In h o u d so p g ave In leid in g Ho o f d st u k 1: De o n t w ikkelin g van d e vr agen lijst vo o r Per so o n lijke Flexib ilit eit (PF) 1.1 : Th eo r et isch e ach t er g r o n d van d e PF 1.2 : Waar o m is d eze vr agen lijst o n t w ikkeld ? 1.3 : St ap p en in d e o n t w ikkelin g van d e PF st ap 1: o n t w ikkelin g 1 e it em p o o l st ap 2: af n am e en st at ist isch e an alyse st ap 3: exp er t b eo o r d elin g st ap 4: o n t w ikkelin g n o r m en st ap 5: b et r o uw b aar h eid en valid it eit Ho o f d st u k 2: In t er p r et at ie en geb r u ik van d e PF 2.1 : In t er p r et at ie sco res PF 2.2 : Bet eken is van d e p er so o n sken m er ken 2.3 : Su g g est ies vo o r g eb r u ik Lit er at u u r
In leid in g In d eze h an d leid in g w o r d t h et d o el, d e o n t w ikkelin g en d e m o g elijkh ed en vo o r g eb r u ik van d e vr agen lijst vo o r Per so o n lijke Flexib ilit eit , o f t ew el d e PF, n ad er t o eg elich t . Teven s w o r d t aan d ach t b e st eed aan d e st at ist isch e an alyses d ie zijn ver r ich t o m zaken als b et r o uw b aar h eid en valid it eit van d e PF t e w aar b o r gen . Na h et lezen van d eze h an d leid in g b en t u in st aat t e b ep alen w an n eer u d e PF ku n t in zet t en , w elke in f o r m at ie u m et b eh u lp van d eze lijst ku n t ver kr ijg en en h o e u d e r esu lt at en ku n t in t er p ret eren .
Ho o f d st u k 1 De o n t w ikkelin g van d e vr ag en lijst vo o r Per so o n lijke Flexib ilit eit In d it h o o f d st u k w o rd t d e t h eo ret isch e ach t er g r o n d van d e vr ag en lijst vo o r Per so o n lijke Flexib ilit eit (PF) b esch r even . Aller eer st w o r d t aan d ach t b est eed aan d e r ed en en h et d o el van o n t w ikkelin g van d eze lijst .
1.1 Theoretische achtergrond van de PF Met p er so o n lijke f lexib ilit eit w o r d t h et ver m o g en aan ged u id o m m et g r o t e ver an d er in g en en u it d ag in g en van h et leven o m t e g aan . Per so o n lijke f lexib ilit eit is g eb aseer d o p een aan t al p er so o n sken m er ken o f p er so o n lijke eig en sch ap p en . Deze zijn : -
Ver an d er in g sb er eid h eid So ciaal in it iat ief En er g ien iveau Zelf ver t r o u w en Co n t r o le o p d e eigen sit u at ie Em o t io n ele veer kr ach t
Deze p r akt isch e, p r akt ijkg er ich t e p er so o n lijkh eid svr agen lijst vin d t zijn o o r sp r o n g in een lo n g it u d in aal o n d er zo ek b ij o u t p lacem en t kan d id at en (Te Gu ssin klo , 1996). In d it o n d er zo ek is een g r o o t aan t al p r o ef p er so n en g evo lg d van af h et m o m en t d at zij o m ver sch illen d e r ed en en een o r g an isat ie m o est en ver lat en . Een an alyse van d e p er so o n lijkh eid svar iab elen d ie van in vlo ed w ar en o p h et b et er o m ku n n en g aan m et o n t slag en h et sn eller vin d en van een n ieu w e b et r ekkin g , g af in zich t in d e var iab elen d ie d aar een in vlo ed o p h eb b e n . De vr ag en lijst en en vr ag en d ie d aar b ij g eb r u ikt zijn , h eb b en g eleid t o t een n ieu w e set vr agen en var iab elen . De o n t w ikkelin g van d eze lijst w o r d t h ier o n d er ver d er t o egelich t . Om d at o n t slag een van d e b elan g r ijke st r esso r en is, m et een ver gelijkb are d yn am iek als an d ere st r esso r en zo als ver lies van een d ier b ar e, ech t sch eid in g , ver h u izin g en en d er g elijke, is d e ver o n d er st ellin g d at d eze p er so o n sken m er ken o o k van in vlo ed zijn o p h et ku n n en o m g aan m et d eze lif e - even t s als st r esso r . On d u id elijk is o f d eze vr agen lijst o o k h et ver m o g en m eet o m m et an d ere st r esso r en o m t e g aan d an lif e even t s. Te verw ach t en is d it w el, van u it d e g ed ach t e d at o m g aan m et g r o t ere st r esso r en n iet an d er s is d an o m g aan m et klein ere, ko r t ere st esso r en . Maar h et is o o k d en kb aar d at h ier ju ist an d er e m ech an ism en aan t en g r o n d slag lig gen .
