Analy se Intera “Polaris”, ctieve instal lat
ie
J2B4, Interactieontwerp voor Installaties Mark Outermans 2066009 (C6)
Inhoudsopgave Polaris..................................................................................................3 Wat wil ik bereiken?.............................................................................4 Wie wil ik bereiken?.............................................................................4 Inhoud: boodschap, achtergronden......................................................5 Structuur: gelaagdheid, narratie............................................................8 Gedrag: interactiviteit, feedback...........................................................10 Verbeelding: vorm................................................................................12 Omgeving: Context..............................................................................14
Polaris Bij Polaris was het doel vooral om de interactie aan te gaan met de gebruiker en hen te betrekken in een wereld waarin je kunt spelen met geluid. Het kunt manipuleren en beïnvloeden maar er vooral plezier aan kunt beleven. De bezoekers die Polaris ervaren gaan een tweedimensionale ervaring tegemoet, niet tweedimensionaal omdat het plat beeld zou zijn zonder diepte. Maar juist omdat geluid en beeld op een interessante wijze aan elkaar gekoppeld worden. Een normale installatie waar je naartoe loopt geeft altijd snel weg waar het om gaat. Bij Polaris wordt de gebruiker sneller getriggered omdat er weinig zichtbaar is. Een verademing voor de bezoekers van het Chassé theater omdat om hen heen alle installaties al om aandacht schreeuwen. Een installatie die wat rustiger oogt is dan een welkome pauze. De schermen van Polaris zijn slechts zichtbaar met de speciale bril en zodoende gaat er (vrij letterlijk) pas een nieuwe wereld voor de gebruiker open zodra hij de bril opzet. Een interessant beeld is wat er dan ook voor hun ogen gecreeërd wordt. Waarbij de bezoeker zelf co-creator is.
.3
Wat wil ik bereiken? De installaties in het Chassé zijn er allen op gericht om de bezoeker te fascineren en leren. Mooi samengevat in het nieuwe woord, fascileren. Om dan te stellen dat Polaris simpelweg een stuk technologie is ter vermaak zou tekort doen aan de installatie. ‘Een maf beeld’, zoals Paul van ‘t Hullenaar het zou zeggen. De bezoekers creeëren dus door middel van beweging een aantal filters. Die filters zorgen er vervolgens voor dat het beeld wat op de schermen zichtbaar is vervormd wordt. Een maf beeld wordt dus nog net een stukje maffer als de gebruikers interacteren met de installatie. De kinect leest als het ware de gebruiker. Na een simpel gebaar met beide armen is de gebruiker de creator geworden en bepaalt wat er op het scherm verschijnt. Gekoppeld aan het geluid is dit een interessante ervaring. Maar het voelt nog wat speels. Ik zoek naar meer diepgang en in mijn optiek hebben de bouwers de diepere boodschap op subtiele wijze verwoord.
Wie wil ik bereiken? Polaris is gericht op bezoekers van jong tot oud, hoewel de diepere boodschap in eerste instantie misschien aan je voorbij gaat wordt het al snel duidelijk dat de bezoeker eigenlijk (net als de beelden van de installatie) een beetje maf zijn. Ze gedragen zich vreemd omdat ze met de installatie interacteren. Om zo beter bekend ermee te raken. Het is een vreemde gewaarwording om in Polaris te staan. Wat willen ze nou eigenlijk? Er komt ook geen echt eind aan de ervaring, je kunt het spelen totdat je verveeld raakt. Maar ik ben van mening dat dit expres is gedaan. Het is een subtiele wijze van vertellen dat kunst een onderdeel is van de bezoekers en dat het tegenwoordig als ‘gek’ wordt ervaren door sommige leden van mijn generatie. Maar een beetje gek is niet slecht! Het maffe beeld wordt door iedereen anders geinterpreteerd, waarbij je ogen alle kanten op schieten en steeds weer iets nieuws te zien is. Net zoals dat bij de oude meesters vaak ook het geval is. Door iedere keer opnieuw te kijken vallen weer nieuwe details op.
