Jaargang 40 no 7 december 2015

Koninklijk goed gekeurd bij besluit nr.109 dd 17 juni 1975 Lid Nederlandse Bond “AquaTerra”

Jaargang 40 no 7 december 2015

Postadres: Kalmoes 8 , 1273AG Huizen

1

COLOFON Voorzitter Theo Hesp Kruin 25 1275 AZ Huizen 035-5262401 [email protected] Secretaris Dick Benkhard Kalmoes 8 1273 AG Huizen 0614212552 [email protected]

Penningmeester & ledenadministratie Patrick van Breukelen Ten Boschstraat 6 1411VJ Naarden 0616363942 2 de Penningmeester Nel Grolle van Roemburg Noorderweg 57 1271 VL Huizen 035-5260759 Techniek Frans van de Brug Kromme Englaan 9 1404 BV Bussum 035-6914385 Inkoper Alexander van den Berg Prinses Beatrixhof 103 1411 CH Naarden 0654286786 Redactie adres Kruin 25 1275 AZ Huizen 035-5262401 [email protected] 2

Vivariumvereniging voor Huizen en Omstreken Opgericht 18 maart 1975 Koninklijk goedgekeurd bij besluit nr 109 dd 17 juni 1975 Lid van de Nederlandse Bond “Aqua Terra” Bank rek. NL 49 RABO 0383714974 t.n.v. de Penningmeester Aquarius VERENIGINGSRUIMTE: Trekkerweg 3C 1276 XP Huizen tel: 06 16196732 (ingang Weideweg, rechterzijde van het gebouw “De Koelemoes”) Toegankelijk voor leden en introducés op dinsdagavond van 19.00 tot 21.00 uur, en elke zaterdagmiddag van 14.30 tot 16.00 uur. Aquarius website: www.aquariushuizen.nl Het verenigingsblad “AQUARIUS” verschijnt 10 x per jaar en wordt gratis toegezonden aan de leden van de vereniging. Het lidmaatschap loopt van januari tot en met december en wordt stilzwijgend verlengd met telkens één jaar. Opzegging van het lidmaatschap dient voor oktober schriftelijk ingediend te worden bij de ledenadministratie. Inleveren kopij voor de 15 de van de maand. Overname van artikelen alleen met bronvermelding Postadres: Kalmoes 8, 1273AG Huizen

De voorzitter aan het woord Ik had vast gedacht dat er door de leden gereageerd zou worden op mijn “praatje” in het november nummer. Het is toch een voornemen / besluit die een ommekeer teweeg brengt in het verenigingsleven van Aquarius. Het bestuur betreurt deze omwenteling maar het is financieel niet verantwoord om de visstelling in stand te houden. Wel blijven de winkel en de plantenbakken in takt. Ook de keuken annex bar blijft bemand om ons van koffie en een drankje te voorzien. Theo Hesp

Kerstbingo zaterdag 19 december 19.30 uur Zie elders in dit blad

Oude jaarborrel dinsdag 29 december 19.30 tot 21.00 uur Zie elders in dit blad

Weet U wel dat ons maandblad ook op de website gelezen kan worden. Ook nummers van jaren terug zijn in te zien.

www.aquariushuizen.nl Aquascapen in een gezelschapaquarium Rob Uvenhove liet ons zien hoe je in een gezelschapbak best het aquascapen kan toepassen. Je komt tot een verrassend resultaat en soms strijdig met de regels van keurmeesters. Mooie voorbeelden en hoe die zijn gemaakt werden ons vertoond. Doordat Zilver Tetra uit Hilversum ook aanwezig was met een man of 12 waren er 37 toehoorders. Volle bak dus en beregezellig.

Vingerbak, U weet vast nog wel, die groene speelvelden die we ooit met Joop Kuiper samen gemaakt hebben. Indien U ook zo een bak wil hebben, gratis af te halen bij Foekje Versteeg.

