deAANSLAG!
Een uitgave van de Rotterdamse Fiscalisten Vereniging Christiaanse-Taxateur Nr 1 | 2008-2009
How low can you go!
4 nieuwe
aanwinsten
Lustrum Symposium Kantoorinterview
Stibbe
Inhoudsopgave | redactioneel
/>ÝÊ>`ÊÌ
iÊ ÌÞ\Ê>`À` ÕÃiÃÃÊ ÕÀÃiÊ />ÝÊEÊ,9 – 13 februari 2009 www.werkenbijpwc.nl
Redactioneel Inhoudsopgave
of heb jij* een beter idee om al je mogelijkheden in één keer in kaart te brengen?
deAANSLAG!
Redactioneel
3
Van de voorzitter
5
Voorstellen van de commissies
6
Interview met nieuwe docenten
9
Docentenartikel
13
Student interview met Paul
17
resultaten. Als u echter de tentamens heeft behaald
Student interview met Annelien
19
dan feliciteer ik u. Hoe dan ook, u zult opgelucht zijn
Fotopagina’s
20
dat de kerstvakantie nadert. Tijdens deze kerstvakan-
Verslag van het LOF-congres
28
tie stoppen jullie natuurlijk allemaal meteen met het
Column van Bart
29
lezen van de zware stof in de studieboeken en kiest u
Verslag van het Lustrumsymposium
30
Kantoorinterview bij Stibbe
35
Column van Marco
38
Agenda
38
Colofon
38
Beste lezer, Het academisch jaar is alweer een tijdje geleden begonnen. De eerste tentamens zijn zelfs al gemaakt. Er is een kans dat u denkt dat het thema van deze eerste uitgave ‘How low can you go?’ slaat op uw tentamen-
liever voor wat luchtige lectuur.
1
Cocina Cay 1 Cocina Calle de 1ena Cay Cocena Calomb Col 1 ina Cay Coc le deia ena ina Cay 28016 Cal Col 45 leomb ena de Col Mad 280 ia Cal45 rid 16 Mad omb le deiaCol 28016 45 rid Mad 280 rid16 Mad ombia 45 rid Esta 2 dio San Estadio Esta o San Avenida 2 tiag Ber tiag nabSan 2 dio o Esta Con Avenida euBer tiag chaAve dio nab o 28036 San Ber Esp Con eu tiag nida nabo ina cha Mad Con Ave euBernab 1 280 Esp rid cha nida 36280 inaEsp Mad Con 1 cha1 eu 36ridMad 280 Espina rid36 Mad ina 1 3 rid Res3taur ant Restaur Res va Calle Her3 Nue ant Fon 3taur Nue ant tana Res vaNue Cal nanlei 75 taur Fon vaant Cal Herlenan tana 28020 Fon Nue Her tana i 75 Mad Cal nanle 280 i 75 rid 20 Hernan va Fontana 280 Mad 20 rid Mad 280 rid20 Mad i 75 rid 4 Res4taur Restaur 4ant Res gi4ant Calle Zur Ser taur AroSer ant la Res Gas giSer Calle ban taur Aro tro gila Cal o ant Aro Zur 31le ban Gas 28010 Ser la tro Zuro Gas gi Aro ban Cal Mad 31le trola Gas 280 o 31 Zurban rid 280 10 Mad 10 Mad tro rid 280 rid10 Mad o 31 rid 5 Res5taur 5 ant Res Loft Res taur Calle de 39 antant 5taur Loft Res Loft taur CalCal 39 39 Velà lezqu ant Loft de leez 28001 de Velà 39 Velà Cal 39 zqu Mad le zqu 280 ez deez 280 rid 39 0101 Velà 39 Mad Mad rid 280 rid01 Mad zquez 39 rid 6 Hot6el Rein 6 HotVict el6elRein oria Plaza San aHot Rein aHot aVict Vict eloria Plaz Rein ta Plaz oriaa Vict Ana aaSan 28012 San 14ta Plaz oria taAna Ana Mad a San 280 280 14 14ta rid 12 12Mad Mad 280 rid rid12 Mad Ana 14 rid
2
2
22
2
1
11
1
3 33 3
In u handen vindt u het ideale magazine voor dit soort momenten. Het is de eerste uitgave van ‘De Aanslag!’ van het seizoen 2008 – 2009. Het Thema van dit eerste nummer is: ‘How low can you go?’ Het lijkt een somber thema. Immers is het natuurlijk zo dat de kredietcrisis ervoor zorgt dat de koersen van de aandelen omlaag schieten. Men kan zich zo de vraag stellen hoeveel lager de waardes nog kunnen worden. Velen zien hun vermogen dalen. Dit is echter niet het enige wat we met deze vraag bedoelen. Immers worden de tarieven van de Successiewet en de overdrachtsbelasting ook verlaagd en dat is natuurlijk voornamelijk goed nieuws. Ook zijn we benieuwd naar hoe laag jullie zijn gegaan op de lustrumparty. Zo ziet u dat we met dit thema een hele reeks van onderwer-
4
pen kunnen behandelen. Veel commissies zijn al gevormd en in deze uitgave
4
stellen we jullie meteen voor aan de commissieleden. Ook zijn er dit jaar weer 55 55
nieuwe docenten aangesteld. In dit eerste nummer kunt u met deze docenten kennismaken. In deze uitgave vindt u ook een verslag van het LOF-congres van 19 september jl. Ook vindt u een uitweiding van het lustrumsymposium en een
6 66 6
extra grote fotopagina vanwege het lustrumfeest. Hiernaast zijn er vaste en vertrouwde artikelen teruggekomen. Ook dit keer zijn er weer studenten geïnterviewd. Onze eigen commissaris extern Bart van Mervenée heeft dit keer een column geschreven. Ook heeft Marco Gomes Vale Viga een column geschreven zoals hij vorig jaar ook een aantal keren heeft gedaan. In dit nummer presenteren we ook de jaaragenda van de Christiaanse-Taxateur, zodat u nu al rekening kunt houden met de belangrijkste activiteiten die we dit jaar organiseren. Deze activiteiten zijn allemaal erg leuk om bij te zijn. We hopen u op elk van deze activiteiten te mogen begroeten. Voor nu wensen we alle leden en andere geïnteresseerden in ieder geval erg veel leesplezier.
ÃÃÕÀ>ViÊUÊ/>ÝÊUÊ`ÛÃÀÞ
*connectedthinking ^ÊÓäänÊ*ÀViÜ>ÌiÀ
ÕÃi «iÀÃÊ °6°ÊiÊÀiV
ÌiÊÛÀLi
Õ`i°Ê
Met vriendelijke groet,
Bart Drechsel, Tobias Steenhuis, Richella Coats
3
Van de voorzitter
Adviseren bij de fusie van een internationaal modebedrijf.
deAANSLAG!
Van de Voorzitter
Maar ook bij de kleding van je vriend.
Geachte leden,
Het studiejaar is wat dat
Voor jullie ligt de eerste Aanslag van het nieuwe verenigingsjaar.
betreft serieus begonnen.
Sinds september is het nieuwe bestuur van de R.F.V. Christiaanse-
In navolging van de FEW
Taxateur hard bezig met het organiseren van het komende
heeft de juridische faculteit
verenigingsjaar. Een begin is gemaakt, de eerste activiteiten zijn
besloten een blokkensy-
al achter de rug. Het zestiende bestuur is inmiddels helemaal
steem in te voeren. Om het
ingeburgerd in het wel en wee van de Christiaanse en tot nu toe
gemakkelijk te houden is het
bevalt het uitstekend.
studiejaar op de juridische faculteit ingedeeld in vier
Het begon allemaal in september, met de wisselings-ALV en de
blokken. Met het inplannen
borrel na afloop. Een woord van dank voor het 15e bestuur is op zijn
van onze activiteiten zorgt
plaats. Zij hebben zich een jaar lang keihard ingezet voor de vereni-
dit natuurlijk voor problemen.
ging en hebben ervoor gezorgd dat wij vol vertrouwen aan het ons
Voorlopig lijkt het echter
bestuursjaar konden beginnen. Lenny, Martijn, Yvo, David, Pien en
goed te gaan en zijn we erin
Dirk: bedankt voor jullie inzet en enthousiasme. Het was een suc-
geslaagd om ook dit jaar
cesvol jaar en wij hopen dat het voor ons net zo’n mooie tijd wordt.
weer de vertrouwde activiteiten op de overvolle CT-agenda te krij-
Een week na de wisselings-ALV vond het jaarlijkse LOF-congres
gen. Houd ons channel en de site in de gaten voor meer info! Met
plaats, dit jaar georganiseerd door PNO, de fiscale studievereniging
de invoering van het blokkensysteem bij Fiscaal Recht is tevens
uit Leiden. Gedurende de dag kwamen verschillende sprekers aan
besloten om gelijk in het eerste studiejaar te starten met een twee-
het woord over het thema van de dag: het successierecht. Hopelijk
tal fiscale vakken, speciaal voor studenten fiscaal recht. Voor ons
heeft staatssecretaris De Jager de dag aandachtig gevolgd, want er
bood dat de mogelijkheid om de eerstejaarsstudenten gelijk kennis
werd zowel door de sprekers als door de studenten het nodige com-
te laten maken met onze vereniging, wat gelijk een toestroom van
mentaar gegeven op zijn nieuwe belastingplannen.
leden tot gevolg heeft gehad. Voor de eerstejaars studenten Fiscaal Recht zullen we in het laatste blok een activiteit organiseren, zodat
De tweede borrel werd georganiseerd in samenwerking met het
ook zij nog wat meer vertrouwd raken met onze vereniging. De
nieuwe bestuur van de Stichting Belastingwinkel Rotterdam. Vele
vereniging groeit, en dat is iets om trots op te zijn!
studenten hebben van Ernst & Young onder het genot van een hapje en een drankje een Internationale Verdragenbundel in ontvangst
Waar we ook trots op kunnen zijn, is onze lustrumweek, het
mogen nemen. De masterstudenten Fiscale Economie konden hier
eerste grote evenement van dit jaar. De lustrumcommissie,
gelijk vol mee aan de slag bij het vak Europees & Internationaal
bestaande uit een zevental oud-bestuurders, is erin geslaagd een
belastingrecht en voor de studenten Fiscaal Recht kwam de bundel
leerzaam symposium en een knallend feest neer te zetten ter
van pas voor inleiding Internationaal en Europees Belastingrecht
ere van ons 15-jarig bestaan. Het symposium had als onderwerp
en Verdieping Internationaal Belastingrecht.
‘de fiscaliteit over vijf jaar’. Verschillende prominente sprekers hebben hun visie gegeven over dit onderwerp. Als de meeste
San Tsang, belastingadviseur bij Berk
Berk. Werk in balans. Als belastingadviseur bij Berk onderhoud je persoonlijk contact met je klanten, die je op een breed terrein adviseert. Om een ingewikkeld fusietraject succesvol te begeleiden, wordt er nogal wat gevraagd van je vakkennis en sociale vaardigheden. Maar bij Berk weten we ook dat de boog niet altijd gespannen kan zijn. En dat een goed evenwicht tussen werk en privé de prestaties alleen maar verbetert. Daarom bieden we je, naast een uitdagende baan, volop ruimte om ook buiten het werk
Belastingadviseurs m/v van waarde te kunnen zijn. Zodat je vriend net zo goed kan profiteren van jouw deskundig advies. Ben jij op zoek naar een verantwoordelijke baan met goede carrièremogelijkheden? En wil je werken bij een kantoor dat veel van je vraagt maar je ook de ruimte geeft voor je privéleven? Dan past Berk wellicht bij jouw ambities. Kijk op www.werkenbijberk.nl voor meer informatie en een overzicht van alle vacatures.
