2015 Indeling Kelderruimte Beroepsproduct
[Type the abstract of the document here. The abstract is typically a short summary of the contents of the document. Type the abstract of the document here. The abstract is typically a short summary of the contents of the document.]
Lida van der Eijk KADE40 5/12/2015
Inleiding Vanuit KADE40, het centrum van kunst en cultuur in Vlaardingen, is de opdracht gegeven om een onderzoek op te starten naar de indeling van de ruimte in de kelder. Deze ruimte wordt nu gebruikt om op maandagavond etscursus in te geven en staat de rest van de week leeg. Om deze ruimte efficiënter te gebruiken, moet een nieuwe invulling worden gezocht. Dit kan zijn vanuit de bestaande curusssen van KADE40 of een geheel nieuwe invulling. In het eerste hoofdstuk wordt de huidige situatie beschreven. Daarna wordt de onderzoeksopzet en de belangrijkste resultaten van het prakijkonderzoek weergeven. Ook worden er een aantal trends uit de samenleving uitgelicht en worden de belangrijkste ontwikkelingen binnen KADE40 genoemd. Ten slotte wordt er in de conclusies en aanbevelingen een antwoord gegeven op de probleemstelling en wordt een ontwerp voor de inrichting van de ruimte weergeven.
Huidige situatie Omgeving KADE40 is het centrum voor kunst en cultuur in Vlaardingen. Het is een ontmoetingsplaats voor amateur en professional. Sinds november 2014 worden er cursussen gegeven binnen de disciplines muziek, dans, theater, beeldende kunst, fotografie, schrijven en mode en design. Daarnaast zijn er tentoonstellingen te zien met het werk van Vlaardingse kunstenaars en is er een gezellige koffiehoek en bar waar men elkaar kan ontmoeten. Ook is er een kunstuitleen en archeologische uitleen waar tegen een kleine vergoeding kunst kan worden geleend. KADE40 is een jonge organisatie die continu aan het vernieuwen is. Zo zijn er de afgelopen tijd nieuwe initiatieven opgekomen. Zo is er Sneak Peek, een avond waarop een verassingsworkshop wordt gegeven om mensen kennis te laten maken met KADE40. Daarnaast werkt KADE40 sinds kort samen met BSO Mundo. Hierbij komen de kinderen tijdens de buitenschoolse opvang naar KADE40 om muziekles te krijgen. Ook heeft KADE40 verschillende samenwerkingsverbanden met Vlaardingse scholen voor de kunsteducatie.
Aanleiding KADE40 is gehuisvest in een bijzonder pand, het voormalige postkantoor aan de Westhavenkade 40. In het gebouw zijn veel verschillende ruimtes waar ontmoetingen tussen amateur en professional worden gefaciliteerd. Omdat KADE40 nog een jonge organisatie is wordt de organisatie steeds verder facilitair ingericht. In de kelder zijn ook een aantal ruimtes, waaronder één grote, open ruimte. Hier wordt op maandagavond de etscursus gegeven. De rest van de week staat deze ruimte leeg. Er is al eens geprobeerd om hier meer etsactiviteiten te geven, maar hier kwamen te weinig mensen op af. Mijn opdracht is om te onderzoeken met welke invulling KADE40 meer en efficienter gebruik kan maken van deze ruimte.
Definities en begrippen Flexwerken – Een werkstijl met flexibiliteit in tijd, plaats en duur van werken (flexibelwerken, z.j.) Kunstvakdocent – Docent die een kunstvakopleiding op MBO of HBO niveau heeft afgerond, studeert in het laatste jaar van een kunstvakopleiding op MBO of HBO niveau of aantoonbare ervaring van minstens vijf jaar in het kunstonderwijs heeft.
