IT-Klapper voor GMW-studenten (Informatie Technologie)
RUG Faculteit GMW Afdeling Ondersteuning Onderwijs en Onderzoek / Servicedesk CIT
augustus 2015
Inhoudsopgave Voorwoord
IT-practicum eerstejaars GMW-studenten .…………………………………………… 1 Uitleg diverse applicaties ………………………………………………………………… 3 ProgRESSWWW ……….………………………………………………………………… 6 Nestor ……………………………………………………………………………………… 8 Algemene informatie ……………………………………………………………………... 9 Bijlagen: I
Brief e-mailadres en account ………….………………………...……………... 11
II
Gebruiksregels Universitaire Computersystemen…..………...…………….... 12
Voorwoord Door het doornemen van de klapper worden de binnen de RUG meest gebruikte applicaties toegelicht. De klapper is op zelfwerkzaamheid gericht. De klapper kent een logische opbouw waarin begonnen wordt met de uitleg van het inloggen op het netwerk en de toegang tot het internet. Vervolgens komen kort enige applicaties aan bod en wordt aandacht besteed aan het maken van je eigen persoonlijke studiegids en het genereren van je eigen rooster. Deze informatie heb je weer nodig om je in te tekenen voor vakken en tentamens (ProgressWWW). Wanneer je je hebt ingetekend voor een vak, word je de volgende dag gekoppeld aan onze elektronische leeromgeving (Nestor).
Groningen, augustus 2015 Afdeling Ondersteuning Onderwijs en Onderzoek / Servicedesk CIT
Algemene tip: bel 3232 voor de CIT-servicedesk!!! Gebruik dit nummer om storingen aan PC’s en printers te melden, zodat er niet onnodig PC’s en printers onbruikbaar zijn.
Aanbevelingen Het verdient aanbeveling om de informatie die in de klapper staat door te nemen, zodat je volledig in staat bent gebruik te maken van de IT-voorzieningen binnen de faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen (GMW) en de Rijksuniversiteit Groningen. Account: Het is in ieder geval noodzakelijk je account te checken en je toegezonden wachtwoord (zie brief) zo spoedig mogelijk te wijzigen (zie pagina 1 en 2). ProgressWWW: Het vooraf inschrijven (aanmelden) voor cursussen en tentamens is essentieel en verplicht binnen onze faculteit en daarom goed om na te gaan of je dit ook kunt (zie pagina 7 en 8). Nestor: Nadat je je via ProgressWWW hebt aangemeld voor een cursus kun je een dag later beschikken over de door de docent in Nestor (elektronische leeromgeving) aangemaakte informatie (zie pagina 9 en 10).
Computers en draadloos netwerk Locatie Pc’s Op de plattegrond (zie laatste bladzijden) vind je de zalen waar je altijd gebruik kunt maken van de pc’s. Daarnaast zijn er nog pc-onderwijsruimtes, die als er geen onderwijs wordt gegeven voor vrij gebruik beschikbaar zijn. N.B. Het is niet toegestaan in deze zalen/ruimtes te eten, te drinken of te roken en het is verboden zelf programma’s te installeren, laat staan spelletjes te installeren en/of te spelen. Locatie Grote Kruisstraat 2/1 (nieuwbouw boven Bibliotheek)
PC-ruimtes (altijd beschikbaar)
PC-onderwijsruimtes (soms beschikbaar voor vrij gebruik)
(half)ronde zijkanten (4 x 2 pc’s)
Zaal Hv.0306, Hv.0307, Hv.0406, Hv.0407 (4 x 20 pc’s)
Grote Kruisstraat 2/1 (Bibliotheek)
28 pc’s
Locatie Bloemstraat
12 pc’s
Op verschillende plaatsen (o.a. in de kantine, bibliotheek en de tuin) van de faculteit en in de stad Groningen kun je gebruik maken van een draadloos netwerk. Een handleiding voor het gebruik van het draadloze netwerk vind je hier: www.rug.nl/cit/doelgroepen/studenten/ictvoorzieningen/draadloos/index of myuniversity.rug.nl/infonet/studenten/ict/internet/draadloos (hier krijg ik ‘Pagina niet gevonden’, maar dat kan ook komen omdat ik niet op het studentennetwerk kan) In beide gevallen moet je eerst inloggen met je studentnummer en wachtwoord. Neem contact op met de CITservicedesk in het Heymansgebouw of bel de Centrale Servicedesk (050 363 3232) wanneer je vragen hebt over het draadloos internet of wanneer je geen toegang krijgt.
