• II
-----.11II. BOOMTOTAALZORG
Gemeente Onderzoek Populieren Rapport
Nieuwegein kwaliteit in bosvakken nr:13A231
Projectnummer
13A231
Onderwerp
Onderzoek naar de kwaliteit van Populieren in bosvakken
Locatie
Postbus l, NIEUWEGEIN
Opdrachtgever
Gemeente Nieuwegein Postbus 1 3430 AA NIEUWEGEIN
Contactpersoon
Ohr. H.G. Westland
[email protected]
.::..
:::=
..*::r :ii
Uitvoerende
BOOMTOTAALZORG
Gegevens
uitvoerende
Overeind 42a 3998 JB Schalkwijk 030-6011880
[email protected] www.boomtotaalzorg.nl KvK 30098295 BTW 818691992
Opgesteld
door
J. Jellema
Datum Eindverantwoordelijke
30-01-2014 H.A. van Scherpenzeel (directeur)
Inhoud 4
1
Inleiding
2
Wijze
3
Bevindingen
7
Yak 1: Park oudegein,
7
5
van onderzoek
Yak 2: Langs de kromme
IJsse I
Yak 3: Blokhoeve.
.;;¡~BOOMTOTAALZORG
GEMEENTENIEUWEGEIN BOOMADVIESBOSVAKKEN- 13A231
8 9
3
lInleiding In opdracht van Dhr. H.G. Westland van Gemeente Nieuwegein, heeft BOOMTOTAALZORGeen boornonderzoek uitgevoerd, het betreft een actualisatie van de boornveiligheidscontrole van de populierenvakken in Nieuwegein. De aanleiding van het onderzoek zijn de eerdere uitgevoerde borneninventarisatie in 2010 en 2012. Aangezien er destijds is aangegeven dat er veel bornen in de populieren vakken aanwezig zijn van siechte kwaliteit, is er een verhoogde controle frequentie gewenst. Het betreft in feite een actualisatie van de eerdere rapportages: "10A065 d.d. 13 april 2010" en "12A027 d.d. maart 2012". Het te controleren areaal is, als gevolg van kapwerkzaamheden /verjongingsplannen beperkt tot 3 vakdelen, te weten: Yak 1: Park Oudegein, Yak 2: Langs de kromme Ijssel Yak 3: Blokhoeve. DOELSTELLING
De doelstelling zoals bij de eerdere inventarisatie is omschreven:
"rapportnummer 1OA065 Nieuwegeinpopulierenvakken" ''De doelstelling van deze controle is om aan te geven in hoeverre populieren een verhoogdrisico vormen voor de veiligheid van de gebruikers van het openbarepadenen wegennetbinnen de gemeente Nieuwegein.Dit alles in het kader van de wettelijke zorgplicht " "Per vak is een advies opgesteldinzake de te kappen bomen vanuit het bovenstaande uitgangspunt Bomen welke een verhoogd risico vormen maar geen bedreiging vormen voor de gebruikers van de openbarerúimten. zijn derhalve niet meegenomen in het onderzoek. Indien dergelijke bomen omwaaien of, al of niet gedeeltelijk, afbreken en binnen het vak terecht komen, vormenzij in principe geen risico voor de gebruikers. Immers de vakkenzijn verboden-en afgeslotengebieden. Op deze wijze vindt er binnen de bosvakken een natuurlijke ontwikkeling plaats hetgeen ecologischvangrote waardeis."
:::= .;;¡~ BOOMTOTAALZORG
GEMEENTENIEUWEGEIN BOOMADVIESBOSVAKKEN-13A231
4
2 Wijze
van
onderzoek
Per opgenomen individuele boom zijn de volgende eigenschappen opgenomen: • Uniek boomnummer • Diameter, globaal • Schadebeeld(en) • Geadviseerde maatregel (vellen/toppen) • Urgentie • Risicoklasse • Kwaliteit en toekomstverwachting VISUELE WAARNEMINGEN
Door middel van visuele waarnemingen is de conditie, mechanische opbouw, kwaliteit en levensverwachting van de bomen beoordeeld. Hierbij is geiet op de mechanische opbouw van stamvoet, stam en kroon, de diktegraei, knopzetting, eventuele aantastingen, verdikkingen en verzwakkingsymptomen. STEEKSCHOP
Door middel van het handmatig vrijgraven van (del en van) de wortelaanlopen kunnen stamvoet en wortelaanzet worden beoordeeld. Hierbij is geiet op de kwaliteit van het haut en de aanwezigheid van mogelijke aantastingen en/of verzwakkingsymptomen.
