AIO-OVERLEG VU Het AiO-Overleg VU is een orgaan voor AiO’s en OiO’s waarin zaken op zowel facultair als universitair niveau besproken worden en waarin naar oplossingen van eventuele problemen wordt gezocht.
INHOUD
Bestuur: Yfke Onghena (voorzitter)
[email protected] Katrien van Meel (vice-voorzitter)
[email protected] tel. 48770 Astrid Stilma (secretaris)
[email protected] tel. 46492 Marko Barendregt (penningmeester)
[email protected] tel. 48804 Martijn Willemse (LAIOO)
[email protected] tel. 49226 Joelle Noailly (buitenlandse promovendi)
[email protected] www.vu.nl/aios email:
[email protected]
PROMOVUREN PromoVUren is het periodiek van het AiOOverleg VU. Omslag: AVC www.go.to/promovuren
Behoud Talent! Deel 1
2
De blaffende baas
4
Behoud Talent! Deel II
5
Van de Voorzitter
7
Vanuit het land
8
Over lijsten en emails
9
De muisarmen van AiO’s
10
FOREIGN TALK
Redactie: Marko Barendregt & Miriam Ferrer
[email protected] Postadres: t.a.v. M. Barendregt Theoretische Psychologie Van der Boechorststraat 1 1081 BT Amsterdam
Improving Mentoring Takes Time
13
To Do…
15
VAN DE REDACTIE Er is een LAIOO rapport “Behoud Talent!” verschenen over de begeleiding van promovendi, geschreven door May-May Meijer. Deze PromoVUren is voor een heel groot gedeelte gewijd aan dit rapport.
in Foreign Talk. Verder in deze PromoVUren: het tweede deel over RSI, de column “De Blaffende Baas” en de agenda voor diegenen die de komende zomers niets beter te doen hebben. Veel plezier.
Allereerst de algemene reacties en georganiseerde symposia naar aanleiding van “Behoud Talent!”, gevolgd door een korte inhoudelijke samenvatting. Een ander verslag van het VU symposium “Behoud Talent!” staat
PROMOVUREN JUNI 2002
MIRIAM FERRER & MARKO BARENDREGT
1
EHOUD
ALENT
EEL UIT HET LEVEN VAN EEN RAPPORT
De begeleiding van promovendi houdt vaak te wensen over. In een poging problemen met de begeleiding in kaart te brengen werd in opdracht van het Landelijk AiO/OiO Overleg (LAIOO) het rapport “Behoud Talent!” geschreven door VU promovenda May-May Meijer. Dit rapport, waarvan elders in deze PromoVUren een samenvatting, heeft de afgelopen maanden voor
eventueel om een soort van certificaat of prijs uit te reiken aan die universiteiten die goed presteren. Wat de minister betreft komt er in samenwerking met het LAIOO een stappenplan
een toekomstige minister even open staat voor input vanuit de promovendi.
VU Symposium Ook aan de VU is het rapport gepresenteerd op het symposium van 17 april.
voor verbetering van de situatie voor AiO’s en OiO’s. Ook moet de informatievoorziening richting de promovendi
Helaas was de reactie van onze rector magnificus, Taede Sminia, minder positief dan die van de minister. Zo plaatste de
Het rapport werd voor het eerst gepresenteerd op 25
verder uitgebouwd worden, want volgens Hermans is hier ruimte voor verbetering. Meer goed nieuws voor het LAIOO:
rector een aantal kritische noten bij het rapport: er zouden teveel negatieve gevallen beschreven worden en de achterliggende theorie
februari jl. op een door het LAIOO georganiseerd symposium, waar het rapport ook werd
om het LAIOO zich dusdanig te organiseren dat zij tot een kwalitatief goed plan van aanpak kan komen
zou verouderd zijn. Verder mag er volgens hem ook best wel wat vanuit de promovendus verwacht
aangeboden aan minister Hermans van OC&W. In zijn reactie stelde Hermans dat het rapport laat zien dat een goede begeleiding
is minister Hermans bereid het LAIOO financieel te ondersteunen. Een belangrijke erkenning, zeker voor de toekomst van het
worden. Zo onderstreepte hij dat AiO’s niet a-priori een ondergeschikte rol hebben, maar best initiatief en een zekere
evenals een goede relatie tussen promovendus en promotor van uitermate groot belang is. Hij drong er verder op aan dat er de
LAIOO. Het is te hopen dat
zelfredzaamheid kunnen
de nodige beroering gezorgd in de academische wereld. Hier een kort overzicht.
MINISTER HERMANS ONTVANGT HET RAPPORT VAN MAY-MAY MEIER
komende tijd wordt gewerkt aan één systeem waarop de effectiviteit van promoties gemeten gaat worden, zodat er bij toekomstige evaluaties geen misverstanden bestaan. Dat zou dan tevens gebruikt kunnen worden om verschillende universiteiten met elkaar te vergelijken en
2
PROMOVUREN JUNI 2002
tonen. Wat hem betreft is de hoofddoelstelling van de VU nog steeds dat AiO’s uitgroeien tot zelfwerkende onderzoekers. Hoewel
de vrije tijd van de AiO, zonder overheidsfinanciering. Maar verder vond hij de aanbevelingen uit het
traject van vier jaar, zo stelde Bruijn, dan moet er ook voor gekozen worden de promovendus niet af te rekenen op kwaliteit, maar
volgens hem het proefschrift geen levenswerk is, dient het wel ambitieus te zijn wat betreft kwaliteit. De graad
rapport zeer belangrijk. Professor Jan Anthonie Bruijn stelde dat deze discussie vrij nutteloos
hem na vier jaar sowieso te laten promoveren. Als je een tijdselement handhaaft, doe dat dan ook consequent.