Account Om met een pc (binnen de universiteit) te kunnen werken heb je allereerst een username en een password nodig waarmee je kunt inloggen op het centrale netwerk. Nadat je bent ingelogd, heb je toegang tot alle op het centrale netwerk voor GMW geïnstalleerde programmatuur, zoals Word 2010 voor tekstverwerking, Internet Explorer voor Internet en SPSS voor statistische toepassingen. Onlangs ben je (per brief) geïnformeerd over je e-mailadres, je loginnaam en je password voor toegang tot de ITfaciliteiten van de Universiteit. Dit account gebruik je voortaan voor inloggen op de PC, e-mail, ProgRESSWWW, Nestor en eduroam (draadloos internetten). In de toegezonden brief vind je jouw initiële password terug. Verderop in de klapper leer je hoe je het password kunt wijzigen. Het is noodzakelijk je password te wijzigen. Het in de brief genoemde password kun je maximaal drie keer gebruiken. Voor vragen over je account kun je van 8.30 tot 17.00 uur terecht bij de Servicedesk Binnenstad, Grote Kruisstraat 2/1, kamer 50A (begane grond, bij de achteringang). Een password moet uit minimaal 8 letters en/of cijfers bestaan. Er moet ten minste één hoofdletter, één kleine letter en één cijfer in staan. In de bijlage “Gebruiksregels universitaire computersystemen” vind je richtlijnen en tips over het gebruik en het samenstellen van passwords. Het centrale password moet steeds na een jaar gewijzigd worden.
Opstarten, inloggen en wijzigen password Op de Pc’s in de computerzalen wordt gebruik gemaakt van Windows7. Mocht het scherm zwart zijn, dan kan de computer toch wel aan staan, druk op de spatiebalk en wacht enkele seconden of kijk of de lampjes branden op de pckast. Als de computer echt uit staat gebruik dan de aan/uit schakelaar van de PC. Nadat je de computer hebt aangezet zal na enige tijd het volgende scherm worden getoond waar gevraagd wordt om je ‘Username' (=S+studentnummer) en je password in te tikken. Ga met behulp van de muis of de Tabtoets naar de velden achter Username: en Password: (zie brief). Klik na het invullen op OK. 1
Ga met Internet Explorer (het icoontje staat op de desktop) naar https://diy.RUG.nl (dit kun je ook thuis doen). Het volgende scherm wordt nu zichtbaar.
Nadat je bent ingelogd verschijnt het volgende scherm.
2
Hier vul je je nieuwe wachtwoord in. De aanwijzingen voor je nieuwe wachtwoord vind je ook op deze pagina. Als je je nieuwe wachtwoord twee keer hebt ingevuld en dit voldoet aan alle regels klik je op ‘Change password’. Je wachtwoord is nu gewijzigd.
3
Uitleg diverse applicaties Start Alle applicaties op de PC kun je opstarten via de Startknop. Let op: na het inloggen moeten de applicaties geladen worden en dit kan wel even duren!
Alle applicaties die worden aangeboden via het netwerk vind je via Start> All Programs. Er is een indeling op basis van het type applicatie. Je kunt ook bij ‘Search programs and files’ de beginletters van een programma intypen.
4
Individuele map (X:\) In je persoonlijke bestanden kun je opslaan op je Homedrive. Dit is de zogenaamde X:\drive. Het is jouw gereserveerde gebied op het netwerk. Hier heb je 4 Gb schijfruimte.
Centrale e-mailvoorziening (webmail) Zoals je in de in augustus toegezonden brief van de RUG hebt kunnen lezen, hebben alle studenten van de RUG een emailadres en uiteraard, naast de andere genoemde applicaties, toegang tot de e-mailvoorziening voor studenten. Sinds 2 juli 2013 is de RUG overgestapt op Googlemail voor studenten. Je logt daarvoor in op http://googleapps.rug.nl. Je wordt dan ingelogd bij googlemail/Gmail. Je hebt dan tevens toegang tot Google Drive en Google Calendar. Voor verdere details http://myuniversity.rug.nl/infonet/studenten/ict/collaboration/google/google Als je ingelogd bent op de RUGpagina (http://myuniversity.rug.nl) hoef je niet meer in te loggen op de mail. Je bent dan automatisch ingelogd (single sign on). De eerste keer moet je bij het inloggen op de mail een extra wachtwoord genereren (zie: http://myuniversity.rug.nl/infonet/studenten/ict/servicedesk/handleiding/application-specificpassword.pdf).
5
N.B. Het is bij wet strafbaar om spam-mail naar anderen te versturen. Wanneer door de opleiding of faculteit geconstateerd wordt dat een student email ongevraagd en in grote hoeveelheden verstuurt, (spam) dan zal hierop een disciplinaire maatregel volgen (zie ook bijlage Gebruiksregels Universitaire Computersystemen). Voor het verzenden van bijlagen groter dan 8 Mb en kleiner dan 250 Mb kun je gebruik maken van BARS. Op http://bars.RUG.nl vind je de nodige informatie hierover.
