Kadernota 2013 - 2016
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
1
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
2
INHOUDSOPGAVE
Inhoudsopgave…………………………………………………………………………… blz. 3 Kadernota………………………………………………………………………………… blz. 5 Algemene uitgangspunten……………………………………………………………….blz. 7 Raadsbesluit……………………………………………………………………………….blz. 9 Meerjarenperspectief…………………………………………………
………….blz. 11
Rijksbezuinigingen en algemene uitkering………………………… ………………….blz. 13 Bijlage(n): Investeringsparagraaf 2013-2016……………………………………………………….blz. 15
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
3
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
4
Kadernota 2013 Geachte raad, Voor u ligt de nieuwe opzet van de kadernota. Er is gekozen voor een nieuwe opzet van de kadernota 2013 en de voorjaarsnota 2012. Beide producten worden aan u afzonderlijk aangeboden. Hiervoor is gekozen omdat beide producten afzonderlijk van elkaar meer inzicht verschaven in de financiële positie van onze gemeente. De voorjaarsnota gaat specifiek nu alleen nog maar in op het lopend boekjaar. De kadernota verschaft u een toekomst beeld van het meerjaren financieel perspectief van onze gemeente. Basis kadernota Op basis van de verordening artikel 212 van de gemeentewet, artikel 4 Kaders begroting, biedt het college de raad uiterlijk in april een nota aan over de kaders voor het volgende begrotingsjaar en de drie opvolgende jaren. De raad stelt deze nota uiterlijk in juni vast. De kadernota is zoals gebruikelijk opgebouwd rondom de 9 programma’s. In verband met de ontwikkelingen rond de impact van de economische crisis is er voor gekozen om iets meer tijd te nemen voor de samenstelling van de kader- en voorjaarsnota, ten einde een beter financieel beeld te kunnen schetsen. Positie kadernota in jaarcyclus De kadernota is het eerste besturingsinstrument in de jaarcyclus. De keuzes die in de kadernota worden gemaakt, worden uitgewerkt in de begroting en het meerjaren investeringsplan, dat jaarlijks bij de begroting wordt geactualiseerd. In de begroting worden de budgetten toebedeeld aan de verschillende programma’s. De programma’s bevatten de activiteiten, projecten en producten van de gemeente. Gaande het jaar wordt de voortgang bewaakt met tussentijdse rapportages (voorjaarsnota en najaarsnota). In de jaarrekening legt het college verantwoording af over prestaties en bestedingen. Kadernota en middelen De nota gaat over de inzet van de beschikbare middelen op hoofdlijnen. In het kader van de dualisering is de kadernota - de naam zegt het al - één van de belangrijkste kaderstellende instrumenten voor de gemeenteraad. De raad stelt inhoudelijk kaders voor beleid en de daarvoor benodigde middelen in hoofdlijn vast en controleert de uitvoering. Het college is verantwoordelijk voor de uitvoering en bestuurt de dagelijkse gang van zaken in de gemeente. De uitvoering krijgt vorm in een geheel van activiteiten, projecten en producten. Gelet op deze verdeling ligt het voor de hand dat de raad vooraf sturing geeft aan de programmering van beleid en de daaruit volgende uitgaven. De behandeling van de kadernota is bij uitstek een gelegenheid daarvoor. De raad bepaalt bij deze gelegenheid de prioriteiten voor het komende jaar. Prioriteit stellen heeft daarbij niet alleen betrekking op het verdelen van financiële ruimte c.q. krapte, maar ook op het herschikken van bestaande middelen.
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
5
Beschouwingen De kadernota schetst de financiële kaders van de aanstaande begroting 2013 en het meerjarenperspectief 2014 – 2016. De kadernota is voor uw raad de basis voor de algemene beschouwingen en vaststelling van de beslispunten. Wij hopen door deze nieuwe opzet u meer ruimte en inzicht te hebben geschaft om u kaderstellende rol te kunnen uitvoeren. Wij nodigen u uit om daar waar u aanpassingen in opmaak van de deze kadernota wilt doorvoeren dit aan ons kenbaar te maken. Wij willen samen met u deze kadernota doorontwikkelen de komende jaren. Wij verzoeken uw raad algemene beschouwingen te houden over het (financieel) beleid van de gemeente Pekela en in samenspraak te komen tot duidelijke kaders voor de begroting 2013. Hoogachtend, Burgemeester,
