ASR Nederland Jaarcijfers 2008
Lessen uit het verleden en negatieve resultaten in 2008 aanleiding voor herziening strategie
ASR Nederland | 2 april 2009
Kern boodschappen 2008 • Negatieve impact van financiële markten en voorziening ten behoeve van de compensatie van beleggingsverzekeringen voornaamste oorzaken van EUR 640 miljoen netto verlies • Bufferkapitaal per jaareinde 2008 233% (EUR 3.452 miljard) • Bruto premie inkomsten gestegen met 10% tot EUR 5,8 miljard
2009 • “Lessen uit verleden” aanleiding voor herziening van strategie • Start kostenbesparingsprogramma van EUR 100 miljoen • Afronding ontvlechting van ASR Nederland uit Fortis • Nieuw beloningsbeleid voor bestuur en management
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 2
Agenda
Recente ontwikkelingen - ASR Nederland profiel - Nederlandse overheid aandeelhouder van ASR Nederland - Volledige steun van Nederlandse overheid - Veranderingen in corporate governance als gevolg van de splitsing - Focus op probleemloze ontvlechting
Strategie Financiële resultaten 2008 Conclusies
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 3
ASR Nederland; een gevestigde Nederlandse verzekeraar ASR Nederland • Top 4 verzekeraar in Nederland • Compleet product aanbod: Leven Individueel, Leven Collectief, Zorg Inkomen, Schade • Bedrijfsmodel: generalistische dienstverlener ASR Verzekeringen en specialistische verzekeraars De Amersfoortse, Europeesche, Falcon, Ditzo, Ardanta en ASR Vastgoed • Distributie via meerdere kanalen: assurantietussenpersonen, fee-consultants, banken en het directe kanaal Ditzo
verzekeringen
vastgoed
Marktaandeel Totaal Leven Individueel Collectief Niet Leven Schade AOV
: : : : : : :
(#) 11.9% 12.2% 13.6% 9.5% 11.5% 7.8% 23.3%
Producten mix
(4) (6) (4) (6) (2) (3) (1)
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 4
100% 61% 42% 19% 39% 17% 22%
Distributie mix ATP
:
81%
Direct
:
14%
Bank
:
5%
Nederlandse overheid werd aandeelhouder van ASR Nederland 29 September
Overheden van Benelux steunen Fortis Bank
03 Oktober
Nederlandse overheid nationaliseert Fortis Bank Nederland (Holding) N.V., Fortis Verzekeringen Nederland N.V. en Fortis Corporate Insurance N.V. Vanaf deze datum is de Nederlandse overheid de enige aandeelhouder van Fortis Verzekeringen Nederland N.V.
21 November
Nederlandse overheid kondigt aan dat Fortis Verzekeringen Nederland N.V. een zelfstandig bedrijf blijft
17 December
Nederlandse overheid benoemt drie nieuwe leden van de Raad van Commissarissen; ontslag van de voormalige commissarissen
Fortis structuur voor 26 September 2008
Structuur per 3 Oktober 2008
Rebranding naar
ASR Nederland N.V. ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 5
Nederlandse overheid: “ASR Nederland kan zelfstandig blijven; daarbij heeft het stabiliseren van het bedrijf de prioriteit”
• De Nederlandse overheid heeft aangegeven ASR Nederland binnen 2 – 5 jaar terug te brengen naar de private sector. Hierbij is geen tijdspad aangegeven • De Nederlandse overheid heeft verder aangegeven ASR Nederland op zodanige manier naar de private sector terug te brengen, dat ASR Nederland operationeel stabiel en financieel solide is en over voldoende robuuste vermogensbasis beschikt om op lange termijn o.b.v. continuïteit te kunnen opereren Bron: website www.minfin.nl, datum: 21 November 2008 en mondelinge uitspraken door de Nederlandse overheid
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 6
Veranderingen in corporate governance als gevolg van de splitsing
• Van beursgenoteerd naar eigendom van de Nederlandse overheid; de Nederlandse overheid handelt als aandeelhouder • Nieuwe Raad van Commissarissen benoemd en geïnstalleerd • Hoofddirectie: nieuwe CFO en uitbreiding van 5 naar 6 leden
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 7
Gevolgen van ontvlechting uit Fortis beperkt
