Ik probeer dingen te delen. Kies voor licht in huis. kramagazine. Tania Van der Sanden:

okra maandblad van OKRA, verschijnt niet in januari en augustus

OKTOBER -jaargang 47 nr. 8

magazine

Tania Van der Sanden:

‘Ik probeer dingen te delen’ Kies voor licht in huis

brugge1418.be

14-18 OORLOG IN BEELD BRUGGE IN OORLOG

© privé-verzameling W. Verschaeve

Curator: Sophie De Schaepdrijver ― Tentoonstelling 14.10.2014 - 22.02.2015 Stadshallen, Brugge

B-Dagtrip: Trein + Toegang Te koop in de NMBS-staons

EDITO

Ach, de liefde

H

aar ogen fonkelen. Haar mondhoeken slagen er niet in naar beneden te hangen. Heel haar wezen ademt zachtheid en rust uit. Ze is verliefd. Achtentwintig jaar en voor het eerst tot over haar oren verliefd. Ze wordt er - letterlijk en figuurlijk - een mooier mens door. Als hij haar aanraakt, verdwijnen de vrienden rondom haar. Als zij hem aankijkt, bollen zijn wangen van ontroering. Ze fluisteren lieve woordjes tegen elkaar in een schijnbaar zelf uitgevonden taal. Ach, de liefde. Tot enkele weken geleden. Hij krijgt een brief in het Frans, een taal die hij niet begrijpt. Zij vertaalt. En wordt bleker zin na zin. Het verdict: over tien dagen moet hij zich aanmelden in een gesloten asielcentrum. Zijn asielaanvraag is afgewezen. Hij moet terug naar Kameroen. Tien dagen heeft hij om afscheid te nemen. Tien dagen om het leven dat hij in België heeft opgebouwd, achter te laten. Tien dagen om de plannen en dromen op te bergen. Voor de tweede keer in zijn leven moet hij alles en iedereen achterlaten. De pijn is voelbaar.

Alsof we niet allemaal recht hebben op dromen, op liefde, op een betere toekomst, denk ik dan.

“We kunnen ze hier toch niet allemaal opvangen.” “Eerst moeten de mensen van hier geholpen worden en die kunnen we al niet allemaal helpen.” “De wet is de wet en we voeren alleen maar de wet uit.” Ik hoor de argumenten verweesd aan. Alsof we niet allemaal recht hebben op dromen, op liefde, op een betere toekomst, denk ik dan. Waarom zijn wij beter dan de rest van de wereld? Alleen omdat wij het geluk hadden om op deze vierkante centimeter geboren te worden en anderen de pech op een andere vierkante centimeter het levenslicht te zien?

Het is makkelijk om op basis van papieren en dossiers en documenten en paspoorten te beslissen over het lot van mensen. Over het lot van véél mensen. Het raakt mij ook, mensen daar van achter uw bureautje. Het doet me pijn om mensen weg te sturen, te zeggen dat ze hier geen plek verdienen. Want Torope, Ali, Najaf en Djenabo, dat zijn mijn vrienden.

PS: Straks pak ik mijn valies om op reis te gaan. Wat een luxe, zo makkelijk kunnen reizen.

n e i r t a K

✤ Katrien Vandeveegaete

3

4

20

Minimalistisch en toch vol beweging. Folk die net geen rock is.

5

6 8

OKRA-ZINGEVING

Luisteren met oren en hart

STANDPUNT

Een sterke vereniging maken we zelf

10 IK VIND DE AARDE LEUK

Van hebben, over delen naar geven

11 OKRA

Geef OKRA een duwtje in de rug

12 OKRA-ZORG

Met de Z’app naar een comfortabelere zorgsituatie

38 28

14 PRIKKERTJES 16 OVER WAT TELT Humor en tragiek

20 CULTUUR

Aranis: klassiek in een verrassende jas Gedicht Bodybuilder De Grote Oorlog in boeken FeliXart Museum: het best bewaarde geheim van Drogenbos

28 INTERIEUR

Spelen met licht

45

32 NIEUWE TECHNOLOGIEËN Jouw vakantie op papier

34 DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS Schone kleren

36 INFO

Lijvig rapport over pensioenhervorming

38 MENU

Zotjes met stoofpotjes

De experten willen een transparant systeem creëren waarin mensen op voorhand weten hoe hoog hun pensioen zal zijn.

41 IK WEET NOG HOE HET WAS ‘We hadden tijd om te leven’

45 MET DE KLEINKINDEREN Suske & Wiske herbeleefd

47 UIT

Op zoek naar de gedempte Zuiderzee

36 47

51 LEDENVOORDEEL 52 KRUISWOORDRAADSEL 54 EEN GREEP UIT HET REGIONALE AANBOD

Wil jij je ook abonneren op OKRA-magazine, bezorg je naam en adres aan Chris Van Riet, Postbus 40, 1031 Brussel of [email protected]. Een jaarabonnement kost 23 euro.

Algemeen secretariaat | www.okra.be | [email protected] | www.okrasport.be | www.okrazorgrecht.be | 02 246 44 41 OKRA-ZORGRECHT | Postbus 40 | 1031 Brussel | [email protected] | 02 246 57 72 (van 8 tot 12 en van 13 tot 16 uur, vrijdag van 8 tot 12 uur) | www.okrazorgrecht.be. Ook op Facebook. OKRA-magazine Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37, [email protected].

OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw • PB 40, 1031 Brussel • 02 246 44 37 • fax 02 246 44 42 • www.okra.be, [email protected] Redactie Nele Joostens • Chris Van Riet • Katrien Vandeveegaete Redactieraad Herman De Leeuw • Niek De Meester • Nic Fruru • Piet Hendrickx • Jos Lacroix • Hilde Masui • Marc Pattyn • Dirk Van Beveren • Jan Vandecasteele • Anne-Marie Vandenbosch Verantw. uitgever Jan Vandecasteele • Vier Uitersten 19, 8200 Brugge Vormgeving Gevaert graphics nv Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto • Sylvain Van Der Guchtlaan 24 • 9300 Aalst • 053 82 60 80 • fax 053 82 60 90 • [email protected] Oplage: 165 541 exemplaren Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. Coverfoto: François De Heel Het novembernummer verschijnt uiterlijk op 25 oktober 2014. OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

Je kan OKRA-magazine ook lezen via okra.be.

OKRA-MAGAZINE | OKTOBER 2014

6

Luisteren met oren enhart Zuster Hannah Van Quakebeke heeft als priorin (moeder overste) van het slotklooster van Onze Lieve Vrouw Bethanië in Loppem een heel druk leven. Daarom brengt ze elke week een dag alleen door. Stilte, leegte en gebed geven rust, energie en kracht.


“W

e bidden vijf keer per dag in de kapel. Dat is mijn ademhaling. Vooral het zingen van de psalmen doet me goed. Alle vreugde, pijn, vervloeking die in je leeft, zit daarin vervlochten. Het is iets wat zich tussen jou, God en de gemeenschap afspeelt. God klopt aan of doet dat niet. Soms is het een feest, soms geeft dat een storing, is er storm en strijd. Ik heb een druk leven. We hebben dit klooster, een internaat, vijftien mensen die hier werken, een gastenverblijf, mensen die aanbellen. Ik ben verantwoordelijk voor de gemeenschap. Dag in dag uit samenleven met mensen die zo verschillend zijn gaat nooit probleemloos. Toch is dit geen toeval. Mijn medezusters zijn mij gegeven. Ik kan niemand ontlopen. Als priorin ben ik getuige van alles waarmee de zusters worstelen. Van de dorheid in hun geestelijk leven, het niet meer kunnen

bidden. Ik ben hun luisterend oor, zij soms mijn spiegel. De eerste regel van Benedictus is luisteren, niet alleen met je oren maar met je hart en je hele zijn. En je afvragen: wat verlangt God van mij vandaag?” Drang tot het monastieke “Ik ben zeker dat God bestaat. En als hij niet bestaat, dan nog houd ik van dit leven. Dit is mijn thuis. Ik zou het kloosterleven voor niets willen wisselen. Ik kreeg een gelovige, sociale opvoeding. Op mijn achttiende was ik met de klas op bezinning in de abdij van Male. Ik vond het prachtig maar het was zeker niets voor mij. Tot God me riep. Ik studeerde muziek in Leuven en heb er nogal wat watertjes doorzwommen. Ik ging graag uit en had een vluchtige relatie. Maar het verlangen, de drang tot het monastieke leven bleef weergalmen. Ik worstelde met mezelf en

zingeving

tegelijk was alles zo duidelijk. Ik twijfel nooit over de grond van mijn roeping, wel over het leven. Zoals iemand die getrouwd is, ook wel eens twijfelt over existentiële kwesties waar hij of zij door moet.” Een kloppend hart “Ik houd van deze levensvorm: het vijf keer per dag bidden, het gemeenschapsleven. Ik voel me hier vrij. Ik heb een aantal dingen zoals mijn muziek moeten opgeven maar ik denk dat mijn getrouwde vrienden die hun kinderen naar 35 plaatsen tegelijk moeten voeren, minder vrij zijn dan ik. Ik krijg alle tijd om met geloof, gebed en God bezig te zijn, in solidariteit met anderen en met de wereld. We bidden voor al wie er om vraagt en alle noden van de samenleving. Akkoord, dat is geen sociale actie. Maar opdat er handen en voeten zouden zijn, is er ook een kloppend hart nodig: ons gebedsleven. Het ene ondersteunt het andere.” Niet loslaten “Ik was in twintig jaar niet meer naar huis geweest, toen mijn moeder terminaal ziek werd. Tijdens haar stervensproces mocht ik elke week gaan. Ik had een sterke band met mijn moeder. Toen ik 24 jaar was en intrad in het klooster, veranderde die band van kleur. Hij bleef even sterk maar dan met minder woorden. De band was er, door aan elkaar te denken, voor elkaar te bidden. Haar ziekte was een heel bijzonder proces. Alsof ze op enkele maanden tijd haar leven nog eens doorliep. Ze was zich er heel bewust van dat ze zou sterven. Maar ze blijft aanwezig nu. Ze zei: als je goed je zintuigen gebruikt, zal je me waarnemen in veel kleine dingen. Er zijn weinig momenten dat ik niet aan mijn moeder denk. Soms wil ik haar iets vragen en kan dat niet meer. Soms is het alsof ik wel met haar praat, vraag ik dat ze een duwtje geeft. Als ik voor moeilijke dingen sta, is mijn moeder diegene die me kan helpen, beter dan wie ook. Mijn gebed en overtuiging dat mijn moeder bij God is, neemt het verdriet en de pijn niet weg. God is mijn moeder niet. Loslaten, kan niet. Ik probeer haar anders vast te houden en ik probeer zo tot een vorm van aanvaarding te komen. Maar ik zal nooit aanvaarden dat ze zo heeft moeten afzien.”

7

Op jezelf teruggeworpen “Ik was de jongste van de gemeenschap toen ik verkozen werd tot priorin (moeder overste). Ik heb mijn talenten broodnodig om deze groep te kunnen leiden. Dit vergt veel menselijk inzicht, een zekere rijpheid. Wie hier komt, wordt helemaal door elkaar geschud. Ik heb ook mensen begeleid die eruit gestapt zijn. Als het niet echt je roeping is, houd je het hier niet vol. Hier kom je in de woestijn terecht, word je op jezelf teruggeworpen. En dan bloei je open, ofwel verschrompel je. Hier word je soms veel sterker met jezelf geconfronteerd dan in de wereld. Kiezen voor dit leven betekent ook: niet huwen, geen kinderen. Ik was me ervan bewust en toen ik 30-35 jaar was, heb ik dat doorleefd. We kunnen uitgezonden worden naar een ander land. Niet om er missioneringswerk te doen, wel om elders een monastiek leven te stichten en te leven. Ik was in Brazilië en in Congo. Brazilië was fantastisch, mijn roeping binnen het gebeds- en gemeenschapsleven is daar nog versterkt. Maar het betekende ook een grote cultuurschok: immense rijkdom naast onmetelijke armoede, die vreugde en gastvrijheid, al die kleuren.”

Maar opdat er handen en voeten zouden zijn, is er ook een kloppend hart nodig: ons gebedsleven.

Strijd van elke dag “Mijn beste vriendin is - van jongs af aan al - Bieke Coens. Zij verblijft in een streng slotklooster in Frankrijk. Ze heeft een sterk gebedsleven. En zij bidt voor mij. Dat geeft me een enorme kracht. Ik schrijf haar heel openhartige brieven, waarop ze een keer per jaar antwoordt. Ik heb er geen behoefte aan haar te zien. Ik weet dat ze er is, voel me ontzettend verbonden met haar. Andere vrienden zie ik soms wel een keer per jaar, als ze hier op bezoek komen. Dan hebben we diepgaande gesprekken. Het is niet altijd stil in mijn hoofd en in mijn hart. Ik moet veel beschikbaar zijn. De stilte opzoeken en nee leren zeggen, is een strijd van elke dag. Maar het moet want alleen in de leegte en de stilte, kan God spreken. Alleen dan kan je open en ontvankelijk zijn en de kracht van de Geest in jou laten werken. Omdat het zo druk is, neem ik een dag per week een woestijndag. Dan ben ik in eenzaamheid, alleen met God. Dan laad ik mijn batterijen op, om er nadien weer voor iedereen te zijn. De stilte geeft veel kracht en ruimte. Niet het doen telt, wel het zijn.” Tekst Dominique Coopman Foto’s Violet Corbett Brock OKRA-MAGAZINE | OKTOBER 2014

8

standpunt

Een sterke vereniging maken we zelf In afwachting van meer nieuws over de invulling van zowel het Vlaamse als het federale regeerakkoord, bereidt OKRA vandaag al een antwoord voor. Samen met jou.

In september beloofde OKRA-magazine je in dit nummer meer informatie te geven over het Vlaams regeerakkoord. Maar het blijft wachten tot eind september om een zicht te krijgen op de concrete invulling van dit akkoord. Contacten met de minister-president en vakministers leverden steeds hetzelfde op: wachten tot de septemberverklaring. Ook op de federale regering is het op het moment van schrijven, wachten. Enkel wie geen premier zal worden en wie Europees commissaris wordt, is op dit ogenblik bekend. Vraagtekens Dat neemt niet weg dat OKRA - zoals vele anderen uiterst bezorgd is. Zullen de besparingen en vooral de optelsom ervan die gezinnen en individuen treffen wel rechtvaardig zijn? Zullen ze gericht zijn op draagkracht en vermogen? Zal wie vandaag minder kansen krijgt niet nog dieper wegzakken in armoede en vereenzaming? Zullen de besparingen in het middenveld - dat de Vlaamse regering zo prijst OKRA treffen in haar werking? OKRA hoopt van niet. Of zal de Vlaamse regering de belangrijke maatschappelijke opdracht van OKRA waarderen en honoreren? OKRA hoopt van wel. Maar ook op dit vlak kan OKRA enkel afwachten. Of toch niet, OKRA staat klaar met een krachtig antwoord.

Zullen de besparingen en vooral de optelsom ervan die gezinnen en individuen treffen wel rechtvaardig zijn?

Veel leden Dit antwoord ligt volledig in handen van alle leden en vrijwilligers van OKRA. Ook in jouw handen dus. OKRA staat eens te meer voor grote uitdagingen. Maar als iedereen samen zijn schouders zet onder deze uitdagingen, zullen de resultaten niet ontbreken. Een eerste uitdaging is het ledenaantal. Veel leden betekent, dat ouderen gehoord worden. Het betekent ook dat de vereniging (financieel) leefbaar blijft. En dat OKRA aan veel mensen kansen geeft om iets te doen in en voor de vereniging. Iets waarin ze goed zijn, ervaring hebben en vooral waaraan ze deugd beleven. OKRA nodigt je daarom nu en in de komende maanden vriendelijk uit zelf nieuwe leden aan te brengen. Dat is vooral een kwestie van mensen persoonlijk aan te spreken. Vertel wat je bezielt in OKRA, wat jij ervaart bij OKRA. Wedden dat jouw verhaal aanstekelijk werkt? Boeiend programma Een tweede uitdaging lijkt een opdracht voor de vrijwilligers in je trefpunt, regio of Algemeen. De volgende periode werken zij een boeiend, interessant en veelzijdig jaarprogramma uit met een aanbod voor iedereen. Vertel aan jouw contactpersoon - die je elke maand OKRA-magazine brengt, wat jij verwacht van OKRA. Zo kan ook jij een bron van inspiratie zijn. Aan welke activiteiten zou je graag deelnemen? Wat bekommert jou? Wat stemt je vreugdevol in OKRA? Zo help je mee aan de uitbouw van een aantrekkelijk en succesvol OKRA. Inzet van velen Ten slotte is er nog een derde uitdaging. OKRA kan je talenten zeer goed verzilveren. Of het nu met je handen is, met je hoofd of met je hart: vanuit je levens- of beroepservaring, interesses en hobby’s is er veel mogelijk. Inzet gestoeld op jouw maat, jouw tijd, jouw mogelijkheden. Je vindt in OKRA vooral een ontmoetingsplaats waar creativiteit en talent ingezet worden om kwaliteit aan het leven toe te voegen. Jij kan samen een OKRA maken waar maximaal veel ouderen kunnen van genieten. OKRA durft veel te vragen omdat we ervan overtuigd zijn dat deze drie uitdagingen ook jouw uitdagingen zijn. Samen een vereniging uitbouwen waar we fier mogen en moeten op zijn. Dank!

Foto: Frank Bahnmüller OKRA-MAGAZINE | OKTOBER 2014

Jan Vandecasteele Algemeen secretaris

9

VIES ? D A S I T GRA : Bel ons 0 95 0800 20

AL EENS AAN IETS ANDERS GEDACHT DAN EEN TRAPLIFT? Comfortlift is al bekend van zijn grote gamma trapliften. Wist u dat wij ook nog vele andere oplossingen hebben om hoogteverschillen bij u thuis te overbruggen? Als het over innovatie gaat, loopt Comfortlift voorop in België. Dit najaar hebben wij twee nieuwe huisliften in ons gamma: de Avansis ML en de Avansis DHM. Beide liften zijn zeer compact en nemen weinig ruimte in beslag. De Avansis ML overbrugt kleine hoogteverschillen binnen en buiten. De Avansis DHM brengt u naar verschillende verdiepingen. De vorig jaar gelanceerde Flexstep is zelfs trap en lift in één! Als producent van liften heeft Comfortlift ook een breed gamma aan hefplateaus, huisliften op maat, keuken-, plateau- en goederenliften. De service van Comfortlift begint met het beste advies dat u kan krijgen. Onze adviseur komt bij u thuis en stelt u de gewenste oplossing voor: op basis van uw interieur, op basis van uw mogelijkheden, op basis van uw budget. Zelfs subsidiemogelijkheden worden bekeken.

Is uw trap- of andere lift geplaatst dan zorgt een regelmatig onderhoud voor een goede werking en lange levensduur. Ook voor onderhoud kan u bij Comfortlift kiezen voor een contract op uw maat. Wij hebben een eigen serviceploeg 24 uur op 24 uur, 7 dagen per week, voor u klaarstaan in heel België. Contacteer ons voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak op het gratis nummer: 0800 20 950. Wij ontvangen u ook graag in onze toonzalen in Waregem, Wemmel, Herk-de-Stad en Battice. Of ga naar onze website www.comfortlift.be en wij bellen u!

E SERVIC 7/7 24/24 -

Mannebeekstraat 3 | B-8790 Waregem | [email protected] | www.comfortlift.be

TRAPLIFTEN, HUISLIFTEN & PLATEAULIFTEN VRIJBLIJVENDE OFFERTE / BEZOEK

BEL GRATIS : 0800 20 950 OKRA-MAGAZINE | OKTOBER 2014

10

ik vind de aarde leuk

hebben, naar

Van

over

delengeven

Jij hebt een boormachine, je buurman heeft er een en de overbuurman ook. Zouden jullie niet dezelfde machine kunnen gebruiken? Dat is niet alleen goedkoper voor jullie drie, het is ook ecologischer.

