG ten slotte vormt het een referentie met het oog op de voorstellen die aan de Minister van Energie worden gedaan inzake de toekenning van vergunningen voor productie-installaties. Op wettelijk vlak herdoopt artikel 3 van de wet van 1 juni 200554 het indicatief programma in een “prospectieve studie” die zal opgesteld worden door de Algemene Directie Energie en waarvan het ontwerp ter advies aan de CREG zal voorgelegd worden.

2.5.3. De installaties voor de productie van elektriciteit

Het Directiecomité heeft in april 2005 een voorstel55 uitgebracht over de bouw van twee opencyclus gasturbines door SPE N.V. op de site van Ham (Gent). Deze gasturbines vervangen drie oude dieselmotoren, die op zware stookolie werken en waarvan de uitdienstneming voor een substantiële 54 Wet

van 1 juni 2005 tot wijziging van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt (Belgisch Staatsblad van 14 juni 2005). Op 31 december 2005 was deze wijziging nog niet in werking getreden. 55 Voorstel (E)050421-CDC-418. 56 Belgisch Staatsblad van 26 augustus 2005.

16

vermindering van de SO2- en NOX-uitstoot zorgt. Bij ministerieel besluit van 1 augustus 2005 werd de vergunning toegekend aan SPE N.V.56 Eind 2005 heeft het Directiecomité een voorstel57 uitgebracht over de bouw door SLECO-Centrale N.V. van een wervelbedinstallatie, gelegen op de site van INDAVER N.V. te Doel, voor de verwerking van hoogcalorisch, niet-gevaarlijk afval en slib, waarbij een deel van de energie kan worden gerecupereerd en in elektriciteit kan worden omgezet. Op 31 december 2005 waren er nog drie andere vergunningsaanvragen in behandeling. Ten eerste, een aanvraag van SPE N.V. voor de aanpassing, gepaard gaand met een vermogensverhoging van een bestaande STEG-eenheid te Angleur. Ten tweede, een aanvraag van T-POWER N.V. voor de bouw van een nieuwe STEG-eenheid te Tessenderlo en, ten derde, een aanvraag van ELECTRABEL N.V. voor de aanpassing van een bestaande klassieke eenheid te Amercœur naar een STEG-eenheid met een hoger vermogen. Op wettelijk vlak bepaalt artikel 4 van de wet van 1 juni 200558 dat de individuele vergunningen voor de nieuwe productie-installaties voortaan afgeleverd zullen worden door de Minister na advies maar niet meer op voorstel van de CREG. De voornoemde wet introduceert tevens een procedure van offerteaanvraag voor de bouw van nieuwe installaties voor elektriciteitsproductie wanneer de bevoorradingszekerheid 57 58

Voorstel (E)051201-CDC-493. Wet van 1 juni 2005 tot wijziging van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt (Belgisch Staatsblad van 14 juni 2005). Op 31 december 2005 was artikel 4 nog niet in werking getreden.


Artikel 4 van de elektriciteitswet werd bovendien ook aangevuld door de wet van 20 juli 200559 die het aan de Koning overlaat om, na advies van de CREG, de bijzondere voorwaarden vast te leggen met betrekking tot de productieafwijking van toepassing op de nieuwe productie-installaties, wanneer de houder van de vergunning niet meer dan 10% van de in België tijdens het voorbije jaar verbruikte energie bevoorraad heeft. In dit kader heeft de Minister van Energie in oktober 2005 een aantal vragen gesteld aan het Directiecomité dat beslist heeft om hierover een studie 60 uit te brengen. In deze studie benadrukt het Directiecomité dat bij het uitvoeren van deze maatregelen er bijzonder op gelet zal moeten worden dat een evenwicht bewaard wordt tussen enerzijds de soepelheid die nodig is om de betrokken toegangsverantwoordelijken in staat te stellen zoveel mogelijk voordeel uit die maatregelen te halen, en anderzijds de regels die de transmissienetbeheerder heeft aangenomen om te vermijden dat de toegangsverantwoordelijken het balancingmechanisme gebruiken om zich te voorzien van energie.

2.5.4. De domeinconcessies

In 2005 heeft het Directiecomité een aanvraag voor een domeinconcessie ontvangen van de Tijdelijke Handelsvennootschap ELDEPASCO voor het oprichten van een windmolenpark ongeveer 40 km voor de Belgische kust. Hoewel het door de aanvrager beoogde domein opengesteld werd voor mededinging overeenkomstig het koninklijk besluit van 20 december 2000 61, heeft het Directiecomité geen aanvragen tot mededinging ontvangen. Op 31 december 2005 was de aanvraagprocedure nog niet afgerond. Op wettelijk vlak voorziet artikel 6 van de wet van 1 juni 2005 62 dat de domeinconcessies voortaan door de Minister verleend worden na advies maar niet meer op voorstel van de CREG.

2.5.5. De groenestroomcertificaten

Op 1 september 2005 heeft het Directiecomité, op verzoek van de Minister van Energie, een advies63 uitgebracht over een ontwerp van koninklijk besluit dat de steunmaatregelen voor de elektriciteitsproductie uit offshore windenergie wijzigt.

De voorgestelde wijzigingen betroffen: • een verhoging van de minimumprijs voor de productie van offshore windenergie opgewekt met installaties die het voorwerp uitmaken van een domeinconcessie ten belope van de eerste 216 MW van 90 €/MWh naar 107 €/MWh; • een verlenging tot twintig jaar van de duurtijd waarvoor de aankoopverplichting door de netbeheerder van groenestroomcertificaten voor offshore windenergie geldt, daar waar de aankoopverplichting voor de andere hernieuwbare energiebronnen op tien jaar is vastgelegd; • het feit dat de aankoopverplichtingen van de groenestroomcertificaten gedurende twintig jaar tegen de voormelde prijzen voor elektriciteit opgewekt door offshore windenergie, op initiatief van de netbeheerder, het voorwerp dienen uit te maken van een contract tussen de domeinconcessiehouder en de netbeheerder. In dit advies stelde het Directiecomité vast dat er geen gevolg werd gegeven aan zijn voorstel van 12 februari 200464. Het Directiecomité meent dat de voorgestelde wijzigingen aan het koninklijk besluit van 16 juli 2002 een belangrijke uitbreiding van de minimale gegarandeerde inkomstenstroom kunnen betekenen en de ontwikkeling van offshore windmolenparken zullen stimuleren. Het acht een invoering van een drempel van 216 MW echter niet wenselijk en het contractueel vastleggen van de minimumprijzen voor offshore windenergie lijkt het Directiecomité onaanvaardbaar aangezien de Koning hierdoor in feite de bevoegdheid om minimumprijzen voor offshore windenergie vast te leggen, delegeert aan de netbeheerder en de domeinconcessiehouder, wat een machtsoverschrijding inhoudt. Ten slotte stelt het Directiecomité de vraag welke incentive de netbeheerder heeft om het initiatief te nemen tot het afsluiten van een dergelijk contract. Het koninklijk besluit van 5 oktober 2005 65 heeft geen rekening gehouden met de belangrijkste opmerkingen vervat in het advies. Een andere wijziging van het reglementair kader betreft de toevoeging door de wet van 20 juli 2005 66 van een nieuwe paragraaf aan artikel 7 van de elektriciteitswet die voorziet dat voor nieuwe installaties voor de productie van elektriciteit die het voorwerp uitmaken van een domeinconcessie, de netbeheerder instaat voor één derde van de kostprijs van de onderzeese kabel voor een maximumbedrag van 25 miljoen euro voor een project van 216 MW of meer. Deze financiering wordt over vijf jaar gespreid en in dit bedrag zijn de aankoop, de levering en de plaatsing van de onderzeese kabel begrepen, evenals de aansluitingsinstallaties, de uitrustingen en de aansluitingsverbindingen van voormelde productie-installaties. De CREG controleert de voor de financiering in aanmerking te nemen totale kosten.

59

64

60

65 Koninklijk

Belgisch Staatsblad van 29 juli 2005. Studie (F)051110-CDC-488. 61 Jaarverslag 2001, Deel 1, punt 2.1. 62 Belgisch Staatsblad van 14 juni 2005. Op 31 december 2005 was artikel 6 nog niet in werking getreden. 63 Advies (A)050901-CDC-452. CREG JAARVERSLAG 2005

ELEKTRICITEIT

niet voldoende wordt gegarandeerd door de in aanbouw zijnde productiecapaciteit, de maatregelen met betrekking tot energie-efficiëntie of het beheer van de vraag.

Jaarverslag 2004, deel 2, punt 2.1.4. besluit van 5 oktober 2005 tot wijziging van het koninklijk besluit van 16 juli 2002 betreffende de instelling van mechanismen voor de bevordering van elektriciteit opgewekt uit hernieuwbare energiebronnen (Belgisch Staatsblad van 14 oktober 2005). 66 Belgisch Staatsblad van 29 juli 2005.

17

2.6. De elektriciteitstransmissie

2.6.2. Het beheer van het transmissienet

2.6.1. De beursintroductie van ELIA

2.6.2.1. Corporate governance

Het jaar 2005 werd gekenmerkt door de beursintroductie, op 9 juni, van de transmissienetbeheerder van elektriciteit, ELIA en bijgevolg door de notering van het ELIA-aandeel op de gereglementeerde markt Euronext Brussels.

In mei 2005 liep het eerste mandaat van de zes onafhankelijke bestuurders van ELIA ten einde. Conform de bepalingen van het koninklijk besluit van 3 mei 1999 betreffende het beheer van het nationaal transmissienet voor elektriciteit, worden de onafhankelijke bestuurders benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders van ELIA onder de kandidaten op een dubbele lijst voorgedragen door het corporate governance-comité en na eensluidend advies van de CREG. Het Directiecomité van de CREG bracht in uitvoering hiervan twaalf gunstige adviezen69 uit en hanteerde als beoordelingscriteria, de onpartijdigheid en de onafhankelijkheid van de kandidaten. Het Directiecomité is van oordeel dat er slechts sprake is van een voldoende kritische ingesteldheid indien de onafhankelijke bestuurder zich bij zijn informatievergaring niet beperkt tot de informatie die hem ter beschikking wordt gesteld door de transmissienetbeheerder, maar echter ook actief informatie inwint van andere betrokken partijen zoals de netgebruikers en de regulatoren. Als aanzet hiertoe organiseert het Directiecomité een zesmaandelijks overleg met de onafhankelijke bestuurders van de transmissienetbeheerder.

In dit kader en op grond van de protocollen van 30 mei en 8 oktober 2001, gesloten tussen de Belgische Staat, ELECTRABEL N.V., SPE N.V., CPTE C.V.B.A. en Publi-T C.V.B.A.67, werden nagenoeg 16,8 miljoen aandelen in het bezit van ELECTRABEL N.V. en SPE N.V., of 40% van alle bestaande aandelen, overgedragen. ELEKTRICITEIT

Tegelijk met deze verkoop van bestaande aandelen werden nieuwe ELIA-aandelen uitgegeven, waarvan een deel uitsluitend bestemd was voor de werknemers van ELIA. Na afloop van de intekening op deze nieuwe aandelen, waaraan ook ELECTRABEL N.V. en SPE N.V. konden deelnemen, beliepen de aandelen van deze beide elektriciteitproducenten respectievelijk 27,45% en 2,55% van het maatschappelijk kapitaal van ELIA, tegenover respectievelijk 64,05% en 5,95% vóór de kapitaalverhoging van ELIA. De opbrengst van de verkoop als gevolg van de intekening op de nieuwe aandelen zal de financiële structuur van ELIA versterken, met naleving van de normatieve ratio eigen vermogen/vermogen van derden van 33/67, en dit met het oog op de financiering van de grensoverschrijdende capaciteiten en de infrastructuren in België68.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

Eind 2005 werd het Directiecomité op de hoogte gebracht van het feit dat één van de onafhankelijke bestuurders ontslagnemend was en dat de benoemingsprocedure voor een nieuwe onafhankelijke bestuurder bijgevolg lopende was. Aangezien artikel 9, §2, van de elektriciteitswet echter inmiddels gewijzigd werd door de wet van 1 juni 2005, zal het Directiecomité enkel a posteriori een advies kunnen geven, namelijk nadat de persoon benoemd zal zijn door het bevoegde orgaan van de transmissienetbeheerder. Daarnaast bracht de voornoemde wet van 1 juni 2005 ook nog een aantal andere wijzigingen aan aan de corporate governance-bepalingen vervat in de elektriciteitswet, zoals de onafhankelijkheidsvereisten van de transmissienetbeheerder en de samenstelling van zijn raad van bestuur en zijn directiecomité. Verder bracht het Directiecomité in 2005 eveneens twee adviezen70 uit over de hernieuwing van het mandaat van de twee commissarissen bij ELIA.

��

��

��

��

��

��

67

Jaarverslag 2002, Deel 1, punt 3.3.1. tevens de prospectus van ELIA met betrekking tot het aanbod van ELECTRABEL N.V. en SPE N.V. tot verkoop van bestaande aandelen en het aanbod tot inschrijving op nieuw uitgegeven aandelen van ELIA, beschikbaar op www.elia.be.

68 Zie

18

69 70

Adviezen (A)050504-CDC-422 tot 432. Adviezen (A)050203-CDC-393 en 394.


2.6.2.2. Het technisch reglement

2.6.2.2.2. De heropbouwcode

2.6.2.2.1. De algemene voorwaarden van de aansluitingscontracten, de contracten van toegangsverantwoordelijke en de toegangscontracten

De transmissienetbeheerder dient een heropbouwcode op te stellen die onder meer de operationele procedures vastlegt die door de toegangsverantwoordelijken, de netgebruikers en de andere netbeheerders toegepast dienen te worden wanneer het elektrische systeem na een gehele of gedeeltelijke uitval, heropgebouwd moet worden.

Na de afkeuring in 2004 van de eerste versie van de algemene voorwaarden van het aansluitingscontract van ELIA71, heeft deze laatste in september 2005 een nieuwe versie aan het Directiecomité voorgelegd. Het Directiecomité zag zich echter opnieuw genoodzaakt om de algemene voorwaarden in zijn geheel af te keuren72, onder meer omdat, ten eerste, (het niveau van) de dienstverlening door ELIA met betrekking tot het beheer, en, desgevallend, de verwezenlijking van de aansluitingsinstallaties niet gespecificeerd is, omdat, ten tweede, de tarifering onvoldoende is uitgewerkt ingeval het beheer van de aansluiting wordt toevertrouwd aan de netgebruiker en, ten derde, omdat het aansluitingscontract geen (duidelijke) regeling bevat voor de situaties waar meerdere netgebruikers via één aansluiting aangesloten zijn op het transmissienet. Verder heeft het Directiecomité beslist om, onder zekere voorwaarden, de door ELIA aangebrachte wijzigingen aan bepaalde algemene voorwaarden van de contracten van toegangsverantwoordelijke goed te keuren73. Deze wijzigingen waren ingegeven door het instellen van een systeem van expliciete veilingen in de twee richtingen op de koppelverbinding tussen België en Frankrijk. Deze wijzigingen werden goedgekeurd op voorwaarde dat ELIA de mogelijkheden die de toegangsverantwoordelijken hebben om onevenwichten te vermijden of te corrigeren en de regels, voorwaarden en informatie betreffende het voorgestelde veilingmechanisme op haar website publiceert. Daarnaast dient ELIA de toegangsverantwoordelijken ook rechtstreeks op de hoogte te brengen van deze informatie. Een aspect van deze voorwaarden werd gewijzigd door de beslissing van 1 december 200574. Tenslotte heeft het Directiecomité ook nog een aantal kleine wijzigingen aan de algemene voorwaarden van het toegangscontract goedgekeurd75. Deze wijzigingen werden door ELIA voorgesteld en hebben tot doel de bepalingen van dit contract in overeenstemming te brengen met de methodologie voor de tarifering voor lokale productie, zoals goedgekeurd door het Directiecomité op 8 september 2005.

Eind 2003 heeft ELIA een ontwerp van heropbouwcode ter raadpleging aan het Directiecomité voorgelegd dat hierover in februari 2004 een advies heeft uitgebracht76. Op 22 april 2005 heeft ELIA de definitieve versie van de heropbouwcode meegedeeld aan het Directiecomité. Deze versie hield rekening met bepaalde opmerkingen van het Directiecomité, onder meer wat betreft het opnemen van de operationele procedures die van toepassing zijn op de distributienetbeheerders en de betrokken netgebruikers.

2.6.2.2.3. De reddingscode en het afschakelplan

De transmissienetbeheerder dient de reddingscode op te stellen en deze aan de CREG mee te delen. Deze code bepaalt onder meer de operationele procedures die toepasselijk zijn voor de toegangsverantwoordelijken, de netgebruikers en de andere netbeheerders en dit met het oog op het waarborgen van de veiligheid, de betrouwbaarheid en de efficiëntie van het net. In het kader van de reddingscode stelt de Minister van Energie, op voorstel van de netbeheerder en na advies van de CREG, het afschakelplan vast. In juli 2003 bracht het Directiecomité een advies uit over het voorstel van afschakelplan opgesteld door ELIA77. Bij ministerieel besluit van 3 juni 200578 legde de Minister van Energie het afschakelplan van het transmissienet van elektriciteit vast. Op 5 december 2005 deelde ELIA een nieuwe versie van de reddingscode mee aan het Directiecomité.

2.6.2.2.4. Het reservevermogen

De transmissienetbeheerder, ELIA, dient het primair, secundair en tertiair reservevermogen te evalueren en te bepalen dat bijdraagt tot het waarborgen van de veiligheid, de betrouwbaarheid en de efficiëntie van het transmissienet in de regelzone. Hij dient zijn evaluatiemethode en het resultaat ervan ter goedkeuring mee te delen aan de CREG.

71

76

72

77

Jaarverslag 2004, Deel 2, punt 2.2.2.1. Beslissing (B)051020-CDC-478/1. 73 Beslissing (B) 051117-CDC-492. 74 Beslissing (B)051201-CDC-494, zie Deel 1, punt 2.6.2.4., van dit verslag. 75 Beslissing (B)051201-CDC-495.


ELEKTRICITEIT

De algemene voorwaarden van de aansluitingscontracten, de contracten van toegangsverantwoordelijke en de toegangscontracten die door de transmissienetbeheerder aan de netgebruikers worden aangeboden, evenals de wijzigingen ervan, dienen door het Directiecomité goedgekeurd te worden.

Jaarverslag 2004, Deel 2, punt 2.2.2.2. Jaarverslag 2003, Deel 1, punt 2.2.3. 78 Ministerieel besluit van 3 juni 2005 tot vaststelling van het afschakelplan van het transmissienet van elektriciteit (Belgisch Staatsblad van 18 augustus 2005).

19

Op 26 mei 2005 keurde het Directiecomité de evaluatiemethode voor de bepaling van het primair, secundair en tertiair reservevermogen en de toepassing ervan voor 2006 goed79.

2.6.2.2.5. De compensatie van de kwartuuronevenwichten

ELEKTRICITEIT

Het mechanisme voor de compensatie van de kwartuuronevenwichten dat tot eind 2005 in werking bleef, werd door velen beschouwd als een rem op de komst van nieuwe spelers op de Belgische elektriciteitsmarkt. Als gevolg van een aantal vergaderingen werd ELIA door het Directiecomité verzocht om het een voorstel te bezorgen betreffende nieuwe marktwerkingregels ter compensatie van de kwartuuronevenwichten. Het voorgestelde nieuwe mechanisme heeft betrekking op de marktregels die de reservatie en de activering van het reservevermogen bestemd voor het compenseren van de kwartuuronevenwichten regelen en wordt verondersteld de kleinere producenten toe te laten om eveneens deel te nemen aan de diensten voor het compenseren van de kwartuuronevenwichten. Verder bevat het regels om gaming te ontmoedigen. En ten slotte werd het zodanig opgevat dat het zonder al te veel moeilijkheden geïntegreerd kan worden in de mechanismen van de buurlanden, in het vooruitzicht van de oprichting van een regionale Noordwest-Europese markt die onontbeerlijk is voor de ontwikkeling van de mededinging op nationaal vlak. Tijdens zijn vergadering van 22 december 2005 besliste het Directiecomité80 om het voorstel van ELIA, dat vanaf 1 januari 2006 van kracht zal zijn, goed te keuren, mits onder andere een verbetering van de regels inzake transparantie en marktinformatie en op voorwaarde dat de transmissienetbeheerder een monitoring tot stand brengt.

2.6.2.3. Het ontwikkelingsplan

De transmissienetbeheerder dient, in overleg met de CREG, een ontwikkelingsplan voor het transmissienet op te stellen dat aan de goedkeuring van de Minister van Energie is onderworpen.

• de basishypothese in verband met de centrale productie die afwijkt van het aanbevolen investeringsbeleid dat in het voorstel van indicatief programma van de productiemiddelen voor elektriciteit 2005-2014 83 voorzien wordt; • het voorwaardelijk karakter van sommige investeringen en het ontbreken van een budgetraming voor verschillende investeringen die voorzien worden tegen 2008; • de keuze van bepaalde scenario’s die gebruikt werden om het net te dimensioneren; meer bepaald het scenario dat een import van 3700 MW in België voorziet tegen 2008 wordt niet erg realistisch geacht, en het ontbreken van een scenario dat import met een belangrijke transit combineert. Op 16 september 2005 heeft ELIA het ontwikkelingsplan voor het transmissienet 2005-2012 ter goedkeuring aan de Minister van Energie voorgelegd. Dit plan houdt in zekere mate rekening met de opmerkingen van het Directiecomité. De belangrijkste tekortkomingen werden echter niet verholpen. Op 15 december 2005 heeft de Minister van Energie het ontwikkelingsplan voor het transmissienet 2005-2012 van ELIA, met inachtneming van een aantal opmerkingen, goedgekeurd. Op wettelijk vlak wijzigt de wet van 1 juni 2005 artikel 13 van de elektriciteitswet en voorziet dat het ontwikkelingsplan voor het transmissienet zal opgesteld worden door de transmissienetbeheerder in samenwerking met de Algemene Directie Energie en het Federaal Planbureau en dat het voor advies zal voorgelegd worden aan de CREG84.

2.6.2.4. Het beheer van de beschikbare capaciteit op de koppelverbindingen met het buitenland

In het kader van dit overleg heeft ELIA op 15 juli 2005 een ontwerp van ontwikkelingsplan voor het transmissienet 2005-2012 aan de CREG overgemaakt. Het Directiecomité heeft een nota81 uitgebracht over het ontwerp en deze overgemaakt aan de Algemene Raad die de algemene opmerkingen vervat in de voornoemde nota heeft bevestigd 82.

Ingevolge een arrest van het Europese Hof van Justitie85 heeft de Nederlandse netbeheerder TenneT besloten om vanaf september 2005 geen capaciteit meer bij voorrang toe te kennen aan het historische contract tussen Electricité de France (EDF) en Nederlands Elektriciteit Administratiekantoor (NEA). ELIA en RTE, de Franse netbeheerder, hebben bijgevolg de feitelijke opheffing van de voorrang toegekend aan het betreffende historische contract, vastgesteld. De aldus vrijgekomen capaciteit van Frankrijk naar België werd overgedragen naar de maande-

79

84

Beslissing (B)050526-CDC-438. Beslissing (B)051222-CDC-499. 81 Nota (Z)050817-CDC-457. 82 Advies AR140905-025, Deel 3, punt 2.1., van dit verslag. 83 Voorstel (C)050120-CREG-388, zie Deel 1, punt 2.5.2. van dit verslag. 80

20

De belangrijkste opmerkingen van het Directiecomité betreffen:

Belgisch Staatsblad van 14 juni 2005. Op 31 december 2005 was deze wijziging nog niet in werking getreden. 85 H.v.J., Vereniging voor Energie, Milieu en Water, Amsterdam Power Exchange Spotmarke BV, Eneco NV c/ Directeur van de Dienst uitvoering en toezicht energie, zaak C-17/03, 7 juni 2005, Rec. 2005, p. 00.


In december 2005, in afwachting van de definitieve goedkeuringsbeslissing, heeft het Directiecomité toegestemd 86 in de voorlopige inwerkingstelling van een nieuw mechanisme voor capaciteitsallocatie en congestiebeheer op de Frans-Belgische grens op basis van veilingen. Door deze beslissing heeft het Directiecomité tevens de prioritaire toekenning van capaciteit aan de historische contracten, te weten de langetermijncontracten gesloten vóór de inwerkingtreding van de eerste Europese elektriciteitsrichtlijn van 1996, afgeschaft. Deze maatregel beoogt het voornoemde contract tussen EDF en NEA en het contract tussen EDF enerzijds en ELECTRABEL N.V. en SPE N.V. anderzijds met betrekking tot de invoer in België van hun deel van de energie opgewekt door de kerncentrale van Chooz B (in Frankrijk). De beslissing bevat bovendien elementen in verband met de maximalisering van de aan de markt toe te kennen capaciteit, de transparantie, de monitoring van de allocatie en en de beperking van de capaciteit die door een marktspeler kan gevraagd worden in de richting FrankrijkBelgië.

