Inhoud
sensitief ouderschap
Opleidingen, cursussen, workshops
SENSITIEF OUDERSCHAP
INHOUDSOPGAVE
Inhoud Les 1. Sensitief ouderschap CIVAS
Woord vooraf Ouderschap Perspectieven op ouderschap Spiritueel ouderschap De opvoeding als onderdeel van ouderschap Veelgemaakte denkfouten Vier facetten van de opvoeding Eerste facet: kind Tweede facet: biologische kenmerken Derde facet: omgeving Vierde facet: opvoeder Opvoeding Opvoeden vanuit je instinct De werking van het instinct De geschiedenis van het opvoeden en het vervreemden van instinct De eerste breuk met het instinctieve opvoeden naar verbondenheid De tweede breuk met het instinctieve opvoeden naar verbondenheid De derde breuk met het instinctieve opvoeden naar verbondenheid De vierde breuk met het instinctieve opvoeden naar verbondenheid De vijfde breuk met het instinctieve opvoeden naar verbondenheid Opvoeden in deze tijd Drie voorwaarden voor opvoeding De eerste voorwaarde: sensitief ouderschap Responsiviteit Intensiviteit Inlevingsvermogen Voorspelbaarheid De meerwaarde van sensitief ouderschap Vaders en sensitief ouderschap INH-
SENSITIEF OUDERSCHAP
INHOUDSOPGAVE
Sensitief ouderschap en gezinssamenstelling Middelen om te komen tot sensitief ouderschap Luisteren naar instinct Vergaren van kennis Oefenen van vaardigheden Responsiviteit Intensiviteit Inlevingsvermogen Voorspelbaarheid De tweede voorwaarde: liefde Een verzameling behoeftes Wel of geen liefde Wie staat in de opvoeding centraal? Middelen om te komen tot liefde Liefde als transformatieve kracht Werkelijke en aangeleerde behoeftes Verantwoordelijkheid en het verlies van zelfdestructie De derde voorwaarde: dialogische opvoedrelatie Zeggen wat je doet, doen wat je zegt Middelen tot een dialogische opvoedrelatie De ik-boodschap
Les 2. Behoefte en ontwikkeling CIVAS
Welkom heten Een goed begin Ruimte maken Ruimte ervaren Uitnodigen Een kwestie van geloof Een dagboek Afscheid nemen Ontwikkeling Lichamelijke behoeften Tips voor lichamelijke behoeften Behoefte aan veiligheid Sociale behoeften en behoefte aan waardering Cognitieve en ethische behoeften Zelfverwerkelijking Zwangerschapsgymnastiek INH-
SENSITIEF OUDERSCHAP
INHOUDSOPGAVE
Wat heb je nodig? Ademhaling Ademhaling vanuit je buik Ademhaling vanuit je borst De totale ademhaling Meditatie Richten op gevoel en lichamelijkheid Je energiehuishouding Oefeningen Oefeningen in het eerste trimester Oefening 1: De ontspannen zithouding Oefening 2: Hurken Oefening 3: Bekkenbodemspieren Oefeningen in het tweede trimester Oefening 4: Staan Oefening 5: Zitten Oefeningen in het derde trimester Oefening 6: Op handen en knieën Oefening 7: Staand wiegen Oefening 8: Tussen de weeën Oefening 9: Ontspannen tijdens persweeën Oefening 10: Puffen Oefeningen voor herstel
Les 3. De zwangerschap CIVAS
De kalender week 1 t/m 29 Week 1. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 2. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 3. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 4. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 5. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 6. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 7. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 8. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 9. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 10. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 11. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 12. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 13. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen INH-
SENSITIEF OUDERSCHAP
INHOUDSOPGAVE
Week 14. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 15. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 16. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 17. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 18. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 19. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 20. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 21. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 22. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 23. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 24. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 25. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 26. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 27. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 28. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen Week 29. Fysieke ontwikkeling, beleving, plannen
Les 4. De bevalling CIVAS