3

Kweek je eigen koraal De verwoesting van koraalriffen ging Peter Henkemans aan het hart. Tevergeefs zocht hij naar kweeksystemen voor koralen. De econoom verdiepte zich in de marine biologie en bedacht een natuurlijk filtersysteem voor aquaria, DYmico. In Blijdorp kweken ze er inmiddels koralen mee. Om koralen te laten voortplanten moet het zeewater van perfecte kwaliteit zijn. In de oceaan stroomt regelmatig vers water langs de riffen maar in aquaria moet je het water zuiveren. Traditionele filtersystemen halen bijna alles uit het water. Zo krijg je mooi helder water. Helaas haal je ook al het goede uit het water. Kleine beestjes zoals plankton, overleven de drukopbouw in een filterpomp niet. Ook kunnen ze niet tegen luchtbellen van eiwitafschuimers. Die kleine beestjes zijn echter wel het voer voor het koraal. Dit voer moet dus blijven leven. Henkemans onderzocht hoe het in de natuur gaat. Het bleek vrij simpel. Zwevende deeltjes moeten bezinken zodat het water helder blijft. In een aquarium kun je hiervoor een gedeelte zonder stroming maken. Je kunt dit doen met wat simpele schotten. Planktoneters kunnen niet in deze bezinkruimte komen. Plankton kan dan rustig voortplanten en eten van het bezinksel. Zo kweek je dus voer voor je koralen, maar met een normaal filtersysteem gaat dat voer dood. Toch moet je uitwerpselen en een teveel aan voedingsstoffen wel opruimen. Speciale pompen zijn er wel, maar die zijn vreselijk duur en gaan snel kapot. Henkemans liet daarom de bodem het zuiveringswerk doen, net als in de natuur. In de bodem zitten bacteriën die afvalstoffen zoals ammoniak, omzetten in het onschadelijke stikstofgas. Met het Dymicosysteem kun je de activiteit van die bacteriën regelen door alles goed te meten. Als je bv. te veel ammoniak in het water meet, pomp je extra water door de bodem. Door het zuurstofpeil in de bodem te verlagen gaan de bacteriën aan het werk. Bron: bijlage Telegraaf Het regenwoudbiotoop. Hierbij mogen we niet alleen denken aan Zuid Amerika,

4

Kerstbingo Het bestuur heeft gemeend dat de bingo beter op een zaterdagavond gehouden kan worden. Gebleken is dat de bingo altijd uitloopt en het zomaar 11.00 uur is voordat de laatste ronde gespeeld wordt. En dat is wat laat voor hen die de volgende dag vroeg uit de veren moeten. Dus de bingo wordt nu gehouden op 19 december aanvang 19.30 uur. Met de bingomaster is ook afgesproken dat de prijs van een bingokaartje niet meer dan € 1,50 mag bedragen. Komen we dan geen geld te kort? Wellicht maar dan legt de club er maar wat bij. Het gaat tenslotte om de gezelligheid.

Oudejaarsborrel Het bestuur is ook van mening dat de medewerkers het afgelopen jaar behoorlijk in de watten gelegd zijn. Te denken aan de receptie 40 jaar bestaan en de busreis naar Texel met aansluitend chinees buffet in het clubhuis. Natuurlijk mocht elk lid deelnemen maar in de praktijk waren de meesten de medewerkers. Het bestuur heeft besloten om dit jaar de tradionele medewerkers avond dit jaar niet te houden. Wij hadden gedacht om het jaar 2015 af te sluiten met een drankje en een borrelgarnituur voor alle leden en wel op dinsdag 29 december 19.30 uur. 5

