INHOUDSOPGAVE. 1.1 aanleiding 1.2 doel 1.3 status 1.4 leeswijzer 1.5 methode 1.6 proces. 2.1 beleid 2.2 envelop 2.3 ruimtelijke uitgangspunten

- december 2009-

| herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

INHOUDSOPGAVE voorwoord

5

1. Inleiding 1.1 aanleiding 1.2 doel 1.3 status 1.4 leeswijzer 1.5 methode 1.6 proces

9 9 11 11 12 13 15

2. uitgangspunten 2.1 beleid 2.2 envelop 2.3 ruimtelijke uitgangspunten

17 17 18 21

deel b

3. herstructureringsvisie parkstad 3.1 ambitie 3.2 opbouw herstructureringsvisie 3.3 abc plannen

33 33 33 40

deel c

4. herstructureringsvisie brunssum 4.1 visie brunssum 4.2 Brunssum-west 4.3 brunssum-centrum-noord 4.4 brunssum-zuid-oost

43 43 47 49 53

5. herstructureringsvisie heerlen 5.1 visie heerlen 5.2 hoensbroek 5.3 heerlerheide 5.4 parkstad centrum en heerlen-stad 5.5 heerlerbaan

55 55 59 61 63 67

6. herstructureringsvisie landgraaf 6.1 visie landgraaf 6.2 ubach over worms 6.3 nieuwenhagen 6.4 schaesberg

69 69 73 77 81

7. herstructureringsvisie kerkrade 7.1 visie kerkrade 7.2 kerkrade-noord 7.3 kerkrade-oost 7.4 kerkrade-west

85 85 89 91 95

deel A

Deel D

8. herstructureringsvisie onderbanken 8.1 visie onderbanken 8.2 onderbanken

99 99 101

9. herstructureringsvisie voerendaal 9.1 visie voerendaal 9.2 voerendaal

105 105 107

10. herstructureringsvisie simpelveld 10.1 visie simpelveld 10.2 simpelveld

113 113 115

11. conclusies

123

12. blik vooruit colofon

124 127

herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009 |

Parkstad Limburg | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

voorwoord Voor u ligt de herstructureringsvisie voor de woningvoorraad van de regio Parkstad Limburg. Opgesteld in co-makerschap door de regio, de zeven gemeenten en de elf woningbouwcorporaties die in onze regio actief zijn. De provincie Limburg en het ministerie van VROM/WWI hebben deze visie mede mogelijk gemaakt, niet alleen als mede-opdrachtgever vanuit het project Krimp als Kans, maar ook door het samenwerkingsproces in de regio te ondersteunen en het document als een belangrijke basis te zien voor het maken van onderlinge afspraken. Dit document markeert een belangrijk moment in onze regionale samenwerking. De regio Parkstad en haar partners zetten een nieuwe stap in hun beleid rondom het fenomeen ‘krimp’: in gezamenlijkheid zijn gebieden aangewezen waar de komende tien jaar geherstructureerd moet worden. Een afnemende en veranderende woningbehoefte maakt het herstructureren van deze gebieden noodzakelijk. Ingrepen in de woningmarkt zullen leiden tot een vitale, duurzame en aantrekkelijke toekomstbestendige woonmilieus en zal tevens verbetering betekenen voor de ruimtelijke structuur van de regio. De bestuurders van deze regio kijken met deze visie verder dan de huidige bestuursperiode en voeren rationeel beleid op de lange termijn op het dossier wonen en krimp. Er is sprake van erkenning van de situatie, we maken keuzes om te kunnen handelen in een situatie die gekenschetst wordt door bevolkingsdaling en vergrijzing. Om deze opgave daadwerkelijk uit te voeren is er meer nodig dan deze visie. Intensieve samenwerking met onze partners is noodzakelijk, denk aan de provincie Limburg en aan de rijksoverheid, maar ook met de ontwikkelende partijen als corporaties en ontwikkelaars en onze inwoners. Overheden zullen met ons, ook in navolging van de adviezen van het Topteam Krimp, op zoek moeten gaan naar de alternatieve toepassingsmogelijkheden van bestaande regelgeving, maar ook naar nieuwe regelgeving en nieuwe financiële arrangementen. De ontwikkelende partijen zullen durf moeten tonen door echt met elkaar en met de overheden in gesprek te gaan over aanpassing van bestaande plannen en het aanbieden van nieuwe woonen leefconcepten voor de parkstedeling van de toekomst. Deze visie betekent keuzes maken. Door te kiezen creëren wij kansen. Voor het waarmaken van deze kansen hebben we uw hulp nodig. Wij gaan ervoor. U ook? Andy Dritty Portefeuillehouder Wonen & Ruimte Regio Parkstad Limburg


| herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

deel a Inleiding & uitgangspunten

Parkstad Limburg bestaande uit 7 gemeenten | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

1. Inleiding 1.1 aanleiding Structurele bevolkingsdaling is een betrekkelijk nieuw fenomeen in Nederland. Het heeft grote invloed op het woonbeleid maar ook op andere beleidsvelden. En het vergt een nieuwe manier van denken. De intensiteit van het vraagstuk binnen Nederland is het grootst in Parkstad. Intentieverklaring Op 22 september 2008 tekenden de stedelijke gemeenten in Parkstad en de woningcorporaties, actief in die gemeenten, een intentieovereenkomst waarin zij met elkaar afspraken om samen een gemeenschappelijke visie te ontwikkelen op de herstructurering van de woningmarkt voor de periode 2010-2020. De landelijke gemeenten volgden in het voorjaar van 2009 met de vaststelling van de opgave in de ‘envelop’ als richtinggevend kader. Voor Parkstad geen onbelangrijke en zeker een complexe opgave aangezien de bevolking krimpt en in de loop der jaren verandert qua samenstelling en woonbehoefte. Als er geen actie wordt ondernomen, zo is de mening, trekt dat een zware wissel op de leefbaarheid van de streek met leegstand en verpaupering tot gevolg. Het doel is om in Parkstad te bouwen aan een sterke regio. Een evenwichtige woningmarkt voor de huidige en toekomstige bewoners is daarbij van groot belang. Wat er aan vooraf ging De intentieovereenkomst betekende een volgende stap in het proces van anticiperen op bevolkingsdaling. In 2006 hebben de Parkstadgemeenten in samenwerking met de woningcorporaties en de marktpartijen in kaart gebracht wat er in Parkstad als eerste stap zou moeten gebeuren om de beweging van groei naar transformatie te maken in de vorm van de opstelling van de ‘Regionale Woonvisie op Hoofdlijnen’. De Regionale Woonvisie gaf richting aan door het maximaliseren en verdelen van netto toevoegingen aan de woningmarkt en het doen van richtinggevende uitspraken inzake transformatie en kwaliteit. De vervolgens in 2007 vastgestelde ‘Regionale Woningbouwprogrammering 2006-2010’ bestond uit een gelimiteerde lijst van projecten, bestaande uit zowel nieuwbouw- als herstructureringsplannen. Los van het feit dat er sprake was van ‘harde’ plannen, wensten het Parkstadbestuur en de Parkstadraad geen ‘bouwstop’ af te kondigen. Immers, vernieuwing van de voorraad blijft nodig voor de veranderende bevolking en de ervaringen uit het buitenland leren ons dat dit een goede ontwikkeling is (zie rapport Krimp als Kans 1). Aan de hand van het ‘Intrekkingsbeleid voor Bouwvergunningen’ (2008) en het opstellen van een werkwijze rondom oude en nieuwe initiatieven in het document ‘Van Zeef naar Zwengel’ is dan ook afgesproken om in de periode tot en met 2010 ongewenste (oude) zaken ‘op te ruimen’ en goede (nieuwe) initiatieven te stimuleren, voor nieuwe initiatieven geldt dat de netto toevoeging van woningen kleiner of gelijk moet zijn aan nul.


Kortom, Parkstad Limburg heeft initiatieven genomen om de moeilijk te beïnvloeden woningmarkt als een mammoettanker in de richting te brengen van een groeisituatie naar een nieuwe balans: een situatie van steeds veranderende bevolkingssamenstelling en afnemende inwoneraantallen. De volgende stap bestaat dan ook uit het gezamenlijk opstellen van een Herstructureringsvisie voor de periode na 2010, waarin duidelijk wordt waar en op welke wijze de kwantitatieve en kwalitatieve veranderingsopgave plaats dient te vinden. Pas als dat inzicht er is, kan er gestuurd worden op stadsdeelniveau vanuit een samenhangende, integrale en afgestemde visie. Herstructurering, sloop en nieuwbouw moeten met elkaar in verband gebracht worden. Daar voorziet deze visie in. Wonen Voor deze Herstructureringsvisie is gekozen voor de insteek vanuit het thema ‘wonen’. Dit kan gezien worden als een eenzijdige benadering van een complexe, integrale realiteit. Vanuit diverse motieven hebben we gekozen voor deze - vooralsnog - eenzijdige benadering: - de Intergemeentelijke Structuurvisie Regio Parkstad Limburg ligt aan de basis van deze Herstructureringsvisie, daarmee is een eerste integratie met andere beleidsvelden geborgd, dit is een uitwerking voor het beleidsveld ‘wonen’; - urgentie is hoog: zowel externe partners, andere overheden, als de marktsituatie roepen om regie voor wat betreft de woningmarkt; snelheid kan gemaakt worden aangezien het thema ‘wonen’ verder ontwikkeld is voor wat betreft de thematiek krimp dan de overige beleidsvelden. Deze snelheid wordt dan ook gemaakt; - noodzaak tot integratie met andere beleidsvelden verschilt per schaalniveau. De Herstructureringsvisie zal geïntegreerd worden in het kader van de gemeentelijke structuurvisies, stadsdeelvisies en de masterplannen/uitwerkingsplannen voor de deelgebieden binnen de stadsdelen. Eveneens wordt op andere thema’s (zoals onderwijs, retail en bedrijventerreinen) nader onderzoek verricht om uiteindelijk tot een integratie van thema’s te komen (zie hiervoor ook het Regionaal Actieprogramma dat nog in ontwikkeling is). Dat betekent dus dat de consequenties van sloop en transformatie voor bijvoorbeeld de voorzieningenstructuur, maatschappelijke structuur en economische structuur niet zichtbaar zijn in deze Herstructureringsvisie. Op basis van deze gegevens kan echter wel gewerkt gaan worden aan integratie met andere functies.

10 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

1.2 DOEL Het doel van de Herstructureringsvisie is: - Inzicht bieden in de gebieden waar in Parkstad Limburg transformatie van de woningvoorraad nodig is in het licht van de teruglopende en veranderende woningbehoefte en hoe herstructurering kan bijdragen aan een duurzaam Parkstad; - Ruimte bieden aan kansen om nieuwe kwaliteiten toe te voegen, meer groen en ruimte; - Samenwerking verder vorm geven tussen partners en belanghebbenden rondom overeenstemming over de ambitie; - Een kader vormen voor verdieping voor wat betreft het bepalen van de benodigde middelen en ontwikkelen van instrumenten; - Een kader vormen voor de Regionale Woonvisie en Woningbouwprogrammering na 2010; - Een kader vormen voor de gemeentelijke structuurvisies, stadsdeelvisies en masterplannen waar het integrale afwegingskader geborgd wordt.

1.3 STATUS De status van deze Herstructureringsvisie is die van een kaderstellend beleidsdocument voor het thema wonen, doordat: - gemeenten en corporaties instemmen met deze Herstructureringsvisie als bouwsteen voor de ontwikkeling van gemeentelijke structuurvisies en masterplannen of andere planvormen op stadsdeelniveau voor wat betreft het thema ‘wonen’; - het Parkstadbestuur met de visie instemt en de Parkstadraad de visie vaststelt als regionaal kader voor de periode 2010-2020. Het is een visie die duidelijk maakt wat wij, overheid en corporaties, willen in Parkstad voor de periode tot en met 2020. Het is van belang dat deze visie samen met gemeenten en de woningbouwcorporaties is opgesteld, dit draagt bij aan de status van de visie. De corporaties zijn een belangrijke partner, omdat ze meer dan 1/3 van de woningvoorraad in bezit hebben, maar ook omdat ze een maatschappelijk lange termijn belang hebben in Parkstad Limburg, de stadsdelen en wijken. Maar de opgave heeft zeker ook betrekking op de eigenaren van het particuliere bezit (commerciële verhuurders, woningeigenaren, etc.) en de initiatiefnemers van woningbouwplannen. De vertegenwoordigers van het particuliere bezit zijn talrijk en hun belang manifesteert zich veelal op gebiedsniveau. Vandaar dat deze groep bij de verdere uitwerking van deze visie betrokken zal worden.

herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009 | 11

Om deze visie succesvol tot uitvoering te brengen is nog een aantal zaken nodig. Denk daarbij bijvoorbeeld aan middelen, instrumenten, doorwerking in gemeentelijke documenten en toepassing van het document ‘Van Zeef naar Zwengel’ waarin onder meer het terugbrengen van de overmaat aan plannen centraal staat. Er is echter sprake van een a-typische situatie: bestaande middelen en instrumenten bieden vaak geen soelaas in een situatie van bevolkingsdaling. Dat maakt de visie bijzonder zinvol, aangezien we met de visie in de hand gericht kunnen gaan werken aan zaken als organisatie, regelgeving, financiering en sturing rondom de herstructuringsopgave. 1.4

leeswijzer

Het rapport is opgebouwd uit drie delen: - Deel A betreft de inleiding en uitgangspunten; - Deel B gaat in op de Herstructureringsvisie voor Parkstad als geheel; - Deel C betreft de uitwerkingen op gemeentelijk en stadsdeelniveau; - Deel D geeft conclusies en een blik vooruit. Deel A: De methode en het doorlopen proces worden in dit eerste hoofdstuk toegelicht. Het beleidsmatige en ruimtelijke kader dat als leidraad dient voor de Herstructureringsvisie wordt toegelicht in hoofdstuk 2. Naast de toelichting op regionale beleidsstukken zoals de Regionale Woonvisie, wordt het principe en de inhoud van de envelop toegelicht . Tenslotte worden ruimtelijke principes benoemd die voortgekomen zijn uit de Intergemeentelijke Structuurvisie en aangevuld zijn door de verschillende partners in het proces (voortkomend uit de invalshoek functionele visie en leefbaarheid). Deze ruimtelijke principes zijn geprojecteerd op de Parkstad regio. Deel B: Hoofdstuk 3 geeft een toelichting op de Herstructureringsvisie. Deze bestaat uit een totaalkaart (synthesekaart) voor het Parkstadgebied met informatie op gemeentelijk niveau en stadsdeelniveau. De visie op het bestaande woningbezit, de ruimtelijk-functionele visie van de gemeenten en de regionale principes van ruimtelijke ordening en kennis van de wijken hebben geleid tot het benoemen van verschillende type gebieden. Deel C: In hoofdstuk 4 tot en met 10 wordt de Herstructureringsvisie voor de afzonderlijke gemeenten gegeven, bestaande uit de visie voor de desbetreffende gemeente en de kwantitatieve opgave op stadsdeelniveau voor de stedelijke gemeenten en op gemeenteniveau voor de landelijke gemeenten, aangezien de woningvoorraad in een landelijke gemeente grofweg overeenkomt met de woningvoorraad in een stedelijk stadsdeel. Voor de gebieden waar ingrepen gaan plaatsvinden in het kader van de krimpopgave, zijn ambities beschreven en zijn de van toepassing zijnde principes, eerder benoemd in hoofdstuk 3, weergegeven. Deel D: In hoofdstuk 11 en 12 wordt de Herstructureringsvisie afgesloten met de conclusies en een blik vooruit.


