Test jaarboek 2015
bijna 1500 producten en diensten getest
TJB15.indb 3
23-10-14 15:57
1e druk, november 2014 © 2014 Consumentenbond, Den Haag Auteursrechten op tekst, tabellen en illustraties voorbehouden Inlichtingen: Consumentenbond Auteur: Consumentenbond Samenstelling: Alfred Jacobsen en Georgie Dom Eindredactie: Georgie Dom Grafische verzorging: PUUR Publishers Foto’s omslag: iStockphoto ISBN 978 90 5951 2962 NUR 600 Behoudens uitzonderingen door de wet gesteld, mag zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbende op het auteursrecht c.q. de uitgever van deze uitgave, door de rechthebbende(n) gemachtigd namens hem op te treden, niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op de gehele of gedeeltelijke bewerking. De uitgever is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor kopiëren, als bedoeld in artikel 17 lid 2, Auteurswet 1912 en in het KB van 20 juni 1974 (Stb. 351) ex artikel 16B Auteurswet 1912, te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden. Hoewel de gegevens in dit boek met grote zorgvuldigheid zijn bijeengebracht, aanvaardt de uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele (zet)fouten of onvolledigheden. De uitgever heeft ernaar gestreefd de rechten van derden zo goed mogelijk te regelen; degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich tot de uitgever wenden.
TJB15.indb 4
23-10-14 15:57
inhoud Inleiding 7
Gezondheid & verzorging 121 Bewegingsmeters 121
Beeld & geluid 9
Neussprays 125
Blu-rayspelers 9
Scheerapparaten 129
Digitale televisie (kwaliteit) 14
Spierpijnmiddelen 135
Fotocamera kiezen 18
Tandpasta 138
Fotocameralenzen 22
Zorgverzekeraars (klanten
Fotocamera’s (geavanceerde
service) 145
compactcamera’s) 27 Fotocamera’s (travelzoom) 30 Hoofdtelefoons 34 Online-muziekdiensten 39 Televisies 43
Huis & tuin 151 Duurzaamheid stroom leveranciers 151 Espressoapparaten 156 Koekepannen 158
Computer, internet & telefonie 50 Internetproviders (kwaliteit) 50 Laptops, 15 inch 54 Powerlineadapters met wifi 60 Printerinkt 63 Printers (all-in-one) 71
(Amerikaanse) 163 Koelvrieskasten (voordelige) 166 Ledlampen 170 Matrassen (pocketvering-) 175 Schoonmaakdoekjes (vochtige) 179
Printers (laser-) 76
Stofzuigers 186
Printpapier 81
Stofzuigers (energie-
Routers 85
labels) 190
Smartphone kiezen 91
Stofzuigers (robot-) 193
Smartphones (goedkope) 97
Thermoskannen 197
SSD-schijven 101
Toiletreinigers 201
Tablethoezen 105
Vaatwassers 206
Tablets 107
Wasdrogers 209
Virusscanners 113
Wasmachines 214
Wachtwoordmanagers 117
Witwasmiddelen 217
inhoud
TJB15.indb 5
Koelvrieskasten
5 23-10-14 15:57
Voeding 221
Automankementen 298
Afbakcroissants 221
Autonavigatie (losse) 305
Brood (glutenvrij) 226
Barbecues 310
Brood (meergranen-) 231
E-bikereizen Europa 314
Frituurolie en vloeibaar
E-bikes 318
frituurvet 236
Fietsendragers 323
Koffie (verantwoorde) 241
Fietsroutes Europa 327
Koffiecups 245
Fietsverzekeringen 335
Pastasauzen,
Geld opnemen in het buiten-
traditionele 251 Rode wijn (goedkope) 257 Sla (gemengde) 262
land 341 Hotels (laagste-prijs garantie) 345
Superfoods 267
Internationale treintickets 351
Tonijnsalade 274