1.2
Waarom is deze vragenlijst ontwikkeld?
Bij co ach in g en lo o p b aan b egeleid in g b lijken so m m ig e kan d id at en g o ed o m t e ku n n en g aan m et d e st r ess d ie ver an d er in g m et zich m eeb ren g t . An d eren h eb b en ech t er veel m eer o n d er st eun in g n o d ig . Het d o el van d eze vr ag en lijst is d an o o k aan h et b eg in van een b eg eleid in g st r aject in zich t t e kr ijg en in w elk t yp e en h o eveel b egeleid in g een kan d id aat n o d ig zal h eb b en . Dit g eef t d e ad viseu r h an d vat en o m zijn b egeleid in g vo r m t e g even .
1.3
Stappen in de ontwikkeling van de PF
De o n t w ikkelin g van d e vr agen lijst h eef t d e vo lg en d e st ap p en geken d : Stap 1. ontwikkeling eerste item pool De st ar t van d e o n t w ikkelin g vo r m d e h et o n d er zo ek b ij o u t p lacem en t kan d id at en . Een aan t al vr agen en p er so o n lij kh eid seigen sch ap p en ver t o o n d en een ver b an d m et h et ver m o g en o p een g o ed e m an ier o m t e g aan m et d e u it d ag in g een n ieu w e b aan t e vin d en . Als aan vu llin g zijn t o en ext r a vr ag en g ef o r m u leer d , d ie m o gelijk sam en h in g en m et b eg r ip p en als f lexib ilit eit , aan p assin g sver m o g en , en er g ien iveau , ext r aver sie, n eu r o t icism e, so ciale co n t act en aan g aan , lo cu s o f co n t r o l, zelf ver t r o u w en en em o t io n ele st ab ilit eit . Stap 2. Eerste afname en statistische analyse. De eer st e ver sie van d e vr agen lijst b est o n d uit 6 var iab elen , w aar b ij ied er e var iab ele w as geo p er at io n aliseer d d o o r 15 it em s. Deze vr ag en lijst is u it g ezet o n d er een aan t al p r o ef p er so n en , vo o r al in lo o p b aan ad vies t r aject en . Deze w er d en ver zo r g d d o o r een in t er n m o b ilit eit sb u reau van een g r o t e lan d elijke d ien st ver len en d e o r g an isat ie. Op b asis van st at ist isch e an alyses is d aar o p een t w eed e vr ag en lijst geco n st r u eerd , b est aan d e u it in t o t aal 72 it em s, verd eeld o ver 6 var iab elen . Oo k d eze vr ag en lijst is u it g ezet o n d er een aan t al p r o ef p er so n en , w ed er o m af ko m st ig u it vo o r al lo o p b aan ad vies t r aject en . Op b asis van st at ist isch e an alyses is d aar o p een vo o r lo p ig e vr agen lijst g eco n st r u eerd b est aan d e u it 50 it em s, ver d eeld o ver 5 var iab elen . -
Ver an d er in g sb er eid h eid So ciaal in it iat ief En er g ie n iveau Zelf ver t r o u w en Co n t r o le o p d e eigen sit u at ie
Cr it er ia w aren h ier b ij o n d er lin ge sam en h an g en b reed t e van d e sch alen van d e vr ag en lijst . Op b asis van een vo o r lo p ig e n o r m g r o ep is d eze vr ag en lijst een t ijd g eb r u ikt b ij lo o p b aan ad viser in g, o n d er m eer in b o ven g en o em d e o r g an isat ie. Stap 3.
