Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Introductie Hoofdstuk 2: Kruipruimte isolatie Interessante artikelen over Kruipruimte isolatie Hoofdstuk 3: Dakisolatie Interessante artikelen over materialen voor dakisolatie aan de binnenkant Natuurlijke isolatiematerialen voor dakisolatie aan de binnenkant Interessante artikelen over dakisolatie Dakisolatie aan de buitenkant Hoofdstuk 4: Spouwmuurisolatie Artikelen over Spouwmuurisolatie Hoofdstuk 5: Gevelisolatie Hoofdstuk 6: Glasisolatie Interessante artikelen over glasisolatie Hoofdstuk 7: Tabellen Hoofdstuk 8: De isolatiewereld Artikelen over aanvragen van offertes Hoofdstuk 9: Hoofdstuk 9 Wat zou ik doen, wat kan jij doen Artikel over de energieadviseur Hoofdstuk 10: Subsidies en leningen Artikel over de Energiebespaarlening Hoofdstuk 11: Nawoord
Hoofdstuk 1 Introductie
Mijn naam is Pine Berg. Ik ben communicatie-adviseur en mede-eigenaar van Houhetwarm.nl
Ik wist 5 jaar geleden nog heel weinig van isolatie. Ik werkte als communicatie adviseur bij een milieuorganisatie waar het altijd ging over natuur en duurzaamheid. Energiebesparing werd een hot item. (En nog steeds!). We werkten hard om overheden te overtuigen tot het nemen van maatregelen voor energiebesparing. Maar hoe zat het eigenlijk met kennis en voorlichting voor de ‘gewone’ mensen. Wat konden bewoners van niet of slecht geïsoleerde huizen aan isolatie doen? Het werd mij al snel duidelijk dat voor mensen zoals jij en ik weinig objectieve en begrijpelijke informatie over isolatie op internet te vinden is. En dat terwijl we van allerlei organisaties, zoals de gemeente, voortdurend te horen krijgen dat we energie moeten besparen. De milieuorganisatie waar ik werkte, richtte zich op de politiek en niet op de gewone huiseigenaar of huurder. En daarom begon ik, in mijn vrije tijd, samen met mijn partner Cocky Hoogeveen, een simpele website. Houhetwarm.nl. Met wat informatie over
isolatiematerialen, over isolatiewaarden, over dakisolatie, kruipruimte isolatie enzovoort. We zochten de informatie op internet op, gingen praten met isolatiebedrijven en schreven alles op wat we lazen en hoorden over isolatie. Nu, eind 2014, staat Houhetwarm.nl als een huis. Met heel veel bezoekers per maand. We geven advies, we koppelen klanten aan bedrijven en we maken naam door over nieuwe producten met betrekking tot het opwekken van duurzame energie te publiceren. Zoals de kleine windmolen (de Liam) of de Smartflower, met zijn uitklapbare zonnepanelen die meedraaien met de zon.
Wat heb je aan dit boek? Gefeliciteerd! Goed dat je dit boek gaat lezen. Het is de eerste stap die je zet op weg naar een besparing van jaarlijks honderden euro’s op je energierekening en een bijdrage aan een beter milieu! En misschien belangrijker voor jou, een geïsoleerd huis voelt veel aangenamer. Zowel in de zomer als in de winter. In dit boek verken ik de isolatiewereld. Ik beschrijf de verschillende vormen van isolatie (bijvoorbeeld kruipruimte isolatie, dakisolatie en vloerisolatie) en help je bij het maken van een keuze. Ik vertel je wat ik zou doen en waarom jij dat ook zou kunnen doen. Zo lees je welke isolatiematerialen je kunt gebruiken voor welke isolatieklussen. Ik heb handige en overzichtelijke tabellen gemaakt, waarin je kunt zien wat de isolatiewaarde van materialen is en hoeveel je voor deze isolatiematerialen betaalt per vierkante meter. Ik geef je een kijkje in de keuken van de isolatiebedrijven. Een boeiende, maar complexe wereld waar jij als klant rechtstreeks mee te maken krijgt. Vol met soms onbegrijpelijk jargon. (Ik kwam er zelf pas na een tijdje achter dat het begrip na-isolatie (dit is de eerste en laatste keer in dit boek dat je dit woord leest!) simpelweg isolatie van bestaande woningen betekent). De isolatiewereld is volop in ontwikkeling en dus ook volop in discussie. Vooral over
toepassingen en isolatiewaarden van isolatiematerialen. Waar de een zweert bij isolatiechips in de kruipruimte, gelooft de ander heilig in isolerende folie tegen de onderkant van de vloer. In dit boek geef ik je de feiten. Isolatiematerialen die ik niet goed vind, staan niet in dit boek. Ook meng ik mij niet in discussies over welk isolatiemateriaal het beste is of waarom sommige isolatiematerialen niet zouden werken. Ik vertel je liever wat mogelijk is. En ik vertel jou wat jij kan doen.
Wat doet een communicatie-adviseur in de isolatiewereld? Inmiddels weet ik veel meer over isolatie. Ik heb de afgelopen jaren veel gehoord en gezien. Ik zat bij isolatiebedrijven aan tafel, ik lag in kruipruimtes, ik sprak met enthousiaste isolatieadviseurs en ik interviewde gedreven ondernemers die werken met duurzame isolatiematerialen. En nog veel meer. Alles wat ik weet over isolatie staat in dit boek. Tot slot van deze introductie. Ik vind dat we met z’n allen moeten isoleren! Het is zonde om kostbare energie uit het raam te laten vliegen. Zonde van het geld en van het milieu. Utrecht, november 2014 Pine Berg
Hoofdstuk 2
Kruipruimte isolatie
In dit hoofdstuk vind je info over: → Wat is kruipruimte isolatie → Energie besparen met kruipruimte isolatie → Isolatiematerialen voor de kruipruimte → De isolatiewaarde van isolatiematerialen → Kosten → Voorbeelden → Interessante artikelen over kruipruimte isolatie
Wat is kruipruimte isolatie? Kruipruimte isolatie en vloerisolatie. Deze begrippen worden vaak door elkaar gebruikt in de isolatiebranche. Lekker verwarrend. Waar gaat het over. De kruipruimte is de ruimte onder de vloer van de begane verdieping. Vroeger werden huizen neergezet met een kruipruimte. De meeste huizen gebouwd in de jaren 1930 tot begin jaren 1980 hebben nu nog steeds een kruipruimte. Deze ruimte was ooit nodig om
te ventileren. De vloerdelen van hout kon je niet zomaar op de aarde leggen, want dan rotten ze weg. Daarom was een soort tussenruimte nodig. Later werd de kruipruimte gebruikt voor het wegwerken van leidingen. Tegenwoordig met de betonnen vloeren zijn kruipruimtes niet meer nodig. De hoogte van de kruipruimte verschilt van huis tot huis. Dit verschilt van enkele centimeters tot wel bijna 1 meter. Soms kan je in de kruipruimte komen via een kelder, soms via een luik in de vloer. De hoogte is belangrijk in verband met de isolatie. Daarover straks meer. Op de bodem van de kruipruimte ligt vaak gewoon zand of aarde. Een soms nog bouwafval. Vaak is de kruipruimte vochtig en in sommige lagere delen van Nederland komt het regelmatig voor dat het zand (of een andere grondsoort) vochtig is of dat er zelfs een laagje water staat. De kruipruimte heeft een bodem, maar uiteraard ook een plafond. Een dak. Dit dak is de onderkant van de vloer van de beneden verdieping. De vloer dus van de huiskamer, keuken, gang etc. Ook deze onderkant van de vloer kan je isoleren. Vandaar de termen kruipruimte isolatie en vloerisolatie. En om het compleet te maken bestaat er ook nog bodem isolatie. In dat geval heb je het over isolatie die alleen op de bodem van de kruipruimte wordt aangebracht. Dus kruipruimte isolatie is een combinatie van vloerisolatie en bodemisolatie. Vervolgens heb je ook nog de isolatie van de kamervloer. Dit is vloerisolatie buiten de kruipruimte. Hierbij gebruik je isolatiemateriaal onder de vloer. Dus tussen bijvoorbeeld de houten vloerdelen en parket. Hiervoor kan je weer andere isolatiematerialen gebruiken dan voor kruipruimte isolatie. Let dus op als je een offerte aanvraagt voor kruipruimte isolatie. Je kan aanbiedingen krijgen voor isolatie voor de onderkant van de vloer, voor de bodem of voor een combinatie van beide. Als je een offerte wilt voor isolatie onder je kamervloer, dan
moet je dat expliciet vragen. Ze gaan daar bij het isolatiebedrijf niet van uit. Overigens is het isoleren van je kamervloer aan de bovenkant zal ik maar zeggen, eenvoudig zelf te doen en lang niet zo lastig als het isoleren van de kruipruimte. Je kunt isolatieplaten onder de planken leggen. Daarvoor moet je wel de vloer openbreken. Let wel op: door verhoging van de vloer heb je kans dat de deuren niet meer open en dicht kunnen.
Energie besparen met kruipruimte isolatie Als je de kruipruimte isoleert, krijgen vocht en kou geen kans op te trekken en je huis binnen te komen. Kruipruimte isolatie scheelt je daarom in de energiekosten. Dat is zeker. Maar hoeveel? Dat is lastig te zeggen. Veel isolatiebedrijven beloven je honderden euro’s op jaarbasis. In de isolatiewereld wordt gegoocheld met cijfers. Kruipruimte isolatie zou je 10 tot 15% besparing op je energierekening opleveren. Dat zou vast wel eens zo zijn, maar dat gaat lang niet altijd op. Er zijn echter veel factoren die meespelen. Om er maar een paar te noemen: welk isolatiemateriaal heb je gebruikt, hoe groot is je huis, hoeveel mensen wonen er, heb je gordijnen hangen, hoe vaak blijft de deur van de kamer open staan en ga zo maar door. Natuurlijk. Je bespaart in ieder geval energie omdat je de kachel wat lager kan zetten. En vooral, de kachel kan eerder uit. De kruipruimte isolatie voorkomt in ieder geval dat de warmte via de vloer verdwijnt. Wat in ieder geval zo is: kruipruimte isolatie zorgt voor een huiskamer waar je lekker kan zitten zonder kou te voelen. Comfort warmte noemen isolatie bedrijven dit. En daar hebben ze gelijk in. Ik spreek uit eigen ervaring. Je houdt warme voeten. Je kan lekker op de vloer zitten, spelen of liggen zonder het koud te krijgen.
Isolatiematerialen voor kruipruimte isolatie Om je kruipruimte te isoleren heb je de keuze uit een groot aantal materialen. Als je op
internet gaat zoeken merk je al snel dat isolatiebedrijven soms met hun eigen isolatiemateriaal werken en verder geen andere materialen aanbieden. Als je een offerte aanvraagt bij Tonzon, krijg je alleen de prijs voor Tonzon. Dat is niet voor niets zo. Isolatiebedrijven zweren vaak bij hun eigen isolatiemateriaal. Ze geloven in hun product! (En dat is mooi om te zien.) Ze werken er al jaren mee. Hun hele bedrijfsvoering is ingericht op dit ene isolatieproduct. Logistiek, materiaal, werkwijze en kennis van de medewerkers. En, niet onbelangrijk, ze hebben afspraken gemaakt met de fabrikant van het isolatiemateriaal. Dus dat betekent dat ze niet met andere materialen kunnen of mogen werken. Maakt dat voor jou uit? Nou nee, je kunt uitstekend met zo`n bedrijf in zee gaan als zij met een isolatiemateriaal werken dat jij wilt. Wil je meer keus, dan is het handig een ander bedrijf te kiezen. Ik noem in dit boek de meest gebruikte materialen. De keuze hangt onder andere af van de hoogte van de kruipruimte en of je een houten of betonnen vloer in je woning hebt. Let op, lang niet alle isolatiematerialen kun je gebruiken voor isolatie van de kruipruimte. Materialen voor kruipruimte isolatie die niet goed tegen vocht kunnen, kan je beter niet in de kruipruimte toepassen. Hierbij een lijstje met wat je wel kunt gebruiken:
Purisolatie Je kunt de onderkant van de vloer (dus het dak van de kruipruimte) laten isoleren met pur. (Of zoals het eigenlijk heet twee componenten polyurethaan) Met pur zorg je ervoor dat kou en vocht geen kans krijgen om naar boven te trekken. De begane grondvloer is helemaal dicht en laat niets meer door. Purschuim heeft geen hoge milieubelasting, maar is, als het niet goed wordt aangebracht, niet goed voor je gezondheid. Let op! Als je de kruipruimte wilt laten isoleren met purschuim heb je een kruipruimte nodig van minstens 50 centimeter. Er moet een volwassen man in kunnen om het werk
te doen. Pur wordt vaak gebruikt bij betonnen vloeren. Het wordt in lagen tegen de betonnen (broodjes) vloer gespoten. Houten vloeren zijn minder geschikt voor pur omdat dit materiaal uitzet als het hard wordt en daarom mogelijk scheuren in het hout veroorzaakt. (Overigens geldt dat niet meer altijd. Er is een purschuim op de markt, dat heet super, dat met uitzetten stopt op het moment dat het een hard oppervlak tegenkomt. Vraag ernaar als je met purschuim laat isoleren!)
Tonzon, Isoltrend, Isobooster en PIF Isolatiefolie (voorheen Prostelko) Tonzon is een zogenoemd thermoskussen. Een merknaam. Daarnaast bestaan er andere isolatiematerialen die tegen de onderkant van vloer worden aangebracht. Isoltrend, Isobooster en PIF isolatiefolie (voorheen prostelko) bestaan uit laagjes aluminiumfolie met lucht er tussen. Bij Isoltrend, Isobooster en PIF Isolatiefolie (voorheen prostelko) zijn luchtbolletjes in het materiaal verwerkt. Deze materialen worden vaak in combinatie met een dikke bodemfolie aangebracht. De thermoskussen Tonzon wordt tegen de onderkant van de vloer (dus het dak van de kruipruimte), de bodemfolie op de bodem van de kruipruimte. Deze isolatiematerialen zorgen ervoor dat de warmte van de vloer niet verder naar beneden kan en dat vocht uit de grond niet naar boven kan. Het zijn stuk voor stuk uitstekende isolatiematerialen, maar met verschillende isolatiewaarden.
Bodemisolatie chips Als een kruipruimte laag is, kan deze geïsoleerd worden met bodemisolatie chips. De chips zijn gemaakt van piepschuim (eps) en hebben de vorm van een schelp. Op de bodem van de kruipruimte komt een laag van ruim 30 centimeter die vocht en kou tegenhoudt. Ze kunnen in een lage kruipruimte worden gespoten. Je hebt wel een minimale hoogte nodig om een goede isolatiewaarde te halen. Isolatiechips nemen geen vocht op en zijn goed te gebruiken in natte kruipruimtes. Bodemisolatiechips zijn er in verschillende vormen, maar altijd op basis van eps (geëxpandeerd polystyreen, vroeger had dit de naam piepschuim). Er zijn niet alleen
chips, maar ook eps parels in de handel. Ze worden onder de merknaam Termoparels op de markt gebracht. Je hoeft overigens geen lage kruipruimte te hebben om deze parels te gebruiken. Ze worden ook in grote zakken gestopt en met zak en al op de bodem gelegd. De isolatiewaarde van eps parels en isolatie chips is redelijk hoog.
Schelpen isolatie In kruipruimtes is het tijdens natte periodes vaak vochtig of zelfs gewoon nat. Door de wisselende grondwaterstanden en optrekkende kou vanuit de kruipruimte naar de vloer is de begane grond vaak ronduit koud. In veel kruipruimtes ligt een laag zand, waardoor bij een hoge waterstand het vocht naar boven wordt gezogen. Schelpen nemen het vocht juist op en voorkomen dat het vocht naar boven trekt. Bovendien krijgen schimmels en zwammen geen kans. Schelpen hebben niet zo’n hoge isolatiewaarde. Je hebt veel schelpen nodig om een goede isolerende laag te krijgen. Dan kan natuurlijk prima. Wel moet je oppassen dat de schelpen niet de ventilatieroosters van de kruipruimte blokkeren.
Glaswol en steenwol Met glaswol en steenwol kun je uitstekend je kruipruimte isoleren. Je kan het materiaal zelf aanbrengen tussen de vloerbalken. Isolatiebedrijven die je opdracht geeft om je kruipruimte te isoleren, werken over het algemeen niet met glaswol of steenwol. Vaak kun je via Marktplaats een goedkope partij aankopen. Maar let goed op. Laat het door iemand doen die verstand heeft van isoleren.
Isolatiematerialen voor vloerisolatie aan de bovenkant Als je je vloer wilt isoleren aan de bovenkant (dus een isolatiemateriaal onder het parket of houten vloerdelen) denk dan eens natuurlijke isolatiematerialen. Bijvoorbeeld platen van vlas, kurk of hennep. Die zijn niet alleen warmte isoleren, maar zijn ook geluiddempend. Je kan ze via internet bestellen bij webshops voor duurzame bouwmaterialen. Het voordeel van natuurlijke isolatiematerialen is de eigenschap dat
het materiaal lucht doorlaat. Ze ‘ademen’ en hebben een vochtregulerende werking. (zie ook hoofdstuk 3 over dakisolatie).
De isolatiewaarde van isolatiematerialen voor de kruipruimte Wat is dat, isolatiewaarde? Isolatiewaarde betekent hoe goed (of slecht) een isolatiemateriaal isoleert. Een T-shirt houd je minder warm dan een wollen trui. De isolatiewaarde van de wollen trui is vele malen groter dan die van het T-shirt. Met isolatiematerialen werkt het net als bij een T-shirts of een wollen trui. Het is handig om het volgende te weten. Alle isolatiematerialen die ik in dit boek noem, isoleren goed en kan je uitstekend gebruiken. Alleen van sommige materialen heb je meer nodig om dezelfde isolatiewaarde te halen. Heel simpel. Je hebt heel veel schelpen nodig om net zo’n hoge isolatiewaarde te halen als pur. (Zoals je vele T-shirts over elkaar aan moet trekken om het net zo warm te hebben als in 1 wollen trui!). In een lage kruipruimte kan het voorkomen dat je niet voldoende schelpen kwijt kan om een goede isolatiewaarde te halen. Isoleren met pur is dan een optie, maar dan moeten de mannen van het bedrijf wel weer in de kruipruimte kunnen werken. Soms is de dus de isolatiewaarde bepalend, maar soms ook in combinatie met de ruimte die er is. De isolatiewaarde van de verschillende isolatiematerialen kan je vergelijken. Om dit te kunnen doen, wordt gewerkt met de volgende waarden:
L-waarde L-waarde (lambda-waarde): hoe kleiner deze waarde is , hoe beter het materiaal isoleert. Vergelijk bijvoorbeeld een pir hardschuim isolatieplaat (lambda-waarde 0,024) met een cellulairglas isolatieplaat (lambda-waarde 0,050). Dit betekent dat die laatste ongeveer de helft minder isoleert en dat je met cellulair glas een dubbele dikte nodig hebt om dezelfde isolatiewaarde te verkrijgen als de eerste.
U-waarde U-waarde: deze waarde wordt meestal gebruikt bij zaken waar je geen dikte kan kiezen (zoals ramen). Ook hier geldt hoe lager het getal, hoe beter isolerend. Bijvoorbeeld enkel glas heeft een U=5,7 terwijl HR-glas U=1,1. Hoog rendementsglas (HR glas) isoleert dus meer dan 5 maal beter dan enkel glas. (Zie ook het hoofdstuk 6 over glasisolatie)
R-waarde R-waarde of de warmteweerstand: dit is te berekenen door de dikte van een isolatiemateriaal (uitgedrukt in meters) te delen door de lambda-waarde. Hier geldt: hoe hoger het getal, hoe beter isolerend. In Nederland is een Rc-waarde van 3.5 ongeveer de norm en bovendien meer dan genoeg bij het isoleren van bestaande woningen. Die norm wordt overigens wel steeds hoger getrokken. Bij de bouw van nieuwbouwwoningen wordt al een Rc waarde gehanteerd van 5.0. Soms kom je Rd waarde tegen. Soms de Rc-waarde. Het zijn allebei begrippen die veel gebruikt worden als het over isoleren van woningen gaat. De Rd waarde is de warmteweerstand van alleen het materiaal. Het is de waarde die de fabrikant aan het product heeft gegeven. Hoe hoger het getal, hoe hoger de isolatie. Dus hoe meer warmte wordt tegengehouden. De Rc waarde wordt het meest gebruikt en geeft het totale plaatje. Dus wat is de isolatiewaarde van product x op locatie ij. (Bijvoorbeeld wat is de isolatiewaarde van purplaten bij dakisolatie). Dus bij het maken van een keuze voor isolatiemateriaal, kijk dan vooral ook naar de isolatiewaarde van het materiaal.
Kosten kruipruimte isolatie Ik kan je niet precies vertellen hoeveel het kost om je kruipruimte te isoleren. Dat hangt van verschillende factoren af. Denk dan bij de kruipruimte aan:
Hoogte (kan je er in) Oppervlak
Hoeveelheid vocht (druppels op het hout, donker gekleurd zand, etc) Keuze isolatiemateriaal
De dikte en isolatiewaarde van het isolatiemateriaal Welk bedrijf het uitvoert
Subsidie regelingen in je gemeente Je kunt het volgende aanhouden. Over het algemeen betaal je tussen de € 900 en € 2500 voor een kruipruimte isolatie. Uitgaande van een oppervlakte van ongeveer 60 m2, liggen de kosten voor kruipruimte isolatie rond de € 2200. Tenminste als je de klus door een isolatiebedrijf laat doen. Als je het zelf doet, kan je, afhankelijk van het materiaal dat je gebruikt, voor onder de 1000 euro je kruipruimte isoleren. De isolatiewaarde bepaalt mede de prijs van een isolatiemateriaal. Sommige isolatiematerialen zijn relatief duur, maar je hebt er dan ook veel minder van nodig. Ieder isolatiemateriaal kan de vereiste isolatiewaarde halen als er voldoende van wordt gebruikt. Ook met 5 T-shirts over elkaar heb je het net zo warm als in 1 wollen trui. (Maar voor 1 wollen trui betaal je (in principe) veel meer dan voor 1 T-shirt).
Tabel isolatiemateriaal Isolatiemateriaal
Prijs per vierkante meter
Isolatiewaarde Dikte*
Pur
€ 20,00
5,7 Rc
15 cm
Isoltrend
€ 30,00
3,7 Rc
10 cm
Isobooster
€ 30,00
3,4 Rc
4 cm
Tonzon
€ 40,00
3,8 Rc
10 cm
EPS chips
€ 20,00
2,5 Rc
30 cm
Schelpen
€ 20,00
3,0 Rc
30 cm
PIF isolatiefolie voorheen Prostelko
€ 35,00
4,5 Rc
9 cm
*Prijzen bij vloeroppervlak van 40m2. Dus inclusief arbeidskosten. *Prijzen zijn allemaal bij benadering en verschillen van woning tot woning *Dikte van het materiaal dat je nodig hebt bij een Rc waarde van 3.5
Praktijkvoorbeelden Situatie: Een woning uit de jaren 30. Rijtjeswoning in de stad. Kruipruimte van 40 vierkante meter en 40 centimeter hoog. Droog zand op de bodem van de kruipruimte. Op het zand ligt bouwafval. Stenen, elektriciteitsdraden, stukjes leiding, de resten van een rioleringsbuis. Aan de bovenkant zie je de houten vloer en de vloerbalken.
Isolatie: Mogelijke oplossing. Isolatiemateriaal PIF Isolatiefolie (voorheen Prostelko). De luchtkussens (thermoskussens) worden tegen de onderkant van de houten vloer aan geniet. De rotzooi uit de kruipruimte is weggehaald. Op het zand wordt plastic folie gelegd. Om de kou en vocht uit de grond tegen te houden. Vaak worden deze thermoskussens (tonzon, Pif isolatiefolie, isobooster) gebruikt in combinatie met zo;n dik plastic. Dit wordt op de bodem van de kruipruimte gelegd. Als de kruipruimte vochtig is, wordt eerst de folie neergelegd en wordt pas na een paar weken, als de kruipruimte droog is, wordt begonnen met het aanbrengen van de thermoskussens. Ook bij droge kruipruimtes wordt dit plastic gelegd. Tegen de kou en het maakt het werk in de kruipruimte aangenamer voor de werknemers.
Kosten: Weghalen en afvoeren bouwafval: € 100 Isolatie: 35 euro per vierkante meter. Voor 40 m2 betaal je: € 1400
Interessante artikelen over Kruipruimte isolatie (uit Blogs op Houhetwarm.nl) In dit hoofdstuk vind je artikelen over: → Veilig werken met purschuim → Prostelko (dit heet nu PIF isolatiefolie) → Is Pir isolatie duurzamer dan schapenwol isolatie
Veilig werken met purschuim
Een jaar geleden was het gebruik van purschuim (pir) bij vloerisolatie in het nieuws. Bewoners kregen gezondheidsklachten nadat de vloer van hun woning met pur werd geïsoleerd. Het bedrijf NUON, die de isolatie uitvoerde, liet onderzoeksinstituut TNO de zaak onderzoeken. Die concludeert dat purschuim niet schadelijk is voor de gezondheid. Is daarmee alles gezegd? Ik vroeg het Rob Schaddelee, een ervaren isolatiespecialist die al jaren werkt met dit isolatieschuim. “Die angst voor kwalijke stoffen is helemaal niet nodig.” De branchevereniging voor bedrijven die met purschuim werken, heeft als antwoord op alle negatieve verhalen over isolatieschuim een kennisplatform over gespoten purschuim opgericht. “Gespoten PURschuim wordt in Nederland voornamelijk toegepast in kruipruimtes en levert bij correcte en deskundige toepassing geen risico’s op voor mens, dier of milieu.” Aldus het kennisplatform.
Isomer Rob Schaddelee is eigenaar van het bedrijf Isomer in Ridderkerk. Isomer is gespecialiseerd in het aanbrengen van polyurethaan isolatie in woningen, gebouwen, schepen en bedrijven. Hij werkt al jaren met purschuim. “Ik heb nog nooit 1 klacht gehad.” De media aandacht (ook van ons op Houhetwarm.nl) voor de gezondheidsklachten bij het gebruik van purschuim heeft veel gevolgen gehad in de isolatiewereld. Onderzoeken, strengere eisen bij de toepassing (opgesteld door de branchevereniging) en Schaddelee zelf kreeg, net als veel van zijn collega`s, veel minder opdrachten voor woningisolatie. “Mensen zijn toch geschrokken van al die verhalen over purschuim. Daarom bied ik nu ook een alternatief aan voor spouwmuurisolatie, namelijk supafil. Dan kunnen mensen gewoon kiezen.”
Purschuim in 80.000 kruipruimtes Purschuim wordt al heel lang gebruikt voor isolatie. Het materiaal wordt al 30 jaar toegepast in meer dan 80.000 kruipruimtes in Nederland. Voor vloerisolatie, maar ook voor spouwmuurisolatie. Schaddelee isoleert de ruimte van zeeschepen met pur. Het isolatiemateriaal maakt het waterdicht en zorgt ervoor dat vocht in de scheepsruimen geen kans krijgt.
Twee componenten Purschuim bestaat uit twee componenten die 1 op 1 gemengd worden, vlak voordat je het gaat gebruiken. Juist bij dat mengen in de verhouding 1 op 1 moet je goed opletten. Volgens Schaddelee is het daarbij vorig jaar mis gegaan en zijn de klachten ontstaan doordat de twee componenten niet goed met elkaar zijn gemengd.
Goed opletten “Iedereen kan spray met purschuim spuiten, dat is niet zo moeilijk. Maar vooral bij het mengen moet je goed opletten. Soms kan de toevoer van 1 van de componenten verstopt zitten en dan kan het niet goed doorlopen. Dan ben je die 1 op 1 verhouding
kwijt. En dan moet je zeker niet met dit verkeerd gemengde materiaal gaan spuiten. Dan wordt het schuim niet hard. Voor het goed mengen heb je daarom wel een paar jaar ervaring nodig.”
