Inleiding Kerncijfers is onderdeel van het Cubiss-werkplan van 2014. In opdracht van de Provincie NoordBrabant wordt sinds 2011 jaarlijks een analyse gemaakt van de kerncijfers die door het VOB worden verzameld. Er is voor gekozen om ook de jaren 2009 en 2010 mee te nemen. Jaarlijks wordt de verzamelde data steeds rijker en kunnen eventuele trends steeds beter worden aangetoond. De kerncijfers bevatten allerlei kenmerken van de Brabantse Bibliotheken. Deze kenmerken en een vergelijking tussen de jaren 2009, 2010, 2011, 2012 en 2013 zijn interessant voor de Brabantse Bibliotheken. In dit rapport worden gegevens gepresenteerd over: • Medewerkers • Leden • Collectie • Uitleningen • Bezoeken • Inkomsten • Uitgaven • Vergelijking met andere sectoren Kerncijfers kunnen bijvoorbeeld gebruikt worden voor: • Cijfermatige onderbouwing subsidie verantwoording • Effectmeting (bijv. in hoeverre heeft het nieuwe tariefstelling effect op het aantal uitleningen) • Achtergrondinformatie voor andere projecten • Lerende werking: De ene bibliotheek produceert ‘betere’ cijfers dan de andere: Ga met elkaar in gesprek • Vergelijking met andere bibliotheken, maar ook andere sectoren De doelstelling voor deze jaargang is om de gegevens verder te gaan verspreiden. Het analyseren/ rapporteren van deze gegevens is geen doel op zich, het is pas zinvol als de informatie gebruikt wordt met als doel het bibliotheekwerk een positieve impuls te geven. Hiervoor wordt begin 2015 een drietal bijeenkomsten georganiseerd waarbij de kerncijfers onder de aandacht worden gebracht. Deze bijeenkomsten zullen verspreidt over Brabant worden gehouden (West-Centraal-Oost). Tijdens deze bijeenkomsten zal ingezoomd worden op die bibliotheken die tot de betreffende regio behoren en eventuele verschillen tussen regio’s zullen ook zichtbaar gemaakt worden.
Algemene informatie Indeling bibliotheken in groot, middelgroot en klein Met behulp van de BIS-formulieren waarin jaarlijks de kerncijfers staan opgetekend, is dit document vervaardigd. De gegevens zijn verzameld, gecontroleerd (waar mogelijk) en op een overzichtelijke wijze in dit rapport weergegeven. Deze rapportage laat de jaren 2009, 2010, 2011, 2012 en 2013 zien. Hierdoor is het mogelijk bepaalde trends te laten zien. De BIS-formulieren zijn door alle 20 Brabantse bibliotheken aangeleverd. In deze rapportage wordt uitgebreid verslag gedaan van de bevindingen. In de figuren is een onderscheid gemaakt in kleine, middelgrote en grote bibliotheken, waarbij de volgende indeling is gehanteerd: Grote bibliotheken; aantal leden > 36.000 • Midden-Brabant • Eindhoven • Breda • Theek 5 • NOBB • ‘s Hertogenbosch Middelgrote bibliotheken; aantal leden tussen de 20.000 en 36.000. • Helmond Peel • De Meierij • Biblioplus • VANnU • Markiezaat • De Kempen Kleine bibliotheken; aantal leden < 20.000 • Altena • Best • De Lage Beemden • Dommeldal • Nieuwe Nobelaer • Heusden • Veldhoven • Zundert-Rucphen
Noot 1: De analyses zijn gebaseerd op de door de bibliotheek aangeleverde gegevens. Deze gegevens zijn niet altijd volledig betrouwbaar. Vergelijkingen tussen jaren en tussen bibliotheken leveren soms vraagtekens op. Enige voorzichtigheid bij het trekken van conclusies op basis van deze rapportage is dan ook opportuun. Noot 2: Indien er van de 5 meetjaren een gegeven van één jaar ontbreekt, dan is dit gegeven op basis van de overige 4 jaren bij geschat. Noot 3: Indien er van de 5 meetjaren een gegeven van twee of meer jaren ontbreekt, dan is de betreffende bibliotheek niet in de gemiddelden meegenomen.
