1
Inleiding In 2009 heeft Zorgbelang Gelderland een aantal samenhangende programma’s van activiteiten uitgevoerd die gericht zijn op het bereiken van vraaggestuurde zorg- en welzijnsvoorzieningen. Zorgbelang Gelderland richtte zich in 2009 op de volgende programma’s:
• Informatie en klachtopvang • Kwaliteit en toegankelijkheid van zorg • Regionale en lokale participatie • Aandacht voor kwetsbare burgers • Vertrouwenspersoon, cliëntenparticipatie en belangenbehartiging Jeugdzorg • Dienstverlening aan de achterban In dit jaarverslag is een selectie opgenomen van een aantal projecten en ontwikkelingen die in het jaar 2009 bijzonder in de belangstelling hebben gestaan. Meer uitgebreide informatie over alle projecten van Zorgbelang Gelderland kunt u lezen in het officiële jaardocument 2009. Dit document is te downloaden via www.zorgbelanggelderland.nl, klik achtereenvolgens op ‘Uw documentatiecentrum’ → ‘Publicaties’. Voor de meest recente contactgegevens van onze aangesloten organisaties verwijzen wij u naar www.zorgbelanggelderland.nl, klik achtereenvolgens op ‘U bent’ → ‘Gelderse Zorgconsument’ → ‘Zoek een aangesloten patiënten/-consumentenorganisatie’. Wij hopen dat u na het lezen van dit jaarverslag een indruk hebt gekregen van de resultaten van een aantal van onze activiteiten in 2009!
dr. E.A.M.J. (Eric) Verkaar Directeur Zorgbelang Gelderland
2
3
Informatie en Klachtenopvang Gelderse burgers met vragen of klachten over zorg en welzijn kunnen terecht bij de afdeling Informatie en Klachtenopvang van Zorgbelang Gelderland. Daar krijgen ze onafhankelijke informatie, advies en ondersteuning. Het totaal aantal meldingen laat de afgelopen jaren een gestage groei zien. Van 1.403 in 2007 tot 1.587 in 2009; een stijging van ruim dertien procent. Het gaat hierbij om 328 vragen en 1.259 klachten.
Op basis van wat Gelderse burgers melden, signaleert Zorgbelang Gelderland knelpunten in de zorg. In 2009 zijn 38 signaleringsrapportages gemaakt. Bijvoorbeeld over zorginstellingen (thuiszorg, verzorgings- en verpleeghuizen), ziekenhuizen, huisartsenposten, de Wmo en instellingen waarvoor Zorgbelang Gelderland het enquêterecht uitvoert. De gegevens in de rapportages zijn in overlegsituaties en in contacten met de media gebruikt als onderbouwing van knelpunten en misstanden in de zorgverlening. Meer specifieke informatie hierover is te vinden in het jaarbericht 2009 van de afdeling Informatie en Klachtenopvang, dat te downloaden is via www.zorgbelanggelderland.nl.
Jaarverslag 2009
De afdeling Informatie en Klachtenopvang van Zorgbelang Gelderland is op werkdagen bereikbaar van 9.00 tot 16.30 uur. Vragen stellen of klachten melden kan ook via de website www.zorgbelanggelderland.nl of per e-mail:
[email protected].
Zorgbelang Gelderland
1
E-panel Zorgbelang Gelderland Op 31 december 2009 heeft het E-panel van Zorgbelang Gelderland 561 deelnemers. Er zijn in 2009 acht enquêtes gehouden over de volgende onderwerpen: • AWBZ zorg (landelijke meldactie) • Patiëntenrechten (landelijke meldactie) • Financiële crisis en de zorg • Klachtenopvang • Elektronisch Patiëntendossier • AWBZ zorg (landelijke meldactie) • Huisartsenzorg (landelijke meldactie) • Medicijnverstrekking Over de uitkomsten van de enquêtes zijn de panelleden geïnformeerd via nieuwsbrieven en persberichten.
Landelijke campagne Zorgbelangorganisaties over patiëntenrechten In het voorjaar van 2009 realiseerde Zorgbelang Gelderland samen met diverse andere Zorgbelangorganisaties het project Patiëntenrechten. Dit project haakt aan bij de Europese Dag van de Rechten van de Patiënt en de ontwikkelingen rondom de totstandkoming van een nieuwe Wet cliëntenrechten zorg. Door het hele land werden zeven regionale debatten gehouden waaraan ongeveer 650 zorggebruikers en zorgverleners deelnamen. Ook werd een landelijke enquête geïnitieerd die ruim 3.400 mensen invulden.
Op 18 april, de Europese Dag van de Rechten van de Patiënt, werd het project afgesloten met een indrukwekkend debat in de Rode Hoed in Amsterdam onder leiding van Rob Oudkerk en de presentatie van het manifest ‘Patiëntenrechten. Ons een Zorg?’
‘Patiëntenrechten. Ons een zorg?’ De uitkomsten van de regionale debatten en de landelijke enquête zijn gebundeld in het manifest ‘Patiëntenrechten. Ons een zorg?’ Daarin zijn namens zorggebruikers en zorgverleners negen wensen geformuleerd voor de nieuwe Wet cliëntenrechten zorg. Zo wordt bijvoorbeeld van groot belang gevonden dat er een wettelijk recht op compensatie bij fouten en schade komt en dat klachtenopvang en klachtenbeoordeling onafhankelijk van zorgaanbieders plaatsvinden. Het manifest is te downloaden via www. zorgbelang-nederland.nl.
Europees debat over patiëntenrechten Zorgbelang Gelderland was op 22 april 2009 aanwezig bij het debat over patiëntenrechten in Straatsburg. Het debat werd bijgewoond door de Eurocommissaris van de Gezondheids zorg, enkele Europarlementsleden en patiënten vertegenwoordigers uit meer dan vijftien Europese landen. Een medewerker van Zorgbelang Gelderland hield een presentatie over de Nederlandse activiteiten rondom de Europese Dag van de Rechten van de Patiënt en de ontwikkelingen rondom de grensoverschrijdende gezondheidszorg.
Maatschappelijke discussie Vooruitlopend op het wetsvoorstel over patiëntenrechten dat in de loop van 2010 in de Tweede Kamer gepresenteerd wordt, wilden de Zorgbelangorganisaties een maatschappelijke discussie aanzwengelen over welke patiëntenrechten wettelijk moeten worden vastgelegd. Tijdens de zeven regionale debatten konden zorggebruikers en zorgverleners met behulp van stemkastjes bepalen welke rechten ze belangrijk vinden en welke minder. De stemmingen en discussierondes werden ingeleid door minidocumentaires die door Zorgbelang Gelderland voor dit project gemaakt waren.
