Informatie over maatschappijwetenschappen 5 en 6 Vwo Elzendaalcollege 2011-2012
Voorlichting maatschappijwetenschappen 5 en 6 vwo Elzendaalcollege
1
Informatie over maatschappijwetenschappen 5 en 6 Vwo Elzendaalcollege 2011-2012
Vooraf
In het volgende overzicht wordt informatie gegeven over het vak Maatschappijwetenschappen; een nieuw keuzevak in de 5e en 6e klas van het vwo. Eerst wordt er aandacht besteed aan de keuzemogelijkheden en de studielast. Vervolgens is er informatie over de inhoud en de opzet van het vak. Daarna wordt er ingegaan op de extra mogelijkheden die het vak biedt voor mogelijke vervolgopleidingen. Overigens weten jullie natuurlijk al dat alle leerlingen in 4 vwo het verplichte vak Maatschappijleer krijgen. Dit vak behandelt onderwerpen die met burgerschapsvorming te maken hebben zoals de rechtsstaat en de politieke besluitvorming. Het lijkt verwarrend maar dat valt wel mee als je bedenkt dat ook de talen verschillende onderwerpen (spelling, grammatica, literatuur) en vaardigheden (lezen, schrijven, spreken) kennen.
Kort samengevat kun je stellen dat iedereen bij Maatschappijleer kennismaakt met een aantal belangrijke sociale thema’s.
Terwijl de leerling bij het vak Maatschappijwetenschappen leert om de samenleving te onderzoeken. Vandaar dat er bij Maatschappijwetenschappen veel gebruikt gemaakt wordt van de kennis uit de sociale en rechtswetenschappen zoals Nederlands Recht, communicatiewetenschappen, psychologie, pedagogie, politicologie, bestuurskunde, sociologie en culturele antropologie. Maatschappijwetenschappen is een boeiend vak voor leerlingen die nieuwsgierig zijn en belangstelling tonen voor de wereld waarin ze leven.
Hebben jullie, na het lezen van de volgende informatie, nog vragen? Kom gerust langs in lokaal BB of BC Succes met het maken van jullie keuze.
De sectie maatschappijleer/ maatschappijwetenschappen (Anne Couwenberg, Willem Norbruis, Hanneke Vonk )
Maatschappijwetenschappen als keuzevak Vanaf 2007 is het mogelijk om het nieuwe vak Maatschappijwetenschappen (=in het vervolg MW) op te nemen in het vwo 5/6 pakket. Op welke manier het vak MW gekozen kan worden hangt af van het profiel. Bij de profielen Natuur & Techniek en Natuur & Gezondheid is het vak MW een keuzevak ter invulling van het vrije deel. Bij de profielen Cultuur & Maatschappij en Economie & Maatschappij is het vak MW een keuzeprofielvak. Dat wil zeggen dat je moet kiezen uit een beperkt aantal vakken. Bovendien kun je, als je MW nog niet als profielkeuzevak hebt gekozen, MW als keuzevak in het vrije deel kiezen.
2
Informatie over maatschappijwetenschappen 5 en 6 Vwo Elzendaalcollege 2011-2012
In schema: Profiel Natuur & Techniek (=N&T) Natuur & Gezondheid(=N&G) Economie & Maatschappij(=E&M) Cultuur & Maatschappij(=C&M)
Profielkeuzevak
MW(of mo) MW(of
ak-du-faak-ec)
Het vrije deel MW(of ak-bi-ec-du-fa-gr-gs-if-lamo-mu-te-wd) MW(of ak-ec-du-fa-gr-gs-if-la-momu-na-sk-te-wd) MW(of ak-bi-du-fa-gr-if-la-mo-muna-sk-te-wd) MW(of ak-bi- du-ecfa-gr-la-mo-mu-te-wa)
De studielast van het vak MW is 440 uur. Dit betekent dat je zowel in 5 als in 6 vwo elke week 3 lessen MW zult krijgen. De inhoud en opzet van maatschappijwetenschappen Hieronder komen vijf onderwerpen aan bod die in 5 en 6 vwo aangeboden zullen worden. Elk van de volgende onderdelen wordt als een aparte module aangeboden. Tijdens het centrale eindexamen zullen drie van dergelijke modules op het programma staan.
