63 juni 2015
IN DEZE EDITIE Veranderingen Elisabeth Overakker Test uw kennis over voeding Een interview met mevrouw Ten Horn Tijden veranderen
Ik ben Elisabeth
Veranderingen Elisabeth Overakker
1.
Op de locatie Elisabeth Overakker wordt onderzoek gedaan naar nieuwe mogelijkheden die aansluiten op de veranderingen in de maatschappij en de behoefte van ouderen. Het oude verzorgingshuis bestaat niet meer, waardoor ouderen tegenwoordig langer thuis blijven wonen. Hierdoor kunnen ouderen zich in thuissituaties bevinden waar zij zich niet prettig in voelen. Sommigen voelen zich niet meer veilig in hun eigen huis en anderen hebben behoefte aan sociale contacten. Oorzaak veranderingen
Scheiding van wonen en zorgvraag
De mogelijke verandering op de locatie is ter sprake gekomen,
Elisabeth Overakker is momenteel in de onderzoeksfase om
omdat Elisabeth Overakker een verzorgingshuis is waar geen
te kijken wat de mogelijkheden zijn binnen het scheiden van
behandeling plaatsvindt. Dit betekent dat de bewoners enkel
woonfaciliteiten en zorgdiensten. Het scheiden van wonen en
beschikken over een lage zorgindicatie. Sinds begin dit jaar
zorg zou kunnen betekenen dat de lege kamers op de locatie
worden deze lage zorgindicaties niet meer afgegeven, wat tot
in de toekomst verhuurd worden en dat de huurders thuiszorg
leegstand van het verzorgingshuis leidt.
kunnen ontvangen. Hierdoor wordt er een thuiszorgsituatie
2 | Elisablad | 06 / 2015
Column bestuur RAAD VAN
A
fscheid nemen bestaat niet
In de vorige columns schreven we veel over de veranderingen die ons in de ouderenzorg bezig houden
en waar dat toe kan leiden. Veranderingen die leiden tot afscheid nemen van mensen en vertrouwde zaken. Toen ik daarover nadacht schoot het lied van Marco Borsato door mijn hoofd “Afscheid nemen bestaat niet …”. Een lied dat populair is geworden en je vaak hoort bij afscheidsplechtigheden. “Waarom?” dacht ik, en ik heb de tekst opgezocht. Het is een lied met mooie woorden, maar het heeft ook een inhoud als je goed luistert. Er zit een perspectief in voor de toekomst. Als ik het vrij vertaal dan zingt Marco: geef jezelf ruimte…, laat los… luister, kijk om je heen… dan kom je tegen – weliswaar op een andere wijze – waarvoor we samen stonden en staan. Afscheid is geen einde, maar een begin van iets nieuws. “Afscheid nemen bestaat dan niet meer”. We hebben het al meer gezegd, veranderen leidt ook tot afscheid
Locatie Elisabeth Overakker
nemen van collega’s. Soms gedwongen door veranderingen in de organisatie en het nieuwe stelsel van de ouderenzorg. Maar ook deze maand nemen we afscheid van diverse collega’s door pensionering of einde van het contract.
gecreëerd, maar dan in een veilige sfeer van een
Het zal vreemd zijn als zij afscheid hebben genomen. Maar,
verzorgingshuis. Echter, de mogelijke verandering
“afscheid nemen bestaat niet….”. We moeten loslaten om ruimte
bevindt zich nu nog in de onderzoekfase. Het zal
te geven aan een nieuw perspectief, nieuwe ontwikkelingen en
daarom nog een aantal jaren duren voordat het
om nieuwe collega’s een kans te geven.
eventueel gerealiseerd wordt. Mede namens Jan Verbaal wens ik u mooie zomermaanden. Huidige bewoners De huidige bewoners van Elisabeth Overakker
Peter Smittenaar
hoeven zich geen zorgen te maken. De zorg blijft verleend worden zoals deze is afgesproken. Aan het einde van het jaar zal er meer helderheid komen over de mogelijke veranderingen en ontwikkelingen voor Elisabeth Overakker. Foto: Links Jan Verbaal,
Specialisme ouderen met een
rechts Peter Smittenaar.
visuele beperking Elisabeth Overakker zal gespecialiseerd blijven in ouderen met een visuele beperking. Daarnaast zal deze specialisatie uitgebreid worden, zodat hier meer bekendheid over komt binnen Stichting Elisabeth.
06 / 2015 | Elisablad | 3
Het
RECEPT
van..
MARIANNE STOFFELEN, Locatiekok Elisabeth Centrum
Locatie kok Elisabeth Centrum Momenteel is Marianne werkzaam als locatiekok op Elisabeth Centrum. Dit was een hele overgang nu er niet meer ‘echt’ wordt gekookt. De betekenis van kok is hierdoor anders geworden, maar Marianne doet het nog altijd graag. Samen met de collega’s van de catering zorgt ze
O
pgegroeid in het Bourgondische België De passie voor koken is bij Marianne begonnen in haar jeugdjaren. Zij is geboren in het Bourgondische
België en opgegroeid op een boerderij. Haar moeder kookte altijd met verse groenten uit de tuin en ze hadden een eerlijk stukje vlees op het bord van de zelf geslachte runderen, varkens en kippen. Er hing altijd wel een heerlijke lucht van verse soep of stoofschotel in de keuken. Door deze invloeden hebben Marianne en haar zus allebei gekozen voor een opleiding aan Hotelschool het Spijker te Hoogstraten.
ervoor dat de cliënten elke dag tevreden ‘De Markt’ verlaten en natuurlijk weer terugkomen. Marianne vertelt: ‘Ik heb veel veranderingen gezien en meegemaakt in de voeding maar een ding is al die jaren hetzelfde gebleven: de tevredenheid van de cliënten, dat is mijn passie.