Vestigingen: Almelo, Almere, Amsterdam, Breda, Den Haag, Eindhoven, ‘s-Hertogenbosch, Kampen, Katwijk, Leiden, Nijmegen, Rotterdam, Utrecht, Velsen, Waalwijk, Zaandam, Zwolle, Centrale diensten Gouda, Aalst (België), Gent (België).
Halverwege november vond de derde ledenborrel plaats, in samen-
van ons hopelijk over vijf jaar werkzaam zijn in de fiscaliteit lijkt
werking met KPMG Meijburg & Co. Op deze drukbezochte borrel
het me leuk om eens terug te kijken of de voorspellingen zijn
werd de almanak 2007-2008, met als thema Rotterdam H(e)AVEN
uitgekomen. Wellicht een idee voor een volgend lustrum over vijf
feestelijk uitgereikt. Bij deze wil ik de almanakcommissie nogmaals
jaar? Leden, wat rest is jullie alvast prettige feestdagen en veel
feliciteren met dit mooie resultaat. De eerste tentamens zijn achter
voorspoed in het nieuwe jaar toe te wensen, mede namens de
de rug. Hopelijk hebben de tentamentrainingen hun vruchten afge-
rest van het zestiende bestuur.
worpen en heeft iedereen de eerste studiepunten binnen. Loyens & Loeff verzorgde een tentamentraining voor Belasting op Onroe-
Met vriendelijke groet,
rende Zaken, KPMG Meijburg & Co ontving de studenten Verdie-
An independent member of Baker Tilly International
ping Internationaal Belastingrecht en bij Ernst & Young stond een
Maurice Bakker
tentamentraining Winst op het programma.
Voorzitter 2008 - 2009
5
6
deAANSLAG!
Even voorstellen
Even voorstellen
deAANSLAG!
Reiscommissie
Aanslagredactie
Beste leden,
(bachelor Fiscaal Recht) en Michiel Timmer
in het buitenland willen werken is dit een
Het collegejaar is weer begonnen en de
(master Fiscaal Recht) deel uitmaken van de
mogelijkheid om de werkwijze van een an-
Christiaanse-Taxateur is weer volop bezig
commissie. In tegenstelling tot de voorgaan-
der land te kunnen zien. Naast de leerzame
met het bedenken van allerlei activiteiten.
de jaren, zal de reis dit jaar plaatsvinden in
aspecten zijn wij ervan overtuigd dat ook
Zoals elk jaar zal ook dit collegejaar door
blok 5 voor de studenten Fiscale Economie
deze studiereis super gezellig zal worden!
de Christiaanse een studiereis worden
en blok 4 voor de studenten Fiscaal Recht.
georganiseerd. Hiervoor is uiteraard weer
Gezien de invoering van het blokkensysteem
Met vriendelijke groet,
een reiscommissie samengesteld. Bij dezen
en de verplichte colleges lijkt dit ons de beste
De Reiscommissie
willen wij ons daarom even voorstellen. De
periode voor de studiereis. De bestemming
functie van voorzitter zal dit jaar vervuld
van de studiereis zullen wij echter nog even
worden door Kayee Chui (master Fiscale
geheimhouden. Wij kunnen in ieder geval
Vier keer per jaar komt er een fraai blad
vorige evenaren? Ook dit jaar zal de com-
editie net zo uit naar de volgende edities als
Economie). Vanuit de economische faculteit
beloven dat het een fiscaal interessant land
door uw brievenbus. U heeft dan al een tijd
missie weer hun best doen om de lezer te
naar deze. De aanslagredactie van vorig jaar
zullen Ilse Braad( bachelor Fiscale Economie)
is met vele mogelijkheden. Een land waarbij
in spanning gewacht. Wat zou het thema dit
vermaken. De aanslagcommissie bestaat dit
heeft voor een fantastische vernieuwing
en Moonling Liu (master Fiscale Economie)
we naast de fiscale aspecten ook een stukje
keer zijn? Wie zijn de studenten die ditmaal
jaar uit Tobias, Bart en Richella. We hopen
gezorgd, die zeer positief werd ontvangen.
deel uitmaken van de commissie. Vanuit
cultuur en mentaliteit van de bewoners kun-
zijn geïnterviewd? Natuurlijk bent u ook be-
jullie te kunnen boeien met onder andere
Wij zullen ons er sterk voor maken om deze
de juridische faculteit zullen Miranda Korz
nen proeven. Voor degenen die wellicht ooit
nieuwd of dan deze keer uw mooie glimlach
fiscaal relevante artikelen, interviews,
trend door te zetten.
op de fotopagina staat. Des te spannender
berichten over activiteiten van onze studie-
is het als er een nieuw jaar aanbreekt. Vol
vereniging en natuurlijk onze columns. Met
verwachting wordt er uitgekeken naar de
trots presenteren wij jullie de eerste editie
Tobias Steenhuis
eerste aanslag van het jaar. Een nieuwe
met als thema ‘How low can you go’. Hope-
Bart Drechsel
aanslagcommissie is gevormd. Zullen zij de
lijk kijken jullie na het lezen van de eerste
Richella Coats
Met vriendelijke groet,
Activiteitencommissie
Bedrijvendagcommissie Beste lezer,
aankomende bedrijvendag alweer verle-
ons bezighouden met alle facetten die
Inmiddels is het collegejaar alweer in volle
den tijd zijn. Zo is onlangs de Bedrijven-
bij een bedrijvendag essentieel zijn, zoals
vaart. Zo zijn namelijk de eerste tenta-
dagcommissie gevormd. Deze commis-
onder andere een thema, acquisitie en de
mens alweer een feit. Tevens betekent
sie zal dit jaar bestaan uit de volgende
locatie. Verder zullen wij bekijken hoe we
dit dat de eerste voorbereidingen voor de
personen: Rianne Blok, Mark Boender,
de dag zelf gaan indelen. Zoals ieder jaar
Beste leden,
voor het eerst georganiseerd. Dit uitstapje
Sebastian van der Hoe-
zal de dag bestaan uit een vast program-
Natuurlijk hebben we ook dit jaar weer een
naar Düsseldorf was een groot succes.
ven, Mustapha Akchich
ma waar wij als commissie zelf verdere in-
aantal leuke activiteiten in het vooruit-
Ook dit jaar zullen alle actieve leden een
en Bart van Mervennée.
vulling aan zullen geven. Uiteraard zal de
zicht. De activiteitencommissie bestaat dit
weekend aangeboden krijgen als dank voor
Wij zullen met elkaar de
bedrijvendag culinair worden afgesloten
jaar uit Nazna Ishaak, Satcha Bulwant en
hun inspanning. Kortom, genoeg activitei-
afgelopen bedrijvenda-
met een bedrijvendiner en een borrel.
Peter Eerenberg. Als eerste activiteit staat
ten dus houdt de website en mailings van
gen proberen te evena-
er een eerstejaarsactiviteit voor de studen-
de Christiaanse-Taxateur goed in de gaten!
ren. Dit zal echter geen
Met vriendelijke groet,
ten Fiscaal Recht op het programma. Verder
Wij hopen jullie in groten getale op onze
gemakkelijke opgave
Rianne Blok
wordt er maandelijks een kantoorborrel ge-
activiteiten te mogen begroeten.
zijn, gezien de fantasti-
Mark Boender
sche bedrijvendag van
Sebastian van der Hoeven
organiseerd en om het jaar af te sluiten, zal de eindactiviteit geaorganiseerd worden.
Met actieve groet,
het afgelopen jaar. De
Mustapha Akchich
Afgelopen jaar werd het actievenweekend
De Activiteitencommissie 2008-2009
komende tijd zullen wij
Bart van Mervennée
7
Artikel
Interview
Op weg naar Rio, Chicago en Kuala Lumpur
deAANSLAG!
Vier nieuwe aanwinsten Op de Universiteit worden er elk collegejaar nieuwe docenten aangesteld. De capaciteitsgroep Fiscaal Recht heeft er dit jaar vier nieuwe docenten bij gekregen. Één daarvan is Margot Oenema. Zij is bij ons bekend als de commissaris intern van het bestuursjaar 2006-2007 en hoofdredacteur van de aanslag. Mr. M. Evers, mr W. Verstijnen en mr. B. Damsma zullen bij de meesten niet bekend zijn. Ter kennismaking hebben wij daarom met hen een kort interview gehouden. Bij de capaci-
En je hoeft je koffer niet te pakken. Al zal je wel eens in het vliegtuig stappen. Werken bij Baker & McKenzie betekent werken voor het meest internationale advocatenkantoor ter wereld. Je hebt intensief contact met onze cliënten en vestigingen in 38 landen. Globalisering is de
realiteit van het internationale zakenverkeer. Ondernemen houdt niet op bij de grens. Dus onze dienstverlening ook niet. Heb jij de ambitie om deel uit te maken van onze grensoverschrijdende wereld? Ga dan naar www.eenwereldbaanbijbaker.nl
teitsgroep Fiscale Economie zijn er dit jaar geen nieuwe docenten aangetreden.
Interview Wouter Verstijnen
EEN WERELDBAAN BIJ BAKER.NL
Kunt u uzelf in het
U bent bestuurslid geweest van de Christiaanse-Taxa-
Mijn naam is Wouter
Dit was een hartstikke leuk jaar. Al mijn bestuursgenoten waren
Verstijnen. Ik ben ge-
juristen. We begonnen in het bestuursjaar 2000-2001 met vijf man
huwd met Femke en we
en een vrouw. Deze dame zou de financiën voor haar rekening
verwachten in decem-
nemen maar hield er na een week wegens omstandigheden mee
ber ons eerste kindje.
op. We hebben toen de taken opnieuw onderling verdeeld.
kort voorstellen?
teur? Wat is u hiervan het meest bijgebleven?
Ik werk bij Mazars als manager op de afdeling
Onze voorzitter Laurent Knoops ging in Helsinki studeren en
estate planning. Daar-
organiseerde vanuit daar de studiereis. Ik was onder andere verant-
naast heb ik een voet in
woordelijk voor de Bedrijvendag. De Bedrijvendag was groter dan
de Algemene praktijk. Ik
voorheen en werd voor het eerst in het WTC gehouden.
werk hier nu zo’n drieeneenhalf jaar. Hiervoor
Heeft u het doceren altijd al geambieerd?
heb ik drieëneenhalf
Nee, al vind ik het wel leuk om te publiceren. Zo ben ik naast mijn
jaar bij PwC gewerkt
werk inhoudelijk met mijn vak bezig. Dit bevalt me erg goed.
op de afdeling voor expats. Ik kom oorsponkelijk uit Zeeland en ik woon sinds kort in Numansdorp. Ik ga na werktijd graag sporten, ik
Wat was u zelf voor student?
doe veel aan mountainbiken en spinnen. Koken is ook een hobby.
Ik was best een serieuze student. Tijdens colleges was ik niet erg actief, in de tentamentijd ging ik heel hard zitten blokken, dit doen
Welke vakken geeft u en hoe vaak per week? Een van mijn collega’s bij Mazars is Frans Zonneveld. De heer Zonneveld is hoogleraar in Leiden op het gebied van estate planning en erfrecht. Via hem is professor Van Arendonk met
wel meer studenten!
Wat doet u over 20 jaar?