van doctor is de hoogst haalbare wetenschappelijke graad wat gebaseerd moet zijn op een internationaal concurrerend product.
is, zolang het object, het
Tegelijkertijd houd Sminia wel vast aan een promotietraject van vier jaar, hoewel hij toegeeft dat in bepaalde omstandigheden vier jaar wellicht wat kort is. In de aansluitende paneldiscussie onder leiding van Professor Ronald Plasterk kwam diezelfde spanning tussen rendement en kwaliteit aan de orde. Zo vroeg Plasterk zich af of die periode van vier jaar nou zo heilig is dat er van een zekere uitloop geen sprake zou mogen zijn. Uiteraard mits betaald en op basis van wederzijdse instemming van promovendus en promotor. Wat Ingrid Giebels, AiO en inmiddels voorzitter van het LAIOO, betreft is dat inderdaad niet zo erg als het maar niet oneindig lang wordt voortgezet. Professor Arnold Heertje ging zelfs veel verder. Wetenschappelijke verdieping moet volgens hem centraal staan; uitlopen moet dan maar desnoods in
Sminia: het proefschrift is dan wel geen levenswerk, het dient wel ambitieus te zijn. De graad van doctor is tenslotte de hoogst haalbare academische proefschrift, niet helder is Stemmingmakerij graad. gedefinieerd. Het is
Het rapport heeft dus voor
volkomen onduidelijk aan welke criteria een proefschrift moet volden. Op zich is dat niet erg zolang een promotietraject
de nodige discussie gezorgd. Ook in de media heeft het de aandacht getrokken. Zo besteedde het Reformatorisch Dagblad
een onbeperkte duur kent. Maar in het huidige systeem is gekozen voor een beperkte duur van vier jaar
ruim een halve bladzijde aan “Behoud Talent!”. Hoewel in grote lijnen zijn de begeleidingsproblemen
en dan wordt het gebrek aan beoordelingscriteria problematisch. Hierdoor komen promovendi volgens hem in een spagaathouding
wel bekend waren maakt een confrontatie met werkelijke gevallen de situatie op het oog nog schrijnender. Deels is dat
terecht. Zij moeten enerzijds een kwalitatief hoogstaand proefschrift produceren, maar worden na vier jaar vooral beoordeeld op het
het effect dat Meijer met “Behoud Talent!” wilde bereiken. De meest ernstige gevallen van mislukte promotietrajecten kunnen
aantal verschenen artikelen. Indien er per se vastgehouden wordt aan een
volgens haar dienen als signaalfunctie om de heren en dames politici,
PROMOVUREN JUNI 2002
3
universitaire bestuurders en hoogleraren eens goed wakker te schudden. Helaas heeft dit een vervelend neveneffect. Een veel
aandacht aan promoveren hebben geschonken. Verbetering van begeleiding en promotietrajecten is daarmee sterker op de
gehoorde klacht op het rapport is dat het niet representatief zou zijn. Dat lijkt ook de strekking van
universitaire en politieke agenda komen te staan. Nu dienen de gedane aanbevelingen uit het
een Volkskrant artikel van 20 april dat met de kop “problematisch promoveren” over het rapport. In dat artikel wordt
rapport nog gerealiseerd te
onder andere de rector magnificus uit Leiden, Prof. dr. Breimer, geciteerd die stelt dat het rapport wetenschappelijk aanvechtbaar is en beschuldigt Meijer van “stemmingmakerij”. Meijer is er niet van onder de indruk. Zij heeft niet een kwantitatief maar een kwalitatief onderzoek gedaan, met als onderzoeksvraag wat voor soort problemen er zijn. Voor dat soort vragen zijn de gebruikte methoden prima te verantwoorden, vind ook Dr. Van Eijnatten, UHD in Eindhoven: “De critical incidents-methode die in het onderzoek werd toegepast, is uitermate geschikt om de aard en diversiteit van de begeleidingsproblematiek helderder te krijgen”. Discutabel of niet, het rapport heeft in ieder geval bereikt dat er op verschillende universiteiten en faculteiten symposia zijn gehouden en dat kranten
4
worden
MARKO
BARENDREGT.
DE BLAFFENDE BAAS COLUMN Mijn blaffende baas brengt mij regelmatig in een principiële crisis. Wij hebben namelijk een essentieel verschil van mening over het opzetten van artikelen. Mijn baas vindt dat je eerst een artikel schrijft, en vervolgens pas de gegevens toevoegt. Inleiding, methoden, resultaten en discussie worden dus geschreven voordat je experimenten en analyses af zijn. En dus voordat je weet waar het accent van de discussie en de literatuur gelegd moet worden. Naar mijn mening kun je op zich best van te voren de inleiding en methoden schrijven, maar is het een nutteloze exercitie de resultaten en discussie te doen voordat je data hebt. Ik heb nog geen gegevens, en het is heel goed mogelijk dat er andere resultaten uit zullen komen dan ik nu verwacht. In dat geval kan ik opnieuw beginnen met schrijven als ik de data eenmaal heb. Waarschijnlijk past de inleiding dan ook niet goed genoeg meer bij de resultaten en moet dus ook herschreven worden. Ik vind dat ik als redelijk ervaren AiO recht heb op mijn eigen aanpak. zodat ik geen dubbel werk hoef te doen. Vooral als dat onnodig is. Lange tijd heb ik dan ook principevol geweigerd de resultaten en discussie op papier te zetten. Inmiddels heb ik mijn principes opzij gezet in de hoop dat dit minder tijd en energie zou kosten. Ik lever nu netjes halve artikelen in, zonder data en resultaten. Maar vreemd genoeg heeft dit niet het gewenste effect. Ten eerste, hij blijkt de ingeleverde artikelen zonder resultaten niet eens te lezen; het is waarschijnlijk alleen een manier om te controleren waar ik mee bezig ben. Ten tweede, dankzij deze werkverschaffing houd ik geen tijd over voor datgene waar ik wel mee bezig zou moeten zijn, namelijk het analyseren van data. Ik dacht aanvankelijk dat de baas de logica van deze situatie wel zou doorzien. Foute gedachte natuurlijk. Want, zo redeneert hij, als ik tijd heb om halve artikelen te schrijven, dan heb ik toch ook tijd om analyses te doen? Geloof me, bij sommige bazen zit je in een catch-22.