Veiligheidseisen bij werken met purschuim Door de klachten en de media-aandacht zijn de regels rond het gebruik van purschuim nog verder aangescherpt. Een aantal veiligheidseisen: Er moet altijd dampafzuiging aanwezig zijn
Bewoners mogen tot twee uur na het spuiten niet aanwezig zijn in de woning Bewoners mogen twee weken niet in de kruipruimte komen
De mensen die werken met pur moeten beschermende kleding en verse lucht maskers dragen
De machine die beide componenten mengt moet een storingswaarschuwing hebben en stoppen als het niet goed gaat. Inspecties worden bij 1 op de 25 woningen uitgevoerd
Medewerkers moeten een opleiding hebben gevolgd voor het aanbrengen van pur in kruipruimtes Uitleggen veiligheidsmaatregelen
Schaddelee past alle veiligheidsmaatregelen toe. “Dat deden we altijd al. Maar het blijft lastig uitleggen dat het spul volkomen veilig is, en dat je dan toch een paar uur je huis uit moet. Purschuim hardt binnen enkele seconden uit. Na twee uur is het afgekoeld.”
Prostelko (dit heet nu PIF isolatiefolie)*
Prostelko is een isolatiemateriaal voor de kruipruimte. Het is een relatief nieuw isolatiemateriaal. Het is een isolatiefolie dat bestaat uit verschillende lagen aluminiumfolie, afgewisseld met luchtkussens. Ik wil weten wat je met dit isolatiemateriaal kan en hoe het wordt toegepast. Daarom kijk ik vandaag mee bij een isolatieklus van het bedrijf Quist Vloerisolatie uit Papendrecht. In het naburige Dordrecht isoleren de medewerkers van dit bedrijf een kruipruimte van zo’n 74 vierkante meter. Een fikse klus, toch in 1 dag gedaan.
Quist Vloerisolatie Met drie man is Quist Vloerisolatie vandaag bezig. Drie weken geleden werd op de bodem van deze vochtige (zeg maar natte) kruipruimte al een dikke kunststof oranje folie (in combinatie met noppenfolie) gelegd. Dit was nodig om het vocht uit de grond tegen te houden. Vervolgens moest de kruipruimte uitdrogen, voordat het isolatiemateriaal kan worden opgehangen. De onderkant van de vloer moet droog zijn. “Je gaat natuurlijk geen natte vloer inpakken”, aldus Johan Quist.
Natte kruipruimtes Johan Quist, een ervaren isolatieman, werkt veel in natte kruipruimtes. “Hier in het
westen van Nederland zijn bijna alle kruipruimtes nat. Een hoge grondwaterstand. Daar kan je niet veel aan doen. Maar het geeft veel vocht. Niet alleen in de kruipruimte, maar in het hele huis.” Terwijl de mannen aan het werk zijn, praten we over isolatie en, opvallend, ook over vocht. Vocht is de vijand. Vocht tegen de onderkant van de vloer, ook als die is geïsoleerd met purschuim. Als je geen grondfolie legt, begrijp ik, zijn al je isolatieinspanningen voor niets.
Zwarte muren van vocht Quist vertelt het verhaal over een vochtige woning. Al het vocht uit de kruipruimte ging de woning in. Tot aan de nok aan toe. “Zwarte muren van vocht, afbladderend behang, noem maar op. Vreselijk voor die mensen. We legden het grondfolie neer en binnen een paar weken was het vochtprobleem opgelost. De bewoners dachten dat we al klaar waren, zo goed was het resultaat. Maar met de folie heb je alleen het vochtprobleem opgelost. Isolatie heb je dan nog niet.”
Zwaar werk in kruipruimte Ik kruip door het luik van de kruipruimte en zie de twee mannen van Quist op hun rug liggen werken. Zwaar werk, lijkt me. Boven je macht werken en dat in een hele smalle ruimte. Dit is een kruipruimte van zo’n 60 centimeter. “Nog redelijk hoog”, zegt Quist, “vaker werken we in veel lagere kruipruimtes. Dan moet je je echt in allerlei bochten wringen om het werk goed te doen.”
Prostelko is een stevig isolatiefolie Prostelko is een isolatiefolie welke in feite bestaat uit laagjes aluminiumfolie die door kleine luchtkussentjes uit elkaar worden gehouden. Het is een stevig materiaal en daardoor minder kwetsbaar. Beschadigingen kunnen makkelijk worden gerepareerd met een stukje tape. De isolatiewaarde blijft gelijk.
Hoe werkt Prostelko? De werking van Prostelko is als volgt: de warmte van de vloer kan niet meer verdwijnen in de kruipruimte, want wordt tegengehouden door de folie. De warmte weerkaatst. Daarvoor zorgt de reflecterende folie. De lucht in de luchtkussentjes zorgen ook voor isolatie. Je kunt het bij vloerisolatie zowel voor houten als voor betonnen vloeren gebruiken. Ook voor gevelisolatie bij nieuwbouw is het geschikt. De isolatiewaarde van Prostelko is hoog, zeker als je het vergelijkt met andere isolatiematerialen voor kruipruimte-isolatie. Vandaag gebruiken de mannen een vrij dikke variant. De bewoners van het huis kozen voor een isolatiewaarde (RC) van 4. En dat is hoog. Hoe dikker deze isolatiefolie hoe hoger de isolatiewaarde. Het isolatiemateriaal is in verschillende diktes en dus isolatiewaarden te krijgen.
Vastzetten op latten Quist en zijn collega’s vinden Prostelko een fantastisch product, maar vraagt om een gedegen, professionele aanpak om aan te brengen. Want na de grondfolie is de eerst volgende klus het aanbrengen van smalle houten latten tegen de wanden. Daaraan wordt Prostelko vastgezet. De dunne latten worden niet rechtstreeks op de muur aangebracht, maar er zit een open ruimte tussen. Die wordt vervolgens met een beetje purschuim afgedicht. Quist: “Zet je de Prostelko direct op de fundering, dan krijg je later kiertjes. En daar kan dan weer lucht doorheen en dat moet je niet hebben.”
Prostelko in lange repen van 1.20 meter Lange repen Prostelko worden via het luik de kruipruimte in geduwd. De maximale breedte is 1.20 meter. De stroken worden tegen het plafond aangezet. Al snel is het hele plafond van de kruipruimte, (de onderkant van de vloer) bedekt. Als een glimmende warme deken. Gasleidingen en waterleidingen blijven onder de deken en zichtbaar vanuit de kruipruimte. Die worden niet ingepakt. Koud water in de leidingen geeft condens (dus vocht). En een lek in een gasleiding kan vreselijke gevolgen hebben.
Luchtdicht verpakt De kracht van Prostelko is dat de hele onderkant van de vloer wordt afgedekt. Luchtdicht verpakt. Want zodra de isolatiefolie aan de wanden en aan de onderkant van de vloer is afgezet, begint het afdichten. Met speciale brede tape wordt alles afgeplakt. De banen folie onderling en de aanhechting tegen de latjes. Er komt geen briesje lucht meer doorheen. Quist: “Eigenlijk is dat nog het meeste werk. En werk dat je nauwkeurig moet doen. Daarom is het ook lastig om het zelf te doen. Het ophangen van de isolatiefolie is niet zo moeilijk, maar je moet het echt goed afdichten. Als er ergens nog lucht doorheen komt, dan daalt de isolatiewaarde gelijk.” *Prostelko heet nu PIF Isolatiefolie
Is PIR isolatie duurzamer dan schapenwol isolatie
Voor mijn blog over pir isolatie, sprak ik vorige week met NIBE medewerker Rick Scholtes. We hadden het over de schadelijke stoffen die vrijkomen bij het gebruik van purschuim isolatie, bijvoorbeeld bij het isoleren van de kruipruimte. Gaandeweg het gesprek liet hij zo tussendoor vallen dat schapenwol isolatie trouwens helemaal niet zo duurzaam is. Sterker nog, de milieubelasting blijkt enorm hoog en het NIBE noemt het zelfs een “onaanvaardbare keuze”. Hoe zit dat? Dit blog gaat over de milieubelasting van isolatiematerialen. Hoe duurzaam zijn de isolatiematerialen schapenwol, schelpen en vlas eigenlijk? En moet je je daar iets van aantrekken?
Wat is het NIBE Even kort wat feiten. Wat is het NIBE? Het NIBE is het Nederlands Instituut voor Bouwecologie en Ecologie. Het instituut onderzoekt de milieubelasting van bouw (isolatie) materialen. Daarbij wordt onder meer gekeken naar het broeikaseffect en de ozonlaagaantasting. Om de milieubelasting van een product te bepalen werkt het NIBE met een zogenoemde Levens Cyclus Analyse te maken (LCA). Met zo`n analyse wordt een product gedurende alle levensfasen tegen het licht gehouden. Zo wordt nauwkeurig gekeken naar bijvoorbeeld productieproces en vervoer. De effecten worden vervolgens via een rekentool vertaald in de zogeheten schaduwkosten van een product. Hoe lager de schaduwkosten, hoe duurzamer een product. (Via de site van het NIBE is alle informatie toegankelijk gemaakt. Daarvoor moet je je wel eerst registreren. (www.nibe.info). Ook maakt het NIBE gebruik van gegevens over de isolatiewaarde van materialen en publiceert deze bij informatie over de milieubelasting.
“Natuurlijke isolatiematerialen” En daar gaat het mis met schapenwol. Tijdens een aantal levensfases van dit isolatiemateriaal wordt het milieu belast. Hoe? Schapen grazen buiten in de wei. Ze nemen dus ruimte in beslag. Landgebruik noemt het NIBE dit en dit telt mee bij de milieubelasting. Maar dit landgebruik van schapenwol valt in het bij twee andere milieubelastende veroorzakers. Namelijk verzuring en vermesting. Schapen poepen en die poep is niet goed voor het milieu, daar komt het in het kort op neer (ammoniak en methaan). Het wordt allemaal een beetje goed gemaakt door dat andere dat het NIBE onderzoekt, namelijk het hergebruik van het materiaal. Daar scoort schapenwol dan wel weer goed. Je kan het goed opnieuw gebruiken. Maar de eindconclusie is zeldzaam slecht voor dit isolatie materiaal.
Schelpen isolatie Hetzelfde geldt voor schelpenisolatie, wat gebruikt wordt voor als bodemafsluiter in vochtige kruipruimtes . Ook dit “duurzame” isolatiemateriaal scoort bijzonder slecht als je kijkt naar de milieubelasting. En krijgt zelfs het predicaat slechte keuze van het NIBE. Met name de CO2 uitstoot en het vervoer van dit relatief zware materiaal zijn hier de oorzaak van. Ook vlasdekens scoren lang niet zo goed als je zou denken. Als je het gebruikt voor dakisolatie of vloerisolatie is het weliswaar een aanvaardbare keuze, stelt het NIBE, maar toch scoort het slecht op CO2 uitstoot en “humane toxiteit”. Wie dit in een paar woorden kan omschrijven, nodig ik hierbij uit.
Duurzaam Daar ga je dan met je “duurzaamheid”en je wens om met milieuvriendelijke materialen je huis te isoleren. Vergeleken met bijvoorbeeld een materiaal als purschuim belast, vreemd genoeg, schapenwol het milieu dus meer. Pur isolatie platen hebben een bijna voorbeeldige levenscyclus en scoort op alle fronten veel lager. Hoe kan dat? Purschuim is veel lichter, neemt geen grond in bij de productie, kent een minimale CO2 uitstoot en gaat heel lang mee. Je kan het alleen slecht opnieuw gebruiken. En de isolatiewaarde
van pir is hoog.
Wat is het beste isolatiemateriaal? De manier waarop het NIBE isolatiematerialen onderzoekt, kan je moeilijk in twijfel trekken, lijkt me. Het zijn stuk voor stuk grondige studies, waarbij elke levensfase van het product wordt onderzocht. En natuurlijk moet je het hele proces bekijken en niet alleen naar die schattige schaapjes op de dijk. Maar het blijft tegenstrijdig met je gevoel. Schapen en wol zijn natuurlijk en purschuim komt tot stand door allerlei chemische processen die absoluut niet natuurlijk zijn en heeft als basisproduct olie. De vraag die je kunt stellen is: valt die beroerde milieubelasting weg tegen de positieve waarden van natuurlijke materialen. Vlas isolatie bijvoorbeeld ademt, is goed tegen allergieën (vangt huismijt) en vooral, het heeft een sterke vocht regulerende werking. Net als schapenwol. Het materiaal neemt warmte en vocht op en houdt het vast. Een zolder waar vlas of schapenwol is gebruikt om te isoleren, voelt prettig en zeker niet vochtig aan.
NIBE onderzoekt gezondheid isolatiematerialen Als je met glaswol werkt, moet je goed oppassen voor de fijne vezels die vrijkomen als je het spul zaagt of snijdt. En pirschuim, daar moet je helemaal mee uitkijken als je het in je kruipruimte wilt gebruiken. (zie blog over NIBE en pur) Het NIBE gaat, tot slot, meer werk maken van de gevolgen voor de gezondheid als je met deze materialen werkt of ze laat aanbrengen. Het instituut kijkt bijvoorbeeld wat de chemische samenstelling voor effect heeft op je gezondheid. Ook veiligheid en ergonomie (of een materiaal zwaar is) worden bekeken. Voor een paar isolatiematerialen zijn de risico`s voor je gezondheid al op een rijtje gezet. Schelpen bijvoorbeeld scoren heel goed. Daar krijg je niks van als je het in de kruipruimte stort.
Hoofdstuk 3 Dakisolatie
In dit hoofdstuk vind je info over: → Wat is dakisolatie → Dakisolatie aan de binnenkant → Materialen voor dakisolatie aan de binnenkant → Dakisolatie aan de buitenkant → Energiebesparing bij dakisolatie → Kosten dakisolatie → Groen dak → Praktijkvoorbeeld → Artikelen over dakisolatie
Wat is dakisolatie Dakisolatie is het aanbrengen van isolatiemateriaal tegen de binnenkant of tegen de buitenkant van het dak van een huis. De binnenkant van het dak is vaak de zolder. Een schuin dak (in jargon hellend dak genoemd) wordt meestal aan de binnenkant geïsoleerd. Het isolatiemateriaal wordt tegen het schuine dak geplaatst en afgewerkt met gipsplaten. Hoe dikker de laag isolatiemateriaal, des te beter het isolerende effect.
Steeds vaker wordt gekozen voor dakisolatie aan de buitenkant. Het isolatiemateriaal (vooral eps parels) wordt onder de dakpannen geblazen. Dakisolatie aan de buitenkant geeft minder gedoe in huis. Maar is wel een stuk duurder. Het bedrijf moet steigers neerzetten en heeft speciale apparatuur nodig om de parels onder de dakpannen te blazen. Het isoleren van een plat dak is best lastig. Je moet voorzichtig zijn met vocht. Als het platte dak onder de isolatielaag vochtig is, loop je kans op verrotting. Daarom is het beter om bij het isoleren van een plat dak een gespecialiseerd bedrijf in te huren. Opvallend genoeg zijn dit vaak geen isolatiebedrijven, maar dakdekkers. Dus zoek je een bedrijf voor het isoleren van een plat dak, google dan op dakdekkers. Zij hebben ook kennis van het isoleren van daken aan de buitenkant. De meeste mensen isoleren hun platte dak pas als er toch nieuwe dakbedekking op moet. Logisch, dan bespaar je behoorlijk. Voor het isoleren van platte daken worden (uiteraard) waterdichte systemen gebruikt. Dat kunnen purplaten of xps platen zijn.
Voordelen dakisolatie Je kan enorm veel energie besparen met dakisolatie. En dus veel geld besparen op je energierekening. Je kan dakisolatie vergelijken met een pan met water dat je gaat koken. Als je de deksel er op doet, kookt het sneller. Je woning krijg je dus ook sneller op temperatuur als je dak is geïsoleerd. En je houdt de temperatuur makkelijker vast met dakisolatie. Bovendien scheelt dakisolatie in de tocht in huis. Temperatuur verschillen tussen de beneden- en bovenverdieping zorgen voor tocht. Een geïsoleerd dak vermindert koude luchtstromen.
Dakisolatie aan de binnenkant De bekendste en meest toegepast vorm van dakisolatie is het isoleren van het dak aan de binnenkant. Dus de isolatie wordt dan op de zolderwanden gespijkerd, geplakt of
geniet. Geen gek idee, want warmte trekt naar boven en verdwijnt via een niet geïsoleerd dak rechtstreeks naar buiten. Je stookt zo’n beetje voor de buitenlucht. TIP Je moet maar eens kijken als het gesneeuwd heeft. Op niet geïsoleerde daken blijft de sneeuw niet lang liggen. Die smelt snel weg door de warmte die uit het huis komt. Op goed geïsoleerde daken blijft de sneeuw veel langer liggen. De binnenkant van je dak kan je makkelijk zelf isoleren. Let wel goed op, want je moet een zogenoemde damp remmende folie gebruiken. Een damp remmende folie wordt aan de binnenkant van een wand (aan de warme kant, de kant van de kamer) aangebracht en zorgt ervoor dat het isolatiemateriaal droog blijft. Glaswol, een materiaal dat vaak gebruik wordt voordakisolatie heeft al zo’n damp remmende folie kant en klaar. Het zit er al op. Kijk voordat je begint, ook onder je dak aan de buitenkant. Til even een dakpan op om te kijken of er, onder de pannen, geen damp remmende folie of asfaltpapier is aangebracht. Is dat wel het geval, dan moet je niet aan de binnenkant van het dak gaan isoleren. Het vocht kan dan namelijk niet meer weg. Je kan overigens wel isoleren met natuurlijke isolatiematerialen die het vocht opnemen en weer afstaan aan de zolderruimte. TIP koudebruggen. Als je zelf gaat isoleren, let dan ook goed op zogenoemde koudebruggen. Dit zijn plekken waar de warmte toch nog naar buiten kan. Je verliest niet alleen energie op die plekken, maar het heeft ook nare gevolgen voor de vochthuishouding op zolder. Koudebruggen veroorzaken plaatselijk een groot warmteverlies, waardoor het vocht in de lucht op je zolder kan condenseren op andere plekken. En zo kunnen er vochtproblemen optreden. Hout kan daardoor gaan rotten.
En denk ook aan ventileren. Vocht op zolder moet ergens anders heen als het niet meer via het dak naar buiten kan. Zorg dus voor goede ventilatie op zolder, door bijvoorbeeld altijd een dakraampje open te zetten. Wil je niet je dak isoleren, dan kun je kiezen voor het isoleren van de zoldervloer. Dat kan je doen als je de zolder alleen gebruikt voor de opslag van spullen en je hier niet stookt. Dan isoleer je de zoldervloer of het plafond van de verdieping onder de zolder. Hier kan je dezelfde materialen voor gebruiken die worden genoemd voor het isoleren van het dak aan de binnenkant. Het isoleren van de zoldervloer is vaak een makkelijkere en dus goedkopere oplossing dan het isoleren van het dak.
Materialen voor dakisolatie aan de binnenkant Voor het isoleren van je dak aan de binnenkant kan je veel verschillende isolatiematerialen gebruiken. Wat je kiest, hangt af van je budget en of je zelf aan de slag gaat of niet. Voor alle materialen geldt dat je kan overleggen met een aannemer. Het isolatiemateriaal van je keuze kan door de aannemer worden gekocht en aangebracht. Onder aan dit hoofdstuk krijg je een overzicht van alle hierna genoemde isolatiematerialen. In de artikelen lees je nog veel meer over alle isolatiematerialen.
Wat is isolatiewaarde ook alweer? De dikte van isolatiematerialen bepaalt de isolatiewaarde. Je kunt 10 lagen krantenpapier tegen de wanden en de nok van je zolder plakken. Maar je kunt ook 1 laag glaswol tegen de wanden timmeren. De isolatiewaarde van glaswol is veel hoger dan van krantenpapier. Hoe hoger de isolatiewaarde, hoe minder materiaal je nodig hebt. Isolatiemateriaal met een hoge isolatiewaarde is duurder dan isolatiematerialen met een lage isolatiewaarde.
Glaswol Als je de binnenkant van het dak gaat isoleren met glaswol heb je een laag van ongeveer 10 centimeter nodig om voldoende isolatiewaarde te krijgen. De isolatiewaarde van glaswol bepaalt die dikte. In glaswol zitten kleine stukjes glas. Bescherm jezelf goed als je ermee aan de slag gaat. Met een mondkapje, veiligheidsbril en werkhandschoen. De kleine glasvezels veroorzaken jeuk en irritatie. (lees meer over glaswol in de artikelen). Glaswol kan je kopen in iedere bouwmarkt en is al voorzien van een damp remmende laag (Isover).
Steenwol Steenwol lijkt een beetje op glaswol en kan je ook goed gebruiken voor dakisolatie. Van steenwol heb je een laag van ongeveer 10 centimeter dik nodig om goed te isoleren. Steenwol kan je kopen op een rol (dekens) of als platen. Steenwol (merk Rockwool) is
wat bruiner van kleur dan glaswol. Glaswol is geel. Tip: Kijk ook eens op Marktplaats. Daar worden regelmatig partijen isolatiematerialen aangeboden.
Pur/pir Ook purschuim kun je gebruiken voor het isoleren van de binnenkant van het dak. Dit moet je wel door een erkend bedrijf laten doen. Het grote voordeel van pur is dat het waanzinnig goed isoleert. Het nadeel van purschuim is dat het een gevaarlijk goedje is als het niet goed wordt gemengd. Het bestaat uit twee componenten. De verhouding tussen de componenten moet kloppen, anders hardt het schuim niet goed uit. Als het niet goed gemengd wordt, gaat het mis en blijven er nare chemicaliën in je huis hangen. Zie ook bij de artikelen aan het eind van dit hoofdstuk. Pur wordt ook als plaat geleverd. Dit noem je hardschuimplaten. Die kan je in de bouwmarkt kopen. Er zijn ook pir hardschuimplaten in de handel. Het verschil tussen pir en pur is te verwaarlozen. Pir is een verbeterde versie van pur. Pir is weliswaar een vergelijkbare kunststof, maar heeft een andere receptuur. Het resultaat is een betere brandveiligheid en een hogere isolatiewaarde. Ook is pir sterker dan pur. De zogenoemde drukvastheid is groter. Maar groot zijn de verschillen niet. In pir worden wat minder chloriden gebruikt dan in pur Chloriden tasten op den duur roestvrij staal
aan.
Piepschuimplaten (EPS) Met piepschuim (tempex) heb je een iets minder dikke laag nodig om het dak te isoleren. Een laag van 9 centimeter dik is voldoende om een goed rendement te behalen uit de isolatie. Piepschuim is erg licht en makkelijk te verwerken. Je zaagt het snel op maat.
XPS platen Dakisolatie met XPS platen vereist een laag van 8 tot 9 centimeter. Dit isolatiemateriaal is erg licht. Het aanbrengen is daardoor vrij eenvoudig.
Thermoskussens Je zou ook prima thermokussens als isoltrend, isobooster of PIF Isolatiefolie (voorheen prostelko) voor dakisolatie kunnen gebruiken. Dit zijn isolatiefolies van aluminium, met luchtkussentjes. Ook Tonzon kan je hiervoor gebruiken. Meestal worden deze materialen voor kruipruimte isolatie benut, maar ze zijn ook geschikt om tegen je dak te spijkeren of te nieten. Tonzon heeft daar zelfs een aparte folie voor ontwikkeld.
Kant en klare systemen Je kunt ook kant en klaar pakketten kopen. Bijvoorbeeld IsoEasy. Dit pakket bestaat uit pir hardschuimplaten, inclusief het materiaal dat je nodig hebt voor de bevestiging. Je kunt het in bouwmarkten kopen.
Natuurlijke isolatie materialen In Nederland wordt steeds vaker gebruik gemaakt van natuurlijke isolatiematerialen. Niet door de grote bedrijven of de ‘gemiddelde’ aannemer, maar wel door de particulier die liever met deze materialen werkt. Het voordeel van bijvoorbeeld vlasdekens of schapenwol is dat het materiaal lucht door laat. Denk maar een wollen deken. Er komt
nog steeds lucht doorheen, ook als het vochtig is, maar je hebt het wel warm. Ook zijn veel van deze natuurlijke isolatiematerialen beter voor het zogenoemde binnenklimaat van je huis. Dat komt omdat ze vocht opnemen en weer afstaan als het droger wordt. Deze materialen hebben een vochtregulerende werking. Naast vocht nemen ze ook luchtjes op. Wel zo prettig als je net bloemkool hebt staan koken! Natuurlijke isolatiematerialen zijn een stuk duurder dan de meest gebruikte ‘gewone’ isolatiematerialen. De isolatiewaarde van deze natuurlijke isolatiematerialen ligt vaak wat lager. Je hebt dus meer materiaal nodig om tot redelijke isolatiewaarden te komen. Omdat je dan een dikke laag isolatie nodig hebt, kan je niet altijd ieder materiaal gebruiken. Soms is het gewoon te dik, past het niet of wordt je zolderkamer een stuk kleiner. Bijkomend voordeel van natuurlijke isolatiematerialen is dat je geen bescherming nodig hebt bij het verwerken. Soms heb je wel speciale messen of zagen nodig.
Schapenwol Schapenwol is erg geschikt als isolatiemateriaal en 100% puur natuur. Het laat lucht door en heeft van nature een vochtregulerende werking. Bij vochtopname blijft de isolerende werking van schapenwol ongeveer hetzelfde. Het is daarom uitermate geschikt als isolatiemateriaal zonder damprem of extra folie tegen vocht. Het opgenomen vocht wordt namelijk heel geleidelijk afgegeven en beïnvloedt daardoor de luchtvochtigheid nauwelijks. Schapenwol vergaat niet, testen hebben aangetoond dat schapenwol tot wel 100 jaar meegaat. Het is dus een onderhoudsvrij isolatiemateriaal. En je kan er heerlijk mee werken.
Cellulose Cellulose wordt gemaakt door oud papier te vermalen tot vlokken. Cellulose wordt met een blaasmachine in holle ruimtes gespoten. Er wordt een klein beetje water toegevoegd zodat de cellulosevlokken plakkerig worden en zich hechten aan de ondergrond of
wand. De papiervlokken geven een goede luchtdichting. Doordat lucht niet meer kan bewegen zijn de holle ruimtes als muren, daken en vloeren goed geïsoleerd. Speciale boorzouten beschermen de cellulose tegen brand, ongedierte en schimmel. Cellulose kan je niet makkelijk zelf aanbrengen. Er zijn gespecialiseerde bedrijven die dit doen. Het grote voordeel van cellulose is dat je er ook in de zomer veel plezier van hebt. Het neemt de warmte op.
Houtvezel Houtvezel is erg geschikt als isolatiemateriaal en zeer milieuvriendelijk. Het materiaal is een afvalproduct uit de houtindustrie. Het laat lucht door en heeft een vochtregulerende werking. Het is daarom uitermate geschikt als isolatiemateriaal zonder damprem of extra folie tegen vocht. Houtvezel vergaat niet en kan bovendien telkens opnieuw gebruikt worden. Het is een onderhoudsvrij isolatiemateriaal. Bekend in Nederland is houtvezel isolatie plaat van het merk Pavatex. Houtvezelplaten zijn makkelijk te verwerken. Bij het zagen komt weinig stof vrij. Net als bij cellulose zijn houtvezelplaten ook in de zomer prettig. Ze nemen de warmte op en houden je zolder koel!
Kurk Kurk is erg geschikt als isolatiemateriaal en 100% puur natuur. Het materiaal voelt warm aan en is een bijzonder sterk. Dit maakt kurk isolatie bij uitstek geschikt voor vloeren en isolatie van platte daken aan de binnenkant. Het kan bovendien goed tegen vocht en is daarom ook geschikt voor gebruik in badkamers en keukens. Ook is dit duurzame isolatie materiaal is goed te gebruiken als geluids isolatie omdat het geluid absorbeert. De isolatiewaarde van kurk neemt nauwelijks af in de tijd. Het is daarnaast niet alleen ongevoelig voor vocht maar is ook niet aantrekkelijk voor muizen of termieten. Het nadeel van dit materiaal is de prijs. Het is behoorlijk prijzig. Zelf kurk isolatie plaatsen doe je zonder beschermende kleding als handschoenen of stofmaskers. Het materiaal is milieuvriendelijk, irriteert niet en is makkelijk te
verwerken. Je hebt de keus uit kurk in korrels, kurkplaten of kurk op de rol. De kurkkorrels kunnen eenvoudig vanuit de zak worden gestort en de platen zijn makkelijk te zagen. Het materiaal is bijzonder licht en daarom makkelijk te verplaatsen. Je kunt kurk uitstekend gebruiken voor dakisolatie aan de binnenzijde. Je kunt daarvoor het beste kurkplaten gebruiken die je op een lattenwerk timmert. De platen worden geleverd in verschillende diktes en maten. Hoe dikker de platen, hoe beter ze isoleren. Voor dakisolatie wordt een plaatdikte van ongeveer 15 of 16 centimeter dikte geadviseerd. Om koudebruggen (zie uitleg in inleiding van dit hoofdstuk) te voorkomen, dus plekken waar de warmte toch nog naar buiten kan, is het raadzaam een aantal lagen kurk schuin over elkaar aan te brengen.
