Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 Deel A: Functionele Beschrijving Versie 1.0
Datum Status
23 april 2012 Norm
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
Colofon
Projectnaam Versienummer Organisatie
Samenwerkende Catalogi 4.0 1.0 Logius Postbus 96810 2509 JE Den Haag
[email protected]
Bijlage(n)
Documentbeheer
Datum
Versie
Auteur
Opmerkingen
Referenties
Verwijzing Naam
Locatie
R1
http://www.logius.nl/samenwerkendecatalogi
IPM SC4.0 Deel B
Versie
Pagina 2 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
Samenvatting
Wat is Samenwerkende Catalogi? Samenwerkende Catalogi is een verwijsmechanisme voor productinformatie van overheidsorganisaties (lokaal, regionaal en landelijk). Deelnemende organisaties publiceren enerzijds metadata over hun producten conform de Samenwerkende Catalogi metadata standaard. Anderzijds tonen zij de producten van andere organisaties op hun website. Dit mechanisme wordt gefaciliteerd door de zoekdienst voor Samenwerkende Catalogi. Behalve op de websites van deelnemende organisaties kan de informatie uit Samenwerkende Catalogi ook getoond worden op centrale portalen als www.overheid.nl en www.antwoordvoorbedrijven.nl . Samenwerkende Catalogi is dé eoverheidsbouwsteen als het gaat om informatie over producten en diensten. Wat biedt deel A van het Informatie Publicatie Model (IPM)? Deel A van het IPM 4.0 is speciaal geschreven om de lezer te voorzien van meer informatie over de standaard, zonder dat hij over technische kennis hoeft te beschikken. Het document licht de voordelen van Samenwerkende Catalogi toe. Tevens wordt de werking van Samenwerkende Catalogi uitgelegd. Als aanvulling op dit IPM 4.0 deel A staat op http://standaarden.overheid.nl/sc/ het technische gedeelte van dit IPM (Deel B: technische beschrijving) met een technische beschrijving van de standaard voor Samenwerkende Catalogi. Hoe sluit ik aan op Samenwerkende Catalogi? Om aan te sluiten op Samenwerkende Catalogi zijn op hoofdlijnen 4 stappen gedefinieerd, namelijk: Toekennen metadata. Dit is nodig om de product- en dienstbeschrijvingen beter zichtbaar te maken Technische implementatie. Het daadwerkelijk implementeren wordt uitgevoerd door de ontwikkelaars. Voor het bereiken van de benodigd technische resultaten dienen substappen uitgevoerd te worden die in dit document beschreven zijn. Testen. De zoekfunctie op de website dient getest te worden. Hiervoor kan gebruik gemaakt worden van verschillende voorbeeld zoektermen. Controle. Logius controleert of de aansluiting op Samenwerkende Catalogi correct is. Wanneer een organisatie eenmaal voldoet aan de standaard van Samenwerkende Catalogi, zijn: de producten en diensten vindbaar via de loketten van andere deelnemers. Voor gemeenten geldt dat hun producten en diensten
Pagina 3 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
doorgaans niet via de loketten van andere gemeenten doorzocht worden de producten en diensten vindbaar via de website www.overheid.nl een subset van de producten en diensten ontsloten via de website Antwoord voor bedrijven (http://www.antwoordvoorbedrijven.nl/), mede ten behoeve van de Dienstenwet Samenhang met andere informatie Samenwerkende Catalogi is vooral een verwijsmechanisme. De productinformatie zelf is via Samenwerkende Catalogi vindbaar, en wordt gepresenteerd op de website van de betreffende organisatie. Productinformatie vormt de kern van menige e-overheidtoepassing, en daarom is het zaak dat Samenwerkende Catalogi aansluit bij andere modellen binnen de e-overheid. Deze modellen zijn in dit document beschreven.
