28 september 2011
INHOUD: Wetsvoorstel voor flexibelere werktijden ingediend ............................................. 1 Prinsjesdag 2011: Maatregelen in de sociale zekerheid ....................................... 2 ESF subsidie procesinnovatie en duurzame inzetbaarheid.................................. 4 Loonsanctie ook mogelijk voor vangnetters.......................................................... 4 Platform 'Active aging' gelanceerd ......................................................................... 4 Cursus Sociale Zekerheid in het VO ....................................................................... 5 Casus: Re-integratieverplichtingen voor u als ex-werkgever............................... 5 Vraag en Antwoord................................................................................................... 6
Wetsvoorstel voor flexibelere werktijden ingediend Door een wetsvoorstel, dat minister Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in augustus naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, wordt in de Wet arbeid en zorg en de Wet aanpassing arbeidsduur beoogt belemmeringen voor werknemers weg te nemen. Zo kunnen de daarin opgenomen voorzieningen flexibeler gebruikt worden. Het opnemen van verschillende verloven wordt makkelijker gemaakt door de bestaande Wet arbeid en zorg en de Wet aanpassing arbeidsduur op enkele punten aan te passen. Ook maakt het kabinet het voor werkende ouders eenvoudiger om ouderschapsverlof op te nemen. Ouders kunnen voortaan in overleg met de werkgever zelf bepalen hoe het ouderschapsverlof wordt opgenomen. Nu stelt de wet daaraan nog beperkingen. Verder kan ouderschapsverlof voortaan direct worden voortgezet bij een nieuwe werkgever.
Printversie SZ-bulletin 28 september 2011
1
Moeders van een baby die tijdens het bevallingsverlof in het ziekenhuis is opgenomen, krijgen recht op extra verlof. Hierdoor heeft de moeder nog voldoende tijd om zelf het kind thuis te verzorgen. Bij andere verlofvormen, zoals langdurend zorgverlof, wordt het in sommige gevallen mogelijk om verlof op te nemen om andere mensen dan directe familieleden te helpen. Voor meer informatie: http://www.rijksoverheid.nl/documenten-enpublicaties/kamerstukken/2011/08/11/wetsvoorstel-modernisering-regelingen-voor-verlof-enarbeidstijden-met-memorie-van-toelichting.html Bron:SZW
Prinsjesdag 2011: Maatregelen in de sociale zekerheid Welke gevolgen heeft Prinsjesdag voor regelingen zoals de Wajong-, Levensloop- en Spaarloonregeling en hoe zien de plannen rond het vitaliteitspakket eruit? De maatregel van het kabinet is dat de Levensloop en Spaarloonregeling worden vervangen door de vitaliteitsregeling. Levensloop- en Spaarloonregeling De huidige Spaarloonregeling vervalt met ingang van 2012. Ook de Levensloopregeling wordt afgeschaft, waarbij een overgangsregeling [http://www.loyalis.nl/pensioenakkoord/levensloop-en-plannen-vitaliteitspakket.asp] wordt getroffen. Daarvoor in de plaats komt het Vitaliteitspakket. Minister Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft begin juli in een brief [http://www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw/documenten-enpublicaties/kamerstukken/2011/07/04/brief-van-minister-kamp-over-het-vitaliteitspakket.html] aan de Tweede Kamer de hoofdlijnen van het Vitaliteitspakket openbaar gemaakt. De belangrijkste voornemens uit het Vitaliteitspakket zijn: • Bedrijven krijgen een mobiliteitsbonus voor het in dienst nemen van een 55-plusser; de bonus wordt verhoogd als iemand uit een uitkering komt. • De huidige financiële prikkels voor ouderen om langer door te werken ouderenkorting en doorwerkbonus - worden omgezet in één werkbonus voor 62plussers om juist hén te stimuleren langer door te werken. • Werknemers komen eerder in aanmerking voor aftrek voor scholingsuitgaven; de fiscale drempel gaat omlaag. • Het kabinet wil dat de scholing vanuit sectorale scholingsfondsen (O&O-fondsen) wordt verbreed naar andere sectoren. Het kabinet is bereid daar extra geld voor uit te trekken. • Sociale partners en scholingsfondsen krijgen de mogelijkheid gebruik te maken van de Europese subsidieregeling ESF om duurzame inzetbaarheid te bevorderen. • Er komt een nieuwe spaarregeling waarmee deelnemers een financiële buffer kunnen opbouwen. Tot nu toe werd het spaargeld in de huidige levensloopregeling vooral gebruikt om eerder te stoppen met werken, maar het kabinet vindt dat niet langer wenselijk. De nieuwe spaarregeling kan onder andere ingezet worden om de overgang naar een andere baan zo soepel mogelijk te laten verlopen. Het kabinet komt met een overgangsregeling voor de bestaande levensloopregeling. • Het kabinet wil dat sociale partners afspraken maken over een ‘van-werk-naar-werkbudget’ voor werknemers. Dit helpt werknemers die met ontslag bedreigd worden om via scholing een nieuwe baan te vinden. Het budget zou binnen sectoren gezamenlijk gefinancierd worden en in cao’s vastgelegd moeten worden. Het kabinet realiseert zich dat dit een extra inzet, ook financieel, van de sociale partners vraagt en is bereid