Expert beoordeling
Deze vr agen lijst is n a een h alf jaar geb r u ik in d e p r akt ijk geëvalu eer d . De o p m er kin g en g aven in eer st e in st an t ie geen aan leid in g d e vr ag en lijst t e ver an d er en . Ad viseu r s g aven aan d e r esu lt at en in d e p r akt ijk t e h er ken n en en t e g eb r u iken b ij h u n ad viser in g . In e en lat er st ad iu m is er t o ch n o g een ext r a var iab ele t o egevo eg d aan d e vr agen lijst . De var iab ele em o t io n ele veer kr ach t . Exp er t s verw ach t t en d at o o k iem an d s st r essb est en d ig h eid , in casser in g sver m o g en en g evo elig h eid , sam en gevat in em o t io n ele veer kr ach t , van i n vlo ed is o p d e m an ier w aar o p iem an d m et ver an d er in g en in zijn leven o m g aat . De b est aan d e lijst m et d aar b ij d e t o evo eg in g van d e var iab ele em o t io n ele veer kr ach t is d e d ef in it ieve lijst gew o rd en . Deze b est aat n u uit 60 it em s, ver d eeld o ver 6 var iab elen . -
Ver an d er in g sb er eid h eid So ciaal in it iat ief En er g ien iveau
-
Zelf ver t r o u w en Co n t r o le o p d e eigen sit u at ie Em o t io n ele veer kr ach t
Stap 4.
Ontwikkeling normen
De eer st e vijf var iab elen van d e PF zijn af g en o m en b ij 1118 p er so n en . Deze p er so n en vo r m en d e n o r m g r o ep vo o r d e e er st e vijf var iab elen . De zesd e var iab ele "em o t io n ele veer kach t " is af g en o m en o n d er 138 p er so n en . Hier o n d er w o r d en d e alg em en e ken m er ken van d eze t w ee g r o ep en w eer g egeven .
f r eq uen t ie 1-5 var 6e var 481 55 613 83 23 1118 138
Man Vr o u w m issin g t o t aal
p er cen t age 1-5 var 6e var 43,9% 39,9% 56,0% 60,1% 2,1% 100% 100%
Tab el 1: ve r d elin g n aar g eslach t
De De De De
gem id d eld e gem id d eld e gem id d eld e gem id d eld e
0-30 jaar 31-40 jaar 41-50 jaar 51 jaar en o ud er Missin g t o t aal
leef t ijd leef t ijd leef t ijd leef t ijd
van van van van
de de de de
m an n en van 1-5 var . w as 39,3 jaar m an n en van 6 e var . w as 37,2 jaar vr o uw en van 1-5 var . w as 35,6 jaar . vr o uw en van 6 e var . w as 33,1 jaar .
f r eq uen t ie 1-5 var 6e var 284 60 400 44 266 17 98 17 70 1118 138
p r o cen t 1-5 var 6e var 25,4% 43,5% 35,8% 31,9% 23,8% 12,3% 8,8% 12,3% 6,3% 100% 100%
Tab el 2: ve r d elin g n aar leef t ijd sg r o ep
LBO/ MAVO MBO / HAVO HBO / VWO WO Missin g t o t aal
f r eq uen t ie 1-5 var 6e var 228 11 401 33 272 52 107 42 110 1118 138
Pr o cen t 1-5 var 6e var 20,4% 8,0% 35,9% 23,9% 24,3% 37,7% 9,6% 30,4% 9,8% 100% 100
Tab el 3: ve r d elin g n aar o p leid in g sg r o ep LBO MAVO MBO HAVO HBO VWO WO
Stap 5.