Ik walg van alg! Vraag een aquariumliefhebber naar zijn ergste koortsdromen en zijn antwoord zal zijn: alg in mijn bak! Wie een aquarium heeft, heeft daarin alg. Als iemand beweert helemaal geen alg te hebben zijn er twee mogelijkheden: hij liegt of hij heeft geen aquarium. Nu is een beetje alg geen probleem, integendeel: het is best mooi, zo*n groene waas tegen de achterwand of op het kienhout. Het wordt pas een probleem als de alg gaat overheersen, als de planten, het kienhout en de stenen helemaal overwoekerd worden door alggroei. Dat is niet alleen erg lelijk, de groei van de planten wordt er door aangetast. Dan moet er wat aan gedaan worden! In ieder geval en dat wordt nu al gezegd, één soort alg moet van meet af aan bestreden worden: de blauwalg. Later meer hierover! Wat zijn dat eigenlijk, algen? Algen zijn in principe primitieve planten. Ze behoren dus niet tot de hogere planten. Het zijn eenvoudige organismen die aan fotosynthese doen. Dat wil zeggen dat licht wordt gebruikt om koolstofdioxide en water om te zetten in glucose en zuurstof. Het gaat te ver om hier het ingewikkelde chemische proces verder te bespreken. Algen zijn voor hun groei afhankelijk van de volgende factoren: hardheid van het water, watertemperatuur, verlichting, zuurgraad van het water en de daarin aanwezige voedingsstoffen. Laten dat nou ook de factoren zijn die de groei van de planten in het aquarium beïnvloeden... Dus: wie door manipulatie met deze factoren de algen te lijf gaat, oefent ook invloed uit op de planten in zijn bak! Extreem voorbeeld: door de bak een tijdje aardedonker te maken zijn de algen gegarandeerd verdwenen. Maar, helaas, de planten even gegarandeerd ook. Algen gelden als bio-indicatoren: ze wijzen op een biologische onevenwichtigheid in het aquarium. Welke algensoorten zijn er? In de eerste plaats kennen we de blauwwieren. De ergste soort! Blauwwieren staan dicht bij de bacteriën, aangezien ze ook geen echte celkern hebben. Er zijn diverse oorzaken aan te wijzen voor het ontstaan van blauwwieren in het aquarium, zoals een te hoge belasting van het water, vooral met nitraat en fosfaat, kaliumgebrek van de planten, te veel voedering met droogvoer, rottend bodemmateriaal, te veel licht, te weinig kooldioxide en een te hoge pH-waarde. Behalve met chemische middelen (kaliumsulfaat of -chloride) kunnen ze bestreden worden door de pH-waarde te verlagen. Zure pH wordt door deze algen slecht verdragen. En natuurlijk: de oorzaken wegnemen zoals vervuiling door minder vissen in het aquarium te houden, meer echte waterplanten en flinke waterversingen. Wat betreft chemische middelen: eenmaal in de bak gedaan raakt men ze nooit meer kwijt... Een echt paardenmiddel dus! Het middel is waarschijnlijk erger dan de kwaal... En daarnaast is het zo dat die middelen de planten ook niet ongemoeid laten. Algen en de hogere plantensoorten zijn immers sterk verwant! 6

Verder zijn er de groenwieren. Deze staan het dichtst bij de hogere planten en bestrijding, zonder de planten in het aquarium te schaden, is moeilijk. Gelukkig groeien groenwieren zelden uit tot een plaag, integendeel: een geringe hoeveelheid groenwieren wijst op een goed en groeivriendelijk klimaat in de bak. De hogere planten hebben wel een groot voordeel op de algen: de hogere planten winnen de voedselstrijd van de algen. Als we het aquariumwater zodanig arm aan voedingsstoffen maken zodat de hogere planten (bijna) alle voeding uit het water halen, dan lijden de algen honger en sterven af. Dat is niet eenvoudig, maar wel mogelijk. Er zijn meerdere soorten groenwieren, de draadwier is het meest bekend. Dit zijn lichtgroene, lange draden die vrij in het water zweven en zich rond waterplanten slingeren. Ze zijn niet mooi maar gelden wel als een teken van een goede waterkwaliteit. Daarnaast moet het groen zweefwier genoemd worden, ook wel waterbloei genaamd. Het water wordt er groenachtig troebel door. Bestrijding kan plaatsvinden door slakken en algenetende vissen in de bak te doen. Ook watervlooien geven soelaas (nog daargelaten dat uw vissen daar verzot op zijn). Verder levert UVbelichting goede resultaten op. (Denk eraan dat UV-belichting alle microorganismen doodt, dus ook de goede bacteriën die we nodig hebben om de afvalstoffen in plantenvoedingsstoffen om te zetten. Dus: zeer beperkt inzetten.) Draadwier kan men gemakkelijk weg halen met een tandenborstel aan een stokje. Tenslotte noemen we het groene puntwier. Dit vormt lichtgroene, een paar mm grote schijfjes, die zeer sterk vastgehecht zijn. Ze hechten zich aan de planten en het glas. Van het glas zijn ze gemakkelijk te verwijderen: met een hard sponsje of een stukje vitrage. Laat dit wier, als het op de achterzijde van het aquarium zit, vooral ongemoeid: de vissen eten het graag! De volgende soort zijn de roodwieren. Deze komen voornamelijk in zee voor, maar ze kunnen ook in zoet water leven. In het aquarium vormen ze de moeilijkste en meest resistente algensoort. Ze zijn te bestrijden door slakken in het aquarium te doen. Ook een CO2 toevoeging is succesvol. Daarnaast is vermindering of verandering van de filteruitstroom aan te bevelen. De laatste soort vormen de kiezelwieren, ook wel bruinwieren genaamd. Een te hoge pH-waarde en te zwakke belichting gelden als oorzaak voor deze algen. De oplossing ligt voor de hand: zorg voor een lagere pH en een betere belichting! Een niet erg bemoedigend verhaal... Je zou er moedeloos van worden! Daarom nu snel een stukje over algen etende vissen. Die hebben een dubbelfunctie: behalve dat ze de algen bestrijden zijn ze vaak ook nog erg mooi! We beginnen met de Zoenvis of 7

