INHOUT 38. Steigerdelen zorgen voor bijzondere plafonds. Gevelrenovatie bij Interpolis. Multifunctioneel en energieneutraal Panorama

INHOUT

Steigerdelen zorgen voor bijzondere plafonds MEDIAHAVEN IS TOONBEELD VAN DUURZAAMHEID

Gevelrenovatie bij Interpolis SAMENWERKING MET JONGENEEL PROJECTEN

Multifunctioneel en energieneutraal Panorama VAN HET GROOTSTE GEBAAR TOT EN MET HET KLEINSTE DETAIL

Koninklijke Jongeneel krijgt blauw bloed OPSTALAN EN UNILIN GAAN VERDER ALS ÉÉN ORGANISATIE

38 december 2012

Gericht op groei 7,-*  Voor duurzaam bosbeheer www.pefcnederland.nl

www.jongeneel.nl (030) 2346347

INHOUD Hout je bekwaam Onder dit motto organiseert de Jongeneel Academy regelmatig producttrainingen, voor en door collega’s. Onlangs werd al weer de honderdste gegeven. U leest er meer over op pagina 13

18 Multifunctioneel en energieneutraal Panorama Verder in deze uitgave 13 NIEUWS ›

› ›

Betrokken Betrouwbaar Bekwaam Potdekselen met een maatje meer Gevels met een natuurlijke look & feel

26 PROJECTEN ›

28 Koninklijke Jongeneel krijgt blauw bloed

15 Gevelrenovatie bij Interpolis

6 Steigerdelen zorgen voor unieke plafonds Inhout is het relatiemagazine van Koninklijke Jongeneel. Het verschijnt vier keer per jaar. Redactie Henk ten Bouwhuis, Ramon Bus, Gertjan de Ruijter en Henk Fieggen Redactieadres Koninklijke Jongeneel, Afdeling Marketing & Communicatie, Postbus 49, 3500 AA Utrecht. Telefoon 030 2346347. [email protected]. www.jongeneel.nl Realisatie Mediabizz, Amersfoort. Fotografie tenBouwhuis fotoproducties, Barneveld. Vormgeving Sok visueel management, Amsterdam Productie Grafisch Bedrijf Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

›

Nieuwbouw woonboten Doetinchem Nieuwbouw kantoor federale politie Dendermonde België

De bekende Zwitserse architect Gion Caminada is een architect waarvan er geen dertien in een dozijn gaan. Hij was onlangs in Nederland voor een door Jongeneel gesponsorde spreekbeurt op de jaarlijkse Houtdag. Versterking van het culturele erfgoed is zijn belangrijkste inspiratiebron. Wij maakten van de gelegenheid gebruik om hem uitgebreid te interviewen. In het volgende nummer van Inhout doen we er verslag van.

3

Maatschappelijk verantwoord ondernemen JONGENEEL ALS DUURZAME BOUWPARTNER Bij Jongeneel stopt de verantwoordelijkheid niet bij het importeren en verhandelen van hout uit duurzaam beheerde bosgebieden. De interne bedrijfsprocessen worden er ook door bepaald evenals de wijze waarop met klanten wordt samengewerkt. We bespreken dit onderwerp met directeur Wilgard Daris. Directeur Wilgard Daris van Koninklijke Jongeneel: ‘Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is een zaak van de hele organisatie. Je moet het uitdragen en inbedden’

4

H

ij praat er gepassioneerd over: ‘Als we het over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen hebben, dan hebben we het over een zorgplicht die we allemaal zouden moeten delen. Het is toch duidelijk dat de wereld er anders uit moet komen te zien? Als we hem voor

onze kinderen beter willen achterlaten, dan is er veel werk aan de winkel. Minstens 60% van de klimaatverandering kan worden toegeschreven aan de CO2-emissies die het gevolg zijn van menselijk handelen. De concentratie CO2 in de atmosfeer kan op twee manieren worden beperkt: door

de uitstoot te verminderen en door CO2 weer uit de atmosfeer op te vangen en op te slaan. Bij Jongeneel werken we met een hoofdproduct, hout, dat het unieke vermogen heeft om beide te doen. Bomen zijn namelijk in staat om CO2 uit de atmosfeer op te vangen en te combineren met water uit de bodem en daarmee hout als organisch materiaal te produceren. Hout heeft een positieve CO2-balans en er bestaat geen enkel ander bouwmateriaal dat met zo weinig energie geproduceerd kan worden als hout. Dat is een relevant gegeven want de energie die nodig is voor het produceren van bouwmaterialen maakt meer dan 20% uit van de energie die gedurende de levensduur van een gebouw wordt verbruikt. Hout kan langdurig op een verantwoorde manier worden geproduceerd, maar dat gaat niet vanzelf. Het is van het grootste belang dat we met z’n allen alleen hout uit duurzame beheerde bosgebieden gaan gebruiken. Bij Jongeneel staat dit uitgangspunt hoog in het vaandel.’

CO2-bewust ‘Het is ook van belang dat wij de stroom van duurzaam geproduceerd hout naar de markt goed kunnen managen en geen dubbele voorraden hoeven aan te houden. In dit verband is het positief dat wij PEFC-gecertificeerd hout uit de meeste Europese herkomstlanden nu onder strikte voorwaarden van FSC International als FSC Controlled Wood kunnen mengen met FSCgecertificeerd hout. We merken dat onze klanten zich ook steeds meer bewust zijn van het milieubelang. Net als wij kijken ze daarbij breder dan alleen naar het gebruik van duurzame bouwmaterialen. Een goed voorbeeld is het effect van de CO2-prestatieladder waarover jullie in een eerder nummer van Inhout hebben geschreven. Dit meetinstrument heeft een groot aantal marktpartijen aangezet om bij hun eigen bedrijfsvoering eveneens CO2-bewust te handelen. Bij Jongeneel leeft dit niet alleen bij de directie, maar in toenemende mate ook bij het personeel. Je moet er draagvlak voor creëren. Wij prijzen ons gelukkig dat we binnen onze organisatie enkele voorvechters hebben die onze medewerkers stimuleren en enthousiasmeren om de theorie in de dagelijkse praktijk te brengen. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is een zaak van de hele organisatie. Je moet het uitdragen en inbedden. Zo meten wij tegenwoordig bijvoorbeeld elke kilometer die wij met ons wagenpark rijden en elke kilometer die wij voor onze wereldwijde inkoopactiviteiten vliegen. Het effect op onze carbon footprint, zoals CO2-uitstoot tegenwoordig wordt genoemd, is aanzienlijk, onder meer doordat wij een deel van ons wagenpark hebben vervangen door auto’s die per kilometer maar liefst 20% minder CO2 uitstoten. Het spreekt van-

zelf dat we daarmee doorgaan, maar het is natuurlijk niet alleen de CO2-uitstoot van ons wagenpark waar we mee bezig zijn.’