Ervaringen in de keuken Met haar diploma op zak ging Marianne werken als kok
En natuurlijk de passie voor chocolade!
Tip: Dr ink er een lekker glas Belgisch donker bier bij
in het medisch centrum ‘De Klokkenberg’. Na 12 jaar bij de Klokkenberg gewerkt te hebben, ging zij aan de slag bij Stichting Elisabeth op locatie De Donk. Hier heeft zij 12,5 jaar met veel liefde en plezier gewerkt.
E
MOELLEUX VAN CHOCOLAD M B OT E R - 11 0 G R A M R O O (O N G EZ O U TE N )
RE CH OCOLADE - 12 0 G R A M P U A O) ( M I N . 5 5% C A C
- 3 EIER EN
B
ereiding 1. smelt de roomboter met de chocolade op zeer laag vuur, zodat alles mooi traag kan opwarmen.
2. meng in een andere kom de eieren met de witte suiker en klop met de elektrische mixer tot een geheel. 3. giet het boter/chocolademengsel bij de schuimige eieren en roer alles met een garde door elkaar, meng er als laatste de bloem door. 4. laat dit een nachtje rusten in de koelkast. 5. de volgende dag roer je met een lepel door het stevige
TE S U I K E R - 1 5 0 G R A M W IT EM - 60 GRAM BLO
M OM DE OT E R E N B L O E - B P OT JE S M E E I N PO R SEL EIN EN TE B E B L O E M E N TE B OT E R E N E N
beslag. 6. neem de porseleinen potjes en boter ze goed in en dan goed inbloemen. 7. vul de potjes voor 4/5 deel vol en druk er nog een stukje chocolade in. 8. bak 8 à 10 minuten in een voorverwarmde oven van 210 graden (baktijd is afhankelijk van het soort oven). Laat de moelleux van chocolade wat afkoelen alvorens uit de vormpjes te halen. 9. serveer de moelleux met een beetje poedersuiker, vers rood fruit en een bolletje roomijs.
P O R S E L E I N E N
R O N D E P OT JE S
G R O OT TE VA N G E L I JK E
Bij het openen van de moelleux komt er een heerlijke chocolademassa naar buiten. Met dit dessert scoor je bij alle chocoladeliefhebbers!
Hmmm, eetsmakelijk! 4 | Elisablad | 06 / 2015
SMAKELIJK!
Voorstellen nieuwe leden cliëntenraad
1.
Sinds kort heeft de cliëntenraad twee nieuwe leden mogen verwelkomen, namelijk Clary Wytzes en Jeanet Notten. Zij zetten zich samen met de andere zes leden van de cliëntenraad in voor de algemene belangen van de cliënten van Stichting Elisabeth. De leden treden op namens de cliënten en geven advies aan de raad van bestuur over onderwerpen die van belang zijn voor de cliënten.
N
ieuwe leden De twee nieuwe leden van de cliëntenraad hebben elk een eigen aandachtsgebied. Clary Wytzes
behartigt de belangen van de cliënten op Elisabeth Centrum en Jeanet Notten doet dit voor de cliënten van Elisabeth Zorg Thuis. Hieronder geven de nieuwe leden aan wat voor hen de motivatie was om plaats te nemen in de cliëntenraad van Stichting Elisabeth. Clary Wytzes (Elisabeth Centrum) ‘’Als oud-verpleegkundige dacht ik dat het de moeite waard zou zijn om plaats te nemen in de cliëntenraad. Mijn
Clary Wytzes
uitgangspunt is de cliënt, maar ik wil ook degenen die de zorg uitvoeren niet vergeten. Zij zijn de spil van waar het allemaal om draait. Ik hoop mijn bijdrage te leveren voor Elisabeth Centrum.’’ Jeanet Notten (Elisabeth Zorg Thuis) ‘’Ik ben tot medio 2013 werkzaam geweest als leidinggevende bij de Maatschappelijke Opvang voor dak- en thuislozen. In december 2014 heb ik mij aangemeld voor de cliëntenraad van Stichting Elisabeth. Mijn motivatie kwam vooral uit de nieuwe ontwikkelingen in de zorg. Ik begrijp dat kosten niet eindeloos kunnen oplopen en dat het maatschappelijke stelsel daarom veranderd moet worden, maar de menselijke maat staat voor mij daarin wel voorop.’’
Jeanet Notten
Contact Meer informatie over de cliëntenraad, de agenda van de cliëntenraadvergaderingen en informatie uit de laatste vergadering vindt u op www.elisabethbreda.nl/clientenraad. Voor vragen of als u iets onder de aandacht wilt brengen van de cliëntenraad, kunt u contact opnemen met de cliëntenraad op de volgende manieren: Telefonisch: (076) 527 61 00 De voltallige cliëntenraad:
E-mail:
[email protected]
Met van links naar rechts: Els v.d. Wal, Ria Knipscheer, Norbert Snijers,
Schriftelijk: Stichting Elisabeth, t.a.v. de cliëntenraad,
Marty Lucas, Clary Wytzes, Marijke Gort, Frie Vermeulen en Jeanet Notten.
Leuvenaarstraat 91, 4811 VJ Breda 06 / 2015 | Elisablad | 5
1.
Test uw kennis over voeding De meeste mensen raken er niet over uitgepraat en iedereen
4) Een product met het Vinkje is altijd gezond
probeert u iets anders wijs te maken over eten. Maar wat weet
u eigenlijk van alles wat u elke
■ a. Niet waar. Het slaat op het minst ongezonde product uit een
dag weer in uw mond stopt?
voedingscategorie. Dat kan dus ook een zak chips zijn.
