HWR-uitstapje naar Ravenstein _________________
Op zaterdag 25 augustus 2007 _______________________________________________________________________________________
Vertrek in Reusel Het jaarlijkse HWR-uitstapje werd ook dit jaar georganiseerd door Annie Vosters en Lies van der Put. Om 8.45 uur vertrokken we naar onze bestemming het Brabantse vestingstadje Ravenstein, gelegen waar de rijksweg A50, de Maas kruist. Een warm augustuszonnetje zorgde bij het vertrek voor een opgewekte stemming. Er hadden zich vijfentwintig personen aangemeld. We vetrokken met een aantal personenwagens met even zovele ‘Bobs’ als chauffeur erin naar Ravenstein dat we binnen een uur bereikten. Daar aangekomen was direct zichtbaar dat we in een vestingstadje waren. Een negentiende-eeuws kanon staande op een gerestaureerd rondeel verwelkomde ons en maakte duidelijk dat in vroegere tijden ongewenste indringers een warm onthaal konden verwachten. Onze eerste bestemming was het Touristisch Centrum dat is gevestigd op het hoger gelegen ‘Bastion Utrecht’. Aankomst in het Touristich Centrum Het Centrum is gehuisvest in een volgens de Bossche School gerestaureerd pand dat vastzit aan de eveneens gerestaureerde beeldbepalende stellingmolen van Ravenstein. Tijdens de wandeling vanaf de parkeerplaats liepen we door het prachtig bewaard gebleven historische stadsgedeelte met maar liefst twee kerken, vele pittoreske huizen, eeuwenoude stadspoorten en vestingwerken met bastions en rondelen.
De gerestaureerde stellingmolen ‘De Nijverheid’ staande op het ‘Bastion Utrecht’.
In het Toeristisch Centrum aangekomen werden we gastvrij ontvangen en kregen er koffie/thee en koek en een tweetal presentaties. Een presentatie ging over de bijzondere inrichting van het Touristisch Centrum en de andere over alles wat Ravenstein en de nabijgelegen Maasdorpen te bieden hebben. Deze presentatie werd ondersteund met een sfeervolle diamontage. Het is zeker de moeite waard om deze omgeving eens met de fiets te verkennen! Museum voor Vlakglas en Emaillekunst Omstreeks 11 uur arriveerden we in het museum voor Vlakglas en Emaillekunst. Dit voor Nederland unieke museum geeft een overzicht van de moderne vlakglaskunst zoals gebrandschilderd glas-in-lood en andere vormen van tweedimensionale glaskunst. Tevens is er een overzichtsexpositie van de leden van de Vereniging van Nederlandse Emailleurs. We werden er begeleid door een deskundige gids die een informatieve toelichting gaf over de bij de vlakglas- en emaillekunst toegepaste technieken. Ook gaf ze tijdens de rondgang op een betrokken enthousiaste wijze uitleg bij de
De Gids van het Touristisch Centrum verwelkomde de leden van de HWR. Het gebouw zit vast aan de stellingmolen die staat op het ‘Bastion Utrecht’.
1 Thijs van der Zanden; e-mail
[email protected]
HWR-uitstapje naar Ravenstein _________________
Op zaterdag 25 augustus 2007 _______________________________________________________________________________________
diverse kunstwerken en vertelde over de makers ervan. Bij het prachtige werk van Jos Melchers stonden we wat langer stil. De meer dan 80-jaar oude, vroegere oogchirurg, is een van de weinige kunstenaars in Nederland die emaille cloisonné toepast. Bij deze techniek wordt op een koperplaatje met dun zilverdraad een tekening gemaakt. De 'omheinde' ruimtes die aldus ontstaan worden gevuld met nat emaillepoeder van verschillende kleuren. Jos Melchers gebruikt een klein oventje zodat zijn werk is opgebouwd uit een aantal kleine koperplaatjes. Hij laat zich inspireren door de natuur (vooral bloemen en landschappen), door muziekstukken waarvan hij reeksen afbeeldingen maakt, en door religieuze onderwerpen. Na afloop keken we, in afwachting van de lunch, naar een video en zagen hoe Jos Melchers werkte en wat zijn inspiratiebronnen zijn. Omstreeks 12.30 uur werd in het museum voor ons een smakelijke, eenvoudige lunch geserveerd waarna we gesteld waren om de rest van het drukke Ravensteinprogramma af te werken.