Het Directiecomité trof eveneens een gelijkaardige beslissing87 in december 2005 met betrekking tot de BelgischNederlandse grens, die onder andere de voorlopige toelating om het bestaande veilingmechanisme toe te passen en de afschaffing van de voorrang verleend aan het contract tussen EDF en NEA inhield. Op 7 december 2005 ten slotte publiceerden de Belgische, Franse en Nederlandse regulatoren een stappenplan met betrekking tot de integratie van de elektriciteitsmarkten van de drie landen, dat onder meer handelt over het beheer van de capaciteit tusen deze drie landen88. Deze gebeurtenissen zouden moeten bijdragen tot een significante verbetering van de grensoverschrijdende uitwisselingsvoorwaarden, tot een toename van de invoercapaciteit vanuit Frankrijk en tot de openstelling van de Belgische elektriciteitsmarkt.

ELEKTRICITEIT

lijkse capaciteitsallocatie. Wat de Belgisch-Nederlandse grens betreft, werd de vrijgekomen capaciteit overgedragen naar de dagelijkse capaciteitsallocatie.

Figuur 6 hieronder toont de duidelijke toename, in de loop van de laatste maanden van 2005, van de op maandbasis toegewezen capaciteit als gevolg van de afschaffing van de voorrang verleend aan het historisch contract EDF/NEA (vanaf september) en de versterking van de koppelverbinding (december).

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

86

Beslissing (B)051201-CDC-494. Beslissing (B)051222-CDC-502. 88 Deel 1, punt 2.4.2., van dit verslag. 87


21

2.6.2.5. De evolutie van de buitenlandse handel

De netto invoer van elektriciteit in België bedroeg nagenoeg 6,2 TWh in 2005 89, een daling met zowat 1,6 TWh ten opzichte van 2004. Deze dalende tendens is het gevolg van de fysische invoer van 14,2 TWh, iets minder dan wat werd vastgesteld in 2004, en van de fysische uitvoer van 8,0 TWh tegen slechts 6,8 TWh in 2004.

ELEKTRICITEIT

Een belangrijk deel van de waargenomen energiestromen komt voort uit grensoverschrijdende transits van elektriciteit doorheen het Belgische net. De fysische transits vertegenwoordigden volgens ELIA ongeveer 6,2 TWh90 in 2005. Ter vergelijking: in 2004 bedroegen de grensoverschrijdende transits nagenoeg 5,0 TWh. Door hun willekeurig karakter ten gevolge van “loop flows” veroorzaken de onaangekondigde fysische transits ernstige exploitatie- en veiligheidsproblemen en beperken ze hierdoor de beschikbare capaciteit op de koppelverbindingen. Wat de belangrijkste uitbreidingen van het transmissienet betreft, heeft ELIA in november 2005 het tweede draadstel van de 380 kV-verbinding tussen Mastaing (in Frankrijk) en Avelgem in dienst gesteld, waardoor de koppelverbindingscapaciteit tussen Frankrijk en België met zowat 700 MW toeneemt.

2.6.3. De transmissienettarieven voor elektriciteit 2.6.3.1. De tariefmethodologie

Inzake nettoegang voorziet de Belgische wetgeving in een gereguleerde toegang tot het transmissienet van elektriciteit. De CREG werd in dat verband gemachtigd tot het goedkeuren van de transmissienettarieven voorgesteld door de transmissienetbeheerder. Conform de van kracht zijnde goedkeuringsprocedure, berust het vaststellen van de transmissienettarieven op de cost plus methode: mits zijn kosten reëel en redelijk zijn (onder andere in vergelijking met die van een gelijkaardige onderneming) kan de netbeheerder het geheel van zijn exploitatiekosten evenals een billijke winstmarge als vergoeding voor het kapitaal geinvesteerd in het net, recupereren via zijn transmissienettarieven. Het redelijk karakter van deze kosten en het billijk karakter van de winstmarge worden door het Directiecomité geëvalueerd aan de hand van een dubbele controle:

(b) een controle ex-post, op basis van de reële kosten Het Directiecomité is ermee belast in het jaar t vast te stellen of de tijdens het jaar t-1 toegepaste tarieven al dan niet geresulteerd hebben in een bonus of een malus. De berekeningsmethode die het Directiecomité gebruikt om een eventuele bonus/malus vast te stellen, is dezelfde gebleven als die voor het bepalen van de eventuele bonus/ malus die resulteerde uit de toepassing van de tarieven gedurende het exploitatiejaar 2003. Wat de elektriciteitssector betreft, kan enkel de fractie van het batige verschil tussen de goedgekeurde gebudgetteerde werkingskosten en de goedgekeurde reële werkingskosten, die het resultaat is van een actieve kostenbeheersing, aanleiding geven tot een bonus; de helft daarvan wordt in mindering gebracht van de tarieven van het jaar volgend op dat van de vaststelling ervan. Indien de verschillen tussen de gebudgetteerde kosten en de reële kosten niet tot het vaststellen van een bonus in de voormelde zin leiden, zal er enkel sprake zijn van een exploitatieoverschot of -tekort, dat, desgevallend, zal verrekend worden in de tarieven van het jaar volgend op de vaststelling ervan. Tot slot herdefiniëren de in 2005 goedgekeurde wetsbepalingen de in de toekomst toe te passen tariefmethodologie91.

2.6.3.2. De tarieven voor 2004

De transmissienetbeheerder moet, vóór 30 september van het lopende jaar t, zijn tariefvoorstel voor het volgende exploitatiejaar t+1 ter goedkeuring aan het Directiecomité

Op 24 maart 2005 heeft het Directiecomité een verslag opgesteld over de transmissienettarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 92. Op procedureel vlak wordt in dit verslag vastgesteld dat zowel de door de wetgever bepaalde als de door de regulator zelf ontwikkelde procedures door de netbeheerder en door de regulator op een correcte wijze zijn gevolgd. Daarnaast benadrukt het Directiecomité andermaal de wenselijkheid van meerjarentarieven, niet alleen omwille van de zware werklast voor de netbeheerder en de regulator, maar ook om het voeren van een langetermijnstrategie door de marktspelers te vergemakkelijken. Op inhoudelijk vlak stelde het Directiecomité vast dat de netbeheerder zich onvoldoende kon verzoenen met de door haar geformuleerde vragen tot aanpassing waardoor de goedgekeurde transmissienetta-

89

91

(a) een controle ex-ante, op basis van de gebudgetteerde kosten

Beroepsfederatie van Producenten en Verdelers van Elektriciteit in België, Statistieken 2004, voorlopige gegevens - Januari 2005. 90 Berekeningsmethode ETSO.

22

voorleggen. De procedure voor het goedkeuren van de tarieven impliceert dat deze moet afgesloten worden vóór 31 december van het jaar t. Het Directiecomité kan echter voorlopige tarieven opleggen voor een hernieuwbare periode van drie maanden. Tevens legt het Directiecomité de Minister van Energie tijdens het lopende jaar t een verslag voor over de tarieven die gedurende het voorgaande exploitatiejaar werden toegepast.

92

Deel 1, punt 2.6.3.5., van dit verslag. Verslag TE2004-1.


rieven een voorlopig (telkens geldig voor drie maanden) en opgelegd karakter hadden. Tenslotte heeft de blijvende kritische beoordeling door het Directiecomité van het redelijk karakter van de kosten en van het billijk karakter van de vergoeding van het geïnvesteerd kapitaal ook in 2004 tot een beduidende kostenverlaging voor de gebruikers geleid: deze kon voor representatieve typeklanten op 32 tot 37% geraamd worden ten overstaan van de eerste negen maanden van het jaar 2002.

- gedurende het exploitatiejaar 2006 - gedurende het exploitatiejaar 2007 - gedurende het exploitatiejaar 2008 - gedurende het exploitatiejaar 2009 - gedurende het exploitatiejaar 2010

€ 9.780.913,19 € 9.780.913,19 € 23.780.913,19 € 23.780.913,18 € 23.780.913,18


Voor de organisatie van de toegang tot het transmissienet en de goede werking van de elektriciteitsmarkt is de tarifering van de transmissie van elektriciteit van cruciaal belang. Het opleggen van inadequate toegangstarieven kan immers een bron van concurrentievervalsing zijn.

Het Directiecomité heeft daarnaast ook vastgesteld dat de toepassing van deze voorlopige en opgelegde tarieven in het exploitatiejaar 2004 in hoofde van ELIA aanleiding heeft gegeven tot zowel een exploitatieoverschot als tot een bonus. Het gedeelte van het verschil tussen de goedgekeurde gebudgetteerde werkingskosten en de goedgekeurde reële werkingskosten van een bepaald exploitatiejaar dat voortvloeit uit een actieve kostenbeheersing door de netbeheerder, wordt door het Directiecomité als een bonus beschouwd. Het gedeelte van dit verschil dat niet voorvloeit uit een actieve kostenbeheersing, wordt beschouwd als een exploitatieoverschot of -tekort. Voor het exploitatiejaar 2004 heeft het Directiecomité bij de transmissienetbeheerder een bonus vastgesteld die 0,89% van de omzet voor het jaar 2004 bedraagt. De helft van deze bonus wordt in mindering gebracht van de tarieven voor 2006. Het Directiecomité besliste eveneens om een bedrag van € 28.000.000,00 van het exploitatieoverschot 2004 te gebruiken om de overgang op het gebied van het inningmechanisme van de federale bijdrage te financieren93. Het saldo van € 90.904.565,83 zal als volgt afgetrokken worden van de kosten van de volgende jaren:

ELEKTRICITEIT

In 2004 94 had het Directiecomité voorlopige transmissienettarieven opgelegd voor een termijn van drie maanden, met ingang van 1 januari 2005. Bij gebrek aan nieuwe informatie overhandigd door de transmissienetbeheerder, besliste het Directiecomité deze voorlopige tarieven telkens voor een periode van drie maanden te hernieuwen, vanaf respectievelijk 1 april, 1 juli en 1 oktober 2005. De transmissienettarieven zijn tussen de eerste negen maanden van 2002 en 2005 continu gedaald. De tariefvermindering voor deze periode varieert tussen 39,99% en 44,34%. Ten opzichte van 2004 bedraagt de tariefvermindering tussen 9,01% en 12,88% in functie van het beschouwde afnameprofiel. Deze tariefverminderingen vloeien hoofdzakelijk voort uit de controles uitgevoerd door het Directiecomité en de daling van de intrestvoet op lange termijn.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

93 94

Zie ook Deel 3, punt 5.1., van dit verslag. Jaarverslag 2004, Deel 2, punt 2.3.1.2.


23


ELIA heeft op 30 september 2005, binnen de wettelijke termijn, een tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006 ingediend. Dit voorstel bevatte onder meer een aanpassing van de tarifering voor afname door klanten die van de aanwezigheid van een lokale productie kunnen genieten, hetgeen reeds voordien door het Directiecomité was goedgekeurd.

ELEKTRICITEIT

Het Directiecomité heeft beslist om het tariefvoorstel af te wijzen en stelde de te vervullen voorwaarden vast om zijn goedkeuring te verkrijgen. Aangezien het aangepaste tariefvoorstel dat werd ingediend door ELIA niet voldoende aan deze voorwaarden beantwoordde, hoof zakelijk voor wat de berekening van de billijke vergoeding op het geïnvesteerd kapitaal betreft, de financiële kosten en de kost van bepaalde ondersteunende diensten, heeft het Directiecomité beslist om voorlopige transmissienettarieven op te leggen voor een duur van drie maanden, met ingang vanaf 1 januari 2006. Ten overstaan van het tariefniveau van het exploitatiejaar 2005, houden deze voorlopige tarieven voor 2006 verdere tariefdalingen in, gaande van 5,72 tot 11,49%, afhankelijk van het spanningsniveau. Het Directiecomité heeft zich in zijn beslissing tevens uitgesproken over de redelijke prijs van bepaalde ondersteunende diensten. Als gevolg hiervan heeft ELIA enerzijds de mogelijke leveranciers van deze diensten hierover geïnformeerd en anderzijds de Minister van Energie ingelicht in het kader van artikel 4, §1, van het koninklijk besluit van 11 oktober 2002 met betrekking tot de openbare dienstverplichtingen in de elektriciteitsmarkt. Op vraag van de Minister van Energie heeft het Directiecomité, na overleg met de transmissienetbeheerder, een verslag 95 opgesteld met daarin zowel de elementen die aan de basis liggen van de door ELIA gesignaleerde onmogelijkheid om ondersteunende diensten aan een redelijke prijs te leveren tijdens het exploitatiejaar 2006, als zijn aanbevelingen terzake.

2.6.3.5. De wijzigingen van het reglementair kader

De wet van 1 juni 2005 wijzigt in belangrijke mate de sinds 2002 toegepaste tariefbepalingen96. De meest significante wijzigingen inzake de tarieven kunnen als volgt worden samengevat: • de transmissienetbeheerder zal de CREG een voorstel van meerjarentarieven ter goedkeuring moeten voorleggen op basis van een totaal inkomen, vastgesteld voor een regulatoire periode van vier jaar – en niet meer van

één jaar – om de transmissienettarieven te bepalen die voor een overeenkomstige periode zullen gelden. Dit totale inkomen dekt het geheel van de kosten die nodig zijn voor de vervulling van de wettelijke taken door de netbeheerder, de afschrijvingen, de billijke marge, de openbare dienstverplichtingen en de toeslagen; • de netbeheerder zal in de regulatoire periode een geactualiseerd tariefvoorstel over nieuwe diensten en/of de aanpassing van bestaande diensten ter goedkeuring aan de CREG kunnen voorleggen en/of indien zich uitzonderlijke omstandigheden onafhankelijk van de wil van de beheerder voordoen, een gemotiveerde vraag voor herziening van de regels tot bepaling van het totale inkomen; • het saldo tussen de reële en geraamde niet-beheersbare kosten en/of tussen de reële en geraamde verkoopsvolumes zal bepaald worden door de netbeheerder en de verdeling ervan wordt vastgesteld in de Ministerraad. De voornoemde wet van 1 juni 2005 bepaalt ook dat de Koning het toepassingsgebied van deze wijzigingen kan uitbreiden tot de tarieven voor de distributienetten, de lokale of regionale transmissienetten. Op 3 februari 2005 bracht het Directiecomité op verzoek van de Minister van Energie een advies uit over het ontwerp van koninklijk besluit betreffende sommige evaluatieregels die van toepassing zijn op de transport- en distributieondernemingen voor gas en elektriciteit97. Dit ontwerp verkort de afschrijvingstermijnen voor kabels, lijnen en leidingen van de beheerders van elektriciteitstransmissie- en elektriciteitsdistributienetten enerzijds en van de gasvervoers- en gasdistributienetten anderzijds. Op basis van het onderzoek van de behandelde juridische en procedurele aspecten, ziet het Directiecomité geen enkele reden die de in het ontwerp van koninklijk besluit voorziene verkorting van de afschrijvingstermijnen rechtvaardigt. De technische en economische factoren, zoals de technische levensduur, de onderzoeksresultaten van deskundigen, de autofinancieringsmogelijkheden en de toegang tot de kapitaalmarkten rechtvaardigen volgens het Directiecomité evenmin een dergelijke verkorting. Het Directiecomité meent dat de afschrijvingspercentages, die de kost bepalen die in de tarieven mag verrekend worden, deel uitmaken van een groter geheel. Zo hebben langere afschrijvingstermijnen onder meer een gunstige invloed op de waarde van de geïnvesteerde kapitalen (GIK) die de basis vormen voor de berekening van de billijke vergoeding. Overigens stelt het Directiecomité vast dat het hanteren van kortere afschrijvingstermijnen zou kunnen leiden tot een tariefverhoging van 2 tot 8%, hetgeen op zijn beurt

95

Verslag (RA)051226-CDC-501. Belgisch Staatsblad van 14 juni 2005. Op 31 december 2005 waren deze wijzigingen nog niet in werking getreden. 97 Advies (A)050203-CDC-389. 96

24


Op 27 april 2005 bracht de Algemene Raad op zijn beurt een advies uit waarin hij vraagt het ontwerp van koninklijk besluit niet uit te vaardigen98. In zijn addendum van 4 mei 2005 99 bij het advies van 3 februari 2005 voegde het Directiecomité een aantal bedenkingen en juridische elementen toe ter staving van zijn besluitvorming en van deze van de Algemene Raad.

Behalve twee distributienetbeheerders die een exploitatietekort vertoonden, zullen alle andere hun tarieven voor het exploitatiejaar 2006 met een bedrag van 0 tot 29,3 miljoen euro zien verminderen. Op 30 maart 2005 bracht het Directiecomité een verslag uit over de distributienettarieven die in de loop van het exploitatiejaar 2004 werden toegepast102. Dit verslag geeft een overzicht van het verloop van de procedure die heeft geleid tot de goedkeuring van de tarieven van de distributienetbeheerders voor het jaar 2004. Verder geeft het de punten aan waarop het Directiecomité de tariefvoorstellen liet aanpassen, opdat ze beter zouden voldoen aan de criteria vastgelegd in de elektriciteitswet en in het koninklijk besluit van 11 juli 2002. Ten slotte bundelt het alle goedgekeurde tarieven en legt het aan de hand van typeklanten uit wat de tarieven betekenen voor de klanten.

ELEKTRICITEIT

een ongunstige invloed zou hebben op de concurrentiepositie van de ondernemingen en op de koopkracht van de gezinnen, maar ook de facto voor nieuwe marktspelers de toegang tot het transmissienet zou belemmeren. Het Directiecomité wijst tevens op de verwachte prijsstijging van de aandelen van de betrokken ondernemingen, waardoor nieuwe aandeelhouders een hogere prijs zullen moeten betalen. Om deze redenen bracht het Directiecomité dan ook een ongunstig advies uit over het betreffende ontwerp van koninklijk besluit.


2.7. De elektriciteitsdistributie 2.7.1. De tarificatie van de vrijgemaakte markt 2.7.1.1. De tariefmethodologie

De toegang tot de distributienetten van elektriciteit wordt geregeld volgens dezelfde tariefprincipes als diegene die van toepassing zijn op de toegang tot het transmissienet van elektriciteit100. De in 2005 goedgekeurde wetsbepalingen herdefiniëren de tariefmethodologie die in de toekomst toegepast zal moeten worden voor de tarificatie van de elektriciteitsdistributie101.


Het onderzoek van de jaarverslagen van de distributienetbeheerders met betrekking tot het exploitatiejaar 2004 werd aangevuld met controles ter plaatse van de rekeningen en de boekhoudkundige organisatie van de distributienetbeheerders. Deze controles werden uitgevoerd door personeelsleden van de CREG. Als gevolg van dit grondige onderzoek in verband met de elektriciteitsdistributie stelde het Directiecomité geen bonus of malus vast, maar enkel exploitatieoverschotten of -tekorten. Zo werd een totaal bedrag van € 127.221.716,19 in mindering gebracht van de tarieven voor het jaar 2006. 98

Advies CG150605-021, Deel 3, punt 2.1., van dit verslag. CREG, Addendum van 4 mei 2005 betreffende het advies (A)050203-CDC-389. 100 Deel 1, punt 2.6.3.1., van dit verslag. 101 Deel 1, punt 2.7.1.5., van dit verslag. 102 Verslag TE2004-2. 103 Zie ook Jaarverslag 2004, Deel 2, punt 2.3.2.2. Het onderzoek van de tariefvoorstellen voor 2005 had voor elf distributienetbeheerders geleid tot een beslissing tot goedkeuring van de tarieven voor het jaar 2005 en voor vijftien andere tot het opleggen van voorlopige tarieven voor een periode van drie maanden te rekenen vanaf 1 januari 2005. 99


Het Directiecomité hernieuwde voor periodes van drie maanden, te rekenen vanaf respectievelijk 1 april, 1 juli en 1 oktober 2005103, de voorlopige tarieven die in december 2004 werden goedgekeurd voor het eerste kwartaal van het jaar 2005. De tarieven voor het jaar 2005 bleken gemiddeld en voor het merendeel van de distributienetbeheerders gevoelig lager te liggen dan die voor de jaren 2003 en 2004. Deze tariefdaling werd onder meer mogelijk gemaakt door de controles op het niveau van de kosten die het Directiecomité uitvoerde voor elke distributienetbeheerder. Vanaf het exploitatiejaar 2005 werd eveneens gebruik gemaakt van een benchmarking-techniek waarbij het redelijk karakter van de door de distributienetbeheerders aangehaalde kosten werd beoordeeld, enerzijds in het licht van hun reële kosten van het exploitatiejaar 2003 en anderzijds aan de hand van een vergelijkende studie over de efficiëntie van de distributienetbeheerders, gemeten met behulp van het Data Envelopment Analysis model104. Onder de andere factoren die de kostendaling beïnvloedden, dienen in het bijzonder vermeld enerzijds de besparingsmaatregelen voor bijkomende kosten, die in het werk werden gesteld op initiatief van de distributienetbeheerders en waarvan het Directiecomité de opvolging verzekert, en anderzijds de dalende tendens van het percentage van het gemiddelde rendement van de lineaire obligaties op tien jaar105 (OLO-percentage) dat een rechtstreekse invloed heeft op de vergoeding van het geïnvesteerd kapitaal. 104

Voor meer details over de uitoefening van de benchmarking en de voornaamste resultaten ervan, zie Jaarverslag 2004, Deel 2, punt 3.5.2. 105 Ter vergelijking: het OLO-percentage dat de CREG in aanmerking nam bij haar berekeningen van de vergoeding van de geïnvesteerde kapitalen bedroeg 5,1120% voor het jaar 2003 en 4,1683% voor het jaar 2005.

25

��

ELEKTRICITEIT

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

��

� ��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

26



Tijdens het derde kwartaal van 2005 onderzocht het Directiecomité, volgens de daartoe voorziene procedure, de tariefvoorstellen voor het exploitatiejaar 2006. Dit leidde aanvankelijk tot beslissingen waarbij de goedkeuring werd geweigerd, met vermelding van de punten van het voorstel die dienden aangepast te worden om de goedkeuring van het Directiecomité te bekomen. De aangepaste tariefvoorstellen die vervolgens werden ingediend, hebben voor veertien distributienetbeheerders geleid tot het opleggen van voorlopige tarieven voor een periode van drie maanden te rekenen vanaf 1 januari 2006 en voor de overige twaalf tot een beslissing tot goedkeuring van de tarieven voor het jaar 2006.


Wat betreft de wijzigingen van het reglementair kader aangebracht door de wet van 1 juni 2005 en het advies van het Directiecomité over het ontwerp van koninklijk besluit betreffende sommige evaluatieregels die van toepassing zijn op de transport- en distributieondernemingen voor gas en elektriciteit, wordt de lezer verwezen naar punt 2.6.3.5. van deel 1 van dit verslag.

106

De controleerbare kosten worden gedefinieerd als de totale kost verminderd met (1) belastingen en toeslagen (wegenisretributie inbegrepen), (2) kosten verbonden aan de openbare dienstverplichtingen, (3) transmissiekosten (met inbegrip, in voorkomend geval, van die van de distributienetten upstream van de distributienetbeheerders), (4) in voorkomend geval, kosten verbonden aan de netten van openbare verlichting, (5) kosten van de netverliezen, (6) kosten van de meet- en telactiviteit.


2.7.2. De tarificatie van de captieve markt

2.7.2.1. De tariefmethodologie

De tariefmethodologie die van kracht is op de captieve markt berust op de volgende tariefprincipes: (a) Het dekken van de volledige kosten De tarificatie beoogt de volledige kosten te dekken die verbonden zijn aan de productie, de transmissie en de distributie van elektriciteit, namelijk de kosten van de fossiele en nucleaire brandstoffen van het gecentraliseerde park (met inbegrip van die voor de opwerking en het beheer van radioactief afval), de exploitatiekosten (lonen en diverse materialen) van het gecentraliseerde park en van de distributie- en transmissienetten en de investeringen in de gecentraliseerde productie-eenheden en in de distributie- en transmissienetten, daarbij inbegrepen een vergoeding van het geïnvesteerd kapitaal.

ELEKTRICITEIT

Figuur 7 geeft de evolutie weer van de gebudgetteerde controleerbare106 kosten die werden goedgekeurd door het Directiecomité (in gevolge de ex-ante tariefcontroles) en de reële controleerbare kosten die werden goedgekeurd (in gevolge de ex-post tariefcontroles). Deze grafiek toont aan dat gevoelige kostendalingen werden bereikt tussen 2003 en 2005. Zo zijn, voor de beschouwde periode, de gebudgetteerde controleerbare kosten in reële termen gedaald met nagenoeg 16%, wat neerkomt op een gemiddelde daling op jaarbasis van om en nabij 8%. Ingevolge het onderzoek van de tariefvoorstellen voor het exploitatiejaar 2006, zouden de controleerbare kosten gebudgetteerd voor dit jaar ongeveer € 1.034.000.000,00107 moeten bedragen, wat neerkomt op een bijkomende daling van 7% ten opzichte van de kosten gebudgetteerd voor het jaar 2005.

