Jaarverslag 2014
3
Jaarverslag 2014
4
Inhoudsopgave A1 Bestuursverslag .................................................................................................................. 6 A1 1 Inleiding .................................................................................................................. 6 A1 2 Samenstelling Bestuur en Raad van Toezicht ............................................................ 8 A1 3 Organisatorische ontwikkelingen – Onderwijskundig Beleid – Kwaliteitszorg ............. 9 1. Leiderschap en management........................................................................................... 10 3. Visie & Beleidsvorming ................................................................................................... 12 4. Cultuur, werkklimaat en communicatie ........................................................................... 13 5. Middelen en voorzieningen ............................................................................................. 14 6. Management van onderwijs- en ondersteunende processen ............................................ 15 7. Waardering medewerkers, leerlingen, ouders en maatschappij ........................................ 16 8. Resultaten en opbrengsten ............................................................................................. 17 A1 4 Scholen van Attendiz ............................................................................................. 19 A1 5 Leerlingaantallen ................................................................................................... 23 A1 6 Ons onderwijs: inrichting en kwaliteit ................................................................... 24 A1 7 Continuïteitsparagraaf ........................................................................................... 31 A1 8 Toelichting cijfers 2014 t.o.v. de begroting 2014...................................................... 33 A1 9 Toelichting cijfers 2014 t.o.v. 2013 .......................................................................... 33 A1 10 Toelichting balans per 31/12/2014 ....................................................................... 33 A1 11 Toelichting Treasury, Prestatiebox, Interne controle en risico’s .............................. 34 A1 12 Ontwikkelingen 2015 ........................................................................................... 36 A2 Verslag Raad van Toezicht .................................................................................................. 38 A3 Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad .................................................................... 40 A4 Kengetallen en grafieken ................................................................................................... 42 A5 Instellingsgegevens ........................................................................................................... 43 B Jaarrekening 2014 ................................................................................................................... 44 B1 Grondslagen ..................................................................................................................... 44 1. Algemeen .................................................................................................................... 44 2. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en resultaatbepaling ................. 44 3. Grondslagen voor het kasstroomoverzicht .................................................................... 49 B2 Balans ............................................................................................................................... 50 B3 Staat van baten en lasten ................................................................................................... 51 B4 Kasstroomoverzicht ........................................................................................................... 52 B5 Toelichting op de balans per 31 december 2014 .................................................................. 53 B6 Niet in de balans opgenomen verplichtingen (passief)/niet uit de balans blijkende verplichtingen (actief)............................................................................................................. 57 B7 Toelichting op de staat van baten en lasten ........................................................................ 58 C Overige gegevens .................................................................................................................... 61 C1 Gebeurtenissen na balansdatum ....................................................................................... 61 C2 Overzicht verbonden partijen ............................................................................................ 61 C3 Wet Normering Topinkomens ............................................................................................ 62 C4 Controleverklaring ............................................................................................................ 63 C5 (Voorstel) bestemming van het resultaat ........................................................................... 66
5
A Toelichting op onderdelen van het jaarverslag
A1 Bestuursverslag A1
1 Inleiding
Over Attendiz Voor u ligt het jaarverslag Attendiz over 2014. Attendiz is een scholengemeenschap voor (voortgezet) speciaal onderwijs. Wij verzorgen onderwijs en begeleiding aan leerlingen met een of meer beperkingen. Het gaat daarbij om leerlingen die lichamelijk gehandicapt en/of langdurig ziek zijn of leerlingen met gedrags- en/of psychiatrische problemen. Tot 1 augustus 2014, de dag waarop de overdracht van onze cluster 2 scholen aan Kentalis een feit werd, behoorden ook de leerlingen met communicatieve beperkingen tot onze doelgroep. In het jaarverslag 2013 hebben wij uiteengezet waarom het belang van goed onderwijs aan deze doelgroep bij Koninklijke Kentalis in goede handen is en op termijn beter geborgd dan wanneer deze scholen bij Attendiz zouden blijven. In dit jaarverslag worden alleen nog de personele en financiële consequenties van de succesvolle overdracht verwerkt en verantwoord1. Attendiz beschikt over 35 onderwijslocaties in de regio Twente, waar zowel de diverse typen onderwijs (20 scholen) als ook leerwerktrajecten (15 locaties) worden verzorgd aan ruim 2150 leerlingen. De locaties zijn gevestigd in Almelo, Enschede, Hengelo, Losser, Hof van Twente en Oldenzaal. Samenwerkingsverbanden Op 1 augustus 2014 is Passend Onderwijs gestart. Om elke leerling een passende onderwijsplek te bieden, werken scholen samen in regionale samenwerkingsverbanden (SWV’en). Het SWV maakt onder meer afspraken over welke ondersteuning de reguliere scholen bieden, welke leerlingen een plek krijgen in het (voortgezet) speciaal onderwijs en over de verdeling van de ondersteuningsmiddelen. Attendiz maakt deel uit van de volgende samenwerkingsverbanden: Samenwerkingsverband Twente Noord PO (23-01 PO) Samenwerkingsverband Regio Almelo VO/VSO (23-01 VO) Samenwerkingsverband 23-02 (23-02 PO) SWV VO Twente Oost (23-02 VO) Gebied 23-01 omvat de gemeenten Twenterand, Rijssen-Holten, Hellendoorn, Almelo, Tubbergen en Wierden. Gebied 23-02 omvat de gemeenten Enschede, Hengelo, Dinkelland, Hof van Twente, Borne, Losser, Oldenzaal en Haaksbergen. Het SWV heeft vastgesteld wat het niveau van basisondersteuning is, waaraan alle deelnemende scholen dienen te voldoen. De scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs komen pas in beeld indien blijkt dat de ondersteuningsmogelijkheden van het regulier onderwijs ontoereikend zijn. Het SWV geeft in dat geval een toelaatbaarheidsverklaring af, waarmee een leerling geplaatst kan worden op één van onze scholen.
1
Verwezen wordt naar dl A1, §§ 7-10, dl B3, B5 en B7
6
Een school voor (voortgezet) speciaal onderwijs maakt haar toegevoegde waarde voor het SWV zichtbaar door de arrangementen te beschrijven waarmee de school een antwoord kan bieden op specifieke onderwijs- en ondersteuningsbehoeften van leerlingen. Iedere school beschrijft de arrangementen die zij aanbiedt in een schoolondersteuningsprofiel. De 4 schoolbesturen voor (voortgezet) speciaal onderwijs in de bovengenoemde 4 SWV’en – Boslust, Sotog, Twog en Attendiz – hebben besloten om voor het schoolondersteuningsprofiel eenzelfde format te ontwikkelen en te hanteren. Door de mogelijkheden van de verschillende scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs volgens een vergelijkbaar stramien te beschrijven, ontstaat goed zicht op het onderwijsaanbod in het SWV. Verbonden partijen De meest innige vorm van samenwerking krijgt vorm in zogeheten verbonden partijen, waarbij zowel een bestuurlijke als een financiële band wordt onderhouden. De vier hierboven genoemde samenwerkingsverbanden zijn partijen waarmee Attendiz verbonden is, maar ook de Stichting Fondsenbeheer Lichamelijke Handicap en School, de Stichting Basis op Kop en, tot hun opheffing op 1 augustus 2014, ook de Stichtingen REC Oostmarke (cluster 3) en REC Noordoost Nederland (cluster 4). Samenwerking op het terrein van onderwijs en zorg Attendiz verzorgt onderwijs aan leerlingen die zorg ontvangen van zogeheten residentiële instellingen. Dit is vastgelegd in samenwerkingsovereenkomsten. Op basis daarvan bekostigt het ministerie van OCW de leerlingen. Het gaat momenteel om de volgende instellingen:
Stichting Ambiq: Stichting Ambiq: Stichting Jarabee: Stichting Jarabee: Stichting Jarabee: Stichting Karakter: Stichting Karakter: Stichting Karakter: Roessingh Centrum voor Revalidatie:
De Bouwsteen SO te Hengelo De Bouwsteen VSO te Hengelo Het Mozaïek SO onderbouw te Almelo Het Sloepje te Enschede De Zevensprong te Hengelo Het Mozaïek SO te Almelo Het Mozaïek VSO te Almelo Het Mozaïek VSO te Enschede Onderwijscentrum Het Roessingh te Enschede
Andere samenwerkingen Bestuurlijk en/of operationeel werken Attendiz en haar scholen samen met veel instanties en instellingen. Bestuurlijk neemt Attendiz deel aan het zogeheten op overeenstemming gerichte overleg met de gemeenten. Het gaat dan over onderwijshuisvesting en leerlingenvervoer, maar ook over meer onderwijsinhoudelijke vraagstukken, zoals het achterstandenbeleid en de opbrengsten van het onderwijs. Met de provincie Overijssel en de Regio Twente wordt samengewerkt bij innovatieve projecten zoals het 1000 jongerenplan. De Kapstok heeft een nauwe samenwerking met de stichting Op stap naar Werk.
7
A1
2 Samenstelling Bestuur en Raad van Toezicht
Bestuur en management Sinds 1 augustus 2012 is de heer Ruud Zeeuwen bestuurder van Attendiz. De bestuurder is belast met het besturen van de Stichting Attendiz en stelt de beleidskaders vast ten aanzien van onderwijs, personeel, ICT, huisvesting en financiën. De Raad van Toezicht houdt toezicht op het functioneren van de bestuurder. Raad van Toezicht De RvT van Attendiz bestaat sinds 3 april 2013 uit 5 personen: • De heer Koos Krabbendam (voorzitter sinds juni 2010) • De heer Jeroen Goudt (lid sinds december 2010) • Mevrouw Ellen van den Berg (lid sinds april 2013) • De heer Antonio Bonetta (lid sinds april 2013) • Mevrouw Barbara Wünsch (lid sinds april 2013) Alle Attendiz scholen zijn opgedeeld in drie divisies, elk geleid door een divisiedirecteur: Divisie Speciaal Onderwijs, geleid door Ronald Boers; Divisie Voortgezet Speciaal Onderwijs, geleid door Chiel Daanen; Regionale divisie, geleid door Harry Spies. Daarnaast is er de eenheid Attendiz Dienstverlening. Wekelijks vergadert het Kern MT (bestuurder, divisiedirecteuren en afvaardiging staf) over actuele onderwerpen. Zes keer per schooljaar komen bestuurder, divisie- en leidinggevenden van de scholen bijeen als MT-breed om de jongste ontwikkelingen op het terrein van onderwijskwaliteit en – organisatie met elkaar te bespreken. Op alle scholen is een Medezeggenschapsraad (MR) geïnstalleerd, op stichtingsniveau is een Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) geïnstalleerd. Code Goed Bestuur Attendiz is een schoolbestuur voor zowel SO als VSO scholen en valt onder de cao PO. Vanuit die invalshoek hanteert Attendiz de in januari 2014 volledig herziene Code Goed Bestuur voor het PO. De code wordt onverkort toegepast; er zijn, met andere woorden, geen onderwerpen waarop Attendiz gemotiveerd afwijkt. De Stichting Attendiz is ingeschreven in het stichtingsregister van de Kamer van Koophandel te Enschede, onder nummer 41029242.
8
A1 3 Organisatorische ontwikkelingen – Onderwijskundig Beleid – Kwaliteitszorg Attendiz hanteert al een aantal jaren het INK-model. In dit jaarverslag bespreken wij de relevante organisatorische ontwikkelingen, ons onderwijskundig beleid en de wijze waarop wij onze kwaliteit borgen ook aan de hand van dit model. Wij hanteren de volgende indeling: : 1. Leiderschap en management 2. Personeel 3. Visie en Beleidsvorming 4. Cultuur, werkklimaat en communicatie 5. Middelen en voorzieningen 6. Management van onderwijs- en ondersteunende processen 7. Waardering medewerkers, leerlingen, ouders en maatschappij 8. Resultaten en opbrengsten Attendiz is volop in beweging. Na de fusie in 2010 en de reorganisatie in 2012 volgden in 2013 de invoering van de wet Kwaliteit (V)SO, in 2014 de wet Passend Onderwijs en per 1 januari 2015 de transitie Jeugdzorg. In de jaren tot 2020 voelt Attendiz de druk van de herverdeling van het landelijke ondersteuningsbudget, de zgn. verevening. De stapsgewijze verlaging van het ondersteuningsbudget bedraagt in elk van de 4 samenwerkingsverbanden ruim 25%. Vorig jaar werd besloten het strategisch beleidsplan tot 2020 los te laten en ons vooral te richten op alle wijzigingen die vanuit de veranderende wetgeving op ons af komen. We voldoen aan wettelijke opdrachten, maar staan toch vooral voor goed onderwijs dat past bij de mogelijkheden van het kind. Het onderwijs verschuift van onderwijs per doelgroep naar onderwijs op basis van uitstroomprofielen. Dit vraagt ook de komende tijd veel aandacht.