Spullen delen, wordt al eeuwenlang gedaan. Maar sinds enkele jaren ontstaan overal initiatieven die ruilen, delen en geven steeds makkelijker maken. Dat zulke organisaties als paddenstoelen uit de grond schieten, heeft ongetwijfeld te maken met de economische crisis. Vele mensen maken in hun hoofd een klik. Vroeger kochten ze bepaalde goederen automatisch in de winkel, vandaag zoeken ze of ze de spullen niet kunnen lenen of ruilen. Delen? Heb je er al eens aan gedacht om je auto te delen? Hoeveel tijd staat hij werkloos in je garage? Een auto die niet rijdt, kost handenvol geld. Misschien is er iemand in je buurt die net op die momenten jouw auto kan gebruiken. De vzw Autopia ondersteunt je bij alle aspecten van autodelen. Afspraken, contracten, verzekeringen, alles wordt voor jou geregeld. Alle info vind je op www.autodelen.net of via 09 242 32 75.

Heb je er al eens aan gedacht om je auto te delen?

Er zijn ook tal van initiatieven die je helpen om allerlei spullen te delen met mensen in je buurt. Vroeger kende iedereen de hele buurt. Had je iets nodig, dan wist je wie je kon helpen. De mensen achter www.wijdelen.be willen deze oude contacten opnieuw stimuleren zodat je spullen kan delen met mensen in je buurt. Dit is een Gents initiatief maar op www.gedeelddoor.be vind je er nog veel meer. Ruilen? Kopen hoeft niet meer. Wat je kwijt wil, kan je ruilen voor spullen die je liever hebt. Dingen die vaak geruild worden, zijn boeken, dvd’s, kledij en juwelen. Je kan ze ruilen op www.iedereenruiltmee.be. Deze website lijkt op een zoekertjessite maar wil ook mensen uit dezelfde gemeente of organisatie samen brengen. Zij hebben hun eigen ruilnetwerk. Zo hoef je niet naar de andere kant van het land om spullen te ruilen. Op verschillende plaatsen in Vlaanderen staan trouwens ook boekenruilkasten. Je kan erin rond snuisteren en er een boek uit nemen op voorwaarde dat je er zelf ook een boek in achterlaat. Je vindt deze boekenruilkasten onder andere in diverse stations. Geven? Sommige mensen gaan nog een stap verder en geven allerhande goederen die ze niet meer nodig hebben gewoon weg. Op internet gebeurt dat vaak op Freecycle. Dat zijn groepen op Facebook die per stad of regio georganiseerd zijn. Je neemt een foto van de kinderstoel waar je kleinkinderen uit gegroeid zijn, plaatst hem in je Freecycle groep en onmiddellijk zal er iemand reageren die zulke stoel best kan gebruiken. Je maakt een afspraak en hop, je hebt weer wat plaats gewonnen op je zolder. Geven zonder internet kan ook, in de weggeefwinkels. Hier kan je spullen achter laten én ook zelf dingen mee nemen zonder dat je er hoeft voor te betalen. Een overzicht van Vlaamse weggeefwinkels vind je op www.weggeefwinkels.be. Tekst Nele Joostens


Geef OKRA een duwtje in de rug OKRA verenigt gepensioneerden - zowel actieve zestigplussers als kwetsbare ouderen. Voor deze laatste groep zetten de beroepskrachten en vrijwilligers van OKRA-ZORG zich elke dag in. Jij kan OKRA-ZORGRECHT nu ook financieel steunen. Je krijgt een fiscaal attest voor giften van minstens 40 euro.

11

Wil je de werking van OKRA-ZORG steunen, dan kan je een gift storten. Met jouw bijdrage kan OKRA haar zorgwerking verder uitbouwen. OKRA biedt ouderen regelmatige bezoekjes, organiseert activiteiten op maat mét vervoer, zoekt naar oplossingen voor al hun noden. Kleine attenties, een luisterend oor en bemiddeling in geval van problemen bij allerlei instanties betekenen voor velen een wereld van verschil. Minder belastingen Met jouw gift kan je de werking van OKRA-ZORG vooruit helpen. Stort je bijdrage met vermelding ‘gift’. Schrijf je minstens 40 euro over, ontvang je van OKRA een fiscaal attest. Daarmee kan je je gift aftrekken van je belastbare inkomen. OKRA zorgt ervoor dat je dit attest eind maart ontvangt zodat je voldoende tijd hebt om het aan je belastingaangifte toe te voegen. Voorwaarden Om een fiscaal attest te kunnen ontvangen, moet je gift aan enkele voorwaarden voldoen. Zo moet ze over het hele jaar verspreid minstens 40 euro bedragen. Belangrijk is ook dat de gift geheel om niet wordt overgemaakt aan OKRA. Dit wil zeggen dat de schenker geen enkel voordeel mag ontvangen voor de gift. De gift mag geen vergoeding zijn en er mag bijvoorbeeld ook geen lidmaatschap tegenover staan. Ten slotte moet de gift tijdig aankomen op de rekening van OKRA. Wacht dus niet tot 31 december om je bijdrage over te schrijven. Alvast bedankt! Je mag erop rekenen dat je bijdrage zinvol gebruikt zal worden. Tekst Nele Joostens Wil je de zorgwerking van OKRA ondersteunen? Schrijf dan je gift over op de rekening van OKRA met vermelding ‘gift’. IBAN: BE 15 7995 5002 1930 BIC: GKCCBEBB. Bedraagt je gift minstens 40 euro, dan ontvang je een fiscaal attest.

Vayamundo Ol Fosse d’Outh in Houffalize

Genieten aan de oevers van de Ourthe HALLOWEEN in de Ardennen INBEGREPEN • 4 overnachtingen met halfpension • Animatieprogramma • Onbeperkte toegang tot het zwembad BESCHIKBAARHEID Aanbod geldig van 27 tot 31 oktober 2014 prijs per persoon

4 nachten

Volwassen of kind vanaf 12 jaar

Kind 6 t.e.m. 11 jaar

Kind jonger dan 5 jaar

€ 235,00*

€ 59,00

gratis

Langer verblijven? Bel 061 28 88 01 voor meer informatie en prijzen *aanbod enkel geldig voor reservatie voor het Halloween arrangement gemaakt tussen 24 september en 10 oktober 2014.

RESERVEREN Vayamundo Ol Fosse d’Outh Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize 061 28 88 01 [email protected] www.vayamundoclubs.be

12

OKRA-ZORG

Z’app Met de

naar een comfortabelere zorgsituatie De Z’app (ZorgApp) is een nieuw initiatief van CM met het accent op zorg maar ook op zorgeloosheid en zelfstandigheid. Via beeldbellen en een gedeelde agenda wil dit programma een zorgsituatie comfortabeler maken voor alle betrokkenen.

D

e Z’app is vanaf oktober gratis beschikbaar in heel Vlaanderen. Je kan de applicatie gebruiken op een computer of tablet. De Z’app helpt senioren, mensen in een zorgsituatie en hun mantelzorgers in hun dagelijkse leven: even beeldbellen met de kinderen of kleinkinderen, samen de agenda beheren of eenvoudig berichtjes versturen. Dat is waar de Z’app in een notendop voor staat. Het geeft een nieuwe dimensie aan sociaal contact en helpt isolement te doorbreken. Bovendien biedt de applicatie ook mogelijkheden om de zorgsituatie op afstand toch van dichtbij op te volgen. Wat kan je met de Z’app doen? ✿ Beeldbellen met de contacten die je zelf toevoegt (familie, vrienden of buren). Maar ook met CM bij vragen rond zorg. ✿ Berichtjes sturen naar je contacten. ✿ Een gedeelde agenda bijhouden met afspraak- en notitiemogelijkheden. ✿ Op de hoogte blijven van nieuws en leuke weetjes rond zorg, gezondheid en beweging.

Suzanne (72 jaar) Toen ik terug thuis kwam na mijn heupoperatie probeerde mijn man zo goed mogelijk het huishouden te organiseren. Maar dat liep helaas niet zo vlot. Onze zoon Patrick (45 jaar) kwam zoveel mogelijk langs en deed wat hij kon maar hij woont ver en heeft ook zijn gezin. Sinds kort gebruiken we de Z’app. Nu kan Patrick mij dagelijks beeldbellen en houden we zo contact. Elkaar zien tijdens het bellen is toch een meerwaarde. Onze kleindochter Stien vindt het super ons dag te zeggen via de computer. Patrick heeft via een beeldbelcontact met CM ook geïnformeerd over het inschakelen van een poetshulp. De agendafunctie in de Z’app is heel handig om ons dagelijks leven te organiseren: wanneer komt de thuisverpleegkundige? Wanneer verjaart Stien? Ook Patrick en mijn man kunnen de agenda beheren. En als de thuisverpleegster iets opmerkt, kan ook zij een korte notitie maken. Zo is Patrick meteen op de hoogte.

Elkaar zien tijdens het bellen is toch een meerwaarde.

Meer info en downloaden via: www.cm.be/zapp. Je vindt er een uitgebreide en gedetailleerde handleiding die je stap voor stap de installatie en het gebruik uitlegt.


13

Pierre (80 jaar) Na het overlijden van mijn vrouw ben ik verhuisd naar een flatje in een serviceflat. Hoewel dit de beste oplossing was, mis ik toch mijn kinderen, kleinkinderen en kaartvrienden nu ze een stuk verder af wonen. Gelukkig kan ik hen via de Z’app eenvoudig contacteren: in één klik kan ik hen beeldbellen of een bericht sturen. Via de nieuwsmodule blijf ik ook op de hoogte van berichten rond bewegen, tegemoetkomingen waar ik recht op heb of activiteiten in de residentie. En bovendien maakt de Z’app het leven ook een stuk makkelijker. Ik kan namelijk online bestellen wat ik de komende dagen wil eten.

Maak kennis met Z’app in je trefpunt 35 lesgevers staan paraat om overal in Vlaanderen en Brussel toelichting te geven rond de Z’app. Een voordracht van een uur met aansluitend ruimte voor vragen. Vanaf begin november tot einde 2015 zullen de Z›applesgevers demo’s verzorgen in de trefpunten. Interesse? Houd dan de kalender van je trefpunt in de gaten.

Droge ogen

Langdurig schermgebruik

,95

€11

Blootstelling aan pollen

Verfrist en verzacht overbelaste en vermoeide ogen Eenvoudig in gebruik, soepele flacon Unieke natuurlijke samenstelling 3 maanden houdbaar na opening

advertentie (liggend).indd 1

08-05-2014 15:18:07

14

prikkertjes

Werken en toch op vakantie, dat is Intersoc! Ben je nog fit en wil je je tijd ook gebruiken om als vrijwilliger aan de slag te gaan? Dat kan bij Intersoc. In de hotels van Intersoc werken het hele jaar rond vrijwilligers in de keuken maar ook aan de receptie en de bar. In hun vrije uren genieten ze net zoals de gasten van vakantie. Een grote groep van de vrijwilligers in de hotels zijn 55-plussers, vooral buiten de schoolvakanties. Wist je trouwens dat je kan meewerken tot de leeftijd van zeventig jaar? Je maakt zelf een keuze uit de taak die je wil doen en hoe lang je kan of wil meewerken. Dit kan als koppel maar uiteraard ben je ook als alleenstaande welkom. Vrienden maak je ter plaatse en samen heb je er deugd van om in een vakantiesfeer de handen uit de mouwen te steken. Via www.intersocwerkvakanties.be kom je meer te weten over de werking en de voordelen die je als vrijwilliger geniet of telefoneer naar 02 246 47 35.


Leven en wonen tijdens de tweede levenshelft

Meer en meer 65-plussers kiezen voor het CM-Hospitaalplan

Hoe wil je in de toekomst leven en wonen? Wat is voor jou essentieel om een goed leven te leiden? Welke capaciteiten wil je zeker blijven inzetten? Wat heb je nodig om vol vertrouwen de toekomst in te kijken?

Begin 2014 stelde het christelijk ziekenfonds CM haar hospitalisatieverzekering open voor leden ouder dan 65 jaar. Intussen kozen al meer dan 30 000 senioren voor het CM-Hospitaalplan.

AIPA, de Vlaamse zorgproeftuin van de stad Aalst, wil jou de kans geven stil te staan bij deze vragen. Daartoe organiseren ze in samenwerking met Symbiosis en LUS vzw de Vlaamse medioren & senioren twee workshops over wat voor jou in de toekomst belangrijk is.

Tot 2013 kon wie ouder was dan 65 en nog niet was aangesloten bij een hospitalisatieverzekering, erg moeilijk een betaalbare verzekering vinden. Dat had vaak zware financiële gevolgen want tussen 65 en 85 jaar verdubbelt de kans dat je in het ziekenhuis terecht komt. Daarnaast is je ziekenhuisfactuur gemiddeld 28 procent duurder dan bij jongere volwassenen.

Praktisch Deze workshop van 3 uur vindt plaats in kleine groepen. Normaal kost hij 50 euro, voor OKRA-leden is hij gratis. De bevindingen zijn immers niet alleen voor de deelnemers belangrijk, ook de overheid wil hieruit leren. Je kan deelnemen aan de workshops op 23 oktober om 15 uur of om 19.30 uur in cc De Werf, Molenstraat 51 in Aalst. Vooraf inschrijven is verplicht en kan via [email protected] of 0477 62 30 85.

Met de afschaffing van de leeftijdsgrens, zijn de voordelige CM-hospitalisatieverzekeringen toegankelijk voor iedereen. Wie aansluit bij het CM-Hospitaalplan betaalt een voordelige premie waarvoor je veel terugkrijgt. Het CM-Hospitaalplan betaalt de meeste kosten terug bij ziekenhuisopname. Daarnaast is er ook een tegemoetkoming bij pre- en posthospitalisatiekosten en bij ernstige ziekten.

15 PUBLIREPORTAGE

Kwaliteit, authenticiteit, natuurlijke ingrediënten en bovenal een nooit aflatende passie voor koekjes ...

Koning Albert II opent Jules Destrooper bezoekerscentrum in Lo Wat in 1886 startte als hobby van een koloniaal handelaar is vandaag, méér dan 125 jaar later, uitgegroeid tot een sterk autonoom familiebedrijf. Om aan de talrijke vragen tot bedrijfsbezoek een antwoord te bieden, opende Biscuiterie Jules Destrooper half juni 2011 haar eigen bezoekerscentrum in Lo. Niemand minder dan Z.M. Koning Albert II, in aanwezigheid van West-Vlaams Gouverneur Paul Breyne en de burgemeester van Lo-Reninge Lode Morlion, huldigde op donderdag 7 juli officieel deze nieuwe toeristische trekpleister in.

meest exclusieve natuurlijke ingrediënten zodat hij een uiterst unieke smaak kon geven aan zijn Amandelbrood, een delicaat koekje dat nog vele liefhebbers over de hele wereld zou behagen. Zo wordt in 1886 de Biscuiterie Jules Destrooper opgericht.

3 miljoen koekjes per dag. Deze vinden gretig de weg naar fijnproevers in meer dan 75 landen. De manier van produceren mag dan fel geëvolueerd zijn doorheen de tijd, aan de (geheime) recepten met echte boter en de drang naar kwaliteit van de stichter is nooit geraakt.

De kunst om de kwaliteit en versheid van de producten te bewaren is de belangrijkste bekommernis van de tweede en derde generatie van de familie Destrooper. Dankzij een belangrijke innovatie op het vlak van de verpakking slagen ze erin om de deur te openen naar een wereldwijde export. Het begin van een echt succesverhaal…

Een rijke geschiedenis West-Vlaanderen, tweede helft van de negentiende eeuw… Gedreven door passie combineert Jules Destrooper, een koloniaal handelaar, de allerbeste kruiden die hij uit Afrika en uit het Oosten importeert met de

Anno 2014 Vandaag is Biscuiterie Jules Destrooper nog steeds een volledig autonoom familiebedrijf met Jules’ achterkleinzonen Peter en Patriek Destrooper aan het hoofd. Het bedrijf telt 160 enthousiaste medewerkers en produceert zo’n

Bezoekerscentrum Ieder jaar opnieuw ontvangt Biscuiterie Jules Destrooper massaal veel aanvragen tot bedrijfsbezoek. Omwille van de strenge hygiëneregels kon het bedrijf in het verleden hierop niet ingaan. Met de opening van een gloednieuw bezoekerscentrum kwam daar verandering in. Het Jules Destrooper bezoekerscentrum maakt deel uit van het bedrijfsgebouw in het pittoreske Lo. Het is ginds, diep in de Westhoek, dat ondertussen meer dan 125 jaar geleden Jules Destrooper de gelijknamige Biscuiterie oprichtte.

Bezoekerscentrum Jules Destrooper, voor groepen én individueel bezoek ! In het bezoekerscentrum wandel je letterlijk doorheen de rijke geschiedenis van de wereldberoemde koekjes uit West-Vlaanderen. Je kan er ook heel wat opsteken over hoe de familie Destrooper vandaag haar verfijnde biscuits bakt. Zo verneem je alles over de kwaliteit en oorsprong van de gebruikte ingrediënten, al houden we de authentieke recepten graag verder geheim. Een bedrijfsfilm toont in detail hoe het productieproces vandaag verloopt. De “echte” productie krijg je te zien via een inkijk op de verpakkingsafdeling. Tijdens een ontvangst in de proefbakkerij krijg je een deskundige uitleg van één van de medewerkers van Jules Destrooper. Vanzelfsprekend staat proeven hierbij uitgebreid op het programma. In het Destrooper-winkeltje is het volledige gamma te koop. Voordeel voor alle erkende OKRA-afdelingen : Vroegboekkorting van € 1 p/p voor een groepsbezoek in 2015 ( reservaties vóór 28/2/2015 ) + binnen dit arrangement bekomt de groep een productenpakket ter waarde van € 35.

Praktische info ADRES

Gravestraat 5, 8647 Lo TELEFOON

058 28 09 33 WEBSITE

www.destrooper.be E-MAIL

[email protected] OKRA-MAGAZINE | OKTOBER 2014

16

over wat telt

Humor en tragiek

Als actrice koppelt Tania Van der Sanden een lach graag aan een traan. ‘Iets is pas grappig als het ook menselijk is’, zegt ze. Maar ook in haar leven gaan die twee vaak hand in hand.