Ik denk daar niet zo vaak over na. Ik ben dan in ieder geval nog
mij in contact gekomen. Ik geef in het tweede blok 2 keer 2 uur
werkzaam in de fiscaliteit op het gebied van de estate planning. Ik
werkcollege in de week voor het mastervak Successierecht, Over-
hoop dat ik dan ook nog aan de universiteit verbonden zal zijn.
dachtsbelasting en Estateplanning.
9
10
deAANSLAG!
Interview
Interview
deAANSLAG!
Interview Maikel Evers Kunt u uzelf in het kort voorstellen?
niveau en bilateraal niveau. Ik werk op
Tijdens mij studie heb ik verbredende keu-
Het beeld van de fiscale studenten in
Financiën heb ik gastcolleges gegeven op
Ik ben Maikel Evers. Sinds september
bilateraal niveau. Hierbij ben je betrok-
zevakken gedaan zoals gezondheidsrecht.
Groningen komt wel grotendeels overeen.
verschillende universiteiten. Hierbij heb
2008 ben ik twee dagen in de week
ken bij verdragsonderhandelingen. Op
Ik vond het fijn dat ik al in het centrum zat
Het type rechtenstudent is in Groningen
ik dan ook veel ervaring opgedaan die
bij de capaciteitsgroep Fiscaal Recht
multilateraal niveau ben je betrokken bij
om een biertje te kunnen drinken. Tijdens
meer divers dan in Rotterdam. Je hebt
nu zeker van pas komt. Vooral dat je met
werkzaam als docent en promoven-
OESO-verbanden.
mijn studie ging ik vaak vanuit het college
in Groningen bijvoorbeeld alternatieve
op een andere manier met de stof bezig bent, trekt mij aan.
dus. Ik geef onder meer werkgroepen
direct naar de kroeg. Omdat ik zo al genoeg
studenten, dorpelingen, maar ook echte
Verdieping Internationaal Belastingrecht
Wat voor student was u?
vermaak had, hoefde ik niet lid te worden
stedelingen. In Rotterdam heb je weer
en Inleiding Internationaal en Europees
Ik heb in Groningen Fiscaal Recht gestu-
van een studentenvereniging. Echter ben
meer allochtone studenten.
Belastingrecht. Ook word ik betrokken
deerd. Groningen is een echte studenten-
ik wel lid geweest van fiscale studievereni-
bij de Capita Internationaal Belasting-
stad, heel anders dan Rotterdam. Bij het
ging Groninger Fiscale Eenheid en ik ben
recht, dit is een verdiepend keuzevak.
maken van de studiekeuze twijfelde ik
hoofdredacteur geweest van Forfaitair.
Hiernaast ben ik sinds mei 2007 werk-
tussen Fiscaal Recht en Fiscale Economie,
zaam bij het Ministerie van Financiën
maar omdat de rechtenfaculteit midden in
op de directie internationale zaken.
het centrum lag, was dat gelijk een overwe-
Je kan hier werken op multilateraal
ging om rechten te studeren.
Wat voor verschillen ziet u tussen de rechtenfaculteit in Groningen en Rotterdam?
Heeft u het docentschap altijd al
Wat vindt u zo leuk aan internationaal belastingrecht?
Fiscaliteit wordt beïnvloed door wat er
geambieerd?
in de rest van de wereld gebeurt. Je kan
Van jongs af aan vond ik het al leuk om
niet aan de slag zonder over de grenzen
spreekbeurten te houden. Ook heb ik
te kijken. Er zit iets ongrijpbaars aan, dat
tijdens mijn studie tentamentrainingen
houdt je scherp en maakt het spannend.
gegeven en vanuit het Ministerie van
Het houdt je in beweging.
Interview Bernard Damsma Kunt u uzelf
de OESO en zat ik ondermeer in een werkgroep die de transfer
Kunt u iets vertellen over de inhoud van uw dagelijkse
voorstellen?
pricing guidelines geschreven heeft. In 1997 ben ik overgestapt
werkzaamheden op het gebied van transfer pricing?
Mijn naam is Ber-
van de overheid naar de OESO.
Ik hou me voornamelijk bezig met de industrie segmenten´Utility´,
nard Damsma. Ik
Hoe ziet u uzelf over tien jaar? Ik zal waarschijnlijk nog steeds bezig zijn met het onderwerp transfer pricing. Misschien dan wat meer op academisch gebied dan nu.
olie en gas en meer in het bijzonder het onderdeel global trading.
ben directeur van de
Naast werkzaamheden in verband met verdere ontwikkeling
Voorts maak ik binnen de Ernst & Young structuur van global
Heeft u tips voor huidige studenten?
transfer pricing divisie
van transfer pricing guidelines adviseerde ik in deze periode
teams deel uit van het global controversy team. Mijn taak als Con-
Dit is een lastige vraag omdat hij erg algemeen is en ik nog niet lang
Rotterdam bij Ernst &
overheden van niet-OESO lidstaten inzake invoering van transfer
troversy leader in The Netherlands is het voorkomen en oplossen
werkzaam ben bij de Erasmus Universiteit. In mijn tijd was de oplei-
Young. Ik heb in Tilburg
pricing in hun wet- en regelgeving.
van meningsverschillen met de fiscus.
ding breder, zo had je bij voorbeeld het kandidaats waardoor je een ruimere oriëntatiemogelijkheid had ten aanzien van je uiteindelijke
gestudeerd van 1977 tot 1984. Ik heb tijdens mijn
Wat zijn uw werkzaamheden bij de Erasmus Universiteit?
Wat doet u in uw vrije tijd?
afstudeerrichting. Nu wordt al in het eerste jaar een keus gemaakt
studie in het bestuur van
Ik ben directeur van het nieuw opgerichte transfer pricing
Naast mijn werk probeer ik zoveel mogelijk quality time met
voor Fiscaal Recht. Daar deze keuze uiteindelijk medebepalend is
de Smeetskring gezeten
research centrum. Dit is een samenwerkingsverband tussen
mijn gezin door te brengen. Ik ga bijvoorbeeld graag kijken naar
voor wat je later gaat doen, is het erg belangrijk dat je deze keuze
als secretaris. Na het af-
de Erasmus Universiteit en Ernst & Young. Ik ga mensen die
de hockeywedstrijden van mijn zoons, ik heb vroeger ook aan
baseert op meer dan verhalen/opinies van anderen. Studenten moe-
ronden van mijn studie
promoveren op het onderwerp transfer pricing begeleiden bij
hockey gedaan. Als er tijd over is gaan we graag naar Frankrijk,
ten zich tijdens hun studie een beeld vormen van wat ze later willen
heb ik kort bij Meijburg gewerkt. In 1985 ging ik bij het Ministerie
het schrijven van hun proefschrift. Daarnaast zal ik colleges
dit is ons favoriete land. Daarnaast heb ik belangstelling voor
doen. Studenten zouden stage kunnen gaan lopen om te zien of het
van Financiën werken op de afdeling wetgeving. Begin jaren
verzorgen bij het mastervak Verdieping Vennootschapsbelasting
klassieke pianomuziek. Ik heb ooit voor de keuze gestaan om
beeld wat ze van een bepaalde werkomgeving hebben overeenkomt
negentig kwam ik terecht op de afdeling Internationale fiscale
en in de postdoctorale opleiding, het LLM-programma. Dit zal ik
naar het conservatorium te gaan maar heb er uiteindelijk voor
met de werkelijkheid. Het zou doodzonde zijn als je een keuze maakt
zaken. Tijdens deze periode vertegenwoordigde ik Nederland bij
gemiddeld 1 dag in de week doen.
gekozen om te gaan studeren.
op basis van een beeld wat niet klopt.
11
Docentenartikel
deAANSLAG!
Profijt van de overheid
M. Peter van der Hoek Wilt u meer profijt van de overheid hebben?
De kosten van culturele en recreatieve voorzieningen betaalt de
Dan moet u vaker met het openbaar vervoer
zit, profiteert van overheidssubsidies. De overheid draagt name-
overheid voor eenderde. Zelfs wie onderuitgezakt voor de televisie
reizen, of meer toneelvoorstellingen bijwo-
lijk bij in de kosten van televisieprogramma’s van de publieke
nen, of meer aan sport doen, of uw kind vaker
met 400 euro per dagdeel. Omdat de hogere inkomensgroepen
omroepen. Ook subsidieert de overheid kinderopvang, gemiddeld
naar de crèche brengen. Als het maar iets
vaker van allerlei door de overheid gesubsidieerde voorzieningen
is dat de overheid subsidieert. De overheid
dan de lagere inkomensgroepen.
betaalt bijvoorbeeld tweederde van de kosten
gebruik maken, profiteren ze ook meer van de overheidsuitgaven
De inkomensverdeling is een veel besproken onderwerp, in de
van een ritje met tram, bus of metro. De reizi-
pers, in de politiek, op verjaarspartijtjes en aan de borreltafel. Die
ger betaalt zelf maar eenderde. Voor treinrei-
de feiten. Maar het is ook niet altijd duidelijk wat men nu eigen-
zen is die verhouding omgekeerd.
discussies zijn niet altijd gebaseerd op een grondige kennis van lijk met de term inkomensverdeling bedoelt. Er kunnen verschillende soorten inkomensverdeling worden onderscheiden: 1. De functionele inkomensverdeling. Die heeft betrekking op de relatieve beloningsvoeten van de productiefactoren (arbeid en kapitaal). Functionele inkomensverdeling is een enigszins verwarrende term, want in wezen gaat het niet zo zeer om een verdeling als wel om een stukje prijstheorie. Hoe komen de loonvoet, de rentevoet en dergelijke tot stand? 2. De categoriale inkomensverdeling. Deze heeft betrekking op de aandelen van de productiefactoren in het totaal. Een voorbeeld is het aandeel van de productiefactor arbeid in de toegevoegde waarde van de marktsector. Meestal wordt die aangeduid met de term arbeidsinkomensquote. Het zou ook kunnen gaan om de loonquote - het aandeel van de lonen in het bruto nationaal product (BNP) - of om de winstquote (het aandeel van de winsten in het BNP).
13
14
deAANSLAG!
Docentenartikel
deAANSLAG!
Docentenartikel
bezit, de huur of de consumptie van bepaalde goederen. De
gen (onroerendezaakbelasting, eigenwoningforfait), auto's
van culturele voorzieningen zoals musea, concerten,
verdeling van het BNP over huishoudens of individuen. Het
huurtoeslag, de kinderopvangtoeslag, onderwijssubsidies
(motorrijtuigenbelasting) en dergelijke, waardoor het tertiair
balletvoorstellingen en dergelijke en dus ook het profijt
is de meest besproken inkomensverdeling, zeker aan de bor-
en dergelijke zijn voorbeelden van gebonden inkomens-
inkomen van de burgers juist afneemt. De overheid geeft en
hebben van de subsidies die de overheid daarvoor uittrekt.
reltafel.
overdrachten van de overheid, terwijl de BTW en accijnzen
neemt dus ook in de tertiaire sfeer. De veertig procent armste
Ook zijn studenten voor een relatief groot deel afkomstig
voorbeeld van zijn van gebonden inkomensoverdrachten
huishoudens ontvangen 16 procent van het tertiair inkomen.
uit hogere inkomensgroepen, die dus ook meer profiteren
aan de overheid.
