Industriële reiniging
Februari 2008
© CEVORA 2008. Alle rechten voorbehouden. Het voorliggende document mag enkel gereproduceerd worden teneinde, enkel voor privé-gebruik, kosteloos informatie te verstrekken. De auteur en uitgever dienen hierbij steeds vermeld te worden. Iedere andere reproductie, adaptatie, vertaling en publieke mededeling zijn verboden zonder de schriftelijke toestemming van CEVORA, Eugène Plaskylaan 144, 1030 Brussel.
Inhoudstafel Inleiding
p. 2 p. 2 p. 2 p. 3 p. 5 p. 5 p. 6 p. 6 p. 7
3. Bediendenberoepen 3.1. Beschrijving van de type-organogrammen volgens bedrijfsgrootte 3.1.1. De type-organogrammen volgens ondernemingsgrootte 3.1.2. De specifieke beroepen van de sector 3.2. Beschrijving van de bediendenberoepen uitoefend in de operationele afdelingen
p. 12
4. Schatting van het aantal bedienden per beroep 4.1. Extrapolatie van de enquêtegegevens
p. 15
5. Vacatures 5.1. Analyse van de vacante betrekkingen
p. 19
6. Kernberoepen 6.1. De kernberoepen van de sector
p. 21
Bijlagen Bijlage A : Bronnen Bijlage B : Type-organogrammen van de sector van de Industriële reiniging per categorie van ondernemingsgrootte Bijlage C : Organogram van de kernberoepen van de sector van de Industriële reiniging Bijlage D : Steekproeftrekking voor de sector van de Industriële reiniging Bijlage E : Lijst van de deelnemende bedrijven Bijlage F : Beroepenstructuren in het ANPCB
p.9 p. 9 p. 10
p. 23 p. 24 p. 28 p. 29 p. 31 p. 33
INHOUDSTAFEL
2. Bereikte steekproef van bedrijven 2.1. Beschrijving van de steekproef 2.1.1. Steekproef en representativiteit a) Verdeling over de categorieën van ondernemingsgrootte b) Verdeling naar regio c) Verdeling naar type activiteit
p. 1 p. 1 p. 1 p. 1
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
1. Beschrijving van de sector 1.1. De sector Industriële reiniging 1.1.1. Definitie 1.1.2. Kenmerken van de sector Industriële reiniging a) Ondernemingen en werknemers in de sector b) Ondernemingen en werknemers volgens ondernemingsgrootte 1.1.3. Kenmerken van de sector in het ANPCB a) Ondernemingen en werknemers volgens ondernemingsgrootte b) Ondernemingen en bedienden volgens regio
Inleiding De studiedienst van Cevora heeft als missie de verschillende bediendenberoepen te identificeren en te analyseren in de activiteitssectoren die behoren tot het ANPCB. De bedoeling is om in kaart te brengen welke bediendenberoepen voorkomen in de verschillende ANPCB-sectoren, de hiërarchische en/of organisatorische verbanden ertussen vast te leggen en de rekruteringsmoeilijkheden te identificeren voor elk van deze beroepen.
Voor elk van de studies wordt dezelfde aanpak gehanteerd. De studiedienst zamelt de documentatiebronnen in over de sector en de daarin aanwezige beroepen, analyseert deze gegevens en stelt daarna een voorlopige beschrijvende fiche op over de sector en zijn beroepen. Vervolgens maakt de studiedienst organogrammen op volgens ondernemingsgrootte en beschrijven ze de verschillende bediendenberoepen in de sector. Deze organogrammen worden dan samen met de voorlopige definities onderworpen aan een eerste validatie. Dit gebeurt intern bij de opleidingsadviseurs die verantwoordelijk zijn voor deze sector en extern via gesprekken bij ondernemingen van diverse grootte uit de betreffende sector.
i Beroepenstructuur: Industriële reiniging
Deze oefening heeft tot doel om voor elk van de bestudeerde ANPCBsectoren: • een inventaris op te stellen van de bediendenberoepen, deze beroepen te beschrijven en de hiërarchische en/of organisatorische verbanden ertussen in kaart te brengen in de vorm van organogrammen, volgens ondernemingsgrootte; • op nationaal vlak een kwantitatieve raming mogelijk te maken van het aantal bedienden dat tewerkgesteld is in elk beroep; • de beroepen te identificeren die het meest worden gevraagd op de arbeidsmarkt en een raming te maken van de moeilijkheidsgraad om de vacante betrekkingen in te vullen.
INLEIDING
In 2002 werden de eerste enquêtes gelanceerd met als doel de beroepenstructuur te definiëren van de sectoren die behoren tot Paritair Comité 218. Sindsdien heeft Cevora de organisatiestructuur geanalyseerd van 16 activiteitssectoren (zie bijlage F). De zogeheten transversale beroepen zijn aan bod gekomen in een afzonderlijk document.
De tweede validatie gebeurt aan de hand van een enquête bij alle ondernemingen uit de sector of bij een representatieve steekproef. De resultaten van de enquête worden vervolgens intern geanalyseerd om daarna de beschrijvende fiche van de sector, de organogrammen en de definities van de beroepen te kunnen vervolledigen en/of aanpassen. Een extrapolatie van het aantal bedienden per beroep en een analyse van de rekruteringsmoeilijkheden in de sector verschaffen relevante bijkomende informatie over de situatie op de arbeidsmarkt in de sector.
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
ii
INLEIDING
Voor meer informatie over de methodologie die wordt gevolgd voor het opstellen van de beroepenstructuren van bedienden in de sectoren van het ANPCB, verwijzen wij u naar de Cevora-publicatie “Methodologie voor de uitwerking van de beroepenstructuur van bedienden in de sectoren van het ANPCB”.
Beschrijving van de sector
1
Industriële reiniging (NACE-BEL-code 74.700) Deze sector bevat alle schoonmaakbedrijven die diensten aanbieden voor het schoonmaken van lokalen voor professioneel of commercieel gebruik (burelen, fabrieken, werkplaatsen, lokalen van instellingen, verkoopsoppervlakten) of voor het schoonmaken van appartementsgebouwen. Ook omvat in deze sector worden de ondernemingen die meer gespecialiseerde diensten aanbieden waarvoor specifieke technieken en/of materiaal vereist zijn (zoals het schoonmaken van ramen, schoorsteenvegen, het reinigen van industriële machines, desinfecteringswerken en het schoonmaken van zware voertuigen).
1.1.2.
Kenmerken van de sector Industriële reiniging
a) Ondernemingen en werknemers in de sector Tabel 1
Ondernemingen en werknemers in de sector Industriële reiniging en dekkingsgraad van de ANPCB-bedrijven Totale sector
ANPCB-bedrijven
Ondernemingen
1.351
Aantal 490
% sector 36,27%
Bedienden
2.742
2607
95,08%
Arbeiders
38.915
Bronnen:
RSZ, gecentraliseerde statistieken, vierde kwartaal 2006 RSZ, bestand van de bijdragen aan de RSZ voor ondernemingen uit PC 218, vierde kwartaal 2006
Aan het einde van het vierde kwartaal van 2006 telde de sector 1.350 ondernemingen, waarvan 36% behoorde tot Paritair Comité 218. Zo goed als alle bedienden in de sector (95%) waren verbonden aan het Paritair Comité. Aangezien de sector Industriële reiniging vooral personeel tewerkstelt met een arbeidersstatuut (93% van de werknemers), vertegenwoordigen de bedienden slechts een kleine fractie van de totale tewerkstelling in de sector.
BESCHRIJVING VAN DE SECTOR
Definitie
1
1.1.1.