Bouwlogistiek Wilgard Daris benadrukt dat het milieubesef bij de klanten van de klanten van Jongeneel ook steeds meer toeneemt: ‘Wij leveren aan de bouwbedrijven maar uiteindelijk gaat het om de eindgebruikers. Die stellen steeds hogere eisen waarbij het hemd overigens vaak nader is dan de rok: de toekomstige waarde van hun panden is ervan afhankelijk en daarbij doet de overheid met haar toenemende milieueisen een flinke duit in het zakje.’ Er valt volgens Wilgard Daris nog veel milieuwinst te behalen in het beter organiseren van de bouwlogistiek ofwel het optimaliseren van de stroom van verschillende materialen die op de bouwplaats worden verwerkt: ‘Concreet geldt dat wij als Jongeneel in staat zijn om het volledige logistieke proces van onze klanten tot op de bouwplaats te faciliteren. Met onze meer dan veertig vestigingen verspreid over heel Nederland beschikken wij over locaties dichtbij elke bouwplaats van waaruit dit zou kunnen worden georganiseerd. We beschikken eveneens over transportcapaciteit en medewerkers die weten hoe ze orders moeten begeleiden. Ze kunnen er niet alleen voor zorgen dat de benodigde materialen op basis van dagproductie worden aangeleverd, maar ook dat afval mee terug wordt genomen. Met deze aanpak kan zowel milieuwinst als rendementswinst worden geboekt.’ Aan het slot van het interview staat Wilgard Daris nog even stil bij de marktpositie van FSC: ‘De markt associeert duurzaam vaak met FSC, maar je ziet steeds meer dat men beseft dat FSC een merk is en dat er meerdere merken zijn. Het gaat niet om FSC maar om het voldoen aan de eisen die aan duurzaam geproduceerd hout moeten worden gesteld.’ <

Algemeen directeur Arnold Koomen bij het in gebruik nemen van de milieuvriendelijke verbrandingsinstallatie die ervoor zorgt dat het afvalmateriaal van de Platerij wordt versnipperd en verbrand. Dit afval hoeft dus niet meer te worden vervoerd. De verbranding levert schone energie op die weer wordt gebruikt bij de verwarming van de gebouwen waarin de Platerij en de Spuiterij zijn gevestigd.

5

In de betonnen plafonds wilde de architect houtstructuur en planknaden terugzien

De vloeren zijn op steigerhout gestort

6

Steigerdelen zorgen voor bijzondere plafonds MEDIAHAVEN IS TOONBEELD VAN DUURZAAMHEID In de Amsterdamse houthavens, waar een eeuw geleden boomstammen uit de hele wereld werden gelost, verrijst een opmerkelijk kantoorpand. Het wordt gerealiseerd door Heijwaal, het ontwikkelingsbedrijf van de Uijtewaal Groep uit Woerden, die tevens als bouwer en beheerder optreedt. Omdat de architect houtstructuur en planknaden in de betonnen plafonds terug wilde zien, zijn de vloeren op steigerhout gestort.

W

e bezoeken het project samen met manager Jan Vlug van Jongeneel Woerden die Uijtewaal als klant heeft, en strategisch inkoper Cees van de Beek die ervoor zorgde dat het benodigde steigerhout met de juiste oppervlaktestructuur werd ingekocht en op de juiste momenten op de bouwplaats werd afgeleverd. We worden ontvangen door uitvoerder Adriaan Lekkerkerker van Uijtewaal Bouw. Hij legt uit dat het project wordt gerealiseerd door de Van der Heijden Groep, het ontwikkelingsbedrijf van de Heijwaal Groep, die tevens als beheerder optreedt. Dochterbedrijf Uijtewaal Bouw neemt de bouw voor haar reke-

Uitvoerder Adriaan Lekkerkerker van Uijtewaal Bouw (rechts): ’Jongeneel Woerden is voor mij een bekend en vertrouwd adres waarvan ik weet dat ze voor me klaarstaan’ Manager Jan Vlug van Jongeneel Woerden (links): ‘Als een klant van mij een project in een andere plaats heeft, kan ik hem blijven bedienen zonder dat hij daar iets van merkt’

ning: ‘Normaliter zijn we vooral in Woerden en omgeving actief. Door de contacten die de Heijwaal Groep in de mediawereld heeft, zijn we nu ook in Amsterdam aan de slag. We realiseren hier een studiocomplex van 7.350 m2 dat ruimte biedt aan twee opnamestudio’s en een aantal loftachtige kantoren. Deze vierkante meters zijn verdeeld over vier bouwlagen en daarnaast beschikt het pand over een ruime parkeergarage. De grootste studio bestrijkt ruim 1.200 m2 en is meer dan 12 meter hoog.’ Gezien haar functie en ligging heeft het gebouw een bijzonder treffende naam gekregen: Mediahaven. Het wordt een toonbeeld van duurzaamheid. Dat wordt onderstreept door de keuze van de Triodos Bank als financier. Deze bank financiert namelijk alleen projecten die op dit gebied een meerwaarde hebben. Daarbij hanteren ze het zogenaamde 4Pmodel waarmee de milieuaspecten (Planet), de sociale aspecten (People), de fysieke en ruimtelijke aspecten (Project) en de economische aspecten (Profit) van het te financieren project op hun mate van duurzaamheid worden gemeten. Om het duurzame karakter van het gebouw te waarborgen wordt met de huurders een overeenkomst voor duurzaam beheer gesloten.

Ruwe betonbouw We vragen Adriaan Lekkerkerker waarom hij voor dit project dat in Amsterdam wordt gebouwd, met Jongeneel Woerden is blijven werken: ‘Ik vind het belangrijk dat je van een leverancier op aankunt. Jongeneel Woerden is voor mij een bekend en vertrouwd adres waarvan ik weet dat ze voor me klaarstaan. Hoe vaak gebeurt het niet dat je vandaag iets bedenkt dat je morgen nodig hebt? Prijs blijft natuurlijk een belangrijke factor maar als puntje bij paaltje komt, ben je meer gebaat bij een goede service, bij een leverancier 7

Impressie van de opbouw van een bekistingsvloer met steigerdelen

Zo’n bekistingsvloer wordt in één week gelegd. Dat is 250 m2 per dag

die ontzorgt om het zo maar eens te zeggen.’ Jan Vlug vult hem aan: ‘Wij hebben meer dan veertig vestigingen verspreid over het hele land. Dus als een klant van mij een project in een andere plaats heeft, kan ik hem blijven bedienen zonder dat hij daar iets van merkt. Als Adriaan betonbaddingen nodig heeft, dan kan ik snel zien wat waar op voorraad ligt en ervoor zorgen dat het bijvoorbeeld vanuit onze vestiging in Zaandam wordt geleverd. Het maakt hem niet uit. Als de spullen er maar op tijd zijn.’ Het gebouw is ontworpen door V8 Architects uit Rotterdam. Ze kozen voor een open, transparante opzet met veel beton, staal en glas. De bouwmethode is gebaseerd op het principe dat de ruwbouw en de afbouw aan elkaar gelijk zijn. In de betonnen plafonds wilde de architect houtstructuur en planknaden terugzien. Dit is gerealiseerd door de vloeren op steigerhout met een ruwe oppervlaktestructuur te storten.

Bandzaag Het inkopen van de benodigde partij steigerhout lijkt op het eerste gezicht een eenvoudige opgave, maar dat bleek het niet te zijn. Cees van de Beek doet zijn verhaal: ‘Omdat steigerhout tegenwoordig met een cirkelzaag wordt gezaagd, heeft het niet meer zo’n ruwe oppervlaktestructuur als vroeger toen het nog met een bandzaag werd gezaagd. Dit heeft te maken met de snelheid waar8

mee de cirkelzaag zijn werk doet. Hierdoor is het oppervlak gladder en zie je de houtnerf minder goed. Het was dus zaak om een zagerij te vinden die nog een bandzaag had en de klus ook zou kunnen klaren, want het ging om maar liefst 50.000 strekkende meter. Die zagerij hebben we uiteindelijk in Duitsland gevonden, bij een ruim tweehonderd jaar oud familiebedrijf in het plaatsje Rüthen ten oosten van Dortmund.Wat het transport betreft stonden we eveneens voor een bijzondere uitdaging, niet alleen omdat het een enorme partij was maar ook omdat het om vers gezaagd en dus nat hout ging dat moest worden opgelat. Het transport moest uiteraard zo economisch mogelijk worden uitgevoerd. We hebben met een speciale transporteur gewerkt die over een vergunning beschikt om vijftien meter lang te laden, zodat we drie steigerdelen van vijf meter achter elkaar konden vervoeren, zo dun mogelijk opgelat. Dat oplatten was overigens vooral nodig om smetten te voorkomen. Na gebruik als bekisting wordt het hout namelijk verkocht aan een bedrijf dat er tuinmeubelen van maakt. Ook daarmee hebben we de prijs zo laag mogelijk kunnen houden. Een mooi voorbeeld van het maatwerk dat we kunnen leveren.’

