__________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________
1. 2. 3. 3.1. 3.2. 4. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 5. 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 6. 6.1. 6.2. 6.3. 6.4.
__________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________
38
7.
Gereedschap Veiligheid Maken van de armatuur Controleren van de armatuur Evaluatie van de armatuur Transport van het bos tot de werktafel Transportsystemen Transportmiddelen Transport op de grond, ondergrond en in de lucht Transport van personen, vaste stof, vloeibare stof, gassen en trilling Maken van de elektrische schakeling Teken het stroombaanschema Vervolledig het bedradingsschema Gereedschap Maak de elektrische bedrading In gebruik nemen Onderzoek op mechanische risico’s Onderzoek op het gebruik van giftige stoffen Testen tegen elektrische risico’s Onderzoek op extreme temperatuurontwikkeling met brandgevaar als gevolg Evaluatie
39
40 41 42 45 45 46 46 48 50 50 52 52 52 53 54 56 56 56 56 57 57
Maken van de LE D l amp
__________________________________________________________________________
Maken van de LEDlamp
inkijkexemplaar
inkijkexemplaar
Nota: ____________________________________________________________________
1.
Gereedschap
Opdracht 1
Noteer bij de foto het cijfer van de naam en de letter van een passende tip.
_____
_____
_____
1
2
3
_____
4
_____
5
_____
6
_____
7
Meetlat
Kruiskopschroevendraaier
Winkelhaak
A
Werk niet met loshangend haar of wijde of loshangende kledij, ik kan gevaarlijk zijn.
B
Sluit mij aan op de stofzuiger zodat het stof niet in het rond vliegt.
C
Ik kan een gevaar betekenen voor uw vingers, volg goed mijn veilligheidsvoorschriften.
D
De nul staat bij mij op het uiteinde, daarom ga je zorgzaam met mij om.
Figuurzaag
E
Door mij te gebruiken, kan je werkstukken juist aftekenen en het vraagt minder moeite.
Bandschuurmachine
F
Span het werkstuk in de bankschroef, neem me met beide handen vast en beweeg me over het werkstuk.
G
Ik heb een scherpe punt, wees voorzichtig. Gebruik mij enkel om een gaatje in hout te prikken.
Boormachine
Priem of els
40
2.
_____
8
vijl of houtrasp
H
Ik ben 100% haaks, behandel mij met zorg en leg mij telkens op een veilige plaats.
_____
9
hulpblokje om te meten
I
Voor plaatschroeven ben ik onvervangbaar, gebruik wel de juiste maat.
Veiligheid
In het technieklokaal is de veiligheid heel belangrijk. Met de noodstopschakelaars kun je alle machines in één keer uitschakelen. Maar… veiligheid hangt niet alleen af van beveiligde installaties! Het belangrijkste doe je zelf. Onthoud twee hoofdregels:
1. Gedraag je veilig. (en denk daar dus bij na) Stoeien is streng verboden. Leid elkaar niet af. Aan een machine werk je altijd alleen.
2. Houd je aan de veiligheidsvoorschriften (en lees ze steeds) Werk met goed gereedschap. Gebruik voor elk werk het juiste soort gereedschap. Bij machines staan veiligheidsinstructiekaarten samen met een bedieningskaart, lees ze aandachtig. Gebruik indien nodig veiligheidshandschoenen en een veiligheidsbril. Indien je je niet houdt aan deze veiligheidsregels kun je een ongeluk veroorzaken voor jezelf of voor anderen.
Lees de gebruiksaanwijzing en veiligheisvoorschriften van elke machine en hou je daaraan.
In geval van nood schakel je onmiddellijk de stroom uit met de dichtsbijzijnde noodstopschakelaar.
41
Werk niet met loshangend haar of wijde of loshangende kledij.