De sector Industriële reiniging
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
1.1.
b) Ondernemingen en werknemers volgens ondernemingsgrootte Aantal ondernemingen en werknemers volgens ondernemingsgrootte – Totale sector
1-9 Ondernemingen Aantal %
Omvang van de onderneming 10-49 50-99 100
Totaal
961 71,13%
293
53
44
1.351
21,69%
3,92%
3,26%
100%
ANPCBbedrijven/ Totaal Bedienden Aantal %
23,52%
58,70%
94,34%
95,45%
36,27%
354 12,91%
579
344
1.465
2.742
21,12%
12,55 %
53,43%
100%
ANPCBbedienden/ Totaal Arbeiders Aantal % Percentage bedienden in sector/ werknemers in sector
97,74%
84,46%
98,26%
97,88%
95,08%
2.446
5.921
3.122
27.426
38.915
6,29%
15,22%
8,02%
70,48%
100%
12,64%
8,91%
9,92%
5,07%
6,58%
BESCHRIJVING VAN DE SECTOR
Tabel 2
Hoewel ze 71% van het totale aantal ondernemingen vertegenwoordigen, stellen kleine ondernemingen (1 tot 9 werknemers) gemiddeld slecht s 1 bediende tewerk per 3 ondernemingen. Nochtans vinden we in deze categorie van ondernemingen het hoogste percentage bedienden aan in vergelijking met het totaal aantal werknemers. De bedienden zijn gelijk verdeeld onder de ondernemingen met minder dan 100 werknemers (47%) en degene die ten minste 100 werknemers tewerkstellen (53%). Mannen en vrouwen met een bediendenstatuut zijn evenredig vertegenwoordigd in de sector Industriële reiniging;; het percentage vrouwelijke bedienden bedraagt ongeveer 54%.
1.1.3.
Kenmerken van de sector in het ANPCB1
a) Ondernemingen en bedienden volgens ondernemingsgrootte Tabel 3 1
Aantal ANPCB-bedrijven en -bedienden volgens ondernemingsgrootte
Vier van de ANPCB-bedrijven zijn gevestigd in het buitenland. Omdat de gecentraliseerde statistieken van de RSZ niet toelaten om de postcode van hun bedrijfszetel in België te identificeren, wordt in dit rapport geen rekening gehouden met deze ondernemingen .
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
2
Bronnen: RSZ, gecentraliseerde statistieken, vierde kwartaal 2006 RSZ, bestand van de bijdragen aan de RSZ voor ondernemingen uit PC 218, vierde kwartaal 2006
Ondernemingen
Bedienden
Aantal bedienden Gemiddelde / Ondernemi ng
aantal
%
aantal
%
- 1 tot 9
223
45,88%
342
13,15%
1,53
- 10 tot 49
171
35,19%
486
18,69%
2,84
- 50 tot 99
50
10,29%
338
13,00%
6,76
- 100 en meer
42
8,64%
1434
55,15%
34,14
Totaal
486
100%
2.600
100%
5,35
Omvang onderneming in aantal werknemers
Aan het einde van het vierde kwartaal van 2006 telde de sector 486 ANPCBbedrijven en 2.600 ANPCB-bedienden. De kleine en middelgrote ondernemingen vertegenwoordigden 81% van het totaal aantal ondernemingen en 32% van de bedienden. Hoewel deze sector voornamelijk KMO’s omvat, wordt hij gekenmerkt door een grotere aanwezigheid van ondernemingen met ten minste 100 werknemers ten opzichte van de situatie in het geheel van de ANPCB-sectoren. KMO’s vertegenwoordigen 9% van de ondernemingen en 55% van de bedienden in de sector Industriële reiniging; voor alle ANPCB-sectoren samen bedragen deze percentages respectievelijk 4% en 35%.
Ondernemingen en bedienden volgens regio
3
b)
BESCHRIJVING VAN DE SECTOR
Bron: RSZ, bestand van de bijdragen aan de RSZ voor ondernemingen uit PC 218, vierde kwartaal 2006
Aantal ondernemingen en bedienden volgens regio Regio Brussel Aantal ondernemingen Aantal ondernemingen (%) Aantal bedienden Aantal bedienden (%) Gemiddeld aantal bedienden per onderneming
Wallonië Vlaanderen
Totaal
144
108
234
486
29,63%
22,22%
48,15%
100%
663
498
1.439
2.600
25,50%
19,15%
55,35%
100%
4,60
4,61
6,15
5,35
Bron: RSZ, bestand van de bijdragen aan de RSZ voor ondernemingen uit PC 218, vierde kwartaal 2006
Bijna de helft van de ondernemingen is gevestigd in Vlaanderen (48%). Brussel volgt op de tweede plaats met 30%. In het geheel van de ANPCB-dienstensectoren valt de sector Industriële reiniging op door een hoger percentage ondernemingen gevestigd in Brussel (+10%) en een lager percentage in Vlaanderen. In termen van bedienden telt Vlaanderen meer dan 55% van de ANPCB-bedienden in de sector. De verklaring hiervoor is voornamelijk te vinden in het feit dat Vlaanderen meer ondernemingen telt met ten minste 100 werknemers (10% van de ondernemingen gevestigd in Vlaanderen).
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
Tabel 4
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
4
BESCHRIJVING VAN DE SECTOR
Bereikte steekproef van bedrijven
2
Aangezien het om een relatief kleinschalige sector gaat, werd elke onderneming uit de sector tijdens de maand maart van 2007 gevraagd om de vragenlijst in te vullen. De adresgegevens gebruikt voor het versturen van de enquêteformulieren werden samengesteld op basis van de interne adressenbestanden van Cevora, een combinatie van de gegevens van de RSZ-bijdragen op 31/12/20051 en de meest recente gegevens die de ondernemingen uit de sector hebben doorgestuurd aan Cevora. We hebben dus alle bedrijven uit de sector gecontacteerd waarvan we de contactgegevens hadden —of ze nu personeel tewerkstelden met een bediendenstatuut of niet – rekening houdend met eventuele wijzigingen in vergelijking met de situatie voorgesteld in het RSZ-bestand. Na een eerste verzending van 520 enquêteformulieren, hebben we 47 ingevulde formulieren ontvangen waarvan de informatie verwerkbaar was. Nadat een rappel werd gestuurd naar 130 ondernemingen, verkregen we uiteindelijk in totaal 67 ingevulde formulieren die we konden analyseren in het kader van deze enquête2. Twee kleine ondernemingen hebben bovendien toegestemd om telefonisch op onze vragen te antwoorden. Hieronder beschrijven we hoe de ondernemingen die meegewerkt hebben aan het onderzoek verdeeld zijn over de verschillende categorieën van ondernemingsgrootte en over de regio’s.. De percentages werden berekend in vergelijking met het aantal ANPCB-bedrijven in de sector die minstens 1 bediende tewerkstellen. Aangezien het doel van de enquête was om de verschillende bediendenberoepen in de sector in kaart te brengen, is het aantal bedienden die bereikt werden door de enquête van groter belang. De tabellen geven dus eveneens aan hoeveel bedienden werden bereikt door de enquête en in welke verhouding hun aantal staat tegenover het totaal aantal bedienden in de sector.
Het gaat om de RSZ-lijst van ondernemingen die beschikbaar was op het tijdstip van het versturen van de vragenlijsten. Redenen waarom bepaalde ontvangen formulieren niet verwerkbaar waren: de onderneming is gefuseerd, stelt geen bedienden meer tewerk, is verhuisd of heeft haar activiteiten stopgezet. 1 2
BEREIKTE STEEKPROEF VAN BEDRIJVEN
Steekproef en representativiteit
5
2.1.1.
Beschrijving van de steekproef
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
2.1
a) Verdeling over de categorieën van ondernemingsgrootte Tabel 5
Aantal bereikte ondernemingen en bedienden volgens categorie van ondernemingsgrootte Omvang van de onderneming 1-9
(ondernemingen met bedienden)
Aantal bereikte bedienden Aantal bedienden Bereikte bedienden in % Bronnen:
28
15
16
69
215 166 50 42 473 4,65% 16,87% 30,00% 38,10% 14,59% 26
105
150
663
944
342 486 338 1.434 2.600 7,60% 21,60% 44,38% 46,23% 36,31%
RSZ, bestand van de bijdragen aan de RSZ voor ondernemingen uit PC 218, vierde kwartaal 2006 Cevora-enquête maart -april 2007
15% van de ANPCB-bedrijven heeft geantwoord op de enquête van Cevora; dit is niet minder dan 36% van de ANPCB-bedienden in de sector Industriële reiniging. Wat betreft de categorie ondernemingen met 1 tot 9 werknemers in dienst, dienen de gegevens met enige voorzichtigheid te worden geanalyseerd omdat we geen antwoorden hebben ontvangen van ondernemingen van zeer kleine omvang (1 tot 4 werknemers). De meeste van deze bedrijven hebben slechts 1 enkele werknemer met een bediendenstatuut in dienst. Voor de overige categorieën is de responsgraad zeker voldoende hoog (22% tot 46%).