Word 2010 Word 2010 is het standaard tekstverwerkingsprogramma (van Microsoft), dat binnen de universiteit door studenten en medewerkers wordt gebruikt. Als je thuis gebruik maakt van Word 2003 kun je je bestanden op de Universiteit opslaan als Word97/2003 Document.
Printen Voor het afdrukken van documenten stuur je je documenten naar de FollowYou_Students-printer. Vervolgens log je in op het Equitrac-kastje naast een (willekeurige) printer (denk om het vasthouden van de Shift-toets voor het typen van de hoofdletter(s) in je wachtwoord). Er wordt getoond hoeveel documenten je in de printrij hebt en als je op Print klikt worden deze geprint. Als je een kleurenprint wilt maken dien je dit aan te geven in de printopdracht. Daarna kun je deze printen op een kleurenprinter. Om geld op je studentnummer te zetten voor het printen ga je naar www.RUG.nl/equitrac en klik je op RUG webdeposit om je tegoed op te waarderen via iDeal, Mastercard of Visa Creditcard. Je tegoed wordt gekoppeld aan je Snummer. Het minimum bedrag is 5 euro en het maximum bedrag is 25 euro per opwaardering. De transactie kosten bedragen 70 eurocent en worden apart berekend.
Studiegidsen Sinds het studiejaar 2012-2013 heeft iedere opleiding een studiegids welke je op onderdelen naar eigen wens kunt samenstellen en in PDF kunt downloaden. Voor het samenstellen van de gids dien je naar de onderstaande website te gaan: www.rug.nl/gmw/studiegidsen 6
Je krijgt een overzicht van alle beschikbare gidsen bij de faculteit. Bij het aanklikken van een gids verschijnt er een nieuw scherm “de studiegidsgenerator”. (zie figuur)
Je kunt de gewenste onderdelen met de muis selecteren (gebruik de ctrl-toets voor het selecteren van meerdere onderdelen tegelijk). Druk vervolgens op de knop “---Voeg toe---” om de selectie onder het kopje “Mijn gids” toe te voegen. Wanneer je alle door jou gewenste teksten hebt geselecteerd klik je op de knop “Genereer gids”. De studiegids is nu te openen dan wel bewaren in pdf-formaat. Let op !!: De gidsen kunnen worden aangepast. Controleer altijd de update-datum achter de link van de studiegids en download zo nodig een nieuwere versie
Roosters Voor het maken van je rooster kun je het beste de roostergenerator gebruiken. Ga hiervoor naar de onderstaande website: www.rug.nl/gmw/education/schedules Je krijgt hier een overzicht van alle opleidingen van de faculteit te zien. Kies een opleiding en maak een keuze uit: Vakken Zelf een rooster samenstellen op basis van één of meerdere vakken. Programma’s Rooster van met of zonder alle hoorcolleges en met of zonder tentamens.
Roosterscherm Je krijgt het een rooster te zien (zie figuur) met de activiteiten in de aangevinkte weken. Je kunt ook een tabel-, kalender-, compacte of grafische weergave van je rooster krijgen. Om eenvoudig je persoonlijke rooster in Nestor te bekijken kun je de My Personal Timetable module op de pagina My Nestor installeren. Wil je je persoonlijke rooster op je mobiele telefoon of tablet bekijken, download dan de iGroningen app in de app stores (zie m.rug.nl)
7
Informatie over de vakken vind je op: http://www.rug.nl/ocasys/gmw/vak/showpos?opleiding=3274.
ProgRESSWWW Het inschrijven op een cursus, tentamen & herkansing en het opvragen van behaalde resultaten gaat met een webapplicatie “ProgRESS WWW” genaamd. Deze web-applicatie kun je bereiken door naar de onderstaande URL te browsen. https://progresswww.nl/RUG/ Je krijgt het onderstaande scherm te zien. (zie figuur)
Default staat het scherm op Nederlands. Voor Engelse teksten dien je voor het inloggen op de link “Switch to English Language” te klikken. Nadat je bent ingelogd (RUG account) krijg je een menu te zien zoals hieronder (zie figuur)
8
Aanmelden voor cursussen en/of tentamens Om je voor een cursus en/of tentamen aan te melden dien je de knop “intekenen” te gebruiken. Bij het aanklikken verschijnt er een nieuw scherm met links een menu en rechts een overzicht van de cursussen en/of tentamens waarvoor je bent aangemeld. Door in het linker menu te navigeren kom je uiteindelijk bij de beschikbare cursussen en/of tentamens van een opleiding. (Zie ook figuur hieronder)
Het aanmelden voor een specifieke cursus en/of tentamen kan door een vinkje achter de activiteit te plaatsen en vervolgens op de knop “meld aan” te klikken. De activiteit is vervolgens zichtbaar aan de rechter kant van het scherm onder “Intekeningen”. Hier kun je je ook weer afmelden voor een vak, door het betreffende vak aan te vinken en op “meld” af te drukken. Let op: Intekenen op een cursus betekent niet dat je direct wordt toegevoegd als student binnen Nestor. De volgende dag zal je de informatie pas op Nestor zien.