.4
Domein In de aparte domeinen kijken we naar wat de inhoud is van de oplossing/installatie. Bij ieder onderdeel probeer ik aan de hand van onder andere afbeeldingen uit onze eye-tracking relevante voorbeelden te noemen.
Inhoud: boodschap, achtergronden De inhoud van de installatie is er op gericht om de bezoekers te vermaken en hen plezier te geven in de installatie. Zodoende leren ze gemakkelijker en is het effect waarschijnlijk van langere duur. Bij Polaris is het beeld helder vanaf het moment dat men de bril opzet. Dat wil niet zeggen dat ook altijd direct duidelijk was wat ik moest doen. Er staat duidelijk aangegeven waar ik plaats moet nemen in de vorm van twee voeten op de vloer. Ook het opzetten van de bril staat helder aangegeven, maar wat ik vervolgens met de Kinect moet doen is voor mij een raadsel (toegegeven, omdat ik er bekend mee ben wist ik het wel, maar de gemiddelde bezoeker is daar minder bekend mee). De boodschap levert dan ook vanaf het begin nogal wat verwarring op. Een maf beeld vertellen Linda en Joep mij, twee van de bedenkers en bouwers van de installatie. Maar hoe definieer ik een maf beeld? Wat is daarvoor nodig en wat maakt dat het invloed heeft op mij? Om te beginnen herken ik mijzelf in het beeld, het is duidelijk dat mijn input visueel vertaalt wordt op het scherm. Al het andere eromheen is mij minder duidelijk. Ik zie duidelijk dat het per scherm verschilt en mijn ogen schieten dan ook van links naar rechts, van boven naar onderen. Na een tijdje raak ik gewend aan het creeëren van het beeld en begint de lol minder te worden. Ik vraag me dan ook af wat ik nou eigenlijk geleerd heb. Maar dan bedenk ik ineens hoe vaak ik “kunst” heb gezien en het niet begreep. En hoe vaak ik de schoonheid van iets pas echt waardeerde toen het mij uitgelegd werd. Polaris doet niet uitleggen, het is namelijk interessanter om zelf te ontdekken dat maffe beelden soms simpelweg maffe beelden zijn. En dat die maffe beelden ook nodig zijn om je blik te verbreden. Voor mij zit in deze installatie dan ook de boodschap dat kunst mag en zelfs moet!
Het verband met de vormgeving was echter moeilijk te leggen. Alles is flitsend en snel terwijl de vormgeving van de installatie zelf juist heel sober en misschien zelfs saai was. Zwarte wanden en verder geen echte kleur te bekennen. Maar tegelijkertijd is dat ook wel een interessant gegeven, om zo’n groot constrast te creeëren tussen het beeld voor en nadat je de bril opzet. Voelen De gebruiker krijgt het gevoel dat hij de controle heeft, hij wordt co-creator van deze installatie en beïnvloedt de beelden op het scherm. Verder is er weinig emotie bij de installatie, behalve wellicht het plezier van het co-creeëren. Denken De gebruiker wordt niet uitgedaagd (dat is jammer), er is weinig waarover hij moet nadenken maar dat komt de interactie wel ten goede. De kinect werkt na de eerste calibratie redelijk intuitief en daardoor is de usability vergroot. De flow klopt ook met de rest van de installatie en je wordt op geen enkel moment onderbroken of geremt in je beleving. Willen De behoefte bij de gebruiker is vooral om op een nieuwe manier met beeld en geluid bezig te zijn. Het ‘tastbaar’ maken, hoewel het niet fysiek aangeraakt wordt. Handelen Het handelen is soms even niets doen en gewoon de ouput van het scherm in je opnemen en op andere momenten is het juist snel met je arme zwaaien om zo te creeëren.