= = = = = = =
Lag er Ber o ep so n d er w ijs Mid d elb aar Alg em een Vo o r t g ezet On d e r w ijs Mid d elb aar Ber o ep so n d er w ijs Ho g er Alg em een Vo o r g ezet On d er w ijs Ho g er Be r o ep s On d er w ijs Vo o r b er eid en d We t en sch ap p elijk On d er w ijs Wet en sch ap p elijk On d er w ijs
Betrouwbaarheid en validatie
De b et r o u w b aar h eid van een t est g eef t een in d icat ie van d e n au w keu r ig h eid van h et in st r u m en t . Het b eg r ip h eef t b et r ekkin g o p d e r ep r o d u ceer b aar h eid van d e g em et en u it ko m st en , o f t ew el, zijn d e resu lt at en van een m et in g m et h et in st r u m en t b ij een t w eed e keer (en d er d e keer , en z) g elijk. De b et r o u w b aar h eid van een t est kan o p versch illen d e m an ieren b ep aald w o r d en . Zo kan d ezelf d e t est vo o r een t w eed e m aal b ij d ezelf d e p er so o n af g en o m en w o r d en w aar n a d e resu lt at en van d eze t w ee m et in g en m et elkaar ver g eleken ku n n en w o r d en (t est -r et est r eliab ilit y). Oo k ku n n en d e sco r es o p d e en e h elf t van d e t est ver g eleken w o r d en m et d e sco r es o p d e an d ere h elf t van d e t est (sp lit -h alf r eliab ilit y). Het m eest geb r u ikt is d e b er eken in g van d e alp h a (). Dit is een m aat
vo o r in t er n e co n sist en t ie. Bij een van > .85 sp r eekt m en van een h o m o g en e g r o ep it em s. Al d eze m et h o d en zijn geb aseer d o p co r r elat ieb ereken in g en .
Var iab ele n aam : Ver an d er in g sb er eid h eid So ciaal in it iat ief En er g ien iveau Zelf ver t r o u w en Co n t r o le o p d e eigen sit u at ie Em o t io n ele veer kr ach t
0,86 0,86 0,80 0,90 0,75 0,82
De valid it eit van een t est geef t een in d icat ie van d e m at e w aar in m et h et in st r u m en t d aad w er kelijk h et co n st r u ct g em et en w o r d t w at d e t est p r et en d eer t t e m et en . De valid it eit van een t est vast st ellen is co m p lexer d an h et vast st ellen van d e b et r o u w b aar h eid van een t est . Bij h e t vast st ellen van d e valid it eit ko m t n am elijk alt ijd h et p r o b leem van p r ecieze d ef in iër in g van h et t e m et en co n st r u ct kijken . De vr ag en d ie g est eld m o et w o r d en b ij h et b ep alen van d e valid it eit van een t est is: Wat is d e p r ecieze d ef in iër in g van h et co n st ru ct w at h ier g em et en w o r d t ? En : Meet d eze t est d aad w er kelijk h et co n st r u ct d at h et p ret en d eer t t e m et en ? Om d eze vr aag t e b ean t w o o r d en m o et d e t est ver g eleken (“geijkt”) w o r d en m et een t est w aar van r eed s vast st aat d at d eze h et zelf d e co n st r u ct m eet , een c r it er iu m g en o em d . Een d er g elijk cr it er iu m is ech t er vaak m o eilijk t e vin d en . Het ver g elijken van d e t est m et een cr it er ium kan g ed aan w o r d en m id d els h et b er eken en van co r relat ies t u ssen sco r es o p d e t w ee t est en . Co r r elat ieco ëf f iciën t en lig g en alt ijd t u ssen d e 0 en 1 (p o sit ieve co r r elat ie) o f t u ssen d e 0 en –1 (n eg at ieve co r r elat ie). Een positieve co r r elat ie t u ssen t w ee it em s w il zeg g en d at een h o g e sco re o p h et en e it em g ep aar d g aat m et een h o ge sco r e o p h et an d er e it em . Een negatieve co r r elat ie t u ssen t w ee it em s w il zeg gen d at een h o g e sco r e o p h et en e it em gep aar d g aat m et een lag e sco re o p h et an d er e it em o f vice ver sa. Een co r r elat ie van 0,2 w o rd t g ezien als laag ; een co r relat ie van 0,3 w o r d t g ezien als m id d elm at ig ; een co r relat ie van 0,5 w o r d t gezien al s h o o g (Gr een et al.,2000). De valid it eit van d eze vr ag en lijst h eef t b et r ekkin g o p en er zijd s h et ver m o gen o m m et g r o t e st r esso r en o m t e g aan en an d er zijd s o m aan t e geven w elke en h o eveel b eg eleid in g n o d ig zal zijn o m h ier m ee o m t e g aan . Een o n d er zo ek n aar d eze h yp o t h ese lo o p t m o m en t eel. Daar n aast is g ekeken n aar co r r elat ies m et var iab elen u it an d er e vr agen lijst en , d ie d ezelf d e m eet p r et en t ie h eb b en . Dit onderzoek wordt binnenkort gerapporteerd.