Beantwoord onderstaande vragen en kijk hoeveel u weet. 1) Calorieën die je na acht uur ’s avonds eet, verbrand je niet meer. ■ a. Feit
■ b. Fabel
3) Verse groenten zijn veel
■ c. Niet waar. Het betekent dat het merk van het product het meest voordelig is.
5) Waar zit de meeste vitamine C in?
■ a. Sinaasappel
■ b. Rode paprika
■ c. Appel
6) Wat bevat de minste calorieën?
■ a. Een Bossche bol
diepvriesgroenten.
■ b. Een appelflap
■ a. Niet waar. In diepvriesgroenten ■ b. Niet waar. In de groenten zitten ongeveer evenveel vitamines.
dat je gezond eet.
gezonder dan blik-, pot- of
zitten de meeste vitamines
■ b. Waar. Als je voor een product met dit logo kiest, weet je zeker
■ b. Fabel
2) Van bananen word je dik en ze veroorzaken verstopping. ■ a. Feit
■ c. Waar.Blik-, pot- of diepvriesgroenten worden zo bewerkt dat veel vitamines verdwijnen.
6 | Elisablad | 06 / 2015
De ant woorden?
Die vindt u onderaan pag 7.
“Ik zie het als een bijzondere taak om nabestaanden bij te mogen staan. Samen in alle rust, met respect en op een persoonlijke manier een laatste afscheid verzorgen.” Marc van Esch Uitvaartverzorger
Feestelijke opening! Kom op dinsdag 30 juni naar de feestelijke opening van de vernieuwde Beter Leven winkel! De opening wordt gevierd met diverse gratis gezondheidschecks. Voorbeelden van activiteiten zijn een hoortest, advies van een schoonheidsspecialiste of een bloeddrukmeting. U bent van harte welkom tussen 10.00 - 15.00 uur.
15%
korting
zelfmeet apparatuur
op alle
076 - 521 68 77 www.zuylen.nl
Geldig van 22 juni t/m 11 juli 2015 in Beter Leven winkel Breda. Niet geldig i.c.m. andere acties en/of kortingen.
Beter Leven winkel Leuvenaarstraat 91, Breda In Haagstate, Elisabeth Wonen. Openingstijden Ma t/m vrij: 09.00 - 17.30 uur Zaterdag: 10.00 - 16.00 uur
www.beter-leven.info 0800 - 2 88 77 66 (gratis) Beter Leven is een onderdeel van
Wat waren uw antwoorden op de test over voeding? 1) b: F abel. Ook na acht uur ’s avonds verbrandt je lichaam
4) a: A ls op een product het Vinkje staat, dan betekent
nog calorieën. Het maakt niet uit op welk moment
dit dat het product vergeleken met dezelfde soort
van de dag je calorieën binnenkrijgt, maar hoeveel
producten gezonder is. Het betekent dus niet
calorieën je in totaal op een dag binnenkrijgt. Wat je
automatisch dat het een gezond product is, want
meer eet dan je verbrandt sla je op als vet.
het kan ook op drop of chips staan. Dan is het wel drop met minder zout of chips met minder
2) b: F abel. Bananen bevatten geen vet en juist wel veel
zout en verzadigd vet.
vezels. In combinatie met voldoende drinken gaan bananen juist verstopping tegen. Ook zitten er in
5) b: Een rode paprika bevat de meeste vitamine C.
bananen belangrijke mineralen en spoorelementen. Het aantal calorieën valt reuze mee; een banaan is dus een prima en gezonde keuze als u zin heeft in
6) a. E en Bossche bol. Dit gebakje bevat 250 calorieën. Een appelflap bevat 400 calorieën.
een tussendoortje. 3) b: P ot-, blik- en diepvriesgroenten worden gemiddeld binnen vijf uur na het oogsten verpakt of ingevroren. Daardoor blijven de voedingsstoffen en vitamines gewoon zitten waar ze zitten. Ze zijn dus even gezond.
06 / 2015 | Elisablad | 7
Vrijwilligers geven elkaar het JA-woord Het is mooi om je in te zetten als vrijwilliger. Het is fijn als je iets kunt betekenen voor een ander waar je voldoening voor jezelf uit haalt. Maar het kan zelfs gebeuren dat er meer ontstaat dan je van te voren kon bedenken.
C
ollega’s
Echtpaar
Het overkwam Nol Mertens en Ellen van
Nol trok de stoute schoenen aan door Ellen mee te vragen
Nieuwenhoven, beiden al enige jaren als
naar een concert van André Rieu. Dat werd meer dan een
vrijwilliger werkzaam bij het ontmoetingscentrum
vriendschappelijk uitje! Hoewel alles goed geregeld is, is
van Elisabeth Westerwiek. Ze kenden elkaar als
Nol - in het bijzijn van alle kinderen - toch op zijn knieën
goede collega’s en waren allebei weduwe en
gegaan voor zijn Ellen. Een mooi moment, wat op 8 mei
weduwnaar geworden na enkele jaren mantelzorger
2015 bezegeld is met het JA-woord in het stadhuis. Van
te zijn geweest.
harte gefeliciteerd!
Uitleenpunt kruisvereniging Vanaf april 2015 kunnen leden van de Kruisvereniging terecht bij het uitleenpunt Kruisvereniging op locatie Elisabeth Centrum voor het lenen van hulpmiddelen. Het uitleenpunt is gesitueerd bij de WijkInfoShop (WISh). Iedereen die lid is van de Kruisvereniging kan hier gratis gebruik van maken.
O
peningstijden en aanvraag lidmaatschap Alle dagen van het jaar is het uitleenpunt geopend van 8.00 tot 20.00 uur. Op momenten dat de
WISh gesloten is, kan men zich melden bij de receptie van Elisabeth Centrum. Wanneer iemand geen lid is van de Kruisvereniging, maar wel iets wilt lenen, kan deze
persoon ter plekke lid worden en gratis het hulpmiddel lenen. Deze dienstverlening is een mooie aanvulling op het Ontmoetingsplein.
