IJZER EN VUUR! VZW
Virtuoos met Vuur! OPLEIDINGSFICHE versie 16 juli 2015
Met de steun van
In samenwerking met
IJZER EN VUUR! VZW
CONTEXT Ontstaansgeschiedenis De Koning Boudewijnstichting (KBS) en SOFINA, het Platform voor Erfgoed en Talent, stimuleren excellentie op het vlak van erfgoedberoepen. IJzer en Vuur! vzw heeft in 2014 een aanvraag ingediend bij de KBS en SOFINA om een voortgezette praktijkopleiding in het kunstsmeden te kunnen inrichten. Vooral in Vlaanderen bestaan er zeer goede basisopleidingen tot kunstsmid, maar een doorgedreven opleiding die verder bouwt op de opgedane kennis en sensibiliseert omtrent een hedendaagse aanpak die draagvlak en afzetmarkt voor kunstsmeden vandaag helpt vergroten, ontbreekt. IJzer en Vuur! vzw is opgericht in 2005 door inspirator Michel Mouton. De organisatie streeft ernaar om het kunstsmeden en het erfgoed van dit kunstambacht dichter bij de mensen te brengen. Meer informatie is te vinden op de website www.ijzerenvuur.be en www.kunstsmeden.be
Virtuoos met Vuur? De voortgezette praktijkopleiding Virtuoos met Vuur! zal plaatsvinden in Brussel (site La Fonderie, Museum voor Arbeid en Industrie, Ransfortstraat 27, 1080 Brussel) en is gespreid over drie jaar (2016, 2017 en 2018). Twee vooraanstaande kunstsmeden maken het docententeam uit: Pavel Tasovsky en Claudio Bottero, en dit onder begeleiding van opleidingscoördinatoren Michel Mouton en Joeri Januarius. De filosofie van de praktijkopleiding bestaat eruit (jonge) kunstsmeden die de ambitie hebben om door te groeien in het ambacht en hun kennis op termijn zelf door te geven, een extra stimulans te geven om zich te specialiseren in hedendaagse vormgeving en denkwijzen rond het ambacht. Dergelijke hedendaagse benadering is immers essentieel om het kunstsmeden te borgen en een toekomst te geven. Twee aspecten staan daarin centraal: design en moderne vormgeving enerzijds, en creatief kunnen tekenen anderzijds. De twee meesters geven elk tijdens hun opleidingsweken hun visie over moderne kunstsmederij mee aan de studenten (zie verder: inhoud van de opleiding): op die manier leggen de deelnemers gedurende drie jaar een persoonlijk traject af in het levenslang leren van een ambacht. Maar Virtuoos met Vuur! wil graag nog een stapje verder gaan. Tijdens de praktijk- en oefenweken staan visievorming, praktijkuitwisseling, netwerk uitbouwen en blikken verruimen centraal. Daarvoor worden in de oefenweken met Michel Mouton niet enkel de individuele benaderingen van de meesters en de opgedane praktijk actief in groep becommentarieerd. Daarnaast wordt ook, in samenspraak met de deelnemers, een randprogramma ontwikkeld van (avond)activiteiten, die verder ingaan op diverse (praktische) facetten van het smeedambacht, nieuwe contacten opleveren, verrassende inzichten en inspiratie bieden etc. (bvb. workshops, netwerkevents, discussiefora rond topics als marketing, diverse toepassingsgebieden, portfolio uitbouwen ....) En uiteraard blijft er tijdens de oefenweken ook volop tijd en ruimte om te smeden!
IJZER EN VUUR! VZW
INHOUD VAN DE OPLEIDING De opleiding bestaat uit drie jaar: elk opleidingsjaar bestaat uit vier weken onderricht door het docententeam in Brussel en vier weken praktijk of oefening. Jaarlijks zijn er dus twee opleidingsweken met Claudio Bottero en twee opleidingsweken met Pavel Tasovsky, aangevuld met vier oefenweken onder leiding van Michel Mouton.
