Woordje van de voorzitter Met een beetje vertraging verschijnt onze afdelingsbrochure. Toch wil ik van de gelegenheid nog gebruik maken om jullie een allerbeste 2012 te wensen, een goede gezondheid voor u en uw familie en veel natuurgenot! Vorig jaar is de wandelweg in Beverbos eindelijk aangelegd! De terreinploeg van Natuurpunt heeft enkele weken werk gehad om hem aan te leggen en ook de illegale chalet is nu afgebroken. Voortaan is er een drie en een halve kilometer lange lus in en rondom het reservaat, met bovendien twee cafés waar, indien gewenst, de dorst gelest kan worden! Voorts hebben we informatie over parkieten, blijven we verder werken aan de uitbreiding van de natuurgebieden in onze gemeente en komt er schot in de plannen voor de heraanleg van het kasteelpark. Tijdens de winterprik begin februari hebben weer vele vogels de voederplaatsen opgezocht. Indien jullie ook geteld hebben tijdens de 12e telling van “Vogels voeren en beloeren” in het weekend van 4 en 5 februari, dan is het nog niet te laat om de gegevens door te sturen: ofwel via de website www.natuurpunt.be/tuinvogels, ofwel per post naar natuurpunt in Mechelen, ofwel per e-mail naar
[email protected]. Tot 10 maart worden jullie gegevens meegeteld.
INFO & ACTIVITEITEN Voorjaar 2012 (11-02-2012)
Onze Algemene ledenvergadering is intussen ook reeds doorgegaan in de Zandloper. Onze bestuursleden werden opnieuw herkozen en zullen dit jaar opnieuw inspanningen doen om de natuur in Wemmel mooier te maken! In dit nummer van Natuur.Wemmel vind je over al deze onderwerpen meer informatie. Veel leesgenot!
Natuurpunt vzw - Afdeling Wemmel v.u.: Rik Devriese, W. Bernardstraat 2 , 1780
Wemmel
(Natuur.Wemmel is een halfjaarlijks infoblad van onze afdeling)
Rik Devriese natuur.wemmel
2
11 februari 2012
Voorjaarsactiviteiten Algemene ledenvergadering op vrijdag 3 februari 2012 De jaarlijkse ledenvergadering heeft intussen al plaatsgevonden. Zie voorwoord van de voorzitter. Gespreksavond met Lieven David op donderdag 1 maart 2012 over het thema:
Waarom wij ongezond eten zo lekker vinden. We moeten gezonder eten: dat weten we, want alle diëtisten, dokters en damesbladen hebben het er telkens weer over. Maar waarom vallen we dan telkens weer voor zoetigheid en de vette hap? Dat dit niet iets is van de laatste jaren vinden we terug in onze spreekwoorden. Die dragen vaak een geschiedenis van enkele honderden jaren met zich mee. Voor zoete koek slikken Dat ging als zoete koekjes over de toonbank Iemand stroop aan de baard smeren Met iemand zoete broodjes bakken Onze voorouders hadden blijkbaar ook al een voorkeur voor zoet. Zoet had succes. Wanneer je goed met iemand wil staan komt het woord zoet vaak in het spreekwoord voor. Over vet in onze voeding vinden we ook verwijzingen in onze spreekwoorden. Vet wil boven drijven Het vet is van de ketel Een vette gans bedruipt zichzelf In onze spreekwoorden wordt vet blijkbaar geassocieerd met de rijkere klasse. Was het daarom misschien ook dat Rubens graag ‘volslanke’ dames schilderde. De dag van vandaag denken we bij een vettige hap eerder aan de jongere generatie of aan de kansarme bevolkingsgroep. Is er een wijziging in de eetcultuur opgetreden of is er een andere oorzaak voor deze verschillende benadering? Over voedsel kan dus heel wat geschreven en gezegd worden. natuur.wemmel