• ASR Nederland opereerde reeds ‘stand-alone’ binnen Fortis • Nadruk bij ontvlechting op ondersteunende / stafafdelingen, bijvoorbeeld HR en IST • Terugval distributie via Fortis Bank Nederland kan worden opgevangen door distributie via andere banken
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 8
Agenda
Recente ontwikkelingen Strategie Financiële resultaten 2008 Conclusies
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 9
Het management van ASR Nederland is gevraagd een voorstel te doen voor de toekomst van het bedrijf
• ASR Nederland opereert voorlopig als een ‘stand-alone’ verzekeraar • Aandeelhouderschap van de Nederlandse overheid in ASR Nederland is tijdelijk; er is geen tijdslijn vastgesteld • De Hoofddirectie en de Raad van Commissarissen zijn gevraagd een voorstel te formuleren voor de toekomst van ASR Nederland • De strategische focus zal komen te liggen op nieuw evenwicht tussen de waarde die ASR Nederland biedt aan klanten en aandeelhouders
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 10
“Lessen uit het verleden” geven duidelijke richting voor de toekomst …
• Producten moeten voldoen aan de normen van ‘morgen’ Beleggingsverzekeringen
Financiële crisis
Neergang Fortis
• Pro-actief doen wat goed is voor onze klant geeft hogere waardering • Potentiële woekerdossiers voorkomen
• • • •
Continuïteit is niet vanzelfsprekend en mag nooit in gevaar komen Geen risico’s nemen die bedreigend zijn voor de belangen van de klant Beloning management niet koppelen aan korte termijn Financiële instellingen hebben ook een ‘nutsfunctie’
• Klantvertrouwen is, als financiële instelling, onze hoogste prioriteit • Focus op continuïteit voor klant en aandeelhouder
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 11
… en verschaffen de bouwstenen voor een nieuwe strategie
Vertrouwen van de klant
Aanpassingsvermogen
Kosten efficiency
Transparantie
Flexibiliteit in distributie, toegankelijkheid
Duurzaamheid en continuïteit
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 12
Kostenbesparingsprogramma van start
• Tot juli 2010: kostenbesparingsprogramma van EUR 100 miljoen op totale bruto kosten basis van EUR 730 miljoen • De volgende maatregelen zullen o.a. worden genomen: • Samenvoeging van back offices van ASR Verzekeringen en De Amersfoortse • Samenvoeging van stafafdelingen • Versnelling van ons lopende programma (OPEX) om onze processen efficiënt en klantgericht te maken • Vermindering van arbeidsplaatsen. Daarbij nemen we maatregelen ten aanzien van beperking van inhuur van externen en het niet invullen van alle vacatures. Wij sluiten boventalligheid daarbij niet uit
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 13
Agenda
Recente ontwikkelingen Strategie Financiële resultaten 2008 Conclusies
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 14
Kerncijfers EUR mln
31 december 2008
31 december 2007
%
Totaal bruto premie
5.758
5.217
10%
Netto resultaat
-640
890
-172%
Operationele kosten
591
561
5%
Kosten-premieratio (netto)
14,7%
15,1%
Totaal bruto technische voorziening
29.413
30.678
-4%
Totaal vermogen (inclusief herwaardering vastgoed)
1.757
3.487
-50%
Bufferkapitaal*
233%
283%
Aantal werknemers (FTE)
4.540
4.626
*) In de solvabiliteitsberekening 2008 is rekening gehouden met overwaarde in de technische voorzieningen, zoals vastgesteld o.b.v. de IFRS-toereikendheidstoets. 2007 gebaseerd op Fortis Capital Model
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 15
-2%
Netto resultaat 2008 versus 2007
542 100
890
161
248 186 Garantie
Compensatie
Financiële
Netto
beleggings-
beleggings-
markten
resultaat
verzekeringen
verzekeringen
Compensatie
voorziening
-640
615
Netto
Financiële
resultaat
markten
2007
2008