Werkgebieden van de Brabantse bibliotheken In Noord-Brabant zijn er in 2013 20 bibliotheken en 71 gemeenten. In het werkgebied van bibliotheek Biblioplus liggen 3 Limburgse gemeenten, deze zijn in de cijfers meegenomen. Bibliotheek De Kempen
Gemeenten
Bergeijk, Bladel, Cranendonck, Eersel, HeezeLeende, Oirschot, Reusel De Mierden, Valkenswaard. Biblioplus Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill en Sint Hubert, Sint Anthonis, Bergen, Gennep, Mook en Middelaer Theek 5 Alphen-Chaam, Baarle-Nassau/Hertog, Dongen, Drimmelen, Geertruidenberg, Gilze en Rijen, Oosterhout Midden-Brabant Goirle, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk, Tilburg, Waalwijk De Meierij Boxtel, Haaren, Schijndel, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Vught NOBB Bernheze, Landerd, Oss, Veghel, Uden Helmond-Peel Asten, Deurne, Helmond, Someren Dommeldal Nuenen, Son en Breugel, Geldrop-Mierlo VANnu Halderberge, Moerdijk, Roosendaal De Lage Beemden Boekel, Gemert-Bakel, Laarbeek Markiezaat Bergen op Zoom, Steenbergen, Woensdrecht Altena Aalburg, Werkendam, Woudrichem Zundert-Rucphen Rucphen, Zundert Eindhoven Eindhoven, Waalre Best Best Breda Breda Nieuwe Nobelaer Etten-Leur Heusden Heusden Veldhoven Veldhoven Uden Uden ‘s-Hertogenbosch ‘s-Hertogenbosch Tabel 1. De bibliotheken met de gemeenten die onder de betreffende bibliotheek vallen.
Aantal gemeenten 8
8 7
6 6 5 4 3 3 3 3 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1
Aantal medewerkers
140
0%
120
-2%
100
-4%
80
-6%
60
-8%
40
-10%
20
-12%
0
-14% Klein
Aantal medewerkers 2009
Midden
Aantal medewerkers 2010
De Kempen (midden)
Groot
Aantal medewerkers 2011
Brabant
Aantal medewerkers 2012
Nederland
Aantal medewerkers 2013
Aantal fte
80
0%
70
-2%
60
-4%
50
-6%
40
-8%
30
-10%
20
-12%
10
-14%
0
-16% Klein fte 2009
Midden
De Kempen (midden)
fte 2010
Groot fte 2011
Brabant fte 2012
Nederland fte 2013
In de berekening van de gemiddelden is NOBB niet meegenomen vanwege de incompleetheid van de gegevens.
Aantal fte per 1000 leden
1,5
4%
1,2
0%
0,9
-4%
0,6
-8%
0,3
-12%
0,0
-16% Klein
Midden
De Kempen (midden)
Groot
fte per 1.000 leden 2009
fte per 1.000 leden 2010
fte per 1.000 leden 2012
fte per 1.000 leden 2013
Brabant
Nederland
fte per 1.000 leden 2011
In de berekening van de gemiddelden is NOBB niet meegenomen vanwege de incompleetheid van de gegevens.
Aantal vrijwilligers
250
7%
225
0%
200
-7%
175
-14%
150
-21%
125
-28%
100
-35%
75
-42%
50
-49%
25
-56%
0
-63% Klein
aantal vrijwilligers 2009
Midden
aantal vrijwilligers 2010
De Kempen (midden) aantal vrijwilligers 2011
Groot
Aantal vrijwilligers 2012
Brabant
Aantal vrijwilligers 2013
Aantal vrijwilligers per fte(betaalde medewerkers)
6
5
4
3
2
1
0 Klein
Midden
vrijwilligers / fte 2009
vrijwilligers / fte 2010
De Kempen (midden) vrijwilligers / fte 2011
Groot vrijwilligers / fte 2012
Brabant vrijwilligers / fte 2013
In de berekening van de gemiddelden is NOBB niet meegenomen vanwege de incompleetheid van de gegevens.