Claudio Bottero heeft een opleidingsschema uitgewerkt dat bestaat uit twee delen: drie weken doorgedreven basiskennis kunstsmeden en drie weken geavanceerd kunstsmeden, verspreid over drie jaar. Deel 1: doorgedreven basiskennis kunstsmeden Week 1: tekenen en overzicht van de kunstgeschiedenis Een zeer degelijke basiskennis van de kunstgeschiedenis en meest invloedrijke stijlen is cruciaal voor de werking van een hedendaagse kunstsmid. Alleen maar door een grondige kennis van diverse stijlen, kan de kunstsmid een eigen stijl en een eigen inzicht kweken. Tekenen is in dit creatieve proces een cruciale stap. De eerste week staat in het teken van het tekenen van ontwerpen en het ontwikkelen van een eigen stijl. Week 2: het maakproces van een kunstsmid Vanaf de tweede week wordt de theorie gekoppeld aan de praktijk: deelnemers worden ondergedompeld in materialen, technieken en houdingen. Week 3: het maken van gereedschap In het laatste luik van het eerste deel worden de verworven vaardigheden uit week 1 en 2 gecombineerd: deelnemers leren hun eigen gereedschap maken (tekenen + uitvoeren) dat in de loop van de cursus verder gebruikt zal worden.
Deel 2: geavanceerd kunstsmeden Het tweede gedeelte van de opleiding staat in teken van de innovatie in het kunstsmeden! Week 4: structuren in het kunstsmeden In de eerste week van het tweede gedeelte van de opleiding staan structuren centraal, en manieren waarop dingen geassembleerd kunnen worden. Alles staat in functie van design en manieren om dit uit te voeren. Week 5: design en decoratie in het kunstsmeden Voor de opleider is het cruciaal dat de deelnemers een degelijke basis hebben en aangeleerd krijgen, maar nog belangrijker dat alles vanuit een hedendaagse en moderne bril wordt bekeken. In week 5 staan design en decoratieve structuren centraal.
Week 6: van A tot Z! De laatste week van deze opleiding staat in teken van assimilatie, of de combinatie van alle verworven competenties. Deelnemers werken hun eigen project uit, van A tot Z, in een context waar de lesgever de potentiële klant is (opstellen budget en zakelijk plan, tekenen en creëren van model, delen van het project uitvoeren…)
Pavel Tasovsky heeft een opleidingsschema uitgewerkt verspreid over de drie jaar: 2016 De deelnemers nemen bij de start van de opleiding reeds eigen tekeningen en ontwerpen mee (de exacte details zullen nog worden gecommuniceerd). Die tekeningen zullen besproken worden, en deelnemers zullen nieuwe inzichten aangereikt krijgen in het creatieve tekenproces. Onmiddellijk ligt de aandacht op het maken van het gereedschap dat nodig is om die eigen ontwerpen uit te voeren. Met die uitrusting zal ook de uitvoering gebeuren (duur: 2 weken) 2017 De aandacht ligt in het tweede jaar op historisch smeedwerk: de deelnemers brengen documentatie mee (foto’s, schetsen, ontwerpen) van uitvoeringen die hen aanspreken (de exacte details zullen nog worden gecommuniceerd). Dit historisch smeedwerk zal besproken worden, het gereedschap om het te maken wordt voorbereid en delen van het historisch smeedwerk of het gehele werk zullen gemaakt worden (duur: 2 weken) 2018 Het moderne smeedwerk staat centraal in het laatste jaar: deelnemers nemen opnieuw eigen ideeën en schetsen mee, die besproken, aangepast en uitgevoerd zullen worden in het laatste opleidingsjaar. In deze fase van de opleiding komen opnieuw alle verworven competenties samen (ontwerpen en tekenen, budget en uitvoering) (duur: 2 weken).