Spanning Adriaan Lekkerkerker neemt ons mee naar de bovenste verdieping waar ze bezig zijn met de

bekisting voor het storten van de laatste laag beton: ‘De steigerdelen worden direct van de zagerij hier op de bouwplaats geleverd, precies op het juiste moment.’ Het is een groot project. We vragen of hij wel eens spanning voelt: ‘Nee, eigenlijk niet. We werken altijd met dezelfde onderaannemers en dat geeft rust. Ze moeten de afspraken natuurlijk wel nakomen want anders is het over. Ik heb tot dusverre elke keer een groter project gekregen en daarmee sta ik wel steeds voor een nieuwe uitdaging. Je komt soms aparte dingen tegen zoals nu met die steigerdelen waarbij alles in het werk gestort moet worden, maar dat vind ik wel mooi. Ik heb niet zoveel met prefab; ik hou liever alles zelf onder controle. Bij die steigerdelen moeten we er rekening mee houden dat ze zo’n drie tot vijf procent krimpen. Voordat het beton gestort wordt, maken we ze nat zodat het beton er niet doorheen kan sijpelen. Een bijkomend voordeel is dat de structuur van het hout door het opzwellen van de vezels nog beter uit de verf komt. De steigerdelen worden met de hartkant naar boven op de betonbaddingen vastgespijkerd. Als ze kromtrekken, bollen ze daardoor aan de bovenkant op en zorgt het gewicht van het beton voor de tegendruk.’ We zien dat er in een straf tempo wordt doorgewerkt en begrijpen dat zo’n bekistingsvloer in één week wordt gelegd. Dat is 250 m2 per dag. Indrukwekkend. <

Strategisch inkoper Cees van de Beek van Jongeneel: ‘Het was zaak om een zagerij te vinden die nog een bandzaag heeft staan en de klus zou kunnen klaren’

9

De plaat die prima tegen een stootje kan

FERMACELL kan wel een tikkie hebben. En dat kunnen we niet van alle gipsplaten zeggen...! FERMACELL Gipsvezelplaten zijn niet alleen stootvast, maar ook geluidswerend, brandwerend, extreem belastbaar en vochtbestendig. Dat maakt ze tot de ideale afbouwplaat voor zowel nieuwbouw als renovatie. In iedere denkbare situatie.

Kijk op www.hetidealeplaatje.nl

Het ideale plaatje is stootvast

Passie voor hout STUDENTENPRIJSVRAAG MET HOUT IN DE HOOFDROL De Woodchallenge is een prijsvraag die studenten een unieke kans biedt om hun project of onderzoek vol in de schijnwerpers te plaatsen. De studenten die deze felbegeerde trofee in 2011 wonnen, timmeren inmiddels flink aan de weg. Ook dit jaar was het niveau van de inzendingen hoog. De jury besloot om drie eerste prijzen toe te kennen. diversiteit en het grote verschil in de mate waarin ze waren uitgewerkt, maakte van de beoordeling een uitdaging. Evenals voorgaande jaren bleek het inbrengen van maquettes en schaalmodellen van cruciaal belang te zijn. Opvallend was de toegenomen aandacht voor bouwen in hout, meer specifiek voor het rekenkundig onderbouwen van meerlaagse bouw en hoogbouw. Bij de beoordeling heeft de jury in eerste instantie gekeken naar durf en visie (het Challenge-gehalte), techniek, vormgeving en commerciële potentie. Daarnaast zijn nog een aantal factoren meegewogen zoals het vernieuwende karakter, de consistentie in ontwerp en uitvoering en de praktische uitvoerbaarheid. Ook is rekening gehouden met het opleidingsniveau en het studiejaar.

Aaibaarheidsfactor De winnaars van de Woodchallenge 2012 vlnr Tunis Hoekstra, Wouter van Leen, Arnold Koomen, Eelko Kroon en Kere Stams (winnaar publieksprijs met houten portemonnee).

De wipstoel met geïntegreerde pittenzak van Wouter van Leen is uitgevoerd in gelamineerd hout

D

eze studentenprijsvraag, waarin hout de hoofdrol speelt, staat niet alleen open voor de studies Bouwkunde en Civiele Techniek aan Technische Hogescholen en Universiteiten, maar ook voor alle andere technische opleidingen. Ook studenten van relevante MBO-opleidingen kunnen meedoen. Ze worden uitgenodigd om vernieuwende concepten, ontwerpen en technieken in te zenden. De inzendingen worden beoordeeld door een deskundige jury onder voorzitterschap van algemeen directeur Arnold Koomen van Koninklijke Jongeneel. Evenals vorig jaar was de jury verheugd over het hoge aantal inzendingen. Positief was ook dat er dit jaar wederom een aantal inzendingen van niet-afstudeerders werd ontvangen. De grote

Vanwege hun individuele kwaliteiten, die boven de andere inzendingen uitsteken, en om recht te doen aan het verschil in type inzending, heeft de jury besloten om dit jaar drie eerste prijzen uit te reiken. Ze zijn gewonnen door Tunis Hoekstra voor stapelen met houtskeletbouw, door ir. Eelko Kroon voor het toepassen van hout bij het hergebruik van de ruïne van een oude steenfabriek en door Wouter van Leen voor het ontwerpen van een wipstoel met een geïntegreerde pittenzak die warmte afgeeft. Stapelen met houtskeletbouw van Tunis Hoekstra is een rekenmodule voor het bepalen van de schrankstijfheid van meerlaagse houtskeletbouw. Deze rekenmodule kan de onzekerheid bij constructeurs en opdrachtgevers wegnemen en de weg naar meer houtskeletbouw openen. Van Eelko Kroon vond de jury het buitengewoon stoer om hout toe te passen bij het hergebruik van de ruïne van een oude steenfabriek. Het ontwerp is prachtig, past perfect in het landschap en maakt van het oude een geheel nieuwe werkelijkheid. De wipstoel van Wouter van Leen is een bijzonder functionele babystoel die direct opvalt door zijn elegante ronde vormen. Bij het ontwerpen heeft hij zowel aandacht besteed aan het kind als aan de ouders die het stoeltje moeten schoonhouden en van stand veranderen. Het ontwerp is een genot voor het oog en heeft een hoge aaibaarheidsfactor. < 11

Skantrae, uw duurzame partner in luxe binnendeuren en decoproducten

Essence

Op het gebied van duurzaamheid heeft Skantrae inmiddels haar volledige binnendeurenassortiment overgezet naar producten met een FSC®- dan wel PEFCTM certificaat. Dit geldt voor zowel deuren alsmede het brede assortiment architraven, sierlijsten, plafondlijsten, plinten en lambrisering. We zetten de diverse keurmerken graag voor u op een rij: binnendeuren [FSC®] U Boardpaneeldeuren [PEFCTM] U Vlakke boarddeuren [PEFCTM] U Deur-kozijn-sets [PEFCTM] U MDF deco-producten [PEFCTM] [FSC®] U Luxe

www.skantrae.com

Kortom, met Skantrae binnendeuren en deco-producten maakt u altijd een verantwoorde keus! www.skantrae.com