Aantal leden
55.000
3%
50.000
2%
45.000
1%
40.000
0%
35.000
-1%
30.000
-2%
25.000
-3%
20.000
-4%
15.000
-5%
10.000
-6%
5.000
-7% -8%
0 Klein
aantal leden 2009
Midden
aantal leden 2010
De Kempen (midden) aantal leden 2011
Groot
Brabant
aantal leden 2012
Nederland
aantal leden 2013
Aantal jeugdleden
35.000
8%
30.000
6%
25.000
4%
20.000
2%
15.000
0%
10.000
-2%
5.000
-4%
0
-6% Klein
aantal jeugdleden 2009
Midden aantal jeugdleden 2010
De Kempen (midden)
Groot
aantal jeugdleden 2011
Brabant aantal jeugdleden 2012
Nederland aantal jeugdleden 2013
Aantal volwassen leden
25.000
-5%
20.000
-6%
15.000
-7%
10.000
-8%
5.000
-9%
0
-10% Klein
aantal volwassen leden 2009
Midden
aantal volwassen leden 2010
De Kempen (midden)
Groot
aantal volwassen leden 2011
Brabant
aantal volwassen leden 2012
Nederland
aantal volwassen leden 2013
Omvang collectie
400.000
4%
360.000
3%
320.000
2%
280.000
1%
240.000
0%
200.000
-1%
160.000
-2%
120.000
-3%
80.000
-4%
40.000
-5%
0
-6% Klein
omvang collectie 2009
Midden
omvang collectie 2010
De Kempen (midden) omvang collectie 2011
Groot
Brabant
omvang collectie 2012
Nederland
omvang collectie 2013
Hierbij wordt de tijdschriftencollectie niet meegenomen, gezien de onbetrouwbaarheid van de gegevens.
Omvang collectie per lid
9
5%
8
4%
7
3%
6
2%
5
1%
4
0%
3
-1%
2
-2%
1
-3%
0
-4% Klein
collectie/ leden 2009
Midden
De Kempen (midden)
collectie/ leden 2010
Groot
collectie/ leden 2011
Brabant
collectie/ leden 2012
Nederland
collectie/ leden 2013
Hierbij wordt de tijdschriftencollectie niet meegenomen, gezien de onbetrouwbaarheid van de gegevens.
Aantal uitleningen
1.200.000
12%
1.000.000
8%
800.000
4%
600.000
0%
400.000
-4%
200.000
-8%
0
-12% Klein
uitleningen 2009
Midden
uitleningen 2010
De Kempen (midden)
Groot
uitleningen 2011
Brabant
uitleningen 2012
Nederland
uitleningen 2013
Hierbij wordt de tijdschriftenuitleningen niet meegenomen, gezien de onbetrouwbaarheid van de gegevens.
Aantal uitleningen per lid
30
14%
27
12%
24
10%
21
8%
18
6%
15
4%
12
2%
9
0%
6
-2%
3
-4%
0
-6% Klein uitleningen/ leden 2009
Midden
De Kempen (midden)
uitleningen/ leden 2010
Groot
uitleningen/ leden 2011
Brabant uitleningen/ leden 2012
Nederland uitleningen/ leden 2013
Hierbij wordt de tijdschriftenuitleningen niet meegenomen, gezien de onbetrouwbaarheid van de gegevens.
Aantal uitleningen per jeugdlid
24
24%
21
20%
18
16%
15
12%
12
8%
9
4%
6
0%
3
-4%
0
-8% Klein
Midden
De Kempen
Groot
uitleningen/jeugdleden 2009
uitleningen/jeugdleden 2010
uitleningen/jeugdleden 2012
uitleningen/jeugdleden 2013
Brabant
Nederland
uitleningen/jeugdleden 2011
Hierbij wordt de tijdschriftenuitleningen niet meegenomen, gezien de onbetrouwbaarheid van de gegevens.
Aantal uitleningen per volwassen lid
30
10%
27
8%
24
6%
21
4%
18
2%
15
0%
12
-2%
9
-4%
6
-6%
3
-8%
0
-10% Klein
Midden
De Kempen (midden)
Groot
Brabant
Nederland
uitleningen/volwassen leden 2009
uitleningen/volwassen leden 2010
uitleningen/volwassen leden 2011
uitleningen/volwassen leden 2012
uitleningen/volwassen leden 2013
Hierbij wordt de tijdschriftenuitleningen niet meegenomen, gezien de onbetrouwbaarheid van de gegevens.
