info.mr Tijdschrift voor medezeggenschapsraden • Een uitgave van de Algemene Onderwijsbond
1 Maart 2012
‘Interessante en open discussies tussen ouders en leerkrachten’ Natasja van den Hout, stabiele kracht in de mr
‘Ouders willen soms te veel invloed’ pagina 6
Gebruik het budget voor mr-faciliteiten pagina 10
Prestatiebeloning zorgt voor extra papierwerk pagina 14
Altijd op de hoogte
Gratis voor nieuwe leden
‘De belangrijkste trends’ ‘Ik zou niet weten hoe ik bij zou moeten blijven zonder het Onderwijsblad!’, zegt Jelle Loohuizen, leerkracht op De School op de Berg in Amersfoort. Er gebeurt zoveel: nieuwe methodes, nieuwe inzichten. Het blad zet de belangrijkste trends voor me bij elkaar.’ Leden van de AOb ontvangen elke veertien dagen het Onderwijsblad.
voor ten minste een jaar en betaal het eerste half jaar slechts € 25,–
Ja, ik word AOb-lid Voorletters en naam*
M/V
Geboortedatum*
Privé-adres*
Telefoonnummer
Postcode en woonplaats*
E-mail
Bruto-inkomen*
Schaal en regelnummer
Betrekkingsomvang: fulltime | parttime Rekeningnummer*
Naam school
Adres school
Schoolcode
Postcode en plaats
Handtekening*
Datum*
* = verplicht om in te vullen Opsturen naar: AOb, Antwoordnummer 4346, 3500 VE Utrecht (een postzegel is niet nodig)
(de contributie wordt per maand afgeschreven)
www.aob.nl • 0900 463 62 62 info.mr 1
Inhoud
10. Portemonnee open!
18. Passend onderwijs
4. Nieuws
Goede medezeggenschap kost tijd en
In hoog tempo komt er veel op scholen af
dus geld.
door de invoering van passend onderwijs.
passend onderwijs, opheffingsnorm
14. Prestatiebeloning
21. De werkvloer
kleine scholen versoepeld.
Experimenten met prestatiebeloning
Vraag en antwoord over mr-kwesties.
Arena vol stakers tegen bezuinigingen
veroorzaken vrijwel zeker herrie in de
6. Mijn mr
22. Illegaal in de mr
tent.
Medezeggenschap volgens Marijke Goossens.
9. Mr is gebeten hond
Als je de mr in bent gerommeld zonder
17. Voor elkaar gebokst
verkiezingen, heb je dan wel een poot om op te staan als er een geschil ontstaat?
Succesverhalen uit de medezeggenschapspraktijk.
23. Afgehamerd
Bestuur Steenwijk wil te snel fuseren.
Interessante uitspraken over geschillen.
Vijf vragen aan: Natasja van den Hout-van de Ven
Colofon Info.mr verschijnt vier maal per jaar en is een uitgave van de Algemene Onderwijsbond voor de personeelsgeleding van medezeggenschapsraden. Het blad wordt verzonden ter attentie van de mr op elke school voor primair
Ze is al bijna zes jaar secretaris van de mr op basisschool
en voortgezet onderwijs. Bij de AOb
Jeanne d’Arc in Tilburg. Natasja (34 jaar): “Een stabiele
geregistreerde mr-leden ontvangen
mr heeft veel waarde. We worden steeds professioneler.
info.mr op hun huisadres.
Het zijn inhoudelijke vergaderingen waarin we echt open
Extra abonnementen: € 24 per jaar.
met elkaar overleggen: leerkrachten, directie en ouders.
Opgave via
[email protected]
Onze mening wordt echt meegenomen, merken we.”
Redactie-adres: Redactie Info.mr AOb
Welke groep heb je?
Postbus 2875 | 3500 GW Utrecht
“Ik sta nu voor het eerst voor groep 3. Daarvoor heb ik bij de kleuters gestaan, en weer daarvoor
[email protected]
acht jaar groep 8. Ik wilde iets anders, maar wel voor de klas. Toen ik zelf 4 jaar was zei ik al: ik word
0900-463 62 62 | www.aob.nl
later óók juf. En het voelt nog steeds heel goed.”
Hoofd- en eindredactie:
Zit de directie bij de mr-vergaderingen?
Miro Lucassen, Anka van Voorthuijsen
“Een gedeelte. Ook al gaat het er gemoedelijk aan toe, het is soms ook belangrijk om je vrij uit te
Redactieraad:
kunnen spreken.”
Marcel Koning, Saskia van der Schaaf, Robert Sikkes, Marina de Wit
Wat speelt er op dit moment? “Uit het inspectierapport vorig jaar bleek dat er nog wel wat verbeterd moest worden, vooral op
Foto’s: Yvonne de Blaauw, Joost Grol
het gebied van technisch lezen. Er is een Plan van Aanpak geschreven, we hebben nu een nieuwe
Tekening: Frits Verschuren
leesmethode, Estafette, en als mr monitoren we de voortgang. Het staat elke vergadering op de
Opmaak: Typetank
agenda.”
Druk: Senefelder Misset Wat trekt je in het mr-werk? Advertentie-exploitatie: Recent,
“Je weet waarom beslissingen worden genomen, welke afwegingen worden gemaakt en daar ben je
Postbus 17229, 1001 JE Amsterdam,
ook bij betrokken. Wij praten mee over bijvoorbeeld de aanschaf van zo’n nieuwe lesmethode.”
020 330 89 98,
[email protected] Jullie zijn een Jenaplanschool? De inhoud van Info.mr wordt met
“Nog wel, maar het staat ter discussie. We hebben nu een pilot met een homogene groep 3 en
de grootst mogelijke zorgvuldigheid
4, daar zijn we van de stamgroepen afgestapt. Op sociaal gebied hebben die stamgroepen veel
samengesteld. Aan de beschrijving van
voordelen, maar we kijken nu wat een homogene groep voor voordelen biedt. Dat zijn interessante
wetten en regelingen kunnen echter
discussies in de mr, tussen ouders en leerkrachten. Heel open.”
geen rechten worden ontleend.
maart 2012
info.mr
3
r m s ieuw
N r m euws
i N r ws m
Nieu
Waar houden medezeggenschapsraden zich mee bezig? Groot en klein medezeggenschapsnieuws uit het hele land. Tips voor deze rubriek zijn welkom bij:
[email protected]
mhg,
✎
hij uitspraken van de geschillencommissie en de ondernemingskamer van het gerechtshof naast zich neer. Van der Ham wijst er in zijn kamervragen op dat de gmr-leden nu nergens meer terecht kunnen. Een gmr kan geen kort geding aanspannen of op een andere manier naleving van gerechtelijke uitspraken afdwingen. Volgens de schoolbestuurder bestaat de betrokken gmr niet meer omdat er verkiezingen zijn gehouden voor nieuwe medezeggenschapsorganen. De organisatie van deze stemming had echter niet de instemming van de toen actieve mr-leden en voldoet daardoor niet aan de voorschriften. Van der Ham vraagt minister Van Bijsterveldt om Het Stedelijk Lyceum een boete te geven omdat het bevoegd gezag gerechtelijke uitspraken aan zijn laars lapt.
Verkiezingen voor mr zijn zeldzaam
niet deugt, zodat de mr bij nader inzien geen gesprekspartner meer is.
Soepeler opheffingsnorm
Medezeggenschapsraden in het hele land
Volgens de AOb kan een ‘illegaal’ mr-lid zich
Goed nieuws voor basisscholen in krimpgebie-
vinden hun nieuwe leden maar zelden via ver-
eenvoudig verdedigen tegen deze kritiek: “Het
den: de opheffingsnorm voor kleine scholen
kiezingen. Uit een enquête onder ruim 2600
bevoegd gezag moet de naleving van de mede-
wordt versoepeld: van 3 naar 5 jaar. Daardoor
actieve mr-leden blijkt dat slechts één op de vijf
zeggenschapsreglementen zelf controleren. Het
lopen demografische ontwikkelingen en ophef-
via een verkiezing aan zijn zetel kwam. Bij twee
kan zo’n benoemingskwestie niet jarenlang door
fingsnormen beter bij elkaar in de pas. Een maal
op de vijf waren er geen tegenkandidaten en
de vingers zien om pas actie te ondernemen als
in de 5 jaar worden de normen aangepast aan
nog een bijna net zo grote groep kwam op de
de mr iets doet wat de school niet bevalt”, zegt
de bevolkingsgroei of daling. In gemeenten
mr-zetel terecht doordat directie of zittende
adviseur medezeggenschap Marcel Koning (zie
met krimp betekent dit, dat – als gevolg van
leden die aanboden.
ook pagina 22).
de daling van de leerlingaantallen – de ophef-
Dit is een van de uitkomsten van de evaluatie
fingsnorm ook lager zal uitvallen. Dat betekent
onlangs is aangeboden aan het ministerie van
Kamervragen over gmr-conflict Enschede
onderwijs. Benoeming van mr-leden zonder het
Het slepende conflict bij Het Stedelijk Lyceum
licht wel open kunnen blijven, omdat er een
volgen van de verkiezingsprocedure is in strijd
in Enschede over de rechtmatigheid van de
nieuw, lager minimum aantal leerlingen geldt.
met de reglementen en kan voor problemen
gmr moet volgens D66-kamerlid Van der Ham
Schoolbesturen krijgen daardoor meer tijd om
zorgen als mr en schoolbestuur in een geschil
leiden tot aanpassingen van de Wet medezeg-
een goede oplossing te vinden voor de school.
terechtkomen. Bestuurders komen dan wel eens
genschap op scholen. De bestuurder van de
Dat wordt bovendien versterkt door de aanpas-
in de verleiding om de tegenstribbelende mr te
school weigert met de gmr-leden te praten over
sing van de compensatieregeling bij fusie, die
bevechten met het verwijt dat de samenstelling
herstel van de verhoudingen en daarmee legt
per 1-8-2012 ook wordt verlengd, van 2 naar 5
4
info.mr
maart 2012
van de Wet medezeggenschap op scholen die
dat scholen die onder de oude normen opgeheven moesten worden, in de toekomst wel-
r
jaar. Volgens het nieuwe voorstel ontvangen de scholen het eerste jaar 100% extra bekostiging, het tweede jaar nog 80%, het derde jaar 60%, het vierde jaar 40% en het vijfde jaar 20%. Meer informatie op de site www.vanmeernaarbeter.nl
Staking groot succes Leerkrachten, ondersteuners, begeleiders en schoolleiders hebben dinsdag 6 maart massaal gestaakt. De Arena in Amsterdam zat vol met 50.000 stakers! De bezuinigingen op passend onderwijs zijn voor veel leerkrachten de spreekwoordelijke druppel, ze zijn het zat om steeds meer met minder geld te moeten doen en vrezen dat de kinderen de dupe worden. Tot verbijstering van iedereen gaat de Tweede Kamer ‘gewoon’ akkoord met de bezuinigingen en lijken de coalitiepartners niet onder de indruk van het protest. De onderwijsbonden zijn niet van plan om zich daarbij neer te leggen: misschien dat de senatoren uit de Eerste Kamer wel inzien dat die 300 miljoen niet weggehaald kunnen worden bij de zorgleerlingen, dus de actie
Hoveel uur kost mr-werk nu écht?