REGAN GONERIL
PROMOVUREN JUNI 2002
EHOUD
ALENT
EEL
SAMENVATTING VAN HET LAIOO RAPPORT De promotierendements-cijfers zijn erg laag. Zo blijkt uit de
bij dat hoogleraren zelf veelal diverse functies in verschillende
promovendus wordt toegelaten tot de promotie of niet (en ook of de
bestuursorganen vervullen (zoals lid van het faculteitsbestuur) waardoor het kan voorkomen dat ze zichzelf of hun collega’s
promovendus ontslagen wordt of niet) en voor de hoogleraar omdat hij geen zin heeft in ‘vragen van buitenaf’. Daarnaast behoort
moeten controleren. De afdeling personeelszaken, de ondernemingsraad en de universiteitsraad hebben zeer beperkte invloed (en al
het tot de mores van hoogleraren, om elkaar onderling niet aan te spreken op hoe ze met hun promovendi omgaan.
helemaal niet op de relatie tussen een hoogleraar en een promovendus). De promovendus is dan ook veelal volstrekt afhankelijk
Verder blijkt dat veel hoogleraren en promovendi het proefschrift als levenswerk zien. Dit kan leiden tot vertraging van het
Op basis van literatuuronderzoek en kwalitatief onderzoek wordt getracht een antwoord op de
van zijn promotor. Met name als het promoveren als een ‘eenzaam avontuur’ wordt beschouwd en de
promotietraject en teleurstelling bij promovendi indien ‘grote ontdekkingen’ uitblijven.
onderzoeksvraag te vinden. Het kwalitatieve onderzoek maakt inzichtelijk wat er mis gaat, waarom het mis gaat, en waar het mis gaat.
promovendus naast de promotor geen andere begeleiders heeft (het zogenaamde meester-gezel model dat vaak voorkomt),
Een ander punt is dat projectvoorstellen moeten concurreren met elkaar en derhalve soms overambitieus zijn,
In het rapport staan drie elementen centraal: de organisatiestructuur van de universiteit, de organisatiecultuur van de
lijkt de kans op het mislukken van het promotieonderzoek groter. Bij het bestuderen van de organisatiecultuur
waardoor toegekende projecten niet haalbaar blijken in de vierjarige aanstellingsduur van de promovendus. De
universiteit en aspecten die direct betrekking hebben op de begeleiding van promovendi. De
van de universiteit valt op dat zowel voor promovendus als voor hoogleraren de problematiek met
promovendus draait als enige voor de gevolgen op; het is (tot nog toe) niet gebruikelijk dat een hoogleraar wordt
organisatiestructuur van de universiteit kenmerkt zich door de machtige en autonome positie van hoogleraren. Daar komt nog
betrekking tot de begeleiding zeer gevoelig ligt. Voor de promovendus omdat de hoogleraar veelal alleen beslist of de
aangesproken op het feit dat de promovendus niet binnen de contracttijd promoveert, laat staan dat dit gevolgen heeft voor de toekenning
Kengetallen Universitair Onderzoek dat van de promovendi die in 1994 begonnen waren, slechts 7% binnen 4 jaar gepromoveerd was en 22% binnen 5 jaar (VSNU, 2000). Kwantitatief onderzoek laat zien dat een gebrekkige begeleiding van promovendi een belangrijke oorzaak voor de vertraging en uitval van promovendi is. De centrale onderzoeksvraag in dit rapport luidt dan ook: hoe kan de begeleiding van promovendi verbeterd worden?
