INITIATIEFVOORSTEL CONFORM ARTIKEL 4:2 REGLEMENT VAN ORDE 1. Rol van de gemeente bij het opzetten en ondersteunen van lokale duurzame energie initiatieven. 2. Onderzoek naar de mogelijkheden plaatsing zonnepanelen op H2O bedrijvenpark.
Wezep, 24 april 2015 Aan de Raad van de gemeente Oldebroek
Inleiding De landelijke overheid heeft zich tot doel gesteld, om in 2020 minimaal 14% duurzame energie op te wekken. Ook lokale overheden hebben hierin een rol. In de bestuursovereenkomst 2014-2018 van de gemeente Oldebroek zijn over duurzaamheid de volgende passages opgenomen: “De gemeente heeft een voorbeeldfunctie op het gebied van duurzaamheid.” en “We willen onderzoeken of we zonnepanelen op daken van openbare gebouwen (in eigendom van de gemeente) kunnen plaatsen, of hiervoor ruimte aan andere partijen beschikbaar kunnen stellen.” Met name het beschikbaar stellen van de ‘ruimte aan andere partijen ‘ heeft onze aandacht. Het gaat dan veelal om lokale initiatieven van inwoners. Om lokale duurzame energiebedrijven op te zetten, is het belangrijk, dat er een goede samenwerking tot stand gebracht wordt tussen gemeente, inwoners en bedrijven. We zien in dit proces met name een rol voor de gemeente weggelegd. Als aanvulling op de bestuursovereenkomst, willen we laten onderzoeken of het haalbaar is, op het bedrijvenpark H2O zonnepanelen te plaatsen. Met ook daar de mogelijkheid, inwoners te laten participeren.
Achtergrond Zonne-energie is een schone, betrouwbare en stabiele bron van energie en zorgt voor reducties in CO2 emissies. Zonne-energie (PV-installaties) is een relatief eenvoudig inpasbaar middel. De toepassing van zonnepanelen ontwikkelt zich de laatste jaren sterk. Door de (prijs)technische ontwikkelingen is het tegenwoordig een goed alternatief voor de traditionele energievormen. Overal in het land worden initiatieven gestart om zonneparken te exploiteren. Zonnepanelen op eigen dak is erg in opkomst. Met de huidige salderingsregeling en de huidige prijs van zonnepanelen verdient de aanschaf zichzelf ruimschoots terug. Echter, niet alle woonhuizen en bedrijfspanden zijn geschikt vanwege een ongunstige ligging. Ook voor hen die niet op eigen dak zonnepanelen plaatsen, moeten er meer mogelijkheden komen. We denken daarbij aan de daken van overheidsgebouwen en aan het bedrijvenpark H2O Op de daken van overheidsgebouwen kan energie opgewekt worden voor eigen gebruik en maar ook voor derden. De gemeente kan dak ruimte om niet aanbieden, zodat inwoners dan gezamenlijk een soort lokaal opwekkingsbedrijf kunnen starten, waarbij de afzet van stroom plaatsvindt in de regio (zgn. postcoderoos). Het kunnen kleinschalig projecten zijn, op meerdere locaties, maar er zijn ook wellicht mogelijkheden om op grotere schaal energie te produceren op het bedrijvenpark. Zonneparken kunnen gefinancierd worden met SDE+, vreemd vermogen of crowdfunding. Voorbeelden daarvan zijn er legio. In de provincie Gelderland zijn er momenteel 46 lokale initiatieven. 1
Kern Met dit initiatiefvoorstel willen wij bereiken dat de gemeente A: een notitie gaat opstellen waarin de mogelijkheden voor Oldebroek van lokale duurzame energie initiatieven worden onderzocht, inclusief de rol die de gemeente kan spelen bij het realiseren van bedoelde initiatieven, en welke notitie tevens kan dienen voor een raadsdiscussie over de toepassing van lokale duurzame energie. B: onderzoek gaat doen naar de mogelijkheden om gedeelten van gronden van het H2O bedrijventerrein te gebruiken voor zonnepanelen.