8 | Elisablad | 06 / 2015
Veranderingen dagbesteding
Het Ontmoetingsplein Voor 1 juli 2015 zullen alle dagbestedingen geïntegreerd worden binnen het Ontmoetingsplein. De deelnemers kunnen gebruik maken van het activiteitenprogramma van de desbetreffende locatie. Daarnaast kan men gebruik maken van het dienstenaanbod; sommige zaken vallen onder de Wmo-beschikking en andere zaken zullen betaald moeten worden. Het Ontmoetingsplein geeft antwoord op de visie van de gemeenten. Zij vinden het belangrijk dat burgers zo lang mogelijk zelfstandig blijven, blijven participeren in de maatschappij en zelf de regie blijven voeren over hun leven. Zelfstandig waar kan, ondersteuning waar dat nodig is. Dagbesteding aanvragen Voordat iemand een beschikking dagbesteding ontvangt, vindt er eerst een zogenaamd ‘keukentafel’ gesprek plaats met iemand van de gemeente. Binnen zes weken ontvangt de aanvrager een Wmo-beschikking. Het is dan aan de aanvrager om een keuze te maken waar de beschikking verzilverd gaat worden. De wijkverpleegkundige kan hierin een ondersteunende rol bieden.
Er vond een grote verandering plaats op 1 januari 2015: de dagbesteding (voorheen dagverzorging genoemd) werd vanaf dat moment ondergebracht bij de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). De Wmo wordt georganiseerd vanuit de gemeenten en elke gemeente mag een eigen invulling organiseren. Het jaar 2015 wordt het overgangsjaar en vanaf 2016 zullen de deelnemers van dagbesteding een Wmo-beschikking hebben.
Gevolgen veranderingen Veranderingen zijn altijd lastig. De veranderingen rondom dagbesteding treft de huidige deelnemers, maar ook medewerkers en vrijwilligers. Het is altijd lastig om dit soort processen goed te laten verlopen, maar er wordt geprobeerd dit voor zowel deelnemers, als voor medewerkers en vrijwilligers zo goed mogelijk te regelen. Door de nieuwe ontwikkelingen is het wel mogelijk geworden om ook bij Elisabeth Westerwiek dagbesteding aan te bieden. Voorheen was dit niet mogelijk. Meer informatie over het aanvragen van een Wmobeschikking vindt u op: www.zorgvoorelkaarbreda.nl. Voor vragen een aanvragen kunt u contact opnemen per mail:
[email protected] of telefonisch op maandag tot en met vrijdag tussen 9.00 en 17.00 uur: 076 – 525 15 15.
B
ehoud dagbesteding De tarieven van de dagbesteding zijn dusdanig gewijzigd dat dit betekent dat Stichting Elisabeth
zich is gaan beraden over de dagbesteding. Er wordt belang gehecht aan het behoud van de dagbesteding, omdat er anders een grote groep mensen teleurgesteld moet worden. Wel is het zo dat de dagbesteding anders georganiseerd moet worden, want met de nieuwe tarieven is het niet mogelijk om het ‘oude’ in stand te houden. 06 / 2015 | Elisablad | 9
vraagt..
ELISABETH
“U krijgt een miljoen, wat gaat u er mee Anita Aart, verzorgende IG, team West, Elisabeth Zorg Thuis: “Ik zou het bedrag willen besteden aan de eenzame ouderen die helemaal niemand meer hebben, door bijvoorbeeld een dagje uit of diverse middagen te organiseren, met de hoop dat er onderlinge sociale contacten ontstaan. Door middel van financiële steun kan ik hopelijk bijdragen om deze doelgroep in het zonnetje te zetten.”
Charlotte Verheij, verpleegkundige in de wijk, team Zuid-Oost, Elisabeth Zorg Thuis: “De dag dat ik dit bedrag zal ontvangen, ga ik dit eerst vieren met mijn kinderen in een luxe restaurant. Ik zal blijven werken en goed nadenken hoe ik dit grote bedrag op een verstandige manier ga besteden en beleggen. Ik vind het belangrijk dat ik mijn oudedagvoorziening goed geregeld heb en dat mijn kinderen de financiële mogelijkheid hebben om te studeren. Een deel gaat naar een goed doel. En ik ga zeker niet bezuinigen op vakanties!”
Mevrouw Vink, bewoonster, Elisabeth Overakker “Ik zou het uitdelen aan mijn kinderen en wat aan goede doelen geven. Ik geef het liever aan mijn kinderen dan dat ik er zelf iets mee doe.”
10 | Elisablad | 06 / 2015
Gerda de Bruijn, vrijwilligster, Elisabeth De Donk:
“Ik zou nog wel een mooie reis willen maken. Een reis waar we echt iets aan hebben, bijvoorbeeld naar Afrika.”
“Een dagje met andere vrijwilligers op stap gaan en verder zou ik het aan mensen willen geven die weinig te besteden hebben. Zeker als er
doen?”
kinderen zijn, zodat die zorgeloos kunnen genieten van leuke dingen.”
, ckmann Sonja Die abeth s li E r, te s vrijwillig iek: Westerw
Laura Storm, medewerkster Revalidatie 2, Elisabeth Centrum “Een wereldreis maken! Ik zou dus even stoppen met werken en dan kom ik daarna lekker voor een paar daagjes in de week terug. Ik zou niet stoppen! O ja, ik zou ook sparen natuurlijk.’’