“Ik wil mensen beroeren met mijn spel, ze laten lachen of huilen, ik wil ze raken. Als ze een minuut hun beslommeringen vergeten als ze opgaan in het stuk, is het goed voor mij. Dat maakt me gelukkig. Voor een première heb ik altijd zenuwen. Dan vraag ik me af waarom ik mezelf dat toch aan doe. Maar na twintig seconden op het toneel, weet ik het weer. Dat gevoel is moeilijk te omschrijven maar het doet me deugd, ik voel me blij worden. Als ik op het toneel sta, ben ik alleen daar. De rest van mijn leven is ver weg. Het is niet zo dat dat moment het enige moment is dat ik leuk vind aan mijn job. Ook de repetities zijn heerlijk. Ik ben echt met mijn gat in de boter gevallen want ik had steeds het geluk met goede en fijne mensen te kunnen spelen. Elke keer voelde het een beetje als familie. We leven enkele maanden intens samen en als de productie afgelopen is, gaan we weer ieder onze weg. Tijdens de repetities hebben we altijd heel fijne, diepgaande gesprekken. Ik hou daarvan. We filosoferen over het onderwerp van het stuk, discussiëren over de verhaallijn. En dan maken we van nul een heel stuk. Heel dat proces, dat vind ik plezant. En het spelen zelf natuurlijk ook. Naar een cultureel centrum ergens te lande rijden, aankomen, de zaal wat verkennen, een praatje slaan met de techniekers, mij installeren, horen hoe de

toeschouwers arriveren. Maar als de voorstelling erop zit, ga ik net zo graag weer naar huis. Ik heb echt een passie voor wat ik doe, anders zou ik zulk leven niet volhouden. Het vele reizen, de vele avonden, zo vaak hetzelfde stuk spelen. Maar dat deert me niet, elke uitvoering is trouwens anders. Heel het leven op en rond het toneel vult me met energie. Ik geef veel maar krijg er veel voor terug.” Moeder-dochter “Dat ik toneel zou spelen, heeft er eigenlijk altijd ingezeten. Ik was diegene die van kleins af gedichtjes declameerde op familiefeesten. Ik speelde sketches van Gaston en Leo na, van Paul van Vliet en Theo Van den Bossche. Het werk van Toon Hermans kende ik vanbuiten, nu nog trouwens. Toen ik op mijn achttiende aankondigde dat ik naar de toneelschool wilde, verraste dat niemand. Ik was enig kind, mijn ouders zijn gescheiden toen ik nog een kleuter was. Na de scheiding heb ik mijn vader niet veel meer gezien, enkel in de vakanties. Mijn moeder en grootvader die bij ons inwoonde, hebben mij opgevoed. Dat hebben ze fantastisch gedaan. Ik had een hele goede band met mijn moeder. Maar mijn jeugd was niet makkelijk. Zo rond mijn veertiende had mijn moeder zorgen, zowel financieel als persoonlijk. Ze had het soms moeilijk als alleenstaande moeder en vrouw. Dat had ook op mij zijn weerslag. Eerst woonden we op den buiten maar later verhuisden we naar Antwerpen. Niet veel later vroeg mijn moeder mij om alleen te gaan wonen, ze had ruimte nodig voor haar leven. Daarom ging ik op mijn achttiende op kot, ik studeerde op dat ogenblik aan de toneelschool. Door de afstand werd de band met mijn moeder nog veel hechter. Maar niet veel daarna, in 1984, is ze plots overleden aan een hartaderbreuk. Ik was 22 op dat ogenblik. Toen heb ik terug contact opgenomen met mijn vader. We hadden een goede relatie maar die was nooit zo hecht als die met mijn moeder. Hij kreeg keelkanker en is in 1989 overleden. Van hem heb ik wel afscheid kunnen nemen, we hebben nog diepgaande gesprekken gehad net voor hij overleed. Na de dood van mijn moeder heeft een tante me quasi geadopteerd. Ze heeft me altijd enorm gesteund maar is nu ook overleden.”

17


18

Doorrazen “De dood van mijn moeder heeft een enorme impact gehad. Het was zo onverwacht, ik heb helemaal geen afscheid kunnen nemen. Dat gemis is altijd gebleven, bij de geboorte van mijn oudste dochter, op andere momenten die belangrijk voor me waren. Ik wilde haar nog zo veel vertellen én vragen. Maar op het moment zelf heb ik vooral gehandeld hoe ik dacht dat zij het zou willen. En dat was verder doen, je moet vooruit in het leven, niet bij de pakken blijven zitten. Ik vluchtte weg, ik nam geen tijd om te rouwen. Twintig jaar later heb ik een extra klop gekregen. Ik heb me moeten laten helpen om het verdriet een plaats te geven. En daar ben ik nog steeds mee bezig. Vroeger raasde het leven door, ik wilde niet praten over het gemis. Dat is intussen helemaal veranderd. Nu probeer ik dingen te delen, te praten over wat me bezighoudt, ook al is dat moeilijk. En ik probeer dat door te geven aan mijn dochters. Ze moeten niets opkroppen. Van thuis uit heb ik geleerd om te zwijgen maar dat is niet goed. Soms zou ik het daarover nog eens willen hebben met mijn moeder, haar laten zien hoe ik het nu doe. Maar dat gaat niet. Ik kan het enkel doorgeven aan mijn kinderen. Zij zijn veertien en zestien nu. Het zijn zalige pubers, we komen heel goed overeen.” Deur dicht “Oh, er zijn zo veel dingen die me gelukkig maken nu. Maar ik vind geluk wel een groot woord, ik gebruik liever het woord content. In de allereerste plaats mijn kinderen natuurlijk. Als ik zie hoe ze openbloeien, dat is goud. Maar ook vele kleine dingen kunnen me gelukkig maken. Het gras afrijden bijvoorbeeld. Dat is anderhalf uur hard werken, onze gazon zit vol putten en je kan geen enkele keer rechtdoor rijden. Achteraf kan ik dan heel content zijn. Met poetsen heb ik dat ook. Ik poets heel weinig, ik heb een huishouden van Jan Steen. Maar als ik dan schoonmaak, dan poets ik één kamer heel grondig en doe daarna de deur dicht. En dan open ik ze weer en denk ‘oooh, zo schoon’. Dan ben ik content. Maar ook lekker eten en een koffieklets met de vriendinnen maken me gelukkig. Of als ik opnames heb en ik heel vroeg moet vertrekken. Dan vertrek ik met de wagen en zie ik de zon opkomen. Dat kan mij pakken. Of toen we in de Ardennen waren met vrienden en ’s nachts al die sterren zagen. Zo mooi. En zulke momenten dat ik voel dat alles in ons gezin in harmonie is, dat ik voel dat het goed zit, maken me heel gelukkig. Maar altijd is er dan diep vanbinnen een angstig gevoel. Als het maar blijft duren, denk ik dan. Als iedereen maar gezond blijft.”

Nu probeer ik dingen te delen, te praten over wat me bezighoudt, ook al is dat moeilijk.


Waterstoelen “Nog iets dat me gelukkig maakt: als ik dingen kan recycleren of als ik mooie én goedkope kledingstukken op de kop kan tikken in de kringloopwinkel. Een tijdje geleden vond ik er mooie schoenen van een bekend merk. Die zullen zeker 7 euro kosten, dacht ik bij mezelf. Ik draaide ze om en zag dat ze maar 3,50 euro kostten. Als een kind zo blij, was ik. Ik heb het etiketje er niet afgedaan zodat ik het aan iedereen kon laten zien. Wij hebben amper nieuwe spullen in huis, enkel het kookvuur, de dampkap en de wasmachine zijn nieuw. We kopen zowat alles tweedehands. Mijn man is heel handig, dat helpt. Aan onze stoelen heeft hij bijvoorbeeld heel lang gewerkt. Ze hadden in het water gestaan, de poten waren rot. Philippe heeft ze afgevijld en hersteld. Nu zijn ze prachtig. Ik probeer ook altijd om dingen die stuk zijn, te herstellen. Iets weggooien, kan ik niet. Een koffiekopje waarvan het oor kapot is, lijm ik; mijn handtas waarvan de rits stuk is, herstel ik. Ik hou erg van dingen die een geschiedenis hebben. Deze blouse kocht ik in de kringloopwinkel. Het geeft me een goed gevoel te weten dat iemand ze nog gedragen heeft.” De mammie “Het klopt dat ik vaak rollen speel van tragische vrouwen die toch heel humoristisch zijn. Voor mij gaan tragiek en humor altijd hand in hand. Je kan pas humor in een personage leggen als je ook de kwetsbare kant naar boven brengt. Maar dat humoristische zit ook wel in mij. Ik hou van een stevige kwinkslag. Ik hang graag het zotteke uit. Iedereen bij ons thuis trouwens. Als je met je problemen kan lachen, wil dat zeggen dat je ze verwerkt hebt. Pas op, dat is iets anders dan je problemen weglachen. Daar was ik vroeger een meester in. Maar dat is voorbij. Nu praat ik erover. Al was ik al vijftien jaar aan de slag als actrice, de bekendheid kwam er pas met Vaneigens, de afsluiter van Man bijt hond. Na een tijdje was het effect daarvan ook voelbaar in de theaterzalen. Dat was fijn, die bekendheid had zeker een gunstige invloed. Ik kwam ook terecht in bijzondere programma’s als In de gloria en Het eiland. Dat is echt fantastisch. En toch werd en word ik amper herkend. Mensen denken dat ik groter ben. Ooit zei eens een vrouw bij de bakker tegen me dat ik leek op de mammie in Vaneigens. ‘Dat klopt’, zei ik, ‘ik ben de mammie’. Ze geloofde me niet en liep verontwaardigd weg. Vaak herkennen mensen me pas als ze mijn stem horen. Ik ben daar ook niet echt mee bezig. Als ik ergens binnenkom, kijk ik niet om me heen of de mensen me gezien hebben. Wat bekendheid voor je betekent, heeft ook te maken met hoe je er zelf mee omgaat hé.”

19

De drank “Ook toen ik met een alcoholverslaving kampte en dat in alle kranten stond, heb ik nooit negatieve reacties gekregen. Ik heb me daarvoor laten behandelen, ik heb me laten opnemen in de psychiatrie. Enkele jaren later, toen ik ermee klaar was, ben ik ook heel open geweest over mijn problemen. Misschien kan ik er anderen mee helpen, alcohol houdt immers vele mensen in de ban. Ik kan daar nu over vertellen omdat ik eraan gewerkt heb. Drie jaar geleden kon ik dat absoluut niet. Nu kan ik er ook grapjes over maken, ik heb het verwerkt. Ik ben zo content dat ik leef zonder alcohol, dat de drank mijn energie niet meer wegvreet. Maar mijn hele leven zal ik nazorg nodig hebben, ik weet dat het zonder niet lukt voor mij. Elke maandagavond ga ik naar een reünie met andere oud-patiënten. Dan praten we een uur lang over de dingen waarmee we geconfronteerd worden. Ik blijf naar die bijeenkomsten gaan, het houdt me alert. Ik heb die vitaminen nodig om de week door te komen. Aan iedereen die met een alcoholprobleem kampt, wil ik zeggen: onderneem stappen om er iets aan te doen. Ik weet dat dat niet vanzelf gaat. Voor mij was het enorm moeilijk om me te laten opnemen. Vroeger vond ik dat iedereen steun mocht vragen behalve ik. Dan zou ik zwak zijn en dat mocht niet. Nu weet ik dat steun vragen net heel sterk is. Mijn ogen zijn geopend toen de dokter me zei dat ik geen respect had voor mezelf. Daar schrok ik van. Ik ben daarna bij verschillende dokters geweest, het duurde lang voor ik er een vond met wie het klikt. Dat is heel belangrijk voor mij. Je kan wel niet meer willen drinken, je moet het ook kunnen. Dat is het moeilijkst. Maar als je aanvaardt dat je een probleem hebt, kan je eraan werken. Je laten helpen, je problemen onder ogen zien, is moeilijk maar eens je zover bent, is het zalig. Het is een bevrijding. Als verslaafde ben je een slaaf, je wordt geleefd door je verslaving. Daar is niets goeds of leuks aan. Als je je laat helpen, krijg je een nieuw leven.”

GEZIENOP

TELEVISIE

B C A

“Ik probeer nu van dag tot dag te leven. Ik heb niet echt grote dromen of verwachtingen. Maar ik geef toe, af en toe borduur ik nog wandtapijten. Dan denk ik: Als zus, dan zo, maar wat dan… Zo denken is niet goed, ik probeer het los te laten. De ene dag gaat dat beter dan de andere. Ik zie wel wat er komt, zeker op het gebied van werk. Ik heb daar nooit echt wakker van gelegen. Ik hoop nog in een paar fijne stukken te kunnen spelen. En op persoonlijk vlak hoop ik wat meer in het nu te leven. Daar is de maatschappij trouwens vervuld van, al is het niet makkelijk. Ik hoop dat ik harmonieus kan samenleven met mijn dochters, mijn man en al wie me dierbaar is. Vroeger zou ik zeggen: ik hoop dat iedereen in mijn omgeving content is. Nu zeg ik: en dat ik het ook ben.” Tekst Nele Joostens Foto’s François De Heel


cultuur

20

muziek

Aranis

klassiek in een verrassende jas

Minimalistisch en toch vol beweging. Folk die net geen rock is. Avontuurlijk. Een klassiek repertoire afgestoft… De muziek van het ensemble Aranis is niet in twee oren te vatten. Op de Gentse Feesten speelden ze de zielen uit het lijf. Jana en Joris trekken de kar van wat in Gent een van de verfrissendste optredens was.

Of zij met hun klassieke muziek wel passen op de uitbundige Gentse Feesten? Jana (dwarsfluit): “Oh, dat denken we bij elk concert: wil het publiek dit soort muziek wel horen? En toch lukt het elke keer, al zijn we op festivals wel vaak een buitenbeentje. Maar dat is net het fijne van onze aanpak. We kunnen de mensen steeds weer verrassen.” Aranis ontstond in 2002 op het Antwerpse Conservatorium, waar vijf van de zes muzikanten een klassieke opleiding volgden. Joris (contrabas en compositie): “We hebben onze opleiding gebruikt om een groep te vormen. We konden repeteren in de lokalen van het conservatorium en onze leerkrachten gebruiken als coach. We waren nog student maar hadden al een semiprofessionele groep. Vanaf het begin probeerden we zoveel mogelijk concerten te spelen. Zo konden we aan elkaars spel wennen en kregen we routine.”

We nodigen ook vaak gastmuzikanten uit van de plek waar we een concert geven.

Jana: “Joris componeert de stukken die heel ritmisch en beweeglijk zijn. Dat we ze brengen op klassieke instrumenten zoals viool, accordeon en piano, maakt dat ze zo uniek klinken. Verder denken we er niet zo over na en laten we vooral ons gevoel spreken. We nodigen ook vaak gastmuzikanten uit van de plek waar we een concert geven. Wie interesse heeft in onze aanpak, mag zich kandidaat stellen. We focussen daarbij op een originele combinatie van instrumenten. Elk concert is weer anders. Bovendien geven we jonge mensen de kans om in een professioneel kader hun talent te tonen. In onze opleiding kwam dat nog veel te weinig aan bod. Podiumervaring is van onschatbare waarde.”

Made in Belgium II Twee jaar geleden vond Aranis de tijd rijp voor iets anders. Joris: “Ik was na vier full cd’s de inspiratie voor deze bezetting wat kwijt. We hebben toen enkele Belgische componisten die zelf niet bang zijn van muzikale kruisbestuiving in een Aranis-jasje gestopt. De rode draad is een onderhuidse schwung waarbij we klassiek verweven met elementen uit jazz en folk. De cd Made in Belgium I sloeg aan en hoewel we het in de eerste plaats als een nevenproject zien, komt er nu toch een vervolg.” Jana: “Niet dat Joris in de toekomst niet meer gaat componeren en we waken er ook over dat we niet te ver afwijken van het originele Aranis-concept. We gaven al concerten in o.a. Japan, Portugal en Parijs. Het publiek is telkens wat afwachtend want ze kunnen zich niet veel voorstellen bij akoestische kamerrock zoals we onze muziek proberen te omschrijven. Maar na het concert zijn ze allemaal enthousiast. Zelf willen we in de eerste plaats creatief blijven omgaan met klassieke muziek en ons vooral amuseren op een podium.” Tekst Suzanne Antonis Info De cd Made in Belgium II komt uit in oktober 2014, www.aranis.be.


21

Ook de moeite deze maand: ✤ Marauder’s Midnight van Gabriel Rios (iTunes) Een jaar lang bracht Gabriel Rios een single uit waarvoor hij inspiratie opdeed in New York. Na twaalf maanden resulteert dat in een nieuw album. www.gabrielrios.be Take it Easy van Robby Longo (Universal Music) Dat country weer in is, bewees de finalist van the Voice van Vlaanderen met 10 000 verkochte exemplaren van zijn eerste cd. De opvolger liet niet lang op zich wachten. www.robbylongo.be Maria Callas Remastered (Warner Classics) De luxebox met 69 cd’s bevat 26 complete opera’s en 13 recitals die het opera-icoon tussen 1949 en 1969 opnam. Compleet met fotoboek en biografie. www.warnerclassics.com

GEDICHT

Twee dracht Je moet je moeder zijn Je moet je zwaarte dragen En zogen en wiegen, je moet. Je mond moet de melk en het bloed Van je buik en je borsten gebruiken. Je blik moet zijn dagen en nachten Van blinde verwachting doorwaken. Bewaar wat de slaap met je doet In het dubbel geheim, in de schoot Van het vlees dat je is en je heeft, Het mens dat jou namen zal geven Aan mij als je bang genoeg wacht. Leornard Nolens uit: Manieren van Leven, Querido’s, Amsterdam-Antwerpen, 2012.


22

FILM

Bodybuilder Hoewel bodybuilding niet meteen de meest populaire sport is en vaak nog gezien wordt als een activiteit met donkere kantjes, maakte de Franse cineast Roschdy Zem met Bodybuilder een film die veeleer positief naar deze sport kijkt.

Antoine, een twintigjarige kleine zwendelaar uit Lyon, krijgt het aan de stok met een lokale boef. Zijn moeder is zijn duistere zaakjes beu en stuurt hem het huis uit. Hij komt terecht bij zijn vader Vincent die jaren geleden zijn vrouw en twee zoontjes verliet. Antoine ontdekt dat Vincent niet alleen een sportzaal uitbaat maar zelf een gepassioneerd bodybuilder is. Hij is volop aan het trainen voor het Franse kampioenschap. Hoewel vader en zoon totaal van elkaar vervreemd zijn, groeien ze naar elkaar toe. Vincent geeft Antoine werk en Antoine gaat geleidelijk de levensstijl van zijn vader appreciëren. Filmische dimensie Regisseur Zem raakte geïnteresseerd in de harde training die bodybuilders zichzelf opleggen om hun lichaam die indrukwekkende vorm te geven. Hij dompelde zich onder in het wereldje van de bodybuilders en ontdekte dat hun wedstrijden een filmische dimensie

uitstraalden. Zem las heel wat boeken over bodybuilding tot de documentaire The bodybuilder and I zijn aandacht trok. Daarin leert een jonge Amerikaan zijn vader kennen via de bodybuildingwereld. En meteen had Zem het canvas voor zijn film. Groezelige sfeer Bodybuilder is een sfeervolle film, ietwat groezelig, passend bij het milieu dat toch nog vaak als veeleer schimmig wordt gezien. Hoewel Zem zeker niet verbergt dat de 58-jarige atleet die hij toont allerlei pillen en voedingsadditieven slikt, spreekt hij daar geen oordeel over uit. Wel is hij vol bewondering voor de inzet en het doorzettingsvermogen van zijn personage. Zonder een hoogvlieger te zijn, is Bodybuilder een onderhoudende film die een interessante inkijk geeft in het wereldje van de bodybuilders. (Vanaf 1 oktober in de zaal.) Tekst Willy Verbestel

Ook de moeite deze maand ✤ The Loft: Eindelijk is het zo ver en krijgen we de Amerikaanse versie van Eric Van Looy’s succesfilm Loft te zien. (Vanaf 15 oktober in de bioscoop.)

✤ Film Fest Gent: voor de 41ste keer kunnen filmliefhebbers hun hartje ophalen aan een uitstekend programma van zowel avant-premières als tientallen films uit de wereldcinema. (van 14 tot 24 oktober)

✤ Kreuzweg: regisseur Dietrich Brüggemann toont hoe ver fundamentalistisch christendom een jong meisje kan leiden. Een cinefiele aanrader. (Vanaf 19 oktober in de zaal.)


23

OPENDEURDAGEN tot eind oktober

GENVAL/TIPON – Frontlaminaat **Richtprijs: € 13 500,-

NIEUW EN EXCLUSIEF:

FRONTLAMINAAT

NU AAN LANCERINGSPRIJS! OOK VERKRIJGBAAR

MET

FR O NT LA M IN AA T

SIRIUS/DESIGN – Glas lak **Richtprijs: € 17 165,-

Activiteiten: ZONDAG 5 OKTOBER * verse pannenkoeken

Wij maken úw keuken!

ALTIJD OPEN OP ZONDAG GESLOTEN OP WOENSDAG

ZONDAG 12 OKTOBER * kookdemo AEG of MIELE

AALST - AWANS (LUIK) (VANAF 4/10) - DOORNIK - GRIMBERGEN - HASSELT - HERENT - IEPER - MAASMECHELEN - MALDEGEM - MECHELEN - OOSTAKKER - ROESELARE - SCHOTEN - SINT-NIKLAAS - SINT-GENESIUS-RODE - TURNHOUT - WAREGEM - ZUIENKERKE

Zin om ons team te versterken? Surf dan naar www.dovy.be * Actie geldig van 01/10/2014 tot en met 31/10/2014. Voorwaarden > vraag ernaar in één van onze toonzalen. Actie niet cumuleerbaar met andere acties ** Richtprijs = Inclusief levering & plaatsing, excl. toestellen, excl. BTW en met laminaten werkblad.