Dat is gelijk aan hun aandeel in het secundair inkomen. Het
van de overheidsuitgaven aan onderwijs dan de groepen
3. De personele inkomensverdeling. Die heeft betrekking op de
Personele inkomensverdeling
aandeel van de twintig procent rijkste huishoudens in het
met lagere inkomens. Mensen uit lagere inkomensgroe-
Het primair inkomen dat mensen in het productieproces ver-
tertiair inkomen is met 42 procent ook gelijk aan hun aandeel
pen gaan vaker naar voetbalwedstrijden en voorstellingen
dienen, zegt lang niet alles over hun bestedingsmogelijkhe-
in het secundair inkomen.
van bijvoorbeeld André van Duin. Voor die zaken trekt de
De personele inkomensverdeling is op haar beurt ook te onderscheiden in drie verdelingen: 1. De primaire inkomensverdeling. Dit is de verdeling zoals
overheid minder of helemaal geen subsidies uit. Dus heb-
den. In de eerste plaats omdat ze over primair inkomen belas-
die voortvloeit uit het productieproces. Het gaat dan om
ting en sociale premies moeten betalen. Hun netto inkomen
Mattheüs-effect
ben de lagere inkomensgroepen ook minder profijt van de
beloningen voor de productieve bijdragen aan het produc-
is dus lager dan hun primair inkomen. Ten tweede staan veel
De rijkste huishoudens blijken meer van de overheid te pro-
overheidsuitgaven. Het verdelingseffect is niet bedoeld,
tieproces, zoals lonen, winsten, rente en dergelijke.
mensen buiten het arbeidsproces. Dat betekent niet dat ze
fiteren dan de armste huishoudens. Het profijt van de over-
maar het bestaat wel. De vraag of de overheid daarmee
niets te besteden hebben, want dank zij een uitgebreid stel-
heid van de diverse inkomensgroepen is namelijk ongeveer
voldoende rekening houdt in de besluitvorming over de
op de primaire inkomensverdeling gecorrigeerd voor de on-
sel van sociale zekerheid krijgen ze een sociale uitkering en/
evenredig aan hun aandeel in het secundair inkomen. Met
verdeling van subsidies is een ander verhaal.
gebonden inkomensoverdrachten van en aan de overheid.
of een pensioenuitkering. Zo'n twintig procent van de huis-
gebonden inkomensoverdrachten verandert de overheid dus
Die heten zo omdat ze niet zijn gebonden aan het bezit, de
houdens zit helemaal zonder primair inkomen en nog eens
niets aan de ongelijkheid van de secundaire inkomensverde-
huur of de consumptie van bepaalde goederen. Hierbij kan
twintig procent heeft maar heel weinig primair inkomen.
ling. Dit staat bekend als het Mattheüs-effect. In het Nieuwe
het gaan om bijstandsuitkeringen, AOW-uitkeringen en
Uit de tabel blijkt dat de veertig procent armste huishoudens
Testament (Mattheüs 13:12) staat namelijk: "Want wie heeft,
dergelijke, die voorbeelden zijn van ongebonden inkomens-
slechts drie procent van het primair inkomen ontvangen. Het
dien zal gegeven worden, en hij zal overvloediglijk hebben”.
overdrachten van de overheid. Belastingen zijn voorbeelden
aandeel van de twintig procent rijkste huishoudens bedraagt
Het had trouwens ook anders kunnen worden genoemd.
van gebonden inkomensoverdrachten aan de overheid.
daarentegen 55 procent. De primaire inkomensverdeling is
Bijvoorbeeld het Marcus-effect, want in Marcus 4:25 staat:
dus zeer ongelijk.
"Want zoo wie heeft, dien zal gegeven worden; en wie niet
2. De secundaire inkomensverdeling. Deze heeft betrekking
3. De tertiaire inkomensverdeling. Die heeft betrekking op de verdeling van de secundaire inkomensverdeling gecor-
heeft, van dien zal genomen worden ook wat hij heeft." Of
rigeerd voor de gebonden inkomensoverdrachten. Daarbij
De overheid vermindert die ongelijkheid sterk door mensen
het Lucas-effect, want in Lucas 8:18 staat: "Ziet dan hoe gij
gaat het om overdrachten die wel zijn gebonden aan het
geld af te nemen (via de belasting- en premieheffing) en geld
hoort; want zoo wie heeft, dien zal gegeven worden; en zoo
uit te keren (via het stelsel van sociale zekerheid). De verde-
wie niet heeft, ook hetgeen dat hij meent te hebben, zal van
ling die daaruit voorvloeit - de secundaire inkomensverdeling
hem genomen worden." In dit opzicht lijkt de bijbel dus heel
- is veel minder ongelijk dan de primaire verdeling. Ruim ze-
consistent. Maar de vraag is natuurlijk hoe letterlijk we dit
ventig procent van de uitkeringen komt terecht bij de veertig
soort teksten moeten nemen.
procent armste huishoudens, terwijl slechts acht procent terechtkomt bij de twintig procent rijkste huishoudens. Al met
Duidelijk is in elk geval dat de inkomensverdeling een
al is het aandeel van de veertig procent armste huishoudens
rijk geschakeerd begrip is dat op veel zaken betrekking
in het secundair inkomen met 16 procent meer dan vijf keer
kan hebben. De overheid vermindert de ongelijkheid van
zo hoog als hun aandeel in het primair inkomen. De twintig
de primaire inkomensverdeling sterk door belasting- en
procent rijkste huishoudens hebben met 42 procent juist een
premieheffing en socialezekerheidsuitkeringen. Dat is dus
lager aandeel in het secundair inkomen dan in het primair
in het traject van de primaire naar de secundaire inkomens-
inkomen. Dit tekent de mate van inkomensherverdeling via
verdeling. Maar in het traject van de secundaire naar de
het belasting- en socialezekerheidsstelsel.
tertiaire inkomensverdeling is nauwelijks nog sprake van inkomensherverdeling. Als die er al is, gaat die eerder van
Maar er is nog een derde reden waarom het primair inkomen
arm naar rijk dan andersom, aangezien de hogere inkomens-
van huishoudens niet zo veel zegt over hun bestedingsmo-
groepen meer van de gebonden overdrachten profiteren dan
gelijkheden. Overheidssubsidies voor allerlei voorzieningen
de lagere inkomensklassen.
verruimen de bestedingsmogelijkheden van de gebruikers van die voorzieningen. Hun tertiair inkomen is daardoor
Dat is niet de vooropgezette bedoeling van de overheid,
hoger dan hun secundair inkomen. Anderzijds heft de over-
maar een gevolg van het feit dat de hogere inkomensklas-
heid belastingen op consumptie (BTW, accijnzen), wonin-
sen vaker dan lagere inkomensgroepen gebruik maken
Inkomensherverdeling in 1999 Aandeel van de
40% armste huishoudens
20% rijkste huishoudens
Primair inkomen
3%
55%
Secundair inkomen
16%
42%
Tertiair inkomen
16%
42%
Bron: Sociaal en Cultureel Planbureau
15
Studentinterview
deAANSLAG!
Interview met Paul Paul, je bent nieuw bij Fiscaal Recht. Kun je je daarom even voorstelen? Mijn naam is Paul. Ik ben 22 jaar oud en sinds dit jaar begonnen
Je hebt pas net je eerste blok van het eerste jaar afgerond. Hoe verwacht je dat de rest van de studie zal zijn?
met de studie Fiscaal Recht. Sinds 2004 woon en studeer ik in
Stapje bij stapje zal de studie waarschijnlijk steeds moeilijker
Rotterdam. Toen ben ik ook lid geworden bij het RSC. Hiervoor heb
worden. In het eerste jaar heb je slechts 2 fiscale vakken.Vanaf
ik 4 jaar geneeskunde gestudeerd. Ik ben gestopt, omdat het einde
volgend jaar zal de studie zich wel meer richten op de fiscaliteit.
van de opleiding steeds ver buiten het zicht bleef.
Daar kijk ik wel erg naar uit.
Wanneer heb je besloten dat je de opleiding fiscaal recht ging doen?
Wat trekt je zo aan fiscaal recht?
Afgelopen zomer, na het stoppen van mijn studie geneeskunde
gels. Je leert waar de grenzen van de wet liggen. Ik geloof ook wel
heb ik lang nagedacht. Ik wilde de juridische kant op. Dat leek
dat die heel handig zijn om te kennen. Het vak inleiding Fiscaal
me wel wat. Fiscaal recht is dan gelijk een wat meer specifieke
Recht heb ik net gehad. Ik vond het erg leuk om daar te leren over
kant van het recht en daar was ik naar op zoek. Bovendien kun je
de verschillende heffingstechnieken. Het is mooi om te weten hoe
snel aan het werk. Al tijdens je studie kun je al leuk bezig zijn in
dat zo ongeveer in elkaar steekt.
de praktijk. Ook na de studie is er een grote kans dat je gelijk aan het werk kunt.
Wat merk je dat er anders is bij de studie fiscaal recht in vergelijking met geneeskunde naar aanloop van de tentamens?
Ik vind het erg leuk om te leren over het hele systeem van rechtsre-
Wat wil je bereiken met de studie? Na de studie zou ik graag willen instromen bij een leuk bedrijfje om daar ervaring op te doen. Ik ben benieuwd waar dit alles me dan brengt. In ieder geval sta ik open voor elke uitdaging die me leuk lijkt.
Bij geneeskunde werkten we met het zogenaamde ‘Probleem Gestuurde Onderwijs’. Bovendien was er steeds een overkoepelend tentamen van alle vakken die je tot dan toe had gehad. Deze hele structuur is er niet bij fiscaal recht. Bij fiscaal recht zijn er langere
NS E D J I T D N SERLA NS & LOEFF T I W Z F E PRO LOYE E V E I S N E DE INT
E U D N O F E S A C VE
GENÈ N I 9 0 0 2 I AR
e pelen in d der te dom n o d e o g e m jezelf s over e n genheid o ante casu s le s e g re te lle in a heb je an een student Genève a se Fondue vierdejaars in a f C g o n ff e la e o rd n L e e e dag en je d je dan Loyens & amelijk dri pakken, b eff? Meld Tijdens de smaak te Je werkt n yens & Lo e . o d e L u je d n n e b e fo it s H e kaa e. fiscalit kkers. Zwitserse kaasfondu en met de sfonduepri wij voor de ennis mak nt van kaa k a n k e je ri rg il b w fa zo n e n mie e m. Da bekend ale econo cademy.co ht en/of fisc yensloeffa .lo w w w p fiscaal rec 08 aan o cember 20 vóór 31 de
EBRU
F 11, 12, 13
aanloopperiodes naar de tentamens. Je bent langer bezig met de vakken, voordat je er een tentamen in moet afleggen. Hierdoor heb ik gemerkt dat ik meer vrije tijd heb. Ook vind ik het wel handig dat er gewoon per tentamen een of meerdere boeken zijn die je gewoon van voor naar achter moet kennen. Het is hierdoor veel duidelijker wat ervan je verwacht wordt op het tentamen. Bij geneeskunde was het niet altijd duidelijk wat je precies moest weten.
Is de sfeer in de collegebanken anders bij de twee studies? Zeker. Allereerst is geneeskunde echt een vrouwenstudie. Bij fiscaal recht zitten er juist meer mannen in de collegezaal. Dat alleen al geeft een andere sfeer. Ik denk ook dat de mensen die Fiscaal Recht studeren misschien wat serieuzer zijn. Het is nog wel steeds erg
Naam: Paul Willem van Klink
gezellig hoor. Ik vind het ook wel leuk dat ik nu colleges volg op
Leeftijd: 22 jaar - Woonplaats: Rotterdam
Woudestijn, eigenlijk het ‘echte’ universiteitsterrein.