Hennep Hennep is erg geschikt als isolatiemateriaal en 100% puur natuur. Hennep wordt verkocht in rollen of in zachte platen van verschillende diktes. Hennep isolatie met een dikte van ongeveer 16 centimeter is op de meeste plaatsen meer dan voldoende. Om grote oppervlaktes te isoleren is hennep isolatie overigens niet altijd even rendabel. Het materiaal is vrij duur ten opzichte van het meer traditionele glas- of steenwol. Een dak aan de binnenkant isoleren met hennep isolatie zou bijvoorbeeld 2 keer zo duur zijn als met glaswol. Hennep isolatie kost gemiddeld zo`n 16 euro per vierkante meter. Als je zelf hennep plaatst is het verstandig om van tevoren een lattenwerk van dunne latjes te monteren. Hierop kun je met bijvoorbeeld ijzerdraadjes de hennep isolatie aanbrengen. Je voorkomt hiermee dat het materiaal uitzakt. Je bepaalt zelf hoe dik je het materiaal aanbrengt. Een laag van 16 centimeter dik heeft een goede isolatiewaarde. Tijdens het isoleren met hennep komt er geen stof vrij, dus beschermende kleding is niet nodig.
Metisse Metisse is een isolatiemateriaal dat is gemaakt van oude kleding. Het is erg geschikt als isolatiemateriaal. Het reguleert het vocht. Bij vochtopname blijft de isolerende werking
van Metisse ongeveer hetzelfde. Het is daarom uitermate geschikt als isolatiemateriaal zonder damprem of extra folie tegen vocht. Het heeft bovendien een hoge warmte opslag, waardoor je huis in de zomer koel blijft. Het materiaal wordt gemaakt van gerecyclede vezels afkomstig uit oude kleding (70% katoen, 15% wol en acryl, 15% bindende vezels). Het isolatiemateriaal wordt onder de merknaam Metisse in Nederland verkocht. Metisse wordt geleverd als plaatmateriaal en is makkelijk te verwerken. Het duurzame materiaal levert geen irritatie bij verwerking. Je hoeft dus geen mondkapje op. Het is makkelijk te plaatsen in de ruimtes die je wilt isoleren. Het grotendeels natuurlijke materiaal is veerkrachtig en flexibel. Door transport kan het materiaal een beetje gedeukt uit de verpakking komen, maar na een uur heeft het zijn oorspronkelijke dikte weer aangenomen.
Vlasdekens Zelf isoleren met vlasdekens doe je zonder beschermende kleding als handschoenen of stofmaskers. Het materiaal irriteert niet en is makkelijk te verwerken. Je zaagt met een speciale zaag of snijdt met een speciaal mes het materiaal van de rol en kunt het steeds weer hergebruiken. Het onderhoudsvrije isolatiemateriaal rot niet en reguleert vocht op natuurlijke wijze. Vlasdekens worden geleverd in verschillende diktes. Dekens van minimaal 15 centimeter zijn het meest geschikt voor isolatie. Om grote oppervlaktes te isoleren zijn vlasdekens niet altijd even rendabel. Het materiaal is vrij duur ten opzichte van traditionele glas- of steenwol. Vlas heeft de goede eigenschap dat het warmte heel goed kan tegenhouden. Dus heb je een zolder waar het in de zomer erg warm is, denk dan eens aan isolatie met vlas. Dat geldt overigens ook voor cellulose en houtvezelplaten. Ook hiermee hou je de warmte buiten.
Tabel kosten isolatiematerialen binnenkant dakisolatie.
Bij een goede isolatiewaarde van ongeveer Rc 3,5 heb je dit nodig: Kosten per vierkante
Benodigde dikte in
meter
mm
Glaswol (rol)
€ 9,50
150
Steenwol (platen)
€ 10,00
140
EPS (piepschuim, platen)
€ 11,00
120
Pur hardschuimplaten
€ 16,00
80
XPS (Rc 2,75)
€ 17,00
100
Pak € 211,00
60
€ 5,00-€ 10,00
150
€ 22,00
63
Isobooster
€ 15,00
40
Schapenwol
€ 21,00
120
Houtvezel
€ 11,00
20
Metisse
€ 12,00
80
Kurk
€ 39,00
160
Hennep
€ 16,00
160
Vlasdekens
€ 18,00
150
Cellulose
€ 18,00
150
Isolatiemateriaal
IsoEasy (6 pir hardschuimplaten) Tonzon PIF isolatiefolie voorheen Prostelko
Kosten op basis van kale product. Dus je moet het zelf nog aanbrengen Hoe meer je van het materiaal besteld, hoe goedkoper het kan worden
Soms wordt het materiaal in een rol geleverd, soms als plaatmateriaal
Er zijn een paar webshops in Nederland waar je natuurlijke isolatiematerialen kunt bestellen.
Dakisolatie aan de buitenkant Je kunt je dak ook isoleren aan de buitenkant. Dat kan als de dakpannen er af zijn (het meest makkelijk en de beste isolatie) of als de pannen er gewoon op blijven liggen. Dan worden EPS korrels of parels in de spouw onder de dakpannen worden geblazen. Dit levert een redelijke isolatie op (isoleren aan de binnenkant isoleert veel beter!). Het grote voordeel is dat de dakpannen er niet af hoeven. Ook wordt het dak niet hoger. Ook worden parels gebruikt die gemaakt zijn van organisch materiaal, zoals melkzuur. Dit zijn de BioFoam Pearls. Ze worden gebruikt voor isolatie van de spouwmuur, de vloer of het dak. Het is het groene alternatief van de EPS Termoparels. BioFoam Pearls zijn in werkelijkheid ook echt groen van kleur, dit is gedaan om een duidelijk onderscheid te maken met de EPS Termoparels. Als de dakpannen er af zijn, kan je ook isolatieplaten laten plaatsen. Een plat dak moet je altijd aan de buitenkant isoleren en nooit aan de binnenkant. Als het dak aan de binnenkant wordt geïsoleerd, gaat het hout rotten ten gevolge van de condensvorming tegen het koude gebitumineerde dakbeschot.
Energiebesparing bij dakisolatie Bij een geïsoleerd dak wordt warmte beter binnen gehouden, want warmte stijgt. Je verliest al gauw 30% van de warmte in huis via het dak als er geen isolatie is aangebracht. Ook in de zomer is dakisolatie aan raden. Op een zolder kan de temperatuur fors oplopen. Isolatie houdt de warmte van buiten tegen. Bovendien neemt het comfort toe. Je zit lekkerder op een goed geïsoleerde zolder. De zolder is te gebruiken als werkkamer, kinderkamer of slaapkamer. Daarnaast is een huis waarbij het dak is geïsoleerd meer waard.
De energiekosten zijn een combinatie van gasverbruik en elektriciteitsverbruik. Je gasverbruik bedraagt ongeveer 70% van je energielasten. Stroom, elektriciteit, bepaalt voor 30% je rekening. Isolatie van de woning waardoor je gasverbruik vermindert, is dus een snel terugverdiend. Hoeveel geld kan je besparen bij dakisolatie? Net als bij kruipruimte isolatie is de besparing afhankelijk van een groot aantal factoren. Dat je bespaart is zeker. Hoeveel hangt af van je persoonlijke omstandigheden. Hoe groot is je huis, met hoeveel mensen woon je? Loopt iedereen ook in de winter in een T-shirt rond of komen de dikke truien in de herfst uit de kast? De keuze voor het isolatiemateriaal speelt ook een rol. Hoe hoog is de isolatiewaarde? Welke dikte heb je gebruikt? Ook scheelt het of elders in je huis is geïsoleerd. Isolatiebedrijven en ook de overheid gooien met forse bedragen als het gaat om dakisolatie en de besparing op je energierekening. Dakisolatie (aan de buitenkant) staat hoog in het rijtje van isolatieklussen die de meest energiebesparing opleveren. Je zou jaarlijks € 650,00 besparen met dakisolatie. Dat geldt voor een gemiddeld gezin in een gemiddelde eengezinswoning. Of dit voor jou ook zo is, weet je alleen als je het doet. Ik kan je vertellen dat een jaar later je energierekening lager is. Dat is zeker!
Aan het werk Ok, de materiaal keuze heb je gemaakt. Je hebt ook besloten het zelf te gaan doen Het isolatiemateriaal heb je besteld via een webwinkel of je hebt het zelf gehaald bij de bouwmarkt. De zolder is ontruimd. Het isolatiemateriaal ligt op zolder. Hulp staat klaar. Wat heb je dan nodig: Het isolatiemateriaal Een duimstok
Een stanley mes
Een trap
Een accu schroefmachine Schroeven
Eventueel extra houten latjes Aanpak Je snijdt het isolatiemateriaal op maat
Je snijdt altijd 1-2 cm breder af dan de afstand, hierdoor blijft het materiaal goed tussen de dwarsbalken zitten De ruimte tussen de balken moet volledig opgevuld zijn. Wanneer er kieren of naden zijn, ontstaan er koude bruggen. Dit zijn de plekken waar de warmte toch door kan
De kepers moeten de dikte hebben van het isolatiemateriaal. Bij oude woningen zijn de kepers vaak niet dik genoeg voor de bevestiging van het isolatiemateriaal. Om dit te verhelpen bevestig je extra hout op de kepers. Zorg dat het isolatiemateriaal overal de juiste dikte heeft. Druk het isolatiemateriaal niet aan. Vul alle hoeken en gaten zodat er geen koude bruggen ontstaan. Zet altijd een raam op een kiertje open om te ventileren!
Kosten voor dakisolatie Meestal liggen de kosten voor dakisolatie aan de binnenkant ergens tussen de € 15,- en € 60,- per m2. Als je het isolatiemateriaal zelf aanbrengt, ben je natuurlijk goedkoper uit. In dat geval ben je alleen de materiaalkosten kwijt. Laat je het dak isoleren door een aannemer, dan hangen de kosten sterk af van de situatie. In sommige gevallen kan het zelfs interessant zijn om het dak helemaal te laten renoveren in combinatie met de isolatie. Voor isolatie aan de buitenkant liggen de kosten een stuk hoger. Dan moet je rekenen op € 130,00 per m2. Maar, en dit geldt voor alle isolatieklussen, de prijs zal voor iedere woning apart bepaald worden. Het beste kan je offertes met elkaar vergelijken. (zie ook hoofdstuk 9, wat zou ik doen).
Het hangt helemaal af van het type huis dat je hebt en wat er allemaal moet gebeuren. Een isolatiebedrijf kijkt naar de uren die het hem kost om een klus te doen, hoeveel mensen er voor nodig zijn, wat voor apparatuur hij nodig heeft, welk isolatiemateriaal wordt gebruikt. Het is dus heel lastig om hier een prijs te noemen. Reken er op dat je zomaar een paar duizend euro kwijt bent. Dat is zeker!
Groen dak Op veel plekken zie je ze verschijnen. Groene daken. Een groen dak is een soort tuin op het dak van je huis. Het groene dak werkt warmte regulerend en vormt een natuurlijke isolatie. Volgens de deskundigen lang niet zo goed als `normale` isolatie, maar duidelijk is dat een huis beduidend koeler is in de zomer. Je hebt twee soorten groene daken: Intensieve groendaken
Extensieve groendaken Intensief groen dak Het intensieve groene dak of de daktuin is hetzelfde als een gewone tuin. Met grassen, kruiden, struiken of zelfs bomen wordt een mooie tuin gemaakt. Hiervoor moet de dakconstructie voldoende stevig zijn vanwege het gewicht dat zo’n tuin met zich meebrengt. Extensief groen dak Bij het extensieve groene dak (ook wel sedumdak of vegetatiedak) liggen er vooral mossen, vetplanten en kruiden op het dak. Je kunt er niet op lopen maar dat is ook niet nodig. Het extensief groen dak heeft namelijk weinig onderhoud nodig. De voordelen van een groen dak op een rij: Verbeterde warmteregulering: ‘s zomers blijft het binnen koeler en ‘s winters warmer. Het is dus comfortabel en energiezuinig.
Verlenging levensduur dakbedekking: de bitumen dakbedekking wordt beschermd tegen hagel, extreme temperatuurschommelingen en veroudering. Daardoor is er
minder kans op lekkages en gaat de dakbedekking dubbel zo lang mee.
Waterberging: groene daken vangen regenwater op en voeren dit vertraagd af, waardoor het riool minder wordt belast bij zware regenval. Vergroening stad: groene daken trekken insecten en vogels aan en zorgen voor meer groen en meer leven in de stad. En groene dakan vangen fijnstof op. Mooi om te zien.
De kosten voor groene daken zijn uiteraard afhankelijk van de keuze voor het type groene dak en de oppervlakte. Op een plat dak leg je makkelijker een groen dak aan dan op een schuin dak. Voor een sedum dak van ongeveer 30 m2 ben je om en nabij de € 2.000,- kwijt. Hiervoor komt een ervaren hovenier die het groene dak compleet oplevert. Na de aanleg hoef je niets meer te doen, het sedumdak heeft weinig onderhoud nodig. Een sedumdak van ongeveer 100 m2 kost je ongeveer € 5.000,- inclusief aanleg. Sedum is een plantje dat veel gebruikt wordt bij groene daken. Er zijn vreselijk veel varianten van te krijgen. Sedum heeft als grote voordeel dat het goed tegen extreme weersomstandigheden kan. Het verdraagt lange periodes van droogte en kan zich bij schraal weer (zon, wind) handhaven.
Praktijk voorbeeld dakisolatie Situatie Je hebt een woning, gebouwd in 1970. Er zit een grote zolder op, over de hele breedte en lengte van het huis. Een totaal van zo’n 70 m2 . Een zolder waar nu allerlei spullen staan. In de hoek staan de wasmachine en de droger. Ook de cv ketel hangt op zolder. Je wilt de zolder als extra werkruimte gebruiken, maar het is er altijd of te koud of te warm. Je besluit het goed aan te pakken. Dakisolatie aan de binnenkant en een extra kamertje voor de wasmachine en droger. Isolatie Je kiest voor isolatie met glaswol. Samen met een vriend ga je aan de slag. Ook tussen de muren van het extra kamertje (gipsplaten) hang je glaswol. Dat scheelt in geluid.
Kosten Kopen glaswol. Je kijkt op Marktplaats voor een aanbieding. Je vindt een partij voor € 8 per m2 Het kost je tijd, je bent twee dagen bezig. Voor de glaswol betaal je 70 keer 8= € 560 euro. Plus drie m2 voor de isolatie van het muurtje. 560 + 24 = € 584.
Interessante artikelen over materialen voor dakisolatie aan de binnenkant (uit Blogs op Houhetwarm.nl) In dit hoofdstuk vind je artikelen over: → Glaswol → Steenwol → Eps of piepschuim → PUR en PIR
Glaswol
Glaswol is een van de meeste gebruikte isolatiematerialen in Nederland. En dat is geen wonder. Het is niet duur, het isoleert uitstekend en kan makkelijk in smalle ruimtes worden gebruikt. Je propt er gewoon wat glaswol tussen. Glaswol is bovendien in elke bouwmarkt te koop. In grote rollen of in handzame platen die je makkelijk kunt verwerken.
Glaswol is gemaakt van gerecycled glas Glaswol wordt gemaakt van zand en gerecycled glas. Een glaswoldeken heeft een zeer open structuur. Lucht wordt als het ware ingesloten tussen de vezels en kan dus niet
circuleren en warmte afvoeren, waardoor een isolerende luchtlaag ontstaat. Glaswol bestaat daardoor vooral uit lucht. Het materiaal is niet brandbaar is, niet oplosbaar is in water en makkelijk om mee te werken. Glaswol weegt weinig, je kunt het knippen met een schaar of snijden met een broodmes. Je kunt het vouwen en vastzetten met een tacker, een nietapparaat.
Glaswol niet prettig om mee te werken Glaswol heeft veel voordelen, maar ook een nare eigenschap. Het isolatiemateriaal is niet prettig om mee te werken. Bij het werken met glaswol komen vezels vrij. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij het op maat maken van het materiaal (knippen, snijden, zagen) of bij mechanische bewerkingen (zoals boren, zagen, breken). De vezels kunnen op de huid of in de ogen komen. Of de vezels kunnen worden ingeademd. Kleding die verontreinigd is met glas- of steenwolvezels kunnen huidaandoeningen veroorzaken. Zelfs als de vezels op kleding zitten, kan via het wasgoed in de wasmachine op andere kledingstukken terecht komen.
Glaswol isoleert uitstekend Glaswol isoleert heel goed. Het is een van de meest gebruikte isolatie materialen in de bouw en je kunt het gebruiken voor de isolatie van gevels, vloeren, daken en binnenwanden. Deze duurzame minerale wol is niet brandbaar (dus geen rookontwikkeling en geen giftige stoffen die vrijkomen bij brand). Bovendien is glaswol goed te gebruiken in een vochtige omgeving. Het isolatiemateriaal houdt geen vocht vast en zuigt ook geen vocht op. Het is daarom ook geen voedingsbodem voor schimmels en dergelijke. Glaswol heeft een lage milieubelasting omdat het voor een groot deel gemaakt van gerecycled materiaal. Bovendien vraagt de productie weinig energie.
Zelf isoleren met glaswol Met glaswol kan je als leek goed isoleren. Je kan het materiaal snijden, knippen en nieten. Je kunt glaswol gebruiken voor vloerisolatie. Je brengt de glaswol dekens dan
aan aan de onderkant van de vloer, vanuit de kruipruimte. Je kunt deze minerale wol ook gebruiken voor dakisolatie aan de binnenkant en voor het isoleren van tussenwanden. Ook is een zogenoemde inblaaswol (merknaam Supafil) in de handel, waarmee de spouwmuur geïsoleerd kan worden. Hiervoor heb je wel een gespecialiseerd bedrijf nodig.
Glaswol in dekens en platen De glaswol isolatie wordt vooral geleverd in zowel dekens als platen en is eenvoudig te plaatsen door een handige klusser. Je kunt er ook makkelijk oneffenheden in de ondergrond mee opvangen. Je moet wel oppassen dat het materiaal niet nat wordt. Het is weliswaar waterafstotend, maar als het nat wordt verliest het snel z’n isolerende waarde. Glaswol is ook verkrijgbaar met een dun laagje aluminiumfolie, waarbij ook sprake is van dampdichtheid. Dit materiaal wordt vaak gebruikt om zolders te isoleren. De dampremmer moet dan aan de warmtekant worden aangebracht. Zo kan het vocht niet in het materiaal gaan zitten.
Pas op voor de vezels van glaswol bij het zelf plaatsen! De minerale vezels komen vrij tijdens het plaatsen van de isolatie. Vooral tijdens het zagen of snijden, komen heel wat vezels vrij in de lucht. Deze glaswol vezels kunnen irritatie en ontsteking van de huid, de ogen en luchtwegen veroorzaken. Handschoenen en een stofbril en -masker zijn dus noodzakelijk. Werken in vochtige en warme omstandigheden verhoogt de irritatie. Ga dus liever niet in de zomer uw zolder isoleren.
Allergische reactie bij gebruik glaswol Glaswol is redelijk milieuvriendelijk omdat het gemaakt wordt van al eerder gebruikt glas. Maar de vezels worden aan elkaar gebonden met kunstharsen die soms formaldehyde bevatten. Deze kunnen allergische reacties opwekken bij mensen die gevoelig zijn voor deze stof. Als je kiest voor het werken met glaswol kun je daarom misschien beter werken met glaswol waar een duurzaam bindmiddel is gebruikt bij de productie. De minerale wol van Knauf Insulation (dit is een merknaam) wordt gemaakt
met wat dit bedrijf de Ecose Technology noemt. Ze gebruiken een fenol- en formaldehydevrij bindmiddel gebaseerd op duurzame materialen in plaats van petrochemische derivaten. Overigens blijven de vezels van glaswol zelf wel irriteren.
Glaswol kopen in de winkel Glaswol kun je in iedere bouwmarkt kopen. Het wordt geleverd in platen en in grote dikke rollen. Merknamen zijn Isover en Knauf. (Niet te verwarren met Rockwool, dit is een vergelijkbaar minerale isolatie merkproduct, maar dan op basis van steenwol). De platen glaswol variëren in dikte van 7,5 centimeter tot 14,5 centimeter. Glaswol op de rol varieert van 14 tot 22 centimeter. Let op de dikte. Hoe dikker het materiaal hoe beter de isolatie. Voor een hellend dak wordt over het algemeen een dikte van minimaal 15 centimeter aangeraden. Maar isoleer je een tussenwand, dan is een minder dikke laag ook voldoende. En dat scheelt natuurlijk weer in prijs.
Glaswol met dampremmende laag In bouwmarkten kun je ook terecht voor glaswol met een aluminium vlies aan een kant. Dit vlies houdt vocht tegen. Je bevestigt de dampremmende laag aan de buitenkant. Dus de kant waar de warmte zit. Een dergelijke laag voorkomt dat glaswol nat wordt en daardoor minder goed isoleert. Glaswol zonder dampremmende laag is overigens makkelijker te verwerken omdat het veel flexibeler is.
Prijs glaswol Je moet voor een oppervlakte van 1 vierkante meter rekenen op een prijs van ongeveer 11 euro, als je kiest voor een dikte van ongeveer 10 centimeter. Goedkoper kan ook. Kijkt eens op Marktplaats. Daar worden partijen aangeboden voor minder dan 3 euro per vierkante meter. Dit is dan wel glaswol van iets mindere kwaliteit. Voor een rol kale glaswol van 4.50 meter lang, 58 centimeter breed en een dikte van 14 centimeter betaal je ongeveer 25 euro.
Isolatiewaarden
Glaswol heeft een hoge isolatiewaarde (L-waarde 0,040)
Brandklasse Van isolatiematerialen is bekend hoe brandbaar ze zijn. De Europese brandklasse indeling loopt van A tot en met F. Brandklasse 1 is voor onbrandbare materialen en brandklasse F betekent heel brandbaar. Voor glaswol geldt een brandklasse B.
Milieubelasting De milieubelasting is laag. NIBE Milieuklasse 1a Nodig voor een Rc waarde van 3.5 is een dikte van 155 mm.
Steenwol
Steenwol is een isolatiemateriaal dat wordt gemaakt van verschillende steensoorten zoals basalt en diabaas. De steenmassa wordt in enorme ovens bij een temperatuur van 1400°C gesmolten. Daarna wordt de vloeibare massa met een zogenaamde spinner weggeslingerd. Vergelijkbaar met de manier hoe suikerspinnen worden gemaakt. Hierdoor stolt de vloeistof tot draden. Samen met een bindmiddel wordt dit hard gemaakt tot een mat.
Dampremmende laag Glas- of steenwolplaten of dekens zijn vaak aan één zijde bedekt met een afdeklaag van bijvoorbeeld papier of aluminiumfolie. Het voordeel van steenwol is dat het goedkoop en zeer brandveilig (geen rook, geen giftige gassen) is.
Oppassen voor de steenwolvezels Tijdens het werken ermee kunnen vezels vrijkomen. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij het op maat maken van het materiaal (knippen, snijden, zagen) of bij mechanische bewerkingen (zoals boren, zagen, breken). De vezels kunnen op de huid of in de ogen komen, of erger, je kan ze inademen. Vaak koop je het van het merk Rockwool. Dit is grootste producent van steenwol ter wereld.
Isolatiewaarden Steenwol heeft een middelhoog isolatiewaarde en wordt daarom vaak gebruikt. (Lwaarde 0034)
Brandklasse Van isolatiematerialen is bekend hoe brandbaar ze zijn. De Europese brandklasse indeling loopt van A tot en met F. Brandklasse 1 is voor onbrandbare materialen en brandklasse F betekent heel brandbaar. Voor steenwol geldt een brandklasse B.
Milieubelasting De milieubelasting van steenwol is laag. NIBE Milieuklasse 1c
Eps of piepschuim
EPS of piepschuim is een kunststof isolatiemateriaal en wordt gemaakt van aardolie. Je kunt het gebruiken voor allerlei toepassingen. Voor het vullen van de spouwmuur bijvoorbeeld, of voor dak- of vloerisolatie. Ook voor gevelisolatie aan zowel de binnenals de buitenkant van dak of gevel kan het gebruikt worden. De afkorting EPS staat voor Expanded Poly-Styrene. EPS heette vroeger tempex of piepschuim.
Vormen van het materiaal Het wordt geleverd in plaatvorm, in korrels (parels) of in chips. De chips worden vooral gebruikt voor het isoleren van de kruipruimte. Iedere kubieke meter Piepschuim bevat ongeveer 10 miljoen bolletjes, ook wel parels genoemd. Elke parel heeft 3000 gesloten cellen die met lucht gevuld zijn. Concreet bestaat piepschuim qua volume slechts voor 2% uit polystyreen en voor 98% uit lucht. Het is dan ook een zeer licht isolatiemateriaal. Vocht (en waterdamp) tasten piepschuim niet aan. Het is behoorlijk brandbaar en daarom wordt een brandvertragend middel toegevoegd.
EPS heeft een hoge isolatiewaarde Het heeft daarnaast een bijzonder hoge isolatiewaarde in vergelijking met andere isolatiematerialen. Dat betekent dat u veel minder van dit materiaal nodig heeft. Glaswol bijvoorbeeld isoleert minder goed, dus u heeft van dit materiaal een veel dikkere laag nodig om dezelfde isolatiewaarde te halen. Het materiaal is niet biologisch
afbreekbaar.
Platen, parels, chips De platen worden verkocht met een rechte kant of met tand- en groefverbindingen. Het wordt geleverd in verschillende diktes. De isolatie parels kunt u kopen in de kwaliteiten HR+ +, HR+ en standaard HR kwaliteit. HR++ parels zijn zwart. De HR+ variant is wit. De parels zijn geschikt voor spouwmuurisolatie. De laagste kwaliteit polystyreen isolatie parels zijn de isolatie parels met de isolatiewaarde HR. U kunt de parels onder meer kopen onder de naam termoparels. Piepschuimchips worden vaak gebruikt als isolatie voor de kruipruimte. Het is zeer licht materiaal en daardoor geschikt om zelf in de kruipruimte te storten of te laten storten. De isolatiewaarde is overigens niet bijzonder hoog als piepschuimchips in de kruipruimte worden gebruikt.
Biofoam, een natuurvriendelijk alternatief Een alternatief isolatiemateriaal voor piepschuim is het product dat onder de merknaam Biofoam wordt verkocht. Biofoam heeft dezelfde eigenschappen als piepschuim, maar is gemaakt van 100 procent natuurlijke materialen. Het wordt geleverd als licht groene parels. Het is een biologisch, composteerbaar schuim op basis van organisch materiaal. Biofoam is Cradle to Cradle gecertificeerd. Dat betekent onder meer dat het product hergebruikt kan worden. Een ander alternatief zijn de piepschuim chips van de merknaam Drowa. De piepschuimchips worden gemaakt van 100% gerecycled materiaal. Aardolie is dus niet meer nodig voor het maken van EPS (piepschuim).
Isolatiewaarden Piepschuim heeft een hoge isolatiewaarde (L-waarde 0034)
Milieubelasting Piepschuim heeft een lage milieubelasting bij de verwerking voor dakisolatie. NIBE Milieuklasse 1a
Zelf aan de slag met EPS Je kunt makkelijk zelf EPS isolatie plaatsen. De piepschuim platen zijn eenvoudig te snijden of te breken. U kunt het lijmen. Het materiaal zelf is geurloos. Vooral voor kleinere oppervlakte kun je heel goed zelf aan de gang. EPS kan goed tegen vocht, is dampdicht en toch ademend. Je kunt het daarom eenvoudig zonder onderliggende folie op het dakbeschot aanbrengen. Let je wel op dat er geen koudebruggen ontstaan. Dit zijn openingen tussen de platen, waardoor warmte toch nog naar buiten kan. De tussenliggende kieren kun je daarom opvullen met een PUR schuim. Ook is in verband met de brandveiligheid een afwerking met gipsplaten verplicht. Deze zorgen voor brandvertraging. Bij een hellend dak is een minimum dikte van ongeveer 8 centimeter nodig voor voldoende isolatie.