24

BOEKEN

De Grote Oorlog in boeken 4 augustus 1914. Wereldoorlog I treft ook ons land. Vier jaar ellende, dood en vernieling. De voorbije jaren verschenen heel wat boeken over deze grote wereldbrand. OKRA-magazine maakte een - voorlopige - keuze.

Historische werken

Autobiografisch werk

✤ Christopher Clark, Slaapwandelaars. Hoe Europa in 1914 ten oorlog trok. De Bezige Bij, Amsterdam, 2013, 647 blz., 24,99 euro. Een meesterwerk van deze Australische historicus. Hoe de grote naties van deze wereld de oorlog voorbereidden. Een prachtig overzicht met intrigerende details en wrange observaties.

✤ Robert Graves, Dat hebben wij gehad (Goodbye to all that), Ambo, Amsterdam, 2014, 353 blz., 24,50 euro. Deze Engelse dichter en romancier schreef in 1929 zijn oorlogsautobiografie. Een bitter literair hoogtepunt gerezen uit een historisch dieptepunt.

✤ Koen Koch, Een kleine geschiedenis van de Grote Oorlog 1914-1918. Ambo, Amsterdam, 2010, 412 blz., 24,95 euro. Koen Koch (1945-2012) was hoogleraar internationale betrekkingen aan de universiteiten van Groningen en Leiden. Hij schreef een standaardwerk met een overzicht van alle oorlogsgebieden. Veel meer dus dan de oorlog aan het westelijk front. ✤ Sophie De Schaepdrijver, De Groote Oorlog. Het koninkrijk België tijdens de Eerste Wereldoorlog, Houtekiet, Antwerpen, 2013, 334 blz., 19,95 euro. Een zeldzaam historisch, volledig werk over WOI in ons land. De eerste druk verscheen al in 1997, de uitgave werd in 2013 aangepast. Een diepgravend historisch boek voor enthousiaste doorbijters.

✤ Guido van Hengel, De dagen van Gavrilo Princip. Hoe een jonge rebel de Eerste Wereldoorlog ontketende, Ambo, Amsterdam, 2014, 295 blz., 21,95 euro. Guido van Hengel is historicus aan de Rijksuniversiteit Groningen. Wie was die moordenaar van aartshertog Frans Ferdinand en zijn echtgenote op 28 juni 1914? Een intelligent portret van een generatie revolutionairen aan de vooravond van de Grote Oorlog. Fascinerend.


✤ Ernst Jünger, Oorlogsroes (In Stahlgewittern), Arbeiderspers, Amsterdam, 2014, 338 blz., 15 euro. Deze autobiografische oorlogskroniek uit 1920 biedt een vreemde leeservaring. De auteur doet een poging om de zinneloosheid van de oorlog te verbloemen door de suggestie van heroïsche individualiteit. In Jüngers werk schuilt een soort fascistische moderniteit.

Getuigenissen ✤ Misjoe Verleyen & Marc De Meyer, België op de vlucht. Augustus 1914, Manteau, Antwerpen, 2013, 221 blz., 19,99 euro. Een aangrijpend relaas over Belgische vluchtelingen. Een werk dat een overschaduwde ellende bloot legt. In de vroegere oorlogsliteratuur werd immers hoofdzakelijk aandacht besteed aan de oorlogsfronten.

✤ Pieter Serrien, Oorlogsdagen, Manteau, Antwerpen, 2013, 495 blz., 24,95 euro. Honderden dagboeknotities over overleving in bezet Vlaanderen. Chronologisch opgebouwd rond de vordering van de oorlog.

ThyssenKrupp Trapliften

Opnieuw vlot de trap op en af!

Romans ✤ Erich Maria Remarque, Van het westelijk front geen nieuws, Bijleveld, Utrecht, 1913, 203 blz., 18,50 euro Een ontnuchterende kijk op de Duitse soldaat. Klassieker kan niet. ✤ Pat Barker, Weg der Geesten. Een trilogie over WOI, De Geus, Breda, 2014, 608 blz., 24,95 euro. Deze auteur won hiermee de Booker Prize 1995. Gebundeld herverschenen in 2014. Grote klasse. Een ontnuchterende kijk, deze keer op de Engelse soldaat. ✤ Stefan Brijs, Post voor mevrouw Bromley, Atlas, Amsterdam, 2011, 506 blz., 15 euro. De banaliteit en vooral de zinloosheid van de oorlog, geduwd in een langzaam maar pakkend glijdend verhaal met heel persoonlijke toetsen en sterke fragmenten.

“Nergens zo goed als thuis!” MET EEN TRAPLIFT VAN THYSSENKRUPP ENCASA!

✤ Andrea Molesini, Niet alle smeerlappen komen uit Wenen, Wereldbibliotheek, Amsterdam, 2014, 287 blz., 19,90 euro. Een roman over de Italiaans-Oostenrijkse oorlog (19151918). Een goede roman met Italiaanse ironische nonchalance geschreven. Tegelijk pittoresk en universeel. Grandioos van opbouw.

• Voor elke trap: steil, smal, wenteltrap. • Veilig, comfortabel en makkelijk. • Slechts 1, zeer esthetische, rail. • Stof, vinyl of leder: aan u de keuze.

✤ Erwin Mortier, Godenslaap, De Bezige Bij, Amsterdam, 2008, 406 blz., 15 euro. In zijn poëtische stijl schrijft Mortier de grauwe werkelijkheid en eenvoudige personages. Een botsing van stijl en verhaal.

• Geleverd en geplaatst op 1 dag! Gratis documentatie & Gratis offerte op maat

• 24/24u – 7/7d service. In uw buurt.

Bel gratis

Meer dan

Poëzie Geert Buelens, De 100 beste gedichten van de Eerste Wereldoorlog, Ambo, Amsterdam, 2014, 248 blz., 15 euro. Gedichten vanuit alle landen - in vertaling - die hebben deelgenomen aan WOI Een poëtische tsunami. Met een voorwoord van Tom Lanoye. Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne

Bel gratis

0800 94 365

[email protected] of surf naar

www.tk-traplift.be

jaar ervaring!

26

De erfenis van

Karel de Grote 814-2014

Deze tentoonstelling brengt 1 200 jaar na de dood van Karel de Grote het onvertelde verhaal van zijn erfenis. Het vergeten Middenrijk lag aan de basis van de Europese gedachte. Sinds een halve eeuw wil Europa weer één Europa worden. Wordt de droom nu wel realiteit? Hebben Karel en zijn erfenis ons iets te leren? Info Tot 30 november 2014 in het Provinciaal Erfgoedcentrum, Lotharingenstraat 1 in Ename (Oudenaarde), 055 30 90 40, [email protected], www.pam-ename.be, www.tentoonstellingKareldegrote2014.eu. Open van donderdag tot zondag van 10.00 tot 17.00 uur. Tickets: 2,50 euro. Maak kans op een gratis duoticket. Kijk blz. 51!

10 mei–30 november 2014 in het Provinciaal Erfgoedcentrum Ename

me,

@oost-vlaanderen.be

ect, “Cradles and van 29 uit 10 landen.

u

vu: Jozef Dauwe, gedeputeerde, Gouvernementstraat 1, 9000 Gent

+32 55 30 90 40.

en secundair onderwijs o. 2 55 33 17 30.

Rubens (1577-1640) was de Quentin Tarantino van zijn tijd en bracht Vlaanderen naar de wereldtop van de schilderkunst. De meester-schilder was een eigenzinnige vakman en zette scènes neer vol geweld en wellust maar ook met compassie en elegantie. Maak opnieuw kennis met het oeuvre van dit ontembare genie en dat van zijn erfgenamen. Info Tot 4 januari 2015 in het Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat te Brussel. Open van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 18.00 uur. Donderdagavond tot 21.00 uur. Tickets: 14 euro. Maak kans op een gratis duoticket. Kijk blz. 51!

Flori Mundi

Internationale tentoonstelling

lzeke.

Rubens en zijn erfenis

Wist je dat orchideeën niet alleen een hele grote maar ook erg bedreigde plantengroep vormen? Het ergst is het gesteld met de wilde Europese orchideeën en de soorten die in de toppen van de bomen in het tropisch regenwoud groeien. Ook de Plantentuin Meise beschermt de biodiversiteit in het plantenrijk. Ontdek een betoverende, exotische collectie met spectaculaire bloemenconstructies, duizenden planten en ontelbaar verschillende soorten orchideeën, bromelia’s en andere tropische pracht.

Vlaanderen mma van de Europese Unie

ok.com/ECradles

Info Van 25 oktober tot 30 november 2014 in de Plantentuin Meise, Nieuwelaan 38. Tickets: 6 euro; 60+: 5 euro Alle dagen open vanaf 9.30 uur. Maak kans op een gratis duoticket. Kijk blz. 51!


27

TENTOONSTELLING

FeliXart Museum:

het best bewaarde geheim van Drogenbos Je hoeft niet altijd naar Brussel om grote kunstenaars te zien. In de rand heeft Felix De Boeck (1898-1995) bijna een eeuw het schilderspalet van Drogenbos gedomineerd. Naast zijn boerderij - hij was tegelijk boer en kunstenaar - eert de Vlaamse Gemeenschap zijn leven en werk met een eigen museum. Felix leerde tekenen in het klasje van een lokale kunstenaar, verf en penselen kreeg hij aangereikt van Thévenet. Kunstkring Doe stil voort gaf zijn werk voor het eerst een forum. En dat was het. Felix De Boeck werd een autodidact. Maar een met gezond boerenverstand: in de week werkte hij op het veld en op zondag schilderde hij. Want de boerenstiel was een bestaanszekerheid waarmee hij ook zijn kunstenaarschap kon veilig stellen. Maar wat een animo moet het geweest zijn op de boerderij: trefpunt voor de Brusselse avant-garde en atelier van een schilder die meevoer met alle stromingen van de twintigste eeuw. Geestelijk ver verwijderd van Brussel, bleef hij eerst nog hangen in het zachte coloriet van het Brabantse fauvisme. Tot de wreedheid van een oorlog opzwepende kleuren en patronen in zijn werk bracht. Vanaf 1920 zou die geometrie zich definitief in zijn hoofd nestelen, met de cirkel als een oneindig uitgangspunt voor figuratieve mogelijkheden. De Genesis-reeks die in het museum is tentoongesteld, verbeeldt zowel boer als schilder. Al wat Felix op het land tegenkwam, van mier tot stier, puurde hij immers uit tot uitbundige geometrische figuren. Hoe verstillend daartegen zijn de Moederschappen, zo veel intimiteit gevat binnen een cirkel. Tot hij met Nachtlichten terugkeert tot de orde van de dag. Zijn vergeestelijkte landschappen waar hij in de

duisternis met passerprecisie het licht uitboort, nodigen uit tot zowel onderzoek als afstand nemen. Felix De Boeck schilderde tot zijn laatste levensjaar. Een verzwakte motoriek dwong hem weer naar de essentie van de geometrie. Binnen een samenspel van lijnen, vluchtpunten en lichtbronnen creëerde hij ruimte voor kleur. In het museum krijgt Begin- en Eindpunt een ereplaats, als synthese van zijn levenswerk. Doe stil voort Voor Drogenbos is het FeliXart Museum meer dan een eerbetoon aan hun beroemde inwoner. Trouw aan de eenvoud waarin Felix De Boeck heeft geleefd en de beperkte gelegenheden die hij kreeg om zijn werk te tonen, geeft de Vlaamse Gemeenschap hier jonge en beloftevolle kunstenaars de kans in tijdelijke tentoonstellingen. Daarnaast biedt het museum ook onderdak aan collecties van tijdgenoten die reflecteren op het werk van Felix De Boeck. Tot einde 2017 zijn er schilderijen uit het Interbellum te zien, in samenwerking met het KMSKA dat voor renovatie voor enkele jaren gesloten is. Het is dat samenspel van kunst uit eigen huis en de reflectie daarop, dat van het FeliXart Museum een bijzonder boeiende plek maakt. Tekst Suzanne Antonis

Felix De Boeck, De stier, 1923. Collectie Vlaamse Gemeenschap. foto: Hugo Maertens

Felix De Boeck, Ruimte, circa 1992-1994. Collectie provincie Vlaams-Brabant. foto: FeliXart Museum

Info FeliXart Museum, Kuikenstraat 6, 1620 Drogenbos, 02 377 57 22, www.felixart.org. Open van donderdag tot zondag van 10.30 tot 17.00 uur. Tickets: 5 euro, met korting: 2,50 euro. OKRA-MAGAZINE | OKTOBER 2014

28

interieur

Spelen met De donkere dagen van het jaar komen er weer aan. Het moment om thuis kritisch te kijken naar je verlichting. Waar moet je een tandje bijsteken en welk effect wil je bereiken?

A

ls vijftigplusser ervaar je evenveel licht van een lamp van 100 Watt als een twintigjarige van een lamp van 50 Watt. Als zestigplusser gebruik je vijftien keer meer licht om te lezen dan een tienjarige. Met het ouder worden, kan een beetje extra licht dus geen kwaad. Slechte verlichting kan bovendien hoofdpijn en brandende ogen veroorzaken. Als je in de keuken niet goed kan zien wat je doet, is dat gevaarlijk bij het snijden van je groenten. Als je trap niet goed verlicht is, zijn ongelukken ook niet ver weg. Hoe optimaliseer je je verlichting? Start met het gebruik dat je van je kamers maakt. Brei of studeer je ook in het salon? Dan heb je sfeerverlichting en functionele verlichting nodig. Het liefst met een dimmer, dan kan je de sterkte regelen. Heb je geen zin om elke avond uit je warme bed te stappen om het licht uit te doen? Zet een paar schemer- of leeslampjes naast je bed. Wil je op een feestelijke avond extra reflectie, glans en fonkeling creëren? Kaarslicht, spiegels en kristal zijn daarop het antwoord. Indirecte verlichting Heel veel kamers hebben nog altijd een centrale lamp aan het plafond. Het is een gewoonte die stamt uit de tijd van de gaslampen en de eerste elektrische lampen. Zo’n lamp zorgt voor een plat en vlak licht. Nu hoef je het armatuur niet direct van het plafond te trekken maar je kan wel extra lichtbronnen toevoegen. Denk aan schemerlampen, staande lampen, wandlampen, spotjes in de vloer of aan het plafond. Kijk goed waar je extra schaduwen laat vallen en waar je juist meer licht geeft. Het effect van diepte en schaduw dat je zo creëert, maakt je kamer veel sfeervoller en levendiger. Licht dat weggestopt zit achter wanden, vloeren en plafonds wordt indirecte verlichting genoemd. Deze lampen weerkaatsen het licht via de muren of het plafond. Daardoor lijkt je kamer groter. Als


hotel Sandeshoved Nieuwpoort

Nieuwpoortse Kleinste Seniorenweek prijzen, Grootse sfeer!!! je bijvoorbeeld indirecte verlichting aanbrengt langs de wanden rond de zitruimte, dan kan je een warme gloed creëren. Verlicht je net alle vier de hoeken, dan lijkt je kamer groter. Accentverlichting Hoe minder accenten je aanbrengt, hoe sterker het effect. Spots zijn perfect te gebruiken als accentverlichting. Ze kunnen kantelen en draaien. Plaats ze voor een optimaal effect 50 tot 80 cm van de muur. Zorg dat niemand rechtstreeks in een spotje kijkt en maak ze dimbaar. Kunst aan de muur kan je met een extra spotje meer aandacht geven. Het spotje rechtstreeks op een object achter glas richten, kan een nare schittering veroorzaken. Glas verlicht je van achteren of van beneden. Je hebt ook speciale spots met een extra brede lichtstraal. Een wandlamp kan je ook beschouwen als accentverlichting. Ze trekken de aandacht weg van je interieur maar hebben zeker hun nut. Een wandlamp kan een smalle gang groter doen lijken en eentonige muren doorbreken. Heb je een rij spotjes in het plafond, dan voorkomt een wandlamp dat je kamer op een winkel of hotel lijkt.

Logement op een kamer of studio/appartement en dit in halfpension (ontbijtbuffet en middag- of avondmaal met saladbar) Ook de welkomstdrink, mosselfestijn en gastronomische brunch zijn inbegrepen! Een week met tal van activiteiten waaronder een begeleide natuurwandeling, bingo, quiz, petanque, hobby, film, optredens, crea-voormiddag, uitstappen met toeristisch treintje, bezoek aan Oostende, aperitiefvoormiddag, cake-namiddag,… ■ maandag 17/11 tot maandag 24/11/14 (of van zondag tot zondag) ■ maandag 24/11 tot maandag 01/12/14 (of van zondag tot zondag) • € 280 p.p. met twee op een tweepersoonskamer • € 335 p.p. met twee op een studio of appartement (bijkomende persoon op studio of appartement: € 190) • € 365 p.p. alleen op een grote single

Kerstarrangement

2,3 of 4 nachten rond 25/12 op een kamer of studio/appartement prijzen inclusief: halfpension, Kerstbanket op 24/12 en Kerstbrunch 25/12 met twee op een tweepersoonkamer met twee op een studio alleen op een grote single

2 nachten 195 p.p. 230 p.p. 245 p.p.

3 nachten 235 p.p. 285 p.p. 300 p.p.

4 nachten 270 p.p. 326 p.p. 352 p.p.

speciale prijzen vanaf 3e volwassene en/of kinderen op hetzelfde logement lakens, hotelservice en handdoeken zijn inbegrepen

Vraag vrijblijvend onze folder: Hotel Sandeshoved | Zeedijk 26 | 8620 Nieuwpoort | Tel: 058 22 23 60 www.sandeshoved.be | [email protected]

hotel sandeshoved.indd 1

2/07

30

Ook met het verlichten van kasten (binnen- of buitenkant) kan je extra accenten aanbrengen. LED-strips zijn zowat overal toe te voegen aan je interieur. Je bevestigt ze makkelijk aan de binnen-, achter- of onderkant van kasten. Voor boekenkasten bevestig je extra licht onder de planken.

Hanglampen boven de keukentafel zorgen voor een gelijkmatig licht. Om te voorkomen dat ze je belemmeren of je gasten verblinden, zorg je er het best voor dat de afstand tussen de lamp en de tafel zo’n 60 cm is. Als je je hanglampen ietsje lager kan hangen, dan lijkt je kamer hoger.

Funcionele verlichting Voor het lezen van een boek heb je direct licht nodig: gerichte spotjes of leeslampen met halogeenlampen. Een staande lamp zet je het best achter of boven je stoel. Kies voor een armatuur die de lichtstraal bundelt. Zo blijven je huisgenoten van het felle licht gespaard. Televisie kijken in het donker is geen goed idee. Je ogen moeten constant opnieuw focussen. Het contrast tussen het felle scherm en de donkere kamer is vermoeiend. Zet dus een lichtje achter of naast je televisie. Voor het verlichten van je werkplek thuis is er volop keuze. De bureaulamp blijft een topper want je kan de lichtstraal perfect richten. Een staande lamp achter je zetten, is geen goede oplossing. Dan valt de schaduw van je lichaam op het werkvlak. Als je met je rechterhand schrijft, dan zet je de lamp het best links. Anders werk je opnieuw in je eigen schaduw. Ook een te smalle lichtstraal bijvoorbeeld van een fel halogeenspotje kan een scherpe schaduw opleveren. De constante overgang van fel licht naar donker is vermoeiend en kan hoofdpijn veroorzaken. Kies dan voor een bureaulamp met een brede lichtspreiding.