VTA De boomveiligheidscontrole is uitgevoerd door middel van de VTA-methode (Visual Tree Assessment) volgens de theorieën van Prof. Claus Mattheck. Hierbij is geiet op mogelijk mechanische verzwakkingen welke kenbaar gemaakt worden door uitwendige symptomen. De te contraleren bomen zijn tijdens de controle te voet, random en van top tot teen bekeken. Wanneer een boom geen bedenkelijke symptomen laat zien, is melding gemaakt dat er geen verhoogd risico is waargenomen en is hierbij het onderzoek voor de betreffende boom beëindigd. Bij bomen met verzwakkingsymptomen zijn of maatregelen geadviseerd waardoor na uitvoering van de geadviseerde maatregelen za'n boom alsnog het predicaat 'geen verhoogd risico' krijgt, of is nadere inspectie noodzakelijk am uitsluitsel te geven al dan niet gevolgd door een te nemen maatregel. Naast het adviseren van maatregelen is ook de urgentie aangegeven van de te nemen maatregelen.
::i5: _:;¡~ BOOMTOTAALZORG
GEMEENTENIEUWEGEIN BOOMADVIESBOSVAKKEN- 13A231
5
KWAUTEIT
De kwaliteitsbeoordeling betreft het geheie beembeeld waarbij de conditie, mechanische opbouw en stabiliteit van de boom/bornen van invloed zijn. De kwaliteit wordt ingedeeld in goed
De boom vertoont het beeld dat van de 500ft verwacht mag worden onder normale tot goede groeiplaatsomstandigheden.
redelijk
Niet optimaal verwachtingsbeeld. Het mindere beeld heeft nog geen duidelijke negatieve gevolgen voor de verdere ontwikkeling van de boom.
matig
De boom voldoet onvoldoende aan het verwachtingsbeeld met mogelijk negatieve gevolgen voor de verdere ontwikkeling en de toekomstverwachting
siecht
De boom voldoet niet aan het verwachtingsbeeld en er is duidelijk sprake van een aftakelende boom. Herstel is niet in beeld.
TOEKOMSTVERWACHTING
De toekomstverwachting is gebaseerd op de boomsoort, leeftijd, omgevingsfactoren en mogelijke afwijkingen, aantastingen en/of verzwakkingen van de boom. De indeling is als voigt Goed ten aanzien van de mechanische e/o fysiologische toestand van de boom, worden binnen een termijn van > 15 jaar geen problemen verwacht. Redelijk ten aanzien van de mechanische e/o fysiologische toestand van de boom wordt binnen een termijn van 10-15 jaar geen problemen verwacht. Matig de mechanische en/of fysiologische toestand van de boom is duidelijk verminderd, verwacht mag worden dat herstel van de boom eventueel mogelijk is. Siecht de mechanische en/of fysiologische toestand van de boom is minimaal of nihil, verwacht wordt dat 'herstel' van de boom niet of nauwelijks mogelijk is.
DESKUNDIGHEID
Het onderzoek is worden uitgevoerd onder eindverantwoording van één van onze gecertificeerde European Tree Technicians (ETI). Binnen Boomtotaalzorg zijn gecertificeerde boomveiligheidscontroleurs en European Tree Technicians werkzaam. Boomtotaalzorg is VCA gecertificeerd en lid van de VHG vakgroep boomspecialisten. Al onze boomtechnisch adviseurs zijn leden van de Kring Praktiserende Boomverzorgers (KPB). Tevens zijn de heren Van Jaarsveld en Van Scherpenzeel geregistreerd als boomtaxateur en aangesloten bij de NVTB.