EPS chips in de kruipruimte De EPS chips zijn ideaal voor de kruipruimte. De chips worden aangeboden in grote zakken van 500 liter. De EPS chips zijn per zak te bestellen. Voor een zak betaal je een kleine dertig euro. Bij een laag van 25 tot 30 cm heb je voor een oppervlakte van 2 vierkante meter ongeveer 1 zak nodig. De chips zijn heel licht en daarom makkelijk te verwerken. Je strooit ze uit op de bodem van de kruipruimte.
Kruipruimte helemaal isoleren Het is belangrijk dat de hele kruipruimte wordt voorzien van een laag EPS chips. Op plaatsen waar de chips liggen, wordt het warmer en de lucht droger. De koude en vochtige lucht wordt verdreven naar een niet-geïsoleerd deel van de kruipruimte. Op die plekken zal de vochtigheid zelfs toenemen. Je moet er zelfs op letten dat in een rijtjeswoning ook de buren hun kruipruimte hebben geïsoleerd. Het vocht kan namelijk als waterdamp door steen en mortel en condenseert weer bij het koude deel.
EPS kopen EPS-bouwproducten kun je kopen in de vorm van spouwplaten of wat dikkere platen
voor bijvoorbeeld dakisolatie. De platen zijn in pakken van 12 stuks in iedere bouwmarkt te koop in verschillende diktes. Vaak is de dikte 2 centimeter. Je bepaalt daarmee zelf de mate waarin je gaat isoleren. Als je een hellend dak gaat isoleren wordt een dikte van 8 tot centimeter aangeraden. Voor vloerisolatie, dus bijvoorbeeld onder een houten vloer, heb je een veel minder dikke laag nodig. Dan ben je goedkoper uit.
Gipsplaten als brandvertrager EPS platen zijn brandbaar en daarom wordt vaak een brandvertrager toegevoegd. Toch is het belangrijk dat je bij het isoleren met deze hardschuimplaten rekening houdt met de brandveiligheid in de woning. Plaats daarom altijd gipsplaten voor de EPS isolatie. Dit staat niet alleen mooier, ook werken de gipsplaten brandvertragend. Gipsplaten kun je natuurlijk ook in de bouwmarkt kopen.
EPS parels en chips kopen EPS parels en chips zijn niet verkrijgbaar bij een bouwmarkt. Dit kunststof isolatiemateriaal wordt wel via internet verkocht. Het wordt verkocht in grote zakken van 500 liter.
PUR en PIR
Pur en Pir zijn verschillende isolatie materialen. Maar worden wel vergelijkbaar toegepast. We schilderen en lijmen ermee, we slapen en zitten erop. In de bouw zijn PUR en PIR niet meer weg te denken. Wat te doen met al die naden en kieren zónder pur-spuitbus, bijvoorbeeld? Ook wordt pur-hardschuim (platen) veel gebruikt voor dakisolatie. Purschuim is geschikt voor vloerisolatie, kruipruimte-isolatie en spouwmuurisolatie. PIR wordt vooral in de vorm van hardschuim toegepast bij gevelisolatie.
Zeer goed isolatiemateriaal PUR (en PIR) isoleren bijzonder goed. Het chemische materiaal kan goed tegen vocht. Pur is volgens het NIBE (zie onderaan de pagina) een goede keuze, omdat het een geringe milieubelasting kent. (Het NIBE kijkt naar milieubelasting en (nog) niet naar gezondheidsaspecten). Het kunststof isolatie materiaal wordt gemaakt op basis van olie en hergebruikte (bio)grondstoffen. Om PUR hardschuimplaten te maken, is tijdens het chemische proces schuimvorming nodig. Hiervoor wordt water en een blaasmiddel gebruikt, dat als het ware de bubbels in de limonade geeft.
PUR grondstoffen kunnen schadelijk voor de gezondheid zijn
Bij het spuiten kunnen mogelijk schadelijke stoffen vrij komen en daarom moet voldoende worden geventileerd. Je moet altijd denken aan je eigen veiligheid als je grote hoeveelheden pur gaat spuiten. (bijvoorbeeld bij het isoleren van de kruipruimte). Bij kruipruimte isolatie moet de isolatie in lagen van 3 cm aangebracht worden. In totaal komen er bijvoorbeeld drie lagen van 3 cm. Na het aanbrengen van iedere laag moet het materiaal de gelegenheid hebben te harden, dit duurt enkele seconden. Het is beter om tijdens het hardingsproces niet in de woning te blijven, als er geen extra ventilatie voorzieningen zijn getroffen en om het inademen van schadelijke gassen te voorkomen. Tijdens de verwerking moet je beschermingsmateriaal gebruiken voor ogen, handen, mond en natuurlijk ook beschermende kleding dragen. Lees meer over veilig werken met purschuim.
NOS over verkeerd isoleren met purschuim De laatste tijd zijn er weer berichten over verkeerd gebruik van PURschuim. De schadelijke stoffen die vrij komen bij het aanbrengen, zouden ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. De NOS berichtte over strengere regels voor gebruik purschuim. Ook is een meldpunt geopend door particulieren die zelf hun huis uit moesten nadat de kruipruimte met purschuim werd geïsoleerd. Slachtoffers van verkeerde isolatie met purschuim kunnen zich hier melden. Ook de GGD heeft bekend gemaakt onderzoek te gaan doen naar gezondheidsklachten die te maken zouden hebben met pur isolatie. Lees hier verder over het GGD onderzoek naar gevolgen pur isolatie.
Brandveiligheid Pur is in principe brandwerend, alhoewel het zeker wel kan branden. Als Pur verbrandt kan een dikke en giftige rook vrijkomen. Een oplossing is het aanbrengen van een brandwerende laag over het uitgezette purschuim. U kunt hier bijvoorbeeld een dunne gipsplaat voor gebruiken. U kunt ook kant en klare platen kopen, waarbij brandwerende materialen aan weerszijden van de Pur zijn aangebracht.
Brandklasse Van isolatiematerialen is bekend hoe brandbaar ze zijn. De Europese brandklasse indeling loopt van A tot en met F. Brandklasse A is voor onbrandbare materialen en brandklasse F betekent heel brandbaar. Voor Pir en PUR is de brandklasse B.
PUR en PIR: het verschil Je hebt PUR en je hebt PIR. Wat is het verschil? PIR is een verbeterde versie van PUR. PIR is weliswaar een vergelijkbare kunststof, maar heeft een andere receptuur. Het resultaat is een betere brandveiligheid en een hogere isolatiewaarde. Ook is PIR sterker dan PUR. De zogenoemde drukvastheid is groter. Maar groot zijn de verschillen niet. In PIR worden wat minder chloriden gebruikt dan in PUR. Chloriden tasten op den duur roestvrij staal aan.
Kant en klaar PIR product Onder de merknaam iSoEasy wordt in veel bouwmarkten een kant en klaar PIR product aangeboden. Dit is een zolder isolatiesysteem waarmee energie besparen wel heel makkelijk wordt gemaakt. Het pakket bestaat uit PIR-hardschuim isolatieplaten (4,32 m2 per pak). Het materiaal is eenvoudig te bewerken en uiteraard vochtongevoelig. Het oppervlak is afwasbaar. Het iSoEasy® Isolatiepakket wordt geleverd inclusief profielen, schroeven en zwemband. (De leverancier is Kingspan).
Isolatiewaarde Purschuim heeft een zeer hoge isolatiewaarde (L-waarde, 0023).
Milieubelasting De milieubelasting van pur is niet zo zwaar als je zou denken. NIBE Milieuklasse 2a De benodigde dikte bij een Rc waarde van 3.5 is 96 mm.
Zelf werken met Pur Je kunt makkelijk zelf aan de slag met pur en pir. Het isolatiemateriaal is te koop in spuitbussen en in plaatvorm in iedere bouwmarkt. Je kunt purschuim gebruiken in smalle ruimtes waar geen plaatmateriaal past. Pas wel op. Het schuim zet behoorlijk uit. Hierdoor wordt een gat perfect afgedicht, maar je moet wel in de gaten houden dat je niet teveel schuim gebruikt. Gebruik je teveel, dan kan de druk op de omringende materialen te hoog worden. Hierdoor kunnen beschadigingen optreden. Het plaatmateriaal van pur of pir is geschikt voor dakisolatie en gevelisolatie.
Let op je gezondheid als je zelf met pur en pir gaat werken Het belangrijkste waar je bij de verwerking van pur en pir op moet letten is je gezondheid. Pas op voor pur-dampen. Als je grote hoeveelheden purschuim gebruikt, bijvoorbeeld bij het isoleren van de onderkant van de vloer, kunt u worden blootgesteld aan schadelijke dampen. In pur damp zitten stoffen die irritatie van ogen en luchtwegen veroorzaken. De stoffen versterken astma en eczeem. Mocht je meer dan een bus purschuim in een kleine ruimte gebruiken, dan is goed ventileren absoluut belangrijk. Een mondkapje, veiligheidsbril en handschoenen zijn beslist geen overdreven maatregelen.
Purschuim platen Schuimplaten zijn makkelijk en licht. Je kunt deze platen snijden, breken of zagen. De platen zijn eenvoudig tegen een betengeling aan te timmeren. Plaats de platen wel goed tegen elkaar om zogenoemde koudebruggen te voorkomen. (Een koudebrug is een plek tussen isolatiemateriaal, waar het dus niet geïsoleerd is. Een koudebrug zorgt voor extra warmteverlies en mogelijke vochtproblemen omdat door het verschil in temperatuur warme lucht hier condenseert).
Purschuim voor vloer- en spouwmuurisolatie Purschuim wordt veel gebruikt voor vloer- en spouwmuurisolatie. Het schuim wordt
rechtstreeks in de spouw gespoten. Dit soort werk kan je niet zelf doen. Je kunt hiervoor een gespecialiseerd bedrijf inhuren. Zij hebben het juiste materiaal en de juiste beveiligingsmaterialen voor de werknemers.
PUR kopen Spuitbare PUR isolatie is over het algemeen goedkoper dan vaste schuimplaten. Daarnaast presteert het een stuk beter, omdat het zich moeiteloos in alle hoeken en kieren kan wringen. Je kunt de spuitbussen in iedere bouwmarkt kopen. Een spuitbus koop je voor ongeveer 8 euro. Handig is een purpistool waarmee je het schuim heel gericht in kleine gaatjes kan spuiten. Zo’n pistool kost ongeveer 15 euro.
Kosten hardschuimplaten De hardschuimplaten van pur of pir worden meestal in pakken verkocht, een enkele keer per stuk. De dikte varieert. Omdat het materiaal bijzonder goed isoleert, heb je een veel dunnere laag van dit kunststof isolatiemateriaal nodig dan bijvoorbeeld wanneer je isoleert met het duurzame schapenwol. Toch moet je bij het isoleren van een hellend dak rekenen op een minimale dikte van ongeveer 12 centimeter. Je kunt ook dunnere platen kopen, maar dan moet je meerdere lagen over elkaar aanbrengen. Je betaalt gemiddeld voor een pak van 5 platen (met een dikte van 10 centimeter) 75 euro. Deze platen zijn dan 120 bij 60 centimeter.
Kosten kant en klaar pakketten Het kant en klaar pakket IsoEasy bestaat uit pir hardschuimplaten, inclusief het materiaal dat je nodig heeft voor de bevestiging. Als je een beetje op de aanbiedingen let, betaal je ongeveer 40 euro per vierkante meter. Je kunt ook eens op Marktplaats kijken. Daar worden regelmatig platen van een iets mindere kwaliteit aangeboden. De prijs is dan aanmerkelijk minder dan in een bouwmarkt.
Natuurlijke isolatiematerialen voor dakisolatie aan de binnenkant In dit hoofdstuk vind je artikelen over: → Vlas → Hennep → Schapenwol → Houtvezelplaat → Kurk → Cellulose → Metisse
Vlas
Vlasdekens zijn erg geschikt als isolatiemateriaal en 100% puur natuur. Het laat lucht door en heeft van nature een vochtregulerende werking. Vlasvezels hebben een natuurlijk vochtregulerend vermogen, het kan als het ware ademen. Hierdoor krijgen schimmels en vochtplekken geen kans. Ook laat het zich prima en eenvoudig recyclen.
Vlas is brandbaar
Een groot nadeel is de brandbaarheid. Glas- en steenwol, maar ook schapenwol en piepschuim ontbranden pas bij een zeer hoge temperatuur. Het krijgt weliswaar een brandwerend middel toegediend, maar kan alsnog veel minder goed tegen vlammen. Bij vochtopname blijft de isolerende werking van vlasdekens ongeveer hetzelfde. Het is daarom uitermate geschikt als isolatiemateriaal zonder damprem of extra folie tegen vocht. Het opgenomen vocht wordt namelijk heel geleidelijk afgegeven en beïnvloedt daardoor de luchtvochtigheid nauwelijks.
Makkelijk te verwerken van de rol Vlas is te koop op de rol of in de vorm van halfstijve platen van verschillende diktes. Het materiaal is makkelijk te verwerken en veroorzaakt geen allergische reacties bij het zagen of snijden. Vlasdekens zijn bijzonder geschikt voor de isolatie van daken, plafonds, wanden en vloeren. Door de sterke vezels hebben de vlasdekens een goede stijfheid. Oneffenheden in de ondergrond worden eenvoudig opgevangen. Vlasdekens hebben het vermogen warmte op te slaan, waardoor in de winter uw huis minder koud is en in de zomer minder warm. Het duurt gemiddeld vier keer zo lang voordat een huis is opgewarmd of afgekoeld, vergeleken met isolatie van glaswol of steenwol.
Vlasdekens zijn geschikt voor dakisolatie, gevelisolatie en vloerisolatie Vlasdekens zijn voor vele locaties in huis te gebruiken. Als ondervloer bijvoorbeeld. De uitstekende geluidsabsorberende eigenschappen komen ook dan goed van pas. Ook bij dakisolatie, aan de binnenkant, zijn vlasdekens een goede keuze. De dekens zijn makkelijk te verwerken en kunnen geniet of gespijkerd worden op een lattenframe.
Vlasdekens zijn milieuvriendelijk Vlasdekens worden gemaakt van reststoffen uit de linnenindustrie. Vlas is een zeer bruikbare plant, die voor allerlei doeleinden gebruikt kan worden. Het kweken van vlas is zeer milieuvriendelijk. De plant doet het altijd goed en heeft nauwelijks mest of bestrijdingsmiddelen nodig. Binnen 3-4 maanden is de bleekblauw tot zachtviolet bloeiende plant oogstrijp. Na bewerking worden de lange vezels van vlas gebruikt voor
linnen. De korte vezels worden verwerkt tot isolatiemateriaal. Vanaf het kweken van de grondstof tot de afvalverwerking is vlaswol in de natuurlijke kringloop opgenomen. Vlaswol kan zonder problemen gerecycled worden. Daardoor is de belasting van het milieu laag en gaan we zeer zuinig om met onze hulpbronnen.
Isolatiewaarden Vlas heeft een middelhoge isolatiewaarde. (L-waarde 0.038)
Brandklasse Van isolatiematerialen is bekend hoe brandbaar ze zijn. De Europese brandklasse indeling loopt van A tot en met F. Brandklasse 1 is voor onbrandbare materialen en brandklasse F betekent heel brandbaar. Voor vlas geldt een brandklasse C.
Milieubelasting De milieubelasting van vlasdekens is gemiddeld. NIBE Milieuklasse 3a Om een Rc waarde van 3.5 te behalen, heb je een dikte nodig van 140 mm.
Zelf isoleren met vlas Zelf isoleren met vlasdekens doe je zonder beschermende kleding als handschoenen of stofmaskers. Het materiaal irriteert niet en is makkelijk te verwerken. Je zaagt met een speciale zaag of snijdt met een speciaal mes het materiaal van de rol en kunt het steeds weer hergebruiken. Het onderhoudsvrije isolatiemateriaal rot niet en reguleert vocht op natuurlijke wijze. Vlasdekens worden geleverd in verschillende diktes. Dekens van minimaal 15 centimeter zijn het meest geschikt voor isolatie. Om grote oppervlaktes te isoleren zijn vlasdekens niet altijd even rendabel. Het materiaal is vrij duur ten opzichte van traditionele glas- of steenwol. Een binnenmuur met vlasdekens isoleren is bijvoorbeeld 3 keer tot 5 keer zo duur zijn als isolatie met glas- of steenwol.
Vlasdekens aanbrengen op dun lattenwerk
Als je zelf vlasdekens plaatst is het verstandig om van tevoren een lattenwerk van dunne latjes te monteren. Hierop kun je de vlasdekens aanbrengen. Het materiaal is weinig vormvast, dus heeft het een goede ondersteuning nodig. Een laag van minimaal 15 centimeter dik heeft een goede isolatiewaarde. Tijdens het isoleren met vlasdekens komt geen stof vrij, dus beschermende kleding is niet nodig. Vlas isolatie kan machinaal verwerkt worden met een verticale slijpmachine met metaalslijpschijf of bandzaag zonder vertanding (bandmes) en handmatig met een speciale zaag of mes.
Vlas is te koop bij ecologische bouwmarkten en webwinkels De bouwmarkten die zich richten op duurzame bouwmaterialen hebben isolatiemateriaal als vlasdekens, maar verkopen bijvoorbeeld ook duurzame verf. De zaken die ze verkopen zijn duurzaam geproduceerd en beter voor het milieu en mensen. Alles is gericht op hergebruik van materialen en het zo min mogelijk belasten van ons klimaat. In de bouw van nieuwe woningen speelt het gebruik van duurzame materialen ook een steeds belangrijkere rol. De makkelijkste manier om vlasdekens isolatie te kopen is in een webwinkel. Verschillende webwinkels bieden duurzame bouwmaterialen waaronder vlasdekens isolatie aan. Je koopt vlasdekens in verschillende vormen en diktes. Daarmee bepaal je zelf de mate waarin u gaat isoleren. Vlasdekens bestel je op de rol, zoveel als je nodig heeft. Je kunt ook platen kopen, soms verstevigd met spaanplaat. Platen worden geleverd in de maten van 120 bij 60 centimeter, varierend in dikte van 4 tot 14 centimeter. Een dikte van 15 centimeter wordt geadviseerd als beste isolatie. Dat betekent dat je schuin over elkaar heen geplaatst diktes van ongeveer 7 à 8 centimeter nodig heeft.
Vlasdekens zijn relatief duur Duurzaam isolatiemateriaal als vlasdekens zijn niet het goedkoopste materiaal om uw huis mee te isoleren. Gemiddeld bent u zo`n 20 euro kwijt per vierkante meter. Aan de andere kant gaat het materiaal jaren mee, testen spreken over een technische levensduur van 75 jaar zonder onderhoud. Daarnaast doet vocht ook weinig met de isolatiewaarde van vlasdekens. Vlasdekens kunnen tien keer meer water vasthouden
dan minerale wol als glaswol of steenwol. Sterker nog, het geeft zelfs warmte af als het vochtig wordt. Als u vlasdekens isolatie koopt weet u zeker dat u jaren vooruit kunt met een goed en milieuvriendelijk geïsoleerd huis.
Hennep
Hennep is erg geschikt als isolatiemateriaal en 100% puur natuur. Het heeft van nature een zeer sterke vochtregulerende werking. Bij vochtopname blijft de isolerende werking ongeveer hetzelfde. Het is daarom uitermate geschikt als isolatiemateriaal zonder damprem of extra folie tegen vocht. Het opgenomen vocht wordt namelijk heel geleidelijk afgegeven en beïnvloedt daardoor de luchtvochtigheid nauwelijks. Het zorgt daarom voor een aangenaam en gezond leefklimaat in huis. Tegelijkertijd is deze vochtopname een nadeel van hennep. Het is kwetsbaar voor vocht en moet dus niet op hele vochtige plekken worden gebruikt. Bovendien is hennep brandbaar en daarom worden soms brandvertragende middelen toegevoegd.
Hennep isolatie is lastig te verwerken De hennep wordt na de oogst verwerkt als isolatiemateriaal. Dit wordt op rollen of in platen van verschillende diktes geleverd. Werken hiermee veroorzaakt geen irritaties. Hennep is wel lastig wel te bewerken. Je hebt daar speciaal gereedschap voor nodig. Bij kleine hoeveelheden kan een speciaal mes worden gebruikt. Grotere hoeveelheden en
dikkere matten kunnen met de een elektrische zaag verwerkt worden. Let op, je moet zagen met een kartelzaag.
Hennep isolatie is geschikt voor dakisolatie, vloerisolatie en gevelisolatie Hennep isolatie kan gebruikt worden voor het isoleren van daken, vloeren en gevels. De isolatiedekens van hennep worden samengesteld uit korte hennepvezels, met soms steunvezels van polyester of zetmeel. In sommige gevallen wordt maismeel gebruikt om het product stevigheid te geven.
Hennep isolatie is milieuvriendelijk Hennep is een zeer duurzaam isolatiemateriaal. Het plantje hennep groeit snel tot vier meter hoog in ongeveer 100 dagen, zelfs op een voedselarme bodem. De plant heeft geen pesticiden of meststoffen nodig. Het zuivert bovendien de lucht door grote hoeveelheden CO2 om te zetten tijdens de groei. Het is en blijft een 100% natuurproduct gedurende het hele verwerkingsproces. Vezels worden gebruikt om isolatiemateriaal te maken. Van de plant kunnen zowel de vezels als de harde stukken schil gebruikt worden voor het produceren van duurzaam isolatiemateriaal. In sommige gevallen worden brandvertragende chemische middelen aan hennep toegevoegd.
Isolatiewaarden Hennep heeft een middelhoge isolatiewaarde (L-waarde 0.040)
Brandklasse Van isolatiematerialen is bekend hoe brandbaar ze zijn. De Europese brandklasse indeling loopt van A tot en met F. Brandklasse 1 is voor onbrandbare materialen en brandklasse F betekent heel brandbaar. Voor hennep is de brandklasse E.
Milieubelasting De milieubelasting van hennep is minimaal.
Zelf met hennep aan de gang gaan Zelf hennep isolatie plaatsen doe je zonder beschermende kleding als handschoenen of stofmaskers. Het materiaal irriteert niet, maar is wel lastig te verwerken. Je hebt speciaal gereedschap nodig om hennep isolatie te snijden of te zagen. Hiervoor zijn speciale messen in de handel. Een elektrische zaag kun je ook gebruiken.
Hennep op de rol Hennep wordt verkocht in rollen of in zachte platen van verschillende diktes. Hennep isolatie met een dikte van ongeveer 16 centimeter is op de meeste plaatsen meer dan voldoende. Om grote oppervlaktes te isoleren is hennep isolatie overigens niet altijd even rendabel. Het materiaal is vrij duur ten opzichte van traditionele glas- of steenwol. Een dak aan de binnenkant isoleren met hennep isolatie zou bijvoorbeeld 2 keer zo duur zijn als met glaswol. Hennep isolatie kost gemiddeld zo’n € 16 per vierkante meter.
Hennep isolatie aanbrengen op dun lattenwerk Als je zelf hennep plaatst is het verstandig om van tevoren een lattenwerk van dunne latjes te monteren. Hierop kun je met bijvoorbeeld ijzerdraadjes de hennep isolatie aanbrengen. Je voorkomt hiermee dat het materiaal uitzakt. Je bepaalt zelf hoe dik je het materiaal aanbrengt. Een laag van 16 centimeter dik heeft een goede isolatiewaarde. Tijdens het isoleren met hennep komt er geen stof vrij, dus beschermende kleding is niet nodig. Je koopt hennep isolatie in gespecialiseerde winkels. Er is een aantal van deze gespecialiseerde bouwmarkten in Nederland. Ze richten zich helemaal op duurzame bouwmaterialen die het milieu zo weinig mogelijk belasten. Hennep isolatie is nog niet doorgedrongen tot het standaardassortiment van de grote bouwmarkten. Dat komt omdat het materiaal relatief duur is en de vraag nog niet heel groot is. Dit neemt niet
weg dat hennep isolatie een prachtig middel is om je woning mee te isoleren. De verwachting is dat hennep in de toekomst veel meer gebruikt gaat worden.
Ecologische bouwmarkten en webwinkels De bouwmarkten die zich richten op duurzame bouwmaterialen hebben isolatiemateriaal als hennep, maar verkopen bijvoorbeeld ook duurzame verf. De zaken die ze verkopen zijn duurzaam geproduceerd en beter voor het milieu en mensen. Alles is gericht op hergebruik van materialen en het zo min mogelijk belasten van ons klimaat. In de bouw van nieuwe woningen speelt het gebruik van duurzame materialen ook een steeds belangrijkere rol. De makkelijkste manier om hennep isolatie te kopen is via webwinkels op internet. Verschillende webwinkels bieden duurzame bouwmaterialen waaronder hennep isolatie aan. Je kunt hennep in verschillende diktes kopen. Daarmee bepaal je zelf de mate waarin je gaat isoleren. Hennep bestel je op de rol, zoveel als je nodig hebt. Het wordt ook verkocht in pakken met zachte platen in verschillende diktes. Bedenk goed wat je gaat isoleren en of je daarvoor de hoogste isolatiewaarde nodig heeft. Voor het isoleren van een hellend dak moet je rekening houden met een dikte van minimaal 16 centimeter. Je kunt daarom het beste meerdere lagen schuin over elkaar aanbrengen. Voor binnenmuren is minder dik hennep ook goed. Dit kost je minder.
Hennep is er in verschillende diktes en kwaliteiten De diverse webwinkels bieden hennep aan in verschillende diktes. De dikte van de zachte platen lopen uiteen van 3 tot en met 8 centimeter dikte. Dikker kan ook, dit moet je speciaal aanvragen. De platen worden geleverd in de grote van ongeveer 60 bij 120. De dikte is bepalend voor de isolatiewaarde. Ook de prijzen hangen sterk af van de dikte van het hennep. Soms zijn meerdere lagen over elkaar nodig. Voor je online hennep isolatie koopt is het slim om te bepalen welke dikte en oppervlakte je nodig hebt. De betere webwinkel kan je daarbij helpen.
Tips bij het kopen van hennep in een webwinkel Voor je tot aankoop van hennep overgaat is het belangrijk dat je een goed gevoel heeft
bij de webwinkel waar je wilt bestellen. Zegt je gevoel dat je beter ergens anders kunt bestellen, ga dan af op je gevoel. Met een betrouwbare webwinkel kun je altijd contact opnemen. Stel je vragen voor je gaat bestellen. Dit is een prima manier om te bepalen of de winkel bij je past. Jewilt natuurlijk wel goed worden geholpen met je online aankoop.
Schapenwol
Schapenwol is zeer geschikt als isolatiemateriaal en 100% puur natuur. Het laat lucht door en heeft van nature een vochtregulerende werking. Bij vochtopname blijft de isolerende werking van schapenwol ongeveer hetzelfde. Het is daarom uitermate geschikt als isolatiemateriaal zonder damprem of extra folie tegen vocht. Het opgenomen vocht wordt namelijk heel geleidelijk afgegeven en beïnvloedt daardoor de luchtvochtigheid nauwelijks. Schapenwol vergaat niet, testen hebben aangetoond dat schapenwol tot wel 100 jaar meegaat. Het is dus een onderhoudsvrij isolatiemateriaal.
Makkelijk te verwerken van de rol De wol wordt nadat hij gewassen is gesponnen tot makkelijk te verwerken rollen. Het materiaal is scheurbaar en makkelijk te plaatsen in de ruimtes die je wilt isoleren. Ook het weghalen ervan is simpel. Je kunt het duwen en eraan trekken en het materiaal is altijd geschikt voor hergebruik. Werken met schapenwol veroorzaakt geen irritaties.
Schapenwol om holle ruimtes mee op te vullen
Isoleren met schapenwol gebeurt met name in holle ruimtes tussen daken, binnenwanden en vloerholtes. Door de holtes op te vullen kan de lucht ertussen minder bewegen. Eventueel vocht wordt goed opgenomen door de wol en langzaam weer afgegeven. De natuurlijke vochtregulering voorkomt schimmels en ander ongemak. Schapenwol produceert ook een beetje warmte als het vocht heeft opgenomen. Om te voorkomen dat er beestjes zoals motten in komen, wordt de schapenwol voor gebruik behandeld met een klein beetje (0,3%) sulcofuron. Dit middel beschermd de wol tegen insecten, maar is, voorzover na te gaan, in deze hoeveelheden niet schadelijk voor de gezondheid van de mens.
