Inkooporganisaties? Ze hadden allemaal een haakje of oogje

jaargang 19

-

nr. 3

-

juni 2010

-

w w w. h o s p i ta l i t y- m a n a g e m e n t. n l

MARLEEN SALA, COURT HOTEL UTRECHT:

‘Inkooporganisaties? Ze hadden allemaal een haakje of oogje’

dit nummer: Hotelrestaurant: O Mundo, van Hotel de Wereld • focus: toerisme • Internationaal hotelvastgoed: Gebeurt er nog wat? • Is de Nederlandse hotellerie klaar voor ‘all inclusive’? • Geld & Economie • Landenindex: Zuid-Afrika • Nederland als congresdestinatie • Externe communicatie

{

Ware grootte

Het formaat van kwaliteitsgeluid

Het logo dat uw hotel versterkt

U wilt dat uw hotelmerk staat voor een kwaliteits-

volumebegrenzer de rust van andere klanten garandeert.

ervaring die gasten niet zullen vergeten. Zoals wij in de

Maar gemak en prestaties vormen slechts een deel van het verhaal.

audiowereld de naam Bose synoniem hebben gemaakt

Door kamers uit te rusten met een BOSE SoundDock systeem, ®

voor kwaliteitsgeluid.

®

verwent u uw gasten met een luxe

Met het BOSE SoundDock digital

die zij herkennen en waarderen.

music system kunt u voor uw

Een door critici zeer goed

merk profiteren van de kracht

ontvangen product van een high-

van ons merk.

end merk dat velen al bezitten of

®

®

Een BOSE SoundDock systeem

waar hun wens naar uitgaat. Het

biedt gasten de mogelijkheid via

prestige van het merk Bose draagt

®

®

hun iPod eigen muziek af te spelen. Het slanke, elegante

bij aan de kwaliteitservaring en het imago van uw bedrijf.

SoundDock systeem is makkelijk in elke kamer te plaatsen, en de

Ontdek hoe makkelijk en effectief Bose u kan helpen uw

afstandsbediening is niet groter dan een kleine telefoon. Uw gasten

concurrentiekracht te vergroten. Praat eens met onze ‘Hospitality’

genieten van rijk, ruimtevullend geluid, terwijl een elektronische

specialisten en maak gebruik van het logo dat uw merk versterkt.

®

BOSE Professional Systems Division – Complete Hotel Audio Oplossingen ®

geluidsoplossingen voor hotel bedrijven

|

publieke ruimten

Meer informatie en inspiratie? Vraag naar onze succesverhalen. Bel +31 299-390139 of e-mail: [email protected]

|

in-room

|

ontruimingssystemen

voorwoord

HOSPITALITY M A N AG E M E N T

HET VAKBLAD VOOR DE HOTELLERIE

ISSN: 1567-5084 Hospitality Management Bezoek/postadres: Leijenseweg 111F 3721 BC Bilthoven tel. (030) 251 22 70 fax (030) 251 22 80 [email protected] Uitgever Paul Sprakel [email protected] Hoofdredacteur Jason van de Veltmaete Chef redactie Frank Lindner [email protected] Bureauredactie Nienke Duimelaar [email protected] Redactiestagiair Nienke van Haasteren [email protected] Aan deze uitgave werkten mee: Sander Allegro, Jochen van Dijk, Marco van Bruggen, Ewout G. Hoogendoorn, Joris Prinssen, Hans van Spronsen, Mark Tamsma en Niels Wubs. Fotografie Marcel Reekers, Doetinchem (Hotelrestaurant) Kim van Doorn Fotografie, Utrecht (Hotelformule) Art Direction Janneke Hoeben – Culinair Illustrator Vormgeving Buro Daan, Markelo Voor abonnementen: tel. (030) 251 22 70 Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Alle abonnementen zijn jaarabonnementen en worden automatisch verlengd, tenzij uiterlijk 2 maanden tevoren schriftelijk wordt opgezegd. De abonnementsprijs bedraagt € 51,50 (ex. BTW). Abonnementen buitenland: € 70,- (ex. BTW). Abonnementsprijs vanaf 01/01/2010. Copyright Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enig andere wijze, in elke vorm, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De informatie in deze uitgave is met zorg samengesteld. Redactie en uitgever kunnen niet verantwoordelijk gehouden worden voor onverhoopte fouten of onjuistheden, noch voor onvolledigheid van de informatie. Zij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor eventuele gevolgen. Alle rechten van beelden en teksten – in welke vorm ook – die ons worden toegestuurd met het doel te worden gepubliceerd vervallen aan Uitgeverij PS: bv. Hospitality Management is een uitgave van Uitgeverij PS: bv.

De achterpoort

j a s o n v a n d e v e l t m a e t e - h o o fdr e d a c t e ur

Heeft u nog wel tijd of zin om dit blad te lezen? Ik zou mij kunnen voorstellen... Met het mediabombardement van de verkiezingen achter de rug; de mediabarrage van de WK; het mediaspervuur van de Tour... Het zijn enerverende tijden. En ondertussen is de Financiële Crisis vrijwel naadloos overgegaan in de Schuldencrisis, maar misschien heeft u weinig of niets van doen met de aandelenmarkten, en gaat het u in bedrijfsmatig opzicht alweer een stuk beter. De vorige keer heb ik iets over de ‘social media’ gezegd, en het doet mij vreugd dat onze columnisten dat onderwerp opgepikt hebben. Zou ik ‘trending’ geweest zijn? Wist u trouwens dat Nederland op nummer 1 staat in de twitterwereld? Het past ongetwijfeld bij onze volksaard: leerzame, dan wel stichtelijke boodschapjes verspreiden. In ieder geval waren onze verkiezingsdebatten en onze verkiezingen wereldwijd de ‘trending topics’. Veel twitteraars denken nog steeds dat dit medium bedoeld is om vrienden en bekenden op de hoogte te houden van de eigen handel en wandel, maar dat is onjuist. Twitterpagina’s behoren ook geen chatpagina’s te zijn waarop nagenoeg elke tweet met een @ begint. Besteed veel tijd en aandacht aan de ‘followinglijst’; dan wordt Twitter een handige en bruikbare bron van nuttige informatie. Marleen Sala van Court Hotel City Centre Utrecht is aan het onderzoeken hoe de sociale media vervlochten kunnen worden met de externe communicatie. (Hotelformule) En wát communiceer je dan? Dat duurzaamheid en authenticiteit hoog in het vaandel van het hotel staan? Deze ‘trending topics’ zullen veel hotelgasten aanspreken, maar ook tweets moeten waargemaakt worden, en dat is in deze tijd van krappe budgetten niet eenvoudig. (Achter het Nieuws). De crisis komt ook om de hoek kijken in het thema-artikel over hotelvastgoed. Bent u al crisismoe? In het leger kwam het geregeld voor - in mijn tijd - dat we na een dodelijk vermoeiende speedmars door de kazernepoort geleid werden, even stilhielden voor het verlokkende kazernegebouw, om vervolgens via de achterpoort weer naar een parcours van ellende gedreven te worden. Daar werd je een man van. Je hield rekening met zulke pesterijen, maar toch... Terug naar nu. De bankencrisis was nog maar net doorstaan toen de begrotingencrisis zich aandiende. Inderdaad, stomvervelend en heel vermoeiend, maar het komt vast goed. Teleurstellingen en beproevingen maken je sterker - als je ze overleeft. Houd nog even vol.

Oproep: Zou u wel eens met een locale politicus in discussie willen gaan? Voelt u de behoefte om een gemeentelijke of provinciale in-

stantie aan te sporen of terug te fluiten? Wat dacht u hiervan: aan tafel met een rolmodel of voorbeeld, en hem of haar als klankbord gebruiken? Wij ondersteunen u met een redacteur aan tafel, en het spreekt vanzelf dat er dan een artikel uit voortkomt. Laat het ons weten middels een e-mail naar de redactie. Wij nemen dan contact met u op om de mogelijkheden te bespreken. [email protected]

04 • hospitality management • NR 3 - 2010

inhoud

Hotelrestaurant: Restaurant O Mundo

12 25

Hotel de Wereld - bekend vanwege ‘de capitulatie’ - verdween kort na de Tweede Wereldoorlog van de hotelleriekaart, maar in 2004 werd het gebouw in oude luister hersteld. Aan het 5 Mei Plein in het dikwijls door oorlogen geteisterde vestingstadje Wageningen staat nu een stadsherberg; gedecoreerd met een Michelinster.

dit nummer Hotelrestaurant 12

Hotelformule 30

Nederland is de vakantiebestemming voor zo’n 2,8 miljoen Nederlanders. ‘Sinds 2008 zien we een trendbreuk. Mensen willen wel op vakantie, maar dan liever minder ver,’ legt woordvoerder Thérèse Ariaans van het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) uit. ‘Nederlanders kiezen liever voor Duitsland, of voor een vakantie aan de Noordzeekust.’

Court Hotel Utrecht City Centre

Columns 04 09 22 23 49

focus: Toerisme

Restaurant O Mundo (Hotel de Wereld)

Voorwoord

Ewout G. Hoogendoorn AF&BM: Duurzaamheid Sander Allegro Hans van Spronsen

Economie 06 07 25 46

Hotel & Economie Hospitality Monitor Focus: toerisme Geld & Economie

Food & Beverage 22

F&B Opinie

Thema-artikelen 17 36

Hotelformule: Court Hotel Utrecht City Centre

30

Naar Amerikaans voorbeeld is ook in Nederland een ‘klaagcultuur’ ontstaan: bedrijven moeten zich tegenwoordig zorgvuldig wapenen tegen elk wissewasje in het kader van juridische aansprakelijkheid. Wij kennen het ‘Sue me!’ uit Amerikaanse tv-series. Gelukkig heeft ‘See you in Court!’ in Utrecht een veel plezieriger betekenis.

Conference

Hotelvastgoed

Mensen 07 44 50

De Overstap Mensen Personalia

En verder... 08 10 21 28 40 49 49

Achter het nieuws Kort Nieuws Kort Nieuws Tijdloos Sector Hotels Agenda Landenindex

hospitality management

• NR 3 - 2010 • 05

hotel & economie

Hospitality Management houdt bij welke hotels van eigenaar, keten of hotelgroep veranderen. In elke editie krijgt u een zo compleet mogelijk beeld voorgeschoteld van de levendige hotelleriemarkt. Een actueel overnameoverzicht vindt u in het dossier Overnames op hospitality-management.nl Branding

Overnames

Best Western

Park Plaza

Het Haaksbergse hotel Scholtenhagen heeft zich aangesloten bij Best Western Nederland. Het hotel is sinds 2008 eigendom van de Boenders Horeca Groep, een familiebedrijf met regionaal vijf horecabedrijven. Het hotel kreeg in 2009 de nieuwe naam: Hotel Scholtenhagen.

Hampshire

Hotel Restaurant Vue des Montagnes en het nabijgelegen Hotel Kasteel Geulzicht maken sinds begin mei deel uit van Hampshire Hotels, Inns & Classics. Door de aansluiting van de Limburgse hotels staat de teller bij Hampshire op zestig hotels.

Park Plaza Hotels heeft het grootste conferentiehotel in de regio Schiphol overgenomen. Het voormalige ‘Holiday Inn Amsterdam Schiphol’ biedt 342 kamers. De voornaamste USP’s van het hotel zijn het brede scala aan vergaderen evenementzalen en de ruim opgezette en gemakkelijk bereikbare locatie.

En verder… De deuren van het nieuwe hotel, restaurant en ijssalon ‘Slapen + Eten by Toine’ in Tolkamer, van meesterkok Toine Smulders, zijn eind april opengegaan. Het hotelbedrijf is gevestigd in het voormalige douanekantoor op de kade van het Gelderse dorp, gelegen aan de Rijn.

HOTELVASTGOED

Werkelijk Overgewaardeerde Zaken Vindt de fiscus meer dan u dat het economisch beter gaat? Het antwoord ziet u vaak terug op uw aanslag voor de onroerende zaak belasting. Is de waarde dit jaar weer hoger dan vorig jaar? En dat terwijl het economisch wat minder gaat, en de hotels derhalve minder waard zijn geworden. Of heeft de lokale overheid geld nodig, en misbruikt zij de onroerende zaak belasting? De grondslag voor de onroerende zaak belasting is uiteraard de WOZ-waardering. Deze waardering is vaak gebaseerd op zowel het vastgoed als de exploitatie van een hotel. Hieruit komt voor zowel de eigenaar als de gebruiker een bepaalde waarde voort, waarover u vriendelijk wordt verzocht belasting te betalen. Het tarief verschilt per gemeente. De waarderingstechniek overigens ook.

Vraagtekens

Vaak wordt de belastingaanslag gewoon betaald, maar soms kan het de moeite lonen om de waardering eens tegen het licht te houden. Als de waarde geïndexeerd is, en dus weer hoger dan vorig jaar, kan dat alleen al een argument zijn voor verlaging van de waarde. Het aantal hotels in Nederland dat - zonder ingrijpende verbouwing - het afgelopen jaar in waarde is gestegen, is zeer gering of wellicht nihil.


Verder is het altijd van belang om het waarderingsrapport van de gemeente op te vragen en kritisch te bekijken. Welke methodiek is gevolgd, wat zijn de vergelijkingsnormen, welke basiswaarden zijn gebruikt? Kloppen de uitgangspunten van een eventueel gehanteerde ‘discounted cashflow’ methode wel, en zijn deze posten niet voor discussie vatbaar? Ook bij een huurwaarde kapitalisatiemethodiek kunnen vraagtekens worden gezet, vooral bij de gebruikte referentie huurwaarden en de kapitalisatiefactoren.

Vak apart

En dan nog een voorlopig laatste aandachtspunt: in hoteltaxaties wordt vaak een totaalwaarde gegeven, en niet zoals het bij de WOZ behoort te zijn, een waarde van ‘slechts’ het vastgoed. Alleen over die laatste waarde wordt u geacht te betalen. Het waarderen van een hotel blijft toch een vak apart. Het is voor huurders van vastgoed ook van belang om alert te zijn in de richting van de verhuurder; deze zal veelal bij de fiscus dienen aan te kloppen. Op dit vlak is het dan ook spijtig voor de gemeentelijke inkomsten, maar ook die worden niet gevrijwaard wanneer het iets minder gaat. Verzorgd door Invast Hotels

CIJFERS

10 miljard werd in Neder-

land vorig jaar afgeboekt aan niet betaalde rekeningen.

80 nieuwe B&B’s ontsproten in Drenthe, nadat subsidies werden aangeboden van 8.000 tot 30.000 euro.

86 procent van de mannen drinkt ‘wel eens’ alcohol; bij vrouwen is dit 74 procent.

1.500 hotelgasten moesten worden geëvacueerd na overstromingen bij het Opryland Hotel in Nashville.

200.000 krioelende wormen huizen in de kelder van restaurant Red Feather Lounge in Idaho. Terwijl de gasten zich de gerechten laten smaken, maken wormen in de kelder compost van de etensresten. 715 hotels, goed voor in totaal 80.830 hotelkamers, zullen in 2010 in de VS openen. Dat klinkt als veel? Het is de helft minder dan in 2009. 273 miljoen euro was de omzet van NH Hoteles in het eerste kwartaal van 2010; een stijging van 1,3 procent, vergeleken met dezelfde periode in 2009.

de overstap

hospitality monitor - juni 2010 Naam: Erik de Wit

Met warm gevoel de zomer tegemoet

Was: General manager

Bilderberg Parkhotel in Rotterdam

Met de zomer in aankomst geven ook de resultaten van de Nederlandse hotels weer een warm gevoel. De bezettingsgraden zijn zowel in april als in mei duidelijk gestegen ten opzichte van 2009. Zelfs de gemiddelde kamerprijs lag in april iets hoger dan een jaar eerder, maar in mei is deze weer gedaald. Desondanks kunnen de hotels met hogere RevPAR’s dan vorig jaar de zomer tegemoet. Hospitality Monitor is een product van Horwath HTL. Deelnemende hotels ontvangen gedetailleerdere informatie van eigen benchmarkselecties. BRON: WWW.HOSPITALITYMONITOR.NL

Occ 80 75 70

Nieuwe functie: General manager The Manhattan Hotel Rotterdam

Gevraagd of gesolliciteerd: Gevraagd

Karaktereigenschappen:

‘Ik ben empatisch, dus goed in staat om aan te voelen wat mensen motiveert. Maar daarnaast kan ik erg ongeduldig zijn; dat leidt vaak tot goede resultaten, maar het is niet altijd even prettig voor mijn collega’s.’

Grootste uitdaging nieuwe functie? ‘Als general manager ben ik verantwoordelijk voor de positionering van dit nu zelfstandige vijfsterrenhotel in Rotterdam, in Nederland en in de rest van de wereld. Ik kijk hier erg naar uit.’

65 60 55 50 45

Occ. 2010

40

Occ. 2009 MAART

APRIL

MEI

JUNI

Arr 115 110

Waarom weer een hotel in Rotterdam? ‘Ik houd van de manier

waarop mensen in deze stad zaken doen. Men komt afspraken na, beslist snel, creëert kansen en grijpt die ook. Daarnaast is Rotterdam nog volop in ontwikkeling. Om daar middenin te zitten vind ik gewoon geweldig.’

Aanpak: ‘Ik loop altijd voorop, maar kan ook goed delegeren. Het is meestal een combinatie van overleg en zelf dingen doen. Daarmee laat ik mijn team beter presteren dan ze verwacht hadden.’

105 100 95

Erg storend: ‘Onverschillig personeel en gebrek aan proactiviteit

90

in een hotel.’

85 80

Arr 2010

75

Arr 2009 MAART

APRIL

MEI

JUNI

RevPAR

Jongensdroom: ‘Hoteldirecteur worden. Werkelijk! Ik wilde niets liever dan de horeca in, en ik denk dat ik ook nergens anders goed in zou zijn. Ik haal dan ook absoluut veel voldoening uit het vak.’

Boek op het nachtkastje: Champagne compleet, van Gert Crum.

70 65

Een goede manier om de accu op te laden? ‘Ik luister graag

60

naar muziek en ik golf. Maar het meest ontspannend is met vrienden wat eten en drinken aan de keukentafel.’

55 50

Over tien jaar wil ik: ‘Eigenaar zijn van een landgoedhotel. Het

45

maakt niet uit waar.’

40 35

RevPAR 2010

30

RevPAR 2009 MAART

APRIL

MEI

JUNI


• NR 3 - 2010 • 07

achter het nieuws

Wie de rekening betaalt, bepaalt De toenemende belangstelling voor gezonde, ecologische en authentieke voedingswaren is onmiskenbaar. Voor de Association of Food & Beverage Managers (AF&BM) was dit de belangrijkste reden om op maandag 7 juni dieper in te gaan op duurzaamheid en authenticiteit. TE K S T – F RAN K LINDNER

Boerderij de Lindenhoff in Baambrugge was bereid om de ongeveer tachtig deelnemers aan de AF&BM-excursie te ontvangen. Ben te Voortwis, boer en eigenaar van de natuurboerderij, en Felix Wilbrink, culinair journalist van de Telegraaf, hielden zeer informatieve voordrachten.

