VERSTANDIGE KEUZES
INFORMATIEBOEK VOOR STUDENTEN ALO VT OVER EXPERTISEGEBIEDEN HAN SPORT & BEWEGEN
Introductie In de eerste twee en een half jaar van de opleiding heb je alle competenties die nodig zijn om goed te kunnen functioneren in het werkveld ontwikkeld. Je hebt nu een beeld gevormd van het beroep en weet hopelijk waar je interesses en kwaliteiten liggen. En wellicht weet je ook al waar in het werkveld je straks graag wilt werken. In de laatste anderhalf jaar van de opleiding heb je de mogelijkheid om je verder te specialiseren en verdiepen in een specifiek thema dat verbonden is aan het beroep waar je voor wordt opgeleid. Die thema’s worden aangeboden door zogenaamde expertiseteams. HAN Sport en Bewegen kent vijf expertisegebieden:
Health & Performance (H&P)
Lifestyle & Health Promotion (L&HP)
Sports & Exercise Nutrition (S&EN)
Sports Economics & Strategic Sports management (SESS)
Talent Identification & Talent Development (Talent)
De laatste anderhalf jaar van de ALO breng je door in één van deze vijf expertisegebieden. In dit informatieboek staat per expertisegebied uitgelegd waar het team zich op richt en hoe de studieroute binnen elk gebied eruit ziet. Er wordt duidelijk gemaakt welke onderwijseenheden je volgt en per onderwijseenheid wordt kort beschreven wat de inhoud is. Ook zie je terug welke stagemogelijkheden (context en voorbeelden van organisaties) je hebt als je kiest voor een bepaald expertisegebied. De keus die je maakt is bepalend voor de rest van je opleiding en dus erg belangrijk. Verdiep je goed in de mogelijkheden en in de consequenties van de keus die je maakt.
ALO voltijd CURRICULUM IN RELATIE TOT EXPERTISETEAMS
HOOFDFASE 2 & HOOFDFASE 3 EXPERTISETEAM & STAGECONTEXT
PROPEDEUSE, HOOFDFASE 1 EN ½ HOOFDFASE 2 TALENT
BM PO VO (HAVO, VWO) SO (in H3)
L&HP
PO, VO, SO(H3), (V)MBO, HBO
H&P
MBO PO VO
SESS
BM PO Of BM VO
S&EN
VO (HAVO, VWO) MBO en BM
Sports & Exercise Nutrition Talent Identification & Talent Development
ALO PO & VO SO & BM Lifestyle & Health Promotion
Sports Economics & Strategic Sports management
Health & Performance
Health & Performance Introductie Mensen maken de organisatie. Daar zijn steeds meer bedrijven en instellingen van doordrongen en zij realiseren zich dat een werknemer die zich prettig voelt, beter functioneert en met meer plezier zijn werk uitvoert. Het is daarom van belang dat een werknemer niet alleen gezond is, maar in staat is om zichzelf te ontplooien en te groeien. Binnen het team Health & Performance houden we ons bezig met de arbeidsgezondheid van de medewerkers en hoe deze bijdraagt aan het presteren van de werknemers, team/afdeling en organisatie. Hoe kan de werkomgeving ingericht worden om de gezondheid en prestaties te bevorderen? Hoe kunnen mensen met een beperking het beste begeleid worden en hoe kunnen ze zelf zorgen voor een goede werkrelatie? Op welke manier kun je mensen met passie en voldoening laten werken? Wat zijn interventies om burn-out en stress te voorkomen of verhelpen? Welke invloed hebben vaste of flexibele werktijden op het functioneren en de thuissituatie? Hoe gaan we om met de vergrijzing en ontgroening in de organisaties? Binnen organisaties is er een grotere nadruk op anders werken. Het Nieuwe Werken, waar