Studie: B1 Fiscaal Recht - Favoriete vakgebied: VPB
17
Mazars is ontstaan uit een fusie tussen Mazars en Paardekooper&Hoffman
Studentinterview
deAANSLAG!
Interview met Annelien Vorig jaar ben je onder andere voorzitter van de AF-dag commissie geweest. Wat doe je dit jaar naast je studie?
2007 ook werkzaam ben geweest. Later ben ik bij TAO (onder-
Naast het afronden van mijn bachelor fiscale economie, hockey
kantoren. Zodoende kun je met verschillende bedrijfsculturen
ik bij HCR, ben ik student-assistent bij de capaciteitsgroep fis-
kennismaken. Ik vond dit heel leuk om te doen!
cale economie en ben ik vrijwilliger bij een skivereniging. Ook ben ik lid bij de RVSV.
Wat voor vrijwilligerswerk doe je?
deel van het fiscaal kenniscentrum) een stapje verder gegaan met het doen van aangiftes. TAO zendt je uit naar verschillende
Waar zouden wij je ’s nachts wakker voor kunnen maken? Nou, er is vrij weinig waar je mij ’s nachts voor wakker kunt
Ik ben begeleider bij de Vereniging van Gehandicapte Winter-
maken, ik ben erg gesteld op mijn nachtrust. Mij ’s nachts wak-
sporters. Dat houdt in dat ik verschillende deelnemers begeleid
ker maken heeft alleen kans van slagen met sushi. Of voor een
met zittend skiën. Zittend skiën doe je in een speciaal kuip-
skitripje uiteraard!
stoeltje dat in een ski-binding is geklikt. In Nederland doe ik dat op een borstelbaan in Huizen en één à twee keer per jaar (soms een groep met volwassenen, soms alleen met kinderen) ga ik met een groep naar Oostenrijk om het daar op echte sneeuw te proberen! Je bent dan een week intensief aan het werk, maar het is wel echt super leuk om te doen.
Wat zijn je taken als student-assistent? Als student-assistent verricht je ondersteunende werkzaamheden bij alle fiscaal economische vakken die worden gegeven aan de Erasmus Universiteit. Daarnaast ben je contactpersoon voor de studenten. Dat vind ik dan ook het leukste aan het student-assistent zijn. Je leert veel studenten kennen!
Waarom heb je voor fiscale economie gekozen? Ik ben begonnen met bedrijfseconomie. Eigenlijk vond ik dit te abstract, met allerlei modellen en verschillende economische theorieën. Er was vrij weinig dat ik werkelijk terug zag in het dagelijkse leven. Nadat ik het vak fiscale economie had gehaald besloot ik over te stappen naar deze studie. Fiscale economie
ª«W.wekUnbijmDzars . x U
vond ik veel levendiger en meer tastbaar. Het betreft vaak zaken die je dagelijks in de krant leest. Het is altijd actueel en dat vind ik leuk.
Heb je fiscale bijbanen gehad? Ja, sinds het derde jaar van mijn studie ben ik voorzichtig
Ga verder met Mazars.
begonnen met wat fiscale bijbaantjes. Eerst bij Fiscoop, waar
Naam: Annelien Dessauvagie
ik (simpele) aangiftes inkomstenbelasting verzorgde. Verge-
Leeftijd: 22 - Woonplaats: Rotterdam
lijkbaar eigenlijk met het aangiftewerk van de SBR, waar ik in
Studie: Fiscale Economie B3 - Favoriete vakgebied: VPB
19
20
deAANSLAG!
Foto's
Foto's
deAANSLAG!
21
22
deAANSLAG!
Foto's
Foto's
deAANSLAG!
23
24
deAANSLAG!
Foto's
Foto's
deAANSLAG!
25
26
deAANSLAG!
Hier komt een titel
Hier komt een titel
deAANSLAG!
27
28
deAANSLAG!
Artikel
Artikel | Column
Het LOF-congres
deAANSLAG!
zerne, gelucht hadden, waren alweer de volgende sprekers aan
de NOB scriptieprijs uitgereikt. De meeste inzendingen kwa-
de beurt. Prof.dr. S. Cnossen en prof.dr.C.L.J. Caminada voerden
men dit jaar uit Tilburg. Zo ook winnaar, S.J.Ruesink. De scriptie-
hun betoog. De stelling was ditmaal ‘Ontwijking belaste dood
titel luidde: ‘Het nondiscriminatiebeginsel en derde landen’. Zij
(belastingheffing op erfenissen) is onmogelijk’. Meneer Cnossen
ontving een bedrag van € 2500 en een publicatie in boekvorm
was voor deze stelling en meneer Caminada tegen. Iets meer dan
in de NOB/LOF-scriptiereeks. De genomineerde uit Rotterdam
de helft van de studenten waren het met meneer Caminada eens.
was Margot Oenema.
Na de pauze volgde alweer de laatste stelling. Rond de klok van vier werd de dag afgesloten, waarop een De sprekers waren prof. dr. F.Sonnenveldt en drs. M.Schuver-Bra-
kwartier later de banenmarkt en de borrel volgde volgde in de
venboer. De stelling luidde: ‘De invoering van de Wet Schenk- en
Hooglandse Kerk. Deze duurde tot 19:00. Aan elke tafel zaten
Maastricht gehouden. Dit jaar lag de locatie centraler, namelijk in Leiden. Het congres werd gehou-
Erfbelasting moet worden begeleid met begunstigend over-
werknemers van kantoren. Zo had men nog de gelegenheid om
den in het Theater Trianon. Het LOF-congres is een wetenschappelijk congres voor fiscale economie
gangsrecht voor belastingplichtigen. De sprekers weken van de
vragen te stellen en gesprekken te kunnen voeren. Tot slot werd
stellingen af, waardoor de betogen dezelfde richting uitwezen.
er van 22:00 tot 01:00 een eindfeest in Einstein gehouden.
Op 19 september heeft dit jaar het LOF-congres weer plaatsgevonden. Vorig jaar werd het congres in
en fiscaal recht studenten. De organisatie hiervan komt ieder jaar voor rekening van een van de fiscale studieverenigingen en wordt gehouden in de stad waar de vereniging zetelt.
Dit jaar is er gekozen voor een andere insteek dan de vorige jaren. De sprekers spraken over een aantal stellingen, waarna het publiek zich in de discussie kon mengen. In het programmaboekje zat een rood en een groen papiertje die bij elke stelling in de lucht gehouden kon worden. Het thema van het congres was dit jaar: ‘Successierecht’. De studenten werden tussen 10:00 en 10:30 ontvangen. Prof. dr.A.O. Lubbers opende om 10:30 de dag met het welkomswoord.
De studenten waren het over het algemeen dan ook met beiden eens. Wat de werkelijke stelling betrof, waren de meeste het
Er kan gezegd worden dat we terug kunnen kijken naar een
eens met meneer Sonneveldt. Om 15:40 werd door de voorzitter
geslaagde dag met een boeiend thema. Met dank aan het LOF-
van de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs, mr. I. Damsté
bestuur 2008 .
Save Ice
Column Bart van Mervennée
Staatssecretaris De Jager begon zijn college over de toekomst van het successierecht. Hij liet een kort filmpje zien waarin de hoofdpunten van het belastingplan van 2008 werden genoemd. Hij legde de rode draad voor de rest van de dag. Na twintig minuten kwam de eerste discussiestelling. Deze luidde: ‘De successiewet moet worden afgeschaft; het is een onrechtvaardige belasting!’ Bij deze stelling hielden mr.dr.G.J.M.de Bont en prof.mr.O.I.M. Ydema een betoog. Meneer de Bont zijn betoog pleitte voor deze
Het zal niemand de laatste maanden onbekend zijn
geweest: de kredietcrisis. We zijn er allemaal mee ge-
confronteerd. De een meer dan de ander. Zo is de actieve Ice Save spaarder waarschijnlijk meer getroffen dan de Save Ice activist. Op dit moment is er toch nog wel veel onduidelijkheid. Op welk punt bevinden we ons nu in de kredietcrisis? Gaat er nog veel gebeuren?
stelling en die van meneer Ydema hiertegen. Dat verreweg de
“How low can you go?” Wat mij betreft niet ver genoeg. Zo is de verlaging van het tarief van de successiebelasting eindelijk gereduceerd. Jammer alleen dat deze tariefsverlaging van toepassing is op de verkrijgers voor wie meer zal kunnen rekenen op een winst uit de postcodeloterij dan zo’n erfrechtelijke verkrijging tegen een gereduceerd tarief. Dat is namelijk geen vanzelfsprekende situatie. Maar goed, ik zie het wel als de eerste stap in de goede richting. Ik ben alleen erg benieuwd of onze staatssecreta-
meeste studenten tegen deze stelling waren bleek uit het aantal
Niemand weet het precies. We zitten nu op het moment waarop
ris het gaat redden om deze tariefsverlaging budgetneutraal te
rode papiertjes dat in de lucht werd gehouden.
we de gevolgen zullen gaan merken in onze portemonnee. Welis-
laten verlopen. Tijdens het lustrumsymposium vroeg ik aan hem
waar zal de inflatie dit jaar meevallen naar verwachting, echter
hoe hij dit wilde gaan bereiken. Hij antwoordde dat hij dit wil
Na de pauze spraken prof.mr.I.J.F.A. Van Vijfeijken en mr.J.P Boer
de rente op de hypotheek markt zal hoger worden de komende
bewerkstellingen door de trusts en de plezierjachten te gaan aan-
over de bedrijfsopvolgingsregeling. De stelling bij dit onderwerp
tijd. Dit werd onlangs bekend. De huizenmarkt ligt al op zijn gat,
pakken die nu buiten de belastingheffing worden gehouden. Ook
was ‘ De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) moet worden verso-
dan maakt dat het alleen nog maar erger. Zo was er de suggestie
hier speelt het thema dan weer een rol. Dit biedt namelijk kansen
berd’. Mevrouw Vijfeijken was voor deze stelling en meneer De
in het nieuws om de overdrachtsbelasting te verlagen naar maar
voor fiscalisten om weer aan de slag te gaan op zoek naar nog
Boer tegen. Het aantal aanhangers in de zaal was ongeveer gelijk.
liefst 3%. Dat zou een verlaging van het tarief van 50% betekenen!
verfijndere constructies. Toch weer een lichtpunt voor de fiscalist
Nadat we met elkaar in ‘Het Arsenaal’, een voormalige legerka-
Nu komt dan ineens het thema om de hoek kijken:
in deze turbulente tijd!
29
30
deAANSLAG!
Artikel
Artikel
Lustrumsymposium R.F.V. Christiaanse-Taxateur Maandag 10 november 2008
deAANSLAG!
Mr.drs. J.C. de Jager (Staatssecretaris Ministerie van Financiën )
verwelkomd door economen. Deze plannen verdwenen echter in de
15 jaar geleden was staatssecretaris De Jager zelf student Economie
voorgenomen BTW-maatregel werd niet uitgevoerd. Het IMF en de
en Rechten aan de Erasmus Universiteit en richtte daarnaast een
ECB verwachten op dit moment in Nederland voor 2009 een inflatie
bedrijf op. In 15 jaar is het fiscale landschap onherkenbaar veranderd.
van zo ongeveer 2 procent. De staatssecretaris vindt het bevorderen
In 1990 was er het rapport van de commissie-Oort. Volgens de aanbe-
van ondernemerschap ontzettend belangrijk. Ondernemerschap
velingen van dit rapport diende de heffingsgrondslag van de Inkom-
creëert innovatie en werkgelegenheid. Binnen de Nederlandse eco-
stenbelasting en de premies volksverzekeringen te worden geharmo-
nomie is de directeur-grootaandeelhouder erg belangrijk. Daarom
niseerd. Dit gebeurde uiteindelijk in de ingrijpende wetsherziening
komt er een forse verlaging van het Vennootschapsbelastingtarief.