b) Verdeling naar regio Tabel 6
Aantal bereikte ondernemingen en bedienden volgens regio Regio Brussel Wallonië Vlaanderen Totaal Aantal bereikte ondernemingen Aantal ondernemingen met bedienden Bereikte ondernemingen in % (ondernemingen met bedienden) Aantal bereikte bedienden Aantal bedienden Bereikte bedienden in % Bronnen:
18
19
139 105 12,95% 18,10% 201
289
663 498 30,32% 58,03%
32
69
229 473 13,97% 14,59% 454
944
1.439 2.600 31,55% 36,31%
RSZ, bestand van de bijdragen aan de RSZ voor ondernemingen uit PC 218, vierde kwartaal 2006 Cevora-enquête maart-april 2007
BEREIKTE STEEKPROEF VAN BEDRIJVEN
Bereikte ondernemingen in %
10
100 en Totaal meer
6
Aantal ondernemingen met bedienden
50-99
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
Aantal bereikte ondernemingen
10-49
De responsgraad ligt merkbaar hoger voor de ondernemingen gevestigd in de regio Wallonië (18%) dan voor de ondernemingen gevestigd in Brussel of Vlaanderen; de responsgraad was voor deze laatste twee regio’s respectievelijk 13% en 14%. De percentages bereikte bedienden zijn relatief hoog voor elk van de regio’s, die daardoor elk goed vertegenwoordigd zijn, met toch een groter vertegenwoordiging van tewerkgestelde bedienden in de ondernemingen met vestiging in de regio Wallonië.
c) Verdeling naar type activiteit
Doordat de NACE-BEL-code voor de sector Industriële reiniging niet is opgesplitst in subcodes volgens uitgevoerde activiteit, kunnen we het aantal bereikte ondernemingen niet berekenen volgens type activiteit op basis van de RZS-gegevens. We hebben daarom de ondervraagde bedrijven uitgenodigd om op het enquêteformulier aan te duiden welke diensten ze aanbieden aan hun klanten. Voorafgaandelijk werden 5 grote types van activiteiten vastgelegd: het schoonmaken van burelen, van verkoopsoppervlakten, ten behoeve van de horeca, in fabrieken en in ziekenhuizen. Percentage bedrijven die deze activiteit uitvoeren
7
Aangeboden reinigingsdienst
BEREIKTE STEEKPROEF VAN BEDRIJVEN
Reinigingsactiviteiten uitgevoerd door de ondernemingen uit de steekproef
Burelen
71,6%
Verkoopsoppervlakten
58,2%
Horeca
37,3%
Fabriek
41,8%
Ziekenhuis
13,4%
Overige
68,7%
Bron: Cevora-enquête maart -april 2007
Het schoonmaken van burelen is de dienst die veruit het meest wordt aangeboden door de ondernemingen in de steekproef. Daarna volgen, afgezien van de andere diensten, het schoonmaken van verkoopsoppervlakten, de industriële reiniging en schoonmaakactiviteiten in de horecasector. De andere activiteiten die worden uitgevoerd door de professionals in de sector zijn: -
Klassieke schoonmaak bij particulieren Schoonmaakdiensten voor scholen, rusthuizen, fitnesscentra, universitaire gebouwen en semipublieke en publieke gebouwen Schoonmaak van opslagruimtes Schoonmaak in een nucleaire omgeving Schoonmaak van zware voertuigen
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
Tabel 7
BEREIKTE STEEKPROEF VAN BEDRIJVEN 8
-
Schoonmaak van hardware Diensten voor het schoonmaken van vensters en ramen Reiniging van tapijten en onderhoud van soepele en marmeren vloeren Schoonmaak van dakgoten en vensterluiken Schoonmaak van traphallen en gemeenschappelijke delen in appartementsgebouwen Eerste schoonmaak bij nieuwbouw of na verbouwingen Schoonmaak en afvalverwijdering na schade Onderhoud van groene ruimtes Hogedrukreiniging (parkings…) Onderhoud van wegen en voetpaden Ontmossen Verwijderen van asbest/verf Opruiming Verwijderen van moeilijk verwerkbaar afval Rattenverdelging en insectenbestrijding Controles gelinkt aan de pest Desinfectering na zelfmoord/moord Schoonmaak van bergingsmiddelen Vervangen van katalysators in chemische en petrochemische bedrijven
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
-
Bediendenberoepen
3
3.1
Beschrijving van de type-organogrammen volgens ondernemingsgrootte De type-organogrammen volgens ondernemingsgrootte
Het is echter nuttig om te onderstrepen dat de enquête tot doel had om de beroepen in kaart te brengen met een bediendenstatuut. En in sommige ondernemingen vertegenwoordigen de bediendenberoepen slechts een klein percentage van het totaal aantal werknemers die worden tewerkgesteld in die bedrijven. Bij 86% van de ondervraagde ondernemingen bedraagt het aantal werknemers met bediendenstatuut minder dan 30% van het totale personeelsbestand. De mediaan van het percentage bedienden is gelijk aan 10%. Bepaalde ondernemingen vonden het dan ook moeilijk om zich te identificeren met een organogram dat alleen de bedienden in hun onderneming voorstelt. Bovendien blijkt enerzijds dat de ondernemingen uit deze sector in de meeste gevallen een minder ingewikkelde organisatiestructuur hebben, met minder afdelingen (afwezigheid van de marketingafdeling en de juridische afdeling in de grote structuren). Anderzijds, doordat de verhouding van het aantal bedienden tegenover het totaal aantal werknemers relat ief beperkt is, combineren deze bedienden taken uit verschillende functies. Het aantal uitgeoefende bediendenberoepen in deze sector is daardoor beperkt in vergelijking met de lijst die oorspronkelijk werd voorgesteld. Het is evident dat niet elk van de beroepen aangeduid in de verschillende organogrammen voorkomt in alle ondernemingen die ondervraagd werden in deze categorie. Een commercieel directeur kan bijvoorbeeld tewerkgesteld zijn in een onderneming met 10 tot 49 werknemers zonder dat hij een vertegenwoordiger of een administratief en commercieel medewerker tot zijn dienst heeft. Bovendien hebben wij verschillen vastgesteld in functie van de activiteit van de onderneming. Bepaalde ondernemingen die gespecialiseerde reinigingstechnieken aanbieden hebben technisch personeel (technicus, dispatcher) in dienst met een bediendenstatuut, terwijl andere bedrijven geen functies hebben met dit statuut.
9
Daartoe moesten de ondernemingen het type-organogram dat hen werd voorgelegd evalueren op een schaal van 1 tot 4 (helemaal niet akkoord tot helemaal akkoord). De gemiddelde evaluatie van het organogram bedraagt 2,8. Aangezien de mediaan en de mode 3 bedroegen, kunnen we concluderen dat de ondernemingen eerder akkoord waren met de voorgestelde organogrammen.
B E D I E N D E NB E R O E P E N
In het eerste deel van de enquête werd aan de ondernemingen een type-organogram voorgelegd, waarvan de structuur overeenstemt met de ondernemingsgrootte. De bedrijven werden gevraagd om zich te positioneren in dit type-organogram. Een type-organogram is een organogram dat overeenstemt met een typische configuratie van een onderneming in een sector en waarin de meerderheid van de ondernemingen in deze categorie zich kan herkennen. In het organogram worden alle beroepen per afdeling weergegeven met hun hiërarchische en organisatorische verbanden.
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
3.1.1
De volledige organogrammen vindt u in bijlage B van dit document. Hieronder vindt u enkele commentaren rond elk van de organogrammen. a) Organogram van ondernemingen met 1 tot 9 werknemers Voor deze categorie van werknemers hebben wij aan het organogram - bestaand uit een directeur, een polyvalente bediende en een technische afdeling – een commerciële afdeling toegevoegd omdat sommige ondernemingen hadden vermeld dat ze een vertegenwoordiger of een administratief en commercieel medewerker in dienst hadden. Wat betreft de technische afdeling: sommige zeer gespecialiseerde ondernemingen hebben technisch personeel (dispatcher, technicus) in dienst met een bediendenstatuut.