Schapenwol is niet milieuvriendelijk Schapenwol wordt duurzaam gewonnen: het groeit gewoon op schapen. Dat wel. Maar volgens het NIBE, het instituut dat onderzoek doet naar de mileubelasting van bouwmaterialen, is schapenwol helemaal niet zo`n milieuvriendelijk product als gedacht. Ja, de schapen worden geschoren en vervolgens wordt de wol op een Schapenwol is een uitstekend isolatiemateriaal. Het isoleert goed en heeft een vochtregulerende werkingnatuurlijke manier verwerkt. Het wordt hooguit gewassen met water. Maar schapen nemen veel ruimte in. En veel schadelijker voor het milieu is de poep van de schapen. Ammoniak in de poep zorgt voor schadelijke gassen die CO2 veroorzaken. Lees hier het blog over de duurzaamheid van schapenwol in vergelijking met pur of pirschuim.
Brandklasse Van isolatiematerialen is bekend hoe brandbaar ze zijn. De Europese brandklasse indeling loopt van A tot en met F. Brandklasse 1 is voor onbrandbare materialen en brandklasse F betekent heel brandbaar.De brandklasse van schapenwol is vastgesteld op B2-E. Schapenwol is moeilijk in brand te krijgen. Het verkoolt alleen bij brand, schapenwol verspreidt de vlammen niet verder.
Isolatiewaarden
Schapenwol heeft een middelhoge isolatiewaarde (L-waarde 0,035) Dikte nodig voor bereiken Rc waarde van 3/ 3.5 is 120 mm
Milieubelasting De milieubelasting van schapenwol is hoog. NIBE Milieuklasse >7
Zelf gaan isoleren met schapenwol Zelf schapenwol plaatsen doe je zonder beschermende kleding als handschoenen of stofmaskers. Het materiaal irriteert namelijk niet, er komt geen stof vrij en is makkelijk te verwerken. Je scheurt of snijdt het van de rol en kunt het steeds weer hergebruiken. Het onderhoudsvrije isolatiemateriaal rot niet en reguleert vocht op natuurlijke wijze. Schapenwol dekens van 12 of 13 centimeter dik zijn het meest geschikt voor isolatie. Om grote oppervlaktes te isoleren is schapenwol niet altijd even rendabel. Het materiaal is vrij duur ten opzichte van traditionele glas- of steenwol. Een spouwmuur met schapenwol isoleren is bijvoorbeeld 3 keer zo duur als een isolatie met glaswol of steenwol.
Zelf schapenwol plaatsen op dun lattenwerk Als je zelf schapenwol plaatst, is het verstandig om eerst een lattenwerk van dunne latjes te monteren. Hierop kun je met bijvoorbeeld ijzerdraadjes de schapenwol aanbrengen. Je voorkomt hiermee dat het materiaal uitzakt. Je bepaalt zelf hoe dik je het materiaal aanbrengt. Een laag van 12 of 13 centimeter dik heeft een goede isolatiewaarde.
Schapenwol plaats je makkelijk, zonder gezondheidsrisico’s Bij het plaatsen of verwerken van schapenwol komen geen schadelijke stoffen vrij. De schapenwoldekens zitten opgerold en zijn makkelijk te verwerken. Het materiaal gaat lang mee, onderzoeken hebben aangetoond dat het onderhoudsvrij gebruikt wordt tot wel 100 jaar. Het materiaal is puur natuur en heeft de goede eigenschap dat het ademt.
Maar mensen die allergisch zijn voor wol kunnen beter niet met schapenwol werken.
Schapenwol kopen Schapenwol in de winkel kopen? Dat is best lastig. Bouwmarkten verkopen geen schapenwol. Schapenwol isolatie is nog niet doorgedrongen tot het standaardassortiment van de grote bouwmarkten. Dat komt omdat het materiaal relatief duur is en de vraag nog niet heel groot. Dit neemt niet weg dat schapenwol isolatie een uitstekend isolatiemateriaal is om je woning mee te isoleren. De verwachting is dat schapenwol in de toekomst veel meer gebruikt gaat worden.
Ecologische bouwmarkten en webwinkels In Nederland zijn een paar ecologische bouwmarkten. Deze bouwmarkten richten zich op natuurlijke bouwmaterialen en verkopen isolatiemateriaal als schapenwol, maar ook bijvoorbeeld ook hennep isolatie of vlas. Ook kun je hier terecht voor natuurverf. De makkelijkste manier om schapenwol isolatie te kopen is via internet. Webwinkels bieden bouwmaterialen waaronder schapenwol isolatie aan. Je koopt de schapenwol in verschillende kwaliteiten en diktes. Hoe dikker de wol, hoe hoger de isolatiewaarde. Schapenwol bestel je op rol, zoveel als je nodig hebt. Bedenk goed wat je wilt isoleren en of je daarvoor de hoogste isolatiewaarde nodig hebt. Voor binnenmuren is minder dik schapenwol ook goed. De webwinkels bieden schapenwol aan in verschillende diktes. Ze lopen uiteen van 50 mm tot 200 mm.schapenwol-isolatie
Schapenwol in de (web)winkel kopen? Het is relatief duur. Natuurlijk isolatiemateriaal als schapenwol is niet het goedkoopste materiaal om je huis mee te isoleren. Aan de andere kant gaat het materiaal jaren mee, testen spreken over 100 jaar zonder onderhoud. Daarnaast doet vocht ook weinig met de isolatiewaarde van schapenwol. Sterker nog, het geeft zelfs warmte af als het vochtig wordt. Als je schapenwol isolatie koopt weet je zeker dat je een goed product hebt gekocht, dat jarenlang zijn isolatiewaarde behoudt.
Houtvezelplaat
Houtvezelplaat is erg geschikt als isolatiemateriaal en zeer milieuvriendelijk. Het materiaal is een afvalproduct uit de houtindustrie. Het laat lucht door en heeft een vochtregulerende werking. Het is daarom uitermate geschikt als isolatiemateriaal zonder damprem of extra folie tegen vocht. Het opgenomen vocht wordt namelijk heel geleidelijk afgegeven en beïnvloedt daardoor de luchtvochtigheid nauwelijks. Houtvezel vergaat niet en kan bovendien telkens opnieuw gebruikt worden. Het is dus een onderhoudsvrij isolatiemateriaal. Bekend in Nederland is houtvezel isolatie plaat van het merk Pavatex.
Makkelijk te verwerken Houtvezelplaten zijn makkelijk te verwerken. Bij het zagen komt weinig stof vrij. Werken met houtvezelplaat veroorzaakt dus geen irritaties. Dit duurzame isolatiemateriaal kunt u gebruiken ter opvulling van wanden, onder houten vloeren, onder dakbeschotten en onder vloerbedekkingen. Houtvezel isolatie worden niet alleen geleverd als zachte en halfzachte platen in verschillende diktes, maar ook als vlokken. Deze vlokken kunt u gebruiken voor spouwisolatie. De houtvlokken worden veelal verkocht onder de merknaam Steico Zell. Onder hoge druk worden de vlokken bijvoorbeeld in de spouw, achter de wand of in kieren gespoten.
Houtvezelplaat is brandwerend Houtvezelplaat is brand- en schimmelwerend en is tevens buitengewoon geschikt voor
geluidisolatie. Het materiaal houdt bovendien de zomerwarmte buiten door de hoge warmteopslagcapaciteit. Ook zijn cementgebonden houtvezelplaten in de handel. Dit is veel minder milieuvriendelijk materiaal, omdat cement door de houtvezel is gemengd. (NIBE Milieuklasse 5b). Bij het verwerken van dit materiaal komt bovendien stof vrij, dat irriteert.
Houtvezel isolatie is relatief duur Houtvezel isolatie is een behoorlijk duur isolatiemateriaal. Zeker het plaatmateriaal. Per vierkante meter isolatie bent u toch gauw zo`n 22 euro kwijt. Ook de isolatiewaarde is, ook in vergelijking met andere duurzame isolatiematerialen, aan de lage kant.
Isolatiewaarden Houtvezelplaten hebben een middelhoge isolatiewaarde (L-waarde 0.040).
Brandklasse Van isolatiematerialen is bekend hoe brandbaar ze zijn. De Europese brandklasse indeling loopt van A tot en met F. Brandklasse 1 is voor onbrandbare materialen en brandklasse F betekent heel brandbaar. Voor houtvezelplaat is de brandklasse E.
Milieubelasting De milieubelasting van houtvezelplaten is minimaal (NIBE Milieuklasse onbekend)
Zelf gaan isoleren met houtvezelplaten Zelf houtvezelplaat isolatie plaatsen doe je zonder beschermende kleding als handschoenen of stofmaskers. Het materiaal irriteert niet en is makkelijk te verwerken. Je kunt het makkelijk zagen of snijden. Het onderhoudsvrije isolatiemateriaal rot niet en reguleert vocht op natuurlijke wijze.
Halfzachte houtvezelplaten
Houtvezel wordt verkocht in de vorm van halfzachte platen. Deze kunnen een rechte rand hebben of een tand-en groefverbinding. Deze wat hardere platen zijn vooral geschikt als onderdak- of vloerisolatie. Houtvezel wordt ook geleverd in de vorm van zachte platen. Deze platen zijn vooral te gebruiken voor dakisolatie of wandisolatie. De platen worden geleverd in verschillende diktes en formaten. Houd er rekening mee dat je zeker 16 tot 18 centimeter dikte nodig hebt voor het goed isoleren van een hellend dak. Voor vloerisolatie is deze dikte uiteraard niet nodig. Om grote oppervlaktes te isoleren is houtvezel overigens niet altijd even rendabel. Het materiaal is vrij duur ten opzichte van traditionele glas- of steenwol.
Houtvlokken inblazen kan je niet zelf Houtvezel isolatie wordt ook toegepast in de vorm van vlokken. Deze houtvlokken zijn uitermate geschikt voor het isoleren van afgesloten holle ruimtes, zoals spouwmuren. De vlokken worden onder hoge druk in de ruimte geblazen. Dit is werk voor een gespecialiseerd bedrijf en kan je lastig zelf doen. De houtvlokken worden onder meer verkocht onder de merknaam Steico Zell. De vlokken hebben dezelfde goede isolatie eigenschappen als de houtvezelplaten. Doordat de vlokken kierloos aansluiten, bijvoorbeeld bij buizen en in hoekjes, worden warmteverliezen door kieren en spleten vermeden.
Houtvezelplaten kopen Je koopt houtvezelplaat in gespecialiseerde winkels. Er is een aantal van deze gespecialiseerde bouwmarkten in Nederland. Ze richten zich helemaal op duurzame bouwmaterialen die het milieu zo weinig mogelijk belasten. Houtvezel isolatie is nog niet doorgedrongen tot het standaardassortiment van de grote bouwmarkten. Dat komt omdat het materiaal relatief duur is en de vraag nog niet heel groot is. Dit neemt niet weg dat houtvezel isolatie een prachtig middel is om je woning mee te isoleren. De verwachting is dat dit restmateriaal uit de houtindustrie in de toekomst veel meer gebruikt gaat worden.
Ecologische bouwmarkten en webwinkels De bouwmarkten die zich richten op duurzame bouwmaterialen hebben isolatiemateriaal als houtvezelplaat, maar verkopen bijvoorbeeld ook duurzame verf. De zaken die ze verkopen zijn duurzaam geproduceerd en beter voor het milieu en mensen. Alles is gericht op hergebruik van materialen en het zo min mogelijk belasten van ons klimaat. In de bouw van nieuwe woningen speelt het gebruik van duurzame materialen ook een steeds belangrijkere rol. De makkelijkste manier om houtvezel isolatie te kopen is via internet. Verschillende webwinkels bieden duurzame bouwmaterialen waaronder houtvezel isolatie aan. In de webwinkels koop je vooral de houtvezelplaten. Het materiaal wordt vaak onder de merknaam Pavatex verkocht. Je kunt ook houtvlokken kopen (onder de merknaam Steico Zell), maar die zijn lastig zelf te verwerken. Het inblazen van houtvlokken gebeurt onder hoge druk met speciale apparatuur.
Houtvezelplaat is er in verschillende kwaliteiten De houtvezelplaat wordt in diverse kwaliteiten en diktes geleverd. Daarmee bepaal je zelf de mate waarin je gaat isoleren. Houtvezelplaat bestel je in pakken met platen van 250 bij 60 centimeter. Diktes varieren per plaat en per toepassing. Voor vloerisolatie (onder de houten vloer bijvoorbeeld, heb je platen van een mindere dikte nodig. Voor een hellend dak wordt een dikte van 16 tot 18 centimeter geadviseerd. Bedenk dus goed wat je gaat isoleren en of je daarvoor de hoogste isolatiewaarde nodig heeft.
Houtvezelplaat is relatief duur Duurzaam isolatiemateriaal als houtvezel is niet het goedkoopste materiaal om je huis mee te isoleren. Je bent al gauw zo’n 22 euro kwijt per vierkante meter plaatmateriaal. Aan de andere kant gaat het materiaal jaren mee en kan je het zonder enig probleem hergebruiken. Daarnaast doet vocht ook weinig met de isolatiewaarde van houtvezel en houdt het de warmte heel goed tegen. In de zomer houd je de warmte buiten en in de winter juist binnen. Als je houtvezel platen koopt weet je zeker dat je jaren vooruit kunt met een goed en milieuvriendelijk geïsoleerd huis.
Kurk
Kurk is erg geschikt als isolatiemateriaal en 100% puur natuur. Het materiaal voelt warm aan en is een bijzonder sterk. Dit maakt kurk isolatie bij uitstek geschikt voor vloeren en isolatie van platte daken. Het kan bovendien goed tegen vocht en is daarom ook geschikt voor gebruik in badkamers en keukens. Ook is dit duurzame isolatie materiaal goed te gebruiken als geluid isolatie omdat het geluid absorbeert.
Kurk gaat lang mee De isolatie-waarde van kurk neemt nauwelijks af in de tijd. Het is daarnaast niet alleen ongevoelig voor vocht maar is ook niet aantrekkelijk voor muizen of termieten. Het nadeel van dit materiaal is de prijs. Het is duur in vergelijking met bijvoorbeeld glaswol. Maar omdat de isolatiewaarde lang hoog blijft, is een investering in deze isolatie misschien voor u de moeite waard. Het is bovendien een onderhoudsvrij isolatiemateriaal. 2 cm kurk heeft dezelfde thermische isolatiewaarde als 7 cm dennenhout of 43 cm baksteen.
Kurk is makkelijk te verwerken Het materiaal wordt geleverd in dunne platen of korrels. De korrels zijn bijvoorbeeld geschikt voor spouwmuurisolatie. Het irriteert niet, is niet zwaar en makkelijk te zagen. Kurk isolatie platen zijn daarom makkelijk zelf te plaatsen. De kurkkorrels kunnen eenvoudig en efficient worden aangebracht. De korrels kunnen bijvoorbeeld tussen balken of rechtstreeks op het plafond worden gestort. Kurkkorrels zijn vocht regulerend. Je kan ze goed gebruiken om de vloer te isoleren. De korrels worden geleverd in
verschillende korrelgroottes van 1 mm tot 10 mm. Platen hebben als standaardafmeting 1000 mm x 500 mm. Ook wordt kurk op de rol geleverd. Dit wat meer flexibele materiaal kun je gebruiken voor isolatie van bijvoorbeeld de vloer. Over de kurken vloer leg je vervolgens een houten vloer of tapijt.
Kurk is milieuvriendelijk Kurk is een milieuvriendelijk materiaal. Ongeveer eens in de tien jaar schilt men de schors van de kurkeik. Het komt vooral uit Portugal waar het beheer van de bomen goed geregeld is. Bij de productie van kurk wordt de schors in korrels gebroken en geëxpandeerd door oververhitting met stoom. Tijdens die verhitting komen natuurlijke harsen vrij die de korrels binden, maar ook stoffen (suberine en was) die de geëxpandeerde kurk tegen rot beschermen.
Isolatiewaarden Kruk heeft een middelhoog isolatiewaarde (L-waarde 0,040).
Brandklasse Van isolatiematerialen is bekend hoe brandbaar ze zijn. De Europese brandklasse indeling loopt van A tot en met F. Brandklasse 1 is voor onbrandbare materialen en brandklasse F betekent heel brandbaar. Voor kurk is de brandklasse B2.
Milieubelasting De milieubelasting van kurk is gemiddeld. NIBE Milieuklasse 3c. Met name het vervoer kost veel energie. Om een Rc waarde van 3.5 te krijgen, heeft u kurkplaten nodig met een dikte van 150 mm.
Zelf gaan isoleren met kurk
Zelf kurk isolatie plaatsen doe je zonder beschermende kleding als handschoenen of stofmaskers. Het materiaal is milieuvriendelijk, irriteert niet en is makkelijk te verwerken. Je hebt de keus uit kurk in korrels, kurkplaten of kurk op de rol. De kurkkorrels kunnen eenvoudig vanuit de zak worden gestort en de platen zijn makkelijk te zagen. Het materiaal is bijzonder licht en daarom makkelijk te verplaatsen.
Kurk aanbrengen bij dakisolatie Je kunt kurk uitstekend gebruiken voor dakisolatie aan de binnenzijde. Je kunt daarvoor het beste kurkplaten gebruiken die je op een lattenwerk timmert. De platen worden geleverd in verschillende diktes en maten. Hoe dikker de platen, hoe beter ze isoleren. Voor dakisolatie wordt een plaatdikte van ongeveer 15 of 16 centimeter dikte geadviseerd. Om koudebruggen te voorkomen, dus plekken waar de warmte toch nog naar buiten kan, is het raadzaam een aantal lagen kurk schuin over elkaar aan te brengen.
Kurk onder je vloer aanbrengen Als je kiest voor bijvoorbeeld een tapijtvloer, is het handig om onder het tapijt een kurken vloer aan te leggen. Het materiaal kun je op de rol kopen en zonder enig probleem op de betonnen vloer lijmen. Overigens is een vloer van kurk ook een goed advies. Kurk is slijtvast en voelt altijd warm aan. Tijdens het isoleren met kurk komt er geen stof vrij, dus beschermende kleding is niet nodig.
Kurkkorrels Kurkkorrels zijn eenvoudig te verwerken Kurkkorrels zijn eenvoudig te gebruiken. Bijvoorbeeld in de ruimte tussen plafond en de vloer van de verdieping daarboven. De korrels worden geleverd in grootte van 1 tot 10 milimeter. Ze zijn zo licht, dat je zonder enig probleem tussenruimtes met deze kurkkorrels kunt opvullen. Bijkomend voordeel is de geluidisolatie van dit materiaal. Geluid wordt door kurk goed geabsorbeerd.
Kurk kopen
Isoleren met kurk begint bij de aankoop van het isolatiemateriaal. Maar welk kurk en hoeveel kurk moet je kopen? Kurk kun je kopen in de vorm van korrels, in de vorm van kurkplaten en kurk op de rol. Kurkkorrels zijn per zak te koop. Een zak van geëxpandeerde kurkkorrels isolatie, 220 liter per zak, korrels 5/10mm of 2 tot 4 mm, kost rond de 50 euro per zak. Isolatieplaten kun je ook in pakken kopen. De kurkisolatieplaten die voor spouw- of dakisolatie gebruikt worden, zijn leverbaar in diktes van 10, 15, 20, 25, 30, 40, 50 en 60mm (of 40 en 50mm met sponning). De diktes varieren van 5 tot 10 centimeter. De platen zijn 10 bij 50 centimeter groot. Ze worden geleverd in pakken per 2, 2,5 of 3 vierkante meter. Kurk is bepleisterbaar met kalk of leempleisters.
Kurk op de rol kopen Kurk op de rol wordt geleverd in rollen van ongeveer 30 meter, met een breedte van 1 meter. Je betaalt hiervoor, afhankelijk van de dikte, per vierkante meter. Dus voor een een dikte van 2 mm betaal je ongeveer 5 euro per vierkante meter. De prijs voor 5 mm ligt op 12 euro per vierkante meter. Kurk op de rol gebruik je voor een isolerende laag onder de zogenoemde zwevende vloer.
Kurk online kopen Er zijn verschillende webwinkels die kurkisolatie te koop aanbieden. Het materiaal is verkrijgbaar in verschillende kwaliteiten. Voor je kurk koopt is het slim om te bepalen voor welke toepassing je het gaat gebruiken. Heb je het nodig voor dakisolatie, spouwmuurisolatie of vloerisolatie? En welke hoeveelheden heb je nodig?
Lange levensduur Kurk kan zonder onderhoud makkelijk 10 jaar meegaan. Het materiaal rot niet, ook niet als het in vochtige ruimtes is geplaatst. Kurk is een duurzaam product en het is een goede investering door de lange levensduur. Je verdient de kosten van de aanschaf van kurk in een paar jaar terug doordat je bespaart op je stookkosten.
Cellulose
Cellulose wordt gemaakt door oud papier te vermalen tot vlokken. De cellulosevlokken worden machinaal in holle ruimtes, zoals de spouw, geblazen. Er wordt een klein beetje water toegevoegd zodat de cellulosevlokken plakkerig worden en zich hechten aan de ondergrond of wand. De papiervlokken geven een goede luchtdichting. Doordat lucht niet meer kan bewegen zijn holle ruimtes als muren, daken en vloeren goed geïsoleerd. Het materiaal is makkelijk te verwerken: het wordt met kracht in holle ruimtes geblazen en hecht zich daar vanzelf. Speciale boorzouten beschermen het materiaal tegen brand, ongedierte en schimmel.
Cellulose is een natuurproduct Wie wel eens een oude krant onder z’n trui heeft gedaan tijdens een schaatstocht, weet hoe goed papier isoleert. Menig zwerver op straat is blij met een stuk karton om `s nachts onder te liggen. Cellulose is een 100% natuurlijk product, het is een van de oudste isolatiematerialen. Het materiaal is bovendien zeer brandveilig. Nog veiliger dan minerale wol, zoals glaswol. Dit komt de vlokken een hoge dichtheid hebben. Ze zijn stevig geperst en daardoor zit er heel weinig zuurstof tussen. Cellulose kan ook goed gebruikt worden voor akoestische isolatie. Cellulose is een isolatiemateriaal en is gemaakt van vlokken van oud papier Daarnaast kan dit isolatiemateriaal ook vocht opnemen, wel tot 30% van zijn gewicht. Hierdoor is het ook geschikt voor natte ruimtes zoals de badkamer of vochtige spouwen.
Om te voorkomen dat knaagdieren aan cellulose gaan knabbelen, worden de vlokken behandeld met boorzout.
Soorten cellulose isolatie Je kunt verschillende soorten cellulose gebruiken, afhankelijk van de toepassing. Het wordt in droge vorm gebruikt om holtes mee op te vullen. (bijvoorbeeld voor spouwmuurisolatie). De natte vorm van cellulose is makkelijker aan te brengen en isoleert iets beter omdat er een beetje lijm aan toegevoegd is die de vlokken op hun plaats houden. Natte cellulose kan alleen toegepast worden op oppervlakken die nog niet bedekt zijn. Een muur moet bijvoorbeeld minimaal 24 uur drogen alvorens deze dichtgemetseld kan worden. De zogenoemde gestabiliseerde cellulose wordt meestal toegepast in zolder- of dakisolatie. Dit is droge cellulose met toevoeging van een zeer geringe hoeveelheid vocht en lijm om de vlokken op hun plaats te houden. De droge variant veroorzaakt wel veel stof bij het aanbrengen. Je kan ook vragen naar stofarme cellulose waar een beetje olie aan is toegevoegd. Dit is wel zo plezierig bij het gebruik van cellulose.
Zelf aan de gang met cellulose? Cellulose isolatie wordt in de spouw geblazenJe kan lastig zelf aan de slag met dit materiaal. De vlokken worden met een speciale machine in de spouwmuur geblazen. Tijdens het plaatsen is er sprake van stof. Aangeraden wordt daarom een stofmasker te dragen. Professionele plaatsers gebruiken volledige adembescherming. Als de vlokken zijn geplaatst, is het stof verdwenen.
Aannemers met ervaring met cellulose isolatie Ook in Nederland zijn er vakmensen die ervaring hebben met cellulose isolatie. Ze weten hoe het isolatie materiaal verwerkt en geplaatst moet worden voor het maximale rendement.
Isolatiewaarde Cellulose heeft een middelhoog isolatiewaarde (L-waarde 0,039).
Brandklasse Van isolatiematerialen is bekend hoe brandbaar ze zijn. De Europese brandklasse indeling loopt van A tot en met F. Brandklasse 1 is voor onbrandbare materialen en brandklasse F betekent heel brandbaar. Voor dit materiaal geldt een brandklasse B2, bij brand zal het de brand vertragen. Cellulose wordt bedekt met koolstof wanneer koolstof in contact komt met vuur zal deze stof de brand vertragen.
Milieubelasting De milieubelasting is gemiddeld. NIBE Milieuklasse 3a
Metisse
Metisse is een isolatiemateriaal dat is gemaakt van oude kleding. Het is erg geschikt als isolatiemateriaal. Het reguleert het vocht. Bij vochtopname blijft de isolerende werking van Metisse ongeveer hetzelfde. Het is daarom uitermate geschikt als isolatiemateriaal zonder damprem of extra folie tegen vocht. Het heeft bovendien een hoge warmte opslag, waardoor het huis in de zomer koel blijft. Het materiaal wordt gemaakt van gerecyclede vezels afkomstig uit oude kleding (70% katoen, 15% wol en acryl, 15% bindende vezels). Het isolatiemateriaal wordt onder de merknaam Metisse in Nederland verkocht.
Makkelijk te verwerken Metisse wordt geleverd als plaatmateriaal en is makkelijk te verwerken. Het duurzame materiaal levert geen irritatie bij verwerking. U hoeft dus geen mondkapje op. Het is makkelijk te plaatsen in de ruimtes die u wilt isoleren. Het grotendeels natuurlijke materiaal is veerkrachtig en flexibel. Door transport kan het materiaal enigzins gedeukt uit de verpakking komen, maar na een uur heeft het zijn oorspronkelijke dikte weer aangenomen.
Metisse is geschikt voor dakisolatie aan de binnenkant Isoleren met Metisse gebeurt met name bij dakisolatie en gevelisolatie aan de binnenkant. Het is ook geschikt voor horizontale, verticale en diagonale toepassingen, bijvoorbeeld plafonds en hellende en platte daken. Eventueel vocht wordt goed opgenomen door Metisse en langzaam weer afgegeven. De natuurlijke vochtregulering voorkomt schimmels en ander ongemak. Metisse produceert ook een beetje warmte als het vocht heeft opgenomen.
Metisse is milieuvriendelijk en brandveilig Metisse is een duurzaam product. Metisse is het énige isolatiemateriaal dat op alle drie de peilers van duurzaamheid scoort: vanwege 85% gerecyclede kleding is het zeer goed voor het milieu (Planet), de kledinginzameling en -sortering wordt gedaan door mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt (People), en door te isoleren gaat de energierekening omlaag (Profit). Metisse is overigens nagenoeg onbrandbaar. Het verkoolt alleen bij brand, Metisse verspreidt de vlammen niet verder.
Isolatiewaarden Metisse heeft een middelhoge isolatiewaarde (L-waarde 0,038) De Rc waarde is 3,5 bij een dikte van 140 millimeter (14 centimeter)
Brandklasse
Van isolatiematerialen is bekend hoe brandbaar ze zijn. De Europese brandklasse indeling loopt van A tot en met F. Brandklasse 1 is voor onbrandbare materialen en brandklasse F betekent heel brandbaar. Voor metisseis de brandklasse E.
Milieubelasting De milieubelasting is laag, omdat het om hergebruikte kleding gaat.
Zelf isoleren met Metisse Zelf metisse plaatsen doe je zonder beschermende kleding als handschoenen of stofmaskers. Het materiaal irriteert niet en is makkelijk te verwerken. Je snijdt de platen en kunt het steeds weer hergebruiken (zie filmpje). Het onderhoudsvrije isolatiemateriaal rot niet en reguleert vocht op natuurlijke wijze. Metisse is verkrijgbaar als plaatmateriaal met diktes van 10 centimeter. Om grote oppervlaktes te isoleren is metisse niet altijd even rendabel. Het materiaal is vrij duur ten opzichte van traditionele glas- of steenwol, alhoewel lang niet zo duur als bijvoorbeeld schapenwol.
Metisse aanbrengen op dun lattenwerk Als je zelf metisse plaatst, is het verstandig om van tevoren een lattenwerk van dunne latjes te monteren. Hierop kun je metisse spijkeren of nieten. Je bepaalt zelf hoe dik je het materiaal aanbrengt. Een laag van 10 centimeter dik heeft een goede isolatiewaarde. Tijdens het isoleren met metisse komt er geen stof vrij, dus beschermende kleding is niet nodig.