Sfeerverlichting Diffuus licht verspreidt heel mooi en is meteen een sfeermaker in je interieur. Denk aan schemerlampen, armaturen met melkglas of lampenkappen van stof die het licht zachtjes filteren. Een ander voordeel van diffuus licht is dat details minder goed zichtbaar zijn. Dat is goed voor jezelf - minder rimpels te zien - maar ook voor muren met oneffenheden. Experimenteer ook gerust met lichtkleuren. Een lamp met een roze tint geeft een heel ander effect dan een lamp met een gele tint. Warm wit wordt meestal als aangenaam ervaren. Een lampenkap in groen of blauw kan overdag heel mooi staan, maar ’s avonds wordt het lichtschijnsel wat grauw. Let dus bij aankoop op of de kap aan de binnenkant met een witte laag is afgewerkt. Zo kan de kap geen kleureffect geven aan het licht dat er doorheen schijnt.

LED-strips zijn zowat overal toe te voegen aan je interieur.


Tekst Karin Swiers Foto’s Luceplan Design Lighting, Modular Architectural Lighting, San Pellegrino

Unieke lezersaanbieding FOTOBOEK L

€24,95

€10 Het mooiste fotoboek maak je makkelijk zelf 1

Ga naar www.albelli.be/okra en installeer gratis het fotoboekprogramma.

2

Verzamel je mooiste foto’s en plaats ze in het fotoboek. Kies uit verschillende lettertypes, kaders en sjablonen en stel zelf een schitterend fotoboek samen.

3

Bestel je fotoboek en ontvang het binnen een paar dagen professioneel gedrukt thuis.

Jouw promotiecode:

OKRA

www.albelli.be

Aanbod geldig t.e.m. 30 november 2014 op alle Albelli L en XL fotoboeken exclusief opties en verzendkosten. Kijk voor de volledige actievoorwaarden op www.albelli.be/okra

32

nieuwe technologieën

Jouw vakantie op papier Op safari met de echtgenoot, met de kleinkinderen naar zee of met OKRA op citytrip naar Madrid, elke reis levert prachtige foto’s op. Herinneringen die je zeker wil bewaren. Waarom niet via je pc een papieren fotoboek aanmaken?

M

et Albelli kan je makkelijk een fotoalbum aanmaken met je vakantiefoto’s. Je surft gewoon naar www.albelli.be. Daar heb je de keuze uit twee verschillende manieren van werken. Ofwel kies je voor de online module, ofwel maak je gebruik van de software die je gratis op je pc kan installeren. De online versie werkt zowel voor pc als Mac. De software versie heeft dan weer extra layout mogelijkheden. Het installeren is eenvoudig en het programma neemt niet veel plaats in op je computer. Welk fotoboek? Na het opstarten van de software stelt Albelli je een hele resem producten voor waaronder verschillende fotoboeken. Ze zijn beschikbaar in drie vormen: vierkante, liggende of staande en dat telkens in


verschillende formaten. Er zijn ook platliggende fotoboeken. Deze zijn ideaal voor portretten of uitgestrekte landschappen over twee pagina’s. Tenslotte is er het pocket fotoboek dat dankzij het kleine formaat ideaal is om overal mee naartoe te nemen. Qua uitvoering kan je kiezen uit normaal papier of hoogglans. Dit laatste biedt meer contrast en kleurdiepte maar is wel aanzienlijk duurder. Voor de kaft kan je opteren voor linnen (in verschillende kleuren) of gaan voor een leren kaft (duurder). Op zoek naar een heel gepersonaliseerd album? Plaats dan een van jouw foto’s op de kaft. De aanmaak Van zodra je het type en formaat van het fotoalbum hebt gekozen, kan je de foto’s kiezen en plaatsen waar je ze wenst. De plaatsing kan je handmatig doen maar je kan ook kiezen om alle foto’s automatisch in het album te schikken. Het programma

33

Bestellen en leveren Is je fotoalbum klaar? Dan moet je alleen nog bestellen en betalen. Tijdens het bestelproces kan je kiezen in welke kleur je de kaft wenst en op welk soort papier er moet gedrukt worden. Let wel op voor de meerkost. Als nieuwe klant moet je je registeren, bestaande klanten kunnen gewoon inloggen. Bij de promotiecode kan je de OKRA-code invoeren. Je kan betalen via online bankieren, kredietkaart, met een bankoverschrijving of via PayPal. Nadat je een fotoalbum hebt besteld, ontvang je een e-mail op het moment dat je album op de post wordt gedaan. Het album valt dan binnen enkele dagen in de brievenbus. kiest dan zelf welke foto’s geschikt zijn voor bepaalde pagina’s. Zeker als beginner is het aan te raden om voor deze automatische optie te kiezen. Ben je na een automatische invulling niet tevreden over de volgorde? Geen probleem, je kan de foto’s zelf een nieuwe rangschikking opleggen door ze te verschuiven. Handig om weten is ook dat je foto’s na plaatsing nog kan in- of uitzoomen, draaien, de hoeken afronden, schaduw plaatsen en transparant maken.

De opmaak van je fotoboek is eenvoudig te realiseren. Je kan kiezen voor verschillende indelingen gaande van klassiek tot modern.

Service na verkoop Problemen bij het opmaken van je fotoboek, lukt het bestellen niet of ben je niet tevreden van het resultaat? De Albelli klantendienst is zeven dagen op zeven te bereiken via telefoon (02 792 53 93 0,10 euro per minuut), chat of e-mail. Tekst Wendy De Keyzer

Links, rechts of gecentreerd De opmaak van je fotoboek is eenvoudig te realiseren. Je kan kiezen voor verschillende indelingen gaande van klassiek tot modern. Er zijn kaders die je rond de foto’s kan plaatsen en je kan achtergronden toevoegen voor een speciaal effect. Natuurlijk kan je tekst invoegen en je album nog opvrolijken met leuke tekeningen. Ook de foto’s zelf kunnen bewerkt worden. Zo is het mogelijk om rode ogen te verwijderen, een foto om te zetten in zwart/wit of het licht, contrast of kleur bij te werken. Ook bepaalde vormen uit een foto snijden, behoort tot de mogelijkheden. Je kan je creativiteit echt de vrije loop laten.


34

de keuze van liesbet walckiers

Schone kleren Het wereldkampioenschap voetbal ligt alweer even achter ons. De gelegenheidstruitjes liggen al enige tijd in de wasmand. Kortstondige gadgets. Maar heb je al eens bedacht dat zo’n T-shirt een hele voorgeschiedenis heeft?

M

ade in Bangladesh, lees je op het label. Of China. Of Turkije. Noem maar op. Verre landen, waar je soms weinig over weet. Nooit of zelden landen van binnen de Europese Unie. Dat het merendeel van onze kleren in onmenselijke werkomstandigheden wordt gemaakt, is hier pas goed doorgedrongen toen vorig jaar ruim 1 130 mensen - meestal vrouwen - omkwamen bij de instorting van Rana Plaza. In dat gebouw werd in onderaanneming textiel geproduceerd voor zowat alle grote wereldmerken. Zo’n tweeduizend anderen raakten gewond. Er werkten ongeveer vijfduizend mensen. Hoewel er de dag voor de ramp grote scheuren waren verschenen in de muren, hadden de bazen het personeel verplicht toch te komen werken. De catastrofe vestigde de aandacht wereldwijd op de omstandigheden waarin onze kleren worden vervaardigd. Bangladesh, een geval uit de vele Rana Plaza is geen uitzondering. Een arbeidster in de kledingindustrie verdient in Bangladesh een krappe 50 euro per maand. Ook daar is dat te weinig om al was het maar een minimale huisvesting mee te betalen. Daartegenover staan werkdagen van soms tot 15 uur per dag. Ongeveer een procent van de prijs die wij in de winkel betalen voor zo’n T-shirt gaat naar de vrouw die het heeft gestikt. Vier miljoen mensen werken in de sector. Dat betekent tachtig procent van de totale export van Bangladesh. Meteen is het duidelijk waarom de regering van het land nooit is opgetreden tegen die werkomstandigheden.

Een fundamentele aanpak van de werkomstandigheden bleef tot nog toe uit.

Het voorval heeft internationale druk in gang gezet tegen de - vaak heel bekende - merken die daar werden gefabriceerd. De vrees voor een emotionele reactie van het publiek zetten een aantal van die bedrijven er toe aan een schadevergoeding voor de slachtoffers te beloven. Maar een fundamentele aanpak van de werkomstandigheden bleef tot nog toe uit. Het argument is meestal dat die bedrijven slechts opdrachtgevers zijn van de lokale ondernemingen en dus niets afweten van de


plaatselijke gang van zaken. De fundamentele reden is natuurlijk dat de consument steeds goedkopere producten wil en dat de concurrentie daardoor moordend is. Zelfs al zijn geleidelijk heel wat bedrijven over de brug gekomen, dan blijft het meest heikele punt de weigering van de meeste bazen om het recht van de werknemers om zich te organiseren te erkennen. Hoe problematisch ook hun werkomstandigheden zijn, ze blijven monddood. Kinderarbeid Het aspect dat wellicht het meest tot onze verbeelding spreekt, is het gebruik van kinderarbeid in die sectoren. De modieuze tapijten die wij uit Turkije of India betrekken, kunnen alleen zo goedkoop zijn omdat - uiteraard onderbetaalde kinderen er aan meegewerkt hebben. De afgelopen jaren hebben hier en daar tapijtwevers met westerse bedrijven conventies afgesloten, waarin ze zich ertoe verbinden geen minderjarigen in dienst te nemen. Er is zelfs een label voor, dat de consument daarover moet geruststellen. In India bijvoorbeeld is daar staatscontrole op. Maar in de praktijk is het helemaal niet zo eenvoudig. In zo’n reusachtig en dichtbevolkt land is controle haast onbegonnen werk. Als een controleur zich in de nauwe slingerstraatjes van een Indiase stad waagt, is zijn komst al lang aangekondigd voor hij ter bestemming is en zijn de werkende kinderen van de weefgetouwen verdwenen. Het illustreert hoe moeilijk het is om zo’n goedbedoeld initiatief in werkelijkheid om te zetten. Nike Er zijn wel steeds vaker campagnes die vruchten afwerpen. Het sportmerk Nike is daar een goed voorbeeld van. Toen aan het licht kwam hoe slecht de werkomstandigheden er waren, probeerde het bedrijf eerst de verantwoordelijkheid af te schuiven op zijn onderaannemers. Maar een wereldwijde

35

campagne slaagde erin een heuse boycot op gang te brengen tegen het merk. Vooral door het protest in de Verenigde Staten, werd de afzet van de modieuze loopschoenen aangetast. Daarmee is bewezen dat een goed georganiseerde campagne wel degelijk kan renderen. In de jaren negentig voerde Nike een gedragscode in voor zijn onderaannemers. Daarin staan voorwaarden inzake veiligheid, gezondheid, minimumloon en werkomstandigheden, die zijn leveranciers overal ter wereld moeten naleven. Nike ziet zelf toe op de eerbiediging van die code en zegt zwaar te investeren in de controle hierop. Maar het is de vraag of dit een echt succes is. Het bedrijf zegt het principe te steunen van een leefbaar loon maar volgens de critici doet het in de praktijk nog altijd te weinig om de lonen boven het minimumniveau op te trekken. Het legt de verantwoordelijkheid hiervoor bij de onderaannemers. Maar zolang het zelf niet bereid is een hogere prijs vast te leggen voor zijn producten, blijven de lonen te laag. En al de anderen… Toen de anti-Nike campagne op zijn hoogtepunt was, zijn kopers van loopschoenen massaal overgestapt naar de grote rivaliserende merken. Maar die zijn daarom niet noodzakelijk ethischer. De boycot van één merk heeft het voordeel de publieke opinie op grote schaal bewust te maken van de problematiek maar creëert een zondebok, terwijl de concurrenten - die het meestal niet beter doen - buiten schot blijven. Uit een enquête van de Schone Kleren Campagne bij 55 bedrijven op de Belgische kledingmarkt blijkt alleszins dat er nog veel werk aan de winkel is.1

Als een controleur zich in de nauwe slingerstraatjes van een Indiase stad waagt, zijn de werkende kinderen van de weefgetouwen verdwenen.

Zolang in de concurrentieslag de druk op de prijzen allesbepalend blijft, kunnen we enkel hopen dat de bewustmaking van de consument - en de vrees voor imagoschade bij de betrokken bedrijven - op termijn zal zorgen voor een grondige ommekeer. Of er moet een bindende wetgeving op internationaal vlak komen. Maar dat is zeker niet voor morgen. Tekst Liesbet Walckiers

1 www.schonekleren.be


36

info

Lijvig rapport over

pensioenhervorming Een jaar lang bereidden twaalf experten hervormingen voor die het pensioensysteem klaar voor de toekomst zouden maken. Nu is het rapport klaar. Omdat de pensioenen ook in de volgende regering een belangrijk punt van discussie zullen vormen, deed OKRA een eerste lezing van het lijvige rapport.

De experten willen een transparant systeem creëren waarin mensen op voorhand weten hoe hoog hun pensioen zal zijn.


H

et initiatief voor dit rapport kwam in april 2013 van de toenmalige ministers De Croo en Laruelle. In het rapport dat de experten opstelden, is de grootste blikvanger de invoering van een puntensysteem. Tijdens hun beroepsloopbaan verzamelen mensen punten. Als ze met pensioen gaan, worden deze punten omgezet in euro’s. Het aantal punten hangt af van de hoogte van het arbeidsinkomen en de duur van de loopbaan. Tijdens je carrière kan iedereen de opbouw van zijn pensioen opvolgen via een individuele puntenrekening. De algemene kenmerken zijn voor werknemers, zelfstandigen en ambtenaren gelijk. Maar de berekening van de waarde van een punt (de omzetting in euro’s) verschilt van stelsel tot stelsel. Aanpassingen De experten voorzien een aantal automatische mechanismen om de vergrijzingskosten onder controle te houden. Wanneer de bevolking op pensioenleeftijd toeneemt en ook de levensverwachting stijgt, kan er een aanpassing gebeuren in de pensioenberekening. Om een zelfde pensioen te ontvangen, moet men dan langer werken. Daarnaast kunnen de pensioenen aangepast worden aan het niveau van de welvaart. Deze aanpassing kan tijdelijk sterker of zwakker gemaakt worden, afhankelijk of de welvaart stijgt of daalt. Tot slot kan de overheid stijgende kosten het hoofd bieden door de socialezekerheidsbijdragen aan te passen aan het systeem. Maar ook alternatieve vormen van financiering, die niet wegen op de arbeidsinkomens, behoren tot de mogelijkheden. Een financiering op basis van vermogen is hier een voorbeeld van. Pensioenen worden zo een stuk flexibeler wat natuurlijk negatief kan uitdraaien in moeilijke economische tijden. De doelstellingen en spelregels van deze mechanismen moeten wel op voorhand vastgelegd worden. Zo willen de experten een transparant systeem creëren waarin mensen op voorhand weten hoe hoog hun pensioen zal zijn.

Repartitie versus kapitalisatie Repartitie blijft ook in de plannen van de experten de basis van het systeem. In dat systeem betaalt wie vandaag werkt de pensioenen van de huidige gepensioneerden. De experten menen dat er wel een mix met kapitalisatie nodig is om risico’s zoveel mogelijk te spreiden. In een kapitalisatiestelsel sparen mensen voor hun eigen pensioen. Daarom onderzocht de groep de introductie van een ‘eerste pijler bis’. Zo’n systeem kan individueel worden georganiseerd, niet via de werkgever zoals dit vandaag het geval is. De bijdragen gebeuren dan collectief door de overheid. Een beperking van de fiscale aftrekbaarheid van de derde pijler (individueel pensioensparen en levensverzekeringen) en nieuwe heffingen kunnen voor budgettaire ruimte zorgen. Wel moeten solidariteitsmechanismen worden ingebouwd om periodes van werkloosheid, arbeidsongeschiktheid en bevallingsrust gelijk te stellen. De uiteindelijke pensioenuitkeringen bestaan uit een periodieke rente en niet uit de eenmalige uitkering van kapitaal. Dergelijke ‘eerste pijler bis’ zou de tweede pijler die vandaag al bestaat niet vervangen. In dit concept kan in bedrijven en in sectoren nog steeds onderhandeld worden over aanvullende pensioenen.

37

Moderne gezinnen De experten zijn van oordeel dat ons pensioensysteem gebaseerd is op deels achterhaalde gezinsconcepten. Daarom pleit ze voor een modernisering van de gezinsdimensie. Ten eerste moet wettelijk samenwonen gelijkgesteld worden met het huwelijk. Dit wordt echter beperkt tot mensen die een ‘duurzame affectieve kostendelende relatie met uitsluiting van de verwanten tot de vierde graad’ aangaan. Op middellange termijn moet ook het gezinspensioen worden afgeschaft. Dit moet echter geleidelijk en overeenstemmend met de sociaal-

demografische evolutie gebeuren. Als derde ingreep kan een zuivere splitsing van pensioenrechten ingevoerd worden bij echtscheiding of beëindiging van het wettelijk samenwonen. De individuele punten die de partners hebben opgebouwd gedurende hun periode samen, kunnen dan verdeeld worden. Als laatste punt moet een billijke overlijdensdekking bestaan. De overlevende partner moet wel kunnen kiezen of de overlijdensdekking al dan niet wordt toegepast. Tekst Niek De Meester

Wat vindt OKRA? Op dit moment is het nog te vroeg om dit rapport in zijn geheel te beoordelen. Sommige punten zijn zeker interessant en te overwegen, andere punten doen de wenkbrauwen fronsen. OKRA is in ieder geval tevreden dat er grondig is nagedacht over de toekomst van de Belgische pensioenstelsels. Afgelopen regeerperiodes zijn de beleidsmakers te veel blijven hangen in pensioenmaatregelen op korte termijn, vooral genomen met het oog op het doorvoeren van besparingen. Maar zoals het rapport nu duidelijk stelt, is het onmogelijk te vertrekken vanuit een besparingsoptiek wil men de toekomst van de Belgische pensioenen veilig stellen. Ook OKRA is deze mening toegedaan. Vandaar dat het zeer positief is dat de voorstellen verder reiken dan een legislatuur en de experten structurele voorstellen doen die betrekking hebben op de beleidsperiode tot 2030 en misschien verder. OKRA steunt ook het voorstel van de experten om bij de start van een grote pensioenhervorming een tripartiet Nationaal Pensioencomité op te richten waarbij het middenveld daadwerkelijk inspraak heeft. In de vorige regeerperiode stelde OKRA vast dat de grote lijnen van de pensioenmaatregelen bijzonder snel en zonder al te veel overleg met de sociale partners werden genomen. In ieder geval zal OKRA aandringen om een stem te krijgen in het debat dat zal volgen op basis van deze voorstellen. Daarin is het voor OKRA prioriteit om de belangen van de huidige gepensioneerden te verdedigen en voor verbetering te zorgen. Maar uiteraard wil OKRA ook de toekomst van de pensioenen veilig stellen. Het volledige rapport (198 blz.), de bijlagen (700 blz.) en de synthese (28 blz.) kan je nalezen op http://pensioen2040.belgie.be. De pensioenstandpunten van OKRA die werden goedgekeurd op het laatste congres vind je op www.okra.be/file?fle=524359.

Uw huis blijft uw thuis! www.amcentrum.be

Een traplift installeren is slim investeren! Gebruiksvriendelijk - veilig comfortabel

Gratis offerte en advies! Bel gratis 0800 250 23

Bezoek onze toonzaal en probeer de trapliften!

Grote Leiestraat 205 - Anzegem (300 m afrit Waregem)


38

menu

Zotjes met

stoofpotjes Wat is er gelukzaliger dan een stoofpotje dat rustig op het vuur staat te pruttelen? Z’n heerlijke geur vult de kamer en doet je denken aan vroeger, toen er nog tijd was voor lekker eten.