In vergelijking met kleine ondernemingen, vinden we in de technische afdeling bij middelgrote ondernemingen ook de functies technisch directeur, sectorverantwoordelijke, inspecteur en werfverantwoordelijke. De commerciële functies zijn eveneens beter vertegenwoordigd. De boekhoudafdeling maakt haar intrede en kan rekenen op een team dat bestaat uit personeel met de functies van hoofdboekhouder, boekhouder en boekhoudkundig bediende.
B E D I E N D E NB E R O E P E N
b) Organogram van ondernemingen met 10 tot 49 werknemers
De afdelingen marketing en human resources werden toegevoegd aan het organogram ondanks de beperkte aanwezigheid van bedienden uit deze afdelingen. De functies van veiligheids- en preventieadviseur en van kwaliteitsverantwoordelijke verschijnen als specifieke functie en zijn dus opgenomen in het organogram. d) Organogram van ondernemingen met 100 werknemers of meer Er is weinig verschil tussen dit organogram en het voorgaande. De functies financieel directeur, televerkoper en secretariaatsmedewerker worden toegevoegd.
3.1.2.
De specifieke beroepen van de sector Nadat de ondernemingen zich hadden gepositioneerd in het organogram, werd hen gevraagd het organogram te vervolledigen of aan te passen indien nodig. Aan de hand van deze opmerkingen en van de tabellen uit het tweede deel van de enquête – met het aantal bedienden per beroep – hebben we een tabel opgesteld met de sectorspecifieke beroepen, ingedeeld naar ondernemingsgrootte. Aangezien dit onderzoek tot doel had enkel de specifieke beroepen in deze sector in kaart te brengen, worden de zogeheten transversale beroepen niet behandeld in dit hoofdstuk. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen transversale beroepen, die meestal voorkomen in ondersteunende afdelingen, en specifieke beroepen, die worden uitgeoefend in de operationele afdelingen.
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
10
c) Organogram van ondernemingen met 50 tot 99 werknemers
Transversale beroepen zijn beroepen die in een groot deel van de activiteitssectoren min of meer dezelfde taken en invulling hebben. Deze beroepen waren het onderwerp van een specifieke enquête en komen aan bod in het document “transversale bediendenberoepen”, dat verkrijgbaar is bij Cevora. Onder operationele afdelingen verstaat men de afdelingen die instaan voor de kernactiviteiten van de onderneming. De beroepen die hiervan deel uitmaken staan in voor de basiswerkzaamheden die rechtstreeks verband houden met de productie van goederen of diensten. Deze afdelingen zijn sectorspecifiek en genereren het zakencijfer en de winst van de onderneming.
Afdeling en beroepen
Bedrijfsgrootte 1 tot 9 10 en meer
DIRECTIE Directeur/Algemeen Directeur
x
x
TECHNISCH Technisch directeur
x
Sectorverantwoordelijke
x
Inspecteur
x
Werfleider
x
Dispatcher
X*
X*
Technicus
X*
X*
COMMERCIEEL x
Commercieel directeur Administratief en commercieel medewerker
x
x
Vertegenwoordiger
x
x
Televerkoper
x
* : Dit beroep vinden we enkel terug bij ondernemingen die zeer gespecialiseerde reinigingsactiviteiten uitoefenen.
11
Aanwezigheid van de specifieke beroepen, per operationele afdeling, in functie van de bedrijfsgrootte
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
Tabel 8
B E D I E N D E NB E R O E P E N
In de sector van de Industriële reiniging worden sommige beroepen soms uitgeoefend met een bediendenstatuut en soms met een arbeidersstatuut; het gaat meer bepaald over de beroepen van inspecteur, werfverantwoordelijke, dispatcher en technicus. In de onderstaande tabel wordt alleen rekening gehouden met de beroepen die in de ondervraagde ondernemingen werden uitgeoefend onder een bediendenstatuut.
Beschrijving van de bediendenberoepen uitgeoefend in de operationele afdelingen De ondernemingen werd gevraagd om correcties aan te brengen aan de voorgestelde definities van de bediendenberoepen die worden uitgeoefend in de operationele afdelingen. In de onderstaande definities werd dus al rekening gehouden met de opmerkingen die werden geformuleerd door de sectorprofessionals. Het is nuttig om op te merken dat bedienden in de meeste kleine en middelgrote ondernemingen geen afgescheiden functie bekleden, maar dat hun takenpakket een combinatie is van meerdere functies.
Andere benamingen: algemeen directeur, zaakvoerder, general manager
B. TECHNISCH Technisch directeur: is verantwoordelijk voor de afdeling in haar geheel en voor alle onderafdelingen. Hij/zij staat in voor de bezieling, de opvolging en de supervisie van alle teamverantwoordelijken in die afdeling. Hij/zij zet de grote strategische lijnen uit voor de verschillende projecten die er worden opgezet. Anderzijds zorgt hij/zij voor de rapportering van de activiteiten bij de algemene directie van de onderneming. In bepaalde kleine tot middelgrote ondernemingen combineert de technisch directeur zijn/haar functie met die van commercieel directeur. Andere benamingen: Directeur operaties, corporate operations director, operations director, operations manager, development manager, exploitatiedirecteur, exploitatieverantwoordelijke, coördinator externe diensten Sectorverantwoordelijke: staat in voor de coördinatie, het beheer en de organisatie van de werven in een regio of eender welke geografische zone. Hij/zij ziet toe op de correcte uitvoering van de werken, coördineert de organisatie van verschillende werven en werkt nauw samen met de inspecteurs en de werfverantwoordelijken. Hij/zij kan ten slotte ook de commerciële verantwoordelijkheden op zich nemen (lastenboek, offerte…). In de grotere bedrijven kan deze functie worden opgesplitst in subfuncties, verdeeld per geografische zone en per klantenportefeuille.
12
Directeur: beheert en ontwikkelt de activiteit van een onderneming met het oog op rentabiliteit. Hij/zij vervult functies op zowel commercieel als organisatorisch vlak om optimaal tegemoet te komen aan de wensen van de klant. Tot slot staat hij/zij in voor de coördinatie van zijn/haar team. Naarmate de onderneming groter wordt, neemt hij/zij de titel aan van algemeen directeur. In kleine en middelgrote bedrijven neemt hij/zij de technische en/of commerciële verantwoordelijkheden op zich.
B E D I E N D E NB E R O E P E N
A. DIRECTIE
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
3.2
Andere benamingen: sectorverantwoordelijke, regioverantwoordelijke, regional manager, district manager, area manager, zone manager, project manager, operations manager, division manager, planningverantwoordelijke, werfverantwoordelijke, werfcoördinator Inspecteur: staat in voor de opvolging van de werven in termen van benodigde mankrachten en materiaal, en voor het goede verloop van de schoonmaakoperaties. Hij/zij voert geregeld kwaliteits- en resultaatscontroles uit op de verschillende werven (naleving van de hygiëne- en veiligheidsnormen, tevredenheidsonderzoek). Hij/zij staat in direct contact met de teams op het terrein en organiseert de aanwerving van de reinigers en zorgt voor hun opleiding. Hij/zij is eveneens belast met het uitwerken van de werkplanningen van de teams (uurroosters…) en inspecteert de prestaties (overzicht van de gepresteerde uren…).
Dispatcher: coördineert de teams op het terrein in functie van de projecten. Hij/zij maakt de werkplanning op en verdeelt de gespecialiseerde reinigers over de werven. De werfleider en/of de inspecteur doen een beroep op zijn/haar diensten om de mankrachten te reserveren die nodig zijn voor een goed verloop van de opdrachten. Hij/zij bepaalt bovendien welk materiaal er nodig is voor de uitvoering van de werken, in samenspraak met de commercieel medewerker of de inspecteur/werf leider. In het geval van onderaanneming heeft hij/zij een ondersteunende rol. Deze taken worden in sommige ondernemingen uitgeoefend door de sectorverantwoordelijke of de administratief en commercieel medewerkers die de planning opmaken. Andere benamingen: opzichter, planningverantwoordelijke, voorman Technicus: gaat naar de werf desinfecteringswerken uit te voeren.
om
de
schoonmaak-,
onderhouds-
of
13
Andere benamingen: site manager, ploegbaas
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
Werfleider: is aanwezig op de werven en is verantwoordelijk voor de organisatie, de coördinatie en de controle van de werken. Hij/zij zorgt ervoor dat het lastenboek en de verschillende instructies worden opgevolgd. Op grote werven is hij/zij belast met de coördinatie van de verschillende werkploegen; op kleinere werven draagt hij/zij een steentje bij in het werk. Hij/zij werkt nauw samen met de inspecteur. Tot slot is hij/zij bedreven in het combineren van technische, commerciële en leidinggevende vaardigheden. De inhoud van deze functie leunt aan bij die van een inspecteur, maar de werfleider beperkt zich tot het beheer van een enkele werf.