Luchthaventransfers 356
Vleesvervangers 279
Reisaanbiedingen 361
Vleesvervangers (voedings
Reisorganisatoren 365
waarde) 283
Reisverzekeringen – overlap met de zorgverzekering 370
Vrije tijd & vervoer 289 Autobanden (winter) 289
Vliegen (non-stop of overstap) 375
Autobanden (zomer) 292 Autokinderzitjes 295
6 TJB15.indb 6
Register 379
TESTJAARBOEK 2015
23-10-14 15:57
inleiding De Consumentenbond is een organisatie die opkomt voor de belangen van de consument. Daarnaast staan we bekend als testorganisatie. Niemand die zoveel producten en diensten geheel onafhankelijk en kritisch onderzoekt als wij. In deze 27e editie van het Testjaarboek vindt u samenvattingen van tests die zijn verschenen tussen november 2013 en november 2014 in de Consumentengids, de Digitaalgids, de Reisgids en de Gezondgids. Het resultaat: een praktische, uitgebreide en objectieve koopwijzer. Daarom is het Testjaarboek al jaren een waardevolle hulp bij het doen van een juiste aankoop. Op het Testoordeel van de Consumentenbond kunt u namelijk bouwen. De testapparaten worden anoniem ingekocht en zorgvuldig onderzocht, soms in samenwerking met buitenlandse zusterorganisaties. Ook de praktijkproeven naar diverse soorten dienstverlening gebeuren anoniem en onafhankelijk. Het resultaat: kritische en betrouwbare informatie over bijna 1500 apparaten, producten en diensten. De tests zijn verdeeld in productcategorieën. Tests van blu-rayspelers, compactcamera’s, televisies en dergelijke vindt u bij ‘Beeld & geluid’. Het hoofdstuk ‘Computer, internet & telefonie’ bevat onder meer tests van routers, laptops, laserprinters, smartphones, SSD-schijven en tablets. Onder ‘Gezondheid & verzorging’ vindt u tests van bijvoorbeeld bewegingsmeters, tandpasta, scheerapparaten en spierpijnmiddelen. Natuurlijk ontbreekt ook de categorie ‘Huis & tuin’ niet, met tests van onder andere wasmachines, espressoapparaten, koelvrieskasten, vaatwassers en (robot)stofzuigers. Verder vindt u tests van tonijnsalade, meergranenbrood, pastasauzen, vleesvervangers, superfoods en meer in het hoofdstuk ‘Voeding’. Onder ‘Vrije tijd & vervoer’ ten slotte vallen onder andere tests van autonavigatie, elektrische fietsen, reisverzekeringen, laagste-prijsgaranties van hotels en houtskoolbarbecues. Er zijn te veel tests om allemaal te vermelden. U vindt ze terug in de inhoudsopgave of het alfabetische register achterin. Per test vindt u steeds
inleiding
TJB15.indb 7
7 23-10-14 15:57
de belangrijkste resultaten en bovenaan kunt u lezen in welk nummer van welke gids u het uitgebreide, complete testverslag kunt vinden. Aan het eind van een test ziet u waar u de laatste, actuele gegevens op onze website kunt vinden. U ziet bij de meeste tabellen in dit Testjaarboek (en op onze website) niet alleen of een product goed is, maar ook hoe het ene goede product toch nog kan verschillen van het andere goede product. In de kolom Testoordeel staat dan aangegeven hoe het geteste product heeft gescoord. Het product met de hoogste score staat bovenaan. Zie voor verdere instructies over de tabellen het kader ‘Handleiding voor de tabellen’. Veel plezier met en voordeel van deze editie!