Omslagpunt

Ben te Voortwis: ‘Authenticiteit is iets wat in vroeger tijden al bestond en nu nog is zoals het is. Duurzaamheid is een woord dat we met ons allen hebben bedacht. Ik spreek liever over rentmeesterschap. We moeten zorgzaam zijn voor de aarde en deze behouden voor de toekomst.’ Meer dan twintig jaar geleden begon Te Voortwis het boerenbedrijf als hobby. Nu is De Lindenhoff niet meer weg te denken als vooraanstaande leverancier aan de Nederlandse horeca. ‘Gezond vlees en gezonde

Duurzaamheid is eerder een must dan een hype producten zijn bij ons het uitgangspunt. Wij willen niet zo snel mogelijk vlees op een karkas krijgen. Door de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog – Nederland moest zelfvoorzienend worden met betrekking tot

voedsel – en met de komst van kunstmest is er een omslagpunt ontstaan, waardoor de bio-industrie kon ontstaan. Toen wij met het biologisch boeren begonnen, zei mijn vrouw: “Dit is voor de toekomst, hier komen we eigenlijk vandaan.” Je moet je verplaatsen in je dieren. Die willen niet op beton liggen, maar in een mengsel van stro en mest.’

Geen constant aanbod

Het aanbod aan biologische producten kan met het jaar en met het seizoen veranderen. Hoe kan men een constante kwaliteit en toevoer garanderen? ‘Dat kan niet. Maar kijk naar het verschil in smaak tussen biologische producten en producten uit de industrie. Margarine is het hele jaar door van dezelfde consistentie, biologische boter verandert van kleur en smeuïgheid. Multinationals maken voor iedereen universele smaken.’ Vaak wordt beweerd dat biologische en duurzame ingrediënten duur zijn. Te Voortwis reageert: ‘Ik vind dat mensen die alleen maar in de supermarkt kopen, hun doktersrekeningen en medicijnkosten bij de boodschappen moeten optellen. Dan gaan we daarna kijken welk boodschappenmandje het duurst is.’ Betalen was het sleutelwoord deze middag. Felix Wilbrink schetste een beeld waarin hij stelde dat men in de supermarkt en in de horeca eigenlijk nooit de volledige rekening


betaalt. ‘Wij willen goedkope sperziebonen. Die worden voor ons verbouwd in Egypte. Voor die teelt is veel irrigatiewater nodig. Overal waar voor ons wordt geteeld ontstaat woestijnvorming. Gevolg is dat de mensen er wegtrekken en er immigratiestromen op gang komen. Die mensen komen naar ons toe, want bij ons is nog water.’ Ook al betalen we netjes de prijs voor de boontjes, er blijft altijd een deel van de rekening open staan. Volgens Wilbrink moet de horeca een gastheer zijn die zijn rekeningen betaalt. ‘Denk bij ieder goedkoop boontje: Doe ik hier goed aan? Doe ik zo mee aan het niet betalen van de rekeningen?’ De culinair journalist kwam deze middag ook met een nieuw gedachtegoed voor de horeca: ‘Denk in cirkels. Verenig je met naburige collega-restaurateurs en zoek één failliete teler uit die je in opdracht voor jouw ‘cirkel’ laat telen. Er kan ook een cirkel komen waarin alle hotelscholen zijn verenigd. Ze treden dan naar buiten met één visie, met één eisenpakket, in plaats van iedere school voor zichzelf.’

Onder de streep

Jeroen Robberegt (Grand Hotel Karel V), Alain Alders (Landgoed Duin & Kruidberg), Frank van der Zande (Restaurant Umoja), Makkie Mulder (delicious/Lekker) en Paul Fagel (Het Arsenaal) gingen onder leiding van dagvoorzitter Richard Engelfriet met de

column zaal in discussie over productiemethodes, leveranciers, en het communiceren naar de gast. ‘Betalen’ bleek ook tijdens de discussie een belangrijk onderwerp te zijn. In de horeca kijkt men aan het einde van iedere dag wat er onderaan de streep overblijft. In de hotellerie en gastronomie spelen drie zaken de verdere opkomst van duurzaamheid parten. Ten eerste is er het beleid ten aanzien van duurzame producten. In de discussie werd een voorbeeld aangehaald van een grote groep die een feest wilde vieren, maar per se paling wilde eten. Laat je de omzet lopen, omdat het beleid van het hotel is dat er omwille van het tegengaan van uitsterven van de vissoort geen paling wordt geserveerd? Ten tweede kampen veel horecabedrijven met teruglopende omzetten. Paul Fagel: ‘Ik heb vorig jaar aanzienlijk minder omzet gedraaid; tel daarbij op de stijgende loonkosten. De horeca gaat ook nog steeds erg slordig met producten om; er is veel verlies.’ Hoe groter het aantal couverts en hoe hoger de sterrenstatus van een restaurant, hoe meer er aan productverlies is. Ten derde moet er wel een budget zijn waarmee duurzame producten en ingrediënten ingekocht kunnen worden. Vooral in de hotellerie, en dan specifiek bij de grote internationale ketens, worden budgetten en marges van bovenaf opgelegd. De aanwezigen zagen in dat - om duurzaam echt te laten slagen - de top van het internationale hotel- en restaurantmanagement moet worden overtuigd van de goede zaak.

Te kostbaar

Betalen schijnt men tegenwoordig niet meer te kunnen bij de opleidingsinstanties. Op veel opleidingsinstituten worden geen biologische producten gebruikt, omdat er geen budget is. Hoe moet een leerling-kok dan leren hoe groenten of een biologisch stuk vlees kunnen worden verwerkt? Het belang van betere scholing is een gewichtige voorwaarde voor het goed kunnen uitdragen van duurzaamheid. De aanwezigen zijn het allemaal eens over de voorlichting die we moeten geven aan de jongste generaties. Eens te meer werd duidelijk: Wie de rekening betaalt, bepaalt.

Adviezen van de panelleden Jeroen Robberegt: ‘Blijf bij jezelf; bekijk jezelf in de spiegel en concludeer of je goed bezig bent.’ Frank van der Zande: ‘Wees je bewust van alles wat je doet. Denk na, haal kennis in huis waarover je zelf niet beschikt. Ga op onderzoek uit.’ Alain Alders: ‘Denk na over wat je eet, want je bent wat je eet. Volg de seizoenen.’ Makkie Mulder: ‘We moeten allemaal “consuminderen” en versimpelen, met behoud van goede smaken. We moeten met volle overtuiging terug naar de basis.’ Paul Fagel: ‘Onderschat de rol van betekenis van de gast niet. En let op transvetten. Wij koks bakken veel te heet en in te veel vet. Maar dat is weer een heel andere discussie.’

Skiën en twitteren Ewout G.Hoogendoorn H o rw a t h H T L , c o n sul t a n t s t o H o t e l , T o uris m a n d L e isur e

In 1978 ging ik voor het eerst skiën. Ik ging met mijn vriendin en haar familie mee, die dat al jaren deden. Het leek me wel aardig en niet al te lastig. Hoe moeilijk kan het zijn: skischoenen waren ook in die tijd al lompe kunststof bakken waarin je voet, enkel en onderbeen in één stand werden geblokkeerd, zodat je alleen nog een beetje naar links of rechts kon hangen om van richting te veranderen. Eitje. Maar zelden heb ik me zo ongelukkig gevoeld als tijdens die eerste lessen met die 1,90m lange Pipo-flapvoeten. Ik deed niets anders dan op mijn eigen ‘tenen’ staan en vallen. Zelfs autorijden dat ik een paar jaar daarvoor had geleerd, had me niet zo gefrustreerd. Ik heb zojuist een twitter-account aangemaakt. Ik vond dat nodig omdat ik er toch een beetje prat op ging altijd met nieuwe trends mee te gaan. Toen in de jaren tachtig de eerste personal computers op tafel stonden, had ik er al een. Met floppy drives; geen harde schijf. Op de ene floppy stond het programma (Wordperfect of Lotus 123), op de andere de werkbestanden. Heel onhandig, maar toch leuk en interessant om de ontwikkelingen te volgen. Die affiniteit heb ik niet met Twitter. Dat doe ik omdat veel mensen daar waarde aan zeggen te hechten en ik ontzettend benieuwd ben waarom dat is. Voorlopig snap ik niets van dat zinloze gebazel en roept het dezelfde frustraties op als destijds de ski-lessen. Mijn vriendin en haar familie snapten niet wat er zo moeilijk was; indruk maken lukte al helemaal niet meer. In mijn eerste tweet ‘ever’ heb ik de hele wereld gemeld dat ik die ochtend twee boterhammen met hagelslag heb gegeten. Als ik het goed begrijp is dat namelijk het niveau waarop je moet communiceren: het moet een beetje persoonlijk zijn, en mag niet meer dan 140 karakters hebben. Een boodschap hoeft het niet echt te hebben. Ik snap dus dat het voor politici het uitgelezen middel is, en dat een lijsttrekkersdebat via Twitter gevoerd kan worden: het gaat nergens over; iedereen kan zich er tegenaan bemoeien met nutteloze opmerkingen van 140 karakters, en na een paar uur ‘debatteren’ moet je wel concluderen dat het ‘leuk’ was en ‘bijzonder informatief’. Ook leuk om te zien is dat de Nederlandse hoteliers ‘fanatieke’ tweeters zijn: Fletcher heeft bijvoorbeeld in zijn eerste (en laatste) tweet van april 2009 aangekondigd dat die iedere week zal worden ‘geupdate’. Amrath Frans Hals heeft begin 2010 een account aangemaakt (en er verder niets mee gedaan). Volgens mij zijn de Nederlandse hotels hun tijd dit keer ver vooruit en hebben ze de hele Twitter-hype al lang en breed achter zich gelaten. Of niet? Ik vermoed dat ik toch nog een tijdje de strijd zal aangaan. Skiën heb ik tenslotte ook geleerd, en met mijn toenmalige vriendin ben ik nog steeds gelukkig getrouwd. Je kunt me bereiken op @EwoutHoogendoor. Tsja, die ‘n’ kon niet meer, dat hoort bij de snelheid van het sociale medium. hospitality management

• NR 3 - 2010 • 09

KORT nieuws

Videoconferentie oplossing

Brandveilige deurstop Het open zetten van branddeuren kan catastrofale gevolgen hebben tijdens een brand. Maar soms moet die deur toch echt even open. Daarom is er nu de Dorgard. Dit in vijf minuten te installeren apparaat zorgt ervoor dat de deur openblijft wanneer nodig en automatisch dicht gaat wanneer het brandalarm afgaat. Dorgard is in het Verenigd Koninkrijk al een groot succes. SafetyControl B.V, (075) 612 21 64, www.dorgard.nl

Grootse knoflook De gehakte knoflook van Bresc is nu ook verkrijgbaar in een pot van 1kg. De jonge knoflook die hiervoor gebruikt wordt, is lekker mild van smaak. De knoflook wordt direct na de oogst verwerkt, ingemaakt met weinig zout en citroenzuur en ingelegd in zonnebloemolie. Het is geschikt voor vele toepassingen in de keuken en de eenvoudigste manier om een constante kwaliteit knoflook op voorraad te hebben met maximale besparing op arbeid.

Om te besparen op milieu en reiskosten wordt steeds vaker gebruik gemaakt van videoconferentie. Voor het creëren van de ideale videoconferentie opstelling maakt u gewoon gebruik van de PFA 9050 Dual display adapter en de flatscreen trolley PFT 2510 of flatscreen vloerstandaard PFF 2410. Er kunnen twee flatscreens van 32” tot 52” aan de PFA 9050 worden bevestigd. Door de variabele breedteinstelling is een naadloze installatie gegarandeerd. Vogel’s Professional Nederland, (040) 264 74 11, www.vogels.com

Bresc, (0183) 30 48 11, www.bresc.nl

Hoteldeuren openen met GSM HOTEK SECURITY & COMFORT SYSTEMS introduceert een nieuw, robuust en geavanceerd kaartslot dat via de GSM de hoteldeuren opent. Door middel van Near Field Communication technologie kan met de GSM het Hotek 8000 kaartslot worden bediend. De codering is versleuteld in een SMS bericht en wordt verstuurd op de dag van inchecken via het reserveringssysteem of, door uw hotelgast zelf geactiveerd, via het Check-in & Check out systeem. Dit systeem werkt ook via de Philips RFID pas. HOTEK SECURITY & COMFORT SYSTEMS, (0165) 52 88 55,www.hotek.nl

Beddenfabrikant mikt op hotelmarkt Vanaf 1 juli heeft beddenfabrikant Dico weer een verkoopkantoor in Nederland. Het bedrijf gaat zich bezighouden met projecten hotelinrichting. Door rechtstreekse benadering kunnen hotels voordelig inkopen bij de fabrikant. Hotels kunnen ook kiezen voor speciale opdrachten om zich met unieke modellen te onderscheiden. De directie in de Benelux zal worden gevoerd door Hans Vogels en John Vesters. Beide heren voeren al de directie van Bed Box Holland. Dico Bed, (0413) 25 99 99, www.dicobed.nl


M hotelrestaurant

Monumenten zijn doorgaans doodse objecten. Menigmaal roept een gebouw beelden op uit het verleden, en soms spreekt een uitgehouwen beeltenis - in marmer of graniet - werkelijk tot de verbeelding, maar de meeste gedenktekens, zoals obelisken, naalden, zuilen en bogen, zijn slechts vingerwijzingen naar het rijk der vergetelheid. Soms echter, staat een monument volop in het dagelijks leven.

odern concept met een vleugje verleden TE K S T - JASON VAN DE VELTMAETE


Restaurant O Mundo (Hotel de Wereld) Veel historici schamperen over oorlogsmonumenten in Nederland; aan de Eerste Wereldoorlog deden we immers niet mee, en in de Tweede was ons land een paradijs of Erholungsort voor de tweederangs Duitse soldaten die hier gelegerd waren. De als beste verkozen aflevering uit het tienjarig bestaan van de tv-reeks Andere Tijden heeft dat nog eens ‘pijnlijk’ aan het licht gebracht. Maar dat laat onverlet dat een enkeling wel degelijk echt verzet geboden heeft. Ere wie eer toekomt. Ook dit jaar paradeerden zij in Wageningen richting Hotel de Wereld; daar werd immers de capitulatie getekend van het 25e Duitse Leger ten overstaan van de Canadese generaal Foulkes. In de hedendaagse schoolboeken wordt het woord ‘accommodatie’ gebruikt voor de houding van de Nederlandse bevolking ten tijde van de Bezetting. Een mooi bruggetje naar een hotel, toch? Hotel de Wereld verdween kort na de oorlog als verblijfsaccommodatie van de hotelleriekaart, maar in 2004 werd het gebouw in oude luister hersteld. Aan het 5 Mei Plein in het dikwijls door oorlogen geteisterde vestingstadje Wageningen (stadsrechten sinds 1263; laatste vestingwerk in 1827 afgebroken) staat nu een stadsherberg. Wél met een Michelinster overigens (sinds 2009).

Vrije hand

Het rijksmonument dat in 2004 door de horeca heroverd werd, was tot 2002 een onderkomen voor hoogleraren en studenten van de Landbouwuniversiteit. Omdat de kosten voor het onderhoud de pan uitrezen en de inmiddels wereldberoemde universiteit een dorp op zich geworden was (dus dit ‘loshangende element’ niet meer nodig had), werd het plan opgevat om het verleden nieuw leven in te blazen. Kortom, de Wageningse binnenstad moest zijn eertijds vermaarde hotel terugkrijgen. Hoewel reeds meerdere partijen hadden ingeschreven op de aanbesteding, werd ook Addie Roelofsen benaderd; hij was destijds eigenaar van restaurant ‘t Ambacht in Driel. ‘Onder mijn vaste gasten bevonden zich mensen van de Landbouwuniversiteit,’ vertelt hij. ‘Zij wisten dat ik uit Wageningen kwam en verzochten mij om een bedrijfsplan in te dienen. Dat plan werd vervolgens enthousiast ontvangen en ik kreeg min of meer de vrije hand.’ Op zich was dat best bijzonder, want tussen de inschrijvers op de aanbesteding zaten enkele grote ketens die De Wereld graag wilden

Enkele ketens wilden het als prestigeobject hebben verwerven als een soort prestigeobject. Roelofsen: ‘De mensen van de universiteit en de gemeente hadden een goed gevoel bij mijn verhaal. Zij vonden het erg belangrijk dat de focus kwam te liggen op kwaliteit en service.’ Roelofsen heeft een gedegen opleiding tot chef de cuisine gehad (klassiek dus), en zijn restaurant in Driel behoorde tot de Top 50 van het blad Lekker. Ook in O Mundo stond hij de eerste twee jaar zelf in de keuken. ‘Maar dat was niet vol te houden,’ zegt hij. ‘Niet op de goede manier. Dit is namelijk een “klein groot bedrijf”: het hotel heeft weliswaar slechts veertien kamers, maar de f&b-omzet is aanzienlijk. Dankzij veel media-aandacht kwam hier alles in een stroomversnelling terecht. Al gauw werd een groot deel van mijn tijd en energie opgeslokt door administratieve werkzaamheden, zoals het maken van offertes. Maar in de keuken mag je niet telkens afgeleid worden door telefoon-

tjes; dat werkt niet. Vandaar dat ik een chef-kok heb aangenomen (Baltasar Tieskens); iemand van wie ik wist dat ik heel goed met hem zou kunnen samenwerken, want ik ben natuurlijk wel een keukenman, dus qua keukenfilosofie moeten we op één lijn zitten.’ Een stadsherberg; zo wordt dit bedrijf aangeduid. Roelofsen: ‘We hadden al zien aankomen dat de tijd van gouden bergen op zijn einde liep. Mijn restaurant in Driel richtte zich vrijwel uitsluitend op het topsegment, maar voor O Mundo hadden we een brede doelgroep in gedachten. Het niveau waarop we nu zitten werd stapsgewijs bereikt; daar is vijf jaar lang op een gedegen wijze naar toegewerkt. Momenteel plukken we de vruchten van die inspanning: de Michelinster heeft ons veel naamsbekendheid gegeven. En we hebben niet (!) de prijzen omhoog gegooid; ook dat wordt gewaardeerd.’

Herkenbaar

Tijdens het interview leken de woorden van Roelofsen - met betrekking tot een brede doelgroep - gelogenstraft te worden door de glanzende en blinkende MG’s en andere fraaie cabrio’s op de parkeerplaats. Passanten zouden zomaar de indruk kunnen krijgen dat O Mundo mondain en duur is. De bestuurders van deze fraaie koetswerken behoorden evenwel tot een oldtimer-club die het zonovergoten terras van Hotel de Wereld als een niet te versmaden pleisterplaats beschouwden. ‘Wanneer het restaurant vol zit, hebben we een leuk gemêleerd publiek,’ bezweert ons Roelofsen. ‘Dat willen we graag zo houden. Geen gepoch met poen hier. Wij willen gasten verwelkomen die echt komen genieten. Om voor bijna iedereen toegankelijk te blijven, werken we met een vaste inkoop per gerecht. Veel koks rekenen van de andere kant, zo van een gerecht mag 52,50 kosten, dus daar koop ik op in. Wij calculeren gewoon met een vaste inslag voor het vijfgangenmenu; inbegrepen het brood, de friandises, enzovoort.’ Menu’s staan voor 39,50 (lunchmenu) tot 75,- (zeven gerechten) op de kaart. Een uitschieter naar boven is het ‘Menu Mundo XXL’ (zeven gerechten) voor 125 euro, maar dat is inclusief aperitief, passende wijnen en koffie/thee servies. De à la carte eter heeft in O Mundo voldoende keuze: twaalf gerechten die als ‘half’ en als ‘normaal’ besteld kunnen worden. Dungesneden kalfmuis met kingkrab, Granny hospitality management

• NR 3 - 2010 • 13

Smith, tonijncrème, Chorizo, tuinbonen en topinamboer voor 20,/26,-; gebraden zeeduivel in gerookt paprikapoeder, met geprakte ‘Ratte’ aardappel met amandel en ‘Luques’ olijven, inktvisringetjes en een Bouillabaisse jus voor 24,-/36,-; ossenhaas met gestoofde os14 hospitality management NR 3 - 2010 senstaart, knoflookaardappelen, antiboise van tomaat en dragon en Bordelaise jus voor 26,-/38,-. Naast deze voor- tussen-, dan wel hoofdgerechten, telt de kaart vier nagerechten. Herkenbare producten; daar draait het om in O Mundo. ‘Geen fratsen met gel of schuimpjes,’ benadrukt Roelofsen. Wij serveren een heel mooi stuk vis of vlees, met daarbij veel groente. Mensen gaan niet enkel uit eten voor de gezelligheid; zij willen ook een smakelijke en voedzame maaltijd gebruiken. Wij maken uiteraard alles zelf, en al onze sauzen worden ook nog eens door de chef persoonlijk gemaakt: het zijn recepturen waar hij niet eens de sous-chef mee laat spelen.’ Veel gasten bestellen enkel een hoofdgerecht in dit restaurant-met-ster, en dat komt ze beslist niet op gefronste wenkbrauwen te staan. Roelofsen: ‘Dat is geen enkel probleem voor ons. Wij serveren ook standaard een lekkere aardappelgarnituur bij het gerecht, of een verse pasta, want elke gast moet met een voldaan gevoel vertrekken. Omdat we ook een hotel zijn, zorgen we bovendien voor voldoende diversiteit in de gerechten: onze gasten hebben nu eenmaal internationale wensen.’