Maken van de LE D l amp
Om de armatuur (houten draagconstructie) van de LEDlamp te maken zul je een reeks handelingen moeten uitvoeren. Sommige handelingen zijn niet zonder gevaar, andere vergen een bepaalde techniek om tot een goed resultaat te komen, en dat willen we toch met zijn allen, of niet...... Je hebt er alle baat bij om tijdens de uitleg van de leerkracht goed op te letten want straks zul jij die handeling moeten uitvoeren met jouw onderdelen.
inkijkexemplaar
inkijkexemplaar
Maken van de LEDlamp
Maken van de armatuur
Het voetplankje, penhouder en handvat moet je nu maken volgens het ontwerp dat je in het vorig project getekend hebt. Je leerkracht zal je daarbij begeleiden. Zijn de blokjes klaar, dan kun je aan opdracht 2 beginnen. Opdracht 2
Volg het stroomdiagram om tot een goed resultaat te komen.
Start
5
Schuur de houten onderdelen en de randen van het aluminium plaatje.
40
∅ 6.5
Teken het aluminiumplaatje af.
5
//
//
∅3
5 10
5 90
42
fout
goed
Schroef de penhouder op de voetplank. Gebruik plaatschroeven 35 x 3.5 mm
Put met een doorslag de te boren gaatjes op het aluminium plaatje. Boor de gaten. Volg de instructies.
Monteer voorlopig de schakelaar op het plaatje en monteer het plaatje op de voetplank.
43
Maken van de LE D l amp
Stoeien is streng verboden. Leid elkaar niet af. Aan machines werk je altijd alleen!
inkijkexemplaar
3.
inkijkexemplaar
Klem werkstukken goed vast.
Gebruik indien nodig een veiligheidsbril of veiligheidshandschoen.
Controleer je werk.
Je mag fier zijn op wat je gepresteerd hebt. Het was een hele opgave om zelf de armatuur van je LEDlamp te maken en te versieren. Maar je moet ook kritisch zijn over wat je gepresteerd hebt. Je hebt je armatuur gebouwd volgens de stappen van het stroomdiagram.
Demonteer het aluminium plaatje. Lijm de armsteunen met de voetplank en het handvat.
Vaststelling (zet een kruisje in het juiste vakje)
++
+
+-
-
--
Het hout voelt glad aan en er zijn geen krassen
Is er overal en gelijkmatig vernis op de onderdelen? Zijn de armsteunen stevig met het voetplankje en het handvat verbonden? Zijn de gaten op het aluminium plaatje op de juiste plaats geboord?
Controleer de montage
fout
Staat het afdekplaatje mooi in het midden van de breedte van de voetplank? Zijn de schroeven loodrecht op de voetplank geschroefd?
Hoe is je LEDlamp versierd? Vergelijk met het werk van je medeleerlingen. goed
Einde van de constructie van de armatuur
3.2. Evaluatie van de armatuur Productevaluatie:
Ben je tevreden over elk onderdeel / het geheel? Wat had je liever anders gezien? _________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ Procesevaluatie:
Wat denk je over de werkwijze (manier) waarop de lamp werd gemaakt. Zou je dit een volgende keer anders doen om alles vlotter en efficiënter te laten verlopen? _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________
45
Maken van de LE D l amp
Controleer je armatuur en noteer je vaststellingen.
Versier en vernis de armatuur. Borstel met water uitspoelen!!!
44
inkijkexemplaar
inkijkexemplaar
3.1. Controleren van de armatuur
Transport van het bos tot op de werktafel
Eenmaal de onderdelen in het atelier aangekomen zijn, worden ze op een transportband gelegd en verhuizen ze naar de stapelplaats op de eerste verdieping. ___________________________________________
Heb je al eens de vraag gesteld welke weg het hout heeft afgelegd waarmee je LEDlamp gemaakt werd? Welke weg je iPod heeft afgelegd? Hoe de e-mail van één van je buitenlandse faceboekvrienden tot bij je getransporteerd werd? Van waar en hoe het gas thuis geleverd wordt waarmee je huis verwarmd wordt? We zullen het transport van het hout van de LEDlamp bespreken vanaf de boom tot op je werktafel.
De secretaresse ontangt de e-mail en maakt er een werkbon van. Ze stopt deze in een capsule en via een buis wordt de werkbon naar de stapelplaats verzonden. ___________________________________________
Het meeste hout dat we voor de LEDlamp gebruiken komt van naaldbomen, meer bepaald grenenhout. Omdat de LEDlamp duurzaam en mooi moet zijn, wensen we enkel hout van de beste kwaliteit.
