INFOR MATORIVM MAART PWS presentaties. - De oudheid en het gymnasium. - Veranderingen fietsenkelder: foto s

IN F OR MATO R I V M MAART 2010

IN DIT NUMMER: - PWS presentaties - De oudheid en het gymnasium - Veranderingen fietsenkelder: foto’s

I N F O R MATO R I U M G YM N A S I U M C A M P H U S I A N U M O K TO B E R 2008

REDACTIONEEL

COLOFON Het Informatorium Camphusianum is een uitgave van het bestuur van de Oudervereniging verbonden aan Gymnasium Camphusianum (OGC). Elke uitgave wordt in samenwerking met directie, docenten, leerlingen en andere betrokkenen samengesteld. Reageren? Voor reacties op artikelen in dit nummer verwijst de redactie naar de namen die vermeld staan bij betreffend artikel. Voor reacties op de redactie van dit blad, kunt u bellen, mailen of schrijven naar: Emiel de Jager Wilgenhof 28 3363 HR Sliedrecht 0184-413621 [email protected] Bijdragen? Bijdragen voor volgende nummers zijn van harte welkom. Alle artikelen die een bijdrage leveren aan het informeren van ouders en leerlingen betrokken bij Gymnasium Camphusianum, zijn zeer welkom. De redactie en de ouderraad behouden zich het recht voor artikelen te weigeren of aan te passen aan de criteria die voor dit blad zijn geformuleerd.


1


INHOUD REDACTIONEEL CAMPHUYSEN INHOUD RECTORALIA POSTER: TONEELVOORSTELLING KLAS 5 FOTO: OPEN DAG PEGASUS THEATER PROJECT AFFICHE: SLAG GORINCHEM BAGGER 2009: RECTIFICATIE FOTO: JAN TERLOUW OP SCHOOL SPEED-DATEN FOTO’S: PROFIELWERKSTUK PRESENTATIES PWS: FEROMONEN FOTO’S: PROFIELWERKSTUK PRESENTATIES PWS: MONO- OF DIZYGOOT

2

SPORT ORIENTATIE KLAS 6 DE OUDHEID EN HET GYMNASIUM ELSEVIER; KLASSIEKE TALEN FOTO’S: VERANDERINGEN FIETSENKELDER BANDUREN KALENDARIUM


RECTORALIA Het is een wat vreemde krokusvakantie geworden. Geen krokus te bekennen, althans in Tricht niet. Twee sneeuwklokjes in mijn tuin kondigen het voorjaar aan. Iedereen heeft het wel gehad met de winter, of was sneeuw de boosdoener? Nederlanders zijn niet snel tevreden, maar het wordt een mooi jaar: we mogen twee keer gaan stemmen! Ik ben benieuwd hoe de politieke verhoudingen op 9 juni in onze school zullen zijn. Ik hoop dat alle stemgerechtigde leerlingen hun stem op 3 maart hebben uitgebracht en dat weer zullen gaan doen in juni, het kan toch niet zo zijn dat je niet je stem uitbrengt in ons mooie democratische land?! Periode III staat op punt van beginnen, dhr. Karelse doet op moment van dit schrijven verwoede pogingen om een fraai rooster te produceren. Dat doet hij voor de laatste keer in zijn loopbaan, aan het einde van dit schooljaar gaat hij met welverdiend, vervroegd pensioen. Inmiddels hebben wij zijn opvolger kunnen strikken: mw. Van den Boorn gaat vanaf volgend cursusjaar haar gebruikelijke werk voor schooladministratie en applicatiebeheer combineren met de roosterzaken. In de komende maanden wordt zij daarvoor ingewerkt, alvast veel succes gewenst! Kort voor de vakantie moest dhr. Bergsma zijn lessen economie en M&O in de bovenbouw staken. Klachten van overspannenheid beletten hem in de komende weken om op school te zijn. Ik hoop dat wij de vervanging al hebben kunnen regelen op het moment dat u dit Informatorium leest. Betreffende leerlingen en hun ouders ontvangen nader bericht hierover. Beterschap voor dhr. Bergsma. Het herstel van mw. Landa vordert langzaam, veel langzamer dan zij zelf wenst. Zij kijkt uit naar het moment van terugkeer op school, wij wensen haar een spoedig, volledig herstel. Wilt u haar een kaartje sturen, haar adres

