inleiding Het doel van dit boek

Binnenwerk Gods reddende kracht_Opmaak 1 17-09-12 16:56 Pagina 11

inleiding

Tijdens de Olympische Spelen in Peking (Beijing) in 2008 stond China in het middelpunt van de belangstelling. In de eenentwintigste eeuw zal China in toenemende mate een centrale rol in het wereldgebeuren vervullen. Dat kan bijna niet anders. In een wereld waarin de onderlinge afhankelijkheid steeds meer toeneemt, heeft China het grootste aantal inwoners, meer dan dertienhonderd miljoen. Zij staan algemeen bekend om hun bezieling en werklust. De ijzeren hand van het atheïstische communistische bewind garandeert stabiliteit, hoewel dat ten koste gaat van veel onderdrukking, corruptie en inperking van mensenrechten. De Chinezen zijn er terecht trots op de erfgenamen te zijn van een indrukwekkende beschaving die teruggaat tot de bronstijd, de periode van de Shang-dynastie rond 1600 voor Christus. Deze beschaving kwam voort uit nederzettingen die nog veel ouder zijn. Eeuwenlang liep China voor op de rest van de wereld op het gebied van zowel de kunst als de wetenschappen. Papier, porselein, buskruit, het kompas en drukwerk (zowel in blokletters als in schrijfletters) zijn allemaal Chinese uitvindingen.

Het doel van dit boek Dit boek vertelt het verhaal van de machtige daden van God in China, een verhaal dat zich nog steeds ontvouwt – en dat verteld 11


móét worden. Sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw is het duidelijk geworden dat God in China iets bijzonders gedaan heeft. De geestelijke opwekking en het aantal bekeringen wegen qua omvang op tegen alles wat in de hele kerkgeschiedenis gebeurd is. Dit kan voor China en de rest van de wereld zeer belangrijk worden. Het Evangelie kwam naar China en wortelde daar door de grote liefde en toewijding van veel christenen uit alle delen van de wereld. Hun wezenlijke motivatie was de kracht van de liefde van Christus die hen ertoe aanzette. Hun doel was niet politiek, maar geestelijk – de verlossing van zielen en het stichten van een inheemse, zelfstandige kerk die zichzelf door de kracht van het bijbelse Evangelie kon verspreiden. Het feit dat dit doel tegen alle helse machten in en ondanks vele menselijke zwakheden bereikt is, zou een aanmoediging moeten zijn voor gelovigen overal ter wereld. Het zou ook een reden tot grote lof en dankbaarheid aan God moeten zijn, omdat Hij het Chinese volk barmhartigheid en genade bewezen heeft. Iedere Chinees is net als ieder ander mens op onze planeet geschapen naar het beeld van God met een onsterfelijke ziel. Het Evangelie maakt bekend dat Christus als straf voor de zonde de offerdood stierf. Hij stond op uit de dood om ons voor eeuwig te verlossen van zonde en oordeel door Zijn oneindige macht en liefde en onvergankelijke leven. Verlossing is het ontvangen van het eeuwige leven als een gratis geschenk door berouw te tonen tegenover God en te vertrouwen op de Heere Jezus Christus. Als iemand wedergeboren is, woont Christus in hem of haar. Deze levendige en persoonlijke relatie verandert het leven en het karakter. Alles gebeurt door de liefde. In de woorden van de apostel Paulus: zonder liefde zijn we niets (1 Kor. 13:1-3). Dit Evangelie (deze blijde boodschap) dient in liefdevolle gehoorzaamheid aan de grote zendingsopdracht van Jezus Zelf aan iedereen verkondigd en voor-