9
1. Leiderschap en management
Divisie Management Teams De organisatie is volop in beweging, vooral door de invoering van de wet Kwaliteit (V)SO en de wet Passend Onderwijs. Om het overleg en de afstemming op het niveau van de leiding te vergemakkelijken, is besloten dat de DMT’s met ingang van dit schooljaar op dezelfde dag en locatie vergaderen. Zes keer per jaar vinden MT-breed bijeenkomsten plaats voor informatie en kennis deling. De kenniskringen en vakgroepen zijn nu ook zo samengesteld dat alle divisies deelnemen. Zij dragen bij aan het bottum up delen van deskundigheid in de organisatie.
Directiecapaciteit bij Attendiz Het Ministerie van OCW gaat ervan uit dat een schoolbestuur maximaal 2 functionarissen per BRINnummer heeft die in een van de D(irecteurs)schalen bezoldigd wordt en dat overschrijding van deze norm uitgelegd wordt. Attendiz heeft 5 BRINnummers, maar heeft op dit moment 17 functionarissen die in een van de D-schalen bezoldigd worden. Deze overschrijding is het rechtstreeks gevolg van de bevriezing van het Plan van Scholen. Door die bevriezing werd in het speciaal onderwijs de groei van het leerlingtal opgevangen binnen de bestaande scholen. Onder 00KM werden in het jaar 2000 393 leerlingen geteld, in 2005 733 en op 1 oktober 2012 – t.a.v. schooljaar 2013/2014 – 1630! De verhouding leerlingen/personeel leidt tot veel meer personeel en veel gebouwen. Daarvoor zijn in Almelo, Hengelo en Enschede nieuwe, afzonderlijke scholen gesticht. Op grond van
artikel 29, 1e lid van de Wet op de expertisecentra dienen zij elk een directeur te hebben. Onder invloed van Passend Onderwijs dat op 1 augustus 2014 in werking trad, en dan in het bijzonder de verevening die in Twente ruim 25% bedraagt, verwachten we de komende jaren een forse vermindering van het aantal leerlingen. Het personeelsbestand zal min of meer evenredig krimpen. De behoefte aan schoolgebouwen en aan directeuren zal dan ook afnemen, mede door doelmatigheidsmaatregelen in de sfeer van organisatie en van huisvesting. Zelfevaluatie Twee keer per jaar vindt binnen het Kern MT zelfevaluatie plaats. Er wordt gekeken of de ingezette koers (nog) de juiste is en of de ingezette managementtools (nog) voldoen. Verbeterpunten in 2014 waren bijvoorbeeld de samenwerking tussen de staf en divisies, het verbeteren van de vergaderstructuur door middel van een jaarplanning, het meer op gang brengen van mobiliteit en het beter uitwerken van ideeën op het gebied van expertiseontwikkeling. Bij ieder verbeterpunt worden concrete afspraken gemaakt die tijdens de volgende evaluatie gecheckt worden. Met deze werkwijze houdt het management zicht op de effectiviteit van de beleids- en bedrijfsvoering. Schoolleidersregister De Stichting Schoolleidersregister PO is opgericht om het beroep van schoolleider verder te professionaliseren. Alle schoolleiders van Attendiz zijn in dit register opgenomen. Voor registratie heeft een schoolleider 30 ECTS (European Credit Transfer and Accumulation System) nodig, een adjunct 15. Er is vanaf januari 2014 drie jaar de tijd om het register te vullen en te voldoen aan de eisen voor registratie. Het Seminarium voor Orthopedagogiek verzorgt een schoolleidersopleiding op maat voor Attendiz.
10
2. Personeel Interne mobiliteit ‘We zijn waar het werk is’. Met de start van het nieuwe schooljaar zijn 74 medewerkers op een nieuwe werkplek begonnen en heeft de interne mobiliteit echt vorm gekregen. Als gevolg van de krimp en de daardoor noodzakelijke bezuinigingen is het meer dan ooit belangrijk dat medewerkers op meer plaatsen inzetbaar zijn. Het goed monitoren van het plaatsingsbeleid heeft inzicht gegeven in de succesfactoren van een geslaagde overplaatsing. Succesvolle overplaatsing ‘Mijn naam is Peter ten Wolde, ik was werkzaam als Pedagogisch onderwijs assistent. Tot ik te horen kreeg dat ik in de mobiliteit moest. Na een stroeve start van het traject mocht ik medio april 2014 op gesprek bij Mota. In augustus 2014 ben ik gestart. Dit geeft mij veel plezier en voldoening. Het werken met jongeren, de combinatie van studie en praktijk, het overdragen van kennis is iets wat ik altijd heb willen doen. Op het moment dat ik in de mobiliteit zat heb ik vaak in zak en as gezeten en mij afgevraagd waar ik terecht zou komen en hoe het verder zou gaan. De mobiliteit heeft mij echter alleen maar goeds gebracht, ik ben heel blij met mijn nieuwe werkplek en met de collega’s en ik heb al eens gezegd: “Ik had dit jaren eerder moeten doen”’. Personeelssterkte In het afgelopen jaar is de personele bezetting afgenomen van 711 fte (31/12/2013) naar 598 fte (31/12/2014). Met de bestuursoverdracht van de cluster 2-scholen is 86 fte in dienst getreden bij Stichting Kentalis. Door ontwikkelingen rond Passend Onderwijs is Dienstverlening met 28 fte gekrompen. Een deel van de medewerkers is als leerkracht aan het werk bij een van onze scholen en een deel van de medewerkers is overgegaan naar het regulier onderwijs. Met de samenwerkingsverbanden zijn afspraken gemaakt over de inhuur van deskundigheid.
Oprichting eigen vervangingspool Kwaliteit van onderwijs gaat samen met goede leerkrachten. De oprichting van onze eigen vervangingspool draagt in belangrijke mate bij aan de kwaliteit van ons onderwijs. Uitgangspunt bij langdurige ziekte is dat vervanging gedaan wordt door onze eigen goed gekwalificeerde medewerkers. Dit bekort de inwerktijd aanzienlijk. Momenteel zijn 5 medewerkers op deze wijze inzetbaar. Een belangrijk bijkomend voordeel is dat dit leidt tot een forse reductie van de kosten voor externe inhuur. In 2015 wil Attendiz de vervangingspool verder uitbreiden. Leeftijdsverdeling Het percentage oudere medewerkers (55+) is inmiddels 22%. In 2013 was dit 3% hoger. De vacaturestop maakt dat er geen sprake is van nieuwe jonge instroom. Leeftijdsbeleid blijft dan ook een belangrijk aandachtspunt.
Attendiz Academie Zoals wij al aankondigden in ons jaarverslag 2013 hebben wij in 2014 de volgende stap gezet met onze Academie. Alle Attendizbrede nascholing wordt via de Academie aangeboden. Het aanbod van de Attendiz Academie omvat workshops, cursussen en begeleiding met als doel de medewerkers van Attendiz te ondersteunen bij het leren van nieuwe kennis en vaardigheden. Naast de interne (bij)scholing verzorgt de Attendiz Academie ook cursussen en trainingen voor externen. De Academie levert maatwerk, zowel voor groepen als individuen. De website van de academie is in oktober online gegaan: www.attendizacademie.nl. 11
3. Visie & Beleidsvorming
Visie Bij het ontwerpen en aanbieden van passend onderwijs is de [impliciete] hulpvraag van de leerling het motief van ons handelen.
Herinrichting onderwijs De VSO-scholen van Attendiz zijn ondergebracht in twee divisies, nl. in de Divisie VSO en in de Divisie Regionaal. Gezamenlijk verzorgen zij op dit moment een compleet VSO onderwijsaanbod in Twente. In 2013 is de Wet Kwaliteit (V)SO ingegaan. Voor het VSO betekent dit o.a. dat er gewerkt moet worden met een ontwikkelingsperspectief voor iedere leerling en dat de leerling geplaatst moet worden in een uitstroomprofiel. Het VSO kent drie uitstroomprofielen: Uitstroomprofiel vervolgonderwijs; Uitstroomprofiel arbeidsmarkt; Uitstroomprofiel dagbesteding.
Projectplan Onderwijs en Kwaliteit In 2013 werd door de nieuw aangestelde Projectmanager Onderwijs & Kwaliteit een projectplan Onderwijs & Kwaliteit opgesteld met als doel de onderwijskwaliteit te borgen in een sterk veranderende omgeving. In 2014 is hier verder vorm aangegeven. Het werken met kwaliteitskaarten vormt een inhoudelijke oriëntatiebasis en biedt een gezamenlijk referentiekader. Het interne auditteam heeft niet alleen als serieuze partner van de schoolleider maar ook van de Inspectie zijn plaats verworven. De structuren die zijn aangebracht garanderen een toekomstbestendig kwaliteitszorgsysteem. In 2015 wordt het Project Onderwijs & Kwaliteit geëvalueerd. Missie Alle kinderen met specifieke onderwijsbehoeften: - krijgen de kansen die nodig zijn om zich optimaal te kunnen ontwikkelen; - bieden wij de ondersteuning die zij nodig hebben in hun ontwikkeling; - horen erbij, geen kind wordt om reden van een individuele beperking uitgesloten.
Ook nu wij geconfronteerd worden met dalende leerlingenaantallen willen we thuisnabij een leeromgeving bieden waarin de leerlingen tot maximale ontplooiing en leerprestaties kunnen komen. Met deze overwegingen in het achterhoofd gaat Attendiz het VSO stedelijk organiseren: VSO Almelo, VSO Hengelo en VSO Enschede. De regionale divisie daarentegen heeft VSO leerlingen die afkomstig zijn uit heel Twente en een deel van Gelderland. Het werken op basis van uitstroomprofielen heeft in Hengelo en Enschede geleid tot samenvoeging van VSO Onder de Kap en VSO Mozaïek.
12
4. Cultuur, werkklimaat en communicatie In alle dynamiek die heerst hebben we tevens aandacht voor een eenduidige Attendiz uitstraling en dragen we zorg voor een veilige en gezonde werkomgeving voor leerlingen en medewerkers.
Communicatie Social Media zijn niet meer weg te denken uit het dagelijks leven, niet bij onze medewerkers maar ook niet bij onze leerlingen. De gedragscode Social Media geeft niet alleen richtlijnen voor medewerkers over hoe om te gaan met Social Media maar stimuleert ook verantwoord gebruik door medewerkers en leerlingen. Attendiz zet via speciaal gemandateerde medewerkers Social Media bewust in om positieve informatie over (een deel van) Attendiz onder de aandacht te brengen.
RI&E, Arbo en BHV Goed onderwijs in een gezonde en veilige omgeving, dat is waar Attendiz voor staat. In 2014 hebben we grote stappen gezet met de start van het project Veilig Werken en Leren. Als uitgangspunt voor het project is de RI&E (ARBO & BHV) uit 2012 gebruikt. Er is een organisatiestructuur opgezet voor de borging van de ARBO en BHV. Het resultaat hiervan is een veilige omgeving voor leerlingen en medewerkers. De medewerkers die een rol hebben gekregen in deze ARBO/BHV organisatie werken aan het oplossen van de verbeterpunten uit de genoemde RI&E. Daarnaast zijn er bedrijfsnoodplannen
opgesteld voor alle locaties van Attendiz. Op dit moment zijn we bezig met het opstellen van protocollen voor diverse onderwerpen met als doel dat zaken structureel verbeteren en gelijktijdig geborgd worden. Voorbeeld hiervan zijn het protocol medisch handelen, het protocol keuring speeltoestellen en het schoolveiligheidsprotocol. Schoolnamenbeleid De koerswijziging die Attendiz doormaakt (loslaten doelgroepenbeleid, richten op uitstroomprofielen) heeft geleid tot de samenvoeging van een aantal scholen. Deze scholen grepen deze ontwikkeling aan om zich opnieuw te positioneren. Daarbij hoorde ook een nieuwe schoolnaam. De wens van een aantal van onze scholen leidde tot de ontwikkeling van Attendizbreed schoolnamenbeleid. Doel van het nieuwe schoolnamenbeleid is dat deze bijdraagt aan een overkoepelende uitstraling van de scholen, zodat duidelijk is dat zij onder Attendiz vallen, met behoud van de eigen identiteit van de school. De koers naar nieuwe schoolnamen, met bijbehorende nieuwe uitstraling, is ingezet. In 2015 worden de eerste scholen op nieuwe wijze gepresenteerd.
Gezondheidsmanagement Alle leidinggevenden hebben het afgelopen jaar een training gezondheidsmanagement gevolgd. De nadruk lag in deze trainingen op het voorkomen van verzuim, op gezondheid en vitaliteit van medewerkers door een gezonde leefstijl, zowel thuis als op het werk. De trainingen zijn als zeer positief ervaren door het management.