1.5 METHODE Pragmatiek stond centraal bij het opstellen van deze visie. Geen hemelstormende schetsen maken en dan teleurgesteld worden. Gekozen is om de partners met een lange termijn belang (overheden en woningbouwcorporaties) te vragen wat ze zouden doen vanuit hun belang of bedrijfsvoering in de geschetste situatie. Door deze zaken te matchen met de regionale principes van ruimtelijke ordening en kennis van de wijken, ontstaat een visie die praktisch is, maar niet willekeurig en bijdraagt aan de versterking van de structuur van Parkstad. Envelop als basis Door de regio Parkstad is een ‘envelop’ opgesteld waarin de kwantitatieve opgave voor de regio voor de periode tot en met 2020 is opgenomen (zie paragraaf 2.2). Aangezien deze envelop de basis vormt van de opgave, is deze door alle partners vastgesteld als kader voor de Herstructureringsvisie. De opgave in de envelop zal jaarlijks gemonitord worden. Flexibiliteit Eveneens is gekozen om de methodiek flexibel te laten zijn naar de toekomst toe. Er kan immers sprake zijn van veranderingen in de situatie die gevolgen hebben voor de opgave. Denk bijvoorbeeld aan een mogelijke intrekkende migratiebeweging vanuit de naar verwachting groeiende regio Aken of wijzigingen in de prognoses. De flexibiliteit is geborgd door te werken met de envelop die elk jaar gemonitord zal worden en een daarmee samenhangende matrix waarin de kwantitatieve opgave is opgenomen per stadsdeel. Als de uitgangspunten veranderen, verandert ook de opgave en daarmee bijvoorbeeld de verdunningspercentages. Eveneens is het mogelijk om de opgave tussen stadsdelen uit te wisselen, indien de situatie daarom vraagt. Daarbij moet de totaalopgave per gemeente gelijk blijven. Co-makerschap: Huiswerk & Workshops Aan de basis van de Herstructureringsvisie ligt een drietal invalshoeken, namelijk de visie op leefbaarheid (waarbij de nadruk ligt op de kwaliteit van de woonomgeving, het sociale klimaat en het voorzieningenniveau), de functionele visie op het woningbezit en de ruimtelijke visie. Om deze visies ‘op tafel te krijgen’ is gevraagd aan de gemeenten en de corporaties om huiswerk te maken. Zo hebben de gemeenten de gewenste landschappelijke en stedenbouwkundige structuren aangegeven, waarbij ze geprikkeld werden om in ideaalbeelden te denken. Tevens werd gevraagd aan te geven welke woningen, buurten en structuren historisch waardevol zijn, om helder te krijgen waar transformatie niet bespreekbaar is. De corporaties hebben tijdens de huiswerksessie inzicht gegeven in het strategisch voorraadbeheer om op deze manier de visie op sloop, verkoop, renovatie, etc. helder te krijgen. Het bleek nog te vroeg om tijdens de huiswerkronden voor de verschillende wijken binnen Parkstad een sluitende visie op leefbaarheid te geven. herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009 | 13

De functionele en ruimtelijke visies van de deelnemers werden ingebracht bij aanvang van de diverse workshopbijeenkomsten. Tijdens de workshops, die per stedelijke gemeente afzonderlijk en voor alle landelijke gemeenten gezamenlijk werden georganiseerd, is samen actief getekend aan de Herstructureringsvisie, waarbij het leefbaarheidonderzoek van de Provincie Limburg, de Regionale Woonvisie Parkstad Limburg, de Woonmonitor Parkstad Limburg en de rapporten ‘Lekker thuis in Parkstad Limburg’ en ‘Identiteit Parkstad Limburg’ extra input gaven. Om de samenhang in Parkstad Limburg en de consistentie te waarborgen, zijn vooraf ruimtelijke principes gedestilleerd uit de Intergemeentelijke Structuurvisie Parkstad Limburg. Tijdens de workshops zijn deze aangevuld met principes vanuit de invalshoek leefbaarheid-versterking sociaal klimaat. De Herstructureringsvisies zijn samengevoegd tot een synthesekaart en tijdens terugkombijeenkomsten hebben deelnemers gediscussieerd over de juistheid van maatregelen binnen iedere gemeente, de consistentheid van de ingrepen Parkstad breed en de samenhang tussen ingrepen bij aangrenzende gemeenten. Koop of Huur Het is niet zo dat de opgave uit de envelop bij de corporaties thuis hoort. De visie heeft betrekking op het bezit van de corporaties als ook op het particulier bezit in handen van beleggers, verhuurders en eigenaar-bewoners. Er is daarbij geen verdeelsleutel afgesproken, aangezien de opgave op stadsdeelniveau uitgewerkt moet worden en er op marktomstandigheden moet kunnen worden ingespeeld. Programmering: overschot aan ABC-Plannen De opgave in Parkstad wordt niet alleen beïnvloed door demografische ontwikkelingen, maar ook door het overaanbod aan woningbouwplannen in de programmering tot en met 2010, en bouwplannen die in de vorm van planologische bouwtitels en/of bouwvergunningen ‘boven de markt hangen’. Op basis van de ‘Monitor Woningbouwprogrammering Parkstad Limburg 2008’ en de huidige marktsituatie, is de verwachting dat veel plannen in de programmering (ABC-plannen), niet tot ontwikkeling zullen komen voor 2010. De meeste van deze plannen zullen dan ook, gezien hun planologisch juridische status, doorwerken in de programmering na 2010. Deze Herstructureringsvisie biedt onvoldoende handvatten om een heroverweging mogelijk te maken. Komende periode moeten dan ook methoden en instrumenten worden ontwikkeld om deze plannen te toetsen zodat een heroverweging plaats vindt.


1.6

PROCES

Het unieke van de aanpak rondom de Krimp opgave is de gezamenlijkheid en de afstemming op regionaal niveau. De bijzondere samenwerking tussen de gemeenten, de corporaties actief in die gemeenten en de regio Parkstad Limburg, met ondersteuning van Buro 5 Maastricht, heeft geleid tot een gedragen Herstructureringsvisie voor de woningvoorraad. Het doorlopen proces van co-makerschap is dan ook te kenschetsen als intensief, open, samen en pragmatisch. Een proces waar deelnemers openheid van zaken gaven. Een proces waar deelnemers gestimuleerd werden over de grenzen te kijken: niet alleen letterlijk over de gemeentegrenzen, maar ook los van de eigen belangen. Een proces ook waar alle deelnemers hun expertise en kennis van gebieden maximaal hebben ingebracht, onder andere door het maken van huiswerk, het deelnemen aan diverse workshops en het elkaar bevragen op maatschappelijke verantwoordelijkheid. Een proces dat door de gewenste snelheid en overzichtelijkheid de nadruk legde op het wonen en andere aspecten, voorlopig, buiten beschouwing liet. Om het proces in goede banen te leiden is gewerkt met een aantal groepen. De Stuurgroep Krimp als Kans is namens alle partijen de opdrachtgever voor de Herstructureringsvisie. In de Stuurgroep hebben de volgende partijen zitting: de regio Parkstad Limburg i.s.m. de gemeente Heerlen, het Regionaal Orgaan Woningcorporaties (ROW), de Provincie Limburg en het Ministerie van VROM/WWI. Zij sturen op samenhang op het dossier Krimp vanuit hun organisatie. De Begeleidingsgroep Herstructureringsvisie voor het stedelijk gebied, bestaat uit vier directeuren stadsontwikkeling en vier corporatiedirecteuren, de programmamanager wonen van Parkstad Limburg en de projectleider van Buro 5 Maastricht. De begeleidingsgroep adviseert ten aanzien van de inhoud in combinatie met de methode en het te volgen proces. Zij geeft aan waar knelpunten zitten en draagt oplossingsrichtingen aan. Voor het landelijk gebied werd de Herstructureringsvisie begeleid door de portefeuillehouders en de corporatiedirecteuren. Beide groepen hebben goedkeuring gegeven om de visie in de besluitvormingsprocedure te brengen. Zie ook hoofdstuk 12, Blik vooruit.


Structuurvisie Parkstad Ontwikkelingskaart 16 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

2. uitgangspunten 2.1 beleid Intergemeentelijke Structuurvisie Parkstad Limburg De Intergemeentelijke Structuurvisie beoogt de missie van Parkstad Limburg te verwezenlijken: het ruimtelijk - economisch ontwikkelen van de regio en het verhogen van de ruimtelijke kwaliteit. Deze doelstellingen komen tot uitdrukking in twee lijnen die als rode draad door het plan lopen, de ontwikkelingslijn en de beheer- en sturingslijn. De beide lijnen hebben een gezamenlijk startpunt in pijlers en de daarop gebaseerde VISIE 2030. De pijlers zijn vertaald in een ruimtelijke visie voor Parkstad Limburg in 2030. Hierbij is een abstract en conceptueel wensbeeld voor 2030 geschetst. In de visie worden alle ruimtelijke, planologische en economische ontwikkelingen benoemd en worden de uitzonderlijke ruimtelijke kwaliteiten van de regio gewaarborgd. Deze visie bindt de regio en is gefundeerd op een groot draagvlak. De Intergemeentelijke Structuurvisie Parkstad Limburg maakt duidelijk dat de regio kiest voor kwaliteit en voor versterken van de punten die de regio nu al zo herkenbaar en uniek maken: de groene kwaliteiten, de fijnmazigheid van de sociale structuren, de grote variëteit van woonmilieus, de goede bereikbaarheid en de hoge dichtheid van kennisinstellingen. Allemaal basisvoorwaarden voor een wervend investerings- en leefklimaat. Regionale Woonvisie op Hoofdlijnen Parkstad Limburg 2006-2010 De Regio Parkstad streeft met de Regionale Woonvisie op Hoofdlijnen drie doelen na op het gebied van wonen: - Krimp als kans zien: door demografische ontwikkelingen en ontwikkelingen in de woningvraag zal de regio de regie nemen om de woningmarkt in evenwicht te brengen en te houden door vraag en aanbod, kwaliteit en kwantiteit naar elkaar toe te brengen. - Het geven van een kwaliteitsimpuls aan het wonen in Parkstad door het stimuleren van innovatie en vernieuwing om de woonconsument te verleiden, imagoversterking en de regio als activerende kracht die goede initiatieven stimuleert. - Bewoners meer kansen bieden om hun woonwensen te realiseren door een aanbod te genereren dat beter aansluit bij de woonwensen van (toekomstige) bewoners. Met de Regionale Woonvisie wordt duidelijk de keuze uitgesproken dat Parkstad niet op ‘slot’ gaat, maar is gekozen voor een strategie van kwalitatieve groei. Tevens is hierin de eerste stap gezet naar anticiperen op ‘krimp’ door de nieuwbouwaantallen te maximaliseren voor de periode tot en met 2010. Regionale Woningbouwprogrammering Parkstad Limburg 2006-2010 De Regionale Woningbouwprogrammering 2006 t/m 2010 geeft de netto toevoeging van reguliere woningen in Parkstad Limburg weer in de vorm van een totaaloverzicht van projecten die opgeleverd en gesloopt zullen worden tot en met 2010. herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009 | 17

2.2 envelop Per gemeente en voor geheel Parkstad is de transformatie opgave tot en met 2020 geformuleerd in de vorm van een ‘envelop’. Deze enveloppen bestaan uit een kwantitatieve en een kwalitatieve transformatieopgave en zijn gebaseerd op gegevens van 1-1-2008. Parkstad Limburg 7 november 2008

WONINGEN

Toelichting

5.110

7 november 2008

WONINGEN 1.802

WONINGEN 6.245

Bron/overige

Onttrekking door afname huishoudens en terugbrengen leegstand tot 2%

Transformatieopgave Parkstad Limburg 2008-2020

Verwachte netto toevoegingen ABC plannen

Monitor Retionale Woningbouwprogrammering Parkstad Limburg 2007

De kwantitatieve transformatieopgave ( ) betreft de sloopopgave voor de periode 2008 tot en met 2020, puur gebaseerd op bevolkingsdaling en Parkstad Limburg terugbrengen van leegstand. De minimale sloopopgave is dan 6.245 woningen (teneinde een leegstand van 2% te bereiken in 2020). Als de plannen in de programmering ( ) en de zorgwoningen ( ) echter ontwikkeld worden (resp. 5.110 en 1.802 woningen), neemt als het ware het overschot weer toe en zodoende ontstaat de maximale sloopopgave ( maximale onttrekking) in 2020 van 13.157 woningen. 6.245

Parkstad Limburg 7 november 2008

5.110

Verwachte toevoegingen Inventarisatielijst zorg zorgwoningen Bron/overige Toelichting

Toelichting

Bron/overige





Verwachte toevoegingen zorgwoningen

Inventarisatielijst zorg

1.802

Onttrekking door afname Transformatiehuishoudens en opgave Parkstad terugbrengen leegstand Limburg 2008-2020 tot 2% De grootte van de totale ontrekking tot en met 2020 is afhankelijk van realisatie van de verwachte het zijn Verwachte netto toevoegingen: Monitor Retionale "communicerende vaten". toevoegingen ABC WoningbouwMaximale onttrekking programmering plannen Parkstad Limburg Vervangingsopgave: Transformatieopgave 2007 kwalitatieve aanpassing Parkstad Limburg en/of transformatie van de 2008-2020 bestaande woningvoorraad Verwachte toevoegingen Inventarisatielijst zorg zorgwoningen

6.245

13.157

Picto 'HUISJE 08'

5.110

12.748

1.802

netto toevoeging door 'overige plannen': D/E plannen en overige bij de gemeente bekende De grootte van decapaciteiten totale ontrekking tot en met 2020 is afhankelijk van realisatie van de verwachte toevoegingen: het zijn "communicerende vaten".

2.400

13.157

Maximale onttrekking

Picto 'HUISJE 08'

12.748

2.400

Vervangingsopgave: Transformatieopgave kwalitatieve aanpassing Parkstad Limburg en/of transformatie van de 2008-2020 bestaande woningvoorraad

netto toevoeging door 'overige plannen': D/E plannen en overige bij de gemeente bekende capaciteiten

13.157

Monitor Regionale Woningbouwprogrammering Parkstad Limburg 2007


Maximale onttrekking

Picto 'HUISJE 08'

De envelop is opgesteld met deze communicerende vaten (onttrekkingen ten gevolge van bevolkingsdaling en bouwplannen), zodat de partners gestimuleerd worden om afwegingen te gaan maken: het kan soms verstandiger zijn om een ‘papieren plan’ stop te zetten dan een daadwerkelijke woning te slopen. De kwalitatieve transformatieopgave ( ) betreft de vervangingsopgave van 12.748 bestaande woningen. Dit is gebaseerd op de Parkstadmonitor 2007, en betreft het aandeel aan respondenten dat aangegeven heeft niet tevreden te zijn met de woning en/of de woonomgeving afgezet tegen de woningvoorraad per 1-1-2008. Dit cijfer is niet richtinggevend meegenomen in de Herstructureringsvisie, aangezien niet duidelijk is hoeveel van deze woningen ook terecht zullen komen in de minimale sloopopgave. Dit cijfer geeft een orde van grootte aan van het kwaliteitsvraagstuk en wordt als ‘informatief’ gezien. Toelichting op de cijfers: - De kwantitatieve transformatieopgave ( ) is een combinatie van leegstandsgegevens per 1-1-2008 en de verwachte huishoudendaling tot en met 2020 op basis van de prognose. De leegstand betreft op 1-1-2008 in heel Parkstad 5,2%. Het leegstandspercentage in het corporatiebezit (totaal 37.885 woningen) betreft 5,9%, waarvan al een deel onthuurd is ten behoeve van sloop. De leegstand in het particuliere bezit (totaal 77.178 woningen) betreft 4,8%. - De cijfers in de envelop onder zijn gebaseerd op de plannen opgenomen in de Programmering Parkstad Limburg 2006-2010. - De bron voor de cijfers onder betreft de Monitor Woningbouwprogrammering Parkstad Limburg 2007, gebruikt om de actuele cijfers op het meetpunt 1-1-2008 te bepalen.