Printversie SZ-bulletin 28 september 2011
2
hen daarin tegemoet te komen. Het komende jaar wil het kabinet hierover afspraken maken met de sociale partners. Over de precieze invulling van het pakket houden we u op de hoogte. Lagere uitkering gedeeltelijk arbeidsongeschikten Wajong Jonggehandicapten die een uitkering ontvangen worden heringedeeld in ’volledig en duurzaam arbeidsongeschikt’ en ’gedeeltelijk arbeidsongeschikt’. De uitkering voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten wordt vanaf 2014 verlaagd van 75% naar 70% van het wettelijk minimumloon. Nieuwe Wet Werken naar Vermogen In 2013 gaat de huidige Wet werk en bijstand over in de nieuwe Wet Werken naar Vermogen. Deze gaat gelden voor alle mensen die nu nog gebruik maken van de bijstand, de Wajong of de sociale werkvoorziening. Het is de bedoeling dat meer mensen aan het werk komen. Zo komen er scherpere verplichtingen voor uitkeringsgerechtigden om werk te zoeken. Modernisering Ziektewet • Per 1 januari 2013 wil de regering de loongerelateerde periode in de Ziektewet afhankelijk maken van het arbeidsverleden, zoals dat ook geldt voor de loongerelateerde WGA-uitkering. Na deze periode wordt de Ziektewetuitkering verlaagd naar 70% van het minimumloon. • Het ziektebegrip na één jaar ziekte dat nu gebaseerd is op de eigen arbeid, wordt aangescherpt tot passende arbeid. Bij een loonverlies van minder dan 35% wordt geen uitkering meer toegekend. • De maatregelen hebben betrekking op mensen met recht op een Ziektewetuitkering, de zogenaamde vangnetters. Dit zijn met name zieke uitzendkrachten, werknemers met een tijdelijk contract en zieke WW’ers. Premiedifferentiatie Ziektewet en WGA In de financiering van de Ziektewet en de WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) wordt vanaf 2014 premiedifferentiatie voor de vangnetters ingevoerd. Dit houdt in dat de premie gebaseerd wordt op de instroom. Dat geeft werkgevers een extra prikkel om ziekteverzuim van vangnetters te beperken.
Opschorten WW tijdens ziekte gehandhaafd Door het vorige kabinet was voorgesteld om vanaf 2011 het recht op WW niet meer te verlengen als de WW’er ziek wordt. Ongeacht de duur van de ziekte zou het WW-recht worden ’verbruikt’. Dit voorstel kan in de Tweede Kamer niet langer rekenen op een meerderheid. De maatregel is om die reden komen te vervallen. Lagere re-integratiebudgetten Werkzoekenden worden zelf meer verantwoordelijk voor hun re-integratie naar een baan. De re-integratiebudgetten van gemeenten en van UWV worden in 2012 verlaagd. Export van uitkeringen wordt verder tegengegaan Voor verschillende uitkeringen wordt in 2012 het zogenoemde woonlandbeginsel ingevoerd voor landen buiten de Europese Unie. Het betreft de algemene kinderbijslag (AKW), de Algemene nabestaandenwet (Anw) en de vervolguitkering van de regeling WGA. Dat betekent dat de de hoogte van de uitkering wordt aangepast aan de – doorgaans lagere – kosten van het land waar iemand woont. Per 1 januari 2013 geldt hetzelfde voor het
Printversie SZ-bulletin 28 september 2011
3
kindgebonden budget (WKB). Daarnaast wil het kabinet in 2014 de export van de kinderbijslag en het kindgebonden budget buiten de EU stopzetten. AOW vanaf verjaardag Met ingang van 1 januari 2012 start het AOW-pensioen niet meer op de eerste dag van de maand waarin iemand de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, maar met ingang van de dag waarop iemand die leeftijd bereikt. Dit betekent dat mensen die 65 jaar worden eenmalig maximaal één maand minder AOW-pensioen ontvangen. Dat geldt voor mensen die tegen het einde van de maand jarig zijn. Uitbreiding vrijwillige voortzetting pensioenregeling Na ontslag kunnen mensen in plaats van de huidige 3 jaar nog 10 jaar vrijwillig blijven deelnemen aan hun pensioenregeling. Hiermee wordt fiscaal gefaciliteerd wat op grond van de Pensioenwet mogelijk is.