13
5. Middelen en voorzieningen
Huisvesting Passend Onderwijs zet in op thuisnabij onderwijs. De Wet Kwaliteit leidt tot een herstructurering van ons onderwijs. Daarnaast heeft een dalend leerlingaantal tot gevolg dat we minder ruimte nodig hebben. Welke mutaties zijn er 2014 geweest op het gebied van huisvesting? Door een interne verbouwing van de Prof. Huizingschool werd het mogelijk VSO Het Maatman in hetzelfde gebouwencomplex aan de Maatmanweg in Enschede in te passen. De oplevering viel samen met de overdracht van deze scholen aan Kentalis. Door bovengenoemde verhuizing kon het Panta Rhei College, dat tijdelijk gevestigd was in een oud en versleten gebouw aan de Madoerastraat, in de herfstvakantie verhuizen naar het voormalig schoolgebouw van het Maatman aan de Min. de S. Lohmanlaan 58 in Enschede. Perspectief Hengelo is verhuisd van de Weustinkstraat naar SO Onder de Kap aan de Krabbenbosweg in Hengelo. SO Onder de Kap Enschede is verhuisd naar SO Het Mozaïek en vormt daar het SO Enschede. SO Mozaïek Almelo had te kampen met ruimtegebrek en heeft tijdelijk met twee klassen onderdak gevonden bij De Triangel in Almelo.
Centrale inkoopkalender Vanaf 1 januari 2013 is Attendiz gestart met centrale inkoop. Hiervoor is een inkoopkalender opgesteld met daarin producten en diensten die binnen 3 jaar centraal ingekocht worden. Gezien de contractwaarden is voor een aantal producten en diensten een Europese dan wel Nationale aanbesteding verplicht conform de Wet Aanbesteding voor overheidsdiensten. Het centraal inkopen heeft geleid tot grote kostenbesparing of kwaliteitsverbetering (soms zelfs tot beide) en een vereenvoudiging van het beheersmatige en administratieve proces. In 2014 is de aanbesteding schoonmaak, schoonmaakartikelen, energie, mobiele telefonie en onderhoud E-installaties afgerond en is gestart met de aanbesteding onderhoud blusmiddelen. Schatkistbankieren Uit oogpunt van risicovermindering is Attendiz in 2014, vooruitlopend op de wettelijke verplichting hiertoe, overgestapt op
schatkistbankieren. Om daarnaast de efficiency te vergroten is het aantal bankrekeningen met 52 rekeningen omlaag gebracht. Interne audits Actuele, betrouwbare en valide informatie over de kwaliteit van het onderwijs op de scholen vormt de grondslag voor de verantwoording van Attendiz aan interne en externe belanghebbenden, waaronder ouders, ketenpartners en inspectie. Naast een systematisch, planmatig en doelgericht gebruik van managementcontracten en het gebruik van zelfevaluatie-instrumenten door de scholen, neemt het afnemen van audits een centrale plaats in bij het kwaliteitszorgbeleid van Attendiz. Attendiz heeft bij de invoering van de systematiek van interne audits nadrukkelijk gekozen voor “het professionele gesprek” als hoogste doel. De inspectie is lovend over de kwaliteit van de audits zoals die binnen Attendiz afgenomen worden.
14
6. Management van onderwijs- en ondersteunende processen
Sociale Competentie Observatie Lijst (SCOL) Naast cognitieve aspecten brengen leraren kinderen ook sociale vaardigheden bij. Als leerlingen beschikken over voldoende sociale vaardigheden draagt dat niet alleen bij aan een positief en sociaal veilig klimaat in scholen maar ook daarbuiten. In vergelijking met de reken- en taalopbrengsten weten we echter weinig van de sociale opbrengsten van onderwijs. Het ontbrak Attendiz aan een genormeerd, niet methode-gebonden meetinstrument dat sociale opbrengsten meet. Op 1 december 2014 is de invoering van SCOL gestart, een webbased instrument waarin zowel de leraar als de leerling op basis van vragen het sociale gedrag van de leerling in kaart brengen. Attendiz heeft een kenniskring geformeerd voor verdere ontwikkeling van het instrument SCOL.
Beleid op terugplaatsing Idealiter is plaatsing van een leerling op een school van Attendiz een tijdelijke plaatsing. Het doel is dat het kind uiteindelijk, indien mogelijk, onderwijs krijgt op een reguliere school. Om deze terugplaatsing naar de eigen school zo soepel mogelijk te laten verlopen voert Attendiz een actief terugplaatsingsbeleid. De handreiking ‘Terugplaatsing leerling van Attendiz naar regulier’ beschrijft de zes opeenvolgende fasen die doorlopen worden om bij te dragen aan een succesvolle terugplaatsing.
Schoolgidsen Jaarlijks geven alle scholen aan de onderwijsinspectie de uitstroomgegevens door. Deze gegevens worden ook opgenomen in de schoolgids. Elke school hanteerde hiervoor een eigen format, wat niet alleen het onderling vergelijken bemoeilijkte, maar ook kon leiden tot verkeerde interpretaties door de inspectie. Attendiz heeft voor alle scholen een uniform format opgesteld, dat is afgestemd op het format van de onderwijsinspectie. Dossiervorming Om goed onderwijs en goede ondersteuning binnen Attendiz te kunnen bieden moet er op meerdere terreinen aan professionele voorwaarden worden voldaan. Een van die terreinen is de dossiervorming. Met inachtneming van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) en het vrijstellingsbesluit Wbp hebben wij regels opgesteld om zorgvuldig en professioneel om te gaan met persoonsgegevens en vertrouwelijke informatie van onze leerlingen. Schorsen en verwijderen Het is belangrijk dat teamleden, ouders en leerlingen respect voor elkaar hebben, open en eerlijk met elkaar communiceren en vertrouwen in elkaar hebben. Hiertoe hebben wij gedragsregels opgesteld, die de basis vormen voor een goed en veilig klimaat. Iedereen wordt geacht zich aan die gedragsregels te houden. Bij overtreding van die regels wordt men aangesproken. De regels hieromtrent voor ouders en leerlingen hebben wij vastgelegd in een protocol dat op onze website te vinden is.
15
7. Waardering medewerkers, leerlingen, ouders en maatschappij Medezeggenschap De betrokkenheid van ouders bij het onderwijs blijkt uit ouders die zich actief in zetten voor de ouderraad en in de medezeggenschapsorganen. Elke school heeft zijn eigen MR waar op schoolniveau ouders en leerkrachten met elkaar overleggen over het te voeren beleid. Op stichtingsniveau vergadert de GMR met de bestuurder, waarin Attendiz-breed beleid besproken wordt.
ESF Award voor De Kapstok. Tijdens de jaarlijkse uitreiking van de ESF Award werd De Kapstok gekozen tot winnaar. Volgens de jury liet het project van De Kapstok op de beste wijze zien waarom het Europees Sociaal Fonds voor hen het verschil maakt. Bij De Kapstok zitten moeilijk bemiddelbare jongeren met specifieke problemen uit het VSO. Met een gerichte aanpak zorgt De Kapstok er voor dat praktisch elke deelnemer na een traject bij hen verder kan. Elke deelnemer kan met behulp van extra middelen, zoals de ESF-subsidie, zijn talenten benutten. Op 3 december werd de inzending van De Kapstok, de film “Waar kan deze Kapstokker zijn jas ophangen?”, gepresenteerd in Den Haag. Voor een volle zaal kreeg De Kapstok uit handen van staatssecretaris Jetta Klijnsma de ESF-award uitgereikt.
Intensivering samenwerking zorgpartners Door de invoering van de Wet Passend Onderwijs stromen er weliswaar minder kinderen in het speciaal onderwijs in, maar de problematiek is wel zwaarder en complexer. Naast onderwijs hebben deze leerlingen behoefte aan zorg. Attendiz richt zich vooral op het verzorgen van kwalitatief goed onderwijs. Door een goede samenwerking met de gemeenten en de zorgaanbieders worden onderwijs en zorg gekoppeld met als doel uitval en thuiszitten te voorkomen.
Nieuwe bus voor OCR Het OCR was dringend aan een nieuwe schoolbus toe. Hiertoe is in het voorjaar van 2014 een actie op touw gezet om de aankoop te kunnen financieren. Dankzij de medewerking en tijdsinvestering van velen en de gulle bijdragen van een aantal externe sponsoren, kon op 17 juni 2014 aan de leerlingen van het OCR bekend gemaakt worden dat er voldoende was opgehaald om een nieuwe schoolbus aan te schaffen.
16
8. Resultaten en opbrengsten
Uitstroom Uit de vergelijking van onze resultaten met landelijke cijfers blijkt dat Attendiz op de goede weg is. Op zowel tussentijdse uitstroom van leerlingen, uitstroom van onze leerlingen naar regulier onderwijs als de bestendiging van leerlingen die onze scholen verlaten hebben, scoort Attendiz op de meeste onderdelen beter dan het landelijk gemiddelde. Een kroon op dat werk mag wel genoemd worden dat het afgelopen schooljaar meer leerlingen dan ooit tevoren hun vmbodiploma uitgereikt kregen.
Ontwikkeling schoolstandaarden Voor het regulier onderwijs zijn standaard normen om niveaus van leerlingen te bepalen. Het speciaal onderwijs kende deze standaard normen niet. Opbrengstgericht werken betekent dat leeropbrengsten meetbaar gemaakt dienen te worden. Attendiz heeft hiertoe eigen standaarden ontwikkeld die het mogelijk maken het niveau van een leerling op een bepaald onderdeel in kaart te brengen en te vergelijken. Inspectie De resultaten van ons onderwijs stemmen de inspectie tot tevredenheid, met uitzondering van het onderwijs op de locaties van het Schip. Zowel De Mast als Chez Nous en De Sluis kregen in februari 2014 het oordeel zwak. Inmiddels zijn alle zeilen bijgezet om ook het onderwijs op deze locaties van voldoende kwaliteit te krijgen. Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is het Eigen Vermogen, minus materiële vaste activa als percentage van de Rijksbijdragen OCW. In
2013 heeft de Raad van Toezicht besloten dat het weerstandsvermogen dient te groeien naar 25%, vanwege het grote risico dat Attendiz loopt door het geringe aantal leerlingen per klas. Het weerstandsvermogen was eind 2014 24%. Dit stelt Attendiz in staat de eerste gevolgen van de dalende leerlingaantallen op te vangen. Verzuimcijfers 2014 Attendiz 2014 VP 7.49% MF 1.11 GVD 15,6 0-verzuim 40.36% in %
2013 6,76% 1.18 10.9 39,80%
Het verzuimpercentage (VP) is in 2014 gestegen naar 7,49%. In de verzuimcijfers van dit jaarverslag zijn de tijdelijke contractanten niet meegenomen. Dit, tezamen met het niet meenemen van de cijfers van cluster 2, verklaart het verschil met de cijfers uit het jaarverslag van 2013. Het effect van de training gezondheidsmanagement is terug te zien in de daling van de ziekmeldingsfrequentie (MF), in de stijging van het aantal niet verzuimende medewerkers (0-verzuim) en in het feit dat de aanvankelijke groei in de 2e helft van het jaar omsloeg in een stabilisatie van het verzuimniveau. Ontwikkeling Attendiz Dienstverlening Attendiz Dienstverlening is in 2014 verder gekrompen. Een aantal collega’s is gestopt en 17 collega’s zijn in dienst getreden van de scholen waaraan zij als Begeleider Passend Onderwijs verbonden waren. Nog 12 collega’s werken als BPO-er op basisscholen en op een VO-school in onze regio en 5 collega’s zijn daar werkzaam als onderwijsassistenten. Met de samenwerkingsverbanden zijn langjarige sluitende afspraken gemaakt over de inzet van deze collega’s voor de komende jaren. Een mooie ontwikkeling, waarbij de betrokken collega’s weer voldoende perspectief hebben en Attendiz de loonkosten van deze medewerkers vanuit de scholen of samenwerkingsverbanden vergoed krijgt.
17
Middelen Samenwerkingsverbanden Stichting Attendiz heeft van de diverse samenwerkingsverbanden middelen ontvangen. Deels zijn dit bijdragen (afgerond 42.000 EUR voor augustus t/m december 2014) voor personeel dat bij Stichting Attendiz in dienst is. Voor het andere deel (afgerond 138.000 EUR voor augustus t/m december 2014) zijn het baten in 2014, voornamelijk AWBZ –middelen. Stichting Attendiz heeft dit deels besteed en deels als bestemmingsreserve op de balans gezet om te besteden in 2015 en latere jaren.
Inzet additionele middelen L-klas Het VSO Mozaïek Almelo heeft van het REC een subsidie ontvangen voor de Lklas. Doelstelling van de L-klas: onderwijstoeleiding voor jongeren met ernstige schoolweigering. Het oppakken en normaliseren van de schoolgang en schoolse vaardigheden. En het terugplaatsen naar de school van herkomst of het toewerken naar een beter passende vorm van onderwijs. Opbrengsten van de extra middelden: samenwerking onderwijs en zorg zijn uitgebouwd, de “één kind- één plan” gedachte is leidend. Er is sprake van ernstige psychiatrische problematiek, waarbij samenwerking tussen onderwijs, hulpverlening, leerplicht, ouders en overige betrokkenen noodzakelijk is. Er is geïnvesteerd in communicatie en positionering binnen het samenwerkingsverband VO2301.