Bezoek in de Nederlands Hervormde kerk, de voormalige Garnizoenskerk voor soldaten die eens Ravenstein moesten beschermen tegen de Spanjaarden.
We begonnen in de Nederlands Hervormde kerk een voormalige Garnizoenskerk voor de soldaten die eens, tijdens de 80-jarige oorlog, het stadje moesten beschermen tegen de Spanjaarden. Het is een historisch mooi bewaard gebleven kerkje met een sobere inrichting zoals dat in een Protestantse kerk gebruikelijke is. De gids wees ons in deze kerk wel op enkele katholieke trekjes van het priesterkoor en de preekstoel.
Stadswandeling Vestingstad Ravenstein Verdeeld over twee groepen en onder leiding van evenzovele stadsgidsen van de Heemkundekring ‘Het Land van Ravenstein’ maakten we daarna een wandeling door de vestingstad Ravenstein. De zon was uitbundig gaan schijnen en de temperatuur voelde warm aan.
De wandeling ging verder door het oude gedeelte van het stadje. We stonden even stil bij het oudste huis van Ravenstein dat volgens onderzoek uit de 15de eeuw stamt. Het zou volgens onze gids bij een grote stadbrand gespaard gebleven zijn. Het huis staat in de Winkelstraat wat niet betekent dat er veel winkels zijn maar dat de straat een haakse hoek (winkel) heeft. We stonden een tijd stil op een plek waar eens een groot kasteel heeft gestaan, dat de oorsprong van Ravenstein is geweest. Volgens onze gids werd Ravenstein in 1360 gesticht door Walraven van Valkenburg, leenman van de hertog van
Ontvangst in het ‘Museum voor Vlakglas en Emaillekunst’ door de gids.
2 Thijs van der Zanden; e-mail
[email protected]
HWR-uitstapje naar Ravenstein _________________
Op zaterdag 25 augustus 2007 _______________________________________________________________________________________
Brabant. Hij liet daar aan de oever van de Maas een kasteel bouwen. Dit trok allerlei burgers en buitenlui aan die zich bij het kasteel vestigden. In de 14de eeuw kreeg Ravenstein stadsrechten en in de 16de eeuw werd de stad versterkt met wallen en bastions. De stadswandeling werd afgesloten in de in 1735 gebouwde Sint Luciakerk. Deze kerk kon gebouwd worden omdat eerder in 1630 Ravenstein over was gegaan in andere handen, ditmaal van het katholieke huis Palts-Neuburg. Onder deze eigenaar bleef Ravenstein buiten de Republiek der Nederlanden waardoor de vrijheid van godsdienst terug keerde. Het ‘Land van Ravenstein’ werd hierdoor een toevluchtsoord voor kloosterorden die uit de Republiek waren gevlucht, terwijl katholieken van over de grens in kerken op Ravensteins grondgebied de mis bijwoonden. De Sint-Luciakerk is de enige Nederlandse kerk buiten de provincie Limburg in barokstijl. De kerk heeft een prachtig barok priesterkoor en preekstoel en bovendien heel mooie gebrandschilderde ramen.
Uitzicht op Ravenstein vanaf de stellingmolen bij prachtige weersomstandigheden.
ambachtelijke wijze het in de streek milieuvriendelijk geteelde speltgraan gemalen. Spelt, is volgens de molenaar, een oergraan dat met de huidige kennis als de meest evenwichtige graansoort voor onze gezondheid wordt beschouwd. We kregen er een diapresentatie en koffie met het smakelijke speltkrentenbrood. Van de vakkundige molenaar kregen we een rondleiding en moesten daarbij heel wat klimwerk verrichten. Hij gaf ons uitleg over de vele kneepjes van het molenaarsvak. Ook liet hij ons het machtige drijfwerk van de molen zien gebaseerd op eeuwenouden molentechnieken. Zelfs onze nestor in het gezelschap, Joan Jansen, beklom de steile trappen tot helemaal in de nok van de molen. Vanaf de molen hadden we een prachtig uitzicht op het zonnebadende vestingstadje Ravenstein en zijn omgeving.