Pagina 4 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
Inhoud
Colofon .......................................................................................... 2 Referenties .................................................................................... 2 Samenvatting ................................................................................ 3 Inhoud ........................................................................................... 5 Inleiding ........................................................................................ 6 1
Samenwerkende Catalogi ......................................................... 7 1.1
Dienstenwet .......................................................................... 7
1.2 Overheidsbrede implementatie-agenda dienstverlening e- overheid (i-NUP) ......................................................................................... 7 1.3 2
Nut ...................................................................................... 8
Werking van Samenwerkende Catalogi .................................... 9 2.1
Wat merken de gebruikers ...................................................... 9
2.2 Wat gebeurt er feitelijk? ....................................................... 12 2.2.1 Zoekresultaten............................................................... 13 2.2.2 Metadata....................................................................... 14 2.2.3 XML berichten ................................................................ 14 2.3 3
4
5
De standaard voor Samenwerkende Catalogi ........................... 14
Hoe sluit ik aan op Samenwerkende Catalogi ......................... 15 3.1
Toekennen metadata............................................................ 15
3.2
Technische implementatie standaarden .................................. 15
3.3
Testen ................................................................................ 15
3.4
Controle ............................................................................. 16
3.5
Na de aansluiting ................................................................. 17
Samenhang met andere informatie ........................................ 18 4.1
UPL: Uniforme Productnamenlijst ........................................... 18
4.2
Contentmodel Product .......................................................... 19
4.3
Themastructuren ................................................................. 19
4.4
Contactinformatie ................................................................ 20
4.5
Geografische informatie ........................................................ 20
Meer informatie ...................................................................... 22
Pagina 5 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
Inleiding
De naam IPM zegt het al: in de eerste plaats is Samenwerkende Catalogi een model voor publicatie van informatie. Een overheidsorganisatie publiceert via Samenwerkende Catalogi metadata over haar producten en diensten, zodat deze bruikbaar is op andere plaatsen binnen de eoverheid. Om het voor afnemers eenvoudig te maken de metadata te verwerken, is de wijze waarop deze wordt vormgegeven en gepubliceerd gestandaardiseerd. De Standaard voor Samenwerkende Catalogi schrijft voor welke informatie gepubliceerd moet worden en in welke vorm. Het Informatie Publicatiemodel (IPM) Samenwerkende Catalogi 4.0 bestaat uit drie delen, te weten Deel A: Functionele beschrijving Deel B: Technische beschrijving Deel C: Zoekdienst Dit document, deel A, beschrijft Samenwerkende Catalogi vanuit een functioneel oogpunt. De lezer hoeft dan ook niet over technische kennis te beschikken om dit document te lezen. Dit document is als volgt opgebouwd: Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk
1: 2: 3: 4: 5:
Samenwerkende Catalogi Werking van Samenwerkende Catalogi Hoe sluit ik aan op Samenwerkende Catalogi? Samenhang met andere informatie Meer informatie
Deel B (R1) beschrijft op welke manier overheidsorganisaties hun producten dienstinformatie dienen te publiceren om te voldoen aan de standaard van Samenwerkende Catalogi. Dit document is met name bestemd voor leveranciers en voor overheidsorganisaties die zelfstandig aansluiten op de standaard. Deel C tenslotte, beschrijft de technische specificaties ten behoeve van de zoekdienst. De zoekdienst is een zoekmachine die in de aangeboden producten en diensten kan zoeken. De zoekdienst is te vergelijken met Google, alleen zoekt deze zoekdienst uitsluitend in aangeboden producten dienstinformatie die gepubliceerd is volgens de Standaard voor Samenwerkende Catalogi. Dit document (deel C) is niet beschikbaar voor geïnteresseerden. Het is bestemd voor intern gebruik en wordt met name gebruikt als specificatie voor de Zoekdienstleverancier.
Pagina 6 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
1
Samenwerkende Catalogi
Samenwerkende Catalogi is een verwijsmechanisme voor productinformatie van overheidsorganisaties (lokaal, regionaal en landelijk). Deelnemende organisaties publiceren enerzijds metadata over hun producten conform de Samenwerkende Catalogi metadata standaard. Anderzijds tonen zij de producten van andere organisaties op hun website. Dit mechanisme wordt gefaciliteerd door de zoekdienst voor Samenwerkende Catalogi. Behalve op de websites van deelnemende organisaties kan de informatie uit Samenwerkende Catalogi ook getoond worden op centrale portalen als www.overheid.nl en www.antwoordvoorbedrijven.nl . Samenwerkende Catalogi is dé eoverheidsbouwsteen als het gaat om informatie over producten en diensten. Samenwerkende Catalogi is bij wet verplicht, maar ondanks dit levert de implementatie van Samenwerkende Catalogi ook voordelen op. Dit hoofdstuk beschrijft de noodzaak en het nut van Samenwerkende Catalogi. 1.1
Dienstenwet Aansluiten op Samenwerkende Catalogi is nodig in het kader van de Dienstenwet, gebaseerd op de Europese Dienstenrichtlijn. De Europese Dienstenrichtlijn en de Dienstenwet gelden sinds 28 december 2009. De Dienstenwet maakt het voor de dienstverlener eenvoudiger om in alle landen van de Europese Unie zaken te doen. Omdat lidstaten van de Europese Unie bepaalde eisen niet meer mogen stellen, wordt het vrij verkeer van diensten gemakkelijker. De Dienstenwet zorgt ervoor dat de belangrijkste regels uit de Europese Dienstenrichtlijn in de Nederlandse wetgeving zijn vastgelegd. Meer informatie over de Dienstenwet is te vinden op de website http://www.eerstekamer.nl/wetsvoorstel/31579_dienstenwet .
