1
Bolivia Medisch BO215
Zorg voor jezelf
In een World Servants-project vraag je veel van je lichaam. Het is dus van groot belang goed voor jezelf te zorgen. In het deelnemersinformatie-boekje staat veel belangrijke informatie over gezondheid en persoonlijke hygiëne. Zorg dat je die informatie goed hebt doorgelezen. Een belangrijk punt: Zorg dat je voldoende slaap pakt, ook als je je niet moe voelt. Moeheid beïnvloedt niet alleen je humeur, maar ook je lichamelijke weerstand. Tijdens het hele project ben ik als medisch leider verantwoordelijk voor de gezondheid van de deelnemers. Het is van groot belang dat ik weet wat er op medisch gebied speelt in de groep. Vertel me daarom als er iets is. Ook als je vragen hebt, mag je gerust contact opnemen.
Afspraken
Ik heb je medische informatie ingezien als medisch staflid samen met Wilma als hoofdleidster. Als er nieuwe bijzonderheden zijn hoor ik die graag. Meld bij mij bijv. als er verandering is met toen je het invulde, bijv. als je sindsdien medicijnen bent gaan gebruiken of als die veranderd zijn of je ze niet meer gebruikt of je vergeten was iets te melden.
Ik bespreek niet zomaar je medisch dossier met andere stafleden. Het is wel belangrijk en dat verwacht ik ook van je dat je je GMG leider van belangrijke dingen op de hoogte brengt. Wil je liever dat ik dat doe dan hoor ik dat graag van je. Wil ik het van tevoren met anderen bespreken dan hoor je dat eerst van me.
[email protected] is mijn privémailadres, mijn vrouw leest mails met onderwerp Bolivia o.i.d. niet. g.drenth@noorderpoort is mijn werkmailadres en mag je ook gebruiken als je daar prijs op stelt, niemand anders dan ik kan in die mailbox. Ook dan is het onderwerp Bolivia o.i.d. handig om snel onderscheid te maken. 06-42900768 mag je op SMS-en (ik heb nog geen whatsapp) of als het nodig is bellen. Ook handig voor snelle reactie in de meivakantie (wij zijn een week weg). Gerjan Drenth, staflid medisch
G. Drenth, 1 mei 2015
2
Bolivia Medisch BO215
Tips
Als je medicijnen gebruikt op voorschrift van een arts, is het verstandig om aan je apotheek een Engelstalig medicijnpaspoort te vragen. Dit voorkomt eventuele problemen met de douane.
Overleg als je bijzonderheden hebt met je huisarts of specialist of je bijzondere maatregelen moet nemen, bijv. voor de vliegreis.
Mocht je medicijnen hebben met injectienaalden, geef dit dan zo snel mogelijk door aan World Servants, zodat dit eventueel van tevoren geregeld kan worden met de douane.
Neem van je medicijnen ruim voldoende mee en stop ze samen met het medicijnpaspoort in je handbagage. Zo heb je ze altijd bij je, ook al gaat er iets mis met de gewone bagage.
Als je denkt/weet dat je reisziek wordt, neem dan zelf reistabletten mee en neem ze op de juiste tijd voor vertrek in.
Ga niet experimenteren met medicijnen, overleg altijd met mij.
Geef het door als je je niet lekker voelt, diarree hebt of iets mankeert, ook als je denkt dat het wel meevalt. Ik kan zo bijhouden of er binnen de groep veel dezelfde klachten voorkomen en indien nodig op tijd maatregelen nemen. Als je buikpijn en/of diarree hebt kan je beter buiten de keuken / etensbereiding blijven en moet je je handen vaak en extra goed wassen / ontsmetten, zeker na gebruik van het toilet.
Lenzendragers: Vanwege de stoffige omgeving kun je eerder last krijgen van je lenzen. Neem daarom een bril mee.
Neem zelf een verbanddoos mee met daarin in elk geval pleisters, schaar, steriele gaasjes, Jodium/sterilon/betadine (ontsmettingsmiddel dus), paracetamol, hand-desinfectans. Diacure of een ander merk diarreestopper kan je ook meenemen, overleg wel altijd met mij voor je het gebruikt. Zorg verder voor ORS, crackers of koekjes, bouillonpoeder, zoute drop of evt. zouttabletten. Neem ook voldoende druivensuiker in tabletvorm (Dextro Energy) mee.
Let op dat je de inentingen niet vergeet, dit is ieders eigen verantwoordelijkheid, we organiseren het niet gezamenlijk. Een individueel consult is namelijk belangrijk voor het beste advies. Maak tijdig een afspraak (1 of 2 weken na het voorbereidingsweekend is prima!) voor een consult n.a.v. jouw situatie en om voor zover nog nodig gevaccineerd te worden. Overleg eerst met je zorgverzekeraar over een eventuele vergoeding en welke voorwaarden daarbij horen.