18
A1
4 Scholen van Attendiz
Attendiz verzorgt met 20 scholen (voortgezet) speciaal onderwijs aan kinderen met een extra ondersteuningsvraag op onderstaande locaties in Twente. Op sommige locaties zijn meerdere scholen gevestigd:
De Bouwsteen (V)SO Anna Reynvaanweg 50 7555 SG Hengelo T: 0880-203730 E:
[email protected]
De Huifkar SO Keppelerdijk 2 7535 PE Enschede T: 053-4312148 E:
[email protected] www.de-huifkar.nl
De Kapstok Leerwerktrajecten Deldenerstraat 59 7551 AC Hengelo T: 074-2503890 E:
[email protected] www.dekapstok.nl
Panta Rhei College Min. De S. Lohmanlaan 58 7522 AR Enschede T: 053-4801770 E:
[email protected] www.hetmaatman.nl
De Meander Oldenzaalsestraat 134 7581 PW Losser T: 0541-587456 E:
[email protected] www.meanderspeciaal.nl
Het Meerik VSO Lijsterstraat 117 7523 ES Enschede T: 053-4332240 E:
[email protected] www.hetmeerik.nl
19
Scholen van Attendiz (vervolg)
Mozaïek Almelo SO Midden en bovenbouw Beverdamlaan 11 7602 XR Almelo T: 0546-568158 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
Mozaïek Almelo SO Onderbouw Speenkruidpad 2 7601 CT Almelo T: 0880-103668 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
Mozaïek Almelo VSO Cesar Frankstraat 3 7604 JE Almelo T: 0880-203700 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
Mozaïek Enschede SO Mekkelholtspad 4 7523 DC Enschede T: 0880-203898 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
Mozaïek Enschede VSO Mr. P.J. Troelstrastraat 9 7522 BD Enschede T: 0880-103670 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
SO Hengelo J. Perkstraat 5-7 7552 JR Hengelo T: 074-2504540 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
20
Scholen van Attendiz (vervolg)
VSO Hengelo Sportlaan Driene 8-10 7552 HA Hengelo T: 0880-203704 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
Onderwijscentrum Het Roessingh Roessinghsbleekweg 35 7522 AH Enschede T: 053-4335512 E:
[email protected] www.ocr.nl
Het Sloepje Het Bijvank 250 7544 DB Enschede T: 053-4775826 E:
[email protected] www.hetsloepje.nl
Het Schip J.J. Van Deinselaan 32 7541 PE Enschede T: 053-4321403 E:
[email protected] www.tschip.nl
VSO Hengelo Krabbenbosweg 91 7555 ED Hengelo T: 074-2917170 E:
[email protected] www.vso-odk.nl
De Zevensprong Coornhertstraat 3 7552 MT Hengelo T: 0880-103695 E:
[email protected] www.de7sprong.nl
21
Scholen van Attendiz (vervolg)
Schutte’s Bosschool Floraparkstraat 390 7531 HX Enschede T: 053-4327618 E:
[email protected] www.schuttesbos.nl
22
A1
5 Leerlingaantallen
Divisie SO
Naam school
De Huifkar SO Mozaïek Almelo SO Midden en bovenbouw Mozaïek Almelo SO Onderbouw Mozaïek Enschede SO SO Hengelo Onder de Kap SO Schutte’s Bosschool Het Sloepje De Zevensprong
Aantal leerlingen 1/10/2012
Aantal leerlingen 1/10/2013
Aantal leerlingen 1/10/2014
82
75
74
114
120
122
41
39
39
115
108
120
145
156
69
70
176 Naar SO Hengelo en Mozaïek Enschede SO
104
103
99
50
52
42
69
72
62
Divisie VSO
Naam school
De Kapstok Leerwerktrajecten Het Schip Het Meerik VSO Mozaïek Almelo VSO Mozaïek Enschede VSO VSO Hengelo Panta Rhei College
Aantal leerlingen 1/10/2012 332
Aantal leerlingen 1/10/2013 348
Aantal leerlingen 1/10/2014 371
101
84
66
130
127
112
120
127
124
111
107
111
136
129
140
84
87
80
Divisie Regionale Scholen
Naam school
De Bouwsteen (V)SO De Meander Onderwijscentrum Het Roessingh
Aantal leerlingen 1/10/2012
Aantal leerlingen 1/10/2013
Aantal leerlingen 1/10/2014
85
83
76
23
22
23
328
329
317
Cluster 2
Naam school Maatman VSO Prof. Huizingschool SO
Totaal Attendiz
Aantal leerlingen 1/10/2012
Aantal leerlingen 1/10/2013
Aantal leerlingen 1/10/2014
97 220
90 204
Naar Kentalis Naar Kentalis
2.556
2.532
2.154
Tabel 1: Leerlingaantallen
Toelichting Op 1 oktober 2014 is het aantal leerlingen van Attendiz gedaald ten opzichte van 1 oktober 2013. De Cluster 2 leerlingen zijn naar Kentalis gegaan. Daarnaast is er krimp in de SO Divisie en Regionale Divisie. 23
A1
6 Ons onderwijs: inrichting en kwaliteit
In het kader van de kwaliteitswetgeving maakten we in de divisies SO en VSO de omslag door van scholen voor doelgroepen naar scholen met een of twee uitstroomprofielen. Dat proces werd stapsgewijs en zorgvuldig doorgevoerd, niet in de laatste plaats omdat de veiligheid voor elke leerling geborgd dient te blijven. De organisatorische en onderwijskundige samenvoeging van Het Mozaïek SO en Onder de Kap SO in Hengelo en in Enschede per schooljaar 2014-2015 is een zichtbare stap in deze ontwikkeling. Het VSO Hengelo is al behoorlijk op streek bij de integratie van de vroegere doelgroepen. Andere scholen maken zich op voor een samenvoeging per 2015-2016. Voorbereidingen daartoe zijn in 2014 op allerlei niveaus in gang gezet. De inspanning om goed onderwijs te geven met de hoogst mogelijke opbrengsten, is een opgave voor alle scholen en doorsnijdt de grenzen van de divisie-indeling. De vierjaarlijkse bezoeken van de Inspectie aan de scholen die een basisarrangement hebben, gaven geen aanleiding tot nadere kwaliteitsonderzoeken. De wijze waarop we via interne audits onszelf de maat nemen, droeg daar zeker toe bij. De uitstroom en de inspectie zijn reeds besproken bij A1 8: resultaten en opbrengsten. We gingen in 2014 onverminderd verder met de verbetering en doorontwikkeling van de kwaliteit van ons onderwijs. Bovenop het niveau van basisondersteuning van ieder samenwerkingsverband moeten en willen we een onderscheidend onderwijsconcept bieden, zodanig dat Attendiz volledig voldoet aan de onderwijsbehoefte van iedere leerling die ons is toevertrouwd. Het Attendizkwaliteitskader is in de vorm van kwaliteitskaarten de basis van elke school. In toenemende mate ontwikkelden we een bijbehorend ambitieus onderwijsconcept op onze scholen. Dus met het ontwikkelingsperspectief (OPP) als sturend instrument, de commissie van begeleiding (CvB) als regievoerder van de uitvoering daarvan in de klassen, de leerkracht die systematisch, planmatig en intentioneel handelt en over goede enkelvoudige en complexe didactische vaardigheden beschikt en waar een positief, stimulerend en veilig schoolklimaat heerst. Onderwijsinhoudelijk wil Attendiz zich blijven ontwikkelen, tot een scholengroep die leerlingen optimaal voorbereidt op de samenleving van de toekomst. De ontwikkeling van onze ‘huisacademie’, de Attendiz Academie, is onder leiding van onze eigen huisdecaan in 2014 voortvarend ter hand genomen. Door het inrichten van een kenniskring ‘21e eeuwse vaardigheden’ wisselen we huidige kennis en ervaringen uit en komen we tot beleidsvoorstellen voor verdere verbetering van ons onderwijs. Opbrengsten Iedere school heeft tot taak onderwijs te bieden waarbij de leerlingen kennis, vaardigheden en houdingen verwerven. Uitgangspunt voor dat aanbod zijn de kerndoelen (voortgezet) speciaal onderwijs. De opdracht aan ons is om iedere leerling aan de hand van de daarin besloten kennis-, vaardigheids- en attitudedoelen tot optimale ontwikkeling te brengen. Centraal staat dat wij ‘eruit halen wat erin zit’: op het gebied van Nederlandse taal, rekenen en wiskunde en sociale competenties in het bijzonder. In de toekomst zullen er landelijke ‘standaarden’ komen voor het (voortgezet) speciaal onderwijs. Omdat die er op dit moment niet zijn, vergelijken we de behaalde opbrengsten met school-eigen standaarden. Die standaarden hebben we vastgesteld door te kijken naar historische en huidige resultaten, zo mogelijk o.b.v. genormeerde toetsen. Daar bovenop formuleren we ambities en vergelijken we vervolgens de behaalde resultaten daarmee. We maken daarna duidelijk welke consequenties wij aan de uitkomsten van de evaluatie verbinden voor de inrichting van ons onderwijs. Dit gebeurt op de eerste plaats tijdens data gestuurde school-, groeps- en leerling besprekingen gedurende het schooljaar. Aan het einde van het schooljaar verantwoorden we ons per school over onze uitstroomcijfers. Deze worden op uniforme wijze gepubliceerd op iedere schoolwebsite, als bijlage van de schoolgids. Het gaat daarbij niet alleen om het opnemen van cijfers, maar veel meer om de analyse ervan door de school en de consequenties die de school daaraan verbindt. 24
In bijlage A1 6 Studieresultaten zijn de uitstroomgegevens van alle scholen van het afgelopen schooljaar – slechts in absolute aantallen – opgenomen. Vervolgens is in die bijlage weergegeven bij hoeveel leerlingen het Ontwikkelingsperspectief al dan niet behaald is. Tot slot wordt teruggekeken naar de uitstroom van twee jaar geleden: hoe vergaat het die leerlingen op hun vervolgplek? Eens SO, altijd SO? Buiten de kring van het speciaal onderwijs leeft nogal eens de verwachting dat kinderen, eenmaal in het speciaal onderwijs, hun schoolcarrière daar ook helemaal afmaken. Niets is minder waar. Daarom doen wij graag onder de titel van deze misvatting verslag van de resultaten die de scholen van Attendiz op het gebied van verwijzen en terugplaatsen boeken. Als Attendiz monitoren we al jarenlang onze leerlingenstromen. Met name de overstap van SO naar VSO heeft onze aandacht. Welke trends zien we, hoe zijn verschillen te verklaren, welke conclusies kunnen we trekken en wat betekent dat voor de inrichting van het onderwijs op onze scholen? In figuur 1 is te zien welke percentage onze scholen voor SO afzonderlijk en als geheel gedurende de basisschoolleeftijd in 2014 verwees naar het regulier onderwijs. Met een percentage van 33 scoort Attendiz hoger dan het SO landelijk doet.
Percentage verwijzing vanuit so naar regulier 2014 (Tussentijds en aan het einde, langer en korter dan twee jaar) 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Figuur 1
Nog nauwkeuriger wordt het wanneer we de einduitstroom van de SO-scholen richting VSO bekijken, in figuur 2. Van alle leerlingen die aan het einde van het SO uitstromen richting V(S)O, stroomt in 2014 72% door richting VSO. Dit is incl. MG en ZML.
25
Percentage verwijzing van so naar vso 2014 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Figuur 2
Gemiddelde cijfers sinds schooljaar 2008 - 2009 In figuur 3 tonen we niet alleen de gemiddelde cijfers van 2014, maar ook van de vijf jaren ervoor. Percentage verwijzing regulier: eind- en tussentijds.
Percentage verwezen leerlingen van so naar regulier onderwijs: bao, sbao, pro, vo 40 30 20 10 0 2008-2009
2009-2010
2010-2011
2011-2012
2012-2013
2013-2014
Figuur 3
Nb: Deze gegevens zijn gebaseerd op de opbrengstbevragingen van de Inspectie. Vanaf uitstroom schooljaar 2011-2012 zijn alleen getallen opgevraagd van de leerlingen die langer dan 2 schooljaren de school bezocht hebben. Leerlingen die korter verbleven zijn niet opgenomen in de gegevens van 2012. Gemiddeld stroomt van die groep zo’n 35% door naar regulier onderwijs, gemeten over de afgelopen zes schooljaren (dus ook tussentijdse uitstroom).
26
Percentage verwezen leerlingen van so naar vso 100 80 60 40 20 0 2008-2009
2009-2010
2010-2011
2011-2012
2012-2013
2013-2014
Figuur 4
Gemiddeld stroomt 72,5% door van SO naar VSO, gemeten over de afgelopen zes schooljaren. De absolute aantallen van 2014 zijn opgenomen in bijlage 1: uitstroomgegevens 2013/2014. Verhouding einduitstroom richting Dagbesteding, Arbeid of Vervolgonderwijs Van de einduitstroom van onze VSO-scholen is bijgaand overzicht gemaakt. Niet opgenomen zijn de leerlingen die tussentijds zijn uitgestroomd (bijv. naar regulier of naar ander VSO). Eveneens zijn buiten beschouwing gelaten de leerlingen die uitstroomden in de categorieën Verhuisd, Detentie of Overig. In totaal stroomden 227 leerlingen uit naar één van de drie uitstroomrichtingen. Daarvan gingen 48 leerlingen naar een vorm van dagbesteding (= 21%). In totaal 58 leerlingen stroomden uit naar een vorm van arbeid ( = 26%). Meer dan de helft van alle leerlingen die onze VSO-scholen verlieten aan het einde van hun schoolcarrière bij ons ( 53% = 121 leerlingen), stroomde in bij een vervolgvoorziening voor onderwijs, in veel gevallen het MBO.