•

•

Boterhammen

Aan wensen met betrekking tot ‘biologisch & ecologisch’ kan wat minder makkelijk gehoor gegeven worden. ‘Alleen als de kwaliteit van zulke producten constant is en de aanvoer niet hapert,’ bekent Roelofsen. ‘Gezien het volume waarmee wij werken, is dat wel lastig...’ Het restaurant telt maximaal zeventig couverts; vaak zitten zo’n veertig gasten aan de normale tafels, met ergens nog een groepje


van tien tot twintig. De gastronomen onder hen hoeven niet te twijfelen over de producten waarmee de kok het liefst werkt: de schilderijen tonen fruits de mer. Het is niet zozeer dat chef-kok Baltasar Tieskens een ‘signature dish’ heeft, maar mocht hij die richting uit denken, dan zouden waarschijnlijk langoustines of/en coquilles in dat gerecht de toon zetten. ‘Hij is heel creatief,’ beweert zijn baas, ‘dus in O Mundo proberen we juist van de producten die voor iedereen herkenbaar zijn, iets bijzonders te maken. Dat is veel knapper dan iets lekkers maken met kreeft, en zo kunnen we ook tegen rela-

Geen gepoch met poen hier tief lage prijzen blijven werken. Leveranciers? Voor de vis, het vlees en het gevogelte hebben we aparte leveranciers; bijna al het andere komt uit de groothandel. Waar mogelijk gaan we lokaal inkopen doen. Voor de wijnen is onze sommelier verantwoordelijk; hij betrekt ze van meerdere wijnhuizen.’ Buiten de kaart om heeft dit restaurant... boterhammen. Roelofsen: ‘We maken zelf brood en beleggen dit met ingrediënten van Restaurant O Mundo. Op ons terras kan men de beste boterhammen van de regio eten. Wij houden van eenvoud.’ Eenvoudig of niet, de keuken van O Mundo telt tien koks. Volgens Roelofsen moeten er elke dag minstens zes man aanwezig zijn, wil alles naar wens verlopen. Kwam voor hem en zijn team de Michelinster als een verrassing? Hij beantwoordt die vraag een beetje omzichtig: ‘Hoe Michelin precies te werk gaat en wat de criteria zijn; daar is geen vinger achter te krijgen... Maar we hadden al wel het vermoeden dat we tot in het blikveld van Michelin doorgedrongen

Restaurant O Mundo (Hotel de Wereld) waren. In restaurant O Mundo leveren we namelijk een hoge kwaliteit voor een heel redelijke prijs, en Michelin is de laatste jaren juist gecharmeerd van dat prijsaspect.’ De recensieteams van de Rode Gids houden inderdaad in toenemende mate rekening met de restaurantgasten die een gemiddeld of modaal bestedingspatroon hebben. Teneinde ook deze mensen te accommoderen, neemt Michelin graag restaurants in de gids op die een aantrekkelijke prijs-kwaliteitverhouding nastreven.

Geallieerden, Alliance...

Zowel Roelofsen als Tieskens (Cordial, La Rive, Vossius) zijn klassiek opgeleid. Als leermeester en rolmodel voor de nu dertigjarige Tieskens moge Robert Kranenborg dienen. ‘Die man kookte destijds al vernieuwend,’ aldus Roelofsen. Zelf moet hij er nog een beetje aan wennen dat hij hier niet de cuisinier, maar de hotelier is. Zijn betrokkenheid bij het reilen en zeilen in de keuken is waarschijnlijk niet af te leren, ook al voelt hij zich soms als de spreekwoordelijke stuurman aan de wal. ‘Tieskens is gelukkig een heel goede vakman,’ zegt hij. ‘De koks die gewoon erg lekker kunnen koken moet je tegenwoordig met een lampje zoeken. Veel jongelingen missen de basis.’ Zijn bedrijf omschrijft Roelofsen als een restaurant waar kamers bij zitten. Het restaurant wordt dan ook apart in de markt gezet. Van maandag tot en met donderdag melden zich in De Wereld vooral mensen die enkel een plek nodig hebben om te overnachten, maar de weekeinden staan in het teken van arrangementen waarin het restaurant de hoofdrol speelt. Op dit culinaire niveau hoeft Roelofsen in Wageningen en omstreken geen concurrentie te duchten. In

Zonde van de tijd!

Bennekom bevindt zich ‘t Koetshuis (met ster), maar dat gerenommeerde restaurant ligt verscholen in het bos en is derhalve toch iets heel anders dan de stadsherberg in hartje Wageningen, temidden van de ‘food valley’ (met talloze bedrijven die zich richten op agrifood en life sciences). En dan heb je nog dat USP... De gasten die vanwege het brokje geschiedenis een verblijf in De Wereld boeken, zijn nog niet uitgestorven. Roelofsen: ‘Er valt hier iets te vertellen; dat vinden veel mensen geweldig. Defensie blijft tot 2013 sponsor van de herdenkingsparade, en in onze lounge kan men wat memorabilia bekijken.’ In een hotelbedrijf waar de verhouding logies staat tot f&b ongeveer 30/70 is, moet de bediening nóg alerter zijn dan in een ‘door-

Dat is veel knapper dan iets lekkers maken met kreeft snee’ hotel. Vakmensen dus, maar Roelofsen vindt het belangrijk dat zij zichzelf kunnen zijn. ‘Ik wil hier geen stijve bedoening. Gastvrij met warmte, waarbij hoort dat de gasten “afgetast” worden en vervolgens service op maat krijgen.’ Hotel de Wereld is aangesloten bij Quality Lodgings. Restaurant O Mundo moet nog ‘ingebed’ worden. Roelofsen: ‘Wij proberen ons in de kijker te spelen bij de Alliance Gastronomique; daar willen we erg graag bijhoren. Dit jaar hebben we al driemaal een ballotage gehad. Mocht het lukken, dan zijn we binnen die organisatie een van de weinige restaurants die ook een hotelfunctie hebben.’

Heeft u ook zoveel tijd nodig voor het bijwerken van al die verkoopkanalen? Heeft u ook zoveel tijd nodig voor het invoeren van reserveringen die u per e-mail of fax ontvangt?

RezExchange kan helpen!

Channel Management direct vanaf de PMS Tel. 076 - 530 53 59 www.rezexchange.com hospitality management

• NR 3 - 2010 • 15

Kent u ons nog niet ? Invast Hotels adviseert en bemiddelt op professionele bij ontwikkeling, aankoop, verkoop en contractvorming voor vastgoedondernemingen en hotelexploitanten in Nederland. Onze activiteiten zijn:

Aan- en verkoop hotel vastgoed Aan- en verkoop hotel exploitaties Aan- en verhuur hotels Advies exploitatiecontracten Waarderingen (WOZ) Mocht u ons nog niet kennen nodigen wij u uit om met ons nader kennis te maken. Waarom …? Wij zijn van mening dat een persoonlijke kennismaking een goede start is voor een samenwerking. Ook al heeft u nu nog geen concrete plannen. Drs Bastiaan Driessen MRE of Carla Kempen BBA staan u graag te woord op 070-3385833.

Statenlaan 59

Telefoon (070) 338 58 33

Postbus 17179

[email protected]

2502 CD Den Haag

www.invasthotels.com

conference

Volop ontwikkeling in congressenland Buitenlanders bezoeken ons land niet alleen voor een stedentrip of vakantie, maar ook voor zakelijke doeleinden. Nederland voldoet aan de criteria om een goede gastheer te kunnen zijn voor een congres of een meeting. Om die reden staat Nederland in de Top 15 van de wereldcongresranglijst van de International Congress and Convention Association (ICCA). TE K S T – NIEN K E DUIMELAAR EN NIEN K E VAN HAASTEREN

De meetings & conventions markt is goed voor de Nederlandse economie. Ter illustratie: een internationaal congres in Nederland dat 200 buitenlandse bezoekers trekt, levert de Nederlandse economie ruim 125.000 euro op. ICCA en de Union of International Associations (UIA) verzamelen jaarlijks de gegevens over de Nederlandse en internationale zakenreismarkt. Daarnaast verzamelt het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC) ook ieder jaar haar eigen congresstatistieken. Elk jaar inventariseert ICCA de internationale associatiecongressen, welke wereldwijd plaatsvinden. Nederland heeft in 2009 haar tiende plaats op de ranglijst van internationale congresdestinaties weten vast te houden, maar moet deze positie wel delen met Oostenrijk. In 2009 noteerde ICCA 236 meetings en congressen voor Nederland. In 2008 waren dit er 227; wat een stijging betekent van vier procent.

Verschuiving

De landen in de Top 15 lijst van ICCA zijn nagenoeg dezelfde gebleven. De VS en Duitsland zijn sinds 2004 onveranderd de nummer één en twee op de lijst. Alleen de landen op plaats 14 en 15 van de ranglijst hebben hun plaats moeten afstaan aan landen die nieuw zijn opgenomen (Zweden op een veertiende plek en Zuid-Korea op de vijftiende plek). Vooral door de opkomst van de zogenaamde BRIC-

landen (Brazilië, Rusland, India en China) zien we een verschuiving plaatsvinden. Nederland is in vier jaar tijd niet veel van positie veranderd, maar China staat nu als negende op de lijst genoteerd, terwijl het in 2006 nog op de veertiende plek stond. Een van de motieven hiervoor is, dat Azië goedkoper en daardoor aantrekkelijk is als conferentieland. Daarbij komt dat in Aziatische landen veel technische ontwikkelingen plaatsvinden. Niet voor niets wordt dit jaar de wereldtentoonstelling in China gehouden.

Sportieve doelstellingen

Nederland blijft qua ontwikkelingen ook niet stil staan. Zo is het NBTC dit jaar een samenwerkingsverband aangegaan met NOC*NSF om het aantal sportevenementen en sportgerelateerde congressen in Nederland te vergroten. Zo namen vijf Nederlandse steden, onder leiding van het NBTC en NOC*NSF, in de eerste week van mei 2010 deel aan de internationale sportbijeenkomst SportAccord in Dubai. Voor het eerst presenteerden de steden (waaronder Den Haag en Eindhoven) zich hier gezamenlijk aan internationale sportfederaties en bestuurders, met als doel het naar Nederland krijgen van de meer grootschalige sportevenementen. Omdat in Nederland talloze stichtingen en verenigingen actief zijn, wordt er veel georganiseerd. De meeste evenementen in Nederland vinden hun oorsprong in de wetenschap of

zijn branchegerelateerd. Met name op het gebied van water, voedsel, de bloemenindustrie en chemie doet Nederland het internationaal goed. De creatieve industrie, zoals gaming en fashion, is een nieuw focusgebied.

Goede locatie

Waarom is Nederland populair als congresdestinatie? Vooral omdat de Nederlanders veel talen spreken, ons land mooie locaties heeft en de infrastructuur hier goed is. Waarschijnlijk speelt ook mee dat Nederland een stabiel politiek-economisch klimaat heeft. Onze bereikbaarheid wordt ook geprezen; wij beschikken over prima luchten spoorwegverbindingen, terwijl ons wegennet goed onderhouden is. In de ranglijst van congressteden staat Amsterdam op een zevende plek. Maar er zijn ook andere locaties in Nederland zeer populair bij de buitenlandse evenementenbezoekers: Groningen vindt men vaak interessant, vanwege de relatie met aardgas, en hoewel Nederlanders Maastricht ‘een heel eind weg’ vinden, draait de gemiddelde Amerikaan zijn hand niet om voor een reis van ruim twee uur vanaf Schiphol. Andere gewilde congreslocaties in Nederland zijn: Noordwijk aan Zee, Den Haag, Maastricht en Rotterdam. Welke locatie gekozen wordt, hangt vaak af van de aard van het ‘event’. Als het bijvoorbeeld over mensenrechten


• NR 3 - 2010 • 17

thema Nieuwe aanwinst

In Hospitality Management nummer vijf van 2005 werd al geconcludeerd dat er een gebrek was aan ‘all in’ accommodaties. Toen waren de locaties voor ruim 1.000 bezoekers op één hand te tellen. Aan dit probleem is de afgelopen vijf jaar flink gewerkt. Het Novotel City Center Amsterdam opende in mei dit jaar een volledig nieuw Convention Centre (goed voor zo’n 1.000 personen). Midden in een zware crisis is 26 miljoen geïnvesteerd; een bijzondere keuze. Het Novotel (611 kamers) voegt met de verbouwing en renovatie een van de grootste vergadercentra aan de hoofdstad toe en zet zich op de kaart in conferentieland. Directeur Remco Groenhuyzen: ‘Het afgelopen jaar kampten we met een enorme afname van de vraag naar congreslocaties. Met de extra ruimte van het Convention Centre willen we ons meer professionaliseren. Bovendien hebben we nu een zeer flexibel aanbod voor de markt, want we kunnen de grote zaal opsplitsen in zes kleinere zalen. We hebben er bewust voor gekozen om een aparte ingang te creëren voor het Convention Centre. De gasten hoeven niet te zoeken en door het hele hotel te lopen, maar komen gelijk aan op de plaats van bestemming.’

Remco Groenhuyzen

gaat, zul je dat het liefst in Den Haag (met het Vredespaleis en het Internationaal Gerechtshof) organiseren. In het geval van een ‘corporate event’, bijvoorbeeld bedoeld om een nieuw product aan de man te brengen, wordt gedacht aan een bestemming die boardmeetings, teambuildingsessies, overnachtingen en presentaties tegelijk aankan. Dan is het imago van een stad weer iets minder belangrijk.

Korte en lange besluiten In het raamwerk van ‘internationaal congres- en vergaderland’, deelt het NBTC het aantal buitenlandse zakengasten dat Nederland bezoekt in twee markten op: • ‘Holland Let’s Meet’ omvat Nederland als ideale destinatie voor internationale bijeenkomsten met een zakelijk doel (corporate meetings, product launches, trainingen et cetera). Het initiatief hiervoor wordt genomen vanuit het bedrijfsleven. Corporate bijeenkomsten hebben vaak een commerciële achtergrond en worden gekenmerkt door korte beslistermijnen. Deze markt omvat 12% van alle zakenreizigers. • De internationale congresmarkt (wetenschappelijke of non-corporate congressen en vaktentoonstellingen) noemt het NBTC ‘Holland Be Inspired’. Deze markt wordt gekenmerkt door lange beslistermijnen. Gericht op informatie en kennisdeling- en overdracht. De werving van congressen wordt gerealiseerd via het bevorderen van kandidaatstellingen door Nederlandse verenigingen. Dit deel behelst 3 % van alle zakenreizigers.


Medische wereld

Het Novotel kreeg veel aanvragen uit het buitenland van gasten die een grote conferentie in het hotel wilde houden. Groenhuyzen: ‘Gasten gaan ervan uit dat je in zo’n groot hotel voldoende ruimte hebt voor een conferentie. Helaas moesten we vaak nee verkopen wegens te weinig zaalruimte. Deze gasten sliepen dan wel bij ons, maar hielden het congres in de RAI, hier vlak bij. We liepen destijds dus een groot deel van de inkomsten mis.’ Met de komst van het nieuwe Convention Centre kan het hotel nu met gemak 450 deelnemers onderbrengen, die bij wijze van spreken het gebouw niet uit hoeven bij een meerdaagse bijeenkomst. Gasten kunnen nu confereren, eten en slapen onder één dak. ‘Op deze manier houden we onze gasten binnen. De medische wereld, waaruit we veel aanvragen krijgen, wordt nu ook beter bediend. Bovendien zijn wij - anders dan Okura en Krasnapolsky - een vieren geen vijfsterrenhotel. Voor veel organisatoren, vooral medische bedrijven, geldt dat tegenwoordig als een voordeel.’

Buitenlandse bezoekers

Van ruim 10 procent buitenlandse gasten die in 2008 in Nederland verbleven, overnachtte ongeveer 31 procent met een zakelijk motief in Nederland. In 2008 verbleven dus zo’n 3,1 miljoen buitenlandse zakenreizigers in Nederland; dat blijkt uit een onderzoek van het CBS (2008). Bijna tweederde van de buitenlandse zakelijke gasten verbleef toentertijd één tot drie nachten in Nederland. Slechts 10 procent overnachtte acht nachten. Buitenlandse zakenreizigers verblijven nagenoeg altijd in een hotel (98 %) en kiezen vrijwel nooit voor een overnachting in een huisjescomplex, camping of groepsaccommodatie. Vanuit Duitsland komen de meeste zakenreizigers naar ons land (ruim 530.000). Het Verenigd Koningrijk (bijna 525.000) staat op nummer 2. Duitsland en het Verenigd Koningrijk worden gevolgd door de Verenigde Staten (zo’n 360.00), België (bijna 235.000) en Spanje (180.000). Een internationaal congres trekt over het algemeen ook veel bezoekers uit Nederland zelf. Ook zij leveren meerwaarde op voor de Nederlandse economie, al zal deze lager liggen dan de meerwaarde van de buitenlandse bezoekers.

conference

Crisistijden

Nog meer dan de toeristische reismarkt heeft de zakelijke reismarkt te leiden gehad onder de economische crisis. In 2008 nam het aantal zakelijke overnachtingen (van buitenlanders en Nederlanders samen) in de Nederlandse hotels met 6 procent af tot 15,7 miljoen. De daling zette vorig jaar door. In de eerste vijf maanden van 2009, lag het aantal overnachtingen met een zakelijke reden bijna 9 procent lager dan in dezelfde periode een jaar eerder (CBS, 2009). Ook de aswolk zorgde in april 2010 voor inkomstendaling, omdat congressen vaak al langer van te voren zijn vastgelegd. Corporate bijeenkomsten worden kort van te voren geboekt, maar in de huidige tijd wordt er twee keer nagedacht of de bijeenkomst wel écht noodzakelijk is en of het niet goedkoper kan. Ook bedrijven die nog goed draaien, willen minder groot uitpakken dan normaal, omdat al te luxueuze bijeenkomsten tegenwoordig slecht vallen bij het grote publiek. De media kijken mee. Daardoor hebben zogenaamde ‘resort-bestemmingen’ het nog zwaarder gekregen dan andere meeting destinaties. Er komen minder deelnemers dan voorheen op congressen af en de sponsoring is moeilijker rond te krijgen. Verreweg de meeste zakenreizigers blijken ons land in het voorjaar (30%) of najaar (29%) te bezoeken. Meer dan de helft van de zakenreizigers (53%) brengt een bezoek aan Nederland in een van deze vier maanden: januari, juni, september of november. Het gros van de buitenlandse zakenreizigers is te vinden in de vier grote steden (Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht). Globalisering, het ontstaan van nieuwe handelsrelaties en toenemende mobiliteit van doelgroepen, zullen leiden tot meer interessante ontwikkelingen in de internationale congres- en vergadermarkt.