Je hebt een in ieder geval nodig voor Bolivia:
Gele Koorts, als je allergisch bent voor kippenei eiwit moet je dat even noemen (vragen ze normaliter wel). Je moet de prik minimaal 10 dagen van tevoren halen, je bent dan in principe 10 jaar beschermd. Heb je hem eerder gehad? Kijk dan in je vaccinatiepaspoort naar de geldigheid. Dit geldt natuurlijk voor alle vaccinaties.
DTP, met alle kindervaccinaties kan je als dat niet te lang geleden is voldoende beschermd zijn, dit hoor je ook weer op het consult. Anders is 1 prik goed voor 10
G. Drenth, 1 mei 2015
3
Bolivia Medisch BO215
jaar bescherming, indien je hiervoor nooit gevaccineerd bent moet je minimaal 2 prikken vanaf ongeveer 6 weken voor vertrek.
Hepatitis A, als je 1 prik hebt gehad ben je 1 jaar beschermd, na een 2 e (>6 maanden ertussen) 25 jaar.
Hepatitis B is aan te raden als je verhoogd risico hebt op verwondingen en daardoor ziekenhuisopname / ingrepen, onze bouwactiviteiten vallen daaronder. Het is een serie van 3 vaccinaties, waarvan je 2 nog voor de reis kan halen die al een vrij goede bescherming bieden. Met de derde na een half jaar ben je vervolgens “gegarandeerd” 25 jaar, maar waarschijnlijk levenslang beschermd.
Naast de prikken heb je ook malariapillen nodig. Voor onze reis is dat in principe Malarone, maar afhankelijk van je gezondheid, andere medicijnen etc. kan dat verschillen. Je krijgt een individueel advies bij het consult! Noem het daar ook als je eerder veel last van bijwerkingen van dit middel hebt gehad, men kan dan kijken of er alternatieven zijn. Je moet je tabletten consequent nemen voor goede bescherming en vooral ook de muggenwering niet vergeten. De kuur moet afgemaakt worden volgens voorschrift, ook als je al terug bent!
Dames: als je op de menstruatie tijdens het project valt, kun je overwegen de pil door te slikken. Het is wel handig van tevoren te weten hoe je hier op reageert… Gebruik je de pil niet en wil je dat doen om niet ongesteld te worden in Bolivia moet je hier in overleg met je huisarts eigenlijk 3 maanden van tevoren mee beginnen, i.v.m. eventuele bijwerkingen. Snel een afspraak maken om te overleggen als je dat wil dus! Let op: met diarree (en dat komt nogal eens voor) werkt de pil niet meer. Neem dus wel genoeg maandverband en/of tampons mee!!
Rokers: stop ruim tevoren met roken. Zorg dat jij en je lichaam eraan gewend zijn voor vertrek. Evt. met nicotinepleisters of zo. Onderschat het gevolg van niet-roken niet!! Naast wennen aan de warmte en je Jetlag kun je dit beter niet ook nog in Bolivia doormaken.
Lang stilzitten in een vliegtuig of trein zorgt voor verminderde bloedcirculatie in de benen. Beweeg de benen elk uur (wandel even) en span de kuitspieren goed aan. Draag comfortabele kleding, eventueel reissokken en drink voldoende tijdens een vlucht.
De zon in Bolivia is een stuk sterker dan in Nederland en daardoor verbrand je veel sneller. Gebruik een zonnecrème met een hoge beschermingsfactor (50). Gebruik een zonnehoed of pet en lange mouwen / broekspijpen.
Zorg dat je je (werk)schoenen inloopt voor je vertrekt, in een hete omgeving heb je nog sneller blaren, heb je daar meer last van en raken ze sneller geïnfecteerd!
Houd je aan de veiligheidsafspraken op de bouw. Geef het ook op tijd aan als je even rust nodig hebt: luister naar je lijf, als je te vermoeid bent gebeuren er sneller ongelukken!
G. Drenth, 1 mei 2015
4
Bolivia Medisch BO215
Eten en drinken
Drink veel! Drink niet pas als je dorst hebt, maar blijf drinken. Door de hitte, door het werken en door anders eten heeft je lichaam meer vocht nodig.
Ik hoor van veel mensen die naar Zambia zijn geweest dat ze eerder last hadden van obstipatie dan van diarree. 99% kans dat dat kwam door te weinig drinken… Eerste verschijnselen van te weinig drinken zijn donkergeler urine dan normaal (geconcentreerder) en hardere ontlasting dan eerder.
Blijf drinken als je ziek bent!
Drink alleen door het door ons meegenomen waterfilter gezuiverd water of frisdrank dat door de staf ter beschikking is gesteld. Als je zelf de gelegenheid hebt drinken te kopen let er dan op dat het originele flesje nog verzegeld is en maak de hals goed schoon.
Neem nooit ijs, milkshake, ijsblokjes (in je frisdrank bijv.). Vraag zelfs bij grote restaurants om frisdrank zonder ijs. Neem niet het risico dat het van water gemaakt is wat je niet verdraagt.