Onderzoeksopzet en verantwoording Theoretische achtergrond Het onderzoek zal vooral plaatsvinden door verschillende betrokkenen bij KADE40 te interviewen en hun ideeën te inventariseren. Daarnaast zal theorie vanuit de modules aan de Hogeschool Rotterdam gebruikt worden, zoals de onderzoekstheorie uit het boek “Zo doe je een onderzoek” van Roel Grit (2011). Verder zal ik tijdens het onderzoek gebruik maken van deskresearch voor meer informatie over de stad Vlaardingen en over de aansluitende trends en ontwikkelingen in de samenleving.
Doelstelling De doelstelling van dit onderzoek is een nieuwe, efficiënte invulling van de open kelderruimte in KADE40 vinden, die meerdere dagen per week gebruikt kan worden, inspeelt op de behoeften van de verschillende betrokkenen en rekening houdt met de mogelijkheden en beperkingen van de ruimte en binnen KADE40.
Probleemstelling De probleemstelling is: “Hoe kan de open kelderruimte van KADE40 zo ingevuld worden dat er op een efficiënte manier meerdere dagen per week gebruik van gemaakt kan worden, het inspeelt op de behoeften van de verschillende betrokkenen en er rekening wordt gehouden met de mogelijkheden en beperkingen van de ruimte en binnen KADE40?”
Deelvragen KADE40 Wat is het aanbod van KADE40 (cursussen, workshops etc.)? Welke trends en ontwikkelingen zijn er binnen KADE40? De ruimte Wat is de huidige situatie mbt de kelderruimte? Wat zijn de voordelen van de ruimte? Wat zijn de nadelen van de ruimte? Extern Wat zijn relevante trends en ontwikkelingen in de samenleving? Behoefte Welke ideeën hebben de medewerkers, docenten, cursisten en andere partners van KADE40 over de invulling van de ruimte? Wat zijn de sterktes en zwaktes van deze ideeën? Passen de ideeën binnen de mogelijkheden van KADE40? Afbakening van het onderzoek Het onderzoek vindt plaats binnen de regio Vlaardingen en binnen de organisatie KADE40. Alle bevraagden zijn een relatie van KADE40. Het onderzoek beperkt zich tot een advies over de invulling van de open kelderruimte. Hierbij zal worden gekeken naar benodigdheden, kosten en de wensen van de cursisten. Daarnaast wordt ook gekeken naar of de invulling haalbaar is met de beschikbare financiële middelen, tijd, mankracht en ruimte binnen KADE40. De ideeën die onderzocht gaan worden moeten een relevantie hebben voor de kunst en cultuursector. Het onderzoek vind plaats
van februari tot en met juni 2015. In het onderzoek zal aan de kwaliteitseisen van KADE40 en vanuit de opleiding CMV worden voldaan.
KADE40 Aanbod KADE40 biedt kunstonderwijs en –activiteiten binnen alle disciplines verdeeld over drie programmalijnen: 1. Vrije tijd (kunsteducatie en amateurkunst) 2. Onderwijs 3. Overige activiteiten Programmalijn 1 KADE40 faciliteert kunstvakdocenten die , alleen of in collectief, lessen en cursussen aanbieden aan cursisten. Ook vinden verschillende amateurverenigingen en gezelschappen bij KADE40 onderdak. Programmalijn 2 KADE40 verzorgt en heeft de regie over het binnen schoolse aanbod in Vlaardingen, middels de organisatie van het Kunstenplan in samenwerking met andere culturele aanbieders. KADE40 werkt samen met Stichting Mooi Werk mee aan het landelijk programma Cultuureducatie Met Kwaliteit, dat gaat om deskundigheidsbevordering van leerkrachten. Programmalijn 3 Hier komen amateur en professional bij elkaar, in de Kunstuitleen en archeologische uitleen, De winkel en in de diverse projecten die door KADE40 ontwikkeld worden (KADE40, 2015).