Ho o f d st u k 2 In t er p r et at ie en Geb r u ik van d e PF In d it h o o f d st u k w o rd t een t o elich t in g g egeven o p d e m o g elijkh ed en vo o r g eb r u ik van d e PF. Vo o r ied er van d e p er so o n sken m er ken w o r d t b esp r o ken h o e d e sco re o p d eze sch alen geïn t erp r et eer d d ien en t e w o r d en . Aller eer st w o r d t een ko r t e t o elich t in g o p d e algem en e w ijze v an sco r in g van d e PF geg even .
2.1 Interpretatie scores PF De PF w o rd en ger ap p o r t eerd in st en sco r es. Deze sch aal lo o p t van 1 t o t 10. St en sco r es zijn een vo r m van st an d aar d sco r es. Dat h o u d t in d at zij een b eeld geven van h o e een b ep aald e sco r e zich ver h o ud t t o t h et g em id d eld e van alle sco res. St en 4,5,6 en 7 lig gen allem aal b in n en 1 st an d aar d d eviat ie van h et gem id d eld e. St en 2,3 en 8,9 lig gen t u ssen 1 en 2 st an d aard d eviat ie van h et gem id d eld e. St en 1 en 10 lig gen m eer d an 2 st an d aar d d eviat ies van h et g em id d eld e. De gem id d eld e sco r e in d e n o r m g r o ep lig t p r ecies o p d e g ren s van d e vijf d e en zesd e st en . De p er cen t ages d ie h o r en b ij d e af zo n d er lijke st en sco r es zijn als vo lg t : St en 1 p er cen t a 2,3% ge
2 4,4%
3 9,2%
4 15 %
5 19 %
6 19 %
7 15 %
8 9 9,2% 4,4%
10 2,3%
2.2 Betekenis van de persoonskenmerken Hier o n d er w o r d t d e b et eken is van d e p er so o n sken m er ken t o eg elich t . Teven s w o r d en in d icat ies aan g egeven vo o r d e b egeleid in g van kan d id at en in co ach in g o f lo o p b aan ad viser in g . -
Veranderingsbereidheid
Ver an d er in g sb er eid h eid g eef t aan in h o everr e iem an d g er ich t is o p ver an d er in g en n ieu w e im p u lsen . Men sen d ie h o o g sco ren o p d eze var iab ele geven aan h et p lezier ig t e vin d en t e ver an d er en , n ieuw e d in gen m ee t e m aken en u it g ed aag d t e w o r d en . Men sen m et lag e sco r es (4 en lag er ) geven aan vo o r al g er ich t t e zijn o p zeker h eid en st ab ilit eit , h et p lezier ig t e vin d en t e w et en w aar m en aan t o e is en st aan n eg at ief t egen o ver ver an d er in g . Bij m id d en sco res (5, 6) geef t m en aan n eu t r aal t eg en o ver ver an d er in g t e st aan , m en zo ekt h et n iet act ief o p , m aar r aakt er o o k n iet van in ver w ar r in g . In d e b egeleid in g o f co ach in g van m en sen m et een lag e ver an d er in g sb er eid h eid , m ag ver w ach t w o r d en d at zij w eer st an d h eb b en o m zaken o p een n ieuw e m an ier aan t e p akken , en een h an g zal h eb b en n aar h et ver t r o uw d e. Ver an d er in g en , zo als w er ken in een n ieuw e o m g evin g , zo u d en d an st ap sg ew ijs geïn t r o d u ceer d ku n n en w o r d en . Zij m o et en d e t ijd kr ijgen t e w en n en aan h et n ieu w e. -
Sociaal initiatief