.5
Polaris werkt na het eerste handgebaar. De gebruiker ziet zichzelf op de schermen en zijn/haar gebaren worden als feedback op het scherm weergegeven. Daarnaast is de gebruiker meteen immersed in het geheel zodra hij de bril op zet. De gebruiker is immers de enige die kan zien wat er plaats vindt en dat maakt het des te intiemer. Het is vooral psycho-pleasure, door het gemak en de effectiviteit van het gebruik.
.6
Na de calibratie van de eye-tracker kunnen we meteen aan de slag. Bram beweegt met zijn armen en het scherm wat het ‘mafste’ beeld heeft trekt zijn oog.
.7
Structuur: gelaagdheid, narratie De installatie geeft de gebruiker opties zodra hij/zij bij de installatie aankomt. Ga je toekijken hoe andere gebruikers interacteren? Of juist zelf plaatsnemen op de stip? Maar zet je de bril op of probeer je het te ontrafellen zonder de bril? Van hieruit worden de keuzes wat meer linair. Er is daarnaast niet echt een narratief of aanwijzing vanuit het systeem. Maar het laat wel feedback zien. Voor de gebruiker is echter niet duidelijk wat de gevolgen gaan zijn van zijn acties. Puur door trial and error komt de gebruiker verder. Maar dat maakt het ook juist interessant, het niet weten wat er gaat komen op het scherm. Zoals ik in de flowchart probeer duidelijk te maken is er geen duidelijk eind. De gebruiker stopt simpelweg als het niet langer interessant is. Daarbij komt dat sommige gebruikers (met name kinderen), het veel langer interessant vonden dan volwassenen.
Toekijken
Nee
Meedoen
Bril op? Bram kijkt naar de kinect als hij wilt beginnen met de interactie en beweegt zijn armen. Ja Armen omhoog
Installatie start
Bewegen Feedback d.m.v. scherm/geluid Niet meer interessant
De bewegingen van Bram zijn goed zichtbaar in het scherm en dienen dus als feedback voor de gebruiker.
.8
Bij de structuur speelt emotie, cognitie, wilskracht en het handelen een grote rol. Voelen De gebruiker op een bepaalde manier aangetrokken door de installatie. Hoewel het systeem weinig handvatten biedt voelt het vertrouwd aan. Dit verschilt echter zeer sterk per gebruiker. Mijn vader bijvoorbeeld had geen idee dat je voor de kinect eerst herkenbaar moet zijn. Als ik hem er dan niet op had gewezen was hij waarschijnlijk zo aan de installatie voorbij gegaan. Het gevoel erbij is dan totaal anders, de installatie voelt lomp, niet af. Denken Interactie waarbij totaal niet hoeft worden nagedacht is voor de gebruiker vaak niet interessant of zelfs saai. Interactie waar teveel moeite wordt gedaan werkt ook averechts, men gaat dan meer fysieke acties ondernemen om een in essentie mentaal probleem te omzeilen. Naar mijn mening hebben ze met de Polaris een redelijk goed aansluitende installatie voor jonge mensen te pakken. Het sluit aan bij het mentaalmodel wat wij hebben van een kinect en de mogelijkheden daarvan. Maar minder bij het mentale model wat gemiddelde volwassenen daar van hebben.
Bram zijn blik schiet rond als de schermen veranderen en als er even een minder contrasterend beeld is.