Trends & Ontwikkelingen intern Nieuw beleid KADE40 gaat vanaf het cursusjaar 2015-2016 een nieuw beleid voeren: KADE40 & Gebruikers. Dit beleid geldt voor kunstvakdocenten met eigen ruimte en die ruimte huren bij KADE40, particulieren die de werkplaatsen gebruiken, amateurgezelschappen en verenigingen kunst en cultuur, culturele gebruikers en zakelijke gebruikers. De KADE40-gebruiker maakt deel uit en kan gebruik maken van het netwerk van KADE40. Doel van dit netwerk is om de samenwerkingsverbanden te koppelen op gemeentelijk niveau. Hieruit kan dan een netwerk van kunstenaars, cultuurinstellingen, bedrijven en overheden ontstaan, wat voor een bron van creativiteit en samenwerkingen zorgt. De faciliteiten die KADE40 aan de gebruikers biedt zijn: goed onderhouden accommodaties, inclusief gebruik van lesmiddelen en instrumenten; flexwerkplekken bij structurele huur van lesruimte; goede bereikbaarheid en uitstraling van het gebouw; de ontvangstruimte met beperkte horeca, wifi en receptie; een veilige werkruimte; goede ruimtes voor presentaties en producties en op verzoek theatertechniek en technici beschikbaar; Collectieve promotie; Samenwerkingsmogelijkheden; Diensten tegen gereduceerd tarief.
Etscursus verplaatst Ook gaat de etscursus verplaatsen naar een andere ruimte. Deze gaat naar de keramiek ruimte verplaatsen. Hiervoor moet die ruimte enigszins verbouwd worden, dit zal naar waarschijnlijkheid in de zomervakantie gebeuren. KADE40 ‘De Winkel’ Er wordt in de kunstuitleen een winkel geopend waarin zelfgemaakte spullen verkocht zullen worden. Hierdoor zal een deel van de kunstuitleen naar alle waarschijnlijkheid naar de kelder verhuizen.
Kelderruimte De ruimte waar dit onderzoek op gericht is, ligt in de kelder. Hieronder zal ik de huidige situatie waarin de ruimte verkeerd beschrijven. Huidige situatie Op dit moment is er elke maandagavond een etscursus in de kelderruimte (grafiek). Deze cursus loopt door tot het einde van het cursusjaar. Hierna zal er een andere plaats voor deze cu rsus gezocht worden. De ruimte is vrij open en ligt tussen de muziekstudio’s, het keramieklokaal en edelsmeedlokaal in ligt. Dit is hoe de ruimte er nu uitziet:
De ruimte ligt op een rustige plek, met goed geisoleerde studio’s en een keramiek lok aal en edelsmid lokaal in de buurt. Nadelig is de akoestiek, het is een erg harde ruimte met veel echo. Daarnaast is er geen daglicht in de kelder. De locatie is een groot minpunt, het is niet direct zichtbaar. Daardoor bestaat het risico dat er weinig mensen zullen komen. Ook is het niet fijn om lang in een kelder zonder daglicht te verblijven. Om deze minpunten zal moeten worden heengewerkt door een goede inrichting en indeling van de ruimte.