3
11 februari 2012
Voedsel is belangrijk in onze maatschappij, ook in onze westerse maatschappij waar er voor de meesten voedsel in overvloed is. Het is niet voor niets dat kookboeken een geweldige verkoop kennen. Lieven David van www.lusthof.org zoekt tijdens zijn voordracht naar een verklaring op de vraag “waarom wij ongezond voedsel zo lekker vinden”. Hij reikt antwoorden aan vanuit de evolutionaire biologie, de gedragswetenschap en de sociologie. Daarna kun je natuurlijk nog eten wat je wil. En gezonde en andere alternatieven komen ook aan bod. Tip: test je eetpatroon vooraf op http://vig.kanker.be/ Deze gespreksavond wordt georganiseerd in samenwerking met SCVVLV Wemmel en de Gezinsbond Wemmel. Wij verwachten jullie in De Zandloper (Kaasmarkt 75, Wemmel) om 20 uur in Conferentiezaal 1. Toegang: leden: 1 euro / niet-leden: 2 euro. Inlichtingen: Jef Geelen (02 268 77 55)
Lentewandeling in Humbeek op zaterdag 5 mei 2012 Het Gravenbos is een 80 hectare groot bos naast het Zeekanaal, op de grens met Kapelle-op-den-Bos. Het is een privédomein met het prachtige Gravenkasteel; het is wel toegankelijk via een wandelpad. Het bos biedt een grote variatie aan biotopen: naald- en loofbomen, een beukendreef, moeras, weiden, beken, bosschages, een manege, parkachtige elementen en een kasteeldomein. We gaan er op zoek naar de voorjaarsflora en de avifauna . Samenkomst: om 13.30 uur op de parking aan het gemeentehuis van Wemmel. Wie rechtstreeks naar Humbeek gaat, wordt verwacht op de parking voor de Lourdesgrot, langs de Westvaartdijk, om 14.15 uur. Einde: rond 16.30 uur. Meebrengen: stevig schoeisel, kledij naargelang het weer, planten- en vogelgidsen, verrekijker. Inlichtingen: Rik Devriese (0496 32 09 32) natuur.wemmel
4
11 februari 2012
Beheerswerken in Beverbos op zaterdag 19 mei 2012 Onderhoud van de wandelweg. We trekken erop uit met de bosmaaier, takkenscharen en snoeimessen om de nieuwe wandelweg in Beverbos (tussen Villa Beverbos en de Zijp) een beurt te geven. Samenkomst: om 10u aan de Jagersweg. Einde rond 12u. Meebrengen: tuinhandschoenen, laarzen, werkkledij. Inlichtingen: Rik Devriese (0496 32 09 32)
Natuurwandeling rond Amelgem op zondag 24 juni 2012 De omgeving van Amelgem, in de driehoek Wemmel, Brussegem en Meise, is een landschappelijk paradijs met de Duivelsschuur, prachtige holle wegen en bossen. We genieten van het landschap en verkennen de flora van de bossen en wegranden. Samenkomst: om 13.45 uur op de parking aan het gemeentehuis van Wemmel of om 14 uur aan het kerkhof van Meise. Einde: rond 16.30 uur. Meebrengen: stapschoenen, kleding naargelang het weer, planten- en vogelgidsen, verrekijker. Inlichtingen: Rik Devriese (0496 32 09 32).