Handleiding voor de tabellen De aanbevelingen in de tests zijn gebaseerd op de volgende uitgangspunten: • Beste uit de test is bedoeld voor producten met de beste testresultaten, ongeacht de prijs. Dus producten die in de test boven de rest uitsteken. • Beste koop geldt voor producten met de beste prijs-kwaliteitverhouding. Hierbij zijn de testresultaten afgezet tegen de prijs van het product. • Afrader slaat op producten die dusdanig slecht zijn dat we ze afraden. • ++ = zeer goed + = goed = redelijk – = matig –– = slecht = Beste uit de test = Beste koop = Afrader
8 TJB15.indb 8
TESTJAARBOEK 2015
23-10-14 15:57
beeld
& geluid
Blu-rayspelers Consumentengids december 2013 Prachtig scherp en gedetailleerd beeld: dat is de belofte van blu-ray. En inderdaad, alle spelers komen met vlag en wimpel door de kijktest, de goedkoopste net zo goed als de duurste. Helaas blijft het gebruiksgemak van de menu’s en apps bij veel blu-rayspelers beduidend achter, zo blijkt. Niettemin overtuigen de blu-rayspelers met hun uitstekende beeld. Blu-ray toont het beeld in hd (high definition) en daardoor is het haarscherp. Hd heeft namelijk meer beeldpunten: blu-ray is tot vijf keer scherper dan dvd. Op een full-hd-televisie komt dit tot zijn recht en zie je werkelijk alle details. Wie een blu-rayspeler koopt, hoeft zijn dvd-collectie niet de deur uit te doen, want blu-rayspelers kunnen ook dvd’s afspelen. En daarbij proberen ze het beeld van een dvd zelfs nog wat te verbeteren. Desondanks blijft een film op dvd een stuk minder scherp dan op blu-ray. Ook bij het afspelen van dvd’s zagen wij geen verschillen tussen de spelers.
Blu-ray en dvd kosten steeds vaker evenveel Bijna alle nieuwe films worden ook op blu-raydisc uitgebracht. U kunt dus kiezen: dvd of blu-ray. Blu-ray levert een scherper beeld, maar daar betaal je meestal meer voor: een film op blu-ray kost vaak €5 meer dan een film op dvd. Een 3D-film op blu-ray is nog eens €5 duurder. Gelukkig zijn er steeds meer films waarbij het prijsverschil klein of nihil is. Neem de Nederlandse film Daglicht, die op dvd €15 kost en op blu-ray €16*. *Prijzen van oktober 2013 bij Bol.com.
Lang wachten Ze bieden dus fraai beeld, maar doen er nogal lang over om een bluraydisc te starten: dat duurt zo’n 15 seconden nadat de lade met het schijfje is dichtgedaan. Hierin hebben de spelers zich de afgelopen ja-
beeld & geluid
TJB15.indb 9
9 23-10-14 15:57
Beste uit de test
20% 20% 20% 15% ++ + ++ ++ nvt + + + + + + ++ + + – + – + + nvt – + + – + – – + + + – – + + – –
Beste koop
• De prijzen zijn van oktober 2013. • De veelverkochte Samsung BD-F5800 is gelijk aan de geteste BD-F5500, maar wordt alleen bij Media Markt verkocht in een pakket met twee 3D-brillen. • Om 3D te kunnen kijken, zijn ook een 3D-televisie en bijbehorende 3D-brillen nodig.
++ Zeer goed + Goed
5% ++ ++ + ++ ++ ++ + ++ + + ++ + + +
√ √ √ √
Wi fi
20% ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++
br
Ge
kw a li te uik it La sge ma ad tij k d Ap ps en Ve brow e lz se r ijd igh En e i er gie d ge br 3D uik
el rd e
7,8 7,5 7,4 7,3 7,3 6,7 6,7 6,6 6,5 6,5 6,4 6,4 6,3 6,1
e ld Be
ijs €140 €80 €130 €80 €110 €65 €125 €90 €80 €125 €60 €175 €75 €60
Te sto o
Weging voor Testoordeel 1. LG BP730 2. Philips BDP3400 3. Samsung BD-F6500 4. LG BP430 5. Philips BDP5600 6. LG BP230 7. Sony BDP-S5100 8. Sony BDP-S4100 9. Panasonic DMP-BD79 10. Panasonic DMP-BDT230 11. Sony BDP-S1100 12. Pioneer BDP160 13. Samsung BD-F5500 14. Samsung BD-F5100
Ric ht pr
Me r
k&
Ty pe
Blu-rayspelers
√ √ √ √
√ √
√
√
√
√ √
√
Redelijk – Matig –– Slecht
• Alle blu-rayspelers hebben een ethernetaansluiting en minstens 1 usb-aansluiting. • De Philips BDP3400 en de Panasonic DMP-BD79 hebben geen apps en browser. Dit testaspect weegt daarom niet mee in hun Testoordeel.
