IERLAND 1.
Inleiding
1.1.
De laatste jaren is Ierland bezig met het inhalen van een enorme economische achterstand. Industriële sectoren voor elektronische apparatuur, computers, textiel en farmaceutische produkten zitten in de lift. De produktie van bepaalde high-techprodukten kent een grote expansie. Om aan de eisen van het moderne bedrijfsleven te kunnen voldoen, tracht de overheid de belangstelling voor het technisch onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek aan te zwengelen. Deze overheidscampagne had een lichte verbetering van de belangstelling tot gevolg. Naar het voorbeeld van het Verenigd Koninkrijk wordt de opleiding van ingenieurs gekenmerkt door een sterk aanbod van "specialiteiten", eerder dan door "polyvalentie". Aan de meeste ingenieursfaculteiten wordt 50 % van de opleidingstijd voorzien voor praktisch werk (laboratorium en projectwerk), 45% van de opleiding gaat naar de specialisatie-vakken en 5% van de tijd wordt besteed aan de z.g. niettechnische vakken. De duur van de opleiding is er overal 4 jaar en de opleiding leidt tot de graad van "Bachelor in Engineering Science" (B.Eng.Sc.). Deze graad wordt enkel door universiteiten uitgereikt. Reeds in 1989 kregen enkele Ierse "Polytechnics" het statuut van universiteit. In het Verenigd Koninkrijk gebeurde de omvorming van de "Polytechnics" naar universiteiten pas in 1992. Zoals in het Verenigd Koninkrijk heeft ook Ierland zijn "Chartered Bodies". Dit zijn privaatrechterlijke beroepsinstanties die door de overheid gemachtigd zijn om de beroepstitel van "Chartered Engineer" (C.Eng.) uit te reiken (zie verder). De basisopleiding leidend tot de graad van "bachelor" kan echter ook aan een paar "Regional Technical Colleges" (RTC's) worden gevolgd. De RTC's zijn nochtans alleen gemachtigd om certificaten en diploma's uit te reiken. Universiteiten of hun "afdelingen" (de z.g. "colleges") zijn over het algemeen gelegen in de grote stedelijke centra. De jongste jaren trekken ze ook heel wat buitenlandse studenten (voltijds of deeltijds) aan. Ierse universiteiten staan bekend voor hun gastvrijheid. Veel buitenlandse studenten maken gebruik van uitwisselings-programma's (opgezet door de EU) om enkele maanden te verblijven aan een Ierse universiteit. Vaak gebeurt dit in het kader van een stage of een eindwerk. Studie- en werkritme vragen wel wat aanpassing aan de typische Ierse ingesteldheid. "Take it easy, God made plenty of time" is immers de levensfilosofie van de doorsnee Ier. In hetgeen volgt geven we eerst wat achtergrondinformatie over het land zelf. We situeren daarin beknopt de universiteit van Belfast. De andere universiteiten worden met betrekking tot de opleiding van ingenieurs ("bachelor") afzonderlijk behandeld.
Ierland 1
1.2.
Staatkundig bestaat Ierland (sinds 1921) uit 2 delen : -
de republiek Ierland, waarvan de officiële naam Eire is en Noord-Ierland, dat deel uitmaakt van het Verenigd Koninkrijk. Niet helemaal correct wordt Ierland ook wel eens Ulster genoemd (drie van de negen in Ulster gelegen graafschappen behoren immers tot de republiek Ierland).
1.3.
De republiek Ierland (Eire) beslaat circa 80% van de totale oppervlakte van het eiland en heeft ongeveer 3,6 miljoen inwoners (overwegend rooms-katholiek). Meer dan de helft van de bevolking is jonger dan 25 jaar. De hoofdstad van Eire is Dublin (in het Iers : Baile Atha Cliath).
1.4.