(b) Het tot uiting brengen van de kostenstructuur De kosten voor de productie, de transmissie en de distributie van elektriciteit die via de tarieven moeten teruggewonnen worden, kunnen in drie grote soorten worden onderverdeeld, namelijk: de kosten onafhankelijk van de elektriciteitsafnames (zoals die van meting, meteropname en facturering); de kosten verbonden aan het maximale afnamedebiet dat de capaciteit bepaalt die de kabel of leiding die een installatie voedt, moet hebben, alsook de omvang van de netten en de transformatieposten; en de kosten in verhouding tot de verbruikte energie, waaronder de kosten van de verbruikte brandstoffen. Deze drieledige kostenstructuur komt tot uiting in de uiteenlopende tarieven, rekening houdend met de gemiddelde afnamekarakteristieken van de grote groepen verbruikers. (c) Het volgen van de kostenevolutie Om een correcte dekking van de volledige kosten en een verantwoorde aanpassing van de elektriciteitsprijzen te waarborgen, berekent het Directiecomité op maandbasis de waarden van de revisieparameters Nc en Ne, die respectievelijk de kostenevolutie van de in de gecentraliseerde productie-eenheden gebruikte brandstoffen en de evolutie van de overige componenten van de kostprijs van de elektriciteit weergeven. Deze parameters, evenals de tarieven die op de captieve markt gelden, vormen het onderwerp van maandelijkse publicaties in het Belgisch Staatsblad en op de website van de CREG. 107

Bedrag uitgedrukt tegen constante prijs van 2003.

27

2.7.2.2. De evolutie van de tarieven

voorwaarden inzake de aansluiting op en de toegang tot nationale netwerken, inclusief de transmissie- en distributienettarieven, en de voorwaarden inzake de verstrekking van balanceringsdiensten. De bepaling in het wetsontwerp op grond waarvan het Hof van Beroep te Brussel volheid van rechtsmacht heeft inzake het

In 2005 werd de evolutie van de prijzen gekenmerkt door de sterke stijging van de kosten van de fossiele brandstoffen. Deze stijging komt duidelijk tot uiting in de toename van parameter Nc – hoewel afgezwakt omdat meer dan de helft van de �� elektriciteitsproductie verzekerd �� wordt door kerncentrales – en in de, weliswaar geringere, toe�� name van parameter Ne. ��

ELEKTRICITEIT

�� De sinds 2003 waargenomen ta�� riefverhogingen werden al bij al �� getemperd door het treffen van tariefmaatregelen, waaronder deze �� die werden ingevoerd door de mi�� nisteriële besluiten van 13 mei en �� 8 december 2004 tot wijziging van het ministerieel besluit van 12 de�� cember 2001 houdende vaststelling van de maximumprijzen voor de levering van elektriciteit. Dankzij deze maatregelen zijn de elektriciteitsprijzen in de meeste gevallen lager gebleven dan die van 2001, ondanks de inflatie en de sterke stijging van de prijs van de fossiele brandstoffen.

2.8. De beroepsmogelijkheden tegen de beslissingen van de CREG De Minister van Energie heeft de CREG verzocht een advies uit te brengen over een wetsontwerp tot organisatie van de mogelijkheden tot beroep tegen de beslissingen genomen door de CREG. De wetgever was namelijk van oordeel dat het noodzakelijk was om een versnelde procedure in te voeren tegen beslissingen van de CREG, dit naar het voorbeeld van de financiële en telecommunicatiesector.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

technisch reglement en de tarieven, lijkt dan ook onverenigbaar met de voornoemde artikelen van de richtlijnen. Verder heeft het Directiecomité gewezen op de mogelijke strijdigheid van de bepalingen van het wetsontwerp met het gelijkheidsbeginsel enerzijds en met het vermoeden van wettigheid dat aan elke administratieve handeling kleeft anderzijds. De Algemene Raad deelt de conclusies van de studie van het Directiecomité109, maar daar waar het Directiecomité voorstander is van de price-cap-methodologie ter bestrijding van het moral hazard risico in hoofde van de netbeheerders en de vervoersonderneming, wenst de Algemene Raad geen expliciete keuze te maken over de tariefmethodologie ter bestrijding van dit risico.

Het Directiecomité108 is van mening dat het toekennen van volle rechtsmacht aan het Hof van Beroep te Brussel mogelijks tot problemen zal leiden gelet op het grondwettelijke principe van de scheiding der machten. Het wetsontwerp creëert namelijk de indruk dat het Hof van Beroep te Brussel zich volledig in de plaats van de CREG zal kunnen stellen, terwijl in een analoog arrest inzake telecommunicatie het Hof van Beroep te Brussel zich eerder terughoudend heeft opgesteld om deze volle rechtsmacht op te nemen.

Inmiddels werd de wet van 20 juli 2005 houdende diverse bepalingen110 aangenomen die, dankzij een nieuw artikel 29sexies van de elektriciteitswet en een nieuw artikel 15/23 van de gaswet, de mogelijkheid biedt aan de Ministerraad om, bij gemotiveerd in Ministerraad overlegd besluit, beslissingen inzake tarieven te schorsen. In zijn advies over dit wetsontwerp111 vroeg de Raad van State zich af of een dergelijke vorm van dwangtoezicht wel verenigbaar is met de autonomie van de betrokken dienst. In de voornoemde studie wees het Directiecomité erop dat deze bepaling strijdig is met de elektriciteitsen gasrichtlijn daar waar zij de eindbeslissing inzake de nettarieven onttrekt aan de CREG.

Bovendien heeft het Directiecomité benadrukt dat, op grond van de bepalingen van artikel 23, tweede lid, van de elektriciteitsrichtlijn en van artikel 25, tweede lid, van de gasrichtlijn, de regelgevende instanties verantwoordelijk zijn voor de vaststelling of de aan de inwerkingtreding voorafgaande goedkeuring van tenminste de methoden voor het berekenen of vastleggen van de

De wet van 27 juli 2005112 ten slotte voegt een nieuw hoofdstuk VIbis toe aan de elektriciteitswet en een nieuw hoofdstuk IVsepties aan de gaswet, die twee specifieke beroepen invoeren tegen bepaalde beslissingen van de CREG, enerzijds bij het Hof van Beroep te Brussel, zetelend zoals in kortgeding en anderzijds bij de Raad voor de Mededinging.

108

111

109

112

Studie (F)050608-CDC-416. Deel 3, punt 2.1., van dit verslag. 110 Belgisch Staatsblad van 29 juli 2005. Op 31 december 2005 waren deze wijzigingen nog niet in werking getreden.

28

��

Advies nr. 38.106/1 van 24 februari 2005. Wet van 27 juli 2005 tot organisatie van de mogelijkheden tot beroep tegen de beslissingen van de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (Belgisch Staatsblad van 29 juli 2005). Op 31 december 2005 waren deze wijzigingen nog niet in werking getreden. CREG JAARVERSLAG 2005

De evolutie van de aardgasmarkt

AARDGAS 30


1.1. Verordening 1775/2005

1.3. Het European Gas Regulatory Forum

Verordening (EG) Nr. 1775/2005 van het Europees Parlement en de Raad van 28 september 2005 betreffende de voorwaarden voor de toegang tot aardgastransmissienetten113 beantwoordt aan de oproep van het European Gas Regulatory Forum om de Guidelines for Good TPA Practice for Transmission System Operators (GGP2) in alle lidstaten wettelijk afdwingbaar te maken vanaf 1 juli 2006, zodat een minimumwaarborg voor gelijke markttoegang zou verschaft worden114.

Het European Gas Regulatory Forum of Forum van Madrid is een overlegplatform betreffende de creatie van een interne aardgasmarkt. In 2005 kwam het tweemaal bijeen, in maart en in september, waarbij het naast vertegenwoordigers van de kandidaat-lidstaten en van Noorwegen, Zwitserland en Rusland, ook vertegenwoordigers van de Europese regulatoren, de lidstaten, de Europese Commissie en van alle spelers op de aardgasmarkt bijeenbracht.

De verordening stelt niet-discriminerende regels vast betreffende de toegangsvoorwaarden voor aardgastransmissiesystemen, rekening houdend met de specificiteit van nationale en regionale markten, teneinde de goede werking van de interne gasmarkt te verzekeren. Dit doel omvat onder meer de vaststelling van geharmoniseerde principes betreffende de tarieven voor de toegang tot het net of de methoden voor de berekening daarvan, de instelling van derdentoegangsdiensten, de capaciteitsallocatie en het congestiebeheer, de transparantie-eisen, evenwichtsregels en tarieven voor onevenwicht en de bevordering van capaciteitsverhandeling.

1.2. Het verslag van de Europese Commissie Voor het verslag van de Europese Commissie over de vorderingen die worden gemaakt bij de totstandbrenging van de interne markt voor gas en elektriciteit, wordt de lezer verwezen naar punt 1.1. van deel 1 van dit verslag.

113 114

Publicatieblad van de Europese Unie, nr. L289/1, 3 november 2005. Jaarverslag 2004, Deel 1, punt 1.3.


AARDGAS

1. De Europese aardgasmarkt

De bijeenkomst (bijzondere vergadering) van 18 maart 2005 had als voorwerp het bereiken van een akkoord over de Guidelines for Good TPA Practice for Storage System Operators (GGP-SSO), die minimumvereisten opleggen inzake de toegang van derden tot de opslag. Er werd overeengekomen dat deze richtlijnen van toepassing zouden zijn vanaf 1 april 2005. De regulatoren hebben de opdracht gekregen om de toepassing ervan te controleren en verslag uit te brengen aan het Forum. Tijdens het Forum van september werd een voorlopig verslag voorgesteld en het eindverslag werd meegedeeld aan de Europese Commissie115. Tijdens het Forum van 15 en 16 september 2005 vormden de Common Business Practices (CBPs), dit zijn regels die worden aanbevolen door de European Association for the Streamlining of Energy Exchange-gas (EASEE-gas) voor de Europese gasindustrie, een belangrijk discussiepunt. Het Forum riep de leden op om deze regels in het kader van hun bevoegdheden toe te passen. De belangrijkste regel houdt verband met de standaardspecificaties voor de gaskwaliteit. Sinds de laatste vergadering gaat de aandacht van het Forum voornamelijk uit naar grensoverschrijdende handel in aardgas. In het bijzonder gaat het om de technische en commerciële belemmeringen voor de creatie van een effectieve interne markt voor aardgas, zoals de toewijzing en het beheer van de koppelverbindingscapaciteit, de noodzakelijke investeringen en de interoperabiliteit van de netten. 115

ERGEG, Final 2005 Report on Monitoring the Implementation of the Guidelines for Good TPA practice for Storage System Operators.

31

2. De Belgische aardgasmarkt 2.1. De openstelling van de Belgische aardgasmarkt

2.2. De aardgasvraag 2.2.1. De evolutie van het verbruik

De wetgeving terzake werd niet gewijzigd in de loop van 2005, zodat de op 31 december 2004 gedane ramingen met betrekking tot de openstelling van de Belgische aardgasmarkt blijven gelden. Vandaag genieten enkel de huishoudelijke afnemers in het Waalse en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest nog niet van het statuut van in aanmerking komende afnemer.

AARDGAS

In het Waalse Gewest zullen de huishoudelijke afnemers vanaf 1 januari 2007 vrij hun leverancier kunnen kiezen116. De eindafnemers die zich voor het geleverde volume bevoorraden bij een leverancier van gas dat voortkomt uit hernieuwbare energiebronnen komen wel reeds in aanmerking117. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moet de regering nog de datum vaststellen waarop de huishoudelijke afnemers in aanmerking zullen komen; deze datum mag niet eerder zijn dan 1 januari 2007 en niet later dan 1 juli 2007118.

Het aardgasverbruik kende een lichte stijging in 2005 (+1,4%), van 187.330 GWh in 2004 tot 189.853 GWh in 2005. Deze stijging is hoofdzakelijk te wijten aan die van het verbruik voor het opwekken van elektriciteit (in het gecentraliseerde park) dat opliep met 5,6%. Deze laatste toename loopt in zeer ruime mate gelijk met de indienstneming van de STEG-centrale Zandvliet Power in Antwerpen. Het verbruik van de rechtstreeks op het vervoersnet aangesloten grote industriële afnemers kende eveneens een lichte stijging in 2005 (+2,2%). De lichte terugloop van het verbruik op de distributienetten, namelijk 88,33 TWh in 2004 tegen 86,96 TWh in 2005 (-1,5%) verhult in feite een merkbare toename van het aantal aansluitingen. In 2005 was het weer immers zowat 4% zachter dan in 2004119, wat tot uiting had moeten komen in een vergelijkbare daling van het verbruik. Tabel 8 en figuur 8 geven de evolutie van het verbruik per sector weer. Figuur 8 toont verbruikstendensen aan waarbij de weersinvloed geneutraliseerd wordt, zonder een onderscheid te maken tussen de door het vervoersnet en de door het distributienet bevoorrade afnemers.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

116

117 118

32

Artikel 2 van het besluit van de Waalse Regering van 21 april 2005 betreffende de volledige opening van de elektriciteitsmarkt en van de gasmarkt (Belgisch Staatsblad van 6 mei 2005). Artikel 27 van het decreet van het Waalse gewest van 19 december 2002 betreffende de organisatie van de gewestelijke gasmarkt. Artikel 11 van de ordonnantie van 1 april 2004 betreffende de organisatie van de

gasmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, betreffende wegenisretributies inzake gas en elektriciteit en houdende wijziging van de ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. 119 Het jaar 2005 werd gekenmerkt door 2.233 graaddagen, tegen 2.323 graaddagen in 2004. CREG JAARVERSLAG 2005

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

2.2.2. De verkoop per sector en per afnamesegment

��

L-gas was goed voor 28% van het verbruik in 2005, tegen 29% in 2004. Deze relatieve daling was onder andere het gevolg van een daling van het volume L-gas verbruikt door de openbare distributie, waar in het totaal 1 TWh L-gas werd vervangen door H-gas (bijvoorbeeld in Lommel op het net van PLIGAS). Deze evolutie past in het kader van het beleid van de geleidelijke omschakeling van het L-gasverbruik naar het H-gas, dat de volgende jaren zal voortgezet worden.

��

��

��

AARDGAS

��

Zoals weergegeven in figuur 10, is het verbruik verhoudingsgewijs geconcentreerd op een beperkt aantal afnemers. Beschouwt men enkel de rechtstreekse industriële afnemers (zonder de elektriciteitscentrales), dan stelt men vast dat de tien grootste verbruikslocaties in 2005 meer dan 22 TWh (punt onzichtbaar op de grafiek) afnamen, wat betekent dat 45% van het verbruik verdeeld is over 218 verbruikssites.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�� 119

Het jaar 2005 werd gekenmerkt door 2.233 graaddagen, tegen 2.323 graaddagen in 2004.


33

2.3. De aardgaslevering

2.3.2. De prijszetting door de standaardleveranciers

2.3.1. De leveringsondernemingen

In 2005 ontving de CREG zes aanvragen voor een leveringsvergunning voor aardgas waarvan drie, die betrekking hadden op nieuwe vergunningen, een positief advies kregen van het Directiecomité120. De drie overige aanvragen betroffen een overdracht van vergunning en twee een behoud van vergunning als gevolg van een controlewijziging. Twee van deze aanvragen gaven aanleiding tot een positief advies van het Directiecomité121 terwijl de derde, die het behoud van een vergunning betrof, nog in behandeling was op 31 december 2005.

AARDGAS

De Minister van Energie verleende in 2005 drie nieuwe leveringsvergunningen aan EDF N.V., EDF BELGIUM N.V. en ESSENT BELGIUM N.V. Verder gaf de Minister toestemming tot overdracht van de vergunning van RWE GAS VERKOOPMAATSCHAPPIJ N.V. aan RWE ENERGY NEDERLAND N.V. Twintig houders van een vergunning hebben op dit ogenblik een recht tot toegang tot het vervoersnet van aardgas. Slechts drie van hen waren echter actief in 2005. Dat is één minder dan in 2004, aangezien BP BELGIUM N.V. geen aardgas meer leverde in 2005. Zoals tabel 9 aantoont, neemt het marktaandeel van DISTRIGAS N.V. verder af, zij het aan een trager tempo dan in 2004 (- 2,7 percentpunten in 2005 tegen - 4,2 in 2004). De lichte teruggang van DISTRIGAS N.V. is hoofdzakelijk het gevolg van de neerwaartse evolutie van haar leveringen aan de distributienetten. Haar twee concurrenten, GAZ de FRANCE NÉGOCE en WINGAS GmbH winnen elk nagenoeg 2 procentpunten en halen daarmee respectievelijk een marktaandeel van 10,4% en 4,2%. WINGAS GmbH gaat aan hetzelfde tempo vooruit als in 2004, terwijl GAZ de FRANCE NÉGOCE een lichte vertraging vertoont (+ 2,4 percentpunten in 2005 tegen + 3,2 in 2004). De vooruitgang van deze twee marktspelers gebeurde deels ten nadele van BP BELGIUM N.V. dat van de actieve leverancierslijst verdween. Deze cijfers slaan uitsluitend op de vervoersmarkt en houden geen rekening met de evolutie van marktaandelen in de distributie. Voor afzonderlijke statistieken over de leveringen op de vervoers- en de distributiemarkt kan de lezer de gezamenlijke publicatie van de vier energieregulatoren, beschikbaar op de website van de CREG, consulteren.

120

Adviezen (A)050714-CDC-449, (A)050811-CDC-451 en (A)050817-CDC-453. Adviezen (A)050526-CDC-440 en (A)051215-CDC-500. 122 Studies (F)050317-CDC-414 en 415. 121

34

In maart 2005 bracht het Directiecomité op eigen initiatief twee studies122 uit die de verschillen onderzoeken tussen de prijzen die de twee grootste standaardleveranciers, LUMINUS N.V. en ELECTRABEL CUSTOMER SOLUTIONS N.V. (hierna: ECS), hanteren ten aanzien van hun actieve klanten en hun standaardklanten in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het Directiecomité stelde vast dat de door LUMINUS N.V. toegepaste prijzen op de standaardklanten niet in overeenstemming bleken te zijn met de onderliggende kosten. Het verzocht LUMINUS N.V. bijgevolg om haar prijzenpolitiek met betrekking tot de in aanmerking komende klanten grondig te herzien of tenminste hierover meer informatie te verschaffen. Wat ECS betreft, oordeelde het Directiecomité dat de vastgestelde prijsverschillen tussen de actieve klanten en de standaardklanten gerechtvaardigd zijn. In april 2005 bezorgde LUMINUS N.V. het Directiecomité informatie over de nieuwe prijzen die vanaf mei 2005 van toepassing zouden zijn voor de huishoudelijke en kleine professionele klanten die aangesloten zijn op het distributienet, alsook bijkomende informatie over de prijszetting in het segment van de businessklanten123. Als gevolg hiervan bracht het Directiecomité in juni 2005 een nieuwe studie124 uit over de verschillen tussen de prijzen die LUMINUS N.V. hanteert ten aanzien van haar actieve en haar standaardklanten en geeft hierin onder meer een overzicht van het volledige verloop en de belangrijkste conclusies van dit onderzoek sinds begin 2004. Het Directiecomité besloot dat de in deze tweede studie geanalyseerde prijsverschillen geoorloofd zijn. Naar analogie bracht het Directiecomité eveneens in juni 2005 een studie125 uit die enerzijds een overzicht geeft van het volledige verloop en de belangrijkste conclusies van het onderzoek voor ECS sinds begin 2004 en die anderzijds onderzoekt of en in welke mate de prijzen die ECS begin 2005 aan haar standaardklanten factureert, verschillen van de prijzen die zij factureert aan haar in aanmerking komende afnemers die uitdrukkelijk een contract met haar hebben afgesloten en of de eventuele vastgestelde verschillen aanvaardbaar zijn. Het Directiecomité besloot dat de verschillen gerechtvaardigd zijn.

123

Dit segment betreft middelgrote tot zeer grote ondernemingen die aangesloten zijn op het distributienet. 124 Studie (F)050630-CDC-445. 125 Studie (F)050602-CDC-441.


��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

��

� � ��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

��

�

��

��

��

�

�

� � �

� � �

� � �

��

��

��

��

�

�

��

�

��

��

��

�

�

�

��

��

��

�

�

� �

� �

� �

��

��

��

�

�

��

�

��

�

�

��

��

� � � �

��

��

��

��

��

��

� ��

�

� �

� �

� ��

� � � �

AARDGAS

��

��

2.3.3. De maximumprijzen

De reële nettokost, die voortvloeit uit het verzekeren van de bevoorrading van de residentieel beschermde klanten door de aardgasondernemingen tegen maximumprijzen, wordt gefinancierd door toeslagen op de tarieven. Het koninklijk besluit van 27 januari 2005126 stelt het bedrag voor het jaar 2005 van het fonds bestemd voor de financiering van de werkelijke kostprijs ingevolge de toepassing van maximumprijzen voor de levering van aardgas aan voornoemde klanten vast op 8,89 miljoen euro. Wat de nota van het Directiecomité over de sociale tarieven in de elektriciteitsen gassector betreft, wordt de lezer verwezen naar punt 2.3.3. van deel 1 van dit verslag.

126 127

Belgisch Staatsblad van 17 februari 2005. Ministerieel besluit van 15 februari 2005 tot vaststelling van maximumprijzen voor de levering van aardgas door de distributieondernemingen aan de eindafnemers wier leveringscontract werd opgezegd door hun leverancier en die niet als residentieel be-


Wat de maximumprijzen betreft die de distributienetbeheerders moeten toepassen voor de niet-beschermde eindafnemers wier leveringscontract werd opgezegd, werden de regels voor het vaststellen ervan bepaald in het ministerieel besluit van 15 februari 2005127. Het Directiecomité stelde in zijn advies van 3 juni 2004 over het ontwerp van dit besluit128 dat het tarief minstens de hoogste marktprijs zou moeten zijn, opdat eindafnemers niet zouden worden aangezet om hun facturen niet te betalen en meende dat de distributienetbeheerder overigens een positieve marge op de verkoop van aardgas mag realiseren. Het ministerieel besluit van 15 februari 2005, dat zich veeleer aansluit bij het advies van de Algemene Raad, bepaalt dat de prijs tegen dewelke de distributienetbeheerder energie mag aanrekenen aan een afnemer wiens leveringscontract werd opgezegd minstens gelijk moet zijn aan het gemiddelde van de meest

schermde klanten met een laag inkomen of in een kwetsbare situatie in de zin van artikel 15/10, par. 2, van de wet van 12 april 1965 betreffende het vervoer van gasachtige producten en andere door middel van leidingen kunnen beschouwd worden (Belgisch Staatsblad van 28 februari 2005). 128 Jaarverslag 2004, Deel 1, punt 2.7.3.

35

recente prijzen. De prijs is samengesteld uit de som van de Energieprijs, het Vervoerstarief, het Distributienettarief en de Marge. Indien de som van de drie eerste componenten onder de gemiddelde marktprijs valt, wordt deze verhoogd met een marge, zodat minstens de gemiddelde marktprijs wordt behaald. Indien de som van de drie eerste componenten hoger ligt dan de gemiddelde marktwaarde is de marge gelijk aan nul.

AARDGAS

Met toepassing van voormeld ministerieel besluit heeft het Directiecomité overigens de modaliteiten vastgelegd voor de berekening van de marge. Het Directiecomité opteert hierbij voor het bepalen van de marge voor twee type-klanten en het toepassen van deze marges op alle soortgelijke klanten129. Als eerste type-klant heeft het Directiecomité een afnemer van 2.000 kWh per jaar (koker) gekozen en als tweede een afnemer van 22.000 kWh (verwarmer). De eerste marge moet worden toegepast op alle klanten in het bereik van 0 tot 5.000 kWh en de tweede marge op alle klanten in het bereik van 5.001 tot 150.000 kWh. Elke distributienetbeheerder dient twee maal per jaar de gemiddelde marktprijs voor elke type-klant bij de drie grootste leveranciers te berekenen, daarvan de Energiekost, het Vervoerstarief en het Distributienettarief af te trekken en indien er een positief saldo overblijft dit te beschouwen als de marge die dient toegepast te worden op de verkoop van aardgas aan soortgelijke klanten.

het doorvoergas vormen bovendien een belemmering voor gasuitwisselingen tussen deze beide markten. De toekomstige aanpassing van de gedragscode131 overeenkomstig de gewijzigde bepalingen van de gaswet, zal ook de doorvoeractiviteiten moeten behelzen, naast andere hervormingen die noodzakelijk zijn om de liquiditeit van de markt te bevorderen.

2.4.2. De liquiditeit van de hub van Zeebrugge

In 2005 vatte het Directiecomité een studie aan over de liquiditeit van de hub van Zeebrugge, waarvan de bevindingen en aanbevelingen in de loop van 2006 zullen gepubliceerd worden. De European Regulators Group for Electricity and Gas (ERGEG)132 heeft overigens met het oog op een publieke raadpleging een werkdocument “Roadmap for a competitive single gas market in Europe” gepubliceerd. Hierin wordt voorgesteld om Europa in te delen in regio’s binnen dewelke de markten op weg zijn naar integratie en om werkgroepen samen te stellen die in eerste instantie zullen belast zijn met het onderzoek naar de mogelijkheid om de liquiditeit op de plaatselijke hub(s) te verbeteren en de onderlinge handel tussen hubs op te drijven. België ligt in dat opzicht in een regio die Noorwegen, Nederland, Luxemburg, Duitsland en Noord-Frankrijk omvat.