B E D I E N D E NB E R O E P E N
Andere benamingen: supervisor, technical supervisor, technisch verantwoordelijke, business unit manager, district manager
C. COMMERCIEEL Commercieel directeur: werkt mee aan de ontwikkeling van de commerciële activiteiten van het bedrijf door het uitstippelen van een verkoopstrategie die vooral gericht is op het aantrekken van nieuwe klanten. Hiervoor houdt hij/zij zich bezig met prospectie en, via de offertes die hij/zij opmaakt, met het bieden van een zo goed mogelijk antwoord op de noden en wensen van de klanten. Tot slot behandelt hij/zij de bestellingen. Andere benamingen: verantwoordelijke verkoop, verkoopsdirecteur, sales director, (national) sales manager, corporate sales
14
Administratief en commercieel medewerker: zorgt voor de administratieve ondersteuning van de verkopers. Hij/zij maakt de offertes en de facturen op en behandelt klachten. In sommige ondernemingen neemt hij/zij eveneens taken in verband met planning op zich (dispatcher).
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
Andere benamingen: commercieel afgevaardigde, technisch-commercieel vertegenwoordiger, sales engineer, sales representative, sales manager, verantwoordelijke ontwikkeling
B E D I E N D E NB E R O E P E N
Vertegenwoordiger: Helpt de verkoop van reinigingscontracten te stimuleren bij regelmatige of nieuwe klanten. Hij/zij geeft advies en brengt deze klanten op de hoogte van de kwaliteit en de kenmerken van de dienstverlening van het bedrijf. Hij/zij is verantwoordelijk voor de klantenrelaties tot aan het afsluiten van het contract. Afhankelijk van de structuur wordt daarna het contract doorgegeven aan de bevoegde sectorverantwoordelijke en inspecteur, of wordt de vertegenwoordiger verantwoordelijk voor de uitvoering van het werk tot aan de oplevering. Hij/zij besteedt ook een groot deel van de tijd aan prospectie.
4
Schatting van het aantal bedienden per beroep
4.1
Extrapolatie van de enquêtegegevens
Tabel 9
Toegepaste wegingsfactor volgens ondernemingsgrootte
1-9 Aantal bereikte ondernemingen Aantal ondernemingen met bedienden Bereikte ondernemingen in % (ondernemingen met bedienden) Aantal bereikte bedienden Aantal bedienden Bereikte bedienden in % Wegingsfactor
Omvang van de ondernemingen 1-9* 10-49 50-99 100
10
7
28
15
16
215
66
166
50
42
4,65% 10,61% 16,87% 30,00% 38,10% 26
23
105
150
663
342 193 486 338 1.434 7,60% 11,92% 21,60% 44,38% 46,23% 8,39
4,63
2,25
2,16
* Het gaat hier om ondernemingen die meer dan 1 bediende tewerkstellen; voor de 149 ondernemingen met slechts 1 bediende in dienst, wordt deze beschouwd als een polyvalente bediende.
In de onderstaande tabellen vindt u het geëxtrapoleerd aantal bedienden per beroep, per beroepsgroep en per ondernemingsgrootte voor de ondersteunende afdelingen enerzijds en de operationele afdelingen anderzijds. Deze aantallen werden verkregen door de wegingsfactor te vermenigvuldigen met het aantal bedienden voor elk van de beroepen in de steekproef.
15
De wegingsfactoren die gebruikt zijn voor de extrapolatie worden weergegeven in de onderstaande tabel:
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
Aangezien de steekproef representatief is voor de categorieën van ondernemingen met meer dan 10 werknemers in dienst, kunnen de gegevens worden geëxtrapoleerd naar het totaal aantal bedienden in de sector voor deze verschillende categorieën van bedrijven. Wat betreft de ondernemingen die minder dan 10 werknemers tewerkstellen, zijn de bedrijven die slechts één enkele persoon met een bediendestatuut in dienst hebben, ondervertegenwoordigd. We zijn dan ook uitgegaan van de hypothese dat deze bediende de functie bekleedt van ‘polyvalente bediende’.
SCHATTING VAN HET AANTAL BEDIENDEN PER BEROEP
In de enquête werd de ondernemingen eveneens gevraagd naar kwantitatieve gegevens over het aantal tewerkgestelde bedienden per beroep. Aan de hand van deze gegevens kunnen we per beroep het totaal aantal bedienden bepalen die in dienst zijn bij de ondernemingen in de steekproef.
Tabel 10
Transversale beroepen – extrapolatie van het aantal bedienden per beroep in functie van de bedrijfsgrootte Totaal
Omvang van de ondernemingen Transversale beroepen 1-9
10-49
100 en meer Aantal
50-99
%
25
23
18
26
92
3,5%
ADJUNCT-DIRECTEUR
0
9
2
11
22
0,9%
FILIAALDIRECTEUR
0
0
0
15
15
0,6%
25
32
20
52
130
5,0%
216
51
7
0
ADMINISTRATIEF BEDIENDE
0
19
16
78
112
4,3%
SECRETARIAATSMEDEWERKER
0
0
0
22
22
0,8%
DIRECTIESECRETARESSE
0
46
32
28
106
4,1%
RECEPTIONIST-TELEFONIST
0
28
16
48
91
3,5%
OFFICE MANAGER
0
0
2
0
2
0,1%
AFDELINGSSECRETARESSE
0
14
11
74
99
3,8%
216
157
83
249
DIRECTEUR
TOTAAL DIRECTIE
ADMINISTRATIE POLYVALENT BEDIENDE
706 27,1% 16
TOTAAL ADMINISTRATIE
274 10,5%
SCHATTING VAN HET AANTAL BEDIENDEN PER BEROEP
DIRECTIE
FINANCIEEL DIRECTEUR
0
0
0
15
15
0,6%
KOSTEN-BATENANALIST
0
0
0
9
9
0,3%
HOOFDBOEKHOUDER
0
5
11
17
33
1,3%
BOEKHOUDER
8
42
11
54
115
4,4%
BOEKHOUDKUNDIG BEDIENDE
0
14
7
30
51
2,0%
BEHEERSCONTROLEUR
0
0
0
6
6
0,2%
INTERNE AUDITOR
0
0
0
2
2
0,1%
TOTAAL BOEKHOUDKUNDIG PERSONEEL
8
60
29
134
232
8,9%
B e r o e p e n s t r u c t u u r : I n d u s t r i ë l e r e i ni g i n g
BOEKHOUDKUNDIG PERSONEEL
0
5
2
15
22
0,8%
0
0
0
6
6
0,2%
PERSONEELSADMINISTRATIE
0
0
0
95
95
3,7%
OPLEIDINGSVERANTWOORDELIJKE
0
0
0
6
6
0,2%
MEDEWERKER PERSONEELSZAKEN
0
5
5
30
39
1,5%
TOTAAL HUMAN RESOURCES
0
9
7
154
170
6,5%
VERANTWOORDELIJKE KWALITEIT
0
0
0
6
6
0,2%
PREVENTIE- EN VEILIGHEIDSADVISEUR
0
0
2
6
9
0,3%
TOTAAL KWALITEIT EN VEILIGHEID
0
0
2
13
15
0,6%
VERANTWOORDELIJKE LOGISTIEK/AANKOPEN
0
5
0
0
5
0,2%
TOTAAL LOGISTIEK
0
5
0
0
5
0,2%
INFORMATICADIRECTEUR
0
0
0
2
2
0,1%
BEDRIJFSINFORMATICUS
0
0
5
11
15
0,6%
TOTAAL ICT
0
0
5
13
17
0,7%
MARKETING VERANTWOORDELIJKE
0
0
2
2
4
0,2%
TOTAAL MARKETING
0
0
2
2
4
0,2%
TOTAAL TRANSVERSALE BEROEPEN
250 264
149
616
1279
49,2%
TOTAAL BEROEPEN
342 486
338
1434
2600
100,0%
DIRECTEUR HUMAN RESOURCES VERANTWOORDELIJKE SELECTIE EN REKRUTERING VERANTWOORDELIJKE LOON- EN
KWALITEIT EN VEILIGHEID
LOGISTIEK
MARKETING
De 5 meest voorkomende transversale beroepen in de sector Industriële reiniging zijn: Polyvalent bediende Boekhouder Administratief bediende Directiesecretaresse Afdelingssecretaresse
10,53% 4,44% 4,31% 4,08% 3,80%
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
17
ICT
S C H A T T I N G V A N H E T A A NT A L B E D I E N D E N P E R B E R O E P
HUMAN RESOURCES
Tabel 11
Specifieke beroepen – extrapolatie van het aantal bedienden per beroep in functie van de bedrijfsgrootte
Totaal