Veel belangstelling regionaal debat in Nijmegen Zorgbelang Gelderland organiseerde op 24 maart 2009 in samenwerking met UMC St Radboud een regionaal debat over patiëntenrechten. Ongeveer 120 zorggebruikers en zorgverleners kwamen naar debatcentrum Lux en veel aanwezigen maakten van de gelegenheid gebruik om mee te discussiëren. Het debat werd becommentarieerd door Huub Wollersheim, hoofd bureau Kwaliteit van Zorg van UMC St. Radboud en Eric Verkaar, directeur van Zorgbelang Gelderland.
4
5
Toegankelijkheid en kwaliteit van zorg Verbetering toegankelijkheid en effectiviteit eerstelijnszorg voor GGz-cliënten Uit gegevens van de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) blijkt dat in Nederland de komende jaren een relatief sterke toename van het aantal psychische problemen verwacht wordt. Het Ministerie van VWS heeft per 1 januari 2006 gelden beschikbaar gesteld ter versterking en ondersteuning van de eerstelijns zorg GGz. Sindsdien zijn initiatieven in gang gezet om deze zorg toegankelijker te maken en om projecten uit te voeren die gericht zijn op verbetering van de samenwerking binnen en de kwaliteit van de eerstelijns zorg GGz.
Er bestaat het vermoeden van ‘onderconsumptie’ van GGz-zorg. Onbekend is echter of dit komt omdat mensen zelf hun problemen onvoldoende herkennen of omdat mensen de weg naar de zorg niet kunnen vinden. Zorgbelangorganisaties uit Gelderland, Amsterdam, Utrecht, Flevoland en de Gooi en Vechtstreek hebben in 2009 in het Agis werkgebied onderzocht wat de ervaringen van cliënten zijn met het aanbod en de structuur van GGz-zorg en waar de ‘onderconsumptie’ mee te maken heeft.
Jaarverslag 2009
Honderd GGz-cliënten aan het woord Tijdens het onderzoek, dat werd gefinancierd door zorgverzekeraar Agis, kwamen naast circa tachtig hulpverleners en cliëntondersteuners ruim honderd GGz-cliënten aan het woord.
Zorgbelang Gelderland
2
Wat maken mensen mee wanneer ze voor het eerst naar hun huisarts gaan wanneer ze problemen ervaren? Welke knelpunten komen ze tegen en hoe kan het toch dat mensen nog te vaak niet worden geholpen bij hun problemen of op een plek terecht komen die niet bij hen past? De volgende thema’s werden besproken: Preventie • Toegang tot voldoende en adequaat zorgaanbod • Vraagverheldering • Informatie • Medicatie • Verwijzing • Communicatie met de patiënt (en direct betrokkenen) • Nazorg Ervaringen en aanbevelingen De resultaten van het onderzoek zijn neergelegd in het rapport ‘Zoekend in de eerste lijn. Verbetering van de toegankelijkheid en effectiviteit van de eerstelijnszorg voor GGz-cliënten.’ In het rapport worden aanbevelingen gedaan aan huisartsen, GGz-aanbieders, zorgverzekeraars en zorgvragersorganisaties. Vergroten GGz-deskundigheid en -kennis Het onderzoeksrapport is op 5 november 2009 tijdens een officiële bijeenkomst in Amersfoort uitgereikt aan zorgverzekeraar Agis. Ook theatergroep De firma Zorgbehang was hierbij aanwezig om de bevindingen uit het onderzoek te onderstrepen met ‘ervaringssterk theater’.
Tijdens de bijeenkomst is gediscussieerd met diverse zorginkoopteams over wat Agis kan of moet doen met de inbreng vanuit cliëntenperspectief binnen het eigen inkoopbeleid. De aanbevelingen uit het onderzoek ‘Zoekend in de eerste lijn’ worden opgenomen in de werkplannen van Agis voor 2010-2011.
Uitkomsten onderzoek ‘Zoekend in de eerste lijn’ Bewustwording essentieel Om te realiseren dat iedereen die het nodig heeft een beroep kan doen op GGz-zorg, moet deze laagdrempelig en toegankelijk zijn, zo zeggen cliënten, cliëntondersteuners en hulpverleners. Om mensen met psychische problemen te kunnen helpen, moeten ze eerst zelf doorhebben dat ze hulp kunnen inschakelen en op welke manier dit kan. Naast bewustwording van de cliënten zelf en het doorbreken van het taboe dat op de GGz rust, is bewustwording van huisartsen over het belang van vroege (h)erkenning van psychosociale problemen essentieel. Problematiek juist diagnosticeren en de tijd nemen Problemen worden vaak het eerst gemeld bij de huisarts. Als huisartsen het voorwerk goed doen, en de zorgvrager op de juiste plaats komt, heeft de daaropvolgende behandeling meer kans van slagen. ‘’Ik ben overgestapt naar een andere huisarts, maar volgens mij begrijpt ze mijn situatie niet. Ik kreeg bij haar een intake gesprek en vertelde dat ik worstel met depressies. De huisarts zei dat ik er niet depressief uitzag.’’ Naast deskundigheid is tijd een belangrijke factor Bij het vermoeden van psychosomatische klachten zou een consult van een half uur de standaard moeten zijn. Samenwerken en ‘op maat’ begeleiden bij verwijzing en nazorg Samenwerking bij verwijzing en nazorg is een andere belangrijke sleutel wanneer het gaat om het leveren van goede GGz-zorg. Er is nog onvoldoende eenduidigheid in dossiervorming en overdracht waardoor niet duidelijk is op welke (na)zorg cliënten kunnen rekenen. ’Dat je ook begeleiding krijgt na je opname, dus dat niet alleen de symptomen worden bestreden. Na de behandeling voor mijn psychose werd ik ‘losgelaten’ zonder therapie. Dat was niet goed.’’ De groep zorgvragers die een behandeling in een tweedelijns GGz-instelling heeft afgerond, wil niet tussen wal en schip belanden. Vaak is onduidelijk wie de verantwoordelijkheid heeft voor deze cliënten (ook omdat financiering voor nazorgtrajecten uit verschillende potjes komt). Voor behandelaars is dit misschien complex, voor cliënten is het ronduit zorgelijk wanneer zij niet weten waar ze terecht kunnen en letterlijk voelen dat ze in een zwart gat vallen. Dit wil overigens niet zeggen dat cliënten daar zelf geen verantwoordelijkheid voor willen dragen: hulp en structuur om ze daarbij te helpen is echter wel een voorwaarde.
6
7
Deze werkplannen zijn specifiek gericht op gesignaleerde knelpunten tijdens het onderzoek. Zo gaat Agis de komende jaren samen met de Zorgbelangorganisaties investeren in het vergroten van de GGz-deskundigheid en GGz-kennis van de huisarts en de andere zorgverleners die werkzaam zijn in de eerste lijn. Ook zal Agis zich richten op een nauwere aansluiting tussen het tweedelijns behandelaanbod inzake de verwijzing en nazorg.