So ciaal in it iat ief geef t aan in h o ever r e iem an d h et gem akkelijk o f ju ist m o eilijk vin d t o m so ciale co n t act en aan t e g aan en t e o n d er h o u d en en in h o ever r e iem an d b esch ikt o ver een so ciaal n et w er k. Men sen d ie h o o g sco ren zijn o ver h et algem een ext r aver t , o p m en sen g er ich t en h eb b en zelf ver t r o u w en in h et co n t act m et an d er en . Men sen m et een lage sco r e er var en d r em p els in h et co n t act , zijn in t r o ver t er , m o g elijk ver legen . So ciale o n d er st eu n in g b lijkt een b elan g r ijke m ed iëren d e f act o r b ij st r ess. Naar m at e m en m eer so ciale o n d er st eu n in g g en iet , is m en m eer in st aat o m o p een g o ed e m an ier m et st r ess o m t e g aan . So ciaal in it iat ief g eef t aan o f m en sen zich in st aat vo elen o m an d eren t e b et rekken b ij h un p r o b lem en . In d e b egeleid in g is h et b elan g r ijk o m h ier r eken in g m ee t e h o ud en . Ho o g sco o r d er s zu llen h et relat ief m akkelijk vin d en t e n et w er ken en co n t act en aan t e sp r eken . Laag sco o r d er s zijn m o g elijk so ciaal an g st ig en h eb b en m eer b eg eleid in g n o d ig b ij h et leg gen van co n t act en , m eer st im u lan s o m t e g aan n et w er ken . Bij so llicit at ies zal m en h et m o eilijker vin d en in f o r m at ie i n t e w in n en en zich zelf b ew u st t e p r o f iler en . -
Energieniveau
Dit ken m er k geef t aan in h o ever re m en zich en er g iek vo elt , act ief is en in st aat is een g r o t e m at e van o u t p u t t e gen er er en . Laag sco o r d er s vo elen zich vaak m o e, h eb b en t ijd n o d ig o m act ies u it t e vo eren . Bij zeer lag e sco r es kan er sp r ake zijn van d ep r essie en m at h eid . In d e b egeleid in g is h et b elan g r ijk o m laag sco o r d er s t e o n d er st eu n en en t e p r ikkelen t o t act ie, m aar ze m o et en n o o it o ver vr aag t w o r d en . Bij lage sco r es is h et b elan g r ijk o m in gesp rekken t e ach t er h alen o f er sp r ake is van b u r n -o u t o f d ep ressie. Bij b u r n -o u t is h et b elan g r ijk vo ld o en d e o n t sp an n in g en r u st in t e b o u w en o m t e h er st ellen en m en sen ju ist n iet t e f o r cer en t o t al t e veel act ies. Bij d ep ressie is ad eq u at e m ed isch e o f p sych o t h er ap eu t isch e b eh an d elin g aan t e b evelen . - Zelfvertrouwen Dit p er so o n lijkh eid sken m er k g eef t aan o f iem an d o ver h et alg em een ver t r o u w en h eef t in eig en ku n n en en kw alit eit en . Ho ge sco r es g even aan d at iem an d er van o ver t u ig d is zaken p o sit ief af t e ku n n en r o n d en . Bij lag e sco r es t w ijf elt m en aan zich zelf , is m en o n zeker , en kan m en zich u it o n zeker h eid ver lam t vo elen o m t o t act ie t e ko m en . Bij lag e sco r es kan h et b elan g r ijk zijn o m h et zelf ver t r o u w en t e h er st ellen . Aan m o ed igin g , p o sit ief lab elen van kw ali t eit en , co ach in g kan h ier een p o sit ief ef f ect o p h eb b en . Bij zeer h o ge sco r es kan er h et g evaar van zelf o ver sch at t in g lo er en en kan h et n u t t ig zijn o m o o k o p d e gevar en o f b ep er kin gen t e w ijzen . - Controle op de eigen situatie Dit b eg r ip is verw an t aan ‘lo cu s o f co n t r o l’. Ho o g sco o r d er s h eb b en h et g evo el d at zij g r ip h eb b en o p h u n leven , d at zij in b elan g r ijke m at e d e g an g d er d in g en ku n n en b ep alen . Laag sco o r d er s vo elen zich slach t o f f er , h eb b en n iet h et g evo el veel in vlo ed o p h u n leven slo o p u it t e ku n n en o ef e n en .