Trends & ontwikkelingen extern Trends en ontwikkeling in vrije tijd Verdeling vrije tijd De jaren zestig en begin jaren zeventig werden gekenmerkt door een toename van de vrjie tijd. De vakbeweging heeft in deze tijd een drastische verkorting van de werktijd afgedwongen. De zaterdag werd een vrije dag, wat resulteerde in een werkweek van veertig uur en een vrij weekend. De toename van het aantal vakantiedagen zorgde ervoor dat er langere vakanties binnen het bereik van meer mensen lagen. Vaak wordt gedacht dat de gemiddelde omvang van de vrije tijd ook na 1975 is gestegen, maar tijdsbestedingsonderzoeken van het Sociaal Cultureel Planbureau laten zien dat de gemiddelde omvang van de vrije tijd vrij stabiel is gebleven. De verdeling van het aantal uren vrije tijd over de verschillende bevolkingsgroepen is wel ongelijker geworden, door personen van twaalf tot vijftig jaar is er de afgelopen jaren vrije tijd ingeleverd terwijl de 50+ers er vrije tijd bij hebben gekregen. De verschillen tussen jong en oud en hoog- en laagopgeleiden worden groter, terwijl het verschil tussen man en vrouw kleiner wordt. Grenzen tussen vrije tijd en arbeid De komende jaren zullen de grenzen tussen vrije tijd en arbeid minder scherp komen te liggen. Vrije tijd en arbeid krijgen steeds meer dezelfde eigenschappen: een verschuiving van de traditionele beroepsethiek naar de vrijetijdsarbeidsethiek, waarbij niet langer vlijt, plichtsbesef en stiptheid als waarden centraal staan, maar ook voldoening, interesse, intrinsieke motivatie en vrijheidsbeleving. Soms kunnen arbeid en vrije tijd zelfs ruimtelijk niet meer van elkaar gescheiden worden, een goed voorbeeld hiervan is het thuiswerken of flexwerken, dat in opkomst is. Ook wordt er steeds meer van de arbeider verwacht aan de steeds hoger gestelde kwaliteitseisen van de werkgever te werken, wat uitmondt in bijscholing in de avonduren. Ook wordt er in de beroepspraktijk steeds meer een beroep gedaan op sociale en culturele vaardigheden, die onder andere opgedaan worden in de vrije tijd (de Waal, 2008).
Praktijkonderzoek Voor het onderzoek zijn verschillende medewerkers van KADE40 geïnterviewd. Ook is er gekeken naar vergelijkbare organisaties.
Interviews Er is met Ria Brobbel gesproken over de ruimte en de inrichting van een open (naai)atelier met cursussen. Zij vond dit voor naaien geen goed idee, omdat ze het idee heeft dat deze cursus beter op zolder gegeven kan worden. Daar zou dan wel een naaiatelier gestart kunnen worden. Dit is een creatieve ruimte, er staan al genoeg naaimachines en zijn genoeg stopcontacten. Bij de invulling van de ruimte moet ik er goed over nadenken of er wel genoeg cursisten zijn die de cursus willen volgen. Ria zou eerst beginnen met workshops en open atelier en pas bij genoe g interesse echt een hele cursus gaan geven. Ook is de ‘drempel’ bij KADE40 volgens haar hoog voor mensen die er voor het eerst komen. Ze mist een beetje levendigheid in de onvangstruimte. Ook is er met Werner Nijman gesproken over de ruimte. Hij zag hier geen mogelijkheid om nog iets met edelsmeden te doen, maar had wel genoeg andere ideeën. Bijvoorbeeld een medialab waar dan ook games gemaakt kunnen worden, met computers voor 3d-tekenen en internetmarketing. Ook uitwisselingen tussen cursussen, zoals tussen keramiek en edelsmeden, vindt hij een goed idee. Een ZZP-ers café zag hij ook wel zitten, maar dan wel op een andere locatie. Daarnaast heb ik ook met Joke Smeenk gesproken en de ruimte bekeken. Zij had vooralsnog geen idee wat er in de ruimte kon gebeuren. Uiteindelijk dacht ze dat een medialab in combinatie met photoshop cursussen wel een goed idee was, omdat hier vanuit haar cursus Fotografie wel behoefte aan is. Verder is er met de medewerkers van KADE40 gesproken. Er is met Wim Staessens gesproken en hij had veel ideeën, zoals een medialab, bloemschik atelier, kinderatelier en de kunstuitleen. Ook zijn er gedurende het onderzoek veel begeleidingsgesprekken met Sylvia Hagers geweest. Zij heeft een helder beeld van de organisatie en daardoor ook van wat wel kan werken en wat niet. Ideeën van haar zijn een inloopatelier of een netwerkruimte.