Het derde trimester Week 30 tot en met 42 Voorbereiden Vluchtkoffer Bed op klossen Kraampakket Telefoon, fototoestel en camera Inschrijven bij de burgerlijke stand Vormen van bevallen Waterbevalling De baarkruk Hypnose Het Roma-rad Het verloop van de bevalling De latente fase De actieve fase De uitdrijving Het nageboortentijdperk Over de placenta Te vroeg geboren Emoties INH-
SENSITIEF OUDERSCHAP
INHOUDSOPGAVE
Wanneer spreken we van een vroeggeboorte? Overlevingskansen van een te vroeg geboren kindje Invloeden op een vroeggeboorte Negatieve invloeden Positieve invloeden Toch te vroeg geboren Buidelen Later Te laat geboren Strippen Inleiden Kraamtijd, een periode van herstel Lichamelijk herstel Je oude figuur Geestelijk herstel Verwerken Identiteitsverwarring Herstel van contact Contactbreuk Contactherstel Verzorging Voeding: De voordelen van borstvoeding Borstvoeding en contactherstel Nadelen van borstvoeding Wat zijn redenen om flesvoeding te geven? Slaap Verschoning Luiers verschonen Wassen Contact
Les 5. Veilig en gezond CIVAS
Veilig en gezond: voor ouders Tijdens de zwangerschap Zwangerschapskwaaltjes Spijsvertering Bloedsomloop Botten en spieren Huid INH-
SENSITIEF OUDERSCHAP CIVAS
INHOUDSOPGAVE
Gezond en ongezond tijdens de zwangerschap Roken Stress Voeding Toxoplasmose Alcohol Foliumzuur Seks tijdens de zwangerschap Tijdens de bevalling Pijnbestrijding Acupunctuur Haptonomie Hypnose Lachgas Pethidine Remifentanyl Ruggenprik TENS Volledige narcose Waterbevalling Ingrepen Inknippen Keizersnede Tangverlossing Vacuümpomp Na de bevalling Postnatale depressie Verlies Veilig en gezond: voor je kind Tijdens de zwangerschap Prenataal testen Dubbeltest Nekplooimeting Combinatietest Vlokkentest Tripletest Vruchtwaterpunctie Navelstrengpunctie Je huis babyproof maken. De kinderkamer INH-
SENSITIEF OUDERSCHAP
INHOUDSOPGAVE
De woonkamer De keuken De badkamer, bijkeuken en toilet Deuren en trappen Tijdens de bevalling Apgarscore Na de bevalling Consultatiebureau Hielprik Vaccinaties Effecten van voeding De val van slechte voeding Trap er niet in Gezonde voeding Als je kindje anders is Je eigen pad Niet zielig
Les 6. Waardering en sociale behoeften CIVAS
Waarderen: babymassage Wat heb je nodig? Hoe moet je masseren? Hoe vaak, hoe lang, wanneer? Startpunt: borst Schouders, armen, handje Heupen, benen, voetjes Buikje Rugje en billen Eindpunt: het gezicht Ter overweging Hechting De eerste twee maanden Van twee maanden tot een half jaar Een half jaar tot een jaar Een jaar tot anderhalf jaar Van anderhalf tot vier jaar Koppigheidsfase De grote valkuil Time out INH-
SENSITIEF OUDERSCHAP
INHOUDSOPGAVE
Complimenten Sociaal leren, betrekken ABC Video interactie begeleiding Loyaliteitsconflicten Voorzien in je behoeftes Loyaliteit De roulerende rekening Gedoemd om te falen? Het geweten Behulpzaamheid Aangeboren of aangeleerd? Gezinssamenstelling Samenwonen Je kindje erkennen bij de gemeentelijke basisadministratie Geregistreerd partnerschap Huwelijkse voorwaarden Gelijk geslacht Alleenstaand ouderschap Pleegouders Echtscheiding Co-ouderschap Adoptie Opvoeden zonder biologische band Gezinsgrootte Als ouders komen te overlijden
Les 7. Cognitieve en esthetische behoeften CIVAS
Cognitie Zelf actief Piaget Omgaan met fouten Ontwikkeling van schema’s Vygotsky Het verloop van de cognitieve ontwikkeling Theory of mind Manieren van leren Imitatie Gedragketens aanleren INH-
SENSITIEF OUDERSCHAP
INHOUDSOPGAVE
Klassieke conditionering Operante conditionering Klaar, af, opvoeden maar Aankleden Zo kleed je jouw kindje aan Agressief gedrag Delen Fantasie Keuzes maken Liegen Naar bed Het bedritueel Angsten voor het slapen gaan Nachtmerries en monsters onder je bed Preken Stelen Vast voedsel Problemen met voeding Vies worden Zeuren Zindelijk worden Esthetische behoeften Rituelen
Les 8. Zelfverwerkelijking CIVAS
Jongeren en de maatschappij Een historische vergelijking Keuzemogelijkheden Het belang van een toekomstbeeld Vermijden en afwijzen Verantwoordelijkheid Van schatje naar schavuit Een gat in de verantwoordelijkheid Het mamakindje Onderhandelen Leren onderhandelen Vertrouwen Seksuele ontwikkeling Homoseksualiteit INH-10
SENSITIEF OUDERSCHAP
CIVAS
INHOUDSOPGAVE
Identiteitsontwikkeling Je eigen verhaal Identiteit en anderen Maatschappelijke identiteit Competentie Probleemgedrag Zelfbeeld Realistisch zelfbeeld Ideaal zelfbeeld Gevaren Alcohol en drugs Gokken Vaardigheden Huishoudelijke taken Kleding Koken Omgaan met geld Plannen Sociale vaardigheden Solliciteren Instanties Financiën Testament Levensverzekering Wat je kindje kost Werken of thuisblijven Kinderopvang Kinderbijslag Sparen voor later Heffingskortingen Verlof Ouderschapsverlof Kort verzuim verlof Kraamverlof Zwangerschapsverlof Tot slot Dankwoord Literatuur
INH-11