de arbeids- en rusttijdenregeling. Voor iedere
plannen voor prestatiebeloning, dan is bezuinigen op passend onderwijs niet nodig, blijft de
Het basisonderwijs leidt onder ‘administra-
worden verantwoord. Het aantal rubrieken telt
boodschap.
tiegekte’ en de ‘overspannen controledrift
soms op tot tachtig waarover hij zijn aandacht
van de overheid’. Dat was onlangs te lezen in
kan verdelen. Voor bijvoorbeeld deelname aan
een artikel van parlementair redacteur Klaas
de medezeggenschapsraad wordt echter een
Broekhuizen in het Financieele Dagblad. “Ieder
standaard aantal uren ingeboekt, dus houdt
jaar verzamelen ruim 7000 lagere scholen
iedereen elkaar weer voor de gek.” De dagelijkse
verplicht eindeloos veel gegevens. (..) Er is een
werkelijkheid op school is volgens Broekhuizen
gebrek aan vertrouwen in de professionals en
ernstig in tegenspraak met de uitgangspunten
bij elk incident laat Den Haag weer nieuwe
die de parlementeraire commissie Dijsselbloem
regels op de hele groep los. (..)” Broekhuizen
ooit formuleerde, waarbij juist werd gepleit voor
constateert ondermeer grote willekeur: “Een
minder bureaucratie en meer verantwoordelijk-
van de bewerkelijke stukken is het verslag van
heid voor onderwijzer en school zelf.
Nieuw: de prestatiebox
adviesrecht. Als eenmaal bekend is welke school
‘geen bonus maar banen’ gaat door. Schrap de
onderwijzer moet elk uur, zelfs ieder kwartier,
wat krijgt, geldt het instemmingsrecht van de Begin 2012 is de zogeheten prestatiebox inge-
afzonderlijke mr-en op schoolniveau over hoe
voerd voor het primair en voortgezet onderwijs
die middelen worden ingezet.
en het middelbaar beroepsonderwijs. Scholen ontvangen, bovenop de lumpsum, een bedrag
Voor de schooljaren 2011-2012 tot en met
dat ze kunnen inzetten om de prestaties van
2014-2015 gelden voor het primair onder-
leerlingen, leerkrachten, schoolleiders en
wijs de volgende bedragen:
bestuurders te verhogen. De school kan zelf kiezen, eventueel in samenwerking met andere
In 2012:
scholen in de regio, hoe dat geld het best kan
Opbrengstgericht werken: €17,32 per leerling.
worden ingezet. Bijvoorbeeld voor opbrengst-
Na 1 augustus wordt dat €19,55 per leerling.
gericht werken, taal en rekenen, hoogbegaafd-
Professionalisering leraren: €8,91 per leerling
heid etc. Besturen mogen het geld uit de presta-
en €1133 per school. Na 1 augustus wordt dat
tiebox naar eigen inzicht verdelen over de onder
€10,20 per leerling en €809 per school.
het bestuur ressorterende scholen, de gmr heeft
maart 2012
info.mr
5
Mijn mr Marijke Goossens
Kritische én gezellige doorzetters Tekst Anka van Voorthuijsen Beeld Yvonne de Blaauw
Marijke Goossens (37 jaar) werkte eerst als leerkracht en tegenwoordig als intern begeleider op basisschool Sint Jozef in het dorp ’t Zand, vlakbij Schagen. Sinds ruim een jaar zit ze in de mr. Daar komen soms bijzondere regionale onderwerpen aan bod, zoals de kermisvakantie en het ‘wintertijd-rooster’.
de school daarom het fenomeen ‘wintertijd’ in: in de donkere maanden beginnen de lessen pas om 08.45 uur. Dat kwartiertje later scheelt precies genoeg: de leerlingen hoeven niet in het donker over straat. Maar het leidt wel tot een relatief korte les-ochtend, want om 12.00 uur begint zomer én winter de lunchpauze. Dat is niet echt handig, vinden de leerkrachten, want lesstof komt ‘s ochtends nu eenmaal het beste
Het schoolgebouw staat er net drie jaar. Het is
Donker fietspad
vrolijk, kleurrijk en licht en doet qua architec-
’t Zand is een echte plattelandsgemeenschap
maal. Ook omdat er van 08.45 tot 09.00 uur
tuur denken aan de vorm van de schuren en
(2300 inwoners). De leerlingen komen uit de
wordt voorgelezen.”
boerderijen in dit deel van Noord-Holland. Een
wijde omtrek naar de katholieke basisschool.
Sommige ouders vinden de gehanteerde win-
gebouw waar het daglicht aan alle kanten bin-
Deze ‘buitenkinderen’ moeten een flink eind
tertijd net zo goed lastig, want hun werkdag
nenstroomt. Misschien is dit schoolgebouw wel
fietsen naar school, soms over een provinciale-
begint zo wel érg laat. De school wil de winter-
té licht, heeft de ervaring inmiddels geleerd.
weg zonder fietspad. In het verleden voerde
tijd daarom ter discussie stellen. De directeur
binnen. “En de effectieve leertijd wordt mini-
Het binnenklimaat staat deze vergadering op de agenda van de mr, en dat is niet voor het eerst. Er komt zoveel licht binnen dat de leerlingen in sommige lokalen nauwelijks kunnen lezen wat er op het bord staat. En tijdens dat mooie voorjaar van 2011 werd het af en toe echt té heet
Drie tips van Marijke Goossens: 1. Ga er niet vanuit dat de oudergeleding alles zo begrijpt. Veel dingen die voor de personeelsgeleding vanzelfsprekend zijn, zijn dat voor de oudergeleding niet.
in de klas. Airco zou een oplossing zijn, maar de kans dat die op korte termijn wordt aange-
2. Wees goed op de hoogte van de positie van de mr en de taken en bevoegdheden van de verschillende geledingen.
schaft is nihil: “Geen geld”, zegt directeur Joke Rooijakkers met grote stelligheid. Lamellen en
3. Wees open naar elkaar, en dan bedoel ik vooral openheid tussen de ouders en de leerkrachten.
rolgordijnen komen er wél.
6
info.mr
maart 2012
brengt het punt in bij deze vergadering: “Wij zijn als school niet verantwoordelijk voor het vervoer van en naar school. En veel kinderen worden tegenwoordig met de auto gebracht.” De mr beraadt zich op een manier om de ouders hierover te consulteren. Vorige keer gebeurde dat door middel van een enquête. Toen telden de stemmen van de buitenouders dubbel. Dat wil deze mr nu niet meer. Er is wel enige haast geboden: “want we moeten er op tijd uit zijn zodat de schooltijden goed in de nieuwe schoolgids staan.”
Cito-privacy Hoe zit het met de kwaliteit van de school, wil een lid van de oudergeleding weten. De kranten hebben net bericht over een rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau met de boodschap dat meer geld voor onderwijs niet leidde tot betere prestaties. Kan de mr inzicht krijgen in bijvoorbeeld de cito-scores van Sint Jozef? De personeelsgeleding reageert meteen: “Nee. Privacygevoelige informatie. Dat kan echt niet. En het lijkt me ook geen zaak voor de mr.” Maar de oudergeleding houdt aan: het gaat niet om individuele gegevens. Is het dan mogelijk om inzicht te krijgen in de groei die de leerlingen doormaken gedurende hun schooltijd. Valt daar wat over te zeggen? Ze gaat het uitzoeken, belooft de directeur, wat er kan, en in hoeverre de mr er recht op heeft om daar informatie over te krijgen.
Ouder-doorzetters Wat typeert deze medezeggenschapsraad? Misschien wel de kritische houding van de oudergeleding, denkt Marijke. “Ze zoeken alles heel goed uit, kennen de procedures en zetten echt door.” En dat is natuurlijk goed, maar soms ook lastig, erkent ze. Want ook al ‘gaat’ iedereen voor de kwaliteit van het onderwijs, soms lijken de belangen van ouders en personeel toch tegenover elkaar te staan. Waarbij ze benadrukt dat het er in de vergadering desondanks echt gezellig en respectvol aan toegaat: “We zijn wel
“We zijn eerlijk en direct tegen elkaar!”
eerlijk en direct tegen elkaar.” Terug naar de vergadering. Rond sint en kerst waren de kinderen ineens vaker thuis dan
de eerste kwesties waarbij ze meemaakte dat er
leerkrachten altijd vrij in die periode, al vielen
verwacht, kaart een ouder aan. “Als dat in de
een flink verschil van mening ontstond tussen
de dagen niet altijd synchroon met de landelijke
schoolgids staat kan ik er rekening mee houden.
de verschillende geledingen in de mr, was de
herfstvakantie. Ouders vonden dat prettig. Om
Dan zet ik het op de kalender.” De directeur komt
discussie over de zogeheten kermisvakantie.
volop van de kermis te kunnen genieten, of
met wat uitleg en toelichting maar, geeft ze toe:
“De jaarlijke kermis van ’t Zand, die is beroemd
goedkoper op vakantie te kunnen, nét buiten de
de gang van zaken verdiende inderdaad geen
en berucht. Daar moet je naartoe als je hier
schoolvakanties. Toch kwam er verandering.
schoonheidsprijs. Moet volgende keer beter.
woont.”
Marijke: “Het bovenschoolse bestuursbureau
Vier dagen staat het dorp het tweede weekend
Sarkon wilde de landelijke vakanties gaan vol-
van oktober op z’n kop, van zaterdag tot en met
gen. Ook omdat we vorig jaar laat zomervakan-
dinsdag. Traditiegetrouw waren kinderen en
tie hadden in deze regio, en dan vijf g
Kermistraditie Marijke zit nu ruim een jaar in de mr. Eén van maart 2012
info.mr
7
“We denken als leerkrachten te snel dat ouders weten wat er aan de hand is!”
weken daarna alweer de kermisvakantie zou
maar er valt wel wat te verbeteren, vindt ze.
beginnen.” Onder leerkrachten was er wel animo
Marijke merkt al dat ze met haar aanstelling van
om aan te sluiten bij de landelijke vakantierege-
tweeëneenhalve dag te weinig in de klas komt.
ling: “Als je een cursus of zo volgt, viel er vaak een
“Ik ben relatief veel met administratie bezig.
bijeenkomst in de week dat wij hier kermisvakantie hadden. Dat vonden wij niet handig.” Het voorstel leverde heftige discussies op, kijkt ze terug op die periode. “Het heeft geróókt hier.” Directie en bestuursbureau hielden voet bij stuk “en we zijn er uiteindelijk zonder vechten uitgekomen.” Dat gebeurde door een
“We hebben de expertise van ambulante begeleiders echt nodig hier.”