2.4. De liquiditeit van de groothandelsmarkt 2.4.1. De interactie tussen de Belgische markt en de doorvoermarkt voor aardgas

Het aantal actieve leveranciers op de Belgische groothandelsmarkt bleef ook in 2005 beperkt130. De Belgische markt blijkt nochtans een niet geringe belangstelling te genieten, wanneer men het groeiende aantal vergunninghouders voor aardgaslevering, namelijk 20 op 31 december 2005, bekijkt.

In haar laatste indicatief plan133 pleitte de CREG voor bijkomende investeringen in invoercapaciteit, onder meer vanuit het Oosten, en in flexibiliteit, tot een niveau dat toelaat de liquiditeit en de bevoorrading van de nationale markt te verbeteren.

De liquiditeit op de nationale markt is nauw verbonden met de doorvoermarkt voor gas die naar capaciteitsreservatie driemaal groter is. Het komt er dus meer bepaald op aan om de doorvoermarkt te hervormen door haar werkingsregels af te stemmen op diegene die van toepassing zijn op het interne vervoer. Hiervoor kampt de CREG momenteel echter met een beperkte bewegingsruimte. Voor het ogenblik ontsnapt de toegang tot doorvoercapaciteit aan het gereguleerde kader van de tarieven en de gedragscode. De kwaliteitsverschillen tussen het in België verbruikte gas en

Sommige investeringen laten echter op zich wachten omdat hun evaluatie door de vervoersnetbeheerder nog altijd aan de gang is. Andere investeringen worden dan weer vertraagd door moeizame bouwvergunningsprocedures. De vertraging die opgelopen wordt op investeringsvlak laat zich op de markt voelen door een hele reeks weigeringen wegens congestie van de door de netgebruikers ingediende aanvragen voor bijkomende capaciteit. Tot op heden heeft nog geen enkele netgebruiker de toepassing van de anti-retentieregels134 ingeroepen. De CREG volgt deze evoluties op de voet en geeft de netbeheerder aanbevelingen om dit tekort aan capaciteit te verhelpen.

129

132

130

133

Beslissing (B)051124-CDC-490. Deel 1, punt 2.3., van dit verslag. 131 Artikel 15/5undecies van de gaswet, toegevoegd door artikel 24 van de wet van 1 juni 2005 (Belgisch Staatsblad van 14 juni 2005). Zie ook, Deel 2, punt 2.6.2.2., van dit verslag.

36

2.4.3. De implementatie van het indicatief plan van bevoorrading in aardgas 2004-2014

Deel 3, punt 4.3., van dit verslag. Jaarverslag 2004, Deel 1, punt 3.3. 134 Artikel 48, §2, van het koninklijk besluit van 4 april 2003 betreffende de gedragscode inzake toegang tot de vervoersnetten voor aardgas.


2.5. De bevoorrading in aardgas Het aandeel van aardgas in de Belgische energiebalans (zichtbaar brutoverbruik van primaire energie) schommelt tussen 22,5% en 24,7% sinds 1999. Dit aandeel vertoonde echter een piek in 2004 met 25,5% (bron: FOD Economie). In 2004 bleef het aardgasverbruik immers stijgen ondanks een lichte daling van het totale energieverbruik. In 2005 kende dit verbruik opnieuw een stijging, zoals vermeld onder punt 2.2.1. hiervoor. België, dat op een kruispunt van doorvoer tussen het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Duitsland en Frankrijk ligt, geniet het natuurlijke voordeel van een comfortabele verdeling van zijn bevoorrading over verschillende ingangspunten, zoals aangegeven in figuur 11. Toch dient de verschuiving te worden genoteerd van een aanzienlijk deel van de bevoorrading van ‘s Gravenvoeren naar Eynatten, terwijl het strategische belang van de gasknoop van Zeebrugge opnieuw wordt bevestigd (34% van de bevoorrading in 2005 tegen 31% in ��

��

Op basis van de globale bevoorradingsportefeuilles, meegedeeld door de actieve leveranciers in België en gewogen volgens hun respectief marktaandeel, mag men aannemen dat het in België verbruikte gas nog altijd hoofdzakelijk afkomstig is uit Nederland (32,2%), Noorwegen (30,7%) en Algerije (18,6%), naast een klein deel uit Rusland (4,9%) en het Verenigd Koninkrijk (2,1%), terwijl de rest (11,4%) afkomstig is van diverse bronnen of van gashubs, waarvoor het onmogelijk is de afkomst van het gas precies te bepalen. Deze cijfers zijn gebaseerd op contractuele gegevens en betekenen niet dat het gas materieel gesproken uit deze verschillende landen afkomstig is in de hierboven vermelde proporties. Zoals weergegeven in figuur 12, beschikken de verschillende leveranciers, die in België actief zijn, over een bevoorradingsportefeuille voor korte en lange termijn, in overeenstemming met hun leveringscontracten. De contracten met de producenten op minder dan vijf jaar stemmen in hoofdzaak overeen met langetermijncontracten die binnen de vijf jaar vervallen. De gevoelige stijging van het percentage aan contracten op korte termijn in vergelijking met de in 2004 verstrekte gegevens is een gevolg van het in rekening nemen van de globale portefeuille van de

��

��

��

��

2004). De bevoorrading in L-gas kende een lichte daling, van 30% in 2004 tot 29% in 2005 (dit percentage blijft lichtjes hoger in verhouding tot de verbruikte hoeveelheid L-gas (28%, zie punt 2.2.2. hiervoor) onder meer als gevolg van de kwaliteitsvermengingen die in het kader van het netbeheer worden uitgevoerd).

AARDGAS

Naast het investeringsbeleid is ook het commerciële beleid van de vervoersnetbeheerder bepalend voor de liquiditeit van de markt. De CREG pleit voor een gedifferentieerd aanbod van vervoersdiensten, opdat de netgebruikers op maat van hun behoeften de meest geschikte vervoersdienst zouden kunnen kiezen. Deze flexibiliteit in het aanbod van vervoerscapaciteit draagt bij tot een grotere verhandelbaarheid van de vervoerscapaciteit. Dit beleid vindt zijn weerslag in het indicatief vervoersprogramma van FLUXYS N.V.1352.5.

��

��

��

��

��

135

Deel 2, punt 2.6.4., van dit verslag.


37

actieve leveranciers in België. Omdat de bevoorradingsportefeuilles op geïntegreerde wijze beheerd worden, wordt het steeds riskanter om op precieze wijze een welbepaald bevoorradingscontract te koppelen aan een welbepaald leveringscontract. Op wettelijk vlak bepaalt artikel 34 van de wet van 1 juni 2005 dat het Bestuur Energie, na advies van de CREG, een prospectieve studie betreffende de zekerheid van de aardgasbevoorrading zal opstellen in plaats van het indicatief plan van bevoorrading in aardgas opgesteld door de CREG op grond van artikel 15/13 van de gaswet. De inwerkingtreding van artikel 34 van de wet van 1 juni 2005 moet echter bepaald worden door de Koning, bij besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad. Op 31 december 2005 was er nog geen besluit terzake aangenomen.

met betrekking tot de oprichtingsvorm, de oprichting van een audit-, een vergoedings- en een corporate governancecomité binnen de raad van bestuur, de bevoegdheden van de raad van bestuur, de bevoegdheden van de gedelegeerd bestuurder of de voorzitter van het directiecomité en diens directiecomité en hun onafhankelijkheid indien zij behoren tot een verticaal geïntegreerde onderneming. De on- en offshore installaties van de Interconnector Zeebrugge Terminal (IZT) en de Zeepipe Terminal (ZPT) die gelegen zijn op het Belgische grondgebied, worden echter niet beheerd door de beheerders beoogd in de gaswet.

2.6.2.2. De gedragscode

De wet van 1 juni 2005 voegt een nieuw artikel 15/5undecies aan de gaswet toe, dat het oude artikel 15/5, §3, van dezelfde wet vervangt en wijzigt op de volgende punten:

2.6. Het aardgasvervoer AARDGAS

2.6.1. De vervoersvergunningen voor aardgas

Overeenkomstig het koninklijk besluit van 14 mei 2002, ontving de CREG in 2005 eenentwintig adviesaanvragen voor de toekenning van een vervoersvergunning, waarvan er vijftien aanleiding hebben gegeven tot het verlenen van een positief advies. De zes overige waren op 31 december 2005 nog lopende. Het Directiecomité heeft in 2005 tevens drie positieve adviezen uitgebracht met betrekking tot aanvragen die in 2004 werden ingediend.

2.6.2. Het beheer van het vervoersnet 2.6.2.1. De aanduiding van de vervoersnetbeheerders

De wet van 1 juni 2005 voert in de artikelen 8 tot en met 8/6136 en 15/1 van de gaswet een systeem in waarbij het beheer van het aardgasvervoersnet, van de opslaginstallatie voor aardgas en van de LNG-installatie respectievelijk en uitsluitend wordt verzekerd door de beheerder van het aardgasvervoersnet, de beheerder van de opslaginstallatie voor aardgas en de beheerder van de LNG-installatie. Elke beheerder kan de functie van gecombineerd netbeheerder vervullen. De criteria die gelden voor de voorlopige en daarna definitieve aanstelling van de beheerders zijn vastgelegd, alsook de voorwaarden en de verplichtingen waaraan de aangestelde beheerders dienen te voldoen. De voorwaarden behelzen onder meer structurele en organisatorische maatregelen

136

38

• de nieuwe gedragscode slaat vanaf nu op de beheerder van het aardgasvervoersnet, de beheerder van de opslaginstallatie voor aardgas en de beheerder van de LNG-installatie; • de minimumvereisten dienen thans betrekking te hebben op de juridische – en niet langer de administratieve – en operationele scheiding van de vervoers- en leveringsfuncties van aardgas binnen de geïntegreerde beheerders; • de basisbeginselen met betrekking tot de rechten en verplichtingen van, enerzijds, de beheerder van het aardgasvervoersnet, de beheerder van de opslaginstallatie voor aardgas en de beheerder van de LNG-installatie en, anderzijds, de gebruikers van het aardgasvervoersnet, van de opslaginstallatie voor aardgas of van de LNG-installatie slaan meer bepaald op de toegang tot vervoerscapaciteit, het congestiebeheer en de publicatie van informatie; • de nieuwe gedragscode moet tevens de vereisten inzake onafhankelijkheid van het personeel van de beheerders ten opzichte van de producenten, distributeurs, leveranciers en tussenpersonen bevatten, alsook de maatregelen die in het verbintenissenprogramma moeten worden opgenomen om te waarborgen dat ieder discriminerend gedrag is uitgesloten en om te voorzien in een adequaat toezicht op de naleving ervan. Dit verbintenissenprogramma moet de specifieke verplichtingen van de werknemers ter verwezenlijking van die doelstelling opsommen; de persoon of instantie die verantwoordelijk is voor het toezicht op dit programma dient bij de CREG jaarlijks een verslag in – dat moet gepubliceerd worden – waarin de genomen maatregelen worden uiteengezet.

Op 31 december 2005 waren de artikelen 8 en 8/1 nog niet in werking getreden.



De toegang tot de vervoersnetten voor aardgas wordt geregeld volgens dezelfde algemene tariefbeginselen die van toepassing zijn op de elektriciteitsmarkt137, behalve wat de bepaling van de bonus/malus betreft. Daartoe wordt het resultaat van het boekhoudkundig jaar bepaald door het verschil tussen reële opbrengsten en reële kosten. Er is sprake van een exploitatieoverschot of -tekort wanneer het resultaat hoger of lager is dan de billijke winstmarge, berekend overeenkomstig de richtlijnen van 18 juni 2003138. Dit exploitatieoverschot of -tekort wordt verrekend met de tarieven van het volgende jaar. Daarbij dient genoteerd te worden dat de algemene tariefbeginselen opnieuw gedefinieerd werden in 2005139.


Op 24 maart 2005 maakte het Directiecomité het verslag over de vervoerstarieven 2004140 over aan de Minister van Energie en aan FLUXYS N.V. en FLUXYS LNG N.V. In het verslag wordt enerzijds vastgesteld dat de gasvervoersondernemingen de wettelijk voorgeschreven termijnen hebben nageleefd en anderzijds dat de tarieven voor overbrenging en opslag van aardgas, alsook voor het gebruik van de methaangasterminal van Zeebrugge door het Directiecomité werden goedgekeurd en tijdens het hele jaar 2004 van toepassing waren. In het algemeen wordt in het verslag gemeld dat de vervoerstarieven een constante daling hebben ondergaan sinds 2002, met gelijklopend een toenemende verbetering van het dienstenaanbod aan de netgebruikers. Met het oog op de controle van de tarieven van 2004 onderzocht het Directiecomité de jaarlijkse rapportering over de resultatenrekeningen van het vervoersnet van het exploitatiejaar 2004, die FLUXYS N.V. en FLUXYS LNG N.V. overmaakten op 14 februari 2005. Dit onderzoek bestond uit een analyse van de verschillen tussen de rekeningen

2004 en het budget ingediend eind 2003. Drie specifieke aspecten werden nader bekeken, met name de erelonen van advocaten en consultants in 2004, de financiële opbrengsten op de reserve voor investeringen en de uitbreiding van de LNG-terminal. Wat FLUXYS N.V. betreft, werden naast de drie voornoemde elementen bijkomend de vervanging van de leiding Zomergem-Zelzate, de diensten aangeboden aan de shippers, de activiteit Huberator in FLUXYS N.V., de malus betreffende de meting en de specifieke verschillen tussen het budget en de realiteit met betrekking tot het personeel en de investeringen, onderzocht. Het Directiecomité besloot uiteindelijk het voorstel van bonus/malus – zoals vermeld in de rapportering van 14 februari 2005 – te verwerpen141. In zijn beslissing van 14 juli 2005142 besliste het Directiecomité finaal over de bonus/malus op basis van bijkomende informatie, die op 21 juni 2005 door FLUXYS N.V. en FLUXYS LNG N.V. werd overgemaakt. Ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel van FLUXYS N.V. is de vastgestelde bonus ten bate van de toekomstige tarieven respectievelijk 8,7 miljoen euro en 0,2 miljoen euro hoger voor de activiteiten van overbrenging en van opslag. Voor FLUXYS LNG N.V. ligt de uiteindelijke bonus 0,1 miljoen euro boven het oorspronkelijke voorstel. De door het Directiecomité vastgestelde boni zullen in mindering gebracht worden van de kosten die aan de basis zullen liggen van het tariefvoorstel 2006.


- De tarieven voor overbrenging van aardgas In 2005 werd de toepassing van het op 1 april 2004 ingevoerde entry-exit overbrengingssyteem behouden143. Een dergelijk systeem behoudt de vaste aard van de onderschreven capaciteiten wanneer de netgebruiker op zijn route nomineert. Niettemin worden er aan de netgebruiker mogelijkheden geboden om een afwijkende route te nomineren, zodat hij van toegangspunt kan veranderen om zo de kansen geboden door de vrijgemaakte markt te kunnen grijpen. De gereguleerde tarieven voor het jaar 2005, die van toepassing zijn op dit systeem dat een grotere flexibiliteit biedt, worden weergegeven in tabel 10.

137

140

138

141

Deel 1, punt 2.6.3.1., van dit verslag. Richtlijnen (R)030618-CDC-219 met betrekking tot de billijke winstmarge toepasselijk op de aardgasvervoersondernemingen en de aardgasdistributienetbeheerders actief op het Belgische grondgebied. 139 Deel 2, punt 2.6.3.5., van dit verslag.


Verslag TG2004. Beslissingen (B)050602-CDC-436 en 437. Beslissingen (B)050714-CDC-436/1 en 437/1. 143 Voor een gedetailleerde beschrijving van het entry-exit systeem, zie Jaarverslag 2004, Deel 1, punt 3.5.1.1. 142

39

AARDGAS

2.6.3. De vervoerstarieven

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

AARDGAS

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

40


Sinds 2002, het jaar waarin de overbrengingstarieven voor het eerst werden goedgekeurd door de CREG, zijn de capaciteitstarieven voortdurend gedaald, zowel voor het hogedruknet als voor het middendruknet. Deze tariefdaling van om en nabij 10% in drie jaar, exclusief inflatie, is onder andere te verklaren door het verwerpen van onredelijke kosten door de CREG, door een betere budgettering van de kosten en de gereserveerde capaciteiten door FLUXYS N.V., door de toewijzing van de exploitatiebonus aan de tarieven voor de volgende exploitatiejaren, door de daling van de interestvoeten op lange termijn die de aan FLUXYS N.V. toegekende winstmarge in neerwaartse zin beïnvloedden en door de jaarlijkse stijging van de gereserveerde capaciteiten. Deze tariefdaling

situeert zich in een context waarin FLUXYS N.V. werk maakt van een voortdurende verbetering van het dienstenaanbod (weergegeven in het indicatief vervoersprogramma144), maar ook in de context waarin de door het indicatief plan van bevoorrading in aardgas145 gevraagde investeringen aanzienlijke vertragingen oplopen. Ten slotte blijkt uit een vergelijkende studie van de overbrengingstarieven van de West-Europese gasvervoersondernemingen146 dat de overbrengingstarieven van FLUXYS N.V. tot de meest competitieve in de beschouwde geografische zone behoren. Deze vaststelling sluit aan bij die welke de CREG in 2002 deed in het kader van de toenmalige tariefvergelijking147.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

��

��

� � � �

��

��

��

AARDGAS

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

��

��

144 145

Deel 2, punt 2.6.4., van dit verslag. Deel 2, punt 2.4.3., van dit verslag.


146

Arthur D. Little, West European gas transmission tariff comparisons, report to Gastransportservices, mei 2005. 147 Jaarverslag 2002, Deel 2, punt 3.6.2.

41

- De tarieven voor de opslag van aardgas

De opslagdiensten van FLUXYS N.V. omvatten het vullen van de opslag met aardgas, het behoud van het volume opgeslagen aardgas en de herinjectie ervan in het vervoersnet vanuit de twee opslaginstallaties die op dit ogenblik beschikbaar zijn, met name de opslag in watervoerende lagen te Loenhout en de LNG-opslag van de Peak-Shaving te Dudzele.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

Tussen 2004 en 2005 zijn de opslagtarieven in Loenhout en Dudzele gedaald met respectievelijk 0,9% en 6,3%. Deze daling is hoofdzakelijk te verklaren door de verlaging van de intrestvoeten op lange termijn, die de winstmarge in neerwaartse zin beïnvloedde.


AARDGAS

FLUXYS N.V. en FLUXYS LNG N.V. dienden op 30 september 2005, binnen de wettelijke termijn, een tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006 in. Op 17 november 2005 besliste het Directiecomité om beide tariefvoor- De LNG-terminallingtarieven stellen te verwerpen onder meer omwille van het hogere rendement (WACC) dat onvoldoende werd gerechtvaardigd De werking van de LNG-terminal van Zeebrugge, geëxploien het niveau en de verdeelsleutel van bepaalde kostenposteerd door FLUXYS LNG N.V., omvat de ontvangst en het ten. De hieropvolgende aangepaste tariefvoorstellen waren lossen van de LNG-tanker, de bufferopslag van het LNG conform aan de voorwaarden die het Directiecomité had en de injectie ervan in het vervoersnet na hervergassing. vooropgesteld, dat dan ook op 15 december 2005 besliste Naast deze standaarddiensten kan men ook intekenen op om de tarieven van de beide ondernemingen goed te keuren. In de betreffende beslissingen is bovendien een werkflexibiliteitsopslag en onderbreekbare emissiecapaciteit. programma opgenomen – dat in het eerste semester van 2006 aanleiding �� zal geven tot bilaterale vergaderingen – �� teneinde gevolg te geven aan de door �� het Directiecomité vastgestelde, nader �� uit te werken punten in het kader van � �� de goedkeuringsprocedure van de ta� �� rieven voor 2006. ��

��

��

Tussen 2004 en 2005 stelde de CREG vast dat deze tarieven een neerwaartse evolutie kenden, hoofdzakelijk onder invloed van de verlaging van de intrestvoeten op lange termijn, die de winstmarge in neerwaartse zin beïnvloedde.

42


De wet van 1 juni 2005149 brengt belangrijke wijzigingen aan in de tariefbepalingen van de gaswet die van toepassing waren sinds de gereglementeerde tarieven van kracht werden in 2002. De belangrijkste wijzigingen inzake de tarieven kunnen als volgt worden samengevat:

De capaciteiten op lange termijn zijn voor het ogenblik volledig gereserveerd tot 1 oktober 2006. De slots148 die vrijkomen in het losschema van het lopende contract kunnen worden onderschreven voor ladingen op korte termijn of spot-cargo’s.

• de beheerders van het aardgasvervoersnet, van de opslaginstallatie voor aardgas en van de LNG-installatie150 zullen een voorstel voor het totale inkomen dat wordt vastgesteld voor een regulatoire periode van vier jaar – en

148

149

Gebruikstermijn van de terminal die, voor een LNG-tanker van de klasse 125.000 m 3, overeenstemt met het lossen en opslaan van het LNG gedurende zes dagen en het hervergassen ervan gedurende deze periode.

Belgisch Staatsblad van 14 juni 2005. Op 31 december 2005 waren de meeste van deze wijzigingen nog niet in werking getreden. 150 Deel 2, punt 2.6.2.1., van dit verslag.


• de respectievelijke inkomsten dekken, voor de regulatoire periode van vier jaar, elk individueel: de reële kosten, de billijke marge, de afschrijvingen, de openbare dienstverplichtingen, de toeslagen, de kosten en de vergoeding verbonden aan het bezit en/of de exploitatie van de gasinstallaties;

den hun voorstellen van indicatief vervoersprogramma ter goedkeuring aan de CREG voor te leggen binnen de twee maanden volgend op deze goedkeuring. Het indicatief152 vervoersprogramma, dat wordt opgesteld voor een duur van minstens twee jaar, vormt een soort van catalogus van de door de vervoersonderneming aangeboden producten en diensten en moet systematisch aangepast worden aan hun evolutie.

2.6.4. Het indicatief vervoersprogramma

FLUXYS N.V. diende op 24 februari 2005 zijn voorstel van indicatief vervoersprogramma met betrekking tot 2005 en 2006 in. In het raam hiervan organiseerde de CREG een openbare raadpleging via haar website en door middel van het versturen van een vragenlijst naar de marktspelers, een shippers’ day en bilaterale vergaderingen. Deze openbare raadpleging liet de CREG eveneens toe de mening van de markt te horen over de doorvoerdiensten en de eventuele ontwikkeling van nieuwe vervoersdiensten die niet door FLUXYS N.V. werden opgenomen in haar voorstel. Uit deze raadpleging bleek dat de markt van oordeel is dat de vervoersdiensten van FLUXYS N.V. in de goede richting evolueren, maar nog altijd bepaalde problemen stellen voor potentiële nieuwkomers die tot de Belgische markt willen doordringen. Daarbij werden onder meer de volgende hinderpalen in verband met het vervoersdienstenaanbod van FLUXYS N.V. vermeld: de moeilijke toegang tot de opslag, het balanceringsysteem en de flexibiliteitsdiensten, het gebrek aan transparantie op de primaire en secundaire capaciteitsmarkt, het gebrek aan beschikbare capaciteit op de primaire markt en de matchingregel153. Het Directiecomité wees het voorstel af154, onder meer omdat het onvolledig was en omdat de omschrijving van sommige vervoersdiensten de toegang tot de Belgische markt voor nieuwkomers bemoeilijkte. Het aangepaste voorstel van indicatief vervoersprogramma, dat FLUXYS N.V. op 30 september 2005 indiende, werd eveneens verworpen door het Directiecomité155 onder meer omdat het verschillende bepalingen bevatte die in strijd waren met de gedragscode en met de belangrijkste voorwaarden voor toegang van FLUXYS N.V. Het derde voorstel, dat werd ingediend op 14 december 2005, werd ten slotte goedgekeurd door het Directiecomité, dat een reële vooruitgang noteerde156 met betrekking tot het vervoersdienstenaanbod van FLUXYS N.V. voor het jaar 2006, met nochtans de bemerking dat nog andere belangrijke verbeteringen zullen noodzakelijk zijn vanaf 2007. Een voorbeeld van deze vooruitgang was de voornoemde matchingregel.

Als gevolg van de goedkeuring van de belangrijkste voorwaarden van FLUXYS LNG N.V. op 17 juni 2004 en van FLUXYS N.V. op 20 december 2004151, waren deze gehou-

Het eerste op 30 augustus 2004 door FLUXYS LNG N.V. ingediende voorstel van indicatief vervoersprogramma met betrekking tot 2005 en 2006, werd door het Directiecomité

151

154

152

155

• de netbeheerder zal de CREG in de regulatoire periode een geactualiseerd tariefvoorstel over nieuwe diensten en/of de aanpassing van bestaande diensten ter goedkeuring kunnen voorleggen en/of, indien zich uitzonderlijke omstandigheden voordoen onafhankelijk van de wil van de beheerder, een gemotiveerde vraag voor herziening van de regels tot bepaling van het totale inkomen; • de doorvoertarieven, waarvoor afwijkingen van bepaalde beginselen die van toepassing zijn op de vervoerstarieven gelden, zullen het voorwerp vormen van een specifieke aanvraag tot goedkeuring bij de CREG; • het saldo tussen de reële en geraamde niet-beheersbare kosten en/of tussen de reële en geraamde verkoopsvolumes zal door de netbeheerder bepaald worden en de verdeling ervan zal in de Ministerraad vastgesteld worden; • de nieuwe grote aardgasinstallaties (interconnecties met de buurlanden, LNG-installaties en opslaginstallaties) kunnen genieten van een bijzonder tariefstelsel, mits door de Koning een afwijking wordt verleend na advies van de CREG. De voornoemde wet van 1 juni 2005 bepaalt ook dat de Koning het toepassingsveld van deze wijzigingen kan uitbreiden tot de tarieven voor de distributienetten. Voor het advies over het ontwerp van koninklijk besluit betreffende sommige evaluatieregels die van toepassing zijn op de transport- en distributieondernemingen voor gas en elektriciteit, wordt de lezer verwezen naar punt 2.6.3.5. van deel 1 van dit verslag.