PLANNING 2016 In 2016 ziet de planning er als volgt uit: - januari 2015: instapmoment opleiding, met uitgebreide praktische informatie over het verloop van het eerste opleidingsjaar - 11 tot en met 15 april 2016: week 1 uit het curriculum van Claudio Bottero - 18 tot en met 22 april 2016: 1 praktijkweek met Michel Mouton - 13 tot en met 17 juni 2016: week 1 uit het curriculum van Pavel Tasovsky
- 20 tot en met 24 juni 2016: 1 praktijkweek met Michel Mouton - 7 tot en met 11 september 2016: week 2 uit het curriculum van Claudio Bottero - 12 tot en met 16 september 2016: praktijkweek met Michel Mouton - 28 november tot en met 2 december 2016: week 2 uit curriculum van Pavel Tasovsky - 5 tot en met 9 december 2016: praktijkweek met Michel Mouton
VERWORVEN COMPETENTIES Op het einde van de opleiding zullen de deelnemers: - nieuwe inzichten hebben in design en vormgeving van hedendaags smeedwerk - doorgedreven praktijkervaring hebben opgedaan met twee toonaangevende Europese meesters in het kunstsmeden - een eigen stijl of een eigen visie hebben ontwikkeld over modern en hedendaags smeedwerk - een netwerk hebben uitgebouwd in de Belgische smeedwereld en daarbuiten - het ambacht nog meer koesteren en inspanningen doen om het ambachten te “borgen” (de opgedane kennis over te dragen aan toekomstige leerlingen, en dus zelf meesters worden)
TOELATINGSVOORWAARDEN Voor wie is de opleiding bedoeld? - Je woont in België, bent tussen de 21 en 45 jaar en hebt een opleiding in het kunstsmeden gevolgd aan een instelling of bij een kunstsmid. Je hebt dus al enige ervaring in het kunstsmeden. - Je bent bereid te investeren in jouw carrière als kunstsmid door in te stappen in een intensieve en veeleisende opleiding die drie jaar duurt. Dit betekent dat je je minstens 4 weken per jaar kan vrijmaken voor de training door ons opleidingsteam, en dat je nog eens 4 weken tijd vrij kan maken voor de praktijkweken. - Je bent geslaagd voor de toelatingsproef die op maandag 30 november georganiseerd zal worden.
KADERSTUK: toelatingsproef op maandag 30 november 2015 Er kunnen maximaal tien mensen deelnemen aan de opleiding. Om de selectie mogelijk te maken, voorziet het opleidingsteam, samen met de KBS en SOFINA, een toelatingsproef die uit verschillende delen bestaat: 1)
Stuur jouw cv met motivatie en portfolio op met foto’s en schetsen van jouw werk. Het portfolio moet bestaan uit enerzijds schetsen en tekeningen (max. 5) en anderzijds foto’s van eigen werk (max. 5) die representatief zijn voor je huidige werk als smid.
2)
Een praktische proef zal worden georganiseerd in het bijzijn van het opleidingsteam. Deze proef zal bestaan uit een vaardigheidstest aan het vuur en een tekentest die peilt naar de kennis van basisvormen.
3)
Een gesprek met het opleidingsteam, de KBS en SOFINA zal plaatsvinden, waarin onder meer ook gepolst wordt naar de basiskennis van de kunstgeschiedenis en de bereidheid om de opgedane kennis te delen met anderen.
PRAKTISCH Het inschrijvingsgeld is vastgesteld op 100 euro per opleidingsjaar (de volledige opleiding kost dus 300 euro) en wordt betaald aan de start van de opleiding. De deelnemers krijgen na afloop van de opleiding een attest van deelname aan de opleiding. De website www.kunstsmeden.be bundelt alle praktische en inhoudelijke informatie over de opleiding. Ook het in te vullen kandidaatsdossier is er terug te vinden. Deadline voor het indienen van dit dossier is 15 oktober 2015. Deelnemers zijn vrij om dagelijks te pendelen naar de opleidingsplek in Brussel (Site La Fonderie). De mogelijkheid bestaat evenwel om vlakbij de opleidingsplek goedkoop te overnachten (voor meer informatie: contacteer Joeri Januarius of Michel Mouton). Deelnemers dienen rekening te houden met goed gevulde opleidingsdagen van 9u tot 17u (naast het randprogramma dat nog ontwikkeld zal worden). OPGELET! Het opleidingsteam vraagt uitdrukkelijk dat er tijdens de opleidingsuren geen alcohol gedronken zou worden.
INTERESSE? Stuur dan jouw dossier (cv met motivatie en portfolio met foto’s en schetsen) door naar
[email protected] en
[email protected] VOOR 15 oktober 2015. Nog vragen? Neem dan contact op met Joeri Januarius en/of Michel Mouton via de bovenvermelde mailadressen.