is Aziëlaan 28, 5691 LC Son. Collega’s Hulleman, Spelbrink en De Valk vervolgen voorlopig de vervanging. In periode III neemt dhr. Osseforth de lessen grammatica in klas 1B over van dhr. Philipsen, zodat laatstgenoemde zich kan storten op het schrijven van de laatste syllabi Letterkunde. Meerdere lessen Lichamelijke Oefening zullen in de laatste periode op de accommodatie van atletiekvereniging Typhoon worden gegeven, op ons eigen veld is slechts plaats voor één klas. Ouders en leerlingen worden hierover nog nader geïnformeerd. Er is sinds de start van 2010 van alles gebeurd op het Camphusianum: u las op de website de berichten over 100 jaar GGC en vernieuwde inrichting van het schoolgebouw. Op 14 januari waren er vele speeddates van vijfde- en zesdeklassers met 65 ouders/beroeps-beoefenaren, uitstekend initiatief van decaan mw. Dolman. Leerjaar I bezocht een dansvoorstelling, klas 2 luisterde geboeid naar schrijver Jan Terlouw (Teun en Cato, bedankt!), derdeklassers bezochten de Bètadag van de Universiteit Utrecht, klas 4 oriënteerde zich op de studiekeuze en vijfdeklassers debatteerden met leeftijdgenoten van het Gomarus en namen deel aan de CanSat-competitie van de Technische Universiteit Delft. Examinandi bogen zich een weekend lang in Oirschot over het examenprogramma Latijn o.l.v. mw. Dekker en dhr. Van den Boom; op 17 februari waren zesdeklassers, hun ouders en docenten zeer tevreden over de presenties van de ProfielWerkStukken. Vijf vierdeklassers wonnen het gemeentelijk Jongerendebat en 12 leerlingen zijn o.l.v. mw. Parel op wintersport in Oostenrijk geweest, complimenten Anita, volgend jaar een hele bus vol?! De voorlichtingsavond op 13 januari werd druk bezocht, ruim 700 belangstellenden kwamen op 30 januari een kijkje nemen in


3

RECTORALIA school en bij de proeflessen en 156 kinderen volgden de kennismakingslessen op 10 februari. Wij zijn benieuwd wat dit gaat opleveren voor het aantal aanmeldingen…… Met bovenstaande opsomming ben ik niet volledig, in ieder geval alle organisatoren hartelijk dank!

1

In dit Informatorium vindt u ook een kalendarium voor de komende weken. Daarin staan ook enkele aankondigingen, ik noem een drietal:  op ma 15 maart spelen bovenbouwers Frans “Les jeux sont faits” van Jean-Paul Sartre in theater ’t Pand. Na Molière en Candide is dit de derde voorstelling vanuit Pegasus, een onderwijsproject van de zelfstandige gymnasia.  op di 6 april is Ramsey Nasr, dichter des vaderlands, te gast in Gorinchem. Deze oud-leerling van dhr. Osseforth en ondergetekende komt ‘s middags op het Camphusianum vertellen over poëzie en toneel, ’s avonds spreekt hij in de bibliotheek. Nader bericht volgt.  Niet vermeld in het kalendarium - het exacte programma is nog niet bekend is de PLUSklas voor leerlingen van groep 8. Voor de maanden april t/m juni is dhr. Gerards nog op zoek naar enkele ouders met bijzondere ervaringen of speciale hobby’s, van harte welkom; info: [email protected]. We zijn benieuwd naar de leerprestaties in periode II. Ik wens alle leerlingen een voortvarende start in periode III, in het bijzonder onze eindexamenleerlingen! Met vriendelijke groet, Hans Ruitenbeek. [email protected]


TONEELVOORSTELING KLAS 5

1


OPEN DAG 2010

3


PEGASUS THEATERPROJECT Pegasus Theaterproject J. P. SARTRE – Les jeux sont faits Ook dit jaar nemen wij weer deel aan het Pegasus-project waarbij wij een bewerking van een Frans toneelstuk opvoeren. Dit jaar is dat Les jeux sont faits van J.P. Sartre. De leerlingen van klas 5 (Frans) doen hieraan mee evenals twee leerlingen uit de 4e klas en één leerling uit klas 5 die geen Frans heeft. Tijdens de lessen wordt aandacht aan de tekst en uitspraak besteed. In november zijn Marjolaine en Fabrice (twee Franse theaterdocenten) een dag bij ons op school geweest om e.e.a. voor te bereiden en leerlingen te leren improviseren. Op 15 maart zullen zij weer een hele dag aanwezig zijn om met de leerlingen het eindproduct gestalte te geven. ’s Avonds om 19.30 uur zal het toneelstuk worden opgevoerd. Wilt u komen kijken naar het resultaat? U bent allen van harte welkom in theater ’t Pand, Korenbeurs, Gorinchem. Kaarten à 3,00 euro zijn bij ons verkrijgbaar. Wees er snel bij want het theater heeft een capaciteit van 60 stoelen. Met vriendelijke groet, Dhr. W. van Ruiswijk Mevr. M. van Amersfoort


1

SLAG AFFICHE

1


BAGGER 2009, RECTIFICATIE Door een fout van de recactie is dit stuk niet geplaatst in het Informatorium van november 2009. Excuses daarvoor.