Vergelijkbare organisaties Voor het onderzoek is gekeken naar het gebouw WDMC (World Music and Dance Center). Dit gebouw wordt door de SKVR gedeeld met de muziekschool Codarts en het podium en café Grounds. De SKVR heeft twee grote multi-disciplinaire ruimtes waar zowel plaats is voor dans, muziek en verschillende media. Voor dansen is een speciale ondergrond nodig. Ook is er een spiegelmuur, waar gordijnen voor hangen om dicht te doen bij de muziek, zodat die het geluid een beetje opvangen. In de kelder van de SKVR bevindt zich een docentenruimte. Dit was ook een moeilijke ruimte om invulling voor te geven en op deze manier is er een oplossing, omdat mensen hier niet lang hoeven te zijn. Ook heeft Codarts in de kelder oefenruimtes voor de scholieren Wereldmuziek. Hierin zijn allerlei kleine studio’s waarin gerepeteerd kan worden. Het is een grote kelder die opgefleurd is door kunstenaars. Er staat ook een bank, een voetbaltafel en een piano. Soms zijn er ook jamm sesies in de kelder. Er is gesproken met Else Wagemakers, de coördinator van de muziekschool. Zij vertelde onder andere over de moeilijkheden die er zijn om de verschillende disciplines aan elkaar te verbinden en ook Codarts en SKVR aan elkaar te verbinden. Ik heb haar de foto’s van de ruimte laten zien. Zij dacht dat er veel in mogelijk was, zoals akoestisch muziek maken, songwriting of een lezing. Maar dat er wel veel dingen naast elkaar moeten gebeuren, omdat mensen het niet leuk vinden om lang in de kelder te zitten zonder daglicht. Er kunnen bijvoorbeeld ook expositities z ijn van de cursisten edelsmeden en keramiek.
Er is ook gekeken naar Naaicafé Caroline Vogel, een naaicafé aan de Hoogstraat in Rotterdam. Hier kunnen mensen lessen volgen of met eens strippenkaart gebruik maken van de apperatuur en andere benodigdheden.
Conclusies & Aanbevelingen Conclusies KADE40 is een organisatie die veel curussen, workshops, lezingen en andere activiteiten aanbiedt. Er worden per schooljaar verschillende cursussen gegeven door kunstvakdocenten. De cursussen vallen in de categorieën ambachten, beeldende kunst, cultuur, dans, fotografie, mode & design, muziek, schrijven en theater. Voor de theaterlessen werkt KADE40 samen met Theater Hofplein. Het aanbod is verder te verdelen over drie programmalijnen: vrije tijd, onderwijs en overige activiteiten. Vrije tijd staat voor de cursussen en lessen van kunstvakdocenten en de amateurverenigingen en gezelschappen die ruimtes bij KADE40 huren. Binnen het onderwijs heeft KADE40 de regie over het binnenschoolse aanbod in Vlaardingen met het Kunstenplan. Daarnaast organiseerd ze samen met Mooi Werk Cultuureducatie met kwaliteit. Binnen KADE40 zijn er veel ontwikkelingen. De belangrijkste ontwikkeling is dat er vanaf september 2015 een ander beleid gevoerd gaat worden. KADE40 gaat in plaats van de docenten betalen hen de ruimtes in het gebouw laten huren. Gebruikers kunnen lid worden van KADE40 en op die manier wordt er een Vlaardings creatief netwerk opgezet. Dit betekent dat er ook flexplekken moeten komen voor de kunstvakdocenten die in het netwerk zitten. Daarnaast is het ook bekend dat de etscursus vanuit de grafiek naar de keramiekruimte zal verhuizen. Dit betekende voor het onderzoek dat er niet meer rekening gehouden hoefde te worden met de etscursus op maandagavond. Algemene conclusie De probleemstelling van het onderzoek is: Hoe kan de open kelderruimte van KADE40 zo ingevuld worden dat