PROMOVUREN JUNI 2002
5
van volgende projectvoorstellen. Uit het kwalitatieve onderzoek blijkt dat er met
het mis gaat met de begeleiding van promovendi, een aantal betrokken partijen hun
Meer specifiek gaat het om het belang van human resource management, waar
name gebrek is aan processturing en coaching van promovendi. Bij gebrekkige processturing en het gebrek aan coaching
verantwoordelijkheden ontwijken. De promovendus bevindt zich meestal in een geïsoleerde positie en moet zelf zijn weg maar vinden in
vanzelfsprekend adequate begeleiding van jonge wetenschappers integraal onderdeel van uitmaakt. Om dit te bereiken moeten
moet gedacht worden aan: het ontbreken van contact met de begeleider, een gebrekkig projectvoorstel, een oninspirerende en
de bureaucratie. De hoogleraar die in gebreke is gebleven wordt hier niet op aangesproken. Alle respondenten ervoeren de
hoogleraren overtuigd worden (door collega’s en bestuurders) van het nut van een verbetering van de begeleiding van promovendi
eenzame werkomgeving, het ontbreken van een introductie in de organisatie, onenigheid over auteurschap, onenigheid
situatie als zeer negatief, bij een aantal respondenten leidde de slechte begeleiding tot psychosomatische klachten
en zijn evaluatie (door middel van mondelinge communicatie), een open communicatieklimaat en coaching (van hoogleraren
over academische vrijheid, en intimidatie door de begeleider. In de gevallen dat er onenigheid bestaat
zoals overspannenheid. De belangrijkste aanbeveling vraagt om een enorme inspanning van
en promovendi) cruciaal. Indien dit achterwege blijft worden er slechts bureaucratische spelletjes
tussen promovendus en hoogleraar lijkt er veelal sprake te zijn van een paradox. Tijdens de doctoraalfase wordt de
verschillende partijen, maar zal uiteindelijk een grote opbrengst kennen. Het gaat hierbij om een cultuuromslag waarbij de
gespeeld (zoals bij het opleidings- en begeleidingsplan dat wel wordt ingevuld terwijl niet aan de bedoelingen van de
student opgeleid tot een kritische en onafhankelijke wetenschapper. Indien hij deze houding echter in zijn promotieonderzoek
universiteit niet slechts wordt gezien als ‘randverschijnsel’, een plek om de vaardigheden te beoefenen, maar als een
regel wordt voldaan).
aanneemt tegenover zijn promotor kan een conflictsituatie ontstaan. De promotor vat de kritische houding van de
academische ontmoetingsplaats die een stimulerend en prettig werkklimaat biedt aan iedereen die er werkt. Naast
“Behoud Talent!”, zie internet: http://pubwww.tudelft.nl/lai oo/BT.htm
promovendus op als een persoonlijke aanval. Verder komt uit de cases en de literatuurstudie naar voren dat, in de gevallen waarin
het feit dat hierdoor de wetenschappelijke productiviteit wordt verhoogd, is het een doel op zich.
6
PROMOVUREN JUNI 2002
MAY-MAY MEIJER Auteur “Behoud Talent” Voor meer info over
AN DE VOORZITTER YFKE ONGENA De vakantieperiode is weer in aantocht en het AiO-Overleg VU
Yfke Ongena
kijkt terug op een succesvol symposium ”Behoud Talent!”. Ik hoop dat het niet verwordt tot een herinnering aan een dag waarop problemen aan de orde zijn gesteld, maar dat er daadwerkelijk iets gedaan wordt met de problematiek. Op diverse faculteiten is inmiddels ook het LAIOO rapport “Behoudt Talent!”aan de decaan aangeboden. Het bestuur heeft afscheid genomen van Ingrid Giebels. Zij heeft zich ruim anderhalf jaar voor het AiOOverleg ingezet. Ingrid, vanaf deze plaats van harte bedankt! Gelukkig blijft Ingrid wel actief in de belangenbehartiging van AiO’s: vanaf 1 juli zal ze namelijk de nieuwe voorzitter van het LAIOO worden. Bijna tegelijk met het afscheid van Ingrid Giebels kunnen we een nieuw bestuurslid verwelkomen: Katrien van Meel (FPP), die vicevoorzitter zal worden. We zijn echter nog steeds op zoek naar nieuwe bestuursleden, aangezien bestuursleden altijd blijven doorstromen. Daarnaast blijft het zeker ook belangrijk dat AiO’s binnen de faculteiten actief blijven. Want op de faculteiten zelf kan het AiO-
AiO’s via de werkgroep sociale en organisatorische zaken. Zo zegt Frans Pouwer, nieuw OR-lid, in het personeelskatern van 25 april ‘vooral de positie van jonge onderzoekers gaat mij aan het hart’. Ook zegt hij
Overleg vaak het meeste bereiken , op een directe manier. Een facultair overleg bestaat idealiter uit een facultair contactpersoon c.q. voorzitter, en aiovertegen-woordigers in de facultaire commissies zoals de wetenschapscommissie en de onderdeelcommissie (OC). De OC heeft net als de Ondernemingsraad (OR) het nadeel dat er een zittingsduur van 3 jaar geldt, en bij het verkiesbaar stellen de AiO minimaal 1 jaar in dienst moet zijn. Voor fulltime AiO’s is het daarom onmogelijk in de OR of OC te komen. Dit probleem valt op te lossen door halverwege de zittingsduur de AiO’s te laten vervangen. Misschien is dit systeem op jouw faculteit nog mogelijk als een van de OC leden zich voortijdig terugtrekt. De OR-verkiezingen hebben voor het AiO-overleg in ieder geval een positief resultaat
dat de AiO-korting op salarisschaal tien niet billijk te vinden. We hopen via de OR veel voor AiO’s te kunnen bereiken. Ook het rechtstreekse contact tussen het AiO-Overleg VU en het College van Bestuur zal worden gecontinueerd. Half maart hebben we antwoord ontvangen op onze brieven. Positieve punten uit de brief zijn dat het CvB zal nagaan hoe de faculteiten met de verlengingsproblematiek zijn omgegaan en ook opdracht wordt gegeven te onderzoeken of de wachttijd voor promotiedata kan worden bekort. Maar ook is de brief voor ons zeker aanleiding de discussie voort te zetten, omdat we op veel punten ook geen bevredigende antwoorden hebben gekregen.. Er is nog voldoende werk te verrichten.