12


gehouden te worden (Matth. 28:18-20; Mark. 16:15). Daarom moest het Evangelie naar de Chinezen gebracht worden. Bijbels christendom dat ook wel bekendstaat als evangelicalisme, wordt in confessionele vorm in de verschillende reformatorische geloofsbelijdenissen aangetroffen. De Chinese Geloofsbelijdenis van 1998 maakt deel uit van die traditie. Deze geloofsformulering staat in bijlage v en wordt in hoofdstuk 20 becommentarieerd. Het is fijn om te zien dat de leiders van de huiskerken een heldere en bijbelse kijk hebben op de fundamentele leerstukken aangaande de verlossing. Twee andere zaken behoeven uitleg. In de eerste plaats de weergave van de namen van Chinese plaatsen. Hiervoor zijn de oude plaatsnamen gehanteerd, in de vormen die tot 1949 gebruikt werden. De nieuwe benamingen die vanaf 1949 ingang vonden, worden alleen de eerste keer wanneer de oude benaming voorkomt tussen haakjes toegevoegd. Dat geldt niet alleen wanneer een oude en nieuwe benaming beide momenteel nog gebruikt worden, maar ook als de oude benaming in of na 1949 in onbruik raakte. Bijlage i is een handleiding bij de oude en de moderne namen van de Chinese provincies. In de tweede plaats zijn sommigen misschien verbaasd over hoe weinig aandacht er besteed wordt aan de geschiedenis van de rooms-katholieken in China (hoewel een samenvatting hiervan in hoofdstuk 2 staat). Hiervoor is een eenvoudige verklaring. De schrijver van dit boek gelooft niet dat de Reformatie in Europa een vergissing was. De manier waarop de Rooms-Katholieke Kerk haar geloof verwoordt en toepast is fundamenteel onbijbels, in het bijzonder waar het de leerstukken over het wezen van en de weg naar de verlossing betreft. De eerste protestantse zendelingen waren hier duidelijk van overtuigd en dat gold ook voor het merendeel dat na hen kwam. De Chinese machthebbers hebben het rooms-katholicisme altijd beschouwd als een totaal andere godsdienst dan het protestantisme. 13


Ik bid vurig dat onze Chinese christelijke broeders en zusters in geestelijk opzicht zullen blijven groeien en dat God zal doorgaan hen te gebruiken om hun grote land door de vernieuwende kracht van het Evangelie in moreel opzicht te veranderen. Ik bid ook dat zij op hun beurt in de komende jaren geroepen mogen worden om veel evangelisten naar de rest van de wereld uit te zenden. Soli Deo Gloria. Bob Davey Looe, Cornwall, Engeland

14


hoofdstuk 1

de oorsprong van china

Geografie Een groot deel van het eigenlijke China bevindt zich in de dalen van twee grote riviersystemen. Dit zijn de Gele Rivier (ofwel de rivier de Huang) en de Yangtze, met hun zijrivieren. Deze twee rivieren ontspringen in het reusachtige bergland van CentraalAzië, waar eveneens andere belangrijke rivieren hun oorsprong vinden, waaronder de Mekong van Indochina. De Gele Rivier bevindt zich in het noorden en is genoemd naar de enorme hoeveelheden geelkleurig slib die zij met zich meevoert en waarmee een groot deel van de Noord-Chinese vlakte bedekt wordt. Omdat zij regelmatig buiten haar oevers treedt, met rampzalige gevolgen, is zij bekend geworden als ‘Het verdriet van China’. Het gaat hier om de op vijf na langste rivier ter wereld. Zij ontspringt op de hoogvlakte in het westen van China en stroomt 4844 kilometer verderop in de Bo Hai, een zee ten zuiden van Tientsin (Tianjin). Tussen Lanzhou en Zhengzhou maakt de rivier een grote draai in noordelijke richting.

15


De Yangtze staat ook bekend als de Chang Jiang (de Lange Rivier). Zij is de op twee na langste rivier ter wereld en stroomt van west naar oost dwars door Centraal-China. De rivier stroomt vanaf een hoogte van zo’n 5000 meter, het punt waarop zij ontspringt op de Tibetaanse hoogvlakte, en komt 6300 kilometer verderop bij Sjanghai in zee uit. Tussen de Gele Rivier en de Yangtze ligt een bergstelsel dat de rivieren van elkaar scheidt. De Yangtze is vanaf de zee over een afstand van 3000 kilometer bevaarbaar. De boven- en benedenloop ervan worden van elkaar gescheiden door een bergketen waar de rivier zich in diepe bergkloven een weg doorheen baant. Nu wordt deze rivier door de Drieklovendam in bedwang gehouden. In het uiterste noorden bevindt zich langs de grens met Mongolië de Gobiwoestijn, die zich uitstrekt in de richting van de westgrens van China langs de Junggarwoestijn en het Tarimbekken. Hierlangs liep de beroemde, door handelaars gebruikte Zijderoute. De kust ten zuiden van de Yangtze is begrensd door bergen en wordt – op sommige plaatsen diep – ingesneden door riviermondingen met uitnodigende havens. In het zuiden bevindt zich de delta van de Parelrivier, waarvan de zijrivieren bij elkaar komen om vervolgens via de monding van de Zhu (Parel) bij Kanton (Guangzhou), Hong Kong en Macao (Macau) in de Zuid-Chinese Zee te stromen. De kust ten noorden van de Yangtze heeft meer kustvlakte dan het zuiden. Deze vlakten strekken zich uit ten noorden van Tientsin en Peking. Ten noordoosten van Peking, achter de Grote Muur, bevindt zich het historische Mantsjoerije. Dit bestaat tegenwoordig uit de drie Chinese provincies Liaoning, Jilin en Heilongjiang. Deze grenzen aan Korea, Mongolië en Rusland. Een dergelijk uitgestrekt land heeft alle mogelijke klimaten: van de dampige jungle in het zuidwesten tot de snijdende wind en sneeuw in het noorden; subtropische rijstgebieden tot droge 16