Staat een cursus/tentamen niet in de lijst of is deze niet beschikbaar ga dan naar de onderwijsbalie van GMW. Let op: Intekenen op cursussen/tentamens kan gedurende een beperkte tijd. Check de studiegids van je opleiding voor de specifieke data.
Opvragen van behaalde resultaten Voor het opvragen van behaalde resultaten dien je op de knop “resultaten” te klikken. Indien er resultaten zijn krijg je een soortgelijk scherm als hieronder te zien.
9
Wanneer je opmerkingen hebt over behaalde resultaten of als er fouten in je overzicht staan, dien je contact op te nemen met je onderwijsadministratie (overzicht meenemen s.v.p.).
Let op: fouten in het emailadres of je naam op de kaart kunnen alleen hersteld worden door de Centrale Studentenbalie (Broerstraat 5, Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 10.00-16.00 uur, van 10/8 t/m 25/9 van 12.00-16.30 uur).
Nestor Nestor is de ‘Elektronische LeerOmgeving’ van de universiteit. Nestor is bedoeld om het onderwijs en het studeren aan de RUG te ondersteunen en de uitwisseling van informatie tussen studenten onderling en tussen studenten en docenten te bevorderen. Alle studenten aan de RUG hebben, middels hun RUG-account, toegang tot Nestor. Op Nestor is naast informatie over cursussen ook informatie te vinden over de faculteit en je opleiding. Krijg je een foutmelding in Nestor, neem dan contact op met de facultaire nestorcoördinator (email:
[email protected]).
10
Het openingsscherm van Nestor ziet er uit zoals hieronder is weergegeven (zie figuur).
De linkjes naar de faculteit en de opleiding kun je vinden in het “Mijn organisaties” panel. De linkjes naar de cursussen staan in het “Relevante cursussen” panel. Door de link te volgen kom je in de organisatie dan wel cursus terecht waarvoor je bent aangemeld of jezelf hebt aangemeld via ProgressWWW. Let op!!: Een link naar een cursus in het “Relevante cursussen” panel van Nestor verschijnt pas de dag na inschrijving voor de cursus in ProgRESSWWW. Blijft de link naar een cursus achterwege, terwijl je medestudenten deze wel hebben, dan kun je naar de onderwijsbalie gaan. Zij kunnen dit voor je oplossen Iedere cursus heeft in beginsel dezelfde opbouw en bestaat minimaal uit een menu met navigatieknoppen. Onder de navigatieknop “Cursusinformatie” vind je een link naar het actuele rooster en een link naar de informatie uit de studiegids. De overige informatie is afhankelijk van de documenten en mededelingen die de docenten in de cursusomgeving plaatsen.
Algemene informatie Toegang tot de GMW-gebouwen Algemene openingstijden van maandag tot en met donderdag geopend van 8.00 tot 18.00 uur, het Heymans- en Muntinggebouw van 8.00 tot 21.30 uur. Op vrijdag sluiten de gebouwen om 17.30 uur. In de zomervakantie gelden gewijzigde openingstijden, deze worden tijdig bekend gemaakt. Het Onderwijsgebouw aan de Bloemstraat 36 is van maandag tot en met vrijdag geopend van 9.00 tot 17.00 uur. Bibliotheek GMW Grote Kruisstraat 2/1, eerste verdieping. Openingstijden: maandag t/m donderdag van 09.00 uur tot 21.30 uur, vrijdag van 09.00 uur tot 17.00 uur. Hulp Natuurlijk kan er iets misgaan met de computer op de faculteit. Voor ondersteuning kun je terecht bij de CITServicedesk. Heb je vragen over je account dan kun je ook terecht bij de CIT-Servicedesk (neem je collegekaart en/of legitimatiebewijs mee). Mocht je problemen hebben met SPSS en andere statistische programma’s dan kun je bij de Methodologiewinkel terecht (geopend van maandag tot en met vrijdag, van 13.00-17.00 uur; in de vakanties kan dit 11
afwijken). Als je echt bedreven zou willen worden in een bepaald programma dan kun je daarvoor een cursus volgen bij het CIT. Zie hiervoor de UK of ga naar http://www.RUG.nl/cit, ga met de muis naar Onderwijs en klik op “Cursusoverzicht”. Voor het kopen van software kun je inloggen bij www.surfspot.nl met S+studentnummer en het bijbehorende wachtwoord. Via deze site is veel software te bestellen tegen een zeer lage prijs.
Afsluiten Ben je klaar en wil je uitloggen, klik op “Start” links onderin beeld en klik op het pijltje naast “Shut Down” en kies voor “Log off”. Zet eventueel aan het eind van de dag de PC uit door in plaats van “Log off” te kiezen voor “Shut Down”.