Zoengoerami (Helostoma temmincki). Deze vis is op zijn gemakje de hele dag bezig met het zoeken naar algen en is dus zeer effectief bij de algenbestrijding. Hij kan solitair of in groepjes gehouden worden en hij doet geen andere vis kwaad. Voor de kleinere aquaria is hij minder geschikt: hij wordt zo*n 12 tot 14 cm lang (maar dan heeft hij al heel wat van de algen in uw bak weggegeten). Zoengoerami (Helostoma temmincki). Ook de Siamese algeneter (Crossocheilus siamensis) moet genoemd worden. Een heel bekende algenconsument, vooral in zijn jeugd een ongelooflijke algen(vr)eter! Nadeel: hij is nogal druk, dus niet samen met schuwe vissen te houden. Het liefst leeft hij in een klein schooltje, in een wat groter aquarium. Andere algeneters zijn de levendbarende soorten als de Black Molly (Poecilia sphenops), de Zwaarddrager (Xiphophorus helleri) en de Platy (Xiphophorus maculatus). Alle zijn groepsvissen met een heel levendig karakter! Vooral de Platy kan ook in het wat kleinere aquarium terecht. En: nakomelingen zijn te verwachten! Vooral voor de beginnende aquariaan een opsteker: ‘ik doe het kennelijk zo goed dat mijn visjes jonkies krijgen!’. (Alleen: waar laat je nou al die jonge Platy’s...) Ook veel soorten cichliden hebben zich gespecialiseerd in het afgrazen van algen van stenen en kienhout. Voor het gezelschapsaquarium zijn ze niet zo geschikt omdat ze niet alleen de algen belagen maar ook de planten. Hun verblijf moet daarom voorzien zijn van veel steen en alleen planten met harde bladeren. Behalve algenetende vissen zijn er ook algenetende garnalen. Die zijn erg effectief tegen de alg. Er moet wel met zorg gekeken worden naar de combinatie vissen/garnalen, want sommige garnalen eten graag de (kleinere) vissen en sommige grotere vissen zijn verzot op garnalen... Na dit alles: succes met de algenbestrijding en nogmaals: een aquarium zonder algen bestaat niet! Auteur onbekend. Overgenomen uit clubblad natuurvrienden zwolle Bewerkt door Wim Steinhoff. Uit: Barbus Conchonius Contact. Bolbitis heudelotii Klaverjas, stand per 12 november 2015

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 8

Selma Valentijn Jaap Schipper Theo Hesp Adri Grolle Tony Grolle Thea Dijkstra Leny de Booij Karin van Duin Frans Boon Cobie Heldoorn Foekje Verkerk Anneke Schipper

14424 14421 14394 14055 13896 13799 13578 12915 12694 12523 12347 12261

De volgende speelronden zijn: 14 januari 2016 11 februari 2016 10 maart 2016 14 april 2016 Aanvang: 19.30 uur !!!!!!!!!!!