Toelichting Rol van gemeenten De Rijksoverheid vervult een belangrijke rol bij het collectief opwekken van duurzame energie. Met name vanwege het verstrekken van subsidies en de reductie op energiebelasting. Door de regeling verlaagd tarief bij collectieve opwek, wil de overheid de lokale duurzame opwekking van elektriciteit stimuleren. Achterliggend idee is dat daarmee niet alleen een bijdrage wordt geleverd aan de doelstelling voor duurzame energie, maar ook aan een groter draagvlak voor duurzame energie. Burgers worden immers zelf producent. Bovendien zorgt de regeling voor energiebewustzijn, waardoor burgers ook meer gaan letten op energiebesparing. Ervaringen leren, dat het wel of niet lukken van lokale initiatieven in belangrijke mate afhankelijk is van regie, enthousiasme en de samenwerking tussen overheid, bedrijven en inwoners. Om die samenwerking te bevorderen en te komen tot het opzetten van een coöperatief (of andere vormen) kan de gemeente een faciliterende rol spelen. (Oldebroek voor mekaar). De gemeente kan ook zelf initiatieven ontplooien en gericht het gesprek aangaan met inwoners, bedrijven en organisaties over (locaties voor) duurzame energie opwekking. Conclusie: we willen weten welke rol de gemeente gaat uitvoeren bij het opzetten en ondersteunen van lokale duurzame energie initiatieven en hoe ze de komende jaren hieraan invulling geeft. Opmerking: Inwoners die investeren in zonnepanelen op eigen dak, kunnen voor hun financiering gebruik maken van de duurzaamheidslening. Het zou wenselijk zijn dat dezelfde mogelijkheden ook gaan gelden voor inwoners die in een collectief zonnepark of zonnedak investeren. Mogelijkheden op H2O Bedrijvenpark Tegenwoordig ontstaan steeds meer initiatieven die zich richten op collectieve opwek via coöperatieve exploitatie. Door het verlaagde tarief op energiebelasting en de SDE+ subsidie zijn dergelijke ontwikkelingen rendabel te maken. Ook is er soms vanuit de provincie, stimuleringssubsidie voor duurzame projecten beschikbaar. Een mogelijke locatie voor een coöperatieve exploitatie is het bedrijvenpark H2O. Uit recente rapporten blijkt, dat het bedrijvenpark H2O ook na 15 jaar nog beschikt over reserve gronden. Deze gronden kunnen tijdelijk benut worden voor zonnepanelen en daarna weer beschikbaar gesteld worden voor bedrijven. Mocht tussentijds blijken, dat gronden nodig zijn voor bedrijven, dan kunnen de panelen verplaatst worden, bijvoorbeeld naar hun eigen dak. Ook op de restgronden, die door hun ligging niet aan bedrijven verkocht kunnen worden, zijn wellicht geschikt. H2O Bedrijvenpark BV is een gemeenschappelijk bedrijvenpark. We willen met dit initiatiefvoorstel bereiken, dat de gemeente Oldebroek zich gaat inzetten, door in samenspraak met de andere partners van H2O, een haalbaarheidsonderzoek te laten uitvoeren met als doel een zonnepark op het bedrijventerrein H2O te realiseren. 2
Financiën Het gaat om incidentele kosten om de notitie en het onderzoek mogelijk te maken. De uren, noodzakelijk voor het opstellen van de notitie (lokale duurzame energie initiatieven) passen wellicht binnen de reguliere uren van de organisatie (al of niet door het schuiven met prioriteiten). De opdracht om een onderzoek te starten op het bedrijvenpark ligt in principe bij BV Bedrijvenpark H2O. De daaruit voorvloeiende kosten zijn ook voor het bedrijvenpark H2O. Zowel gemeente als ook het Bedrijvenpark H2O kunnen gebruik maken van de expertise en ondersteuning van het Innovatiecentrum Groene Economie Noord-Veluwe (IGEV). IGEV Projectondersteuning ondersteunt o.a. gemeenten van regio Noord-Veluwe die duurzame energieprojecten willen ontwikkelen. IGEV kan de werkzaamheden veelal gratis uitvoeren. Wanneer er geen mogelijkheden binnen de organisatie zijn zelf de notitie op te stellen en ook de inzet van IGEV er niet komt, dan zal inhuur geregeld moeten worden. De kosten, voor de uren (geschat: 80 uur voor beide besluitonderdelen), zijn dan ongeveer € 8.000,-, te bekostigen uit de Algemene reserve.