Metisse plaats je eenvoudig en zonder gezondheidsrisico’s Bij het plaatsen of verwerken van metisse komen geen schadelijke stoffen vrij. De platen worden geleverd in pakken van 120 bij 60 centimeter, met een dikte van 10 centimeter. Metisse is bijzonder veerkrachtig. Het kan ingedeukt zijn, maar het heeft nadat je het uit de verpakking hebt gehaald, na een uur zijn oorspronkelijke vorm weer terug. Het materiaal is bijna volledig natuurlijk en is daarom een milieuvriendelijk
alternatief voor traditionele isolatiematerialen.
Metisse kopen Je koopt Metisse isolatie in gespecialiseerde winkels. Er zijn gespecialiseerde bouwmarkten in Nederland. Ze richten zich helemaal op natuurlijke bouwmaterialen die het milieu zo weinig mogelijk belasten. Metisse isolatie is nog niet doorgedrongen tot het standaard assortiment van de grote bouwmarkten. Dat komt omdat het materiaal relatief duur is en de vraag nog niet heel groot is. Dit neemt niet weg dat metisse isolatie een prachtig middel is om uw woning mee te isoleren. De verwachting is dat Metisse in de toekomst veel meer gebruikt gaat worden.
Ecologische bouwmarkten en webwinkels De bouwmarkten die zich richten op duurzame bouwmaterialen hebben isolatiemateriaal als Metisse, maar verkopen bijvoorbeeld ook duurzame verf. De zaken die ze verkopen zijn duurzaam geproduceerd en beter voor het milieu en mensen. Alles is gericht op hergebruik van materialen en het zo min mogelijk belasten van ons klimaat. In de bouw van nieuwe woningen speelt het gebruik van duurzame materialen ook een steeds belangrijkere rol. De makkelijkste manier om Metisse isolatie te kopen is via internet en een webwinkel. Verschillende webwinkels bieden duurzame bouwmaterialen waaronder Metisse isolatie aan. Je koopt Metisse in platen, die in pakken van 4 tot 6 stuks geleverd worden. Metisse wordt ook op de rol verkocht. In beide vormen wordt het geleverd in verschillende diktes. Daarmee bepaal je zelf de mate waarin je gaat isoleren. De isolatiewaarde verschilt per dikte van het materiaal. Over het algemeen wordt een dikte van ongeveer 10 centimeter geadviseerd. Maar bedenk goed wat je gaat isoleren en of je daarvoor de hoogste isolatiewaarde nodig heeft. Voor binnen-en tussenmuren is minder dik Metisse bijvoorbeeld ook goed. Dit kost je minder.
Metisse is relatief duur Duurzaam isolatiemateriaal als Metisse is een van de goedkoopste duurzame
isolatiematerialen. Schapenwol is bijvoorbeeld per vierkante meter veel duurder. Toch is Mettise vergeleken met bijvoorbeeld glaswol, fors duurder. Je betaalt zo € 5 tot € 6 meer per vierkante meter dan isolatie met glaswol. Aan de andere kant gaat het materiaal jaren mee. Daarnaast doet vocht ook weinig met de isolatiewaarde van Metisse. Sterker nog, het geeft zelfs warmte af als het vochtig wordt.
Interessante artikelen over dakisolatie (uit Blogs op Houhetwarm.nl) In dit hoofdstuk vind je artikelen over: → Groene daken → Sedum → RTL 4 tuinman Lodewijk Hoekstra over groene daken en verticale tuinen
Groene daken
Groendak, dakterras, grasdak, vegetatiedak: het zijn allemaal daktuinen. Waar moet je op letten bij de aanleg van een daktuin en een groendak? Adri Hartkoorn van AH Daktuinadvies heeft veel ervaring met daktuinen. Ik praat met hem over groene daken, daktuinen, sedum en wat je wel of niet moet doen als je een groen dak aanlegt. “Een groendak leg je aan omdat je het mooi vindt” zegt Hartkoorn. “Je moet een beetje idealist zijn. Een groen dak is ook heel geschikt voor een schuur of een plat dak van een aanbouw. Dat is ook leuk, daar kan je naar kijken. Je ziet de sedum plantjes groeien, je ziet ze van kleur veranderen als het nat of droog is. Dat is heel wat anders dan zo`n saai dak van grind. Je wordt er gewoon blij van als je het ziet.” Adri Hartkoorn uit Alblasserdam is naast adviseur voor de groene buitenruimte voor gemeenten, vooral ook specialist op het gebied van daktuinen. Hij weet waar hij het over heeft, blijkt al snel tijdens het gesprek. Zijn bedrijf, AH daktuinadvies, is
gespecialiseerd in aanleg en onderhoud van daktuinen. Hartkoorn: “Kort gezegd. Ik begeleid de klant van de eerste ideeën over het maken van een daktuin tot en met de realisatie én het onderhoud.” De term daktuin staat bij AH (AH staat voor Adri Hartkoorn) Daktuinadvies voor alle soorten tuinen die op een dak kunnen worden gemaakt. Zoals balkontuinen, dakterras tuinen, vegetatiedaken, zoals sedum vegetatiedaken, intensieve daktuinen – ‘echte’ tuinen op het dak - ,etc.
Extensieve daktuin of groendak De meeste daktuinen die in Nederland worden aangelegd, zijn extensief. Dat betekent dat de daken worden voorzien van sedum plantjes. Plantjes die weinig onderhoud nodig hebben en goed tegen wisselende weersomstandigheden bestand zijn. Ook al regent het een paar maanden niet, sedum kan hier tegen.
Kijk eerst naar constructie van het dak Wil je een groen dak, dan is het verstandig om eerst naar de constructie van het dak te kijken. Hartkoorn: “Het dak moet het gewicht van het groene dak kunnen dragen. Niet zozeer de plantjes, maar vooral het substraat, de aarde dus dat wat er op komt te liggen, kan een behoorlijk gewicht bereiken. Zeker als het nat is.” En let op meer zaken, zegt Hartkoorn. Let op of je dakbedekking ‘wortelvast’ is. Wortels mogen niet in de dakbedekking gaan groeien. En, je moet zeker ook kijken of het afschot van het dak goed is. Er moet een goede rand zijn, anders glijdt het hele groene dak zo van het dak af. Je moet dus eerst zorgen dat je dak geschikt is voor een groen dak.
Niet gelijk met ontwerp daktuin beginnen Hartkoorn: “Je kan pas beginnen met een ontwerp voor een daktuin als je weet wat de mogelijkheden en onmogelijkheden van het dak zijn. Bomen in het ontwerp opnemen terwijl het dragende vermogen van de constructie beperkt is, heeft bijvoorbeeld weinig
zin.” Ook moet je letten op het drainage systeem van je dak. Je kan er niet zomaar wat opleggen en dan hopen dat het goed gaat. De afwatering moet in orde zijn. Bij een dak moet je altijd zorgen dat het water weg kan lopen. Doe je dat niet dan verdampt het water en komt het in het substraat (het mengsel van aarde met voedingsstoffen) terecht. De sedumplantjes houden niet van natte voeten en je krijgt een heleboel onkruiden en grassen op je dak. Onkruid en grassen houden veel meer van water. Sedum wordt dan verdrongen en voor je het weet heb je een onkruid en grasmat op je dak.
Wat wil je voor daktuin? Hartkoorn: “Je moet dus goed kijken naar wat voor soort dak je wilt. Ik adviseer daarin. Wil je een extensief groen dak, met weinig onderhoud, dan kies je voor sedum. Een intensief groen dak kan natuurlijk ook. Dat is een dak met heesters, dat moet je regelmatig onderhouden.” (Wil je meer weten over de kosten groendak, lees dan het artikel kosten groendak)
Wat doet AH Daktuinadvies Voor de aanleg van een daktuin zijn er drie verschillende mogelijkheden. 1. De klant doet het zelf, in samenspraak 2. Hartkoorn doet het zelf 3. Hij regelt een bij - jou vertrouwde - hovenier in de buurt Een en ander afhankelijk van de wens van de klant. “Ik merk dat nog steeds veel hoveniers nog niet zo goed weten hoe je een groen dak moet aanleggen. Daarom zoek ik voor de klant een goede hovenier in de buurt en begeleidt deze. Ik houd in de gaten of alles goed gaat.”
Groeiende vraag naar groendak Hartkoorn ziet de vraag naar groene daken groeien. “Je ziet nu al redelijk wat groene
daken bij overheidsinstellingen en kantoren. Dat zijn leuke projecten. Maar ik heb het idee dat de grote ontwikkelingen nog moeten komen. Bij particulieren moet de interesse groeien. Maar je ziet het gelukkig steeds meer. En een groen dak is natuurlijk ook goed voor het wegvangen van fijnstof. Hartkoorn ziet op het gebied van groene daken nog veel onkunde, zelfs bij zogenaamde professionals. “Mensen hebben nog te weinig informatie om het goed te kunnen doen. Zo kun je pakketten kopen voor de aanleg van een groen dak. De een nog vaak goedkoper dan de andere. Maar als niet de juiste vragen worden gesteld, kies je voor een incompleet daktuinpakket dat eigenlijk niet geschikt is voor je situatie. Veelal wordt goedkoop ineens duurkoop. Zo zit vaak geen wortelwerende laag of een drainagelaag bij die je in de meeste situaties absoluut nodig hebt. Wat je krijgt is dan iets dat net aan de omschrijving voor een groen dak voldoet, maar daarmee is ook alles gezegd.”
Welke gemeenten geven subsidie voor groendak? In veel gemeenten in Nederland kan je subsidie krijgen voor de aanleg van een groen dak. Vooral in de grote steden, Amsterdam, Rottedam, Den Haag en Utrecht, heeft de gemeente geld beschikbaar voor de aanleg van groene daken. Een groendak draagt bij aan het vergroenen van de stad.
Sedum
Sedum als begroeiing op het groendak. Het is een goede beplanting voor op groendaken. De vetplantjes zijn er in verschillende kleuren en kun je combineren met mossen. Voor op groendaken zijn er zelfs kant en klare sedummatten die je makkelijk uitrolt op het dak. Je groendak is daarmee snel klaar, want deze matten zijn normaal gesproken al voor 90% volgroeid. Ze nemen vocht op en geven dat langzaam weer af. Als belangrijkste voordeel van deze matten is de warmte regulerende werking. Je verliest minder warmte via het dak wanneer dit begroeid is met sedum. Hierdoor bespaar je op de stookkosten. Daarnaast draag je met het groen op je dak bij aan een beter leefklimaat in de omgeving.
Sedummatten voor op het dak Een groendak maak je het makkelijkst met deze matten. Naast verschillende folielagen wordt het dak bekleed met sedummatten. Deze matten houden vocht vast en zorgen voor de warmte regulering. In de winter blijft de warmte beter binnen terwijl het in de zomer heerlijk koel blijft onder het groendak. Ook hebben de sedummatten een geluidsisolerende werking. Ze verminderen weerkaatsend geluid en verhogen geluidsisolatie met zo’n 8 dB.
Sedumsoorten Welke sedumsoorten geschikt zijn voor een groendak, kan je altijd vragen bij een hovenier. Wij van Houhetwarm.nl hebben een lijstje gemaakt van de meest gebruikte sedumsoorten. Met dit lijstje in de hand is het makkelijker overleggen met een hovenier:
sedum soorten sedum acre
sedum album coral carpet sedum album minor
sedum album murale
sedum lydium
sedum lydium glaucum sedum sexangulare sedum hispanicum
sedum kamschaticum sedum reflexum
sedum spurium fuldaglut sedum spurium rosea
sedum spurium voodoo sedum spurium album
Op google zijn veel afbeeldingen te vinden van de verschillende sedumsoorten. Makkelijk, om thuis je voor te bereiden op de gang naar het tuincentrum.
Beter leefklimaat Het bouwen van je huis heeft een stukje natuur gekost. Door wat groen terug te geven in de vorm van sedum op uw dak, draag je bij aan een beter leefklimaat voor mens, dier en plant. De sedummatten geven ook zuurstof af, die we allemaal nodig hebben om te leven. Een groendak met sedum is dus goed voor je portemonnee maar ook voor het milieu.
Stedelijk Hitte eiland Effect (SHE) Een groendak vangt fijnstof weg en zorgt voor verkoeling in de stad. Stenen en asfalt nemen warmte op, groen absorbeert de warmte. Door veel groene daken in de steden zal het ook op de warmste dagen van de zomer minder warm worden.
Vocht opnemen en geleidelijk afgeven De sedummatten nemen samen met de onderliggende lagen vocht op van bijvoorbeeld regenwater. Dit wordt opgeslagen en het sedum wordt ermee gevoed. Het vocht wordt langzaam afgegeven door verdamping. Ook hiermee draagt sedum bij aan een beter milieu want in plaats van riolering te belasten, zorgt sedum voor een geleidelijke afvoer
van regenwater.
RTL 4 tuinman Lodewijk Hoekstra over groene daken en verticale tuinen
Lodewijk Hoekstra is niet alleen presentator, maar vooral een ‘buitenman’. Hij verzorgt tuinontwerpen, workshops en lezingen en werkt, samen met bewoners, aan groene projecten. Lodewijk Hoekstra: “Ambitie heb ik genoeg. Naast het promoten van groen in het algemeen, span ik me graag in om het imago van tuinieren ‘te verjongen’ door het geven van workshops en lezingen. Ik hecht veel waarde aan duurzaamheid en (leef )ruimte creëren in harmonie met de (natuurlijke) omgeving.”
Veel mensen overwegen de aanleg van een groen dak. Een groen dak kan je onder andere maken met sedum. Welke planten zou je nog meer aanraden voor de aanleg van een groen dak? Sedum wordt het meest gebruikt en werkt zeer goed. Je kan wel iets anders doen, maar dat is vaak duurder en werkt niet perse beter. Je zou een prairie border kunnen maken waarbij je vaste planten combineert met grassen. Zeer mooi en goed voor biodiversiteit, maar dit moet je wel een keer per jaar afmaaien (in het voorjaar). En je hebt een dikker pakket om aan te brengen. Dat is zwaar en je hebt dus een sterker dak nodig. Het onderhoud is minimaal, want planten gaan onderling competitie aan en, afhankelijk van wind, zon etc, krijg je vanzelf balans in bepaalde soorten. 1 keer per jaar afmaaien en je hebt bijna geen irrigatie of onkruid door het puin of de lavalaag waar ze instaan.Groen dak RTL 4 tuinman Lodewijk Hoekstra
Kan je een groen dak makkelijk zelf maken? Een groen dak kan je heel makkelijk zelf maken. Er zijn ook doe-het-zelf pakketjes te koop. Toch moet je je wel even laten informeren over het soort dak en dat soort zaken. We doen het met Eigen Huis & Tuin ook vaak, zeker bij bijvoorbeeld nieuwe tuinschuurtjes. Het ziet er leuk uit en het is beter voor milieu.
Wat zou je mensen aanraden die zelf een groen dak willen maken? Waar moet je beginnen? Begin bij bekijken wat voor soort dakbedekking je hebt. In principe kan een groen dak overal op. Ik werk vaak met dikke rubberfolie genaamd EPDM en gebruik dat als ondergrond. Dat kun je via internet vaak als pakket kopen. Semergreen is bijvoorbeeld een goed bedrijf. Als eerste leg je een drainagemat en daarop komt substraat waarop sedum komt te groeien. Bij een bitumen ondergrond moet je mogelijk eerst vilt aanbrengen ter bescherming. Check dit voor je begint! De drainagemat bestaat uit een laag antiworteldoek om het dak te beschermen voor wortels. Dan volgt een kunststof opbouw met ‘minibekertjes’, waarin water blijft staan. Deels is dit vocht voor de sedumplantjes, deels zorgen deze bekertjes ervoor dat het groene dak meer water kan bergen. Na het aanbrengen van het substraat, vlak je het met een bezem uit en breng je de sedum rollen aan. Zorg ervoor dat bij de waterafvoer grof grind ligt als afsluiting. Anders spoelt het pakket weg in regengoot.
Waarom zou je een groen dak aanleggen? (voor- en nadelen) Het ziet er mooi uit, natuurlijk. Het isoleert in de winter en verkoelt in de zomer. Een groen dak is goed voor de biodiversiteit. De bloeiende sedum trekt veel en verschillende soorten insecten. En je voorkomt dat 50% goed regenwater in het riool terecht komt en dat is beter voor het milieu en de grondwaterstand. Bovendien gaat het dakleer of de folie langer mee, omdat het groen beschermt tegen zon. Wat betreft de nadelen: Het kost geld en het is zwaar werk om aan te brengen. Maar ik vind het echt opwegen tegen de voordelen. Je kan zo op eenvoudige wijze iets voor natuur en milieu terug doen.interview met Tuinman Lodewijk over groene daken
Waar moet je op letten bij de aanleg van een groen dak? (draagvermogen, waterdicht, is ieder dak geschikt voor de aanleg van een groen dak?) Het draagvermogen valt vaak wel mee, maar als je twijfelt, moet je even navragen wat de maximale belasting is. En het dakleer moet goed zijn. Je kan er niet meer makkelijk bij als je problemen hebt.
Heb je ervaring met het aanleggen van een groen dak op een schuin dak? (hoe schuin kan het nog?) Je kan gaan tot 45 %. Mijn partner Nico Wissing, waarmee ik samen het duurzaam buitenlabel heb (www.greenlabel.nl) heeft al 18 jaar zo’n schuin dak op kantoor en dat gaat uitstekend. Schuiner wordt lastig, geloof ik. het dak ziet eruit als een tuin
Moet je een groen dak water geven? Nee, alleen in het begin een beetje vochtig houden. Sedum hoef je ook nooit te maaien en je kan er ook op lopen of zelfs in de zon liggen.
Hoe zou jij een verticale tuin omschrijven? Een verticale tuin is in wezen een staande border met veelal vaste planten. Het is een constructie met potten met aarde waar planten in groeien en via een systeem water en soms meststoffen toegediend krijgen.
Wat zijn de voordelen van een verticale tuin? Je kan op plekken groen aanbrengen waar daar normaal gesproken geen ruimte is, dus binnenstedelijke gebieden waar gewone tuintjes niet kunnen omdat het te duur of te druk is. Groen zorgt voor verkoeling, biodiversiteit, het afvangen van fijnstof, de productie van zuurstof en het ziet er fijn uit. De veiligheid gaat erop vooruit en het welzijn in de buurt neemt toe. Ook de waarde van het vastgoed stijgt. Wat betreft de nadelen: het is duur en een verticale tuin kan niet overal. Je moet water blijven geven.
Het liefst afgevangen hemelwater, anders is het zonde van het kraanwater. Bijmesten is ook niet altijd goed, helemaal als je kunstmest gebruikt.Interview met RTL 4 tuinman over verticale tuinen
Kan je zelf een verticale tuin maken? Het kan wel, maar makkelijk is het niet. Je kan beter thuis met klimplanten aan de slag gaan of een Greenwall kopen en die aanplanten, echt te gekke combinaties zijn mogelijk. De aanleg van een verticale tuin kun je beter door een specialist laten doen, omdat de constructie sterk moet zijn. Het kan in principe wel. Overal waar je een muur of andere plek hebt. Maar veel systemen die op de markt zijn om zelf verticaal groen te maken vind ik niet super, je kunt beter een haag nemen of mooie klimplanten. Dit zijn beter en sterker.
Moet je met de zonkant rekening houden met een verticale tuin? Niet alle planten houden van direct zonlicht. Dus je moet je beplanting aanpassen.
Wat is het verschil tussen een verticale tuin en een geveltuin? Een geveltuin is naar mijn mening geen verticale tuin, maar een strookje voor de deur, vaak in steden. Dit is prima hoor, als je de buurt wilt opvrolijken en gemeenten helpen er vaak graag bij. En alle beetjes helpen.
Dakisolatie aan de buitenkant In dit hoofdstuk vind je artikelen over: → BioFoam Pearls voor isolatie van de spouwmuur, de vloer of het dak → Toepassingen van BioFoam Pearls → Cellulair glas
BioFoam Pearls voor isolatie van de spouwmuur, de vloer of het dak
BioFoam Pearls kan je gebruiken voor isolatie van de spouwmuur, de vloer of het dak. Spouwmuurisolatie met de traditionele materialen zijn al bekend. Minder bekend zijn de BioFoam Pearls. Dit isolatiemateriaal is het groene alternatief van de meest bekende EPS Termoparels. In onderstaande afbeelding is te zien waarom het product “groen”is en waarom het met een C2C certificaat is betiteld. Het wordt namelijk gemaakt van organisch materialen en het eindproduct is te recyclen. Hierdoor heeft dit
isolatiemateriaal een zeer kleine CO2 BioFoam Pearls zijn in werkelijkheid ook echt groen van kleur, dit is gedaan om een duidelijk onderscheid te maken met de EPS Termoparels.
Toepassingen van BioFoam Pearls Spouwmuur isolatie BioFoam Pearls hebben nagenoeg dezelfde eigenschappen als de EPS Termoparels. Door de dampopen structuur van het product is het bijzonder geschikt om de spouwen mee te isoleren. Tenslotte blijft de functie van de spouw om te ventileren. De dampdiffusie weerstandsgetal is dan nagenoeg te verwaarlozen (1 – 2 μ), dit betekent dat de damp in de spouw nagenoeg geen weerstand ondervindt om te kunnen drogen. Het materiaal blijft dus droog. Het wordt op de gebruikelijke wijze in de spouw geblazen door kleine gaten in de voegen te boren, de spouw wordt vol geblazen met ca. 4 mm grote BioFoam Pearls en na afloop worden de gaten netjes gedicht. Ook kan dit materiaal gebruikt worden voor isolatie van het dakspouw en voor de vloer.
Dakisolatie Bij dakisolatie wordt het materiaal tussen het dakbeschot en de dakpannen in aangebracht. Om de 2 meter wordt een rij dakpannen in verticale richting verwijderd en wordt er door middel van een lans de spouw gevuld.
Vloerisolatie Bij vloerisolatie wordt het materiaal als bodemafsluiter gebruikt, dit geeft een verlaging van de relatieve vochtigheid in de kruipruimte en tegelijkertijd een isolerende werking. De comfort en behaaglijkheid wordt hiermee bevorderd. De toepassing kan zowel bij een betonnen- als een houtenvloer.
Isolatiewaarde
De isolatiewaarde van is natuurlijk afhankelijk van de dikte van het aangebrachte materiaal, maar is vrijwel gelijk aan dat van EPS Termoparels. Ook zijn de BioFoam Pearls verkrijgbaar met grafiet bewerking voor een hogere isolatiewaarde.
Brandklasse Zowel de groene als grijze variant van de BioFoam Pearls zijn brandklasse B2 gecertificeerd.
Kosten Bij een gemiddelde tussenwoning kost dit materiaal tussen de € 16 en € 17 per m2
Cellulair glas
Cellulair glas is een isolatiemateriaal dat vooral gebruikt wordt voor dakisolatie. In het algemeen wordt foamglas, zoals het ook genoemd wordt, gebruikt door dakdekkers en niet door doe-het-zelvers. Maar het materiaal kan voor meer toepassingen worden benut. Voor isolatie aan de binnenkant van de gevel, voor vloerisolatie, of bijvoorbeeld voor de ondergrond van groene daken. Overal waar kou en vocht tussendoor komt, bij de koudebruggen, kan foamglas worden gebruikt. Foamglas is de merknaam voor cellulair glas.
Oud glas wordt cellulair glas Cellulair glas wordt gemaakt uit een mengsel van glasafval, kwartszand, veldspaat, soda, dolomiet, ijzererts en mangaan. Dit mengsel wordt in een oven gesmolten op een temperatuur tussen de 700 en 1000°C. De bellen in het cellulair glas ontstaan door de vergassing van koolstof. Bij de productie van faomglas wordt weinig energie verbruikt. Cellulair glas is een minerale wol. Het heeft, vergeleken met PUR en PIR, een niet zo`n hoge isolatiewaarde.
Cellulair glas is ijzersterk Cellulair glas is populair bij dakdekkers omdat het enorm sterk en stevig isolatiemateriaal is. Bovendien laat het, net als glas, geen druppel vocht door. Het heeft dus geen dampwerende folie nodig. Het gaat tientallen jaren mee en behoudt altijd eenzelfde isolatiewaarde. Het product is onbrandbaar, rot niet en is ongevoelig voor knaagdieren en dergelijke.
Werken met cellulair glas Een groot nadeel van cellulair glas is dat de isolatieplaten op het dak moet worden geplakt, vaak met gesmolten bitumen. Dat is geen fijn werk. (zie filmpje). Als je het materiaal binnenshuis gebruikt, dan moet je er rekening mee houden dat het geen vocht regulerende werking heeft. Er gaat geen vocht in, dus er komt ook geen vocht uit. Je kunt het materiaal snijden of zagen, maar het heeft een zeer onbuigzame structuur, dus lastig, zo niet onmogelijk te plaatsen tussen de kepers (de dakconstructie).
Cellulair glas in de vorm van stenen en platen Cellulair glas is te koop in de vorm van platen en “stenen”. De “stenen” worden gebruikt voor de koudebruggen, vaak gebruikt onder metselwerk. Dit zijn stukken van 45 bij 11 bij 5 centimeter. De platen worden geleverd in verschillende diktes en kwaliteiten, uiteraard bedoeld voor de diverse toepassingen.
Kosten cellulair glas Cellulair glas is bepaald niet goedkoop. Voor het isoleren van 1 vierkante meter ben je al snel ongeveer dertig euro kwijt, voor platen met een dikte van 8 centimeter. Kijk ook eens op Marktplaats. Daar worden regelmatig partijen aangeboden. Hier worden de kleinere stenen al aangeboden voor gemiddeld 8 euro per stuk. Houd er rekening mee dat je voor een hellend dak minimaal een dikte van 16 centimeter nodig heeft.
Aannemer cellulair glas Vooral bedrijven die gespecialiseerd zijn in dakbedekkingen, werken met cellulair glas.
Isolatiewaarde De isolatiewaarde van cellulair glas is niet zo hoog. (L-waarde 0,040).
Milieubelasting Cellulair glas is redelijk milieuvriendelijk. (NIBE milieuklasse 2c).
Hoofdstuk 4
Spouwmuurisolatie
In dit hoofdstuk vind je info over: → Wat is spouwmuurisolatie → Energie besparen met spouwmuurisolatie → Isolatiematerialen voor spouwmuurisolatie → Kosten en isolatiewaarde materialen voor spouwmuurisolatie → Praktijkvoorbeeld → Interessante artikelen over spouwmuurisolatie
Wat is spouwmuurisolatie? Als je de muren van je huis wilt isoleren, is spouwmuurisolatie de makkelijkste manier, die ook nog eens veel energiebesparing oplevert. Gevelisolatie daarentegen is een dure isolatie klus, maar met gevelisolatie kies je weer wel de beste isolatie die je maar kunt bedenken. (Zie hoofdstuk 5 over gevelisolatie).
Bij spouwmuurisolatie (in de bestaande bouw, dus het huis is al gebouwd) wordt isolatiemateriaal in de spouw gespoten. Tenminste, als het huis een spouw heeft. De meeste huizen die gebouwd zijn tussen de jaren 20 en 70 van de vorige eeuw hebben een spouw. Deze ruimte is ongeveer 6 tot 9 centimeter. Alle woningen werden in die tijd gebouwd met twee muren. De open ruimte tussen de muren moest vocht afvoeren en fungeerde als isolatie. Later ontdekte men dat zo’n niet geïsoleerde spouw eigenlijk helemaal niet zo goed is. Vocht bleef hangen en de ruimte achter de spouw, de kamer, werd er niet warmer op. Daarom moesten alle nieuwe woningen daarna al bij de bouw voorzien worden van spouwmuur isolatie. Woon jij in een huis dat gebouwd is in de vorige eeuw tussen de jaren twintig en zeventig, denk dan eens aan spouwmuurisolatie. Bij een bestaand huis is het lastig, zo niet onmogelijk om isolatieplaten in de spouw te installeren. Tenzij je de voorste muur weghaalt, maar dat is wel een erg kostbare onderneming. Daarom wordt bij spouwmuurisolatie het isolatiemateriaal in de spouw gespoten of geblazen. Het zijn gespecialiseerde bedrijven die dit doen. Zij hebben de juiste apparatuur in huis. Isolatie van de spouwmuur kan je niet zelf doen. (Tenzij je voor 1 woning speciale inblaasapparatuur gaat kopen, maar dat lijkt me niet handig). Wat voor materialen ook gebruikt worden, ieder bedrijf zal eerst een zogenoemd endoscopisch onderzoek doen bij je woning. Dat betekent dat de spouw wordt onderzocht. Er worden een paar gaten geboord en via die gaten wordt met een cameraatje de spouw bekeken. Zo kan worden vastgesteld of er al eerder isolatie is gebruikt of dat er zogenoemde speciebaarden hangen. Speciebaarden zijn de resten van specie (materiaal gebruikt bij het metselen van de muur). Als dit het geval is, is het heel lastig om het isolatiemateriaal gelijkmatig in de spouw te krijgen. Maar er kan omheen geboord worden, daarmee wordt voorkomen dat het isolatiemateriaal achter de baarden blijven hangen. Wat voor materiaal ook gebruikt wordt, in de muren van je huis worden heel veel gaten geboord. Per vierkante meter een stuk of 5, afhankelijk van het soort isolatie.