Einduitstroom Dagbesteding Arbeid Vervolgonderwijs
Figuur 5
27
Bijlage bij A1 6 Studieresultaten 1. Uitstroomgegevens 2013/2014 Hieronder - in absolute aantallen - de uitstroomgegevens van het schooljaar 2013/2014, weergegeven per school, met uitzondering van de kortverblijf plaatsingen van de residentiële afdelingen. Divisie SO BaO Naam school De Huifkar Mozaïek Almelo M&Bbouw Mozaïek Almelo SO Ond. SO Enschede SO Hengelo Schutte's Bosschool Sloepje Zevensprong
Havo/ Vwo
Pro
1 4 1 1 1
VMBO- SBO T
4 2 3
4 2
6 2 1
Divisie VSO
Naam school De Kapstok Het Schip Meerik VSO Mozaïek Almelo VSO Mozaïek Enschede VSO VSO Hengelo Panta Rhei College
Arbeid
Dagbe- Deten- Havo/ steding tie/JHV Vwo
49 1 4
14 2 13 1
1 1
2 14
Divisie Regionale Scholen Arbeid Naam school Bouwsteen SO Bouwsteen VSO OCR SO OCR VSO
HBO
Dagbe- SBO steding
1 1 3 4
3
1 16 8
1 6 21
25 26 2 14 16 15 3
1 1
21
8 5
8
Verhuisd
6 1
1 1
1 3 5 1
Overig
11 11
1
1 8 2 6
33 28 8
6 1 2
Uitstroomrichting MBO Pro SO
3
VMBO- VMBO- VSO B K
2
Uitstroomrichting MBO Pro RMC
1 1
Uitstroomrichting SO Thuis
Verhuisd
VMBO
VSO
Overig
1 15
26 6
1 2 2 2
5 25 2 15 15 36 13
VMBO
VSO
Overig
1 1
3
7 24 22 2
7 1
1
1 1 1
2
2. Uitstroom vergeleken met het ontwikkelingsperspectief van de leerling In deze paragraaf wordt het oorspronkelijke OPP in verband gebracht met de uiteindelijke uitstroom. Dit geldt zowel ten aanzien van einduitstroom als tussentijdse uitstroom. Wanneer een leerling tussentijds is uitgestroomd en dit niet het oorspronkelijke OPP was, wordt dit tweeërlei geïnterpreteerd: positief indien de uitstroom hoger is dan het oorspronkelijke OPP, negatief indien de uitstroom is naar een leerroute lager is dan het OPP. In dit overzicht is het aantal RP leerlingen in enkele gevallen ook meegenomen, vandaar dat bij scholen met RP-plaatsen andere totalen dan bij 1. staan.
28
Divisie SO
Naam school De Huifkar Mozaïek Almelo M&Bbouw Mozaïek Almelo SO Ond. SO Enschede SO Hengelo Schutte's Bosschool Sloepje Zevensprong
Lager dan OPP 3 7 1 13 3 1 3 1
OPP behaald 12 7 16 31 33 19 9 33
Hoger dan OPP 1 4 0 16 7 1 22 0
Totaal 16 18 17 68 (8 onbek.) 43 21 34 34
Lager dan OPP 34 14 1 3 2 10 11
OPP behaald 54 52 20 28 18 47 19
Hoger dan OPP 32 3 2 2 15 0 4
Totaal 120 72 (9 onbek.) 23 33 35 57 34
Lager dan OPP 7 3 2 1
OPP behaald 12 21 27 27
Hoger dan OPP 0 5 1 3
Totaal 19 29 30 31 (8 onbek.)
Divisie VSO
Naam school De Kapstok Het Schip Meerik VSO Mozaïek Almelo VSO Mozaïek Enschede VSO VSO Hengelo Panta Rhei College
Divisie Regionale Scholen
Naam school Bouwsteen SO Bouwsteen VSO OCR SO OCR VSO
3. Zit de leerling 1 jaar na uitstroomdatum nog op de uitstroombestemming? Uitgangspunt is dat de leerroute behorend bij het gekozen door- of uitstroomperspectief de leerling in voldoende mate toerust om met succes het onderwijs, al dan niet met extra ondersteuning, op de vervolgvoorziening te kunnen volgen. Dat betekent dat er van uit mag worden gegaan dat de leerling twee jaar na plaatsing in beginsel nog steeds op die plek zit. Als school spannen we ons in om er voor te zorgen dat we zicht hebben op de eisen die de vervolgscholen stellen aan onze leerlingen. We proberen ons onderwijsaanbod daarop af te stemmen. Ook verzamelen we informatie om zicht te houden op de bestendiging van de verworven plaatsen. Medewerkers van onze scholen houden contact met de leerlingen die de school hebben verlaten. Tot twee jaar na het moment van uitstromen bekijken wij of de gekozen uitstroomrichting passend was voor de leerling. Zit hij daar nu nog of niet meer? En wat leert ons dat?
29
Divisie SO
Naam school De Huifkar Mozaïek Almelo M&Bbouw Mozaïek Almelo SO Ond. SO Enschede SO Hengelo Schutte's Bosschool Sloepje Zevensprong Divisie VSO
Naam school De Kapstok Het Schip Meerik VSO Mozaïek Almelo VSO Mozaïek Enschede VSO VSO Hengelo Panta Rhei College Divisie Regionale Scholen
Naam school Bouwsteen SO Bouwsteen VSO OCR SO OCR VSO
Zit de leerling 2 jaar na uitstroom nog op dezelfde uitstroombestemming? Aantal leerlingen uitgestroomd Aantal leerlingen 2 jaar later op Aantal leerlingen 2 jaar later dezelfde uitstroombestemming niet op dezelfde (incl. verhuizing) uitstroombestemming (incl. opstroom qua niveau of schooltype en onbekend / anders) 18 17 1 19 16 3 32 27 5 20 17 3 28 23 5 26 21 5 28 27 1 51 48 3 Zit de leerling 2 jaar na uitstroom nog op dezelfde uitstroombestemming? Aantal leerlingen uitgestroomd Aantal leerlingen 2 jaar later op Aantal leerlingen 2 jaar later dezelfde uitstroombestemming niet op dezelfde (incl. verhuizing) uitstroombestemming (incl. opstroom qua niveau of schooltype en onbekend / anders) 134 117 17 71 37 34 25 23 2 20 8 12 27 17 10 30 27 3 22 18 4 Zit de leerling 2 jaar na uitstroom nog op dezelfde uitstroombestemming? Aantal leerlingen uitgestroomd Aantal leerlingen 2 jaar later op Aantal leerlingen 2 jaar later dezelfde uitstroombestemming niet op dezelfde uitstroombestemming 12 26 20 37
8 24 19 23
4 1 1 14
30
A1
7 Continuïteitsparagraaf
Kengetallen
De leerlingtelling op 1/10/2013 2.532 omvat ook de (294) leerlingen van de cluster2-scholen. Aangezien deze per 1 augustus 2014 zijn overgegaan naar Kentalis zitten ze niet meer in de leerlingtelling op 1/10/2014. Daarnaast is er per 1 oktober 2014 een krimp van 84 leerlingen geweest in de divisies SO en Regionaal. Verder verwacht Attendiz in 2015, 2016 en 2017 verdere krimp van het aantal leerlingen door bevolkingskrimp en in het bijzonder door het effect van Passend Onderwijs. De verwachte fte gaat ook dalen omdat er minder personeel nodig is als de leerlingaantallen dalen. Meerjarenbegroting balans
In de realisatie 2014 zitten de cijfers van Cluster 2 tot en met 31/7/2014. In 2015, 2016 en 2017 dalen de materiële vaste activa door minder investeringen en afschrijvingen. De voorzieningen en kortlopende schulden zullen licht dalen. Het eigen vermogen zal dalen door de verwachte negatieve resultaten. Als sluitpost zullen de vlottende activa dalen omdat er meer wordt uitgegeven dan er binnenkomt aan liquide middelen.
31
Meerjarenbegroting Staat van baten en lasten
De rijksbijdragen en lasten dalen in 2014 vooral doordat vanaf 1/8/2014 de Cluster 2 scholen naar Kentalis zijn gegaan. Verdere toelichting van de cijfers van 2014 ten opzichte van de begroting en ten opzichte van 2013 staat in de komende hoofdstukken. De trend van leerlingdaling gaat naar verwachting doorzetten. Daarnaast dalen de baten werk in opdracht van derden, er worden minder subsidies ESF verstrekt. In het verleden voor ons belangrijke subsidiemogelijkheden (zoals ESF) zijn sterk verminderd of geheel weggevallen. En andere subsidies, bijvoorbeeld Op de Rails, zijn opgegaan in de ondersteuningsbudgetten van de samenwerkingsverbanden. Het is de vraag of en hoeveel extra opdrachten Attendiz van hun krijgt. Ook zullen de overige baten uit leerwerktrajecten dalen doordat onder Passend Onderwijs leerlingen van 18 jaar en ouder alleen nog met toestemming van het samenwerkingsverband in het VSO naar school mag gaan. Voorheen liep de rechtsgeldigheid van de indicatie automatisch door tot het 21e jaar. De lasten dalen omdat er een daling in de personeelslasten gerealiseerd moet worden als het aantal leerlingen daalt. Attendiz heeft nog een aantal externe mensen aan het werk (payrollers en gedetacheerden. Daarvan wordt afscheid genomen zodra de krimp dat mogelijk maakt. De huisvestingslasten zullen stapsgewijs dalen als locaties worden samengevoegd en daardoor een schoolgebouw aan de gemeente terug gegeven kan worden. Dan worden besparingen in onderhoud, energie en schoonmaak gerealiseerd. De overige lasten dalen omdat deze veelal samenhangen met het aantal leerlingen. Bij minder leerlingen hoeft er minder schoolmateriaal besteld te worden. Ook zijn de inkopen lager door minder baten uit de verkopen van de leer-werktrajecten. Bovendien zit in 2014 de eenmalige last van de overdracht van de Cluster 2 scholen van 1.549.245 EUR. 32
A1 8 Toelichting cijfers 2014 t.o.v. de begroting 2014 De werkelijke cijfers 2014 geven een scheef beeld als het met de begroting 2014 wordt vergeleken. Dit komt doordat de overdracht van de Cluster 2 scholen eenmalig in de lasten zit. En dit komt omdat in de begroting de Cluster 2 scholen voor heel 2014 zijn begroot. In de werkelijkheid zitten de cijfers van Cluster 2 er t/m 31 juli 2014 in. Als dit effect eruit wordt gehaald dan zijn de lasten conform begroting en de baten zijn hoger dan begroot.
extra subsidies aangevraagd en gehonoreerd: ESF, ESFJ, UWV/GAK en de Werkschool, samen 549K meer dan begroot. De grootste afwijking van de begroting zit in de hogere overige baten, 1.044K. Dit komt door extra AWBZ-middelen en door hogere verkopen van de leer-werktrajecten. Het saldo van de financiële baten en lasten is 219K minder dan begroot omdat Attendiz goed op de kleintjes let. Daarnaast de eenmalige post van -1.549K van de overdracht van de Cluster 2 scholen naar Koninklijke Kentalis. A1
Er was een verlies van 1.430K EUR begroot. K =1.000. Het resultaat van 2014 is 50K positief. In bovenstaande tabel is de cijfermatige verklaring gegeven. Cluster 2 heeft een hoger resultaat t/m 31 juli dan begroot, 274K. De dienstverlening heeft een hoger resultaat van 790K doordat er minder aan personeelslasten is uitgegeven omdat er een deel van het personeel naar een samenwerkingsverband is gegaan, de zogeheten opting out constructie. Omdat een deel van de baten eveneens is overgegaan naar het samenwerkingsverband nemen deze af met 534K. De overige OCW-baten zijn hoger dan begroot, 751K, onder andere door de laatste groeitelling op 16/1 en doordat in februari 2015 de bekostiging van schooljaar 14/15 nog is verhoogd. Daarnaast zijn er meer vergoedingen voor huur door de gemeente geweest dan er begroot was, 374K. Er zijn
9 Toelichting cijfers 2014 t.o.v. 2013
De baten van 2014 zijn lager dan de baten van 2013. De OCW-baten zijn gedaald doordat de Cluster 2 scholen zijn overgegaan naar Kentalis en door de leerling daling. De overige baten daarentegen zijn wel gestegen ten opzichte van 2013 door hogere verkopen van de leer-werktrajecten. De werkelijke lasten van 2014, dus verminderd met de lasten van de overdracht Cluster 2, zijn ook lager dan in 2013. Dit komt door de lagere personeelslasten en lagere huisvestingslasten. Enerzijds door Cluster 2 en anderzijds is er efficiëntere personeelsinzet. De financiële baten en lasten zijn per saldo iets lager dan in 2013 door de lagere rentevergoeding op de liquide middelen. A1 10 Toelichting balans per 31/12/2014 De totale activa en passiva waarden zijn gedaald in 2014. De waarde van de materiële vaste activa is gedaald doordat de activa van Cluster 2 zijn overgedragen, maar ook door meer afschrijvingen en minder nieuwe investeringen. Er is voor 229K geïnvesteerd. Dit is minder dan begroot. Alleen de echt noodzakelijke investeringen in inventaris en lesmethoden zijn gedaan. De last van de overdracht naar Kentalis wordt in zijn geheel gecompenseerd door het positieve resultaat. Daardoor zijn het eigen vermogen en de vlottende activa, waaronder de liquide middelen, in 2014 ongeveer gelijk gebleven ten opzichte van 2013.