Laag sco o r d er s o n d er sch at t en h un ver m o gen o m zelf st u r in g t e geven aan g eb eu r t en issen . Dit kan h en ver lam m en , w aar d o o r ze d eze verw ach t in g o o k w aar m aken . Do o r relab elin g en RET (r at io n eel em o t ieve t h er ap ie) ku n n en m en sen w eer zich t kr ijg en o p h u n ver m o g en in vlo ed t e h eb b en o p d e d in g en d ie h en o ver ko m en . - Emotionele veerkracht Dit b eg r ip g eef t aan in h o ever r e iem an d zich u it h et veld g eslagen vo elt b ij t eg en slag en . Ho o g sco o r d er s geven aan een g r o t e m at e van st r essb est en d ig h eid en em o t io n ele veer kr ach t t e h eb b en Laag sco o r d er s vo elen zich kw et sb aar en ku n n en d o o r t egen slag en in d e w ar r aken . Men t o o n t zich vaak em o t io n eler . Deze p er so o n lijkh eid seig en sch ap kan zeer co n st an t zijn in iem an d s leven , m aar o o k t ijd elijk als g evo lg van een g r o t e st r esso r b elan g r ijk lager zijn . In b eg eleid in g is h et b elan g r ijk d it g o ed in t e sch at t en . Bij een lag e sco r e o p d eze eigen sch ap kan m en d o o r een g o ed e an am n ese ach t er h alen o f m en alt ijd een lager e em o t io n ele st ab ilit eit h eef t o f d at h et een r eact ie b et ref t o p een h evig e g eb eu r t en is. Is h et eer st e h et geval, d an is h et w aar sch ijn lijk d at h ier o m h een g ew er kt m o et w o r d en , is h et t w eed e h et g eval, d an kan d o o r ver w er kin g d e em o t io n ele st ab ilit eit w eer t o en em en . - Persoonlijke flexibiliteit Met p er so o n lijke f lexib ilit eit w o r d t h et ver m o g en aan ged u id o m m et g r o t e ver an d er in g en en u it d ag in g en van h et leven o m t e g aan . Deze sch aal ko m t vo o r t u it d e t o t aalsco r e o p alle su b -sch alen . Naar m at e d eze sch aal een h o g er e sco r e laat zien zal m en b et er in st aat zijn m et g r o t e u it d ag in ge n in h et leven o m t e g aan . Naar m at e d eze sch aal lag er sco o r t , d an is d e vo o r sp ellin g d at d it m o eilijker zal b lijken . De o ver ig e sch aalsco r es g even aan w aar d it u it vo o r t ko m t . De sch aal is n iet een gem id d eld e van d e o ver ige sco r es, m aar ap ar t g en o r m eer d . Hierd o o r kan h et g em id d eld e van d e sub sch alen ver sch illen van d e sco r e o p p er so o n lijke f lexib ilit eit .
2.3
Suggesties voor gebruik
De PF vin d t h aar t o ep assin g sgeb ied vo o r al in b egeleid in g ssit u at ies, als co ach in g , o u t p lacem en t , lo o p b aan b egeleid in g , co u n seli n g o f p sych o t h er ap eu t isch e in t er ven t ies. Deze vr agen lijst is r ed elijk een vo u d ig t e in t er p r et er en . To ch d ien t d e n o d ig e vo o r zich t ig h eid b et r ach t t e w o r d en in d e b esp rekin g o m d at h et g aat o m g evo elige o n d erw er p en . Men m o et er var en zijn in h et b eg eleid en en c o ach en van m en sen o m d eze vr ag en lijst zin vo l in t e ku n n en zet t en . De vr aag o f d e kan d id aat zelf in zich t kr ijg t in zijn ein d sco r es, o f alleen in een d o o r d e ad viseu r u it g ew er kt ver slag is r elevan t . Er kan een vervelen d ef f ect u it g aan van d ir ect in zich t geven in lage sco r es. Deze w o r d en t o ch als o n w en selijk er var en en ku n n en co n f r o n t eren d zijn . Dit kan een ext r a n eg at ieve er var in g o p lever en . Aan d e an d er e kan t kan een co n f r o n t at ie o o k zin vo l zijn , b ijvo o rb eeld o m zaken b esp r eekb aar t e m aken . Als sco r es var ië r en h elp t h et d e kan d id aat in zich t t e kr ijg en in zijn st er ker e kan t en en zijn zw akker e kan t en . Po sit ieve w aar d en ku n n en ju ist een ver st er ken d ef f ect h eb b en . De keuze h o e h ier m ee o m t e g aan , en
d aar m ee d e ver an t w o o r d elijkh eid , lig t u it er aar d b ij d e p r o f essio n al d ie d e vr ag en lijst t o ep ast .
Referenties: Gu ssin klo , t e, G. (1996). Leiderschap, Emotie en Effectiviteit bij baanverlies. Un iver sit eit van Ut r ech t , Facu lt eit Psych o lo g ie (af st u d eer scr ip t ie Psych o lo g ie van Ar b eid , Gezo n d h eid en Or g an isat ie)