de medewerker zelf bepaalt waar en wanneer hij werkt, is een ontwikkeling waar steeds meer bedrijven in meegaan. Ook wordt het samen delen van verantwoordelijkheid en het verminderen van managementlagen ingezet om werknemers meer in hun kracht te laten werken en niet als slaaf van de baas. Sommige bedrijven gaan zover dat alle werknemers delen in de winst, ongeacht hun taak binnen de organisatie. Team Health & Performance houdt zich bezig met jouw toekomst. Werken met passie! Onderwijs in hoofdfase 2 In de module Lesgever als Specialist leer je de belangrijkste theorieën over Health & Performance. Deze kennis ga je direct toepassen door het uitvoeren van een stageopdracht hoe het hiermee gesteld is binnen een onderwijsinstelling. Ook volg je een module onderzoeksvaardigheden waarin je leert om onderzoek te kunnen doen naar Health & Performance binnen scholen en je vaardigheden als ‘onderzoekende ALO’er’ verder ontwikkelt. Minoren Het team Health & Performance biedt de volgende minor aan: Health & Performance @Work: Tijdens deze minor leer je op systematische wijze de arbeidsgezondheid binnen organisaties te bevorderen, waarmee je bijdraagt aan de bedrijfsresultaten. Deze rol kun je vervullen naast je rol als docent binnen je onderwijsinstelling. Hoe draag jij met jouw kennis en ervaring bij aan een ‘gezonde school’? En hoe zorg je voor je eigen duurzame inzetbaarheid als docent LO? Of, wanneer je in de toekomst als leidinggevende functioneert, kun je de opgedane kennis toepassen om effectief leiding te geven aan je medewerkers. Onderzoeksstages In het vierde jaar kun je kiezen uit verschillende onderzoeksstages. Enkele voorbeelden staan hieronder: Ontwikkelen van instrumenten om (thuis) herstel van het werk te bevorderen; Ontwikkelen van interventies om LO docenten gezonder en beter te laten werken; Onderzoeken en implementeren van vitaliteitsmanagement binnen PO, VO en mbo scholen; Ontwikkelen, uitzetten en evalueren van interventies op het gebied van passie en zingeving; Onderzoeken, ontwikkelen en adviseren van de ALO’er in de praktijk. Contexten voor stage Bij team Health & Performance loop je stages bij: Scholen (PO, VO en MBO); Het eigen werkveld onderzoeken naar verbetering van het functioneren van de ALO professional.
Lifestyle & Health Promotion Introductie Hoe zou het zijn als mensen als individu voldoende uitgerust zouden zijn om hun eigen gezondheidsproblemen te lijf te gaan? Dat ze zouden weten wat ze moeten doen om gezond te zijn en te blijven in termen van voeding en (beweeg)gedrag? En dat ze de steun die ze daarvoor nodig hebben ook zelf weten te organiseren? Hoe zou de wereld er dan over twintig jaar uitzien? Maar hoe stimuleer je nu eigenlijk mensen om de gezonde keuze te maken? Welke omgevingsfactoren beïnvloeden het keuzeproces? En hoe moet deze omgeving dan ingericht worden? De ALO’er die zich verdiept in het thema Lifestyle & Health Promotion (L&HP) weet hoe hij de leefstijl van de jeugd kan beïnvloeden, zó dat het hun gezondheid dient. En leert de jongeren hoe ze steun kunnen organiseren bij het in stand houden van die gezondheid. Het expertiseteam L&HP ziet gezondheid als ‘the ability to adapt and self Manage’ (Huber, 2001). Het doel is om mensen in staat te