De toekomst

Het aantal internationale congressen dat wereldwijd georganiseerd wordt, zal voorlopig door blijven groeien, omdat naast de van oudsher grote en brede congressen, regionale en meer gespecialiseerde congressen in de agenda gezet worden. En waar een terugtredende (nationale) overheid ruimte achterlaat, is plaats voor verenigingen die voor hun ledenbelangen opkomen. De opkomst van de nieuwe media en de digitalisering van congressen zorgen ook voor veranderingen in de ‘meetingindustrie’. Online sociale netwerken worden veel vaker ingeschakeld voor vakspeci-

fieke informatie. De informatie die op een congres verstrekt wordt, blijkt niet langer de reden te zijn om ernaartoe te gaan. Internet biedt voldoende informatie. Desalniettemin kan internet ook als succesvol hulpmiddel gebruikt worden bij congressen. Als gevolg van de IJslandse natuurramp in april, bijvoorbeeld, signaleerde ICCA nieuwe ontwikkelingen: er ontstonden videoconferenties en grote evenementen veranderden in ‘hybrid meetings’ waar sprekers via het digitale medium de bezoekers op locatie toe spraken. De meetingindustrie heeft alle mogelijkheden om zich aan het veranderende congresklimaat aan te passen en zich te ontwikkelen, zolang men de mogelijkheden maar gebruikt en blijft inzien dat de industrie kan blijven groeien. bronnen: nbtc, qm maart

2010, lagroupe, icca.

Tips & Tricks • Mensen komen niet langer alleen voor de inhoud naar congressen. Activiteiten buiten de deur zijn een welkome afleiding. Bied dus ook activiteiten buiten de deur aan. Zeker historische (zoals eten in de Ridderzaal) zijn in trek. • Zet meer in op ‘alles onder één dak’ accommodaties en zorg voor een langere beschikbaarheid. • Nederland heeft nog steeds te kampen met een relatieve onbekendheid van congres- en vergaderbestemmingen buiten Amsterdam. Een samenwerkingsverband met een (internationaal) congresbureau kan ervoor zorgen dat ook uw locatie beter op de kaart komt te staan. • De concurrentie binnen Europa is groot. Een goede prijs/ kwaliteit verhouding loont. • Investeer in snelle internetverbindingen; veel conferenties gaan digitaal of maken gebruik van ‘social media’. • Congresbestemmingen dicht bij huis zijn meer in trek dan verre bestemmingen. Focus op de congreswensen van buurlanden.


• NR 3 - 2010 • 19

Mis niets van de ontwikkelingen en achtergronden in de hotellerie!

NEEM EEN ABONNEMENT OP

jaargang 19

-

nr. 3

-

juni 2010

-

w w w. h o s p i ta l i t y- m a n a g e m e n t. n l

marleen sala, court Hotel utrecHt: ‘inkooporganisaties? Ze hadden allemaal een haakje of oogje.’

dit nummer:

•

•

Hotelrestaurant: o mundo, van Hotel de Wereld focus: toerisme internationaal Hotelvastgoed: gebeurt er nog Wat? is de nederlandse Hotellerie klaar voor ‘all inclusive’? geld & economie landenindex: Zuid-afrika nederland als congresdestinatie externe communicatie

•

•

•

•

•

Een jaarabonnement (zes nummers) kost 51,50 euro per jaar (ex. BTW). Voor abonnementen bel: (030) 251 22 70.

RIJ AAN SMAAK RIJK PRECIES OP MAAT PRE

Effi fficiënt ië t sserveren van margarines i en halvarine en: halvarines in portieverpakkingen: • • • •

breed ass assortiment verantwo verantwoorde vetzuursamenstelling ook verkrijgbaar verkr in handige deelverpa g deelverpakking à 6 x 50 porties van 10g gemakke gemakkelijk te openen monoverpakkin verpakking, hygiënisch in gebruik deelverpakking 50x10g

www.bebo.eu

KORT nieuws

Nieuw wapen Innovaties op handhaving rookverbod afwasgebied Er is een nieuw wapen beschikbaar in de strijd tegen (mee)roken in openbare ruimtes. Stopsigaretten introduceert de eerste sigarettenmelder in Nederland. De melder detecteert binnen een fractie van een seconde de vlam van een aansteker of de daadwerkelijke tabaksrook. Overtreders worden door een stem vriendelijk doch dringend verzocht de sigaret te doven en meegedeeld dat het hotelpersoneel is gewaarschuwd. De sigarettenmelders hebben hun nut in Engeland en de Verenigde staten al jaren bewezen in onder meer hotels. Stopsigaretten, (030) 879 89 24, www.rookverbod.net

Maak kennis met de WINESAVERPRO Een bekend probleem in de horeca is de verkoop van losse wijnen per glas: de verkrijgbare systemen zijn vaak erg kostbaar; daardoor is de wijnverkoop per glas voor veel horecazaken geen optie. Met dit probleem in het achterhoofd is wijnbedrijf ’t Wijnblad gaan speuren naar een verantwoord alternatief. Ontdekt werd de WINESAVERPRO, een wijntapsysteem dat simpel in de bediening is én betaalbaar. WINESAVERPRO BENELUX, (010) 511 15 85, www.winesaverpro.nl

Pickwick duurzaam gecertificeerd De Pickwick English Tea Blend is sinds kort UTZ CERTIFIED® . Met behoud van prijs en kwaliteitscondities presenteert de theemaker UTZ CERTIFIED® 100 x 2 gram Pickwick English Tea Blend en de Pickwick English Tea Blend kubus. De producten zijn te herkennen aan het UTZ CERTIFIED® logo op de verpakking en envelop. Pickwick kan dit jaar maar liefst 2.000 ton duurzaam gecertificeerde thee inkopen, een derde van alle thee die jaarlijks wordt ingekocht voor de Europese markt. Douwe Egberts Coffee

RHIMA introduceert drie innovaties voor professioneel afwassen. 1. Voorwasmachine: vervangt de voorspoeldouche en gebruikt afvoerwater van de doorschuifmachine. 2. Wasemcondensunit met energieterugwinning: het condenswater loopt terug in de machine; de warmte zorgt voor voorverwarming van het toevoerwater. 3. Warmtewisselaar met energieterugwinning: de warmte van het afvoerwater wordt overgedragen op het binnenkomende koude water. Dit is duurzaam investeren en kosten besparen! RHIMA Nederland BV, (035) 609 81 81, www.rhima.com

Frisse frizzante cocktail Wenneker Distilleries introduceert een tweetal cocktailvariaties onder de naam Romeo Bellini. De Romeo Bellini Bianco is een klassieke cocktail gemaakt van Italiaanse frizzante en perziksap. De Romeo Bellini Rosso is een mix van frizzante en framboos. De cocktails zijn gebotteld in een 0,75 literfles met schroefdop en capsule en bevatten 6,9% alcohol. Deze frisse zomercocktails mogen beslist niet ontbreken op uw terraskaart. Wenneker Distilleries, (0165) 53 78 50, www.wenneker.nl

Systems, (030) 297 70 00, www.pickwick.nl


• NR 3 - 2010 • 21

column

f&b opinie

Duurzaamheid wordt duur betaald Berst Sanders B e s t uurslid A F & B M M e rcur e H o t e l A m s t e rd a m a a n d e A m s t e l

De Nederlandse Hotellerie is klaar voor ‘all inclusive’. Peter Sonneveld, banquet service manager, Hotels van Oranje:

‘Dat klinkt heel aardig, maar ik geloof het niet. Wat zullen de gevolgen zijn van “all inclusive”? De gast weet nagenoeg precies wat hij kwijt is aan de vakantie, en hij zal er alles aan doen om zijn geld eruit te halen. De kans is groot dat hij meer gaat consumeren dan wij begroot hebben. Ook wordt het uitgeven van geld buiten het hotel of resort niet gestimuleerd; daar zal de plaatselijke middenstand niet gelukkig mee zijn. ‘Bovendien wordt het inventief omgaan met saleskwaliteiten in het voortraject - maar ook tijdens het verblijf - beslist niet gestimuleerd. En er kan alleen een all-in worden aangeboden als het hotel of resort dusdanig is uitgerust, dat de gasten er zo’n tien dagen zonder verveling kunnen doorbrengen. Een bedrijf dat hiermee wil gaan werken, moet rekening houden met veel investeringen. ‘Het enige voordeel zou kunnen zijn dat de kassahandelingen veel minder worden en er minder getraind, dus goedkoper, personeel nodig is. Maar of dat nou is wat we willen... De crisis gaat ook weer voorbij, en kennis die verloren gaat kun je niet makkelijk weer binnen halen.’

René Sloots, F&B-manager, Bilderberg Hotel de Buunderkamp:

‘Ik kan mij niet vinden in deze stelling, omdat Bilderberg zich onderscheidt in de markt door de verwachtingen van zowel de zakelijke gasten als de privégasten te overtreffen. Dat bereiken wij doordat we aan de wensen van onze gasten op maat invulling geven. Ofwel: er is geen gast gelijk; iedere gast heeft zijn of haar specifieke wensen en verwachtingen. Door op maat deze persoonlijke invulling te geven, creëren wij een unieke ervaring voor onze gasten. In mijn ogen kun je dit nimmer bereiken door een standaard all Inclusive pakket aan te bieden.


Overal kom je het tegen: duurzaam en milieuvriendelijk ondernemen. Omdat duurzaamheid veelomvattend is, kunnen we hier het beste alleen het milieuaspect van duurzaamheid belichten. Maar wat is duurzaamheid nu eigenlijk? Wanneer zijn wij als bedrijf duurzaam bezig? En hoe eerlijk is het om jezelf duurzaam te noemen en voor wie zijn we duurzaam? Wat is nu eigenlijk duurzaam in een paar woorden? Laten we niet net doen alsof het in het bedrijfsleven om die duurzamere samenleving is begonnen. De reden achter veel keuzes is, dat we kosten kunnen verlagen en dus een beter bedrijfsresultaat kunnen behalen. Tijdens de bouw van een hotel kan bijvoorbeeld veel geïnvesteerd worden in de duurzaamheid van materialen, maar vooral ook in het energiezuinig maken. Naast dat dit enorm veel milieuvoordeel oplevert, is het mooi meegenomen dat de uitgaven aan energie een stuk lager zijn. Op het gebied van het product dat we leveren, is het echter anders: duurzaamheid moet uit het hart komen. Je moet het willen en er extra voor willen betalen. Duurzaamheid wordt vaak duur betaald. Zitten onze gasten er eigenlijk wel op te wachten? Natuurlijk willen zij graag een mooi en eerlijk product. Duurzaam vlees smaakt bijna altijd beter. Kiezen voor duurzaam is dus ook een kwestie van smaak. Zouden de minder duurzame producten net zo goed zijn, dan is de keuze voor veel mensen al snel gemaakt. Voor ons is die keuze vaak ook lastig. Waar begin je mee en waar stopt het? Doordat veel programma’s op tv aandacht besteden aan duurzaamheid, om maar te zwijgen van de talloze internetsites, hebben onze gasten hier ook een sterke mening over. Flessen water zijn uit, water uit de kraan is in. Toch vind ik dit persoonlijk wel heel erg eenzijdig en kort door de bocht. Natuurlijk is er niets mis met ons eigen Nederlandse kraanwater, maar er zit wel degelijk smaakverschil tussen water uit de Maas en een mooie fles bronwater. Waarom vinden gasten het geen probleem om een goedkope fles Chileense wijn te drinken, terwijl in Europa ruim voldoende en minstens zo goede duurzame alternatieven voorhanden zijn. Of zijn wij allen op deze aardbol enkel bij gelegenheid groen?

column

Small is beautiful!

All e g r o I NN - o v a t i o n s , A m s t e rd a m a ll e g r o @ i n n - o v a t i o n s . c o m

‘Een plek waar ik mijn creativiteit kwijt kan; waar ik de ruimte krijg om mijzelf te ontwikkelen en waar ik het gevoel heb zinnig bezig te zijn.’ Dit zijn de belangrijkste wensen van hoger opgeleide Nederlandse jongeren bij hun zoektocht naar een baan. (Onderzoek Careerwise.nl) Hoewel de hotellerie maar beperkt behoefte heeft aan hoog opgeleide jongeren, is het toch handig om te weten wat de huidige generatie arbeidsmarkttoetreders belangrijk vindt. En dat is best zorgelijk, want in de meeste hotels is de ruimte voor creativiteit beperkt tot het oplossen van schier eindeloze operationele uitdagingen, en is de ontwikkelingsruimte in de praktijk aardig beperkt. Ook is de zingeving waar de moderne jongere naar op zoek is, niet altijd gedefinieerd. In een maatschappij waarin het aantal jongeren afneemt en waar jongeren met een dienstverlenende houding en opleiding zeer gewild en schaars zijn, wordt het voor hotels steeds ingewikkelder op de arbeidsmarkt. Verwacht mag worden dat met name de ketenbedrijven het moeilijk zullen krijgen. Bij de meeste van hen is de door de jongere zo gezochte vrijheid de laatste jaren sterk geminimaliseerd en wordt het denkwerk voorbehouden aan de hoofdkantoor executives die de rails uitleggen waarover de medewerkers hun carrière mogen uitrollen. Als gevolg van deze ver doorgevoerde centralisatie is het carrièreperspectief steeds beperkter geworden en is echte groei binnen het bedrijf eigenlijk alleen weggelegd voor de echte volhouders. En daar schuilt nu juist een probleem: de jongere van nu denkt helemaal niet in termen van jarenlange carrières bij één bedrijf. (Niet eens binnen één sector.) Drie of vier jaar is lang genoeg in hun visie. Daarna trekken ze vrolijk verder. Het lijkt alsof deze ontwikkeling de kleinere, zelfstandige bedrijven in de kaart speelt. Het MKB is bij uitstek geschikt om de gezochte ruimte voor creativiteit en vrijheid te bieden en profileert zich met haar grote aandacht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen ook steeds meer als bedrijf waar de jongere de gezochte zingeving vindt. Ketenbedrijven doen er dan ook verstandig aan om de brede centralisatie te heroverwegen en te beperken tot die gedeelten waar écht schaalvoordeel behaald kan worden. Zowel de gast als de werknemer vragen om veel meer ruimte, vrijheid en maatwerk, en dat vraagt om meer vrijheid op vestigingniveau. Hoewel de aandeelhouders er niet gelukkig mee zullen zijn, lijkt het adagium voor de toekomst: small is beautiful! hospitality management

• NR 3 - 2010 • 23

TOERISME

Meer Nederlanders blijven dicht bij huis Op vakantie gaan, dat wil iedereen. Maar als gevolg van de economische crisis en de aswolken uit IJsland, is in de toerismesector veel veranderd. Themavakanties, cultuurvakanties, Texel... De vakantieganger amuseert zich toch wel. TE K S T - NIEN K E DUIMELAAR , NIEN K E VAN HAASTEREN

De afgelopen maanden hebben ons weer eens geleerd dat in de wereld enorm veel wordt gereisd, en dat zeer veel sectoren afhankelijk zijn van de stromen toeristen en zakelijke reizigers. Het is dan ook verontrustend dat zoiets als een aswolk voor grote verliezen kan zorgen.

Publiciteit

Het toerisme levert een belangrijke bijdrage aan de Nederlandse economie: de totale economische waarde is 36,9 miljard euro (3,1% van het BBP) en daarnaast zorgt de toeristische sector met bijna 400.000 banen voor 4,3% van de werkgelegenheid. Uit cijfers van het ContinuVakantieOnderzoek blijkt dat vorig jaar in totaal zo’n 18 miljoen vakanties door Nederlanders in eigen land zijn doorgebracht. Ten opzichte van 2008 betekent dit een stijging van 500.000 vakanties (3%). De belangrijkste verklaring voor de groei van het aantal binnenlandse vakanties vormt de economische crisis; daardoor ble-

ven veel Nederlanders dichterbij huis. Maar ook het mooie voorjaar en het zomerweer van afgelopen jaar en de extra publiciteit voor Nederland als vakantieland hebben aan de groei bijgedragen. De bestedingen aan binnenlandse vakanties stegen met 100 miljoen euro naar in totaal 2,8 miljard euro ten opzichte van 2008.

Trend

De komende zomer blijven we ook liever dicht bij huis. Vergeleken met vorig jaar is de belangstelling voor een vakantie in eigen land dit jaar wederom hoger, en wel met zo’n 100.000 vakantieplannen; dat betekent een stijging van 4%. Hiermee is Nederland de vakantiebestemming voor zo’n 2,8 miljoen Nederlanders. ‘Sinds 2008 merken we een trendbreuk en neemt de belangstelling voor vakantie in eigen land weer toe. Mensen blijven wel op vakantie gaan, maar dan liever minder ver’, legt woordvoerder Thérèse Ariaans van het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) uit. ‘Vakan-

tie blijft dus hoog op het prioriteitenlijstje staan. Het eigen land, België en Duitsland profiteren daarvan.’ Veel vakantiegangers die hun vliegreis de mist in zagen gaan door de IJslandse aswolk, kozen afgelopen meivakantie voor Texel. VVV Texel signaleerde dit voorjaar een plotselinge stijging van boekingen door mensen waarvan de vliegvakantie was geannuleerd. Uit cijfers blijkt dat in die periode een opvallend hoog aantal boekingen naar het Waddeneiland is gemaakt. ‘Wij kregen mensen aan de balie en aan de telefoon die hun vliegreis naar Curaçao of Ierland in het water hadden zien vallen en dus maar kozen voor vakantie in eigen land’, vertelt Daléa Polman, hoofd dienstverlening van VVV Texel.