12.748

2.400

De grootte van de totale ontrekking tot en met 2020 is afhankelijk van realisatie van de verwachte toevoegingen: het zijn "communicerende vaten". Vervangingsopgave: Transformatieopgave kwalitatieve aanpassing Parkstad Limburg en/of transformatie van de 2008-2020 bestaande woningvoorraad



Totale envelop Parkstad Limburg

- De cijfers in de door het Parkstadbestuur vastgestelde woningbouwprogrammering vormen de uitgangssituatie en blijven ongewijzigd, tenzij het bestuur hierover een besluit neemt op verzoek van de gemeenten dan wel op advies van Stuurgroep Wonen. - Het getal bij betreft aldus de geprogrammeerde plannen in de periode 2008-2010. Plannen en initiatieven die niet geprogrammeerd zijn, zijn buiten beschouwing gelaten in de envelop. Dit geldt voor alle gemeenten. Bij actualisatie van de envelop en de nieuwe programmering na 2010 komen deze plannen en initiatieven aan de orde. - Aangezien het ijkpunt van de visie de stand van zaken op 1-1-2008 is, zijn eventuele opleveringen ofwel intrekkingen na deze periode niet meegenomen in de envelop en vallen ze nog steeds onder . Dit zal met de monitoring van de envelop in 2010 aangepast worden. - De cijfers in de envelop onder zijn gebaseerd op de toenmalige inventarisatie van zorgwoningen. De cijfers onder worden thans gecontroleerd en zullen met de monitoring van de envelop in 2010 aangepast worden. Gemeenten en corporaties hebben in het proces van de Herstructureringsvisie vaker aangegeven dat de cijfers van ABC plannen in de praktijk gewijzigd zijn. Om verwarring te voorkomen: de cijfers zijn gebaseerd op de plannen zoals die in de programmering zijn opgenomen en de stand van zaken omtrent realisatie zoals opgegeven in de Monitor Regionale Woningbouwprogrammering 2007. Deze cijfers worden als uitgangspunt gehanteerd. De plannen worden alleen gewijzigd op verzoek van de gemeente door een besluit van het Parkstadbestuur. De opgave in de envelop is gebaseerd op de gegevens in de ‘Bevolkingsprognose en prognose woningvoorraadbehoefte 2008-2040 Parkstad Limburg’, E,til d.d. 5 november 2008, de leegstandsgegevens afkomstig van de GBRD en de belastingdienst Kerkrade d.d. 1 januari 2008, de Woningbouwprogrammering Parkstad Limburg 2006-2010 en de Transformatieopgave Parkstad Limburg 2008-2020. Aangezien deze gegevens aan verandering onderhevig zijn, is de envelop dat ook. Zodoende zal de envelop jaarlijks worden gemonitord.



2.3 ruimtelijke uitgangspunten De bevolkingsafname in Parkstad Limburg biedt kansen om de kwaliteit van de woonomgeving te versterken. De kans om te werken aan een krachtige regio en in te zetten op de vele herkenbare unieke pluspunten zoals het vele groen in de nabijheid van de woongebieden, de natuurlijke beekdalen, de rijke culturele en sociale historie, de goede bereikbaarheid en de fijnmazige sociale structuren. De Herstructureringsvisie voor de woningvoorraad is geen ruimtelijke visie, echter de ruimtelijke ambitie voor Parkstad wordt mede mogelijk gemaakt door ingrepen in de woningvoorraad. Of andersom geredeneerd: de ingrepen in de woningvoorraad hebben consequenties voor het ruimtelijk beeld van Parkstad, naast de consequenties voor o.a. de voorzieningen en de economische structuur. Dit vraagt om ruimtelijke uitgangspunten, principes die als basis gelden voor de Herstructureringsvisie. Ruimtelijke ambitie Parkstad De leidende ruimtelijke principes voor de ingrepen in de woningvoorraad zijn, op een conceptmatige manier, geprojecteerd op de Parkstad regio. Dit geeft inzicht in de transformatie binnen Parkstad en biedt aanknopingspunten voor de Herstructureringsvisie. De onderliggende principes en hun betekenis per stadsdeel zijn aangeduid in de hoofdstukken 4 tot en met 10.


PRINCIPES STRUCTUURNIVEAU

groene parkway in interactie met bebouwing

linten als rode dragers versterken

groenverbindingen herstellen

beekdalen versterken

centra als kloppend hart versterken

sterke buurten rondom voorzieningen verdunnen aan randen / verbeteren stadsranden

leefbaarheid kleine kernen verbeteren

22 | HERSTRUCTURERINGSVISIE VOOR DE WONINGVOORRAAD PARKSTAD LIMBURG DECEMBER 2009

Principes structuurniveau Het regionale kader voor de Herstructureringsvisie bestaat onder andere uit de Intergemeentelijke Structuurvisie Parkstad Limburg. In de Intergemeentelijke Structuurvisie Parkstad Limburg zijn zes pijlers geformuleerd die het fundament vormen voor inhoudelijke keuzen, te weten ‘landschap leidt’, ‘één hoofdcentrum’, ‘energie als fundament’, ‘netwerk van park en stad’, ‘economische slagader N281’ en ‘Buitenring’. Deze principes zijn mede leidend geweest voor de ingrepen in de woningvoorraad en vereenvoudigd weergegeven in bijgevoegde principes: *: De Buitenring is in het kaartmateriaal ingetekend conform het vastgestelde voorkeurstracé, de gemeente Kerkrade heeft aangegeven hier niet mee te hebben ingestemd voor wat betreft het tracé via de Dentgenbachweg gezien de discussie die zij hier nog over voert.

- Groene parkway in interactie met bebouwing* De geplande buitenring (parkstadring) gaat een internationale rol vervullen en samen met de N281 een ringweg vormen. Nieuwe delen van de ringweg moeten met respect voor het fijnmazige netwerk van stad en land ingepast worden en de beleving van Park en Stad mogelijk maken. Dit vereist een zekere afstand tussen bebouwing en weg, echter met dien verstande dat interactie aanwezig is. - Groenverbindingen herstellen Het kapitaal van de regio is het groene casco waardoor een hoogwaardig netwerk van park en stad mogelijk is. Op plekken waar verbindingen tussen grotere groengebieden ontbreken dienen deze hersteld te worden. - Beekdalen versterken De beekdalen en het reliëf spelen in de ruimtelijke kwaliteit van Parkstad een grote rol. De beekdalen verdienen bescherming en dienen plaatselijk versterkt te worden door het renatureren van beken en het opheffen van knelpunten in beken. - Linten als rode dragers versterken De oude wegenpatronen, voornamelijk de oude verbindingswegen tussen de kernen, dienen in oude glorie hersteld te worden en uit te nodigen tot onthaasting. - Centra als kloppend hart versterken Structuur- en functieversterking en verdichting van de centra in het stedelijk gebied. - Hogere dichtheid van woningen bij voorzieningen, verdunnen naar de randen/verbeteren stadsranden in stedelijk gebied De toekomstige ruimtelijke verschijningsvorm dient te bestaan uit verdichte centra met een hogere dichtheid van woonbebouwing rondom en een verdunning naar de stadsranden. Tevens dient de interactie tussen rood en groen verbeterd te worden. - Leefbaarheid kleine kernen verbeteren De leefbaarheid in de kleine kernen verbeteren door behoud of toevoeging van voorzieningen. Het toepassen van bovengenoemde principes (bij de afweging om in te grijpen in de woningvoorraad) leidt tot het versterken van structuren op gemeentelijk en regionaal niveau.


PRINCIPES WIJKNIVEAU

sociale klimaat versterken/ aandacht voor sociale klimaat

uitgangspunt mijnkolonie: mijnkolonie versterken

uitgangspunt gebouw: rotte plekken verwijderen

uitgangspunt openbare ruimte: versterken leefbaar woonmilieu


Principes wijkniveau Vanuit de invalshoek functionele kwaliteit en leefbaarheid, zijn tijdens het proces, in samenspraak met de deelnemers, aanvullende principes opgesteld als leidraad voor de versterking van de diverse wijken en buurten. - Het versterken van het sociale klimaat In bepaalde wijken in Parkstad wordt een differentiatie nagestreefd tussen koop- en huurwoningen en wordt sloop en nieuwbouw aangegrepen om de sociale structuur te verbeteren. Wil men het sociale klimaat verbeteren, dan zijn naast de ingrepen in de woningvoorraad, ook andere integrale maatregelen noodzakelijk. In het landelijk gebied is het belangrijk om bij ingrepen in de woningvoorraad rekening te houden met leefbaarheidsaspecten (b.v. sociale cohesie en draagvlak maatschappelijke voorzieningen). - Het versterken van de mijnkoloniën door bijvoorbeeld het samenvoegen van woningen Door het samenvoegen (indien mogelijk) van (relatief kleine) mijnwerkerswoningen kan het woongenot verhoogd worden door het ontstaan van ruimere woningen en, als gevolg van verminderde parkeerdruk, een betere openbare ruimte. - Acupunctuur in de wijken door het herstructureren van specifieke plekken/gebouwen Op specifieke plekken binnen een wijk worden ‘rotte plekken’ verwijderd wat leidt tot een kwaliteitsimpuls voor de gehele wijk. ‘Rotte plekken’ zijn veelal woningen die niet meer voldoen aan hedendaagse wensen/ eisen. Zij worden geamoveerd en vervangen door nieuwe woonvormen en/of openbare ruimte. - Het versterken van de leefbaarheid door meer ruimte te creëren voor parkeren en ontmoeting/spelen Om te komen tot een leefbaar woonmilieu dient er in dichtbebouwde wijken soms ruimte gemaakt te worden voor het toevoegen van hoogwaardige openbare ruimte (parkeren en/of ontmoetingsplekken).



BEKEN De beekdalen zijn onlosmakelijk verbonden met de ruimtelijke identiteit van Parkstad Limburg. In de huidige situatie structureren het Caumerbeek-Geleenbeekdal (Heerlen en Voerendaal), het Anstelerbeekdal en Wormdal (Kerkrade), het Roode Beekdal (Brunssum en Onderbanken) en het Eyserbeekdal (Simpelveld) het gebied. De beken zijn echter op sommige plaatsen onzichtbaar en/of beekdalen zijn sterk ingekaderd door bebouwing. De ambitie is de beekdalen de ruimte te geven in Parkstad Limburg. Dit verhoogt de leef- en woonkwaliteit van de regio.



GROENSTRUCTUUR Het kapitaal van de regio is het groene casco. Parkstad heeft een unieke structuur met een grote afwisseling tussen stad en land. In de huidige situatie zijn verschillende grotere natuurgebieden aanwezig zoals de Brunssumerheide en de Tevenerheide alsook kleinere groengebieden aan de rand van het stedelijk en landelijk gebied. De ambitie is de ruimtelijke structuur sterker ‘leesbaar’ te maken. Door een samenhangend netwerk te creëren welke de verschillende bestaande groenstructuren verbindt, ontstaat onder andere meer geleding in het stedelijk gebied, een betere oriëntatie en meer hoogwaardig groen dicht bij de stad. Een landschappelijke kwaliteitsimpuls wordt bijvoorbeeld gecreëerd door robuuste structuren te creëren tussen de Natura 2000gebieden en het Heidenatuurpark.

HERSTRUCTURERINGSVISIE VOOR DE WONINGVOORRAAD PARKSTAD LIMBURG DECEMBER 2009 | 27


PARKSTADRING In de huidige situatie wordt het verkeer vanaf de N281 en de snelweg via de veelal historische radialen het stedelijk en landelijk gebied ingeleid. Dit leidt tot een grote druk op de leefbaarheid rondom de radialen, een verminderde veiligheid en een verminderde doorstroming. De ambitie is om Parkstad Limburg regionaal en internationaal goed bereikbaar te maken. Daarbij wordt ingestoken in de omvorming naar een ringstr uctuur: de Parkstad binnenring en de Parkstad buitenring. De Parkstadring dient groen ingebed te worden met respect voor het fijnmazige netwerk van stad en land, de beleving van Parkstad Limburg als eenheid mogelijk te maken en zij dient in interactie te staan met het stedelijk en landelijk gebied.





BEBOUWING Binnen Parkstad is een netwerk aanwezig tussen stad en land, echter het groene casco is op sommige plaatsen onderbroken of krijgt te weinig ruimte. Een duidelijk profiel is in potentie aanwezig. Door het gewenste samenhangende netwerk van groenstructuren, het versterken van de beekdalen en de groene inbedding van de Parkstadring ontstaat een sterk groen casco, welke de stad (Parkstad) vormt. De verschillende stadsdelen/wijken van Parkstad kunnen hierdoor nog meer een eigen karakter en begrenzing krijgen. Door het verdichten van de centra, het verdunnen naar de randen toe en het landschap de ruimte te geven, ontstaat meer contrast tussen stad en land en een grotere differentiatie van de woonmilieus. HERSTRUCTURERINGSVISIE VOOR DE WONINGVOORRAAD PARKSTAD LIMBURG DECEMBER 2009 | 29

linten als rode dragers versterken

centra als kloppend hart versterken

HISTORIE De regio heeft een eeuwenoude geschiedenis zowel qua ontstaanswijze (geomorfologisch) als occupatiepatronen (menselijke invloed). De beekdalen met de eerste nederzettingen erlangs, de verbindingswegen tussen de nederzettingen, het mijnverleden met de railinfrastructuur en de mijnkoloniën zijn bepalend voor de huidige verschijningsvorm. In de huidige situatie zijn de historische linten erg gefragmenteerd en vaak slecht zichtbaar. De ambitie is de historische linten in oude glorie te herstellen en te ontlasten voor het verkeer om zo een samenhangend geheel te maken met de historische kernen. De kenmerkende mijnkoloniën dienen behouden te blijven waarbij de woonkwaliteit en leefbaarheid vergroot moeten worden. Oude mijnsporen kunnen een nieuwe betekenis krijgen in het groene en recreatieve netwerk.