Willen De behoefte blijft hetzelfde vanuit de structuur, gebruikers willen interacteren en ontdekken wat de filters en het beeld doen. Het geluid is meer bijzaak gezien de visuele stimulus veel groter is. Handelen Bij Polaris kun je gemakkelijk even afgeleidt worden, doordat iemand tegen je praat of je even ergens anders naar kijkt. Het stelt je in staat zo weer verder te gaan waar je gebleven was. Mocht je ‘uit’ de installatie stappen dan moet je wel weer opnieuw beginnen en dat wordt niet altijd even duidelijk voor de gebruiker. Het is in principe ontwikkelt als één continue set van taken. Deze beweging van zijn ogen is letterlijk secondewerk. Bekijk hier een video van één van de recordings van de eye-tracker: https://www.youtube.com/ watch?v=eN8_WMnMcnU
.9
Gedrag: interactiviteit, feedback De gebruiker krijgt dus op meerdere momenten feedback vanuit de installatie. De feedback is echter niet erg helder in de zin dat de gebruiker nooit een eind van de ervaring tegenkomt. Het is een eindeloze loop waarbij de gebruiker tot in de oneindigheid kan blijven bewegen. De enige doelstelling is dat de gebruiker plezier beleeft aan de installatie. Maar wat leert de gebruiker nou echt van deze installatie? Hoe zorgt de feedback ervoor dat de gebruiker niet gefrustreerd raakt? Bij het ervaren van de installatie krijgt de gebruiker steeds op subtiele wijze feedback, zowel van de schermen, het geluid als de manier waarop de kinect reageert. De gebruiker ziet zichzelf constant terug en kan zijn of haar bewegingen daarop aanpassen. De interactiviteit zit echter ook in verband met de inhoud. Wat mij betreft is Polaris een statement om meer geld vrij te maken voor de kunstsector en niet eindeloos erop te bezuinigen. Het ziet er vreemd uit om bij Polaris in de installatie te staan, je zwaait met je armen en beweegt met je benen en de mensen die zijn toegestroomd om toe te kijken snappen niet direct waarom. Zij zien immers het beeld op het scherm niet. Een beetje gek, maar voor diegene die het ervaren heeft, die het begrijpt is het niet zo vreemd. Sterker nog, het is zelfs logisch dat de gebruiker op die manier beweegt en interacteert. De filters op het scherm veranderen constant aan de hand van de bewegingen van de gebruikers. Zo krijg je dus nooit twee keer dezelfde beelden. De interactiviteit blijft dus, in ieder geval voor dit korte gebruik fris aanvoelen. Echte navigatie is dus niet aanwezig. De gebruiker kan slechts vooruit, op een bepaald punt snapt de gebruiker dat er eigenlijk niets nieuws meer ontstaat. Het beeld verandert weliswaar maar echte vernieuwing is er dan niet meer. Dat is jammer, want daarmee laat je de gebruiker achter met een gevoel van verwarring. Een gebrek aan concrete feedback met een begin- en eindpunt ontbreekt dan ook.
Ter verbetering zou de installatie aangepast kunnen worden om een concreter pad te creeëren voor de gebruiker. Of wordt in ieder geval een eindpunt aangegeven zodat de gebruiker zelf zijn of haar pad kan maken. Voelen Bij het gedrag voelt het vooral ongemakkelijk. Als gebruiker weet je niet wanneer de interactie tot een eind komt. Een handvat voor het instellen van de kinect mist ook. Mijn vader zou bijna doorgelopen zijn als ik hem er niet op had gewezen zijn armen in de lucht te steken. Hij dacht simpelweg dat de installatie op dat moment niet werkte (zoals wel meer tijdens de expositie). Het geeft dus een verkeerd beeld en gevoel. Denken Bij het denkproces komt er eigenlijk een overgrote meerderheid aan feedback terug, de hoeveelheid schermen draagt daar ook niet aan bij. Het is simpelweg teveel om alles op te kunnen nemen en dus moeten er keuzes gemaakt worden. Tijdens de eyetracking viel onder andere vaak op dat Bram specifiek naar 1 en soms 2 schermen keek. Omdat de andere schermen gewoon simpelweg te veel zijn. Willen De gebruiker wil verder, verder met de filters, meer zien, meer horen. En Polaris voorziet daar in. Je kunt een tijd doorgaan voordat de interactie saai wordt. Maar als dat moment eenmaal bereikt is, dan is de lol ook nagenoeg meteen eraf. Ik hoorde reacties als “was dat het?” en “ok.........”; waarbij ik mij af vraag of mensen de boodschap wel hebben begrepen. Handelen Na wat interactie blijven sommige gebruikers stilstaan en wachten af of het beeld verandert. Inderdaad, er komen beelden van andere gebruikers die eerder al de installatie hebben geprobeerd. Dat is tijdelijk verfrissend en ze beginnen daarop weer te bewegen, maar verder interactie is daarna eigenlijk meer herhaling van hetzelfde.