Cultuur

‘Beleving’ staat centraal, tegenwoordig. Reizigers willen erop uitgaan en kiezen voor een camping- of fietsvakantie. Anno 2010 mag het allemaal wel wat chiquer:


• NR 3 - 2010 • 25

focus

Toerisme anno 2010 Een van de organisaties die het we-

wordt het verlies aan inkomsten door

dan een half procent op jaarbasis in

reldwijde toerisme nauwlettend

het ingezakt toerisme wereldwijd

Europa en -0,3 procent wereldwijd.

in de gaten houdt, is de World Tourism

geschat op 30 miljard euro (van 641

Organization van de Verenigde Naties

miljard in 2008 naar 611 miljard

(UNWTO). Deze organisatie brengt drie

euro in 2009). De inkomsten kel-

keer per jaar een barometer uit met

derden in april 2010 opnieuw, doch

Voor wat betreft het totaal aan-

de laatste maand van 2009 in totaal

daarin de stand van zaken op het ge-

kortstondig, vanwege annuleringen

tal inkomende toeristen gaat het

gestegen met 2%, na veertien aan-

bied van het mondiale toerisme. Zo’n

van overnachtingen en zakelijke rei-

inmiddels, dankzij een goed laatste

eengesloten maanden met negatieve

verslag geeft een kort overzicht en een

zen door de vulkanische aswolken.

kwartaal van 2009, weer wat beter.

groeipercentages. Deze positieve

evaluatie van de huidige situatie. Hier

In sommige gevallen zorgde de

Vooral in en rondom Azië, Australië

trend heeft zich in de eerste twee

volgen de ‘hoogtepunten’ uit onder

verstoring van het vliegverkeer voor

(plus Oceanië) en het Midden-Oosten

maanden van 2010 doorgezet.

meer het rapport van januari 2010 en

extra werk en inkomsten, zoals bij

neemt het aantal reizigers weer toe,

De groei in Europa en Amerika

de update van april 2010.

hotels op vliegvelden en bedrijven

na een slechte eerste jaarhelft in

verloopt echter minder snel: beide

Terugblik

die digitale diensten als webcon-

2009. Vooral in economisch sterk

regio’s melden een groei in het

ferenties aanbieden. Uit cijfers van

opkomende landen en regio’s zijn

aantal inkomende toeristen van 3%.

De afgelopen paar jaar heeft de

het UNWTO blijkt dat de vulkaan

aardige stijgingen waar te nemen in

De oorzaak zijn de langzaam herstel-

economische recessie wereldwijd

het mondiale toerisme toch niet al

het aantal binnenkomende toeristen.

lende economieën.

in elke denkbare sector voor veel

te veel schade heeft berokkend: het

Het gemiddelde groeipercentage

Ondanks de negatieve geluiden doet

onrust gezorgd. Ook in de internatio-

UNWTO schat de afname in het aan-

in het laatste kwartaal van 2009

de toeristensector het goed volgens

nale reiswereld en de hotellerie. Zo

tal inkomende toeristen op minder

kwam uit op 10%. In Afrika nam in

de UNWTO, zeker wanneer de


alle maanden van 2009 het aantal inkomende toeristen al toe. Volgens de UNWTO waren vooral de landen

Stand van zaken

ten zuiden van de Sahara in trek. Wereldwijd is het aantal toeristen in

TOERISME we huren een vaste tent of overnachten in een bijzonder slaapvertrek. Vooral cultuurvakanties zijn geliefd. De zogenaamde themavakanties staan volgens NBTC-NIPO Research in de belangstelling, omdat Nederlanders ook tijdens vakanties hun liefhebberijen willen uitoefenen. Nederlandse reizigers zoeken anno 2010 meer diepgaande en verrijkende belevenissen, waarbij aspecten als educatie, zingeving en authenticiteit belangrijk zijn. Voor hotels zijn themavakanties interessante niches in de markt. De bestedingen aan themavakanties liggen veelal hoger en dit soort vakanties zijn iets minder prijs- en daarmee crisisgevoelig. De consument hecht namelijk veel waarde aan themavakanties en zal er niet snel op bezuinigen. Opvallend is dat vrouwen meer dan gemiddeld geïnteresseerd zijn in wellness.

Duitsland

Het aantal buitenlandse vakanties daalde het afgelopen jaar flink. Bij de buitenlandse vakanties deed zich ook een verschuiving voor van vliegtuig naar auto. Het aantal pakketreizen naar het MiddellandseZeegebied is mede hierdoor gedaald met gemiddeld 12%. Vrijwel alle belangrijke bestemmingen lieten een daling zien: Spanje (-12%), Turkije (-15%) en Griekenland (-14%). Het aantal georganiseerde autovakanties steeg daarentegen flink. Met name Duitsland profiteerde van deze ontwikkeling: het aantal vakanties naar onze oosterburen steeg met maar liefst een half miljoen naar 3,5 miljoen vakanties. De Noordzeebadplaatsen zijn niet alleen geliefd bij onze Duitse buren; ook Nederlanders zijn gek op de kust. De Veluwe en Veluwerand worden net als in andere jaren veel bezocht; beide gebieden lieten ook een bovengemiddelde groei zien. De sterkste groei deed zich voor in Oost-Brabant, Noord- en Midden-Limburg (14%). ‘We bewerken de Nederlandse toeristenmarkt intensief, en dat werpt zijn vruchten af’, aldus Ariaans. bron: nbtc-nipo research

Een wereld aan mogelijkheden Crisistijden zorgen voor creatieve oplossingen en vragen om verandering. Hieronder een lijstje met mogelijkheden, maar ook mogelijke risico’s in 2010.

Positieve gevolgen en mogelijkheden:

• Het economisch vertrouwen van bedrijven en consumenten is weer toegenomen. • Crisis is een voedingsbron voor veranderingen. Ondernemers gaan bewuster om met geld en stappen steeds vaker over op de ‘groene economie’. • De flexibele houding van de toeristensector (het omgaan met snelle veranderingen in de vraag in een wispelturige markt) heeft de sector alleen maar sterker gemaakt.

Negatieve gevolgen en valkuilen:

• Stimulansen vanuit overheden houden op een gegeven moment op door gebrek aan geld, waardoor belastingen omhoog zullen gaan en huishoudens en bedrijven nog meer belast worden. • Werkeloosheid blijft een probleem. • Door extra veiligheidsmaatregelen op vliegvelden ontstaan drukte, stress en extra kosten. • De economische groei in grote toeristenmarkten zoals in Europa en Amerika is nog steeds fragiel. • Olieprijzen blijven wisselvallig. bron: unwto barometer januari

2010

inkomsten uit het toerisme worden

sector heeft gekregen gaat het alge-

onzekerheden ten aanzien van de

worden gemaakt die het toerisme

vergeleken met de daling van de

meen bezien inmiddels beter, maar

wereldeconomie en de onzekere

bevorderen.’

wereldwijde inkomsten uit export

we zitten nog niet op het niveau van

arbeidssituatie en dus het ‘vakantie-

De UNWTO verwacht dat het toe-

in 2009. De daling in inkomsten in

vóór de crisis.

geld’ van toeristen.

risme de komende tien jaar alleen

Desalniettemin zal 2010 nog een

maar zal toenemen. In heel de

lastig jaar worden, zo stelt de

wereld verwacht de organisatie een

UNWTO in de ‘Roadmap for Reco-

stijging in het aantal reizigers. De

de toeristensector wordt geschat op 6%, terwijl de waarde van de export

Toekomstvisie

daalde met ongeveer 12%. Er is een terugkerend patroon waar

Het IMF meldt dat het wereldwijde

very’. UNWTO secretaris-generaal

meeste reizigers zullen naar ver-

te nemen rondom crisissen, aldus

economisch herstel ‘significant’

Taleb Rifai: ‘Er zal hard moeten

wachting uit Europa komen, Noord-

de UNWTO. Consumenten hebben

sneller gaat dan vooraf werd

worden gewerkt om de wereldeco-

en Zuid-Amerika (vooral uit Brazilië)

de neiging om tijdens of net na een

verwacht. Eerdere speculaties in

nomie er weer helemaal bovenop te

en Azië. De organisatie verwacht nog

crisis dichter bij huis te blijven

oktober vorig jaar duidden op een

krijgen. De toeristensector kan een

geen stijging van het aantal reizigers

voor hun vakanties. Voornamelijk in

economische groei van 3,1% we-

belangrijke bijdrage leveren aan het

uit Afrika tot het jaar 2020.

China, Brazilië en Spanje compen-

reldwijd, met groeipercentages van

economisch herstel, primair door het

seerden de thuisblijvers/binnenland-

5,1% in de opkomende economieën

creëren van werk en door de over-

bron: unwto

se toeristen eind 2009 begin 2010

en een groei van 1,3% in de ontwik-

stap te maken naar duurzaamheid

(barometer januari 2010, update april 2010)

voor de wegblijvende buitenlandse

kelde economieën. De UNWTO schat

zoals voorgesteld in de economische

toeristen. Tevens zorgden overheids-

dat het aantal arriverende toeristen

theorie van de “green economy”.

maatregelen voor extra steun in de

dit jaar tussen de 3% en 4% zal

Hier komt bij dat op wereldniveau

toeristensector. Na de knauw die de

groeien, ondanks de aanhoudende

belangrijke afspraken moeten hospitality management

• NR 3 - 2010 • 27

tijdloos

A

Tot de opening van het Intercontinental Amstel Amsterdam in 1867 kende Amsterdam geen hotel van internationale allure. Toen Dr. Samuel Sarphati op 26 april 1866 de eerste steen liet leggen, leek dit een ongebruikelijke plek voor een hotel, aangezien destijds alle hotels in het centrum stonden. Al snel onderging Amsterdam een transformatie, en de naamsbekendheid van het Amstel Hotel nam een hoge vlucht. Van 1990 tot 1992 bleef het hotel gesloten, omwille van een grootscheepse renovatie, en werd het aantal kamers teruggebracht van 111 naar 79. Het hotel wist haar uiterlijk, geïnspireerd door de Renaissance, ondanks roerige tijden te behouden. Zoek de verschillen, 143 jaar later:

mstel Hotel Amsterdam

Foto Joeri Postma

Het hotel met bar in 1969 TE K S T -


Sanny Visser

Kijk en vergelijk Kolibrie is marktleider op het gebied van payroll in de Nederlandse horecabranche. Binnen 15 jaar zijn wij uitgegroeid tot een landelijk opererend bedrijf en verlonen wij elke week circa 30.000 medewerkers. Kolibrie onderscheidt zich door maximale flexibiliteit,

openheid

en

eerlijkheid.

Bovendien werken wij zonder contracten. Wanneer u al gebruik maakt van payroll, komen wij graag bij u langs om een kostenvergelijking te maken. Uiteraard zonder verplichtingen. U zult zien: de

2011

voorwaarden maken het verschil.

Heeft uw hotel de beste Housekeeping? Doe mee aan Keeping Up 2011 en zet Housekeeping op de kaart! www.keepingup.nl

013 54 99 111 en u krijgt jg direct alle informatie!

www w. k o l i b r i e . n l Kolibrie Uitz Uit Uitzendbureau tzendb endbu ure reau au B.V. is aangesloten bij:

Kolibrie Horeca Payrolling

ieder z’n vak!

HOTELformule

I

De begrippen ‘amerikanisering’ en ‘Amerikaanse toestanden’ staan doorgaans voor weinig goeds. Naar Amerikaans voorbeeld is ook in Nederland een ‘klaagcultuur’ ontstaan: de Centraal Schriftelijke Examens hebben dit jaar een record aantal klachten opgeleverd van nerveuze dan wel opportunistische scholieren; bedrijven moeten zich tegenwoordig zeer zorgvuldig wapenen tegen elk wissewasje in het kader van juridische aansprakelijkheid. Wij kennen het ‘Sue me!’ uit Amerikaanse tv-series. Gelukkig heeft ‘See you in Court!’ bij ons een veel plezieriger betekenis.

n verzekerde bewaring TE K S T - JASON VAN DE VELTMAETE


Court Hotel, Utrecht Het eerste dat opvalt, bij het benaderen van het jongste Utrechtse hotel, is het terras ter grootte van een half voetbalveld. Door een manshoog smeedijzeren hek omgeven, biedt dit exclusieve pleintje ruimte aan zes- tot achtmaal meer terrasmeubilair dan er neergezet is. Het moet voor ouders van kleine kinderen heerlijk zijn om te kunnen zeggen ‘Niet buiten het hek komen’ en dan de aandacht weer te richten op de grote-mensen-conversatie of de versnaperingen. Wie kent niet het Domplein? Court Hotel staat in de schaduw van de Domtoren - prominenter kan bijna niet. De classicistische façade van het gebouw oogt streng, dus de mededeling dat dit hotel ooit een gerechtshof was, zal niemand tot een ongelovig ‘Werkelijk?’ verleiden. Weliswaar is de naam van het hotel niet meer dan ‘circumstantial evidence’, maar de uitstraling van het pand maakt al snel een einde aan ‘reasonable doubt’.

Laagdrempelig

Misschien valt door het strenge karakter van het gebouw de informele ontvangst extra op. De entree van het hotel is ingeklemd tussen de brasserie rechts (aan de terraskant) en het restaurant links. Een moderne trap wentelt zich omhoog naar de hotelkamers. Hotelmanager Marleen Sala past - mede door haar jonge uiterlijk - helemaal in de levendige, dynamische sfeer van dit bedrijf. Marleen heeft haar opleiding genoten aan de International Hotel Management School Breda (NHTV); voor de afstudeerstage werd zij naar Golden Tulip Hotel Zaltbommel gestuurd. Marleen: ‘Ik ben nog even in dat hotel blijven hangen; daarna kwam ik in Karel V (Utrecht) terecht. Ik vond mijn draai op de afdeling Reserveringen en Frontoffice, maar na zo’n anderhalf jaar wilde ik hogerop. Binnen Karel V was toen echter geen plaats vrij. Vandaar de overstap naar Amrath. Door die keten werd ik ingezet bij het opstarten van het nieuwe vijfsterrenhotel in Amsterdam; vervolgens kon ik er aan de

Het was duidelijk dat hier een grote f&b-outlet moest komen slag als salesmanager. Niet veel later kwam ik in contact met Oscar de Goede en Sander van der Meijden, twee mannen die in Utrecht een aantal restaurants bezaten. Omdat zij geen ervaring hadden met hotels, kwam ik in beeld. Oscar en Sander waren op zoek naar iemand die op hotelgebied de kar kon trekken, en zij vonden mij via de brasseriemanager van Karel V.’ Na het vertrek van de rechtbank uit het monumentale pand waarin nu Court Hotel, Restaurant de Rechtbank en een brasserie gevestigd zijn, was hier twee jaar lang geen ‘zitting’ van welke aard dan ook; het gebouw was veroordeeld tot leegstand - afgezien van de antikraakwacht. De gemeenteraad van Utrecht had evenwel besloten dat de stad ‘aan deze kant van het Domplein’ levendiger moest worden. Op dit gebouw werd derhalve een horecavergunning verleend, en al snel meldde zich een horecaondernemer die voortvarend begon met de bouw van hotelkamers. Maar al snel trok hij zich terug. Gelukkig namen Oscar de Goede en Sander van der Meijden het op zich om het project tot een goed einde te brengen. ‘Het was vanaf het begin duidelijk dat hier een grote f&b-outlet moest komen,’ vertelt Marleen, ‘waarbij het woord “laagdrempelig” voortdurend terugkwam. De focus lag op het restaurant en de brasserie. We hadden ook nog eens een grote ruimte ter beschikking in het souterrain.

De 27 hotelkamers waren al gerealiseerd, en daarvan waren Oscar en Sander een beetje geschrokken, want zij waren en zijn echte restaurantmannen. Ik dacht juist: Hier kunnen we iets heel moois van maken.’

Eigen koers

Marleen had, naar eigen zeggen, ‘wilde plannen’. Volgens haar was het, gezien het geringe aantal kamers, mogelijk om af te wijken van het standaard hotelaanbod. ‘Wij kunnen hier echt een persoonlijk sfeertje creëren,’ benadrukt zij. ‘Met dit hotel willen we ook de zakelijke markt bedienen, maar wel op een andere manier. Daarbij zijn de f&b-outlets in ondersteunende zin heel belangrijk. Onlangs hoorde ik een zakelijke gast zeggen: “Wat leuk dat hier niet zo’n standaard hotelbar is waar ik alleen zit. Het is hier druk; het leeft.” We hebben inderdaad veel aanloop. Iedereen in Utrecht kent Restaurant de Rechtbank; bij de naam Court Hotel moeten ze nog even nadenken.’ De deuren zijn in april 2008 open gegaan. Marleen wist al, dankzij haar tijd bij Karel V, welke grote partijen voor een hotel in Utrecht belangrijk zijn. ‘Ik ben begonnen met het rondleiden van contactpersonen door ons bedrijf; daardoor kwam de mond-tot-mondreclame op gang. Eind 2008 had ik al een goed contact gelegd met alle grote bedrijven in en rondom Utrecht. Het restaurant en de brasserie kregen vanaf het begin veel aandacht van de media. De Utrechtse bevolking is behoorlijk nieuwsgierig naar elke ontwikkeling binnen de horeca.’ Dat laatste is niet zo verwonderlijk, want de Oude Bisschopsstad, dan wel de Domstad, is heel lang verstoken geweest van uitgaansgelegenheden op uitgerekend het mooiste plein, te weten het Dom-

Geen enkele keten of hotelgroep paste bij ons plein. ‘Alles’ speelde zich af langs de Oude Gracht. Voor hotelgasten lag het nog iets anders: zij werden ondergebracht in de kolossen van het stationsgebied, of ergens aan de rand van de stad. Court Hotel staat solitair in het historische centrum van de Domstad, en ook in bedrijfsmatige zin is dit hotel een Einzelgänger. ‘We konden geen keten of hotelgroep vinden die goed bij ons paste,’ hospitality management

• NR 3 - 2010 • 31

HOTELformule

Court Hotel, Utrecht verklaart Marleen. ‘Maar we redden ons prima zo. We hebben nauwkeurig de websites uitgezocht waarop we willen publiceren, en we staan niet op elke boekingssite. Overal je neus laten zien is ook nagenoeg onmogelijk met zo weinig kamers. Met een bepaalde uitstraling - dit gebouw en de unieke locatie zijn USP’s - kun je een eigen koers varen. We hebben overigens wel inkoopvoordelen, dankzij de andere bedrijven van Oscar en Sander. Verschillende inkooporganisaties hebben ons benaderd, in de hoop dat wij ons zouden aansluiten, maar er zaten telkens haken en ogen aan. Voorlopig houden we het maar zo.’

Op maat

Het ‘eigene’ van Court Hotel zit vooral, zoals reeds aangegeven, in het persoonlijke contact. Marleen: ‘Dat geldt beslist ook voor de zakelijke markt. Wij hebben een klein reserveringskantoor met korte lijnen; men kan met ons snel zaken doen, waarbij voor ons de relatie met de klant van doorslaggevend belang is. In dit bedrijf lopen veel jonge medewerkers rond, waardoor de sfeer meestal informeel is. Over het algemeen wordt dat ook door onze zakelijke gasten gewaardeerd.’ Voor die zakelijke gasten heeft Court Hotel twee vergaderzaaltjes. Interessanter, in het kader van de bedrijfsvoering, is de ruimte in het souterrain waar - met een normale opstelling - circa 90 personen aan tafel kunnen. De nabijheid van het Academiegebouw zorgt voor een gestage stroom feestgangers (promotiefeesten), terwijl

aangebracht naar het verleden van dit gebouw: een metersgrote foto van Alcatraz, bijvoorbeeld, en enorme vingerafdrukken. Maar waar het echt om gaat, dat is een comfortabel bed. ‘Daar hebben we geen enkele concessie in gedaan,’ zegt Marleen Sala. ‘We hebben heel goede bedden aangeschaft.’ Court Hotel heeft twee kamertypes, en het grootste verschil is eigenlijk: straatkant of ‘achterkant’. Hoewel de voorkant van het hotel niet echt aan de looproute van cafégangers ligt, worden de gasten die prioriteit geven aan een ongestoorde nachtrust, bij voorkeur aan de achterkant gelegd. Op alle kamers staat een Senseo, dus het wakker worden - in alle rust - zal geen probleem zijn.