deel b herstructureringsvisie Parkstad

Herstructureringsvisie Parkstad Limburg Datum: 14 december 2009 0m

200m

1km

N

Synthesekaart Herstructureringsvisie Parkstad Limburg


3. herstructureringsvisie parkstad 3.1 ambitie De bevolkingsafname die de regio meemaakt wordt gezien als een kans. Een kans om de kwaliteit van de woon-, werk en leefomgeving duurzaam te versterken. De Herstructureringsvisie laat zien waar in Parkstad ingrepen in de woningvoorraad nodig zijn en hoe de herstructurering kan bijdragen aan een duurzame Parkstad met ruimte voor nieuwe kwaliteiten zoals meer groen en ruimte. Door gerichte ingrepen in de woningvoorraad wordt meer ruimte gegeven aan de beken, worden grotere groengebieden met elkaar verbonden waardoor structuren leesbaarder worden (en groen overal dicht bij de burger ligt) en krijgt de Parkstadring de ruimte om zich te profileren als parkway. De historische linten worden in oude glorie hersteld waarbij ‘rotte kiezen’ (die afbreuk doen aan het typische karakter van de linten) verwijderd worden. De wijken worden leefbaarder door kwalitatief hoogwaardige woningen, een divers en vernieuwend aanbod van woningen en meer ruimte voor ontmoeten en parkeren. De centra worden versterkt en het wonen is een onlosmakelijk onderdeel hiervan. 3.2 opbouw herstructureringsvisie De Herstructureringsvisie is opgebouwd uit een aantal onderdelen: een totaalkaart (Synthesekaart) voor de Parkstad regio; informatie op gemeentelijk niveau en informatie op stadsdeelniveau (dit laatste geldt alleen voor de stedelijke gemeenten). Hieronder wordt de opbouw nader uitgelegd. Synthesekaart Herstructureringsvisie De Herstructureringsvisie is weergegeven op een totaalkaart, de Synthesekaart. Hierop wordt in één oogopslag zichtbaar waar de herstructureringsopgave zal landen. De visie op het bestaande woningbezit, de ruimtelijk-functionele visie van de gemeenten en de regionale principes van ruimtelijke ordening en kennis van de wijken hebben geleid tot het benoemen van drie typen gebieden: Beheergebieden In deze gebieden vindt, buiten de eventuele realisatie van ABCplannen, geen herstructurering van de woningvoorraad plaats. Binnen beheergebieden kunnen wel overige ontwikkelingen plaatsvinden, niet zijnde woningbouwherstructurering. Verdunningsgebieden In verdunningsgebieden zal de verdunningsopgave landen. Dit zijn gebieden waar een kwaliteitsslag gemaakt kan worden door verdunning, voor wat betreft o.a. het wonen, het verminderen van druk op het openbaar gebied, vergroening en verbetering van leefbaarheid in het algemeen. Dit dient in een later stadium nader uitgewerkt te worden door gemeenten, haar partners en belanghebbenden. Hierbij kan gedacht worden aan sloop en nieuwbouw, maar ook aan bijvoorbeeld samenvoeging en aanpassing van woningen. herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009 | 33

Ontwikkelingsgebieden Dit zijn gebieden waar door de gemeenten (en partners), in het kader van de krimp, reeds integrale plannen zijn opgesteld die structuur-en functieverandering omvatten en die bekend zijn in de gemeente. Het zijn de plannen waarmee de partners willen starten met de herstructurering in het licht van de in deze visie omschreven opgave. Naast ontwikkelingsgebieden in het kader van de krimp, kunnen ook nog andere (grootschalige) ontwikkelingen binnen de gemeenten gepland of in uitvoering zijn die losstaan van de krimpopgave. Tevens kan in een aantal ontwikkelingsgebieden een deel van de verdunningsopgave landen. Wijkenaanpak Daarnaast is er een aantal wijken omlijnd met de aanduiding ‘Wijkenaanpak’. De Wijkenaanpak is een initiatief van de Provincie Limburg, waarbij ze gericht langs ‘spoor 1’ de ontwikkeling in een aantal majeure wijken rondom de thema’s bevolkingsdaling en herstructurering wil stimuleren. In 2008 hebben de gemeenten en corporaties in gezamenlijk overleg 5 wijken benoemd die ze hebben voorgedragen voor de wijkenaanpak in de regio Parkstad. Thans worden hier businesscases voor gemaakt. Het betreft: - Brunssum-Centrum - Hoensbroek - Vrieheide, Passart, De Stack - Nieuwenhagen - Kerkrade-West Deze 5 wijken zijn tevens opgenomen in de Parkstad Agenda in het kader van de Regiodialoog tussen provincie en regio, alwaar voor de belangrijkste vijf thema’s voor Parkstad afspraken worden gemaakt (zie document ‘We zijn wat we delen, wij zijn parkstad’, onder het thema ‘herstructurering’). Provincie en Regio zullen gezamenlijk de uitvoering van deze businesscases ondersteunen. Bijzondere planontwikkeling In enkele gebieden is de aanduiding ‘bijzondere planontwikkeling voorzien’ opgenomen. In deze gebieden is sprake van een bijzondere situatie rondom de herstructurering van de woningvoorraad die getypeerd kan worden als exemplarisch (trendsettend) en van belang voor meerdere locaties met gelijkluidende vraagstukken in en buiten de regio. Versterking centra Transformatie van de woningvoorraad is nodig in het kader van de teruglopende en veranderende woningbehoefte, teneinde een duurzame regio te creëren. Een Parkstad waar de wijken goed kunnen functioneren, dan zijn een levendig en multifunctioneel stadscentrum/dorpscentrum en diverse stadsdeelcentra in de stadsdelen noodzakelijk. Een deel van dit beleid is gerealiseerd en voor een deel worden ontwikkelingen uitgewerkt ter verwezenlijking van de ambities. 34 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Vogelaarwijk Binnen Parkstad Limburg is de wijk MSP (Meezenbroek-SchaesbergerveldPalemig) aangeduid als Vogelaarwijk: een aandachtswijk aangewezen door het Ministerie van VROM waar woningen verouderd zijn en er meer dan gemiddelde problemen heersen rond wonen, werken, leren, integreren en veiligheid. Gemeenten In deze hoofdstukken (4 t/m 10) wordt de Herstructureringsvisie per gemeente en de envelop voor de betreffende gemeente weergegeven met een toelichtende tekst van de visie voor de betreffende gemeente. De optelsom van alle gemeentelijke enveloppen leidt tot de opgave in de regionale envelop. De gemeentelijke enveloppen en matrices zijn op de volgende pagina’s te vinden. Stadsdelen Deze paragrafen geven de kwantitatieve (matrix) en kwalitatieve opgave (tekstueel – iconen) weer per stadsdeel. Tijdens het wordingsproces van de visie is door de stedelijke partners aangegeven dat het stadsdeelniveau het beste schaalniveau is om een visie te ontwikkelen voor gebiedsontwikkeling en dat er goede ervaringen zijn met het maken van stadsdeelvisies en masterplannen op dit niveau. Zodoende is ervoor gekozen om de opgave per stadsdeel te gaan benoemen voor het stedelijk gebied. Voor het landelijk gebied is gekozen om de opgave per gemeente als totaal aan te geven, immers, de woningvoorraad in een landelijke gemeente komt grofweg overeen met de woningvoorraad in een stedelijk stadsdeel. Als we in dit rapport verder spreken over stadsdelen, bedoelen we ook de landelijke gemeenten als geheel.


Stadsdelen Parkstad Limburg 36 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Voorbeeldmatrix De kwantitatieve opgave is weergegeven in een matrix, die als volgt is opgebouwd:

Gemeente 7 november 2008

WONINGEN …

…

eente Toelichting Onttrekking door afname huishoudens en terugbrengen leegstand tot 2%

Toelichting

1. Bron/overige







…

Bron/overige Transformatieopgave Parkstad Limburg 2008-2020





De grootte van de totale ontrekking tot en met 2020 is afhankelijk van realisatie van de verwachte toevoegingen: het zijn "communicerende vaten".

... Maximale onttrekking

Picto 'HUISJE 08'


Picto '='

Picto '='

…

…

40%

…

…

40% 60%

…%

…

…%

Picto 'Ontwikk eling'

…

…%

2. … Woningvoorraad Picto Opgave 'Ontwikk eling'

…

…%

Planontwikkeling in ontwikkelingsgebieden (getallen uit de businesscases of masterplannen exclusief ABC-plannen)

…

…

…

3. Uitwisseling opgave tussen stadsdelen

… Picto 'Ontwikk eling'

…

60%

…

Monitor Regionale Woningbouwprogrammering Parkstad Limburg 60% 2007

…%

40%

…


Vervangingsopgave: Transformatieopgave Parkstad Limburg kwalitatieve aanpassing en/of transformatie van de 2008-2020 bestaande woningvoorraad


Picto 'HUISJE 08'


…


Picto 'HUISJE 08'

‘Envelop’ met de opgave

…%

Verdunningsopgave en -percentage voor de hele voorraad

De verdunningsopgave en –percentage (Opgave plus Uitwisseling minus Planontwikkeling) heeft betrekking op de hele voorraad in dat stadsdeel en zou terecht moeten komen in de locaties die op de bijbehorende kaart aangeduid zijn als verdunningsgebied en in sommige gevallen een ontwikkelingsgebied. Dit verdunningspercentage zal na vaststelling van deze visie nader uitgewerkt moeten worden. De opgave per stadsdeel is in principe een doorrekening van de envelop voor de betreffende gemeente. De gemeenten Heerlen, Brunssum en Landgraaf hebben de opgave uitgewisseld tussen de stadsdelen. Door het wisselen van de opgave tussen stadsdelen sluiten ze aan op het gemeentelijke beleid, weergegeven in (concept) gemeentelijke structuurvisies en/of beleid. Daarbij blijft de opgave voor de gehele gemeente gelijk. herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009 | 37

Brunssum 7 november 2008

WONINGEN 463

525

Toelichting

Bron/overige







126

1.114 Maximale onttrekking

Picto 'HUISJE 08'

1.295

502


Picto 'HUISJE 08' Picto '='

14.264

1.114

40%

0

60%

7,8%




-12

1.102

7,7%


Heerlen

7 november 2008

WONINGEN 2.765

2.627

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

920


Picto 'HUISJE 08'

6.805

1.648



44.679

6.312

50%

0

50%

14,1%




-778

5.534

12,4%


Landgraaf 7 november 2008

WONINGEN 495

575

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

301


Picto 'HUISJE 08'

1.844

24



17.629

1.371

40%

0

60%

7,8%


Transformatieopgave Vervangingsopgave: kwalitatieve aanpassing Parkstad Limburg en/of transformatie van de 2008-2020 bestaande woningvoorraad


-100

1.271

7,2%


Kerkrade 7 november 2008

WONINGEN 2.165

796

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

300


Picto 'HUISJE 08'

3.216

104


Picto '='



Picto 'HUISJE 08'

23.693

3.261

40%

0

60%

13,8%


-477

2.784

11,8%



Onderbanken 7 november 2008

WONINGEN 145

93

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

0

238 Maximale onttrekking

Picto 'HUISJE 08'

303

38



3.627

238

35%

0

65%

6,6%




-

238

6,6%


Voerendaal 7 november 2008

WONINGEN -92

313

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

50


Picto 'HUISJE 08'

449

18



5.490

271

30%

0

70%

4,9%




-

271

4,9%


Simpelveld 7 november 2008

WONINGEN 304

181

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

105


Picto 'HUISJE 08'

636

66


Picto '='



Picto 'HUISJE 08'

4.963

590

35%

0

65%

11,9%


-

590

11,9%



3.3 ABC plannen Met de Herstructureringsvisie wordt geanticipeerd op de demografische ontwikkelingen en verandering van de bevolkingssamenstelling. In de Intergemeentelijke Structuurvisie Parkstad Limburg wordt gesteld dat ‘herstructurering voor uitbreiding gaat’. In een krimpende markt dient nog steeds gebouwd te worden om de veranderende vraag van de consument te bedienen. Het is dus niet alleen een kwantitatieve opgave, maar zeker ook een kwalitatieve opgave. Dit principe wordt ondersteund door de uitgangspunten als de beekdalen te versterken, groene verbindingen te leggen, de centra te versterken, stadsranden te verbeteren en historische linten in oude glorie te herstellen. Zoals gesteld bestaat de envelop uit communicerende vaten (noodzakelijke onttrekking en harde bouwplannen), waardoor inzichtelijk wordt dat er een duidelijke relatie is tussen planontwikkeling en woningoverschot: als plannen worden gerealiseerd neemt het overschot aan woningen evenredig toe en neemt de leegstand evenredig toe. Heroverweging van de ABC plannen is dan ook noodzakelijk, ook al omdat uit de Monitor Woningbouwprogrammering Parkstad Limburg 2008 blijkt dat er nog ca. 5.000 woningen uit de programmering wachten op realisatie tot en met 2010. Zodoende is in de Herstructureringsvisie opgenomen dat nieuwbouwplannen tegen het licht gehouden moeten gaan worden en dat met de nieuwe regionale programmering na 2010 beleidsmatige keuzes moeten zijn gemaakt. Heroverweging heeft dan betrekking op zaken als het totaalplan in kwalitatieve zin (plan, locatie), de woningen (type, dichtheid) en de relatie met de opgave uit de Herstructureringsvisie. In de komende periode zal dan ook gewerkt worden aan methoden om deze heroverweging ten aanzien van nieuwbouwplannen dan ook werkelijk mogelijk te maken. In de tussentijd zullen de gemeenten het Intrekkingsbeleid voor Bouwvergunningen strikt toepassen aan de hand van het document ‘Van Zeef naar Zwengel’ en het relevante gemeentelijk beleid. Ook zullen gemeenten daar waar mogelijk het overschot aan plannen terugbrengen en conform afspraak in het document ‘Van Zeef naar Zwengel’ geen planologische medewerking verlenen aan plannen die niet geprogrammeerd zijn en een toevoeging betekenen aan de woningmarkt.


deel c herstructureringsvisie per gemeente

Herstructureringsvisie Brunssum 42 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

4. herstructureringsvisie brunssum 4.1 visie brunssum Brunssum heeft de ambitie zich te ontwikkelen van woongemeente naar leefgemeente. Zij zet in op nieuwe ontwikkelingen in de Oostflank, het versterken van het centrum en het verbeteren van de diverse wijken. De beleidsambities zijn gericht op het versterken van het winkelgebied in het ‘Ei’ (Kerkstraat e.o.). en versterking van horeca en cultuur op het Lindeplein. Verder wordt gestreefd naar een concentratie van maatschappelijke en commerciële voorzieningen in de wijken en naar een efficiënter gebruik van schoolgebouwen door bundeling in Brede Scholen. Speciale aandacht is er voor zorg en gezondheid (Zorgplein Atrium). In de Structuurvisie worden vier stadsparken aangewezen als basis voor de hoofdgroenstructuur, waarbij een groene dooradering wordt gecreëerd tussen de parken onderling en het buitengebied (Brunssummerheide, Oostflank en agrarisch gebied). Daarnaast wenst men de recreatieve kwaliteiten in de Oostflank te versterken en wordt ingezet op behoud van de cultuurhistorische waarden uit de mijntijd, waarbij bijvoorbeeld het oude mijnspoor in ere hersteld zal worden. Voor Brunssum geldt een maximale ‘onttrekkingsopgave’ van 1.114 woningen. In de Herstructureringsvisie wordt een tweetal ontwikkelingsgebieden benoemd, namelijk het Centrum van Brunssum en Treebeek. Tevens wordt een zestal verdunningsgebieden benoemd (Pallashof, Lemmender/de Streek/ Heufke/Bexdelle/op den Haan, Achter de Put, Dr.L.Th.Wietenstraat, Op gen Hoes en Kleikoelen). Daarnaast worden ingrepen in Mette (Egge) voorgesteld. Met het oog op de krimpopgave zijn nieuwe woonlocaties alleen toegestaan wanneer deze gecompenseerd worden door sloop van woningen. Ingrepen in de woningvoorraad moeten bijdragen aan het verbeteren van de woonomgeving. Daarnaast zet Brunssum in op behoud en bescherming van woningen in het Beschermd Gezicht Mijnkoloniën.