Adressen
Servicedesk CIT-binnenstad
Methodologiewinkel
Grote Kruisstraat 2/1, kamer 50A Grote Kruisstraat 2/1 (begane grond, bij de achteringang) Heymansgebouw kamer 125 Telefoonnummer: (363)3232 Telefoonnummer: (363)6190 e-mailadres: CITServicedesk @RUG.nl (Alleen voor vragen op statistisch (Inhoudelijke vragen m.b.t. software en methodologisch gebied) worden door de Servicedesk niet behandeld) Geopend van 13.00-17.00 uur Geopend van 8.30 – 17.00 uur, behalve in vakanties
12
BIJLAGEN Bijlage I Alle studenten aan de Rijksuniversiteit Groningen krijgen bij aanmelding voor een opleiding een universitair e-mailadres en een centraal account (loginnaam en wachtwoord) voor toegang tot de IT-faciliteiten van de universiteit. Je moet de inschrijving nog wel afronden. Deze faciliteiten blijven gelden voor de hele duur van de inschrijvingsperiode.
loginnaam: e-mailadres: initieel wachtwoord:
(*)
[email protected] ABCDEFG
(*) Je loginnaam bestaat uit je studentnummer bij de RUG, voorafgegaan door een S. Bijvoorbeeld S1234567. Het studentnummer staat op je studentenkaart en ook op alle aan jou gerichte brieven van onze Centrale Studentenadministratie. Wanneer je eerder al bij de RUG hebt gestudeerd en een ander Studentnummer hebt gekregen, maak dan geen gebruik van het nieuwe nummer maar neem direct contact op met het Centrale Studentenbalie (CSb) 0503638004, of via www.RUG.nlhoezithet Welke universitaire IT-faciliteiten staan hiermee voor je open? • e-mail: verzenden en ontvangen • ProgRESS WWW: aanmelden voor tentamens en bekijken van je studieresultaten • Nestor, de elektronische leeromgeving van de RUG • elektronische bestanden en tijdschriften waarop de RUG-bibliotheken een licentie hebben • toegang tot de webwinkel SURFSPOT.NL, met aantrekkelijke prijzen voor software voor thuisgebruik Deze centrale IT-faciliteiten kun je benaderen via de portal voor studenten van de RUG www.RUG.nl/studenten/ICTvoorzieningen De Universiteit hanteert bovenvermeld e-mailadres in alle gevallen dat elektronisch wordt gecommuniceerd met studenten. Als je in Studielink een ander e-mail adres hebt opgegeven en dit wilt blijven gebruiken, dan raden we je aan het RUG e-mailadres hiernaar toe te forwarden, zodat je ervan verzekerd bent dat de informatie die de RUG naar je studenten e-mail adres stuurt, je bereikt. Wanneer gaan deze faciliteiten in en wie kunnen er gebruik van maken? Met het versturen van deze brief zijn de in deze brief afgedrukte toegangscodes geactiveerd en daarmee zijn de centrale IT-faciliteiten voor jou beschikbaar. Zolang je bij de RUG staat ingeschreven als student kun je hier gebruik van maken. Na het einde van je studie of als je je niet (opnieuw) inschrijft, blijft je account nog 180 dagen bestaan, daarna eindigt het automatisch. Belangrijk: wijzig je wachtwoord! Wijzig, wanneer je voor het eerst inlogt meteen je wachtwoord via de link op http://diy.rug.nl. Doe je dit niet dan verloopt namelijk het wachtwoord. Nadat het is gewijzigd blijft het wachtwoord 200 dagen geldig maar aangeraden wordt het vaker te veranderen. Als waarschuwing krijg je 10 dagen voordat het verloopt een e-mailbericht. Kies een wachtwoord dat gemakkelijk te onthouden is en tegelijk moeilijk te raden. Houd je wachtwoord voor jezelf, geef het niet uit handen, ga er net zo zorgvuldig mee om als met je pincode! Gebruiksregels Door de universitaire IT-voorzieningen te gebruiken ga je akkoord met de gebruiksregels universitaire computersystemen; zie www.RUG.nl/cit/security/aup Helpdesk Heb je hulp nodig bij de eerste keer inloggen, wil je iets vragen, ben je je wachtwoord kwijt of doet iets het niet? Bel dan met de helpdesk van je faculteit of je eigen opleiding of ga er even langs. Adressen en telefoonnummers staan op www.RUG.nl/cit/servicedesk/overzichtservicedesks We wensen je veel succes en gebruiksplezier. Alle informatie staat ook, met de doorverwijzingen naar relevante webpagina’s, op www.RUG.nl/studenten
13
Bijlage II
Kijk voor actuele informatie over gebruiksregels e.d. op: http://myuniversity.rug.nl/infonet/studenten/ict/werkplek/security/aup/