NIEUWS GEVELS MET EEN NATUURLIJKE LOOK & FEEL

POTDEKSELEN MET EEN MAATJE MEER Gevels hebben bescherming nodig. Ze moeten weerbestendig, lichtecht en slagvast zijn. Dankzij een gepatenteerd productieproces dat de natuurlijke eigenschappen van hout combineert met de duurzaamheid van hoogwaardige harsen, verenigen de gevelproducten van Werzalit deze kwaliteiten in één basismateriaal. Het wordt als pulp onder hoge druk in de juiste vorm geperst. In het geval van Werzalit Sidings resulteert dit proces in een gevelprofiel met een lichte structuur dat aan de zichtzijde is omsloten door met melaminehars geïmpregneerd papier. Aanvankelijk was dit gevelprofiel alleen leverbaar in een dekbreedte van 152 mm, maar halverwege het eerste kwartaal van volgend jaar mag het een maatje meer zijn en wordt het product ook in een dekbreedte van 202 mm geleverd. De Wig-vorm is bedoeld voor montage volgens het potdekselsysteem. Over de langszijde hebben ze voorgevormde stootverbindingen, waardoor de zaagrestanten beperkt blijven. De bredere Werzalit Sidings 202 zijn verkrijgbaar in zes standaardkleuren waaronder de goed bij de Nederlandse markt passende kleur zwart. <

Trespa Meteon is een uiterst veelzijdig materiaal. Het is gemakkelijk met andere bouwmaterialen te combineren. Hierdoor kunnen unieke effecten en accenten worden gecreëerd. Dankzij een breed scala aan kleuren en afwerkingen biedt het vrijwel onbeperkte ontwerpmogelijkheden. Onlangs heeft Trespa een revolutionaire matte afwerking geïntroduceerd. Daarmee heeft deze innovatieve onderneming haar hout- en steendecors een geheel vernieuwde, natuurlijke look & feel gegeven. Ze voegen een extra dimensie toe aan de ontwerpruimte die Trespa biedt, en kunnen zowel in klassieke als moderne ontwerpen worden toegepast. In combinatie met andere gevelmaterialen maken deze nieuwe Matt-producten bijzondere ervaringen mogelijk, bijvoorbeeld door in een gevel matte accenten aan te brengen of een mat oppervlak van glanseffecten te voorzien. Trespa Meteon Matt wordt met dezelfde duurzaamheid en kleurprestaties geleverd als de andere producten uit het Trespa Meteon-programma. Naast deze nieuwe, matte afwerking zijn er ook diverse nieuwe decors aan het assortiment Wood Decors en Naturals toegevoegd. <

BETROKKEN, BETROUWBAAR EN BEKWAAM

Ter gelegenheid van de honderdste producttraining werd coördinator trainingen en opleidingen Laura Gijsbers van de Jongeneel Academy door algemeen directeur Arnold Koomen in de bloemetjes gezet

Zo staat Jongeneel in de markt bekend. Bekwaam staat daarbij voor de kennis en kunde die Jongeneel in de loop der tijd binnen haar organisatie heeft opgebouwd. Om het hoge niveau van deze kennis en kunde te handhaven is de Jongeneel Academy opgericht, een ‘maatpak’ aan opleidingen waarmee iedere medewerker zijn of haar individuele bekwaamheid kan onderhouden en vergroten. Er worden onder meer producttrainingen georganiseerd, voor en door collega’s. Ze worden gegeven door productspecialisten die worden bijgestaan door een collega uit de commerciële hoek. Er zijn modules voor naaldhout, hardhout, plaatmateriaal, deuren, gevels, daken en prijsbepaling. In principe kan iedereen binnen Jongeneel aan deze producttrainingen deelnemen. Onlangs werd al weer de honderdste producttraining gegeven. Zodra er iets in de markt verandert, worden de modules bijgewerkt zodat de stof altijd up-to-date is. < 13

DECORS MET EEN NIEUW NATUURLIJK ACCENT DE ONTWERPVRIJHEID DIE TRESPA® METEON® DECORS GEEFT, IS UITGEBREID MET 6 WOOD DECORS EN 5 NATURALS. IN COMBINATIE MET DE NIEUWE MATT-AFWERKING VAN TRESPA® BIEDT HET DE HEDENDAAGSE ARCHITECTUUR MEER MOGELIJKHEDEN VOOR EEN NATUURLIJKE EN AUTHENTIEKE UITSTRALING. HET VERHAAL GAAT VERDER: TRESPA.COM/NL/NEW

TRESPA INTERNATIONAL B.V.

P.O. Box 110 6000 AC Weert Tel: +31 (0) 495 458 850 Fax: +31 (0) 495 540 535 [email protected] www.trespa.com NIEUW NATUURLIJK ACCENT

6 NIEUWE WOOD DECORS EN 5 NIEUWE NATURALS

Denk Trespa

DE NIEUWE MATT-AFWERKING

Gevelrenovatie bij Interpolis SAMENWERKING MET JONGENEEL PROJECTEN In 1996 presenteerde Interpolis zich als pionier op het gebied van het nieuwe werken. De inrichting van het hoofdkantoor in Tilburg is daarvan nog steeds een lichtend voorbeeld. De gevels van de noodtrappenhuizen waren onlangs aan vervanging toe. De klus werd geklaard door Van Wijnen onderhoud en beheer. In samenwerking met Jongeneel Projecten.

W

e spreken erover met Johan Bargeman. Namens Jongeneel Projecten neemt Henk Kroes aan het gesprek deel. Johan Bargeman schetst eerst de activiteiten van Van Wijnen onderhoud en beheer: ‘De afdeling onderhoud en beheer illustreert de betekenis van onze slogan heel goed: Van Wijnen, meer dan bouwen. Wij verzorgen het onderhoud van het onroerend goed van woningcorporaties, institutionele beleggers, bedrijven en particulieren. We zijn van alle onderhoudsmarkten thuis, vanaf het vervangen van sloten en badkamers tot en met complete gevel- en dakrenovatie. Onlangs hebben we voor het Ministerie van Defensie een kazerne gerenoveerd waarbij alleen de buiten- en binnenmuren bleven staan. De vloeren zijn er ook opnieuw ingelegd. We verzorgen ook het regelmatige onderhoud voor de kantoren van landelijk opererende bedrijven als ING Bank en ABN/AMRO Bank. Het werk voor Interpolis is ons op basis van aanbesteding gegund. Het tegelwerk op de drie noodtrappenhuizen dat op PS-isolatie was verlijmd, liet los en moest worden vervangen. Na een onderzoek door een architectenbureau had men besloten om het anders te gaan doen en daarbij gebruik te maken van Eternit Tonality, een hoogwaardige keramische gevelbekleding die een lichte draagstructuur vraagt en snel kan worden opgebouwd. Bij de aanbesteding werd als voorwaarde gesteld dat de overlast tot een minimum zou worden beperkt, zowel voor het personeel als de omwonenden.’

Specialistisch werk ‘Wij zijn het aanbestedingsproces samen met Jongeneel Projecten ingegaan. Zij zijn dealer van Eternit Tonality en kunnen het materiaal niet alleen leveren, maar ook monteren. We hebben samen een plan van aanpak opgesteld hoe we de oude gevelbekleding met zo min mogelijk overlast zouden kunnen verwijderen. Daarbij hebben we speciale aandacht besteed aan het mogelijk wegwaaien van de PS-isolatie, ook wel Tempex genoemd. In dit verband hebben we ervoor gekozen om de tegels er samen met de isolatie uit te zagen.’ Henk Kroes neemt het op dit punt van Johan Bargeman over: ‘Zo is het ook gegaan.