Brunssum 7 november 2008

WONINGEN 463

525

Toelichting

Bron/overige







126


Picto 'HUISJE 08'

1.295

502



14.264

1.114

40%

0

60%

7,8%






-12

1.102

7,7%

Ontwikkelingsgebieden Het centrum van Brunssum zal in de toekomst versterkt worden met als doel een leefbaar en vitaal hart te creëren. Brunssum heeft in het masterplan Centrum (2008) haar ambities geformuleerd. Zij legt het accent op huisvesting voor senioren maar ook op woningen voor starters/jongeren om de centrumvoorzieningen te behouden. Het centrum kent veel authentieke woonmilieus en oude linten. Door het herontwikkelen van een 12-tal deelgebieden wordt een mix aan woningtypes toegevoegd, een deel van de oude portieketage woningen gesloopt en nieuwe woon-zorg woningen toegevoegd. Voor Brunssum-Centrum geldt tevens de Wijkenaanpak. Voor Treebeek wordt een opwaardering voorzien met als doel de leefbaarheid en woonomgeving van het centrum van Treebeek te vergroten. Hiertoe worden portieketagewoningen gesloopt en vervangen door grondgebonden woningen. Tevens worden gestapelde woningen toegevoegd en wordt een vernieuwd stadsdeelcentrum met winkels en een multifunctioneel centrum gerealiseerd. Wijkenaanpak Er is 1 wijk in Brunssum gelegen waarvoor een aparte wijkenaanpak geldt: Brunssum Centrum. Behoud en versterken centra Brunssum zet voor de toekomst in op de herstructurering van de woningmarkt en op het versterken van het stadscentrum en de stadsdeelcentra in Treebeek en in Brunssum-Noord.


Uitsnede herstructureringsvisie Brunssum-West 46 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Brunssum-West 7 november 2008

WONINGEN -29

305

Toelichting

Bron/overige







35


Picto 'HUISJE 08'

290

51

A M B


4.2 BRUNSSUM-WEST

Picto 'HUISJE 08'

3.126

Picto '='

311

40%

9,9%



-100

60%


-63

148

4,7%


1. PALLASHOF - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E

A M B I T I E

sterke buurten rondom

uitgangspunt gebouw:

uitgangspunt openbare ruimte:

2. TREEBEEK-CENTRUM - Onderdeel van de voormalige mijnkolonie Treebeek, aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Voor het centrum van Treebeek is een masterplan opgesteld. - Groene doorsteek, om het landschap ten noorden van Parkstad via het Heidserpark met de Brunsummerheide te verbinden, waarbij het groene Treebeekplein in ere wordt hersteld - Het centrum van Treebeek versterken door het toevoegen van gestapelde woningen, winkelvoorzieningen en een multifunctioneel centrum - Het verbeteren van het sociale klimaat en de leefbaarheid door middel van sloop portieketageflats, de nieuwbouw van grondgebonden en gestapelde woningen, het creëren van nieuwe sociaal-maatschappelijke voorzieningen en de opwaardering van de straten en het Treebeekplein.

groenverbindingen




Uitsnede herstructureringsvisie Brunssum-Centrum-Noord 48 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Brunssum-Centrum-Noord 7 november 2008

WONINGEN 307

212

Toelichting

Bron/overige







43


Picto 'HUISJE 08'

688

337

A M B I T I


4.3 BRUNSSUM-CENTRUM-NOORD

Picto 'HUISJE 08'

7.756

Picto '='

562

40%

7,2%



100

60%


51

713

9,2%


1. LEMMENDER - DE STREEK - HEUFKE - BEXDELLE - OP DEN HAAN (DEELS) - Groene inbedding Parkstadbuitenring en interactie tussen ring, stad en landschap - Groene doorsteek bij de Europalaan - Groene verbinding langs de N276 versterken - Mijnkoloniën versterken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte verdunnen aan randen

E

uitgangspunt mijnkolonie:

linten als rode





A M B I T I E

2. CENTRUMPLAN BRUNSSUM - De ambitie voor het centrum wordt in het masterplan beschreven als sprankelend, bruisend en vitaal. - Integrale ontwikkeling voor wonen, verzorgd wonen, voorzieningen, winkelen, openbare ruimte en bereikbaarheid en parkeren is voorzien waardoor het centrum versterkt wordt. - De groenverbinding van het oude mijnspoor door Hoensbroek en Brussum herstellen, welke ten zuiden van het centrum loopt. - Linten als rode dragers en oude kern versterken door sloop en nieuwbouw van woningen - Herstructurering in een 12 tal gebieden waardoor verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte mogelijk zijn. verdunnen aan randen


A M B

linten als rode




3. ACHTER DE PUT: KRUISBERGSTRAAT - Verdunnen, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E






Uitsnede herstructureringsvisie Brunssum-Zuid-Oost 52 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Brunssum-Zuid-Oost 7 november 2008

WONINGEN 185

8

Toelichting

Bron/overige







48


Picto 'HUISJE 08'

317

114

A M B


4.4 BRUNSSUM-ZUID-OOST


3.382

241

30%

0

70%

7,1%




-

241

7,1%


1. OP GEN HOES - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E A M B I

linten als rode


sociale klimaat versterken/



2. KLEIKOELEN - De Roode Beek de ruimte geven bij Kleikoelen - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

T I E A M B





3. METTEBOS (EGGE) - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, verbeteringen in de openbare ruimte

I T I E




V

Herstructureringsvisie Heerlen 54 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

5. herstructureringsvisie heerlen

5.1 visie heerlen Het centrum van Heerlen krijgt een hoogwaardige stedelijke uitstraling en geldt als visitekaartje: niet alleen voor de stad Heerlen maar ook als stadshart van Parkstad. Een aantrekkelijk vestigings- en verblijfsklimaat, tot de verbeelding sprekende architectuur en een zorgvuldig ingerichte openbare ruimte zijn ingrediënten om het centrum nog meer op de kaart te zetten. Nieuwe stedelijke ontwikkelingen krijgen bij voorkeur in dit gebied hun plek als bijdrage aan een compacte stad. Naast het streven naar een sterk centrum zet Heerlen krachtig in op de versterking van de economische potenties waarbij de N281 wordt uitgewerkt tot een economische boulevard met een meubel/winkelboulevard met bovenregionale uitstraling, een onderwijsboulevard, een zorgboulevard, kantorenclustering, doorlopend in de bedrijventerreinen Trilandis en Avantis. De stedenbouwkundige structuur van Heerlen is het resultaat van de onderliggende landschapsstructuur van beekdalen (Caumerbeek en Geleenbeek) en aanwezig reliëf. De kwaliteit van Heerlen ligt in het feit dat de woongebieden zijn omgeven door het landschap en de recreatiegebieden. Ingezet wordt op een compacte stad met een duidelijke structuur, waar robuuste groene verbindingen tussen de Brunssumerheide, het Caumerbeekdal, kasteel Hoensbroek, het Geleenbeekdal met het natuurgebied Terworm aanwezig zijn. De landschappelijke waarde van haar beekdalen en natuurgebieden wordt vergroot. Naast de landschappelijke kwaliteiten, is Heerlen trots op haar cultuurhistorische dragers. Door behoud en verdere versterking van de historische centra, de linten en de mijnkoloniën wordt een goede mix gecreëerd tussen historische structuren en eigentijdse invullingen.

Daarnaast werkt Heerlen aan sterke stadsdeelcentra in de stadsdelen Hoensbroek, Heerlerbaan en Heerlerheide. Een deel van dit beleid is reeds gerealiseerd zoals bijvoorbeeld in Heerlerheide. Anderzijds worden ontwikkelingen uitgewerkt ter verwezenlijking van de ambities. Voor Heerlen geldt een maximale ‘onttrekkingsopgave’ van 6.312 woningen. In deze Herstructureringsvisie wordt, conform de definitie in hoofdstuk 3, onderscheid gemaakt in een tweetal ontwikkelingsgebieden, namelijk Meezenbroek-Schaesbergerveld-Palemig (MSP) en Hoensbroek. Voor deze twee gebieden zijn integrale masterplannen vastgesteld, waarin voorstellen zijn vervat die leiden tot leefbare wijken met een kwalitatief hoogwaardig gedifferentieerd woningaanbod, sterke centra met goede voorzieningen, een hoogwaardige openbare ruimte en optimale verbindingen naar de omliggende groengebieden. Voorstellen die leiden tot de verbetering van de ruimtelijkfunctionele structuur van de stad.


Heerlen

7 november 2008

WONINGEN 2.765

2.627

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

920


Picto 'HUISJE 08'

6.805

1.648



44.679

6.312

50%

0

50%

14,1%





Dit neemt niet weg dat ook in veel andere wijken in Heerlen ingrepen plaatsvinden die de leefbaarheid verbeteren, het woningaanbod kwalitatief verhogen en die bijdragen aan de ambitie van compacte stad met een duidelijke structuur. Voor de aangewezen verdunningsgebieden geldt daarbij de extra opgave om de kwaliteitsslag te maken door verdunning. Dit betekent niet altijd sloop en nieuwbouw, ook kan gedacht worden aan samenvoeging en aanpassing van woningen. De verdunningsgebieden gelden zowel voor wijken met een groot aandeel corporatiebezit als voor particulier bezit. De wijk Vrieheide-Passart geldt als een van de verdunningsgebieden, maar Vrieheide is daarnaast bestempeld als gebied met een bijzondere planontwikkeling. Door het grote percentage particulier bezit, is sprake van een bijzondere situatie rondom de herstructurering van de woningvoorraad. Zij is door de gemeente Heerlen aangewezen als wijk in de wijkenaanpak en ook als zodanig opgenomen in de Regiodialoog. Ondanks de grote opgave in relatie tot de bevolkingsdaling zal Heerlen echter ook nadrukkelijk inspelen op niches in de markt. Een voorbeeld is het Zandgroevegebied waar een unieke woonomgeving wordt gecreëerd met wonen op en aan het water, gebruik makend van de aanwezige steile hellingen van de zandwinning.


-778

5.534

12,4%

Ontwikkelingsgebieden - Vogelaarwijk Meezenbroek-Schaesbergerveld-Palemig (MSP) te Heerlen is een van de 40 aandachtswijken van voormalig minister Vogelaar. Voor deze wijk is reeds een integraal plan gemaakt dat de ontwikkelingen schetst tot 2020 met een doorkijk naar 2035. Ambitie is een samenhangende wijk te ontwikkelen met een sterkere relatie met het omliggende landschap, met nieuwe duurzame woonconcepten, een centraal hart met geconcentreerde voorzieningen en betekenisvolle plekken. Een deel van de woningvoorraad zal de komende 15 jaar gesloopt gaan worden. Er zal gedoseerd een gedifferentieerd, kwalitatief hoogwaardig en vernieuwend aanbod van nieuwbouwwoningen gerealiseerd worden. Er zullen woningen gebouwd worden die een aanvulling zijn op de huidige voorraad, in eerste instantie gericht op de huisvesting van ouderen, starters en het vasthouden van de middeninkomens in de buurt. Daarnaast moeten bewoners binnen MSP een woningcarrière kunnen maken en diverse inkomensgroepen moeten in MSP terecht komen. In het masterplan voor Hoensbroek wordt het beleid voor de periode tot 2025 geschetst. Zij heeft als doel Hoensbroek als attractief woonen werkgebied neer te zetten, de herkenbaarheid te versterken met de landschappelijke achtergrond als vertrekpunt, het centrum en de diverse maatschappelijke voorzieningen te versterken en de samenhang tussen centrum en omliggende woonbuurten te vergroten. Daarnaast biedt zij een basis voor de herstructurering van woonen werkgebieden. Wijkenaanpak Hoensbroek en Vrieheide-Passart-De Stack zijn aangewezen in het kader van de wijkenaanpak (zoals benoemd in de Regiodialoog). Vrieheide en Passart zijn in het kader van de wijkenaanpak benoemd als twee losstaande deelgebieden. Echter voortschrijdend inzicht heeft besloten om de twee wijken, in het kader van deze Herstructureringsvisie, samen te voegen tot één gebied. Bijzondere planontwikkeling Bijzondere planontwikkeling is voorzien in Vrieheide waar de herstructurering van met name particulier bezit exemplarisch is voor de krimpopgave binnen Parkstad. Behoud en versterken centra Heerlen zet in op een levendig en herkenbaar stadshart. De Integrale Centrumvisie ligt aan de basis om deze ambities verder vorm te geven zoals het verbeteren van de looproutes, het maken van een duidelijker gezicht van de detailhandel, het versterken van de verbinding tussen centrum en ’t Loon en het verhogen van het aantal bewoners. Daarnaast wordt geïnvesteerd in de stadsdeelcentra: Heerlerheide heeft recent een opwaardering gekregen en ook ontwikkelingen worden uitgewerkt voor Heerlerbaan en Hoensbroek.


Uitsnede herstructureringsvisie Hoensbroek 58 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Hoensbroek 7 november 2008

WONINGEN 633

167

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

102


Picto 'HUISJE 08'

1.477

299


5.2 HOENSBROEK


10.016

902

50%

9,0%



610

50%


-414

1.098

11,0%


1. HOENSBROEK - De groenverbinding van het oude mijnspoor door Hoensbroek en Brussum herstellen - De groenverbindingen tussen de verschillende groengebieden verbeteren, van het groen ten westen van Hoensbroek, via Kasteel Hoensbroek naar de Brunssummerheide - De Caumerbeek de ruimte geven tussen Nieuw Lotbroek en de rest van Hoensbroek - Het centrum van Hoensbroek versterken - Mijnkoloniën versterken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

A M B I T I E

verdunnen aan randen

groenverbindingen

centra als kloppend


linten als rode





Uitsnede herstructureringsvisie Heerlerheide 60 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Heerlerheide 7 november 2008

WONINGEN 598

291

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

134


Picto 'HUISJE 08'

1.618

198


5.3 HEERLERHEIDE


9.549

1.023

50%

10,7%

Transformatieopgave Vervangingsopgave: Parkstad Limburg kwalitatieve aanpassing en/of transformatie van de 2008-2020 bestaande woningvoorraad


1.677

50%


-

2.700

28,3%


1. VRIEHEIDE - DE STACK - HEERLERHEIDE - PASSART RENNEMIG - HEKSENBERG - Bijzondere planontwikkeling voorzien: herstructurering van met name particulier bezit - De groenverbinding van het oude mijnspoor bij Heksenberg herstellen - De groenverbindingen tussen de verschillende groengebieden verbeteren; groene doorsteek in de Passart en tussen Heerlerheide en Vrieheide - De Caumerbeek de ruimte geven tussen Rennemig en bedrijventerrein de Koumen - Het centrum van Heerlerheide versterken - Mijnkoloniën versterken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

A M B I T I E



centra als kloppend


linten als rode




2. BEERSDAL - De Caumerbeek de ruimte geven tussen Beersdal en Zeswegen Grasbroek-Musschemig-Schandelen - Mijnkolonie Beersdal versterken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

A M B I


T I E beekdalen versterken


linten als rode





V

Uitsnede herstructureringsvisie Parkstad Centrum en Heerlen-Stad 62 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Heerlen Stad + Centrum 7 november 2008