1.2
Overheidsbrede implementatie-agenda dienstverlening e- overheid
(i-NUP) 24 voorzieningen vormen gezamenlijk de basisinfrastructuur voor de eoverheid. Samenwerkende Catalogi is één van deze voorzieningen. De komende jaren staan in het teken van het gebruik van deze basisinfrastructuur. De overheidsbrede implementatie-agenda dienstverlening e-overheid, kortweg i-NUP, beschrijft de ambities voor de komende vier jaar, met vier hoofdlijnen. Samenwerkende Catalogi is onderdeel van het loket voor burgers: Een beter bereikbare overheid, beter vindbare en toegankelijke overheidsinformatie én de gemeente als dé herkenbare ingang tot de overheid. i-NUP bouwt voort op het NUP, het Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en e-overheid. Aan dit programma lag een Pagina 7 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
bestuursakkoord ten grondslag met afspraken over prioritering van een aantal basisvoorzieningen, die samen de basisinfrastructuur vormen. Meer informatie over het i-NUP is te vinden op de website http://e-overheid.nl/onderwerpen/e-overheid/over-i-nup 1.3
Nut De grootste voordelen van Samenwerkende Catalogi zijn voor de burgers en het bedrijfsleven. Wanneer catalogi aan elkaar zijn gekoppeld, kunnen burgers/ondernemers bij elke overheid aankloppen en zullen zij snel en eenvoudig die diensten en producten vinden die ze nodig hebben. Hiermee profileert de aangesloten overheidsorganisatie zich als goede dienstverlener richting de “klanten”. Dit is de belangrijkste reden om aan te sluiten op Samenwerkende Catalogi. Maar er zijn meer drijfveren voor invoering van de standaard. De eigen productencatalogus (en de website waar hij deel van uitmaakt) wordt namelijk vaker bezocht als andere overheden verwijzingen naar de catalogus hebben opgenomen. Het invoeren van de standaard betekent immers dat de informatie die op de website geboden wordt, breed toegankelijk is door middel van de andere aangesloten catalogi. Bovendien hoeft de organisatie niet langer de beschrijvingen te beheren van producten van andere overheden. Voor de medewerkers van de receptie en het call center van de aangesloten organisatie heeft Samenwerkende Catalogi nog een belangrijk voordeel. Zij kunnen de Samenwerkende Catalogi gebruiken als referentie, om burgers snel door te verwijzen naar de juiste overheidsorganisatie. Samenwerkende Catalogi heeft tevens als voordeel dat producten in toenemende mate koppelbaar worden. Dit wil zeggen dat deelnemers met hun SC implementatie mee kunnen doen aan diverse andere e-overheid initiatieven (zie hoofdstuk 5).