Johan Bargeman van Van Wijnen onderhoud en beheer: ‘Wij zijn het aanbestedingsproces samen met Jongeneel Projecten ingegaan’

Nadat een ander gespecialiseerd bedrijf de oude gevelbekleding had verwijderd en de betonnen wand zo glad mogelijk had gemaakt, hebben we aluminium muursteunen op de gevel bevestigd. Deze steunen hebben een stelruimte zodat de eveneens aluminium hoekprofielen en verticale bevestigingsprofielen die daarop zijn bevestigd, eerst met een laser konden worden uitgelijnd voordat de Eternit Tonality-tegels werden bevestigd. Zo’n betonnen wand is namelijk nooit helemaal vlak. De verticale bevestigingsprofielen zijn van haken voorzien. De tegels zijn daaraan opgehangen en kunnen indien nodig dus relatief eenvoudig worden vervangen. Als isolatatiemateriaal hebben we 80 mm steenwol gebruikt’. Johan Bargeman en Henk Kroes zijn het erover eens: het was een mooie klus, specialistisch werk met een kwalitatief hoogwaardig product dat de uitstraling van het gebouw zonder meer heeft verbeterd. Op de volgende pagina’s brengen we de verschillende fasen van het renovatieproces in beeld

Henk Kroes van Jongeneel Projecten: ‘De aluminium profielen zijn eerst met een laser uitgelijnd voordat de Eternit Tonality-tegels werden bevestigd’

> 15






Gevelrenovatie bij Interpolis



16

 HEFSTEIGER Bij de uitvoering van dit werk is een hefsteiger gebruikt, dé oplossing als een hoge gevel moet worden gerenoveerd. Met een hefsteiger kan in principe op elke hoogte worden gewerkt. Gebukt of bovenhands werken is niet meer nodig. Een ander voordeel is dat het benodigde materiaal direct op het plateau mee naar boven kan worden gebracht. In vergelijking met een gewone steiger kan een hefsteiger veel sneller worden opgebouwd. Het is wel zaak om het werk goed te plannen want de gebruikskosten zijn hoog. <

Gevelrenovatie bij Interpolis




Zo zagen de noodtrappenhuizen er voor de renovatie uit

 Na het verwijderen van de oude gevelbekleding werd de betonnen wand zo glad mogelijk gemaakt

 Als eerste stap werden muursteunen op de gevel bevestigd

 Nadat de hoek-



profielen waren aangebracht en de steenwolisolatie was geplaatst, werden de verticale bevestigingsprofielen gemonteerd

 Op deze foto zijn de haken duidelijk te zien waaraan de tegels zijn opgehangen

 Mede dankzij het gebruik van een hefsteiger konden de Eternit Tonality-tegels efficiënt worden opgehangen

 Zo zien de noodtrappenhuizen er na de renovatie uit

17

Multifunctioneel en energieneutraal Panorama VAN HET GROOTSTE GEBAAR TOT HET KLEINSTE DETAIL Op de jaarlijks terugkerende Houtdag leverde ze onlangs een bijdrage aan het rondetafelgesprek over Hout op z’n duurzaamst. Ze tekende ook voor de bijzondere architectuur van Panorama, een multifunctioneel en energieneutraal buurthuis in een herstructureringswijk in Veenendaal. We spreken met architect Marlies Rohmer op haar kantoor in Amsterdam.

D

e vergaderruimte waar we worden ontvangen, biedt een fraai uitzicht op het Oostelijk Havengebied waar ze een aantal projecten heeft gerealiseerd. Het is dus niet verwonderlijk dat ze zich er thuisvoelt. Ze blijkt direct na haar studie aan de TU Delft met haar eigen bureau te zijn gestart: ‘Ik heb nog wel eerst stage gelopen bij Rem Koolhaas. Ik bewon-

18

der hem zeer, maar vond het moeilijk om voor een ander te werken. Ik vroeg mij voortdurend af wat hij dacht dat ik zou moeten doen en kon daardoor niet vrij denken. Mijn eigen werk werd er in ieder geval niet beter op. Daarom ben ik snel voor mijzelf begonnen. Mijn bureau bestaat inmiddels meer dan 25 jaar en is van zelfstandig architect uitgegroeid tot een bedrijf met aan-

De ronde vorm van het gebouw benadrukt het vrijliggende karakter tussen de rechthoekige zestiger jaren flats die het beeld van de buurt bepalen

vankelijk dertig en inmiddels weer vijftien medewerkers. Ik kies bewust voor een relatief kleine organisatie en een beperkte opdrachtenportefeuille, zodat elk ontwerp de tijd en de aandacht krijgt die het verdient. Ons oeuvre bestaat uit markante gebouwen met een geheel eigen karakter. Wij hechten veel waarde aan ambachtelijk vakmanschap. Onze gebouwen kenmerken zich ook door een geraffineerd afwerkingsniveau. Op elk niveau valt er wat te ontdekken: van het grootste gebaar tot het kleinste detail. We werken op het snijvlak van architectuur en stedenbouw en vragen ons altijd af wat de gebouwen die we ontwerpen, aan hun omgeving teruggeven. Kunnen we er extra functies aan toevoegen die ook voor de buurt zinvol zijn? Breder geformuleerd: kunnen we iets toevoegen dat een verbinding maakt met de publieke ruimte? Het buurthuis dat we voor die herstructureringswijk in Veenendaal hebben ontworpen, is daarvan een goed voorbeeld.’

BouwJong! Marlies Rohmer blijkt sinds enige tijd met een camper door Nederland te trekken. Na 25 jaar

Architect Marlies Rohmer: ‘We werken op het snijvlak van architectuur en stedenbouw en vragen ons altijd af wat de gebouwen die we ontwerpen, aan hun omgeving teruggeven

19

Door de gymzaal in het midden te plaatsen en de functies van het buurthuis er als het ware omheen te leggen, ontstond er interactie met de omgeving

20

had ze de onbedwingbare behoefte om haar oudere gebouwen weer eens op te zoeken: ‘Ik was benieuwd hoe het ze is vergaan en wat de huidige bewoners en gebruikers er zoveel jaar na oplevering van vinden. Hebben ze de tand des tijds doorstaan? Hoe worden ze nu gebruikt? Verouderen ze mooi? Maar vooral: wat kan ik ervan leren en welke aspecten gaan mijn agenda voor

de komende 25 jaar bepalen? Eén van de conclusies is dat de waardering van bewoners en gebruikers in de details zit en dat de duurzaamheid van gebouwen sterk bepaald wordt door de kwaliteit waarmee ze zijn gerealiseerd. Laat ik een klein voorbeeld geven. In de woningbouw kom je nog steeds die armzalige 67 x 114 mm kozijntjes tegen. Ik vraag me dan af: mag het iets meer zijn?’ Marlies Rohmer is als inspirator en klankbord betrokken bij BouwJong!, een manifestatie die in januari 2010 in Groningen van start is gegaan als antwoord op het groeiende aandeel van jongeren in de stad: ‘Groningen is de ‘jongste’ stad van Nederland en wil zich verder ontwikkelen als City of Talent. Ze willen niet alleen jong talent aantrekken, maar ook na hun studie behouden. Naast studentenhuisvesting is jongerenhuisvesting dus een zeer belangrijk thema geworden.’ In samenwerking met de TU Delft heeft ze er een mooi inspiratieboek over gemaakt met onder meer geslaagde voorbeelden van grootschalige jongerenhuisvesting die elders zijn gerealiseerd.