ESF subsidie procesinnovatie en duurzame inzetbaarheid Vanaf 3 oktober kunt u als werkgever subsidie aanvragen bij het Agentschap SZW voor projecten op het gebied van procesverbetering en duurzame inzetbaarheid. De subsidie bedraagt maximaal € 18.000. Het budget van de subsidie is beperkt en ’wie het eerst komt, het eerst maalt’, dus wees er op tijd bij! Om u een idee te geven wat er allemaal mogelijk is, staat op de site van SZW een selectie van in het oog springende projecten. Klik hier voor meer informatie over de aanvraagcriteria: http://www.agentschapszw.nl/subsidies/esf_e-sociale-innovatie-vitalebedrijven/aanvraagcriteria
Loonsanctie ook mogelijk voor vangnetters Werkgevers waren al verantwoordelijk voor de re-integratie van werknemers die aanspraak maken op een ziektewetuitkering. Niet naleving hiervan werd echter niet gesanctioneerd. Per 1 juli 2011 is hier verandering in gekomen en toetst UWV bij een WIA-aanvraag ook het reintegratieverslag als het gaat om de zogenaamde vangnetters: • werknemers die ziek zijn door orgaandonatie; • werknemers die ziek zijn door zwangerschap of bevalling; • zieke werknemers met een no-riskpolis. Blijkt uit de toetsing dat u onvoldoende hebt gedaan aan de re-integratie van deze werknemers? Dan kan UWV u verplichten om loon door te betalen bij een aanvraag WIA (de loonsanctie) of beslissen dat u de ziektewetuitkering aan UWV terugbetaalt als het dienstverband is beëindigd. Dit geldt alleen voor vangnetters die op of na 1 juli 2011 ziek worden.
Platform 'Active aging' gelanceerd Voor iedereen die werkt binnen de sector overheid en onderwijs is er nu het nieuwe digitale platform 'Active aging'. Het online startpunt voor informatie over: • vitaliteitsmanagement, • duurzame inzetbaarheid en • leeftijdsfasegericht personeelsbeleid.
Printversie SZ-bulletin 28 september 2011
4
Werknemers, leidinggevenden en hrm’ers kunnen hier ervaringen, ideeën, vragen en antwoorden met elkaar uitwisselen. Het platform is gelanceerd op 23 juni 2011 tijdens het congres 'Active aging - hoe worden sectoren duurzaam en integraal vitaal?', georganiseerd door de Albeda Leerstoel, Loyalis, A+O-fondsen voor overheid & onderwijs, Vervangingsfonds, Arbo-VO en het CAOP. Voor meer informatie over het platform: www.activeaging.nl
Cursus Sociale Zekerheid in het VO De VO-raad kreeg signalen over de behoefte aan professionalisering van de sociale zekerheidskennis van P&O-medewerkers. Naar aanleiding hiervan ontwikkelde Loyalis Kennis & Consult de cursus ‘Kennis van Sociale Zekerheid in het VO’. In mei en juni jl. hebben twee, volgeboekte cursussen plaatsgevonden. Ook in het najaar vindt de cursus plaats op meerdere dagen in november en december 2011 in Utrecht en Eindhoven. De opleiding draagt bij aan professionalisering van verhoging van het kwaliteitsniveau van sociale zekerheid en kan leiden tot financiële besparingen. In de cursus ‘Kennis van sociale zekerheid in het VO’ komen relevante thema’s op het gebied van werkloosheid (module 1) en ziekte en arbeidsongeschiktheid (module 2) op interactieve wijze aan bod. De modules zijn ook los te volgen. U bent weer helemaal op de hoogte van de stand van zaken en kunt de regelgeving adequaat toepassen in uw eigen organisatie. Link voor meer informatie en aanmelding:. http://www.arbo-vo.nl/agenda/kennis-van-socialezekerheid-in-het-vo