korenvelden in het noorden en midden. Deze korenvelden hebben enorm te lijden gehad in tijden van droogte of overstromingen, in beide gevallen gevolgd door een rampzalige hongersnood. Jaarlijks wordt de kust geteisterd door de tyfoons vanuit de Chinese Zee. De geografie van China heeft op natuurlijke wijze geleid tot de vorming van een verenigd rijk. Afgezien van de perioden waarin de Mongolen en de Mantsjoes vanuit het noorden, noordwesten en noordoosten een overheersende rol speelden, heeft China niet te maken gehad met invasies over land, en nooit met vreemdelingen die zich er op grote schaal vestigden. Het was zelfs zo dat de Han-Chinezen zich in de twintigste eeuw in zeer grote aantallen in Mantsjoerije en Binnen-Mongolië zouden gaan vestigen. Hetzelfde lot lijkt Tibet nu toebedeeld te worden. In het algemeen zijn de Chinezen onafhankelijk geweest, en ze hebben hun cultuur hoofdzakelijk zelf gecreëerd. In cultureel opzicht was hun grootste filosoof Confucius (551-479 v.Chr.) in belangrijke mate invloedrijk. Veel van het gedachtegoed van de Chinezen, zowel dat wat bewust als wat onbewust is, is aan hem te danken.

De volkeren van China Er zijn 1,2 miljard Han-Chinezen, de grootste bevolkingsgroep. Zij vormen niet minder dan 92 procent van de bevolking. Naast de Han zijn er in China 56 officieel erkende bevolkingsgroepen, waarvan er maar twee uit meer dan tien miljoen personen bestaan. In de zuidwestelijke provincies, een exotisch deel van China met spectaculair natuurschoon, wonen de meeste van deze kleine Chinese minderheden. De grootste minderheid in China wordt gevormd door de Zhuang uit het zuidwesten. Er zijn naar schatting achttien miljoen Zhuang (1,2 procent van de totale bevolking). Zij leven hoofdzakelijk 17


in het autonome gebied Kwangsi (Guangxi) in Zuidwest-China. De Westelijke Rivier loopt door het midden van deze provincie in oostelijke richting omlaag naar de zee bij Kanton. De Zhuang zijn van oorsprong Tai, een volk dat vanuit Centraal-China in zuidelijke richting trok. Dit volk werd door de Han-Chinezen als barbaars beschouwd. Veel Tai trokken, vanwege langdurige oorlogen met de Han, rond 1100 na Christus in zuidelijke richting om de vernietiging van hun ras te voorkomen. Zij vormden de Lao, de Tai en de Shan, volkeren van Indochina. De op één na grootste minderheid in China is het volk van de Mantsjoes, dat in Mantsjoerije woont en uit naar schatting 10,6 miljoen personen bestaat (0,75 procent van de totale bevolking). Mantsjoerije is door de Han-Chinezen grotendeels in beslag genomen. Het gebied bestaat uit de huidige provincies Heilongjiang, Jilin en Liaoning. Voorouders van de Mantsjoes waren stammen uit de Mongoolse steppen. Hun bloeitijd was in de zeventiende eeuw, toen ze een eind maakten aan de Ming-dynastie en hun eigen Qing- (Ching-) of Mantsjoe-dynastie oprichtten. Deze elitegroep heerste vervolgens over China vanaf 1644 tot 1912. Zij vormde de laatste keizerlijke dynastie. Verrassend genoeg zijn er slechts 5,8 miljoen Mongolen en 5,4 miljoen Tibetanen. Beide aantallen maken minder dan 0,5 procent uit van de totale bevolking van China. Door de kracht en afmeting van de Chinese gebieden met hun verschillende kenmerken, heeft het land bij tijden op een statenbond geleken. Er zijn door de tijd heen ook veel veranderingen geweest in de strijd om de macht tussen de gewesten en het centrale gezag.