.10
Gebruiker weet weer niet waar hij moet kijken en gaat automatisch met zijn ogen de gehele installatie af. Dit gebeurde in een aantal keren. Waarbij het oog in een cirkelbeweging de hele installatie scant.
De gebruiker weet niet echt wat er van hem verwacht wordt en hij laat zijn armen naast zich vallen.
Bram keek tijdens de test meer dan eens slechts naar deze twee schermen (hier met rood gehighlight). De andere schermen, hoewel interactief waren weinig interessant. De kleuren leende zich ook minder omdat het contrast lager was en het vooral koele kleuren betrof tegenover de juist warmere kleuren in de bovenste schermen!
.11
Verbeelding: vorm De verschijning is in schraal contrast met de kleurrijke filters die getoond worden op het beeld. Het is een wirwar van gemixte beelden en het geluid is er meer om het tempo aan te geven dan een vaste soundtrack voor het beeld. De buitenkant doet echter meer vermoeden dat je binnenkort opgebaard ligt tussen zes (zwarte) plankjes. Er is weinig kleur en hoewel het er stijlvol uitziet en netjes is afgewerkt vraag ik mij ook af wat ik hier moet gaan beleven. Maar nadat ik op de tweede dag van de expo nog eens voorbij loop realiseer ik mij ineens dat de vorm expres zo is gekozen. Het is in compleet contrast met alle andere redelijk flamboyante, grootste, installaties. En dat valt op.
De kinect zelf is een zwart kastje, net als de rest van de installatie, ook die valt dus weg in het geheel. Liever zou ik het zien dat niet geprobeerd wordt het weg te werken. Het is namelijk een cruciaal onderdeel van de interactie en als mensen weten waar ze moeten kijken is dat een stukje houvast voor hen. Toegegeven de inkeping voor de kinect valt nog steeds wel op, maar een vormgeving zoals bij de bril is het nog net niet. De bril die overigens wit was en dus goed contrasteerde met de rest van de zwarte installatie!
Het houten muurtje wat dient als afscherming en als achtergrond voor de kinect staat er wat droevig bij, het is een ikea omkleedscherm zoals we er meerdere gezien hebben op de expo. Hoewel het zijn doel dient is het niet perse een toevoeging op de installatie. Helemaal omdat de kinect beter werkt bij een witte achtergrond dan bij een zwarte. Of dit een fout in de vormgeving was wil ik in het midden laten. Wel valt het op dat ze expres gekozen hebben om het omkleedscherm net als de rest van de installatie volledig zwart te maken. Het creeërt op die manier wel eenheid tussen de twee constructies. Wat ik mis is echter het verband tussen de vormgeving en de rest van de installatie. Er wordt op geen enkele manier gebruik gemaakt van de vormgeving om uit te leggen hoe de kinect werkt. Hoe de gebruikers dienen om te gaan met de installatie. Dat is waar gemis omdat er toch al zoveel zwart is. Er is echter wel één goed voorbeeld van vormgeving waarbij het goed en duidelijk gemaakt worden. De voetjes op de vloer. Iedereen, van kinderen tot de ouderen die de installatie betreden weten direct waar zij moeten gaan staan. De witte voeten zijn daarnaast ruim contrasterend met de rode vloer van Chassé theater. Ook de responstijd van de kinect is soms wat lang, de beweging van de armen moet meerdere malen herhaald worden voordat de kinect de gebruiker ‘oppikt’. Het zou dan ook gemakkelijk zijn geweest als de bezoeker daarop geattendeerd werd. “Kinect doet er even over, beweeg uw armen alstublieft nogmaals indien u uzelf niet kunt zien op het scherm”. Toegegeven, die tekst bekt niet lekker, maar het neem wel alle vragen bij de bezoeker weg!