Twitter

‘Beleving’ en ‘imagineering’; dat zijn woorden waar hotelmanagers vandaag de dag niet meer omheen kunnen. ‘Dit is een historische plek met een verrassend moderne inrichting,’ stelt Marleen. ‘Verder proberen we ons te onderscheiden door het al eerder genoemde persoonlijke aspect. Gasten worden hier niet als een nummer welkom geheten. Doordat zij zo veel mogelijk begeleid worden door dezelfde persoon, komen we ook vaak te weten wanneer bijvoorbeeld de echtgenote of de kinderen jarig zijn; daar doen we dan ook wat mee. Momenteel zijn we ook goed aan het bekijken hoe we de “social media” kunnen gebruiken of inzetten. Ieder hotel moet immers met de tijd mee.’

Sommige koks hebben het te licht ingeschat de locatie zich ook uitstekend leent voor bruiloften en partijen. De verhouding f&b staat tot logies ligt, volgens Marleen, op ongeveer 50/50, waarbij het eten en drinken van de hotelgasten aan logies toegeschreven worden. De housekeeping en de was zijn uitbesteed; verder doet Court Hotel niet aan outsourcing. Op een vraag over het vinden van gekwalificeerd personeel antwoordt Marleen met enig voorbehoud: ‘Als we praten over de chef-kok, dan hebben we al enkele wisselingen van de wacht gehad. Dat is hier een nogal complexe functie: het restaurant, de brasserie, banqueting... Overal moet de kwaliteit hoog en constant zijn. Sommige koks hebben dat te licht ingeschat. Ook de assistent-restaurantmanager heeft wat dat betreft “veel op zijn bord”. Het restaurant telt 130 couverts.’ Pratend over getallen... Marleen zou graag wat meer hotelkamers hebben, maar uitbreidingsmogelijkheden zijn er niet. ‘We moeten nu vaak nee zeggen tegen grote groepen. Dat is natuurlijk vervelend. We zijn helaas net iets te klein.’ In ieder geval laten de kamers qua inrichting weinig te wensen over. Marleen heeft, samen met een binnenhuisarchitect, ervoor gezorgd dat alles ‘op maat’ is. Dat wil zeggen, dat de meubels speciaal voor de kamers ontworpen zijn, uiteraard om ruimte te besparen. Op een van de muren in elke kamer is een portret van een boef, crimineel of ‘outlaw’ aangebracht. Al Capone is heel herkenbaar, en dat ook Frank Sinatra een plekje gekregen heeft, moeten zijn fans de hotelmanager maar vergeven. Helemaal vrij van Mafia-connecties was hij nu eenmaal niet. Ook elders in het hotel zijn vingerwijzingen

Court Hotel Kamers: 27 Court Rooms & Court Rooms Deluxe (toeslag: 10,-) Prijzen: vanaf 99,Vergaderzalen: 2 Feestzaal (Vrouwe Justitia Zaal; tot 250 p.): 800,- per dagdeel Badkamers: ruime inloopdouches; Rituals badproducten Ontbijtbuffet: 12,50 Arrangementen: 6 Verhuur fietsen en Vespa’s Restaurant: 130 couverts Souterrain: tot 250 personen Brasserie: 65 plaatsen Terras: 90 plaatsen hospitality management

• NR 3 - 2010 • 33

Samir Gaafar

Jana Vervelde

Barbara Ligutom

Anne- Miek Fernandez

Personeel is goud, onze mensen Foto’s genomen in Hotel Amsterdam De Roode Leeuw

advertorial

B.V. Hotel Operational Services, kortweg HOS, is meer dan dertig jaar specialist op het gebied van het schoonmaken en schoon houden van de Nederlandse hotellerie. Door uitbreiding van het managementteam en extra investeringen in motivatie en beloning van het personeel is HOS klaar voor de toekomst. Verbetering van de kwaliteit en de motivatie van werknemers waren hierbij de belangrijkste speerpunten. General director van Hotel Operational Services, Samir Gaafar, legt uit: ‘Schoonmaken is een “unlimited service”. Daarmee bedoel ik dat het werk eindeloos en grenzeloos is, en zich keer op keer herhaalt. Schoonmaken kan iedereen, maar kwalitatief goed schoonmaken, dat kunnen er maar weinig.’

Gemotiveerd en betrokken

Met die gedachte in het achterhoofd werd er een nieuwe functie gecreëerd binnen het management. Sinds kort, nota bene in economisch mindere tijden, is er in de persoon van Jana Vervelde een extra kwaliteitsmanager aanwezig. Vervelde heeft jarenlange ervaring met housekeeping in de hotellerie. Ze is servicegericht en geeft op SVS-niveau training aan het personeel. De werknemers voelen zich meer betrokken bij het bedrijf en de lijnen tussen in de hotels gestationeerd personeel en HOS zijn nu korter. ‘Je merkt het effect direct’, vertelt Vervelde. ‘Men ziet dat mijn aanwezigheid en ervaring heel veel nut heeft.’

Positieve reacties

Om de room-attendants aan te sporen tot nog betere prestaties heeft HOS een beloningssysteem bedacht. Iedere maand wordt een personeelslid in het zonnetje gezet dat van zowel het hotel als Hotel Operational Services de hoogste waardering heeft gekregen. Dat gebeurt met een award en een mooie prijs, zoals een digitale camera of vliegtickets. Anne- Miek Fernandez, general manager bij HOS, vertelt: ‘Onze klanten reageren hier heel positief op. Ook zij merken dat door het beloningssysteem er beter wordt schoongemaakt. In veel gevallen beschouwen onze klanten ons personeel ook als hun eigen mensen. Men zegt wel eens: Personeel is goud. Onze mensen zijn diamant.’

Klus klaren

‘De flexibiliteit van HOS is heel groot’, vertelt Marc van der Meulen, manager van het Best Western Hotel Spaander in Volendam. ‘HOS werkt heel specialistisch. Bij ons houdt HOS alles schoon. De lounge, de kamers, het terras, het zwembad, de fitnessruimte en we zien ze ook bezig op het dak. Spaander is een klassiek en uniek hotel. Met veel schilderijen aan de muur, kandelaars op tafels, en kroonluchters aan het plafond. Om alles schoon te houden, dat is een enorme uitdaging.’ Het hotel is allesbehalve standaard. ‘Toen HOS voor het eerst bij ons binnen kwam zei men: “Wij gaan deze klus voor u klaren”. En dat maken ze waar, ik ben heel tevreden. Het bedrijf dat voor HOS schoonmaakte liep stuk op de unieke werkzaamheden die dit hotel met zich meebrengt.’ De kwaliteiten van HOS blijven niet onopgemerkt. Veel oude klanten komen weer bij het schoonmaakbedrijf terug en onlangs nog won het bedrijf de tender om de hotelpanden van EMB hotels schoon te mogen maken.

Rapportage en training

Een onderdeel van de specialistische kennis van Hotel Operational Services is de methode ‘Meet & Weet’. Een bepaald percentage van de hotelkamers die het bedrijf schoonmaakt wordt tijdens controlerondes in het volledige donker geïnspecteerd met een speciale zaklamp. Harold Kluit, general manager van het Swissôtel in Amsterdam, raakte overtuigd van de kwaliteit van HOS mede vanwege deze inspectiemethode. ‘Dankzij dit systeem kan men heel nauwkeurig kijken hoe er structureel wordt schoongemaakt. Op de inspectie volgt een uitgebreide rapportage op basis waarvan ons eigen personeel en de mensen van HOS vervolgens worden getraind. Het vaststellen van de schoonmaakresultaten en het geven van follow-up aan het personeel maakt HOS een betrouwbare partner. Ik heb het bedrijf al bij een aantal collegahoteliers aangedragen.’

Unieke benadering

B.V. HOS anticipeert op veranderingen bij diens klanten. Fernandez: ‘Wij kunnen echt met de klant meedenken.’ Vervelde vult aan: ‘In de schoonmaakwereld gaat het om flexibiliteit en het acuut kunnen inspelen op veranderende situaties. Geen enkel hotel is hetzelfde. Je moet ieder hotel anders benaderen.’ Fernandez en Vervelde zijn trouwens geen onbekenden van elkaar. Ze werkten onder meer zeven jaar samen in de housekeeping

‘Ik heb HOS al bij een aantal collega-hoteliers aangedragen’ van het Okura Hotel in Amsterdam. Ook ondernamen ze werkbezoeken naar Japan. René Wildeman, general manager van Hotel Amsterdam De Roode Leeuw, vertelt: ‘Wij zijn zo’n acht jaar geleden overgegaan van eigen schoonmaakpersoneel naar het inhuren van de diensten van HOS. Voorheen zaten we dikwijls met personele problemen in verband met ziekte en zwangerschappen. Met B.V. HOS in huis is de continuïteit van de schoonmaak gegarandeerd. Ze werken op een zeer professionele wijze, omdat het bedrijf in alles is toegespitst op de hospitality branche. We kunnen op ze rekenen en hebben dagelijks contact. Niet alleen met de kamermeisjes, maar ook met het management.’ Het moge duidelijk zijn dat bij B.V. Hotel Operational Services de schoonmaak van uw hotel in uiterst capabele handen is.

B.V. Hotel Operational Services (HOS) Ferdinand Bolstraat 436-444 1072 MG Amsterdam Tel: (020) 617 97 88 Fax: (020) 617 97 45 [email protected] www.bvhos.nl

zijn diamant hospitality management

• NR 3 - 2010 • 35

thema

De barre tocht naar herstel De vastgoedmarkt op het Europese continent herpakt zich langzaam na een heftige dip. De weg naar boven wordt voorzichtig weer verkend. Ook in de hotellerie zijn ‘stakeholders’ voorzichtig optimistisch over de ‘performance’ van hun branche, maar er zijn ook nog onzekerheden in het spel. TE K S T - F RAN K LINDNER

Hoewel de tweede helft van 2009 wel wat schokjes naar boven vertoonde, ging dat jaar toch de boeken in als het slechtste sinds het Millenniumvuurwerk, qua transactievolumes in hotelvastgoed. Voor heel 2009 gold wereldwijd een waardevolume van 9,7 miljard dollar; een daling van 61% ten opzichte van 2008. In vergelijking met het recordjaar 2007 (122 miljard dollar) blijft van 2009 niets

over dan een schamele 8%, zo becijfert Jones Lang LaSalle Hotels, in het onlangs verschenen marktrapport ‘Hotel Investment Highlights’. (maart 2010)

Bedreigingen

Met betrekking tot 2010 is men gematigd positief gestemd. Jones Lang LaSalle Hotels registreerde in de eerste twee maanden van

2010 wereldwijd een waardevolume van 1,5 miljard dollar. Voor het hele jaar gaat het consultancybedrijf uit van een totale waarde aan hotelvastgoedtransacties van tussen de 11 en 13 miljard dollar. Hoewel dit jaar, volgens een rapport van PricewaterhouseCoopers (PWC), voldoende investeringsvermogen beschikbaar is voor Europees vastgoed, zullen investeerders

Hotelvastgoed in Nederland Hospitality Management in gesprek

en aanbod komen er geen transacties tot

investeerders wereldwijd opereren,

met Bastiaan Driessen, directeur-eige-

stand. Belangstellenden wachten tot het

verwachten ze dat - net als in andere

naar van hotelvastgoed adviesbedrijf

ultieme koopje zich aandient.’

grote steden - de prijzen in Amsterdam zullen dalen. Echter, de hotels behalen

Invast Hotels.

Hoe staat het met het hotelvastgoed in Nederland?

Hoe kunnen vraag en aanbod weer bij elkaar worden gebracht?

‘We zien dat het transactievolume in Ne-

‘Buitenlandse investeerders die actief

derland vorig jaar erbarmelijk laag was.

zijn op de Nederlandse hotelvast-

Dit jaar is het niet anders. Er zijn genoeg

goedmarkt kijken alleen maar naar

vragers die klaarstaan. Zij hebben hun

Amsterdam. Zij zoeken naar een

Zijn buitenlandse investeerders de belangrijkste spelers in Nederland?

“funding” helemaal rond, maar door een

product dat momenteel minder draait

‘Buitenlandse hotelvastgoedinves-

te grote prijsdiscrepantie tussen vraag

dan in 2007. Omdat de buitenlandse

teerders zijn altijd op zoek naar grote


nog zeer acceptabele resultaten, dus blijven vraag en aanbod nog wel even uit elkaar liggen.’

Hotelvastgoed met de grootst mogelijke omzichtigheid te werk gaan. Er zal vooral worden geïnvesteerd in vastgoed dat direct inkomsten oplevert. Dat is niet de hotellerie, want uit een onderzoek van PWC blijkt dat hotelvastgoed van de tweede naar de twaalfde (tevens laatste) plaats daalt op de lijst met meest aantrekkelijke vastgoedinvesteringen. Teneinde stabiliteit in de hotelvastgoedmarkt te krijgen, zou men moeten proberen om pensioenfondsen en andere op lange termijn denkende investeerders aan te trekken. Het kan echter nog wel een tijdje duren voordat zij het hotelvastgoed (her)ontdekken.

Investeerders zullen met de grootst mogelijke omzichtigheid te werk gaan De omstandigheden voor het verhandelen van hotelvastgoed zijn nog verre van ideaal, menen marktvorsers. Hotelvastgoed loopt steevast achteraan in de vastgoedcycli. Er wordt daarom voor dit jaar nog geen indrukwekkend herstel verwacht. Uit een peiling van PWC gaat het merendeel van de ondervraagde marktexperts uit van een eerste echte herstelgolf in 2011.

Beste Europese steden voor hotelvastgoed1 in 2010 1

Athene

25,0

15 Amsterdam

3

Rome

19,4

17 Frankfurt

15,9

19 Milaan

2

Moskou

4

Kansen

Binnen de hotelvastgoedsector is een interessant speelveld ontstaan. Het laagste punt van de cyclus is bereikt. De investeringsopbrengsten uit hotelvastgoed zijn - ondanks de risico’s - op het moment redelijk goed, maar we hebben het hier over theoretische aannames, want niemand lijkt zijn hotelvastgoed te willen verkopen. Dankzij de lage rentestanden hoeven banken ook nog niet de stekker uit leningen te trekken. Hierdoor is het verschil tussen de bieden vraagprijzen erg groot en komen er geen deals tot stand. Niemand wil vastgoed met ‘flinke korting’ van de hand doen, als de aanschafprijs van een paar jaar geleden nog in het achterhoofd spookt.

Uiteenlopende visies

Welke hotels hebben de beste papieren? Sommige analisten verwachten dat het hogere segment de hardste klappen zal krijgen en dus op minder interesse van vastgoedinvesteerders hoeft te rekenen. Deze marktvorsers verwachten dat de beste kansen in het middensegment en in de sectoren met grote volumes liggen.

5

Istanbul

Barcelona

6 Madrid 7

8

Wenen Parijs

22,1

18,9 15,7

13,6

11 Lissabon

12,5

13 Berlijn

10,7

10 Brussel

12 Londen

14 München

9,4

18 Boedapest

8,6

20 Zürich

7,3

22 Warschau

14,1

9 Praag

16 Hamburg

21 Stockholm

14,8

23 Helsinki

13,2

8,6 6,5 6,3

5,6

4,8

26 Kopenhagen

2,9

27 Edinburgh

9,9

8,8

24 Dublin 25 Lyon

12,1

9,7

3,2 2,7

1) Gerangschikt o.b.v. onderlinge verhoudingen en kansen in een stad tussen de vastgoedonderdelen kantoor, retail, industrie, wonen en hotel. bron: emerging trends in real estate europe

2010, pwc

producten en kijken daarom alleen

vrij lang te maken hebben met een

dam. En in den lande: de hotels die in

leuk vond om te constateren, is de

maar naar onze hoofdstad. In de rest

moeilijke transactiemarkt. Het grootste

sterk ontwikkelde of populaire toeris-

courantheid van hotels. Hoe snel de

van Nederland opereert een brede en

risico hierbij is het niet rond kunnen

tische gebieden liggen. Ook de hotels

eigen exploitaties weer waren inge-

zeer gevarieerde groep investeerders.

krijgen van bancaire financieringen.

die zich nadrukkelijk onderscheiden,

vuld door Golden Tulip ten tijde van

Het zijn potentiële kopers die naar van

De transacties die de komende tijd

op welke manier dan ook, staan in de

de overname door Starwood Capital.

alles en nog wat kijken.’

zullen gaan plaatsvinden, worden

belangstelling.’

Binnen drie maanden draaiden alle ho-

daarom naar verwachting met een

Wat zijn jullie verwachtingen voor de rest van 2010 en 2011?

groot deel equity gefinancierd.’

interesse in hotelvastgoed als inves-

Welke hotels, op wat voor locaties, hebben de beste papieren?

teringsproduct. Maar we zullen nog

‘Alle hotels in het centrum van Amster-

‘We zien nog steeds een toenemende

tels weer. Als je dat vergelijkt met de

Wat is volgens Invast Hotels de meest spectaculaire transactie van 2009?

maanden, soms jaren, leegstand in de

‘Vorig jaar heb ik eigenlijk niet één

objecten zijn.’

vastgoedmarkt voor kantoren, dan mag je concluderen dat hotels courante

echt spraakmakende hotelvastgoedtransactie gezien. Wat ik wel erg hospitality management

• NR 3 - 2010 • 37

Hotelvastgoed landen. Daarbij moet aangetekend worden dat Barcelona met een overschot aan luxe hotels kampt. Hetzelfde geldt voor Moskou. Door de recessie wordt iedere investeerder gedwongen tot goed nadenken. De lokale en regionale marktbehoeften zullen nauwkeurig in kaart gebracht moeten worden. Het is geen goed idee om met een jachtgeweer van het merk ‘Glamourhotels’ een schot hagel te lossen in een grote stad.

Extra aandacht

Voor Polen biedt het budgetsegment een interessante propositie. Buitenlandse en binnenlandse toeristen in Polen willen graag overnachten in goedkope weghotels. Op de middellange termijn wordt

Of het midden- en het driesterrensegment zal verdwijnen is de vraag Anderen rekenen op een zich voortzettende polarisatie binnen de internationale hotellerie. Het tweesterren- en het budgetsegment zullen verder groeien, net als de viersterrenhotels. Deze marktexperts verwachten dat juist het midden- en het driesterrensegment zullen verdwijnen.

Europa

Waar moeten we zijn in Europa? Volgens het rapport ‘European hotel real estate: a long, slow haul back’ van PWC, zullen onder meer Parijs, Istanbul, Londen, Barcelona, Madrid, München, Athene, en Rome het goed doen qua hotelvastgoedinvesteringen. Londen en Parijs mogen rekenen op extra interesse van hoofdzakelijk niet-Europese investeerders. Daarnaast wordt verwacht dat Spaanse hotels zullen profiteren van verbeterde economische omstandigheden in de diverse Europese

dit deelsegment als een betrouwbare investeringsoptie gezien. Extra oplettendheid wordt gevraagd van hotelvastgoedbeleggers in Berlijn. De markt wordt al zeker vijf jaar overspoeld met nieuwe hotels, die ook gretig worden aangekocht. Het is de vraag wanneer dit zal ophouden. Nog een laatste opmerkelijke constatering uit het rapport van PWC. Het lijkt alsof de hotelvastgoedmarkt in secundaire steden van de radars van investeerders is verdwenen. Er lijkt haast geen interesse meer te zijn voor hotelvastgoed in Lyon, Edinburgh, Kopenhagen en Dublin.