Onthouten We vragen Marlies Rohmer naar de betekenis die hout voor haar heeft: ‘Hout is een prachtig materiaal waarmee binnen het kader van het cradle-to-cradle concept gemakkelijker te wer-

ken valt dan met andere materialen. Toch ben ik er niet per definitie door gefascineerd. Mijn keuze wordt altijd bepaald door de opgave waarvoor ik word gesteld. Het gebruik van hout als hoofddraagconstructie komt sneller in mijn gedachten als het gebouw een ad-hocfunctie vervult zoals bij dat buurthuis in Veenendaal het geval is, dan bij een gebouw dat een permanente functie heeft. Dan kies ik vaker voor beton omdat het de warmte langer vasthoudt. Sinds ik zo’n twaalf jaar geleden met het Centrum Hout op excursie ben geweest, ben ik wel meer met hout gaan werken. Ik maak daarbij gebruik van hun speciale houtinformatielijn. Je kunt er als architect terecht met al je vragen over hout en houttoepassingen. Het is belangrijk om hout technisch goed te verwerken. Zo hebben we bij die houten hoofddraagconstructie die ik net bedoelde, gebruik gemaakt van gelamineerd Fins vuren. We besloten om het met transparante witte beits te ‘onthouten’ zodat het niet op een Finse sauna zou gaan lijken. Bij de toepassing van hout aan de buitenkant van een gebouw is steeds de vraag aan de orde: hoe zal het verouderen? Het klimaat speelt daarbij een belangrijke rol. In vergelijking met bijvoorbeeld Zwitserland veroudert het hout hier in Nederland namelijk niet altijd even mooi. Daarom pas ik hout meestal binnen toe’.

Energieneutraal ‘De opdracht in Veenendaal was om twee gebouwen te ontwerpen: een buurthuis en een gymzaal. In ons ontwerp hebben we er één gebouw van gemaakt. Een gymzaal is in principe een gesloten ruimte. Door deze in het midden te plaatsen en de functies van het buurthuis er als het ware omheen te leggen, ontstond er interactie met de omgeving. Exterieur en interieur vloeien in elkaar over. Achter de glazen pui is de wand bekleed met uitvergrote foto’s die door de bewoners van de omliggende wijken zijn gemaakt. De ronde vorm van het gebouw benadrukt het vrijliggende karakter tussen de rechthoekige zestiger jaren flats die het beeld van de buurt bepalen. Het grasveld dat het gebouw omringt, hebben we bewust iets laten oplopen. Daardoor staat het gebouw met zijn voeten in het groen en biedt het tevens een beschutte verblijfsplek.’ Het gebouw is een toonbeeld van duurzaamheid, niet alleen door de low-tech maatregelen die zijn getroffen, maar ook door het optimaliseren van het ontwerp volgens de zogenaamde trias energetica: het zoveel mogelijk beperken van het energieverbruik, het waar mogelijk inzetten van duurzame bronnen en het zo efficiënt mogelijk gebruiken van fossiele brandstoffen. Deze opvallende verschijning in het stedelijke landschap van Veenendaal is het eerste multifunctionele gebouw in Nederland dat in zijn eigen energievoorziening voorziet. De gymzaal heeft een schuin dak met daarop 530 m²

Exterieur en interieur vloeien in elkaar over

zonnepanelen voor elektriciteit en 10 m² zonnecollectoren voor warm water. De daktuin en driedubbele beglazing zorgen bovendien voor maximale isolatie. De overhangende luifel creëert niet alleen een veranda rondom het gebouw, maar fungeert ook als zonwering. < 21

De nieuwe recyclinginstallatie heeft een groene kleur en is in de productielijn, waarmee het nieuwe gips wordt aangemaakt geïntegreerd. Technisch directeur Ton Bouw van Fermacell: ‘Door de ingebruikname van deze nieuwe installatie is het gerecyclede gips al goed voor 15% van de benodigde grondstof’

22

Fermacell werkt aan een schoner milieu GIPS IS ALS GRONDSTOF ONEINDIG RECYCLEBAAR Fermacell wordt geproduceerd uit rookgasontzwavelingsgips en papiervezels die via een recyclingprocedé uit oud papier worden gewonnen. Het gips is een bijproduct van koolgestookte energiecentrales en leent zich uitstekend voor cradle-to-cradle toepassingen: afval als basis voor nieuwe producten. Het proces kan eindeloos worden herhaald maar is afhankelijk van het inzamelen van het gipsafval.

W

e brengen een bezoek aan de fabriek van Fermacell in Wijchen en spreken daar uitvoerig met technisch directeur Ton Bouw, marketing manager René Verkuijlen en rayon manager Rogier van de Weerd. Rogier is verantwoordelijk voor het gebied boven de grote rivieren en uit dien hoofde het aanspreekpunt voor strategisch inkoper Sjaak van de Geer van Jongeneel die ook bij het gesprek aanwezig is. Op onze vraag naar de marktpositie van Fermacell neemt René Verkuijlen het woord: ‘Wij zien onszelf als een A-merk in de droge afbouw. Wij leveren kwalitatief hoogwaardig plaatmateriaal voor wanden, plafonds en vloeren. Net als Aspirine synoniem is geworden voor pijnstiller, is Fermacell synoniem geworden voor gipsvezelplaat. Naast deze basisproducten hebben we nog enkele specialiteiten in ons assortiment, waaronder Powerpanel H2O voor binnengebruik in natte ruimten en Powerpanel HD voor buitengebruik aan de gevel. Het zijn beide cementgebonden platen die in Duitsland worden geproduceerd. De populariteit van onze wand- en vloerplaten is te danken aan het feit dat je er

Rayon manager Rogier van de Weerd van Fermacell: ‘In een speciale oefenruimte kunnen wij hands-on laten zien hoe je een Fermacellwand opzet of een Fermacell-vloer legt’

sneller en lichter mee kunt bouwen. Geen droogtijden en dus kortere bouwtijden.’ Later tijdens de rondleiding door de fabriek zien we dat er een speciale oefenruimte is ingericht. Rogier van de Weerd: ‘Hier kunnen wij hands-on laten zien hoe je een Fermacell-wand opzet of een Fermacellvloer legt. We kunnen hier ook afrekenen met de vooroordelen die er soms nog bestaan. Zo zou je onze platen niet stofvrij kunnen zagen en ook niet kunnen snijden. Dat kan wel; je moet alleen weten hoe. Je kunt stofvrij zagen door een zaag met minder tanden te gebruiken en een lager toerental te kiezen. Snijden doe je door de plaat in te kerven en vervolgens af te breken. Ik heb deze training zelf ook gevolgd en ben daardoor veel beter in staat om mijn klanten praktijkgericht te adviseren.’

Recyclinginstallatie We zien in de oefenruimte ook een aantal proefopstellingen staan waarmee de concurrentievoordelen van de gipsvezelplaat ten opzichte van de gipskartonplaat kunnen worden gedemonstreerd. Deze verschillen zijn ook op grappige wijze uitgebeeld in de advertentiecampagne die in het kantoor van Fermacell bijna overal aan de muur hangt. We staan er verder niet bij stil want we willen graag meer weten over de wijze waarop Fermacell aan een schoner milieu werkt. Technisch directeur Ton Bouw steekt van wal: ‘Het gaat daarbij niet om het product zelf, want dat is al een toonbeeld van recycling, maar om het productieproces. Zo hebben wij onze medewerkers bewust gemaakt van het belang om het afval tijdens dit proces zoveel mogelijk te beperken. We hebben daarmee aansprekende resultaten behaald. In twee jaar tijd hebben we het afval met meer dan de helft weten te verminderen. 23