33
De voorzieningen en kortlopende schulden zijn verlaagd door de overgang van het Cluster 2 personeel naar Kentalis. De posten voor nog af te dragen loonbelasting en nog te betalen vakantie-uitkering zijn daardoor lager. Ook zijn er per ultimo 2014 lagere schuldposities, bijvoorbeeld door de afschaffing van Leerling Gebonden Financiering (LGF). Ultimo 2013 stond daarvoor nog een schuld opgenomen doordat het al voor 2014 was vooruitbetaald. Van het positieve resultaat wordt 575K aan de bestemmingsreserve AWBZ toegevoegd omdat nog niet alle verkregen middelen waren ingezet in de afgelopen jaren. De rest van het positieve resultaat en de jaarlijkse vrijval van de reserve eerste herwaardering en huisvesting zijn aan de algemene reserve toegevoegd. A1 11 Toelichting Treasury, Prestatiebox, Interne controle en risico’s Treasury Attendiz heeft een treasurystatuut dat voldoet aan de eisen van OCW. De financiële middelen stonden in 2014 op spaarrekeningen bij diverse banken om de risico’s te spreiden. Eind december zijn de middelen overgezet naar een rekening bij de overheid, Schatkistbankieren. Deze middelen zijn volledig gedekt en dus loopt Attendiz hier geen risico’s meer. Dat voordeel weegt ruim op tegen het nadeel dat de rentevergoeding wel wat lager is (circa 0,3%) dan bij de commerciële banken. Prestatiebox De Attendiz Academie verzorgt centraal (na)scholing voor alle scholen. Ook is er scholing door de scholen zelf geweest ten aanzien van de kwaliteitsverbetering van leraren en onderwijs. De bedragen die zijn ontvangen voor de professionalisering van leraren en schoolleiders als onderdeel van de prestatiebox zijn aan scholing besteed. Daarnaast zijn er diverse MT-breed bijeenkomsten met sprekers over uiteenlopende onderwijskundige onderwerpen geweest. Verder zijn er trainingen in het kader van
gezondheidsmanagement en beoordelen geweest waarin middelen zijn besteed om leidinggevenden beter toe te rusten om het verzuim naar beneden te krijgen en de medewerkers goed te kunnen beoordelen. De middelen uit de prestatiebox voor cultuureducatie zijn in 2014 gebruikt voor diverse culturele activiteiten met de leerlingen, zoals musea bezoek en creatieve workshops. Tenslotte is het geld voor het verbeteren van taal en rekenen op verschillende manieren ingezet voor de leerlingen, zoals extra inzet van leraren, het aanschaffen van werkboeken en het vernieuwen van taal- en rekenmethodes. Interne controle Attendiz bestaat uit de SO-Divisie, VSO-Divisie en de Regionale Divisie en een ondersteunend stafbureau. Het Kern MT bestaat uit de bestuurder en de drie Divisiedirecteuren. Het Kern MT is financieel verantwoordelijk en neemt alle beslissingen ten aanzien van inzet van formatie, kosten die worden uitgegeven en eventuele investeringen die worden gedaan. Uiteraard betrekken zij de schooldirecteuren in deze processen. De schooldirecteuren zijn onderwijskundig verantwoordelijk. Functiescheiding De inkoopfacturen worden geautomatiseerd verwerkt door een codeerder, vervolgens gecontroleerd door de schooldirecteur op juistheid en daarna akkoord bevonden en betaalbaar gesteld door de Divisiedirecteur of Bestuurder. De daadwerkelijke uitbetaling gebeurt door het administratiekantoor. Derhalve is een goede functiescheiding ingebouwd en worden de geldstromen beheerst. Het team Financiën, Huisvesting en Facilitair controleert de boekhouding en beheert de contacten met de banken. Hier vindt ook het beheer van bankrekeningen, pasjes en volmachten plaats. Huisvestingsprojecten worden financieel aan de gemeenten verantwoord. En het gehele meerjarenonderhoud wordt door het team in opdracht gegeven en bewaakt binnen de begroting. 34
Daarnaast worden contracten daar waar noodzakelijk (Europees) aanbesteed op centraal niveau en worden diensten of producten steeds meer centraal ingekocht volgens de inkoopkalender.
Daarnaast is er meer scholing en aandacht voor het verzuim om zo het verzuim terug te dringen voor beter kwalitatief onderwijs.
De verkoopfacturen en declaraties worden op de locaties aangemaakt en verwerkt in de boekhouding. Ook zijn er op locatie een schoolbank en een kas voor kleine transacties. Het Kern MT en de RvT worden op de hoogte gehouden van de resultaten en kengetallen door middel van kwartaalrapportages van de staf/controller. Bovendien beschikken de Kern MT leden en schooldirecteuren over digitale informatiesystemen met daarin de boekhouding en de digitale inkoopfacturen. Jaarlijks wordt door het Kern MT de begroting opgesteld met ondersteuning van de staf/controller. De begroting wordt door de RvT goedgekeurd. Risico’s en onzekerheden Passend Onderwijs is gestart op 1 augustus 2014. Dit brengt met zich mee dat er meer leerlingen in het regulier onderwijs blijven en minder naar het Speciaal Onderwijs en dus Attendiz worden verwezen. Deze leerlingdaling heeft een grote impact op Attendiz op alle terreinen. Daarnaast krimpt de bevolking in onze regio, wat ook gaat doorwerken in ons leerlingaantal. De subsidies voor Herstart, Op de Rails en Rebound zijn per 1 augustus 2014 opgegaan in het ondersteuningsbudget van de samenwerkingsverbanden. Vanuit dit budget ontvangt het speciaal onderwijs per leerling de ondersteuningsbekostiging. Het Kern MT heeft diverse besprekingen over de inzet van personeel met daarbij ook verplichte wisseling van school voor personeel indien dit nodig is. De vacaturestop blijft gehandhaafd en de payrollers moeten zoveel als mogelijk is Attendiz verlaten. Attendiz is eigen risicodrager voor de vervangingen van ziekte. Een aantal personeelsleden werkt in een vervangingspool om zelf deze vervangingen op te vangen en er minder gebruik hoeft te worden gemaakt van externe vervangers. 35
A1
12 Ontwikkelingen 2015
Communicatie Na de fusie in 2012 en de hectiek van de invoering van de Wet kwaliteit VSO en de Wet passend onderwijs, is het nu tijd toe te werken naar een meer eenduidige communicatie en uitstraling van alle Attendiz scholen. In 2015 zal een aantal scholen van een nieuwe naam worden voorzien. Aansluitend zullen wij de schoolwebsites en schoolgevels eenduidiger presenteren, met als doel een Attendiz uitstraling.
Ontwikkeling Alternatieve Educatieve Trajecten (AET) Chez Nous, een van onze scholen in Enschede, draagt zorg voor leerlingen die niet in één van de huidige voorzieningen voor vso kunnen worden bediend. De aard en zwaarte van de problematiek van deze leerlingen maakt dat hun schoolgang tijdelijk is 'geparkeerd'. Het onderwijsconcept dat hierbij gehanteerd werd is door de inspectie als onvoldoende beoordeeld. Daarom is een traject ingezet om de in de loop der jaren opgebouwde expertise rond deze specifieke doelgroepen in kaart te brengen en te vertalen naar een brede voorziening voor deze leerlingen die enerzijds voldoet aan de eisen die wetgeving stelt en anderzijds bijdraagt aan het opnieuw ‘leerbaar’ maken van deze kinderen.
Huisvesting Ons onderwijs verschuift van onderwijs voor doelgroepen naar onderwijs op uitstroomprofielen. Dit betekent een herpositionering van een aantal scholen. Het dalend leerlingaantal brengt ook met zich mee dat we kritisch kijken naar huisvesting: met te weinig leerlingen is het niet verantwoord een schoolgebouw met alle noodzakelijke voorzieningen voor goed onderwijs in stand te houden. Door onze niet optimale bezetting geven we meer uit aan huisvesting dan we bekostigd krijgen van OCW. In 2015 gaan we daarom De Mast als onderwijs locatie verlaten. Ook het pand aan de Groot Bruninkstraat stoten we af.
Herinrichting VSO Ons onderwijs ontwikkelt zich van onderwijs op basis van doelgroep naar onderwijs gericht op uitstroomprofiel. Wat betekent dit voor ons VSO onderwijs? In de Divisie Management Overleggen is hierover gesproken en zijn een aantal uitgangspunten geformuleerd. Voorop staat de kwaliteit van ons onderwijs waarin ieder kind aan zijn /haar leerbehoefte kan voldoen. Om dit ook in de toekomst te kunnen borgen zal het VSO stedelijk georganiseerd worden in Enschede, Hengelo, Oldenzaal en Almelo.
36
Personeelsvoorziening Twente De wijzigingen in de Wet Flexibiliteit en Zekerheid die in 2015 stapsgewijs ingevoerd worden hebben hun invloed op onderwijs. Was onderwijs tot 2015 niet gebonden aan het maximum aantal contracten in een periode van drie jaar, vanaf 2015 vervalt deze uitzonderingspositie. Voor het inzetten van vervanging bij ziekte betekent dit dat iemand na drie keer invallen in vaste dienst zal moeten komen. Attendiz is lid van Personeelsvoorziening Twente waarvan wij vervangers betrekken. Tezamen met de andere leden en nieuwe toetreders bouwen we de PVT om naar een organisatie die net zoveel tijdelijke en vaste leerkrachten en ander personeel in dienst heeft als de deelnemende schoolbesturen in totaal structureel nodig hebben voor externe vervanging. Samen met TWOG en mogelijk andere deelnemende SObesturen streven we ernaar om in nieuwe PVT een aantal echt op het SO gerichte vervangers aangesteld te krijgen. Alles moet voor het komende schooljaar zijn beslag hebben gekregen.
Werkkostenregeling Per 1 januari 2015 voert Attendiz de werkkostenregeling in. Bestaande personele regelingen zijn zoveel mogelijk in de werkkostenregeling opgenomen. Na een jaar wordt de regeling geëvalueerd.
Inrichting uitstroomprofiel arbeidsmarkt Een stip op de horizon is dat De Kapstok de gehele arbeidsmarkt gerichte leerroute van Attendiz gaat verzorgen. De algemene en de onderwijsinhoudelijke uitgangspunten hiervoor zijn geformuleerd door een stuurgroep. De nieuwe inrichting zorgt voor een betere aansluiting binnen de leerroute met als hoogste doel een duurzame plek op de arbeidsmarkt, voor deze leerlingen.
37
A2 Verslag Raad van Toezicht Samenstelling RvT De samenstelling van de Raad van Toezicht is in 2014 ongewijzigd. De zittingstermijnen van de heren Krabbendam en Goudt verliepen dit jaar. Beide heren zijn weer voor 4 jaar benoemd. Voor de heer Goudt was dat wederom op voordracht van de GMR. De RvT bestond in 2014 uit:
K. Krabbendam
J. Goudt
A. Bonetta
B. Wunsch
E. van den Berg
Schoolbezoeken De Raad van Toezicht heeft begin 2014 opnieuw enkele scholen van Attendiz bezocht. Zo bezochten zij Onder de Kap VSO in Hengelo en Mozaïek VSO in Hengelo. Op beide scholen gingen zij in gesprek met het team, werden zij rondgeleid en hebben zij enkele lessen bijgewoond. De RvT kiest er bewust voor om via, onder meer schoolbezoeken, goede voeling te houden met de medewerkers en de leerlingen. In 2015 zal het aantal schoolbezoeken weer uitgebreid worden.
maatregelen op het gebied van met name het personeelsbestand op langere termijn de begrotingen weer in evenwicht zullen komen. De RvT onderschrijft de uitgangspunten die het management heeft geformuleerd om tot de voorgenomen bezuinigingen te komen. Vergaderingen De RvT hield zes reguliere vergaderingen. Daarnaast werd nog een aantal speciale bijeenkomsten gehouden. In maart werd een dag besteed aan het afleggen van schoolbezoeken. In juni stond de jaarlijkse ontmoeting met het divisie management en met de leden van de GMR op het programma. In deze gesprekken stonden vooral de wijzigingen die vanuit de wetgeving op ons afkomen centraal en de impact die dit heeft op medewerkers. De RvT benadrukte in dit verband het belang van het krijgen van informatie uit de medezeggenschapsorganen en van medewerkers van organisatie. Wel gaf zij te kennen het contact met de ouders te missen. In september heeft de RvT de vergaderingen van de Divisie Managementteams bijgewoond. Aan de orde in dit overleg kwamen vooral zaken die de medewerkers op dat moment bezig hielden zoals de implementatie van het huidige personeelsbeleid. In oktober werd een z.g. heisessie belegd. Deze was gewijd aan de principes van goed toezicht.