Noord-Ierland telt circa 1,5 miljoen inwoners (overwegend protestant). De hoofdstad is Belfast (ongeveer 400.000 inwoners). De Queen's University van Belfast werd opgericht in 1906. De universiteit heeft verschillende faculteiten, waaronder deze voor de opleiding van ingenieurs. Vóór de hervorming van de "Polytechnics" werden ingenieurs opgeleid aan de "Ulster Polytechnic" van Belfast. Door de hervorming van het hoger onderwijs kreeg de "Polytechnic" het statuut van universiteit. Aan de universiteit van Belfast volgen circa 2.000 ingenieursstudenten (1995) een opleiding van 4 jaar, leidend tot de graad van "bachelor". Door accreditatie bekomt men de beroepstitel "C.Eng." (cfr. Opleiding van ingenieurs in het Verenigd Koninkrijk). "Masters degrees" en "PhD-degrees" worden er eveneens uitgereikt.
1.5.
In enkele streken wordt Iers of Gaelic, de oude Keltische taal, gesproken. Een Ierssprekend gebied staat bekend als Gaeltacht. De Gaeltachtai vindt men vooral in de streken van Cork, Donegal, Kenzy, Mayo, Galway en Waterford. De Ierse regering doet er sinds enkele jaren alles aan om de Ierse taal en gewoonten in stand te houden. Tweetaligheid is in Ierland algemeen.
1.6.
In hetgeen verder volgt zullen we alleen de opleiding van ingenieurs in Eire bespreken.
2.
Overzicht van de universiteitscentra De voornaamste universiteitscentra zijn deze van Dublin, Cork, Limerick en Galway. Universiteiten liggen, in vergelijking met in Vlaanderen, op een relatief grote afstand van elkaar. In kilometers vanaf Dublin : Cork 257km, Limerick 200km, Galway 220km.
2.1.
Dublin Met zijn circa 477.000 inwoners is Dublin de grootste stad van Eire. De agglomeratie telt circa 1,5 miljoen inwoners. Dublin (stad) heeft 2 universiteiten en 1 hogeschool (Dublin Institute of Technology). De 2 universiteiten zijn de : "National University of Ireland" (NUI) en "Dublin City University" (DCU). Tot de NUI behoren : enerzijds het "Trinity College" (opgericht in 1591) en anderzijds het "University College". Ierland 2
De NUI van Dublin wordt ook wel eens "University of Dublin" genoemd. Het prestigieus "Trinity College" (gelegen in het centrum van de stad) staat bekend voor haar lerarenopleiding. Op een boogscheut ligt het "Royal College of Surgeons" (1806). Het "Trinity College" heeft naast de faculteit lerarenopleiding ook nog andere faculteiten. Ze biedt o.m. ook de opleiding voor ingenieurs aan. Zo maakt de "School of Engineering" (opgericht in 1842) deel uit van de "Faculty of Engineering and Systems". Ze heeft ongeveer 800 studenten (1995). De 4 jaar opleiding leidt tot de graad van "bachelor". De "Dublin City University" was tot vóór 1989 een "Polytechnic" en noemde "National Institute for Higher Education" (NIHE). In 1989 kreeg deze hogeschool de universiteitsstatus. Dit houdt o.m. in dat ze graden mag uitreiken. 2.2.
Cork Cork is een belangrijke industriestad. Ze heeft circa 127.000 inwoners. In 1845 werd het "Queen's College" opgericht. In 1908 kreeg ze het statuut van universiteit en ook een nieuwe naam : "University College Cork". Ze maakt deel uit van de "Nationale University of Ireland" (NUI). Eén van de faculteiten van de "University College Cork" is de "Faculty of Engineering". Deze faculteit heeft ongeveer 600 studenten (1995). De opleiding (4 jaar) leidt tot de "bachelor-degree".
2.3.
Limerick Naar haar Gaelische naam "Luimneach", hetgeen "eenzame plek" betekent is de stad Limerick (met circa 52.000 inwoners) gelegen in een eerder vlakke (en saaie) omgeving. De "Nationale Institute for Higher Education" (NIHE) van Limerick (opgericht in 1972) kreeg zoals de gelijkaardige instelling van Dublin, in 1989 het statuut van een universiteit. Ze kreeg ook een nieuwe naam : "University of Limerick". Circa 1.000 studenten (1995) volgen er een 4 jaar opleiding leidend tot de graad van "bachelor".