Jaarverslag 2004, Deel 1, punten 2.4.1. en 2.4.2. Het indicatief karakter van dit document slaat op de hoeveelheid aangeboden diensten en niet op de bepaling van hun inhoud. 153 Voor een gedetailleerde beschrijving van de resultaten van deze raadpleging, zie het raadplegingsverslag van de CREG over de werking van de Belgische aardgasmarkt, beschikbaar op www.creg.be.


AARDGAS

niet meer van één jaar – ter goedkeuring aan de CREG moeten voorleggen, teneinde de tarieven voor het vervoer en de opslag van aardgas en voor het gebruik van de LNG installatie op te stellen;

Beslissing (B)050817-CDC-454. Beslissing (B)051117-CDC-454/2. 156 Beslissing (B)051222-CDC-454/3.

43

verworpen wegens de onverenigbaarheid ervan met de gedragscode en de belangrijkste voorwaarden voor de toegang tot de terminal157. Het tweede voorstel, ingediend op 14 februari 2005, vormde het onderwerp van een openbare raadpleging die door de CREG werd georganiseerd via haar website en door middel van een shippers’ day en bilaterale vergaderingen. Op basis van deze raadpleging en als gevolg van twee vragen om aanvullende informatie die de CREG richtte tot FLUXYS LNG N.V., verwierp het Directiecomité ook het tweede en het derde voorstel158. Eén van de voornaamste meningverschillen die de CREG tegenover de vervoersonderneming plaatst, houdt verband met de toepassing van de belangrijkste voorwaarden voor toegang, meer bepaald de berekening van het jaarlijkse maximumaantal LNG-ladingen dat in de terminal van Zeebrugge kan gelost worden, zoals door FLUXYS LNG N.V. weergegeven in haar voorstellen.

2.6.5. De netwerkcode

AARDGAS

FLUXYS N.V. en FLUXYS LNG N.V. waren verplicht hun voorstellen van netwerkcode ter goedkeuring voor te leggen aan de CREG binnen de vier maanden volgend op de goedkeuring van hun respectieve belangrijkste voorwaarden. De netwerkcode is een gestandaardiseerd geheel van bepalingen en regels met betrekking tot de toegang tot en het gebruik van het vervoersnet dat een automatisering van de behandeling van de aanvragen mogelijk maakt. FLUXYS N.V. diende zijn eerste voorstel van netwerkcode in op 27 april 2005 (overbrenging en opslag Loenhout) en op 21 juni 2005 (opslag Dudzele). Na dit voorstel aan een raadpleging te hebben onderworpen159, wees het Directiecomité het af160 onder meer omdat het onvolledig was, verschillende bepalingen bevatte die in strijd waren met de gedragscode en de belangrijkste voorwaarden en omdat sommige voorgestelde regels de marktwerking bemoeilijkten. Conform de in de gedragscode bepaalde termijn, moest FLUXYS N.V. uiterlijk tegen 10 januari 2006 een aangepast voorstel van netwerkcode indienen.

2.7. De aardgasdistributie 2.7.1. De tarificatie van de vrijgemaakte markt 2.7.1.1. De tariefmethodologie

De toegang tot de distributienetten voor aardgas wordt geregeld volgens dezelfde algemene tariefbeginselen als die welke van toepassing zijn op de toegang tot de distributienetten voor elektriciteit, behalve wat de bepaling van de bonus/ malus betreft165. De in 2005 goedgekeurde wetsbepalingen herdefiniëren ook de tariefmethodologie die in de toekomst zal toegepast moeten worden voor de tarificatie van de aardgasdistributie166.


Het Directiecomité keurde eind 2004 het door acht distributienetbeheerders ingediende analytisch boekhoudplan goed167 en nodigde de elf overige beheerders uit om hun respectieve boekhoudplannen op bepaalde punten aan te passen168. In het eerste trimester van 2005 keurde het Directiecomité de betreffende boekhoudplannen goed. Deze plannen moeten een gemakkelijke en controleerbare overgang mogelijk maken naar het door de CREG opgestelde rapporteringsmodel.

FLUXYS LNG N.V. diende van zijn kant een eerste voorstel van netwerkcode (of terminallingcode) in op 14 februari 2005. Het niet naleven van de wettelijke termijnen voor de indiening hiervan gaf aanleiding tot een procedure van ingebrekestelling van de vervoersonderneming door de CREG. Het Directiecomité achtte het echter niet aangewezen om FLUXYS LNG N.V. een administratieve boete op te leggen161. Na dit eerste voorstel aan een raadpleging te hebben onderworpen162, wees het Directiecomité het af163, wegens de hier en daar onaangepaste en onvolledige in-

Het Directiecomité maakte op 24 maart 2005, net als het verslag over de vervoerstarieven169, het verslag over de aardgasdistributienettarieven, toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004170, over aan de Minister van Energie en aan de betreffende distributienetbeheerders. In het verslag wordt gewezen op het feit dat de wettelijke termijnen in de procedure voor het vaststellen van de distributienettarieven werden nageleefd. Verder wordt gemeld dat in 2004 aan alle gemengde distributienetbeheerders voorlopige tarieven werden opgelegd, terwijl de tarieven van alle zuivere distributienetbeheerders werden goedgekeurd en gedurende het hele jaar 2004 van toepassing waren. Het Directiecomité bevestigt in dit verslag dat het het redelijk

157

164

158

165

Beslissing (B)050113-CDC-379/1. Beslissingen (B)050707-CDC-379/2 en (B)051027-CDC-379/3. 159 Punt 2.6.4. hiervoor. 160 Beslissing (B)051020-CDC-481. 161 Beslissing (B)050414-CDC-417. 162 Punt 2.6.4. hiervoor. 163 Beslissing (B)050707-CDC-448.

44

houd, bepaalde vergissingen, onsamenhangendheden en onduidelijkheden en onverenigbaarheden met de belangrijkste voorwaarden voor toegang en met de gedragscode. Om gelijkaardige redenen besliste het Directiecomité ook het aangepaste voorstel van netwerkcode164, ingediend door FLUXYS LNG N.V. op 26 september 2005, te verwerpen en voor een hernieuwbare periode van zes maanden een voorlopige netwerkcode op te leggen.

Beslissing (B)051208-CDC-448/1. Deel 1, punt 2.7.1.1. en Deel 2, punt 2.6.3.1., van dit verslag. Deel 2, punt 2.7.1.5., van dit verslag. 167 Jaarverslag 2004, Deel 1, punt 2.3.2.1. 168 Jaarverslag 2004, Deel 1, punt 2.3.2.4. 169 Deel 2, punt 2.6.3.2., van dit verslag. 170 Verslag TG 2004. 166


karakter van de kosten van de distributienetbeheerders zal blijven evalueren door ze onder meer te vergelijken met overeenstemmende, vergelijkbare kosten van gelijkaardige ondernemingen, teneinde de beheerders aan te zetten om tot een betere kostenbeheersing te komen.

voorlopige tarieven op voor een hernieuwbare periode van drie maanden met ingang vanaf 1 januari 2005. Voor vijf Vlaamse distributienetbeheerders, die de wijziging van de gemeenteretributie op werken aan nutsvoorzieningen op gemeentelijk openbaar domein bevestigden in hun informatiedossier en de rechtsgrond hiervoor aantoonden, aanvaardde het Directiecomité de wijziging en keurde nieuwe voorlopige tarieven goed voor de periode van 1 april tot en met 30 juni 2005. Voor de twee overige Vlaamse en voor de Waalse beheerders verlengde het Directiecomité de tarieven van het eerste kwartaal. Voor de periode van 1 juli tot en met 30 september 2005 en voor de periode van 1 oktober tot en met 31 december 2005 hernieuwde het Directiecomité de tarieven van alle distributienetbeheerders die voorlopige tarieven hadden.

Het onderzoek van de jaarlijkse verslagen van de distributienetbeheerders over de exploitatieresultaten van het aardgasdistributienet van het exploitatiejaar 2004 werd aangevuld met controles ter plaatse van de rekeningen en de boekhoudkundige organisatie van de distributienetbeheerders. Deze controles werden uitgevoerd door personeelsleden van de CREG. Als gevolg van dit grondige onderzoek stelde het Directiecomité vast dat de toegepaste tarieven voor alle distributienetbeheerders samen geresulteerd hadden in een exploitatieoverschot van 7,7% bovenop de noodzakelijke inkomsten ter dekking van de reële kosten en de billijke winstmarge ter vergoeding van de geïnvesteerde kapitalen. Zo werd een totaal bedrag van 38,3 miljoen euro in mindering gebracht van de tarieven voor het jaar 2006. Behalve vijf distributienetbeheerders die een exploitatietekort vertoonden, zullen alle andere hun budgetten die als grondslag dienen voor de tarieven van het exploitatiejaar 2006 met een bedrag van 0,6 miljoen tot 8 miljoen euro zien verminderen.


Zoals vermeld in 2004171, legde het Directiecomité aan de Vlaamse en Waalse gemengde distributienetbeheerders

AARDGAS

Twee distributienetbeheerders meldden bij de CREG een materiële fout bij hun goedgekeurde tarieven voor 2005. De eerste, PLIGAS, had bij het opstellen van de tarieven van klantengroep 2 een verkeerd tarievenblad toegevoegd en verzocht het Directiecomité om dit te mogen rechtzetten met een nieuw tarievenblad. Overwegende dat de tarieven de geraamde kosten dienen te dekken, besliste het Directiecomité dit erratum, dat een tariefverlagend effect heeft, goed te keuren en de rechtgezette tarieven van toepassing te maken van 1 januari 2005 tot en met 31 december 2005. De tweede, ALG, lichtte het Directiecomité in over een incoherentie in de tarieven van klantengroep 3 (KG3) in het oorspronkelijk gepubliceerde tarievenblad. Het

��

� � ��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�� 171

Jaarverslag 2004, Deel 1, punt 2.3.2.3.


45

Directiecomité, dat oordeelde dat het om een materiële vergissing ging en dat de gepubliceerde tarieven de provisionele lasten niet dekten, besliste deze vergissing recht te zetten en keurde nieuwe KG3-tarieven goed voor de periode van 1 januari 2005 tot en met 31 december 2005. Tabel 14 geeft de evolutie weer van de distributienettarieven voor aardgas tussen 2004 en 2005 voor drie typeklanten. Het geheel van de tarieven vertoonde gemiddeld een dalende tendens gedurende deze periode, onder invloed van de controles uitgevoerd door het Directiecomité en van de daling van de intrestvoeten op lange termijn. In 2005 wijzigde de tariefstructuur voor de industriële afnemers, wat een verklaring kan zijn voor de asymmetrische evolutie van deze tarieven bij sommige distributienetbeheerders.


AARDGAS

Op 17 november 2005 besliste het Directiecomité alle tariefvoorstellen ingediend door de achttien distributienetbeheerders voor het exploitatiejaar 2006 te verwerpen, met vermelding van de aan te passen punten. Die betroffen onder meer de conformiteit van het tariefrooster met het rapporteringsmodel, de verrekening van algemene kosten in de aansluitingstarieven, de opname van meerwaarden op desinvesteringen in de waarde van de gereguleerde geïnvesteerde kapitalen, de berekening van het nominale bedrijfskapitaal of nog de invoering van een te hoog budget voor 2006 op basis van de benchmarkinganalyse. Vervolgens werden, behalve door één distributienetbeheerder, aangepaste tariefvoorstellen ingediend waarvan er vijf aanleiding gaven tot een beslissing tot goedkeuring van de tarieven voor het jaar 2006. Voor de overige dertien stelde het Directiecomité voorlopige tarieven in voor een hernieuwbare periode van drie maanden, te rekenen vanaf 1 januari 2006, en dit omwille van de onvoldoende verantwoorde afwijking van de door het Directiecomité uitgevaardigde “distributie”-richtlijnen en de ontoereikende kostenbeheersing.

• de niet-opgelegde, interne kosten die voorgesteld worden in het exploitatiebudget voor het jaar 2006 mogen, in reële termen en rekening houdend met het investeringsritme, in geen geval hoger liggen dan de werkelijke, nietopgelegde, interne kosten van het exploitatiejaar 2004, het eerste jaar waarvoor het Directiecomité over een aanvaardbare indicatie van het kostenniveau in de distributiesector beschikt; • de netbeheerders moeten, op basis van een vergelijking van het type DEA (Data Envelopment Analysis) met constante schaalvoordelen gebaseerd op de reële kosten voor 2004, gespreid over vier jaren te rekenen vanaf 2006, blijk geven van een maximale beheersing van hun kostprijzen, met name door de maximale efficiëntiescore (100%) te behalen. In de begroting 2006 zal bijgevolg een kwart van de efficiëntieverbetering gerealiseerd moeten zijn, met een jaarmaximum van 8% aan verminderde nietopgelegde, interne kosten. De DEA-techniek maakt het mogelijk om, aan de hand van de vergelijking van inputs (de niet-opgelegde, interne kosten, bijvoorbeeld) met relevante outputs (het aantal leveringspunten bijvoorbeeld), elke netbeheerder een efficiëntiescore gaande van 0% tot 100% toe te kennen. De efficiëntiescore van de netbeheerder wordt berekend door hem te vergelijken met de netbeheerders die evenveel van elke output produceren met een minimale combinatie van inputs. Een netbeheerder zal als efficiënt beschouwd worden indien geen enkele andere beheerder evenveel outputs kan produceren met minder inputs. Figuur 14 geeft de efficiëntiescores van de netbeheerders weer. Acht beheerders behalen een maximale efficiëntiescore, terwijl die van de andere variëren van nagenoeg 70% tot 98%. Het gemiddelde van de efficiëntiescores bedraagt 92,13%.

Om het redelijk karakter van de in de tariefvoorstellen van de netbeheerders opgenomen kosten te beoordelen, vergelijkt het Directiecomité ze met de kosten van de voorgaande exploitatiejaren en doet ze een beroep op een gangbare methode voor het meten van de efficiëntie van de netbeheerders. Bovendien heeft het Directiecomité, om de inspanningen tot kostenbeheersing van de verschillende distributienetbeheerders uniform en gekwantificeerd te kunnen beoordelen, een evaluatiemodel ontwikkeld dat stoelt op de volgende principes:

46


��

��

��

��

��

��

��

��

��

AARDGAS

��

��

�

�

�

�

�

�

�

�

�

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��


(b) Het tot uiting brengen van de kostenstructuur

Wat betreft de door de wet van 1 juni 2005 aangebrachte aanpassingen aan het reglementair kader en het advies van het Directiecomité over het ontwerp van koninklijk besluit betreffende sommige evaluatieregels die van toepassing zijn op de transport- en distributieondernemingen voor gas en elektriciteit, wordt de lezer verwezen naar punt 2.6.3.5. van deel 1 van dit verslag.

2.7.2. De tarificatie van de captieve markt

De kosten van de aankoop, het vervoer en de distributie van aardgas, die via de tarieven moeten teruggewonnen worden, kunnen in twee soorten worden onderverdeeld, namelijk de vaste kosten onafhankelijk van het aardgasverbruik, zoals die van meting, meteropname en facturering; en de proportionele kosten die rechtstreeks verbonden zijn aan het verbruikte volume aardgas. Deze tweeledige kostenstructuur komt tot uiting in de verschillende tarieven, rekening houdend met de gemiddelde afnamekarakteristieken van de grote groepen verbruikers.


(c) Het volgen van de kostenevolutie

De tariefmethodologie die van kracht is op de captieve markt berust op de volgende tariefprincipes:

Om een correcte dekking van de volledige kosten en een verantwoorde aanpassing van de aardgasprijzen te waarborgen, berekent het Directiecomité op maandbasis en in samenwerking met SYNERGRID172, de waarden van de revisieparameters Iga en Igd, die respectievelijk de kostenevolutie van de brandstoffen volgens de aankoopprijs van aardgas aan de Belgische grens en de evolutie van de overige componenten van de kostprijs van aardgas weergeven. Deze parameters, evenals het aardgastarief op de captieve markt, vormen het onderwerp van maandelijkse publicaties in het Belgisch Staatsblad en op de website van de CREG.

(a) Het dekken van de volledige kosten De tarificatie beoogt de volledige kosten te dekken die verbonden zijn aan de invoer, het vervoer en de distributie van aardgas, namelijk de prijs waartegen het aardgas werd aangekocht door de historische operator, de exploitatiekosten van de distributie- en vervoersnetten (lonen en diverse materialen) en de investeringen in voornoemde netten, met inbegrip van een vergoeding van de geïnvesteerde kapitalen. 172

Federatie van de netbeheerders elektriciteit en aardgas in België.


47

2.7.2.2. De evolutie van de tarieven

In 2005 werd de evolutie van de prijzen gekenmerkt door de sterke stijging van de prijs van de fossiele brandstoffen. Deze stijging komt duidelijk tot uiting in de toename van parameter Iga – hoewel afgezwakt door een tijdsverschil van ongeveer zes maanden en een effening van de evolutie van de aardgasprijs – en in de, weliswaar geringere, toename van parameter Igd, gelijklopend met die van de inflatie in België. ��

AARDGAS

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

2.8. De beroepsmogelijkheden tegen de beslissingen van de CREG De lezer wordt verwezen naar punt 2.8. van deel 1 van dit verslag.

48


De Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG)

CREG 50


1. De taken van de CREG De bevoegdheden die haar in staat stellen haar opdracht te vervullen, worden opgesomd in de elektriciteitsen gaswet en uitgebreid weergegeven in deel 1 en deel 2 van dit verslag.

CREG

Opgericht door twee wetten van 29 april 1999, is de CREG belast met twee taken: een raadgevende taak ten behoeve van de overheid inzake de organisatie en de werking van de elektriciteitsen de aardgasmarkt en een taak van toezicht en controle op de toepassing van de betreffende wetten en reglementen.

2. De organen van de CREG 2.1. De Algemene Raad De Algemene Raad bepaalt de richtsnoeren voor de toepassing van de elektriciteitsen de gaswet en van hun uitvoeringsbesluiten, evalueert de wijze waarop het Directiecomité zijn taken uitvoert, formuleert adviezen betreffende elke kwestie die hem door het Directiecomité wordt voorgelegd en vormt een discussieforum over de doelstellingen en strategieën van het energiebeleid in de elektriciteitsen aardgassector. Hij kan het Directiecomité tevens om studies of adviezen vragen.


Zijn samenstelling en werking zijn vastgelegd door een koninklijk besluit van 3 mei 1999 en zijn leden werden benoemd bij ministerieel besluit van 5 maart 2004 voor een termijn van drie jaar met ingang van 20 februari 2004. In 2005 werd de Algemene Raad voorgezeten door de heer Rudy DE LEEUW en de vice-voorzitter was Mevrouw Caroline VEN. De Algemene Raad is in de loop van 2005 elf maal bijeengekomen.

51

Tabel 16: Leden van de Algemene Raad per 31 december 2005173 EFFECTIEVE LEDEN ROOBROUCK Nele RENARD Marc FAUCONNIER Marie-Pierre HOUTMAN Eric BIESEMAN Wilfried DEVUYST Philippe FRAIX Jacques LEEMANS Marc DE LEEUW Rudy HAAZE Guy PANNEELS Anne SKA Marie-Hélène WILLEMS Tom VAN DAELE Daniel LABARRE Vincent SCHOCKAERT Chantal

AVARELLO David DAMILOT Julien DEMEYERE Frank BALFROID Fabienne TANGHE Martine LEFERE Raphaël CLAUWAERT Annick DEKELPER Irène DECROP Jehan DAWANCE Jean-Pierre VAN MOL Christiaan QUINTARD Christophe SPIESSENS Eric ADRIAENSSENS Claude LESAGE Olivier

Representatieve organisaties van de industrie, het bank- en het verzekeringswezen die zetelen in de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven

VEN Caroline CHAPUT Isabelle AERTS Kristin

VANDERMARLIERE Frank CALOZET Michel VAN DER MAREN Olivier

Representatieve organisaties van het ambacht, de kleine en middelgrote handelsondernemingen en de kleine nijverheid die zetelen in de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven Grote elektriciteitsverbruikers Grote aardgasverbruikers Producenten

ERNOTTE Pascal HEYLEN Jan

WERTH Francine VANDENABEELE Piet

CLAES Peter BRAET Luc DE GROOF Christian CAUWENBERGH Katia JACQUET Annabelle PEERSMAN Inneke

BOSCH Claire EELENS Claire SIMONS Mariane GREGOIRE Claude VERBRUGGEN Aviel MARENNES Yves

DECLERCQ Christine HUJOEL Luc PEETERS Guy DE BLOCK Gert GERKENS Isabelle LEBOUT Didier HEYVAERT Griet VERMEIRE John CLAEYS Bram PATERNOSTRE Véronique DE FOER Piet RUTTEN Jaak VANDERVEEREN Christine

BURTOMBOY Marc DRAPS Willem VERSCHELDE Martin HOUGARDY Carine AERTSENS Walter NIEUWLAND Dominique LAMMENS Griet LEYEN Ingrid VIS Stephan DELLAERT Peter LAMBERTS Véronique DUTORDOIR Sophie

Federale regering

Gewestregeringen Representatieve werknemersorganisaties die zetelen in de Nationale Arbeidsraad

Representatieve werknemersorganisaties die zetelen in de Raad voor het Verbruik Organisaties die de promotie en de bescherming van de algemene belangen van de kleine verbruikers tot doel hebben

CREG

Producenten hernieuwbare energiebronnen Producenten warmtekrachtkoppeling Distributienetbeheerders - INTERMIXT - INTER-REGIES Transmissienetbeheerder Gasondernemingen, andere dan de distributieondernemingen, behorend tot het Verbond der Gasnijverheid Milieuverenigingen Tussenpersonen Leveranciers Voorzitter van het Directiecomité van de CREG

PLAATSVERVANGENDE LEDEN

Bron: CREG

In februari nam de Minister van Energie deel aan de werkzaamheden van de Algemene Raad, waarbij hij aandrong op een betere taakverdeling tussen de CREG en de Administratie voor Energie enerzijds en de Raad voor de Mededinging anderzijds. Verwijzend naar het in voorbereiding zijnde Memorandum of Understanding met Frankrijk en Nederland in verband met de grensoverschrijdende koppelverbindingen, lichtte de Minister de Algemene Raad tevens in over de wens van Duitsland en Luxemburg om zich bij een dergelijk initiatief aan te sluiten. Tijdens zijn zitting van maart stelde de Algemene Raad vast dat de wetsontwerpen voor het omzetten van de Europese 173

52

Overeenkomstig de ministeriële besluiten van 1 februari 2005 (Belgisch Staatsblad van 14 februari 2005) en 25 juli 2005 (Belgisch Staatsblad van 19 augustus 2005).

richtlijnen inzake elektriciteit en gas niet voldeden aan drie van de voornaamste opmerkingen die hij in zijn advies174 hierover had geformuleerd, namelijk de bevoegdheid van de reguleringsinstantie, de onafhankelijkheid en de aanduiding van de netbeheerder en de procedure voor goedkeuring van de tarieven. Hij bracht de Minister van deze vaststelling op de hoogte. In oktober keurde de Algemene Raad unaniem, doch met uitzondering van de vertegenwoordigers van de federale regering die zich onthielden, het ontwerpbudget 2006 van de CREG goed.

174

Jaarverslag 2004, Deel 3, punt 2.1.