9

10

Openingstijden: Dinsdagavond 19.00 uur tot 21.00 uur Zaterdagmiddag 14.30 uur tot 16.00 uur (of langer indien gewenst)

cContributie 2015

€ 41.50

Eenmalig inschrijving

€ 5.00

Bondsblad Het Aquarium

€ 18.00

Jeugdlid (tot 18 jaar)

€ 20.00

Inlichtingen: Secretaris Dick Benskhard 11

(zie colofon)

Kweken met aquariumvissen Koos Sanders / Jan de Wit

Deel 3 Voorbereiding van het kweekpaar Er zijn geen algemene regels te bedenken om een kweekpaar in kweekconditie te brengen. Soms is wel een iets hogere omgevingstemperatuur aan te bevelen dan in het gezelschapsaquarium. Ook het scheiden van de geslachten zal bij een aantal soorten aan te bevelen zijn. Ook het plaatsen in de kweekbak, bijvoorbeeld eerst de man en dan de vrouw of omgekeerd is bij sommige soorten aan te bevelen. Regenboogvissen bijvoorbeeld, die dagelijks een aantal eieren afzetten zullen soms zelfs enkele weken in de kweekbak verblijven en dienen dan gevoerd te worden met in principe levend voer, zoals grote watervlooien of muggenlarven die geen nadelen opleveren bij het uitkomen van de eieren. Per soort zal dit verschillend zijn en we zullen dit bij de bespreking van de diverse soorten aan de orde stellen.

Voorbereiding van de kweekbak SCHOONMAKEN. Bij het schoonmaken van de kweekbak en de hulpmiddelen moeten we niet al te overdreven te werk gaan. Sterilisatie of bijna sterilisatie heeft niet veel nut omdat in een later stadium de bak gevuld wordt met water, planten en vissen die we ook niet kunnen steriliseren. Maar goed schoonmaken voor de kweek is wel nodig. Voor het schoonmaken kunnen we gebruik maken van een oplossing met soda, een eetlepel per 20 liter water. Hiermede wordt de bak goed schoongepoetst. Na deze behandeling de bak goed en afdoende uitspoelen met gekookt, en afgekoeld leidingwater tot alle sodaresten eruit zijn. Ook de hulpmaterialen zoals thermometer, verwarming en eventueel filter,en niet te vergeten de dekruiten behandelen we op deze wijze. Voor vele soorten zal dit voldoende zijn. vinden we dit zelf niet voldoende dan kunnen we alle materialen nogmaals ontsmetten met o.a. Halamid. Een dosering van 1 gr op 5 liter water wat we gedurende 1 uur in de bak laten, waarbij de bak tot de rand toe gevuld moet worden. In de bak leggen we ook alle hulpmiddelen. Na deze behandeling de bak en hulpmiddelen nogmaals goed naspoelen met gekookt en afgekoeld water. Kaliumpermanganaat. Een dosering van 1 theelepel op 10 1iter water, gedurende een 1/2 uur in de bak. Hierna weer grondig spoelen. Kaliumpermanganaat is verkrijgbaar bij de drogist of apotheker en kleurt het water paarsblauw. Bodembedekking zoals zand, kiezel of turf goed wassen en uitkoken indien we dit wensen te gebruiken Planten. Alhoewel zo min mogelijk of geen planten in de kweekbak gebruikt dienen te worden zal het toch nodig zijn om deze bij een aantal soorten toe te 12