Netto resultaat in 2008 fors lager als gevolg van: • Toegenomen onrust op de financiële markten in 2008, naast exceptioneel hoog niveau meerwaarden in 2007 • Dotaties aan garantievoorzieningen (EUR 186 miljoen in 2008) • Compensatie van EUR 248 miljoen voor beleggingsverzekeringen (2007: EUR 161 miljoen)
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 16
ASR Nederland blijft commercieel sterk presteren in 2008, ondanks moeilijke marktomstandigheden en ontvlechting uit Fortis EUR mln
5,758 5,217
3,491
10%
3,108 12%
2,111
2,268
7%
Leven
Schade
Totaal
• Bruto premie Leven groeide vooral door enkele grote collectieve pensioencontracten (EUR 299 miljoen) • Bijdrage aan groei in Bruto premie Schade door vrijwel alle productlijnen, met name door groei in aantal Zorg verzekerden (+32%)
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 17
Leven: netto resultaat geraakt door financiële markten
Bruto premie
APE (Premie + 10% Koopsom)
+12%
-3%
3.108
2007
3.491
313
305
Netto resultaat
658 -198%
2008
2007
2008
2007
2008
-647
• Zowel Collectief (+41%) als Individueel (+3%) dragen bij aan groei • Groei bij Individueel mede gerealiseerd door minder royementen • Forse impact van turbulentie op financiële markten • Zowel 2007 als 2008 bevatten dotatie aan de voorziening compensatie beleggingsverzekeringen • Exceptioneel hoog niveau aan meerwaarden in 2007
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 18
Schade: groei in vrijwel alle segmenten
Bruto premie
+7%
Combined ratio 92.5%
94.1%
17,3%
16,2%
15,9%
15,8%
Netto resultaat
232 2.111
2.268 59,3%
-97%
62,1%
6 2007
2008
2007
2008
2007
Provisie ratio Kosten ratio Schade ratio
• Alle productlijnen, met uitzondering van Brand, realiseerden een stijging • De Nederlandse markt kenmerkte zich in 2008 door hevige prijsconcurrentie • Daling voornamelijk veroorzaakt door lagere beleggingsopbrengsten
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 19
2008
Beleggingsportefeuille ASR Nederland 31 December 2008 Bedragen in EUR x 1 mln
Liquide middelen 3%
Beleggingscategorie Vastrentend Aandelen Vastgoed Hypotheken Liquide middelen Beleggingsportefeuille
Fair Value 16,6 1,1 3,7 2,2 0,8
Hypotheken 9%
Vastgoed 15%
24,4 Aandelen 4%
Unit linked Zakelijke depots
5,7 1,6
Portefeuille voor derden
7,3
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 20
Vastrentend 69%
Vastrentende portefeuille Bedragen in EUR x 1 mln
Sector Overheden Bedrijven Financiële instellingen Gestructureerde instrumenten
Financiële instellingen naar Rating
Fair Value 6.818 2.290 6.614 925
Totaal Vastrentend
Rating AAA AA A BBB BB B CCC C D NR Totaal
16.648
Rating verdeling Vastrentend
8.000 6.000 4.000 2.000
7
** NR
Below Investment Grade
BBB
A
AA
AAA
0
Gestructureerde instrumenten 6%
Categorie CDO CLO RMBS Subprime Overig Totaal Gestructureerd
Overheden 40% Financiële instellingen 40%
Bedrijven 14%
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 21
Fair Value 382 150 355 28 12 925
Fair Value 619 1.203 3.598 844 152 35 3 0 3 158 6.614
% 9,4% 18,2% 54,4% 12,8% 2,3% 0,5% 0,0% 0,0% 0,0% 2,4% 100,0%
Gestructureerd naar Rating
Rating AAA
Fair Value 465
% 50,2%
AA A BBB BB B CCC NR Totaal
220 102 17 17 1 2 101 925
23,8% 11,0% 1,9% 1,9% 0,1% 0,3% 10,9% 100,0%
Aandelen & Vastgoed
Sectorverdeling aandelen Aandelen Private equity Hedge Funds Overige fondsen Totaal
% 65,8% 7,5% 18,6% 8,1% 100,0%
• ASR Nederland reduceert haar aandelenrisico door middel van een optie strategie (onderliggende waarde per 31 december 2008 EUR 635 miljoen nominaal) • Op 27 maart 2009 bedroeg de waarde van de aandelenportefeuille, exclusief opties, EUR 873 miljoen. De onderliggende waarde van de optie bescherming op deze portefeuille bedroeg EUR 1.102 miljoen nominaal • De vastgoed portefeuille bestaat uit direct vastgoed en is sterk gediversificeerd over landelijk vastgoed, woningen, winkels, kantoren, parkeergarages en projecten. 40% van de kantorenportefeuille is in gebruik door ASR Nederland en Fortis