18


Oude Chinese denkwijzen Taoïsme (daoïsme) De wortels van het taoïsme liggen in het oeroude animisme, de bijgelovige angst voor de krachten van de natuur. Dit ontwikkelde zich tot een mengelmoes van spiritisme, duiveluitdrijving, magie, droomtoestanden, waarzeggerij en de zoektocht naar onsterfelijkheid door een levenselixer. Chinese alchemie, astrologie, traditionele geneeskunde, feng shui en veel volksverhalen zijn hieruit afkomstig. Het taoïsme wordt later aan de naam Laozi (Lao Tse) gekoppeld, hetgeen ‘Oude Meester’ betekent. Deze Laozi leefde volgens de overlevering in de zesde eeuw voor Christus en van hem werd gezegd dat hij een tijdgenoot van Confucius was geweest. De ethiek van dit soort taoïsme, die nu bekendstaat als yoga, had te maken met individuele zelfverloochening en met het nastreven van gemoedsrust en een goede gezondheid. Daarin werd gepleit voor een zo eenvoudig mogelijke maatschappij. Alle mogelijke ethische voorschriften werden van de hand gewezen. Later ontwikkelde het taoïsme onder invloed van het boeddhisme een pantheïstisch systeem van tempels en priesterschap. Ontzag voor de natuur en voor geesten van voorouders is in het volkstaoisme algemeen. Confucianisme Confucius (551-479 v.Chr.) deed meer voor de vorming van zijn volk dan wie dan ook in de geschiedenis van de natie. Zijn leven lang bestudeerde hij de geschiedenis en hij hield van ceremonieel en muziek. Confucius was diepgeschokt door de wanorde die hij om zich heen zag. Hij was waardig, beleefd en vriendelijk, een staatsman en leraar ethiek. Hij verzamelde rondom zich trouwe leerlingen, die zijn woorden en daden vastlegden. Optimistisch als hij was over de menselijke natuur, streefde hij ernaar 19


beschaafde mensen met een superieure cultuur te creëren. Deze cultuur diende gebaseerd te zijn op het inzicht van de denkers uit de klassieke oudheid. Confucius richtte zich in het bijzonder op de heersende klassen. Hun goede voorbeeld zou volgens hem voor een ideale samenleving zorgen. Hij stelde voor te komen tot een gedragscode voor iedereen, van keizer tot slaaf. Het resultaat was een hoogethisch burgerlijk wetboek. Confucius had weinig waardering voor godsdienst, behalve dan als ceremonieel systeem. Hij leefde juist in de tijd waarin de gouden eeuw van Griekse filosofen zoals Socrates tot bloei kwam. Geleerden die voortbouwden op het fundament van Confucius waren Mencius (373-288 v.Chr.) en Xunzi (± 300-230 v.Chr.). In 605 na Christus werden keizerlijke beambten gerekruteerd door middel van ambtenaarsexamens, die voor iedereen openstonden en waarvoor de geschriften van Confucius de belangrijkste leerstof vormden. Tijdens de Song-dynastie (960-1279 n.Chr.) werd het confucianisme opnieuw onder woorden gebracht, waarbij het werd gecombineerd met boeddhistische en taoïstische gedachten. Zhuxi (1130-1200 n.Chr.) was degene die bij uitnemendheid van die drie één geheel maakte. Het neoconfucianisme werd de ruggengraat van de jaarlijkse wetenschappelijke examens, tot aan 1905! De ontwikkelde klassen stonden bekend als de ‘literati’ (geletterden) of mandarijnen. Zij waren in China bijzonder invloedrijk.

Mohisme Mozi (Mo Tzu, Micius) leefde ongeveer tussen 470 en 391 voor Christus. Hoewel hij uit de laagste klasse afkomstig was, werd hij een geslaagd ingenieur, vakman en een actief pacifist. Hij onderwees universele liefde als ‘de weg naar de hemel’. Hoewel de denkwijze van Mozi na de Periode van de Strijdende Staten in vergetelheid raakte, hebben meer recentelijk de republikeinse revolutionairen van 1911 opnieuw studie van hem gemaakt, in het bijzonder 20

inleiding Het doel van dit boek

Recommend Documents