Heraanleg van het kasteelpark Na een moeilijke start om een Beheerscommissie samen te stellen, heeft de gemeente Wemmel een studiebureau aangesteld om een landschapsbeheerplan op te stellen voor het park rond het gemeentehuis en de omgeving (inclusief de Sint-Servaaskerk). Het park dat bijna een eeuw eigendom is van de gemeente, had nood aan een opknapbeurt en financieel was de meest interessante optie om dit via een landschapspremie van het Vlaamse gewest en begeleiding door ‘Onroerend Erfgoed’ te realiseren. Niet bepaald de snelste manier, maar met het voordeel dat er geen ondoordachte maatregelen zullen getroffen worden. Het studiebureau Out-Site, met realisaties in Asse (Waalborre) en Anderlecht (Bospark), is bezig met de inventarisatie: alles wordt opgemeten, de bomen worden geteld en hun toestand geëvalueerd. natuur.wemmel
5
11 februari 2012
Wegen, gebouwen, wegwijzers, goten, rioleringen, nutsleidingen en andere interessante zaken worden allemaal netjes in kaart gebracht. Tegen mei zou er dan een plan moeten zijn, dat aan de gemeente en de bevolking kan worden voorgelegd. Het is de bedoeling dat eerst de instabiele muur rond de Kerk wordt aangepakt (in 2013) en daarna de vijver en de wegen in het kasteelpark. Met vrij minimale ingrepen beoogt men een maximaal resultaat. Via onze afdeling is Natuurpunt vertegenwoordigd in de Beheerscommissie. Wij zullen erover waken dat flora en fauna in het vernieuwde park aan hun trekken komen.
In en om het reservaat Beverbos Vernieuwde wandelweg in Beverbos In november 2011 heeft de terreinploeg van Natuurpunt de wandelweg tussen Villa Beverbos en de Zijp heraangelegd in opdracht van de gemeente. Het resultaat mag er zijn! Wandelaars kunnen nu vanaf Villa Beverbos en het kleine arboretum langsheen de noordzijde van het reservaat lopen, met een mooi zicht op het Elzenbos dat enkele meters lager ligt. Aan de Jagersweg werd een voetgangerssluis aangelegd om gemotoriseerd verkeer van het pad weg te houden. Een paar honderd meter verder verlaten de wandelaars het reservaat en trekken dan door de weilanden en akkers naar de Zijp, waar in het overbekende café ‘t Hoekske’ de dorst gelest kan worden. Net voor het sportcomplex kan via een zijstraat van de Zijp opnieuw naar het reservaat gewandeld worden en langs de Maalbeek naar het vertrekpunt. natuur.wemmel
6
11 februari 2012
Famex
(vervolg van pag. 6)
Vijver en villa
Jagersweg
‘t Hoekske
De lusvormige wandeling is net geen 4 kilometer lang, maar wie dat te lang vindt kan via een afslag de wandeling halveren. Op het kaartje (op blz. 7) kan je duidelijk zien dat er 3 lussen werden gecreëerd, die op elkaar aansluiten. Nieuwe wegwijzers zullen er binnenkort voor zorgen dat wandelaars niet verloren lopen. Eerlang zal er ook een brochure beschikbaar zijn van de wandelwegen in Beverbos. De terreinploeg heeft van de gelegenheid gebruik gemaakt om een illegaal vakantiehuisje af te breken. Midden in het bos, verstopt tussen de bomen, werd wellicht kort na Wereldoorlog II een niet zo kleine chalet opgetrokken, die zeker dienst gedaan heeft als vakantieverblijf. Getuige de foto, was de afbraak ervan geen sinecure! De vernieuwde wandelweg wordt officieel ingehuldigd op zaterdag 10 maart 2012 om 11 uur. Samenkomst aan Villa Beverbos voor de inhuldiging en een korte wandeling, waarna de gemeente de aanwezigen een glaasje aanbiedt. Al onze leden zijn van harte uitgenodigd!
Uitbreiding van het reservaat Beverbos Maalbeek
De nieuwe percelen van Beverbos zullen zo mogelijk beheerd worden in samenwerking met plaatselijke landbouwers, alhoewel die in Wemmel heel schaars beginnen te worden. In ruil voor het niet bemesten van de weilanden en het vermijden van pesticiden op de akker, kan er gehooid worden en kunnen dieren op de weilanden gezet worden. Het is de bedoeling dat daardoor de graslanden bloemrijker worden en dat er opnieuw zeldzame planten, zoals orchideeën, zullen opduiken.