2.4.
Galway Galway (circa 50.000 inwoners) staat bekend als één van de economisch snelst groeiende steden van Europa. Aan de rand van de stad ligt de "University College" (opgericht in 1849). Zoals de "University Colleges" van Dublin en deze van Cork is de "University College" van Galway een "afdeling" van de "National University of Ireland" (NUI). De "University College" van Galway staat bekend als hét centrum van de Ierse taal en cultuur. Ze biedt ook een opleiding aan voor ingenieurs (4 jaar, graad van "bachelor"). Ze heeft circa 700 studenten (1995).
3.
Hoger onderwijs aan niet-universitaire instellingen Voor de hogere onderwijsinstellingen die niet behoren tot de universiteiten onderscheidt men de "Regional Technical Colleges" (RTC's) en de "Vocational Education Comittees (VEC) Colleges" (VECC's) Duur van de opleiding : 1, 2 of 3 jaar. Niveau van de opleiding : tertiar Aard van de opleiding : vb. technologie, bedrijfseconomie, enz. Ierland 3
De opleidingen aan de "RTC's" of "VECC's" worden bekroond met een certificaat ofwel een diploma (soms met een "bachelor of technology" (B.Tech.)). Nietuniversitaire hogere onderwijsinstellingen treft men meestal aan in de kleinere stedelijke centra zoals in Athlone (11.000 inw.), Carlow (15.000 inw.), Dundalk (26.000 inw.), Letterkenny (5.000 inw.), Sligo (15.000 inw.), Tralee (11.000 inw.), Waterford (glasindustrie, 40.000 inw.). Ook in Galway heeft men een "RTC". Alhoewel sommige opleidingen aan "RTS'c" of "VECC's" het predikaat "engineering" hebben, betekent dit nog niet dat dit een ingenieursopleiding is. De houders van bovenvermelde kwalificaties (certificaat of diploma) voldoen niet aan de voorwaarden voor het bekomen van een "C.Eng.". Voor de houders van deze kwalificaties worden er echter aanvullende opleidingen georganiseerd, waardoor ze de graad van "bachelor" kunnen behalen. De graad van "bachelor" (uitgereikt door een universiteit) gebeurt onder het toezicht van de "National Council for Educational Awards" (NCEA). 4.
Certificaten, diploma's en graden Industrieel ingenieurs die in hun CV vermelden dat ze in het bezit zijn van een "diploma of industrial engineer" zullen in Ierland verkeerd worden "ingeschat". De volgende toelichting zal dit verduidelijken. In Ierland is een : "Certificate" "Diploma" "Degree" (first degree) "Master Degree" "PhD" "Higher Doctorates" (DSc)
=
= =
Hoger onderwijs van 1 of 2 jaar = Hoger onderwijs van 3 jaar = Hoger onderwijs van 4 jaar = bachelor (uitgereikt door een universiteit) = bachelor + 1 tot 3 jaar master degree + 2 tot 3 jaar master degree + 4 jaar
Nog dit : in de internationale context hebben industrieel ingenieurs een "degree" behaald aan een "university of professional education". 5.
Overzicht van de onderwijsinstellingen voor opleiding van ingenieurs
5.1.
In Ierland is de opleidingstitel leidend tot het beroep van ingenieur zoals eerder vermeld een "bachelor". De beroepstitel, d.w.z. de kwalificatie om het ingenieursberoep te mogen uitoefenen, wordt verleend door "The Institution of Engineers of Ireland" (IEI). De beroepstitel is deze van "Chartered Engineer" (C.Eng.). De voorwaarden voor het bekomen van een "C.Eng." zijn dezelfde zoals vermeld in de bijdrage over de opleiding van ingenieurs in het Verenigd Koninkrijk (vb. min. 4 jaar praktijk).
5.2.