39

Oud-Hollandse Snert 500 gr spliterwten ✤ 1 varkensschenkel ✤ 150 gr gezouten spek (dik gesneden) ✤ 2 laurierblaadjes ✤ 2 grote uien ✤ 1 dikke winterwortel ✤ 2 aardappelen ✤ 1 knolselder ✤ 2 preien ✤ peper en zout ✤ rookworst Doe de spliterwten in een vergiet en spoel ze grondig onder stromend water tot het water volledig helder is. Zet een grote kookpot op het vuur en doe er de spliterwten, de schenkel en het spek in. Zet alles onder met water en breng aan de kook. Laat 5 min. koken en giet daarna zoveel mogelijk van het water af. Overgiet opnieuw met 2 liter water en laat 15 min. koken. Schil en snijd alle groenten in ongeveer gelijke stukken en was ze grondig. Doe ze samen met de laurier bij het vlees. Laat minstens 2 uur pruttelen op een zacht vuur. Vis er de schenkel en het spek uit en laat afkoelen. Ook de laurier moet eruit. Mix de soep. Haal het vet van het vlees en snijd het vlees in kleine stukjes en doe ze terug bij de soep. Proef ondertussen de soep en kruid grondig bij met peper en zout. Indien je de soep niet meteen serveert, moet je ze heel snel laten afkoelen anders wordt ze zuur. Ofwel zet je ze meteen in de kelder op een koude vloer, of je zet de pot in koud water. Serveer de soep met de rookworst.

Konijn op Italiaanse wijze 1 konijn in stukken ✤ 2 el bloem ✤ 60 ml olijfolie ✤ 2 uien ✤ 2 teentjes look ✤ 6 dunne plakjes pancetta of gezouten spek ✤ 6 el balsamico azijn ✤ 300 ml droge witte wijn ✤ 2 blikken (400 gr) (kers)tomaten ✤ 2 takjes rozemarijn (enkel de naaldjes) ✤ 1 bosje platte peterselie ✤ 20 groene olijven (ontpit) Doe de helft van de olijfolie in een grote pan met dikke bodem en bak er de stukken konijn in bruin. Haal ze uit de pan en zet eventjes opzij. Doe de rest van de olie in de pan en fruit er op een lager vuur de grofgesneden ajuin en look in. Snijd de pancetta of het spek in kleine stukjes en doe bij de ui. Nu mag het konijn er opnieuw bij. Bestuif alles met de bloem en roer goed. Laat 30 seconden meebakken. Giet er de wijn bij, de helft van de balsamico azijn en de twee blikken tomaat. Giet er desnoods nog wat water bij tot alles volledig onder staat. Hak de steeltjes van de platte peterselie fijn alsook de rozemarijn en doe bij de rest. Kruid met peper en zout. Laat anderhalf uur op een laag vuurtje sudderen. Hak nu de blaadjes van de peterselie grof en verdeel over het konijn. Roer er de olijven onder en de rest van de balsamico azijn. Mocht je de bereiding iets te zuur vinden dan mag er een koffielepeltje suiker bij.

40

Applecrumble 4-6 moesappelen ✤ 2 el rozijnen ✤ 2 el calvados (optioneel) ✤ 75 gr bloem ✤ 75 gr rietsuiker ✤ 50 gr havermout ✤ 75 gr koude boter ✤ 1 mespuntje kaneel Maak eerst de crumble. Doe de bloem, rietsuiker, kaneel, havermout en de in blokjes gesneden boter in een kom. Wrijf alles tussen je vingers tot je een soort van kruimel krijgt die wat lijkt op paneermeel. Zet opzij. Schil en ontpit de appelen en snijd in plakken. Schik ze in een ovenvaste schotel. Overgiet met de calvados en sprenkel er de rozijnen over. Schep er nu de crumble op maar druk niet aan! Zet 20-30 min. in een voorverwarmde oven op 190°C. Serveer warm met een bolletje vanille-ijs. Tekst en foto’s Ann Vertriest

Venkelstoofpotje 2 el olijfolie ✤ 600 gr mager gehakt ✤ 1 flinke venkelbol of 2 kleintjes ✤ 4 teentjes look ✤ 1 grote ui ✤ 1 blik (400 gr) gepelde tomaten in stukjes ✤ 3 tomaten (in grove stukken gesneden) ✤ 2 takken rozemarijn ✤ peper en zout Zet een antikleefpan op het vuur en doe er de olijfolie in. Hak de venkel, ui en look fijn en fruit zachtjes in de olijfolie gedurende 10 min. Voeg desnoods wat water toe als het te droog wordt. Doe nu het gehakt bij de venkel en bak rul. Overgiet met de tomatenblokjes en de verse tomaten. Kruid goed met peper, zout en rozemarijn. Laat 15 min. rustig sudderen. Lekker met brood of krielpatatjes.


ik weet nog hoe het was

tijd

41

‘We hadden om te leven’ “De kinderjaren waren de gelukkigste van mijn leven. In de meeste scholen neemt men de verbeelding van de kinderen af, bij mij is het omgekeerde gebeurd”, zegt Paula Semer (89), fris lachend alsof ze het over gisteren heeft.

“W

ij woonden op de Haantjeslei in Antwerpen, in een van de eerste moderne appartementen van de sociale woningbouw. Mooi voor die tijd maar klein. Zowat alles gebeurde in de keuken, ook het wekelijkse bad in een zinken kuip. Er was geen badkamer en alleen koud water. Het salonnetje was bestemd voor bezoek. Ik was vaak ziek als kind maar dat was leuk want dan werd de foyer in het salonnetje aangestoken. Ook het schaakbord van mijn vader werd bovengehaald en dan mocht ik daar de hele dag mee spelen.”

Radio spelen “Mijn broer en ik speelden tramrijden in de keuken: we bonden stoelen achter elkaar aaneen met een lange doek. Hij was conducteur en maar rijden en kling-kling roepen. Ik zat onder zo’n stoel als passagier en keek. Soms urenlang. In onze slaapkamer hing een gordijn tussen onze twee bedden en zo speelden wij radio. Ik was de speaker en mijn broer de muzikant. We hadden ook een verfdoos, allerlei ballen én een trottinette die we volgens ons vader links en rechts moesten gebruiken voor een evenwichtige ontwikkeling van onze benen. Vader was niet voor niets onderwijzer met serieuze pedagogische principes die hij niet alleen in de klas maar ook thuis toepaste.”


42

Metalen koffer “Wij waren niet rijk maar wij gingen elk jaar een maand naar zee. Daar werd voor gespaard. Mijn moeder had een systeem van spaarenveloppen: een voor de vakantie, een voor dit, een voor dat. Wij en collega’s van mijn vader huurden in De Panne een vakantiehuisje. Het waren allemaal dezelfde kleine villaatjes in de duinen. Het gesleur met bagage werd handig vermeden door een dienst van de Spoorwegen. Zij brachten een metalen koffer aan huis zo’n koffer waarmee de missionarissen naar Congo voeren - en daarin propten wij onze bagage. Die werd opgehaald en netjes voor de deur van ons huisje in de duinen afgezet! Om vier uur ’s morgens zaten wij in de trein naar De Panne. Zo dicht bij de Franse grens, werd er veel Frans gesproken. Zo konden wij al spelend met de andere kinderen Frans oefenen. Grootvader langs vaders kant was een Waal. Hij was in Hemiksem zijn dienstplicht komen vervullen. Mijn bomma was een meisje uit het enige café daar, ze was naar het pensionaat geweest en kende wat Frans. Die twee hebben elkaar gevonden en mijn grootvader is uit liefde in Hemiksem gebleven. Grootvader heeft met ons nooit Frans gesproken, wel met zijn kinderen.”

We waren met kleine dingen content. Met een pakje frieten bijvoorbeeld. Moeder maakte zelf zo’n zakje en dan aten wij frieten zoals in het frietkraam!


Friet in een zakje “Van zee kwamen we mooi gebruind en plezant terug. Voor de mensen waar wij woonden, was een vakantie aan zee luxe en waren wij dus luxekinderen. Maar mijn vader vond zo’n vakantie belangrijker dan mooie kleren. Op woensdagnamiddag gingen wij naar het park Den Brand in het miljoenenkwartier van Antwerpen. Daar was een heel groot grasplein, een vijver en een heel oude wilg waar de ouders elkaar rendez-vous gaven. We waren met kleine dingen content. Met een pakje frieten bijvoorbeeld. Niet van het frietkraam want dat vond ons moeder niet comme il faut. Moeder maakte zelf zo’n zakje en dan aten wij frieten zoals in het frietkraam! Toen we groter waren, deden we uitstappen met de fiets. Veertien dagen Vlaanderen in jeugdherbergen en de natuurvriendenhuizen en dan maakte vader nadien een verslag op over zijn bevindingen. We deden ook veertien dagen Wallonië met de fiets. Dat was soms een martelgang voor mij, 80 kilometer per dag op oneffen terrein, dan moest vader mij duwen.” Biefstuk in bruine boter “Mijn ouders hebben niet anders geleefd dan voor hun kinderen. Als ik denk wat mogelijkheden mijn vader zou gehad hebben! Zo’n bekwame, zo’n belezen, veeltalige man. In de paasvakantie ging hij met een vriend per fiets naar Duitsland om cursussen te volgen in de Volkshochschule over onderwijs en over lichamelijke opvoeding. Heel die periode had mijn moeder schrik, want ‘in Duitsland waren het allemaal onbewaakte overwegen!’ ’s Nachts droomde ik dat ons vader onder een trein reed. Maar ondertussen aten wij alles wat niet mocht: erwtensoep met een boterham en biefstuk in bruine boter. Dan zaten we met ons drieën lijk stoute kinderen te eten en ons moeder speelde heerlijk mee. Bij ons vader moest alles licht en gezond zijn. Hij volgde Steiner en de biologische landbouw, hij was zijn tijd vooruit.” Een schudding “In die tijd woonden moemoe en vava in de buurt. Mijn vader schreef kritieken in Franstalige kranten, La Metropole en Le Matin over opera en musicals en dan kreeg hij twee gratis kaarten. Die avonden kwam moemoe babysitten en dan speelden we lotto. Ik was wel eens stout bij haar en dan kreeg ik een mep en zei moemoe tegen mijn broer: ‘dat is toch een ambetant joenk, helemaal haar vader!’ Van moeder kreeg ik ook wel eens

43

een schudding als ik te geweldig was maar van een echte straf heb ik geen weet. Niet op school, niet thuis. De principes van ons vader waren bijvoorbeeld: ‘begin niet met een kind te leren lezen en schrijven voor de lagere school. Dat moet openbloeien, niet forceren, niet ingrijpen.’” Kerstverhalen in turnzaal “Mijn eerste schoolbank was die van het eerste leerjaar. Met geen stokken had men mij in de kleuterklas gekregen. Maar naar de echte school wou ik wel. Iedereen zei: de dochter van de schoolmeester zal wel naar de betalende school gaan maar neen, dat kwam niet overeen met vaders principes. Dus ging ik naar de gewone volksschool. Wij hadden zes jaar lang dezelfde onderwijzeres. Een pracht van een vrouw, madame Jacquet. Je hebt er geen idee van wat die vrouw losmaakte bij de kinderen. Daardoor was dat een buitengewone klas en dat is het grootste

geluk voor kinderen. Ik lag ’s morgens in mijn bed al te draaien van ‘wat zou het vandaag zijn?’ Naar school gaan, was een vreugde en het was een straf als ik niet naar school mocht. De onderwijzeres moedigde ons aan, maakte emoties bij de kinderen los, wekte talenten op. Met Kerstmis moest ik voor heel de school kerstverhalen brengen in de grote turnzaal en als ik een mooi opstel geschreven had, liep ze ermee in haar handen op de prachtige speelplaats met de grote olmen. Die onderwijzeres heeft mijn leven en dat van vele anderen bepaald. De herinneringen aan mijn adolescentie zijn minder vrolijk. Maar toen was het oorlog. Daar schrijf ik ooit een boek over.”

Naar school gaan, was een vreugde en het was een straf als ik niet naar school mocht.

Tekst Hilde Masui-Wenderickx Foto’s Stadsarchief Antwerpen

Vayamundo De Kinkhoorn & Ravelingen in Oostende

Een zee van tijd om een andere sfeer op te snuiven!

SLOVAAKSE MIDWEEK aan de kust INBEGREPEN • Volpension in buffetvorm met elke middag en avond Slovaakse specialiteiten door Slovaakse koks bereid • Leer zelf een Slovaakse specialiteit te bereiden • Optreden Slovaakse band • Degustatie van Slovaakse wijnen en andere specialiteiten BESCHIKBAARHEID Aanbod geldig van 17 tot 21 november 2014 prijs per persoon vol pension

1ste en 2de volwassene

Vanaf 3de volwassene

€254,00

€ 166,00

Supplement single: € 60,00/midweek

RESERVEREN Vayamundo De Kinkhoorn-Ravelingen Zeedijk 290-330, 8400 Oostende 059 70 16 97 of 059 55 27 55 [email protected] www.vayamundoclubs.be

44

Suske & Wiske


45

herbeleefd Kinderen en strips lezen, het blijft een twistpunt. Maar je kan de avonturen van stripfiguren ook anders beleven. In het Suske & Wiske museum in Kalmthout treden oma Hilde en kleinkinderen Evelien (12) en Vincent (9) in de voetsporen van een van de grootste striptekenaars in Vlaanderen.

A

ls je alle tekeningen van Willy Vandersteen achter elkaar zou leggen, krijg je honderd kilometer stripverhaal. Zoveel heeft zelfs Vincent nog niet gelezen. In het museum duikt hij meteen in het nieuwste album. Tot tante Sidonia alle kinderen in haar woonkamer roept. In groepjes zullen ze via een ingenieus wisselsysteem in negen themakamers opdrachten vervullen en inspiratie opdoen voor een eigen stripverhaal. Evelien is nog afwachtend: “Tante Sidonia klonk best wel streng.” Maar Vincent drukt in het laboratorium van Barabas meteen op de startknop. “Oei, dat gaat snel”, zegt oma. Om vier uitvindingen van de professor bij elkaar te puzzelen, krijgen ze maar enkele minuten. De klankentapper is eerst klaar. “Wat is een fotokloneermachine?” vraagt Vincent. Daarover las hij nog niet in een album. De klok stuurt hen onverbiddelijk naar de volgende kamer. Aan de tekening voor hun inspiratieblad kwamen ze niet eens. “Dat moet beter”, zegt oma kordaat.

Klim eens in een stripfiguur Vooraleer ze zelf in de verkleedkoffer duiken, moeten ze de hoofdfiguren uit de albums aankleden. De bolhoed hoort bij Lambik, het rode shirt bij Suske, schoenen zijn van Sidonia. “Overzetboten”, corrigeert oma. Vincent kijkt verbaasd, hij vindt die overmaatse schuiten wel cool. Dit keer hebben ze wel tijd om op de elektronische tekentafels hun outfit samen te stellen. In de volgende kamer doen ze dat in levende lijve, om daarna mooi uitgedost op de foto te gaan. Evelien kiest en past tot de allerlaatste seconde. “Meisjes”, zucht Vincent en steekt ongeduldig zijn hoofd uit naar de volgende opdracht. Daar worden ze stil. Aan de werktafel waaraan Willy Vandersteen zelf nog tekende, flitst zijn levensverhaal voorbij en leren ze dat deze man nog veel meer papieren helden uitvond. “21 reeksen in totaal”, telt Evelien in de vitrinekast.

De bolhoed hoort bij Lambik, het rode shirt bij Suske, schoenen zijn van Sidonia. “Overzetboten”, corrigeert oma.

Tijd voor actie In de albums van Suske & Wiske valt altijd nieuws te rapen. De kinderen worden nu uitgenodigd om een straf bericht te lezen voor de camera. “Toch moeilijker dan wat je op televisie ziet”, zegt Evelien. De volgende opdracht is hilarisch. In een koekjesfabriek rollen foodbommen van de band die netjes in een doos moeten belanden. Om ze dan naar hartenlust in de lucht te schieten. Jerom staat toch klaar om ze tegen te houden. Vincent wint, voor oma gaat dit wat te snel. Van strips word je slim Dat de albums van Suske & Wiske leerrijk zijn, daar twijfelt ook oma niet aan. In de volgende kamers worden de kinderen aan de tand gevoeld over hun kennis van aardrijkskunde, kunst en allerlei weetjes. “Niet gemakkelijk”, zuchten ze maar met de hulp van oma lukt het wel. En hun inspiratieblad tekenen ze steeds voller. “Oei, ik heb een alien getekend”, lacht oma. Vincent breekt zijn hoofd over de


46

STAP UIT JE LUIE ZETEL

Lekker relaxen in je zetel? Aangenaam en leuk natuurlijk. Maar wat als het even moeilijk wordt om er terug uit te geraken? Wij raden je een elektrische relaxzetel aan met sta-op functie; dat is de beste oplossing. De relaxzetels van Thuiszorgwinkel combineren ziten ligcomfort met een sta-op functie.

Met behulp van de elektrische motoren kies je de positie waarin je graag zit of ligt. En bovendien met een eenvoudige druk op de knop van de handbediening komt de zetel omhoog om je te helpen opstaan. Onze standaard relaxzetel is verkrijgbaar in verschillende maten. De juiste maat en vorm van je zetel bepalen het zitcomfort. De juiste maat van je zetel is immers belangrijk voor je comfort.

schrijfwijze van Usain Bolt want bij hun IDkit hoort ook hun persoonlijke held. In de laatste kamer laten de kinderen de spitstechnologie achter zich en gaan aan de slag met kleurpotloden en papier. Inspiratie genoeg en er komen mooie tekeningen in hun album. Oma kijkt goedkeurend toe: “Strips lezen is toch zo gek nog niet.” Tekst Suzanne Antonis Foto’s Lieven Van Assche

Onze ergotherapeuten zijn ervaren in het zoeken naar de juiste zitoplossing. Hun deskundig advies zorgt voor jouw comfort en zelfstandigheid. Ook een relaxzetel volledig individueel op maat gemaakt is mogelijk.

Ontdek nu onze nieuwe sta-op zetel. www.thuiszorgwinkel.be


Info: Suske en Wiske Kindermuseum, Beauvoislaan 98 in 2920 Kalmthout, 03 666 64 85, www.provant.be/suske&wiske. Elke laatste zaterdag van de maand open voor individuele bezoekers, na inschrijving. In de herfstvakantie: dagelijks geleid bezoek in het thema van Halloween. Tickets: tot 13 jaar: 5 euro, volwassenen: 7 euro. Mogelijkheden voor groepsbezoeken en verjaardagsfeestjes.

uit

47

“Almere heeft niet zo’n goede naam want ‘nieuw’ vinden de Nederlanders meestal maar niks. Maar wie hier woont, wil hier niet meer weg. Wie hier voor het eerst komt, weet niet wat hij ziet.” Zin in een avontuurlijke tocht door Flevoland?

Op zoek naar

de gedempte Zuiderzee “A

lmere ligt vier meter onder zeeniveau en is ingepolderd gebied. Veertig jaar geleden was hier helemaal niets. Almere Haven, Almere Stad, Almere Buiten en Almere Hout vormen een meerkernige groeistad met momenteel 200 000 inwoners. De eerste bewoners, Amsterdammers, kwamen hier in 1976. Ze nestelden zich in Almere Haven rond het Weerwater, een meer gevormd door de aanleg van de A6. Eerst was er water, daarna was het droog en toen was er weer water. Vandaar de naam. De Amsterdammers waanden zich de koning te rijk in hun huis met een voor- en achtertuin”, verklaart onze gids Wim van der Veldt meteen. “Ons einddoel is uit te groeien tot 400 000 inwoners.

Almere


48

Schuine wanden breken de valwinden.

De meeste appartementen en woningen geven private toegang tot dakspeeltuintjes.