Top 10 van internationale hotelvastgoedtransacties in 2009 Object

Locatie

Prijs (miljoen $)

Kamers

Accor F1 portfolio (158 hotels)

Frankrijk

397

12.300

32.000

Groep van institutionele beleggers

Accor

Azorim Tourism portfolio (12 hotels)

Meerdere

244

3.300

74.000

Fattal Management

Azorim

Pullman Suffren

Parijs

219

460

476.000

Jesta Capital

Immobilière Hotelière

Radisson SAS Royal Viking Hotel

Stockholm

163

459

355.000

KLP Fastigheter

RBS Nordisk Renting

Majestic Kleber (20%)

Parijs

131

40

3.275.000

Hongkong ans Shanghai Hotels

Qatari Diar

Stafford Hotel London

Londen

127

105

1.212.000

RAMW Group

Shire Hotels

Melía Madrid Princesa Madrid

125

274

455.000

BBVA Renting

Sol Melia

Chia Laguna

Sardinië

116

452

256.000

Castello Sgr

Niet bekend

Rocco Forte The Charles Munich 2009

München

Geheim

160

Geheim

AM alpha GmbH

Immofinanz

Geheim

52

Geheim

Usaha Tegas

Kingdom

Four Seasons Hotel des Genève Bergues (50%) bron: jones lang lasalle hotels


Prijs per kamer Koper

Verkoper

12.09.–15.09.2010

www.hogatec.de

Düsseldorf

Duitsland

Internationale vakbeurs voor hotellerie, gastronomie, grootkeuken en catering

En de vonk springt over!

GREAT BRITISH RED BOXES De Dorgard serie voorziet in een draadloze oplossing voor het wettelijk in elke gewenste positie openhouden van branddeuren.

Op hogatec in Düsseldorf is uw succes als professionele gastheer/gastvrouw het enige uitgangspunt. Proﬁteer van het uitwisselen van ervaringen met collega’s en laat u zich de nieuwste trends à la carte serveren zodat u uw klanten kunt inspireren. hogatec 2010 – Kwaliteit is onze kracht.

Menu van bijzondere klasse (Voldoet aan de EU Richtlijn Voor Bouwproducten en NEN2535.)

Vakbeurzen voor de levensmiddelenhandel, gastronomie, hotellerie, grootkeuken en catering

® Informatie in Nederland: Fairwise bv Verlengde Tolweg 2a 2517 JV Den Haag tel: 070-3501100 fax: 070-3584061 email: [email protected]

Tel: 075-6122164 Email: [email protected] Website: www.dorgard.nl

hot_1002_135x420_NL.indd 1

29.04.2010 10:46:02 Uhr

sector hotels

Is uw hotel al een goede bekende? De meeste hoteliers zijn altijd druk met de bedrijfsvoering van hun hotel; alle energie en aandacht gaat naar het verwennen van de gasten. Dat stellen die gasten zeer op prijs en zo worden zij soms goede bekenden, ofwel vaste gasten. Dat is goed voor de continuïteit. Vergeet echter niet om mooie publiciteit voor uw hotel te genereren. De hotellerie werkt hard aan duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen... Communiceert u die toegevoegde waarden? Frans Hazen V o o rzi t t e r S e c t o r H o t e ls K o n i n klijk e H o r e c a N e d e rl a n d

De ING meldde onlangs dat elke maand circa 1 miljard spaargeld wordt bijgeschreven. Dat zijn euro’s die op dit moment dus niet besteed worden, ook niet in de hotels. Hoe verleiden we die spaarders om toch naar onze horecabedrijven te komen? Lukraak adverteren is niet meer van deze tijd; er moet nagedacht worden over het leesgedrag van potentiële gasten. U kunt onderzoek doen naar de groep die bij u komt voor een diner, hotelovernachting of een congres. Dat begint bij het persoonlijke contact met de vaste gasten, maar ook een eenvoudige gastenenquête kan zeer waardevolle informatie opleveren.

Bekend?

In het meinummer van Hotel&Food&Beverage werd aandacht besteed aan het binnenhouden van de gast. Ook bij Koninklijke Horeca Nederland heeft, tijdens de Ledenraadpleging in de Jaarbeurs, het

Contacten met lokale politici zijn belangrijk voor uw bedrijfsvoering onderwerp ‘Hoe houden we de gast binnen in de toekomst?’ hoog op de agenda gestaan. Het is duidelijk dat veel horecaondernemers zich er steeds meer van bewust worden dat de wereld aan het veranderen is, en dus ook onze gasten. Daar moeten we de komende jaren veel aandacht aan besteden. Wat beweegt jongeren? Wanneer is uw dienstenpakket optimaal voor de doelgroep die u wenst te ontvangen?

Bekender?

Zelf heb ik verschillende malen - voor specifieke projecten - een professioneel p.r.-bureau ingeschakeld. Zij zorgden voor media-aandacht die mij bekendheid opleverde bij verschillende doelgroepen. Een p.r.-bureau denkt met u mee over de momenten waarop u het beste kunt communiceren. Dat kan mooie acties voor uw gasten betreffen, de introductie van een nieuwe kaart of een nieuwe inrichting. Ook uw maatschappelijke bijdrage met het hotel kan tot interessante pers- en nieuwsberichten leiden.


Door het toenemende belang van de media is het bepalen van de boodschap, die op het juiste moment bij de juiste media terecht moet komen, echt een professie geworden.

Bekendheid?

Maar ook bij de gemeente moet u een goede bekende zijn. De contacten met lokale politici zijn belangrijk voor uw bedrijfsvoering. De gemeente en horecaondernemers hebben elkaar hard nodig als het gaat om de promotie van de stad. De aantrekkingskracht van horeca en de toegankelijkheid van de stad bepalen voor een groot deel hoe goed het gaat met de lokale economie. Hierbij een aantal tips voor een goede relatie met uw gemeente. • N odig uw burgemeester en wethouders uit in het hotel voor een informeel gesprek. • Laat hen kennismaken met uw bedrijf. • Biedt oplossingen aan voor de regels waar uw moeite mee heeft. • Betrek uw regioadviseur bij het maken van een afspraak met de gemeente. • Zorg dat u goed op de hoogte bent van de lokale politieke agenda. • Weet welke wethouder voor iets verantwoordelijk is. • Neem plaats op de publieke tribune zodra horecagerelateerde onderwerpen in de gemeenteraad worden besproken. • Organiseer samen met uw collega hoteliers of de lokale afdeling een bijeenkomst om ambtenaren en politici te ontmoeten. Kortom, met een goed netwerk in uw regio en dorp/stad maakt u meer kans op duidelijke regelgeving en goede oplossingen die u samen met de gemeente kunt verzinnen. Voor zowel de gemeente als de horecaondernemer is het belangrijk om samen te bespreken hoe er meer toeristen naar het dorp/stad gelokt kunnen worden.

K o n i n klijk e H o r e c a N e d e rl a n d b e h a r t i g t d e c o ll e c t i e v e e n i n dividu e l e b e l a n g e n v a n 2 0 . 0 0 0 pr o f e s si o n e l e h o r e c a o n d e r n e m e rs di e a ls dé gastheer van de s a m e n l e vi n g s t a a n v o o r kw a li t e i t .

Van de Wouw hotelkamerinrichting 42 • management • NR 3 - 2010

advertorial

Nergens anders in Nederland staan vijftien compleet ingerichte hotelkamers tentoongesteld; nergens anders kan de hotelier op deze wijze visualiseren hoe thema’s, kleurconcepten en materiaalkeuze zullen uitpakken. Maar de showroom aan de Satellietbaan in Hillegom is niet het belangrijkste Unique Selling Point van het bedrijf dat al vele jaren borg staat voor tijdloze ontwerpen. Ooit, meer dan veertig jaar geleden, stonden de ouders van Han van de Wouw aan de basis van Satelliet Meubelen (Breda). Na verloop van tijd verkocht ‘senior’ zijn aandelen en richtte hij zich volledig op bedden, bedtoebehoren en tafellinnen. Voordat zijn zoon Han erbij kwam (1997), was de zaak al uitgebouwd met een showroom en een magazijn. Gezien die voorgeschiedenis, is het een leuke bijkomstigheid dat het bedrijf - sinds de verhuizing, bijna vier jaar geleden - aan de Satellietbaan (!) in Hillegom gevestigd is. Een jaar eerder had senior zich uit de zaak teruggetrokken; Van de Wouw Hotelkamerinrichting is sinds 2004 het exclusieve domein van Han en zijn echtgenote Wilmi.

Objectief

Van de Wouw Hotelkamerinrichting is dus een echt familiebedrijf. Al de creativiteit en materialenkennis waarmee deze ‘inrichter’ een unieke positie binnen de hotellerie veroverd heeft, zijn samengebundeld in Han en Wilmi. Kenmerkend voor de werkwijze van Han en Wilmi is de zorgvuldigheid waarmee zij te werk gaan. ‘Het uitzoeken van een kleurconcept, toegespitst op een thema, duurt één tot twee weken,’ zegt Han van de Wouw. ‘Wij willen aanbieden wat heel veel mensen mooi vinden en nemen in een “filterproces” dus de tijd om een zo objectief mogelijk oordeel te vormen. Niet zelden moeten we een opdrachtgever ervan overtuigen dat zijn specifieke wensen alleen appelleren aan een individuele, te aparte smaak. Extravagantie is soms leuk voor een themakamer, maar tachtig procent van de mensen is er niet van gecharmeerd. Soms wordt mij verweten dat ik “middle of the road” aanbiedt, maar de gulden middenweg is meestal de juiste voor een hotel - en deze is niet altijd even makkelijk te vinden...’

Als een klant iets Tipi-2 heel bijzonders wil, is dat

Een prachtig voorbeeld van hoe Van de Wouw met hoteliers meedenkt, is de Tipi-2. Dankzij dit hulpmiddel - op het eerste gezicht twee garderobehaken (zie de foto op de linkerpagina) - kunnen dekbedovertrekken met het grootste gemak gewisseld worden. Voor de hotelgast doen zij dienst als garderobehaken; voor het kamermeisje zijn het extra handen die voorkomen dat zij boven haar macht moet werken. De Tipi-2 is voor de hotelier een kosten- en tijdbesparende uitvinding. Immers: hij wordt aanzienlijk minder geconfronteerd met ziekteverzuim binnen de housekeeping (chronische klachten aan nek, schouders en rug), en de kamermeisjes kunnen op de zes à tien kamers, twee kamers extra doen. Als zij fitter naar huis gaan, treedt ook daardoor weer minder ziekteverzuim op. Het lijkt een eenvoudig ding, maar de ontwikkelingsfase heeft anderhalf jaar geduurd. Aan de keuze voor exact deze onbreekbare kunststof en precies dat speciale vormpje in het klemgedeelte, waardoor de ‘knelgleuf’ klemt zonder dat het textiel beschadigd wordt, is heel wat vindingrijkheid en onderzoek vooraf gegaan. Toch kost de Tipi-2 slechts 16,75. www.tipi-2.com overigens geen enkel probleem voor Van de Wouw, want aan creativiteit schort het niet, getuige tal van voorbeelden in de showroom. ‘Toch zal ik nooit “zomaar”, uit de losse pols iets moois verzinnen,’ zegt Van de Wouw. ‘Ik wil eerst een goed beeld hebben van de smaak, de huisstijl en de bedoeling van de opdrachtgever. Gissen is geen goed idee.’

Het hele traject

In een showroom met vijftien ingerichte hotelkamers rondkijken; dat vind je nergens anders in Nederland. ‘Al deze kamers kunnen in vrijwel elke kleurencombinatie geleverd worden,’ benadrukt Wilmi van de Wouw. ‘En het is allemaal maatwerk. We kunnen dus ook meubels integreren in een kamer. In beginsel willen wij iets bedenken dat “anders” is; om de trends heen, in een kleurstelling die op dat moment net buiten de trend ligt. Het moet wel tijdloos zijn. Wij denken op de iets langere termijn.’ Han: ‘Als we iets heel eigens of trendy voor een hotelier gaan verzinnen, dan zoeken we dat in een object dat snel en tegen geringe kosten verwisselbaar is.’ De boxspringbedden zijn van oerdegelijke Duitse kwaliteit. Ook de andere meubelen en de exclusieve designverlichting zijn van Duits fabrikaat. Door de eigen import van stoffen kunnen spreien, fauteuils, gordijnen, stoelen en vloerbedekking tegen concurrerende prijzen exact op elkaar afgestemd worden. Van de Wouw is specialist op het gebied van brandvertragende stoffen. Het hele traject, van ontwerp en planning tot en met de montage, wordt door Van de Wouw verzorgd. Daardoor wordt de hotelier niet voor onaangename verrassingen geplaatst. ‘Het is helemaal niet moeilijk om allerlei leuke dingen te verzinnen, zoals talloze binnenhuisarchitecten doen, maar veel daarvan is niet toepasbaar in, of praktisch voor een hotelkamer,’ aldus Han. ‘Een inrichter moet met de hotelier meedenken, zich inleven en alles uitpluizen.’

Van de Wouw Hotelkamerinrichting Satellietbaan 37A, 2181 MG Hillegom T (0252) 54 49 09 F (0252) 54 49 59 [email protected] www.hotelinrichting.nl

Creativiteit zonder extravagantie hospitality management

• NR 3 - 2010 • 43

mensen

Haring in het Park

In het Bilderberg Parkhotel (Rotterdam) vond traditiegetrouw het evenement ‘Haring in het Park’ plaats. De haring van vangst 2010 werd in samenwerking met Schmidt Zeevis op feestelijke wijze gepresenteerd. Tijdens het evenement overhandigde de vertrekkend general manager Erik de Wit, in het bijzijn van algemeen directeur van Bilderberg Dries van der Vossen, een cheque van 2.500 euro aan de Leontien.nl Foundation, de stichting van Leontien Zijlaard-van Moorsel. De nieuwe general manager van het Parkhotel is Max Hermers.

HorecaVakPunt uitgebreid

Golden Tulip breidt franchiseportfolio verder uit

Overijssel is een hotel rijker. Golden Tulip breidt haar hotelaanbod op vaderlandse bodem uit met een franchiseonderneming in Overijssel. Exploitanten Richard van de Velde en Richard Roeland hebben hun handtekening geplaatst onder de overeenkomst met betrekking tot het in september te openen Tulip Inn Raalte. Van de Velde en Roeland zijn tevens eigenaar van het nabijgelegen Golden Tulip Hotel Garderen. Tulip Inn Raalte telt 45 kamers en ligt gunstig ten opzichte van uitvalswegen en diverse natuurgebieden. ‘In het hotel in Garderen werken we al jaren met veel plezier met Golden Tulip; het was daarom volstrekt geen lastige keuze,’ aldus Danielle van Kleef, general manager van Tulip Inn Raalte.

Vanaf september 2010 wordt HorecaVakPunt uitgebreid met vier nieuwe regio’s: Friesland, Groningen, Kop van Noord-Holland/ Texel en Den Haag. De officiële start van HorecaVakPunt in de eerste drie regio’s heeft inmiddels plaatsgevonden. Het aansnijden van de taart werd gedaan door de heren Van de Erve, namens het bedrijfsleven, en Valk, directeur van het Friesland College. De komende periode worden in de nieuwe regio’s ook de leerbedrijven benaderd om zich aan te sluiten. Met ingang van het aankomende schooljaar wordt naast niveau 2 ook niveau 3 voor de beroepsbegeleidende leerweg (bbl) kok en gastheer/gastvrouw ondersteund door HorecaVakPunt.

Vergaderlocatie Huis de Salentein geopend

Onder het toeziend oog van de burgemeester van Nijkerk, Gerard Renkema en de ambassadeur van Argentinië, Santos Goñi, heeft zakenman Mijndert Pon vandaag de opening van het vergadercentrum Huis de Salentein verricht. Dit rijksmonument op landgoed Salentein in Nijkerk vormt het decor voor een gloednieuw concept waarbij vergaderen op niveau gecombineerd wordt met wijnproeverijen en exclusieve evenementen. De opening werd door diverse prominenten uit de Nederlandse zakenwereld bezocht, waaronder groepsdirecteuren van Pon Holdings, waar Mijndert Pon tot 2000 als voorzitter van de Raad van Commissarissen aan verbonden was.


mensen

Nieuw Convention Centre voor Novotel

Het vernieuwde Novotel Amsterdam City is geopend door waarnemend burgemeester Lodewijk Asscher en chairman en CEO van Accor Gilles Pélisson. Nadat de kamers een metamorfose hebben ondergaan naar het laatste Novotel concept, is er een nieuw Convention Centre aangebouwd voor congressen, evenementen en vergaderingen. In het grootste viersterrenhotel van Amsterdam kunnen nu 450 gasten op één locatie confereren, eten én slapen. Het Convention Centre heeft een eigen entree. De vernieuwing maakt onderdeel uit van een belangrijke investeringsfase van Accor Hotels in Nederland.

Best Business Hotel 2010

Het Park Hotel Amsterdam heeft voor het tweede opeenvolgende jaar de award voor ‘Best Business Hotel, The Netherlands’ in ontvangst mogen nemen. Deze award is uitgereikt door het internationale magazine Business Destinations, een gerenommeerd Brits zakenreisblad dat tweemaandelijks wordt uitgegeven. De jury roemt het Park Hotel omdat het de zakelijke gast geen standaard pakket aanbiedt, maar een op maat gemaakte beleving. ‘Alleen vergaderen is in deze dynamische tijd, met een snel veranderende maatschappij, niet meer genoeg; het draait om het totale pakket’, aldus Bram van der Hoek, general manager van Park Hotel & MOMO Restaurant, Bar & Lounge in Amsterdam.

Innovatieve partijen bundelen krachten

Tijdens het Love @ First Site congres op 20 mei hebben Hans Poortvliet, managing director Hospitality Sales and Marketing Association International (HSMAI), en Wicher Meijer, directeur toerisme NHTV, een samenwerking tussen beide partijen officieel gemaakt. De ambities van beide partijen en de ontwikkelingen in de omgeving van de branche maakten een structurele samenwerking voor de hand liggend. De toerisme academie biedt HSMAI o.a. aanvullende kennis- en researchactiviteiten aan, waarmee zij haar huidige kennis en programmering verder kan ontwikkelen. HSMAI zal met haar platform in de gastvrijheidsector de NHTV de kans bieden tot verdere profilering van haar instelling, medewerkers en studenten in de praktijk.

Hotel Papendal wint Dutch Hotel Award

Hotel en Congrescentrum Papendal heeft de 7e Dutch Hotel Award gewonnen. In de finale streden de hotels Dorint Schiphol en het Golden Tulip Westduin in Vlissingen mee om de trofee. Voorzitter Bas Tolmeijer van Trust Hospitality reikte de prijs uit aan Stella van der Sluis, directeur van Hotel en Congrescentrum Papendal. ‘Eigenlijk hebben we de jury gewoon laten zien wat we dagelijks doen.’ Het thema van de Dutch Hotel Award 2010 was Motivatie. De hotels die meededen aan deze competitie moesten antwoord geven op de vragen hoe het managementteam zichzelf motiveert om creatief te zijn en hoe het blijft presteren op hoog niveau. Volgens de voorzitter blinkt Hotel Papendal uit door de kracht en de motivatie van hun team.