28 september – 2 oktober Projectweek Voor de 15e maal (!) werd aan het begin van dit schooljaar de projectweek BAGger gehouden. Een week lang waren we te gast op de mooie boerderij van de gebroeders Scherpenzeel te Schoonrewoerd. Eline Teuling brengt in het hierbij geplaatste stukje verslag uit van de BAGgerweek waarin u kunt lezen wat de BAGger-werkweek inhoudt. Eline bedankt voor je bijdrage! Voor de leiding van deze werkweek was het dit jaar wel spannend: nog nooit waren we met zoveel leerlingen in en rond de boerderij aan het werk geweest. Vier derde klassen met in totaal 116 leerlingen waren 5 dagen te gast in de monumentale boerderij langs de Diefdijk. Zouden we tegen de grenzen van de capaciteit aanlopen? Het aantal bankensets dat we hadden gehuurd was voldoende verhoogd en ook de sanitaire voorziening was sterk uitgebreid van 3 naar maar liefst 4 DIXI’s…… Maar…. het verhuurbedrijf van deze ‘portable WC hokjes’ voerde de spanning nog even op: toen we op vrijdag 25 september de schuur gingen inrichten voor de week daarop, waren er nog geen WC’s afgeleverd! Ik stond net achter op het erf te proberen mobiel-telefonisch contact te krijgen met de leverancier (had ik een verkeerde datum afgesproken? was de aanvraag toch niet goed doorgekomen?) toen ik een grote blauwe vrachtauto de dijk zag komen afrijden het erf op. In de blauwe band boven de voorruit van de cabine stond met grote witte letters ‘Stront is mijn business’. Toen wist ik dat alles in orde was. Er stapte een corpulente chauffeur uit die direct aan de slag ging om zijn vrachtje te lossen. “Hoe gaat u die dingen eraf zetten”

vroeg ik “met een kraantje” ? wat ik nergens kon ontdekken. “Nee meneer”, zei de chauffeur, “die laten we gewoon vallen”. Verbaasd keek ik hoe hij zo’n plastic noodpleetje schuin met beide handen naar zich toe trok en vervolgens op het beton van het erf liet stuiteren. “Dat doen we natuurlijk niet als ze vol zijn” sprak hij vakkundig, “dan zuigen we ze eerst leeg”. Mijn oog viel op een reusachtige slang gekoppeld aan een voorraadvat en ik begreep meteen wat hij bedoelde. Welkom in de wereld van het draagbare sanitair. We stelden die vrijdag alle banken- en tafelsets op en constateerden dat het behoorlijk vol was maar net moest kunnen. En het lukte. Tot en met woensdag werd er in een uitstekende sfeer hard gewerkt. Iedereen had het naar z’n zin, het weer viel mee en de ruimte was precies voldoende. Op donderdag trad de vermoeidheid in, ieder groepje deed zijn onderdeel voor die dag maar het kostte veel meer moeite dan de dagen daarvoor. Vrijdag, de laatste dag, verloopt altijd wat rommelig omdat ieder groepje zijn programma onderdeel moet doen maar er ook rond half drie ‘s middags gestart met worden met de ontmanteling van deze veldlocatie van onze school. Alle banken en tafels moeten worden opgeklapt en opgestapeld, alle papier en andere rommel in de schuur aangeveegd en opgeruimd en iedereen moet z’n eigendommen opzoeken en meenemen. Met de hele groep sluiten we vervolgens af met een dankwoord aan boer Scherpenzeel en een origineel cadeau. Het laatste woord is altijd aan de boer die zegt dat hij het de week daarop onwennig stil zal vinden op de boerderij, die iedereen het beste wenst en daarbij hoort dat hij niemand hoopt weer te zien (niemand wil doubleren toch?), die applaus vraagt van de leraren voor het goede gedrag van de leerlingen en vervolgens andersom… En dan nog een laatste spannend moment…. gelukkig, hij zegt dat we volgend jaar bij leven en welzijn weer welkom zijn.