Zorgbelang Gelderland
Jaarverslag 2009
Verdere samenwerking met Agis in 2010 In 2009 is de samenwerkingsovereenkomst met Agis voor onbepaalde tijd verlengd. Samen met Cliëntenbelang Utrecht maakt Zorgbelang Gelderland zich sterk voor de coördinatie van deze samenwerkingsovereenkomst. Afgesproken is dat in 2010 met Agis wordt samengewerkt op de onderwerpen GGz, ziekenhuiszorg, signalering en bemiddeling en het adviseren van de zorginkoopteams teams van Agis over hoe cliënten te betrekken bij de zorginkoop.
Palliatieve zorg aan allochtonen Zorgbelang Gelderland heeft in 2009 het project ‘Palliatieve zorg aan allochtonen‘ uitgevoerd. Op basis van literatuurstudie en interviews met allochtonen en zorgaanbieders is informatiemateriaal ontwikkeld over palliatieve zorg voor de doelgroep allochtonen. Dit moet er toe leiden dat allochtonen en zorgaanbieders elkaar beter weten te vinden en dat allochtonen gemakkelijker toegang krijgen tot palliatieve zorg. Momenteel gaan veel oudere allochtone patiënten die ongeneeslijk ziek zijn naar het land van herkomst om daar te sterven. Gebruik maken van palliatieve zorg in Nederland is voor deze groep nauwelijks aan de orde. Voor de tweede generatie geldt echter dat zij in de komende jaren een toenemend beroep zullen doen op zorg. Door de individualisering in Nederland en de druk om gezin, werk en familie te combineren, wordt het steeds lastiger om mantelzorgondersteuning te krijgen binnen de eigen familie in Nederland. Zeker wanneer er sprake is van ongeneeslijk ziek zijn en er intensieve ondersteuning nodig is, zal er vaker gebruik worden gemaakt van palliatieve zorg in Nederland. Palliatieve zorg onbekend Veel allochtonen weten niet wat palliatieve zorg is. Het is belangrijk voor de patiënt en zijn/haar familie om te weten dat palliatieve zorg verder gaat dan medische zorg. Naast voorlichting is het minstens even belangrijk dat betrokkenen zich ervan bewust zijn dat palliatieve zorg ook ‘praten’ met de patiënt en de familie over angst, verdriet en de rol van het geloof inhoudt. Publicatie voor hulpverleners Om ook kwalitatief goede zorg te kunnen leveren aan patiënten van niet-westerse culturen, is het van belang dat hulpverleners kennis hebben van behoeften, wensen en normen en waarden van nietwesterse culturen. Hoe gaat men in andere culturen bijvoorbeeld om met ziekte en dood?
In de publicatie ‘Palliatieve zorg aan allochtonen’ die Zorgbelang Gelderland in januari 2009 uitbracht, worden aanbevelingen aan hulpverleners gedaan op het gebied van communicatie, voorlichting en informatievoorziening aan (familieleden van) allochtonen. In de publicatie zijn ook ‘goede voorbeelden’ opgenomen die Zorgbelang Gelderland de afgelopen jaren is tegengekomen op het gebied van palliatieve zorg aan allochtonen. Foldermateriaal ‘Zorgen voor ernstig zieke familieleden in Nederland?!’ De folder ‘Zorgen voor ernstig zieke familieleden in Nederland?!’ is ontwikkeld voor allochtonen die hebben gehoord dat iemand uit hun familie- of kennissenkring ernstig ziek is en niet meer zal genezen. De folder bevat informatie die kan helpen zoveel mogelijk voor de patiënt te betekenen. Bij zorg en ondersteuning in de laatste fase van iemands leven zijn waarden en cultuur prominenter aanwezig. Zorg die aansluit bij de belevingswereld van mensen is dan extra belangrijk. Deze folder is ook in het Turks en Arabisch gedrukt.
Herfstcollege Op 12 oktober 2009 is ter afsluiting van het project ‘Palliatieve zorg aan Allochtonen’ een Herfstcollege gehouden in het Auditorium van Ziekenhuis Rijnstate. Twee sprekers hielden een presentatie. Nurhayat Ozturk, van Zorgbelang Gelderland, vertelde hoe vanuit het islamitisch geloof en vanuit de cultuur omgegaan wordt met ziekte en slechtnieuws-gesprekken. Maria van den Muisenbergh, huisarts en ervaringsdeskundige op het gebied van asielzoekers, ging in op de belemmeringen die Nederlandse ‘witte’ hulpverleners zoal tegen komen in hun communicatie en hulp aan allochtone patiënten en hun familie in de palliatieve fase. Gemêleerd publiek Het publiek was zeer divers; zowel achterbanleden van Zorgbelang Gelderland als huisartsen, verpleegkundigen en vrijwilligers van het landelijk steunpunt Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) waren aanwezig. Gezien de levendige interactie tijdens de presentaties en de afname van de publicatie voor hulpverleners en de folders voor familieleden, kan geconcludeerd worden dat het project ‘Palliatieve zorg aan allochtonen’ voorziet in een grote behoefte bij mensen die betrokken zijn bij palliatieve zorg.
8
9
Regionale en lokale participatie Ondersteuning op maat voor Gelderse gemeenten Sinds 1 januari 2009 biedt Zorgbelang Gelderland elke gemeente een standaardpakket aan ter ondersteuning van lokale participatie. In 2009 bestond dit ondersteuningsaanbod, van in totaal 35 uur per gemeente, uit de volgende onderdelen: • Deskundigheidsbevordering • Bevragen van specifieke doelgroepen • Positiebepaling van de Wmo-raad Hierbij was er de mogelijkheid om een keuze te maken uit de verschillende onderdelen. Ook kon men, afhankelijk van de lokale wensen en behoeftes, voor een geheel andersoortige ondersteuning kiezen, zoals bijvoorbeeld het voorbereiden van een themabijeenkomst.
Met alle gemeenten en/of Wmo-raden in Gelderland is in 2009 door medewerkers van Zorgbelang Gelderland contact gelegd. In Gelderland gaat het om 55 gemeenten (Rheden en Rozendaal werken samen in het kader van de Wmo). Aan 32 gemeenten en/of Wmo-raden heeft Zorgbelang Gelderland uiteindelijk ondersteuning geboden.
Jaarverslag 2009
Welke ondersteuning? Veelal bestond de ondersteuning van Zorgbelang Gelderland in 2009 uit scholingsbijeenkomsten voor Wmo-raden. Tijdens deze bijeenkomsten werden verschillende onderwerpen behandeld.
Zorgbelang Gelderland
3
De top drie van onderwerpen waar in 2009 het meeste behoefte aan was: • Achterbanraadpleging • Samenwerking • Wensen en behoeften van GGz-cliënten Achterbanraadpleging Leden van Wmo-raden werken hard en vol enthousiasme aan hun opdrachten. Graag komen ze in contact met de mensen voor wie ze het allemaal doen, de zogenaamde Wmo-klanten. De Wmo-leden vinden het belangrijk om te weten wat hun wensen en behoeften zijn. Door met elkaar in contact te staan, wordt achterhaald wat het daadwerkelijke effect is van het Wmo-beleid.