stellen om zich aan te passen aan hun omgeving, zodanig dat ze controle kunnen hebben over alle factoren die hun gezondheid beïnvloeden. Dit kun je doen door mensen kennis en vaardigheden bij te brengen (educatieve benadering), maar je kunt ook de omgeving zodanig inrichten dat deze gezond gedrag uitlokt (ecologische benadering). Het expertiseteam L&HP onderzoekt welke uitrusting, oftewel ‘assets’, mensen tot hun beschikking hebben om gezonder te kunnen leven en helpt mensen om deze ‘assets’ daadwerkelijk te kunnen benutten. Vragen die centraal staan zijn: Hoe richt je een omgeving in, zodat deze bijdraagt aan een gezonde leefstijl? Waar staat de Gezonde School voor en hoe kan je als ALO’er een bijdrage leveren aan het ontwikkelen van een gezond schoolbeleid? Bovenstaande vragen komen allen aan bod gedurende de anderhalf jaar dat je onderwijs volgt binnen het team L&HP. Onderwijs in hoofdfase 2 Gekoppeld aan de stage in het derde jaar begeleiden wij de onderwijseenheid (owe) Lesgever als specialist. Hier leer je hoe je gezondheidsinterventies ontwikkelt en beweegprogramma’s effectief evalueert. Die kennis ga je direct toepassen door het uitvoeren van een gezondheidsinterventie op je stageplek. Ook volg je een owe Onderzoeksvaardigheden, waarin je leert om onderzoek te doen naar gezondheid beïnvloedende factoren en naar effectieve interventies en waar je vaardigheden als ‘onderzoekende docent’ verder ontwikkelt. Minoren Het team L&HP biedt vier minoren aan: Leefstijlprogramma op maat: Je leert om een individueel leefstijlprogramma te ontwerpen. Na een grondige analyse van de leefstijl, coach je je coachee naar een gezonde leefstijl met specifieke aandacht voor voeding en beweging; Health Promotion: Je leert het vakgebied gezondheidsbevordering kennen en je leert hoe je op een integrale manier gezondheid van een doelgroep kan bevorderen middels het schrijven van een projectvoorstel; Buitengewone doelgroepen in sport & bewegen: In deze minor besteden we aandacht aan de begeleidingsmogelijkheden van personen met een bijzondere bewegingsbehoefte. Door middel van handelingsgerichte diagnostiek leer je binnen deze minor problemen aan te pakken op motorisch, sociaalemotioneel of cognitief vlak; Sport Sciences: Dit is een Engelstalige minor! In the Sports Sciences exchange course you will gain thorough theoretical knowledge of the various fields of study within sports sciences. You will learn how to use the interrelationships of these fields of study with the sport context of your own choice. Subjects of study are a.o.: Sport sociology; Sport psychology, Sport philosophy; Exercise physiology; Motor development and learning; Research methods in sport. Onderzoeksstages In het vierde jaar kun je kiezen uit verschillende onderzoeksstages, zoals: Onderzoek naar de invloed van de fysieke omgeving op het beweeggedrag van jongeren; Onderzoek naar de invloed van de sociale omgeving op het beweeggedrag van jongeren; Onderzoek naar de relatie tussen ‘Sense of Coherence’ en het beweeggedrag van jongeren; Onderzoek naar de effecten van gezondheidsinterventies op het beweeggedrag van jongeren. Contexten voor stage Bij team L&HP loop je stages in: Primair onderwijs, (V)MBO / HAVO / VWO en Speciaal onderwijs.