ren helaas niet ontwikkeld. Gelukkig is de laadtijd van een dvd bij de blu-rayspelers wel verbeterd: twee jaar geleden moest je gemiddeld 40 seconden wachten, nu 10 seconden. Van alle geteste spelers is de LG BP730 het snelst. Dat komt vooral doordat hij geen lade heeft; je kunt het schijfje direct in de sleuf steken. Met de snelstartfunctie, die bijna alle blu-rayspelers hebben, zijn ze allemaal sneller. Maar deze optie staat standaard uit omdat het stroomgebruik in standby anders flink toeneemt. Het effect van de snelstartfunctie is bij sommige spelers spectaculair. De Sony’s hebben mét snelstartfunctie slechts 3 seconden nodig om aan te gaan, zonder deze functie maar liefst 20 seconden. Maar het is niet altijd feest: bij de Panasonicspelers duurt het starten – zelfs met snelstartfunctie – 16 seconden.
10 TJB15.indb 10
TESTJAARBOEK 2015
23-10-14 15:57
Mogelijk nog belangrijker dan de laadtijd, is het geheugen van de speler. Als je een film stopt en naar het menu gaat, starten alle spelers de film op het punt waar je gebleven was. Dit doen ze ook wanneer de speler is uitgezet. Het is een ander verhaal wanneer het schijfje uit de speler is gehaald: bij veel spelers begint de schijf dan weer bij het begin. Alleen de apparaten van Philips, Pioneer en LG gaan verder waar je gebleven was.
in detail LG BP730 (Beste uit de test/Beste koop) Prijs: €140 Testoordeel: 7,8 Een snelle 3D blu-rayspeler met een eenvoudig menu en een opmerkelijke afstandsbediening, waarmee je met beweging de cursor kunt bedienen. De BP730 heeft drie apps om films te huren. Helaas ontbreken apps om programma’s terug te kijken. Bij de LG BP730 is een zogenoemde magic motion remote control meegeleverd. Hiermee kun je met bewegingen de cursor in het beeld bedienen. Dit is even wennen, maar werkt erg handig, vooral wanneer je gebruikmaakt van apps of de browser.
Philips BDP3400 (Beste koop) Prijs: €80 Testoordeel: 7,5 Een eenvoudige blu-rayspeler zonder apps en 3D-functie, en zonder wifi. Het menu oogt wat onafgewerkt, maar is duidelijk. Het is een langzame lader. Pluspunt: hij onthoudt tot waar je de film gekeken hebt, zelfs wanneer het schijfje uit de speler is geweest.
Eigen apps Een blu-rayspeler is in de eerste plaats bedoeld om blu-rayschijfjes (en dvd’s) af te spelen. Maar het zou ook een uitbreiding kunnen zijn van een (verouderde) televisie. Want wie een televisie heeft zonder netwerkaansluiting en apps, kan deze functies in theorie toevoegen met een blurayspeler. Uit onze test blijkt echter dat fabrikanten de menu’s en apps van hun blu-rayspelers minder goed ontwikkelen dan van hun televisies. De mogelijkheden en het gebruiksgemak bij de spelers blijven namelijk
beeld & geluid
TJB15.indb 11
11 23-10-14 15:57