Spouwmuur isolatie kan vaak in 1 dag worden gedaan (door 2 mannen). Je kan rustig thuis blijven, maar het geeft enorm veel herrie. Een groot deel van de dag wordt besteedt aan het boren van gaten. Vaak volgens een vast stramien, afhankelijk van het isolatiemateriaal.
Energiebesparing bij spouwmuurisolatie Als jij kiest voor spouwmuur isolatie, kan je enorm besparen op je energiekosten. Dat is duidelijk. Hoeveel precies, weet ik niet. En jij ook niet, als je geen offerte aanvraagt. Als je gaat googelen vliegen de percentages je om de oren. 20 tot 30 % besparing. 600 euro per jaar. Ja, dat kan hoor, allemaal. Maar ik zou er niet direct van uit gaan als ik jou was. Net als bij alle andere vormen van isolatie, kan ik hier niet zomaar zeggen hoeveel energie je bespaart en hoeveel dit scheelt in de kosten. Dat kan niemand. Wel een feit: Spouwmuur is de meest goedkope vorm van isolatie. En je hebt een huis waar het met spouwmuurisolatie veel aangenamer is om in te wonen. De besparing is namelijk afhankelijk van een groot aantal factoren. Zoals de grootte van je gezin, jullie eigen gedrag (deuren open laten staan, gordijnen open). Stel, je hebt voor zo’n € 1000 je spouwmuur laten isoleren. Er is je een besparing van € 500 euro per jaar beloofd door het isolatiebedrijf. Deze investering zou je in twee jaar hebben terugverdiend. Het jaar daarop komt je moeder tijdelijk bij je wonen. Ze heeft het snel koud en je zet de kachel daarom wat hoger. Dan is je winst door de spouwmuurisolatie snel teniet gedaan. Ik zeg niet dat je het daarom niet moet doen. Ik zeg ook niet dat je geen geld bespaart. Maar wees voorzichtig met jezelf rijk rekenen.
Isolatiematerialen voor spouwmuurisolatie
Voor spouwmuurisolatie kan je maar een paar isolatiematerialen gebruiken. Dat is fijn en maakt het lekker overzichtelijk. Ook in een spouwmuur moeten, net als in een kruipruimte, de isolatiematerialen goed tegen vocht kunnen. De isolatie bedrijven die spouwmuurisolatie doen, maken vaak een keuze voor 1 type isolatiemateriaal. Daar hebben de medewerkers ervaring mee en daarvoor hebben ze de juiste apparatuur. Welk isolatiemateriaal je kiest, hangt af van je eigen voorkeur en budget. Ook is het afhankelijk van je woonsituatie. Woon je in de stad, met buren aan beide kanten, dan word je als het ware warm gehouden door je buren. Natuurlijk is isoleren nog steeds zinvol, maar je hoeft niet een enorme dikke laag aan te laten brengen. Wie buiten woont, in een vrij staand huis, heeft een dikkere isolatie laag nodig. Spouwmuurisolatie is een redelijke isolatie van je woning, maar je kan nooit een hele hoge isolatiewaarde behalen. Met de hierna genoemde materialen haal je hooguit een Rc waarde van 1,8. Dat is al veel meer dan een niet geïsoleerde spouwmuur, die een Rc waarde heeft van hooguit 0.40. Maar een goede isolatie heeft een Rc van 4 of hoger. (Volgens het huidige bouwbesluit moeten alle woningen die nu worden gebouwd voldoen aan een Rc waarde van 5.00).
Pur Pur kan uitstekend in de spouw worden gespoten. Pur (Polyurethaan) isoleert buitengewoon goed. Bij spouwmuurisolatie wordt gebruik gemaakt van het type pur met gesloten cellen. Dit is vocht dicht. De purschuim wordt vloeibaar in de spouw gespoten en vindt zijn weg in de holle ruimte. Het materiaal hardt vervolgens snel uit en vormt een stevige harde, vochtdichte laag in de spouw. Er zijn veel discussies over pur en het gebruik van pur in de isolatie. Het is een aantal keren goed mis gegaan bij het mengen van de twee componenten (nodig voor het uitharden). Zie ook het artikel bij kruipruimte-isolatie. Los van de gezondheid van bewoner en werknemer, kan je je afvragen of pur een geschikt isolatiemateriaal is. Ik moet je eerlijk zeggen: ik weet het niet. Ik hoor
verschillende verhalen. De een zegt dat pur een perfect isolatiemateriaal is, met een bijzonder hoge isolatiewaarde. En je krijgt geen vochtproblemen nadat de pur is aangebracht. De ander ontkent niet dat het een goed isolatiemateriaal is, maar zegt dat het misschien wel een beetje te goed is. Het sluit de muren volledig af. Er kan geen spatje lucht meer doorheen en daardoor kan je niet meer goed ventileren. Ik heb het zelf niet geprobeerd. En ik ga het ook niet proberen. Ook al ken ik de voordelen. Eenmaal ingespoten pur krijg je niet meer zo makkelijk weg. Het hecht zich vast aan beide kanten van de spouw. Supafil of parels hecht zich niet vast. Purschuim is onomkeerbaar. Je krijgt het niet meer weg uit de kruipruimte als het niet bevalt. Ik geloof dat dit mijn probleem is met pur.
Supafil Supafil is het isolatiemateriaal dat het meest wordt gebruikt bij spouwmuurisolatie. Supafil is witte inblaaswol (lijkt op sneeuw!) op basis van glaswol. De isolatiewaarde is redelijk hoog en de milieubelasting is minimaal. Het bedrijf Knauf is een leverancier van Supafil. Supafil wordt in de spouw geblazen. Supafil is glaswol, maar dan in de vorm van vlokken wol. Het basismateriaal voor dit isolatiemateriaal is gerecycled glas. Het wordt in principe op dezelfde manier gemaakt als glaswol. Het product bestaat uit glasscherven, soda, zand en kalksteen. Deze grondstoffen worden verhit in een oven met een temperatuur tot wel 1100 graden. Bij glaswol wordt een bindmiddel toegevoegd. Bij de productie van Supafil blijft dit bindmiddel achterwege. Het bindmiddel zorgt voor de gele kleur van glaswol. Supafil is wit omdat er geen bindmiddel is gebruikt. (lees aan het einde van dit hoofdstuk het artikel over supafil)
EPS parels Een aantal isolatiebedrijven in Nederland werkt met EPS parels. Dit zijn hele kleine bolletjes piepschuim. Ze worden soms met een soort lijm behandeld, waardoor ze beter aan elkaar blijven kleven. Ook deze bolletjes worden onder hoge druk in de spouwmuur
geblazen. Een grote leverancier van deze parels is het bedrijf Termokomfort. Ze leveren dit isolatiemateriaal aan een de isolatiebedrijven. EPS kan uitstekend tegen vocht en is daarom prima te gebruiken voor spouwmuurisolatie. De parels laten lucht door waardoor er een zekere ventilatie is. In de praktijk worden verschillende varianten van deze eps korrels of parels gebruikt: Eps parels: de gewone witte piepschuimbolletjes. Ze worden ook wel termoparels genoemd.
Grafietparels (HR++): Dit zijn piepschuimbolletjes waaraan grafiet is toegevoegd. De isolatiewaarde ligt hiermee zo’n 20% hoger dan bij standaard piepschuimbolletjes. De grafietparels worden met lijm in de spouwmuur geblazen. De laag die ontstaat is waterafstotend en zeer solide. De lijm die gebruikt wordt, is niet schadelijk voor het milieu. Biofoam parels: Dit is het groene alternatief voor de gewone EPS Termoparels. Het wordt gemaakt van organisch materialen en het eindproduct is te recyclen. Hierdoor heeft dit isolatiemateriaal een zeer kleine CO2 footprint. BioFoam Pearls zijn in werkelijkheid ook echt groen van kleur, dit is gedaan om een duidelijk onderscheid te maken met de EPS Termoparels. Kosten en isolatiewaarden spouwmuur isolatie De isolatiematerialen voor spouwmuurisolatie, zoals hier genoemd, isoleren allemaal redelijk goed. Pur isolatie isoleert het beste. Maar daarvoor betaal je dan weer wel het meeste.
Tabel kosten/isolatiewaarde isolatiematerialen spouwmuurisolatie* Isolatiemateriaal Prijs per vierkante meter Isolatiewaarde (lambawaarde) Pur
€ 20,00
0,023
Supafil
€ 14,00
0,034
Parels HR
€ 15,00
0,033
*Prijzen zijn marktprijzen. Er wordt enorm gestunt met prijzen bij spouwmuurisolatie. Pas op, de goedkoopste levert niet altijd goed werk! *Prijzen altijd afhankelijk van woning
Praktijk voorbeeld spouwmuurisolatie Situatie: Je woont in een vrijstaande woning in op het platteland. Er staan weinig bomen om je huis. De wind heeft vrij spel. Je huis is gebouwd in 1935 en heeft een vrij brede spouw, van 7 centimeter. De gevel (voor, zij en achter) is in totaal 90 m2. Je denkt al jaren aan isolatie. ‘s Winters is het behoorlijk koud in huis, ook al staat de kachel hoog. Eigenlijk is het huis niet warm te stoken. Isolatie Je kiest voor spouwmuurisolatie met purschuim omdat dit de hoogste isolatiewaarde biedt voor een smalle ruimte. Kosten Voor 90 m2 betaal je voor spouwmuurisolatie met purschuim € 20,00 per m2. In totaal betaal je, inclusief arbeid 6%, € 1800,00.
Artikelen over Spouwmuurisolatie (uit Blogs op Houhetwarm.nl) In dit hoofdstuk vind je artikelen over: → Spouwmuurisolatie kost tussen de 800 en 2000 euro → Hoe gaat spouwmuurisolatie? → Supafil
Spouwmuurisolatie kost tussen de 800 en 2000 euro.
Ongeveer. Waarom lopen de kosten zo uiteen? Omdat de kosten afhangen van onder meer: De grootte van de woning De locatie van de woning
Collectief, samen met je buren, isoleren
Het soort en de hoeveelheid isolatiemateriaal
Soms wordt spouwmuurisolatie aangeboden voor slechts € 800,00. Dat kan wel, maar dan woon je in een kleine tussenwoning, midden in de stad. Maar zo woont lang niet iedereen. Het maakt nogal uit waar je woont. Daarom zet ik in dit blog een en ander op een rijtje. Lees het eens, dan weet jij straks ook of je niet teveel betaalt. En waarom je op internet nooit kan vinden hoeveel spouwmuurisolatie kost. Om te beginnen. Wat is spouwmuurisolatie? Spouwmuurisolatie is het inblazen van isolatiemateriaal in de spouw. De spouw is de ruimte tussen de twee muren. Vanaf de jaren twintig werden in Nederland huizen gebouwd waarbij niet 1, maar 2 muren werden neergezet. Men ging er van uit dat de lucht tussen de twee ruimtes voldoende isolatie zou opleveren. En bovendien houden 2 muren meer vocht tegen dan 1.
Isolatiemateriaal wordt in spouw geblazen De breedte van de spouw verschilt. Soms is die 4 centimeter, soms 6 en heel af en toen nog wat breder. Inmiddels weten de deskundigen dat alleen met lucht isoleren wel goed is, maar dat het nog veel beter kan. Namelijk door isolatiemateriaal in die lege spouw te blazen. Dan heb je een dikke isolatielaag. Muren en isolatiemateriaal. Prima dus. Men noemt dit naisolatie omdat het gebeurt bij huizen die al gebouwd zijn. Het inblazen van isolatiemateriaal in de spouw wordt door professionele bedrijven gedaan. Dat kun je niet zelf. (Hoe gaat spouwmuurisolatie).
Geld besparen met isolatie Spouwmuurisolatie wordt steeds meer toegepast bij het isoleren van bestaande woningen. Ook bij particulieren. Slim, want met spouwmuurisolatie kan je enorm besparen op je stookkosten. Bedragen van een jaarlijkse besparing van wel 500 euro op je energierekening worden genoemd, maar dit is natuurlijk altijd afhankelijk van de grootte van de woning en je eigen stookgedag.
Waarom verschil in kosten spouwmuurisolatie Terug naar de kosten voor spouwmuurisolatie. Het kost tussen de 800 en 2000 euro. Een
fiks bedrag, hoe dan ook. En ook nog eens zo’n groot verschil in hoogte van het bedrag. Waarom betaal je voor spouwmuurisolatie voor de ene woning 800 euro en voor de andere woning 2000 euro? De factoren die het verschil maken heb ik even op een rijtje gezet.
Het aantal vierkante meters muur bepaalt de kosten voor spouwmuurisolatie Logisch, hoe groter het oppervlak dat geïsoleerd wordt, hoe meer het kost. Maar vergis je niet. Hoe groter de woning, hoe minder je per vierkante meter betaalt. Dat bepaalt het isolatiebedrijf dat bij je aan de slag gaat. Bij een grote woning ben je, relatief, per vierkante meter goedkoper uit.
De locatie van de woning bepaalt de kosten voor spouwmuurisolatie Woon je in de stad en heb je een tussenwoning, links en rechts buren? Dan heb je daar al profijt van. De buren stoken ook, dus de zijmuren voelen redelijk warm aan. Dan isoleer je de muren alleen aan de voor- en achterkant. Bovendien is het in de stad altijd minder koud dan op het platteland. Je kunt dan isolatiemateriaal gebruiken met een middelhoge isolatiewaarde (dat is goedkoper). En heb je dan ook een kleine woning, dus weinig vierkante meters muur, dan ben je inderdaad voor 800 euro klaar. Anders is het als je woont in een vrijstaande woning op het platteland. Geen buren om je warm te houden en wind en regen hebben vrij spel. Dat vraagt om een gedegen isolatie. Bij zowel voor-, achter- als aan de zijkanten van de woning. Je hebt dus meer vierkante meters te isoleren en je moet een isolatiemateriaal gebruiken met een hoge isolatiewaarde (dus duurder). Ook de dikte van het isolatiemateriaal speelt hier een rol. Je hebt eenvoudigweg meer nodig om een goede isolatie te realiseren. Kortom, je betaalt een hogere prijs voor je spouwmuurisolatie. En dan komt je zeker, afhankelijk van de grootte van de woning, op die 2000 euro.
Samen met je buren isoleren bepaalt de kosten voor spouwmuurisolatie
Ook logisch natuurlijk. Het isolatiebedrijf hoeft maar 1 keer voor te komen rijden. Ze pakken twee of drie woningen tegelijk aan. Het materiaal ligt klaar. Terwijl de een de gaten boort waar door het isolatiemateriaal wordt geblazen, kan de ander aan de slag met het vullen van de spouw. Seriewerk dus en dus goedkoper per woning.
Het isolatiemateriaal bepaalt de kosten voor spouwmuurisolatie Eigenlijk had ik hiermee moeten beginnen. Want deze factor bepaalt sterk hoeveel jij betaalt voor je isolatie. Voor spouwmuurisolatie kan je een aantal isolatiematerialen gebruiken. Ik noem hier de meest gangbare. (Overigens als je meer wilt weten over het materiaal, dan klik je even door).
Oplopend in prijs: Supafil, inblaaswol op basis van glaswol EPS parels (termoparels) Pirschuim Cellulose
EPS-korrels-voor-spouwmuurisolatie EPS korrels voor spouwmuurisolatie Al deze isolatiematerialen isoleren goed of zelfs uitstekend. In de praktijk werken de meeste isolatiebedrijven (ook waar Houhetwarm mee samenwerkt) met Supafil inblaaswol of met EPS parels (met verschillende isolatiewaarden). Pirschuim wordt ook nog steeds veel gebruikt, maar heeft als nadeel dat het nooit meer te verwijderen is. Het zet zich vast in de spouw aan de muur. Bovendien bestaan er gezondheidsrisico’s als het pirschuim verkeerd wordt aangebracht. Cellulose is een natuurlijk isolatiemateriaal (met als basis oud papier), dat minder vaak wordt gebruikt, maar dat ook prima toepasbaar is.
Kosten isolatiematerialen In prijs lopen de materialen niet erg uiteen. Dat wil zeggen, per vierkante meter is het verschil klein. Maar als je 60 of meer vierkante meter gaat isoleren, dan maakt het
natuurlijk wel verschil. De prijs heeft tevens te maken met de dikte en dus de hoeveelheid isolatiemateriaal dat nodig is. In een brede spouw gaat veel meer isolatiemateriaal dan in een smalle spouw. In volgorde van prijs: het goedkoopste is Supafil, daarna volgt in prijs eps parels, dan pirschuim en voor cellulose betaal je in verhouding het meest. Bovendien, als je een gecertifieerd bedrijf in de arm neemt, ben je ook iets duurder uit. Maar dan heb je wel garantie! Ik praat veel met isolatiebedrijven en vaak komt de prijs voor isolatie ter sprake. Die prijs hangt dus af van bovenstaande factoren. En verschilt per woning. Dat is ook de reden dat je op internet zelden een prijs voor spouwmuurisolatie vindt. Isolatiebedrijven geven die prijs niet. Juist omdat het per woning verschilt. Je moet dus altijd een offerte aanvragen.
Hoe gaat spouwmuurisolatie?
Het is acht uur ‘s ochtends en de medewerkers van VIC, Vink Isolatie Culemborg, zijn dan al een half uur aan het werk. Vandaag zijn ze bezig met spouwmuurisolatie bij een woning in Bunnik. Dit blog gaat over het isoleren van de spouw. Hoe gaat het in zijn
werk? En wat staat je te wachten als je een isolatiebedrijf inhuurt om de klus bij jouw huis te doen. Een bescheiden vrachtwagen staat op de oprit: daarin grote balen inblaaswol (Supafil), een machine om het isolatiemateriaal in de spouw te blazen, slangen, een grote boormachine, een paar ladders. Kortom, alles wat de medewerkers nodig hebben, zit in die vrachtwagen. In 1 dag wordt de hele woning, aan alle kanten, in een warme jas gehesen. Door twee mensen.
Hoe gaat spouwmuurisolatie? Pim Verheyde en zijn collega doen dit werk dagelijks. Ze beginnen met het aanbrengen van de ventilatieroosters. Drie in totaal bij deze woning. Meer isoleren is meer ventileren, dat weten ze. “De Supafil wordt in de hele spouw gespoten. Dus dat zit dicht. Vocht en lucht uit de kruipruimte kan nu niet meer via de spouw naar buiten. Dus om stankoverlast en vochtplekken in de muur te voorkomen, maken we ventilatieroosters”, aldus Verheyde. Ook worden zogenoemde onderbrekingsborstels geplaatst om te voorkomen dat ook de spouwmuur van de buren met Supafil wordt vol geblazen.
Boren volgens een vast boorpatroon Als de ventilatieroosters zijn geplaatst, begint het voorbereidende werk voor het vullen van de spouw. Boren, boren en nog eens boren. Met boortje (zeg maar gerust boor 18 mm) worden zo’n tweehonderd gaten in de buitenmuur geboord. Verheyde: “We boren via een vast boorpatroon met een afstand van zo’n 80 centimeter uit elkaar. Het is onderzocht wat het beste werkt. De Supafil wordt via de gaten in de ruimte geblazen. En bij de ramen boren we extra.”
Inblaasmachine Groot boorgat bij spouwmuurisolatieVerheyde staat op de ladder en boort. Hij begint aan de onderkant van de gevel en werkt stap voor stap naar boven. Gat na gat, vier stenen omhoog, vier stenen naar links, vier naar rechts. Ondertussen controleert collega
Jos de druk op de inblaasmachine. Die moet goed zijn om de spouw goed gevuld te krijgen.”
Spouw van 6 centimeter Het huis in Bunnik heeft een spouw van 6 centimeter. Dus de ruimte tussen de twee stenen muren is zes centimeter. In de spouw wordt isolatiemateriaal gespoten. Vaak is dit Supafil (een witte wol gemaakt van glaswol). Maar ook eps parels worden veel gebruikt. Verheyde: “Het resultaat is vrijwel hetzelfde. Beide materialen isoleren heel goed.”balen-supafil-voorspouwmuurisolatie
Grote zakken inblaaswol In de vrachtwagen staat de inblaasmachine te schudden. De enorme zakken inblaaswol gaan de machine in en worden via een dikke slang onder hoge druk in de spouw gespoten. De spuitmond wordt op het gat gezet en binnen een paar minuten is deze vierkante meter gevuld. En zo wordt deel voor deel van de spouw vol geblazen met Supafil.
Er gaat 30 kilogram in 1 m3 Om een uur of 1 in de middag zit de hele muur vol. Er is in totaal 30 kilogram wol in 1 m3 (kubieke meter) Supafil in de spouw geblazen. Alles bij elkaar een oppervlakte van 125 vierkante meter. De medewerkers beginnen met het afronden. Alle gaten worden weer gevuld met cement in de kleur van de stenen, zodat er straks niets meer te zien is. Dan nog even stofzuigen en schoonmaken. Begonnen om half acht en om twee uur klaar.
Thuis blijven tijdens het vullen van de spouw De bewoners van het huis in Bunnik kunnen gewoon thuis blijven als de isolatieklus wordt uitgevoerd. Het boren geeft natuurlijk een geweldige herrie. De medewerkers van VIC dragen daarom verplicht gehoorbescherming. Maar verder is er geen hinder.
Supafil
Supafil is een isolatiemateriaal dat vaak wordt gebruikt bij spouwmuurisolatie. Supafil is witte inblaaswol (lijkt op sneeuw!) op basis van glaswol. De isolatiewaarde is redelijk hoog en de milieubelasting is minimaal. Het bedrijf Knauf is een leverancier van Supafil. Supafil is glaswol, maar dan in de vorm van vlokken wol. Het basismateriaal voor dit isolatiemateriaal is gerecycled glas. Het wordt in principe op dezelfde manier gemaakt als glaswol. Het product bestaat uit glasscherven, soda, zand en kalksteen. Deze grondstoffen worden verhit in een oven met een temperatuur tot wel 1100 graden. Bij glaswol wordt een bindmiddel toegevoegd. Bij de productie van Supafil blijft dit bindmiddel achterwege. Het bindmiddel zorgt voor de gele kleur van glaswol. Supafil is wit omdat er geen bindmiddel is gebruikt.
Hoe wordt Supafil gemaakt? Door de hoge verhitting ontstaat vervolgens een wolachtige massa. Deze vloeibare hete massa wordt via een snel ronddraaiend “vergiet” naar buiten gedrukt. Door de gaatjes wordt het spul naar buiten geperst en het resultaat bestaat uit lange glaswoldraden. Deze glaswoldraden worden bij elkaar gebracht en vervolgens start het uithardingsproces. Van het pakket dat op die manier ontstaat, worden platen of rollen van glaswol gemaakt.
Supafil-wordt-gebruikt-voor-spouwmuurisolatie Voor het produceren van Spafil wordt dezelfde massa nog een keer mechanisch bewerkt. De draden worden ingekort en zo ontstaat de zogenoemde inblaaswol. Supafil is een witte wollige wol, heel anders dan glaswol om te voelen en te zien. Glaswol is lastig om mee te werken. De vezels van de glaswol zijn fijn en stekelig. Supafil is veel wolliger om te zien en aan te raken. Je kan er ook rustig mee werken, zonder beschermende kleding. Het bedrijf Knauf is een grote leverancier van Supafil.
Supafil is waterafstotend Aan Supafil is een waterafstotend middel toegevoegd. Daardoor is dit isolatiemateriaal geschikt voor spouwmuurisolatie. Het is vochtwerend, zowel van buiten naar binnen als van binnen naar buiten. Schimmels hebben geen vat op Supafil.
Supafil-inblaaswol-wordt-onder-hoge-druk-in-de-spouw-geblazen De inblaaswol heet niet voor niets inblaaswol. Het spul wordt via gaten in de muur in de spouw geblazen. (De spouw is de ruimte tussen de twee muren). Onder hoge druk wordt de wol in de spouw geblazen. In 1 kubieke meter wordt 30 kilogram gebruikt. Volgens leverancier Knauf kan Supafil niet gaan zakken. Het wordt samengeperst en vult de hele spouw van beneden naar boven.
Isolatiewaarde Supafil heeft een redelijk hoge isolatiewaarde. Het heeft een lambdawaarde van 0,034 bij gebruik in de spouwmuur. Dit isolatiemateriaal is bovendien gecertificeerd door IKOBKB en heeft een KOMO attest. Dat betekent dat het is goedgekeurd en inderdaad de isolatiewaarde biedt zoals is in de productomschrijving is vermeld.
Milieubelasting Supafil heeft een milieuwaarde van 1a. Volgens het NIBE is het gebruik van glaswol een van de meest milieuvriendelijke materialen die je kunt gebruiken voor
spouwmuurisolatie. (NIBE heeft geen onderzoeksresultaten voor inblaaswol. Omdat de basis glaswol is, geef ik hier de resultaten die worden genoemd bij glaswol).
Brandklasse Supafil is onbrandbaar. Europese brandveiligheidklasse A1.
Hoofdstuk 5 Gevelisolatie
In dit hoofdstuk vind je info over: → Wat is gevelisolatie → Verticale tuin → Kosten gevelisolatie
Wat is gevelisolatie Gevelisolatie is het isoleren van de gevel van de woning aan de buitenkant of aan de binnenkant. In Nederland wordt gevelisolatie niet vaak toegepast in de bestaande bouw. Dat komt omdat gevelisolatie behoorlijk prijzig is, zeker in vergelijking met andere vormen van isolatie zoals spouwmuur- of kruipruimte isolatie. Bovendien heb je voor gevelisolatie in veel situaties toestemming of een vergunning van de gemeente nodig. Niet iedere nieuwe gevel past in het bestaande straatbeeld. Maar als je echt serieus je huis wilt isoleren en je hebt de beschikking over een redelijke budget, dan moet je gevelisolatie nemen. Men heeft mij vertelt dat gevelisolatie wel
30% op je stookkosten kan schelen. Of dit zo is, zou je in de praktijk moeten uit proberen. Ik heb dit nog niet gedaan. Geïsoleerde buitenmuren zorgen dat warmte niet naar buiten kan. De warmte blijft binnen en zorgt dat de wanden van de kamers warm worden en blijven. Na het uitschakelen van de verwarming wordt de in de muur opgeslagen warmte weer losgelaten en teruggegeven aan de binnenruimte. De woning koelt daardoor niet meteen af. Bij gevelisolatie worden tegen de buitenmuur isolatieplaten gemonteerd. Deze platen worden voorzien van gevelbekleding of pleisterwerk. De isolatieplaten zijn gemaakt van kunststoffen als eps of harde purschuim. De afwerking kan met hout of diverse kunststoffen. In Nederland worden weinig particuliere bestaande woningen van buitengevelisolatie voorzien. Dat gebeurt soms wel in series. Een woningbouwvereniging kan beslissen een hele straat of wijk in 1 keer aan te pakken. Vaak wordt dan gebruik gemaakt van een compleet systeem van gevelisolatie. Dit zijn systemen die bestaan uit isolatieplaten en afdekmateriaal. Opvallend genoeg wordt gevelisolatie vaak uitgevoerd door stukadoors of schilders. Vakmensen die van huis uit met gevels te maken hebben. Ze komen uit een andere vakwereld dan de isolatiebedrijven.
Verschil tussen spouwmuurisolatie en gevelisolatie Zowel spouwmuurisolatie als gevelisolatie isoleren de muren van je huis. Buitengevel isolatie is echter veel beter omdat hier geen maximum zit aan de isolatiewaarde. Je kan net zo’n dik materiaal gebruiken als jij nodig vindt. Of net zoveel lagen isolatie aanbrengen. Spouwmuur isolatie is gebonden aan een maximum breedte van de spouw. Dat kan 6 centimeter zijn of misschien hooguit 8 centimeter. Meer niet. Dit stelt hoge eisen aan het
isolatiemateriaal dat in de spouw wordt gespoten of geblazen. Maar hoe goed het materiaal ook is, je haalt nooit een isolatiewaarde boven 2 Rc. Overigens je kan ook de gevel aan de binnenkant isoleren. Dan zet je isolatieplaten tegen de binnenkant van de muren aan. Dit kan ook heel goed. Het kost je wel een fors aan centimeters aan binnenruimte. Dus als je al niet zo groot woont, is het een beetje jammer van de ruimte. Maar het werkt net zo goed.