Fractie ABO
Resumerend stellen wij u voor als volgt te besluiten, ter uitvoering door het college:
De Raad van de gemeente Oldebroek, Gelezen het initiatiefvoorstel van de fractie van ABO d.d. 24 april 2015, BESLUIT: -
Een notitie op te stellen waarin de mogelijkheden voor Oldebroek van lokale duurzame energie initiatieven worden onderzocht, inclusief de rol die de gemeente kan spelen bij het realiseren van bedoelde initiatieven, en welke notitie tevens kan dienen voor een raadsdiscussie over de toepassing van lokale duurzame energie.
-
zich gaat inzetten, om in samenspraak met de andere partners van H2O, een haalbaarheidsonderzoek te laten uitvoeren door Bedrijvenpark H2O, met als doel, gedeelten van gronden van het H2O bedrijventerrein te gebruiken voor zonnepanelen.
Aldus besloten in de openbare vergadering van de gemeenteraad van Oldebroek Op 4 juni 2015
3
Bijlage (aanvullende informatie initiatiefvoorstel zonne-energie) Regeling verlaagd tarief bij collectieve opwek. Het kabinet wil met deze regeling de lokale duurzame opwekking van elektriciteit stimuleren. Het verlaagde belastingtarief is bedoeld voor leden van een coöperatie die gevestigd zijn in de postcoderoos. De regeling geldt ook voor leden van VVE’s met een eigen productie-installatie. Per 11-2015 is de regeling aangepast en kunnen ook bedrijven lid worden van een coöperatie en in aanmerking komen voor de korting. Restrictie: één ondernemer mag maximaal 20% van het totale kapitaal van de coöperatie inbrengen. Kleinverbruikers investeren via een coöperatie of VvE in een duurzame elektriciteits-installatie. De opgewekte energie wordt door de coöperatie of VvE verkocht aan een energieleverancier naar keuze. De deelnemende kleinverbruikers krijgen de korting verrekend op hun eigen energierekening. Om deze belastingkorting daadwerkelijk door te kunnen voeren, heeft een energieleverancier gegevens nodig over het aan dit lid toegerekende aandeel opgewekte stroom uit een productieinstallatie. De coöperatie is verantwoordelijk voor die toerekening en geeft dat aan de energieleveranciers door via een ledenverklaring. Op basis van deze informatie passen de betreffende leveranciers het verlaagd tarief toe. Per 1 januari 2014 komen leden van coöperaties en verenigingen van eigenaren in aanmerking voor een belastingkorting van 7,5 cent/kWh op hun gezamenlijk opgewekte hernieuwbare energie. Deze regeling geldt voor kleinverbruikers die samen eigenaar zijn van een productie-installatie en die in een zogenaamde postcoderoos rondom deze productie-installatie wonen. Postcoderoos De zogenoemde postcoderoos wordt bepaald door het postcodegebied waarin de productieinstallatie ligt. Een postcodegebied is een gebied waarin alle postcodes dezelfde vier cijfers hebben. De postcoderoos is het postcodegebied waarin de productie-installatie ligt, plus de direct daaraan grenzende postcodegebieden. Leden kunnen profiteren van de belastingkorting als ze in de postcoderoos rondom de productie-installatie wonen. Dus als zij in hetzelfde postcodegebied wonen waarin de productie-installatie staat, of in een direct daaraan grenzend postcodegebied. Een collectief bepaalt dus de postcoderoos door een productielocatie te kiezen. Ook huurders komen in aanmerking mits de huurder exclusief energiekosten huurt. De huurder moet dus een zelfstandig afnemer zijn van elektriciteit. Het energiebedrijf levert in die situatie namelijk energie aan de huurder en kan het verlaagde tarief toepassen Deze regeling heeft alleen betrekking op elektriciteit voor eigen gebruik. Dat eigen verbruik is bepalend en ligt voor een gemiddeld huishouden (2,2 personen) op circa 3.500 kWh. Als particulieren voor meer instappen dan hun eigen gebruik, zal er dus niet over het gehele aandeel in de productie een korting gelden. Bovendien beperkt de toepassing van het verlaagd tarief zich tot 10.000 kWh. Dit betekent niet dat een particulier niet mee kan doen als hij saldeert via opwek op bijvoorbeeld eigen dak. Maar dan nooit meer dan voor het totale eigen verbruik. Een voorbeeld: Een kleinverbruiker verbruikt 5000 kWh. Hij wekt zelf 3000 kWh op achter de meter. Hiervan gebruikt hij direct 1200 kWh en de overige 1800 kWh wordt ingevoed op het net. Van het energiebedrijf heeft hij nog 3800 kWh nodig. Hij leverde eerder 1800 kWh terug, dit mag gesaldeerd worden. Daarnaast kan deze verbruiker voor maximaal 2000 kWh (totale verbruik minus reeds zelfopgewekte energie) deelnemen in een coöperatie om voor de kortingsregeling in aanmerking te komen. Salderen 4
Salderen is een fiscale regeling voor kleingebruikers aansluitingen onder de 3x80A. Dit beperkt de grote van een PV-systeem op maximaal 55 kWp. Een investeerder hoeft geen aanvraag te doen om gebruik te maken van de saldeerregeling. Het PV-systeem wordt aangesloten op een losse groep in de bestaande meterkast. Een slimme meter registreert de geleverde en afgenomen stroom van het net. De energieleverancier saldeert het geleverde vermogen op de jaarafrekening. De saldeerregeling is een fiscale regeling die sinds 2008 van kracht is. Hoewel de meeste investeerders voor hun investering ervan uitgingen dat de saldeerregeling een lange termijn zekerheid bood, heeft minister Kamp duidelijk gemaakt dat een fiscale regeling in 2020 gewijzigd kan worden. Dit introduceert momenteel een onzekerheid van de inkomsten op de (middel)lange termijn. SDE+ De SDE+ is een exploitatiesubsidie. Dat wil zeggen: producenten ontvangen subsidie voor de opgewekte duurzame energie en niet voor aanschaf van de productie-installatie, zoals bij een investeringssubsidie. De SDE+ richt zich op bedrijven en (non)-profit instellingen die duurzame energie willen produceren. De kostprijs van duurzame energie is hoger dan die van grijze energie. De productie van duurzame energie is dan ook niet altijd rendabel. De SDE+ vergoedt het verschil tussen de kostprijs van grijze energie en die van duurzame energie over een periode van 15 jaar. De SDE+ wordt gefaseerd opengesteld. In de eerste fase kunnen de ‘goedkopere’ technieken subsidie aanvragen. De subsidie loopt per fase op. Daarnaast is het in bepaalde gevallen mogelijk in een zogenoemde vrije categorie aan te vragen. SDE+ is een subsidieregeling voor systemen >15kWp en een grootgebruikersaansluiting >3x80A. Belastingtarieven Energiegebruikers worden, afhankelijk van hun verbruik, ingedeeld in verschillende belastingtarieven. Kleinverbruikers (tot 10.000 kWh) betalen de hoogste belasting. Saldering is voor die groep het gunstigst. In onderstaande tabel zijn de energiebelasting tarieven voor 2015, de verandering ten opzichte van 2014 en de opslag duurzame energie voor 2015 weergegeven. Tarief 2014
Tarief 2015
Toename
Tarief opslag DE
[€/kWh]
[€/kWh]
t.o.v. 2014
[€/kWh]
<10.000
0,1185
0,1196
0,9%
0,0036
10.000-50.000
0,0431
0,0469
8,8%
0,0046
50.000-10.000.000
0,0115
0,0125
8,7%
0,0012
>10.000.000 zakelijk
0,0005
0,0005
0%
0,000055
Elektriciteit
Bron Rijksoverheid *2015 € 0,0446 verlaagd tarief voor duurzame energie opgewekt door coöperaties en verenigingen van eigenaren. Bron: Website: Hieropgewekt, Ecofys en Eversheds. Ministerie van Economische Zaken en het Ministerie van Financiën. Aan de inhoud van deze tekst kunnen geen rechten worden ontleend.
5