Pagina 8 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
2
Werking van Samenwerkende Catalogi
Samenwerkende Catalogi streeft naar een situatie waarin alle catalogi van alle overheidsorganisaties aan elkaar gekoppeld zijn. Gebruikers kunnen dan niet meer in de verkeerde catalogus zoeken, zij worden namelijk doorverwezen naar de plek waar wel informatie over het gezochte product aanwezig is. Dit heet het no-wrong-door-principe. In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe dit uitgangspunt gerealiseerd wordt. Eerst vanuit het perspectief van de bezoeker aan de website. Vervolgens beschrijven we wat dit aan de technische kant van de site betekent. Om een goede koppeling van catalogi te verkrijgen zijn samen met leveranciers van catalogi afspraken gemaakt op basis waarvan berichten en informatie tussen catalogi uitgewisseld kunnen worden. Deze afspraken zijn vastgelegd in het IPM 4.0 deel B (R1). 2.1
Wat merken de gebruikers Hoe zien bezoekers van de site dat zij bij het vinden van informatie met een samenwerkende catalogus van doen hebben? De zoekfunctionaliteit kan zo zijn opgezet dat er op het eerste gezicht niets van te zien is dat de catalogus deel uitmaakt van een breder netwerk van catalogi. De site toont dan namelijk een standaard zoekbox waarin een trefwoord kan worden ingevuld en een button waarop vervolgens gedrukt kan worden. Alleen als daarna zoekresultaten worden getoond van buiten de eigen organisatie kan de gebruiker het vermoeden krijgen dat er meer aan de hand is.
Pagina 9 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
De zoekfunctie kan echter ook zo zijn ingericht dat de gebruiker bij het zoeken op voorhand kan instellen of hij ook bij andere overheden treffers op zijn zoekvraag wil vinden. Het is aan de organisatie om te bepalen hoe deze zoekmogelijkheid ingericht wordt. Pagina 10 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
Het is ook mogelijk om te zoeken via een thema (zie hoofdstuk 4.3 voor meer uitleg).
Pagina 11 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
2.2
Wat gebeurt er feitelijk? Er wordt via de zoekfunctie van de overheidsorganisatie een zoekvraag gestuurd naar de zoekdienst. Dit is een database waar alle productinformatie van de aangesloten overheden te vinden is. De zoekdienst bevat (in de vorm van een gesorteerde tabel) informatie over producten en diensten die in de catalogi voorkomen plus de daarbij behorende verwijzingen naar de broninformatie. Dit wordt een index genoemd. Deelnemers aan Samenwerkende Catalogi dienen de eigen zoekfunctie zo in te richten dat daarmee de zoekdienst kan worden geraadpleegd. Door de zoekdienst aan te spreken is het mogelijk om producten van andere overheden te tonen. In de volgende figuur wordt dit proces, gesimplificeerd, weergegeven:
Pagina 12 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
2.2.1
Zoekresultaten Het resultaat van de hierboven beschreven zoekactie wordt op de eigen site getoond in een zoekresultaten-pagina. Wat men daarbij als bezoeker te zien krijgt is afhankelijk van: De informatie die de aanleverende catalogus-partij meegestuurd heeft naar de index. De wijze waarop de ontvangende organisatie de resultatenpagina heeft ingericht. Aanbevolen wordt om de resultatenpagina zo in te richten dat de productnaam, de bron en een korte beschrijving getoond worden. Tevens moet het mogelijk zijn om door te klikken op dit product. Bij het tonen van de zoekresultaten wordt de productnaam aangeboden als hyperlink die rechtstreeks doorverwijst naar de plaats waar het gezochte product in de betreffende catalogus te vinden is. Door erop te klikken komt men feitelijk in de catalogus van een andere overheidsorganisatie terecht. Pagina 13 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
2.2.2
Metadata Om de, in de samenwerkende catalogi opgenomen, informatie nog beter vindbaar te maken wordt gebruik gemaakt van zogenaamde metadata. Metadata zijn gegevens (data) die de karakteristieken van bepaalde gegevens beschrijven. Het is dus eigenlijk data over data. De metadata bij een bepaald document kunnen bijvoorbeeld zijn: de auteur, de datum van schrijven, het aantal pagina's en de taal waarin de gegevens zijn opgesteld. Maar het beschrijft bijvoorbeeld ook de doelgroep van een product (bijvoorbeeld particulieren). Als een burger uit Amsterdam binnen de catalogus van de provincie Noord-Holland zoekt naar informatie over verkeer en vervoer over water, helpt metadata om hem naar de juiste gemeentelijke producten over dit onderwerp in de catalogus door te verwijzen. Waarschijnlijk wordt er al gebruik gemaakt van metadata in de productencatalogus, bijvoorbeeld om de doelgroep van het product vast te leggen of om een uniek identificatienummer aan het product te geven. Het nadeel van werken met metadata is dat metadata eenmalig moet worden toegevoegd aan alle gegevens (documenten). Onderstaande opsomming geeft een globaal beeld over de metadata die moet worden toegevoegd aan een product. Meer gedetailleerde informatie zoals de exacte invulling van de velden is terug te vinden in het IPM 4.0 deel B (R1). Publicerende organisatie Producttitel Regionale dekking van het product Productbeschrijving Datum laatste wijziging Onderwerp Doelgroep Taal Unieke verwijzing naar de productpagina op de website van de publicerende overheid Product ID Informatie over het wel/niet aanvragen van een product en de bijbehorende informatie Uniforme Productnaam
2.2.3
XML berichten Voor het uitwisselen van de informatie uit de samenwerkende catalogi en voor het stellen van zoekvragen aan de centrale, gemeenschappelijke index is het nodig dat de betreffende informatie op een bepaalde manier is gestructureerd. Daarvoor wordt het XML-formaat gebruikt. Gedetailleerde informatie met betrekking tot XML is te vinden in IPM 4.0 deel B (R1).