1

JAN TERLOUW OP SCHOOLBEZOEK

1


BAGGER RECTIFICATIE Posterpresentatie avond Honderzestien leerlingen presenteerden op BAGgermaandag 5 oktober op het studieplein, de zelfstudieruimte en in een deel van het Auditorium hun netposters die ze die dag hadden gemaakt op school. Een veelvoud hiervan aan ouders, opa’s, oma’s , broertjes en zusjes waren erbij om de prachtige posters en tekeningen te bewonderen en te beoordelen. Ze konden op een stemformulier aangeven wat de beste en een-na-beste poster was, zowel op het gebied van inhoud (Brains) als op het gebied van vormgeving (Looks). Tijdens een koortsachtige telsessie achter de schermen genoten de aanwezigen in het Auditorium van een grandioze fotocollage die via de beamer werd geprojecteerd. De ouders kregen hierdoor een indruk van hoe er gewerkt was aan de verschillende onderdelen en velen zagen hun zoon of dochter aan het (veld)werk. Ieder jaar opnieuw weet onze conciërge, de heer Waltheer, in een ochtend- en een middagbezoek aan BAGger de mooiste momenten vast te leggen op prachtige foto’s. Zoek ze nog maar eens op op de site (www.camphusianum.nl onder film en foto’s). Bedankt Jos! Toen uiteindelijk de stemmen geteld waren werden de winnaars bekend gemaakt. Verrassend was dat dit jaar alle winnende posters (1e en 2e prijzen inhoud en vormgeving) van het onderdeel Aardrijkskunde (geologie en landschap) waren. Uitslag van de wedstrijd voor verkiezing van de beste posters: Vormgeving

Inhoud

1

1e prijs: 1e prijs: Groep D3 Groep D6 Kraak, kraak, dijkdoorbraak Door de dijk een grote watermassa zo ontstond de Wiel van Bassa Wilke Stuij Serdar Gescoyler Lotte Reinhoudt Kevin de Jong Aline Joustra Corstiaan Slob Elise Schipper Tom Scherff 2e prijs: 2e prijs: Groep C4 Groep B5 Hoe het water van de wiel de dijk overviel De ‘dief’ stal grond, water spatte in’t rond Wies van Niftrik Madelon van Horik Aster van Laere Femke de Graaff Jolijne Klijn Shauny Fernandez Matthijs Malkus Bineke Visman Het was opnieuw een bijzonder geslaagde en gezellige Baggerweek. Dank aan alle ouders die in Schoonrewoerd koffie en thee schonken en versnaperingen verkochten, aan alle personeelsleden die alles in goede banen leidden en aan alle derde-klassers voor hun geweldige inzet en positieve instelling.

Namens het BAGgerteam,

Meneer Van Diggelen.


SPEED-DATEN Verleden jaar voor de vakantie ontstond het idee. De ouderavonden in september werden gebruikt om mensen te werven. En op14 januari 2010 was het zover. De speed date. Het was een groot succes. Al zonk de moed mij wel wat in de schoenen toen op de middag van de 14e binnen tien minuten vijftien mensen belden dat ze helaas alsnog verhinderd waren. Gelukkig zat om acht uur het auditorium vol met ruim 65 enthousiaste ouders. Sommige sprekers hadden hun werkkleding meegebracht, anderen toonden attributen die men bij het dagelijks werk nodig had. Er werden zelfs relatiegeschenken overhandigd. De leerlingen, die aanvankelijk nogal sceptisch waren ( het was per slot een vrije avond! ) bleken aangenaam verrast door de deskundigheid, het enthousiasme en de passie waarmee over de beroepen gepraat werd. Enkele reacties: “Ik zag er niet zoveel in, maar het was erg leuk, juf” “Ik heb echt interessante gesprekken gehad” “Nu weet ik het echt zeker. Ik word arts” “Gaaf” “Doen we dit volgend jaar weer?’’ Ja. Wat mij betreft doen we het volgend jaar weer. Graag. Ineke Dolman


1

PROFIELWERKSTUK PRESENTATIES

3


PROFIELWERKSTUK: FEROMONEN Liefde gaat door de neus Profielwerkstuk door Anne Smorenburg en Merel Mol Verliefdheid: iedereen kent het. Vlinders in je buik, knikkende knieën, euforie en onzekerheid. Een emotionele achtbaan. Maar wat is het precies? Volgens een meer wetenschappelijke definitie gaat het om “een sterk affectief geladen tendens tot toenadering naar één welbepaalde persoon”. Waarom voelen twee personen zich tot elkaar aangetrokken? Aantrekking lijkt een raadsel; willekeur alom. Wat is het toch dat ons aantrekt in een ander? Spreekt de wetenschap hier het verlossende woord?