Bij de installatie gaat het voor het oog vooral om de socio-pleasure, er staan bezoekers om de installatie heen en iedereen is benieuwd hoe het was. Er worden dus relaties gelegd. Zo praat mijn vader nog even met een andere bezoeker, twee compleet onbekende hebben nu ineens een band dankzij de installatie en de manier waarop die is vormgegeven. Maar ook ideo-pleasure speelt een rol, de afwerking van Polaris is met oog voor detail gedaan. Het is een redelijk robuuste opzet met weinig onderdelen om af te leiden. Waarbij ik het gevoel krijg dat het vooral degelijkheid moet uitstralen!
.12
Voelen Het gevoel is geconflicteerd, dit door de erg sterke contrasten en hoewel ik het begrijp had ik zelf liever een kleurrijk geheel gezien. Nu is het een saaie bedoeling totdat je de bril opzet. Denken Toen ik voor het eerst na de installatie liep was ik benieuwd omdat ik de bril al had zien hangen en de techniek van de polarisatiefilter mij niet onbekend is. Dat is gelukkig goed bevallen. Willen Je wilt de bril meteen opzetten omdat je benieuwd bent naar wat er op de schermen gaat afspelen. Handelen De handeling verzwakt echter na een aantal keren interacteren omdat het simpelweg een repitief gebeuren wordt. Dat is voor mij een gemis en had beter gekunt door middel van een duidelijker narratief.
Robuust, maar niet erg kleurrijk. Een sterk contrast met de beelden op het scherm. Daarnaast is duidelijk gekozen voor een vorm waarbij de gebruiker optimaal naar de schermen kan kijken. Hiermee is het voor hen gemakkelijker om te interacteren!
De befaamde ikea omkleedschermen. Meer dan eens zijn we zo’n scherm tegen gekomen bij de expositie. Let ook op de witte voeten op de vloer! Een duidelijk voorbeeld van affordance en familiarity.
.13
Omgeving: Context Zoals ik eerder schreef viel Polaris op, vooral door het grote contrast tussen de pompeuze installaties en het sobere Polaris. Polaris heeft een nette plek naast het podium en ligt in lijn met de algemene looprichting. Dat is fijn en werkt dat je gemakkelijk naar de installatie loopt. Robbert begroet mij en vraagt me eens te kijken naar de installatie. Ook dat werkt mee aan het verleiden van bezoekers om hun installatie te proberen. Verder heb ik weinig punten ter verbetering van de context van Polaris. Alle draden waren netjes weggewerkt en er lagen geen losse objecten op of rond de installatie die af zouden leiden. Chassé leent zich uitstekend als expositieruimte voor deze installaties. Bezoekers lijken oprecht geïnteresseerd. Naar mijn mening een gevolg van het feit dat zij ook een interesse hebben in de beeldcultuur van theater en cabaret. Het is “leuk om te zien” waar studenten zoal mee bezig zijn vertelde een man die samen met zijn vrouw kwam kijken. Toeschouwers worden al geprikkeld omdat ze met de notie van het bezoeken van een tentoonstelling binnenstappen. Voelen Rustige installatie met een sobere uitstraling die verademend werkt op de route door Chassé. Denken Het aanspreken van bezoekers werkt bijzonder effectief en ze zijn makkelijk bereid een blik te werpen op Polaris. Willen Bezoekers hebben geen idee wat er gaat gebeuren, maar zodra ze de bril opzetten wordt het hen duidelijk. Dat werkt!
Bezoekers kijken graag mee en zijn geïnteresseerd.
Handelen Vele bezoekers zetten direct één van de twee brillen op en proberen herkend te worden door de Kinect. Ze gaan aan de slag en vermaken zich!
.14