2.3
De standaard voor Samenwerkende Catalogi De hierboven beschreven afspraken over de metadata en XML-schema‟s vormen de standaard voor Samenwerkende Catalogi. Het is de ruggengraat van het stelsel van Samenwerkende Catalogi. Pagina 14 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
3
Hoe sluit ik aan op Samenwerkende Catalogi
Om aan te sluiten op Samenwerkende Catalogi zijn op hoofdlijnen 4 stappen gedefinieerd, namelijk: 1. 2. 3. 4. 3.1
Toekennen metadata Technische implementatie Testen Controle
Toekennen metadata Voordat de organisatie gebruik kan maken van Samenwerkende Catalogi dient zij eerst de eigen productbeschrijvingen in de catalogus op orde te brengen; er moet metadata aan worden toegevoegd. De metadata zijn nodig om de product- en dienstbeschrijvingen beter vindbaar te maken. Hoeveel tijd zij hieraan kwijt is hangt af van de grootte van de productcatalogus en de mate waarin reeds metadata zijn ingevuld.
3.2
Technische implementatie standaarden Ontwikkelaars die verantwoordelijk zijn voor de technische implementatie voeren onderstaande substappen uit. Het volgen van onderstaande substappen zorgt ervoor dat alle benodigde technische (tussen)resultaten worden bereikt. 1. Lees alle documenten op de website http://www.standaarden.overheid.nl/sc 2. Zorg dat de leverancier een koppeling en zoekfunctie heeft aangemaakt in het CMS 3. Voeg metadata-elementen toe in de productencatalogus van het CMS. 4. Voeg per product de elementwaarden toe. 5. Valideer de XML bij de validatieservice op http://owmsvalidator.overheid.nl 6. Controleer of de producten van andere overheden doorzocht kunnen worden via de website 7. Publiceer het XML bestand op de website van de deelnemer 8. Meld de url van de gevalideerde XML aan bij
[email protected]. 9. Meld de hyperlink naar het zoekscherm op de website aan bij
[email protected].