• NR 3 - 2010 • 45

geld & economie

Mogen wij alstublieft nog wat besteden? M a r k Ta m s m a i n f o @ h o r e c a - a cc o u n t a n cy . n l

De zonnige zomermaanden komen er (hopelijk) aan. Horecaondernemers met een terrasfaciliteit kunnen dan de dorstige zonaanbieders optimaal bedienen. Uit meerdere gastenonderzoeken blijkt dat - niet verwonderlijk - trage bediening een van de grootste ergernissen vormt voor terrasgasten. Afgezien van die ergernis, laten veel horecaondernemers hier omzetpotentieel liggen. Juist in de huidige uitdagende tijd zou men alles op alles moeten zetten om het optimale rendement te behalen. De uitdaging zit hem dus in een snelle, verkoopgemotiveerde bediening. Door de pieken in gastenbezetting gedurende zonnige terrasdagen, wordt veelvuldig gebruik gemaakt van vakantieoproepkrachten. De kwaliteit en ervaring van deze tijdelijke krachten is nu eenmaal wat minder, en daar vinden we meestal het ‘euvel’ van de lege glazen. Zoals bekend zijn er zogenaamde mobiele Point Of Sale (POS) systemen op de markt. De hoge investering die nodig is voor de aanschaf van een dergelijke systeem maakt dat nog lang niet alle horecaondernemers hiervan gebruik maken. Tevens is het ‘onpersoonlijke’ van een digitale opname van bestellingen een veel gehoord argument om niet tot aanschaf over te gaan. Dit laatste punt kan eenvoudig weerlegd worden met behulp van de ‘ergernis-onderzoeken’.

Looptijden

Trage bediening en lege glazen staan wel in de Top 10 van ergernissen, opname van bestellingen via de mobiele POS niet. Voor wat betreft de investering kan een eenvoudige rekensom wellicht helpen in de afweging. Als een horecaondernemer een terrascapaciteit van


80 zitplaatsen heeft en gedurende 4 uur (100% bezetting) bij elke gast 1 consumptie (2 euro excl. BTW) meer zou verkopen, dan wordt al snel een extra netto omzet gerealiseerd van 640 euro per terrasdag. Bij slechts 30 terrasdagen een extra omzet van 19.200. Uitgaande van een gemiddelde brutomarge van 70% is dat een extra winst van maar liefst 14.400. Een hogere gemiddelde consumptieprijs of een grotere terrascapaciteit zou het bedrag (omzetpotentieel) verhogen. Dit is de omzetzijde van een mobiele POS. Indien alleen ervaren medewerkers met een mobiele POS zouden werken, dan gaat ook nog eens het gastvrijheidniveau omhoog. De oproepkrachten worden dan alleen ingezet voor het klaarmaken en uitserveren van de bestellingen. Daarnaast kunnen over het algemeen door de inzet van mobiele POS systemen ook de ‘looptijden’ drastisch teruggebracht worden. Een horecaondernemer zou eens moeten bijhouden hoeveel tijd een medewerker zonder mobiele POS op dagbasis kwijt is om van het terras naar de bar/keuken te lopen en vice versa.

Huren

Een investering in een gemiddelde mobiele bestelunit van circa 2.000 is daarmee snel terugverdiend. In deze casus, zonder rekening te houden met een beperking van de loonkosten, al in vijf dagen. Mochten de financiële middelen niet toereikend zijn, dan kan de horecaondernemer ook nog besluiten om de gewenste middelen te huren. Uiteraard is de terugverdientijd van de investering afhankelijk van de individuele kenmerken van een horecaonderneming. Wij adviseren u dan ook voordat u tot aanschaf overgaat om eerder genoemde uitgangspunten ook mee te nemen in uw afweging.

Werkkleding J . J . M . va n D i j k F B J o ch e n . v a n dijk @ m a z a rs . n l

U wilt graag dat uw personeel er verzorgd en representatief bij loopt. Daarnaast is het van belang dat uw klanten direct kunnen zien welke personen horen bij uw bedrijf. Het verstrekken van kleding is in de horecabranche dan ook zeer gebruikelijk. Maar er schuilt een gevaar bij het verstrekken van kleding aan uw personeel. Het Gerechtshof oordeelde onlangs dat een restauranthouder niet enkel werkkleding had verschaft aan zijn personeel; met alle gevolgen van dien. Het verstrekken van kleding wordt niet als beloning ervaren zolang deze kleding als werkkleding kwalificeert. Kleding is werkkleding indien de kleding (zo goed als) uitsluitend geschikt is om tijdens het werk te dragen óf wanneer de kleding is voorzien van een of meerdere duidelijk zichtbare logo´s van het bedrijf met een oppervlakte van tezamen ten minste 70 cm2.

Associatie

Een restauranthouder verstrekte aan het bedienend personeel poloshirts, broeken, riemen en caps in de kleur blauw, alles voorzien met kleine logo´s die tezamen meer dan 70 cm2 omvatten. De restauranthouder verplichtte de werknemers om de gehele outfit te dragen. Voor deze verstrekkingen oordeelde het Hof dat er sprake was van werkkleding. Het was namelijk zonder meer duidelijk dat bij derden onmiddellijk een associatie met het restaurant zou worden opgeroepen. In dat geval is de eis van logo´s met een oppervlakte van ten minste 70 cm2 niet eens relevant.

Opvallend

Het probleem deed zich echter voor bij de verstrekking van kleding aan het managementpersoneel. Aan hen werden witte overhemden, blauwe broeken en rokken, pullovers, stropdassen en dasspelden verstrekt, met bijzonder kleine logo´s (tezamen nog geen 45 cm2), waarbij de stropdassen zelfs helemaal geen logo bevatten. Het Hof oordeelde dat deze kleding geen associatie met het restaurant opriep. Daarbij vond het Hof het van belang dat de kleding in neutrale kleuren was uitgevoerd en dat anders dan bij de kleding van het bedienend personeel - een opvallend onderdeel als een hoofddeksel ontbrak. Als u kleding hebt verstrekt aan uw personeel, adviseren wij u kritisch te kijken of de kleding (in totaliteit dan wel afzonderlijk) als werkkleding kwalificeert. Zorg er ook voor dat u uw personeel duidelijk instrueert om alle verstrekte kledingstukken te dragen. Mocht dit niet mogelijk blijken, dan is het raadzaam dat het personeel de kleding achterlaat op het werk (indien dat praktisch gezien mogelijk is).

De kracht van de combinatie Hotel Hoeve de Plei heeft de afgelopen jaren flink geïnvesteerd. De charme van de oude vakwerkbouw is gecombineerd met het nieuwe slapen; Hästensbedden en ruime doucheruimtes. Eigenaren Tom en Saskia van Houtem zijn ook overgestapt van het ouderwetse ‘reserveren op papier’ naar een geautomatiseerd alles-in-1 reserveringssysteem. In Fidelio Suite 8 vonden ze de perfecte combinatie; klantgegevens bijhouden, reserveringen maken, factureren, bevestigingen en offertes maken en de benodigde rapporten voor de financiele administratie. Dat alles uit één systeem kon komen, daar ging voor hen een wereld open. Saskia van Houtem: ‘De support afdeling van Van Hessen helpt ons iedere keer weer een stap verder in het ontdekken van efficiënte mogelijkheden. En dat is mooi meegenomen, want als kleine ondernemer heb je soms tijd te kort!’ Een mooi voorbeeld van intensieve samenwerking tussen Van Hessen en haar partners!

Onze brede ervaring met de horeca én automatisering zetten wij samen met u om in de meest doordachte werkwijze. Het optimaliseren van uw bedrijfsvoering, daar draait het om!

www.vanhessen.nl

column

agenda Beursdata

• 24-27 juni, Taste of Amsterdam 2010, Amstelpark Amsterdam • 05-08 augustus, Antwerpen Proeft, Antwerpen • 26-29 augustus, 29e Preuvenemint, Vrijthof Maastricht • 29 augustus, Bubbles on the Beach, Mango’s Beachbar Zandvoort • 12-15 september, hogatec 2010, Messegelände Düsseldorf • 17-21 oktober, SIAL 2010, expositiecomplex Villepinte Parijs • 5-9 november, Hostelco 2010, Montjuïc Exhibition Centre Barcelona • 12-15 november, Eten & Drinken 2010, Malieveld Den Haag

Waarom naar SIAL 2010?

SIAL 2010 is een van de grotere internationale voedingsmiddelenvakbeurzen in Europa. Deze tweejaarlijkse beurs vindt gelijktijdig plaats met IPA (International Food Process Exhibition) en In-food. De SIAL had in 2008 ruim 5.500 exposanten (78 procent internationaal; uit 101 landen) en trok 147.860 bezoekers uit 185 landen. De beurs heeft onder meer de volgende platformen: Trends & Innovations, Delicatessen, Nutrition & Health en Bio & World Food. Ook zijn er wedstrijden, zoals de SIAL d’Or-verkiezingen en kookdemonstraties, zoals Cuisine du SIAL. Tevens het Wine Innovation Forum.

HOTELbranche LANDENINDEX In iedere uitgave van Hospitality

Management wordt even de schijnwerper gericht op de hotelbranche in het buitenland. Ditmaal Zuid-Afrika.

Zuid-Afrika Inwoners:

49 miljoen

Kaapstad(wetgeving)

Hoofdsteden:

Oppervlakte:

Bruto Nationaal Product p/i: Bezettingsgraad (2005):

Gemiddelde kamerprijs (2005): Gem. opbrengt per

Pretoria (bestuurlijk)

Bloemfontein (juridisch) 1.219.090 km2 € 8.035 69%

54,40 euro

beschikbare kamer (2005):

37,60 euro

(schatting 2010)

373.000

(schatting 2008)

483.000

Locatie:

Johannesburg

Toeristen tijdens WK voetbal Toeristen tijdens WK voetbal Belangrijkste stadion: Gebouwd:

Gerenoveerd:

Soccer City, opening + finale 1986 (78.000 zitplaatsen) 2009 (91,141 zitplaatsen)

Gemiddelde uitgave per WK bezoeker:

Gemiddelde verblijfsduur WK bezoeker: Aantal ingetrokken boekingen van hotelovernachtingen:

450.000

3.043 dollar 18,7 dagen

De afdeling Intern & Extern Crisismanagement H a n s va n S p ro n s e n V a n S pr o n s e n & P a r t n e rs Gr o e p (Warmond)

Als deze column verschijnt, zijn we gelukkig druk bezig met het WK en kunnen we even ontsnappen aan al die verschillende crises waar we dagelijks mee worden geconfronteerd. We hebben last van de kredietcrisis en de schuldencrisis, maar tegelijkertijd van een voedsel-, energie- en ecologische crisis. Je weet allang niet meer wat je als ondernemer/manager nog moet doen. Daarbij komt dat, volgens sommigen, in ons landje ook nog eens sprake is van een morele crisis. Kortom als je in 2010 niet depri wordt, dan ben je een bikkel. Misschien gaan ooit al deze crisissen voorbij, maar de kans is groot dat een crisis ‘business as usual’ wordt; dat elk bedrijf in de toekomst een extra afdeling heeft: Intern en Extern Crisismanagement. Om dat te voorkomen, is misschien Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen iets om serieus te overwegen, en dan niet alleen de groene lik marketingverf over uw ‘business as usual’, maar verankerd in deze business. Het is verstandig om na te denken over alle aspecten van uw bedrijfsvoering; over de effecten op de mens (uw gasten, uw medewerkers en uzelf); het milieu; het winstniveau... Zo is in de loop der jaren duurzaamheid in al zijn verschijningsvormen opeens van borrelpraat tot bittere ernst geworden. Groene sleutels zijn leuk, maar daar gaan wij het de komende jaren niet mee redden. Het wordt echt menens in alle segmenten. ‘Cradle to Cradle’, duurzaam bouwen, duurzaam gedrag, energiearm exploiteren, ‘Breeam’ (het meetbaar maken van het effect van duurzaam bouwen), het ‘Steinbock-Label’ (Zwitsers hotel-label)... We zullen meer ruimte moeten maken in ons investeringsbudget voor het inzetten van moderne milieutechnologie. Gezien de verwachte ontwikkeling van de energieprijzen is dat iets wat zich zeker zal terugverdienen. Hoe je het ook wendt of keert, dealen met welke crisis dan ook moeten we allemaal. Marketingtechnisch heb je een voorsprong op het moment dat alle aspecten van MVO in je bedrijfsvoering zijn verankerd. Dit vergt inspanning en met name een investering in logisch denken. Stil staan bij wat de gasten belangrijk vinden, in combinatie met economische gevolgen van de ontwikkelingen. Daarna volgt het positief vertalen van je acties naar de klanten, via middelen die zo weinig mogelijk schade toebrengen aan onze natuur. Een mooie actie lijkt mij sowieso om het fitnessgedeelte in uw bedrijf energie te laten opwekken. Duurzamer kan niet, voor mens en omgeving. Communiceer dat dan via Twitter naar uw gasten. Misschien kunt u wel deze gasten gratis laten fitnessen, in ruil voor een bepaalde energieopbrengst!


• NR 3 - 2010 • 49

personalia Steigenberg Hotels AG

Oseven, happening and food

Hotel Tulip Inn in Sevenum

Steigenberger Hotels AG heeft Arco Buijs benoemd tot CEO. Buijs zal vanaf 1 juli 2010 samen met financieel directeur Matthias Heck verantwoordelijk zijn voor de hotelmaatschappij die is gevestigd in Frankfurt. Voor zijn overgang naar Steigenberger was Buijs chief executive officer van de NH Hotels in de Benelux, Frankrijk, Groot-Brittannië en Afrika.

Miranda Hesselmans is in dienst getreden als commercieel manager bij Oseven, happening and food. In deze functie geeft zij leiding aan het team van accountmanagers, met als belangrijkste opdracht het vergroten van de bekendheid van het merk Oseven in de markt van hospitality dienstverlening.

Harm Beumer is de nieuwe general manager van hotel Tulip Inn in Sevenum. Beumer (38) volgt Fred Hegt op die is vertrokken naar het AC Restaurant en Hotel Meerkerk. Beumer werkte hiervoor vijf jaar voor Hotel van der Valk in Arnhem. Hier was hij supportmanager en operationsmanager. Zijn functie in Arnhem wordt niet ingevuld, omdat zijn takenpakket wordt verdeeld over de bestaande mensen.

AC Meerkerk Fred Hegt, voorheen general manager van hotel Tulip Inn in Sevenum, maakte per 10 mei de overstap naar Meerkerk. Hier is hij de nieuwe general manager van het AC Restaurant en Hotel Meerkerk. Hegt (45) werkte ruim negen jaar in Sevenum.

NH Hoteles Jan Hein Simons is benoemd tot de nieuwe topman van NH Hoteles in de Business Unit Benelux, UK, Frankrijk & Afrika. Hij volgt Arco Buijs op. Simons (51) krijgt de leiding over 55 hotels in zes landen. Gedurende zijn achttien jaar bij NH Hoteles heeft Simons in Nederland, Tunesië, Spanje en Duitsland gewerkt. Renaissance Amsterdam Hotel Tom Calame is de nieuwe general manager van het Renaissance Amsterdam Hotel. Hij volgt Yehia Rashed op; deze maakt gebruik van een zogenaamd ‘leave of absence’, een verlofmogelijkheid. Calame (43) komt over van het JW Marriott hotel in Lima (Peru) waar hij zes jaar de leiding had.

Heeft u nieuws voor personalia? Stuur beeld en tekst naar [email protected]

The Landmark Mandarin Oriental hotel

Sidney Schutte, de voormalige rechterhand van Jonnie Boer in De Librije, gaat per augustus aan de slag in HongKong voor The Landmark Mandarin Oriental hotel. Hij wordt de nieuwe assistent van de Nederlandse topkok Richard Ekkebus. Schutte wordt executive sous-chef en zal de f&b-teams van restaurant Amber, de hippe Mo-bar, diverse banquetingafdelingen en het hotel aansturen.

Club MED Nederland Het managementteam van Club Med Nederland heeft een nieuw gezicht: Maaike Holzmann. Zij is nu indirect salesmanager en vervangt hiermee Erik Schuffel die Club Med verlaten heeft. In deze hoedanigheid is Holzmann verantwoordelijk voor het stimuleren van de verkoop via reisagenten en het beheren van de indirecte accounts.

Sodexo Sodexo stelde per 1 juni Johan Stellingwerf als nieuwe directeur Facilities Management Services aan. Stellingwerf is nu verantwoordelijk voor Sodexo Altys, de facilitaire dochteronderneming van Sodexo Nederland. Hij volgt Jeroen Mol op die elders een leidinggevende functie heeft geaccepteerd. Stellingwerf is sinds 2003 werkzaam bij Sodexo, een van de grootste internationale Food & Facilities Management organisaties ter wereld.


Pastridor Nederland Per 1 mei heeft Pastridor Nederland haar team uitgebreid met een national account manager: Klaas Jilderda. Hiervoor werkt Jilderda tien jaar lang als accountmanager bij Top Bakkers te Apeldoorn, waar hij de regionale contacten onderhield alsmede de relaties met Nationale Catering en Horeca. In zijn nieuwe functie bij Pastridor is Klaas verantwoordelijk voor nationale accounts in het buitenshuis kanaal en voor de grotere relaties in Noordoost Nederland.

Htel Serviced Apartments Louisa Wright (38) is onlangs door Htel Serviced Apartments aangesteld om het traject Business Development voor de organisatie verder te helpen uitbouwen. In deze nieuwe functie gaat Wright zich toeleggen op het verbreden van de Htel dienstverlening op het gebied van o.a. relocation services. Met de komst van Wright is expertise in huis gehaald om op relocation gebied actief te kunnen gaan adviseren. Wright was hiervoor mobility manager bij Dutch Living Services.

En verder…

Leendert Scholtus is de nieuwe chef-kok van Hotel Restaurant De Echoput. ‘Hier mag hij zijn eigen brigade formeren,’ aldus eigenaar Peter Klosse.

Time to Change!

A Blycolin Linen Concept

Welkom! Met Opus componeert u telkens een andere look & feel van uw kamers. Zonder extra investeringen, zonder moeite en zonder verlies van kostbare tijd. Maar wel boordevol tintelingen in de beleving van uw gasten. Keer op keer. Opus is modulair en complementair samengesteld. Én bijzonder vernieuwend. In een handomdraai! Als u het ook tijd vindt te veranderen, neem even de tijd voor een afspraak met ons. Dan zetten wij samen de toon in uw Opus Linen Concept. Voor meer informatie: [email protected] INTEGRALE LINNENSERVICE • HORECATEXTIEL CONCEPTEN

• MILIEUBEWUST • GECERTIFICEERDE KWALITEIT

VergaderKoffie Sinds jaar en dag is vergaderkoffie het domein van grote filtermachines en tientallen thermoskannen. En dat terwijl er juist zoveel op het gebied van koffie is veranderd. Hoog tijd dit concept voor eens en voor altijd door de gootsteen te spoelen. En plaats te maken voor een self service koffieconcept, waarbij de vergadergasten op een centrale plek buiten de zalen hun eigen verse kopje koffie uit een koffiemachine kunnen pakken. Zo behoort ook voor de hotelier de tijd dat er na afloop van vergaderingen koffie met liters tegelijk werd weggegooid, voorgoed tot het verleden. Geen verspilling meer, en bovendien een veel beter te beheersen kostprijs sinds de koffie per kopje wordt bereid en geconsumeerd. En natuurlijk werkt er nog steeds personeel aan een optimale dienstverlening in en rond de vergaderruimtes. Alleen is dat dan meer in dienst van de gast, in plaats van de thermoskannen. Wilt u meer weten over hoe u met de koffie en de koffiemachines van Douwe Egberts Coffee Systems dit concept in uw hotel kunt invullen? Neemt u dan contact op met onze afdeling televerkoop op het telefoonnummer 030-2972184.

Marco Woudstra Manager Hotels Douwe Egberts Coffee Systems

www.decs.nl

Smaakvol genieten. Het begint met Douwe Egberts.

Inkooporganisaties? Ze hadden allemaal een haakje of oogje

Recommend Documents