1

Het antwoord ligt in de neus. Van de vijf zintuigen, kijken, horen, voelen, proeven en ruiken is die van de reuk bij de mens de meest onbewuste, maar daarom nog niet onbelangrijk. Ruiken doen we met de neus. Met de neus is de mens niet alleen in staat om geuren te ruiken, maar onbewust worden er ook nog andere belangrijke stoffen waargenomen, namelijk feromonen. Feromonen zijn chemische stoffen die het lichaam afgeeft. Zij kunnen het seksuele gedrag van mensen en dieren beïnvloeden. De vraag is dus: Gaat liefde door de neus?

erachter dat er nog veel tegenstrijdigheden bestaan, vooral over de werking en de manier van waarnemen van feromonen. In de commerciële wereld komen feromonen steeds meer naar voren. In allerlei parfums worden feromonen gebruikt om de aantrekkelijkheid te vergroten. In ons eerste experiment hebben wij dit zelf onderzocht aan de hand van ‘feromonen uit een flesje’. Hoewel de wetenschappers bij de mens op het gebied van feromonen nog erg in het duister tasten, is het wel bewezen dat feromonen erg belangrijk zijn in het dierenrijk. In het tweede experiment hebben we daarom gekeken naar de invloed van feromonen op het steekgedrag van muggen. Dit wordt onderzocht op de Universiteit van Wageningen, waar wij de proef ook uitgevoerd hebben. Anne & Merel, klas 6

Toen wij over het bestaan van deze feromonen hoorden, leek het ons een erg interessant onderwerp voor ons profielwerkstuk. Aan de hand van drie verschillende onderzoeken (één literatuur en twee experimentele onderzoeken) hebben wij deze vraag stukje bij beetje kunnen beantwoorden. Feromonen zijn tot op heden nog deels een raadsel. De precieze werking van deze stoffen zijn, vooral bij mensen, nog redelijk onbekend. Dat werd ons duidelijk tijdens ons literaire onderzoek naar feromonen. We kwamen


PROFIELWERKSTUK PRESENTATIES

3


PROFIELWERKSTUK: MONO- OF DIZYGOOT? Hoe hebben wij onderzocht of Elske en Janske een mono- of dizygote tweeling zijn? Elske Bode en Janske Bode, klas 6B.

1

De Vrije Universiteit in Amsterdam doet al jaren onderzoek naar tweelingen door middel van het Nederlands Tweeling Register. Ook wij hebben vroeger meegedaan aan dit onderzoek; tot en met 1999 hebben wij allerlei testen uitgevoerd. We moesten bijvoorbeeld vragenlijsten beantwoorden, spelletjes op de computer doen en speeksel opsturen naar de universiteit. Uit dit onderzoek bleek dat er met grote zekerheid gezegd kon worden dat wij een monozygote tweeling zijn. Toch waren wij altijd erg eigenwijs en wilden we nooit toegeven dat dit helemaal zeker was. Het heeft ons altijd al leuk geleken om ons DNA een keer te onderzoeken, om te kijken of we nu écht monozygoot zijn. Toen we dus een keuze moesten maken voor ons profielwerkstuk, kwamen we meteen bij dit onderwerp terecht. Onze vader, Ben Bode, werkt als docent statistiek op de Erasmus Universiteit. Hier konden we mooi gebruik van maken; na wat telefoontjes gepleegd te hebben, belde hij ons tijdens de natuurkundeles op om te vertellen dat wij mee mochten doen met het Junior Science Program op de Erasmus Universiteit. Dit programma is voor VWO-5 en VWO-6 leerlingen bedoeld als eerste kennismaking met wetenschappelijk onderzoek. We konden een week lang meelopen op de afdeling Forensische Moleculaire Biologie onder leiding van professor M. Kayser. Tijdens deze week werden we door Y. Choi, onderzoeker op deze afdeling, begeleid en konden we samen met haar ons DNA testen. Wat waren wij blij toen we dit hoorden! Maar dit is nog niet alles. Nog geen half uurtje later kwam mevrouw van Arum, TOA op het Gymnasium Camphusianum, naar ons toelopen. Zij heeft op een laboratorium in Utrecht gewerkt, waar ze ook DNA-onderzoek doen. Wij hadden haar gevraagd of zij misschien wist waar wij ons DNA zouden kunnen onderzoeken. Zij heeft toen bij het laboratorium geïnformeerd of het mogelijk was dat wij daar een weekje zouden meelopen en om zo de mogelijkheid te krijgen om ons DNA te testen. Toen zij ons vertelde dat dit inderdaad mogelijk was, waren wij helemaal enthousiast! We konden nu zelfs op twee plekken