Handelingsplannen bekijken, aanvragen van budgetten voor rugzakjes en dyslexie. Aan coaching van leerkrachten kom ik weinig toe.” De dreigende bezuinigingen op passend onderwijs beziet ze met zorg: “Wij hebben de expertise van ambulante begeleiders op het gebied van bijvoorbeeld spraak- en taalmoeilijkheden
compromis te sluiten: ‘kermis-maandag’, het
echt hard nodig hier op school. Ik weet nog niet
moment van de traditionele harddraverij in het
welke kant het bestuur precies op gaat.”
dorp, staat voortaan te boek als een studiedag.
Tijdens de opleiding voor ib-er, kreeg ze regelma-
De kinderen zijn dan vrij. Op dinsdag is er wel
tig te maken met onderwerpen als de taakverdeling, de hiërarchie binnen school en verande-
gewoon school, maar zorgt de tussenschoolse opvang voor wat lekkers “en maken we er toch
er ouders naar de directie, er stuurt iemand
ringsprocessen: “Dat vind ik interessant. En daar
een beetje bijzondere dag van.”
een brief. Toen hebben we een ouderavond
krijg je in de mr als eerste mee te maken.’’ H
Verbeterplannen
georganiseerd om te vertellen waar we allemaal mee bezig waren om ons te verbeteren. Dat we
Natuurlijk voelt zo’n kritische oudergeleding
taalcoördinatoren aan willen stellen en zo. Zo’n
af en toe wel lastig. “Maar je wordt er ook wel
avond maakt veel helder.”
scherp van.We denken als leerkrachten soms
Aan de andere kant: “Ouders willen soms echt
misschien te snel dat ouders wel weten wat
teveel invloed. Als ze ergens geen instemmings-
er aan de hand is en waar we mee bezig zijn.”
bevoegdheid hebben, maken we ook direct
Zo zoemde onlangs ten onrechte rond op het
duidelijk dat het wat ons betreft geen bespreek-
schoolplein dat de Sint Jozef als zwakke school
punt is in de mr.”
te boek zou staan bij de inspectie. “Dan gaan
Haar functie als intern begeleider bevalt goed,
8
info.mr
Uw mr in mijn mr Mag uw mr ook gezien worden? Heeft u iets te vertellen waar andere medezeggenschapsraden hun voordeel mee kunnen doen? Geef u dan op voor de serie ‘Mijn mr’:
[email protected]
maart 2012
De zwartepiet na nee tegen fusie Fusie van de baan, medezeggenschap onder vuur. In Steenwijk rinkelden de ruiten en krijgt de mr de zwartepiet toegespeeld. Is de toekomst van het voortgezet onderwijs in gevaar doordat een medezeggenschapsraad zich schrap zette tegen bestuurlijk haastwerk? Mr-voorzitter Ad de Pender begrijpt de teleurstelling én verbaast zich over het ontbreken van fusieplan B. Tekst Anka van Voorthuijsen Beeld Typetank
De besturen van regionale scholengemeen-
hebben opgelopen, al blijven we wel in gesprek
voorgelegd: we wilden nu instemmen met de
schap Tromp Meesters (vmbo tot en met gym-
met elkaar.” Volgens De Pender was de tijdsdruk
bestuurlijke fusie en dan in tot 2017 zeggen-
nasium) en christelijke scholengemeenschap
groot: de besturen wilden voor 1 oktober fuse-
schap over de onderwijskundige invulling.”
Eekeringe (vmbo en mavo) in Steenwijk hadden
ren, om de fusietoets voor te zijn. “Als mr von-
Tot verbijstering van de mr bliezen de besturen
elkaar gevonden, maar de mr van Eekeringe
den wij dat het plan onderwijskundig niet goed
hun fusie vervolgens af in plaats van het com-
weigerde eind vorig jaar de toestemming voor
in elkaar stak.” Alle vmbo-basisleerlingen zouden
promis te zoeken. De mr kreeg op school en in
de fusie. In de regionale media spraken school-
na fusie naar de lokatie Stationsstraat gaan, nu
de media de zwartepiet toegespeeld. Ook dat
bestuurders hun teleurstelling uit: de mr zou
van Tromp Meesters. Die lokatie staat, onterecht
kwam als een volslagen verrassing. De Pender:
het samengaan op het laatste moment heb-
overigens volgens De Pender, matig aangeschre-
“Wij waren ervan overtuigd dat er wel een
ben geblokkeerd. Dat zou bovendien gebeurd
ven in Steenwijk. Vooral de oudergeleding bin-
plan B zou zijn. Achteraf gezien hadden we
zijn ‘terwijl de zaak bijna beklonken was’ en er
nen de mr zag de concentratie niet zitten.
misschien nóg duidelijker moeten zijn: dat
‘met alle partijen overeenstemming was’. De
Ook wilden de besturen één centraal aanmeld-
we niet tegen de fusie waren, maar wél tegen
website van Eekeringe beschreef de stemming
punt. “Omdat Eekeringe geen havo-bovenbouw
bepaalde onderdelen van het plan.”
als ‘een flinke kater’ en wijst erop dat met fusie
aan mag bieden, zouden we waarschijnlijk wel
De mr is natuurlijk niet blij met het beeld dat
de scholen goed voorbereid zouden zijn op de
onderbouw havo-leerlingen krijgen. Na het
nu is ontstaan. “We hebben tegen de school-
toekomst. Met andere woorden: door het ‘nee’
derde jaar moeten die naar een andere locatie.”
leiding gezegd: als je denkt dat we procedureel
van een mr is de toekomst van het onderwijs in
De mr wilde deze onderwerpen goed bespre-
de fout in zijn gegaan, dan moeten jullie naar
Steenwijk en omgeving op het spel gezet.
ken, maar dat kon niet. “Er was veel haast, alles
de geschillencommissie stappen. Dat hebben
De mr van christelijke scholengemeenschap
moest voor 1 oktober rond zijn. Binnen een half
ze niet gedaan. Veel fusies ontstaan onder grote
Eekeringe in Steenwijk krijgt duidelijk de
jaar. Toen hebben wij nee gezegd.”
tijdsdruk. Sommige mr-en zwichten dan, andere
zwartepiet toegespeeld, tot verbazing van mr-
Volgens De Pender was dat nee geen principiële
treden af omdat ze de verantwoordelijkheid niet
voorzitter Ad de Pender. Hij begrijpt de teleur-
uitspraak tegen een bestuurlijke fusie. Het ging
willen dragen. Ik begrijp de teleurstelling bij de
stelling bij bestuur en directie. “Het is duidelijk
de mr om invloed op de onderwijskundige
schoolleiding, maar er is een hoop bagger over
dat de onderlinge verhoudingen enige schade
invulling. “Wij hebben nog een convenant
ons uitgestort.” H
maart 2012
info.mr
9
Pak dat budget voor mr-faciliteiten Tekst Marcel Koning Cartoon Frits Verschuren
Informatie van de directie, kennis via scholing, ondersteuning door deskundigen. Deze drie bronnen heeft de medezeggenschap nodig om optimaal zijn werk te doen. Daarbij hoort toegang tot voldoende faciliteiten, zoals de wet dat voorschrijft. Helaas laat menige mr zich nog afschepen met minimale middelen waardoor deze raden zichzelf tekort doen: ze hebben recht op veel meer scholing en ondersteuning.
voor hun eigen mr-werk. Dat gaat om werkuren en een vergoeding voor ‘redelijkerwijs noodzakelijke kosten’. Hieronder vallen ook scholing en inhuur van deskundigen, bijvoorbeeld via het AOb mr-servicepakket. De mr moet de kosten van juridische bijstand en griffierechten kunnen declareren als een meningsverschil uitmondt in een rechtszaak. De wet legt de verantwoordelijkheid voor goede afspraken in handen van de overlegpartners, waarbij het bevoegd gezag steeds aan zet is om een voorstel te doen. Pas na alle instemmings-
Zonder kennis en met beperkte informatie
van het schoolbestuur, valt het pleit niet meer
procedures is de hele zaak rechtsgeldig. In de
komt de mr niet ver bij het vertegenwoordigen
te winnen. Het kan ook anders, door anders te
cao primair onderwijs staan minimumrichtlij-
van de achterban en het adviseren van bestuur
denken: medezeggenschap vereist nu eenmaal
nen voor de faciliteiten van personeel, maar zelfs
en directie. Om de wettelijke taken waar te
middelen, net als personeel, gebouw, leermid-
dat blijft in de praktijk vaak steken op papier. Een
maken kan de raad niet uitsluitend leunen op
delen en de administratie.
medezeggenschapsraad die op pad gaat om de
inlichtingen van ‘hogerhand’. Zowel gezamen-
Erkenning voor dat principiële uitgangspunt
rechten op faciliteiten te verzilveren, kan heel
lijk als individueel moeten mr-leden medezeg-
valt meestal makkelijk te verkrijgen. Logisch,
wat tegenargumenten te horen krijgen. Die val-
genschapsscholing kunnen volgen. In speciale
want de wet is duidelijk: de mr moet zijn werk
len stuk voor stuk te ontzenuwen.
gevallen kan de inzet van een externe deskun-
kunnen doen. Op elke school begint dat hij
dige nodig zijn.
het medezeggenschapsstatuut, meestal een
“De bekostiging van medezeggenschap is nog
Kost zoiets geld? Bij de gedachte alleen al zien
bovenschools contract tussen het bevoegd
steeds gebaseerd op de Londo-norm van € 2,15
veel mr-leden wit om de neus en ook direc-
gezag en de gemeenschappelijke mr die alle
per leerling.”
ties weten wel een andere bestemming voor
scholen van een bestuur vertegenwoordigt.