Casus: Re-integratieverplichtingen voor u als ex-werkgever Een 40-jarige ex-werknemer was werkzaam als docent geschiedenis bij een scholengemeenschap. Na de ontbinding van de arbeidsovereenkomst verzocht hij zijn exwerkgever herhaaldelijk om hem bij zijn re-integratieactiviteiten te ondersteunen. Dat werd geweigerd omdat deze vond dat er al voldoende inspanningen waren verricht. Zowel ten tijde van het dienstverband als bij de beëindiging had de ex-werknemer alle voorstellen in het kader van re-integratie afgewezen, er was een ontbindingsvergoeding waarmee de betrokkene zelf terugkeer naar een andere baan kon regelen en de werkgever zag de noodzaak van bepaalde re-integratieactiviteiten niet in. De feiten De rechter vond de argumenten van de ex-werkgever niet steekhoudend. Hij overwoog dat het schoolbestuur had verzocht om ontbinding van de arbeidsovereenkomst en dat daarbij al duidelijk was gemaakt dat terugkeer naar één van de scholen die onder dat bestuur vielen niet mogelijk zou zijn. Dit betekende dat het werkgebied voor de ex-werknemer sterk beperkt werd. Dat de verzoeker niet meegewerkt heeft aan trajecten die het bestuur voorafgaande aan het ontslag heeft aangeboden, achtte de rechter niet onbegrijpelijk. De werknemer wilde bovenal zijn baan houden en in dat kader niet meewerken aan een traject waarbij hij die baan zou verliezen. Bovendien heeft de re-integratieverplichting uit art. 72a WW betrekking op de periode nadat de werknemer zijn baan is kwijtgeraakt. De eerdergenoemde voorstellen van het bestuur konden daaronder niet vallen omdat ze zijn gedaan in de periode waarin de werknemer nog
Printversie SZ-bulletin 28 september 2011
5
in dienst was. Daarna heeft de werkgever geen initiatieven of voorstellen meer gedaan naar de werknemer. Het oordeel De kantonrechter oordeelde uiteindelijk dat het bestuur het de verzoeker mogelijk moest maken een cursus Oriëntatie op de arbeidsmarkt en een cursus docent Maatschappijleer te kunnen volgen. In dit geval speelde voor de rechter een belangrijke rol dat de ex-werkgever geen enkel initiatief richting de werknemer had getoond in het kader van de verplichting uit art. 72a WW, alsmede dat de werknemer moeilijk meer in de eigen omgeving aan de slag zou kunnen nu hij op geen enkele school van zijn ex-werkgever meer mocht werken en de meeste scholen in de omgeving onder het desbetreffende schoolbestuur vielen. Voor meer informatie: http://zoeken.rechtspraak.nl/detailpage.aspx?ljn=BQ0940 Bron: Besturenraad
Vraag en Antwoord Eén van onze docenten is sinds oktober 2010 langdurig met ziekteverlof wegens overspannenheid. Op dit moment is zij zwanger. Wordt de periode van loondoorbetaling verlengd met de periode van haar zwangerschaps- en bevallingsverlof? Het antwoord Uit het gelijke behandelingsrecht vloeit voort dat de periode van zwangerschaps- en bevallingsverlof niet aangemerkt mag worden als ziekte (zie ook artikel 4 – lid 7 van de Zavo, bijlage 12 CAO-VO 2011-2012). Dit betekent dat ziekteperioden onderbroken door zwangerschaps- en bevallingsverlof in principe niet samengeteld mogen worden omdat er door het verlof een onderbreking van 4 weken of meer plaatsvindt tussen de ziekteperioden. Als de ziekte echter direct voorafgaat aan en direct aansluit op het zwangerschaps- en bevallingsverlof en de ziekte moet redelijkerwijs worden geacht voort te vloeien uit dezelfde oorzaak, worden deze perioden samengeteld (zie ook artikel 4 – lid 2 van de Zavo, bijlage 12 CAO-VO 2011-2012). In dit geval wordt de periode van loondoorbetaling verlengd met minimaal 16 weken.
Afzender: Het SZ-bulletin is samengesteld door de redactie van de Sociale Zekerheidswijzer van Loyalis, de VOraad en Arbo-VO. Het SZ-bulletin verschijnt maandelijks. Arbo-VO Tel: 045-5796024 E-mail:
[email protected] www.arbo-vo.nl
Printversie SZ-bulletin 28 september 2011
6