Joop Heeren, cliënt revalidatie 2, Elisabeth Centrum “Ik zou een nieuwe regering kopen! Door mijn opname
Jacquelienvan vanEngelen, Engelen,vrijwilligster, vrijwilligster, Jacquelien
realiseer ik me dat werken in de
ElisabethBavel: Bavel: Elisabeth
zorg meer is dan een beroep, het
“Ikkom komniks nikstetekort! kort!IkIkzou zouveel veelnaar naargoede goede “Ik
is echt een roeping. Het is heel erg
doelenbrengen. brengen.En Ennaar naarmijn mijnkleinkinderen, kleinkinderen, doelen
dat er zo wordt gekort op de zorg.
datzijn zijnvoor voormij mijook ookheel heelgoede goededoelen!” doelen!” dat
Ik zou de mensen die in de zorg werken een mooie dag bezorgen. Ik zou ook nog een verwendag voor vrijwilligers organiseren.”
Petra van Aert, activiteitenbegeleidster, Elisabeth Vuchterhage: “Een mooie trip maken naar Australië en Nieuw-Zeeland. Trip down memory lane!!! En daarna kijken welke goede doelen ik financieel zou kunnen ondersteunen.”
Jeroen van de Corput, medewerker spoelkeuken, Elisabeth Overakker “Verder dromen!”
06 / 2015 | Elisablad | 11
Een
met..
INTERVIEW
Mevrouw Ten Horn, bewoonster van De Markhof in Ulvenhout. Verzorgenden en verpleegkundigen van Elisabeth Zorg Thuis riepen in koor: “mevrouw Ten Horn” op de vraag of ze iemand wisten voor een interessant interview. En zo belde ik samen met fotograaf Arnold Jacobs aan in De Markhof in Ulvenhout. Het duurde even, maar er werd open gedaan door een uitermate charmante dame op leeftijd. Gastvrij ging ze ons voor naar de woonkamer en bood ons gelijk koffie of thee aan. Ik had deze dame eerder gezien. Tijdens het carnaval op De Donk liep ze rond met haar rollator volledig versierd met de tekst “ik ben ont-zorgd”. Zeer geestig en blijkbaar scherp van geest. Dat laatste blijkt ook tijdens het gesprek waarin ze moeiteloos door de geschiedenis van haar leven heengaat. 12 | Elisablad | 06 / 2015
1
930 In Nijmegen stond haar wieg en ze zou daar tot
kleuterschool. Wegens ziekte kon ze er niet langer blijven,
1959 blijven wonen. De oorlogsjaren waren heftig
maar eenmaal terug in Ulvenhout heeft ze een stichting
maar daar blijft ze niet lang bij stilstaan. Allerlei studies
opgezet om het project voort te zetten. Overgenomen
passeerden de revue van politiek-sociale wetenschappen
door Poolse nonnen is het project gaan bloeien en is er
tot journalistiek en psychologie, maar het was voor
nog veel meer bereikt. Drie jaar lang heeft ze er gewoond,
vrouwen in die jaren moeilijk om ergens vaste voet
maar Gambia is voor altijd in haar hart gesloten. Natuurlijk
aan de grond te krijgen als getrouwde vrouw.
herinneren enkele spullen in haar appartement aan deze
Ze trouwde met schoolpsycholoog Wim Vuister en
periode in haar leven.
daardoor “werkten de kruiwagens niet”, zoal zij het zelf formuleerde.
Er zijn ook tegenslagen geweest, maar daar gaan we het niet over hebben
Ulvenhout Zalig vond ze het wonen in Ulvenhout, de eenvoud en het landelijke, ze genoot ervan. Twee kinderen kreeg ze begin jaren zestig, een zoon en een dochter. Michiel, haar zoon, woont nu in de Verenigde Staten en dochter Titia in het oosten van ons land. Een leven van hard werken en brede maatschappelijke betrokkenheid volgde. “Er zijn ook tegenslagen geweest, maar daar gaan we het niet over
Oogsten
hebben”, zo vertelt ze.
Ondanks wat lichamelijk ongemak is het haar gelukt op een ‘nette manier’ oud te worden. Haar moeder leerde
Gambia
haar te kijken naar de dingen die je nog wel kunt en niet
Uiteindelijk lukt het haar, inmiddels gescheiden en de
naar de zaken die je niet meer kunt. Als levensles geeft ze
kinderen groot, om naar Afrika te gaan. Het voelde als
verder mee om vooral trouw aan jezelf te zijn en niet bang
een roeping en eenmaal aangekomen kwam ze thuis.
te zijn onconventionele stappen te zetten. “Doorleef en
Ontwikkelingswerk in de puurste zin van het woord.
huil bij iedere tegenslag en maak schoon schip met jezelf.”
“Mariama Darbo” zoals ze uiteindelijk werd genoemd ging
Het leven heeft haar veel gebracht en nu is de tijd om “het
het binnenland van Gambia in en leefde met de bevolking
leven te oogsten”. Haar mooiste tijd was Gambia en wat
om vanuit hun behoefte te gaan bouwen aan een
rest is heimwee, heimwee, heimwee…
06 / 2015 | Elisablad | 13
Tijden veranderen Er zijn in de loop der tijd veel gebruiksvoorwerpen in zwang geraakt, maar ook net zo snel weer verdwenen. Herkent de jeugd van tegenwoordig deze voorwerpen nog? En herkennen ouderen van tegenwoordig alle gadgets van nu? In deze rubriek zullen we telkens een voorwerp laten zien en kijken hoe groot de herkenning is. Herinnert u zich deze nog? De kolenkit. Voor veel mensen onbegrijpelijk als iemand die niet herkent, toch is er een hele generatie, die echt geen idee heeft wat dat voor raar ding is.