opgeleverd met OR-leden die zich willen inzetten voor
PROMOVUREN JUNI 2002
7
ANUIT HET LAND VAN ONZE VERTEGENWOORDIGER BIJ HET LAIOO Ben je geïnteresseerd in de
Helaas blijken weinig promovendi lid te zijn van de bonden en
landelijke ontwikkelingen? Heb je tijd over voor interessante
bonden vertegenwoordigen in eerste instantie de belangen van hun leden. Kortom wordt
bijeenkomsten? Lees dan onderstaand LAIOO bericht. Er gebeurt nog genoeg. Hier een overzicht van lopende activiteiten en nieuwtjes: • •
Het Laioo zoekt een secretaris. Ben je geintereseerd, of wil je weten wat de functie inhoudt kijk dan op de website van het Laioo. http://pubwww.tudelft.n
•
l/laioo, of via onze eigen website (www.vu.nl/aios). Wist je trouwens al dat er ook een europees promovendi overleg bestaat. Eurodoc. Je kan hier meer over vinden via de LAIOO website of op het
•
volgende adres: http://nextwave.science mag.org/feature/eurodo cexchange.shtml Volgend jaar zal het Eurodoc congres in Nederland georganiseerd worden. Wij zijn dan het gastland, Eurodoc regelt het programma. Het doel van Eurodoc is representatie van Europese PhD’s en junior researchers in
8
•
Europa. Op het moment is het Laioo bezig met een inventarisatie wat er op de verschillende universiteiten gebeurt met het loopbaanbeleid.
•
•
•
Ook wordt er in kaart gebracht hoe de invoering van het BA/Ma-stelsel op de verschillende universiteiten verloopt. Er komt een Engelse samenvatting van het rapport ‘Behoud talent’ op de website van Sience Next Wave. De CAO onderhandelingen komen er weer aan. Onder andere zal er voor gepleit gaan worden dat promovendi ongekort in salarisschaal 10 komen.
PROMOVUREN JUNI 2002
snel lid van een bond. Tot slot is het Laioo bezig met helderheid te verkrijgen over en een stanpunt in tenemen ten opzichte van het idee van Hermans over inzetten van promovendi in het VWO. Het idee van de minister is dat promovendi twee dagen onderzoek doen en daarnaast lesgeven op de middelbare school. Dit allebei met een aanstelling en contract. Hierdoor wil de minister tevens het komende tekort door de vergrijzing op de universiteiten voor zijn. Er loopt al een jaar een pilot project in Delft. Mocht je vragen hebben over het Landelijk AIO-Overleg, mail dan gerust naar
[email protected].
MARTIJN WILLEMSE
VER LIJSTEN EN EMAILS Dit is de emaillijst met algemene informatie voor alle geïnteresseerde AiO’s. In principe krijgt ieder AiO
[email protected] l
Deze emaillijst wordt zeer sporadisch gebruikt, alleen voor zeer belangrijke of
aan het begin van diens dienstverband een formulier dat je kunt insturen met daarop de mogelijkheid aan te geven dat je graag op
Deze lijst is alleen bedoeld voor de facultaire contactpersononen. In principe staat iedere facultaire contactpersoon op
zeer dringende berichten. Het is de bedoeling dat deze emaillijst alle promovendi van de VU bereikt. Berichten naar deze lijst
deze emaillijst geplaatst wordt. Via deze lijst worden onder andere de openbare vergaderingen van het AiOOverleg aangekondigd en
deze lijst.
moeten eerst goedgekeurd worden voor ze naar de geabonneerden worden verzonden
krijg je de notulen van die vergaderingen verzonden. Ook voor deze lijst is goedkeuring noodzakelijk voordat er een bericht
[email protected]
naartoe gestuurd wordt.
Het AiO-Overleg VU kent verschillende emaillijsten. Hieronder een overzicht van de verschillende lijsten
aios-vu.nl
[email protected] Dit is het emailadres van de redactie van PromoVUren. Alleen de redactie is erop geabonneerd, maar iedereen kan er een mail naar toe sturen.
A IK WIL PromoVUren of andere informatie via het AiO-Oveleg VU ontvangen Naam:…………… …………………………………………….………………………….. Werkadres:………………………………. Facuteit:……….……………………………… Telefoon:……………………………Email:……………….……………………………… Kies gewenste optie(s): ,NZLOYRRUWDDQ
PromoVUren ontvangen -overleg emaillijst ,NZLOJUDDJactief deelnemen aan het AiO-Overleg 3ODDWVPLMRSGHDLRV
AFMELDEN ,NZLO
geen PromoVUren meer ontvangen
,NZLO
geen emails meer
ontvangen Dit formulier opsturen naar: Astrid Stilma, Vrije Universiteit, Engelse taal en letterkunde, De Boelelaan 1105, 1081 HV Amsterdam.
PROMOVUREN JUNI 2002
9
E MUISARMEN VAN
I
S
WAT IS RSI EN HOE VOORKOM JE HET Hoewel inmiddels duidelijk is dat RSI niet alleen door het gebruik van
je bovenarmen ontspannen langs je lichaam hangen, houd je elleboog niet van je
je ook afwisselend met je rechter- en linkerhand de muis bedienen; bedenk
af en zorg dat je hand recht ten opzichte van je onderarm staat. Een volgend probleem bij het muisgebruik is de
echter wel, dat de spieren van de arm die je het minst gebruikt ook minder goed ontwikkeld zijn en dat je aan die kant veel sneller
Bij het muizen moet je vaak kleine, maar precieze bewegingen maken. Hierbij
snelheid en precisie waarmee je muist. Om te voorkomen dat de spierspanning te ver oploopt, kun je de snelheid
klachten zult kunnen ontwikkelen! Het is dus echt belangrijk om goed af te wisselen. Begin je echt een hekel aan je muis te krijgen,
belast je allerlei spieren van de kleine spiertjes in je hand tot de grote spieren in arm, schouder en bovenrug. De belasting wordt bepaald
van de muispijl op het scherm langzamer zetten. Hierdoor hoef je minder fijne bewegingen te maken om een knop op je scherm
dan kun je de het muispijltje ook via het numerieke gedeelte van je toetsenbord bedienen. Dit kun je instellen via het startmenu:
door de totale afstand die je aflegt met de muis, het aantal keer dat je klikt, de houding van je arm en pols
in te drukken. Bijkomend voordeel van het maken van grotere bewegingen is dat je ook sterkere spieren
Settings – Control Panel – Accessibility Options – Mouse. In sommige programma’s werkt dat
tijdens het muizen, de snelheid waarmee je muis, maar natuurlijk ook of je je spieren af en toe de tijd geeft om te ontspannen.