ons DNA gaan testen. Op de Erasmus Universiteit en op het Hubrecht Laboratorium konden we zélf aan de slag gaan en bovendien zijn het twee verschillende onderzoeken, waardoor het ook weer net iets anders is. Een DNA-molecuul bestaat uit een lange keten aan elkaar gekoppelde nucleotiden. Deze nucleotiden bestaan uit een stikstofbase, fosfaatgroep en suiker. Er bestaan 4 verschillende basen; A, T, G, C. De volgorde van deze basen bepaalt de genetische code van een persoon. Als deze volgorde van basen gelijk is aan de volgorde van basen van een ander persoon, hebben zij hetzelfde DNA: ze zijn een monozygote tweeling. In de loop van de jaren zijn steeds meer methoden ontwikkeld om DNA-onderzoek te verrichten. Zo zijn bepaalde herhalingen, de Short Tandem Repeats (STR’s), ontdekt. Dit zijn kleine stukjes DNA met dezelfde basenvolgorde die steeds achter elkaar herhaald worden. Later zijn ook de SNP’s, Single Nucleotide Polymorfism, ontdekt. Deze enkele variatie van een enkele base is onschuldig, maar wel kenmerkend voor het DNA van een bepaald persoon. Op de Erasmus Universiteit hebben we door middel van onder andere sequence analyse, de PCR-techniek en capillaire elektroforese op verschillende plaatsen in ons DNA STR’s met elkaar vergeleken. Deze STR’s bleken op alle 16 plekken volledig met elkaar overeen te komen. Op het Hubrecht Laboratorium hebben we 60 verschillende SNP’s met elkaar vergeleken door middel van de PCR-techniek, PCR-sequence-reactie en capillaire elektroforese. Deze 60 SNP’s zijn niet allemaal gelukt, maar er waren voldoende resultaten om te kunnen zien dat de SNP’s van Elske en Janske wel met elkaar overeen kwamen. We hebben met veel plezier dit onderzoek uitgevoerd. Het was erg leuk om zo kennis te maken met een lab en om zo bezig te zijn met de wetenschap. We hebben er zeker dingen van geleerd en we hebben er plezier aan gehad om ons PWS in elkaar te zetten.

Elske & Janske, klas 6


SPORT ORIENTATIE, KLAS 6 De lessen L.O. in klas 6 worden voor het grootste gedeelte ingevuld met sportoriëntatie: leerlingen krijgen de gelegenheid om bij een aantal sportaanbieders in Gorinchem kennismakingslessen te volgen. Er kon dit jaar gekozen worden uit squash, fitness, spinning, zumba, poweryoga en zelfverdedigingssporten. Daarnaast stond er kickboksen, varen in een drakenboot en de uitgestelde softbalwedstrijd tegen het personeel op het programma.

3


DE OUDHEID EN HET GYMNASIUM Panta rhei, alla autoi esmen Alles stroomt, maar wij zijn onszelf.

1

Een gymnasium zonder de Oudheid is voor mij ondenkbaar. De vraag is alleen, wat is dat, Oudheid? Wat heb je eraan? Wat moet je ermee? En als je dat weet, hoe ziet dat er op school, in een lesrooster uit? Oudheid, dat is toch gewoon Latijn en Grieks en wat cultuur? Kijk naar de folders en boekjes. We spreken niet voor niets over de Klassieke Talen. Taalonderwijs met culturele achtergronden. Zo was het altijd. Dode talen als training voor de analytische geest. Vertalen op de millimeter dag in dag uit met als meesterproef een grote eindexamenvertaling. En als we nog wat tijd hebben en als iedereen goed zijn best heeft gedaan, laten we nog wat dia’s zien, vertellen we nog een verhaaltje. Uit die situatie “uit de oude doos” werd het vak KCV geboren om het culturele aspect van de Oudheid een duidelijke, zelfstandige en daardoor gegarandeerde plek te geven. Indertijd zat ik in de vakontwikkelgroep om dat prachtige, nieuwe vak te bedenken, opdrachten, vragen, projecten, alles was mogelijk, alles was nieuw. En daar zag ik een vak dat de Oudheid eindelijk ontsloot, eindelijk toepasbaar, tastbaar en welhaast functioneel maakte. Met de talen, waar nu nog meer tijd voor het vertalen vrijkwam, ging het ondertusen niet beter. Examenresultaten kelderden achteruit. Een jaarlijkse opwaardering maskeerde steeds meer het ware resultaat. Er kwam kritiek op het CE. De vragen over gelezen stof misten niveau. Er zaten zelfs plaatsjes bij.. OC&W gaf uiteindelijk de opdracht aan Mannus Goris om een rapport te schrijven. In 2007 verscheen het inmiddels beruchte Vakdossier over ‘problemen in het onderwijs Klassieke Talen en mogelijke wegen naar een betere toekomst’. Met name dat tweede gedeelte over die ‘mogelijke wegen’ zorgde voor veel beroering. Mannus presenteerde