Sports & Exercise Nutrition Introductie Het expertiseteam Sports & Exercise Nutrition (S&EN) werkt op het hoogste niveau met wedstrijdsporters. Sportdiëtisten van het team waren mede verantwoordelijk voor de begeleiding van negen Olympische en Paralympische medaille winnaars op de Olympische Spelen van Londen (waaronder die van Ranomi Kromowidjojo en het dames hockey goud!). De kennis en ervaring van deze trajecten waarin voedingsbegeleiding en –onderzoek een belangrijke rol speelt is de belangrijkste input voor ons onderwijs. Als student leer je kritisch naar de voedingsinname van jouw leerlingen en/of groepen sporters te kijken. Als je kiest voor het expertiseteam Sports & Exercise Nutrition specialiseer jij jezelf op het thema (sport)voeding. Je blijft een ALO’er, maar met de specifieke deskundigheid voor (sport)voeding. Je bent in staat (gedrags)problemen op het gebied van (sport)voeding te benoemen en kiest de juiste route om hier adviezen en een begeleidingsplan voor op te stellen en in de praktijk te brengen. Je kunt met behulp van wetenschappelijke informatie (individueel) advies geven (en onderbouwen) over bewegen en voeding in relatie tot prestatie en gezondheid. Je ontwerpt en voert praktijkgericht onderzoek uit naar vraagstellingen over sport, bewegen en gezonde leefstijl in relatie tot het thema sportvoeding. Hierdoor kun je zelfstandig aanbevelingen formuleren op basis van eigen onderzoeksresultaten. Tot slot draag je bij aan innovatie van het vakgebied door het thema (sport)voeding te integreren in nieuwe ontwikkelingen op het gebied van sport en bewegen. Onderwijs in hoofdfase 2 In de module Lesgever als Specialist leer je de belangrijkste theorieën over voeding in relatie tot bewegen. Die kennis ga je direct toepassen door het uitvoeren van een voedingsinterventie op je stageadres. Ook volg je een module onderzoeksvaardigheden waarin je leert om onderzoek te kunnen doen naar voedingsinname van groepen sporters. Minoren Het team Sports & Exercise Nutrition biedt twee minoren aan: Sportvoeding (en in het Engels Sports Nutrition): Je leert wat de belangrijkste sportvoedingsnormen zijn en hoe je deze vertaalt naar groepsadviezen en een individueel begeleidingsplan voor een wedstrijdsporter. Het is een minor waarin studenten ALO, SGM, SBE, Fysiotherapie en Voeding & Diëtetiek samenwerken; Interdisciplinair Samenwerken binnen Training en Sportrevalidatie: Je kunt je binnen deze minor verder specialiseren op je eigen vakgebied van de ALO of je kunt je specifiek richten op het thema voeding in relatie tot blessurepreventie en sportrevalidatie. Je leert in deze minor multidisciplinair samen te werken met studenten van SGM, SBE, Fysiotherapie, voeding & dietetiek, maar ook met trainers, coaches en bestuurders van sportverenigingen. Onderzoeksstages In het vierde jaar kun je kiezen uit verschillende onderzoeksstages. Onderstaand een aantal mogelijke voorbeelden zodat je een idee krijgt wat mogelijk is: Bepalen wat de invloed is van energiedrankjes op het cognitief functioneren van leerlingen Bepalen wat de invloed is van ontbijten op het cognitief en motorisch functioneren van leerlingen Voedingsvergelijking van opleidingen op verschillende niveaus Ontwikkelen en uitvoeren van onderzoek naar specifieke sportvoedingsinname van groepen sporters; Ontwikkelen van nieuwe vragenlijsten naar voedings-, voedingssupplement- en sportvoedingsinname; Uitvoeren van effectstudies naar het effect van een voedingsinterventie bij een specifieke doelgroep (bijvoorbeeld in de hoogtekamers of het inspanningslab dat onderdeel is van Seneca); Ontwikkelen van instrumenten om ‘compliance’ van sporters binnen de voedingsbegeleiding te vergroten. Dit is bijvoorbeeld in het verleden gedaan bij NEC; In kaart brengen van kennis en meningen van sporters, coaches en begeleiders over sport en voeding. Een onderwerp en stage organisatie naar eigen keuze, passend binnen het expertisegebied. Contexten voor stage Bij team Sports & Exercise Nutrition loop je stage in: Beweegmanager / combinatiefunctionaris; Voortgezet onderwijs HAVO / VWO; MBO of PO