.,;~~ BOOMTOTAAlZORG
GEMEENTE NIEUWEGEIN BOOMADVIES BOSVAKKEN - 13A231
6
3 Bevindingen
& advies
(voor nauwkeurige gegevens zie bijlage I)
Vak
1:
Park
Oudegein,
In algemene zin is de kwaliteit van het basvak in park Oudegein matig tot siecht. Bij vrijwel alle bornen is, net als in 2010 en 2012 zwaar dood hout aangetroffen in de boomkronen. Voor als nog zijn slechts 7 bomen aangernerktals te kappen, waarvan 1 boom acuut gevaarlijk is als gevolg van breuk van een kroondeel. De te kappen bomen hebben t.o.v, omringende bornen een apmerkelijkere slechtere kwaliteit hetgeenzichtbaar is in de vorm van topsterfte. Echter er zijn geen noemenswaardigeverschillen waargenomen in de stabiliteit en breukvastheidvan deze bomen ten opzichtevan omringende bomen. Hoewel wij adviseren deze bornen te kappen wordt het risico t.a.v. windworp groter dit als gevolg van het wegvallenvan demping door de standplaatsin een gesloten bos. Het is daarom in onze beleving niet reëel om de bomen op basis van individuele kenmerkente beoordelenop veiligheid en enkele bomen selectiefte kappen. Advies: Wij adviseren om op korte termijn het dode hout boven de paden te verwijderen. Hiernaast adviseren wij binnen 1 jaar het bosvak te kappen dan wei delen van de bosvakkente kappen zodoende een veilige zone rondom de paden en trambaan aan te brengen. Dezezone dient dermate ruim te worden aangehoudendat bij windworp van bomen deze niet meer op de paden kunnen vallen met kroondelen.
Te creëren veifigheidszone fangs de trambaan en voetpaden
.:;¡~BOOMTOTAALZORG
GEMEENTE NIEUWEGEIN BOOMADVIES BOSVAKKEN - 13A231
7
Vak
2:
t.a n q s de
k r orn m e Ijssel
In algemene zin is de kwaliteit van het bosvak langs de kromme IJssel matig tot siecht. Met name aan de noordzijde en t.h.v. de dierenweide zijn 2 zeer siechte vakken aangetroffen met meerderehoge en kwijnende populierenen wilgen. In het noordehjke deel zijn bij de controle 4 bomen aangetroffen welke als gevolg van toe nemende scheefstandt.o.v. 2010 een sterk verhoogd risico. Wij adviseren deze bomen op korte termijn te kappen. De omringende buurbomen zijn, in de nieuwe toekomstige situatie niet te handhavengeiet op de veranderendewindvang. Echter ook de diepere bomen in het bosvak zijn geiet op de lengte van de bomen als potentieel gevaarlijk bij windworp. Nabij de dierenweide, t.h.v. de stai, zijn na de recente stormen van najaar 2013 meerdere grote populieren gekapt (noodkap na breuk). Er is een groot "trek"gat ontstaan tussen de bomen. Het gesloten kronendak is hier onderbroken waardoor de winddemping en het onderlinge verband is opgeheven en bomen veel meer bewegingsvrijheidhebben gekregen. Het risico op stambreuk en windworp is hierdoor onacceptabelgeworden. Advies: Wij adviseren aan de noordzijde over een lengte van ca. 50 m het geheie bosvak, inclusiefde populieren langs de rijweg, tot aan de kromme Ijssel, te kappen (ca. SOm vanaf het noorden gemeten). Aan de zuidzijde t.h.v. dierenweide adviseren wij om eveneensop korte termijn het bosvakte kappenover een lengte van ca. 75m, zie onderstaandeillustraties.
te,
Voorbeeld van veiligheidszone t.h. v. dierenweide
.;;¡~BOOMTOTAALZORG
GEMEENTE NIEUWEGEIN BOOMADVIES BOSVAKKEN - 13A231
8
Vak
3·
Blokhoeve.
Het bosvak in blokhoeve is als gevolg van herinrichtingwerkzaamheden aan de zuidzijde al fors qereduceerd waardoor er tussen openbaar voetpad en het resterende bosvak, voldoende vrije valruimte is ontstaan. Het risico dat bij windworp hier bornen op openbare paden vallen is vrijwel uitgesloten. Echter aan de noordzijde, is nabij de trambaan, over een strook van ca. BOm lengte een kwalitatief siecht bosvak aanwezig binnen valbereik van de trambaan. Bij de recente najaarsstorm van 2013 zijn hier 2 bomen omgevallen waarvan er 1 schuin over de sloot liqt tegen het talud van de trambaan aan. Indien de bomen hier recht over de sloot kiepen liggen kroondelen tot op/over de trambaan, met schade aan bovenleiding tot gevolg. Het midden van het bosvak is als gevolg van natuurlijke sterfte vrijwel kaal, hierdoor is er een 'trekgat' in het kronendak aanwezig waardoor de bomen aan de oostzijde, bij westen wind, extra gevoelig worden voor windworp. In het bosvak aldaar zijn 2 bornen aangetroffen van beduidend slechtere kwaliteit dan de omringend bornen welke een siechte kwaliteit hebben. Advies: Wij adviseren een veiligheidszone in het noordelijke bosvak te creëren van ca. 30 m breed vanaf het talud van de trambaan gemeten, zie onderstaande illustratie.