Samenwerking Tijdens regiobijeenkomsten is regelmatig aandacht besteed aan samenwerking. Soms ging het daarbij over de samenwerking binnen een Wmo-raad of over de samenwerking met bijvoorbeeld de gemeente. Een Wmo-raad bestaat uit een groep mensen die op vele manieren betrokken is bij de Wmo en de gemeente. Vanuit een gemêleerd gezelschap is het nog niet zo eenvoudig om een hecht en goed samenwerkend team te worden. Verder was er aandacht voor de visie en de rol van de Wmoraad in het ‘Wmo-spel’ tussen gemeente, politiek, aanbieders van zorg- en welzijnsdiensten, en lokale gehandicapten-, ouderen-, en patiëntenorganisaties. Wensen en behoeften van GGz-cliënten Mensen met een psychische beperking zijn voor veel gemeenten en Wmo-raden nog onzichtbaar. Terwijl onderzoek juist uitwijst dat het om een grote groep gaat. Ongeveer vier procent van de bevolking kampt met ernstige tot zeer ernstige psychische of psychiatrische problematiek. In centrumgemeenten zijn er voorzieningen voor deze doelgroep, maar wat zijn de wensen en behoeften van deze doelgroep in een doorsnee gemeente? Zorgbelang Gelderland gebruikt verschillende methoden om dit onder de aandacht te brengen van gemeenten en Wmoraden.
Het blijkt echter niet altijd even helder wie deze Wmo-klanten zijn. In (bijna) elke gemeente wonen mensen met een verstandelijke beperking, mantelzorgers, dak- en thuislozen, allochtone zorgvragers, jongeren en ouders die van de Centra voor Jeugd en Gezin gebruik gaan maken.
Andere onderwerpen Er zijn meer onderwerpen aan bod gekomen tijdens de bijeenkomsten met Wmo-raden. Zo hebben medewerkers van Zorgbelang Gelderland informatie gegeven over de Pakketmaatregelen AWBZ, de Wmo in het algemeen, de Wmo-beleidsplannen, de monitoring van Wmo-beleid en hoe men zich als Wmo-raad kan laten horen in het kader van de gemeentelijke verkiezingen.
Op tal van manieren kunnen de gemeenten en of Wmo-raden door Zorgbelang Gelderland ondersteund worden om de stem van deze burgers te laten horen. Zo helpen medewerkers van Zorgbelang Gelderland bij het organiseren en uitvoeren van bijvoorbeeld bijeenkomsten voor een specifieke doelgroep, zoals mantelzorgers of mensen met een verstandelijke beperking.
Waardering en vervolg In 2009 is het aanbod van Zorgbelang Gelderland aan gemeenten gefinancierd door de provincie Gelderland. Uit de eerste evaluatie blijkt dat veel gemeenten en Wmo-raden positief gestemd zijn over de door Zorgbelang Gelderland geboden ondersteuning. De waardering scoorde in 2009 gemiddeld een 7,9.
Ook in 2010 kan er, dankzij de financiële ondersteuning van de provincie Gelderland, een vergelijkbaar aanbod worden gedaan aan gemeenten. Vergelijk gemeenten Op de website www.zorgbelanggelderland.nl, bij ‘Vergelijk gemeenten’, is informatie over beleid en uitvoering van de Wmo van de Gelderse gemeenten te vinden. Zorgbelang Gelderland is actief in de regio. In zeven Gelderse regio’s werken gemeenten, Wmo-raden en belangenbehartigers samen. Voor elke regio heeft Zorgbelang Gelderland een regionaal programma ontwikkeld voor ondersteuning van de belangenbehartigers, samen met haar achterban. Het gaat om de volgende regio’s: Achterhoek, Gelderse Vallei, Noordwest Veluwe, Apeldoorn, Arnhem, Nijmegen en Rivierenland.
Lokaal Centraal Stand van zaken Wmo-beleid vastgelegd in BorgDocs Met de komst van de Wmo is cliëntenparticipatie op lokaal niveau steeds belangrijker geworden. Om een extra impuls te geven aan die lokale cliëntenparticipatie hebben alle Zorgbelangorganisaties tijdelijk extra geld gekregen van het ministerie van VWS. Onder de noemer ‘Lokaal Centraal’ zijn in 2009 diverse activiteiten uitgevoerd om de vele doelgroepen betrokken te krijgen bij het lokale beleid, de lokale belangenbehartigers extra toe te rusten én zijn er adviezen op maat aan de gemeente gegeven.
10
11
Per gemeente is in 2009 een soort ‘stand van zaken’ dossier opgebouwd, het zogenaamde ‘BorgDoc’. Dit wordt in 2010 aan alle gemeenten overhandigd en bestaat uit: • een prognose van de demografische gegevens van iedere gemeente tot 2030; • een analyse van het Wmo-beleidsplan van elke gemeente, aan de hand van vier items vanuit cliëntperspectief; • de uitkomsten van de zelfevaluatie van de Wmo-raden; • een scan van de Wmo-raad in de gemeente; • een overzicht en verantwoording van de activiteiten van Zorgbelang Gelderland; • gouden tips voor Wmo-raden; • aanbevelingen voor Wmo-beleid. Wat betreft de demografische gegevens is het opvallend dat met name de groep dementerenden enorm zal toenemen, evenals de mensen met lichamelijke en zintuiglijke beperkingen.
Jaarverslag 2009
Algemene analyse Voor de gemeenten die geen Wmo-raad hebben is een analyse van de scans van alle Gelderse gemeenten gemaakt. Daaruit blijkt onder andere dat in 2009 in Gelderland 38 gemeenten een Wmo-raad hebben. De raden vergaderen gemiddeld tien keer per jaar en het gemiddelde budget waarover een Wmo-raad beschikt is € 9.325,-.
Enkele Wmo-publicaties van Zorgbelang Gelderland in 2009 Indicatiestelling Wmo-voorzieningen Medio 2009 is de Handleiding ‘Indicatiestelling Wmo-voorzieningen’ uitgebracht. Het is een praktische handleiding die in de eerste plaats is geschreven voor gebruikers van Wmo-voorzieningen die te maken krijgen met een indicatiestelling. Daarnaast is de handleiding te gebruiken door belangenbehartigers, waaronder Wmo-raadsleden. Voor hen zijn nuttige tips en aandachtspunten opgenomen die zij kunnen gebruiken als ze in gesprek gaan met de gemeente over het onderwerp indicatiestelling. Sociale cohesie In maart 2009 is een notitie verschenen rondom het thema ‘Sociale cohesie’. Aan de hand van tips en voorbeelden wordt duidelijk gemaakt op welke wijze mensen met een beperking betrokken kunnen worden bij prestatieveld 1 van de Wmo: ‘Het bevorderen van sociale samenhang en leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten’. Aanbesteding van huishoudelijke hulp binnen de Wmo Elke Wmo-raad krijgt vroeg of laat te maken met de aanbestedingsprocedure voor huishoudelijke verzorging. Veel raadsleden vinden de materie lastig en de procedure niet transparant. Zorgbelang Gelderland heeft in samenwerking met leden van haar achterban de notitie ‘Aanbesteding van huishoudelijke hulp binnen de Wmo’ geschreven. Deze handleiding is bedoeld om belangenbehartigers te informeren en te ondersteunen bij hun taak.