een aantal scenario’s als multiple choices; ze gingen voorbij aan proefvertalingen en richtten zich op het voortbestaan van de vakken. OC&W las het en besloot dat er nu een Verkenningscomissie moest komen om op grond van de gesignaleerde problemen tot een advies te komen. Als voorzitter van het Landelijk Overleg Klassiek Onderwijs Nederland (LOKON) beriep ik een vergadering in 2008 om ons over dat verzoek te buigen. De meningen waren verdeeld. De Vereniging Classici Nederland (VCN) wilde zo snel mogelijk toetreden tot een dergelijke commissie. De rectoren van de zelfstandige gymnasia (VRZG) wilden daaraan vooraf eerst een degelijke probleemanalyse zien. Dit leidde in januari 2009 tot het rapport Waslander ‘Latijn en de Kracht van de Vanzelfsprekendheid – een aantal succesbevorderende en succesbelemmerende factoren bij het vak Latijn op zelfstandige gymnasia’ (http://www.stilus. nl/examen/x-0103.pdf ). De Belangengroep Gymnasiale Vorming (BGV) start nu met een vergelijkbaar onderzoek; professor Waslander zal de komende maanden de situatie op de scholengemeenschappen onderzoeken. Eveneens in januari werd de Verkenningcommissie uiteindelijk door Marja van Bijsterveldt in het leven geroepen. Twaalf leden van divers pluimage bogen en buigen zich over de opdracht en formuleerden in november 2009 een tussenrapport (http://www.slo.nl/ organisatie/recentepublicaties/00084/) . En in de traditie van Mannus Goris leidde dit tot nog meer beroering. Het werk in deze commissie is voor mij verademend, mede omdat ik de sfeer weer proef die ik indertijd meemaakte toen KCV het licht zag. Vanaf het allereerste begin hebben we ons wars van alle tradities, onbelemmerd door elk ‘maar-dat-was-toch-altijd-zo’ de belangrijkste vraag gesteld; waarom doen we wat we doen? Waartoe Latijn en Grieks? Wat heb je eraan? Wat moet je ermee? De talen zijn uniek, omdat zij een compleet onderwijs-


DE OUDHEID EN HET GYMNASIUM systeem bepalen. Er zal dus iets moeten zijn waardoor deze talen zich onderscheiden van ‘standaardvakken’. De Open Dag antwoorden volstaan hier niet; het antwoord moet het onvervreemdbare zijn, het eigene, datgene wat niet ook op andere manier bereikt kan worden, de Idee, de essentie, het bestaansrecht van de Klassieke Talen. Zo kom ik uiteindelijk uit bij de Klassieke Oudheid. Dat is wat een vak ontstijgt. Daarin ligt de rijkdom en de vorming die de gymnasiast onderscheidt van de atheneïst. Niet omdat hij er slimmer door wordt, maar omdat hij er anders door wordt. Het ontsluiten van de schatkamer die de Oudheid, die wereld van politiek, filosofie, religie, literatuur en kunst in alle varianten, is en het toepassen en verwerken van die rijkdom in ons dagelijks leven, dat is wat mij betreft het onvervreemdbare. En dat wetende volgt vanzelf de manier waarop dat in een lesrooster, in een school met de kracht van de vanzelfsprekendheid vorm moet krijgen. De talen zijn de onmiskenbare basis, de enig denkbare sleutel om de deur van de schatkamer te openen. Dat ontkennen betekent het met Bolkestein eens zijn en niet begrijpen dat die Klassieke wereld van binnenuit moet worden ontdekt; als de buitenlanders die we zijn zullen we moeten integreren. En ja, de weg daarheen biedt vele extra’s. De bestudering van de Klassieke Talen, de noodzakelijke vertaalvaardigheid, heeft een enorme meerwaarde voor de kennis en het begrip van andere talen; analyse en abstractie, een studiehouding, probleemoplossend vermogen zoals je haast nergens meer ziet zijn in dit traject ‘mooi meegenomen’, maar ook niet meer dan dat. Doelen zijn het geen van allen. Andere scholen bereiken dit namelijk ook op andere manieren. Daartoe stelt de verkenningscommissie dat het detail van de proefvertaling als centrale toets moet blijven bestaan; pas als je de taaltoets hebt doorstaan, kun je de volgende stap zetten. Die toets moet dus niet aan het