Scholen zijn vrij in de besteding van hun mid-
de altijd schaarse middelen. Liefst houden ze
Het statuut beschrijft de hoofdlijnen van een
delen. De berekeningen van de overheid wij-
de portemonnee gesloten. Dat ze daarmee de
faciliteitenregeling en dat is pas geldig als twee-
ken op allerlei punten af van de werkelijkheid:
Wet medezeggenschap op scholen overtreden
derde van de gmr-leden ermee instemt. Daar-
voor gebouwen, leermiddelen en salarissen
en de cao-afspraken ontduiken is van minde-
na is de beurt aan de personeelsgeleding en de
past de papieren Haagse rekenmethode net zo
re zorg. Als de medezeggenschapsraad mee-
oudervertegenwoordiging per mr. Zijn moeten
slecht. De Wet medezeggenschap op scholen
gaat in de zorgelijke blik op de bankrekening
ieder afzonderlijk instemmen met de faciliteiten
en de cao geven bindende richtlijnen voor de
10
info.mr
maart 2012
prijs van medezeggenschap. Daar moet iedere
externe deskundigen door het bestuur. Als pro-
60 uur voor elk mr-lid en anderhalve scholings-
school zich aan houden.
fessionele bestuurders een flinke dosis hulp van
dag per jaar. Scholen kunnen dit prima opvan-
buiten nodig hebben om zich staande te hou-
gen binnen de jaartaak.
“Met 600 euro per jaar gaat het al jaren goed.”
den, ligt enige ondersteuning van de vrijwilli-
Welke cursus een mr ook wil volgen, met zo’n
gers in de mr voor de hand.
“We hebben geen idee wat er binnen de mr alle-
benepen budget komt de raad er niet. Boven-
De mr kan er verder op wijzen dat het cao-
maal gebeurt met dat faciliteitenbudget.”
dien is een dergelijk maximum in strijd met de
budget alleen bedoeld is voor de personeels-
Goed overleg is ook bij de regeling van facili-
wet, die de mr recht geeft op ‘redelijkerwijs
geleding. Ook de ouders in de mr kunnen
teiten de sleutel tot succes. Elke mr hoort jaar-
noodzakelijke’ kosten voor scholing en inhuur
scholing vaak goed gebruiken. Daar moet een
lijks voor 1 mei een activiteitenplan op te stel-
van deskundigen. Ontstaat er ondanks de
apart budget voor beschikbaar zijn.
len waarin staat wat er aan scholing op het programma staat en welke onderwerpen specifieke
goede sfeer een geschil waar juristen aan te pas komen, dan moet de school ook kosten van het
“Zo creëren we een regeling met een open einde
aandacht krijgen. De daadwerkelijke uitgaven
voeren van rechtsgedingen betalen.
die een krater slaat in de bankrekening van de
kunnen grotendeels lopen via de schooladmini-
Voor zover er een minimaal budget te bepa-
school.”
stratie, zodat de boekhouding bijna vanzelf op
len valt, staat dat in de cao primair onderwijs.
Spookbeelden over een faillissement door uit de
orde blijft.
Op de kleinste scholen in het primair onderwijs
hand gelopen scholingskosten zijn eenvoudig te
De wetgever heeft de regels rond facilitei-
met minder dan 250 leerlingen ligt de bodem
bestrijden met een document dat elke mr moet
ten voor de mr zo opgesteld dat bestuur en
bij 927 euro per jaar. De volgende stap, tot 750
maken: het activiteitenplan. Dat legt vast welke
mr-leden er samen uit moeten komen voor-
leerlingen, brengt dat bedrag omhoog naar
ondersteuning de raad het komende jaar nodig
dat er een geldige afspraak ligt. Dat geldt voor
1545 euro. Op nog grotere scholen groeit het
heeft, inclusief budget en tijdsbesteding. De wet
de schooloverstijgende regeling tussen gmr
bodembedrag verder. Dit minimale budget is
heeft het bovendien over ‘redelijkerwijs’ te maken
en bevoegd gezag, maar ook voor de uitvoe-
volgens de cao vooral bestemd voor het vrij-
kosten. Beperking van juridische uitgaven heeft
ringsafspraken in het activiteitenplan van de
roosteren van personeelsleden in de mr die
het bestuur ook zelf in de hand door te zoeken
mr per school. Op gmr-niveau hebben zowel
over personeelsbeleid meepraten. Voor andere
naar overeenstemming en compromissen.
de oudergeleding als de personeelsgeleding instemmingsrecht op de relevante onderdelen
medezeggenschapsactiviteiten moet de raad “Medezeggenschap kost ook al enorm veel uren.”
van de regeling. Als het bestuur ‘vergeet’ om
Iedereen in het onderwijs vindt medezeggen-
de faciliteiten ter instemming voor te leggen,
“Meer dan die 927 euro kunnen we echt
schap van belang. Efficiënt overleg hoeft niet
moet de mr wel aan de bel trekken. En mocht
niet betalen.”
uitzonderlijk veel tijd te kosten en ook voor dit
dat uitdraaien op een procedure bij de geschil-
Vraag als mr eens naar de budgetten voor
aspect van mr-werk geeft de cao een onder-
lencommissie, dan staat de mr extra sterk met
scholing van het management en de inhuur van
grens aan. In het primair onderwijs gaat het om
een goed onderbouwd activiteitenplan. g
maart 2012
info.mr
dus extra budget claimen.
11
Cursussen, conferenties en advies
Conferentie voorzitters en secretarissen MR 30 mei Aristo Utrecht Goede voorzitters en secretarissen zijn cruciaal bij de professionalisering van de medezeggenschap. Op deze conferentie bespreken we jullie rol in de beleidsdriehoek financiën, formatie en taakbeleid. Wat houdt deze driehoek in en hoe pas je deze toe?
Meer weten? bel ons 0900 463 62 62
Schrijf je in op www.aobevents.nl Programma
Ronde 1 11.15 uur
Ronde 2 13.30 uur
Ronde 3 15.00 uur
Opening om 10.00 uur
Rol van de voorzitter
po
De beleidsdriehoek wat kan/
Hoe kan je het beleid effectief
met een interactieve paneldiscus-
Rol van de voorzitter
vo
moet je ermee?
beïnvloeden?
sie over diverse stellingen.
Rol van de secretaris
po
Hoe ga je als voorzitter en secre-
Hoe beïnvloed je effectief de keu-
Vervolgens zijn er drie rondes met
Rol van de secretaris
vo
taris om met de vaste onderwer-
zes omtrent de begroting, het
workshops. We sluiten de dag om
pen van de beleidsdriehoek? Welke
formatieplan en het strategisch
16.15 uur af met een aangeklede
basiskennis heb je nodig om deze
beleidsplan? Hoe organiseer je
borrel.
materie te kunnen beoordelen? In
dat? Welke vaardigheden zijn daar-
deze workshop geven wij een eer-
voor nodig? Als voorzitter en secre-
ste aanzet.
taris organiseer en orkestreer je dat
po
vo
po
vo
proces, zowel in de (G)MR als in de overleggen met de directie.
mr-servicepakket Neem nu een abonnement op het mr-servicepakket van de Algemene Onderwijsbond! Voor mr’en in het primair- en voortgezet onderwijs Je hoeft als lid van de mr niet alles zelf te weten. Immers samen kom je verder en met wat steun van buiten kan de mr ook zware klussen aan. Het mr-servicepakket ondersteunt hierbij en geeft recht op:
Indien nodig komt de AOb adviseur naar je school
Voor meer informatie kijk op
• Extra exemplaar tijdschrift Info.mr
aobscholing.nl
• Onbeperkt contact met de mr-helpdesk per e-mail en telefoon • 4 Uur gratis advisering/rechtsbijstand.
12
info.mr
maart 2012
Bouwstenen voor een activiteitenplan Het activiteitenplan voor een medezeggen-
of andere intensieve kwesties. Vergelijk de
via het onderdeel ‘Service voor leden’. Hier-
schapsraad in het primair onderwijs hoeft
twee voorbeelden om de verschillen te zien.
in staat precies omschreven op welke faciliteiten de mr in het primair onderwijs recht
geen dik boekwerk te zijn. Een mr met een bescheiden agenda in een school waar geen
Deze twee voorbeelden zijn slechts de basis
heeft en hoe dit is om te zetten in een werk-
bijzondere problemen zijn kan uit de voe-
voor een daadwerkelijk activiteitenplan dat
baar activiteitenplan. H
ten met minder tijd en geld dan een raad die
de mr kan bespreken. Op de website van de
te maken krijgt met bevolkingskrimp, fusie
AOb is een uitvoerige handreiking te vinden
Basis activiteitenplan
Intensief activiteitenplan:
Besteding uren per mr-lid: 6 uur
Besteding uren per mr-lid: 8 uur
overlegvergaderingen mr-directie: 6 x 1,5 uur = 9 uur
overlegvergaderingen mr-directie: 8 x 1,5 uur = 12 uur
6 vergaderingen mr afzonderlijk voorafgaand aan
8 vergaderingen mr afzonderlijk voorafgaand aan overleg
overleg met directie: 6 x 1,5 uur = 9 uur
met directie: 8 x 1,5 uur = 12 uur
2 mr-vergaderingen onderling: 2 x 2,5 uur = 5 uur
4 mr-vergaderingen onderling: 4 x 2,5 uur = 10 uur
8 maal voorbereiden individueel of in groepjes (lezen
12 maal voorbereiden individueel of in groepjes
documenten, bespreken): 8 x 2 uur = 16 uur
(lezen documenten, bespreken): 12 x 2 uur = 24 uur
Contact met achterban, gmr, externen: 9 uur
Contact met achterban, gmr, externen: 20 uur
Scholing: 1,5 dag = 12 uur
Scholing: 1,5 dag = 12 uur
Totaal: 60 uur
Totaal: 90 uur
Budget voor scholing en ondersteuning
Budget voor scholing en ondersteuning
2x introductiecursus nieuwe leden: 2 x 320 = € 640
2 x introductiecursus nieuwe leden: 2 x 320 = € 640
Cursus op locatie Communicatie met achterban:
2 x verdiepingscursus: 2 x 320 = € 640
1 avond = € 850
maatwerkcursus bevolkingskrimp voltallige mr (2 dagen): € 2400
Overige kosten:
3 leden naar WMS-congres inschrijfgeld plus
mr-servicepakket AOb: € 395
reiskosten: € 350
abonnementen vaktijdschriften: € 150 Kantoorfaciliteiten, vergaderruimte, reproductie
Overige kosten:
etcetera via algemeen budget administratie.
mr-servicepakket AOb: € 395
Totaal: € 2035
abonnementen vaktijdschriften: € 150 Kantoorfaciliteiten, vergaderruimte, reproductie etcetera via algemeen budget administratie.
Totaal: € 4575
De cao-bedragen Medezeggenschapsraad
In het speciaal onderwijs gelden
primair onderwijs
hogere bedragen: € 1008, € 1679,
Tot 250 leerlingen: € 927
€ 2351 en € 3023.