- het indicatief programma van de productiemiddelen voor elektriciteit 2005-2014175 : De werkgroep “Indicatief programma van de productiemiddelen voor elektriciteit 2005-2014” onderzocht een tweede versie van het programma die rekening hield met zijn eerdere opmerkingen. De Algemene Raad sprak zich gunstig uit over het door het Directiecomité voorbereide indicatief programma van de productiemiddelen voor elektriciteit 2005-2014. Hij hoopt dat de ervaring opgedaan bij de realisatie van dit programma op efficiënte wijze zal aangewend worden bij het opstellen van het programma in de toekomst. Gezien de aangekondigde groeiende afhankelijkheid van aardgas, beveelt de Algemene Raad aan de mogelijkheden en het toe te passen beleid te onderzoeken met het oog op een gemengde ontwikkeling op basis van gas en schone steenkoolcentrales. De Algemene Raad bekommert zich om het algemeen belang in het kader van de werking van de elektriciteitsmarkt in België, waarvan de bevoorradingszekerheid één van de aspecten vormt. In dat kader noteert hij dat het indicatief programma een investeringsbeleid in gecentraliseerde productie-eenheden aanbeveelt op basis van een voorzichtig scenario (in het vooruitzicht van 2019) met betrekking tot de beschikbaarheid van de andere energiebronnen die bestemd zijn om de vraag te dekken. Hij noteert tevens dat het om een flexibel beleid gaat dat toelaat de voorziene investeringen zonodig uit te stellen naargelang van de evolutie van de markt.

studie van London Economics in verband met de werking van de Belgische elektriciteitsmarkt. De werkgroep “Marktwerking” bereidde het advies over de studie van London Economics voor. De Algemene Raad stelt alleszins vast dat de elektriciteitsmarkt in ons land nog niet optimaal werkt en dat nog niet alle categorieën van verbruikers kunnen profiteren van de liberalisering. De Algemene Raad stelt vast dat heel wat afnemers zich over de situatie beklagen, onder meer wat de prijzen betreft. Deze zijn inderdaad te hoog voor de verbruikers als gevolg van de meerkosten die door de verschillende overheden worden opgelegd en ondanks de aard en de economische prestaties van het productiepark. Deze prijsstijgingen worden niet gecompenseerd door de dalingen van de transmissie- en distributienettarieven die nochtans de voorbije jaren verwezenlijkt werden. Op het vlak van de verticale integratie in de elektriciteitssector zijn alle leden van de Algemene Raad het erover eens dat geen enkele marktspeler een voordeel mag halen uit zijn deelname in het aandeelhouderschap van de netbeheerders (zowel van transmissie als van distributie). Er heerst evenwel een gevoel dat een dergelijk voordeel zou kunnen bestaan hetgeen een rem vormt op de intrede van nieuwkomers in de sector. Deze onzekerheid zou weggenomen kunnen worden door de volledige eigendomsontvlechting tussen producenten en leveranciers enerzijds en netbeheerders anderzijds (ownership unbundling). De Algemene Raad beveelt aan dat elke marktspeler – individueel of via de verbonden ondernemingen – voor wie de productie, de levering en/of de trading van elektriciteit een substantiële activiteit vormen, zijn deelname in het aandeelhouderschap zou terugbrengen tot onder het niveau van de blokkeringsminderheid en dat de geloofwaardigheid van de regels inzake de werking van de onderneming (corporate governance) nog zou versterkt worden.

De eerste helft van het jaar 2005 werd ongetwijfeld beheerst door de voorbereidende werkzaamheden voor het advies van de Algemene Raad van 27 april 2005 over de

Wat de marktconcentratie betreft, is de Algemene Raad geen voorstander van een zuivere en eenvoudige opsplitsing van ELECTRABEL N.V. in vier of meer onafhankelijke entiteiten. Hij verzocht het Directiecomité van de CREG evenwel om een aanvullende studie te maken die moet aanduiden op welke manier op Europees of Belgisch niveau een programma kan worden uitgewerkt en in werking gesteld om een deel van de productiecapaciteit van de dominante marktspeler ter beschikking te stellen van de andere marktspelers. Deze studie dient aan te geven welke verschillende types van capacity releases mogelijk zijn (veilen van virtuele productiecapaciteit: VPP, uitwisseling van capaciteit (swaps), akkoorden over de aankoop van productiecapaciteit: PPA’s, ...), en de middelen om een dergelijk programma concreet in werking te stellen met als doel het

175

176

De Algemene Raad wijst erop dat het regelmatig bijwerken van het indicatief programma het indien nodig mogelijk maakt de gekozen koers te corrigeren naargelang van de evolutie van de onderliggende parameters (of hypothesen).

- de werking van de Belgische elektriciteitsmarkt op basis van de studie van London Economics176 :

Deel 1, punt 2.5.2., van dit verslag.


CREG

Zoals de voorgaande jaren sprak de Algemene Raad zich uit, onder de vorm van adviezen en aanbevelingen, over de voorstellen, studies en adviezen van het Directiecomité die hij nodig achtte te onderzoeken, alsook over de vragen gesteld door de Minister van Energie, meer bepaald op basis van het denkwerk verricht door de verschillende werkgroepen die in zijn schoot werden opgericht voor wat betreft:

De studie is beschikbaar op www.creg.be. Zie ook Jaarverslag 2004, Deel 3, punt 2.1.

53

verhoopte resultaat te bereiken, namelijk goedkopere elektriciteit voor de eindafnemer. De Algemene Raad meent eveneens dat de concurrentie in de volgende jaren gestimuleerd zal moeten worden door een substantiële verhoging van de beschikbare invoercapaciteit, zonder het noodzakelijke evenwicht te verliezen tussen de verhoging van de productie in België en van de invoercapaciteit. Hij dringt erop aan om op Europees niveau een nauwere samenwerking na te streven tot zelfs een integratie van de verschillende transmissienetbeheerders. Alleszins dient de bestaande invoercapaciteit op een efficiëntere manier beheerd te worden met het oog op een verbetering van de marktwerking. Bovendien moet deze capaciteit worden uitgebreid door een snellere uitvoering van het investeringsplan 2003-2010 van ELIA.

CREG

De Algemene Raad wenst niet terug te keren naar een gereguleerd systeem zoals het vroeger bestond. Hij vreest evenwel dat het gebrek aan concurrentie en de hoge prijzen het voortbestaan van bepaalde activiteiten in België hypothekeren en dat alle verbruikers, zowel ondernemingen als huishoudens, onder het huidige gebrek aan concurrentie op de markt te lijden hebben. Daarom dringt hij erop aan dat de marktwerking, en in het bijzonder de evolutie van de prijzen, van dichtbij zou worden opgevolgd en dat in voorkomend geval voorlopige reguleringsmaatregelen zouden worden genomen indien de industriële structuur en de werkgelegenheid in België in het gedrang zouden komen. Dergelijke maatregelen dienen genomen te worden in overeenstemming met de Europese regelgeving. De Algemene Raad formuleert verder nog een aantal andere aanbevelingen, waaronder: • de oprichting van een elektriciteitsbeurs die de Belgische, Franse en Nederlandse markt bestrijkt, volgens nader bepaalde regels; • de inwerkingstelling van een gereguleerd balancing-systeem met tarieven gebaseerd op de reële kosten en niet op de marktprijzen; • de verplichting voor de marktspelers om bepaalde informatie over productie-, vervoer- en distributiegegevens en klantenprofielen te verstrekken, naar het voorbeeld van wat al in de langer geliberaliseerde landen gebeurt, om de toegang tot de markt te bevorderen.

177 178

54

- het ontwerp van koninklijk besluit betreffende sommige evaluatieregels die van toepassing zijn op de transport- en distributieondernemingen voor gas en elektriciteit177: De werkgroep “Regulering” onderzocht het ontwerp van koninklijk besluit betreffende sommige evaluatieregels die van toepassing zijn op de transport- en distributieondernemingen voor gas en elektriciteit. Wat het afschrijvingsbeleid betreft, is hij van oordeel dat het transport en de distributie van gas en elektriciteit vier verschillende systemen vormen die niet op dezelfde wijze kunnen behandeld worden. Wat het bepalen van de afschrijvingsduur betreft, stelt de Algemene Raad vast dat de gewestelijke regulatoren en de CREG over exclusieve en autonome bevoegdheden beschikken, de gewesten op boekhoudkundig gebied en de CREG op het vlak van de tarieven. De Algemene Raad beklemtoont dat het beheer van de gas- en elektriciteitsnetten een gereguleerde sector met gereguleerde tarieven vormt. De CREG moet in het kader van haar tariefbevoegdheid afschrijvingstermijnen kunnen opleggen om haar gereguleerde tarieven te bepalen. Deze termijnen moeten opgesteld worden op grond van een afweging tussen de tariefimpact van de afschrijvingen en de zelffinancieringscapaciteiten van de ondernemingen. De regulering in haar geheel moet voor de gecontroleerde ondernemingen leefbaar blijven en de verschillende reguleringen waaraan de ondernemingen onderworpen zijn, moeten zoveel mogelijk met elkaar in overeenstemming gebracht worden. In zijn advies van juni 2005 heeft de Algemene Raad de Minister gevraagd het ontwerp van koninklijk besluit voorlopig niet te publiceren.

- het wetsontwerp tot organisatie van de mogelijkheden tot beroep tegen de beslissingen genomen door de CREG178 : De werkgroep “Regulering” onderzocht de studie betreffende het wetsontwerp tot organisatie van de mogelijkheden tot beroep tegen de beslissingen genomen door de CREG. De Algemene Raad sluit zich aan bij de conclusies van de studie van het Directiecomité voor wat betreft 1) de mogelijkheid om bij de Raad voor de Mededinging in beroep te gaan tegen de beslissingen van de CREG in verband met contracten en toewijzingsmethodes van grensoverschrijdende capaciteit, 2) de mogelijkheden tot beroep bij het hof van beroep van Brussel, 3) de tegenstrijdigheid met de elektriciteitsen gasrichtlijnen en 4) de omkering van het

Deel 1, punt 2.6.3.5., van dit verslag. Delen 1 en 2, punt 2.8., van dit verslag.


- het ontwerp van koninklijk besluit met betrekking tot de oprichting en de organisatie van een markt voor de uitwisseling van energieblokken179 : De werkgroep “Regulering” onderzocht het ontwerp van koninklijk besluit dat de regels bepaalt voor de oprichting van een markt voor de uitwisseling van energieblokken (elektriciteitsbeurs). Zo kon de Algemene Raad duidelijke tekortkomingen vaststellen met betrekking tot 1) de vereisten inzake onafhankelijkheid van de marktbeheerder en zijn eventuele filialen die met de marktwerking te maken hebben, 2) de onontbeerlijke transparantie en informatieverplichting voor de producenten en de leveranciers en 3) de controle op de marktbeheerder uitgeoefend door de overheid (en de regulator). De Algemene Raad verzoekt de Minister tevens het reglementaire kader van de Belgische elektriciteitsbeurs uit te testen met zijn betrokken collega’s, gezien de koppeling ervan met andere beurzen en markten.

- het ontwerp van ontwikkelingsplan voor het transmissienet 2005-2012 van ELIA180 : De werkgroep “Plan voor de ontwikkeling van het transmissienet” onderzocht het ontwikkelingsplan van ELIA dat de periode 2005-2012 bestrijkt, evenals de nota van het Directiecomité in dat verband. De Algemene Raad bracht zijn advies over het ontwikkelingsplan uit in september 2005. De Algemene Raad wenst dat bij het volgende plan rekening wordt gehouden met bepaalde elementen, waaronder in hoofdzaak 1) een betere overeenstemming tussen het indicatief programma van de productiemiddelen voor elektriciteit en het ontwikkelingsplan voor de transmissie, 2) de integratie van de windturbineparken in de Noordzee met de landnetten en de financiële implicaties ervan en 3) de noodzakelijke aanpassingen die zouden kunnen resulteren uit de aangekondigde sluiting van de kerncentrales.

- de nota van het Directiecomité over de sociale tarieven voor elektriciteit en gas181: De werkgroep “Componenten van de elektriciteitsprijzen” boog zich over de nota van het Directiecomité over de sociale tarieven in de elektriciteitsen gassector. 179 180

Deel 1, punt 2.4.1., van dit verslag. Deel 1, punt 2.6.2.3., van dit verslag.


De Algemene Raad zet het bestaan van een sociaal voordeel of een sociaal tarief voor elektriciteitsen gasverbruikers die tot bepaalde sociale categorieën behoren niet op losse schroeven. De Algemene Raad is ook voorstander van de automatische toekenning van de sociale tarieven voor de betrokken categorieën. De Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid zou een oplossing voor deze automatisering moeten helpen bieden.

- de studie van het Directiecomité over de impact van de uitbreiding van het nachttarief tot het weekeinde voor de netgebruikers op laagspanning182 : De werkgroep “Componenten van de elektriciteitsprijzen” boog zich over de studie betreffende de impact van de uitbreiding van het nachttarief tot het weekeinde voor de netgebruikers aangesloten op het laagspanningsnet. Vaststellend dat de Vlaamse regering beslist heeft deze maatregel vanaf 1 januari 2007 in werking te stellen, pleit de Algemene Raad ervoor dat een overleg tussen de gewestregeringen en de federale regering zou plaatsvinden om tot een eenvormige technische oplossing te komen voor het uitzenden van de afstandsbedieningsignalen. De Algemene Raad is van oordeel dat de financiering van een dergelijke maatregel niet mag gebeuren door de kosten op andere verbruikers te verhalen.

CREG

vermoeden van wettigheid (het zgn. privilège du préalable) dat aan elke administratieve rechtshandeling kleeft.

2.2. Het Directiecomité Het Directiecomité staat in voor het operationeel bestuur van de CREG en stelt alle handelingen die nodig of nuttig zijn voor de uitvoering van zijn taken. Zijn handelingen worden uitgebreid weergegeven in deel 1 en 2 van dit verslag. Het is samengesteld uit zes directeurs, benoemd bij koninklijk besluit, waaronder een voorzitter. Mevrouw Christine VANDERVEEREN, Voorzitter van het Directiecomité en Directeur voor marktcontentieux, De heren Guido CAMPS, Directeur voor de controle op de prijzen en de rekeningen op de elektriciteitsmarkt, Bernard LACROSSE, Administratief directeur, Thomas LEKANE, Directeur voor de technische werking van de elektriciteitsmarkt, Jean-Paul PINON, Directeur voor de technische werking van de aardgasmarkt, en François POSSEMIERS, Directeur voor de controle op de prijzen en de rekeningen op de aardgasmarkt.

181 182

Delen 1 en 2, punt 2.3.3., van dit verslag. Deel 1, punt 2.3.4., van dit verslag.

55

DE ALGEMENE RAAD

Caroline Ven

HET DIRECTIECOMITÉ

CREG

Rudy De Leeuw

Christine Vanderveeren

Guido Camps

Bernard Lacrosse


56

Thomas Lekane

Jean-Paul Pinon

François Possemiers

3. Het personeel van de CREG Op 31 december 2005 telde de CREG achtenvijftig personeelsleden, zonder de directeurs. Tabel 17: De directies en het personeel van de CREG per 31 december 2005

Directeur en Voorzitter van het Directiecomité Directieassistente Hoofdadviseur Adviseur (gedetacheerd) Secretaris van het Directiecomité (deeltijds) Eerstaanwezend adviseurs Adviseurs Adjunct-adviseur Directeur Directieassistente Hoofdadviseurs Eerstaanwezend adviseur Adjunct-adviseur Directeur Directieassistent

Hoofdadviseurs CREG

Voorzitterschap en directie voor marktcontentieux VANDERVEEREN Christine DEVACHT Christiane Voorzitterschap VANDEN BORRE Tom DE CORTE Emmanuel FIERS Jan Marktcontentieux HEREMANS Barbara MARTINET Paul MEIRE Evi MISERQUE Coralie DE DONCKER Filip Directie voor de technische werking van de elektriciteitsmarkt LEKANE Thomas GOOVAERTS Wendy GHEURY Jacques MARIEN Alain MEES Emmeric DE WAELE Bart JAHN Rafaël Directie voor de controle op de prijzen en de rekeningen op de elektriciteitsmarkt CAMPS Guido HERNOT Kurt DEBIE Guido de RUETTE Patrick LAERMANS Jan WILBERZ Eric CORNELIS Natalie COURCELLE Christophe DEBRIGODE Patricia Directie voor de technische werking van de aardgasmarkt PINON Jean-Paul HERREZEEL Marianne VAN ISTERDAEL Ivo CLAUWAERT Geert CUIJPERS Christian GOUVERNEUR Bruno VAN HAUWERMEIREN Geert CLUDTS Stephan PIERREUX Nicolas Directie voor de controle op de prijzen en de rekeningen op de aardgasmarkt POSSEMIERS François DE PEUTER Caroline ROMBAUTS Josiane ALLONSIUS Johan JACQUET Laurent LOCQUET Koen MAES Tom CUPPENS Wouter DUBOIS Frédéric Administratieve directie LACROSSE Bernard SELLESLAGH Arlette Algemene Raad DELOURME Freddy FIERS Jan VAN KELECOM Inge Algemene administratie JANSSENS Michèle LAGNEAU Vincent GORTS-HORLAY Pierre-Emmanuel ESSER Mercédès HAESENDONCK Herman LOI Sofia VAN KELECOM Inge CEUPPENS Chris WYNS Evelyne Financiën SCIMAR Paul LECOCQ Nathalie Studies, documentatie en archieven CHICHAH Chorok PARTSCH Gwendoline ROOBROUCK Myriam STEELANDT Laurence SMEDTS Hilde ZEGERS Laetitia HENGESCH Luc CREG JAARVERSLAG 2005

Eerstaanwezend adviseurs Directeur Directieassistente Hoofdadviseur

Eerstaanwezend adviseurs Adviseurs Directeur Directieassistente Hoofdadviseur

Eerstaanwezend adviseurs Adviseurs Directeur Directieassistente Hoofdadviseur Secretaris van de Algemene Raad (deeltijds) Polyvalente secretaresse (deeltijds) Office Manager Informaticus Adjunct-informaticus Vertalers (deeltijds) Coördinatrice Polyvalente secretaresse (deeltijds) Polyvalente bedienden Financieel verantwoordelijke Boekhoudster

Eerstaanwezend adviseurs Adviseurs Documentalist

57

4. De samenwerking met andere instanties 4.1. De CREG en de Europese Commissie De Europese elektriciteitsen gasrichtlijn voorzien, voor elke lidstaat van de Europese Unie, in een rapporteringsverplichting over de regulering en de werking van de elektriciteitsen gasmarkt alsook over de concurrentieverhoudingen, de bevoorradingszekerheid en de openbare dienstverplichtingen op deze markten. Met de medewerking van de Vlaamse energieregulator (VREG), de Waalse energieregulator (CWaPE) en het Bestuur Energie van de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie, besliste de CREG, in coordinatie met de andere lidstaten van de Europese Unie, dit jaar voor de eerste maal de vereiste rapporteringen te bundelen in één enkel verslag aan de Europese Commissie. Het Directiecomité keurde dit verslag goed op 21 juli 2005. In november 2005 publiceerde de Europese Commissie op basis van deze bijdragen een verslag waarin de vooruitgang van de totstandbrenging van een interne elektriciteitsen gasmarkt wordt geëvalueerd183.

CREG

Verder schreef het DG Concurrentie van de Europese Commissie een sectoraal onderzoek uit betreffende de elektriciteitsen de gasmarkt. Dit onderzoek heeft tot doel om na te gaan of de betrokken markten op een zodanige manier functioneren dat een competitieve Europese industrie kan verzekerd worden en om de belangen van de consumenten te verdedigen door ze de vrije keuze van leverancier te laten en concurrentiële prijzen toe te passen. Vragenlijsten werden zowel naar alle betrokken marktspelers, als naar de regulatoren verzonden. In samenwerking met de VREG en de CWaPE heeft de CREG de vragenlijst voor de regulatoren beantwoord. In november 2005 publiceerde de Europese Commissie de voorlopige resultaten van het sectoraal onderzoek. De definitieve resultaten worden verwacht in 2006.

Dit jaar ging zijn aandacht vooral uit naar de samenwerking met de Europese Commissie, met name inzake de nationale rapporten voor het benchmarking-rapport en voor het sectoronderzoek dat uitging van het DG Concurrentie184. In 2005 telde de CEER verscheidene werkgroepen. De CREG nam actief deel aan de werkgroepen Electricity, Gas en Single Energy Market. De werkgroep Electricity spitst haar activiteiten toe op het tot stand brengen van een efficiënte en concurrerende eenheidsmarkt op het gebied van elektriciteit. In 2005 werd bijzondere aandacht besteed aan de interpretatie van het arrest van het Europese Hof van Justitie van 7 juni 2005 betreffende de historische contracten185. De werkgroep Gas heeft tot doel het Forum van Madrid186 voor te bereiden en de opvolging ervan te verzekeren. In het raam van deze werkgroep werd het document “Investments in gas infrastructures and the role of EU national regulatory authorities”187 door alle leden goedgekeurd, behalve door de CREG, die de tekst op bepaalde essentiële punten te vaag vond. Ze publiceerde een dissenting opinion op haar website. Verder werkte de CEER de Guidelines for Good Practice for gas Storage System Operators188 uit. De werkgroep Single Energy Market legt zich toe op strategische vraagstukken met als doel een plan vast te stellen dat aangeeft op welke manier de overgang van nationale markten via regionale markten naar één eenheidsmarkt dient te gebeuren.

4.3. De CREG binnen ERGEG 4.2. De CREG binnen de CEER De Council of European Energy Regulators (CEER) bestond eind 2005 uit zesentwintig bevoegde overheden: België, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Groot-Brittannië, Hongarije, Ierland, Ijsland, Italië, Letland, Litouwen, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovakije, Slovenië, Spanje, de Tsjechische Republiek en Zweden.

De European Regulators Group for Electricity and Gas (ERGEG) is een adviesgroep die werd opgericht door de Europese Commissie om haar te adviseren en bij te staan bij haar actie voor het consolideren van de interne energiemarkt, met name bij de implementatie van de nieuwe elektriciteitsen gasrichtlijnen en van de verordening betreffende de grensoverschrijdende handel in elektriciteit. De activiteiten van ERGEG spelen zich enerzijds af in de Gas Focus Group en anderzijds in de Electricity Focus Group.

183

186

184

187

Deel 1, punt 1.1., van dit verslag. Punt 4.1. hiervoor. 185 Deel 1, punt 2.6.2.4., van dit verslag.

58

188

Deel 2, punt 1.3., van dit verslag. Dit document is beschikbaar op de website van de CEER (www.ceer-eu.org). Beschikbaar op de website van ERGEG (www.ergeg.org).


ERGEG publiceerde een rapport190 dat de resultaten weergeeft van de fora die georganiseerd werden in de periode van december 2004 tot februari 2005. De thema’s die daarbij aan bod zijn gekomen en nadien in het rapport werden opgenomen, zijn: doelgerichte methoden van congestiebeheer, coördinatie van het congestiebeheer, toewijzen van verantwoordelijkheden inzake congestiebeheer aan de marktspelers, juridische aspecten van het congestiebeheer en transparantie. ERGEG werkte tevens richtlijnen uit inzake congestiebeheer op de elektrische koppelverbindingen evenals richtlijnen inzake de transmissienettarieven. Ten slotte bracht de Customer Focus Group (CFG) van ERGEG drie rapporten uit inzake de transparantie van de energieprijzen, inzake het veranderen van leverancier door de consumenten en inzake de bescherming van consumenten.

4.4. De CREG en de gewestelijke regulatoren Het meest zichtbare resultaat van de samenwerking tussen de CREG enerzijds en de gewestelijke regulatoren (VREG, CWaPE en BIM) anderzijds was in 2005 zonder twijfel de gezamenlijke publicatie over de ontwikkelingen op de elektriciteitsen aardgasmarkt in België, op 13 april 2005. Aan deze publicatie ging heel wat voorbereidend werk vooraf teneinde een identieke methodologie te hanteren voor het inzamelen en voorstellen van de statistische gegevens. Op 22 september 2005 gaven de vier regulatoren tevens een gezamenlijke mededeling uit onder de titel “Liberalisering van de gasmarkt op distributieniveau” die onder meer het probleem van het in overeenstemming brengen van gegevens inzake gasafname behandelt. Verder had het overleg met de regulatoren betrekking op de nieuwe UMIX-structuur, de klachtenbehandeling, de standaardleveranciers, de uitwisselbaarheid van groenestroomcertificaten, de herstructurering van de gemengde sector in Vlaanderen en de evenwichtskosten voor 2004.

189 Creation

of Regional Electricity Markets: an ERGEG discussion paper, beschikbaar op de website van ERGEG (www.ergeg.org). 190 Beschikbaar op de website van ERGEG (www.ergeg.org).


4.5. De CREG en de Dienst voor de Mededinging en het korps verslaggevers Met toepassing van het koninklijk besluit van 20 september 2002 betreffende de samenwerking tussen de CREG en de Dienst voor de Mededinging en het korps verslaggevers, werden in 2005 twee overlegvergaderingen gehouden, respectievelijk op 26 januari en 21 september. Tijdens deze vergaderingen voerden deze drie instanties besprekingen over, enerzijds, hun onderlinge samenwerking, met name inzake de opvolging van de VPP-veilingen in het raam van de beslissingen van de Raad voor de Mededinging en hun onderlinge informatie-uitwisseling, en anderzijds over de ontwikkelingen op wetgevend vlak van het mededingingsrecht en de elektriciteitsen gasmarkt.

4.6. Het Multimedia Contact Center Deze informatiedienst werd op 10 oktober 2005 opgericht in de schoot van de FOD Economie en heeft onder meer als taak de vragen om informatie in verband met energie te behandelen191. Een samenwerking tussen deze dienst en de CREG wordt voorzien.

4.7. Het Nationaal Comité voor de Energie

CREG

In juni 2005 startte ERGEG een publieke raadpleging met het oog op de totstandkoming van regionale elektriciteitsmarkten in Europa. In het raadplegingsdocument189 ging de aandacht vooral uit naar de beschikbaarheid van capaciteit op de koppelverbindingen, de transparantie en de controle van de informatie, de onderlinge samenwerking tussen de transmissienetbeheerders, de boekhouding tussen de groothandelsmarkten en de rol van de overheden en de regulatoren.