Eet geen rauw of half-rauw vlees (tartaar, -medium-rare!) of vis (sushi).
Eet ook geen rauwe schelpdieren (mosselen, oesters en dergelijke).
Eet geen sauzen en desserts die gemaakt zijn van rauwe of niet goed gekookte eieren.
Bewaar geen etensresten.
Pas op met salades die gewassen zijn met lokaal water. Vraag bij twijfel na bij mij als medisch leider of je iets kunt nemen.
Het eten wat door onze kokkin bereid wordt is betrouwbaar, zij kent de regels voor het bereiden van een veilige maaltijd en gebruikt bijv. alleen water uit ons filter
Neem geen lokaal voedsel aan (alleen bij gesloten verzegelde verpakking). Koop ook geen fruit dat geschild is.
Zorg altijd voor schone handen (zie onder).
In ons menu wordt rekening gehouden met je behoefte (voedingsschijven). Eet dus alles en niet alleen wat je lekker vindt. Alleen zo komt je lichaam het project gezond door.
G. Drenth, 1 mei 2015
5
Bolivia Medisch BO215
Hygiëne
Bolivia kent bacteriën en andere micro-organismen die ons lichaam niet kent; was daarom je handen vaak. In elk geval na toilet, voor koken, afwassen, eten, koffie drinken, snoepen enz.
Neem desinfecterende gel mee, waarmee je je handen kunt schoonmaken als er geen kraan in de buurt is.
Aai geen dieren, zij zitten vaak vol met vieze beestjes en bacteriën, met name hondsdolheid (Rabiës) is gevaarlijk en kan je al oplopen door een lik. Meld het mij meteen mocht toch zoiets gebeuren, we kunnen dan tijdig actie ondernemen! Dat kan overigens betekenen dat je onmiddellijk terug moet naar Nederland…
Voorkom dat iemand je in het gezicht hoest i.v.m. risico op TBC wat daar groter is dan in Nederland en zoek zo min mogelijk slecht geventileerde ruimtes op.
Laat nooit etensresten, verpakkingen, aangebroken zakjes snoep enz. slingeren, dat voorkomt ongedierte. Sluit ook je tas af en creëer geen ‘nestelplaatsen voor ongewenst bezoek’ (bergen troep);
Loop nooit op blote voeten (ook niet met douchen: bijv. slippers mee!), om parasitaire infecties te voorkomen. Parasieten leven vaak op de grond en komen via je voetzolen je lichaam binnen
Neem het helpen bereiden van eten, afwassen of het schoonmaken van de slaapruimte, keuken of sanitair als je dat moet doen uiterst serieus, je wil niet door jouw toedoen een hele groep in de ziekenboeg hebben…
Datzelfde geldt als je zelf ziek bent, probeer het besmetten van anderen zoveel mogelijk te voorkomen door deze hygiënemaatregelen. Als je buikpijn en/of diarree hebt kan je bijv. beter buiten de keuken / etensbereiding blijven en moet je je handen vaak en extra goed wassen / ontsmetten, zeker na gebruik van het toilet.
Ziekten die je zo kan voorkomen / beperken zijn:
Hepatitis A Buiktyfus Gewone buikgriep Voedselvergiftiging e.a.
G. Drenth, 1 mei 2015
6
Bolivia Medisch BO215
Muggen In Bolivia zijn muggenbeten minder onschuldig dan we gewend zijn in Nederland. Gebruik om ze te voorkomen niet te dunne, ruime kleding met lange mouwen en broekspijpen, sokken e.d. om zo je lichaam te bedekken, (ook ’s nachts als je naar de WC gaat bijv…). Verder is een geïmpregneerde klamboe aan te bevelen. We kunnen inventariseren wie eventueel gezamenlijk zou willen inkopen voor korting. Smeer onbedekte lichaamsdelen vervolgens in met een hoog percentage DEET (hoger percentage werkt langer DEET 40% werkt in normale omstandigheden een uur of 8, 30 % 5,5 uur). Zonnebrand moet je altijd eerst smeren en na 45 minuten kan je er DEET overheen doen. Als je veel zweet moet je de DEET elke 2 uur herhalen, dus 30% is dan genoeg. Is je zonnebrand niet waterproof dan moet die in die situaties ook elke 2 uur gesmeerd worden… Andere maatregelen zijn:
Ventilator of airco (n.v.t…) gebruiken: muggen mijden kou en tocht Lichte kleuren dragen Geen parfum of geurende deodorant of aftershave gebruiken
Muggen zijn verantwoordelijk voor o.a.:
Dengue (knokkelkoorts), mug steekt overdag, m.n. vroege ochtend en namiddag Gele koorts, mug steekt overdag Malaria, mug steekt tussen zonsondergang en zonsopgang, pillen geven geen 100% bescherming en alleen de combinatie van pillen en goede muggenwering biedt de vaak opgegeven 97% bescherming
G. Drenth, 1 mei 2015