Gebruiksregels Universitaire Computersystemen Het voorliggende document bevat de algemene gebruiksregels voor universitaire computersystemen van de Rijksuniversiteit Groningen. Het document is ontstaan uit Acceptable Use Policies zoals die voor diverse universiteiten zijn opgesteld. Bij het opstellen van dit document zijn de volgende Acceptable Use Policies geraadpleegd: Boston University Information Technology: Conditions of Use and Policy on Computing Ethics, September 1, 1988; University of California at Los Angeles (UCLA): SEASnet General Information (23 oktober 1990); Oregon State University: Policy on Acceptable use of University Computing Facilities, January 25, 1991; Princeton University: 1992-1993 Guidelines for use of Campus and Network Computing Resources. Deze documenten kunnen onder andere bij de Security Manager van het CIT worden opgevraagd. Met name de acceptable use policy van UCLA vormde de basis voor het voorliggende document. Dit document bevat de generieke gebruiksregels: voor interne- en externe gebruikers (studenten, personeel, gasten) en systeembeheerders. Voor deze specifieke doelgroepen zijn direct van dit document afgeleide gebruiksregels ontwikkeld. In dit document wordt de volgende terminologie gebruikt:
Computersystemen: bedoeld worden IT-systemen in de ruime zin des woords. Niet alleen computers, maar ook randapparatuur zoals printers of gespecialiseerde systemen zoals routers. Terminal: dient te worden geïnterpreteerd als samenvattende term voor 'IT-werkplek'.
Verantwoordelijkheden van gebruikers Gebruikers van de universitaire computersystemen dienen zich te realiseren dat zij niet de enige gebruikers van computers zijn. Veel computers zijn multi-user systemen, en voor deze systemen geldt dat de gebruikers ervan lid zijn van een gemeenschap. Als uitgangspunt geldt dan ook dezelfde grondregel die ook in het verkeer geldt: de gebruiker van de universitaire computersystemen mag deze systemen niet in gevaar brengen of andere gebruikers hinderen. Dit uitgangspunt impliceert onder andere dat het niet is toegestaan ongewenste e-mail te versturen, of toegangsgegevens van andere gebruikers af te vangen of heimelijk te gebruiken, ook niet als dat incidenteel of 'voor de grap' wordt gedaan.
14
Privacy van accounts: Toegang tot de universitaire computersystemen wordt slechts op individuele basis verleend. Het gebruik van iemand anders' account of toegangsrechten zal tot het uitsluiten van verder gebruik van de computersystemen leiden. Een ieder die ongeautoriseerd gebruik van een account constateert, dient dit direct te melden aan de Security Manager van het CIT. Kopiëren van software: Software die op de universitaire computersystemen beschikbaar wordt gesteld, kan op basis van licenties en copyrights en onder de daarbij gestelde voorwaarden worden gebruikt. Software die zich op de universitaire computersystemen bevindt, mag niet worden gekopieerd ten behoeve van gebruik op nietuniversitaire computersystemen tenzij hiervoor uitdrukkelijk door een terzake bevoegd orgaan of functionaris schriftelijk toestemming is verleend. Omgekeerd is het gebruik van illegaal gekopieerde software op universitaire computersystemen niet toegestaan. Het gebruik van de universitaire computersystemen: Het gebruik van de universitaire computersystemen, inclusief hardware, software, en netwerkvoorzieningen, is slechts toegestaan voor zover dit in overeenstemming met het toegekende account plaatsvindt. Dit gebruik is altijd beperkt tot research of onderwijs. Commercieel gebruik van de universitaire computersystemen is verboden, tenzij daarvoor uitdrukkelijk door een terzake bevoegd orgaan of functionaris schriftelijk toestemming is verleend. Beveiliging van toegangsgegevens: Door toegangsgegevens (bijvoorbeeld gebruikersnamen, wachtwoorden (passwords)) te achterhalen kunnen derden zich illegaal toegang verschaffen tot de universitaire computersystemen. Ook in deze situatie blijft de geregistreerde gebruiker van het account verantwoordelijk voor het gebruik of misbruik van de universitaire computersystemen. Om de kans dat onbevoegden toegang krijgen tot uw account te minimaliseren, gelden de volgende richtlijnen:
Houd uw toegangsgegevens geheim: geef ze niet door aan vrienden of bekenden. Type geen password in wanneer iemand u 'op de vingers' kijkt. Verander uw password zo nu en dan. Over het veranderen van passwords bestaan verschillende meningen: vaak veranderen is niet nodig, maar geen verandering wordt ook afgeraden. Een password dient minimaal jaarlijks te worden gewijzigd. Gebruik geen persoonlijke gegevens van uzelf, van vrienden of familieleden. Gebruik geen bestaande woorden of afkortingen (zoals rcRUG of GMW). Maak (ook) gebruik van kleine en hoofdletters, van cijfers en leestekens in uw password. Een paar voorbeelden van moeilijk te raden, maar goed te onthouden passwords (tot nu toe dan, want nu staan ze in dit document): o WvNb1vdB : 'Wilhelmus van Nassaue ben 1k van duitsen Bloed'. o b1VidH. : 'beter 1 Vogel in de Hand .'