.:;¡~BOOMTOTAALZORG
GEMEENTE NIEUWEGEIN BOOMADVIES BOSVAKKEN- 13A231
9
Bijlage
.,;~~ BOOMTOTAALZORG
ï
nv e nta r sa t eq eq ev e ns ì
ì
GEMEENTE NIEUWEGEIN BOOMADVIES BOSVAKKEN - 13A231
10
II •
..••• .. I ---------
--
BOOMTOTAALZORG
Gemeente Postbus
Nieuwegein l,
NIEUWEGEIN
Kostenraming Kapwerkzaamheden populieren bosvakken, 14062
Projectnummer
14062
Onderwerp
Kapwerkzaamheden populieren bosvakken
Locatie
Postbus 1, NIEUWEGEIN
Opdrachtgever
Gemeente Nieuwegein Postbus 1 3430 AA NIEUWEGEIN
Contactpersoon
Dhr. H.G. Westland
[email protected]
....-
1I!~J!!!!!!I!!II!'
.~~~~BOOMTOTAALZORG
Uitvoerende
Gegevens
uitvoerende
Overeind 42a 3998 JB Schalkwijk 030-6011880
[email protected] www.boomtotaalzorg.nl KvK 30098295 BTW 818691992
Opgesteld
door
ing. J.Jellema
05-03-2014
Datum Ei ndverantwoordel
ij ke
H.A. van Scherpenzeel (directeur)
Inhoud Inleiding
4
Doelstelling
4
2
Prioriteitenlijst
5
3
Randvoorwaarden
6
4
Kosten
7
5
Exploitatie
6
Bijlage
1
..;:~ BOOMTOTAALZORG
raming
8
kosten exploitatie
kosten
GEMEENTE NIEUWEGEIN, 14062
9
3
1 Inleiding In opdracht van Dhr. H.G. Westland van Gemeente Nieuwegein, heeft BOOMTOTAALZORG een kostenraming opgesteld naar de kapwerkzaamheden van de populieren bosvakken. De gemeente Nieuwegein is voornemens om aile populieren bosvakken welke gevaar opleveren t.a.v. omgeving, om te vormen naar bosvakken welke d.m.v. natuurlijke processen weer mogen uitgroeien tot natuurlijk beheerde bosvakken "ecologische pareis" in Nieuwegein.
Doelstelling Aangezienhet budget, naar alle waarschijnlijkheid, niet toereikend zal zijn om alle bosvakken gelijktijdig te rooien, dient er een prioriteitenlijst te worden opgesteld. Aan de hand van terrein omstandigheden dienen randvoorwaarden voor de exploitatie te worden opgesteld. Door middel van een kostenraming (eenheidsprijzen) dient vervolgens inzichtelijk te worden gemaakt wat de kosten zijn voor het rooien van de diverse populierenbosvakken. Hiernaast dient een raming voor de exploitatiekosten van de diverse bosvakken te worden opgesteld. Dit i.v.m. de bijkomende kosten van verkeersvoorzieningen, transport, ontoegankelijkheidvan terrein en veiligheid t.a.v. omgeving.