Zorgbelang Gelderland
Handleiding Indicatiestelling Wmo-voorzieningen
voor gebruikers van Wmo-voorzieningen en degenen die hun belangen behartigen
Wij horen erbij! In gesprek met mensen met een verstandelijke beperking over meedoen in de samenleving
Wij horen erbij! In gesprek met mensen met een verstandelijke beperking over meedoen in de samenleving Mensen met een verstandelijke beperking hebben recht op een goede plek in de samenleving. Wat zijn hun wensen? Welke knelpunten komen zij tegen? Wat hebben zij nodig? Zorgbelang Gelderland organiseerde samen met andere organisaties zes bijeenkomsten met en voor mensen met een verstandelijke beperking. Om te praten over wat er nodig is om mee te doen. In het boekje ‘Wij horen erbij!’ wordt verslag gedaan van deze bijeenkomsten, met de volgende thema’s: Hoe praat ik mee in Harderwijk? Hoe wil je wonen in Arnhem? Vervoer in Ede Kiezen in Elburg Hoe kijk je naar mij in Doetinchem? Verliefd zijn in Nijmegen Zorgbelang Gelderland wil de wensen en knelpunten van mensen onder de aandacht brengen bij gemeenten en andere organisaties. Zij moeten er voor zorgen dat mensen echt kunnen meedoen.
Kostbaarnieuws.nl Krant en website over armoede
Veelzijdige Armoedeproblematiek In de Armoedekrant komen veel facetten van de armoedeproblematiek aan de orde. Zo wordt onder andere aandacht besteed aan het functioneren van de voedselbank en geven zeven wethouders een reactie op deze voorziening. De specifieke kwetsbaarheid van mensen met een GGz-achtergrond en mensen die moeten leven van een uitkering van de sociale dienst, wordt door twee belangenbehartigers belicht. Er is ook aandacht voor diverse politieke standpunten, hoe de schuldhulpverlening in Nederland werkt en de financiële problemen van gepensioneerde buitenlandse werknemers. Er zijn meerdere verhalen te lezen over lokale initiatieven die iets proberen te doen aan armoede. Verder zijn er goedkope recepten opgenomen en is er een lijst met websites toegevoegd die over het onderwerp armoede gaan. Gevaar voor uitsluiting groot Directeur Eric Verkaar van Zorgbelang Gelderland vraagt in de Armoedekrant aandacht voor de extra kosten die ziekte en beperking met zich meebrengen. Ook wijst hij op het gevaar van uitsluiting dat vaak met armoede samengaat. Hij plaatst het thema armoede daarmee op de Wmo-agenda van de gemeenten. In de Wet maatschappelijke ondersteuning draait alles immers om participatie –meedoen– en armoede bedreigt dat heel sterk.
In mei 2009 bracht Zorgbelang Gelderland de Armoedekrant van Gelderland uit. De zestien pagina’s tellende Armoedekrant op tabloidformaat is verspreid naar alle gemeenten in de provincie Gelderland en naar organisaties die zich met armoede bezighouden zoals voedselbanken, kerkelijke organisaties, welzijnsinstellingen en Wmo-raden. Breed ervaringsnetwerk Tegelijkertijd met de papieren variant is er een website met discussieforum geopend. Mensen die met armoede te maken hebben en zij die er iets aan willen doen, kunnen op www.kostbaarnieuws.nl de krant ook digitaal lezen, artikelen doorsturen en printen. Het discussieforum nodigt uit om commentaar te leveren op de inhoud van de krant en biedt gelegenheid om lokale of regionale initiatieven te publiceren.
Met de Armoedekrant op papier en op het internet startte Zorgbelang Gelderland een breed ervaringsnetwerk. Gemeenten en maatschappelijke organisaties kunnen in dit netwerk hun eigen aanpak in de etalage zetten en van commentaar laten voorzien door anderen. Dit alles vanuit de gedachte dat er inspiratie te halen valt bij elkaar.
12
13
Aandacht voor kwetsbare burgers Mezzo en Zorgbelang Gelderland maken zich samen sterk voor mantelzorgers Zorgbelang Gelderland en Mezzo, de landelijke vereniging voor mantelzorgers en vrijwilligerszorg, bereidden eind 2009 een partnerovereenkomst voor. Deze overeenkomst wordt op 14 januari 2010 door de directeuren van beide organisaties ondertekend.
Jaarverslag 2009
Onder het motto ‘Samen sta je sterker’ bundelen beide organisaties hun krachten voor effectieve belangenbehartiging en ondersteuning van mantelzorgers in de provincie Gelderland. De samenwerking moet ook leiden tot duidelijkheid over wat de vele partijen die zich in Gelderland met mantelzorg bezighouden van elkaar kunnen verwachten en wie waarop een beroep kan doen. Mezzo en Zorgbelang Gelderland gaan daartoe gebruik maken van elkaars netwerken, informatie en signalen uitwisselen en gezamenlijk specifieke mantelzorgthema’s oppakken.
Zorgbelang Gelderland
4
De verbindende factor: Gelders Platform Belangenbehartiging Mantelzorg Zorgbelang Gelderland ondersteunt het Gelders Platform Belangenbehartiging Mantelzorg. In het platform zitten (vertegenwoordigers van) mantelzorgers uit heel Gelderland. Zij komen op voor de belangen van mantelzorgers in Gelderland en ondersteunen Wmo-raden. Ieder platformlid brengt zijn/haar eigen ervaringsdeskundigheid mee. Zo is er bijvoorbeeld iemand die over specifieke kennis beschikt op het gebied van mantelzorg aan GGz-cliënten. Zorgbelang Gelderland gaat de expertise van Mezzo gebruiken om het Gelders Platform Belangenbehartiging Mantelzorg nog krachtiger te maken. Mezzo kan via de aangesloten organisaties van Zorgbelang Gelderland de stem van de mantelzorgers nog beter laten doorklinken. Doordat het Gelderse Platform de verbindende schakel is tussen Zorgbelang Gelderland en Mezzo, kunnen ook lokale belangenorganisaties van mantelzorgers en mantelzorgvertegenwoordigers in Wmo-raden via het platform ondersteuning ontvangen van Mezzo. Op deze manier ontstaat een open verbinding tussen de lokale, regionale en provinciale niveaus van belangenbehartiging in Gelderland.