Gemeentesecretaris,
M. Schollema
J. van der Woude
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
6
Algemene uitgangspunten In de begrotingsrichtlijnen worden de kaders weergegeven waar binnen de begroting en de meerjarenbegroting zullen worden opgesteld. Ten opzichte van de begrotingsrichtlijnen voor de begroting 2012 zijn de richtlijnen nauwelijks gewijzigd. Dit betekent ondermeer dat ook nu weer van de nullijn voor de budgetten wordt uitgegaan. Bij de begroting 2013 houden we rekening met de volgende gegevens: • Bespaarde rente 4,0%; • vervangingsinvesteringen o.g.v. omslagrente 2.25%; • Inwoners 12.871; capaciteit woningen 5.622; • Stelpost onvoorzien € 40.000, -; • Vervanging en investeringen conform bijlage in de kadernota 2013 meenemen; • CAO gemeenten; • Prijsstijging budgetten op de nullijn. Prijsontwikkelingen: Budgetten 2013 mogen alleen worden verhoogd indien de prijsstijging aantoonbaar is en wordt aangetoond dat het bevriezen van budgetten leidt tot een aantasting van het voorzieningenniveau. Deze moet worden begeleidt met een college c.q. raadsbesluit. Belastingen/leges: Stijging opbrengst OZB (eigenaar/gebruiker) dan wel tarieven tot maximaal door rijk toegestane limiet. Met dien verstande dat er minimaal € 1.883.353, - (2% extra verhoging tov de inflatiepercentage van minimaal 1% Als gevolg van de MOT maatregelen 2010) wordt gegenereerd. Gelet op de loongevoelige kosten van de diensten waarvoor leges worden geheven, relateren wij de stijging van de tarieven leges aan de hierboven gerelateerde loonontwikkeling minimaal 1%. Peildatum budgetten: Bij de raming van de budgetten 2013 wordt minimaal rekening gehouden met de wijzigingen tot en met de voorjaarsnota 2012. Uitgangspunten meerjarenbegroting 2014-2016: 1. Voor alle budgetten geldt de nullijn, alleen op basis van een college c.q. raadsbesluit is aanpassing van het budget mogelijk; 2. kapitaallasten op basis meerjarenbegroting 2013-2016; 3. kapitaallasten vervangingsinvesteringen op basis meerjarig vervangingsinvesteringsplan; 4. constant aantal inwoners per jaar (12.871); 5. kostendekkende tarieven voor de afvalstoffenheffing en riolering; 6. handhaving huidige voorzieningenniveau; 7. belastingtarieven op niveau 2013; 8. Meerjarige vrijval van kapitaallasten (rente en afschrijving); 9. Indexering o.g.v. overeenkomst met verenigingen/stichtingen en budgetfinanciering.
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
7
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
8
RAADSBESLUIT
De raad van de gemeente Pekela, gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 mei 2012.
Besluit:
1. Instemmen met de kadernota 2013-2016 en de daarin voorgestelde uitgangspunten, wijzigingen en bijstellingen van de programmabudgetten; 2. Kennisnemen van de geactualiseerde uitkomsten van de meerjaren prognose 20132016.
Oude Pekela, 12 juni 2012
Burgemeester,
Griffier
M. Schollema
W.E. Meffert
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
9
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
10
Meerjarenperspectief 2013 -2106 2013 Begrotingsuitkomst primaire begroting e MOT 2012 (1 wijziging) Najaarsnota 2011 Voorjaarsnota 2012 Saldo Begroting 2013 na VJN2012
2014
2015
2016
-665.956 387.330 -50.000 -97.138
-1.138.585 385.330 -50.000 -172.578
-2.037.426 384.330 -50.000 -95.358
-1.828.121 384.330 -50.000 -73.788
-336.349
-886.418
-1.709.039
-1.478.164
-4.496
-4.403
Mutaties uit de kadernota 2013-2016 P1 Bestuur & organisatie P2 Veiligheid
2.975
7.794
9.112
7.387
0
0
0
0
-100.000
-200.000
-200.000
-200.000
-1.078.624
-1.904.423
-1.675.180
P3 Verkeer & vervoer P4 Economische zaken P5 Educatie P6 Sport, cultuur & recreatie P7 Sociale voorzieningen & beleid P8 Gezondheid milieu ** P9 Ruimtelijke ordening & volkshuisvesting Algemene dekkingsmiddelen Positief saldo begroting 2013-2016 Negatief saldo begroting 2013-2016 *
-433.374
Negatief = begrotingstekort (rood) Positief = begrotingsoverschot (zwart)
** Effect van vrijvallende kapitaallasten nihil, de lagere kosten zullen worden meegenomen in de totale berekening van de kosten van rioolheffing over jaar 2013 en verder.