De opleidingstitel (bachelor) kan men in Ierland onderwijsinstellingen. Tot deze onderwijsinstellingen behoren :
behalen
aan
10
6 universiteiten Ierland 4
2 "Regionale Technical Colleges" (RTC) (maar de graad wordt uitgereikt door een universiteit) 2 "Vocational Education Comittee Colleges" (VECC) (graad wordt uitgereikt door een universiteit) 5.3.
Opleiding van ingenieurs aan universiteiten De mogelijkheid bestaat aan : 5.3.1. "National University of Ireland" (NUI). De NUI heeft drie "afdelingen" : * University College Cork (UCC). * University College Dublin (UCD). * University College Galway (UCG). 5.3.2. Trinity College / Dublin University (TCD). 5.3.3. University of Limerick (UL). 5.3.4. Dublin City University (DCU).
5.4.
Opleiding aan de "Regional Technical Colleges" (RTC) De opleiding leidend tot de graad van "bachelor" kan gevogd worden aan de RTC van Cork en aan de RTC van Athlone. De "bachelor degree" wordt uitgereikt door een universiteit en onder het toezicht van de NCEA ("National Council for Educational Awards").
5.5.
Opleiding aan "Vocational Education Colleges" (VECC) De cursussen kunnen gevolgd worden aan de "Dublin Institute of Technology" (DIT). De graad van "Bachelor of Sciences in Engineering" (B.Sc.Eng.) wordt verleend door de TCD (Trinity College / Dublin University). De "Dublin Institute of Technology" heeft 6 campussen verspreid over Dublin. De volledige DIT telt circa 23.000 studenten (1995). Men kan er een opleiding voltijds of deeltijds volgen. Er worden vakopleidingen ( = 3 jaar + diploma) en BSc-opleidingen (= 4 jaar) aangeboden. De 4 jaar-opleidingen heeft men o.m. voor volgende disciplines : elektriciteit/elektronica, toegepaste wetenschappen (chemie en fysica, chemie en wiskunde, wiskunde en fysica, computer en software, enz.). De 3 jaar-opleidingen heeft men o.m. voor de volgende richtingen : bakkerijprodukten en management, klinische chemie, elektriciteit, Frans en handel, Duits en handel, computerwetenschappen, fotografie, enz.).
6.
Afkorting titulatuur De afkorting van de titulatuur van een "first degree" wordt vaak bepaald door de onderwijsinstelling. Zo wordt een "Bachelor of Engineering" verleend door de TCD afgekort door "BAI", voor de NUI is dit "BE", enz. De volgende tabel geeft een overzicht.
Ierland 5
Onderwijsinstelling TCD (Trinity College / Dublin University NUI (College Cork, Dublin, Galway) UL (University of Limerick) DCU (Dublin City University) 7.
Afkorting titel BAI (Bachelor of Engineering) BE (Bachelor of Engineering) BEng (Bachelor of Engineering) BEng (Bachelor of Engineering)
Wat kan men waar studeren? De hiernavolgende tabel geeft een overzicht van de in Ierland aangeboden opleidingen voor ingenieurs. De opleidingen worden allemaal geaccrediteerd door de "Institution of Engineers of Ireland". Onderwijsinstelling Trinity College / Dublin University (TCD)
Discipline Civil, Structural & Environmental Mechanical Electronic Computer University of Limerick (UL) Mechanical Materials Production Electronic Industrial Computer Aeronautical University College Cork (UCC) Electrical Civil Food Process University College Dublin (UCD) Electrical Electronic Civil Agricultural & Food Chemical Mechanical University College Galway (UCG) Electronic Mechanical Industrial & Information Systems Civil Dublin City University (DCU) Electronic Dublin Institute of Technology (DIT), Structural Bolton Street Mechanical Manufactoring Building Services Dublin Institute of Technology (DIT), Electrical & Electronic Kevin Street Cork Regional Technical College Mechanical (RTC) Electronic Chemical Athlone Regional Technical College Polymer (RTC)
Graad BAI BAI BAI BAI BEng BEng BEng BEng BEng BEng BEng BE BE BE BE BE BE BE BE BE BE BE BE BE B Eng B Sc Eng* B Sc Eng* B Sc Eng* B Sc Eng* B Sc Eng* B Eng* B Eng* B Eng* B Eng**
* De "B Sc Eng"-graad wordt uitgereikt door de "University of Dublin". ** De "B Eng"-graad wordt uitgereikt door een universiteit.