Aantal bezoeken
900.000
2%
800.000
1%
700.000
0%
600.000
-1%
500.000
-2%
400.000
-3%
300.000
-4%
200.000
-5%
100.000
-6%
-7%
0 Klein Aantal bezoeken 2009
Midden Aantal bezoeken 2010
De Kempen
Groot
Aantal bezoeken 2011
Aantal bezoeken 2012
Brabant Aantal bezoeken 2013
Het aantal bezoeken wordt door slechts 14 van de 20 basisbibliotheken geregistreerd, de gegevens zijn dus niet compleet.
Inkomsten uit lidmaatschapsgelden
1.000.000
4%
900.000
2%
800.000
0%
700.000
-2%
600.000
-4%
500.000
-6%
400.000
-8%
300.000
-10%
200.000
-12%
100.000
-14% -16%
0 Klein
Inkomen lidmaatschap 2009
Midden
Inkomen lidmaatschap 2010
De Kempen (midden)
Groot
Inkomen lidmaatschap 2011
Brabant
Inkomen lidmaatschap 2012
Nederland
Inkomen lidmaatschap 2013
Gemeentesubsidie
5.500.000
3%
5.000.000
2%
4.500.000
1%
4.000.000
0%
3.500.000
-1%
3.000.000
-2%
2.500.000
-3%
2.000.000
-4%
1.500.000
-5%
1.000.000
-6%
500.000
-7% -8%
0 Klein
subsidie gemeente 2009
Midden
subsidie gemeente 2010
De Kempen (midden) subsidie gemeente 2011
Groot
Brabant
subsidie gemeente 2012
Nederland
subsidie gemeente 2013
Gemeentesubsidie per inwoner
30
5%
27
4%
24
3%
21
2%
18
1%
15
0%
12
-1%
9
-2%
6
-3%
3
-4%
0
-5% Klein subsidie per inwoner 2009
Midden
De Kempen
subsidie per inwoner 2010
Groot
subsidie per inwoner 2011
Brabant subsidie per inwoner 2012
Nederland subsidie per inwoner 2013
Kosten voor collectie & media per lid
22
21%
20
18%
18
15%
16
12%
14
9%
12
6%
10
3%
8
0%
6
-3%
4
-6%
2
-9% -12%
0 Klein
kosten collectie&media per lid 2009
Midden
De Kempen (midden)
kosten collectie&media per lid 2010
Groot
kosten collectie&media per lid 2011
Brabant
kosten collectie&media per lid 2012
Nederland
kosten collectie&media per lid 2013
In de berekening van de gemiddelden is Nieuwe Nobelaer niet meegenomen vanwege de incompleetheid van de gegevens.
Personeelskosten
3.600.000
1%
3.200.000
0%
2.800.000
-1%
2.400.000
-2%
2.000.000
-3%
1.600.000
-4%
1.200.000
-5%
800.000
-6%
400.000
-7%
0
-8% Klein
personeelskosten 2009
Midden
personeelskosten 2010
De Kempen (midden)
Groot
personeelskosten 2011
Brabant
personeelskosten 2012
Nederland
personeelskosten 2013
In de berekening van de gemiddelden is Nieuwe Nobelaer niet meegenomen vanwege de incompleetheid van de gegevens.
Personeelskosten per fte
65.000
16%
60.000
14%
55.000
12%
50.000
10%
45.000
8%
40.000
6%
35.000
4%
30.000
2%
25.000
0%
20.000
-2%
15.000
-4%
10.000
-6%
5.000
-8% -10%
0 Klein
Midden
personeelskosten/fte 2009 personeelskosten/fte 2012
De Kempen (midden)
Groot
personeelskosten/fte 2010 personeelskosten/fte 2013
Brabant
Nederland
personeelskosten/fte 2011
In de berekening van de gemiddelden is Nieuwe Nobelaer niet meegenomen vanwege de incompleetheid van de gegevens.