er op een efficiënte manier meerdere dagen per week gebruik van gemaakt kan worden, het inspeelt op de behoeften van de verschillende betrokkenen en er rekening wordt gehouden met de mogelijkheden en beperkingen van de ruimte en binnen KADE40? Uit het onderzoek zijn een aantal opties gekomen voor de invulling van de kelderruimte. Allereerst moet er weloverwogen worden nagedacht over de inrichting van de kelderruimte, omdat deze volgens veel docenten nu geen goede ruimte is om een cursus in te geven. Het is hierbij belangrijk dat de sterke punten van de ruimte benadrukt worden. Ook zijn er twee ontwikkelingen binnen KADE40 en extern die aan elkaar gekoppeld kunnen worden. Zo is er steeds meer een opkomst van de overlapping van de vrije tijd en het werk. Een belangrijke ontwikkeling binnen KADE40 is de verandering van het beleid, de kunstvakdocenten worden gebruikers en KADE40 wordt een netwerk. Dit is goed te koppelen aan de trend dat arbeidstijd en vrije tijd steeds meer in elkaar overgaan. Vooral voor de kunstvakdocenten is dit van toepassing, zij doen wat ze leuk vinden met beleving en passie. Voor het beleid is het een vereiste dat er aan de gebruikers ook flexplekken aangeboden kunnen worden. Omdat voor kunstvakdocenten hun vrije tijd vaak met hun arbeidstijd overlapt is het fijn als zij ook binnen KADE40 nog even de laatste h and kunnen leggen aan de cursus of workshop die zij gaan geven. Hieruit kan geconcludeerd worden dat er een behoefte aan flexwerkplekken is. De kelderruimte ligt rustig en is hiervoor een goede optie. Naar aanleiding van de interviews die zijn gevoerd zijn er ook een aantal invullingen voor de kelderruimte genoemd. Zo is er geopperd om samen te werken tussen de verschillende cursussen (bijvoorbeeld keramiek, etsen en edelsmeden), zodat bijvoorbeeld cursisten van edelsmeden ook een keer een les keramiek kunnen volgen. De open ruimte kan dan gebruikt worden als een samenkomstruimte voor deze cursisten.
Verder is het belangrijk dat de ruimte gezien kan worden als uitvalbasis voor allerlei actviteiten; zoals het kinderatelier, verschillende lezingen en cursussen. Daarnaast kan de ruimte gebruikt worden als open atelier. Uit de interviews zijn ook een aantal opmerkingen en ideeën gekomen die niet relevant zijn voor het onderzoek maar wel relevant zijn voor KADE40. Zo is er gebleken dat er bij de cursisten fotografie behoefte is aan computers om Photoshop op te gebruiken.
Ontwerp Voor de inrichting van de ruimte is onder andere gesproken met Annemarie Broek, een professioneel vormgeefster en tevens een van de initiatiefnemers voor de Winkel. Zij had veel i deeën over de invulling van de kelderruimte. Om de akoestiek te verbeteren gaan voerkleden op de harde ondergrond gelegd worden. De tafels die nu in de ruimte staan kunnen gebruikt worden om aan te werken. Daarnaast kunnen er wat kleinere tafels neergezet worden. Tegen de kleine muur worden twee oude banken neergezet. Verder komt er een boekenkastje en wordt er kunst uit de kunstuitleen op gehangen. Ook komen er een paar grote planten staan. Eén stuk muur wordt behangen in een opvallend motief. Eventueel kan ook de kleine muur geel worden geverfd, in de kleur van KADE40. Hieronder staat een collage om een beeld te geven van de inrichting:
Bronnenlijst De Waal, V., 2008. Uitdagend leren. Coutinho: Bussum Grit, R., 2011. Zo doe je een onderzoek. Noordhoff: Groningen KADE40, 2015. Nieuw beleid. KADE40: Vlaardingen