passen. De planten zetten we gedurende 10 minuten in een oplossing van 1 afgestreken theelepel aluin op 1 liter water. Hierna, grondig naspoelen zoals eerder omschreven. Vissen. Zoals reeds eerder vermeldt, het schoonmaken niet overdrijven want de vissen zijn niet te ontsmetten of schoon te schrobben. We moeten echter altijd oplettend zijn dat we geen Planaria’s en Hydra’s in de kweekbak introduceren. Deze dieren kunnen een nest eieren of vislarven maar ook jonge visjes geheel vernietigen, oppassen is hier dus zeer gewenst om deze ongewenste gasten uit de kweekbak te houden. Het verdient aanbeveling de vissen ruim van te voren te wennen aan het z.g. Kweekwater zodat het overbrengen naar de kweekbak met zo min mogelijk water kan geschieden. Resumé. Schoonmaken is nodig maar niet overdrijven Ontsmetten zal afhangen van de soorten die we gaan kweken. Vissen van te voren wennen aan het kweekwater. AFZETSUBSTRATEN Welk soort afzetsubstraten zijn er nodig. Wat betreft het afzetsubstraat zijn er zeer vele mogelijkheden. Maar elke soort stelt hieraan weer zijn specifieke eisen. Levende planten worden wel gebruikt in de kweekbak, hier zit echter toch een ‘maar’ aan. Planten zijn niet zo gemakkelijk schoon te maken en hoe vaak gebeurt het niet dat ze op het juiste moment niet beschikbaar zijn. Daarbij komt nog dat de planten 's-nachts en in de periode dat de bak niet of zeer matig verlicht kan worden zuurstof gebruiken wat onttrokken wordt aan de jonge visjes. Bovendien werken de eventuele afgestorven plantendelen de infusieontwikkeling nogal in de hand wat funest kan zijn voor de eitjes. Naar gelang de soort te kweken vissen kunnen we gebruik maken van: Turfmolm. Aan te bevelen bij de z.g. bodemleggers, zoals Aphyosemions, die hun eieren hierin graag afzetten. Turfvezel en Perlonwatten. Dit is te gebruiken voor vissen die hun eitjes tussen fijn bladerige planten afzetten, zoals Barbus-soorten, e.d. Leisteen of rolkeien in gebruikt bij cichliden zoals b.v. Apistogramma-soorten. e.d. Bloempotten , halve kokosnoten. Hierin zetten o.a. Nanacara's, Pelvicachromis soorten e.d. graag hun eitjes af. Een mop. Een mop is een bundeltje synthetisch breigaren wat door middel van een stukje kurk aan het wateroppervlak blijft drijven. Hierin zetten niet alleen de oppervlaktevisjes zoals b.v. Epyplatys-soorten e.d. graag hun eitjes in af maar ook een aantal z.g. vrij-leggers gebruiken zo’n mop om hun eieren in af te zetten. Knikkers. Om eierroof bij de vrij-leggers zoveel mogelijk te voorkomen is het gewenst dat de ouderdieren niet bij de eieren kunnen komen. Vallen de eitjes tussen een laag in de kweekbak gedeponeerde knikkers dan zal eierroof niet gemakkelijk zijn omdat de eitjes tussen de knikker terecht komen en niet meer door de vissen geconsumeerd kunnen worden. Eierroof bij de vrij-leggers is bijna niet te voorkomen en de eieren die zij net afgezet hebben zijn een lekkernij voor de vissen. WATER Een van de meest controversiële zaken bij het kweken met tropische vissen is het water. 13