Omvang van de ondernemingen Specifieke beroepen 1-9
10-49
100 en meer Aantal
50-99
%
23
11
19
54
2,1%
ASSISTENT TECHNISCH DIRECTEUR
0
0
0
2
2
0,1%
SECTORVERANTWOORDELIJKE
0
19
16
125
160
6,1%
INSPECTEUR
0
74
9
398
481 18,5%
WERFLEIDER
0
9
11
78
98
3,8%
DISPATCHER
17
0
14
13
43
1,7%
OPERATIONS SUPPORT MANAGER
0
0
0
2
2
0,1%
OPERATIONS SUPPORT
0
0
0
4
4
0,2%
TECHNICUS
42
0
81
0
123
4,7%
TOTAAL TECHNISCH
59
125
142
642
COMMERCIEEL DIRECTEUR
0
5
9
17
31
1,2%
ADMINISTRATIEF EN COMMERCIEEL MEDEWERKER
8
37
9
61
115
4,4%
25
51
29
69
175
6,7%
TELEVERKOPER
0
5
0
15
20
0,8%
TECHNICO-COMMERCIEEL
0
0
0
13
13
0,5%
34
97
47
175
353 13,6%
TOTAAL SPECIFIEKE BEROEPEN
92
222
189
818
TOTAAL BEROEPEN
342
486
338
1434
1321 50,8% 100,0 2600 %
968 37,2%
COMMERCIEEL
VERTEGENWOORDIGER
TOTAAL COMMERCIEEL
De 5 meest voorkomende specifieke beroepen in de sector Industriële reiniging zijn: Inspecteur Vertegenwoordiger Sectorverantwoordelijke Technicus Administratief en commercieel medewerker
18,50% 6,72% 6,14% 4,73% 4,42%
18
0
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
TECHNISCH DIRECTEUR
SCHATTING VAN HET AANTAL BEDIENDEN PER BEROEP
TECHNISCH
Vacatures
5
Analyse van de vacante betrekkingen Welke beroepen worden door de ondernemingen in de sector Industriële reiniging het meest gevraagd? Ondervonden de bedrijven moeilijkheden om de vacante betrekkingen in te vullen? Aan de hand van de antwoorden op deze vragen kunnen de professionals van de opleidingssector, en Cevora in het bijzonder, de opleidingstrajecten gerichter sturen en zo aangepaste diensten aanbieden die beter zijn afgestemd op de vraag van de arbeidsmarkt.
Voor elk van deze criteria wordt een score toegekend: o tussen 1 en 6 wanneer de waarde voor deze parameter lager ligt dan het gemiddelde; o tussen 7 en 12 wanneer de waarde voor deze parameter hoger ligt dan het gemiddelde; o de intervallen zijn gelijk aan het verschil tussen de maximale/minimale waarde die werd bereikt voor dit criterium en het gemiddelde, gedeeld door 6. De finale score is het gemiddelde van de scores voor de 3 parameters. Beroepen met een finale score hoger dan of gelijk aan 7 worden beschouwd als knelpuntberoepen voor deze sector. 7 beroepen voldeden aan deze voorwaarden; zij worden hieronder in dalende volgorde gerangschikt: Score 1 Score 2 Score 3 Finale score Inspecteur Vertegenwoordiger Sectorverantwoordelijke Directeur (algemeen) Medewerker personeelszaken Administratief bediende Boekhouder
12 10 11 7 11 7 4
12 6 8 4 5 8 8
7 11 7 12 5 6 9
10,33 9,00 8,67 7,67 7,00 7,00 7,00
19
In de methodologie gebruikt voor het vaststellen van de meest gevraagde beroepen en de moeilijkst in te vullen beroepen wordt rekening gehouden met de volgende parameters : o het aantal ondernemingen waarin een betrekking vacant is voor een bepaald beroep; o het gemiddeld aantal vacatures per onderneming voor dit beroep; o de gemiddelde moeilijkheidsgraad volgens de ondernemingen die deze betrekking moesten invullen.
VACATURES
De ondervraagde ondernemingen werden gevraagd het aantal openstaande betrekkingen per beroep aan te duiden voor de laatste 6 maanden en de moeilijkheid aan te duiden om deze vacatures in te vullen. De geschatte moeilijkheidsgraad wordt gemeten op een schaal van 1 tot 4: 1 (eerder gemakkelijk), 2 (gemakkelijk), 3 (eerder moeilijk), 4 (moeilijk). Deze parameter geeft ook een indicatie welke beroepen in deze sector knelpuntberoepen zouden kunnen zijn.
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
5.1
Het beroep van inspecteur is het meest voorgedragen aangezien het gaat om het beroep dat het meest gevraagd is (24 vacante betrekkingen) door het grootste aantal ondernemingen (7). De ondernemingen ondervonden gemiddeld relatieve moeilijkheden in het zoeken naar een kandidaat. Voor de beroepen van vertegenwoordiger en directeur weegt de moeilijkheidsgraad zwaarder door dan de andere parameters omdat de gemiddelde moeilijkheidsgraad zeer hoog ligt (3,8 en 4). De beroepen van sectorverantwoordelijke en medewerker personeelszaken zijn na het beroep van inspecteur de beroepen die het meest worden gevraagd door het grootste aantal ondernemingen. In de onderstaande tabel vindt u voor elk van de beroepen met vacante betrekkingen: het aantal betrokken ondernemingen, het aantal vacatures, de moeilijkheidsgraad om de vacatures in te vullen en de overeenstemmende scores, en tot slot de finale score. Aantal ondernemingen met een openstaande betrekking, aantal vacatures, moeilijkheidsgraad om deze vacatures in te vullen, eindklassement
Inspecteur Vertegenwoordiger Sectorverantwoordelijke Directeur (algemeen)
Aantal %
Finale Score score
Gem. graad
7 10,1%
12
24
3,43
12
3,14
7
10,33
5 7,2%
10
8
1,60
6
3,80
11
9,00
6 8,7%
11
12
2,00
8
3,17
7
8,67
3 4,3%
7
4
1,33
4
4,00
12
7,67
6 8,7%
11
9
1,50
5
2,83
5
7,00
3 4,3%
7
6
2,00
8
3,00
6
7,00
2 2,9%
4
4
2,00
8
3,50
9
7,00
3 4,3% 2 2,9%
7 4
3 5
1,00 2,50
1 9
4,00 3,00
12 6
6,67 6,33
2 2,9%
4
3
1,50
5
3,50
9
6,00
6 8,7%
11
9
1,50
5
2,20
1
5,67
4 5,8%
8
4
1,00
1
3,25
7
5,33
2 2,9%
4
2
1,00
1
3,50
9
4,67
3 4,3%
7
3
1,00
1
2,67
4
4,00
2 2,9%
4
2
1,00
1
3,00
6
3,67
Human resources directeur
2 2,9%
4
2
1,00
1
3,00
6
3,67
Afdelingssecretaresse Receptionist-Telefonist Televerkoper Directiesecretaresse Interne auditor Netwerkbeheerder Dispatcher Technicus Totaal
3 4,3% 2 2,9%
7 4
3 2
1,00 1,00
1 1
2,33 2,50
1 3
3,00 2,67
1 1,4%
1
1
1,00
1
3,00
6
2,67
1 1,4%
1
1
1,00
1
3,00
6
2,67
1 1,4%
1
1
1,00
1
3,00
6
2,67
1 1,4%
1
1
1,00
1
3,00
6
2,67
1 1,4%
1
1
1,00
1
3,00
6
2,67
1 1,4%
1
3
3,00
11
-
-
-
113
1,64
Medewerker personeelszaken Administratief bediende Boekhouder Commercieel directeur Werfleider Boekhoudkundig bediende Administratief medewerker Polyvalent bediende Verantwoordelijke loonadministratie Adjunct-directeur Technisch directeur
69 4,2%
3,10
VACATURES
Beroep
Moeilijkheidsgraad
Aantal vacatures Gem. aantal/ Gem. Score Aantal bedrijf score
20
Aantal ondernemingen
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
Tabel 12
Kernberoepen
6
De kernberoepen van de sector
We onderscheiden drie kernberoepen:
Inspecteur Vertegenwoordiger Sectorverantwoordelijke
Aandeel in het totaal Finale score aantal bedienden vacante betrekkingen 18,5% 10,33 6,7% 9,00 6,1% 8,67
Deze beroepen worden gekenmerkt door hun belangrijke aanwezigheid in de sector (6 tot 19%) en een aanzienlijke vraag op de arbeidsmarkt; de finale scores voor de analyse van de vacatures (9 tot 10) lagen merkelijk hoger dan de drempel, die op een waarde van 7 was vastgelegd.