9J^HHYKL ]HU& >LR\UULU OL[OHYK THRLU TT

TT

0ZVSLYLU&/L[aP[OLTPUKLKL[HPSZ +L[HPSSLYPUN^VYK[Z[LLKZILSHUNYPQRLY+H[TLYR[\VUNL[^PQMLSKVVR+LURHSSLLUHSHHUKLLWJ LPZ0UPZKPLUHHYNLNHHULUPU^VYK[KLLPZ>LTVL[LUK\ZU}NIL[LYNHHU PZVSLYLU+H[IL[LRLU[PUKLYLNLS!KPRRLY,UKH[NLLM[VUNL[^PQMLSKWYVISLTLUIPQ\^KL[HPSSLYPUN +LVWSVZZPUN&>LYRLUTL[KLOHYKLOVVN^HHYKPNLPZVSH[PLWSH[LU]HU2PUNZWHU0UZ\SH[PVU4L[ 2VVS[OLYTILOHHS[\TL[ TTHSLLU9J^HHYKL]HU4L[;OLYTHPZKH[TTLUTL[ TPULYHSL^VSPZKP[VUNL]LLYTTAVIV\^[\ZSHURLUILOHHS[\[VJOLLUOVNLPZVSH[PL^HHYKL (SZLUPNLOHYKZJO\PTPZVSH[PLWSHH[OLLM[2VVS[OLYTOL[+\IVRL\YTLYR 

.L]LS +PR[L2VVS[OLYT

,7* Rc 5,0 98 mm

,7* Rc 8,0 169 mm

.LHK]PZLLYKLKPR[L2VVS[OLYTIPQ,7*LU,7*

;LS!‹;LJOSPUL!NYH[PZ‹LTHPS!PUMV'RPUNZWHUPUZ\SH[PVUUS‹^^^RPUNZWHUPUZ\SH[PVUUS

Fermacell wordt ook veel in de houtskeletbouw verwerkt en op de rechter foto Fermacell Greenline. Ideaal voor toepassing in schoolgebouwen

Marketing manager René Verkuijlen van Fermacell: ‘De populariteit van onze wand- en vloerplaten is te danken aan het feit dat je er sneller en lichter mee kunt bouwen’

We moesten daarbij wel duidelijk maken dat de focus niet zozeer op het afval zelf lag, want dat wordt al hergebruikt, maar op de stevige energiebesparing die we ermee konden bereiken. Een ander voorbeeld is dat we in overleg met de klant maatwerk kunnen leveren. In dat geval kan het afval op de bouwplaats met de helft worden gereduceerd. Het spreekt vanzelf dat je dan ook minder retourtransport nodig hebt. Maar de belangrijkste bijdrage aan een schoner milieu leveren we met de nieuwe recyclinginstallatie die we onlangs in gebruik hebben genomen. Je kunt het je het beste voorstellen als een separate productielijn die na het calcineren van het gerecyclede gips met de reguliere productielijn, waarin we het nieuwe gips aanmaken, wordt geïntegreerd. Voor zover jullie daarmee niet bekend zijn: calcineren wil zeggen dat het chemisch gebonden water er door middel van verhitting uitgehaald wordt. Door de ingebruikname van nieuwe installatie is het gerecyclede gips al goed voor 15% van de totaal benodigde grondstof.’

Fermacell Greenline Ton Bouw verwacht dat dit percentage aanzienlijk zal toenemen: ‘Deze toename is bedrijfseconomisch ook interessant want het gerecyclede gips is goedkoper dan het rookgasontzwavelingsgips, onder meer omdat we dan minder grondstoffen uit Duitsland hoeven te halen. We hoeven dan ook minder transportkilometers te maken zodat we onze CO2-uitstoot daarmee eveneens verlagen. Er zijn een aantal bedrijven die het gipsafval inzamelen. Fermacell werkt met GipsNet. Ze zamelen het niet alleen in, maar doen ook het

voorbereidende werk. Ze scheiden het van andere materialen, schonen het op en vermalen het tot een korrel van ongeveer 1 mm. Wij maken de korrel nog kleiner, drogen het water eruit en vermengen het in gecalcineerde vorm met het rookgasontzwavelingsgips. Daarna wordt het mengsel in onze voorraadsilo’s opgeslagen totdat het in onze platenfabriek wordt verwerkt.’ We vragen ons af hoe de capaciteit van beide bedrijven op elkaar aansluit. Ton Bouw heeft het antwoord paraat: ‘GipsNet verwerkt in een uur wat wij in een dag verbruiken. Dus daar zit nog voldoende ruimte voor de verdere groei van het aandeel recyclegips.’ Bij de rondleiding door de fabriek zien we dat de nieuwe recyclinginstallatie een groene kleur heeft gekregen. Daardoor is goed zichtbaar hoe vernuftig hij met de reguliere productielijn is geïntegreerd. Het is zeker niet de laatste bijdrage die Fermacell aan een schoner milieu levert. Zo zijn ze een nieuwe waterzuiveringsinstallatie aan het bouwen die water uit de Maas gaat filteren teneinde het als proceswater te kunnen benutten. Terug in de vergaderzaal zien we een folder van Fermacell Greenline liggen. René Verkuijlen legt uit dat Fermacell met dit product een bijdrage wil leveren aan een gezonde leefomgeving: ‘Tijdens het productieproces wordt het oppervlak van de plaat geïmpregneerd met een werkzame stof op basis van keratine. Deze stof zorgt ervoor dat de schadelijke stoffen uit de omgevingslucht worden geabsorbeerd en gebonden. Deze stof werkt ook onder een dampopen afwerklaag.’ Het is goed om te ervaren dat steeds meer bedrijven zich om een schoner milieu bekommeren. < 25

Project Renovatie Sinnigvelderflat Weesp Bouwbedrijf Wits Utrecht Utrecht Camiel Spaan Uitvoerder Aandeel Jongeneel Gevelbekleding: 44.000 m1 Duits Douglas Achterconstructies: 68 m3 PEFC vuren 3 m3 Pellos 259 m3 Knauf Cavitec 82 m3 Knauf TP 147 m3 Kingspan 5.000 m2 Morgo Fassade Jongeneel Projecten Regio Noord & Oost Martin van de Laar Projectleider

26

PROJECTEN

Project Nieuwbouw Hoofdkantoor Barts Amsterdam Bouwbedrijf Aannemersbedrijf P. van Leeuwen Meerkerk Cees Bakhuizen Projectleider Aandeel Jongeneel 3.300 m1 eikenhoutenbalken en 3.300 m2 spaanplaat met eikenhouten fineer Jongeneel Dordrecht Martijn Plezier Vertegenwoordiger

27

Commercieel manager Frank Brokken van Unilin Insulation Nederland: ‘Onze klanten krijgen het beste uit beide werelden’

28

Koninklijke Jongeneel krijgt blauw bloed OPSTALAN EN UNILIN GAAN VERDER ALS ÉÉN ORGANISATIE Sinds de overname van Opstalan door Unilin in 2005 hebben beide bedrijven hun eigen activiteiten onder hun eigen merknaam voortgezet. Als gevolg hiervan bleef Jongeneel sterk met de rode kleur van Opstalan verbonden. Op 1 januari gaan beide bedrijven als één organisatie verder. De naam wordt Unilin Insulation en de kleur van de dakelementen wordt blauw, een kleur die perfect bij de koninklijke status van Jongeneel past.