WONINGEN 1.497

1.526

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

632


Picto 'HUISJE 08'

3.110

855


5.4 PARKSTAD-CENTRUM EN HEERLEN-STAD

Picto 'HUISJE 08'

20.532

Picto '='

3.655

60%

17,8%



-2.755

40%


-364

536

2,6%


A M B

1. ZESWEGEN - De Caumerbeek renatureren tussen Zeswegen en Beersdal - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E


linten als rode




2. GRASBROEK - MUSSCHEMIG - SCHANDELEN (GMS) - De Caumerbeek de ruimte geven tussen GMS en Beersdal - Mijnkoloniën versterken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

A M B I




linten als rode





3. MEEZENBROEK - SCHAESBERGVELD - PALEMIG (MSP) - De Caumerbeek de ruimte geven tussen MSP en GMS - Het creëren van een centraal hart met geconcentreerde voorzieningen - Mijnkoloniën versterken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

A M B I T


I E beekdalen versterken

A M B I T


linten als rode




4. EIKENDERVELD - Groene inbedding Parkstadring (N281) en interactie tussen ring, stad en landschap - Mijnkoloniën versterken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I E uitgangspunt mijnkolonie:

A M B I T

linten als rode




5. MOLENBERG - Mijnkoloniën versterken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte verdunnen aan randen


A M B I T

linten als rode




6. CAUMERVELD - DOUVE WEIEN - BEKKERVELD - Groene inbedding Parkstadring (N281) en interactie tussen ring, stad en landschap - Groene doorsteken tussen het Geleenbeekdal en het Caumerbeekdal in oost-west richting - Verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I E groenverbindingen

linten als rode






Uitsnede herstructureringsvisie Heerlerbaan 66 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Heerlerbaan 7 november 2008

WONINGEN 37

643

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

52


Picto 'HUISJE 08'

600

296


5.5 HEERLERBAAN

Picto 'HUISJE 08'

4.582

Picto '='

732

60%

16,0%



468

40%


-

1.200

26,2%


1. HEERLERBAAN-CENTRUM EN SCHIL - Groene inbedding Parkstadbinnenring en interactie tussen ring, stad en landschap - Groene doorsteek tussen het Geleenbeekdal en het Caumerbeekdal in oost-west richting - De Caumerbeek de ruimte geven - Het centrum van Heerlerbaan versterken - De koppeling met Hoogveld verbeteren - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

A M B I T I E groenverbindingen

linten als rode





Herstructureringsvisie Landgraaf 68 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

6. herstructureringsvisie landgraaf

6.1 visie landgraaf Landgraaf heeft in haar structuurvisie (vastgesteld in 2005 met als motto ‘mooi houden, sterk maken’) aangegeven aantrekkelijk te willen blijven als woongemeente. Zij heeft de ambitie de stadsdelen (oorspronkelijke eigen kernen) Ubach over Worms, Nieuwenhagen en Schaesberg als herkenbare eenheden neer te zetten, geleed door groene verbindingszone, met een centraal multifunctioneel hart. Goede leefbare wijken met respect voor cultuurhistorie zoals de mijnkoloniën Lauradorp en Leenhof. Aantrekkelijke entrees, een goede inbedding van de Buitenring en het herstel van oude historische linten. Hier is de afgelopen jaren ook aanzienlijk in geïnvesteerd. Voor Landgraaf geldt een maximale ‘onttrekkingsopgave’ van 1.371 woningen. In de Herstructureringsvisie worden verdunningsgebieden benoemd zoals Abdissenbosch, Lauradorp, Oude Heide, Heiveld, de Kakert, Lichtenberg, Leenhof, Klinkerkwartier en het Eikske. Hier zijn kansen aanwezig om o.a. de woningvoorraad kwalitatief en kwantitatief aan te passen, de openbare ruimte op te waarderen, meer relaties te leggen met de omliggende groengebieden en in te zetten op sterke stadsdeelcentra’s. In Landgraaf wordt een tweetal ontwikkelingsgebieden onderscheiden: het gebied Achter de Haesen en Heiveld-Sunplein. Lichtenberg is daarnaast aangewezen als gebied met een bijzondere planontwikkeling: centraal gelegen binnen Landgraaf, ingeklemd tussen het centrum, de historische route naar Heerlen en dichtbij grotere natuurgebieden.

Foto’s workshop Landgraaf

Met de herstructurering van de woningvoorraad worden wooncarrières mogelijk gemaakt, kwalitatief hoogwaardige woningen toegevoegd en nieuwe woonvormen geïntroduceerd. Daarnaast wordt ruimte voor parkeren gecreëerd en pleinen, zoals het Sunplein, door nieuwe bebouwingswanden, opgewaardeerd.


Landgraaf 7 november 2008

WONINGEN 495

575

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

301


Picto 'HUISJE 08'

1.844

24



17.629

1.371

40%

0

60%

7,8%






-100

1.271

7,2%

Ontwikkelingsgebieden In Landgraaf wordt een tweetal ontwikkelingsgebieden onderscheiden: het gebied Achter de Haesen en Heiveld-Sunplein. Achter de Haesen: momenteel is woonstichting Hestia in nauwe samenwerking met de bewoners, de gemeente Landgraaf en een extern bureau bezig met het opstellen van een gebiedsvisie voor deze wijk. Onderdeel van deze gebiedsvisie is het transformeren van de bestaande woningvoorraad door middel van sloop en nieuwbouw. Daarnaast wordt gedacht om de bestaande groenstructuur vanuit het naastgelegen Klinkerkwartier door te trekken richting het centrum. Heiveld-Sunplein: als gevolg van sociale problematiek (overlast) is dit gebied (Irenestraat/Beatrixstraat) afgegleden tot een probleemgebied. Op grond hiervan heeft Hestia het besluit genomen alle 146 woningen in dit gebied te slopen en hiervoor een nieuw plan op te stellen. Binnenkort worden ook de laatste bewoners van deze woningen verhuisd en zullen de nog aanwezige complexen worden gesloopt. De gemeente is samen met Hestia in overleg om voor dit gebied een gebiedsvisie op te stellen. Een belangrijk onderdeel hierin is het opwaarderen van het Sunplein als centrale ontmoetingsruimte vernieuwde bebouwingswanden in een hedendaagse typologie. In het kader van de krimpopgave zullen in Heiveld minder woningen worden teruggebouwd. Wijkenaanpak In Landgraaf is Nieuwenhagen aangewezen in het kader van de Wijkenaanpak. Bijzondere planontwikkeling In Lichtenberg is een bijzondere planontwikkeling voorzien met de ambitie een verbindingszone te creëren tussen de Brunssummerheide, het Eikenbos en Gravenrode met kansen voor culturele bloei, lage dichtheden en bijzondere woonvormen. Behoud en versterken centra Naast het centrale multifunctionele centrum van Landgraaf (gelegen in Schaesberg direct naast het stadsdeel Nieuwenhagen), bezitten Ubach over Worms en Schaesberg elk een eigen centrum. Waubach is de levendige kern van de voormalige gemeente Ubach over Worms, gelegen rondom de St.Josephkerk met enkele gezellige winkelstraten met speciaalzaken. Het verouderde centrum van Schaesberg wordt de komende jaren vernieuwd en uitgebreid met nieuwe formules waardoor een compact en compleet winkelcentrum ontstaat gecombineerd met nieuwe woningen.


Uitsnede herstructureringsvisie Ubach over Worms 72 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Ubach over Worms 7 november 2008

WONINGEN 13

22

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

12


Picto 'HUISJE 08'

545

29

A M B


6.2 UBACH OVER WORMS


5.703

47

30%

0,8%



250

70%


-

297

5,2%


1. ABDISSENBOSCH-WEST - Groene doorsteek ter plaatse van de “Oude Landgraaf” - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E A M B

groenverbindingen

linten als rode




2. ABDISSENBOSCH-OOST - Groene doorsteek ter plaatse van de “Oude Landgraaf” - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E

groenverbindingen

linten als rode





A M B

3. FLATS EUROPAWEG - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E

linten als rode




4. LAURADORP E.O. - De groenverbinding langs de Parkstadbuitenring verbeteren, zodat er een groenverbinding ontstaat tussen de Brunssummerheide en Gravenrode/Strijthagen - Mijnkolonie Lauradorp versterken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

A M B I T



A M B I


linten als rode




5. LINT NIEUWENHAGERHEIDESTRAAT - De groenverbinding langs de Parkstadbuitenring verbeteren, zodat er een groenverbinding ontstaat tussen de Brunssummerheide en Gravenrode/Strijthagen - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

T I E groenverbindingen

linten als rode






Uitsnede herstructureringsvisie Nieuwenhagen 76 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Nieuwenhagen 7 november 2008

WONINGEN 219

78

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

125


Picto 'HUISJE 08'

370

0

A M B I T I E


6.3 NIEUWENHAGEN


4.264

422

40%

9,9%

Transformatieopgave Vervangingsopgave: Parkstad Limburg kwalitatieve aanpassing en/of transformatie van de 2008-2020 bestaande woningvoorraad


-50

60%


-32

340

8,0%


1. OUDE HEIDE - Groene inbedding Parkstadbuitenring en interactie tussen ring, stad en landschap - Groene doorsteek ter plaatse van de “Oude Landgraaf” - De groenverbinding langs de Parkstadbuitenring verbeteren, zodat er een groenverbinding ontstaat tussen de Brunssummerheide en Gravenrode/Strijthagen - De overgang “rood naar groen” in het gebied ten westen van de Kleikoelenweg verbeteren door bos/heide dichter naar de wijk te brengen. - Het lint de Hoogstraat wordt een aantrekkelijke entree voor Landgraaf gezien vanaf de Parkstadbuitenring (afrit Hoogstraat/ Nieuwenhagerheidestraat) - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

linten als rode





A M B I T I E

2. HEIVELD - Groene inbedding Parkstadbuitenring en interactie tussen ring, stad en landschap - De groenverbinding langs de Parkstadbuitenring verbeteren, zodat er een groenverbinding ontstaat tussen de Brunssummerheide en Gravenrode/Strijthagen - Het lint de Hoogstraat wordt een aantrekkelijke entree voor Landgraaf gezien vanaf de Parkstadbuitenring (afrit Landgraaf) - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

groenverbindingen

A M B I T

linten als rode




3. HEIVELD: SUNPLEIN E.O. - Het Sunplein opwaarderen door het plein te betrekken bij de ontwikkelingen. Het Sunplein is hierbij als subcentrum de aangewezen plek voor concentratie van de buurteconomie en maatschappelijke functies - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I E linten als rode






Uitsnede herstructureringsvisie Schaesberg 80 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Schaesberg 7 november 2008

WONINGEN 263

475

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

164


Picto 'HUISJE 08'

929

-5

A M B I


6.4 SCHAESBERG


7.662

902

35%

11,8%



-200

65%


-68

634

8,3%


1. KAKERT - Groene doorsteek ten zuiden, zodat het groengebied bij Kasteel Schaesberg verbonden wordt met het Moltbos - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

T I E groenverbindingen

A M B I T I

linten als rode




2. LICHTENBERG - Bijzondere planontwikkeling voorzien - Groenverbinding door geheel Lichtenberg, zodat de Brunssummerheide via Lichtenberg en het Eikenbos met Gravenrode/Strijthagen wordt verbonden - Culturele bloei, lage dichtheden en bijzondere woonvormen - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

E linten als rode





A M B

3. ACHTER DE HOVEN E.O. - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I linten als rode

E

A M B I T




4. DRIEHOEK RUITERSTRAAT-HEERLENSEWEG-STREEPER STRAAT - Aandachtspunt is de verhouding tussen wonen en winkels, samen met de kwalitatieve uitstraling. - Versterken entree driehoek - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I E linten als rode

A M B I T




5. LEENHOF - Groenverbinding ter plaatse van het spoortracé in oost-west richting - Mijnkolonie Leenhof versterken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte verdunnen aan randen


A M B I T

linten als rode




6. ACHTER DE HAESEN - Transformeren bestaande woningen (bijvoorbeeld duplexwoningen) - Groenstructuur vanuit naastgelegen Klinkerkwartier doortrekken richting het centrum - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I E sterke buurten rondom




A M B I

7. KLINKERKWARTIER - Groenverbinding ter plaatse van het spoortracé in oost-west richting - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

T I E

A M B I T

groenverbindingen




8. EIKSKE EN SCHAESBERG-ZUID TUSSEN HOOFDSTRAAT EN STRIJTHAGEN - Twee groene doorsteken ter plaatse van de Einsteinstraat en de huidige noord-zuid lopende groenstrook, zodat er een groenverbinding ontstaat tussen de groenzone van Kasteel Schaesberg en Strijthagen - Mijnkoloniën versterken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte verdunnen aan randen


A M B

linten als rode




9. LINT HOOFDSTRAAT - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E

linten als rode





Herstructureringsvisie Kerkrade 84 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

7. herstructureringsvisie kerkrade 7.1 visie kerkrade ‘Werkend zorgen voor Morgen’ is het motto van de gemeente Kerkrade waaronder zij, samen met haar partners, werkt aan een aantrekkelijke en leefbare stad voor bewoners, bedrijven, winkeliers en bezoekers. Kerkrade heeft kwaliteiten om trots op te zijn, variërend van een sterke culturele gedrevenheid tot bijzondere toeristische bouwstenen. Vanuit de verschillende stadsdeelvisies werkt zij aan een integrale structuurvisie waar wonen één van de pijlers is. Een toekomstige daling van het inwonertal en veranderende woonwensen zijn ook hier aan de orde. Echter de directe ligging tegen het Duitse grondgebied biedt kansen om nieuwe inwoners aan te trekken (door de campusontwikkelingen bij de RWTH komen er 20.000 nieuwe arbeidsplaatsen en naar verwachting rond 25.000 nieuwe inwoners in Aachen). Voor Kerkrade geldt een maximale ‘onttrekkingsopgave’ van 3.261 woningen. De Herstructureringsvisie onderscheidt een tweetal ontwikkelingsgebieden, namelijk de Vroenhof-Bleijerheide in het zuiden van Kerkrade en een deel van Kerkrade-West. Bijzondere planontwikkeling is voorzien in Rolduckerveld waar wonen in het groen als thema wordt uitgewerkt. Daarnaast zijn meerdere verdunningsgebieden aangegeven zoals Kommerveld en Eygelshoven, Haanrade, Chevremont, Rolduckerveld, Holz, Nulland, Bleijerheide, Gracht en Heilust/Kaalheide.

Foto’s workshop Kerkrade

Door onder andere ingrepen in de woningvoorraad kan Kerkrade uitgroeien tot een gemeente waar verbindingen tussen de stad/wijken met Gravenrode, Pferdelandpark en het natuurgebied rondom de beek de Worm maximaal zijn, waar herkenbare eenheden zijn ontstaan door groene verbindingen en herkenbare entrees en kwalitatief hoogwaardige stadsranden. De centra zijn versterkt met hoogwaardige woningen voor een brede doelgroep en nieuwe woonvormen doen hun intrede. Een aantal oude linten is in oude glorie hersteld met bebouwing die past in het kleinschalige beeld. Tevens zijn herkenbare entrees naar de wijken aanwezig, worden de hoogbouwflats in Bleijerheide vervangen, zijn nieuwe woonvormen in het groen gerealiseerd (bv. Rolduckerveld) en zijn wijken ruim opgezet met kwalitatieve woningen.