Sports Economics & Strategic Sports management Introductie Het expertiseteam Sports Economics & Strategic Sports management (SESS) heeft als doel om het werkveld van sport en bewegen te professionaliseren. Het expertiseteam levert een bijdrage aan een betere bedrijfsvoering van sportorganisaties, het versterken van verenigingen, innovatie van sportproducten, betekenisvolle sportevenementen en een verhoogde sportparticipatie in Nederland. Het doel is een sportklimaat waarin iedereen op zijn niveau het plezier en de waarde van sport en bewegen kan beleven. Wil je later graag in een sportorganisatie werken? Dan leer je bij Strategic Sports management (Strategisch Sportmanagement) de kneepjes van het vak. Een sportorganisatie verschilt namelijk in vele aspecten van traditionele organisaties. Strategisch sportmanagement richt zich op de breedtesport en het vergroten van de sportparticipatie. Er wordt zowel gekeken naar het benutten van sport als middel door verenigingen en overheden als het ondersteunen van commerciële sportorganisaties die vanuit een winstoogmerk sport- en beweegactiviteiten aanbieden. Daarbij horen thema’s als de professionalisering van sportorganisaties en de activiteiten van beweegmanagers, buurtsportcoaches en buurtsportverenigingen. Bij Sports Economics (Sporteconomie) houdt men zich bezig met de economische aspecten van sport. Wat levert het EK Baanwielrennen op voor de regio Apeldoorn? Wat kosten bepaalde buitensportactiviteiten en wat leveren ze op? Sporteconomie richt zich op alle geldstromen in de sport; van de overheid die miljarden uitgeeft aan sport, via de jaarrekeningen van de sportvereniging tot het verdienmodel in de fitnessbranche. Daarbij horen thema’s als de economische impact van sportevenementen, kosten-baten analyses van investeringen in de sport, economie van de breedtesport en het ontwikkelen van sportinnovaties. Ben je geïnteresseerd in deze thema’s dan kun je bij dit expertiseteam een stage of een minor volgen. Minoren Het team SESS biedt drie minoren aan: Sport & Economie: Je leert in deze minor hoe de geldstromen in de sport lopen en hoe je daar met economische principes verbeteringen in kunt aanbrengen. Vragen die aan de orde komen zijn: Hoe is de financiële situatie van sportverenigingen? Wat zijn de verschillen tussen de Amerikaanse en Europese sportcompetitie? Hoe kun je de economische impact van sportevenementen onderzoeken?; Strategisch Sportmanagement: In de minor Strategisch Sportmanagement ontdek je hoe jij als sportmanager de sport en sportorganisaties kunt vernieuwen om op de toekomstige veranderingen en uitdagingen in te spelen. Je kijkt naar innovaties in de sportsector, de structuur van de huidige sportsector en de rol van de overheid en de verschillende rollen van een sportmanager; Sport Tourism: In deze Engelstalige minor kijk je naar activiteiten en organisaties op het gebied van sport toerisme: hoe worden snowboard vakanties georganiseerd? Wat zijn de mogelijkheden op het gebied van sport & adventure? Onderdeel van deze minor is het organiseren van een meerdaagse outdooractiviteit. Onderzoeksstages In het vierde jaar kun je kiezen uit verschillende onderzoeksstages: Organisatieadvies (verbeteren feitelijk functioneren) gericht op professionaliseren van sportorganisaties, zoals sportbonden en sportverenigingen en vergroting van sportparticipatie; Beleidsadvisering provincie, gemeenten en verenigingen (Transferpunt Sport: Breedtesport en verenigingsondersteuning); Economische impact van sportevenementen; Bezuinigingen in de sportsector; een onderwerp en stageorganisatie naar eigen keuze. Contexten voor stage Bij team SESS loop je stage bij onze onderzoeksgroepen van Transferpunt Sport, Topsport Gelderland of Sport Economics Research Center. In het werkveld kun je onderzoek doen bij organisaties zoals: Sportondernemingen, Sportadviesbureaus, Provincies en gemeenten, Sportverenigingen en andere sportorganisaties.