250 tot 750 leerlingen: € 1545
De gmr heeft een eigen budget:
750 tot 1250 leerlingen: € 2163
€ 1545 per jaar, in het speciaal
vanaf 1250 leerlingen: € 2780
onderwijs € 1679.
maart 2012
info.mr
13
Twijfels overheersen bij prestatiebeloning Tekst Anka van Voorthuijsen Beeld Typetank
voldoende draagvlak was. Na bezwaren van De eerste aanmeldingsronde voor de experimenten met prestatiebeloning sluit op 1 april. Besturen en leerkrachten heb- medezeggenschapsraden zijn twee van de vijf pilot-scholen weer afgehaakt. ben veel bedenkingen, zo blijkt. “We hebben nu wel wat anders aan ons hoofd met alle bezuinigingen die eraan komen.” De Koekje van eigen deeg Patricia Striekwold, directeur van de John F. instemming van de personeelsgeleding van de mr is noodzakeKennedy Montessorischool Den Haag (onderlijk als een bestuur mee wil doen aan de experimenten. deel van Lucas Onderwijs), was één van de
bezoekers van de regionale bijeenkomsten in Het ministerie doet er alles aan om voldoende
van de aanwezigen.
december. Ze ging er ‘open’ naar toe, maar
deelnemers te werven voor de proeven met
Bij ROC Zeeland en het Martinuscollege in
werd niet erg enthousiast, vertelt ze achteraf:
prestatiebeloning. Eind vorig jaar hield het
Grootebroek was dat allemaal geen bezwaar.
“De vraag waar het om draaide was voor mij:
Centrum Arbeidsverhoudingen Overheidsper-
Hun besturen tekenden voor deelname zon-
gaat het bij dit experiment om het kind, of om
soneel (Caop) drie informatieve bijeenkomsten
der de medezeggenschapsraad om akkoord
het onderzoek. Persoonlijk denk ik het laat-
over de experimenten. Vele tientallen schoollei-
te vragen. Die overtreding van de regels, ont-
ste en daar zitten we niet op te wachten in het
ders, bestuurders en hrm-functionarissen kwa-
dekt door het Onderwijsblad van de AOb, zag
onderwijs.”
men daar op af. Ondanks een promo-filmpje
staatssecretaris Zijlstra door de vingers. In ant-
Dat er via het experiment extra geld voor
met staatssecretaris Zijlstra en een overmacht
woord op kamervragen van de SP schrijft Zijl-
onderwijs beschikbaar komt, ‘is natuurlijk wel-
aan toekomstige begeleiders van de experi-
stra dat de besturen hun aanmelding voor de
kom’. Maar het betreft hier een koekje van
menten, hielden veel vertegenwoordigers van
pilot wel hebben besproken in de mr en dat er
eigen deeg, analyseert Striekwold, zoals veel h
onderwijsinstellingen de boot een beetje af. Wat doet dat met de sfeer in een team, als een enkeling beloond wordt vanwege zijn of haar
vast niet gezelliger op in de docentenkamer.”
Wetenschappelijke waarde onderzoek onduidelijk
Er komt vast extra papierwerk bij kijken, ver-
Gaat een leerkracht beter werk leveren als ‘ie een bonus krijgt? En hebben de
moedde een andere schoolleider. Klopt, vol-
leerlingen daar dan ook direct profijt van? Dat is de vraag die beantwoord moet
gens het Caop. “Extra toetsen, een nulmeting.
worden bij het experiment met prestatiebeloning in het onderwijs. De experi-
Vragenlijsten die moeten worden uitgezet bij
menten moeten duidelijk maken of prestatiebeloning bijdraagt aan het verho-
ouders en docenten. Ja. Een projectleider op
gen van de kwaliteit van het onderwijs, en zoja, hoe dan. In 2015 moet er een
een school is er waarschijnlijk een halve dag
wetenschappelijk verantwoord antwoord op die vraag liggen. Scholen mogen
per week mee kwijt. Maar er komt wel finan-
zelf beslissen of en in welk jaar ze mee willen doen aan het experiment. Hoe-
ciële compensatie voor die extra administratie-
veel scholen er dus uiteindelijk mee doen en wat de wetenschappelijke waar-
ve belasting.” Meedoen kán voor een jaar, maar
de zal zijn van de uitkomsten is dus nog erg onduidelijk. De experimenten wor-
is wetenschappelijk gezien natuurlijk het minst
den begeleid door het Caop, een kennis- en dienstencentrum op het gebied van
interessant. “Maar drie jaar is wel érg lang om
arbeidszaken in het publieke domein.
‘uitzonderlijk goede prestaties’, luidde de retorische vraag van een manager. “Het wordt er
in zo’n experiment te stappen”, verzucht één 14
info.mr
maart 2012
maart 2012
info.mr
15
collega’s met haar: “Dat geld wordt weggehaald bij passend onderwijs. Dit wil volgens mij echt helemaal niemand die in het onderwijs werkt.”
Wat zit er in de pot?
Haar eigen team bestaat zegt ze, uit ‘gedreven mensen met hart voor de kinderen’. Ze had
Financiële vergoeding:
voordat ze naar de bijeenkomst ging wat col-
Het ministerie stelt 150 miljoen euro beschikbaar voor drie jaar experimenteren.
lega’s gepolst: zouden ze meer hun best doen
Maximale vergoeding/beloning per fte voor het experiment:
als ze meer geld kregen? Haar team vond het
1700 euro (voortgezet onderwijs en mbo)
een onzinnige veronderstelling. Een mede-
1250 euro (primair onderwijs)
werkster van het Caop suggereerde dat haar
1350 euro (speciaal onderwijs)
leerkrachten daar, als ze er anoniem over zou-
De onderzoekers bepalen willekeurig welke groep leerkrachten prestatiebelo-
den worden ondervraagd, wellicht heel anders
ning krijgt bij het experiment, en welke groep (de controlegroep) niet. Als deel-
op zouden antwoorden (‘iedereen is gevoelig
nemer weet je in welke groep je zit. Je kunt als school beslissen voor teambelo-
voor een financiële prikkel, al zeggen we het lie-
ning of individuele beloning, en naast geld kan de beloning ook bestaan uit bij-
ver niet van onszelf’), maar Striekwold verwerpt
voorbeeld een studie of een congres.
die suggestie: “Ik ken mijn team.” In het onderwijs draait het toch ook om teamwork, vindt ze. Prestatiebeloning draait juist om het individu. In een promotiefilmpje van het ministerie over de experimenten zegt staatssecretaris Halbe Zijlstra dat ‘leraren die er een schepje boven-
De wet als breekijzer
op doen, leerkrachten die het verschil kunnen maken, daar straks ook voor beloond kunnen
De personeelsgeleding in de medezeggenschapsraad heeft instemmingsrecht
worden.’ Dat is dus een pertinent foute aan-
op veranderingen in het beloningsbeleid, inclusief beoordelingssystemen. Dat
pak, vindt Striekwold: “Denk aan een leerkracht
staat in artikel 12 van de Wet medezeggenschap op scholen. Het ministerie her-
in de onderbouw, die heel hard werkt met een
haalt in de richtlijnen voor experimenten dat de mr moet instemmen voordat
leerling, maar dat komt er pas in groep 3 echt
een school zich kan aanmelden.
uit. Dan kan je toch niet die leerkracht in groep
Bij de bespreking gaat het niet alleen over geld: prestatiebeloning met alles wat
3 extra gaan belonen? Terwijl dat zaadje in de
erbij komt betekent ook een onderwijskundig experiment, iets wat eveneens valt
onderbouw is geplant? Zo werkt het niet. Zo wil-
onder de instemmingbevoegdheid van de personeelsgeleding. De oudergele-
len we hoop ik ook niet werken in het onderwijs.
ding komt eveneens aan het woord met een eigen instemmingsrecht en in het
Natuurlijk moeten we kritisch kijken naar onze
voortgezet onderwijs moet de leerlinggeleding instemmen met de regeling van
resultaten, maar dit is niet de goede manier.”
de gevolgen.
Scheve ogen
De AOb blijft iedere mr oproepen om bonusplannen te blokkeren en voorstellen te melden bij de bond via het mailadres
[email protected]
Het is nu ook niet echt het goede moment voor
Het dossier over deze kwestie, te vinden op www.aob.nl/prestatiebeloning
arbeidsintensieve experimenten, vindt D. de
bevat een handreiking aan de mr met alle details over de procedure en mogelijke
Klepper, directeur van het bestuursbureau van
manieren van reageren. De handreiking is onderdeel van het onderwerp ‘Actie
de Stichting BOOR in Rotterdam. BOOR was
tegen prestatiebeloning’ en staat onderaan opgenomen als pdf-bestand.
onlangs in het nieuws vanwege grootschalige bouwfraude. “Er hangen op dit moment zoveel dingen boven ons hoofd, ook als je denkt aan gemeentelijke bezuinigingen en passend onderwijs. Dat gaat allemaal voor. We doen in
tegenover, zegt Zwaan “maar een deel van de
keling van leerlingen? Het Caop zegt dat je als
elk geval niet aan de eerste experimenten mee.
personeelsgeleding in de mr was echt pertinent
school zelf de prioriteit bepaalt, maar juist als klei-
Er is een veelheid aan onderwerpen die voor-
tegen het principe van prestatiebeloning. Ook
ne school wordt je in zo’n experiment gekoppeld
gaan op dit moment.”
met de gedachte dat het geld wordt wegge-
aan andere scholen, dan moet er toch consensus
Marina Zwaan, interim-directeur van basis-
haald bij passend onderwijs.”
zijn over de prestatie-indicatoren.”
school Oudendijk in Woudrichem, geeft aan
Juist op een kleine plattelandsschool als Ouden-
Dat er extra geld komt voor goed presteren-
dat haar school ook afziet van deelname aan
dijk is er veel onderling contact “en spreek je
de leerkrachten is op zich goed, vindt Zwaan
de experimenten. Na de bijeenkomst schreef
elkaar heus wel aan als iemand niet optimaal
“maar stel dat de prestatiebeloning straks
ze een notitie, waarna het bestuur liet weten
functioneert” vindt Zwaan. Het systeem van pres-
wordt doorgevoerd, dan denk ik dat je iemand
dat deelname akkoord was, mits het personeel
tatiebeloning zou makkelijk leiden tot scheve
beter een interessante cursus aan kunt bieden
daarmee instemde. Zelf zag ze deelname in eer-
ogen, denkt ze. “Wie bepaalt er op basis waar-
om z’n deskundigheid te vergroten. Dat je geld
ste instantie wel zitten: “Je kunt roepen dat het
van je als leerkracht iets extra’s verdient? Stel dat
hebt om een vervanger voor de klas te zetten
niet werkt, maar als je dat met een experiment
je de citoscore neemt, waarom zou dat meer
en iemand vrij kunt roosteren. Dat lijkt me een
kunt aantonen, sta je sterker in je schoenen.”
waard zijn dan een leerkracht die heel veel voor-
betere motivatie dan netto extra geld op de
Een aantal personeelsleden stond er ‘neutraal’
uitgang boekt met de sociaal emotionele ontwik-
rekening van één leerkracht.” H
16
info.mr
maart 2012
Voor elkaar gebokst De aanhouder wint bij mr-werk. In elke aflevering van deze rubriek voorbeelden van succesvolle volhouders uit de praktijk, verzameld door trainers van de AOb. Tekst Miro Lucassen
N ooit meer fte-stress in maart
management facts & figures weten: wat is pre-
vijftien scholen tellende stichting was geen
cies het probleem? Dat hebben we uitgezocht
ontslag en mocht ook geen schorsing heten,
en toen zijn we met een voorstel gekomen om
begreep de verbijsterde medezeggenschaps-
Wat staat je volgend jaar te wachten als leer-
de knelpunten aan te pakken. Het is niet vol-
raad. “Maar dat was het in feite wel. Ik zit nu
kracht? Die vraag deed de stress de afgelopen
ledig overgenomen, maar er zit nu iemand op
5 jaar in de mr maar ik had nog nooit zoiets
jaren hoog oplopen bij AICS, de internationale
die aandacht aan de wensen van het personeel
heftigs meegemaakt”, zegt voorzitter Riëtte van
school voor primair en voortgezet onderwijs van
geeft. We zijn op tijd bezig met de taken voor
Kampen.