Wandelweg: zie dikke stippellijn. Bemerk de lussen 1, 2 en 3
natuur.wemmel
7
11 februari 2012
natuur.wemmel
8
11 februari 2012
Het is ook te hopen dat de waterkwaliteit van de beken nog verbetert, want zowat de helft van Beverbos is overstromingsgebied. In mei zullen we ook weten of de provincieraad akkoord gaat om een aantal bospercelen op het grondgebied van Strombeek-Bever in beheer te geven aan Natuurpunt.
Beheerscommissie Beverbos Deze commissie kwam bijeen op donderdag 26 januari jongstleden. De inhuldiging van de heraangelegde wandelweg, de bewegwijzering en het nieuw infobord, het beheersplan voor de nieuwe percelen, het rooien van de oude populieren en de uitbreiding van de bevoegdheid van de commissie werden behandeld. Waar nodig werden voorstellen gedaan aan de gemeente. Rekening houdend met het bestaan van meerdere natuurgebieden op Wemmels grondgebied zal de huidige benaming worden opgegeven en omgevormd worden tot ‘Commissie Natuurgebieden’
Plantguerilla in Bessembos Op november 2011 heeft de Jeugdbond voor Natuur en Milieu, in een eerste fase, 200 boompjes aangeplant op het terrein dat beter gekend is als Bessembos. Het gebied is sedert mei vorig jaar door het Vlaams gewest in beheer gegeven aan de gemeente Wemmel en die wil het beheren als natuurgebied, met een plek waar de Jeugdbewegingen kunnen spelen. Van het historische Bessembos blijft enkel een beboste helling naast de Ring over; de rest is twintig jaar geleden opgehoogd met aarde van infrastructuurwerken in Brussel en omgeving. Het resultaat is een boomloze vlakte, omgeven door open berkenbos en duindoornstruikgewas. Helaas is dit een illegaal oefenterrein voor motoren en quads, die de wandelaars een onveilig gevoel geven en de vegetatie stuk rijden. De eerste opdracht is bijgevolg het gebied niet meer toegankelijk te maken voor gemotoriseerd verkeer, wat gezien de ligging tussen de Ring en de Schapenweg, geen eenvoudige opdracht is. natuur.wemmel
9
11 februari 2012
Slagen wij, met vooral de medewerking van de gemeente, erin dit vrij omvangrijk gebied (toch 7 ha) af te sluiten, dan staat niets de aanleg van een speelbos in de weg.
Parkieten in Wemmel Iedereen kent ze, de grote groene parkieten die met veel lawaai neerstrijken in de tuin en in een mum van tijd alle nootjes verorberen, die je in een boom gehangen had voor de mezen en vinken. In Wemmel kan je regelmatig groepjes van 10 vogels zien en ook in Beverbos zijn ze aanwezig. De oorsprong van de halsbandparkieten in Brussel en omgeving is gekend: de vroegere eigenaar van het Melipark die in de jaren zeventig zijn vogels overdag losliet, zodat ze zelf hun voeding konden bijeenscharrelen. En op een dag niet meer terug naar de kooi vlogen. Intussen is de populatie al uitgegroeid tot meer dan 10.000 vogels, die soms ongelooflijk veel kabaal kunnen maken. Naast de halsbandparkiet, waarvan enkel het mannetje de halsband halsbandparkiet heeft, terwijl de wijfjes eenkleurig groen zijn, is er nog een andere soort. In 1998 werd voor het eerst een groepje Alexanderparkieten waargenomen in Jette. Nu zijn er reeds 400 Alexanderparkieten in Brussel, en je komt ze ook regelAlexanderparkiet matig tegen in Wemmel, dikwijls in groepjes met halsbandparkieten. De Alexanderparkiet is groter, heeft een langere staart en roestkleurige vlekken op de schouders. Ook het geluid is anders; in plaats van de schreeuw van de halsbandparkiet is het een trager geluid, dat wat doet denken aan een verroeste ijzeren deur. Wil je onze boomklevers wat helpen, dan moet je vermijden om de parkieten te veel te voederen. In plaats van de zakjes pindanoten natuur.wemmel
10
11 februari 2012
aan takken te hangen, moet je dan investeren in een staander met fijne metalen mazen, waar ze niet zo gek op zijn, omdat ze de noten niet in hun geheel uit de staander kunnen peuteren. Kleinere vogels hebben dan een voordeel, en met minder voedsel is het broedsucces van de parkieten minder groot.