We lieten de kolenkit zien aan Yannick van der Zanden (de
warme gevoelens oproept. Meneer Verhoeckx begint meteen
kleinzoon van mevrouw Van der Zanden, afdeling Saageman
enthousiast te vertellen: “Meestal ging mijn broer of ik naar
Elisabeth Centrum) en vroegen aan hem wat hij dacht dat
het kolenhok om de kit te vullen. Je moest dan wel 2 à 3 keer
het was. Na het ding uitgebreid bestudeerd te hebben, is hij
scheppen voor je het hele ding vol had zitten. De kolenkit
eruit. “Ik denk dat het een ketel is, waar ze water of eten in
stond naast de haard, waar wij dan met het hele gezin om
maakten.” Het was hem meteen duidelijk dat het een oud
heen zaten. Allemaal met de voetjes op de haard en vaak
voorwerp is. “Misschien is het wel honderd jaar oud?”
stond er ook nog was tussen ons in te drogen. Eens in het jaar
Wanneer we aan hem vragen hoe dat dan in zijn werk ging
kwam de kolenboer, dan sjouwde hij alle kolen naar zolder.
vroeger, luidt zijn antwoord: “Ik denk dat ze het gewoon
Wij brachten dan eens in de week kolen naar het kolenhok,
boven een kampvuur hingen.”
maar aan het eind van de week moest het daar weer leeg zijn, want dan deed mijn moeder de was in het hok. Tot 1965 heb ik
Meneer en mevrouw Verhoeckx (cliënten Elisabeth Centrum)
een kolenkit gebruikt, daarna kochten wij samen ons huis
zeggen beiden in koor: “Een kolenkit!” Je ziet aan ze dat het
en daar hadden we cv.”
14 | Elisablad | 06 / 2015
Ontmoetingsplein:
in beweging
Beweegtuin en Sona-boog Bewegen in de buitenlucht behoort ook tot de mogelijkheden van het Ontmoetingsplein. Naast de diverse wandelclubs heeft Elisabeth Overakker onlangs een nieuwe beweegtuin gesubsidieerd gekregen. Dit biedt de mogelijkheid om ter ontspanning of therapeutisch te bewegen. Bij Elisabeth Centrum zijn ook mogelijkheden voor bewegen in de binnentuin. Hier is een Sona-boog geplaatst. Een leuke manier om door middel van spel te bewegen. Er zijn verschillende spellen te spelen. Leuk om alleen te doen of in een groep. Maar ook samen met kinderen of kleinkinderen is de Sona-boog een leuk tijdverdrijf. Gezamenlijk bewegen Binnen alle Ontmoetingspleinen zijn ook diverse groepen waar men gezamenlijk in beweging komt. Hierbij valt te denken aan traditionele beweeggroepen, zitgymnastiek, yoga, linedance, (zit)zumba, fietsen met de duofiets, ochtendgymnastiek Samen Fit en dergelijken. Hebt u interesse? Meer informatie over de beweeggroepen staan beschreven in de productencatalogussen van het Ontmoetingsplein. De actuele versie vindt u op de volgende website: www.elisabethbreda.nl/ontmoetingsplein. Maar u kunt natuurlijk ook altijd even binnenlopen.
B
ewegen is voor ieder mens belangrijk. Dat geldt zeker ook voor senioren en ouderen. Naast het feit dat voldoende bewegen positieve
neveneffecten heeft, is het vooral erg plezierig en
leuk om te doen. Belangrijk hierbij is dat de activiteiten én materialen aansluiten op de mogelijkheden van de deelnemers. Zowel binnen als buiten! Behandeling Bewegen neemt een belangrijke plaats in binnen het Ontmoetingsplein. Zo is het mogelijk dat iemand met een verwijzing van de huisarts fysiotherapie kan ontvangen. Op de Ontmoetingspleinen van de locaties
H
et ontmoetingsplein wordt georganiseerd door Stichting Elisabeth op de volgende locaties:
Elisabeth Westerwiek, Argusvlinder 298 te Breda,
076 - 531 87 00
Elisabeth Overakker, Brigidastraat 15 te Breda,
076 - 564 90 00
Elisabeth Centrum, Leuvenaarstraat 91 te Breda,
076 - 527 61 00
Elisabeth De Donk, Slotlaan 15 te Ulvenhout,
076 - 563 11 00
Elisabeth Vuchterhage, Antwerpenstraat 93 te Breda,
076 - 572 93 33
Vuchterhage, Overakker en Centrum zijn hier zelfs speciale ruimtes voor ingericht. Daarnaast kan er ook aan huis behandeld worden. Seniorenfitness Elisabeth Centrum heeft een speciaal ingerichte seniorenfitness. Op maandag en woensdag kunnen senioren van 13.00 tot 15.00 uur in deze ruimte terecht en een op maat gemaakt programma volgen. Of het nu conditietraining is of meer krachttraining in armen en benen: u kunt hier terecht en wordt begeleid door een fysiotherapeut.
06 / 2015 | Elisablad | 15
(advertorial)
Wijkwijsbreda: uw vraagbaak! • ‘Wat is er te doen aan ontspanning?’. • ‘Hoe kom ik aan geschikt vrijwilligerswerk?’ • ‘Ik heb last van mijn buren. Hoe kan ik dit oplossen?’ Vragen die de Bredanaar zich kan stellen. Op wijkwijsbreda.nl vindt u het antwoord op deze en 163 andere vragen.
Wijkwijsbreda.nl is een website met informatie over zorg, welzijn, wonen, werk en inkomen. Actueel en overzichtelijk. De website geeft informatie, tips en zelftests. Wie wil, kan de teksten laten voorlezen. Daarnaast biedt wijkwijsbreda een activiteitenkalender. Hierop staan activiteiten in uw buurt. Het aanbod is groot: van een middagje bingo tot een wandeling, van een lenteconcert tot jeu-de-boules, van een lezing tot een cursus.