Zijn DH en pH belangrijk? Nemen we gewoon leidingwater of regenwater, oud aquariumwater of gedistilleerd / gedemineraliseerd water? Enig geëxperimenteer is hier zeker van toepassing. Want het is toch wel belangrijk om, te weten uit welk ‘soort’ water we een geslaagde kweek overhouden. Meten van DH en pH en eventueel de geleidbaarheid is zeker op zijn plaats. Deze metingen behoeven niet op 0,1 nauwkeurig te gebeuren maar er is wel degelijk verschil tussen een DH van 5 en 20 en dit is zeker met de bestaande meetsetjes aan te duiden. Leidingwater. Vele soorten zullen in normaal leidingwater tot ei-afzetting overgaan en jonge vissen groot brengen in leidingwater zal in veel gevallen ook geen probleem zijn. Het is evenwel wel belangrijk dat we het leidingwater gedurende enige dagen doorluchten met een grove bel om de indien aanwezige chloorgassen te verdrijven. (In Nederland wordt het leidingwater niet meer gechloreerd). Aquariumwater. Het water gebruiken voor de kweek wat zich in het gezelschapsaquarium bevindt wordt ook toegepast. Alleen moeten we ons dan wel afvragen waarom we alles zo goed schoongemaakt hebben. Regenwater. Regenwater, wat we opvangen na enige weken droogte, is zonder meer af te raden. De atmosfeer is zodanig verontreinigd dat dit water bijna puur vergif is voor onze vissen omdat er in de atmosfeer als het enige dagen niet geregend heeft een groot aantal deeltjes aanwezig zijn die niet bevorderlijk zijn voor de gezondheid van onze vissen. En niet alleen voor de vissen, ook onze gezondheid heeft hiervan te leiden. Het moet minstens enige uren flink regenen willen we dit water kunnen gebruiken. En het op te vangen water kan beter niet in aanraking komen met daken, goten e.d. Gedistilleerd water. We kunnen ook spreken van gedemineraliseerd water. Meestal erg duur, maar we weten dat de pH 7 is en de hardheid omstreeks 0 DH. Bij toepassing minstens enige dagen doorluchten met een grove bel, waarbij we de pH terdege in de gaten dienen te houden, om reden dat we door het in beweging brengen van dit water de in de atmosfeer aanwezige koolzuurgassen opnemen en omdat de hardheid omstreeks de 0 is zal dit koolzuur niet gebufferd worden en kan de pH sterk dalen, Het water wordt dus zuur. Gedistilleerd water dienen we altijd wel aan te lengen met leidingwater of aquariumwater. Door menging van de diverse soorten water kunnen we ons kweekwater samenstellen wat we nodig hebben. Wisselaars. Een andere manier om dit te doen is gebruik te maken van de z.g. anion- en/of kation wisselaar. Met enige aarzeling wordt dit onderwerp aangesneden. De materie is vrij ingewikkeld en vraagt kennis van chemie. Populair gezegd komt het hier op neer dat deeltjes van de in het water opgeloste stoffen uitgewisseld worden door andere deeltjes, zodanig dat we alleen zuiver water H2O overhouden Voor een juiste toepassing van deze wisselaars verwijzen we naar artikelen in het maandblad “Het Aquarium”.

Wordt vervolgd

14

Medewerkers lijst December Dinsdag Zaterdag Dinsdag Zaterdag Dinsdag Zaterdag Dinsdag Zaterdag Dinsdag

1 dec 5 8 12 15 19 22 26 29

fenke nel femke leny harry leo femke kerst etty

nel foekje nel joost marjan nel nel

Zaterdag Dinsdag Zaterdag Dinsdag Zaterdag Dinsdag Zaterdag Dinsdag Zaterdag

2 jan 5 9 12 16 19 23 26 30

nel etty leny harry leo emmy tony femke nel

foekje nel joost marjan nel nel nel nel foekje

nel

Kaartavond 14 januari, bardienst Piet

Indien u verhinderd bent probeer dan uw dienst te ruilen. Hierbij de tel. nummers: Leny de Booij 6945363 fam. de Bruijn 5252659 Femke van Rijswijk 5827489 Emmy Hesp 5262401 FoekjeVerkerk 5261482 Tony Grolle 5260403 Piet Pool 5255140 Etty Piek 5264055 Nel Grolle 5260759 Greet de Graaf 5256117

15

Vijveronder- en Aquariumhoud bij Givaudan 2014 Hierbij ontvangt u het schema van de data waarop regulier onderhoud zal worden gepleegd aan de vijver en vijvertuin van Givaudan met de indeling van de groepen. Omdat er minder medewerkers zijn heeft de tuingroep besloten om 2 ploegen van 5 man samen te stellen en dan om de drie weken een ploeg in te zetten. We willen steeds om 9 uur beginnen. De ervaring is dat we om half twaalf klaar zijn. Wij verwachten dat u veel plezier zult beleven aan het samen met anderen uitoefenen van onze vijver hobby. Het aquarium zal zoals afgelopen jaren, elke week onderhouden worden door Bert van Roosmalen en Theo Hesp.

Groep 1

Piet Pool

5255140

Adri Grolle

5260403

Groep 2

Leo van Heukelom

5264045

Harry de Bruijn

5252659

Jan Oudshoorn 0294-264510

Marjan de Bruijn

5252659

Jaap Schipper

5254598

Frans van de Brug

6914385

Rob de Graaf

5256117

Gijs Kos

5265187

Groep 1

Groep 2

21 maart

11 april

2 mei

23 mei

13 juni

4 juli

25 juli

15 augustus

5 september

26 september

17 oktober

7 november

28 november

19 december

16

17

18