Gezien de economische toestand wordt dit momenteel getemporiseerd. We bevinden ons in bijzonder groen gebied. Tussen Almere en Lelystad liggen de Oostvaardersplassen, een uniek en ongerept moerasgebied waar de natuur onbelemmerd haar gang mag gaan. Het werd bekend door de natuurfilm De Nieuwe Wildernis, hier opgenomen.” Geen fietsen “De bibliotheek is ons juweel. Iedereen kan hier binnenlopen en een boek lezen in een knus hoekje. Alleen als je een boek meeneemt, moet je lid worden”, vervolgt Wim. Een concept dat werkt blijkbaar. De originele zithoekjes en vele glaspartijen lokken veel stedelingen naar binnen. Op de eerste verdieping kijk je door de glazen wand uit op de eengezinswoningen met daktuintjes, verspreid in de stad. Wonen en

werken gaan hier hand in hand. Winkels en supermarkten zijn dagelijks tot ’s avonds laat open. De Nederlandse fish and chips, hier viskraampjes met kibbeling (gefrituurde kabeljauw) eveneens. “Het voordeel van een nieuwe stad te kunnen ontwerpen, is dat je de verkeersstroom perfect kunt regelen. Onder het maaiveld wordt geparkeerd en het verkeer gaat ook onder het maaiveld door. We hebben overal vrije busbanen en gescheiden fietspaden, voetpaden en autobanen. Zo is er geen verkeer in de stad en kom je toch altijd binnen de afgesproken tijd van A naar B. Afhankelijk van welk vervoermiddel je neemt, kom je bijgevolg iedere keer door een totaal andere stad”. Wim loodst ons mee naar het dakterras van een biosupermarkt. Je hebt er zicht op de omliggende appartementen met toegang tot dakspeeltuintjes. Vele plaatsen in Almere geven doorkijk op het Weerwater. De meeste gebouwen vallen op door hun aparte vorm. De gevelkleuren spetteren je tegemoet. Tussen de gebouwen liggen ook veel open ruimtes. “Door de aanleg van groenzones willen we het betonnen sfeertje weghalen. Om valwinden tegen te gaan, bouwde de architect schuine muren. Alle gebouwen zijn toegankelijk voor personen met een beperking. Het gebruik van fietsenstallingen moedigen we aan. Je ziet dan ook weinig fietsen rondslingeren tegen gevels, atypisch voor Nederland”, grinnikt Wim. De schouwburg, ‘een hectare cultuur’, werd in het water gebouwd en is honderd meter lang en honderd meter breed. Bij warm weer toeren sloepjes over de waterwegen en wordt Almere een echte vakantiestad.

49

Het VOC-schip de Batavia verging in 1629 met man en muis.

Op deze plek wachtte de vissersvrouw op goed of slecht nieuws.

Judasoor Stadslandgoed De Kemphaan ligt op nauwelijks tien minuten fietsen buiten de stad. Hier komen de Almerers onthaasten en frisse lucht snuiven. Hier kan je elke zaterdag rondkuieren op de gezellige boerenmarkt en pannenkoeken smullen terwijl je de apen spot. Of op de Stadsboerderij een praatje slaan met de boer terwijl je de Marchigiana koeien gadeslaat. In de kas van Nieuwland Zorg kan je sissende slangen en kleurige kameleons bewonderen. Boswachter Thijmen Van De Heerden neemt ons op sleeptouw tot bij het bevernest in het bos. Onderweg wijst hij ons op de glijsporen van de bever. Enkele reeën kruisen ons pad. Thijmen toont een speciale paddenstoel die op een vlier groeit. “Deze fluweelachtige, bruine zwam lijkt op een menselijk oor en heet daarom judasoor”, weet Thijmen. “Ooit sneed Judas immers zijn oor af en gooide het per toeval tegen een vlierstruik, waarna dit judasoor zich over de wereld verspreidde. Met zulke verhalen willen we de mensen laagdrempelig bij de natuur betrekken”, besluit hij. Een op de drie kwam niet terug Willem Vos, een ambitieuze botenbouwer, begon in 1985 aan een exacte kopie van de Batavia, een zeilschip van de VOC, dat tijdens de 17de eeuw koers zette naar Batavia voor specerijen en andere exotische waren. Tijdens zijn eerste reis in 1629 verging het echter met man en muis. Medewerker Ton loodst ons rond op de Bataviawerf in Lelystad: “Bij de bouw van een schip komen veel ambachten kijken. We hebben hier ateliers voor touwdraaiers, zeilmakers, smeden en houtbewerkers. Vooral de zeilmakerij is indrukwekkend. Alle zeilen worden met de hand gemaakt en genaaid. Maar ook de houtsculpturen op de voorsteven zijn echte kunstwerken. Voor de gigantische masten werden negen boomstammen gebruikt. Rond een centrale stam staan acht stammen gegroepeerd die gladgeschuurd worden tot een egale mast. Het leven op zo’n schip was geen pretje. In de vier ruimen onder elkaar leefden 330 zeelieden. Ze hadden geen hangmat of bed maar sliepen zittend tussen de kanonnen

onderdeks. In een tussenruim, nauwelijks een meter twintig hoog, sliepen honderd soldaten. Ze werden een keer per dag een half uurtje gelucht. Het moet hier ongelooflijk gestonken hebben. Het schip zwalpte voortdurend heen en weer en kraakte en bonkte tegen de golven op. Bij storm kon je je nauwelijks overeind houden als je al niet door een tien meters hoge golf tegen de mast of het dek gesmakt werd. Men ging er dan ook vanuit dat een derde van de zeelieden die aanmonsterden, onderweg stierf door verdrinking, ziekte of ondervoeding. In de beste omstandigheden was men voor een reis naar Batavia in OostIndië twee jaar onderweg. Windstille periodes, die soms enkele weken duurden, waren nefast en gingen vaak gepaard met muiterij.” Wie niets opheeft met schepen en liever een dagje wil shoppen, kan naast de Bataviawerf wat rondzwalpen in Bataviastad Fashion outlet, een shoppingparadijs met meer dan honderd winkels.

De Urkenaars zijn creatief.

Een pen in de muur Jan Bakker: “Urk was vroeger een eiland, ontstaan door grote keien die na de IJstijd vanuit Scandinavië naar Nederland afzakten. Vlakbij de kust liggen onder het wateroppervlak nog enkele exemplaren, eentje steekt zelfs boven water uit. Daar worden volgens de overlevering de baby’s gehaald. (lacht) Urk komt van het woord ‘ork’, een verhoging in het landschap. We liggen tien meter boven de waterspiegel. Omdat de nieuwe wijken van Urk zes meter onder de waterspiegel liggen, loopt Urk zo’n zestien meter af. Dat maakt dat je hier geen typisch Nederlands landschap hebt maar een heel pittoresk uitzicht. Op sommige plekken kijk je over de daken enkele straten verderop en soms lopen de daken zelfs in elkaar over. Dat geeft her en der verrassende doorkijkjes naar de zee. Urk is nog steeds een vissersplaats met bijna twintigduizend inwoners.” Alle huizen zijn zo dicht op elkaar gebouwd dat er geen ruimte rest voor voortuintjes. Het schiereiland is slechts tachtig hectare groot waarvan slechts veertig hectare bebouwd

Aalscholvers eten meer dan de visser kan vangen.


THUISZORGWINKEL, JE PARTNER IN INCONTINENTIE Urine-incontinentie is een vaak voorkomend en onderschat probleem in de gezondheidszorg. Gelukkig bestaan er betrouwbare oplossingen, zowel voor vrouwen als mannen. Kies het juiste verband, onze bandagisten helpen je hierbij. De keuze wordt bepaald op basis van de aard en de omvang van het incontinentieprobleem, geslacht, mobiliteit, lichaamsbouw, zelfstandigheid, enz. Je vindt bij ons een uitgebreid aanbod aan staaltjes. Gebruik geen maandverband of inlegkruisje, want die verbanden zijn niet geschikt voor urineverlies. Een incontinentieverband neemt sneller de urine op, voelt droog aan en voorkomt onaangename geurtjes. Bij licht tot matig urineverlies kan je ook gebruik maken van een verband en broekje in één. Zeer eenvoudig aan en uit te doen. Ideaal voor personen die nog actief zijn. Tenslotte zijn er ook grotere anatomisch gevormde verbanden die nog meer absorberen en maximale bescherming bieden tegen lekkage. Mannen kunnen gebruik maken van een condoomkatheter.Dit is een zachte, flexibele huls die over de penis past. Een discreet en betrouwbaar alternatief voor absorberende verbanden. De adressen van de Thuiszorgwinkels vind je terug op www.thuiszorgwinkel.be of via 015 28 61 36.

werd omdat de rest onder water kwam te staan bij vloed. Toch ontwikkelde het eiland een eigen bouwstijl. De ‘makelaartjes’ bovenop de geveltop symboliseren de verbinding tussen het aardse en het hemelse. De meeste verwijzen naar het vissersleven. “Urk heeft de modernste vissersvloot van West-Europa. Iedere zondagnacht vertrekken de vissers maar ieder weekend willen ze wel terugkeren om de koorrepetities bij te wonen. Urkenaars zingen graag. We hebben hier dan ook meer dan 45 koren met meer dan honderd leden. Mensen leven hier dicht op elkaar. Privacy stelt niet veel voor. Je belt niet om een afspraak te maken. Je komt gewoon langs als het je uitkomt. Een hand geven doe je alleen met een verjaardag en bij een eerste kennismaking. Om twaalf uur komen de vrienden langs voor een borrel. Het sociale gebeuren speelt zich op straat af. Onze gewoontes veranderden niet veel. Op wasdag ging een pen in de muur en de was werd over straat gehangen. Tijdens de oorlog mocht er niet gevlagd worden op Koninginnedag. Maar wat deden de Urker vrouwen? Ze hingen een rood hemd, een witte schort en een blauwe broek aan de wasdraad en heel Urk kleurde rood-witblauw!”, lacht Jan. Oorbel met scheepje “Alles verwijst hier naar het vissersleven. Zelfs in de romp van de kerk hangt een scheepje. Het verbindt de kerk met het dagelijkse leven. Jonge vissers dragen zelfs een oorring met een scheepje. Zo worden ze als Urkenaar geïdentificeerd wanneer ze verdrinken. Vissers dragen hun trouwring aan hun halsdoek. Het is hun verzekering voor de begrafeniskosten waar ze ook aanspoelen.” De IJsselmeervisserij stelt vandaag niet veel meer voor. Aalscholvers eten meer dan de visser kan vangen. Zout water werd zoet water. Ansjovis, haringen en zeehonden verdwenen. In de haven liggen, als stille relikwieën, nog enkele oude botters die vroeger uitvoeren op de Zuiderzee. “Toch zijn we blij dat we aangesloten zijn op het vasteland. Vroeger duurde het twee uur eer je over het water het meest nabije ziekenhuis bereikte. Dat heeft veel vrouwen in barensnood het leven gekost. We breidden uiteindelijk uit naar de Noordzeekust en hebben nog steeds een vloot van 75 schepen en een van de grootste vissersslagen van WestEuropa met een omzet van 110 miljoen euro,” gaat Jan fier verder. Bij het standbeeld van de wachtende vissersvrouw staan 380 namen van jonge mannen gegraveerd in de kademuur op de plaats waar op hen wordt gewacht en getreurd wanneer de tragische tijding komt. “Als een schip vergaat, sterft soms een deel van de familie mee want vader en zoon zitten vaak samen op een schip. Sommige jongens worden nooit teruggevonden. Ook al wordt met man en macht dagenlang gezocht.”

Info

Tekst en foto’s Chris Van Riet

✤ VVV Almere, De Diagonaal 199, Almere, +31 (0)36 548 5041, www.vvvalmere.nl, www.ookflevoland.nl.

Op zoek naar lekkere adressen in Almere? kijk op www.okra.be.



Maak kans op een gratis verblijf in Almere. Kijk op blz. 53!

Provinciaal Erfgoedcentrum Ename

Win gratis duoticket Naam en voornaam:

ledenvoordeel 51

Cultuur gelezen blz. 26? Benieuwd waar de Europese gedachte zijn oorsprong vond? Maak kans op een van de tien duotickets (waarde 5 euro) voor de tentoonstelling De erfenis van Karel de Grote 814-2014 in het Provinciaal Erfgoedcentrum te Ename. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2014 naar OKRA-magazine, Karel de Grote, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Karel de Grote. Info blz. 26.

Straat en nr.:

✁

Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:


Cultuur gelezen blz. 26? Kennis maken met de Quentin Tarantino avant-la-lettre? Maak kans op een van de vijf duotickets (waarde 28 euro) voor de tentoonstelling Rubens en zijn Erfenis in de BOZAR te Brussel. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2014 naar OKRA-magazine, Rubens, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Rubens. Info blz. 26.

Straat en nr.:

✁

Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:


ledenvoordeel

Uit gelezen blz. 47? Eens ervaren hoe het leven aan boord van de Batavia verliep? Maak kans op een van de tien gratis Zeeheldentickets voor twee personen (waarde 22 euro) voor De Bataviawerf in Lelystad. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2014 naar OKRA-magazine, Bataviawerf, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Bataviawerf. Info blz. 50.

Straat en nr.:

✁

Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:


Cultuur gelezen blz. 27? Wil je ook die onbekende schilder uit Drogenbos ontdekken? Maak kans op een van de vijf duotickets (waarde 10 euro) voor het FeliXart Museum te Drogenbos. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2014 naar OKRA-magazine, FeliXart, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling FeliXart. Info blz. 27.

Straat en nr.:

✁

Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:


Cultuur gelezen blz. 26? De betoverende, exotische, met uitsterven bedreigde orchideeën ontdekken in Meise? Maak kans op een van de vijfentwintig duotickets (waarde 12 euro) voor Flori Mundi, het orchideeënspektakel in de Plantentuin Meise. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2014 naar OKRA-magazine, Flori Mundi, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Flori Mundi. Info blz. 26.

Straat en nr.:

✁

Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

Win ballonvaart of koekjes Maak kans op een van de drie ballonvaarten voor twee personen en verken het Brugse Ommeland vanuit de lucht. (waarde 200 euro). Win je geen ballonvaart, dan maak je kans op een van de tien pakketten met nieuwste koekjes van Jules Destrooper. (waarde 20 euro) Stuur deze bon vóór 31 oktober 2014 naar OKRA-magazine, Jules Destrooper, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Jules Destrooper. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

Sudoku Vul het diagram zo in dat in elke rij, elke kolom en elk vierkant van

3 bij 3 vakjes alle cijfers van 1 tot en met 9 precies één keer 52 kruiswoordraadsel oceaan verbonden grote inham 6 in strijd met de waarheid 12 deel van voorkomen. Kruiswoord bank 15 uitroep van afkeer 17 ter zee 18 Indische vogel 20 numero (afk.) rloper van de euro 24 bezig 27 sterkedrank 28 modieus en verfijnd 30 van HORIZONTAAL33 onaangepast persoon 35 op die tijd 37 oosterlengte en beetje 32 courant 8 5 9 1 open, met de oceaan verbonden grote inham 6 in strijd met de waarheid 12 ORIZONTAAL 39 eenkleurig 41 Verenigde Staten van Amerika 43 geschenk 44 naaktloper deel van de melk 14 rustbank 15 uitroep van afkeer 17 ter zee 18 Indische vogel 9 2 open, met de oceaan verbonden grote inham 6 in strijd met de waarheid 12 deel van 7 nnenwebdraad 49 berg opisKreta 51 laagwater 20 numero (afk.) 21 dat 22 voorloper van de euro 2453 sprookjesfiguur bezig 27 sterkedrank 28 55 boerde melk 14 rustbank 15 uitroep van afkeer 17 ter zee 18 Indische vogel 20 numero (afk.) modieus en verfijnd 30 van notenhout 31 een beetje 32 courant 3364 oppervlaktemaat onaangepast 2 8 penproduct 57 bladader 59 drukte, 62 vlinderlarve 1 dat is 22 voorloper detijd euro 24 beziglast 27 sterkedrank 28 modieus en verfijnd 30 van persoon 35van op die 37 oosterlengte 38 artikel (afk.) 39 eenkleurig 41 Verenigde 7 paard 68 klein kind 32 courant 69 muzieknoot 70 Bijbelboek 71 Burgerlijk 9 7 8 6 notenhout 31 een 33 onaangepast persoon die tijd Wetboek 37 oosterlengte Statenbeetje van Amerika 43 geschenk 44 naaktloper 46 deksel 4735 op spinnenwebdraad 8 artikel (afk.) 39 eenkleurig 41 Verenigde Staten van Amerika 43 geschenk 44 naaktloper ersel 76 grappig 78 uitzicht door iets 79 afgeraspte stof. 49 berg op Kreta 51 laagwater 53 sprookjesfiguur 55 boerderijdier 56 3 2 8

6 deksel 47 spinnenwebdraad 49 berg op Kreta 53 sprookjesfiguur 55 boerkippenproduct 57 bladader 59 drukte, last 6251 laagwater vlinderlarve 64 oppervlaktemaat 65 voorgevel 67 paard 68 klein kind 69 muzieknoot 70 Bijbelboek 71 64 oppervlaktemaat Burgerlijk derijdier 56 kippenproduct 57 bladader 59 drukte, last 62 vlinderlarve 6 ur 2 nummer 3 bundeltje 4 matig 5 titel787 naschrift 8 jeugdig 9 ongeïdentifiWetboek 7368 klein sint 74 versiersel 76 grappig uitzicht door iets 7971 Burgerlijk afgeraspte stof. Wetboek 5 voorgevel 67 paard kind 69 muzieknoot 70 Bijbelboek voorwerp 10 dierengeluid 11 groente vers ingelegde vis 16 cijfer 6 3 sint 74 versiersel 76 grappig 78 uitzicht door 13 kantje iets 79 afgeraspte stof.

1 8

5

4

VERTICAAL 19 lofdicht 21 evenzo 23 kwinkslag 25 windrichting 26 indicatief (afk.) 27 u 3 7 6 ERTICAAL 1 Bijbelse figuur 2 nummer 3 bundeltje 4 matig 5 titel 7 naschrift 8 jeugdig 9 plaats Wales 31 ingewijde 34 plaats gehoor betreffend (in sa Bijbelsein figuur 2 nummer 3 bundeltje 4 matig36 het 5 titel 7 naschrift 8 jeugdig 9 ongeïdentifiongeïdentificeerd vliegend voorwerp 10 dierengeluid 11 groente 13 kantje vers 9 4 eerd vliegend voorwerp 10 dierengeluid 11 groente 13 kantje vers ingelegde ng 39 tijdmaat 40 ingenieur 42 fotografische term 45 benard 48 afgedrukt ingelegde vis 16 cijfer 18 vreesachtig 19 lofdicht 21 evenzo 23 kwinkslag 25 vis 16 cijfer © DENKSPORT PUZZELBLADEN 8 vreesachtig 19 lofdicht 23 kwinkslag 25 windrichting 26 indicatief (afk.) 27 u windrichting 26 21 evenzo indicatief (afk.) 27 u (ouderwets) 29 plaats in56 verhalend Wales 31 ingewijdedichtstuk iskraam 52 boom 54 persoonlijkheid 55 biljartstok ouderwets) 29 plaats 31 ingewijde 36 het gehoor betreffend plaats in 36 Wales het gehoor betreffend 34 plaats (in samenst.) 38 paling 39 tijdmaat 40 (in saeldperiode 34 61 opmerking 63 Bijbelse plaats 65 zangvogel 66 nijlreiger 69 Enmenst.) 38 paling 39 tijdmaat 40 ingenieur 42 fotografische term 45 benard 48 afgedrukt ingenieur 42 fotografische term 45 benard 48 afgedrukt exemplaar 50 viskraam Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten één keer peeltuintoestel 74 lichamelijke opvoeding ofdichtstuk vloed 76 uitgesloten 52 boom 54 52 boom persoonlijkheid 55 biljartstok 56 75 eb verhalend 58 noot 60 dichtstuk xemplaar 50 viskraam 54 persoonlijkheid 55 biljartstok 56 verhalend voorkomen in alle kolommen, in alle rijen en in wereldperiode opmerking 63 63 Bijbelse Bijbelse plaatsplaats 65 zangvogel 66 nijlreiger 69 eid 77 generale staf. 61 8 noot 60 wereldperiode 61 opmerking 65 zangvogel 66 nijlreiger 69 Enelk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes. Engelse titel 72 speeltuintoestel 74 lichamelijke opvoeding 75 eb of vloed 76 gelse titel 72 speeltuintoestel 74 lichamelijke opvoeding 75 eb of vloed 76 uitgesloten 2 3 4 aansprakelijkheid 5 6 7 8 9 10 11 uitgesloten Winnaars juli-augustus 2014 ansprakelijkheid 77 generale staf. 77 generale staf.