1.1.LGLGBP730 BP730 2.2.Philips PhilipsBDP3400 BDP3400 3.3.Samsung SamsungBD-F6500 BD-F6500 4.4.LGLGBP430 BP430 PhilipsBDP5600 BDP5600 5.5.Philips 6.6.LGLGBP230 BP230 7.7.Sony SonyBDP-S5100 BDP-S5100 8.8.Sony SonyBDP-S4100 BDP-S4100 9.9.Panasonic PanasonicDMP-BD79 DMP-BD79 10. 10.Panasonic PanasonicDMP-BDT230 DMP-BDT230 11. 11.Sony SonyBDP-S1100 BDP-S1100 12. 12.Pioneer PioneerBDP160 BDP160 13. 13.Samsung SamsungBD-F5500 BD-F5500 14. 14.Samsung SamsungBD-F5100 BD-F5100
RRa appp poort rtccij ijffer AAf er fsstta n and dssb be MMeen eddiieen niinng nuu g KKn o nop pppe enn o opp d AAf dee s fssppe sppel elleen eleer n fifil r m OOn l m ndde errttit iteeli linng FFil g aaa ilmm annze hheerv zett tten RRa rvaat appp ttteen en poort n rtccij ijffeer r
MMe errk k &&
TTy yppe e
Uitgelicht: Uitgelicht:gebruiksgemak gebruiksgemak
8,2 8,2 8,2 8,2 7,2 7,2 8,0 8,0 8,2 8,2 8,1 8,1 7,1 7,1 7,1 7,1 6,0 6,0 6,3 6,3 6,9 6,9 7,4 7,4 6,7 6,7 6,7 6,7
++ ++
++ ++
++ ++ ++
++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++
++ –– ++ ++
++ –– ++ –– ++ ++
++ ++ –– ––
++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++
++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++
++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++
++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++
6,0 6,0 nvt nvt 6,6 6,6 6,3 6,3 6,0 6,0 4,0 4,0 4,4 4,4 4,8 4,8 nvt nvt 4,0 4,0 4,6 4,6 4,0 4,0 4,1 4,1 3,7 3,7
beduidend achter. Ieder merk heeft zijn eigen menu met eigen selectie van apps, en het gebruiksgemak van de menu’s loopt sterk uiteen. Bij spelers van LG, Sony en Samsung staan de apps al in het hoofdmenu en kun je gemakkelijk vinden wat je zoekt. Bij andere spelers moet je vaker klikken. Panasonic heeft de apps het verst weggestopt, diep in de krochten van het lastige menu. Films op tv De app van Netflix, een internetvideodienst die afgelopen najaar is gelanceerd, is verrassend genoeg al op veel spelers te vinden. Wie een abonnement op Netflix heeft, kan via de app met zijn blu-rayspeler series en films op tv bekijken. Helaas hebben slechts enkele spelers apps om films te huren, zoals van Pathé Thuis en Videoland On Demand. De app SBS Gemist, om gemiste tv-programma’s van SBS terug te kijken, is op zeven spelers te vinden. Maar programma’s van de NPO en RTL terugkijken kan alleen met de apps op de Samsung BD-F6500 en de Philips BDP5600. Het is een gemis dat de andere spelers die niet heb-
12 TJB15.indb 12
TESTJAARBOEK 2015
23-10-14 15:57
BP730 1.1.LGLGBP730 PhilipsBDP3400 BDP3400 2.2.Philips SamsungBD-F6500 BD-F6500 3.3.Samsung BP430 4.4.LGLGBP430 PhilipsBDP5600 BDP5600 5.5.Philips BP230 6.6.LGLGBP230 SonyBDP-S5100 BDP-S5100 7.7.Sony SonyBDP-S4100 BDP-S4100 8.8.Sony PanasonicDMP-BD79 DMP-BD79 9.9.Panasonic 10.Panasonic PanasonicDMP-BDT230 DMP-BDT230 10. 11.Sony SonyBDP-S1100 BDP-S1100 11. 12.Pioneer PioneerBDP160 BDP160 12. 13.Samsung SamsungBD-F5500 BD-F5500 13. 14.Samsung SamsungBD-F5100 BD-F5100 14.