Afdelingsinformatie 1) Leden - adressen - mailadressen Onze lokale afdeling trok in 2011 opnieuw vele nieuwe leden aan. Wij heten ze uiteraard van harte welkom. Het verkrijgen van informatie is voor hen dikwijls een belangrijk gegeven. Naast het nationaal ledenblad Natuur.blad doen wij ons best om ook meer lokale items tot bij onze leden te brengen. Zo werken wij mee aan Natuur.regio, een driemaandelijks verenigingsblad van Natuurpunt Noordwest-Brabant. De activiteiten en de zaken waarmee wij bezig zijn, maar ook deze van een tiental zusterafdelingen uit de buurt, komen erin aan bod. Het is een streekgebonden blad; dus bijzonder interessant voor wie al eens buiten de Wemmelse grenzen durft te kijken. Nog korter op de bal spelen wij met onderhavig krantje dat hoofdzakelijk het reilen en zeilen binnen onze afdeling belicht. Sedert begin 2010 kreeg het als titel Natuur.Wemmel En uiteraard trachten wij steeds snel op de bal te spelen. Daarom vragen wij vriendelijk, vooral aan de nieuwe leden, ons hun emailadres te bezorgen. Wie het nog niet deed, mag altijd een eenvoudig (test)berichtje sturen naar één van de bestuursleden (zie tabel achteraan), zodat wij onze lijst met mailadressen kunnen aanvullen. Wij respecteren uw privacy en zullen uw e-mailadres niet doorgeven aan derden, maar enkel gebruiken om onze activiteiten aan te kondigen. Om allerlei redenen hernieuwden ook een kleine 10% hun lidmaatschap niet. Indien het gewoon om een vergetelheid ging, kan dat nog altijd rechtgezet worden (zie ter zake op volgende pagina). natuur.wemmel
11
11 februari 2012
2) Website en rekening
.
- Ook onze website bevat de meest recente info. Natuurpunt Wemmel intikken, is voldoende om onze site onmiddellijk te vinden. - Financiële rekening van onze afdeling: 001-3534772-71
3) Lidmaatschap 2012 De nieuwe leden (sedert 1 juli 2011) zijn automatisch in regel tot einde 2012. Wie gekozen heeft voor domiciliëring hoeft uiteraard niets te doen. Alle andere leden vonden in het laatste Natuur.blad, dat net voor Kerstmis in de bus viel, een overschrijvingsformulier met verzoek 24 € te betalen op de rekening van Natuurpunt. Hopelijk is intussen het nodige gedaan. Heb je twijfels kijk het dan toch even na. En het secretariaat in Mechelen heeft ons inmiddels bevestigd dat een herinnering verstuurd werd. Nieuwe leden kunnen rechtstreeks op het rekeningnummer 230-0044233-21 van Natuurpunt in Mechelen overschrijven. Zij dienen steeds hun adresgegevens en e-mailadres te vermelden.
4) Ons bestuur Rik Devriese
voorzitter,
02-461.35.32
[email protected]
Jef Geelen
penningmeester
02-268.77.75
[email protected]
Pierre De Neef
logistiek
02-460.26.11
[email protected]
Philippe Dubois
vogelobservatie
02-460.75.09
[email protected]
Jeannine Binst
lid
02-452.72.95
[email protected]
Marcel De Bel
lid
02-460.59.55
Hilda De Coninck lid
02-461.35.32
[email protected]
Marcel Motten
lid
02-460.45.45
Piet Deschuytter
lid, gids
02-460.26.49
natuur.wemmel
12
11 februari 2012