gebruikt die minder snel overbelast worden.
Tsja, het probleem van
prettig, in andere juist helemaal niet. Zit het probleem met name in het klikken, dan heb je misschien iets aan “auto-
De houding van je arm en pols is belangrijk: Moet je “reiken” naar je muis, omdat hij te ver weg staat, dan kun je schouder
muisgebruik zal duidelijk zijn. Keyboard shortcuts zijn vaak een alternatief voor muisgebruik (zie volgende bladzijde). Toch
klik software” zoals het programma MouseTool: dit soort programmaatjes klikken automatisch voor je als je de muis stil zet op de
klachten krijgen. Als je elleboog onbewust optilt of van je afhoudt, kun je ook last van je schouders of armen krijgen. Een
blijft een muis heel handig in het gebruik en bij sommige programma’s heb je de muis echt nodig. Gebruik van een
plaats waar je wilt klikken. Dit is in het begin zeker wennen, maar waarschijnlijk zul je het al snel prettig vinden.
opwaartse of zijwaartse knik in je pols kan tot klachten leiden in je pols of hand. Dus: zorg dat je muis binnen handbereik staat als
ergonomisch gevormde muis kan helpen om de houding van je arm en schouders te verbeteren. Om klachten te voorkomen, kun
MouseTool is gratis down te loaden van het internet (zie rsi.pagina.nl onder auto-klik software).
de muis ontstaat, is veelvuldig muizen wel een belangrijke risicofactor. Hoe veroorzaakt muizen RSI en hoe kun je de muis “gezond” gebruiken? Hier het tweede en laatste deel van de serie over RSI.
10
Tips
PROMOVUREN JUNI 2002
RSI: KEYBOARD SHORTCUTS Algemeen: -
windows toets
(toets met windows-logo erop, links en rechts van spatiebalk): opent het startmenu, dat je vervolgens met pijltjestoetsen kunt doorlopen
-
menu toets
(toets met een snelmenuutje erop dat naar het bovenste item wijst, recht van de spatiebalk): geeft een programma-specifiek snelmenu, vergelijkbaar met de functie van je rechter muistoets.
-
alt-tab
als je meerdere programma’s hebt openstaan kun je heel makkelijk van programma wisselen door alt ingedrukt te houden en met de tabtoets het programma te selecteren.
Vrijwel alle programma’s: -
alt-space
hiermee krijg je een menuutje voor het window waar je in werkt (minimaliseren, maximaliseren, verplaatsen, sluiten). Erg handig vindt ik voor het minimaliseren en maximaliseren van windows in plaats van de drie knopjes rechtsboven in het windows.
-
ctrl-c, ctrl-x, ctrl-v, ctrl-s
respectievelijk kopiëren, knippen, plakken, save
-
alt + onderstreepte letter
manier om via het toetsenbord een menu te doorlopen of verschillende items in een dialoog window langs te gaan
-
alt-F4, ctrl-w
sluiten van een programma, sluiten van een window
Windows Explorer (verkenner): -
tab, shift-tab
wisselen tussen linker en rechter kant van je scherm
-
pijltjestoetsen
doorlopen van folderstructuur en lijsten van bestanden
-
spatiebalk
selecteren van een item in de rechterkant van je scherm
-
enter
opent het geselecteerde bestand
-
ctrl-c, ctrl-x, ctrl-v
werken ook in de explorer en zijn erg handig voor het verplaatsen of kopiëren van bestanden
Word en Excel: -
shift + pijltjestoetsen
selecteren van een tekstblok
-
ctrl-shift-c, ctrl-shift-v
wordt gebruikt voor kopiëren en plakken van opmaak (de knop met het kwastje) zonder dat je de inhoud meekopieert.
-
ctrl-b, ctrl-i, ctrl-u
respectievelijk voor het bold (vet), italic (schuingedrukt) en underlined (onderstrepen) afdrukken van tekst
-
ctrl-], ctrl-[
maakt lettertype van geselecteerde tekst puntgrootte groter of kleiner
-
ctrl-=, ctrl-shift-=
drukt geselecteerde tekst subscript of superscript
Netscape internet en e-mail -
ctrl-N
opent internet vanuit je e-mail programma
-
ctrl-M, ctrl-R, ctrl-shift-R
nieuw e-mail bericht opstellen, reply to sender, reply to all
-
ctrl-enter
verstuurt huidige e-mail bericht
PROMOVUREN JUNI 2002
11
LGEMENE NFO FACULTAIRE CONTACTPERSONEN Dit is een overzicht van de facultaire contactpersonen voor promovendi. Wanneer je vragen, problemen of suggesties hebt, kun je contact opnemen met degene die bij jouw faculteit genoemd wordt.