Steunpunt Interculturalisatie Zorg en Welzijn Vanaf 1 mei 2009 is het steunpunt Interculturalisatie Zorg en Welzijn onderdeel geworden van Zorgbelang Gelderland. Het steunpunt heeft als doel te zorgen voor een verbetering van zorg en welzijnsdienstverlening aan allochtone zorgvragers. Binnen het steunpunt Interculturalisatie Zorg en Welzijn stuurt een medewerker van Zorgbelang Gelderland een pool van zestien voorlichtsters aan die zich bezighoudt met gezondheidsvoorlichting, opvoedingsondersteuning en thuisgeweld. Het steunpunt levert ook bijdrages aan palliatieve zorg en ziekenhuiszorg. Medio 2009 is een begin gemaakt met de projecten ‘Interculturalisatie aangesloten organisaties’ en ‘Versterking belangenbehartiging allochtone zorgvragers met een verstandelijke beperking’. Samenwerking met Elan Zorgbelang Gelderland startte intensieve belangenbehartiging voor en door allochtonen en bewustwording van de gevolgen van een verkleurende samenleving op de manier van werken bij organisaties en instellingen. Hierbij wordt samengewerkt met onder andere Expertisecentrum voor integratie, participatie en emancipatie Elan. Met Elan is afgesproken dat Zorgbelang het pad baant bij instellingen en instanties en verwijst naar de producten die Elan wat dit onderwerp betreft in huis heeft (Full Service pakket Diversiteit). In 2010 zal het steunpunt zich verder ontwikkelen en haar activiteiten uitbreiden.
Kwartiermakersfestival Arnhem In de week van 14 tot en met 20 september 2009 is de eerste editie van het Kwartiermakersfestival in Arnhem gehouden. Zorgbelang Gelderland was mede-initiatiefnemer en coördineerde dit evenement. Duizenden mensen kwamen tijdens de festivalweek naar het Posttheater en diverse andere locaties in de stad om tientallen voorstellingen, exposities, lezingen, films en workshops bij te wonen. Tijdens het bruisende, veelzijdige programma met als thema ‘Gewoon Doen’, toonden honderden artiesten en kunstenaars, met en zonder beperking, met veel enthousiasme en creativiteit hun talenten aan het grote publiek. Er is veel inzet gepleegd om het festival onder de aandacht van het grote publiek en de beoogde doelgroepen te brengen. Zo is er voor het Kwartiermakersfestival een huisstijl ontworpen en de website www.kwartiermakersfestivalarnhem.nl. Er verscheen een speciale Kwartiermakerskrant als bijlage bij de Arnhemse Koerier, met een oplage van 115.000 exemplaren. Naast informatie over het programma werden hierin ook de achtergronden van het festival belicht. De media is intensief benaderd via persberichten met fotomateriaal en dit heeft tot veel publiciteit geleid.
14
15
Er zijn 5.000 flyers en 200 affiches verspreid met als doel de workshops en de website onder de aandacht te brengen.
Waarom een Kwartiermakersfestival? ‘Kwartier maken’ is van oorsprong een term uit het leger. Voordat een eenheid uitgezonden wordt naar het buitenland, brengen zogeheten kwartiermakers alles in gereedheid om een adequaat verblijf mogelijk te maken. In bredere zin wil de term ‘kwartier maken’ zeggen: ruimte maken voor de ander. Dit begrip is ook binnen de Geestelijke Gezondheidszorg geïntroduceerd en dit heeft landelijk geleid tot Kwartiermakersfestivals in verschillende steden en regio’s.
Koken zonder Poen Tijdens een feestelijke evaluatiebijeenkomst op 3 december 2009bij Dagactiviteiten Centrum Singel 31 van de Gelderse Roos, werd onder andere het eerste exemplaar van het kookboek ‘Koken zonder Poen’ uitgereikt aan wethouder Barth van Eeten van de gemeente Arnhem. Hierbij waren ruim 150 mensen aanwezig. Koken zonder poen is een herinneringsgeschenk voor alle deelnemers aan het festival en cliënten van de organiserende instellingen. Het boek is samengesteld uit low budget recepten van Arnhemmers uit verschillende culturen.
Jaarverslag 2009
Het Kwartiermakersfestival Arnhem 2009 is een gezamenlijk initiatief van Zorgbelang Gelderland, Stichting Rijnstad, Iriszorg, De Gelderse Roos, RIBW Arnhem & Veluwe Vallei en Programma Lokale Versterking GGz Wmo. Het festival kenmerkt zich door een unieke vorm van samenwerking met het Posttheater, Stichting Wijken voor Kunst, Focus Filmtheater Arnhem, het Kunstbedrijf, Boekhandel Selexyz Dekker v.d. Vegt, Stichting Beleven, Creatieve Expressie, De Arnhemse Koerier en Mode met een Missie.
Elk jaar worden onder andere jongeren, (groot) ouders en collega’s in de gelegenheid gesteld om iemand die zich extra heeft ingezet voor het verbeteren van de positie van cliënten in de jeugdzorg voor te dragen voor deze Award. Uit de ruim veertig voorgedragen kandidaten in 2009 nomineerde een deskundige jury, bestaande uit onder andere jongeren en ouders, drie personen voor de prijs voor professionals en één voor de categorie vrijwilligers.
Minister Rouvoet reikt JeugdZorg Award 2009 uit tijdens Week van de Jeugdzorg
Over mensen met een psychische beperking en ook andere kwetsbare groepen zoals daklozen en allochtonen, bestaan veel misverstanden en vooroordelen. Ze hebben vaak te maken met een groot sociaal isolement. Het Kwartiermakersfestival mensen met een kwetsbaarheid ondersteunen, hun re-integratie bevorderen en tevens het isolement van (ex) cliënten doorbreken door te werken aan een meer positieve beeldvorming in de samenleving.
Zorgbelang Gelderland
Productieve samenwerking
De Gelderse Jeugdzorg Award is een initiatief van de provincie Gelderland in samenwerking met Zorgbelang Gelderland.
Op woensdag 18 november 2009 is voor de derde keer in haar geschiedenis de Gelderse JeugdZorg Award uitgereikt. Meer dan tweehonderd jongeren, ouders en mensen die werkzaam zijn in de jeugdzorg kwamen naar Luxor-live in Arnhem voor een feestelijk evenement waar de winnaars bekend werden gemaakt.
Vervolg Alle deelnemende zorg- en welzijnsinstellingen en kunstorganisaties aan het festival hebben zeer intensief met elkaar samengewerkt, waardoor er veel is bereikt. Besloten is om in 2010 opnieuw een Kwartiermakersfestival te organiseren waarbij gedurende het hele jaar zoveel mogelijk wordt aangesloten bij activiteiten op wijk- en buurtniveau. Tevens zijn er overleggen met Arnhemse kunstinstellingen over hoe zij hun activiteiten zo kunnen vormgeven dat ook mensen met een beperking er optimaal aan kunnen deelnemen. Want door het succes van het festival is duidelijk geworden dat kwartier maken doorlopend aandacht verdient.