5

SUDOKU

12 16

2

23

15

16

24

22

8

4

25

3233

34

38

14 6 19

17

5

46

35

39

39 40

57

58

4

58

68

65

74

78

8

59

33

42

42

62

63

44 49

49

61

62 66

75

56

63

66

70

67

67 72

71

71 76 72 76

9

37

41

61

65

75

31

36

40 41

55

75

44

27 27

36 35

48

60

60

70

11

55

69 74

69

8

20

54

54 59

64

47

48

53

52

10

21

19

31

34

47

9

14

30

33

46

53

7

26

44

45 51

52

20

8

26

43

43

7

25

29

38

13

18 24

30

28

5 13

18

23

29

2

3

12

17

2

1

1

39

79

12

77 73

79

77

✤ Naar wie gaat het verblijf in hotel Floréal Le Panoramique in Doornik? Antoon Hollevoet uit Sint-Kruis. ✤ Wie krijgt een dvd van de film Philomena in de bus? 21 3 6 8 4 7 2 5 1 9 Josephina Van den Wijngaert uit Kapellen, Suzanne Hendrickx uit Bierbeek, 5 1 7 3 6 9 4 2 8 Guido Verschaeren uit Gent. 249581376 9 5 1 7 2 8 6 4 3 ✤ Naar wie gaat De tijdelijke gentleman? 734695281 6 8 2 1 3 4 9 5 7 Suzanne Van Den Brandt uit Turnhout, Willy Cruysweegs uit Brasschaat, 126853794 Tuur Struyve uit Zwevegem, Marc Vervoort uit Temse, 493217865 8 7 5 9 4 6 1 3 2 Zuster M. Luc Janssens uit Brugge. ✤ Wie kan straks Veertig dagen zonder schaduw navertellen? 37 Françoise Bourgeois uit Ronse, Eddy Daem uit Lochristi, Guy Petré uit Glabbeek, Ursula Vochten uit Hoevenen-Stabroek, Leona Vandevelde uit Waregem. ✤ Wie ontvangt Veroordeeld? Patty Meeusen uit Brasschaat, Hendrik Thijs uit Peer, Elza Van Mulders uit Jette, Georgie Van Broeck uit Bazel, Jan Cortebeeck uit Breendonk. ✤ Wie vindt Engel van de stad in de bus? 50 Eddy Dhaene uit Heverlee. 50 ✤ Wie kan pronken met Libelle fietsgids? 56 Francis Beckers uit Bornem, Jean Evens uit Meeuwen-Gruitrode, Lisette Tas uit Westmalle, Christine Buyse uit Deinze, Els Van Gompel uit Kasterlee. ✤ Wie kan straks 20 x logeren en fietsen langs het water in België? Jeanne Moons uit Helchteren, Marc Desloovere uit Desselgem, Fred Timmerman uit Willebroek, Maria De Croock uit Oedelem, Gabrielle Geysemans uit Haacht. ✤ Voor wie staat Een tafel in de zon klaar? 73 Robert Liesenborghs uit Heverlee, Marie Buysse uit Maldegem, Francis De Sobri uit Antwerpen, Omer Klaes uit Sint-Job-in-’t-Goor, Frans Van Bergen uit Wortel. ✤ Wie ontdekt Sisterka? M. Smets uit Mortsel.

© DENKSPORT PUZZELBLADEN 27

56

71

49

60

78

Oplossing juli-augustus: modeltuinen. Antwoord op de extra vraag: Louis Gallait.

Oplossing kruiswoordraadsel OKTOBER 2014 © DENKSPORT PUZZELBLADEN R A N D E 33R O B A T E C U C H I C C T A E E AO NA R Naam:C A DJ M Z S O I B EB O L N Straat E B+ nr: F N L E NDE IR G F N Postnr.: O T AER NE S O OU K D A W Tel.: U N I L UI D O O R

44

D Z O O T Z O C A S R T D E I D F E F V S I I N R K

Z E E O 75M 9 O Z Z B E O O N L E D N O T E S O O T U I USN TI EF AA U UN D O RDA IG E E F GG E ID NO VI OE OTR SP I NOU LM N N S TA K A K IJ K R

N J U S 39 O F N O I G N I D A N U S U D I I D K O E E R U I B W U I I A S P

I S T 27 56 A 12 U D I G I N E T S O L A A S T A V E I U P S R O SWoonplaats: S T G AE-mail: S E L

71

A U N U D I S T OKRA-lidnummer ofV trefpuntnummer: R Anatuurgebied G I D A E Schiftingsvraag: F K O E E HoeI heet het Stadslandgoed van Almere? G E D O E R U P S O O R P U I R O S N U M B W S T T Vergeet K niet U een I I postzegel G A van 0,77 euro toe te voegen! IJ K R A S P S E L

49

60

78

Stuur je oplossing naar: OKRA-magazine, Kruiswoord OKTOBER 2014, PB 40, 1031 Brussel, voor 31 oktober 2014. De winnaars verschijnen in het decembernummer 2014. Voeg één postzegel van 0,77 euro toe (niet vastkleven).

55 Koninklijke Marine 56 week 58 stuk geweven stof 60 muzieknoot 62 redactie ese deegwaar 65 eventueel 66 ogenblik 67 Europese taal 69 verbouw 71 Keltisch zanger 72 Europese Tolunie 74 afgemat 75 hoogste punt 76 zijde onder de wind st van kwaadheid.

Speel en win

L

53

2prij5zen

een van deze prijzen

ier 2 verwarde knoop 3 soort brood 4 loofboom 5 onbepaald voornaamwoord lijke aansprakelijkheid 8 een zekere 9 onvervalst 10 suf mens 12 telwoord 13 gened 16 keukenkruid 17 korte regenval 18 pausennaam 20 ondergeschikte rol 22 eetgepaanse uitroep 27 beweging met de tong 29 uitroep Maak kans op een van onderstaande prijzen 32 Bijbelse plaats 34 werking en stuur oplossing van het are 37 vochtig koudje38 vliegende schotel 39 gewicht 41 met andere woorden 44 bijkruiswoordraadsel naar OKRA-magazine. 45 Vrije Universiteit 46 in samenwerking met (afk.) 47 baardje 48 Hare Majesteit aaan een godheid 51 humeur (scherts.) 52 waas 53 man van adel 54 keurig goed 57 etappe 59 onvoltooid verleden tijd (afk.) 61 op die manier 63 slijk 66 plak bevel 70 wereldperiode 71 bestuurbare slee 73 United Nations 75 overdreven. 1

2

3

4

5

11 15

12

16

13

17

33

37

24

10

20 25

29

34

38

9

19

28

32

8

14

23

27

26

7

18

22

21

31

6

35 39

24 boeken

30 36

40

41

42 43

Een overnachting voor twee personen in Lodgerie Het 50 51 52 53 54 (waarde 165 euro). Groene Geheim in Almere, Nederland

55

✤ Inbegrepen: voor twee58 personen ontbijt. 56 een overnachting 57 59 in een luxe lodge, inclusief 60 61

62 67

76

H Y E N A

A K L D I I S L L U K E R I L E V R U K M R E D I E R E E L IJ K

44

45

46

47

Info: 63 64 65 Lodgerie Het Groene Geheim, Michauxpad 16, Nl-1358 AE Almere, 69 70 68 175, www.lodgerie.nl. +31 (0)36 54 03

48

49

66 71

72 Het Groene73Geheim biedt 74 een bijzondere 75 Lodgerie combinatie van een luxe appartement én de gastvrijheid en faciliteiten van een hotel. Je kan er 77 relaxen in de mooie landelijke bosrijke omgeving. Je kan er heerlijk wandelen, fietsen en vissen, er zijn © DENKSPORT PUZZELBLADEN ook fietsen beschikbaar. Ontdek ook de unieke badbeleving 41 voor 39 twee 58 met4 uitzicht 76 op de 25 landerijen. 32 46 54 70 12

M E S I S K B M U L E I I S K U A F I O S H M U R M I S T T U A N T

M Z W E N E G A N E N U L E G N E O E S O L O N A T E C C O H S T A N D I S S Z E E N I W D O E K E E V T E E L T B M O E T O N R E B

■ Drie exemplaren van Een kleine geschiedenis van de Grote Oorlog 1914-1918 van Koen Koch (waarde 24,95 euro). ■ Drie exemplaren van De dagen van Gavrilo Princip. Hoe een jonge rebel de eerste wereldoorlog ontketende van Guido van Hengel (waarde 21,95 euro). ■ Drie exemplaren van Dat hebben wij gehad (Goodbye to all that) van Robert Graves (waarde 24,50 euro). ■ Vijf exemplaren van Oorlogsroes (In Stahlgewittern) van Ernst Jünger (waarde 15 euro). ■ Vijf exemplaren van Ardense rivieren - Groot wandelboek (waarde 19,99 euro). ■ Vijf exemplaren van De lekkerste pizza’s (waarde 19,99 euro).

E D S C L H B O T IJ M R E H O A L M A H OW M F F A T E L A R D P U E L S

Oplossing kruiswoordraadsel juli-augustus 2014. Modeltuinen


54

Een greep uit het regionale aanbod ✤ Antwerpen

■ Viering 60 jaar OKRA Limburg.

■ Dagwandeltocht (20 km)

■ OKRA-ACADEMIE Blijf fit in je hoofd

Fantastisch feest voor iedereen 7 november 2014 om 12.30 uur Zaal Nieuwenborgh, Schuttersstraat 11 a, Dilsen-Stokkem Meer info en inschrijvingen: Jean-Hubert Hoeven, 089 86 53 82, [email protected]

■ Concert: De mooiste melodieën van de Lage landen

13 november 2014 om 14.00 uur CC Muze, Dekenstraat 40, Zolder Inschrijvingen: OKRA Limburg, Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt 011 26 59 30 of [email protected]

door Tom Vermeulen 3 en 7 november 2014 om 14.00 uur Nationalestraat 111, Antwerpen

■ OKRA-ACADEMIE Kritische doorlichting van ons rechtssysteem

door Hugo Vandenberghe 14 november 2014 om 14.00 uur Nationalestraat 111, Antwerpen ■ Regionaal wandelcriterium

wandelingen 5 km (ook voor rolstoelwagens), 10 km en 13 km 16 oktober 2014 van 8 tot 14.00 uur. Kasteeldreef 34, Tielen [email protected] of 014 40 33 51 ■ Cursussen lijnen gemeenschapsdansen

16 oktober en 3 november 2014, voormiddag Schoolstraat 4, Lichtaart ■ Creacursussen. Verschillende createchnieken voor lesgevers. 21 oktober 2014. Korte Begijnenstraat 18, Turnhout

✤ Limburg ■ OKRA-ACADEMIE: Een blik op de politieke actualiteit

door Luc Van der Kelen, 13 oktober 2014 om 14.00 uur De Markthallen, Markt 2, Herk-de-Stad Info: Magda Mertens 013 55 20 95

■ OKRA-ACADEMIE: Heksen en heiligen

16 oktober 2014 om 14.00 uur De Bammerd, Paardskerkhofstraat 20 in Heers Info: José Larminier 0473 75 39 62 ■ OKRA-ACADEMIE: Carl Philipp Emanuel Bach (1714-1788)

door Hugo Joris 21 oktober 2014 om 14.00 uur CC Hasselt, Casterstraat in Hasselt Info: Karel Driessen 011 22 75 17

■ OKRA-ACADEMIE: Weinachtsoratorium van J.S. Bach

door David Lodewyckx 23 oktober 2014 om 14.00 uur C-mine Genk, Evence Coppéelaan 91, Genk Info: Lucienne Winters 0491 36 35 09 ■ Film Philomena

24 oktober 2014 om 14.00 uur The Roxy Theatre, Vanhoudstraat 39, Koersel Info: Robert Put 011 42 19 09

■ Gewestelijke wandeling. Natuurwandeling onder begeleiding van een natuurgids.

30 oktober 2014 om 13.30 uur Provinciaal Domein Nieuwenhoven gelegen aan de N722 Hasselt-SintTruiden Info en inschrijving (verplicht voor 20 oktober): Jos Lacroix, 011 68 85 92, [email protected]

■ OKRA Zingt

✤ Oost-Vlaanderen ■ Vorming Zorgrecht sessie 1: Thuiszorgmogelijkheden

6 oktober 2014 om 14.00 uur De Castrodreef 1, Sint-Niklaas

■ OKRA-ACADEMIE Wij gaan naar Amerika door Dirk Musschoot

21 oktober 2014 om 14.30 uur PC De Kring, Kerkstraat 65, Zelzate

■ Vorming Zorgrecht sessie 2: Waarop heb ik recht?

23 oktober 2014 om 19.00 uur De Castrodreef 1, Sint-Niklaas

■ OKRA-ACADEMIE Een reis door het heilige land door EH Renaat De Paepe

27 oktober 2014 om 14.30 uur PC, Kerkstraat 1, Gijzenzele

■ Natuurwandeling (15 km)

3 november 2014 om 10.00 uur Kerkplein Eke ■ Vorming Zorgrecht sessie 3: Antwoorden op financiële bekommernissen.

5 november 2014 om 19.00 uur De Castrodreef 1, Sint-Niklaas

■ Vorming Zorgrecht sessie 4: Wonen in een woonzorgcentrum?

17 november 2014 om 14.00 uur De Castrodreef 1, Sint-Niklaas

■ Computerclub: lezen van e-books

17 november 2014 om 14.30 uur Sint-Salvatorstraat 28, Gent

✤ Vlaams-Brabant ■ OKRA-ACADEMIE: W.O. I in en rond Aarschot

20 oktober 2014 om 14.00 uur Parochiecentrum, Kerkstraat 14 te Aarschot (Ourodenberg)

■ OKRA-ACADEMIE: Vlamingen en Walen door Fr. Deborsu

21 oktober 2014 om 14.00 uur OC St Kwinten, Korenbleomstraat 12 in Linden

■ Theatermonoloog ‘Hoofd vol mist’

3 november 2014 om 14.00 uur CC Den Amer, Nijverheidslaan 24 in Diest

✤ West-Vlaanderen ■ OKRA-ACADEMIE Onze planten, dragers van erfgoed en cultuur door Marcel De Cleene

20 oktober 2014, 14.15 uur. PC Den Hazelt, Pastoor Slossestraat 1, Rumbeke OKRA-MAGAZINE | OKTOBER 2014

23 oktober 2014 om 10.00 uur NMBS-station Brugge, voorkant stationsplein 23 oktober om 14.00 uur Kursaal Oostende

■ OKRA-ACADEMIE: Klimaatveranderingen, een wereldprobleem door Morgan De

Dapper 3 november om 14.00 uur Oude stationsstraat 12, Tielt ■ Bowlingtornooi

4 november 2014 om 14.00 uur Koning Albert I-laan 114, Blankenberge ■ Film Tracks

11 november 2014 om 14.30 uur CC De Spil, H. Spilleboutdreef 1, Roeselare.

■ OKRA-ACADEMIE De zeven hoofdzonden van de politiek door

Steven Vanackere 13 november om 14.30 uur Auditorium P.Z.H. Hart ziekenhuis, Poperingseweg 16, Ieper ■ Regiowandeling

13 november, start tussen 13.30 en 14.30 uur D’Oude Brouwerij, Ieperstraat, Moorsele

✤ Reisbrochures en -beurzen ■ Algemeen

Reisbrochure verschijnt half januari 2014 Geen aparte reisbeurs, aanwezig op regionale reisbeurzen ■ Antwerpen Reisbrochure verschijnt 3 december 2014 Reisbeurs op 3 december 2014 in CC De Populier, Zandhoven ■ Brussel Reisbrochure verschijnt eind november 2014 Reiscafés: 2 december 2014 in Sterrebeek, 4 december 2014 in Halle en 11 december 2014 in Wambeek ■ Limburg Reisbrochure verschijnt eind november 2014 Reisbeurs op 9 december 2014 in De Muze in Zolder ■ Oost-Brabant Reisbrochure verschijnt half november 2014 Reisbeurs op 16 en 18 januari 2015 bij CM, Kessel-Lo ■ Oost-Vlaanderen

Reisbrochure verschijnt begin december 2014 Reisbeurs op 15 januari 2015 in ICC, Gent ■ West-Vlaanderen

Reisbrochure verschijnt half november 2014 Reisbeurs 11 december 2014 in ’t Fabriekspand, Roeselare

www.

Uw schoenenspecialist: kleine en grote maten !

1000m2 TOPMERKEN

YouthStyle: BjörnBorg LaCoste All-star Fred Perry Jack&Jones NewBalance Cat. Vans Dc. Gravis Asics Adidas BullBoxer Nike Dr.Martens Timberland Riverwoods In elk merk vele modellen en Kleuren !!!

.com

MensStyle: BossOrange Rehab Maruti Floris Van Bommel VanGils TommyHilfiger Fred Perry Replay Giorgio CycleurDeLuxe Classic: VanBommel Ambiorix Lloyd Solidus Timberland Australian Geox Sebago Scapa Specials: Bugarri (+8cm) Clarks Ara Think! Rockport (300gr) Mephisto FinnComfort

GirlsStyle: FredPerry Brako Spm TerreBleue BjörnBorg Riverwoods Replay TommyHilfiger Dr.Martens FlyLondon DonnaCarolina Loints Lady: PeterKaiser Gabor Mephisto Think! Ara DanieleTucci El Naturalista Semler Wolky Jhay

voor losse steunzolen

Helpen bij Rug-,Heup-,Voet-,en Spierklachten: MBT (+120p.) FINNAMIC by FinnComfort* MEPHISTO (+120 mod.) the SANO technologie !! Walking/Running: Meindl Brooks Rockport Lowa Mephisto Allrounder Asics Hi-Tec

WAARDEBON EURIKA-SHOE BVBA HANDELSSTRAAT 141 1840 LONDERZEEL MALDEREN-STATION TEL. (052) 33 30 01 e-mail: [email protected]

Open: Naam werkdagen van 9 tot 20 u. Adres zaterdags van 9 tot 19 u. gesloten zon- en feestdagen.

VOLG WEGWIJZERS: Malderen - station

€ 13 Bij aankoop van een paar schoenen vanaf € 93 en niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Datum

ELKE DAG OPNIEUW: VELE NIEUWE EN TEVREDEN KLANTEN !!

/

/

Niet geldig tijdens de sperperiode.

KIDS: Rondinella Kipling Stabifoot LittleDavid Cks Geox Piedro Nike Vans Dc. BjörnBorg Pepino Ricosta All-Star Timberland LelliKelly Lowa Stones and Bones Crocs TerreBleue

Met uitneembaar voetbed EN kleine/grote maten ! Verhulst Ara Loints Softwaves Remonte Semler MephistoMobils Allrounder Rockport PiediNudi Brako-Anatomics Fidji Vabene Gabor Newdress Chroomvrij/arm: Think! MissClair Brako Vabene FinnComfort Wolky El Naturalista Vital FitFlop Diabetici: Durea Varomed Xsensible Solidus

. . . den

e k er

u o t S en beh t t o b

le

u m r o f

+ m iu c l Ca e Vit.D3 i g 800 -tablet/da

we u e Ni

Ik L S 1

De gemakkelijkste weg: 1 SLIK-tablet / dag

Vanaf de menopauze is een voldoende toevoer aan calcium en vitamine D onmisbaar om sterke botten te behouden en ook om het risico op vallen te beperken. 1 slik-tablet VISTA-Cal D bevat nu 500mg calcium en 800ie vitamine D, de modernste, doeltreffende en veilige combinatie, in lijn met de recentste wetenschappelijke gegevens.

geen smaak

geen bereiding

gemakkelijk mee te nemen

Voor een aktieve en mobiele toekomst ! 60 tabletten = 12,90€ Vraag CNK 3042-074 aan uw apotheker

Ik probeer dingen te delen. Kies voor licht in huis. kramagazine. Tania Van der Sanden:

Recommend Documents