Aardwetenschappen Jurgen Foeken
[email protected] tel. 47351
ACTA Casper Bots
[email protected] tel. 48673
Bewegingswetensch.
Simone Caljouw
[email protected]
Biologie Michiel van Diepen
[email protected] tel. 46990
Economie/Econometri e Arjen Siegmann siegmann@ tinbergen.nl
tel. 020-5513537 Egbert Jongen jongen@ tinbergen.nl tel. 46034
EMGO-Instituut Annemieke van der Waal
[email protected] .nl
Exacte Wetenschappen Natuurkunde en Sterrenkunde vacant Scheikunde Marola van Lipzig
[email protected] tel. 47608 Wiskunde en informatica vacant
Geneeskunde (waarn.) Saskia Bulk
[email protected] tel. 40102
IDO Martijn Willemse
[email protected] tel. 49226
Letteren Robin de Bruin
[email protected]
NWO Nicolle van Schijndel
[email protected] tel. 40963
Psychologie/Pedagogie k (waarn.) Marko Barendregt
[email protected] tel. 48804
Rechten Paul Adriaanse
[email protected]
Sociaal-Cult. Wetensch. Inge van der Weijden
[email protected]
tel. 46825
Theologie & Wijsb. Ton van Prooijen
[email protected] tel. 46614
HANDIGE WEBSITES AiO-Overleg VU
dergelijke
www.vu.nl/aios
www.siswo.uva.nl/subsidie/ind ex.html
PromoVUren www.go.to/promovuren LAIOO pubwww.tudelft.nl/laioo/
NWO:
Pedellerie www.vu.nl/Algemeen/Bestuur/ped el.htm
Vakbonden
www.abvakabo.nl www.cfo.nl www.vawo.nl
www.nwo.nl
Taalcentrum
Nederlandse Onderzoeks Databank (NOD)
www.taalcentrum.vu.nl
www.niwi.knaw.nl/nl/homepag .htm
Tips voor posterpresentatie
Arbo en milieu
www.vu.nl/arbo-en-milieu
Ondernemingsraad www.vu.nl/or
VU-Podium www.vupodium.nl
www.vu.nl/aios/posters.htm
Centrum voor studie en loopbaan
Zoekmachine voor beursen, subsidies en
www.vu.nl/Diensten/Studen tenzaken/Opleid/index.htm
12
PROMOVUREN JUNI 2002
Weet je nog meer nuttige web-sites, mail ze ons:
[email protected]
IMPROVING PH.D. STUDENT MENTORING TAKES TIME-DO WE HAVE IT?* A Ph.D. candidate’s happiness and scientific success is largely dependent on the student’s group leader and promoter. The supervisor, for his or her part, may well be an outstanding scientist but is less often a gifted mentor. The problems that arise from this dependence not only frustrate young researchers but also reduce the quality and quantity of a work group’s scientific output. All this has been known for a long time: Ten years ago, then-science minister Jo Ritzen warned, "Ph.D. students need better mentoring!" That not much has happened in the meantime was obvious when his successor, Loek Hermans, was unable recently to do much more than echo Ritzen’s words. But perhaps things are finally changing. When
Dutch Ph.D. students presented their report ”Nourish Talent!” at a symposium on Wednesday at Amsterdam's
young researchers would cause irreparable harm to the Netherlands' knowledgebased society.
Free University (VU), the university's rector himself, many professors, and even members of the Dutch Parliament took the time to
And yet it was clear from Wednesday's panel discussion that many in the academic establishment find it hard to admit
listen to the students. Why are students suddenly on the decisionmakers' agenda? The answer is simple: The Netherlands
that poor mentoring exists in their own institutions or departments. "These are just rare cases," and "I myself have only successful and
is facing a serious shortfall of academic staff that will
happy Ph.D. students," claimed many of the aca-
"These are just rare cases," and "I myself have only successful and happy Ph.D. students," claimed many of the academic staff. only get worse in the years
demic staff.
to come. By 2010, about a third of all academic staff will have reached retirement age. Meanwhile, today's Ph.D. students are leaving
But there are also emerging signs of recovery from this widespread perceptional disorder among faculty members. In his
the academic track because of a lack of career prospects. Further delay in improving career options for
reaction to the report, Rector Taede Sminia agreed openly that coaching of Ph.D. students, infrastruc-
PROMOVUREN JUNI 2002
13
ture, and international exchange need urgent improvement. Taede also emphasized that clear and
not retire with its current carriers but can be passed on to the next generation of scientists. Although univer-
other 10 years, I don’t want to write a new report. I want to read that the Ph.D. students’ situation has im-
concrete agreements between Ph.D. student and promoter are crucial for a functioning relationship. A go/no-go decision after the
sities still have the difficulty of competing with attractive salaries in the nonacademic job market, Broeckx hopes that secondary facilities,
proved substantially”
first year of a Ph.D. project should also be part of the regular feedback loop between student and supervisor. Last but not least, VU
such as day care for researchers with children, will convince young Ph.D.s to stay at the university. Ph.D. students still
of Science Next Wave. See :
wants to take action now to develop long-term career prospects for top talent. Marie-Jose Bro-
doubt whether they can expect immediate action from this new initiative. "It will take a year, at least,
eckx is head of VU’s special task force, "Top Talent," which has been formed to advise the university. She announced that it intends to
before the task force comes up with suggestions," says Ph.D. student Ingrid Giebels. She knows, from the students’ long fight for each
come up with concrete plans before the summer break. In addition to coaching arrangements for Ph.D. students, she hopes to enhance
faculty to appoint an independent contact person for Ph.D. students, how long it takes to change academic culture.