Kerkrade 7 november 2008

WONINGEN 2.165

796

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

300


Picto 'HUISJE 08'

3.216

104



23.693

3.261

40%

0

60%

13,8%






-477

2.784

11,8%

Ontwikkelingsgebieden In Kerkrade worden twee ontwikkelingsgebieden onderscheiden, namelijk een deel van Kerkrade-West en Vroenhof-Bleijerheide. Een deel van KerkradeWest kan door sloop en vervangende nieuwbouw een kwaliteitsimpuls krijgen met een nieuw hart voor West, een sterkere, groene, presentatie aan de Kaalheidersteenweg en relaties aangaan in noord-zuidrichting naar het Pferdelandpark en Gravenrode. De ontwikkelingen rondom het Carboonplein zijn onderdeel van het ontwikkelingsgebied. Op deze manier ontstaat een betere geleding in de wijk en dragen nieuwe/hedendaagse woonvormen bij aan de leefbaarheid. In Vroenhof-Bleijerheide worden de hoogbouwflats gesloopt en vervangen door kwalitatief hoogwaardige woningen. Tevens is meer groen voorzien in de wijk. Wijkenaanpak Kerkrade-West is aangewezen in het kader van de Wijkenaanpak. Bijzondere planontwikkeling In Rolduckerveld is bijzondere planontwikkeling voorzien; wonen in het groen met verbindingen naar Gravenrode, het centrum, het Berenbos en het toekomstige Eurodepark. Behoud en versterken centra Het centrum van Kerkrade wordt de komende jaren versterkt door het realiseren van het Centrumplan. Daarnaast zal het Atrium terrein in de toekomst getransformeerd worden en zullen nieuwe multifunctionele voorzieningen en woningen worden toegevoegd. In de visie van de regio en de gemeente zullen ook de centra in Eygelshoven, Bleijerheide en KerkradeWest versterkt worden, onder andere door het (deels) vernieuwen van de woningvoorraad.


Uitsnede herstructureringsvisie Kerkrade-Noord 88 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Kerkrade-Noord 7 november 2008

WONINGEN 454

131

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

105


Picto 'HUISJE 08'

472

76


7.2 KERKRADE-NOORD


3.766

690

25%

18,3%



0

75%


-

690

18,3%


A M B

1. KOMMERVELD - Mijnkoloniën versterken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I


T I E


linten als rode




2. EYGELSHOVEN-KOM - BERGHOF - OP DE BOSSEN - Groenverbinding tussen Gravenrode en Carisborg verbeteren via Op de Bossen - Groenverbinding tussen Carisborg en het Wormdal verbeteren - De Strijthagerbeek (deels) zichtbaar maken - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte



linten als rode





Uitsnede herstructureringsvisie Kerkrade-Oost 90 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Kerkrade-Oost 7 november 2008

WONINGEN 1.183

626

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

93


Picto 'HUISJE 08'

1.856

-9

A M B I


7.3 KERKRADE-OOST


12.619

1.902

50%

15,1%



0

50%


-200

1.702

13,5%


1. HAANRADE - Groenverbinding tussen Gravenrode en het Berenbos en omgeving verbeteren via de Roderlandlaan - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

T I E

A M B

groenverbindingen




2. ERENSTEIN EN CHEVREMONT - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E

linten als rode





A M B I

3. TAARTPUNT ROLDUCKERVELD - bijzondere planontwikkeling - Groenverbinding tussen Gravenrode, het centrum, het Berenbos en het toekomstige Eurodepark - Wonen in het groen - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers

T I E linten als rode

A M B I T




4. ROLDUCKERVELD-HOLZ - Groene aansluiting aan rand van de wijk - Sterke buurten rondom voorzieningen - Verdunnen aan randen/ verbeteren stadsranden - Sociale klimaat verbeteren, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I E linten als rode

A M B I T




5. MÜCHERVELD - Groen aansluiten op groenverbinding over Domaniale Mijnstraat - Sterke buurten rondom voorzieningen - Verdunnen aan randen/ verbeteren stadsranden - Sociale klimaat verbeteren, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte


linten als rode





A M B I T

6. BLEIJERHEIDE/ NULLAND - Inspelen op potentie grenszone - Groenverbinding tussen Wormdal en Bende/ Ham via Domaniale Mijnstraat - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen aan randen en in de wijk zelf (stepstones), linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte


A M B

linten als rode




7. VROENHOF-BLEIJERHEIDE - Hoogbouwflats vervangen door kwalitatief hoogwaardige woningen - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E





Uitsnede herstructureringsvisie Kerkrade-West 94 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

Kerkrade-West 7 november 2008

WONINGEN 528

39

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

102


Picto 'HUISJE 08'

888

37

A M B I T I


7.4 KERKRADE-WEST


7.308

669

40%

9,2%



0

60%


-277

392

5,4%


1. TERWINSELEN-KAALHEIDE - Ambitie: de groene zoom - Groene inbedding Parkstadbuitenring* en Tunnelweg en interactie tussen ring, stad en landschap - Groenverbinding tussen Strijthagen en Anstelerbeekdal verbeteren (oost-west); duidelijke scheiding tussen bedrijventerrein Dentgenbach en woongebied Kerkrade-West - Groenverbinding tussen Gravenrode en Pferdelandpark in Duitsland (noord-zuid) - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

E groenverbindingen

linten als rode




* De gemeente Kerkrade heeft aangegeven niet te hebben ingestemd met het vastgestelde voorkeurstracé van de buitenring voor wat betreft het tracé via de Dentgenbachweg gezien de discussie die zij hier nog over voert.


A M B I T

2. HEILUST-KAALHEIDE - Ambitie: Het nieuwe centrum/hart van Kerkrade-West - Versterking Carboonplein en Akerstraat - Groenverbinding in noord-zuid richting tussen Gravenrode en Pferdelandpark in Duitsland - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I E centra als kloppend

A M B I T

linten als rode




3. GRACHT - Ambitie: Gracht en Willem Sophia: nieuwe verbinding tussen wonen en werken - Groene inbedding Parkstadbuitenring* en interactie tussen ring, stad en landschap - Groenverbinding in noord-zuid richting tussen Strijthagen en Pferdenlandpark in Duitsland - Groenverbinding in oost-west richting langs het ZSLM-spoortracé - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I E linten als rode




* De gemeente Kerkrade heeft aangegeven niet te hebben ingestemd met het vastgestelde voorkeurstracé van de buitenring voor wat betreft het tracé via de Dentgenbachweg gezien de discussie die zij hier nog over voert.



Herstructureringsvisie Onderbanken 98 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

8 herstructureringsvisie Onderbanken 8.1 visie Onderbanken De gemeente Onderbanken heeft voor haar hele grondgebied een groenstructuurplan opgesteld. Voor zover dit Groenstructuurplan aanknopingspunten biedt of consequenties heeft voor de bebouwing in de verschillende kernen, is dit in de Herstructureringsvisie verwerkt. Daarbij gaat het vooral om het heropenen van overkluisde beekdalen binnen de kernen en het versterken van (het groene karakter van) bebouwingslinten. Het beleid van de gemeente is er in algemene zin op gericht de kern Schinveld te versterken en de overige kleinere kernen compact te houden. Voor de gemeente Onderbanken geldt een maximale onttrekkingsopgave van 238 woningen tot en met 2020. In het kader van deze Herstructureringsvisie worden binnen de gemeente geen ontwikkelingsgebieden aangeduid. Wel zijn meerdere verdunningsgebieden aangeduid, een viertal in Schinveld en in de kleinere kernen Jabeek, Bingelrade en Merkelbeek telkens één.

Onderbanken 7 november 2008

WONINGEN 145

93

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

0


Picto 'HUISJE 08'

303

38


Picto '='



Picto 'HUISJE 08'

3.627

238

35%

0

65%

6,6%


-

238

6,6%



Uitsnede herstructureringsvisie Onderbanken 100 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

8.2 ONDERBANKEN

A M B I

1. JABEEK - Groenverbinding Jabeekse Bossen verbeteren - Quabeek zichbaar maken - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

T I E A M B I


linten als rode



2. BINGELRADE - Quabeek zichbaar maken - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

T I E A M B


linten als rode



3. MERKELBEEK - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E


linten als rode




Uitsnede herstructureringsvisie Onderbanken 102 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

A M B

4. SCHINVELD-NOORDWEST - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E

A M B


linten als rode



5. SCHINVELD-NOORDOOST - Rode Beek zichtbaar maken - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, historische linten versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E

A M B I



linten als rode



6. SCHINVELD-ZUID - Rode Beek zichtbaar maken - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

T I E A M B


linten als rode



7. SCHINVELD-WEST - Groenverbinding tussen de N274 en de Leuper verbeteren - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E


linten als rode




Herstructureringsvisie Voerendaal 104 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

9. herstructureringsvisie Voerendaal

9.1 visie Voerendaal Voor de kern Voerendaal/Kunrade heeft de gemeente Voerendaal een structuurvisie opgesteld. In deze structuurvisie wordt aangegeven welke woningen van cultuurhistorisch belang zijn (dit betreft de mijnkolonie Laurentiusplein e.o.), waar herstructurering gewenst is en waar eventueel nog nieuwbouw kan plaatsvinden. Daarnaast worden de centrumvoorzieningszones en groenstructuren aangeduid. Voor de gemeente Voerendaal geldt een maximale onttrekkingsopgave van 271 woningen tot en met 2020. Het enige ontwikkelingsgebied binnen de gemeente is Voerendaal Centrum. Daarnaast is bij het Drossaert de Limpensplein in Klimmen een bijzondere planontwikkeling voorzien, waarmee de voorzieningenstructuur van Klimmen wordt versterkt. Verder wordt in de kernen Klimmen, Termaar en Ransdaal telkens één verdunningsgebied aangeduid en in Ubachsberg drie. In de kern Voerendaal/Kunrade worden twee grotere verdunningsgebieden onderscheiden. Ontwikkelingsgebieden Het centrumgebied van Voerendaal is als ontwikkelingsgebied aangemerkt. Hier wordt voor de komende jaren de realisatie van een multifunctioneel programma voorzien. Aan de noordzijde van het park is de afbouw van het winkelcentrum voorzien, terwijl voor de locatie van de huidige school aan de zuidkant van het park wordt gedacht aan een herontwikkeling met zorg en (zorg)woningen in combinatie met groen.

Voerendaal 7 november 2008

WONINGEN -92

313

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

50


Picto 'HUISJE 08'

449

18





Bijzondere planontwikkeling De plannen voor het Drossaert de Limpensplein in Klimmen worden als bijzondere planontwikkeling aangemerkt. Op deze plek worden een supermarkt en appartementen gerealiseerd. Deze ontwikkeling kan gezien worden als exemplarisch, omdat hiermee de kwetsbare voorzieningenstructuur in een kleine kern een belangrijke impuls krijgt.

5.490

271

30%

0

70%

4,9%


-

271

4,9%



Uitsnede herstructureringsvisie Voerendaal 106 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

9.2 VOERENDAAL

1. KLIMMEN

A M B

- Bijzondere planontwikkeling: impuls geven aan kwetsbare voorzieningenstructuur - Groenverbinding tussen Achtbunderstraat en Pendersstraat met buitengebied ondersteunen - Centrumfunctie rondom Drossaert de Limpensplein versterken - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E

groenverbindingen

A M B



linten als rode


2. TERMAAR - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E A M B



linten als rode


3. RANSDAAL - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E


sociale klimaat versterken/





4. VOERENDAAL-WEST - Groenverbinding tussen buitengebied/Kasteellaan Haeren en Parkgebied ’t Broek verbeteren via Wachtendonkstraat - Mijnkolonie rondom Laurentiusplein versterken - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

A M B I T




linten als rode



5. VOERENDAAL-CENTRUM - Groenverbinding van buitengebied naar Park ’t Broek langs Dammerscheiderbeek verbeteren - Centrumfunctie rondom Kerkplein versterken - Aandacht voor sociale klimaat, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

A M B I T I E

linten als rode



6. KUNRADE - Groenverbinding in noord-zuid richting langs Hongerbeek naar Cortenbacherbos en het reservaatgebied Kunderberg ondersteunen - Hongerbeekdaal zichtbaar maken - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte




linten als rode





A M B

7. UBACHSBERG-NOORD - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E A M B




8. UBACHSBERG-OOST - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E A M B


linten als rode



9. UBACHSBERG-ZUID - Sociale klimaat verbeteren, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E


linten als rode




Herstructureringsvisie Simpelveld 112 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

10. herstructureringsvisie Simpelveld 10.1 visie simpelveld De gemeente Simpelveld heeft zowel voor Simpelveld als voor Baneheide, Bocholtzerheide en Bocholtz groenstructuurplannen opgesteld. In deze groenstructuurplannen worden de belangrijkste groen- en beekstructuren aangegeven. De groene en blauwe structuren in de Herstructureringsvisie zijn hier voor een belangrijk deel op gebaseerd. Voor de gemeente Simpelveld geldt een maximale onttrekkingsopgave van 590 woningen tot en met 2020. Binnen de gemeente is één ontwikkelingsgebied aangegeven, namelijk het centrum van Simpelveld. Daarnaast worden binnen de kern Simpelveld drie verdunningsgebieden onderscheiden, waaronder een zeer groot verdunningsgebied aan de westzijde. Binnen de kern Bocholtz gaat het om drie gebieden en binnen de kleinere kern Bocholtzerheide om één verdunningsgebied. Ontwikkelingsgebieden Het centrum van Simpelveld is in de Herstructureringsvisie als ontwikkelgebied aangemerkt, omdat het Centrumplan voor dit gebied structuurbepalend, integraal en gecommuniceerd is. In het kader van dit Centrumplan wordt een multifunctioneel programma met winkels en verschillende woningtypen ontwikkeld. Daarnaast wordt de openbare ruimte heringericht, waarbij ook een nieuwe pleinruimte wordt geïntroduceerd.