W

e willen het naadje van de kous weten en gaan samen met strategisch inkoper bouwstoffen Sjaak van de Geer van Jongeneel op bezoek bij commercieel manager Frank Brokken en marketing manager Marc Donkers van het toekomstige Unilin Insulation Nederland. Ze ontvangen ons op het hoofdkantoor van de nieuwe organisatie in Oisterwijk. Frank Brokken legt uit dat Opstalan zeven jaar geleden door Unilin is overgenomen en dat de bedrijven in de loop der tijd steeds meer zijn gaan samenwerken: ‘We bleven aan de voorkant weliswaar onder onze eigen merknaam opereren, maar aan de achterkant werden sommige producten van Opstalan al in de fabrieken van Unilin geproduceerd en andersom. De overname door Unilin volgde overigens op een eerdere overname door Heijmans die daarmee een belangrijke leverancier in huis wilde halen. Later gingen ze weer terug naar hun kernactiviteit en toen werd Opstalan aan Unilin verkocht. We werden een dochteronderneming van Unilin, dat op haar beurt door het Amerikaanse Mohawk Industries werd overgenomen.’ Toen Opstalan door Heijmans aan Unilin werd verkocht, was dat voor Frank Brokken wel even wennen want Unilin was één van de concurrenten: ‘Ik was er even stil van en dat komt niet zo vaak voor (hetgeen we na het gesprek volmondig kunnen beamen). De markt voor dakelementen kende vier aanbieders met Isobouw en Unidek die Polystyreen (EPS) als isolatiemateriaal gebruiken, aan de ene kant en Opstalan en Unilin die Polyurethaan (later PIR) als isolatiemateriaal gebruiken, aan de andere kant. Direct na de overname werd afgesproken dat we de eerste vijf jaar een gescheiden merkenbeleid

zouden blijven voeren en dat we de bedrijfseconomische waarde van die strategie in de periode daarna elk jaar opnieuw zouden toetsen.’

Best of both worlds ‘Na zeven jaar kwamen we tot de conclusie dat de tijd rijp was voor een volledige integratie. Zoals ik al eerder aangaf, waren we daar aan de achterkant al mee bezig. Dat geldt overigens niet alleen voor het productieproces maar nu ook voor het logistieke proces. Omdat we elk over een eigen transportsysteem beschikken, vallen daar eveneens efficiencyvoordelen te behalen. De leveringsprogramma’s van beide merken lijken sterk op elkaar, maar er zijn ook verschillen. Zo biedt het assortiment van Unilin een grotere diversiteit aan onderplaten en werkt Opstalan al jaren zeer succesvol met de Dak Vlak Methode. Het spreekt vanzelf dat we de sterke punten van beide bedrijven willen behouden. Onze klanten krijgen het beste uit beide werelden. Het past allemaal in de strategie van Unilin om haar positie op de Nederlandse markt van dakelementen en isolatieplaten nog verder te verstevigen. Hierbij spelen de toenemende isolatie-eisen die door de overheid worden gesteld, een belangrijke rol. Er wordt op dit gebied steeds meer van toeleveranciers verwacht en gezamenlijk kunnen we daar nog beter op inspelen.’ Op dit punt mengt Marc Donkers zich in het gesprek: ‘Op 1 april van dit jaar is het nieuwe bouwbesluit van kracht geworden. In dit besluit is de minimale warmteweerstand, beter bekend als de Rc-waarde, van 2,5 m2 K/W verhoogd naar 3,5 m2 K/W. Bovendien is de verwachting dat deze isolatie-eis binnen enkele jaren verder zal worden verhoogd naar een Rc-waarde van 5,0 m2 29

De foto’s bij dit artikel zijn genomen tijdens de nieuwbouw van een woning in Putten door aannemersbedrijf M. Vierwind

K/W. Die verhogingen leveren ons een duidelijk concurrentievoordeel op, want het isolatiemateriaal dat wij gebruiken heeft een lagere warmtegeleidingcoëfficiënt en dat heeft weer een gunstig effect op de benodigde dikte. Om hetzelfde resultaat te behalen kun je met PIR namelijk dunner isoleren dan met EPS.’

Kleinere rayons ‘In het nieuwe bouwbesluit zijn de eisen die aan het brandgedrag worden gesteld, ook gewijzigd. Bij het meten ervan gaat de Europese norm gelden. Het grote verschil met de Nederlandse norm is dat het brandgedrag van dakelementen nu met één enkele test wordt bepaald, de zogenaamde Single Burning Item (SBI) test. Hierbij wordt ook naar het ontstaan van druppelvorming gekeken.

30

Op dit punt hebben wij eveneens een concurrentievoordeel. Onze standaardelementen voldoen aan alle standaardvoorwaarden. Daarnaast leveren we nog een aantal specifieke producten voor specifieke situaties. Zo hebben wij bijvoorbeeld een van oorsprong Unilin-oplossing voor het absorberen van binnengeluid en van oorsprong Opstalan-oplossingen voor getoogde daken en dakrenovatie. Frank Brokken zei het al: we gaan onze klanten het beste uit beide werelden bieden.’ We vragen ons af hoe de nieuwe organisatie zich aan de markt zal presenteren. Frank Brokken legt uit dat de buitendiensten van Opstalan en Unilin worden samengevoegd: ‘Wij kiezen voor kleinere rayons en dus voor een intensievere marktbewerking. Omdat Jongeneel altijd sterk met Opstalan en de daarbij behorende rode kleur van de dakelementen verbonden is geweest, hebben we in goed overleg met Sjaak van de Geer een intensief kennismakingsprogramma opgezet, zowel op het persoonlijke vlak als op het gebied van kennisoverdracht. Het is de bedoeling dat de buiten- en binnendienstmedewerkers van Jongeneel snel met de nieuwe organisatie vertrouwd raken. In dit verband zullen de klanten van Jongeneel ook gezamenlijk worden bezocht.’ We zien dat Frank Brokken een overhemd met rode strepen aan heeft. Valt het hem moeilijk om een streep onder het Opstalan-verleden te zetten? Het antwoord is ja en nee: ‘Er zal altijd een beetje rood bloed door mijn aderen blijven stromen want aan het succesvol naar buiten brengen van die kleur hebben we bijna vijftig jaar met hart en ziel gewerkt. Aan de andere kant hebben we veel vertrouwen in de kracht en de kleur van de nieuwe Unilin-organisatie. En is het niet zo dat het bloed van een koninklijk bedrijf als Jongeneel eigenlijk een blauwe kleur behoort te hebben? <

Theuma, vorm en functie voor elk project Met ruim 60 jaar ervaring is Theuma een toonaangevend bedrijf op het gebied van binnendeursystemen. Voor elk project vindt u dat terug in een breed en diep assortiment (schuif)deuren en kozijnen.

Als specialist adviseert Theuma u graag bij uw keuzes. Met doordachte oplossingen voor alle constructieve eisen en op het gebied van brandwerendheid, inbraakwerendheid en geluidwerendheid. Naast constructie en veiligheid, staat duurzaamheid centraal in onze beleidvoering. Theuma maakt bewust gebruik van hout, grondstoffen, energie en productietechnieken. Dit vindt u terug in onze keurmerken en certificaten.

altijd een sluitende oplossing!

doors & frames www.theuma.com | [email protected]

In één klap op de hoogte Unilin en Opstalan gaan per 1 januari 2013 verder als één organisatie   

Sinds de overname van Opstalan door Unilin in 2005 hebben beide bedrijven hun activiteiten voortgezet onder hun eigen merknamen. De afgelopen jaren stonden in het teken van het optimaliseren van de operationele diensten. Nu is de tijd rijp om als één commerciële organisatie de markt te bedienen. Dit gaat gebeuren onder de naam Unilin Insulation Nederland vanuit het hoofdkantoor in Oisterwijk. De integratie van beide merken past in de strategie van Unilin om zijn positie op de Nederlandse markt van dakelementen en isolatieplaten te verstevigen. Door de toenemende isolatie-eisen in de bouw wordt er steeds meer van toeleveranciers verwacht. De doorgevoerde wijzigingen zullen Unilin in staat stellen nog beter aan deze verwachtingen te voldoen.

U kunt op ons rekenen...

Unilin Insulation Nederland bv

Postbus 3 5060 AA Oisterwijk

Tel.: +31 (0)13 523 13 13 Fax: +31 (0)13 528 39 39

E-mail: [email protected] Internet: www unilininsulation com