21
Kernberoepen zijn die beroepen die behoren tot de kernactiviteit van de onderneming, d.w.z. activiteiten die rechtstreeks bijdragen tot het zakencijfer en de winstcijfers van de onderneming en die specifieke competenties vereisen.
KERNBEROEPEN VAN DE SECTOR
Via de oefening van de beroepenstructuur wenst Cevora eveneens de kernberoepen van iedere bestudeerde sector te bepalen. Deze informatie kan gebruikt worden door de onderwijssector of andere vormingsactoren om studierichtingen aan te passen aan de bedrijfswereld. Door de identificatie van de kernberoepen van de sector wordt het gemakkelijker om aangepaste opleidingen op te zetten en kunnen jonge gediplomeerden zo gemakkelijker de overstap maken naar de arbeidsmarkt.
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
6.1
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
22
KERNBEROEPEN VAN DE SECTOR
Bijlagen
Bronnen
• • • •
BIJLAGEN
•
Europese federatie van Industriële schoonmaakbedrijven : http://www.feni.be Algemene Belgische Schoonmaak- en Ontsmettingsunie : http://www.absugbn.be Beroepen in schoonmaak en aanverwante activiteiten : http://www.itineraire-proprete.com/delia-CMS/metiers/index/ VDAB, Cobra fiche : http://cobra.vdab.be/cobra/cobra?event=progressiefZoeken Organogrammen van de bedrijven uit de sector Vacatures uit de sector
23
•
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
Bijlage A
Bijlage B
Schema 1
Type-organogrammen van de sector van de Industriële reiniging per categorie van ondernemingsgrootte Type-organogram van een bedrijf met 1 tot 9 werknemers
Type-organogram van een bedrijf uit de sector van de Industriële reiniging met 1 tot 9 werknemers Directie Directeur Administratie Polyvalent bediende
Technisch
Commercieel
Dispatcher
Vertegenwoordiger of Administratief en commercieel medewerker
Technicus
Beroepen die voorkomen in de schoonmaakbedrijven en die (sector)specifieke taken bevatten Beroepenstructuur: Industriële reiniging
24
BIJLAGEN
Schema 2
Type-organogram van een bedrijf met 10 tot 49 werknemers Type-organogram van een bedrijf uit de sector van de Industriële reiniging met 10 tot 49 werknemers
Directie Directeur Administratie Directiesecretaresse Polyvalent bediende
Financiën en boekhouding Hoofdboekhouder
Technisch Technisch directeur
Boekhouder
Sectorverantwoordelijke
Boekhoudkundig bediende
Inspecteur
Commercieel Commercieel directeur Intern Administratief en commercieel medewerker
Werfleider Dispatcher Technicus
Beroepen die voorkomen in de schoonmaakbedrijven en die (sector)specifieke taken bevatten
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
25
BIJLAGEN
Extern Vertegenwoordiger
Schema 3
Type-organogram van een bedrijf met 50 tot 99 werknemers Type-organogram van een bedrijf uit de sector van de Industriële reiniging met 50 tot 99 werknemers
Directie Directeur Verantwoordelijke kwaliteit Preventie- en veiligheidsadviseur
Technisch Technisch directeur
Sectorverantwoordelijke
Commercieel Commercieel directeur
Intern Administratief en commercieel medewerker
Marketing Marketingverantwoordelijke
Extern Vertegenwoordiger
Administratie Directiesecretaresse
Telefonist-Receptionist Afdelingssecretaresse Administratif bediende Human resources Human resources directeur
Inspecteur
Medewerker personeelszaken
Chef de site
Dispatcher
Financiën en boekhouding Hoofdboekhouder
Technicien Boekhouder Boekhoudkundig bediende
Informatica Bedrijfsinformaticus
Beroepen die voorkomen in de schoonmaakbedrijven en die (sector)specifieke taken bevatten Beroepenstructuur: Industriële reiniging
26
BIJLAGEN
Schema 4
Type-organogram van een bedrijf met tenminste 100 werknemers Type-organogram van een bedrijf uit de sector van de Industriële reiniging met tenminste 100 werknemers
Directie Directeur Verantwoordelijke kwaliteit Preventie- en veiligheidsadviseur
Technisch Technisch directeur
Sectorverantwoordelijke
Commercieel Commercieel directeur
Intern Administratief en commercieel medewerker
Marketing Marketingverantwoordelijke
Extern Vertegenwoordiger
Televerkoper
Administratie Directiesecretaresse
Telefonist-Receptionist Afdelingssecretaresse Administratif bediende Secretaraatsmedewerker Human resources Human resources directeur
Inspecteur
Chef de site
Verantwoordelijke selectie en rekrutering Opleidingsverantwoordelijke Verantwoordelijke loonadministratie Medewerker personeelszaken
Dispatcher
Financiën en boekhouding Financieel directeur
Technicien
Beheerscontroleur Hoofdboekhouder Boekhouder Boekhoudkundig bediende Informatica Informaticadirecteur Bedrijfsinformaticus
Beroepen die voorkomen in de schoonmaakbedrijven en die (sector)specifieke taken bevatten Beroepenstructuur: Industriële reiniging
27
BIJLAGEN
Bijlage C Organogram van de kernberoepen van de sector van de Industriële reiniging Type-organogram van een bedrijf uit de sector van de Industriële reiniging met 10 tot 49 werknemers
Directie Directeur Administratie Directiesecretaresse
Polyvalent bediende
Financiën en boekhouding Hoofdboekhouder
Technisch Technisch directeur
Boekhouder
Sectorverantwoordelijke
Boekhoudkundig bediende
Inspecteur
Commercieel Commercieel directeur
Intern Administratief en commercieel medewerker
Werfleider
Dispatcher
Technicus
Kernberoep
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
28
BIJLAGEN
Extern Vertegenwoordiger
Bijlage D
Steekproeftrekking voor de sector van de Industriële reiniging Steekproeftrekking per categorie van ondernemingsgrootte en per regio
Tabel D.1
België
Respons
Te bereiken
Populatie
Industriële reiniging 1 tot 9
10 tot 49
Omvang 50 tot 99
Totaal
Brussel
Regio Wallonië Vlaanderen Totaal
50
100 en meer 42
Bedrijven populatie
223
171
486
144
108
234
486
Populatie bedrijven met bedienden Bedienden populatie
215 342
166 486
50 338
42 1.434
473 2.600
139 663
105 498
229 1.439
473 2.600
Gemiddeld aantal bedienden per bedrijf Aantal verzending
1,53
2,84
6,76
34,14
5,35
4,60
4,61
6,15
5,35
247
191