De magazijnverantwoordelijke maakt het pakket voor je school op de eerste verdieping, de zware dozen worden via een goederenlift naar de garage op het gelijkvloers gebracht. ___________________________________________
Via het internet zoekt de ontwerper de streek waar het hout vandaan kan komen en ook een lokaal houtverwerkend bedrijf. De stad Poprad in het noordoosten van Slowakije werd uitgekozen. ___________________________________________
De bestelwagen wordt geladen en de chauffeur brengt de goederen tot bij jullie op school. ___________________________________________
Het grenenhout is er van super kwaliteit. Om het contract met de zakenpartners te bezegelen moet de ontwerper persoonlijk naar Poprad in Slowakije reizen. ___________________________________________
De planken moeten gedroogd worden, anders zou het hout kromtrekken. De droogoven wordt verwarmd met gas uit Rusland. ___________________________________________
Een timmerman uit Slowakije zaagt de stukken op maat. Nu kunnen de onderdelen van de LEDlamp naar België vervoerd worden. ___________________________________________ Via zijn GSM houdt de ontwerper contact met de vervoersmaatschappij. ___________________________________________
46
We staan er niet bij stil, maar je LEDlamp heeft al een lange reis achter de rug. Natuurlijk wordt er ook veel gepraat, anders zou het leven een saaie boel zijn, denk je niet? ___________________________________________
Opdracht 3
Er zijn veel systemen om aan transport te doen. Noteer onder elke alinea in de bovenstaande tekst welk transportsysteem er gebruikt werd. Kies uit: transport in de lucht transport over de weg transport over het water transport in holle buizen transport via geleiders transport via een lopende band transport via luchtgolven transport via een liftkoker transport via een tunnel transport via elektromagnetische golven
47
Maken van de LE D l amp
Je leerkracht stuurt de bestelling van de LEDlampen via e-mail naar de leverancier. ___________________________________________
4.1. Transportsystemen
Eenmaal de afspraken zijn gemaakt kan de boom geveld worden. De stam wordt via een rivier naar de zagerij getransporteerd. Daar wordt de stam in planken gezaagd. ___________________________________________
inkijkexemplaar
inkijkexemplaar
4.
3. Hoelang duurt de reis?
4. Hoeveel diesel verbruikt de vrachtwagen?
lucht (geen contact met de grond)
5. Wat is de kostprijs van de verbruikte diesel? 6. Hoeveel tol wordt er betaald?
7. Hoeveel dagen zal de chauffeur onderweg zijn, rekening houdend met rusttijden?
water
4.2. Transportmiddelen
Niet alleen goederen worden getransporteerd, ook energie en communicatie verandert van plaats. Opdracht 5
land
Noteer bij elk transportsysteem het juiste transportmiddel in de kolom van opdracht 5 op de volgende bladzijde.
Kies uit: trein radio (van zender naar ontvanger) vliegtuig auto vrachtwagen binnenschip fiets bus duikboot step skeeler ruimteschip gasleidingnet thuis
48
gsm persluchtleidingnet containerschip zweefvliegboot gesprek buizenpost metro lift transportband telecommunicatienet helikopter elektriciteitsnet rioleringsnet
holle buizen liftkoker tunnel
koper en glasvezel draad elektromagnetische golven luchtgolven lopende band
49
trilling, golven
gasvorm
vloeistof
vaste stof
mensen
in de lucht
Opdracht 7
Maken van de LE D l amp
2. Door welke landen reist onze vr achtwagen?
Transportmiddelen
ondergronds, onderwater
Transportsystemen Transport via ...
Opdracht 6 op de grond of het water
Opdracht 5
Zoek via een routeplanner op het internet de kortste weg van het centrum van Poprad in Slowakije tot het centrum van Oudenaarde. Het hout wordt vervoerd met een zware vrachtwagen. 1. Wat is de afstand?
inkijkexemplaar
ICT
inkijkexemplaar
Opdracht 4