Amsterdam. Te lang hing de onzekerheid boven
het komende jaar. Omdat we er in de mr over
Bij arbeidsconflicten is de mr pas aan zet als er
de markt en als het verlossende papiertje dan
hebben meegepraat en meegedacht, is het nu
een ontslagzaak van komt, maar bij de aanstel-
opdook in de maand maart, bleef onduidelijk
ook ons eigen plan.”
ling van de interim had de algemeen directeur
waarom taken opeens in of uit het pakket
aantoonbaar een te hoge versnelling gekozen.
schoten.
De mr moet ook in een crisis informatie krijgen
“Dan was je opeens geen mentor meer of juist
en advies kunnen uitbrengen voor het besluit
wel”, zegt mr-voorzitter en leerkracht Veronica
valt. “Je leert een hoop tijdens zo’n proces. We
Kleipool. “Je kreeg het gewoon maar te horen,
besloten al snel juridische ondersteuning aan te
ook als mentoraat voor jou heel belangrijk was.
vragen. Op aanraden van een van de leerkrach-
Mensen gingen zich afvragen of ze het niet
ten hebben we contact gezocht met de AOb.
goed deden. Of het management hun prestaties
Die kon ons helpen duidelijk te maken dat wij als
en vaardigheden misschien vergeten was.”
mr er niet voor niks zitten.”
En dat bleek inderdaad min of meer het geval.
De toestand kwam ook in de krant. Boze en
Hoewel iedere leerkracht keurig een wensenlijst
teleurgestelde leerlingen demonstreerden met
in mocht vullen voordat de jaarlijkse verdeling
hun ouders op de eerste dag na de kerstvakantie
van taken en verantwoordelijkheden begon,
op het schoolplein voor terugkeer van hun juf-
bleek de rekensom de baas. “Je kunt dit niet
directeur. Na al die opschudding draaide de top
alleen afdoen met een technische blik. De moti-
de beslissing terug. “Toen merkten we dat onze
vatie en inspiratie van mensen zijn heel belang-
opmerkingen inderdaad waren geland.”
rijk en daar moeten de verantwoordelijken in
De ware krachtproef volgde nog: herstel van de
het management ook aandacht aan besteden.”
normale verhoudingen. Met de AOb-trainer als
Op een pioniersschool met zijn voortdurend wisselende taken is het heel begrijpelijk dat dit aspect van personeelsbeleid in de knel raakte,
onafhankelijk gespreksleider gingen de mr en de
K rachtproef na de crisis
algemeen directeur rond de tafel. “Daar moet je wel met een open geest naar toe. Het voelde goed, we konden het allemaal een nieuwe kans
vindt Kleipool. “De dingen moeten hier altijd sneller gebeuren dan je je organisatie ontwik-
Boem, weg was de directeur van basisschool De
geven. Er is nog veel gaande, maar we geven en
kelt.”
Plaats in Abbekerk. Als een donderslag bij helde-
ontvangen weer vertrouwen. We zijn gehoord,
Toen de mr besloot om de taakverdeling nauw-
re hemel kreeg de mr een week voor de kerstva-
we blijven betrokken en we kunnen weer met
gezet in de gaten te houden, lagen de zwakke
kantie te horen dat in januari een interim op de
elkaar door een deur. Onze directeur is terug en
plekken al snel open en bloot. “Met klagen
stoep zou staan. Een interne kwestie, daar bleef
nu laten we de school weer draaien.”
alleen kom je niet verder. Dan ontstaat er alleen
het bij in de uitleg aan personeel en ouders.
En de interne kwestie? Daar wordt nog aan
maar een naar sfeertje en natuurlijk wil het
De ingreep van de algemeen directeur van de
gewerkt, maar nu in constructief overleg. H
maart 2012
info.mr
17
‘We gaan straks niet meer over de financiën en niet meer over onze leerlingen’
De komende samenwerkingsverbanden voor passend onderwijs werpen hun schaduw vooruit en dat leidt tot zorgen in de medezeggenschap. Niet alleen het speciaal onderwijs moet op zijn tellen passen: overal krijgen mr-leden met de gevolgen van de veranderingen en bezuinigingen te maken. Tekst Anka van Voorthuijsen Beeld Typetank
Clemens Keultjes is voorzitter van de mr van
Nederland met die expertise en daar horen wij
is hoog. Wij vallen onder de CAO primair onder-
onderwijsgroep Kristallis.
bij. Waar ik me zorgen over maak: in het speciaal
wijs en maken dus 930 lesuren. Dat zijn er 180
Kristallis biedt in Nijmegen voortgezet speciaal
onderwijs hadden we altijd een tweede telda-
meer dan onze collega’s in het gewone voortge-
onderwijs (cluster 4) aan leerlingen in de leeftijd
tum, die was in januari. De ervaring leert dat je
zet onderwijs.”
van 12 tot en met 20 jaar. Dat zijn leerlingen
aan het begin van het schooljaar nog lang niet
met een gedragsstoornis en/of psychiatrische
aan je maximum aantal leerlingen zit. Er komen
Hélène Jansen, sectorbestuurder primair
problemen. Alle lokaties waren op 6 maart
er tussen oktober en januari altijd nog veel bij.
onderwijs, Algemene Onderwijsbond:
gesloten in verband met de staking.
Het principe was altijd: het geld volgt de leer-
“Voor alle medezeggenschapsraden betekenen
“De rust is al heel lang weg. Er moet heel veel en
ling. Maar ik heb dat nog nergens terug kunnen
de plannen goed opletten, mocht het allemaal
steeds net iets anders. Onze school heeft ons in
vinden in de nieuwe plannen.
doorgaan. Want van de 234 samenwerkings-
twee maanden tijd vier begrotingen voor moe-
Nu zijn de ouders de ‘toeleverancier’voor onze
verbanden die er nu zijn, blijven er straks maar
ten leggen. ‘De vorige kan je vergeten, er is een
leerlingen. Zij melden zich, wij doen een intake.
75 over. Er zijn collega’s die weliswaar op de
nieuwe brief van de minister, dit is de nieuwe
Straks krijgen we de leerlingen via het samen-
loonlijst staan bij school, maar die al lang gele-
begroting.’ We zijn een relatief kleine school, die
werkingsverband. Weigeren kan niet meer, de
den zijn gedetacheerd bij zo’n samenwerkings-
administratieve belasting is gigantisch.
intake doen we niet meer zelf. We gaan straks
verband. Zij lopen het risico hun werk daar kwijt
In principe zou elk samenwerkingsverband een
niet meer over de financiën, we gaan niet meer
te raken en zullen dus terugkomen naar school.
compleet aanbod moeten hebben. Dat lukt
over de leerlingen. Ik weet niet hoe dat uit gaat
Maar wat moeten ze gaan doen?
natuurlijk niet: als iets er nu niet is, hebben we
pakken, maar de verwachting is dat we een
De rugzakjes verdwijnen, de leerlinggebon-
dat in augustus ook nog niet. Wij zijn al gepolst
steeds zwaardere groep binnen zullen gaan
den financiering bestaat straks niet meer.
door swv’s uit andere regio’s. Wij bieden bij-
krijgen, kinderen met veel gecombineerde pro-
Indicatiestelling gebeurt door de nieuwe samen-
voorbeeld voor autisten alle opleidingen tot en
blematieken.
werkingsverbanden. Het geld voor de rugzakjes
met havo aan: er zijn maar een paar scholen in
De werklast in het voortgezet speciaal onderwijs
zit straks niet meer op school, maar de rugzak-
18
info.mr
maart 2012
leerlingen wel. Het rugzakje nieuwe stijl is naar
Hoe zit het met de spankracht van je school-
ken: bij voldoende ondersteuning vanuit het
verwachting 30 procent lager. Dat betekent
team, heb je voldoende draagkracht om de
swv kunnen we het zolang proberen. Maar dit
dat tien rugzakleerlingen qua geld gelijk staan
zorgleerlingen, maar ook alle andere leerlingen
systeem werkt rechtsongelijkheid en regionale
aan het salaris van 1 LB-leerkracht. Als mr moet
nog goed onderwijs te bieden? Als je meer
verschillen in de hand.” H
je erachter zien te komen hoeveel formatie er
zorgleerlingen hebt, heb je ook meer voor- en
op de rugzakleerlingen is gebaseerd. Dat is via
na-bereidingstijd nodig. Dat betekent dat je
de gmr uit te zoeken, maar je moet er actief
als leerkracht misschien moet schrappen in
Jan van Ochten, mr-lid bij
achteraan, want deze gegevens zitten eigenlijk
‘franjetaken’ zoals de vierdaagse en sinterklaas,
Kristallis zei het in een vorige editie
verstopt. Stel er vragen over als mr, hoe zit het
of dat je dat soort zaken meer moet delegeren
van Info.mr zo:
bij jouw werkgever?
naar ouders. Als er cluster 3-leerlingen in je klas
“Niemand in mijn vriendenkring
De samenwerkingsverbanden krijgen veel taken
komen, kan dat extra werk met zich meebren-
snapt wat dat passend onderwijs
en verantwoordelijkheden. Ze gaan ook extra
gen. Maar luiers verschonen en pillen geven
precies is. Ik leg het uit met een
geld kosten: er komt natuurlijk een directeur,
horen niet bij je taak als leerkracht. Dan moeten
voorbeeld van een huisarts. Ik mag
een controller, een accountant,een indicatiestel-
er dus onderwijsassistenten zijn bij wie dat wél
als huisarts 400 moeilijke patiënten
ler etc. De swv’s gaan over de verdeling van
in de functieomschrijving staat, anders heb je
doorverwijzen naar een specialist.