39
43
520
147
129
244
520
Steekproef bedrijven te bereiken
20
24
9
7
60
20
20
20
60
Steekproef (% populatie) Geschat aantal bedienden dat gedekt wordt
8,97% 31
14,04% 68
18,00% 61
16,67% 239
12,35% 321
13,89% 92
18,52% 92
8,55% 123
12,35% 321
Aandeel bedienden dat gedekt wordt (% populatie)
8,97%
14,04%
18,00%
16,67%
12,35%
13,89%
18,52%
8,55%
12,35%
Aantal bereikte bedrijven Aandeel bereikte bedrijven (% populatie) Aandeel bereikte bedrijven (% populatie bedrijven met bedienden)
10 4,48%
28 16,37%
15 30,00%
16 38,10%
69 14,20%
18 12,50%
19 17,59%
32 13,68%
69 14,20%
4,65%
16,87%
30,00%
38,10%
14,59%
12,95%
18,10%
13,97%
14,59%
Aantal bereikte bedienden
26
105
150
663
944
201
289
454
944
Aandeel bereikte bedienden ( %)
7,60%
21,60%
44,38%
46,23%
36,31%
30,32%
58,03%
31,55%
36,31%
Bron : RSZ, bestand van de bijdragen aan de RSZ voor ondernemingen uit PC 218, vierde kwartaal 2006 Steekproef bedrijven te bereiken : aantal bedrijven dat bereikt moet worden om een representatieve steekproef te bekomen, opgedeeld naar categorie van ondernemingsgrootte en naar regio Steekproef (% populatie) : aandeel in de steekproef te bereiken bedrijven ten opzichte van het totaal bedrijven in de populatie Geschat aantal bedienden dat gedekt wordt : vermenigvuldiging van het gemiddeld aantal bedienden per onderneming en het aantal in de steekproef te bereiken ondernemingen Aandeel bedienden dat gedekt wordt (% populatie) : aandeel geschatte aantal bedienden dat gedekt wordt door de steekproef ten opzichte van het totaal aantal bedienden in de populatie
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
29
BIJLAGEN
Per regio, steekproeftrekking per categorie van ondernemingsgrootte
Tabel D.2
1 tot 9
Brussel 10 tot 49 50 tot 99 100 en meer
Totaal
1 tot 9
Wallonië 10 tot 49 50 tot 99 100 en meer
Totaal
1 tot 9
Vlaanderen 10 tot 49 50 tot 99 100 en meer
Totaal
Bedrijven populatie Populatie bedrijven met bedienden
67 65
52 49
16 16
9 9
144 139
49 46
46 46
7 7
6 6
108 105
107 104
73 71
27 27
27 27
234 229
Bedienden populatie
85
148
94
336
663
69
139
52
238
498
188
199
192
860
1439
Gemiddeld aantal bedienden per bedrijf
1,27
2,85
5,88
37,33
4,60
1,41
3,02
7,43
39,67
4,61
1,76
2,73
7,11
31,85
6,15
Aantal verzending
67
57
13
10
147
69
47
7
6
129
111
87
19
27
244
Steekproef bedrijven te bereiken
6
10
3
1
20
9
9
1
1
20
5
5
5
5
20
Steekproef (% populatie)
8,96%
19,23%
18,75%
11,11%
13,89%
18,37% 19,57%
14,29% 16,67% 18,52%
4,67%
6,85%
18,52%
18,52%
8,55%
Geschat aantal bedienden dat gedekt wordt 8 Aandeel bedienden dat gedekt wordt (% 8,96% populatie)
28
18
37
92
13
7
9
14
36
159
123
19,23%
18,75%
11,11%
13,89%
18,37% 19,57%
14,29% 16,67% 18,52%
4,67%
6,85%
18,52%
18,52%
8,55%
Aantal bereikte bedrijven
4
8
4
2
18
3
10
4
3
10
7
12
32
Aandeel bereikte bedrijven (% populatie)
5,97%
15,38%
25,00%
22,22%
12,50%
6,12%
21,74%
57,14% 33,33% 17,59%
2,80%
13,70%
25,93%
44,44%
13,68%
Aandeel bereikte bedrijven (% populatie bedrijven met bedienden)
6,15%
16,33%
25,00%
22,22%
12,95%
6,52%
21,74%
57,14% 33,33% 18,10%
2,88%
14,08%
25,93%
44,44%
13,97%
Aantal bereikte bedienden
7
35
21
138
201
11
46
32
8
24
97
325
454
Aandeel bereikte bedienden ( %)
8,24%
23,65%
22,34%
41,07%
30,32%
15,94% 33,09%
4,26%
12,06%
50,52%
37,79%
31,55%
Respons
Te bereiken
Populatie
Industriële reiniging
27
Bron : RSZ, bestand van de bijdragen aan de RSZ voor ondernemingen uit PC 218, vierde kwartaal 2006
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
30
BIJLAGEN
40
2
200
92
19
289
61,54% 84,03% 58,03%
Lijst van de deelnemende bedrijven Cevora dankt alle bedrijven die meegewerkt hebben aan het onderzoek naar de beroepen in de sector van de Industriële reiniging. Lijst van ondernemingen waar onze medewerkers een interview mochten afnemen : CLEANING MASTERS EUROCLEAN GENERAL OFFICE MANAGEMENT (GOM) IRIS JET INTER LA MAISON DU NETTOYAGE
31
ACTIEF CLEANING NV ADICLEAN SA AIDE AUX PERSONNES ET COLLECTIVITES SCRL ALL FIXED BVBA ALL WORKS COMPANY ANTWERP CLEANING SERVICES ARAMARK CLEANING SA ARONIA NV AZROUR BRAHIM BELGO LUXEMBOURGEOISE DE SERVICES PUBLICS SA BLSP BELGO OFFICE CLEANER SPRL BELFASS SPRL BRASSCHAAT CLEANING BVBA BRG GROUP SA BRUCCO SA BUCHEN ICS BVBA CARE NV C'EST PAS BETE SA CITYBELGIUM SPRL CLEAN POWER SA CLEAN UP SA CLEANDIENST NV D.S.S.V. NV DATA CLEAN NV DCR CLEANING BVBA DENSECO BVBA DEPLO CV E.C. CLEANING BVBA ESPACE CLEAN SPRL EUROCLEAN SA EUROPEAN CLEANING MAINTENANCE SA E.C.M. EUROSERVICES NV FACILITY CONTRACTORS BVBA GLANZER NV GLOBAL CLEAN SPRL
BIJLAGEN
Lijst van ondernemingen die de vragenlijst hebben ingevuld :
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
Bijlage E
BIJLAGEN 32 Beroepenstructuur: Industriële reiniging
GLOBAL MAINTENANCE-INDUSTRIES GOM NV HCI NV HECTAS SCHOONHOUDEN BVBA HUNT BVBA JACOBS NV JET INTER SA LA MAISON DU NETTOYAGE SA LAURENTY SA LUXEMBOURG CLEANING COMPANY LUCCO SA M.T.C. NV MAAF SPRL MADICEB BVBA MISTRAL SPRL N & T SERVICES SPRL OPTIBEL & CO NV PERLAV VERVIERS SPRL RAMO CLEANING SPRL REMI TACK ET FILS SPRL S & S GENK BVBA SA EDEN SERVICES SCHOONMAAKBEDRIJF BLITZ BVBA SCHOONMAAKBEDRIJF PERFECTIE BVBA SCHOONMAAKBEDRIJF V.I.P. CLEAN NV SECONET SCRL FS SHANKS HAINAUT SA SOCIETE DE MAINTENANCE ET DE CLIMATISATION SOMACLIM SPRL SPRL ORGANISATION DE NETTOYAGE INDUSTRIEL ET PRIVE TECHNIQUES SPECIALES DE NETTOYAGE T.S.N. SPRL UCAR - CLEAN SPRL UNIVERS CLEANING BVBA VERLEYE BVBA VINI SERVICE BVBA WORLD APPLICATION HIGH TECHNOLOGY SA
Beroepenstructuren in het ANPCB
33
Autohandel Uitgeverijen Uitzendsector Selecties- en rekruteringskantoren Reclamesector Toerisme Verhuurkantoren Telecom Onroerende goederen Groothandel Studiebureau’s Bouw Drukkerijen Minerale producten Hout en meubel Informatica
BIJLAGEN
Beroepenstructuren die reeds gerealiseerd werden door Cevora (gerangschikt in chronologische volgorde van de realisatiedatum) :
Transversale bediendeberoepen
Beroepenstructuur: Industriële reiniging
Bijlage F