Winnaars Minister André Rouvout van Jeugd en Gezin feliciteerde de vier genomineerden uitbundig op het podium, samen met gedeputeerde Hans Esmeijer. Daarna maakte hij de twee winnaars bekend: David Gerritsen en Anja van Espelo. Op verzoek van de jury maakte Anja van Espelo uit Ermelo speciaal voor het evenement een trailer, zodat iedereen een eerste indruk kon krijgen van de film ‘Freak’ waarmee ze de JeugdZorg Award in de categorie Vrijwilligers won. Deze film heeft Anja samen met haar ‘freakers’ gemaakt om een brug te slaan tussen (hang)jongeren en ouderen. Straathoekwerker David Gerritsen uit Arnhem nam vol enthousiasme de Award in ontvangst. Gerritsen werkt voor de jeugdzorgorganisatie Pactum-Rijnside en zoekt jongeren uit Arnhem-Zuid zeer actief op. De jury roemde zijn passie, betrokkenheid en professionele hulp. Volgens de jury lukt het hem om jongeren op een juister pad te brengen.
16
17
Dienstverlening achterban Academie Zorgbelang Gelderland Educatie en inspiratie voor belangenbehartigers Academie Zorgbelang Gelderland is in 2007 opgericht om de deskundigheid van belangen behartigers te vergroten. In 2009 zijn dertig cursussen/trainingen en vier Herfstcolleges georganiseerd. In totaal hebben 356 mensen deelgenomen aan de bijeenkomsten van de Academie. De beoordeling hiervan is gemiddeld een 7,9, waarbij de laagste score een 7,1 is en de hoogste score een 8,4. Scholingskalender Het aanbod van de Academie werd gepubliceerd in de Scholingskalender, die gestuurd is naar alle aangesloten organisaties.
Een paar voorbeelden uit het aanbod: Cursussen Van AWBZ naar Wmo: hoe gaat dat? Praktijkgericht Fondsenwerven Hoe profileer je een organisatie in de media? Trainingen Webteksten schrijven Werken met vrijwilligers Herstcolleges Adequaat in de Cliëntenraad Palliatieve zorg aan Allochtonen
Academie niet onopgemerkt Vanuit diverse collega Zorgbelangorganisaties is interesse in de ontwikkelingen rondom de Academie. In 2010 doet Zorgbelang Gelderland een voorstel om rondom de Academie tot samenwerking en uitwisseling te komen.
Manifestatie Zorgbelang Gelderland: wensen en talenten achterban centraal Op donderdag 19 november 2009 is de vierde manifestatie van Zorgbelang Gelderland in het Arnhemse Kumpulan in Bronbeek gehouden. Ruim 225 mensen kwamen naar het evenement dat Zorgbelang Gelderland jaarlijks organiseert voor alle aangesloten organisaties. De manifestatie was dit jaar in een nieuw jasje gestoken: de achterban werd actief bij het programma betrokken en iedereen werd in de gelegenheid gesteld zijn/haar talenten en wensen aan het publiek te presenteren. Met alle 27 wensen die door de achterban werden ingediend bij Zorgbelang Gelderland, is iets gedaan. Sommige praktische wensen waren goed uitvoerbaar, andere zijn met een knipoog gerealiseerd. Zo werden Gerard Stegeman van Stichting Toon Gewoon en Gerrit Zwart van het Verslavings Informatie Punt (VIP) door RTV Arnhem in de gelegenheid gesteld hun projecten te promoten bij het radioprogramma de Rotonde. Tien jonge mantelzorgers werden in het zonnetje gezet en kregen vrijkaartjes voor pretparken Koningin Juliana Toren en de Leemkuil.
De leden van de cliëntenraad van Hera (vrouwenopvang) kregen een cadeaupakket van Kneipp en gratis toegangskaartjes voor welnesscentrum de Zwaluwhoeve aangeboden. Vier organisaties wilden hun vrijwilligers en bestuursleden in het zonnetje zetten door hen aan te melden voor een ballonvaart. Omdat zoveel mensen niet meekunnen met een ballonvaart is er naar een creatieve oplossing gezocht. Uiteindelijk heeft de Zeester Nijmegen alle vijftig vrijwilligers en bestuursleden een boottocht aangeboden, die op 15 april 2010 zal plaatsvinden. Talenten Veel achterbanleden hebben een kraampje bemenst, waar ze hun diverse talenten toonden, zoals intuïtief schilderen en het maken van miniatuurbeeldjes. Er waren ook informatiestands van bijvoorbeeld de diabetesvereniging, Handicap.nl (de organisatie die elk jaar de collecte organiseert voor de Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie) en ZetNet (een platform voor informatie-uitwisseling en discussie over de dienstverlening aan mensen met een verstandelijke beperking). Ook werd onder de aandacht gebracht dat elke TBS-kliniek een onafhankelijke vertrouwenspersoon in dienst zou moeten nemen om de positie van TBS-gestelden te verbeteren. Dagvoorzitter Angelique Krüger vraagt Marij de Vos, Miep Bieshaar, Oege van Dijk en Jeroen Zwart hoe het is om op het podium met een blinddoek voor een maaltijd te nuttigen. Het was de wens van Oege van Dijk om eens te ervaren hoe het is om te eten en te drinken
Jaarverslag 2009
als je blind bent.
Zorgbelang Gelderland
5
18
19
Unlimited, De Echte Bakker Doesburg, Van Zoelen’s Recruitment College, Werkgroep Integratie Gehandicapten, Pretpark Koningin Juliana Toren, Speeltuin de Leemkuil, Zeester Nijmegen, Stichting PVP en stratenmakers Arjan Krikke en George Witjes.
Overzichtsfoto Stand-up musician Bart Kiers zorgde voor een mooie bijdrage door steeds de wensen en talenten samen te vatten in een geïmproviseerd lied. Even een moment van bezinning in de zaal.
Drie vrouwen droegen een gedicht voor. Elly Best van de Infolijn Alternatieve geneeswijze had enkele klachtbrieven op rijm gezet. An Bloemberg van Stichting Netwerk Chronisch Zieken Zevenaar droeg met veel gevoel voor theater een hilarisch gedicht voor in het Liemerse dialect. En tot slot deelde Charlotte Driessen haar ervaringen met de jeugdzorg op heel bijzondere wijze met alle aanwezigen. Sponsoren Alle wensen konden worden vervuld dankzij de volgende achttien sponsoren: Hermitage Amsterdam, Het Gamelanhuis, Seen Images, Pluryn, Nijmegen 1 Radio & TV, Kneipp, Zwaluwhoeve, MuZIEum, Vitesse, Radio&TV Arnhem, Makkers
Waardering Voordat de middag traditiegetrouw met een Indisch buffet werd afgesloten, is door 77 mensen een evaluatieformulier ingevuld. De bijeenkomst werd gemiddeld met een 8,3 gewaardeerd. Op de vraag of de manifestatie in 2010 weer op vergelijkbare wijze moet worden georganiseerd, werd volmondig ‘ja’ gezegd.