Simpelveld 7 november 2008

WONINGEN 304

181

Toelichting

Bron/overige






Inventarisatie zorg

105


Picto 'HUISJE 08'

636

66


Picto '='



Picto 'HUISJE 08'

4.963

590

35%

0

65%

11,9%


-

590

11,9%



Uitsnede herstructureringsvisie Simpelveld 114 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

10.2 SIMPELVELD

A M B

1. SIMPELVELD-HULS - Groenverbinding buitengebied naar wijk Hulsveld verbeteren - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E

groenverbindingen




2. SIMPELVELD-HULSVELD / SIMPELVELD-ZUIDWEST - Groenverbindingen door wijk Hulsveld verbeteren - Groenverbinding Broekbosgebied naar Parkgebied flats Brandstraat verbeteren - Eyserbeekdal zichtbaar maken - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte




linten als rode




A M B I

3. SIMPELVELD-CENTRUM - Groenverbinding parkgebied Klooster en Hellingbos verbeteren - Eyserbeekdal zichtbaar maken - Centrumfunctie kern Simpelveld versterken - Aandacht voor sociale klimaat, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte


A M B I T


linten als rode


4. SIMPELVELD-MOLENBERG / BAAKS / RODEPUT - Groenverbinding rondom Bronbeekdal verbeteren - Groenverbinding tussen centrumgebied en Molenberg verbeteren - Groenverbinding tussen Rodeput en Baaks verbeteren - Eyserbeekdal ondersteunen - Aandacht voor sociale klimaat, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I E beekdalen versterken


linten als rode





Uitsnede herstructureringsvisie Simpelveld 118 | herstructureringsvisie voor de woningvoorraad parkstad limburg december 2009

A M B I

5. BOCHOLTZ - Groenverbinding van Park Bocholtz/De Bongerd naar kern Bocholtz versterken - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

T I E

A M B I

groenverbindingen


linten als rode



6. BOCHOLTZ-NOORD-OOST - Groenverbinding langs wijkontsluitingswegen verbeteren - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

T I E

A M B

groenverbindingen


linten als rode



7. BOCHOLTZ-ZUID - Groenverbinding langs wijkontsluitingswegen verbeteren - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E

A M B

groenverbindingen


linten als rode



8. BOCHOLTZERHEIDE - Groenverbinding langs Baneheiderweg/Heiweg verbeteren - Aandacht voor sociale klimaat, verdunnen, linten als rode dragers versterken, verbeteringen op gebouwniveau en in de openbare ruimte

I T I E

groenverbindingen


linten als rode





deel D Conclusies & blik vooruit


11. conclusies

Deze Herstructureringsvisie markeert een belangrijk moment in het proces rondom het fenomeen krimp en herstructurering in Parkstad Limburg. De regio legt zich niet neer bij bevolkingsdaling in de zin van stopzetten van ontwikkelingen, maar heeft samen met de gemeenten en corporaties het voortouw genomen om een visie te maken die richtinggevend is voor de toekomstige woningmarkt in Parkstad. De Herstructureringsvisie geeft de kaders weer voor de opgave op de woningmarkt op regionaal, gemeentelijk en stadsdeelniveau; ze geeft weer waar we willen beginnen met herstructureren, wat we als bijzondere locaties voor planontwikkeling beschouwen en wat ons einddoel is: balans op de woningmarkt, gesymboliseerd in de vorm van een envelop. Wat we nu nog niet weten wordt uitgewerkt op stadsdeelniveau (voor de stedelijke gemeenten) en op gemeenteniveau (voor de landelijke gemeenten), zoals de gewenste verhouding tussen huur en koop en de integratie met andere beleidssectoren op stadsdeelniveau, zoals onderwijs en zorg. De regio zal jaarlijks de envelop monitoren en zo nodig in gezamenlijkheid de matrixen in de Herstructureringsvisie aanpassen. Deze Herstructureringsvisie is in co-makerschap gemaakt met gemeenten en corporaties. Bij de uitwerking op stadsdeelniveau worden ook andere belanghebbenden betrokken. Dat zijn burgers, initiatiefnemers van plannen en overige stakeholders met een belang in het betreffende gebied. We hebben de handen op elkaar gekregen van 1 regio, 7 gemeenten en 11 woningbouwcorporaties met deze Herstructureringsvisie. Nu kan de verdere samenwerking, de lobby en het maken van afspraken binnen en buiten de regio goed vorm gaan krijgen. Het geeft weer dat het benodigde lef in Parkstad aanwezig is om te acteren in een uitdagende opgave.


12. blik vooruit

Deze visie roept op tot een Blik Vooruit! Nieuwe inspanningen zijn nodig om ook daadwerkelijk gezamenlijk te werken aan deze Herstructureringsvisie om in de toekomst een goede balans tussen vraag en aanbod op de woningmarkt en alle zaken daaromheen mogelijk te maken. Nieuwe inspanningen in het zoeken naar financiering. Het sluiten van partnerships binnen en buiten Parkstad. Het aftasten en vormgeven van begrippen als solidariteit en verevening. Het accepteren van regie. Durf om een ander voor te laten gaan. Delen. Bij het verrichten van deze nieuwe inspanning staan vertrouwen, inzet en regionale groei centraal. Partners zijn met deze visie naar elkaar toegegroeid. Niet dat ze het altijd eens waren, maar ze waren wel continu met elkaar in dialoog over de regio en gingen de dialoog niet uit de weg. Immers, de ene gemeente is de andere niet, de ene corporatie is de andere niet en het ene plan is het andere niet en als je niet wilt, kom je er niet uit, want niemand heeft ‘gelijk’. Dus… 1. Hou vast De samenwerking rondom deze visie was zeer bijzonder, gezien de grote uiteenlopende belangen die soms tussen partijen bestaan. We moeten deze samenwerking nog manifester maken en dat is mogelijk door bijvoorbeeld het sluiten van een regionaal contract. Voorbereidende werkzaamheden kunnen opgestart worden. 2. Werk uit De Herstructureringsvisie moet nader uitgewerkt worden in gemeentelijke structuurvisies en stadsdeelvisies, uit te werken op operationeel niveau in masterplannen. Dit kan natuurlijk niet voor alle gebieden tegelijk en er lopen natuurlijk al initiatieven in de ontwikkelingsgebieden. Voor alle betrokkenen is het goed om duidelijk af te spreken wat de volgorde van uitwerken zal zijn. Ook zal in de uitwerking de integratie met andere functies aan de orde komen en de discussie over verdeling van de opgave in koop en huur. We moeten met elkaar in gesprek gaan over de wijze waarop we dit willen vormgeven en wie welke rol daarin vervult.


3. Communiceer De visie betekent een nieuw punt aan de horizon: op zoek naar een nieuwe balans. Alle parkstedelingen zullen van de samenwerking, gebaseerd op een gezamenlijke ambitie, voordeel ondervinden in hun dagelijkse woonomgeving. Sommige vandaag, andere later. We vinden het belangrijk om bewoners en belanghebbenden duidelijk te betrekken bij de ontwikkelingen op stadsdeelniveau of in de landelijke gemeenten als geheel: hoe kun je samen werken aan een betere woonen leefomgeving. Een communicatie- en participatiestrategie is in ontwikkeling, zowel op regio- als op gemeente- en stadsdeelniveau. 4. Reken Maak de herstructureringsopgave duidelijker financieel inzichtelijk: zoals verwachte kosten en baten, welke kosten zijn ‘regulier’ en welke zijn ten gevolge van bevolkingsdaling. De thans in ontwikkeling zijnde Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA) voor Parkstad moet hier ook een bijdrage aan leveren. 5. Controleer Bekijk jaarlijks of de envelop en de opgave in de matrix per stadsdeel nog actueel is, dit is mogelijk in het vierde kwartaal. Vervolgens zal in gezamenlijk overleg worden bepaald of het noodzakelijk is de opgave al dan niet aan te passen. 6. Instrumenteer Organiseer als regio kennisuitwisseling rondom de actuele projecten: waar lopen we tegen aan; wat leren we daar; welke vragen moeten we als regio oppakken; verspreid en verbeter de kennis onder de leden. Denk daarbij aan organisatievormen, nieuwe wetgeving of bijzondere toepassingen om bijvoorbeeld ABC plannen aan te pakken; mensen te helpen die een verhuiswens hebben maar dit niet kunnen waarmaken ten gevolge van de marktsituatie, aanpassingen doorvoeren in het bestaand bezit.



colofon Stuurgroep Krimp Dhr. A. Dritty Dhr. L. Smeets Dhr. H. Laudy Dhr. J. Vinken Dhr. N. Lebens Dhr. R. de Haan Mw. M. Severeijns Dhr. P. Bertholet

Parkstad Limburg gemeente Heerlen ROW (Weller) ROW (Hestia) Provincie Limburg Ministerie VROM/WWI Parkstad Limburg Parkstad Limburg

Begeleidingsgroep stedelijk Dhr. H. Laudy Weller Dhr. E. Gieben Wonen Heuvelsteden (tot 1.01.2009) Dhr. B. Sievers Wonen Heuvelsteden (vanaf 1.01.2009) Dhr. G. Logister Woningstichting Land van Rode Dhr. J. Gijsen Woonpunt Parkstad Dhr. M. Wierts gemeente Brunssum Dhr. R. Hupkens gemeente Heerlen Dhr. G. van Goethem gemeente Kerkrade (tot 1.10.2009) Mw. S. Ilbrink gemeente Kerkrade (vanaf 1.10.2009) Dhr. H. Rijvers gemeente Landgraaf Dhr. A. Dritty Parkstad Limburg Mw. M. Severeijns Parkstad Limburg Mw. L. van Tilburg Parkstad Limburg Begeleidingsgroep landelijk Dhr. H. Laudy Weller Dhr. B. Sievers Wonen Heuvelsteden Dhr. J.M. Evers Woningstichting Simpelveld Dhr. L. Creugers Woningstichting Voerendaal Dhr. M. Lamboo Zo Wonen Dhr. H. Ubachs gemeente Onderbanken Dhr. R. Palmen gemeente Simpelveld Mw. E. Franssen-Muijtjens gemeente Voerendaal Dhr. A. Dritty Parkstad Limburg Mw. M. Severeijns Parkstad Limburg Mw. L. van Tilburg Parkstad Limburg

Deelnemers Workshops Brunssum Dhr. E. Geurts gemeente Brunssum Dhr. M. Wierts gemeente Brunssum Dhr. M. Sloen gemeente Brunssum Mw. M. Gobbens gemeente Brunssum Dhr. H. Laudy Dhr. P. Leufkens Dhr. H. van Dijck

Weller Weller Weller

Dhr. B. Sievers Dhr. M. Mommerts

Wonen Heuvelsteden Wonen Heuvelsteden

Mw. T. van Dijk Dhr. P. Uiterwijk

Wonen Zuid regio Parkstad Wonen Zuid regio Parkstad

Dhr. J. Kerkhoffs Mw. E. Krijntjens Mw. C. Deben Dhr. G. van den Berg

Woningstichting De Voorzorg Woningstichting De Voorzorg Woningstichting De Voorzorg Woningstichting De Voorzorg

Mw. M. Severeijns Mw. L. van Tilburg Mw. B. Collaris

Parkstad Limburg Parkstad Limburg Parkstad Limburg

Dhr. P. Geerts Mw. S. van Mensvoort Mw. A. Nickisch

Buro 5 Maastricht Buro 5 Maastricht Buro 5 Maastricht

Heerlen Dhr. L. Smeets Dhr. R. Hupkens Dhr. R. Roelofsen Dhr. G. Meijers Dhr. R. Meertens Mw. J. Daems Dhr. R. van Woerkom Mw. C. Mulders Dhr. M. Rompen Mw. A. Jacobs Dhr. D. Martens Dhr. R. Groenendal Dhr. L. Peters Mw. S. Göttgens

gemeente Heerlen gemeente Heerlen gemeente Heerlen gemeente Heerlen gemeente Heerlen gemeente Heerlen gemeente Heerlen gemeente Heerlen gemeente Heerlen gemeente Heerlen gemeente Heerlen gemeente Heerlen gemeente Heerlen gemeente Heerlen


Dhr. H. Laudy Dhr. J. Gorgels Dhr. P. Leufkens Dhr. H. van Dijck

Weller Weller Weller Weller



Mw. T. van Dijk Dhr. P. Uiterwijk Dhr. J. Eurlings

Wonen Zuid regio Parkstad Wonen Zuid regio Parkstad Wonen Zuid regio Parkstad

Dhr. J. Kerkhoffs Mw. E. Krijntjens Mw. C. Deben Dhr. G. van den Berg

Woningstichting De Voorzorg Woningstichting De Voorzorg Woningstichting De Voorzorg Woningstichting De Voorzorg

Dhr. J. Gijsen Dhr. H. van Kuppenvelt

Woonpunt Parkstad Woonpunt Parkstad

Mw. M. Severeijns Mw. L. van Tilburg

Parkstad Limburg Parkstad Limburg

Dhr. P. Geerts Mw. S. van Mensvoort Mw. A. Rutten


Dhr. G. Logister Woningstichting Land van Rode Dhr. M. Renne Woningstichting Land van Rode Mw. M. Severeijns Parkstad Limburg Mw. L. van Tilburg Parkstad Limburg Dhr. P. Cortenraede Provincie Limburg

Kerkrade Dhr. F. Krasovec Dhr. G. van Goethem Mw. S. Ilbrink Dhr. J. Thönnissen Dhr. H. Engelen Dhr. T. Kleijnen Dhr. R. Putgens

gemeente Kerkrade gemeente Kerkrade gemeente Kerkrade gemeente Kerkrade gemeente Kerkrade gemeente Kerkrade gemeente Kerkrade

Dhr. J. Vinken Dhr. M. Wauben Dhr. M. Caris

Hestia Groep Hestia Groep Hestia Groep



Mw. T. van Dijk Dhr. P. Uiterwijk Dhr. G. Goor

Wonen Zuid regio Parkstad Wonen Zuid regio Parkstad Wonen Zuid regio Parkstad

Dhr. P. Geerts Buro 5 Maastricht Mw. S. van Mensvoort Buro 5 Maastricht Mw. A. Rutten Buro 5 Maastricht

Landgraaf Dhr. A. Dritty Dhr. H. Erfkemper Dhr. H. Rijvers Dhr. F. Geurts Dhr. P.P. Heijnsdijk

gemeente Landgraaf gemeente Landgraaf gemeente Landgraaf gemeente Landgraaf gemeente Landgraaf

Dhr. J. Vinken Hestia Groep Dhr. M. Wauben Hestia Groep Dhr. M. Caris Hestia Groep Dhr. B. Sievers Wonen Heuvelsteden Dhr. M. Mommerts Wonen Heuvelsteden Dhr. W. Aendekerk Woningstichting Ubach over Worms Dhr. H. Moonen Woningstichting Ubach over Worms Mw. M. Severeijns Parkstad Limburg Mw. L. van Tilburg Parkstad Limburg Dhr. P. Geerts Buro 5 Maastricht Mw. S. van Mensvoort Buro 5 Maastricht Mw. A. Nickisch Buro 5 Maastricht


Onderbanken Dhr. H. Ubachs Mw. D. Metsemakers Mw. W. Smeets

gemeente Onderbanken gemeente Onderbanken gemeente Onderbanken

Dhr. H. Laudy Dhr. P. Leufkens Dhr. W. van der Kooij

Weller Weller Weller



Dhr. M. Lamboo

Zo Wonen



Dhr. P. Geerts Dhr. R. Inia Mw. A. Nickisch


Simpelveld Dhr. R. Palmen Dhr. L. de Vor Mw. S. Essers

gemeente Simpelveld gemeente Simpelveld gemeente Simpelveld

Dhr. J.M. Evers Dhr. P. Smeets

Woningstichting Simpelveld Woningstichting Simpelveld



Dhr. P. Geerts Dhr. R. Inia Mw. A. Nickisch


Voerendaal Mw. E. Franssen-Muijtens Dhr. F. Kool Dhr. J. Gubbels

gemeente Voerendaal gemeente Voerendaal gemeente Voerendaal



Dhr. L. Creugers Woningstichting Voerendaal Dhr. M. Wolters Woningstichting Voerendaal Mw. M. Severeijns Parkstad Limburg Mw. L. van Tilburg Parkstad Limburg Dhr. P. Geerts Buro 5 Maastricht Dhr. R. Inia Buro 5 Maastricht Mw. A. Nickisch Buro 5 Maastricht


Parkstad Limburg Postbus 200 6400 AE Heerlen T: 045-5700123 F: 045-5740908 [email protected]

Buro 5 Maastricht Postbus 959 6200 AZ Maastricht T: 043-325 32 23 F: 043-325 59 96 [email protected]

14 December 2009


INHOUDSOPGAVE. 1.1 aanleiding 1.2 doel 1.3 status 1.4 leeswijzer 1.5 methode 1.6 proces. 2.1 beleid 2.2 envelop 2.3 ruimtelijke uitgangspunten

Recommend Documents