Inkomstenbelasting in 2001. Het toptarief in de Inkomstenbelasting
Een zzp’er die al 3 jaar een VAR-verklaring heeft aangevraagd hoeft
daalde toen van 72 naar 60 procent. Er kwam een grondslagverbre-
dit in het vervolg niet nogmaals te doen. Ook de MKB-vrijstelling
ding om de tarieven te kunnen laten dalen. De lastendruk op arbeid
gaat omhoog in stapjes. Op deze wijze zijn er positieve prikkels om
in vergelijking met andere landen was in Nederland heel erg hoog.
het ondernemerschap te stimuleren.
ijskast toen er voor 2009 een hoge inflatie werd voorspeld. Ook de
Er was een verbreding van de grondslag nodig, een terugdringing van aftrekposten en lagere belastingtarieven. Zo kwam er een lagere
De heer De Jager bracht het onderwerp op de voorgenomen herzie-
druk op arbeidskosten. Er was bovendien een vereenvoudiging van
ning van de Successiewet. De heffing op grond van de Successiewet
de Wet Inkomstenbelasting tot stand gekomen. Zelf noemt staats-
roept bij veel mensen het gevoel op van een dubbele belasting. De
secretaris De Jager als drie speerpunten van goed fiscaal beleid: de
heer De Jager spreekt daarom van een emotionele belasting. Toch is
vereenvoudiging van belastingwetten, het bevorderen van innovatief
er bij heffing op grond van de Successiewet geen sprake van versto-
ondernemerschap en vergroening.
ring van arbeid of consumptie. Is de Successiewet budgetneutraal? Deze neutraliteit geldt voor het hele belastingkader en niet binnen
Staatssecretaris De Jager liet tijdens zijn presentatie ook een kort
de Successiewet. De staatssecretaris wil trusts gaan aanpakken van
filmpje waarin hoofdpunten van het Belastingplan 2008 werden
heel rijke mensen, de zogenaamde doelvermogens. Hij heeft hier-
genoemd. Staatssecretaris De Jager had geprobeerd het Belasting-
voor een speciaal team. Er is een ontluisterend lijstje van mensen
De ontwikkelingen in de fiscaliteit volgen elkaar namelijk razendsnel
plan in deze vorm in te dienen, dit werd helaas geweigerd door de
die een dergelijk doelvermogen hebben, maar deze konden volgens
op. De lezingen van deze middag zouden vanuit verschillende perspec-
griffie van de Tweede Kamer. In werkelijkheid bevat het Belasting-
de huidige wetgeving nog niet worden aangepakt. Ook de recente
tieven worden gegeven: de politiek, de wetenschap, het bedrijfsleven en
plan enkele honderden pagina’s. Staatssecretaris De Jager sprak de
berichten over zeiljachten waarover geen BTW werd afgedragen
Deze middag met lezingen werd geopend door
de belastingadviespraktijk. Het zou interessant zijn om over 5 jaar terug
verwachting uit dat beide Kamers het Belastingplan in de huidige
werden kort genoemd.Door het aanpakken van deze zaken hoopt
onze voorzitter Maurice Bakker. Maurice memo-
te kijken om te zien in hoeverre de sprekers vandaag op dit symposium
vorm zullen overnemen. Staatssecretaris De Jager sneed vervolgens
de staatssecretaris dat de wijziging in de Successiewet budgettair
gelijk hadden. De sprekers zouden hiervoor stellingen poneren om de
het onderwerp van de hypotheek- en kredietcrisis aan. Heel veel in-
neutraal zal uitpakken.
reerde dat onze bloeiende vereniging al 15 jaar
boodschap krachtiger te maken en discussies aan te zwengelen.
vesteringen zijn tijdelijk stopgezet en de consumptieve bestedingen
bestaat. Deze middag zou gaan over de toekomst van de fiscaliteit.
Symposium, Op maandag 10 november vond het symposium van de Christiaanse-Taxateur plaats.
nemen af. Staatssecretaris De Jager heeft samen met minister Bos
De staatssecretaris wil bij wetswijzigingen ‘gelijk raak schieten’
Het woord was nu aan de heer Kavelaars die de rol van dagvoorzitter
drie hoofdmaatregelen genomen in verband met de huidige financi-
waarbij zaken voor vijf of tien jaar goed geregeld zijn. Kenmer-
op zich zou nemen. Professor Kavelaars feliciteerde de Christiaanse met
ële crisis. Ten eerste wordt er liquiditeit geïnjecteerd in banken. Er is
kend voor de aanpak van de staatssecretaris is het praten met het
haar 15-jarig bestaan. De fiscale studieverenigingen Christiaanse en
een verhoogde garantie op spaartegoeden gekomen. Naast spaarders
bedrijfsleven waarbij gezocht wordt naar fundamentele oplossin-
Taxateur bestonden voor zij fuseerden natuurlijk al langer. Wat betreft
worden ook banken door deze garantie beschermd. Er wordt voorko-
gen. Ook de problematiek van de BTW-fraude kwam aan de orde.
de toekomst van het fiscale systeem vond de heer Kavelaars 5 jaar een
men dat alleen vanwege geruchten geld massaal wordt opgevraagd
De staatssecretaris meende dat de Nederlandse Belastingdienst in
overzichtelijke termijn waarover de staatssecretaris van Financiën
van een bepaalde bank. Tot slot is er een herkapitalisatie gestart van
samenwerking met de FIOD-ECD de carrouselfraude goed onder
vast wel iets zou durven te zeggen. De heer Kavelaars verwees net als
banken als ING en ABNAMRO. Het vertrouwen te herstellen bij con-
controle had. In Europa als geheel is carrouselfraude veel ernstiger
Maurice naar de verschillende achtergronden en invalshoeken van de
sumenten en tussen bedrijven onderling is een belangrijke zaak.
dan hier: de ECOFIN schat de totale schade in de EU op 200 miljard
sprekers van vandaag. De lezingen zouden kort en krachtig zijn met een
euro, voor NL komt de schade neer op enkele tientallen miljoenen
maximum van 20 minuten waarin de sprekers hun boodschap konden
Daarnaast noemt de staatssecretaris een andere maatregel die hij
euro’s. De Europese landen hebben geaccepteerd dat er boven
neerzetten. De sprekers moesten dus ook stelling nemen, hierna zouden
samen met minister Bos nog in petto had, namelijk het afschaffen of
100.000 of 50.000 euro intracommunautaire omzet toezicht dient
studenten ongeveer 10 minuten kunnen discussiëren met de sprekers.
verlagen van de WW-premie van werknemers. Het kabinet hoopte
te worden gehouden. Er bestaan grote criminele concerns die voor
De heer Kavelaars stelde de sprekers kort bijnaam voor.
met deze maatregel arbeid goedkoper te maken wat ook werd
miljoenen ‘verschuiven’. Het gaat dan om kleine dingen met een re-
31
32
deAANSLAG!
Artikel
Artikel
deAANSLAG!
het civielrechtelijk en fiscaalrechtelijk loonbegrip in navolging van
winstbepaling omdat de IFRS een ander doel dienen dan de fiscale
de commissie-Stevens. Ook aan de heffing van vermogenden zal
winstbepalingsregels. Bovendien komen de IFRS naar de mening van
veel worden gesleuteld. De heer Van Arendonk beschouwt de box
Bruins Slot niet overeen met de uitgangspunten van goed koopmans-
III-heffing allerminst als een ‘pretbox’. Vooral kleine spaarders zijn
gebruik. Zo volgen de IFRS bijvoorbeeld geen bestendige gedragslijn.
er met de Wet IB 2001 op achteruit gegaan. Ook over de herziening
De IFRS dienen te worden aangepast aan de omstandigheden.
van de Successiewet uitte de heer Van Arendonk stevige kritiek. Van Arendonk zou namelijk een gehele vrijstelling voor de langstlevende willen zien. In het voorstel van de staatssecretaris is er slechts 600.000 euro. De tariefsverlagingen in de Successiewet leveren
P.J. van Hagen (Hertoghs advocaten-belastingkundigen)
bovendien geen belastingdrukvermindering op.
Het onderwerp van deze laatste lezing van de dag was de fiscale
een kleine verhoging van deze vrijstelling van circa 500.000 naar
rechtsbescherming over 5 jaar. In de visie van de heer Van Hagen zou er over 5 jaar een open stelsel van fiscale rechtsbescherming zijn
Drs. P.J. Beerepoot (Unilever)
gekomen. Hierin zal alleen in de ernstigste gevallen van fraude het fiscale strafrecht worden betrokken. In het huidige stelsel van fiscale
Als fiscalist bij Unilever zou de heer Beerepoot de visie van het
rechtsbescherming van artikel 26 AWR is er een gesloten stelsel
bedrijfsleven geven op hoe de fiscaliteit er over 5 jaar uit zo komen
van fiscale rechtsbescherming. Het meerendeel van de beslissingen
te zien. Maar daarvoor stelt hij zich nog even voor. Zijn carrière
van de Belastingdienst zijn vatbaar voor bezwaar en beroep, maar
begon de heer Beerepoot als inspecteur voor de Inkomstenbelasting.
sommige niet. Het woord fraude was vandaag vaak gevallen. De heer
Daarna werd hij belastingadviseur en was in Nederland en het bui-
Van Hagen merkte op dat er geen wettelijke definitie van fraude
tenland werkzaam. In 2000 werd hij bij Unilever verantwoordelijk
bestaat. In ieder geval zou er in het fiscale strafrecht niet langer met
voor wereldwijde fiscale aangelegenheden. Omdat het bedrijfsleven
(voorwaardelijke) opzet gewerkt moeten worden, aldus Van Hagen.
heel divers is, is het moeilijk om hiervan een eenduidig perspectief
Na deze lange sessie was het de hoogste tijd voor een borreltje. Er
latief grote waarde zoals mobieltjes, pda’s en dergelijke. De staatsse-
ris merkt op dat de Tweede Kamer meer zou kunnen voelen voor een
te laten zien. Daarom spreekt de heer Beerepoot in zijn presentatie
kon hierbij ook nog van gedachten gewisseld worden over de diverse
cretaris tekent bij dit verhaal aan dat als men alleen nog maar aan
politieke rechtvaardigheid dan een objectieve rechtvaardigheid. De
voornamelijk van het uitgangspunt van zijn werkgever Unilever.
onderwerpen van vandaag.
fraudebestrijding zou worden gedaan dit draconische administra-
dagvoorzitter professor Kavelaars vroeg tot slot of de heer De Jager
De heer Beerepoot spreekt in zijn presentatie voornamelijk over de
tieve lasten voor het bedrijfsleven zou betekenen. Ook het verschil
verwachtte dat de belastingpocket over vijf jaar dikker zal zijn. Op
opkomst van handhavingsconvenanten. Naar zijn mening moet in
tussen belastingfraude en belastingontwijking kwam aan de orde.
het directoraat-generaal Fiscale Zaken werken slechts 150 mensen
de wetgeving zekerheid een rol spelen, maar er moet ook competitief
In de definitie van de staatssecretaris is fraude het ontduiken van
die al de fiscale wetten en beleid maken. Het vereenvoudigen van
worden gedacht om Nederland tot een vriendelijk vestigingsklimaat
belasting. Het ontgaan en ontwijken van belasting zijn legitieme
belastingwetten kost hen veel werk. Ook het overleggen met het
voor ondernemingen te maken.
zaken. Zo is in het kader van belastingontwijking het verplaatsen
bedrijfsleven over deze kwesties nemen veel tijd in beslag.
van iemands zetel vanuit Nederland naar ergens anders legitiem, maar de regering ziet dit liever niet gebeuren. Tegen frauderen moet hard worden opgetreden, eventueel zelfs met behulp van het fiscaal strafrecht.