Veertien maatschappelijke organisaties en de gemeente Breda steunen de website. Mist u iets op wijkwijsbreda of wilt u activiteiten aanleveren? Vul het contactformulier in. Binnen drie dagen krijgt u antwoord.
Geen internet? Bezoek of bel dan een van onze informatiepunten: • Haagse Beemden, maandag t/m vrijdag 9.00-17.00 uur Heksenwiellaan 2, tel: 076 - 541 05 32 • Hoge Vucht (Vuchterhage), maandag t/m vrijdag 9.00-17.00 uur Antwerpenstraat 93, tel: 06 – 51 50 24 25 • Prinsenbeek, elke vrijdag 9.30-12.00 uur Markt 5 A1 De medewerkers staan u graag te woord.
16 | Elisablad | 06 / 2015
Geschiedenis van Breda-Noord Breda heeft een rijke en eeuwenoude historie. Na de Tweede Wereldoorlog kwam de wederopbouw en groeide de woningnood. De stad was toe aan uitbereiding en betaalbare huisvesting. In het eens zo rustige poldergebied de Vuchtpolder, ten noorden van de spoorlijn, werd in de jaren ‘50 en ‘60 gestart met de bouw van een nieuwe woonwijk: De Hoge Vucht. Inmiddels wonen er bijna 22.000 inwoners van verschillende generaties en diverse achtergronden in deze veelzijdige wijk.
“Kuipbouw’’ Het nieuwe deel werd opgebouwd in zes stadswijken als Doornbos, Linie, Biesdonk, Wisselaar, Geeren-Zuid en Geeren-Noord en hebben allen de typische “kuipbouw”. Ze bestaan uit hoge flats aan de rand van de wijk en daar binnenin laagbouw. Hierdoor zijn de wijken ruim opgezet met brede lanen, singels en parken.
Vuchterpolder De naam Vucht heeft verwantschap met ‘vochtig’. De Vuchtpolder bestond vroeger voor een groot deel uit natte weiden of moeras, afhankelijk of het ter plaatse hoog of laag was. Vandaar ook Hoge en Lage Vucht.
Uitbreiding In de loop van de jaren komen er steeds meer voorzieningen voor deze wijk. Scholen, parken, winkels. In het hart van de wijk ligt winkelcentrum Hoge Vucht, in de volksmond nog vaak Moerwijk genoemd. Het Park Hoge Vucht is in de jaren ‘70 aangelegd als recreatieve voorziening en is in het jaar 2000 uitgebreid gerenoveerd. Tevens werden er faciliteiten toegevoegd, zoals de kinderboerderij. Oude wijken Enkele oude delen van Breda-Noord vindt u terug aan de Terheijdenseweg en de stadswijk Belcrum. Dit deel is grotendeels gebouwd vóór 1940 en bestaat veelal uit laagbouw.
Kortom, een betrekkelijk jonge wijk met een grote diversiteit aan inwoners en vele mogelijkheden.
Hebt u een mooi verhaal over over uw wijk en misschien ook wel prachtige foto’s? Dan kunt u uw naam en telefoonnummer achterlaten bij de receptie van uw locatie of bij receptie Centrum via 076 - 527 61 00. De redactie neemt dan contact met u op. 06 / 2015 | Elisablad | 17
uw nie
Lekker comfortabel de zomer in
sum me r
sum me r 20 15
er zom
met van mook
Bezoek onze winkel of ons spreekuurlocatie in buurt voor
(Van Mook)
• Schoenaanpassingen • Therapeutisch elastische kousen
zom
015 er 2
er c oll ect ie
zom
• (Semi) orthopedische schoenen
• (Sport) steunzolen • Podotherapie • Werkschoenen • Allergeenvrije schoenen • Comfortabele schoenmode
Bosstraat 79 • 4704 RL• Roosendaal T 0165 55 09 45 • E
[email protected]
• Medisch pedicure • Bewegingstechnologie
www.van-mook.nl
De heer Van Gageldonk (huurder aanleunwoning Overakker) heeft de puzzel gemaakt voor het Elisablad. Door de volgorde van de letters van de onderstaande woorden te veranderen, ontstaan er nieuwe woorden. e beginletters van de nieuwe woorden vormen de oplossing van de puzzel. Lunch voor twee personen bij Merlinde U kunt uw inzending voor voor 1 augustus 2015 aan ons doorgeven, daarmee maakt u kans op een lunch voor twee personen in Hotel Merlinde. Deze prijs zal onder de juiste inzendingen worden verloot. U kunt uw antwoord doorgeven via de receptie van uw locatie, via de mail naar elisablad@ elisabethbreda.nl of via de post: Leuvenaarstraat 91, 4811 VJ te Breda, t.a.v. de redactie van het Elisablad. De winnaar wordt in het volgende blad bekend gemaakt. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd. Winnaar Elisablad maart 2015 Het antwoord van de prijspuzzel in de uitgave van maart was ‘voorjaar’. Onder de juiste inzendingen is een lunch voor twee personen bij Merlinde verloot. De winnaar van deze mooie prijs is mevrouw Bernaards. Mevrouw Bernaards, van harte gefeliciteerd!
18 | Elisablad | 06 / 2015
Prijspuzzel
x i m d r woo
Gooi de letters door elkaar en er ontstaat een nieuw woord: Tengevolge Aanbieder Kieswet
Noemer Mieren
2 3
..............................................................
4
..............................................................
5
..............................................................
6
Siersteen Dwalen
1
.............................................................. ..............................................................
Noteren Streek
Braderie Knevel
..............................................................
7
..............................................................
8
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................
Knarsen
9
10 11 12
Oplossing:
..............................................................