..:;ï;. BOOMTOTAALZORG
GEMEENTE NIEUWEGEIN, 14062
4
2 Prioriteitenlijst Er zijn in Nieuwegein3 gebiedenmet bosvakkenwelke omgevormddienen te worden. Te weten: ParkOudegein,ParkOudegeinKrommeIJssel en Blokhoeve. Op basis van de terreineigenschappen, kwaliteit van de bosopstand, boomhoogte en veiligheidszonesClangstrambaan en openbaar toegankelijk gebied en gesloten/ontoegankelijk gebied) zijn de bosvakken verdeeld in gevaarzetting. Vlakken met een hoge gevaarzetting hebben hoge prioriteit t.a.v. kap en vakdelen met een lage gevaarzetting kunnen voor als nog tijdelijk gehandhaafdworden. Vakid 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
12 13 14 15
Prioriteit 2 1 3 1 1 1 2 3 1 3 3 1 4 4 1
Omschrijving Park Oudegein Vak Tennisbaan midden in park Park Oudegein Vak Zuidzijde Risicozone trambaan Park Oudegein Bosvak Park Oudegein Bosvak tegen voetjfietspad Park Oudegein Laanbomen Risicozone trambaan Park Oudegein Vak met wandel paden Park Oudegein Vak tussen hoofdweg en trambaan Park Oudegein Vak langs hoofdweg Blokhoeve Vak veiligheid trambaan Blokhoeve Bosvak jonge bomen Vak Kromme Ijssel tussen snelweg en Dierenweide Vak Kramme Ijssel thv dierenweide Vak Kromme Ijssel Wilgenroos Vak Kromme Ijssel Geinoord Vak Kromme IJssel Geinoord noord
Park Oudegein,Blokhoeveen KrommeIJssel Rood=prioriteü 1, Paars=prioriteit 2, Blauw=prioriteit 3 en Groen=prioriteit 4
.,;;~ BOOMTOTAALZORG
GEMEENTE NIEUWEGEIN, 14062
5
3 Randvoorwaarden • • • • • • • • • • • • • •
Bodem verdichting beperken tot minimum (vochtig gebieden) Bodemverwonding beperken Aanwezige kruiden en struikvegetatie miniaal beschadigen Bestaande takkenhopen handhaven en beschermen (bestendig beheren) Aanwezig liggend dood hout handhaven en beschermen (bestendig beheren) Aanwezige ecologie beschermen (bestendig beheren) Aanwezige broedbomen markeren en beschermen (bestendig beheren) Natuurlijke verjonging hand haven en beschermen Bestaande/te hand haven bomen beschermen tegen beschadigingen Bestaande verharding (wandel en fietspaden) beschermen tegen beschadigingen Gebiedsontsluiting; hoofdwegen en tram mogen niet worden gestremd Watergangen beschermen Depot snippers en stamhoutstapels minimaliseren Trambaan duurzaam veiligstellen.
__ ;;~ BOOMTOTt\ALZORG
GEMEENTE NIEUWEGEIN, 14062
6
o o o o o o o o o o o o o u o u o u o u o u o u o u o u o u u u u
u u u u u u u u "iii iii "iii "iii "iii "iii "iii "iii
"" Vl
"iii "iii "iii "iii "iii "iii "iii "iii "iii "iii "iii "iii
"C "C "C "C "C "C "C "C "C "C "C "C "C "C "C "C "C "C "C "C "C
c c
c c
ru ID '"0"0 C C
Q) CV 'UD C C L
~
~
L
ro ro
ro ro ro ro ro ro ro ro ro ro "~ E E ~ ~ "~ ~ ~ E E Mf'!1T""'1T""'1T""'1""'¡""'¡r""!M
c Q) c c
c c c c W Q) Q) cv c c c c c c c c
c cv c c
c c c ru Q) ru c c c c c c
iCiCiCiCiCiCiCiCiC
~nol.jpooa
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
6u!~se~UeeweMZ
x
apel.j::JsuooJ)f
x
apel.j::Js~aoAwe~s
x x
x x
arl!pUO:l ~ ~ ~ ~
x
~:c :c :c .:c .:c .:c .:c .:c .:c :c 1: 1: .:c 1: :c .:C
~ ~ ~ ~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~
~~~~¿~~~~~~~~~~~~~~~~ Ja~awe!pwe~s ~ ~ ~ ~
R~~ ~ ~~ ~~ ~ ~ ~ ~~ ~ ~~ ~
NM V lr"D" CO O"> 0'-< N DD D DOD D D .-< .-< .-< ¿ ¿ ¿ ¿ c ¿ ¿ ¿ ¿ ¿ ¿ ¿
.-<
"CID
'Ë
O;:!;
OD
VV
V VV
VV
"''' ¿ ¿
0'1 V lI"l COO"> 0'-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< NN C
¿
C
C
¿ ¿ ¿
V V V V V V V V V V V VV
.-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-< .-<
DD D DD DD DD D D D DOD ION NN N NN NN NN N N N NNN
D D D DD N N N NN