Prof.mr.drs. H.P.A.M. van Arendonk (Capgroep Fiscaal Recht EUR)
Dr. W. Bruins Slot (KPMG Meijburg & Co) De heer Bruins Slot heeft een bedrijfseconomische opleiding gevolgd met de intentie om registeraccountant te worden. Tijdens zijn studie
Uit de zaal was er nog een vraag over het tarief van kleinkinderen in
15 jaar geleden was de heer Van Arendonk twee jaar hoogleraar. Hij
had hij een affiniteit met belastingrecht. Nadat bleek dat de accoun-
de Successiewet. Het toptarief in de Successiewet gaat van 70 naar
heeft nog het begin van de CT meegemaakt. Over 5 jaar zal de heer
tancy toch niet echt iets voor hem was is hij zich gaan bekwamen
40. Kleinkinderen gaan er inderdaad niet op vooruit in de nieuwe
Van Arendonk met pensioen zijn. De heer Van Arendonk verwacht
in de fiscaliteit. De heer Bruins Slot gaf in zijn presentatie een korte
regeling. In de conceptuele benadering van de staatssecretaris
dat er bij de indirecte belastingen zich in de komende 5 jaar geen
uiteenzetting over het begrip International Financial Reporting
speelt namelijk het voorkomen van ‘generation skipping’ zoals in Ik
grote wijzigingen zullen voordoen. Bij de directe belastingen is er
Standards (IFRS). De aangifte Vennootschapsbelasting van banken
Opa-constructies mee. In de nieuwe regeling worden kleinkinderen
meer te doen. Ten eerste zal er aandacht worden besteed aan de
zal over vijf jaar IFRS-conform zijn, aldus Bruins Slot. De IFRS zijn van-
hetzelfde belast als zou opa’s vermogen via zijn kinderen zijn vererfd.
gelijkwaardigheid van de IB-ondernemer versus de VPB-onderne-
wege de kredietcrisis aangepast. Beleggingen en handelsportefeuil-
Wetenschappelijk klopt dit helemaal, maar toch is de staatssecretaris
mer. De renteaftrekproblematiek zal volop blijven spelen. Bij de
les mogen nu onder voorwaarden op kostprijs worden gewaardeerd.
bereid om hierover te praten met de Tweede Kamer. De staatssecreta-
belastingheffing van werknemers komt er een uniformering van
De heer Bruins Slot stelt dat de IFRS niet geschikt zijn voor fiscale
33
Kantoorbezoek Reinout Kok
deAANSLAG!
Stibbe
Kantoorbezoek oktober 2008 Op vrijdag 31 oktober 2008 zijn we met de
Kunt u zich even voorstellen?
commissie langsgegaan bij het kantoor van
een half jaar met veel plezier binnen de praktijkgroep Tax Law
Ik ben Johan Vrolijk. Ik ben 28 jaar oud en werk nu zo’n twee en
Stibbe. Het kantoor van Stibbe in Nederland
bij Stibbe. Hiervoor heb ik aan de Universiteit Leiden fiscaal
staat in Amsterdam aan de Zuidas. Om half
tuur, gestudeerd.
twee werden we verwacht bij de imposante Stibbetoren. Nadat we ons voorgesteld hadden aan recruiter Judith Jeurissen en
recht, afstudeerrichtingen directe belastingen en fiscale advoca-
Bent u actief geweest bij een studie- en/of een studentengezelligheidsvereniging?
Ik heb in mijn studententijd erg veel naast mijn studie gedaan. Ik heb bijvoorbeeld twee jaar als penningmeester in het bestuur
junior medewerker Johan Vrolijk kon ons
gezeten van fiscaalrechtelijk dispuut Pecunia Non Olet. Ook ben
interview met één van de fiscalisten van het
tenvereniging Minerva. Zo heb ik een gala georganiseerd, in de
kantoor beginnen.
ik op meerdere vlakken actief geweest binnen de Leidse studenredactie van het verenigingsblad gezeten en een jaar fulltime bestuur van Minerva gedaan. Daarnaast ben ik nog twee jaar penningmeester geweest van LSVV'70, een studentenvoetbalvereniging in Leiden.
Waarom heeft u toentertijd gekozen voor de studie fiscaal recht?
Doordat ik na mijn middelbareschooltijd nog geen had idee wat ik wilde gaan studeren, ben ik op advies van mijn ouders eerst maar een jaar gaan werken. Zodoende heb ik mij goed kunnen oriënteren op het aanbod van de verschillende studies en er achter proberen te komen op welk vlak mijn interesse ligt. Geboeid geraakt door het programma: “De rijdende rechter” met mr. Frank Visser ben ik naar een voorlichtingsdag van de rechtenfaculteit van de Universiteit van Groningen gegaan. Tijdens deze zeer leerzame dag, heb ik meerdere rechtencolleges gevolgd waaronder een college belastingrecht. Daar werd mij verteld dat door op een juiste, slimme manier gebruik te
33
36
deAANSLAG!
Kantoorbezoek
Kantoorbezoek
deAANSLAG!
maken van het recht natuurlijke personen en bedrijven geld kun-
in teamverband samen met andere advocaten en (kandidaat-)no-
STBB2MBA bepaalde onderdelen van het mini-MBA programma te
tuur. Het is verder nog altijd een ambitie van mij om te gaan
nen besparen. Aangezien ik tijdens mijn jaar werken voor het eerst
tarissen van Stibbe. De rode draad van het werk binnen Tax Law is
volgen. Deze masterclass heeft begin november plaatsgevonden,
promoveren en misschien les te geven op de universiteit. Ik hoop
werd geconfronteerd met de inhouding van loonbelasting op mijn
belastingheffing van grote internationale ondernemingen (bijvoor-
maar wordt volgend jaar weer georganiseerd en is zeker ook interes-
dat ik deze ambitie over tien jaar hebben kunnen verwezenlijken.
postbodeloonstrookje, had ik hier zeker oren naar. Wat mij erg aan-
beeld private equity, structured finance en mergers & acquisition
sant voor fiscale studenten. Als laatste onderscheidende punt wil
Daarnaast maken mijn vrouw en ik (tegen die tijd ben ik natuur-
sprak bij de studie belastingrecht was dat het een zeer dynamisch
transacties) en vastgoedprojecten. Naast vennootschapsbelasting/
ik ook nog de alliantie noemen met het Engelse advocatenkantoor
lijk getrouwd) onderdeel uit van een groot, gezond en gelukkig
vakgebied is dat maatschappelijk heel relevant is omdat iedereen
inkomstenbelasting heb ik ook geregeld te maken met dividend-
Herbert Smith en het Duitse advocatenkantoor Gleiss Lutz. Het
gezin. Het thema van de eerste uitgave is: “How low can you go?”
hier – gewild of ongewild - mee te maken heeft. Na het behalen van
belasting, omzetbelasting en overdrachtsbelasting. Er komen ook
komt geregeld voor dat we voor internationaal opererende cliënten
Vandaar dat we deze vraag stellen:
mijn propedeuse rechten aan de Universiteit van Leiden, ben ik in
vaak vragen op vanuit andere praktijkgroepen zoals bijvoorbeeld
samenwerken met onze Engelse en Duitse collega's.
mijn tweede studiejaar direct begonnen met belastingrecht.
huurrecht (fiscale paragraaf in huurcontracten), litigation (fiscali-
Hoe raakt de kredietcrisis een kantoor als Stibbe?
teit bij schadevergoedingen) en mededingingsrecht (bijvoorbeeld
Hoe bent u bij Stibbe terecht gekomen?
Hoe ziet uw dagprogramma er uit?
aftrekbaarheid van kartelboetes). Dit betekent dat je een breed blik-
Het is moeilijk om een doorsnee dag te beschrijven omdat dit bijna
VS, dus persoonlijk heb ik er nog niet veel van gemerkt. Hoe
Geleerd van het gebrek aan vroegtijdige oriëntatie tijdens mijn
veld hebt en breed inzetbaar moet kunnen zijn. In het bijzonder dit
elke dag anders is, maar dit maakt het werk meteen ook interes-
het Stibbe zal gaan raken kan ik nu nog niet goed inschatten,
middelbareschooltijd ben ik al vanaf het einde van mijn tweede
element sprak mij erg aan. Toen ik nog studeerde was ik namelijk
sant. De dag begint elke ochtend met het lezen van de verschillende
maar ik voorzie wel dat de aard van de werkzaamheden zal
studiejaar begonnen met het oriënteren hoe het is om als fiscaal
erg benauwd om direct na afstuderen in een bepaald specialistische
nieuwsbrieven om op de hoogte te blijven van de laatste fiscale
gaan veranderen. Zo zullen er minder beursgangen zijn, zullen
jurist in de praktijk te werken. Zeker nu het aanbod op de fiscale ar-
unit te worden geplaatst en vanaf dat moment alleen nog maar
ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld uitspraken van de rechtbanken,
bedrijven minder snel overnames doen en zullen er minder
beidsmarkt zo ruim is wilde ik graag kijken welk kantoor het beste
betrokken te zijn bij de vennootschapsbelastingrechtelijke aspecten
gerechtshoven en Hoge Raad. De afgelopen dagen ben ik bezig ge-
vastgoedprojecten worden opgestart omdat het lastiger kan
bij mij zou passen. Ik heb daarom bij verschillende belastingadvies(/
van een bepaalde sector. Binnen Stibbe zijn er voldoende moge-
weest met het schrijven van een rulingverzoek om in een lopende
zijn om de financiering rond te krijgen. Aan de andere kant kan
accountants)kantoren en advocatenkantoren in de keuken gekeken,
lijkheden om voor een aantal jaren op een van de buitenkantoren
transactie zekerheid vooraf te krijgen over bepaalde fiscale aspecten
de kredietcrisis ook weer juist voor werk zorgen doordat banken
bijvoorbeeld door middel van een bijbaantje, stage of meedoen
(Londen of New York) te werken. Daarnaast en zeker niet het minst
zoals, onder andere, dat de regels van de buitenlandse belasting-
nieuwe financieringsvormen zullen moeten gaan opzetten,
aan een business course. Hierdoor heb ik een goed beeld gekregen
belangrijke had ik meteen een goede klik met de mensen hier.
plicht van artikel 17-17a Wet Vpb 1969 niet van toepassing zijn op
bedrijven gaan herstructureren (bijvoorbeeld afstoten van
wat het werk van een fiscaal jurist bij de verschillende kantoren nu
De kredietcrisis is nu nog maar net komen overwaaien uit de
een buitenlandse vennootschap en gebruik kan worden gemaakt
bedrijfsonderdelen) en het aantal faillissementszaken kan toe-
precies inhoudt en wat het verschil is tussen deze kantoren. In 2004
Wat onderscheidt Stibbe van andere kantoren?
van de vrijstelling van dividendbelasting. Het schrijven van een
nemen. Stibbe heeft recentelijk ook een seminar georganiseerd
heb ik een jaar lang bij Stibbe één dag in de week als juridisch as-
Zoals ik hiervoor al even heb aangestipt onderscheidt de fiscale prak-
memorandum over de fiscale gevolgen van een beoogde grensover-
over de effecten van de kredietcrisis voor het bedrijfsleven en
sistent gewerkt en in 2005 ook mijn scriptie geschreven. Wat mij bij
tijkgroep van Stibbe zich door de aard en complexiteit van zaken.
schrijdende herstructurering en het bijstaan van de praktijkgroep
organiseert op 4 december a.s. in Londen samen met alliantie-
Stibbe erg aansprak was dat het een zeer transactiegerichte praktijk
Stibbe heeft een zeer transactiegerichte praktijk. Stibbe heeft geen
Huurrecht in één van hun procedures waar ook enkele fiscale haken
kantoren Herberth Smith en Gleiss Lutz een seminar over de
heeft die veelal internationaal georiënteerd is. Je werkt veelvuldig
aangiftepraktijk. We doen ook geregeld fiscale procedures, maar de
en ogen aan zaten. (omzetbelasting en overdrachtsbelasting).
fiscale aspecten van distressed debt.
een relatief kleine groep vergeleken met de grote belastingadvies-
Omdat je als fiscaal jurist bij Stibbe ook advocaat bent, volg je de
Heeft u nog tips voor fiscale studenten?
kantoren, verdeeld over kantoor Amsterdam, New York en Londen.