3.3
Testen Nadat de bovenstaande stappen in de technische implementatie zijn doorlopen moet de organisatie ervoor zorgen dat de resultaten ervan op de site zelf goed getest worden. Hiervoor kunnen onder andere de volgende zoektermen gebruiken: Milieu: producten van alle overheidslagen dienen getoond te worden Antarctica: 3 rijksproducten dienen getoond te worden
Pagina 15 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
Afvalwater: producten van de Waterschappen dienen getoond te worden Let wel, deze lijst is niet uitputtend, dit zijn enkel voorbeelden waarop getest kan worden. 3.4
Controle Een organisatie is 'aangesloten op Samenwerkende Catalogi' als zij: informatie over producten en diensten publiceert conform de specificaties zoals beschreven in IPM 4.0 deel B (R1) en het XML schema; op haar website een zoekfunctie biedt naar producten en diensten van andere overheden. Deze eis geldt voor gemeenten, provincies, waterschappen en het Rijk, niet voor 'andere organisaties'. De aanlevering van producten en diensten wordt door het team van Samenwerkende Catalogi getoetst op de volgende punten: is het bestand toegankelijk via HTTP(s)? wordt, indien HTTPs wordt gebruikt, een valide en geldig overheidscertificaat meegeleverd? voldoet het bericht aan het XML Schema? bevat de catalogus minimaal één werkelijk product? is het veld met betrekking tot de publicerende organisatie juist (conform verwachting) gevuld? wordt gebruik gemaakt van Universele Productnamen (zie hoofdstuk 5.1 voor meer informatie) voor producten waar dat voor de hand ligt? verwijzen de links naar productpagina's in een live omgeving (d.w.z. geen testomgeving)? Bij het testen van de zoekfunctie op de website van de organisatie worden de volgende punten getoetst door het team van Samenwerkende Catalogi: is de zoekfunctie bereikbaar vanaf de (live) website van de organisatie? wordt de gebruiker in staat gesteld producten en diensten van alle relevante overheden te doorzoeken? Wanneer een deelnemer al deze toetsen doorstaat, voldoet hij aan de standaard. Daarnaast kan Logius aanbevelingen doen om de aansluiting nog fraaier te maken. Wanneer een organisatie eenmaal „voldoet aan de standaard‟: zijn haar producten en diensten vindbaar via de loketten van andere deelnemers. Voor gemeenten geldt dat hun producten en diensten doorgaans niet via de loketten van andere gemeenten doorzocht worden zijn haar producten en diensten vindbaar via de website www.overheid.nl wordt een subset van haar producten en diensten ontsloten via de website Antwoord voor bedrijven, mede ten behoeve van de Dienstenwet Pagina 16 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
3.5
Na de aansluiting Elke nieuwe of gewijzigde feed wordt door het team van Samenwerkende Catalogi toegevoegd aan de zoekdienst. Dagelijks wordt door de zoekdienst getoetst of de producten en diensten nog steeds (conform de standaard) worden aangeboden. Indien dit niet het geval is worden de feeds automatisch verwijderd uit de zoekdienst. Mocht er een wijziging optreden in de technische configuratie (XML bestand op een andere URL, een nieuwe technische leverancier, een nieuwe website, etc.) dan verzoeken wij de deelnemer om dit tijdig aan de servicecentrum van Logius te melden zodat de nieuwe gegevens in de centrale collectie kunnen worden verwerkt. Bij voorkeur ontvangen wij het bericht hierover uiterlijk één week voordat de URL verandert.
Pagina 17 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
4
Samenhang met andere informatie
4.1
UPL: Uniforme Productnamenlijst De standaard voor Samenwerkende Catalogi maakt gebruik van de Uniforme Productnamenlijst (UPL). Deze lijst maakt het mogelijk om de informatie uit Samenwerkende Catalogi te koppelen aan andere informatie binnen de e-overheid zonder daarbij rekening te hoeven houden met de verschillende implementaties van productcatalogi bij overheidsorganisaties. Deze worden door de UPL ontkoppeld: aanbieders koppelen hun lokale catalogus aan de UPL, en afnemers koppelen hun applicatie aan de UPL. Om vervolgens tóch lokale informatie te kunnen tonen, wordt de zoekdienst voor Samenwerkende Catalogi aangesproken, die op verzoek de lokale variant van het betreffende product levert. Op deze manier kan de (veelal lokale) SC-informatie gekoppeld worden aan andere soorten informatie, zoals Vraag-antwoordcombinaties, ondernemersproducten in de website