Artikel 34 van de elektriciteitswet voorziet in de opheffing van het Nationaal Comité voor de Energie (NCE) en vertrouwt de Koning de zorg toe om “de ontbinding van deze instelling en alle kwesties waartoe deze aanleiding geeft, inzonderheid de overdracht van haar bevoegdheden, haar personeel en haar goederen, rechten en verplichtingen” te regelen. Een eerste ontwerp van koninklijk besluit dat uitvoering geeft aan deze bepaling vormde het onderwerp van een advies van het Directiecomité in 2000192 zonder echter tot de goedkeuring van een koninklijk besluit te leiden. In tegenstelling tot dit eerste ontwerp van koninklijk besluit, dat hierover het stilzwijgen bewaarde, draagt het ontwerp van koninklijk besluit waarover het Directiecomité in 2005 een advies uitbracht193 de bevoegdheden en opdrachten van het NCE over aan de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven. Het Directiecomité was van mening dat deze bevoegdheidsoverdracht de door artikel 35 van de elektriciteitswet verleende machtiging te buiten ging en raadde bijgevolg de schrapping aan van het desbetreffende artikel van het ontwerp van koninklijk besluit.

191

Het Multimedia Contact Center is bereikbaar per telefoon: 0800 12033, per fax: 0800 12057, per e-mail: [email protected] en per post: Vooruitgangstraat 50, B-1210 Brussel. 192 Jaarverslag 2000, Deel 1, punt 1.2.2. 193 Advies (A)050623-CDC-444.

59

5. De financiën van de CREG 5.1. De federale bijdrage De federale bijdrage wordt geheven in de vorm van een toeslag op de elektriciteitsen gastarieven met het oog op de financiering van sommige openbare dienstverplichtingen en van de kosten verbonden aan de regulering van en de controle op de elektriciteitsen aardgasmarkt. In tegenstelling tot de wetgeving in verband met de federale bijdrage in de aardgassector, onderging die in verband met de elektriciteitssector in 2005 twee substantiële wijzigingen194 die in werking traden vanaf 1 oktober 2005.

CREG

Ten eerste gebeurt de heffing van deze federale bijdrage voortaan door de elektriciteitsleveranciers en niet langer door de beheerder van het transmissienet voor elektriciteit. Bijgevolg werden enerzijds definitieve regularisaties, die op 30 september 2005 beslist waren, met ELIA uitgevoerd voor elk van de fondsen waarvan de CREG het beheer waarnam en zullen anderzijds de eerste betalingen van de federale bijdrage door de elektriciteitsleveranciers pas gebeuren op het einde van het eerste kwartaal 2006. Niettemin heeft ELIA het vierde kwartaal van 2005 gefinancierd, dankzij, onder andere, het facturatieoverschot dat zij in 2004 boekte. Ten tweede genieten de professionele afnemers vanaf 1 oktober 2005, naargelang van hun verbruik, van een degressiviteit van de federale bijdrage. Dit zal echter pas vanaf 2006 een weerslag hebben op het spijzen van de door de CREG beheerde fondsen. Overigens spijst de federale bijdrage voortaan vijf door de CREG beheerde fondsen, namelijk het CREG-fonds, het sociaal fonds voor energie, het fonds broeikasgassen, het denuclearisatiefonds en het fonds beschermde klanten.

5.1.1. Het CREG-fonds

Het koninklijk besluit van 13 februari 2005195 stelt de dekking van de totale werkingskosten van de CREG voor het jaar 2005, met inbegrip van de ombudsdienst, vast op € 13.274.138. Dit bedrag, dat voor 69% wordt gedragen door de elektriciteitssector en voor 31% door de aardgassector, omvat een gedeelte voor de CREG (€ 12.313.586), de ombudsdienst (€ 832.054) en het op peil brengen van de reserve (€ 128.498). Bij de oproepingen tot betalen aan de elektriciteitsen de aardgassector werd echter rekening gehouden met het beschikbare saldo van 2004 (€ 1.984.459). Zo werden respectievelijk voor de elektriciteitsen de aardgassector 194

60

Wet van 20 juli 2005 houdende diverse bepalingen en tot wijziging van de elektriciteitswet (Belgisch Staatsblad van 29 juli 2005); koninklijk besluit van 26 september 2005 tot wijziging van het koninklijk besluit van 24 maart 2003 tot bepaling van de nadere regels betreffende de federale bijdrage tot financiering van sommige openbare

bedragen van € 822.263 en € 1.162.196 afgetrokken van de oproepingen tot betalen voor 2005 en in aanmerking genomen bij de berekening van de eenheidstoeslag.

5.1.2. Het sociaal fonds voor energie

Dit fonds bedraagt voor het jaar 2005 een totaal bedrag van € 44.703.419 en wordt gefinancierd voor € 25.677.997 door ELIA en voor € 17.913.934 door de aardgasleveranciers. Het verschil wordt gedekt door het beschikbare saldo van 2004, dat respectievelijk € 312.363 bedraagt voor de elektriciteitssector en € 799.125 voor de aardgassector. Deze bedragen werden in aanmerking genomen bij de berekening van de eenheidstoeslag. De regularisaties van wat ELIA teveel inde op de afname van 2004-2005 en wat de aardgasleveranciers teveel inden op de afname van 2004 bedragen respectievelijk € −211.419 en € +1.525.847 en worden toegevoegd bij de in 2005 opgevraagde bedragen. Ze zullen later verrekend worden in de op te vragen bedragen en in aanmerking genomen worden bij de berekening van de eenheidstoeslagen. De belegging van de sommen in afwachting van hun besteding bracht € 29.839 aan interesten op. Per 31 december 2005 beloopt het globale beschikbare bedrag van het fonds € 12.473.768.

5.1.3. Het denuclearisatiefonds

Dit fonds, dat bestemd is voor de financiering van de nucleaire passiva BP1 en BP2, wordt uitsluitend gespijsd door de elektriciteitssector. Het beheer ervan, dat aanvankelijk was toevertrouwd aan de Nationale Instelling voor Radioactief Afval en Verrijkte Splijtstoffen (N.I.R.A.S.), werd op 1 oktober 2005 overgenomen door de CREG, die zodoende € 13.750.000 inde in december 2005. Dit bedrag zal begin 2006 worden overgedragen aan N.I.R.A.S. voor de uitvoering van zijn opdracht.

5.1.4. Het fonds broeikasgassen

Dit fonds, dat voor het jaar 2005 € 25.970.417 bedroeg, wordt uitsluitend gespijsd door de elektriciteitssector voor een bedrag van € 23.844.840 met daarbij nog € 1.779.805 aan overname van samengestelde reserve om de vrijstelling van deze toeslag196 te waarborgen en € 345.772, wat overeenkomt met het beschikbare saldo van 2004. Overeenkomstig artikel 12 van het koninklijk besluit dienstverplichtingen en van de kosten verbonden aan de regulering van en controle op de elektriciteitsmarkt (Belgisch Staatsblad van 29 september 2005). Belgisch Staatsblad van 28 februari 2005. 196 Overeenkomstig artikel 5 van het koninklijk besluit van 24 maart 2003. 195


van 24 maart 2003 wordt € 2.300.000 door de CREG doorgestort in het organiek begrotingsfonds bestemd voor de financiering van het federale beleid ter reductie van de emissies van broeikasgassen. In afwachting van een latere toewijzing wordt het saldo bij de Nationale Bank van België belegd. In 2005 bracht deze belegging voor € 1.057.869 aan interesten op. De definitieve regularisatie van wat ELIA teveel inde bedraagt € 116.504 en wordt toegevoegd aan het voornoemde bedrag en later opgenomen bij het op te vragen bedrag en bij de berekening van de eenheidstoeslag.

wordt gespijsd door de beheerders van de distributienetten voor elektriciteit200. In 2005 kwam een bedrag van € 131.318.635 bij de € 100.421.575 die reeds vorig jaar werden geïnd. Bedragen van € 107.889.793 en € 120.850.417 werden in 2005 teruggestort aan de begunstigde gemeenten201 om hun inkomstenderving van 2004 en 2005 te compenseren.

Overeenkomstig de nieuwe wetgeving197 prefinancierde het fonds broeikasgassen € 8.662.500 overeenstemmend met de B.T.W. die N.I.R.A.S. verschuldigd is voor de eerste drie kwartalen van 2005. De FOD Financiën betaalde het fonds terug.

Op 31 december 2005 beloopt het beschikbare bedrag van het fonds € 3.638.760.

De belegging van de sommen in afwachting van hun bestemming brachten € 638.760 aan interesten op.

5.2. De rekeningen 2005

5.1.5. Het fonds beschermde klanten

Dit fonds, opgericht ten gunste van de residentiële beschermde klanten, bereikt voor het jaar 2005 een totaal bedrag van € 34.330.000198 en wordt gespijsd door ELIA voor een bedrag van € 25.047.199 (met aftrek van de regularisatie te zijner gunste van € 392.801) en door oproepen tot betaling aan de aardgasleveranciers voor een bedrag van € 8.679.294 (met aftrek van de regularisaties te hunner gunste van € 210.706). Deze bedragen worden toegevoegd aan het in 2004 geïnde bedrag van € 22.610.000. De inwerkingstelling van de nadere regels voor terugbetaling199 aan de elektriciteitsen gasbedrijven die residentiële beschermde klanten tegen sociale maximumprijzen hebben bevoorraad, ving in 2005 aan. Bedragen van respectievelijk € 25.471.657 en € 11.844.146 voor de elektriciteitsen aardgasleveranciers werden hen in 2005 teruggestort. De belegging van de sommen in afwachting van de bestemming van het elektriciteitsen het gasfonds bracht respectievelijk € 183.444 € en € 54.132 aan interesten op. Per 31 december 2005 belopen de beschikbare bedragen van beide fondsen respectievelijk € 15.728.985 en € 3.158.235.

5.1.6. Het fonds ter compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten

Het totaal van de lasten van de werkingskosten van de CREG voor het boekjaar 2005 bedraagt € 12.371.032,59, wat overeenkomt met 94,1% van het budget voorzien in het koninklijk besluit van 13 februari 2005. De teveel geïnde toeslag die de aardgasleveranciers in 2004 effectief van hun afnemers terugkregen (€ 419.059), werd geregulariseerd in 2005. Voor ELIA werd als gevolg van de wetswijzigingen een definitieve regularisatie doorgevoerd die loopt tot 30 september 2005 (€ 84.018). Deze twee regularisaties vullen de opbrengsten aan met betrekking tot het deel van de bijdrage voorzien om de werkingskosten van de CREG te dekken. Het bedrag van deze overtollige opbrengsten die in 2005 door de aardgasleveranciers werden vrijgemaakt, was echter nog niet gekend op het ogenblik dat de huidige rekeningen werden afgesloten. De provisie van € 510.000, bestemd voor de gedeeltelijke dekking van de contractuele vertrekvergoedingen van de directeurs waarvan het mandaat per 10 januari 2006 niet zou verlengd worden, blijft behouden als gevolg van de onzekerheid op korte termijn die na de afsluitdatum van de rekeningen blijft bestaan. Ofschoon de ombudsdienst nog altijd niet officieel opgericht is, zal het in 2005 gebudgetteerde bedrag van € 832.054 behouden worden om in de financiering van zijn werkingskosten te voorzien zodra hij in 2006 tot stand komt. De betreffende reserve (€ 124.808), die 15% uitmaakt van het gebudgetteerde bedrag voor deze dienst, werd afgescheiden van de CREG-reserve, om te worden teruggegeven aan de sector.

Eveneens beheerd door de CREG, maar onafhankelijk van de vijf eerste fondsen, heeft dit fonds, dat ook als “federale bijdrage” wordt bestempeld door artikel 22bis van de elektriciteitswet, de compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de liberalisering van de elektriciteitsmarkt tot doel. Het

Zodoende bedraagt het overschot van de opbrengsten tegenover de reële lasten van de CREG voor het boekjaar 2005 € 1.403.341,28. Dit bedrag zal in mindering gebracht worden van het bedrag dat moet gefinancierd worden met de opbrengst van de federale bijdrage bij de eerstvolgende berekening van de toeslagen en zal het voorwerp uitmaken van een regularisatie, zoals voorzien in artikel 11, §4, van het koninklijk besluit van 24 maart 2003.

197

199

Artikel 21ter, §1, 5°, van de elektriciteitswet zoals toegevoegd door artikel 63 van de wet van 20 juli 2005. 198 Koninklijk besluit van 27 januari tot vaststelling van de bedragen voor 2005 van de fondsen die bestemd zijn voor de financiering van de werkelijke kostprijs ingevolge de toepassing van maximumprijzen voor de levering van elektriciteit en aardgas aan beschermde residentiële afnemers (Belgisch Staatsblad van 17 februari 2005).


CREG

Per 31 december 2005 beloopt het beschikbare bedrag van het fonds € 71.945.357.

Zoals bepaald door de koninklijke besluiten van 21 januari 2004. Ministerieel besluit van 13 mei 2005 tot uitvoering van artikel 22bis van de elektriciteitswet (Belgisch Staatsblad van 18 mei 2005). 201 Koninklijk besluit van 20 april 2005 tot bepaling van de toewijzingsmodaliteiten van de federale bijdrage ingesteld tot compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de liberalisering van de elektriciteitsmarkt (Belgisch Staatsblad van 17 mei 2005). 200

61

��

��

��

��

CREG

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

62


��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

CREG

��

��


63

5.3. Het verslag van de bedrijfsrevisor over het boekjaar afgesloten op 31 december 2005

Inleiding

Bijkomende verklaringen en inlichtingen

Overeenkomstig de opdracht die ons werd toevertrouwd door het directiecomité conform artikel 9, §1 van het koninklijk besluit van 10 oktober 2001 (tot goedkeuring van het huishoudelijk reglement), hebben wij de eer U verslag uit te brengen over de rekeningen van het voorbije boekjaar.

Wij vullen ons verslag aan met de volgende bijkomende verklaringen en inlichtingen die niet van aard zijn om de draagwijdte van onze verklaring over de rekeningen te wijzigen:

Wij hebben de controle uitgevoerd van de boekhouding en de rekeningen van de commissie, opgesteld onder de verantwoordelijkheid van het directiecomité, voor het boekjaar afgesloten per 31 december 2005. Deze rekeningen zijn samengevat in een staat van activa en passiva, waarvan het totaal € 130.182.669, bedraagt, en in een resultatenrekening, waarvan het saldo nul bedraagt en het totaal van opbrengsten en lasten € 12.371.033 bedraagt.

Verklaring over de rekeningen zonder voorbehoud CREG

Onze controles werden verricht overeenkomstig de normen van het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze beroepsnormen eisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de rekeningen geen onjuistheden van materieel belang bevatten. Overeenkomstig deze normen, hebben wij rekening gehouden met de administratieve en boekhoudkundige organisatie van de commissie, alsook met de procedures van interne controle. De verantwoordelijken hebben onze vragen naar opheldering of inlichtingen duidelijk beantwoord. Wij hebben op basis van steekproeven de verantwoording onderzocht van de bedragen opgenomen in de rekeningen. Wij hebben de gegrondheid van de waarderingsregels en de betekenisvolle boekhoudkundige ramingen beoordeeld.

• Onverminderd formele aspecten van ondergeschikt belang, wordt de boekhouding gevoerd overeenkomstig de algemene regels van de wet van 17/7/1975 op de boekhouding van de ondernemingen. • Zoals vermeld in het jaarverslag opgesteld door het directiecomité, was het bedrag van de regularisatie voor het boekjaar 2005 tussen de gasleveranciers, enerzijds, en de commissie, anderzijds, te berekenen overeenkomstig artikel 5, §2 van het koninklijk besluit van 24 maart 2003 betreffende de financiering van de commissie door de aardgasmarkt, ongekend op de datum waarop de rekeningen per 31 december 2005 van de commissie werden vastgesteld en kon het dus niet in aanmerking genomen worden. De regularisaties in verband met het vorige boekjaar, zoals de regularisatie met de beheerder van het transmissienet van elektriciteit voor het boekjaar 2005 werden integendeel geboekt. • Wij verwijzen ook naar het jaarverslag opgesteld door het directiecomité, waar melding wordt gemaakt van een onzekerheid over de boekhoudkundige behandeling van de provisie voor de vertrekvergoeding van de leden van het directiecomité. Gezien het besluit met betrekking tot de mogelijke hernieuwing van het mandaat van vier van hen nog niet gekend was op de datum waarop de rekeningen per 31 december 2005 werden vastgesteld werd beslist deze provisie verder aan te vullen in voortzetting van het vorige boekjaar. • Wij hebben geen enkele overtreding van de “elektriciteitsen gaswetten” of hun uitvoeringsbesluiten vastgesteld, voor wat betreft de verrichtingen die uit de rekeningen van de commissie blijken.

Wij zijn van mening dat deze werkzaamheden een redelijke basis vormen voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel, geeft de staat van activa en passiva afgesloten op 31 december 2005 evenals de resultatenrekening voor het boekjaar 2005, een getrouw beeld van het vermogen, de financiële toestand en de resultaten van de commissie, op basis van de waarderingsregels aangenomen door het directiecomité.

64

André KILESSE Bedrijfsrevisor Battice, 15 februari 2006


TE2004-1 24.03.2005

Verslag betreffende de transmissienettarieven bedoeld in artikel 12, §1, van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt, met betrekking tot het exploitatiejaar 2004

TE2004-2 17.03.2005

Verslag over de distributienettarieven, bedoeld in artikel 12, §1, van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt, met betrekking tot het exploitatiejaar 2004

TG2004 24.03.2005

• Verslag over de tarieven voor de aansluiting op het aardgasvervoersnet en de distributienetten en het gebruik ervan, evenals over de tarieven voor de ondersteunende diensten, toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004

(B)136/19 tot (B)136/25 17.03.2005‡15.12.2005

• IMEA: beslissingen over de goedkeuring van de voorlopige tarieven voor het exploitatiejaar 2005, over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepaste tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)137/19 tot (B)137/25 17.03.2005‡15.12.2005

• IMEWO: beslissingen over de goedkeuring van de voorlopige tarieven voor het exploitatiejaar 2005, over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepaste tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)138/19 tot (B)138/25 17.03.2005‡15.12.2005

• IVEKA: beslissingen over de goedkeuring van de voorlopige tarieven voor het exploitatiejaar 2005, over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepaste tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)139/19 tot (B)139/22 02.06.2005‡15.12.2005

• PBE: beslissingen over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepaste tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)140/19 tot (B)140/22 02.06.2005‡15.12.2005

• WVEM: beslissingen over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepaste tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)141/19 tot (B)141/25 17.03.2005‡15.12.2005

• IVERLEK: beslissingen over de goedkeuring van de voorlopige tarieven voor het exploitatiejaar 2005, over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepaste tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)142/15 tot (B)142/18 02.06.2005‡15.12.2005

• EV/GHA: beslissingen over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepaste tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)143/19 tot (B)143/25 17.03.2005‡15.12.2005

• GASELWEST: beslissingen over de goedkeuring van de voorlopige tarieven voor het exploitatiejaar 2005, over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepaste tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)144/18 tot (B)144/25 02.06.2005‡15.12.2005

• INTERELECTRA: beslissingen over de goedkeuring van de voorlopige tarieven voor de transmissie-infrastructuur met een spanningsniveau tussen 30 en 70 kV voor het exploitatiejaar 2005, over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van de tariefvoorstellen en de aangepaste tariefvoorstellen met budget voor het exploitatiejaar 2005

CREG

6. De lijst van akten van de CREG in de loop van het jaar 2005

• Vertrouwelijk ; • Het document is enkel beschikbaar in het Frans.


65

CREG

(B)145/19 tot (B)145/25 17.03.2005‡15.12.2005

• INTERGEM: beslissingen over de goedkeuring van de voorlopige tarieven voor het exploitatiejaar 2005, over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepaste tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)146/12 tot (B)146/14 02.06.2005‡17.11.2005

• IVEG: beslissingen over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)147/19 tot (B)147/25 17.03.2005‡15.12.2005

• SIBELGAS NOORD: beslissingen over de goedkeuring van de voorlopige tarieven voor het exploitatiejaar 2005, over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepaste tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)150/14 tot (B)150/20 24.03.2005‡15.12.2005

•• SIMOGEL: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires pour l’exercice d’exploitation 2005, à la détermination de l’existence d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués pour l’exercice d’exploitation 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire adaptée, accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)151/14 tot (B)151/20 24.03.2005‡15.12.2005

•• IEH: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires pour l’exercice d’exploitation 2005, à la détermination de l’existence d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués pour l’exercice d’exploitation 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire adaptée, accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)152/14 tot (B)152/20 24.03.2005‡15.12.2005

•• SEDILEC: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires pour l’exercice d’exploitation 2005, à la détermination de l’existence d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués pour l’exercice d’exploitation 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire adaptée, accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)153/14 tot (B)153/20 24.03.2005‡15.12.2005

•• INTEREST: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires pour l’exercice d’exploitation 2005, à la détermination de l’existence d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués pour l’exercice d’exploitation 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire adaptée, accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)154/15 tot (B)154/20 24.03.2005‡15.12.2005

•• INTERMOSANE: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires pour l’exercice d’exploitation 2005, à la détermination de l’existence d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués pour l’exercice d’exploitation 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire adaptée, accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)155/14 tot (B)155/20 24.03.2005‡15.12.2005

•• IDEG: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires pour l’exercice d’exploitation 2005, à la détermination de l’existence d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués pour l’exercice d’exploitation 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire adaptée, accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)156/14 tot (B)156/20 24.03.2005‡15.12.2005

•• INTERLUX: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires pour l’exercice d’exploitation 2005, à la détermination de l’existence d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués pour l’exercice d’exploitation 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire adaptée, accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)158/12 tot (B)158/14 02.06.2005‡07.07.2005

• ETIZ: beslissingen over de vaststelling van een bonus of malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004

(B)159/15 tot (B)159/20 17.03.2005‡15.12.2005

• AGEM: beslissingen over de goedkeuring van de voorlopige tarieven voor het exploitatiejaar 2005, over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepaste tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)160/18 tot (B)160/21 08.06.2005‡15.12.2005

•• ALE: décisions relatives à la détermination de l’existence d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués pour l’exercice d’exploitation 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire accompagnée du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)161/18 tot (B)161/21 08.06.2005‡15.12.2005

•• AIESH: décisions relatives à la détermination de l’existence d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués pour l’exercice d’exploitation 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire accompagnée du budget pour l’exercice d’exploitation 2006


66


•• SIBELGA: décisions relatives à la détermination de l’existence d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués pour l’exercice d’exploitation 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire adaptée, accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)171/20 tot (B)171/22 08.09.2005‡19.12.2005

•• AIEG: décisions relatives à la détermination de l’existence d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués pour l’exercice d’exploitation 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire accompagnée du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)190/15 tot (B)190/21 10.03.2005‡08.12.2005

•• ELIA SYSTEM OPERATOR: décisions relatives au renouvellement des tarifs provisoires pour l’exercice d’exploitation 2006, à la constatation d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués au cours de l’exercice d’exploitation 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire accompagnée du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)204/17 tot (B)204/20 08.09.2005‡19.12.2005

•• REGIE DE L’ELECTRICITE DE LA VILLE DE WAVRE: décisions relatives à la constatation d’un boni ou d’un mali résultant des tarifs appliqués en 2004 et à la demande d’approbation de la proposition tarifaire accompagnée du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)211/13 tot (B)211/16 08.06.2005‡15.12.2005

• DNB BRUSSELS AIRPORT: beslissingen over de vaststelling van een bonus of een malus resulterend uit de tarieven toegepast tijdens het exploitatiejaar 2004 en over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)333/2 tot (B)333/4 24.03.2005‡15.09.2005

• GASELWEST: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van de voorlopige tarieven 2005

(B)334/2 tot (B)334/4 24.03.2005‡15.09.2005

• IGAO: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van de voorlopige tarieven 2005

(B)335/2 tot (B)335/4 24.03.2005‡15.09.2005

• IMEWO: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van de voorlopige tarieven 2005

(B)336/2 tot (B)336/4 24.03.205‡15.09.2005

• INTERGEM: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van de voorlopige tarieven 2005

(B)337/2 tot (B)337/4 24.03.2005‡15.09.2005

• IVEKA: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van de voorlopige tarieven 2005

(B)338/2 tot (B)338/4 24.03.2005‡15.09.2005

• IVERLEK: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van de voorlopige tarieven 2005

(B)339/2 tot (B)339/4 24.03.2005‡15.09.2005

• SIBELGAS: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van de voorlopige tarieven 2005