Talent Identification & Talent Development Introductie Wat zou er gebeuren als we met zijn allen zouden besluiten om ieders talent ten volle te benutten? Hoe zou de wereld er over twintig jaar dan uit zien? Hoe vroeg kun je ‘talent’ eigenlijk ontdekken? Welke factoren beïnvloeden de ontwikkeling van een talent? Hoeveel invloed valt er op een talent uit te oefenen. Het expertiseteam Talent richt zich op het verbeteren van de processen van het herkennen en ontwikkelen van sportief talent. Het onderwijs in bewegen en sport ziet zij daarvoor als een unieke kans. Dit heeft onder andere te maken met de doelen en aard van het vak en de kwaliteiten van de vakdocenten B&S. Talent wordt gedefinieerd als ‘een sporter die in trainingen en wedstrijden beter presteert dan (de meeste van) zijn of haar leeftijdgenoten en de potentie heeft om de top te halen’ (Howe et al, 1998; Elferink-Gemser et al, 2004). Het is een uitdaging elk kind een sport te laten kiezen die hij of zij het leukst vindt en waar hij of zij de meeste aanleg voor heeft. Opbrengst hiervan is dat kinderen meer succeservaringen in de sport zullen hebben, meer plezier beleven en langer voor de sport behouden blijven. Ze krijgen met andere woorden meer mogelijkheden om hun bewegingspotentie waar te maken. Een belangrijke vraag is dan: hoe kunnen kinderen en hun ouders worden gestimuleerd om een sport te kiezen die het beste bij het kind past? Welke kenmerken moet een talent vervolgens in een bepaalde sport hebben om de top te bereiken? Welke vaardigheden moeten professionals in het onderwijs in sport en bewegen hebben om bewegingstalenten te herkennen en helpen ontwikkelen? Met welke programma’s zullen die talenten moeten werken om het maximale eruit te halen? Welke begeleiding moeten zij krijgen? En wat is de profielschets van een topbegeleider in de sector van sport en bewegen? Allemaal vragen die je na anderhalf jaar in team Talent kan beantwoorden. Onderwijs in hoofdfase 2 In de module Lesgever als Specialist leer je de belangrijkste theorieën over talentherkenning en talentontwikkeling. Die kennis ga je direct toepassen door het uitvoeren van een interventie naar het herkennen of ontwikkelen van talent. Ook volg je een module onderzoeksvaardigheden waarin je leert om onderzoek te kunnen doen naar talent in het onderwijs en je vaardigheden als ‘onderzoekende docent’ verder ontwikkelt. Minoren Het team Talent biedt twee minoren aan: Sports Performance Enhancement: Je leert om de vaardigheden van talentvolle sporters (ca. 12-18 jaar) op een valide en betrouwbare manier in kaart te brengen en hen te adviseren in hun ontwikkeling naar de top. Je loopt tijdens deze minor stage bij een sportorganisatie; School & Sport: een winnende combinatie: Je leert in deze minor om als combinatiefunctionaris de verbinding tussen school en sport te optimaliseren en sportieve talenten mogelijkheden te bieden school en sport optimaal te combineren. Onderzoeksstages In het vierde jaar kun je kiezen uit verschillende onderzoeksstages: Ontwikkelen van instrumenten om kinderen een passend sportadvies te kunnen geven; Ontwikkelen van instrumenten om sportief talent te herkennen in het onderwijs in Bewegen en Sport; Ontwikkelen en afnemen van testen om talent in een specifieke sport te helpen identificeren; Ontwikkelen cognitieve/mentale vaardigheden door het uitvoeren van een interventie tijdens de gymles en/of sporttraining; In kaart brengen van kenmerken en vaardigheden van trainers/coaches/docenten/ouders die talent optimaal kunnen helpen ontwikkelen. Contexten voor stage Bij het team Talent loop je stages in: Primair onderwijs; Voortgezet onderwijs HAVO / VWO; Beweegmanager / combinatiefunctionaris (sportservice van gemeente); Speciaal onderwijs; Sportorganisaties (NEC, Vitesse, De Hazekamp, Aqua Novio).