www.antwoordvoorbedrijven.nl, of een cluster machtigbare producten van DigiD Machtigen. Een voorbeeld: een gemeente biedt een product 'evenement organiseren'. Dit wordt in de Samenwerkende Catalogi aanlevering voorzien van Uniforme Productnaam 'evenementenvergunning'. Centrale loketten zoals het dienstenloket van Antwoord voor bedrijven kunnen nu eenvoudig verwijzen naar de productpagina bij de gemeente door te zoeken naar producten die met 'evenementenvergunning' zijn aangeduid, ook al worden deze lokaal onder een andere naam aangeboden. De Uniforme Productnamenlijst wordt gepubliceerd als waardelijst in het OWMS framework: http://standaarden.overheid.nl/owms/4.0/doc/waardelijsten/overheid.unif ormeproductnaam.html . Dit is een 'levende' lijst of 'afspeellijst'. D.w.z. dat in deze lijst mutaties kunnen plaatsvinden: vervallen producten kunnen na verloop van tijd uit de lijst verwijderd worden, en nieuwe worden toegevoegd. Technisch gezien kan dat tot gevolg hebben dat de organisatie in de aanlevering verwijst naar producten die niet meer in de lijst voorkomen, waardoor de aanlevering niet meer voldoet. Wij verzoeken bij het bouwen van de applicatie hier rekening mee te houden. Indien een organisatie een 'uniform product' in haar catalogus als meerdere producten benoemt (bijvoorbeeld 'buurtfeest' en 'braderie' i.p.v. één evenementenvergunning), kunnen beide lokale producten in de SC aanlevering voorzien worden van dezelfde Uniforme Productnaam. Indien een organisatie een 'uniform product' in haar catalogus aanbiedt als onderdeel van een groter product (bijvoorbeeld 'WMO voorziening' i.p.v. aparte producten voor rolstoel en scootmobiel), dan kunnen aan dat lokale product meerdere Uniforme Productnamen worden toegekend. Indien een organisatie een product in haar catalogus aanbiedt dat niet in de UPL voorkomt, dient u in het veld 'uniformeProductnaam' de waarde UPL-naam nog niet beschikbaar op te nemen. Tevens kunt u aangeven dat Pagina 18 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
het product iets te maken heeft met een of meerdere producten uit de UPL, door daarnaar te verwijzen in het veld 'gerelateerdProduct'. Bijvoorbeeld: een gemeente heeft een speciale gemeente-specifieke subsidie voor het organiseren van een buurtfeest. Dat is niet hetzelfde als een evenementvergunning, maar heeft daar wel mee te maken. In het veld 'gerelateerdProduct' wordt dan verwezen naar het UPL product evenementvergunning. Een organisatie die de evenementvergunning op haar website toont, kan daarbij dan eventueel ook deze gerelateerde producten tonen.
4.2
Contentmodel Product Het IPM Samenwerkende Catalogi 4.0 is nadrukkelijk een model voor uitwisseling van metadata over producten ten behoeve van vindbaarheid. De inhoudelijke productinformatie wordt daarbij niet uitgewisseld. EOverheid voor Burgers heeft daarnaast een model ontwikkelt waarmee deze informatie wél kan worden uitgewisseld: het Contentmodel Product. Met dit model kan bijvoorbeeld een uitvoeringsorganisatie productinformatie leveren voor gebruik in een gemeentelijk klantcontactcentrum. Voor het uitwisselen van productinformatie (SC of het uitgebreidere Contentmodel Product) wordt één OWMS-model gebruikt. De velden uit het SC bericht komen ook voor in het Contentmodel Product. Hierdoor kunt u eenvoudig informatie leveren aan de SC zoekdienst, verwerken in uw eigen website en gebruiken voor uw Klant Contact Centrum (KCC).
4.3
Themastructuren Naast de zoekingang op basis van trefwoord zijn er veel afnemers die de producten uit Samenwerkende Catalogi willen ontsluiten via een themastructuur. De Standaard voor Samenwerkende Catalogi standaard maakt dat mogelijk. Afnemers kunnen hun themastructuur koppelen aan de Samenwerkende Catalogi zonder dat zij daarbij geconfronteerd worden met verschillende soorten catalogi, naamgeving van producten of wijzigingen in lokale catalogi. De Uniforme Productnamenlijst maakt dit mogelijk. De thema's kunnen gekoppeld worden aan de generieke producten die in deze lijst staan. De zoekdienst voor Samenwerkende Catalogi levert vervolgens de producten van de gewenste organisaties die met de betreffende Uniforme Productnaam zijn aangeduid. Zo kan bijvoorbeeld een thema 'Reizen' in een willekeurige themastructuur gekoppeld worden aan de Uniforme Productnaam 'Paspoort', onafhankelijk van de organisaties die dit product bieden. Om toch een lokale vindplaats van dit product te kunnen presenteren, kan de zoekdienst worden aangesproken met de vraag 'geef mij de producten van gemeente Breda die aangeduid zijn met de Uniforme Productnaam 'Paspoort'. Dat kan bijvoorbeeld leiden tot producten als 'Aanvragen Paspoort' of 'Paspoort verloren' van gemeente Breda. Naast het opvragen van producten die met een Uniforme Productnaam zijn aangeduid, kunnen ook producten worden opgevraagd die zijn gerelateerd aan Uniforme Producten. Deze kunnen eventueel als extra informatie worden gepresenteerd. Pagina 19 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