Ierland 6
8.
Master Degrees Voor de Master Degrees onderscheidt men in Ierland 4 typen : 1. "Master Degree by Research" Deze "Master degree" wordt uitgereikt op basis van origineel onderzoek dat verband dient te houden met één of ander domein van de ingenieurswetenschappen. De duur is 1 of 2 jaar. Ze worden meestal gevolgd door pas afgestudeerde "first degrees". De thesis vormt het voornaamste deel. De beoordeling van deze thesis gebeurt door een commissie die is samengesteld uit interne en externe leden van de universiteit (en meestal uit vertegenwoordigers van de industrie). Publikatie van de onderzoeksresultaten is vereist. 2. "Master Degree by Examination" Dergelijke Masters worden uitgereikt op basis van het volgen van cursussen i.v.m. een specifiek onderwerp. Deze z.g. "taught courses" worden afgesloten met een examen en een (beperkte) thesis. De studieduur is 1 jaar. 3. "Master Degree in Practice and Management" Dit zijn Masters die vergelijkbaar zijn met het MBA-type. Het opleidingsprogramma is deeltijds (2 jaar). 4. "Master Degree in Practice" Deze Masters zijn bedoeld voor ingenieurs met een beroepspraktijk. De "Master Degree" wordt in Ierland als gelijkwaardig beschouwd met de Ph.D. "Master Degrees in Practice" worden eerder zeldzaam uitgereikt. De meeste kandidaten werken gemiddeld 5 jaar aan de opdracht.
9.
Doctoraten Voor het doctoraat onderscheidt men in Ierland 2 typen, met name Doctor of Philosophy (Ph.D.) en Doctor of Science (D.Sc. of Sc.D.) De graad van Ph.D. wordt uitgereikt op basis van origineel onderzoek dat meestal plaatsvindt aan een faculteit voor "first degrees of engineering" (BE-degree). Een "Master Degree in Engineering Science" (M.Eng.Sc.) biedt eveneens de mogelijkheid voor de toelating tot de Ph.D. Theoretisch kan een Ph.D. in Ierland worden behaald in 3 jaar voor diegenen die in het bezit zijn van een "BE-degree" of een "M.Eng.Sc.-degree". Degenen die een "M.Eng.Sc.-degree" bezitten kunnen, wanneer ze doctoreren binnen hetzelfde onderzoeksgebied als voor de Master, na 2 jaar een Ph.D. behalen. Met een "BEdegree" moet men voor het behalen van een Ph.D. een termijn nemen van 3,5 tot 5,5 jaar.
10.
Industrieel ingenieur versus de Ierse ingenieur In Ierland duurt de opleiding tot "bachelor in ....." 4 jaar. Meestal is de niet-verplichte stage die, afhankelijk van de universiteit 3 tot 9 maanden bedraagt, in het opleidingspakket van 4 jaar begrepen. Het studieprogramma is afgestemd op één of andere specialiteit. De opleiding van de industrieel ingenieur biedt een brede wetenschappelijke basis. De eerste cyclus is ook polyvalent. De opleiding tot de graad van "bachelor" in Ierland heeft niet deze essentiële Ierland 7
kenmerken. De meeste opleidingen voor de masters (de z.g. "taught courses") zijn in Ierland weliswaar georiënteerd op een wetenschappelijk uitdieping van een bepaalde topic. Grosso modo kan men stellen dat de Ierse "Master-degree" overeenstemt met de graad van de industrieel ingenieur. De opleiding van de industrieel ingenieur, zijnde decretaal van universitair niveau, is van een hoger niveau dan de Ierse "bachelor".
Ierland 8