Rapporteer gaten in de beveiliging: Alle multi-user systemen hebben zwakke punten in hun beveiliging. Mocht u een zwak punt in een systeem constateren, dan dient u dit te rapporteren aan de Security Manager. Het is niet toegestaan gebruik (c.q. misbruik) te maken van een geconstateerd lek in de beveiliging van een computersysteem. Door geconstateerde problemen door te geven aan de Security Manager helpt u actief mee aan de optimalisatie van de gebruikszekerheid van de universitaire computersystemen, en ontstaan er geen interpretatieproblemen (is er sprake van intellectuele nieuwsgierigheid of van bewust misbruik?).
15
Het gebruik van spelletjes: Op verschillende universitaire computersystemen zijn spelletjes geïnstalleerd. Maak er op verantwoorde wijze gebruik van. Wanneer u constateert dat anderen op toegang tot een terminal wachten, dan is het niet erg vriendelijk om uw terminal te blijven gebruiken ten behoeve van uw spel. Beëindig dan op eigen initiatief uw sessie, en laat anderen van uw terminal gebruik maken. Voorkom dat een wachtende gebruiker u moet vragen uw sessie te beëindigen.
Misbruik van faciliteiten en privileges Misbruik van faciliteiten en privileges wordt geïllustreerd door, maar is niet beperkt tot, de volgende voorbeelden. Van gebruikers van de universitaire computersystemen wordt verwacht dat zij misbruik naar de geest, en niet slechts naar de letter van deze gebruiksregels voorkomen en tegengaan. Het is niet toegestaan:
computerapparatuur en software zonder toestemming te modificeren of te verwijderen van de plaatsen waar deze apparatuur is opgesteld of waar deze software is geïnstalleerd; universitaire computers, de daarin opgeslagen software en gegevens en het universitaire computernetwerk te gebruiken zonder toestemming vooraf van de rechthebbende van deze systemen of van de voor deze systemen verantwoordelijke dienst; e-mailberichten te versturen op naam van een andere gebruiker, of zonder toestemming emailberichten van andere gebruikers te lezen of verder te verspreiden; IP-adressen of andere identificatiegegevens van gebruikte computersystemen te wijzigen (bijvoorbeeld door middel van spoofing); software licenties of copyright licenties die van toepassing zijn op de software en data die in de universitaire computersystemen zijn geïnstalleerd, te overtreden; andere gebruikers van de universitaire computersystemen lastig te vallen of in hun werkzaamheden te belemmeren; zonder toestemming van de rechthebbende van software of gegevens zich tot deze informatie toegang te verschaffen of te verspreiden; het gebruik van de universitaire computersystemen te bemoeilijken of onmogelijk te maken door extreem grote hoeveelheden e-mail te versturen, hetzij naar lokale bestemmingen, hetzij naar bestemmingen buiten de universiteit. Evenzo is het misbruik van (rand)apparatuur (bijvoorbeeld het printen van extreem grote hoeveelheden informatie, het opslaan van extreem grote hoeveelheden informatie, het executeren (gebruiken) van onnodig inefficiënte programma's) niet toegestaan; informatie, ongeacht de vorm waarin deze is opgeslagen, waarvan de universiteit rechthebbende is zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbende openbaar te maken of verder te verspreiden; gebruikmakend van de universitaire computersystemen obsceen, agressief, discriminerend of bedreigend materiaal te verspreiden, dan wel beschikbaar te maken.
Indien er duidelijke indicaties zijn dat een gebruiker misbruik maakt van zijn/haar account, dan kan het systeembeheer opdracht worden gegeven om inhoudelijke controles uit te voeren op wijze waarop een gebruiker gebruikmaakt van zijn/haar account (zie ook de sectie 'Verantwoordelijkheden van het systeembeheer', hieronder).