Sectorverdeling Vastgoed Kantoren Parkeergarages Projecten Woningen Winkels Landelijk
% 16,1% 1,6% 3,8% 31,9% 26,2% 20,4%
Leegstand Vastgoed 10,00% 7,50% 5,00% 2,50% 0,00%
Totaal
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 22
100,0%
Kantoren
Woningen
Winkels
Landelijk
Totaal
ASR komt met exchange offer op uitstaande hybride securities Aankondiging op 26 maart 2009
• "ASR Nederland ("ASR") is de nieuwe naam voor Fortis Verzekeringen Nederland. ASR is actief in Nederland onder verschillende namen, waaronder ASR Verzekeringen en De Amersfoortse Verzekeringen. Na de ontwikkelingen bij Fortis Groep heeft de Nederlandse Staat op 3 oktober 2008 100% van de aandelen verkregen in ASR, dat destijds bekend stond als Fortis Verzekeringen Nederland. De Nederlandse Staat is als aandeelhouder van plan om de aandelen ASR weer te verkopen op de private markt op een manier die waarborgt dat de onderneming op de lange termijn operationeel stabiel, financieel gezond en met een voldoende robuuste kapitaalsbasis kan opereren. • ASR heeft hybride securities uitstaan, waarvan er twee een eerste mogelijkheid tot vervroegde aflossing hebben op 26 april 2009. Als verzekeraar waardeert ASR de relatie met de kapitaalmarkt en is zij van plan in de toekomst hybride kapitaal te gebruiken in haar kapitaalsstructuur. ASR werkt momenteel aan de ontvlechting van Fortis Groep en het formuleren van een nieuw plan met betrekking tot kapitaal en de algemene strategie. De kernelementen hiervan worden op 2 april a.s. aangekondigd samen met de jaarcijfers. Hiernaast is ASR bezig met een proces om onafhankelijke ratings te verkrijgen, welke in de komende maanden worden verwacht. De bovenstaande factoren hebben ertoe geleid dat ASR geen gebruik maakt van de optie tot vervroegde aflossing onder de voorwaarden van de securities. ASR verwacht in de komende maanden met een voorstel te komen om de bestaande securities te ruilen (“exchange”). Als grote institutionele belegger begrijpt ASR de perspectieven van de obligatiehouders met betrekking tot hybride securities, en de beslissing om geen gebruik te maken van de vervroegde aflossing berust niet uitsluitend op economische redenen. ASR heeft Rabobank en UBS aangesteld om dit proces te begeleiden.”
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 23
Agenda
Recente ontwikkelingen Strategie Financiële resultaten 2008 Conclusies
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 24
Conclusies ASR Nederland … financiële markten en buitengewone items bepalend voor negatieve resultaten …
afronding ontvlechting uit Fortis afgerond in 2009
…
bruto premie inkomsten gestegen met 10% tot EUR 5,8 miljard
ASR Nederland …
heeft de Nederlandse overheid als enig aandeelhouder
…
start kostenbesparingsprogramma van EUR 100 miljoen
…
geleerde lessen bouwstenen voor herziene strategie
ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 25
Disclaimer
De informatie die in het kader van de publicatie van de jaarcijfers wordt verstrekt, inclusief de informatie die tijdens de conference call wordt verstrekt en naderhand op de opname van de conference call is te beluisteren, is ontleend aan bronnen die betrouwbaar mogen worden geacht. Ondanks de zorgvuldigheid die hieraan wordt besteed, kan het zijn dat de informatie onjuistheden en of onvolledigheden bevat. Om deze reden kunnen aan de op deze wijze verstrekte informatie geen rechten worden ontleend. In geval van discrepantie tussen de op deze wijze verstrekte informatie en het in druk verschenen jaarverslag van ASR Nederland N.V. is de gedrukte versie leidend. Afnemers van de informatie zijn zelf verantwoordelijk voor de keuze en het gebruik van de informatie. ASR Nederland | Jaarcijfers 2008 | 2 april 2009 | 26
ASR Nederland Jaarcijfers 2008
Lessen uit het verleden en negatieve resultaten in 2008 aanleiding voor herziening strategie
ASR Nederland | 2 april 2009