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12
Palliatieve zorg bij dementie Het Integraal Kankercentrum Zuid (IKZ), het Netwerk Palliatieve Zorg Stadsgewest Breda en het Dementienetwerk Breda e.o. hebben de krachten gebundeld en een ‘regionaal programma palliatieve zorg bij dementie’ opgezet. Omdat genezing van dementie niet mogelijk is, is het onvermijdelijk dat mensen met dementie aan deze ziekte, of in ieder geval mét deze ziekte, overlijden. Het doel van het regionaal programma palliatieve zorg is de kwaliteit van palliatieve zorg voor mensen met dementie te verbeteren.
P
ilotproject Aan de deskundigheidsbevordering is invulling gegeven door het pilotproject ‘palliatieve zorg
en dementieconsulenten. Onderdeel van het
en dementie: signaleren voor verzorgenden’. Voor dit
scholingsprogramma zijn de box ‘signalering in de
project is subsidie toegekend door ZonMw (organisatie
palliatieve fase’ en de thema’s palliatieve zorg, ethische
voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie) vanuit het
dilemma’s, beslissingen rond het levenseinde en
verbeterprogramma palliatieve zorg.
communicatievaardigheden. De evaluatie bestaat uit een effect- en een procesevaluatie. Het materiaal van de box
Box signalering
biedt het multidisciplinaire team concrete handvatten voor
Er is gestart met het opleiden van trainers,
signalering, uitvoering en evaluatie van zorg.
facilitators, zorgmedewerkers van alle locaties Aandacht voor zorgvrager Bij het gebruik van de box-methode is nadrukkelijk aandacht voor de wensen en behoeften van de zorgvrager. Luisteren, samenvatten en gericht doorvragen in het gesprek en heldere terugkoppeling na overleg bevorderen dat de zorgvrager actiever betrokken is bij beslissingen in de zorg, zich erkend en gezien voelt in zijn ervaringen en zijn zorgvraag, betere kwaliteit van leven ervaart en een lagere symptoomlast ervaart. Het project palliatieve zorg bij dementerenden is binnen Stichting Elisabeth vooral tot stand gekomen door de inzet van Lian Houtepen (facilitator), Line Weijers en Jeanne Demmers (verpleegkundig trainers) en Mie van Hooijdonck (begeleider van het project).
06 / 2015 | Elisablad | 19
INTERVIEW/INGE VAN DER GAAG
OplOssing op maat TANdpRoThETIcus INgE VAN dER gAAg Is NIET AllEEN gEspEcIAlIsEERd IN hET VERVAARdIgEN VAN VollEdIgE kuNsTgEBITTEN, mAAR ook IN hET mAkEN VAN gEdEElTElIjkE pRoThEsEs. FRAmEs EN ‘plAATjEs’ zIjN VolgENs hAAR EEN goEd AlTERNATIEF Als VERloREN TANdEN oF kIEzEN NIET dooR EEN BRug, kRooN oF ImplANTAAT WoRdEN VERVANgEN. Wat moet ik me voorstellen bij een frame? “Dat is een gedeeltelijk kunstgebit met een metalen basis, waar tandvleeskleurig kunsthars aan vastzit. Aan die metalen basis zitten haakjes die om de eigen kiezen passen. Ze zijn helemaal naar de vorm van de kiezen gegoten. Daarom schrapen ze niet langs de tanden en zullen ze geen beschadigingen veroorzaken. Vanwege de metalen basis is er geen plaat op het verhemelte nodig. Een smalle en dunne metalen brug of ring op het verhemelte geeft veel meer comfort dan een volledige plaat van kunsthars. Bovendien zal er veel minder tandplak en tandsteen ontstaan.” Wat kun je nog meer vertellen over de plaatprothese? “In tegenstelling tot een frame, wat een oplossing voor de lange termijn is, is het plaatje vaak een noodvoorziening op weg naar een volledig kunstgebit. De resterende tanden en kiezen komen doorgaans niet voor duurzame restauratie in aanmerking. Het plaatje wordt net als een
Colofon
volledige prothese gemaakt van kunsthars, alleen met ’gaten’ waar de eigen tanden nog staan. Soms zijn er weinig eigen tanden en kiezen over en dan kan zo’n plaatje loszitten, omdat het niet de vastzuigende werking heeft van een volledig kunstgebit. In dat geval kunnen gebogen metalen haakjes om de kiezen iets meer houvast bieden, maar deze kunnen ook weer de kiezen beschadigen als ze teveel schuren. Een ander nadeel is dat er op het verhemelte een plaat zit, net als bij een volledig kunstgebit.” Bent u benieuwd naar wat Tandprothetische praktijk Inge van der Gaag voor u kan betekenen? Maak dan een afspraak voor een gratis vrijblijvend kennismakingsgesprek.
TANDpRoThETIschE pRAkTIjk INGE VAN DER GAAG AlARd duhAmElsTRAAT 78 4827 NA BREdA TEl (076) 587 70 20 WWW.TppVdgAAg.Nl
TPP Tandprothetische praktijk
I.A. van der Gaag
Redactie
Fotografie
Redactieadres:
Klachten over de
Cor Overduin
Trudy Roovers
Stichting Elisabeth
bezorging van dit blad?
Laura Perrij
Jac van Leijsen
Postbus 90103
Meld u klacht via
Eindredactie
Vincent van Schendel
Arnold Jacobs
4800 RA Breda
[email protected]
Nathalie Peerenboom
Judith van Midde
Tim Eshuis
076 527 61 00
of telefonisch via
Hoofdredactie
Valerie Feskens
Productie / DTP / Druk:
[email protected]
076-5276100.
Ilona Huijsmans
Sylvia Kroon
Platform P
20 | Elisablad | 06 / 2015