Om Samenwerkende Catalogi eenvoudig via een themastructuur toegankelijk te maken is de Thema-indeling Overheid (TIO) beschikbaar, inclusief de Uniforme Productnamen per thema. Met deze themastructuur en de zoekdienst kan een thematische ingang geïmplementeerd worden voor zowel lokale als landelijke informatie uit de SC-collectie. De TIO is beschikbaar als onderdeel van het OWMS framework op standaarden.overheid.nl . De thema's en bijbehorende producten zijn als RDF-XML beschikbaar en te verwerken in de applicatie. Merk op dat zowel de TiO als de UPL 'levende' lijsten zijn en dus aan verandering onderhevig. De TiO is beschikbaar als onderdeel van het OWMS framework en te downloaden via: http://standaarden.overheid.nl/owms/4.0/doc/waardelijsten/overheid.the maindelingoverheid_v1.6.html . De koppeling TiO/UPL wordt gepubliceerd op: http://standaarden.overheid.nl/sc/4.0/relatie_UPL-TIO.xml . 4.4
Contactinformatie De relatie tussen product- en contactinformatie wordt in deze versie van het IPM 4.0 niet gespecificeerd.
4.5
Geografische informatie Veel organisaties hebben slechts een beperkte regionale dekking. De geografische informatie over organisaties valt feitelijk buiten de scope van Samenwerkende Catalogi en wordt dus niet direct expliciet in de SC XML vermeld: deze bevat slechts een verwijzing. De organisatie geeft in de SC aanlevering aan welke organisatie het betreft, en de SC zoekdienst bepaalt welke regionale dekking daar bij hoort. Hiervoor beschikt de zoekdienst over twee bronnen: de (commerciële) postcodetabel met relaties tussen gemeenten, (4-cijfer) postcodes en provincies het OWMS framework met daarin geografische relaties tussen diverse soorten organisaties. Momenteel zijn dat de relaties gemeente-waterschap en gemeente-GGD. De regionale dekking van regionale 'andere organisaties' dient door de organisaties zelf te worden gespecificeerd voordat ze in de SC collectie kunnen worden opgenomen. Vervolgens zorgt het OWMS team ervoor dat deze informatie beschikbaar komt in het OWMS framework. Vanuit de SC XML kan dan naar het betreffende OWMS concept worden verwezen. Voor producten die landelijk geleverd worden kan aangegeven worden dat zij gelden voor 'koninkrijksdeel Nederland'. Het doorzoeken van de SC collectie kan vanaf een postcode of vanuit een gemeente. De SC zoekdienst bepaalt vervolgens welke organisaties daar relevant zijn, bijvoorbeeld welke GGD of provincie actief is in een postcodegebied. Meer hierover staat beschreven in IMP 4.0 deel B. Indien geen gebruik gemaakt wordt van de SC zoekdienst, maar de SC informatie wel gepresenteerd wilt worden, dient de regionale verbanden zelf te geïmplementeerd te worden. De informatie in het OWMS Pagina 20 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
framework is daarbij vrij te gebruiken, en opvraagbaar via http://standaarden.overheid.nl. De postcode-informatie kunnen, indien gewenst, zelf afgenomen worden van postcode.nl of een andere bron.
Pagina 21 van 22
Informatie Publicatie Model Samenwerkende Catalogi 4.0 | 23 april 2012
5
Meer informatie
Alle relevante documenten die noodzakelijk zijn voor een goede implementatie van dit project zijn te downloaden vanaf de site http://standaarden.overheid.nl/sc/ . Op de site http://www.logius.nl/samenwerkende-catalogi/ is ook informatie te vinden over Samenwerkende Catalogi waaronder nuttige FAQ‟s. Heeft uw organisatie of uw leverancier vragen over het implementatietraject, neem dan direct contact op met Servicecentrum Logius T 0900 555 4555 (10 ct p/m)
[email protected] Vanzelfsprekend houden wij ons aanbevolen om commentaar te ontvangen dat bijdraagt aan een verdere verbetering van dit document. Ook als er onderwerpen zijn die in dit document niet (voldoende) zijn geadresseerd vernemen wij dat graag.
Pagina 22 van 22