Begroting 2015 De RvT heeft de meerjarenbegroting 20152017 in december goedgekeurd. Voornamelijk als gevolg van de dalende leerlingenaantallen laat de meerjarenbegroting een verlies zien van 2 miljoen in 2015, 1 miljoen 2016 en € 400.000 in 2017. De RvT heeft deze verliezen goedgekeurd omdat zij het vertrouwen heeft dat met de voorgenomen
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
38
Nieuwe accountant De RvT heeft na selectiegesprekken met drie partijen de keuze laten vallen op KPMG als nieuwe accountant.
Heisessie Tijdens de heisessie op 22 oktober stonden twee onderwerpen centraal: de principes van goed toezicht en vervolgens deze toegepast op het onderwijskwaliteitsmanagement. Op basis van stellingen in de Zijlstraverklaring van ambitieus toezicht formuleert de RvT zijn uitgangspunten:
Bestuursgesprek Inspectie Ook dit jaar heeft de voorzitter van de RvT, de heer Krabbendam, deelgenomen aan het jaarlijkse bestuursgesprek tussen Attendiz en de Inspectie van Onderwijs. In dit gesprek heeft hij aangegeven dat de RvT zich in 2014, in vervolg op de veranderende wetgeving, uitdrukkelijk heeft gericht op het onderwerp ‘onderwijskwaliteit’. De Inspectie constateerde met genoegen dat de RvT de peilstok op verschillende manieren hanteert om zo een goed overall beeld van de organisatie te krijgen.
De RvT ambieert een open, proactieve, kritische vertrouwensrelatie met het bestuur. Indien nodig zal de RvT zelf de organisatie in gaan om informatie boven tafel te halen. De RvT verkrijgt informatie door: Het afleggen van schoolbezoeken Jaarlijkse ontmoeting GMR en MT Toegang tot intranet van Attendiz Toegang tot alle inspectieverslagen en verslagen van interne audits] Overleg tussen onderwijscommissie van RvT en Projectmanager Onderwijs & Kwaliteit Overleg financiële commissie met accountant en controller. De RvT kreeg van de Projectmanager Onderwijs & Kwaliteit inzicht in het kwaliteitskader dat Attendiz hanteert. Dit kader is gebaseerd op vier pijlers: Opbrengsten (het inschatten van het uitstroomprofiel van elke leerling en dat als doel nastreven). Leerlingenzorg (voor iedere leerling wordt een ontwikkelingsperspectief
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
(OPP) opgesteld dat gedurende de schoolloopbaan wordt nagestreefd. Onderwijsleerproces (hoe doen we wat we moeten doen en doen we dat goed) Kwaliteitszorg (zowel in het systeem als in de voorwaarden dient kwaliteit geborgd te kunnen worden.
.
Passend Onderwijs De RvT heeft zich uitgebreid verdiept in de gevolgen van de invoering van de Wet Passend Onderwijs op 1 augustus. Aspecten die hierin met name aan de orde kwamen zijn de verevening en de vertaling daarvan in teruglopende leerlingaantallen en de toekomst van de ambulante dienstverlening. De RvT ziet het belang van goed geoutilleerde en gekwalificeerde medewerkers vanwege de naar verwachting complexere leerlingenproblematiek in het speciaal onderwijs.
Mei 2015, Koos Krabbendam, Voorzitter Raad van Toezicht
39
A3 Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad
Medezeggenschap De (Gemeenschappelijke) MR heeft als taak om de leerlingen, ouders en personeel te vertegenwoordigen in de schoolorganisatie. Er zijn zaken waar de (G)MR haar instemming aan moet geven; daarnaast heeft de (G)MR het recht om het bestuur en de directie van advies te voorzien. Hiertoe voert de GMR overleg met de bestuurder, de heer Ruud Zeeuwen. De GMR bestaat maximaal uit 6 personeelsleden en 6 ouders. In 2014 bestond de oudergeleding uit: Bjorn Lentelink (tot juli) Lilian Visscher (tot juli) Maureen Schonewille (tot juli) Mario Meijering (tot juli) Marleide Peters Weem Raymond Janssen De personeelsgeleding bestond uit: Els Gerritsen Femmy Veenkant Peter van de Berg Amely Hueting Christel ten Vergert Warner Braspenning (tot juli)
Vormgeven aan medezeggenschap De GMR probeert op verschillende manieren vorm te geven aan goede medezeggenschap, door waar nodig een themaraad in te richten en/of de raden actief te benaderen, te bevragen en uit te nodigen voor het GMR overleg. In de praktijk blijkt dat een goede communicatie essentieel is, niet alleen tussen GMR en MR, maar ook tussen bestuurder en divisiedirecteuren en GMR en MR.
Besproken onderwerpen De GMR heeft dit jaar o.a. de volgende onderwerpen besproken en hierover besluiten genomen: afronding van de bestuursoverdracht van de cluster 2-scholen naar Kentalis; Het herziene functieboek; Plaatsingsbeleid; Functiemix; Facilitering GMR-leden en vacatiegelden oudergeleding van alle raden; de jaarlijks terugkomende zaken zoals de begroting en het bestuurs formatieplan e.d.
Van doelgroepen naar uitstroomprofielen Instemmen met dit voorstel is het belangrijkste besluit dat de GMR in 2014 heeft genomen. Deze voorgenomen en inmiddels vastgestelde keuze is mede ingegeven door de Wet op Kwaliteit voor het (voortgezet) speciaal onderwijs en daarmee samenhangend het feit dat wij als Attendiz kwalitatief hoogwaardig onderwijs willen kunnen bieden aan onze leerlingen. De effecten van deze keuze en de komst van Passend Onderwijs leiden o.a. tot het samenvoegen van locaties, het opheffen van locaties, het herplaatsen van directeuren en locatieleiders en wijzigingen in formatie. Met daarbij de krimp van het leerlingaantal staan we voor een hele klus in roerige tijden en een onzekere toekomst. Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
40
Advies of instemming? Het is niet altijd duidelijk wie wanneer welk advies- of instemmingsrecht heeft. Als GMR hebben we ingezet op verduidelijking van deze rechten zodat er op alle niveaus zowel bij de MR als de GMR goede medezeggenschap gevoerd kan worden. De resultaten uit de evaluatie van de huidige medezeggenschapsstructuur gebruiken we als basis voor onze inzet om de communicatie en medezeggenschap te verbeteren. We verwachten dat het actualiseren van het management statuut daarin ook een stuk helderheid kan geven.
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
41
A4 Kengetallen en grafieken
De liquiditeit geeft aan in hoeverre op korte termijn aan de betalingsverplichtingen kan worden voldaan. Attendiz heeft een gezonde liquiditeit en in 2014 is het verbeterd doordat de kortlopende schulden per 31 december 2014 lager waren dan in 2013. De solvabiliteit is de verhouding tussen eigen en vreemd vermogen en geeft aan dat Attendiz op langere termijn aan haar verplichtingen kan voldoen. De rentabiliteit is het resultaat als percentage van het totale vermogen. De rentabiliteit van Attendiz is positief vanwege het positieve resultaat in 2014 en is niet te hoog zodat de inzet van de middelen direct ten goede van het onderwijs komt. Het weerstandsvermogen is van 20% naar 24% gestegen. Het streven van Attendiz is 25% om in mindere goede tijden het vermogen te hebben om tegenvallers op te kunnen vangen. De grootste risico’s zijn de veranderingen in overheidsbeleid en krimp van leerlingen. De kapitalisatiefactor is het totale vermogen minus gebouwen en terreinen als percentage van de totale baten. De kapitalisatiefactor is met 39% gelijk gebleven aan 2013. Het is de bedoeling dat dit percentage niet te hoog wordt. De middelen moeten immers efficiënt aan het onderwijs besteed worden. De signaleringsgrenzen van Attendiz zijn bepaald op basis van landelijke cijfers.
Baten 2014
Baten 2013
Rijksbijdragen
Rijksbijdragen
Overige overheidsbijdragen
Overige overheidsbijdragen
Baten werk in opdracht van derden
Baten werk in opdracht van derden
Overige baten
Overige baten
1% 2% 6%
1% 2% 91%
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
4% 93%
42
De baten 2014 van Attendiz bestaan voor 91% uit Rijksbijdragen OCW. 1% ontvangt Attendiz van gemeenten voor onder andere compensatie voor de huurlasten. De baten werk in opdracht van derden bestaan uit onder meer de ESF-subsidies, subsidies Op de Rails, Herstart en Perspectief en bedraagt 2% van de totale baten. En de overige baten zijn 6%, dit zijn met name de opbrengsten uit verkopen van de Leer-werktrajecten en baten zoals AWBZ.
De personeelslasten zijn 81% van de totale lasten in 2014. Dit komt door de incidentele last van de overdracht van de Cluster 2 scholen. Anders zouden de percentages gelijk zijn aan 2013. De lasten 2013 van Attendiz bestaan voor 84% uit personeelslasten. De afschrijvingen van de activa zijn 2%. De huisvestingslasten bedragen 6% van de totale lasten en de overige lasten zijn 8%. Onder de overige lasten vallen onder andere de administratielasten, verbruiksmiddelen en schoolse activiteiten.
A5 Instellingsgegevens Algemene gegevens Bestuursnummer Naam instelling Bestuurder Adres Postadres Telefoon E-mailadres Website
25859 Stichting Attendiz De heer R.F. Zeeuwen Welbergweg 20 7556 PE Hengelo Postbus 8105 7550 KC Hengelo 0880-103600
[email protected] www.attendiz.nl
Brin-nummers: 00KM, 00ZN, 02GD, 19LZ en 23KF. T/m 31/7/2014 Cluster 2 Prof. Huizingschool 02MO en VSO Het Maatman 05AP.
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
43
B Jaarrekening 2014 B1 Grondslagen 1. Algemeen Voornaamste activiteiten Stichting Attendiz, gevestigd te Hengelo, Welbergweg 20, is een stichting. De voornaamste activiteiten van de stichting bestaan uit het lesgeven aan kinderen in het speciaal (voortgezet) onderwijs. Toegepaste standaarden De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving (in het bijzonder RJ 660 onderwijsinstellingen) en de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Continuïteit Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Stelselwijziging Tot 1 januari 2014 werd de Stichting Vrienden van de Huifkar meegeconsolideerd met de Stichting Attendiz. Aangezien het gebruikelijk is in het onderwijs dat stichtingen van verwaarloosbare betekenis (< 5% balanstotaal) niet meegeconsolideerd worden, is besloten dat de cijfers van Stichting Vrienden van de Huifkar niet langer meegeconsolideerd worden. De invloed van deze wijziging op het Eigen Vermogen per 1/1/2014 is als volgt: Stand Eigen Vermogen 1/1/2014: Mutatie Stichting Vrienden van: Stand Eigen Vermogen 1/1/2014:
20.301.374 43.97720.257.397
De invloed van deze wijziging op het resultaat van 2014 is 19.073 EUR positief. 2. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en resultaatbepaling Algemeen Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de stichting zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Baten worden in de staat van baten en lasten opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
44
Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Indien een transactie ertoe leidt dat nagenoeg alle of alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot een actief of verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet langer in de balans opgenomen. Verder worden activa en verplichtingen niet meer in de balans opgenomen vanaf het tijdstip waarop niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden van waarschijnlijkheid van de toekomstige economische voordelen en/of betrouwbaarheid van de bepaling van de waarde. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Baten worden verantwoord indien alle belangrijke risico’s met betrekking tot de handelsgoederen zijn overgedragen aan de koper. De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s, de functionele valuta van de stichting. Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, handelsschulden en overige te betalen posten. In de jaarrekening zijn de volgende categorieën financiële instrumenten opgenomen: overige vorderingen en overige financiële verplichtingen. Financiële instrumenten worden bij de eerste opname verwerkt tegen reële waarde, waarbij de direct toerekenbare transactiekosten in de eerste opname worden meegenomen. Indien echter financiële instrumenten bij de vervolgwaardering worden gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de staat van baten en lasten, worden direct toerekenbare transactiekosten direct verwerkt in de baten en lasten. Overige vorderingen worden na eerste opname gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen. Kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen worden na eerste opname gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode. Materiële vaste activa De bedrijfsgebouwen en -terreinen, machines en installaties, andere vaste bedrijfsmiddelen en materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen hun kostprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. De kostprijs bestaat uit de verkrijgings- of vervaardigingsprijs en overige kosten om de activa op hun plaats en in de staat te krijgen noodzakelijk voor het beoogde gebruik.