NOvA opleiding en de Law Firm School. In het kader van de NOvA
Oriënteer je tijdens de studie goed op de arbeidsmarkt! Fiscale
De kans dat je als fiscaal jurist bij Stibbe voor een bepaalde periode
moet je 10 processtukken schrijven en 5 keer in rechte optreden
studenten bevinden zich in een luxe positie. De vraag naar fiscale
in het buitenland kan gaan werken is dus groot. Het is eerder de
op een aantal verschillende rechtsgebieden. Zo houd ik mij nu bij-
studenten op de arbeidsmarkt is al jaren groter dan het aantal
regel dan de uitzondering dat je op een gegeven moment op een
voorbeeld bezig met een aantal civiele procedures over geschillen
studenten dat jaarlijks afstudeert aan de verschillende universi-
van de buitenkantoren werkt. Je kunt ook als student-stagiaire naar
m.b.t. koopovereenkomsten. Dit zijn zaken waar je als fiscaal jurist
teiten. Het is daarom goed om bij verschillende kantoren rond te
het buitenland gaan. Deze stage is voor een periode van 2 maanden,
niet zo snel mee te maken hebt, maar het houdt je kijk op het recht
kijken, bijvoorbeeld door stage te lopen of een bijbaantje van een
waarvan 1 maand op kantoor Amsterdam en 1 maand op kantoor
wel heel breed en scherp. Gemiddeld werk ik elke dag van 9.00 tot
paar dagen per week, om erachter te komen welk kantoor het
Londen of New York. Aangezien je om een goede advocaat te worden
19.30uur. Er zijn drukkere periodes waarin soms tot laat gewerkt
beste bij je past. Daarnaast kan je met de verschillende kantoren
niet alleen juridische kennis nodig hebt, maar ook bijvoorbeeld
moet worden, maar die worden afgewisseld door rustigere peri-
kennis maken door bijvoorbeeld mee te doen met business cour-
bedrijfskundig en financieel economisch inzicht, heeft Stibbe een
odes waarin je vroeger thuis bent. Na een dag vol werk is aan het
ses of kantoorbezoeken. Dat heb ik zelf ook gedaan en ik kan het
mini- MBA programma opgezet voor haar eerste jaarsmedewerkers
eind natuurlijk ook nog tijd voor ontspanning. Op vrijdagmiddag
jullie van harte aanraden. Door aan dit soort dagen mee te doen
aan INSEAD in Fontainebleau, één van de meest gerenommeerde
is altijd een kantoorborrel en gemiddeld speel ik twee à drie keer
kun je ook kijken of je een klik hebt met de mensen die bij dat
business schools van de wereld. Het programma bestaat onder
per maand op woens- of vrijdag met het Stibbe voetbalteam mee
kantoor werken. Je moet je thuis voelen op een kantoor en sfeer
andere uit business economics (analyseren van jaarverslagen, ba-
in een onderlinge competitie tussen advocatenkantoren.
en gezelligheid zijn ook ontzettend belangrijk.
doen bedrijven fusies en overnames? etc.) en corporate finance
Hoe ziet u uzelf over tien jaar?
Wij willen u hartelijk danken voor het interview. Met de laatste
(waarderen van bedrijven, structurering van kapitaal etc.). Voor stu-
Het is altijd lastig om de toekomst te voorspellen, maar over tien
zin in het achterhoofd bedachten wij dat het voor ons nu ook tijd
denten bestaat ook de mogelijkheid om gedurende de masterclass
jaar zie ik mezelf nog steeds werken als fiscaal jurist in de advoca-
werd om gezellig een borreltje te drinken!
nadruk ligt toch wel op de transactiepraktijk. Bovendien zijn we met
lansen en verlies- en winstrekeningen), corporate strategy (waarom
37
deAANSLAG!
38
Colofon | column | agenda
Column Marco Gomes Vale Viga De Aanslag is het verenigingsblad van de R.F.V. Christiaanse-Taxateur
colofon
Jaargang 18/ Nummer 1 Hoofd- en eindredactie Richella Coats Redactie Bart Drechsel en Tobias Steenhuis Met dank aan: De commissies Mr. M.Evers Mr.W.Verstijnen Mr. B.Damsma Annelien Dessauvagie Paul Willem van Klink Dr. M.P. van de Hoek Marco Gomes Vale Viga Mr. J. Vrolijk Prof.dr. P.Kavelaars Mr.drs. J.C.de Jager Drs. P.J. Beerepoot Mr. P.J. van Hagen Dr. W. Bruins Slot Bart van Mervennée De aanslagredactie Erasmus Universiteit Rotterdan Kamer H16.25 Postbus 1738 3000 DR Rotterdam Telefoon 010-4081469 Email
[email protected] Website www.christiaanse-taxateur.nl Oplage 470 exemplaren Ontwerp en vormgeving OCC crossmedia www.occ-crossmedia.nl Het 16e bestuur der R.F.V. Christiaanse-Taxateur Maurice Bakker Voorzitter Satcha Bulwant Secretaris Peter Eerenberg Penningmeester Bart van Mervennée Commissaris Extern Richella Coats Commissaris Intern Kayee Chui Commissaris Reis
Zestiende plaats
‘How low can you go?’ Het antwoord op deze vraag voor Feyenoord luidde, nog geen maand geleden, de zestiende plaats. Sindsdien is gelukkig de stijgende lijn ingezet. De ‘race to the bottom’ is uitgebleven, ‘the sky is the limit’ moet nog blijken. Waar in de onlangs verschenen CT-almanak door Martin van Waardenberg ambitieus werd gerept van de kampioenstitel voor de club van Zuid, bleek de realiteit bij aanvang van het seizoen ‘enigzins’ anders. Menig speler plaatste vraagtekens bij de trainingsmethoden van Gert-Jan Verbeek. De krachttrainingen van de oud-bokser bleven niet in de koude kleren zitten, met blessures en vermoeide spelers tot gevolg. Op het veld deden die bewuste spelers voorkomen alsof ze elkaar niet begrepen. De weg naar de overwinning was helemaal zoek. Drie maanden later schuiven de puzzelstukjes tot grote blijdschap van het Legioen beter in elkaar. Wat Feyenoord nodig heeft, is een flinke geldinjectie. In tijden van vermeende crisissen is een bank er niet happig op om leningen te verstrekken aan een voetbalclub met schulden ter grootte van 17 miljoen harde euro’s. Hoewel de havenstad zich identificeert met Feyenoord, houden geldschieters uit de havenindustrie de hand op de knip. Investeren willen ze wel, maar niet als het geld kost. Zo zou bijvoorbeeld in de belastingaangifte de huur en het gebruik van skyboxen als zakelijk kosten kunnen worden opgevoerd. Deze optie klinkt belastingtechnisch aantrekkelijk. Wanneer de inspecteur na een paar jaar wakker wordt, blijkt het echter lastig aan te tonen dat bestuursvergaderingen slechts één keer in de twee weken op zondagmiddag plaatsvinden en standaard van 14.30 uur tot 16.30 uur duren. Na de opgelegde navorderingsaanslag vinden de investeerders het mooi geweest en is de club weer terug bij af. Wellicht kunnen de minister en staatssecretaris van Financiën een handje helpen?! Wouter Bos is erkend supporter van Feyenoord en Jan Kees de Jager zal als Rotterdammer ook geen probleem hebben met het welvaren van de grootste club uit Rijnmond. Een tweede FIOD-affaire gaat wat ver, maar financiering door verkapte (louter) budgettaire maatregelen zou resultaat kunnen opleveren. Aangezien voor invoering van de Wet Werken aan Winst schaamteloos meer dan twee miljard is opgehaald in de bouwsector onder het mom van een ‘beargumenteerde’ afschrijvingsbeperking, is eenzelfde route om voor Feyenoord te collecteren mijns inziens een optie. Beste Wouter en Jan Kees, we kunnen zo’n dertig miljoen euro gebruiken. Kunnen we het potje dat wordt gevuld met belastingopbrengsten uit onderhanden werk aanwenden? Hiermee is de stadionclub verlost van schulden en kan een spits van formaat worden gekoppeld aan Roy Makaay. Graag hoor ik jullie ten teken van dit verbond meezingen: “We shall not, we shall not be moved!”
Agenda Maart 2009 13 19
Fiscale bedrijvendag Halfjaarlijkse ALV
Juni 2009 12
Eindactiviteit
Nu krijg je colleges over de belastingdruk. Binnenkort ga jij daaraan werken. Al ons belastinggeld wordt beheerd door Financiën. Het ministerie dat bijvoorbeeld verantwoordelijk is
Financiën zoekt startende fiscalisten
voor de hypotheekrenteaftrek. En dat via de Douane
Wij bieden je van meet af aan veel ruimte voor eigen ver-
waakt over de veiligheid van Nederland. Op dit minis-
antwoordelijkheid. Het kan dan ook zomaar gebeuren dat
terie werk je altijd aan uitdagende projecten met grote
je direct na je studie aan de belastingdruk gaat werken.
maatschappelijke gevolgen. Ook als starter, want je
Dat moet je willen, dat moet je kunnen. Iets voor jou?
doet direct mee als volwaardig teamlid. Dit betekent
Toptalent is van harte welkom. Zeker als je binnenkort als
wel dat wij veel van jou verwachten.
fiscaal jurist of fiscaal econoom afstudeert. Kijk voor meer
Bij Financiën tel je meteen mee.
informatie op www.minfin.nl. Je sollicitatie mail je naar
[email protected] of je belt 070-3428532.
Naast bovenstaande activiteiten zullen er nog diverse tentamentrainingen en borrels worden georganiseerd. Houd daarom www.christiaanse-taxateur.nl goed in de gaten voor updates en wijzigingen! Online inschrijven voor de tentamentrainingen is mogelijk via onze site.
www.werkenbijhetrijk.nl
Het diepe in. Je kunt wachten tot je geduwd wordt, je kunt ook zelf een duik nemen. Door een studentstage bij De Brauw ervaar je de praktijk als volwaardig lid van het team. En je komt boven als een betere jurist. Studenten in het derde of vierde jaar kijken op debrauw.com/studentstage.
BRAINS IN BUSINESS