Verantwoordelijkheden van systeembeheerders Systeembeheerders hebben in beginsel dezelfde rechten en plichten als overige gebruikers van de universitaire computersystemen. Maar de bijzondere positie van de systeembeheerders maakt dat deze gebruikers extra verantwoordelijkheden hebben:
Het is de taak van de systeembeheerders ervoor te zorgen dat gebruikers van de beheerde systemen toegang hebben tot de software en hardware die deze gebruikers nodig hebben voor hun universitaire werkzaamheden, voor zover het tot het domein van de beheerde systemen moet 16
worden gerekend (zo zal op een willekeurige computer niet noodzakelijk een webserver zijn geïnstalleerd, wanneer daar speciale computers voor zijn aangewezen). De systeembeheerder is verantwoordelijk voor de beveiliging van het beheerde systeem en zorgt daarbij, in overleg met de Security Manager, voor installatie en onderhoud van daartoe beschikbare software. De systeembeheerder behandelt informatie over het beheerde systeem en de in het systeem opgeslagen informatie als vertrouwelijk. In bijzondere situaties kan de systeembeheerder worden opgedragen specifieke informatie (bestanden, programma's) aan een nader onderzoek te onderwerpen om zo geconstateerde problemen op te kunnen lossen. Hiertoe kan worden gerekend: o het uitvoeren van security scans van computers, o het controleren van e-mailverkeer (in- en uitgaand verkeer), o het controleren van world wide web-verkeer (in- en uitgaand verkeer).
In gevallen waarin er duidelijke indicaties zijn dat een gebruiker misbruik maakt van zijn/haar account kan het systeembeheer de opdracht worden gegeven inhoudelijke controles uit te voeren op de wijze waarop deze gebruiker gebruik maakt van zijn/haar account. Voordat over wordt gegaan op dergelijke inhoudelijke controles dient aan de volgende voorwaarden te zijn voldaan:
Er dient een controleerbare indicatie te zijn dat er sprake is van misbruik. Bijvoorbeeld een klacht van een bekend CSIRT-team, of een klacht die de RUG langs de normale juridische kanalen heeft bereikt. Er moet een geauthentiseerde opdracht tot het uitvoeren van een inhoudelijke controle zijn gegeven door zowel het hoofd ABJZ als de directie van het CIT. Een geauthentiseerde opdracht is ofwel een schriftelijke opdracht voorzien van handtekening, of een authenticeerbare opdracht in elektronische vorm (bijvoorbeeld een GPG gesigneerde e-mail)
Consequenties van misbruik van universitaire computersystemen Misbruik van universitaire computersystemen kan leiden tot disciplinaire maatregelen. Indien er sterke aanwijzingen bestaan dat er misbruik van de universitaire computersystemen plaatsvindt of heeft plaatsgevonden, waarbij deze aanwijzingen in de richting van een universitaire gebruiker wijzen, dan dient minstens een van de volgende stappen te worden ondernomen om de veiligheid en integriteit van de universitaire computersystemen te waarborgen:
Het (faculteits-) bestuur of de directie van de dienst onder wiens verantwoordelijkheid de universitaire gebruiker valt, wordt van de situatie op de hoogte gesteld. De toegangsrechten van de universitaire gebruiker kunnen gedurende het onderzoek worden opgeschort of beperkt. Tegen deze opschorting of beperking kan de gebruiker bij de voorzitter van diens beheerseenheid bezwaar aantekenen. Bestanden, diskettes en andere informatiedragers van de betreffende gebruiker worden geïnspecteerd. Het (vermoeden van) misbruik wordt onder de aandacht gebracht van het College van Bestuur en het bestuur van de faculteit of directeur van de dienst waartoe de universitaire medewerker behoort.
Aan deze gebruiksregels gerelateerde artikelen
Artikel 7.57 h WHW (artikel 7.57a (oud) WHW), Huisregels en Ordemaatregelen Rijksuniversiteit Groningen.
17
Plattegrond centrum locatie:
Acg USD & ISD 1314
UB
SSC
Acg = 1314 =
Academiegebouw Faculteit der Letteren (LET)
Broerstraat 5 Oude Kijk in’t Jatstraat 26
SSC = USD = ISD = UB =
Studenten Service Centrum University Student Desk International Service Desk University Library
Uurwerkersgang 10 Broerstraat 5 Broerstraat 5 Broerstraat 4
18
Plattegrond Zernike locatie:
Tennishal =
Aclo
Blauwborgje 16
Tentamenhal = Collegehal = 5161 = 5419 =
Aletta Jacobs Hall Aletta Jacobs Hall Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen (FWN) Faculteit Economie en Bedrijfskunde (FEB)
Blauwborgje 4 Blauwborgje 4 Nijenborgh 4 Landleven 12
19
Plattegrond Bloemstraat & locatie FMW:
3219 BBL BL
3219 = BBL = BL & BBL =
Faculteit Medische Wetenschappen (FMW) Bloemstraat gebouw Bloemstraat gebouw
20
Antonius Deusinglaan 1 Bloemstraat 36 Bloemstraat 36
Plattegrond Hortuskwartier (GMW):
M Hv B
N
B= Hv = M= N=
Bouman gebouw Heymans gebouw Munting gebouw Nieuwenhuis gebouw
Grote Rozenstraat 31 Grote kruisstraat 2/1 Grote Kruisstraat 2 Grote Rozenstraat 38
21
22