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
45
De kostprijs van de activa die door de onderneming in eigen beheer zijn vervaardigd, bestaat uit de aanschaffingskosten van de gebruikte grond- en hulpstoffen en de overige kosten die rechtstreeks kunnen worden toegerekend aan de vervaardiging. Overheidssubsidies worden in mindering gebracht op de kostprijs van de activa waarop de subsidies betrekking hebben. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. Op bedrijfsterreinen en op materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa wordt niet afgeschreven. De volgende afschrijvingspercentages worden hierbij gehanteerd: Gebouwen en terreinen : 5-10% Inventaris en apparatuur : 2-20% Andere vaste bedrijfsmiddelen : 3-15% De gehanteerde activeringsgrens bedraagt € 1.000. Onderhoudsuitgaven worden slechts geactiveerd indien zij de gebruiksduur van het object verlengen. Ter zake van verwachte kosten van periodiek groot onderhoud aan gebouwen, installaties e.d. wordt een voorziening gevormd. Zie hiervoor de grondslag onder het hoofd Voorzieningen. Buiten gebruik gestelde activa worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere opbrengstwaarde. Bijzondere waardeverminderingen Voor materiële vaste activa wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat deze activa onderhevig zijn aan bijzondere waardeverminderingen. Als dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief geschat. De realiseerbare waarde is de hoogste van de bedrijfswaarde en de opbrengstwaarde. Als het niet mogelijk is de realiseerbare waarde te bepalen voor een individueel actief, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort. Wanneer de boekwaarde van een actief (of een kasstroomgenererende eenheid) hoger is dan de realiseerbare waarde, wordt een bijzonder waardeverminderingsverlies verantwoord voor het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde. Indien sprake is van een bijzonder waardeverminderingsverlies van een kasstroomgenererende eenheid, wordt het verlies allereerst toegerekend aan goodwill die is toegerekend aan de kasstroomgenererende eenheid. Een eventueel restant verlies wordt toegerekend aan de andere activa van de eenheid naar rato van hun boekwaarden. Verder wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er enige indicatie is dat een in eerdere jaren verantwoord bijzonder waardeverminderingsverlies is verminderd. Als een dergelijke indicatie aanwezig is, wordt de realiseerbare waarde van het betreffende actief (of kasstroomgenererende eenheid) geschat. Terugneming van een eerder verantwoord bijzonder waardeverminderingsverlies vindt alleen plaats als sprake is van een wijziging van de gehanteerde schattingen bij het bepalen van de realiseerbare waarde sinds de verantwoording van het laatste bijzonder waardeverminderingsverlies. In dat geval wordt de boekwaarde van het actief (of kasstroomgenererende eenheid) opgehoogd tot de geschatte realiseerbare waarde, maar niet hoger dan de boekwaarde die bepaald zou zijn (na afschrijvingen) als in voorgaande jaren geen bijzonder waardeverminderingsverlies voor het actief (of kasstroomgenererende eenheid) zou zijn verantwoord. Een bijzonder waardeverminderingsverlies voor goodwill wordt niet teruggenomen in een volgende periode, tenzij het eerdere bijzonder waardeverminderingsverlies was veroorzaakt door een specifieke externe gebeurtenis van buitengewone aard die naar verwachting niet opnieuw zal plaatsvinden, en er sprake is van opvolgende externe gebeurtenissen die het effect van de eerdere gebeurtenis weer omkeren. Vervreemding van vaste activa Voor verkoop beschikbare vaste activa worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere opbrengstwaarde. Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
46
Voorraden Voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en bijkomende kosten, zoals invoerrechten, transportkosten en andere kosten die direct kunnen worden toegerekend aan de verwerving van voorraden. Handelskortingen, rabatten en soortgelijke (te) ontvangen vergoedingen met betrekking tot de inkoop worden in mindering gebracht op de verkrijgingsprijs. Bij de waardering van de voorraden wordt rekening gehouden met de eventueel op balansdatum opgetreden waardeverminderingen. Vorderingen De grondslagen voor de waardering van vorderingen zijn beschreven onder het hoofd Financiële instrumenten. Eigen vermogen Financiële instrumenten die op grond van de economische realiteit worden aangemerkt als eigenvermogensinstrumenten, worden gepresenteerd onder het eigen vermogen. Financiële instrumenten die op grond van de economische realiteit worden aangemerkt als een financiële verplichting, worden gepresenteerd onder schulden. Rente, baten en lasten met betrekking tot deze financiële instrumenten worden in de staat van baten en lasten verantwoord als lasten of baten. Voorzieningen Algemeen Een voorziening wordt in de balans opgenomen wanneer er sprake is van: een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting die het gevolg is van een gebeurtenis in het verleden; waarvan een betrouwbare schatting kan worden gemaakt; en het waarschijnlijk is dat voor afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen nodig is. Indien (een deel van) de uitgaven die noodzakelijk zijn om een voorziening af te wikkelen waarschijnlijk geheel of gedeeltelijk door een derde worden vergoed bij afwikkeling van de voorziening, wordt de vergoeding als afzonderlijk actief gepresenteerd. Voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen en verliezen af te wikkelen. Voorziening groot onderhoud Voor verwachte kosten inzake periodiek onderhoud van panden, installaties e.d. wordt een voorziening gevormd. De toevoegingen aan de voorziening worden bepaald op basis van het geschatte bedrag van groot onderhoud en de periode die telkens verloopt tussen de werkzaamheden van groot onderhoud, een en ander zoals blijkend uit een meerjarenonderhoudsplan.
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
47
De kosten van groot onderhoud worden verwerkt ten laste van de voorziening voor zover deze is gevormd voor de beoogde kosten. Jubileumvoorziening De jubileumvoorziening betreft een voorziening voor toekomstige jubileumuitkeringen. De voorziening betreft de nominale waarde van de in de toekomst uit te keren jubileumuitkeringen. De berekening is gebaseerd op gedane toezeggingen, blijfkans en leeftijd. Kortlopende schulden De waardering van kortlopende schulden is toegelicht onder het hoofd Financiële instrumenten. Opbrengstverantwoording Verkoop van goederen Opbrengsten uit de verkoop van goederen worden opgenomen in de netto-omzet tegen de reële waarde van de ontvangen of te ontvangen vergoeding, na aftrek van retouren en tegemoetkomingen, handels- en volumekortingen. Opbrengsten uit de verkoop van goederen worden in de staat van baten en lasten verwerkt wanneer de belangrijke risico’s en voordelen van eigendom aan de koper zijn overgedragen, de inning van de verschuldigde vergoeding waarschijnlijk is en de hiermee verband houdende kosten betrouwbaar kunnen worden ingeschat en er geen sprake is van voortgezette betrokkenheid bij de goederen. De overdracht van risico’s en voordelen varieert naargelang de voorwaarden van de betreffende verkoopovereenkomst. Diensten Opbrengsten uit het verlenen van diensten worden in de staat van baten en lasten verwerkt wanneer het bedrag van de opbrengsten op betrouwbare wijze kan worden bepaald, de inning van de te ontvangen vergoeding waarschijnlijk is, de mate waarin de dienstverlening op balansdatum is verricht betrouwbaar kan worden bepaald en de reeds gemaakte kosten en de kosten die (mogelijk) nog moeten worden gemaakt om de dienstverlening te voltooien op betrouwbare wijze kunnen worden bepaald. Indien het resultaat van een bepaalde opdracht tot dienstverlening niet op betrouwbare wijze kan worden bepaald, worden de opbrengsten verwerkt tot het bedrag van de kosten van de dienstverlening die worden gedekt door de opbrengsten. Huuropbrengsten Huuropbrengsten worden lineair in de staat van baten en lasten opgenomen op basis van de duur van de huurovereenkomst. Overheidssubsidies Overheidssubsidies worden aanvankelijk in de balans opgenomen als vooruitontvangen baten zodra er redelijke zekerheid bestaat dat zij zullen worden ontvangen en dat de groep zal voldoen aan de daaraan verbonden voorwaarden. Subsidies ter compensatie van door de stichting gemaakte kosten worden systematisch als baten in de staat van baten en lasten opgenomen in dezelfde periode als die waarin de kosten worden gemaakt.
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
48
Subsidies ter compensatie van de stichting voor de lasten van een actief worden systematisch in de staat van baten en lasten opgenomen gedurende de gebruiksduur van het actief. Personeelsbeloningen/pensioenen Voor de medewerkers van Stichting Attendiz is een pensioenregeling getroffen die kwalificeert als een toegezegde pensioenregeling. Deze pensioenregeling is ondergebracht bij een bedrijfstakpensioenfonds (ABP) en wordt – overeenkomstig de in de RJ aangereikte vereenvoudiging – in de jaarrekening verwerkt als toegezegde bijdrageregeling. Uitgangspunt is dat de in de verslagperiode te verwerken pensioenlast gelijk is aan de over die periode aan het pensioenfonds verschuldigde pensioenpremies. Voor zover de verschuldigde premies op balansdatum nog niet zijn voldaan, wordt hiervoor een verplichting opgenomen. Als de op balansdatum reeds betaalde premies de verschuldigde premies overtreffen, wordt een overlopende actiefpost opgenomen voor zover sprake zal zijn van terugbetaling door het fonds of van verrekening met in de toekomst verschuldigde premies. De medewerkers van Stichting Attendiz hebben een pensioenregeling die is ondergebracht bij het Pensioenfonds ABP. Deze pensioenregeling betreft een middelloonregeling. Indexatie (aanpassing met prijsstijging) van de toegekende aanspraken en rechten vindt uitsluitend plaats indien en voor zover de middelen van het pensioenfonds daartoe ruimte laten en het pensioenfonds daartoe heeft besloten. Indien de omstandigheden bij het pensioenfonds daar aanleiding toe geven, kan het bestuur besluiten tot het korten van aanspraken. De gemiddelde dekkingsgraad over heel 2014 bedroeg 104,7%. ABP moet voor 1 juli 2015 een nieuw herstelplan indienen bij de toezichthouder De Nederlandse Bank. Leasing De stichting kan financiële en operationele leasecontracten afsluiten. Een leaseovereenkomst waarbij de voor- en nadelen verbonden aan het eigendom van het leaseobject geheel of nagenoeg geheel door de lessee worden gedragen, wordt aangemerkt als een financiële lease. Alle andere leaseovereenkomsten classificeren als operationele leases. Bij de leaseclassificatie is de economische realiteit van de transactie bepalend en niet zozeer de juridische vorm. Operationele leases Als de stichting optreedt als lessee in een operationele lease, wordt het leaseobject niet geactiveerd. Leasebetalingen inzake de operationele lease worden lineair over de leaseperiode ten laste van de staat van baten en lasten gebracht.
3. Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode.
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
49
B2 Balans
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
50
B3 Staat van baten en lasten
Door de overdracht van de Cluster 2 scholen aan Koninklijke per 1/8/2014, is het resultaat incidenteel 1.549.245 EUR lager. De activa en verplichtingen zijn overgedragen aan Koninklijke Kentalis. De materiële activa waren op 31/7/2014 455K EUR waardoor het Eigen Vermogen dat meeging naar Kentalis 1.549K EUR bedroeg. De overige activa en passiva, zoals de liquide middelen van de schoolbank, de onderhoudsvoorziening en de vorderingen en schulden, bedroegen per saldo 168K EUR. Deze zijn overgedragen aan Koninklijke Kentalis. Daarnaast is de vergoeding van 180K EUR voor personele kosten van Kentalis aan Attendiz minus de vergoeding van 11K EUR voor vervanging pc’s van Attendiz aan Kentalis in het resultaat onder de overige baten verwerkt.
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
51
B4 Kasstroomoverzicht
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
52
B5 Toelichting op de balans per 31 december 2014
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
53
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
54
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
55
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
56
B6 Niet in de balans opgenomen verplichtingen (passief)/niet uit de balans blijkende verplichtingen (actief)
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
57
B7 Toelichting op de staat van baten en lasten
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
58
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
59
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
60
C Overige gegevens C1 Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum.
C2 Overzicht verbonden partijen Overige verbonden partijen Naam Stichting Vrienden van de Huifkar Stichting Fondsenbeheer Lichamelijke Handicap en School Stichting Basis op Kop Stichting REC Oostmarke Stichting REC Noordoost Nederland Stichting Op stap naar Werk Samenwerkingsverband 23-02 Samenwerkingsverband VO Twente Oost 2302 Samenwerkingsverband Regio Almelo VO-VSO Samenwerkingsverband Twente Noord PO (23-01)
Juridische vorm Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Vereniging
Statutaire zetel Enschede Hengelo Enschede Hengelo Groningen Hengelo Oldenzaal Hengelo Almelo Almelo
Alle activiteiten van deze overige verbonden partijen vallen onder de categorie overig.
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
61
C3 Wet Normering Topinkomens Is er een bezoldiging van de bestuurder Is er een bezoldiging van de toezichthouders
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
Ja Ja
62
C4 Controleverklaring
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
63
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
64
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
65
C5 (Voorstel) bestemming van het resultaat Het resultaat over het jaar 2014 bedraagt 49.839 EUR positief. De bestuurder heeft besloten het resultaat als volgt te verdelen en te onttrekken dan wel toe te voegen aan de volgende reserves:
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
66
Jaarverslag 2014 Stichting Attendiz
67