einde, als afsluiting van het traject, maar eerder, in het SE, centraal geregeld. In het tussenrapport werd een nieuw vak voorgesteld, GLTC, als mogelijke uitwerking in de praktijk van het uitgangspunt. Inmiddels hebben de media zoveel bomen gepland dat het bos haast niet meer te zien is. GLTC is niet belangrijk, het antwoord op de belangrijkste vraag wel. We zijn nu bezig met het schrijven van het eindrapport. In juni zal Marja van Bijsterveldt het in ontvangst nemen. Ik ben er nu al trots op eraan meegewerkt te mogen hebben. Want ik ken geen mooiere schatkamer. Math Osseforth, Classicus, Voorzitter BGV, Lid Verkenningscommissie


3

DISCUSSIE KLASSIEKE TALEN OP HET GYMNASIUM, ELSEVIER

1


VERANDERINGEN FIETSENKELDER

3


BANDUREN

3


KALENDARIUM

1

week 10 ma 08 mrt di 09 mrt wo 10 mrt do 11 mrt vr 12 mrt

start Periode III (nieuw rooster!): 08 maart t/m 02 juli 2010 (N.B. Voor leerjaar VI eindigen de lessen van periode III op 12 mei 2010) 35 minutenrooster/middag: rapportvergaderingen Inhalen dossiertoetsen leerjaren IV-VI periode II Herkansen dossiertoetsen leerjaren IV en V periode I en II 35 minutenrooster/middag: rapportvergaderingen Inhalen dossiertoetsen leerjaren IV-VI periode II Herkansen dossiertoetsen leerjaren IV en V periode I en II Uitreiking van de rapporten periode II 19.30 uur: vergadering Medezeggenschapsraad 20.00 uur: vergadering bestuur Oudervereniging Vóór 9.00 uur briefjes ouderavond rapport periode II inleveren Inleveren cijfers periode II en PWS leerjaar VI

week 11 ma 15 mrt di 16 mrt do 18 mrt zo 21 mrt

Voorlopige profielkeuze leerjaar III inleveren 15.15 uur: Examinatorenvergadering 19.30 uur: Pegasus-toneelproject Sartre “Les jeux sont faits” in theater ’t Pand; kaarten € 3 te verkrijgen bij de sectie Frans Ouderavond rapport periode II Vertrek Romereis leerjaar V Kangoeroe Wiskundewedstrijd onderbouw 20.00 uur: NKV-lezing dr.A. van Hooff “Cicero en Romeinse schandalen” Chr. Gymnasium te Utrecht; aanbevolen voor examinandi Latijn Start uitwisseling Barcelona in Gorinchem (t/m zo 28 mrt)

week 12 do 25 mrt za 27 mrt

Terugkeer Romereis leerjaar V Finaledag Intergymnasiaal debattoernooi te Leiden

week 13 wo 31 mrt vr 02 apr za 03 apr

Spreekuren decaan en mentoren leerjaren III n.a.v. profielkeuze Goede Vrijdag; geen lessen Debattoernooi bij de studentendebatvereniging Bonaparte te Amsterdam

week 14 ma 05 apr di 06 apr do 08 apr vr 09 apr zo 11 apr

Paasvakantie: 02 t/m 05 april 2010 Tweede Paasdag: geen lessen Huiswerkvrij onderbouw, toetsvrij bovenbouw Bezoek dichter des vaderlands Ramsey Nasr aan Gorinchem middag: Camphusianum; 20.00 uur: bibliotheek Gorinchem Start toetsweek III leerjaar VI (t/m wo 14 apr) Inleveren definitieve profielkeuze leerjaren III en IV Excursie Damen Shipyards leerjaar III Start uitwisseling Verenigde Staten in Gorinchem (t/m 25 apr)

week 15 wo 14 apr vr 16 apr zo 18 apr

Vergadering Toelatingscommissie Schoolhockeytoernooi Start uitwisseling Landsberg en Moskou in Gorinchem (t/m 25 apr)


INFOR MATORIVM MAART PWS presentaties. - De oudheid en het gymnasium. - Veranderingen fietsenkelder: foto s

Recommend Documents