Bezoek stellingmolen ‘De Nijverheid’ Het dagje Ravenstein werd afgesloten met een bezoek aan de stellingmolen "De Nijverheid" die vanaf 1857 voor een belangrijk deel het silhouet van het vestingstadje bepaald. De molen is gelegen, zoals eerder gemeld, op het hoger gelegen ‘Bastion Utrecht’. In deze oude korenmolen wordt nog op
Afsluitende avond Als afsluiting van het uitstapje was een etentje voorzien in ons Heemkundegebouw aan de Groeneweg. Annie Vosters en Lies van der Put hadden, voor een prima diner gezorgd. Veel moeite was gedaan om het iedereen naar de zin te maken. Er was gezorgd voor meerdere
Het drijfwerk van de stellingmolen ‘De Nijverheid’.
3 Thijs van der Zanden; e-mail
[email protected]
HWR-uitstapje naar Ravenstein _________________
Op zaterdag 25 augustus 2007 _______________________________________________________________________________________
traditiegetrouw nog veel later hebben gemaakt! Afsluitend, namens de deelnemende HWRleden, het was een prima georganiseerde dag, we hebben ervan genoten! Dames-organisatrices bedankt!
voor- en nagerechten en volop keuze in hoofdgerechten. Het smaakte allemaal prima! Daarvoor hulde aan de dames die daarvoor, door de HWR, met o.a. een bloemetje, werden bedankt. Daarna werd de avond voortgezet met een gezellige borrel zoals dat bij de HWR gebruikelijk is. Het was al na middernacht toen de meeste HWR-leden huiswaarts waren gegaan. Ongetwijfeld zullen een aantal leden het
Thijs
Hier volgt een aanvullend beeldverslag van het HWR-uitstapje naar Ravenstein
Er wordt nog gewacht op de laatkomers voor het Ontvangst met koffie/thee en koek in het Historisch Centrum van jaarlijkse HWR-uitstapje dat dit jaar bestemming Ravenstein heeft. Ravenstein.
Joan Jansen wijst op zeer oude zonstenen in een Ravensteinse gevel. Eeuwen geleden werden deze stenen nog in de zon gebakken en waren dan ook van slechte kwaliteit zoals te zien is.
De HWR-leden zitten klaar voor de sfeervolle diavoorstelling over Ravenstein.
4 Thijs van der Zanden; e-mail
[email protected]
HWR-uitstapje naar Ravenstein _________________
Op zaterdag 25 augustus 2007 _______________________________________________________________________________________
Prachtig emaille cloisonné werk van Jos Melchers gebaseerd op religieuze thema’s.
Diny en ik tijdens de lunch in het museum voor vlakglas en emaillekunst. .
Joan Jansen moest hier schijnbaar de indrukken van de dag nog even verwerken.
Onze Gids vertelde honderduit over de historie van Ravenstein. Op de achtergrond de voormalige Garnizoenskerk.
De lunch werd door de medewerkers van ‘het museum voor vlakglas en emaillekunst keurig verzorgd.
Joan Jansen en Jo Hendrikx onder een van de twee bewaard gebleven stadspoorten. In de dichtgemetselde nis hebben eens de poortwachters van het stadje post gevat.
5 Thijs van der Zanden; e-mail
[email protected]
HWR-uitstapje naar Ravenstein _________________
Op zaterdag 25 augustus 2007 _______________________________________________________________________________________
Op deze plaats stond eens het imposante kasteel van Walraven van Valkenburg, de stichter en eerste heerser van Ravenstein.
Een gerestaureerd rondeel van de vesting Ravenstein. Rechts de Maasvallei. De schapen bleven er onverschillig onder!
Het was klimmen geblazen helemaal naar de top van de Ravensteinse stellingmolen ‘De Nijverheid’.
‘s Avonds hadden Anny Vosters en Lies van der Put een uitstekend diner voor ons klaar. De HWR-leden lieten het zich goed smaken!
Het silhouet van een deel van Ravenstein met de barokke Sint Lucia Kerk, gezien vanaf de stellingmolen ‘De Nijverheid’.
De ‘kookstaf’ wordt voor het vele werk in de bloemetjes gezet.
6 Thijs van der Zanden; e-mail
[email protected]