het budget en toewijzing van extra steun. De
een probleem. Het zorgprofiel van je school
Maar nummer 401 moet ik zelf
scholen voor speciaal onderwijs (cluster 3 en 4)
moet je goed kunnen onderbouwen. Als je in
behandelen. Terwijl dat niet mijn
komen bij de samenwerkingsverbanden, maar
de schoolgids zet dat je goed bent in dyslexie,
specialisatie is.”
er is een plafond in de bekostiging: als er teveel
moet je dat wel waar kunnen maken, je gaat als
naar het speciaal onderwijs wordt verwezen, wie
school toch een soort contract aan met ouders.
gaat dat betalen? Moet dat uit de lumpsum van
Leerlingen weigeren mag niet, misschien is het
de scholen komen?
een mogelijkheid om een proeftijd af te spremaart 2012
info.mr
19
Ondersteuningsplanraad: bijklussen voor mr-leden Terwijl het protest tegen de bezuinigingen op passend onderwijs luidkeels klinkt, gaat de wetgever door. Bij de medezeggenschap in de 75 overblijvende samenwerkingsverbanden doet een nieuw fenomeen zijn intrede: de ondersteuningsplanraad. Sommige mr-leden krijgen er een intensief klusje bij. Tekst Miro Lucassen Beeld Typetank
Denk even niet aan de bezuinigingen op het
dit globaal en houden de scholen zoveel moge-
dit deel van het werk heeft voor personeel en de
passend onderwijs en de collega’s die hun
lijk vrijheid voor maatwerk op locatie.
aanpak van het onderwijs. Extra scholing voor
baan verliezen. Stel dat het parlement de nare
Ook krijgt de ondersteuningsplanraad recht op
nieuwe taken kan nodig zijn en ouders moeten
gevolgen wegstreept, dan nog blijft de wet-
een bindende voordracht voor 1 zetel in de raad
grip hebben op de bijzondere voorzieningen
gever weven aan een sluitend vangnet voor
van toezicht van het samenwerkingsverband.
voor leerlingen. De Raad van State denkt hier
iedere leerling die extra ondersteuning nodig
Personeel van de nieuwe organisatie zit niet in
net zo over, maar de minister van onderwijs
heeft. Verspreid over 75 regio’s ontstaan nieuwe
deze raad, maar krijgt een eigen mr, zoals dat nu
slaat dit advies in de wind. Naast de bezuini-
samenwerkingsverbanden waarin elke school
ook gebruikelijk is bij regionale expertisecentra.
gingsdiscussie kan dit punt een belangrijke rol
deel moet nemen. Alle middelen en taken
Op scholen blijven alle mr-leden betrokken bij
spelen bij de parlementaire behandeling van de
komen in handen van dit samenwerkingsver-
de invulling van het passend onderwijs. Om
wetgeving voor passend onderwijs, dit voorjaar.
band, dat een eigen bekostiging ontvangt. Ook
de vier jaar moet elke school een schoolonder-
Verstandige medezeggenschapsraden ruimen
strategische beslissingen vallen bij meerderheid
steuningsprofiel vaststellen. Daarin staan welke
nu al tijd in om zich te verdiepen in de invoering
van stemmen en schoolbesturen kunnen geen
voorzieningen er zijn voor leerlingen die extra
van de nieuwe aanpak van passend onderwijs.
bezwaar aantekenen.
ondersteuning nodig hebben. Volgens het
Op 1 november wil de minister de nieuwe
Om personeel en ouders een stem te geven bij
wetsvoorstel krijgt de mr van de school hierover
samenwerkingsverbanden oprichten. De eerste
de inrichting van het passend onderwijs komt
adviesrecht. Dat is volgens de AOb te vrijblij-
ondersteuningsplannen moeten voor 1 februari
er voor elk samenwerkingsverband een onder-
vend. De mr moet instemmingsrecht op het
2013 op tafel liggen bij de opr-leden en voor 1
steuningsplanraad (opr). Deze is op het eerste
profiel hebben, gezien de grote gevolgen die
mei moet de instemming zijn verleend. H
gezicht verwant aan een mr, maar verwacht geen regionale verkiezingen. De wetgever wil de opr-leden laten afvaardigen uit de medezeggenschapsraden van de deelnemende scholen. Hoe dat precies in zijn werk zal gaan is nog niet duidelijk: de medezeggenschap in de opr krijg zijn eigen statuut. Op het moment spelen gemeenschappelijke medezeggenschapsraden geen rol in de plannen. De belangrijkste bevoegdheid van de opr is het instemmingsrecht op het ondersteuningsplan. Dat stelt elke vier jaar vast waar de middelen naar toe gaan en welke taken de aangesloten
Uitzondering voor zuilen Reformatorische scholen, vrije scholen en andere onderwijsrichtingen die zich niet thuis voelen in een algemeen samenwerkingsverband kunnen hun regio verruilen voor een landelijk samenwerkingsverband rond passend onderwijs. De wet schrijft dan wel voor dat alle aangesloten scholen dezelfde ideologische richting moeten onderschrijven. Over de medezeggenschap in deze structuur is niets apart geregeld, zodat er voor sommige mr-leden in dergelijke verzuilde samenwerkingsverbanden flink wat reistijd aan zit te komen.
scholen vervullen. Wat de AOb betreft gebeurt 20
info.mr
maart 2012
De werkvloer Vragen, opmerkingen, problemen met het werk op school? De medezeggenschapsraad kan zich ermee bemoeien. Vragen voor deze rubriek zijn welkom op
[email protected]
1 • Kan mr iets afspreken over studiedagen? Welke rol speelt de medezeggenschapsraad
Nee, de medezeggenschapsraad kan geen
Het resterende deel vult de betrokkene vrij in
bij de afspraken tussen werknemer en werk-
bindende afspraken maken voor dit individuele
met verantwoording achteraf. Teamscholing
gever over de inzet van 50 procent van de
onderdeel van de uren voor deskundigheids-
is wel onderwerp van overleg tussen de perso-
deskundigheidsuren? Past het binnen de
bevordering. Iedere leerkracht heeft er volgens
neelsgeleding van de mr en de werkgever, maar
CAO primair onderwijs als mr en werkgever
artikel 2.1 lid 3 van de CAO primair onderwijs
het bijbehorende tijdsbeslag kan ook uit andere
afspreken dat inhoudelijke studiedagen voor
10 procent van de normjaartaak voor. Maximaal
delen van de normjaartaak komen. Let ook op
het vergroten van kennis en intervisie in deze
de helft gaat naar tussen werknemer en werk-
het meerjarenbeleid professionele ontwikkeling
uren vallen?
gever afgesproken vormen van scholing in
dat er moet liggen op grond van artikel 9.2 van
relatie tot het persoonlijk ontwikkelingsplan.
de CAO, met instemmingsrecht van de mr.
Het personeel van onze school gaat vanaf
De gemeenschappelijke medezeggenschaps-
dienen alle medezeggenschapsraden in te stem-
schooljaar 2012-2013 onder een organisato-
raad is pas bevoegd in dit soort kwesties als
men. Bij samenwerking met behoud van ieders
rische eenheid vallen waar nog twee andere
het om één besluit gaat voor alle of een meer-
eigen bekostiging dient het bestuur elke mr om
scholen bij horen. Wij krijgen met z’n drieën
derheid van de betrokken scholen. Denk aan
advies te vragen. Een tweede instemmingsrecht
één directeur. Onze medezeggenschapsraad
uitgangspunten of randvoorwaarden wanneer
geldt voor de afzonderlijke geledingen van de
heeft hierover niets meer gehoord dan het
een bestuur voorstelt om met clusters te gaan
mr over de regeling van de gevolgen voor het
personeel: een mededeling. Alleen de gmr is
werken. Gaat het om een concreet besluit tot
personeel en de leerlingen. Dit is bijvoorbeeld
voorafgaand geïnformeerd. Hoeven wij niets
feitelijke samenwerking, dan moet de mr van
van toepassing op het personeelsbeleid voor de
te weten over zo’n belangrijke beslissing?
elke school zijn zegje kunnen doen. In het geval
gezamenlijke scholen.
2 • Buitenspel bij samenwerking
van een fusie, waarbij 1 brinnummer overblijft,
3 • Directeursfunctie weg door vacaturestop? Onze directeur heeft ontslag genomen en
vacature directeur doorstreept, dan verandert
adviesaangelegenheden staan normaal gespro-
het stichtingsbestuur denkt aan een directie-
de vastgestelde formatie. De personeelsgele-
ken vermeld in het medezeggenschapsregle-
stop. We mogen dan geen nieuwe directeur
ding van de mr heeft op zo’n wijziging instem-
ment van uw school.
aannemen, maar houden onze adjunct die
mingsrecht. De gmr komt hier pas aan zet als
Het schoolbestuur kan besluiten een vacature
verantwoording aflegt aan een toeziend
er een voorstel komt voor alle scholen, bijvoor-
allereerst via interne werving te vervullen.
directeur op afstand. Hebben de mr of de
beeld een brede vacaturestop.
Indien dit een verandering inhoudt van het tot
gmr hier iets over te zeggen? Kunnen we een
Gaat het erom dat de adjunct voortaan het
op heden gevoerde wervings- en selectiebeleid,
normale procedure eisen of kan het bestuur
takenpakket of de functie van schooldirecteur
geldt instemmingsrecht van het personeelsdeel
beslissen dat alleen boventallige directeuren
uitoefent, dan heeft de mr adviesrecht. Formeel
van de gemeenschappelijke medezeggen-
als interne kandidaat mogen solliciteren?
gaat het om het plaatsen van de adjunct in een
schapsraad.
schoolleidersfunctie of een wijziging van de Als het bestuur specifiek voor uw school de
maart 2012
taakverdeling binnen de schoolleiding. Deze
info.mr
21
Illegaal in de mr, wat nu?
Tekst Marcel Koning Cartoon Frits Verschuren
Waar kunnen we de mr op pakken? Dat lijken schoolbestuurders zich soms af te vragen als een meningsverschil uitloopt op een zaak bij de geschillencommissie.
Als dit aspect halverwege een overleg opduikt kan de mr nog steeds gelijk krijgen. Maar discussie over de reglementaire positie van een mr kost veel energie en leidt de aandacht af van de inhoud.