YYo ouuT Tuub be NNe e ettfl fliix x VVid ideeo ollaan MMo ndd OOn ovvie n DDem ema ieMM annd PPa aaxx d atthé hé T Thhu UUi uis ittzze is ennd RRT diinngg G TLL X XLL Geemmis istt SSB BSS G Geem BBr miisst roow t wse GGe serr ebbru gge ruiikks emma s-akk
MMeer rkk & & TTy yppe e
Uitgelicht: Uitgelicht:apps appsen enbrowser browser
√√ nvt nvt √√ √√ √√ √√ √√ √√ nvt nvt √√ √√ √√ √√ √√
√√ nvt nvt √√ √√ √√ √√ √√ nvt nvt √√ √√
√√ nvt nvt
nvt nvt √√
√√ √√
nvt nvt
nvt nvt
√√ nvt nvt √√ √√
nvt nvt
√√ nvt nvt nvt nvt √√
√√
√√ nvt nvt √√ √√ √√
nvt nvt
√√ √√ nvt nvt
√√ √√ nvt nvt nvt nvt √√ ––
nvt nvt √√
nvt nvt √√
√√
nvt nvt
√√
√√
ben. En vreemd, want verscheidene televisies van bijvoorbeeld LG zijn al jaren uitgerust met deze apps. Een troost: fabrikanten zeggen hun app-aanbod te zullen verbeteren. Een fijne ontdekking deden we op de LG BP430, BP730 en de Samsung BD-F6500: die blijken te zijn uitgerust met de apps van Spotify en Deezer. Abonnees van deze muziekdiensten kunnen op apparaten als de smartphone en tablet onbeperkt muziek luisteren. En nu dus ook via de blu-rayspeler. Of een app handig is en goed werkt, ligt aan de app, niet aan de speler. Wel van belang is de snelheid van het apparaat, vooral bij het typen van tekst. Nu is typen met een afstandsbediening op zich al erg onhandig, maar wanneer dit met vertraging gebeurt, is het niet te doen. Dit probleem kun je omzeilen met een smartphone; veel fabrikanten hebben een app die je het toetsenbord van de telefoon laat gebruiken om te typen. Dat is ook handig voor wie de browser van de blurayspeler gebruikt. Maar liefst zes geteste spelers hebben er één. Maar we kunnen ons nauwelijks voorstellen dat iemand ermee kan werken.
beeld & geluid
TJB15.indb 13
13 23-10-14 15:57
De blu-raybrowser lijkt niet op internet zoals je gewend bent van de computer: de bediening is erg traag en de cursor is steeds zoek. Geen handige optie dus. Zie consumentenbond.nl/blu-ray voor een video met kooptips.
Digitale televisie (kwaliteit) Consumentengids juli/augustus 2014 ‘De enige remedie is de stekker uit het stopcontact trekken, na een minuut weer erin steken en wachten tot de boel weer is opgestart’, verzucht een van onze panelleden wiens decoder regelmatig vastloopt. Klinkt dit bekend? Dan bent u niet de enige, want vastlopers komen bij de helft van onze 2100 panelleden weleens voor. Ergernis en gewenning Het ergerlijkst vinden de panelleden problemen met opnemen: geprogrammeerde opnamen die niet worden uitgevoerd, opnamen die gewist blijken of niet afgespeeld kunnen worden. ‘Het gebeurt soms dat een opname alleen zwart beeld heeft of dat ik wel beeld heb, maar geen geluid’. Gelukkig heeft maar een paar procent van de panelleden hier met regelmaat last van. Klanten van KPN Interactieve TV storen zich eraan dat hun opnamen slechts een jaar te bekijken zijn. ‘Blijkbaar hebben ze een houdbaarheidsdatum. Ik miste ineens opnamen.’ Net als bij Telfort en XS4All worden de opnamen van KPN-klanten niet meer op een harde schijf in de decoder opgenomen, maar online in de ‘cloud’. Bij alle andere providers worden de programma’s wel op een harde schijf opgeslagen. Je kunt ze dan dus langer dan een jaar bewaren. De meestgenoemde problemen hebben te maken met de snelheid van decoders: ze starten traag op, zappen gaat langzaam en het menu reageert traag. Opvallend genoeg stoort dit gebruikers niet echt: ze lijken te accepteren dat dit bij digitale tv hoort: ‘Alles went’, vindt een KPN-klant. Toch melden de panelleden een hele trits persoonlijke ergernissen. Van ‘ik moet de afstandsbediening heel precies richten op de tv’ tot ‘de ver-
14 TJB15.indb 14
TESTJAARBOEK 2015
23-10-14 15:57