(B)340/2 tot (B)340/4 17.03.2005‡15.09.2005

•• IDEG: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires 2005

(B)341/2 tot (B)341/4 17.03.2005‡15.09.2005

•• IGH: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires 2005

(B)342/2 tot (B)342/4 17.03.2005‡15.09.2005

•• INTERLUX: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires 2005

(B)343/2 tot (B)343/4 17.03.2005‡15.09.2005

•• INTERMOSANE: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires 2005

(B)344/2 tot (B)344/4 17.03.2005‡15.09.2005

•• SEDILEC: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires 2005

(B)345/2 tot (B)345/4 17.03.2005‡15.09.2005

•• SIMOGEL: décisions relatives à l’approbation des tarifs provisoires 2005

(B)372/1 13.01.2005

• GASELWEST: beslissing over de vraag tot goedkeuring van het aangepast voorstel van analytisch boekhoudplan

(B)373/1 13.01.2005

• IGAO: beslissing over de vraag tot goedkeuring van het aangepast voorstel van analytisch boekhoudplan

(B)374/1 13.01.2005

• IMEWO: beslissing over de vraag tot goedkeuring van het aangepast voorstel van analytisch boekhoudplan

(B)375/1 13.01.2005

• INTERGEM: beslissing over de vraag tot goedkeuring van het aangepast voorstel van analytisch boekhoudplan

(B)376/1 13.01.2005

• IVEKA: beslissing over de vraag tot goedkeuring van het aangepast voorstel van analytisch boekhoudplan

(B)377/1 13.01.2005

• IVERLEK: beslissing over de vraag tot goedkeuring van het aangepast voorstel van analytisch boekhoudplan

CREG

(B)165/15 tot (B)165/18 08.06.2005‡15.12.2005



67

(B)378/1 13.01.2005 (B)379/1 tot (B)379/3 13.01.2005‡27.10.2005

• SIBELGAS NOORD: beslissing over de vraag tot goedkeuring van het aangepast voorstel van analytisch boekhoudplan •• Décisions relatives à la demande d’approbation du programme indicatif de transport de la S.A. FLUXYS LNG

(B)381/1 03.03.2005

• WVEM : beslissing over de vraag tot goedkeuring van het aangepast voorstel van analytisch boekhoudplan

(B)382/1 27.01.2005

• Beslissing over de vraag tot goedkeuring van het aangepast voorstel van analytisch boekhoudplan van INTERGAS

(B)383/1 03.02.2005

•• ASSOCIATION LIEGEOISE DU GAZ: décision portant sur la demande d’approbation de la proposition de plan comptable analytique remanié

(B)041202-CDC-384 02.12.2004

Beslissing over nadere regels betreffende de berekening van de marge te berekenen voor de bepaling van de maximumprijzen toe te passen op niet-beschermde gedropte klanten

(A)050113-CDC-387 13.01.2005

•• Avis relatif à la demande de la S.A. FLUXYS pour l’octroi d’un avenant à l’autorisation de transport pour le détournement des canalisations DN900 HP Zeebrugge (Terminal) – Jurbise (Masnuy-St-Pierre) et DN1000 HP Brugge (Dudzele) – Quévy (Blaregnies) à Ath (Ghislenghien)

(C)050120-CREG-388 20.01.2005

Voorstel van indicatief programma van de productiemiddelen voor elektriciteit 20052014

(A)050203-CDC-389 03.02.2005 + addendum 04.05.2005 + bijlage (studie 369)

Advies over het ontwerp van koninklijk besluit betreffende sommige evaluatieregels die van toepassing zijn op de transport- en distributieondernemingen voor gas en elektriciteit Studie over de determinanten van de autofinanciering binnen de NV Elia System Operator en hun toepassing binnen een vereenvoudigd bedrijfsmodel

CREG

(A)050120-CDC-390 20.01.2005

• Advies over de aanvraag van de N.V. FLUXYS voor de toekenning van een bijvoegsel aan de vervoersvergunning voor de vervoersinstallatie DN400 Antwerpen (EkerenZandvliet)

(A)050120-CDC-391 20.01.2005

• Advies over de aanvraag van de N.V. FLUXYS voor de toekenning van een vervoersvergunning voor een vervoersinstallatie DN600 HD Weelde-Zandhoven II, DN600 HD Herentals (Watervoort)-Zandhoven en een aardgasstation te Zandhoven

(A)050203-CDC-393 03.02.2005

• Advies over de hernieuwing van het mandaat van commissaris-revisor bij de beheerder van het nationaal transmissienet voor elektriciteit

(A)050203-CDC-394 03.02.2005

• Advies over de hernieuwing van het mandaat van commissaris-revisor bij de beheerder van het nationaal transmissienet voor elektriciteit

(B)395 tot (B)395/1 02.06.2005‡14.07.2005

• Beslissingen over de bevindingen, de verslagen en gegevens die de CVBA GASELWEST aan de CREG moet verstrekken met het oog op de controle van de tarieven van het jaar 2004

(B)396 tot (B)396/1 02.06.2005‡14.07.2005

• Beslissingen over de bevindingen, de verslagen en gegevens die de opdrachthoudende vereniging IGAO aan de CREG moet verstrekken met het oog op de controle van de tarieven van het jaar 2004

(B)397 tot (B)397/1 02.06.2005‡14.07.2005

• Beslissingen over de bevindingen, de verslagen en gegevens die de opdrachthoudende vereniging IMEWO aan de CREG moet verstrekken met het oog op de controle van de tarieven van het jaar 2004

(B)398 tot (B)398/1 02.06.2005‡14.07.2005

• Beslissingen over de bevindingen, de verslagen en gegevens die de opdrachthoudende vereniging INTERGEM aan de CREG moet verstrekken met het oog op de controle van de tarieven van het jaar 2004

(B)399 tot (B)399/1 02.06.2005‡14.07.2005

• Beslissingen over de bevindingen, de verslagen en gegevens die de opdrachthoudende vereniging IVEKA aan de CREG moet verstrekken met het oog op de controle van de tarieven van het jaar 2004

(B)400 tot (B)400/1 02.06.2005‡14.07.2005

• Beslissingen over de bevindingen, de verslagen en gegevens die de opdrachthoudende vereniging IVERLEK aan de CREG moet verstrekken met het oog op de controle van de tarieven van het jaar 2004

(B)401 tot (B)401/1 02.06.2005‡14.07.2005

• Beslissingen over de bevindingen, de verslagen en gegevens die de coöperatieve intercommunale vereniging SIBELGAS aan de CREG moet verstrekken met het oog op de controle van de tarieven van het jaar 2004

(B)402 tot (B)402/1 02.06.2005‡14.07.2005

•• Décisions portant sur les observations, les rapports et les informations que la société coopérative à responsabilité limitée IDEG doit fournir à la CREG dans l’optique du contrôle des tarifs de l’année 2004


68


•• Décisions portant sur les observations, les rapports et les informations que la société coopérative à responsabilité limitée IGH doit fournir à la CREG dans l’optique du contrôle des tarifs de l’année 2004

(B)404 tot (B)404/1 02.06.2005‡14.07.2005

•• Décisions portant sur les observations, les rapports et les informations que la société coopérative à responsabilité limitée INTERLUX doit fournir à la CREG dans l’optique du contrôle des tarifs de l’année 2004

(B)405 tot (B)405/1 02.06.2005‡14.07.2005

•• Décisions portant sur les observations, les rapports et les informations que la société coopérative à responsabilité limitée INTERMOSANE doit fournir à la CREG dans l’optique du contrôle des tarifs de l’année 2004

(B)406 tot (B)406/1 02.06.2005‡14.07.2005

•• Décisions portant sur les observations, les rapports et les informations que la société coopérative à responsabilité limitée SEDILEC doit fournir à la CREG dans l’optique du contrôle des tarifs de l’année 2004

(B)407 tot (B)407/1 02.06.2005‡14.07.2005

•• Décisions portant sur les observations, les rapports et les informations que la société coopérative à responsabilité limitée SIMOGEL doit fournir à la CREG dans l’optique du contrôle des tarifs de l’année 2004

(B)408 tot (B)408/1 02.06.2005‡14.07.2005

•• Décisions portant sur les observations, les rapports et les informations que la société coopérative à responsabilité limitée SIBELGA doit fournir à la CREG dans l’optique du contrôle des tarifs de l’année 2004

(B)409 tot (B)409/1 02.06.2005‡14.07.2005

• Beslissingen over de bevindingen, de verslagen en gegevens die de CVBA INTERELECTRA-PLIGAS aan de CREG moet verstrekken met het oog op de controle van de tarieven van het jaar 2004

(B)410 tot (B)410/1 02.06.2005‡14.07.2005

• Beslissingen over de bevindingen, de verslagen en gegevens die de opdrachthoudende vereniging IVEG aan de CREG moet verstrekken met het oog op de controle van de tarieven van het jaar 2004

(B)411 tot (B)411/1 02.06.2005‡14.07.2005

• Beslissingen over de bevindingen, de verslagen en gegevens die de opdrachthoudende vereniging WVEM aan de CREG moet verstrekken met het oog op de controle van de tarieven van het jaar 2004

(B)412 tot (B)412/1 02.06.2005‡14.07.2005

•• Décisions portant sur les observations, les rapports et les informations que la société coopérative à responsabilité limitée ALG doit fournir à la CREG dans l’optique du contrôle des tarifs de l’année 2004

(B)413 tot (B)413/1 02.06.2005‡14.07.2005

• Beslissingen over de bevindingen, de verslagen en gegevens die INTERGAS NETBEHEER aan de CREG moet verstrekken met het oog op de controle van de tarieven van het jaar 2004

(F)050317-CDC-414 17.03.2005

Studie betreffende de verschillen tussen standaardklanten en actieve klanten in de prijszetting door de standaardleverancier Electrabel Customer Solutions N.V. op de markt van de levering van elektriciteit en aardgas

(F)050317-CDC-415 17.03.2005

• Studie betreffende de verschillen tussen standaardklanten en actieve klanten in de prijszetting door de standaardleverancier Luminus op de markt van de levering van elektriciteit en aardgas

(F)050608-CDC-416 08.06.2005

Studie betreffende het wetsontwerp tot organisatie van de mogelijkheden tot beroep tegen de beslissingen genomen door de commissie, voorzien door de wet van 12 april 1965 betreffende het vervoer van gasachtige producten en andere door middel van leidingen en de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt

(B)050414-CDC-417 14.04.05

• Beslissing over het niet-tijdig indienen van de netwerkcode door de N.V. FLUXYS LNG

(E)050421-CDC-418 21.04.2005

• Voorstel betreffende de toekenning van individuele vergunningen voor de bouw van twee installaties voor de productie van elektriciteit op de site HAM te Gent

(A)050421-CDC-419 21.04.2005

• Advies over de aanvraag van de N.V. Fluxys voor de toekenning van een bijvoegsel aan de vervoersvergunning voor de vervoersinstallatie Antwerpen (Gas Centrale Antwerpen) - Ontspanningen

(F)050512-CDC-420 12.05.2005

Studie over de evaluatie op 28 februari 2005 van de toepassing van virtuele productiecapaciteiten van elektriciteit

(A)050428-CDC-421 28.04.2005

• Advies over de aanvraag van de N.V. Fluxys voor de toekenning van een bijvoegsel aan de vervoersvergunning Sint-Martens-Bodegem-Merelbeke

(A)050504-CDC-422 tot 433 04.05.2005

• Adviezen over de kandidaturen voor het mandaat van onafhankelijk bestuurder in de raad van bestuur van de beheerder van het nationaal transmissienet voor elektriciteit

CREG

(B)403 tot (B)403/1 02.06.2005‡14.07.2005



69

(A)050512-CDC-434 12.05.2005

• Advies over de aanvraag van de N.V. Fluxys voor de toekenning van een bijvoegsel aan de vervoersvergunning voor de vervoersinstallatie Merelbeke-Pittem (Merelbeke ontspanning)

(A)050512-CDC-435 12.05.2005

• Advies over de aanvraag van de N.V. Fluxys voor de toekenning van een bijvoegsel aan de vervoersvergunningen voor de vervoersinstallatie Zomergem (Oostwinkel) - station

(B)436 tot (B)436/1 02.06.2005‡14.07.2005

•• Décisions relatives aux observations, aux rapports et informations que la SA FLUXYS doit fournir à la Commission en vue du contrôle des tarifs de l’année 2004

(B)437 tot (B)437/1 02.06.2005‡14.07.2005

•• Décisions relatives aux observations, aux rapports et informations que la SA FLUXYS LNG doit fournir à la Commission en vue du contrôle des tarifs de l’année 2004

CREG

(B)050526-CDC-438 26.05.2005

• Beslissing over de vraag tot goedkeuring van de evaluatiemethode voor en de bepaling van het primair, secundair en tertiair reservevermogen voor 2006

(E)050608-CDC-439 08.06.2005

•• Proposition relative à l’octroi d’une autorisation de fourniture d’électricité à la S.A. EDF Belgium

(A)050526-CDC-440 26.05.2005

• Advies over de toekenning van een individuele leveringsvergunning voor aardgas aan RWE Energy Nederland N.V.

(F)050602-CDC-441 02.06.2005

Studie betreffende de verschillen tussen standaardklanten en actieve klanten in de prijszetting door de standaardleverancier Electrabel Customer Solutions N.V. op de markt van de levering van elektriciteit en aardgas

(E)050608-CDC-442 08.06.2005

• Voorstel betreffende de toekenning van een vergunning voor de levering van elektriciteit aan RWE Key Account GmbH

(A)050616-CDC-443 16.06.2005

•• Avis relatif à la demande de la S.A. FLUXYS pour l’octroi d’un avenant à l’autorisation de transport pour la construction d’un barrage 66,2 bar / 60,5 bar au poste existant à Seneffe (Familleureux)

(A)050623-CDC-444 23.06.2005

• Advies over het ontwerp van koninklijk besluit betreffende de ontbinding van het Nationaal Comité voor de Energie

(F)050630-CDC-445 30.06.2005

Studie betreffende de verschillen tussen standaardklanten en actieve klanten in de prijszetting door de standaardleverancier Luminus op de markt van de levering van elektriciteit en aardgas

(A)050714-CREG-446 14.07.2005

Advies over het ontwerp van koninklijk besluit met betrekking tot de oprichting en de organisatie van een Belgische markt voor de uitwisseling van energieblokken

(A)050630-CDC-447 30.06.2005

• Advies over de aanvraag van de N.V. Fluxys voor de toekenning van een vervoersvergunning voor de vervoersinstallatie Haaltert - ontspanning

(B)448 tot (B)448/1 07.07.2005‡08.12.2005

•• Décisions relatives à la demande d’approbation du code du réseau de la S.A. FLUXYS LNG

(A)050714-CDC-449 14.07.2005

•• Avis relatif à l’octroi d’une autorisation individuelle de fourniture de gaz naturel à EDF S.A.

(A)050811-CDC-450 11.08.2005

•• Avis relatif à la demande de la S.A. FLUXYS pour l’octroi d’un avenant à l’autorisation de transport pour le détournement de la canalisation DN150 HP Falisolle-Couvin à Florennes

(A)050811-CDC-451 11.08.2005

•• Avis relatif à l’octroi d’une autorisation individuelle de fourniture de gaz naturel à EDF Belgium S.A.

(A)050901-CDC-452 01.09.2005

Advies betreffende een ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 16 juli 2002 betreffende de instelling van mechanismen voor de bevordering van elektriciteit opgewekt uit hernieuwbare energiebronnen

(A)050817-CDC-453 17.08.2005

• Advies over de toekenning van een individuele leveringsvergunning voor aardgas aan Essent Belgium N.V.

(B)454 tot (B)454/3 17.08.2005‡22.12.2005

Beslissingen over de aanvraag tot goedkeuring van het indicatief vervoersprogramma van de N.V. FLUXYS, met betrekking tot haar overbrengings- en opslagdiensten

(F)050908-CDC-455 08.09.2005

Studie over de resultaten van de zeven eerste Electrabel veilingen van virtuele productiecapaciteit

(E)050908-CDC-456 08.09.2005

• Voorstel betreffende de toekenning van een vergunning voor de levering van elektriciteit aan Essent Belgium N.V.

(Z)050817-CDC-457 17.08.2005

Nota over het ontwerp van het plan voor de ontwikkeling van het transmissienet 20052012 van de N.V. ELIA SYSTEM OPERATOR

(B)458 tot (B)458/1 17.11.2005‡15.12.2005

• GASELWEST: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepast tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006


70


• IGAO: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepast tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)460 tot (B)460/1 17.11.2005‡15.12.2005

• IMEWO: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepast tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)461 tot (B)461/1 17.11.2005‡15.12.2005

• INTERGEM: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepast tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)462 tot (B)462/1 17.11.2005‡15.12.2005

• IVEKA: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepast tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)463 tot (B)463/1 17.11.2005‡15.12.2005

• IVERLEK: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepast tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)464 tot (B)464/1 17.11.2005‡15.12.2005

• SIBELGAS: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepast tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)465 tot (B)465/1 17.11.2005‡15.12.2005

•• INTERCOMMUNALE DE DISTRIBUTION D’ELECTRICITE ET DE GAZ: décisions portant sur la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire remaniée accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)466 tot (B)466/1 17.11.2005‡15.12.2005

•• IGH: décisions portant sur la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire remaniée accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)467 tot (B)467/1 17.11.2005‡15.12.2005

•• INTERLUX: décisions portant sur la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire remaniée accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)468 tot (B)468/1 17.11.2005‡15.12.2005

•• SEDILEC: décisions portant sur la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire remaniée accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)469 tot (B)469/1 17.11.2005‡15.12.2005

•• SIMOGEL: décisions portant sur la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire remaniée accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)470 tot (B)470/1 17.11.2005‡15.12.2005

•• SIBELGA: décisions portant sur la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire remaniée accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)471 tot (B)471/1 17.11.2005‡15.12.2005

• PLIGAS: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepast tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)472 tot (B)472/1 17.11.2005‡15.12.2005

• IVEG: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepast tariefvoorstel met budget voor het exploitatatiejaar 2006

(B)473 tot (B)473/1 17.11.2005‡15.12.2005

• WVEM: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepast tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)474 tot (B)474/1 17.11.2005‡15.12.2005

•• ALG: décisions portant sur la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire remaniée accompagnées du budget pour l’exercice d’exploitation 2006

(B)475 tot (B)475/1 17.11.2005‡15.12.2005

• INTERGAS NETBEHEER: beslissingen over de vraag tot goedkeuring van het tariefvoorstel en het aangepast tariefvoorstel met budget voor het exploitatiejaar 2006

(B)476 tot (B)476/1 17.11.2005‡15.12.2005

•• Décisions relatives à la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire remaniée relatives aux tarifs de raccordement et d’utilisation du réseau de transport ainsi que des services auxiliaires de la SA FLUXYS pour l’année 2006

(B)477 tot (B)477/1 17.11.2005‡15.12.2005

•• Décisions relatives à la demande d’approbation de la proposition tarifaire et de la proposition tarifaire remaniée relatives aux tarifs d’utilisation du terminal méthanier de Zeebrugge de la SA FLUXYS LNG pour l’année 2006

(B)051020-CDC-478/1 20.10.2005

Beslissing betreffende de algemene voorwaarden van de aansluitingscontracten aangeboden door de netbeheerder aan de netgebruikers

(F)051006-CDC-480 06.10.2005

Studie over de impact van de uitbreiding van het nachttarief naar het weekend voor netgebruikers aangesloten op het laagspanningsnet

(B)051020-CDC-481 20.10.2005

Beslissing over de vraag tot goedkeuring van de netwerkcode van de N.V. FLUXYS

(A)051027-CDC-482 27.10.2005

CREG

(B)459 tot (B)459/1 17.11.2005‡15.12.2005

• Advies over de aanvraag van de N.V. Fluxys voor de toekenning van een bijvoegsel bij de vervoersvergunning voor de vervoersinstallatie Herentals - ontspanning 2



71

CREG

(A)051027-CDC-483 27.10.2005

•• Avis relatif à la demande de la S.A. FLUXYS pour l’octroi d’un avenant à l’autorisation de transport pour la transformation de la station de détente à Awans

(A)051027-CDC-484 27.10.2005

• Advies over de aanvraag van de N.V. FLUXYS voor de toekenning van een bijvoegsel bij de vervoersvergunning voor de vervoersinstallatie Anwerpen (Imalso) - ontspanningen

(A)051027-CDC-485 27.10.2005

•• Avis relatif à la demande de la S.A. FLUXYS pour l’octroi d’un avenant à l’autorisation de transport pour le détournement de la canalisation DN150 HP Namur – Jemeppe-surSambre (Froidmont) à Namur

(A)051027-CDC-486 27.10.2005

• Advies over de aanvraag van de N.V. Fluxys voor de toekenning van een bijvoegsel bij de vervoersvergunning voor de vervoersinstallatie Zeebrugge (Terminal) - telling

(E)051103-CDC-487 03.11.2005

•• Proposition relative au retrait de l’autorisation de fourniture d’electricité d’Electricité de France S.A.

(F)051110-CDC-488 10.11.2005

Studie betreffende artikel 4, §4, van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt

(E)051117-CDC-489 17.11.2005

•• Proposition relative à l’octroi d’une autorisation de fourniture d’électricité à E.on Sales & Trading GmbH

(B)051124-CDC-490 24.11.2005

• Beslissing over nadere regels betreffende de berekening van de marge voor de bepaling van de maximumprijzen toe te passen op niet-beschermde gedropte klanten*

(A)051117-CDC-491 17.11.2005

• Advies over de aanvraag van de N.V. Fluxys voor de toekenning van een vervoersvergunning voor de vervoersinstallaties Herentals (Watervoort) Knooppunt – Schraapkolf, Herentals (Watervoort) – Zandhoven, Herentals – Antwerpen (Ekeren)/ vak Zandhoven (Ontspanning) – Zoersel (Halle), Zandhoven – Ranst (Maas en Moor)/ vak Zandhoven (Ontspanning) – Zandhoven (Kapellebaan)

(B)051117-CDC-492 17.11.2005

Beslissing betreffende de wijziging van de algemene voorwaarden vervat in artikel 12.2.3, artikel 13 en bijlage 1 van de contracten van toegangsverantwoordelijke aangeboden door de netbeheerder aan de netgebruikers

(E)051201-CDC-493 01.12.2005

• Voorstel betreffende de toekenning van een individuele vergunning voor de bouw van een installatie voor de productie van elektriciteit door de N.V. SLECO-centrale te Beveren

(B)051201-CDC-494 01.12.2005

Beslissing over de aanvraag tot goedkeuring van het voorstel van de N.V. Elia System Operator betreffende de methodes voor congestiebeheer en de methodes voor de toekenning van de beschikbare capaciteit aan de toegangsverantwoordelijken op de koppelverbinding Frankrijk-België

(B)051124-CDC-495 24.11.2005

Beslissing betreffende de wijziging van de algemene voorwaarden vervat in artikel 1.1, artikel 4.2. en artikel 4.3. van de toegangscontracten aangeboden door de netbeheerder aan de netgebruikers

(A)051208-CDC-496 08.12.2005

• Advies over het ontwerp van marktreglement, ingediend door de onderneming Belpex

(F)051208-CDC-497 08.12.2005

• Studie over de aanvraag van een vergunning als marktbeheerder, ingediend door de onderneming Belpex

(A)051208-CDC-498 08.12.2005

• Advies over de aanvraag van de N.V. Fluxys voor de toekenning van een bijvoegsel bij de vervoersvergunning voor de vervoersinstallatie Kuurne - ontspanning

(B)051222-CDC-499 22.12.2005

• Beslissing betreffende het voorstel van de N.V. ELIA SYSTEM OPERATOR betreffende werkingsregels van de markt voor de compensatie van de kwartuuronevenwichten

(A)051215-CDC-500 15.12.2005

• Advies over het behoud van een individuele leveringsvergunning voor aardgas door Luminus NV

(RA)051226-CDC-501 26.12.2005

• Verslag betreffende de elementen die tot grondslag liggen aan de onmogelijkheid om de ondersteunde diensten aan een redelijke prijs in werking te stellen gedurende het exploitatiejaar 2006, de pistes of aanbevelingen om hieraan te verhelpen

(B)051222-CDC-502 22.12.2005

• Beslissing over de aanvraag tot goedkeuring van het voorstel van de N.V. Elia System Operator betreffende de methodes voor congestiebeheer en de methodes voor de toekenning van de beschikbare capaciteit aan de toegangsverantwoordelijken op de koppelverbinding België-Nederland

(A)051222-CDC-503 22.12.2005

•• Avis relatif à la demande de la S.A. FLUXYS pour l’octroi d’une autorisation de transport pour une station de détente 66,2/14,7 bar à Liège (Angleur)


72



. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

31 31 31 31 32 32 32 32 33 34 34 34 35 36 36 36 36 37 38 38 38 38 38 39 39 39 39 42 42 43 44 44 44 44 44 45 46 47 47 47 48 48


. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

51 51 51 55 57 58 58 58 58 59 59


. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

59 59 60 60 60 60 60 60 61 61 61 64 65





. . . . .

. . . . .

11 14 14 16 18

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

21 26 32 33 33 37 37 41 47






JAARVERSLAG 2005



. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

19 19 19 19 20 20 20 22 22 22 22 23 24 24 25 25 25 25 25 27 27 .27 27 28 28

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7 7 8 8 8 8 9 9 9 10 10 11 11 11 12 12 12 12 15 16 17 17 18 18 18 18 19

JAARVERSLAG 2005 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

Recommend Documents