Naast inhoudelijke argumenten springen als een
ongerust om zich heen te kijken. Als er iemand
Wie nu vaststelt dat zijn mr op rommelige wijze
duveltje uit een doosje vaak allerlei formaliteiten
valt af te rekenen op een mindere correcte
is samengesteld, kan de volgende stappen
tevoorschijn. Het idee: bewijs dat de mr niet
samenstelling van de raad, dan is dat namelijk
ondernemen:
rechtmatig is samengesteld en de commissie zal
het schoolbestuur. De Wet medezeggenschap
• bespreek de situatie binnen de mr
het protest buiten de orde verklaren. Zo win je
op scholen verplicht het bestuur om een regle-
• stel de overlegpartner op de hoogte van jullie
een zaak wel heel eenvoudig.
ment voor de mr vast te stellen en toe te zien
Op dit punt valt vooral in het primair onderwijs
op de naleving daarvan. Zit het schoolbestuur
makkelijk te scoren. Hoewel de reglementen
regelmatig met een gezelschap personeelsle-
overal verkiezingen voorschrijven, komt het
den en ouders rond de tafel om medezeggen-
daar in de praktijk vaak niet van. Zijn er jaren-
schapskwesties te bespreken, dan accepteert het
lang te weinig kandidaten, dan krijgt het mr-
bevoegd gezag deze groep stilzwijgend als de
• leg de bevindingen uit aan de schoolbevolking
lidmaatschap in de personeelskamer vaak een
mr. Ook in de rechtszaal is het te flauw om eerst
• open de kandidaatstelling
taak-status: iets wat je nu eenmaal een poosje
langdurig overleg te voeren met een ‘illegale’
• bereid de verkiezingen goed voor en zorg voor
moet doen als je aan de beurt bent. Aan het
mr en pas over de formaliteiten te beginnen als
vlekkeloze uitvoering inclusief bekendmaking
uitschrijven van verkiezingen denkt vervolgens
het met andere argumenten niet lukt.
van de uitslag.
niemand meer. Ook in de oudergeleding komt
Naast de overlegpartner kunnen echter ook
buitenreglementaire opvolging voor, omdat
andere betrokkenen in het geweer komen tegen
Het model medezeggenschapsreglement dat
het daar net zo lastig kan zijn nieuw bloed te
een onjuist samengestelde medezeggenschaps-
vrijwel alle scholen volgen, schrijft precies voor
vinden. Vervolgens is iedereen allang blij dat de
raad. Denk aan ouders of personeelsleden die
wat er moet gebeuren als er evenveel of minder
mr geen vacatures meer telt. Klaar, maar in strijd
hun belang niet goed vertegenwoordigd zien of
kandidaten zijn dan zetels. Volg deze richtlijnen
met regels en afspraken.
kenners van de Wms die merken dat het regle-
en de mr werkt op een solide legitieme basis. H
Toch hoeven ‘illegale’ mr-leden niet direct
ment in strijd is met de wettelijke bepalingen.
22
info.mr
bevindingen • spreek af dat het overleg nu gewoon door kan gaan • wijs iemand aan die uitzoekt wanneer er weer verkiezingen mogelijk zijn
maart 2012
Komen directie of schoolbestuur en de medezeggenschapsraad er niet uit, dan kan een conflict worden voorgelegd aan de Landelijke Commissie Geschillen WMS. In elk nummer van info.mr publiceren we enkele interessante zaken.
Ouderlijk geruzie gaat aan mr voorbij Ergens in Nederland stinkt het naar financiële
hogerop. Bij de Landelijke Klachtencommissie
invloed heeft op de kwaliteit van het onderwijs
malversaties bij de oudervereniging van een
Onderwijs dient hij een klacht tegen de mr
en dat de mr zich hiermee helemaal niet hoeft
basisschool, vindt één ouder die hiertegen
in, onder omdat die zijn privacy zou hebben
te bemoeien. Wat de privacy betreft: aangezien
geruime tijd ten strijde trekt. Als de vader van vier
geschonden door de klacht met het bestuur van
de klager zowel de mr als de oudervereniging
kinderen geen gehoor vindt voor zijn klachten bij
de oudervereniging te bespreken.
bestookte met een bombardement van e-mails
het verenigingsbestuur, stapt hij met zijn klach-
De LKC ontkomt er niet aan deze te beoordelen,
zonder om vertrouwelijkheid te vragen vindt de
ten naar de medezeggenschapsraad. En wanneer
maar de mr hoeft zich in de verkorte procedure
LKC het begrijpelijk dat de twee de zaak samen
die na overleg met de oudervereniging oordeelt
niet uitgebreid te verdedigen. De commissie
bespraken.
dat er weinig aan de hand is, zoekt de man het
constateert zelf al dat het ouderlijk conflict geen
LKC 105144, 13-10-2011
Linksom of rechtsom, de sportklas moet er komen Wie kan er nog zonder sportklas, waarbij leerlin-
In de praktijk kiest de rector zijn eigen weg.
wint de sportklas. Volgens de commissie heeft de
gen extra uren draaien in de gymzaal en op het
Nog voor de evaluatie gereed is kondigt hij een
rector in redelijkheid alle belangen afgewogen en
veld? De rector van een scholengemeenschap zet
vervolg aan met uitbreiding naar het vmbo. De
mag hij het advies terzijde schuiven.
alles op alles om deze opleidingsvariant in te voe-
uren gaan ten koste van begeleiding, verzorging,
LGC WMS 105174, 25-1-2012
ren, maar stuit op weerstand bij de medezeggen-
muziek en techniek. Een negatief advies van de
schapsraad. Die wil alleen een proef en bepleit
mr blijft maandenlang onbeantwoord terwijl de
Naschrift: De AOb verbaast zich over dit geschil
meer variatie met extra profielen voor natuur en
sportieve stoomwals gewoon doorrijdt.
en de uitspraak. Het gaat hier niet om een ander
techniek in de vervolgfase. Bovendien mogen
Als er op verzoek van de mr dan toch een afwij-
lesrooster, maar om een aanpassing van het
de extra sporturen in havo en vwo niet ten koste
zende reactie op het advies ter tafel ligt, kan de
onderwijsaanbod. Dat hoort thuis in het school-
gaan van andere vakken.
raad naar de geschillencommissie. Maar ook daar
plan waarbij de mr instemmingsrecht heeft.
Geld mag fout taakbeleid niet recht praten De scholengemeenschap voor havo en vwo krijgt
daarvoor zet de school een streep door bijna
omweg heeft de werkgever namelijk iedereen
het om onduidelijke redenen allemaal niet meer
de helft van de individuele uren voor deskun-
een taakverzwaring opgelegd. De compensa-
voor elkaar. Banen, lestijden en de kwaliteit van
digheidsbevordering. Maar dan krijgen de vak-
tieregeling in de cao kan zo’n overtreding niet
het rooster zijn in gevaar, tenzij de werknemers
bonden lucht van deze overtreding van de cao.
permanent afkopen, vindt ook de kantonrechter:
een tandje bijzetten. Vlak voor de zomervakantie
IJlings trekt de sectordirecteur zijn besluit weer in,
de school heeft in strijd met de cao gehandeld.
kondigt de sectordirecteur een nieuw taakbeleid
althans gedeeltelijk: formeel geldt nu weer het
De rechter gaat slechts gedeeltelijk mee in de eis
op proef af, ook al is het overleg met de perso-
oude taakbeleid, maar de verzwaarde roosters
van de vakcentrales om kostenvergoeding voor
neelsgeleding in de deelraad nog niet voltooid.
en takenlijsten blijven in stand. Wel krijgen de
de tijd die de hele kwestie ze heeft gekost. Naast
In het najaar geeft diezelfde deelraad eerst
docenten hun ingeleverde uren voor deskundig-
de proceskosten is het schoolbestuur nog eens
mondeling akkoord, maar bij de formele instem-
heidsbevordering terug. Omdat ze daardoor te
15.000 euro kwijt.
mingsprocedure haalt het nieuwe taakbeleid
veel werken, keert de school 126.000 euro aan
Kantongerecht Assen, 312534, 6 december 2011
toch niet de eindstreep.
compensatie uit.
De proef is intussen wel volop aan de gang.
Eind goed, al goed, vindt de school, maar de
De volledige tekst van de uitspraken is
Leerkrachten zien hun taken verzwaard. In ‘ruil’
vakbonden stappen naar de rechter. Langs een
na te lezen op www.onderwijsgeschillen.nl
maart 2012
info.mr
23
Cursussen, conferenties en advies
Algemene Onderwijsbond
0900 463 62 62
Postbus 2875
[email protected]
3500 GW Utrecht
www.aobscholing.nl
Investeer in uw mr Volg dit schooljaar nog een cursus bij AOb Scholing Een goede raad helpt een onderwijsinstelling beter te functioneren; inspraak en overleg verbeteren immers de school, het beleid en het werkklimaat. Om als volwaardige mr te functioneren heb je dan ook kennis en ervaring nodig. Individueel en als collectief. Ontdek hoe je met AOb scholing het beste haalt uit medezeggenschap.
Open inschrijving of bij jou op school? De AOb biedt op vier plaatsen in Nederland cursussen met open inschrijving. Met meer dan 5 mr-leden een trainingsvraag? Onze trainers maken met jou het programma, afgestemd op jullie leerwensen. Wil je meer weten?
Voor het complete aanbod en inschrijving ga naar www.aobscholing.nl
Bel 0900 463 62 62 of mail ons:
[email protected]
Cursus uitgelicht
po
Cursus uitgelicht
vo
Verdieping medezeggenschap Wat?
Verdieping medezeggenschap Hoe?
In deze training verdiep je je kennis over de 3 pijlers uit de beleidsdriehoek: begroting, formatieplan en taakbeleid. Welke beleidskeuzes moet je maken, in welke volgorde, wat is het verband tussen de 3 pijlers. Na de cursus heb je kennis om deze materie in jouw school te beoordelen.
Je weet waar het over gaat, snapt de rol van de begroting, het formatieplan, het strategisch beleidsplan. Toch lukt het niet altijd om de keuzes die daarin zijn gemaakt effectief te beïnvloeden. Hoe doe je dat dan, die effectieve beïnvloeding, hoe organiseer je dat, welke vaardigheden zijn daarvoor nodig.
Of schrijf je in voor:
Of schrijf je in voor:
Verdieping Wat?
Verdieping Wat?
4 apr en 18 apr in Utrecht
3 apr en 17 apr in Utrecht
28 nov en 12 dec in Utrecht
Basis Medezeggenschap
Basis Medezeggenschap
10 apr en 24 apr in Utrecht
26 sep en 10 okt in Utrecht
Basis Medezeggenschap
Basis Medezeggenschap
25 sep en 9 okt in Utrecht
31 okt en 14 nov in Rotterdam
Basis Medezeggenschap
Basis Medezeggenschap
30 okt en 13 nov in Groningen
7 nov en 21 nov in Eindhoven
Basis Medezeggenschap
Verdieping Hoe?
29 nov en 13 dec in Rotterdam
7 nov en 21 nov in Utrecht