Politieke besluitvorming
Als we praten over politieke besluitvorming gaat het eigenlijk voortdurend over de vraag wie de baas is. Of, om het 'wetenschappelijk' te stellen, wie heeft de meeste invloed of macht? In Nederland komen we dan al snel in aanraking met het parlement; onze volksvertegenwoordiging. Hoe werken die Eerste en Tweede Kamer eigenlijk? Op welke wijze nemen die volksvertegenwoordigers hun beslissingen? Hoe kan je als burger invloed uitoefenen? Wat is de rol van politieke partijen? Is er nog steeds verschil tussen links en rechts in de politiek? Hoe komt dat de Nederlandse bevolking nee zei tegen de Europese Grondwet in 2005? Talloze vragen waarop niet altijd een eenvoudig antwoord gegeven kan worden, zoals je op de volgende bladzijde kunt zien. Projecten: Praktische opdracht “Het volgen van een 2e kamerlid”: http://www.tweedekamer.nl/kamerleden/wie-zit-waar/index.jsp
3
Informatie over maatschappijwetenschappen 5 en 6 Vwo Elzendaalcollege 2011-2012
Massamedia
Welke rol spelen de massamedia in onze samenleving? Tegenwoordig wordt er veel onderzoek gedaan naar de wijze waarop groepen mensen aan hun informatie komen. Belangrijk voor jongeren die gemiddeld zo'n 2 uur per dag naar de radio luisteren, een tijdschrift doorbladeren, langs allerlei sites surfen en tenslotte nog volop Tvkanalen zappen. Allereerst zullen we aandacht besteden aan de verschillende soorten communicatie. Gaat het om gesproken of geschreven woorden, kun je reageren op de verkondigde boodschap en wat verstaan we onder een informatiekloof? Gedurende de lessen ontstaat geleidelijk een beeld van een samenleving, waarin de verschillende massamedia een niet meer weg te cijferen plek hebben gekregen. Tegelijkertijd zal stil worden gestaan bij de grenzen van de massamedia. Want ondanks de belangrijke vrijheid van meningsuiting kan niet alles ongestraft worden gezegd. Wie bepaalt die grenzen? Op welke wijze kan de burger controle uitoefenen? Heeft iedereen evenveel mogelijkheden om zijn of haar stem te laten klinken? Projecten: Een dag journalist met NOS onTOUR: http://headlines.nos.nl/forum.php/list_messages/20467
Criminaliteit en rechtsstaat
De veiligheid wordt al jarenlang door de burgers als het belangrijkste politieke thema genoemd. Vandaar dat het belangrijk is om dit onderwerp grondig te onderzoeken. In een moderne rechtsstaat is er altijd sprake van lastige afwegingen. Enerzijds moeten de rechten van de burgers beschermd worden, anderzijds zal de overheid mogelijkheden moeten hebben om strafbare feiten op te sporen en te vervolgen. Bovendien is het belangrijk om er achter te komen wat de oorzaken van crimineel gedrag zijn. Hoe wordt in Nederland bepaald wat wel of niet toegestaan is? Wat is de rol van de politieagent, de rechter en de officier van justitie in een rechtszaak? Welke rechten heeft een verdachte? Wat voor soort straffen kunnen er worden uitgesproken? Projecten: Debatoefening in samenwerking met de HAN http://www.youtube.com/watch?v=ew-zRDN0yLM
4
Informatie over maatschappijwetenschappen 5 en 6 Vwo Elzendaalcollege 2011-2012
Werk Iedereen heeft te maken met werk. Maar de betekenis van arbeid is niet voor iedereen hetzelfde. Als je werkt krijg je te maken met veel regels over de arbeidsvoorwaarden, de arbeidsverhoudingen, de arbeidsomstandigheden en de inhoud van het werk. In Nederland zijn er bovendien een groot aantal wetten die sociale zekerheid bieden. Maar zijn deze regels ook in tijden van economische onzekerheid nog wel betaalbaar? Waar moet de overheid zich wel en niet mee bemoeien? Is er nog wel sprake van een echte vrije markt? Vragen die we tijdens de lessen op een zorgvuldige wijze proberen te beantwoorden. Projecten: Grote interviewopdracht.
Pluriforme samenleving
De Nederlandse samenleving van nu verschilt in vele opzichten van de Nederlandse samenleving van veertig jaar geleden. Een van de opvallendste verschillen met vroeger heeft te maken met de samenstelling van de bevolking. Er leven hier nu meer mensen van wie de oorsprong van hun bestaan niet in Nederland ligt. Op grond hiervan wordt de Nederlandse samenleving een pluriforme samenleving genoemd. Nieuwe sociale en politieke vragen komen bij dit thema aan bod zoals: migratie, inburgering gelijke behandeling en de toelating van nieuwkomers. Projecten: Onderzoekje naar “Het einde van de beschaving?”
5
Informatie over maatschappijwetenschappen 5 en 6 Vwo Elzendaalcollege 2011-2012
Maatschappijwetenschappen en vervolgopleidingen In de informatie die jullie van de decanen hebben gekregen worden een zeven sectoren in het hbo en wo, met daarbij behorende beroepen, onderscheiden : Sectoren Beroepen 1 Techniek Architect, bedrijfskundige, chemicus, wiskundige 2. Landbouw en natuurlijke Landschapsarchitect, bioloog, omgeving milieudeskundige 3. Gezondheidszorg Arts, tandarts, apotheker 4. Gedrag en maatschappij Psycholoog, pedagoog, politicoloog 5. Onderwijs 1e graads docent 6. Taal en cultuur Kunsthistoricus, musicoloog, tolk-vertaler, journalist 7. Economie Accountant, econoom, jurist Voor geen enkele vervolgopleiding is het vak MW verplicht. Wel zijn er opleidingen die het wenselijk vinden dat MW in het pakket is opgenomen: Gedrag en maatschappij
Onderwijs
Economie en recht
HBO Journalistiek HBO Maatschappelijk werk en dienstverlening HBO Pedagogiek HBO Personeel en arbeid HBO Sociaal-juridische dienstverlening HBO Sociaal pedagogische hulpverlening WO Psychologie WO Pedagogische wetenschappen WO Sociologie WO Politicologie WO Culturele antropologie WO Algemene Sociale Wetenschappen HBO lerarenopleidiningen PABO Universitaire lerarenopleidingen HBO Communicatie HBO Communicatiesystemen HBO Integrale veiligheidskunde HBO International Law HBO Recht WO Bestuurskunde WO Rechten WO Organisatiewetenschappen
6