Kerstpakkettenactie voor achterban Zorgbelang Gelderland Omroep Gelderland initieerde in december 2009 in samenwerking met Zorgbelang Gelderland een succesvolle kerstpakkettenactie.
Er werden 540 kerstpakketten ingezameld. Een groot deel van deze pakketten is geschonken door de ICN/Makro in Duiven. Maar ook vele particulieren kwamen hun zelf samengestelde pakketten spontaan aanbieden. Daarnaast werd er veel speelgoed beschikbaar gesteld door onder andere Goliath Games. Alle ruim 470 aangesloten organisaties waren in de gelegenheid gesteld een of meerdere personen op te geven voor een kerstpakket. Vele mensen maakten hier gebruik van en daarbij werd gedacht aan alle doelgroepen van Zorgbelang Gelderland, zoals mensen met een chronische ziekte, ouderen, mensen met een lichamelijke, psychische of verstandelijke beperking, allochtone zorgvragers, mantelzorgers en cliënten van de jeugdzorg. De kerstpakketten zijn terecht gekomen bij mensen uit de hele provincie Gelderland, van Harderwijk tot Nijmegen en van Winterwijk tot Wageningen.
vrachtwagen met kerstpakketten en helpen met uitladen. Enkele dagen later, op dinsdag 22 december, was het kantoor van Zorgbelang Gelderland aan de IJsselburcht in sfeervolle kerststemming gebracht en werden
Tijdens de Manifestatie nodigde Marcel Bulten van Vitesse Gerard
die pakketten kwamen ophalen,
Stegeman van Stichting Toon Gewoon uit om op 13 december,
getrakteerd op koffie en kerststol.
Jaarverslag 2009
voorafgaand aan de wedstrijd Vitesse-FC Utrecht, te komen optreden
Zorgbelang Gelderland
Eind 2009 bestond de groep uit twaalf spelers, een vaste regisseur en een gastregisseur. In 2009 zijn dertig theateroptredens op maat verzorgd in heel Nederland waarmee een publiek werd bereikt van ruim 4300 mensen. Er zijn optredens verzorgd voor alle doelgroepen: hulpverleners, gemeenten (Wmo), re-integratieconsulenten en diverse GGzcliëntendoelgroepen. De website www.defirmazorgbehang.nl heeft in 2009 19.969 bezoekers getrokken. Er is veel mediaaandacht geweest voor De Firma Zorgbehang. Er zijn regelmatig interviews gegeven in radio- en TV-programma’s en er zijn artikelen gepubliceerd in dagbladen, huis-aan-huis-kranten en vaktijdschriften. Prijs Op 19 november 2009 kreeg De Firma Zorgbehang de ‘Roos van Elisabeth’ uitgereikt. Dit is een prijs van het Elisabethfonds dat de re-integratie van expsychiatrische patiënten en het verbeteren van de beeldvorming over de geestelijke gezondheidszorg als doel heeft.
alle vertegenwoordigers van de achterban van Zorgbelang Gelderland
5
De GGz-ervaringsdeskundige theatergroep De Firma Zorgbehang startte in oktober 2008 en krijgt ondersteuning van Zorgbelang Gelderland.
Medewerkers van Zorgbelang Gelderland verwelkomen een volle
Angelique Krüger riep Gelderse inwoners via het TV-programma ‘Gelderland Helpt’ op om hun kerstpakket te schenken aan mensen uit de achterban van Zorgbelang Gelderland die, om wat voor reden dan ook, wel eens een keer iets extra’s verdienen.
De Firma Zorgbehang
in het Gelredome Stadion. Een grote wens van Gerard ging eindelijk in vervulling! En…hij zong de sterren van de hemel met een indrukwekkend lied over alcoholpreventie bij de jeugd!
Toekomst Door de grote belangstelling voor optredens van De Firma Zorgbehang en de positieve evaluatie door de opdrachtgevers, kan vastgesteld worden dat dit pilotproject zeer succesvol is verlopen. In 2010 wordt samen met De Firma gewerkt aan een ondernemingsplan en wordt beslist op welke manier de theatergroep zich de komende jaren verder kan ontwikkelen. Hiertoe is contact gelegd met een externe adviseur, die veel ervaring heeft met het continueren en professionaliseren van cliëntgestuurde initiatieven.
De ‘Roos van Elisabeth’ 2009 wordt door de burgemeester van Deventer, dhr. Ir. A.P. Heidema, overhandigd aan De Firma Zorgbehang. Uit het juryrapport: ‘’De Firma Zorgbehang levert een laagdrempelige, humoristische, praktijkgerichte, taboedoorbrekende en interactieve bijdrage aan het bespreekbaar maken van de beeldvorming over de GGz.’’
20
Colofon Eindredactie Marit van der Goot, Zorgbelang Gelderland Vormgeving en Druk Coers & Roest ontwerpers bno|drukkers te Arnhem Fotografie Seen Images Zorgbelang Gelderland + Niek Tricotteux
© 2010 Zorgbelang Gelderland Alle rechten voorbehouden. Teksten, delen van teksten en/of artikelen uit deze uitgave mogen, na verkregen toestemming van Zorgbelang Gelderland, worden overgenomen of worden verveelvoudigd onder strikte voorwaarde van bronvermelding. Toestemming kan worden aangevraagd per brief, fax of e-mail.
Postbus 5310 • 6802 EH Arnhem IJsselburcht 4 • 6825 BP Arnhem Telefoon 026 384 28 22 Fax 026 384 28 23 www.zorgbelanggelderland.nl
[email protected]
Zorgbelang Gelderland komt – vanuit het perspectief van zorgvragers – op voor vraaggestuurde zorg- en welzijnsvoorzieningen in Gelderland. Gelderse zorgvragers moeten kunnen leven zoals zij dat willen, ook als zij door ziekte, ongeval, beperking of ouderdom belemmeringen onder vinden in hun persoonlijk of maatschappelijk functioneren. Zorgbelang Gelderland wil dit bereiken door: ervaringskennis van zorggebruikers te verzamelen, collectieve belangen te behartigen, informatie te verstrekken over de beschikbaarheid en de kwaliteit van het zorgaanbod, klachten op te vangen en knelpunten in het zorgaanbod te signaleren. Om haar doelen te bereiken werkt Zorgbelang Gelderland samen met ruim 470 aangesloten patiëntenverenigingen, gehandicaptenorganisaties, ouderenbonden en cliëntenraden in Gelderland.