career development by employing top Ph.D.s when they complete their theses, even if there are no regular positions available at the
Research would benefit from a more modern approach to human resource management in Europe’s universities, which are
time. This "shelterconstruction" should help bridge the time until older staff members begin to
among the world’s oldest institutions. By now, everybody should have learned exactly where the problems lie. And the time is ripe to
retire. A second advantage of this timely overlap is that knowledge will hopefully
actually change things. Says May-May Meijer, author of "Nourish Talent!": "In an-
14
PROMOVUREN JUNI 2002
ROBERT METZKE This article is from the website http://nextwave.sciencemag.org /cgi/content/full/2002/04/18/6
HINGS TO DO Yes, yes, the summer is coming!! We are still enjoying this wonderful Dutch spring (suddenly it rains, suddenly it doesn’t), but we are all hoping the warm weather will finally show up one of these days. Summer means open air festivals, of course. You are already too late for the Pinkpop Festival in Landgraaf, but there are plenty of choices. At the end of June, Amsterdam will host the Amsterdam Roots Festival, with music from Brazil, Ghana and other places around the world. It will take place in different locations around the city, like the Oosterpark (may be for free?!) and the Concertgebouw or Melkweg (most
Mimezine, Di-rect, Within Temptation; but also the American Suzanne Vega will have her chance. If you like hard music, you are
and Coldplay. In the same weekend as Lowlands another great festival takes place in Belgium: the Pukkelpop. Most of the artists
lucky, because Dinamo Open Air Festival goes on this year, together with the Bospop. The event will take place on July 14th in Weert
that play at Lowlands also play there, and the few names I’ve seen sound already great: Guns’n Roses and Jazzanova. Other festi-
(in the South of the country). Although it’s still early for a program, some names are already known, such as
vals that take place this summer are the North Sea Jazz Festival (all about jazz in Den Haag in July) and
Within Temptation (they are quite busy, this year) and Opeth. My personal favorite is at the end of August: A camping flight to Lowlands
the Huntenpop (in Varsselder in August). Wanna know more? Check out these web sites: www.festivalinfo.nl and
Paradise, in Biddinghuizen (next to the SixFlags Park). Three days of non-stop party, with not only concerts but also cinema, theater and
www.livexs.nl. And staying outside… what about a group trip with your colleagues to one of the many theme parks in Hol-
other performances. Only a few names so far: Within Temptation (yes, again!)
land? If you want to get rid of the stress from the meetings with your supervisor, there is nothing better than SixFlags in Bid-
probably not for free). A nice option (specially for your pocket, because this one is for free), is the Parkpop in Den Haag, on
dinghuizen (exactly, next to the Lowlands camping site). They claim to be the RollerCoaster Capital of
June 30th. Mainly Dutch names; sure you know most of them: Kane,
Europe, and I agree. With the new Goliath, there are now seven
PROMOVUREN JUNI 2002
15
big roller-coasters, not suitable for people with fear of heights or heart problems. But I promise you will leave
story between Anakin Skywalker and Princess Amidala takes place while the Federation is in danger.
visit you. You probably want to show them that you have time to develop your intellect, besides being a
the park completely refreshed and ready for new meetings with the boss! Do you want some more “family-like”? Then check out
Probably a bit less exciting than the Episode I but, are you going to miss it? The half-vampire who kills vampires strikes back:
hard worker. Don’t even try to go to the main museums if you don’t want to be packed among Japanese and American tourists. Why
the Efteling Park, in Kaatsheuvel (that’s close to Den Bosch, in Noord-Brabant). A fairy-tail world with
Blade, alias the DayWalker (Wesley Snipes) is ready to save the world in Blade II, expected in mid-June. An-
don’t go off the beaten track? Have you ever been to the chapel Ons Lieve Heer op Solder (Our Lord in
many attractions and many spectacular shows, for everybody to enjoy. For culture you can also move outdoors in the sum-
other world hero, Spiderman, will arrive later. I wonder whether the famous shot of the helicopter trapped in the spider web
the Attic)? During the 17th Century, Catholic religion was forbidden in Holland, so the Catholics built this impressive hidden church in
mer period. At June 2nd starts at the Voldelpark the “Openluchttheater”. Theater and cabaret performances (I know, in Dutch, sorry!) and
between the Twin Towers in New York is still there. And although I couldn’t find any news about it yet, I hope this year the Filmmuseum
the attic of a house. And a very funny exhibition at the Amsterdams Historisch Museum: Liefde te koop (Love for Sale); the history
concerts will take place during the whole summer. August 23rd to 25th the opening of the Dutch cultural season with the Uitmarkt at
will organize again the Open Air movies. What is it about? Well, just imaging yourself at the terrace in Café Vertigo, drinking a
of the prostitution in Amsterdam, an exposition about the development and existence of one of the most important tourist traps of the
the Museumplein and the Leidseplein. Large and small podiums with more and less famous artists. And all for free.
beer and watching a movie with some friends. Cool, isn’t it? Probably will take place in August, but you can keep an eye to the Filmmu-
city. Plenty of things to do, don’t you think?
But we all know about the famous Dutch weather, so let’s find things to do in a covered place, just in case.
seum web page (www.filmmuseum.nl) for further information. Summer is holiday time, of
Many action movies are coming these months, with Star Wars Episode II being one of the hits. The love
course. If you have decided to stay in the city this year, may be your family or friends will come over to
16
PROMOVUREN JUNI 2002
MIRIAM FERRER