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
11
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
12
Rijksbezuinigingen en Algemene Uitkering Bij het samenstellen van deze kadernota 2013 wordt nog gestaafd op de circulaire aangaande de algemene uitkering september 2011. In de tussenliggende periode is er geen bijgestelde berekening aangaande de algemene uitkering ontvangen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Echter noopt het ons toch melding te maken van belangrijke zaken waar we mee geconfronteerd worden. Vanuit de Rijk, maar vooral vanuit de media bereiken ons mededelingen dat er extra bezuinigingen nodig zijn om de Europese begrotingsrichtlijn van 3% te halen noodzakelijk zijn. Om deze richtlijn te halen (3% begrotingstekort van de Rijksbegroting) zal extra moeten worden bezuinigd door het Rijk. Te weten ongeveer 15 miljard in 2013. Op dit moment (lees: medio april) zijn de ‘Catshuis’ gesprekken mislukt. Het kabinet had een pakket van maatregelen besproken / samengesteld om deze richtlijn te behalen op nationaal niveau, zodat Nederland weer in de pas loopt met de Europese regels, welke Nederland onlangs ook nog eens bekrachtigd heeft. De totale omvang van dit pakket was € 15 miljard. De extra bezuinigingen zouden ook andere overheidslichamen gaan treffen, dan wel door middel van lagere rijksinkomsten, dan wel afstoten van Rijkstaken naar lagere overheden. In dit kader had er een doorrekening plaats gevonden om te beoordelen over het effect van de extra rijksbezuiniging op de gemeente Pekela. Hierbij wordt uitgegaan van een bezuiniging van tussen de 5 en 9 miljard voor lagere overheden. Exacte berekening van de gevolgen en de resultaten vanuit deze extra ronde bezuinigingen is zeer moeilijk te bepalen. Zeker gezien de cijfers van het centraal planbureau en de doorrekening voor de komende begrotingsjaren, sommige delen zijn al wel verwerkt in de rijksbegroting, waar eerst geen rekening mee was gehouden, andere wel. Echter zal er proactief moeten worden gereageerd op de aangekondigde rijksbezuinigingen. Niks doen in deze tijd, is geen optie. Geen enkele gemeenten zal ontkomen aan deze bezuinigingsopgave van het Rijk. Gemeenten zullen stelling en visie moeten voeren op de rijksbezuinigingen, zeker gezien de periode in relatie tot de onzekerheid aangaande de aankondiging. We gaan binnenkort beginnen met het opstellen van de begroting 2013 en een meerjarenbegroting 2014-2016 en hierin zal deze extra bezuiniging zijn weerslag moeten hebben. Dit zal ook geëist worden vanuit de provincie, de richtlijn ligt in de regel met voorgaande jaren. Als we de bezuinigingen om cijfers gaan zetten komen we tot de volgende effecten voor de gemeente Pekela. In drie scenario’s wordt dit aan u weergegeven, hierbij wordt opgemerkt dat hier alleen wordt gerekend met constante prijzen, ook wordt hier rekening gehouden met een aanname qua tempo van invoering van deze rijksbezuinigingen. Verder wordt alleen gerekend met deel van de normeringsystematiek (samen trap op, samen trap af), alleen het deel samen trap af is verwerkt. Voor het onderdeel van de normeringsystematiek ‘trap op’ is op dit moment geen inzicht in het zogenaamde structureel begrotingsbeleid van het Rijk.
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
13
Effect op de gemeente Pekela bij bijvoorbeeld 5 miljard bezuiniging via overheden: Omschrijving Saldo in punten ombuigingsscenario (A) Bedrag is basis algemene uitkering x 1 promille (B) Ombuigingsvisie uitkering Pekela (A x B)
2013 17 8.597
2014 37 8.597
2015 37 8.597
2016 37 8.597
146.146
318.089
318.089
318.089
Effect op de gemeente Pekela bij bijvoorbeeld 7 miljard bezuiniging via overheden: Omschrijving Saldo in punten ombuigingsscenario (A) Bedrag is basis algemene uitkering x 1 promille (B) Ombuigingsvisie uitkering Pekela (A x B)
2013 24 8.597
2014 52 8.597
2015 52 8.597
2016 52 8.597
206.328
447.044
447.044
447.044
Effect op de gemeente Pekela bij bijvoorbeeld 9 miljard bezuiniging via overheden: Omschrijving Saldo in punten ombuigingsscenario (A) Bedrag is basis algemene uitkering x 1 promille (B) Ombuigingsvisie uitkering Pekela (A x B)
2013 31 8.597
2014 67 8.597
2015 67 8.597
2016 67 8.597
266.507
575.999
575.999
575.999
Voorzichtigheidsprincipe na aanleiding van akkoord Rijksbegroting 2013 Om het voorzichtigheidsprincipe (een van de pijlers van gemeentefinanciën) recht te doen zal er een beleidskeuze moeten worden gemaakt ten aanzien van deze aangekondigde bezuinigingen. Voor de gemeente Pekela zal een keuze moeten worden gemaakt welk uitgangspunt we gaan nemen qua hoogte van de bezuiniging. Deze keus heeft effect om de gemeentelijke maatregelen om een sluitende begroting af te leveren. Ook heeft het een relatie met het al ingezette MOT-traject, waarbij scenario’s voor de gemeente Pekela worden ontwikkeld ten aanzien van de bezuinigingen. Voor Pekela stellen wij een mix van de bovenstaande scenario’s voor. Dit mede vanwege het niet doorgerekende bezuinigingspakket, welke in april 2012 door de 2e kamer is vastgesteld. Hierdoor is het op dit moment onduidelijk hoe en waar de maatregelen van dit pakket worden neergelegd en welk effect deze zullen hebben op de gemeente Pekela. Rekening houdende met het bovenstaande adviseren wij u de volgende kortingen op te nemen in de gemeentelijke meerjarenbegroting: Omschrijving Algem.dekkingsmiddelen en onvoorzien (korting alg.uitk.)
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
2013 100.000
2014 200.000
2015 200.000
2016 200.000
14
Investeringsparagraaf 2013 -2016
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
15
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
16
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
17
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
18
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
19
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
20
Gemeente Pekela; Kadernota 2013-2016
21