Verticale tuin
Een verticale tuin kan je tegen de gevel aan de buitenkant zetten. Hiervoor kun je bij bouwmarkten en speciaalzaken frames kopen waarin beplanting komt. Verticale tuinen hebben een beperkte isolerende waarde. En niet iedere woning is geschikt. Voordeel van verticale tuinen is wel dat ze je huis mooi aankleden. In plaats van metselwerk zie je bloemen en planten tegen de gevel. Deze tuinen zijn vooral geschikt als extra isolatie, niet zozeer als isolatiemateriaal voor heel je woning. Een verticale tuin is niet direct de meest voor de hand liggende vorm van isolatie. Officieel isoleert de verticale tuin ook niet, maar heeft het een zogenoemde warmte
regulerende werking. Dat betekent dat vooral in de zomer de verticale tuin je huis behoorlijk koel kan houden. Een verticale tuin is dus eigenlijk een staande border met veelal vaste planten. Het is een constructie met potten met aarde waar planten in groeien die via slangetjes water en soms meststoffen toegediend krijgen. Dit watersysteem zit achter de verticale tuin, dus vaak in de woning zelf. Dus je moet achter de muur, binnen, waar de verticale tuin tegen aan zit, ruimte hebben voor zo’n watersysteem. Er zijn nog maar weinig mensen die een verticale tuin hebben. Verticale tuinen zitten nog in de experimentele fase. Jammer. Want een verticale tuin is niet alleen leuk om naar te kijken, het levert ook een bijdrage aan het opvangen van fijnstof. Maar ik snap wel dat mensen het niet doen. Een echte verticale tuin (dus niet een paar plantjes tegen je gevel) is prijzig. Bovendien wordt nog volop geëxperimenteerd met watersystemen en manieren hoe de planten het beste tegen de muur bevestigd kunnen worden.
Kosten buitengevelisolatie Wanneer je de gevel aan de buitenzijde isoleert, zijn de kosten hoog. Allereerst wordt het isolatiemateriaal tegen de gevel aangebracht. De isolerende laag wordt vervolgens afgewerkt met een gevelbekleding of pleisterwerk. De klus duurt lang en kost veel omdat er veel materiaal nodig is. Grofweg beginnen de kosten bij zo’n € 3.500,- en de kosten lopen op naarmate er een groter oppervlak geïsoleerd moet worden. Bovendien moet je in overleg met de gemeente. Dit kost tijd en soms geld om toestemming te krijgen.
Kosten binnengevel isolatie Reken voor de kosten van binnengevel isolatie ook op een behoorlijk bedrag. Ook dit is afhankelijk van het soort materiaal dat gebruikt wordt. Het werk is tijdrovend en daardoor kostbaar. Je bent makkelijk een paar duizend euro kwijt.
Isolatie aan de binnenkant van je woning kan je het beste doen als je een ander huis hebt gekocht en je de kamers toch gaat opknappen. Dan is je huis nog leeg en kan je overal makkelijk bij. Voor deze klus heb je niet direct een isolatiebedrijf nodig. Je kan dit ook door een ‘gewone’ aannemer of klusbedrijf laten doen.
Hoofdstuk 6 Glasisolatie
In dit hoofdstuk vind je info over: → Wat is glasisolatie → Soorten glasisolatie → Energiebesparing met glasisolatie → Kosten glasisolatie → Interessante artikelen over glasisolatie
Wat is glasisolatie Glasisolatie (dubbel glas) is nu normaal bij nieuwe woningen. Maar vroeger werden de ramen in huizen voorzien van enkel glas. Veel oudere woningen in Nederland hebben nog steeds enkel glas. Door het dunne glas gaat veel warmte verloren. Tegenwoordig is dubbelglas of zelfs HR glas de standaard. Het glas houdt warmte binnen en ook de vochthuishouding rond je ramen en kozijnen is veel beter. De energiebesparing die je realiseert met dubbel glas of HR glas is behoorlijk.
Ik hoor regelmatig dat bewoners er tegen op zien om het glas te gaan vervangen. Het enkel glas zit er al jaren in. Het ziet er nog goed uit, is niet beschadigd. En ook de kozijnen zitten nog goed in de verf. En misschien geldt dit ook wel voor jou. Maar als je aan de gang gaat met isolatie, dan zou ik zelf als eerste denken aan glasisolatie. Met enkel glas verlies je, zeker als je grote ramen hebt, enorm veel warmte.
U-waarde U-waarde: deze waarde wordt meestal gebruikt bij zaken waar je geen dikte kan kiezen (zoals ramen). Hier geldt hoe lager het getal, hoe beter isolerend. Bijvoorbeeld enkel glas heeft een U=5,7 terwijl HR-glas U=1,1. Hoog rendementsglas (HR glas) isoleert dus meer dan 5 maal beter dan enkel glas. Soorten glas
Dubbel glas Dubbel glas en isolatie glas zijn hetzelfde. Dubbel glas bestaat uit twee glasplaten met een ruimte er tussen gevuld met lucht. Tot halverwege de jaren 90 van de vorige eeuw werd dit veel gebruikt en is het bekend onder de merknaam thermopane. De ruimte tussen de beide glasplaten wordt een spouw genoemd. Er wordt een indeling gemaakt naar het aantal glasbladen, enkele, dubbele en driedubbele beglazing. Bij het plaatsen van dubbelglas met een spouw van 5 mm moeten vaak de bestaande kozijnen vervangen worden. Immers de dikte van het glas past niet meer in het kozijn. Soms worden bestaande kozijnen uitgefreesd om het dubbel glas toch passend te maken. Je kunt ook glas laten plaatsen met een spouw van 2 mm. Dubbel glas met deze afmeting is in ieder kozijn te plaatsen. Dit dubbel glas is wel duurder. Maar je hebt geen bijkomende kosten zoals schilderwerk of stucwerk.
HR glas In het sterk verbeterde HR glas zit tussen de beide glasplaten een dun laagje metaal. Het
laat licht vrijwel helemaal door, je ziet geen verschil. Door het metaallaagje (een coating) wordt warmte tegen gehouden. Tussen beide glasplaten zit bovendien een spouw met een soort gas. Meestal wordt hier argon gas voor gebruikt. De coating in het HR glas verlaagt de U waarde. De coating zorgt ervoor dat de warmte in het huis reflecteert en terugkomt in de woning. De coating zorgt ook voor een minder snelle opwarming van de woning in de zomer. Dus energiebesparing in de winter en verkoeling in de zomer. Tot 2000 werd een zogenoemde pyrolitische coating toegepast. Dit is een dun metaallaagje dat onder hoge temperaturen op het glas is aangebracht. Vanaf 2000 wordt op een andere manier de coating toegepast. De zogenoemde magnetron coating. De U waarde van glas met magnetron coating is hoger dan glas met een pyrolitische coating. Er wordt steeds gezocht naar mogelijkheden om de U waarde verder te verlagen. Dus men kijkt hoe de warme en koude lucht zo min mogelijk met elkaar in contact kunnen komen. Dus het is de kunst de overdracht van warm naar koud zo laag mogelijk te houden. De afstand tussen de beide glasplaten bepaalt de isolatiewaarde van het HR glas, die wordt aangeduid door HR, HR+ of HR++.
HR+++= triple glas HR+++ glas heeft de hoogste isolatiewaarde (U = 0,6). Maar eigenlijk wordt dit glas alleen geplaatst in een passief huis, omdat de kosten voor dit glas heel hoog zijn. Een passief huis is een zeer energiezuinige woning.
Voorzetramen Voor bestaande kozijnen wordt in sommige gevallen gebruik gemaakt van voorzetramen. Voor monumenten bijvoorbeeld, als de bestaande kozijnen niet veranderd mogen worden.
Voorzetramen worden binnen (meestal) of buiten tegen de kozijnen geplaatst waardoor een isolerende luchtspouw ontstaat. Met een warmte reflecterende coating op het glas reflecteert de warmte zelfs terug naar binnen. Een nadeel van de voorzetramen is dat het uiterlijk van het raam verandert. Dit gebeurt wanneer je het voorzetraam aan de buitenzijde plaatst maar natuurlijk ook als je het aan de binnenkant plaatst. Het metaallaagje, de coating, op de voorzetramen kan een metalen (zachte) coating zijn of een magnetron (harde) coating. In beide gevallen is de coating kwetsbaar. Het metaal kan snel krassen waardoor de isolatiewaarde zal verminderen. Een goed alternatief voor voorzetramen is monumentaal glas.
Monumentaal glas Woon je in een monument dan denk je misschien dat dubbel glas geen optie is omdat het niet past in de authentieke kozijnen. Je kunt voor monumenten inderdaad geen dubbelglas of HR++ glas gebruiken. Daarom is er monumentenglas of monumentaal glas op de markt, speciaal voor monumenten. Dit is dun isolatieglas, dat past in oude kozijnen. Het glas heeft een hoogte isolatiewaarde.
Glas-in-lood in dubbel glas Je mooie glas-in-lood ramen wil je natuurlijk niet kwijt. Het ziet er prachtig uit, maar het is natuurlijk wel een tochthoek. Tegenwoordig is het mogelijk om deze ramen in dubbel glas te zetten, je houdt je sfeer maar je bent je tochthoek kwijt!
De Zweedse methode Met deze methode heb je dubbel glas terwijl je wacht. Het glasbedrijf kit een 4 mm enkelglas plaat met coating op de binnenkant van je raam. Tussen de bestaande ruit en de nieuwe 4 mm dikke glasplaat wordt een afstand gehouden van 15 mm. Hierdoor ontstaat een luchtspouw. De U waarde van de Zweedse methode ligt tussen de 2 en 1,6.
Energiebesparing met glasisolatie Het vervangen van ramen met enkel glas door dubbel glas is in veel gevallen zelfs al interessant wat betreft besparing, ook als het enkel glas nog goed en heel is. Hoeveel energie je bespaart hangt af van je eigen stookgedrag, de omvang van je gezin, enz. Net als bij de andere vormen van isolatie is het heel moeilijk te zeggen hoeveel energie je bespaart. Het aantal ramen in je woning is bijvoorbeeld al 1 factor dat een rol speelt bij de besparing. Zeker is dat je jaarlijks een paar honderd euro op je energierekening kunt besparen Om je een idee te geven. In een woning met 20 vierkante meter glas dat je laat vervangen door dubbel glas bespaar je jaarlijks ongeveer 250 euro op je energierekening. Daar betaal je overigens wel een forse prijs voor. Voor 20 m2 dubbel glas ben je makkelijk 65 euro per m2 kwijt. . In ieder geval blijft de kamer veel langer warm met dubbel beglazing, ook als de kachel al lang uit is. Ook houdt dubbel glas geluid tegen en heb je veel minder last van condens (natte) ramen aan de binnenkant.
Kosten isolatieglas Bijgaand een handige tabel met u-waarden en prijzen per vierkante meter. Hoe lager de uwaarde, hoe beter het glas isoleert (en ook hoe duurder). De prijzen zijn per vierkante meter en exclusief installatie. Wil je weten hoeveel het je precies kost, bel dan een glasbedrijf bij je in de buurt. Let wel op. Soms zegt een bedrijf dat je de kozijnen moet vervangen. Dit is lang niet altijd nodig. Als het glas wat ze aanbieden te dik is, kan je ook eens denken aan monumentaal glas. Soorten glas
U Waarde
Kosten 100 cm/100 cm
Enkel glas
U = 5,8
± € 65,00
Voorzetraam
U=2–1
± € 120,00
Dubbelglas standaard
U = 2,8
± € 65,00
HR glas
U = 2,0 – 1,7
± € 70,00
HR+ glas
U = 1,6 – 1,2
± € 75,00
HR++ = 2 voudig glas
U = 1,1
± € 80,00
HR+++
U = 0,6
± € 130,00
De Zweedse methode
U = 2,0 – 1,6
± € 120,00
Monumentaal glas
U = 2,6
± € 200,00
Interessante artikelen over glasisolatie (uit Blogs op Houhetwarm.nl) In dit hoofdstuk vind je artikelen over: → Monumentaal glas → Voorzetramen en achterzetramen
Monumentaal glas
Monumentaal glas, isolatieglas, isolerend monumenten glas, enkel isolerend glas: veel verschillende namen voor glas dat bijdraagt aan de isolatie van karakteristieke panden en (rijks)monumenten. Voor eigenaren van deze panden (woningen en bedrijven) die ‘wegwaaien’ achter hun ramen en op zoek zijn naar isolatieglas, biedt dit blog informatie over monumentaal glas. Plus tips waar je op moet letten als je enkel glas in je pand wilt laten vervangen door isolatieglas. Monumentaal glas (of monumentenglas zoals het ook wel genoemd wordt, is een goed alternatief voor voorzetramen. Waar moet je op letten als je met glasisolatie aan de gang gaat in een monumentaal pand? Ik ging voor advies naar DaVinci Glas van René van den Berg en Esther van den
Berg in HardinxveldGiessendam. Ondernemers die hun hele leven al in het glas zitten en zich vanaf 2005 specialiseerden in monumentaal glas. (”98 % van de Nederlanders vindt glas een eng materiaal”). Een gesprek met deze glasdeskundigen over isolatieglas, monumenten en ventilatie. Van den Berg: “Glas is heel bijzonder, je kan er zoveel verschillende dingen mee doen.”
Gesprek temidden van monumentaal glas Het bedrijf DaVinci Glas heeft zijn oorsprong in Van Noordenne Groep, een van de grootste leveranciers van glas in Nederland. Het is dan ook niet vreemd dat ik het gesprek met Esther en René van den Berg (geen familie overigens) voer te midden van heel veel glas. Monumentaal glas vooral. Om aan klanten het monumentale glas en de mogelijkheden te laten zien, hangen in het kantoor, keurig op een rijtje, monumentale ramen in het klein. Met sponningen, kozijnen en de juiste kit.
Monumentaal glas Isolatieglas voor monumenten (of beter, monumentaal glas) is authentiek ogend glas, maar met een veel betere isolatiewaarde dan het oorspronkelijke enkele glas. Een vrijwel onzichtbare coating aan de binnenkant van het glas zorgt voor de isolatie. Dit isolatieglas is in allerlei soorten en maten, met verschillende isolatiewaarden, te koop.
Prijs monumentaal glas Monumentaal glas is duurder dan gewoon glas. Maar als eigenaar van een monument heb je vaak geen keus, vanwege de eisen die gesteld worden aan aanpassingen bij monumenten. Maar omdat je met monumentenglas geen kozijnen hoeft te vervangen, ben je aan het eind van de rit vaak voordeliger uit met monumentenglas dan met gewoon dubbelglas. Bovendien kan je de energiebesparing die dit isolatieglas oplevert, ook meerekenen.
Monumentaal glas herkenbaar aan wemeling
Monumentaal isolerend glas is herkenbaar aan de vertekening in het glas. Modern glas, dus gewoon enkel of dubbel glas, heeft een harde reflectie. Het is spiegelend glas. Dat harde glas past niet bij een monument. “Onze zuiderburen hebben daar een mooie naam voor gevonden. De wemeling noemen ze het. Er moet een wemeling in het glas zitten. En dat verschilt per soort monumentaal glas. Zo dat het net licht of zwaarder oneffen is al naar gelang de leefdtijd van het pand en de eventuele wensen van opdrachtgever en overheid”, aldus Van den Berg.
Isolatiewaarde monumentaal glas De isolatiewaarde van vensterglas wordt uitgedrukt in de zogenaamde Ug-waarde, zoals dat heet bij glas. De Ug-waarde wordt meestal gebruikt bij isolatiematerialen waar je geen dikte kan kiezen (dus bij ramen). Hier geldt: hoe lager het getal, hoe beter isolerend. Bijvoorbeeld enkel glas heeft een Ug waarde van 5,8 terwijl Hoog rendementsglas (HR++glas) een Ug waarde heeft van 1,1. HR++ glas isoleert dus ruim 5 keer beter dan enkel glas!
Neem geen dik dubbel glas bij een monument Van den Berg: “Ik merk in de praktijk dat vaak gekozen wordt voor dik dubbel glas als woningeigenaren gaan isoleren. Maar dit glas past niet in de kozijnen van monumentale panden. Alles moet daarom worden aangepast. Maar dat is helemaal niet nodig. Je kan toe met dun isolatieglas, met een uitstekende isolatiewaarde. Ik zeg altijd tegen de mensen, laat je niet gek maken. Monumentaal glas met een Ug-waarde van 3 of lager is prima. Dat scheelt al zoveel met gewoon enkel glas. En dan hoef je niet alle kozijnen te vervangen of sponningen uit te frezen om dat dikke glas te kunnen plaatsen.”
Niet in de kou zitten Dun isolatieglas isoleert dus al meer dan genoeg, zeker als je gewend bent aan dat enkel glas ruitje. Van den Berg: “Bewoners van monumenten zijn vaak bijzondere mensen, vind ik. Die accepteren ook mindere prettige kanten van hun huis. Maar je hoeft toch
niet in de kou te gaan zitten als je zonder problemen isolatieglas kunt toepassen.” De glasondernemers Van den Berg weten hun weg te vinden in monumenten. De eisen waar je als eigenaar van een rijks-of gemeentelijk monument aan moet voldoen, zijn hun bekend. Monumenten mag je niet zomaar verbouwen, zeker niet aan de buitenkant. Even een paar kozijnen vervangen. Dat kan, maar dat moeten de nieuwe kozijnen passen bij het monument en er moet toestemming voor zijn.
Advies over monumentaal glas Van den Berg: “Mensen vragen ons om advies. Soms gaan we ter plekke kijken. Ik neem het hele huis onder de loep en geef totaaladvies over de mogelijkheden en isolatiewaarden. Zo komt de klant niet voor verrassingen achteraf te staan. In plaats van voortzetramen kan je bijvoorbeeld ook achterzet ramen plaatsen. Zodat je het authentieke van het pand bewaard.” Voor de plaatsing van het glas schakelt DaVinci Glas een vakman in.
Denk aan ventilatie Een goede ventilatie is altijd nodig bij isoleren, maar bij vaak tochtige en vochtige monumenten is het zeker belangrijk. Ook als je monumentaal glas plaatst, is het vochtprobleem in een woning niet opgelost. Voldoende ventileren blijft noodzakelijk. Daarom kijkt Van den Berg ook altijd naar de andere isolatiemaatregelen die genomen zijn of die men van plan is te nemen. Van den Berg: “Als vocht niet meer via de ramen naar buiten kan, dan zoekt het een andere uitweg. Zonder nadenken isoleren geeft vaak ongecontroleerde vochtproblemen. En overigens, als je isolatieglas aanbrengt in kozijnen die sterk kieren, heeft het allemaal weinig zin.
Zeven tips over monumentaal glas Tot slot, zeven tips van René van den Berg (bron: www.davinciglas.eu en Herenhuis) als je aan de slag gaat met glasisolatie in een monument. 1. Overleg bij een monumentenpand altijd met gemeentelijk bureau monumenten.
2. Maak eerst met een specialist een goed overwogen plan van aanpak. 3. Ga in zee met een vakman. Wat fout gedaan wordt, kan nooit meer hersteld worden. 4. Laat het oude glas zorgvuldig verwijderen en vooral zonder de roeden te beschadigen. 5. Zie erop toe dat de omtrekspeling tussen het glas en de roeden optimaal is. Dit is voor iedere glassoort anders. 6. Gebruik geen (plastische) stopverf. De huidige generatie (elastische) kitten zijn stukken beter en geven glasgarantie van 5 of 15 jaar. 7. Isoleer met verstand. Alles ‘potdicht’ maken is desastreus voor uw monument.
Monumentenglas heeft een isolatiewaarde tussen enkel glas en HR++ glas Mooie monumenten hebben vaak ook mooi glas in de gevel zitten. Bijvoorbeeld glas in lood of mooie kleine ruitjes. Nadeel van al dat moois is dat het vaak om enkel glas gaat. Door enkel glas gaat heel veel warmte van binnen verloren. In een monument zou je dus het liefst ook dubbel glas zetten. Alleen vallen monumenten onder monumentenzorg en mag er dus niet zomaar iets aan veranderd worden. Er is echter wel een oplossing: monumentenglas (of monumentaal glas). De isolatiewaarde van monumenten glas ligt tussen enkel glas en HR++ glas.
Isolatieglas of monumentaal glas in monumenten Historische gebouwen zijn vaak voorzien van ouderwetse glassponningen die er volgens de regels in moeten blijven zitten. In sommige gevallen mogen de oude kozijnen wel vervangen worden als de nieuwe kozijnen een vergelijkbare uitstraling hebben. Er zijn daarom verschillende soorten monumentenglas voor al die situaties.
Monumentenglas met coating Om de uitstraling van authentiek glas te bewaren is er speciaal monumentenglas met een coating op de markt gebracht. Dit glas is te krijgen in verschillende diktes en
isoleert veel beter dankzij de coating die op het glas is aangebracht. Deze coating reflecteert de warmte naar binnen, zodat deze niet verloren gaat. Dit type glas is verkrijgbaar als enkel glas, isolatieglas en gelaagd glas.
Dubbel glas voor monumenten Daarnaast is er ook speciaal dubbel monumentenglas. Dit glas is 10 mm dik en speciaal voor ramen en deuren in monumenten ontwikkeld. Het is dun genoeg om gebruikt te worden in bijna alle situaties. Bovendien wordt het uitgevoerd als getrokken glas. Het heeft daardoor een onregelmatige spiegeling die kenmerkend is voor monumenten.
Glas-in-lood in dubbel glas Je mooie glas-in-lood ramen wil je natuurlijk niet kwijt. Het ziet er prachtig uit maar het is natuurlijk wel een tochthoek. Tegenwoordig is het mogelijk om deze ramen in dubbel glas te zetten, je houdt je sfeer maar je bent je tochthoek kwijt!glas-in-lood ramen kunnen in dubbelglas gezet worden. u houdt dan de prachtige ramen zonder de nadelen van glas-inlood
Voorzetramen als alternatief Met voorzetramen kun je dubbel glas voor monumenten realiseren. Aan de buitenkant ziet het monument eruit zoals voorheen, maar binnen wordt een ruit geplaatst voor het kozijn. De prijzen beginnen bij ongeveer € 40,- per m2 en lopen op tot € 80,- per m2 voor voorzetramen die zijn voorzien van een reflecterende coating. Hierdoor blijft de warmte natuurlijk wel beter binnen.
Kosten monumentenglas De kosten van monumentenglas hangen af van de dikte van het glas. Voor enkel monumentenglas van 3 mm dik, liggen de kosten rond de € 50,- per m2. Wil je 10 mm dik dubbel monumentenglas dan ligt de prijs tussen de € 200,- en 275,- euro per m2. In dit glas zit dan wel een met gas gevulde spouw van 3 mm die zorgt voor een hoge
isolatiewaarde. Er is ook enkel monumentenglas met een coating. De coating zorgt ervoor dat warmte van binnen reflecteert en daardoor niet via de ramen verloren gaat. De prijzen van monumentenglas hangen ook nog af van de hoeveelheid glas die je afneemt. Per vierkante meter betaal je minder als je meer afneemt.
Soorten monumentenglas De kosten van monumentenglas lopen zo uiteen omdat er zoveel verschillende soorten zijn. De dikte van het glas varieert van 3 tot 10 mm, de U waarde varieert van 3,7 tot 1,6. Kortom een grote verscheidenheid en dus een grote prijsverschillen.
Voorzetramen en achterzetramen
Voorzetramen en achterzetramen. Voorzetramen zet je voor je ramen, aan de buitenkant. Achterzetramen zet je voor je ramen, aan de binnenkant. Lekker verwarrend eigenlijk. Wat is het verschil? En waar gebruik je deze ramen voor? Laatst had ik weer een gesprek met een bedrijf dat zich gespecialiseerd heeft in dit soort ramen. Of ze nu voor of achter de ramen staan, deze extra ramen zijn altijd goed voor het isoleren van je huis. Stel, je woont in een monumentaal of historisch pand. Of in een gewoon huis. En je wilt graag aan de slag met isolatie. Want je energierekening is hoog en je krijgt het niet
eens behaaglijk warm gestookt. Vooral bij de ramen tocht het behoorlijk. Het bestaande enkel glas is nog goed. De kozijnen zijn ook nog lang niet aan vervanging toe. Maar de nadelen zijn zo langzamerhand te groot aan het worden. De kou, de tocht, de hoge energierekening en ook, en dat vergeet je nog wel eens, het lawaai van buiten. Enkel glas heeft maar een minimale geluidsisolatie.
Als dubbel glas niet kan of mag Maar glasisolatie met dubbel glas is lastig. Bij gewone woningen is het behoorlijk kostbaar. Zeker als je geen gangbare maten hebt. En in een monument mag je de ramen niet zomaar vervangen. Dubbel glas past vaak niet in de oude sponningen. Wat te doen? Je keuze kan dan vallen op voorzetramen (aan de buitenkant dus) of achterzetramen (aan de binnenkant).
Voorzetramen en achterzetramen Voorzetramen of achterzetramen lossen de genoemde problemen op. En met behoud van de bestaande kozijnen. Het comfort in huis neemt behoorlijk toe, geen verspilling van kostbare energie en bovendien zijn storende buitengeluiden (verkeer, luidruchtige passanten) minder aanwezig. En wat ook telt: de brandveiligheid neemt toe.
Niet alleen goed voor isolatie Voorzetramen of achterzetramen werken brandvertragend. Grote hitte laat enkel glas springen. Voorzetramen zijn dan een extra beveiliging. Dezelfde beveiliging die ze bieden tegen inbrekers. Een raam met voor-of achterzetramen krijg je niet zo makkelijk kapot. Voorzetramen en achterzetramen hebben dus niet alleen een isolerende functie. Voor ieder doel zijn aparte ramen in de handel. Voorzetramen voor beveiliging hebben andere kwalificaties dan voorzetramen die je wilt gebruiken voor isolatie. Het systeem is hetzelfde, maar het gaat dan om verschillen in bijvoorbeeld de dikte van het glas of de breedte van de luchtspouw.
Voorzetramen niet toegestaan Soms mag je, als je in een fraai historisch pand woont, niet eens een voorzetraam plaatsen. De ramen moeten aan de buitenkant de originele uitstraling behouden. Een voorzetraam zou deze uitstraling aantasten. Als monumentenglas niet je keuze is, dan kan je achterzetramen overwegen.
Achterzetramen als voorzetramen niet mogen Achterzetramen worden aan de binnenkant van de originele ramen geplaatst en zijn onzichtbaar vanaf de buitenkant. Ook aan de binnenkant zijn ze nauwelijks te zien als ze goed geplaatst zijn. Achterzetramen kan je vast achter het raam plaatsen (in geval van bijvoorbeeld beveiliging) of met scharnieren bevestigen. Bij deze constructie kunnen je ramen en voorzetramen gewoon open in de zomer. En je kan ze schoonmaken. Achterzetramen met een scharnier zijn wel wat duurder. Om het achterzetraam goed te plaatsen, wordt soms gebruik gemaakt van een frame. Zo`n hulpframe, van aluminium of hout in de kleur van het kozijn, wordt achter het bestaande kozijn geplaatst. De spouw tussen het bestaande raam en het voorzetraam staat garant voor de warmteisolatie.
Achterzetramen worden op maat gemaakt Achterzetramen worden, net als voorzetramen overigens, altijd op maat gemaakt. En als het goed is ook netjes aangebracht. Als de achterzetramen niet goed worden geplaatst, kan condensvorming ontstaan. Condens, vocht, ontstaat als de spouw, de tussenruimte tussen het bestaande glas en het achterzetraam, niet goed in balans is. Condens hoort niet, maar is makkelijk op te lossen. Dus let er op dat de ramen goed worden gemonteerd.
Isolatiewaarde achterzetramen Al eerder schreef ik op Houhetwarm over U waarden van glas. Ook voorzetramen hebben een Uwaarde. Met de U-waarde wordt de isolatiewaarde van glas uitgedrukt.
Hoe lager de U-waarde, hoe hoger de isolatiewaarde. De isolatiewaarde, de U-waarde, van voorzetramen en achterzetramen is U=2-1. Een hoge isolatiewaarde dus.
Kosten achterzetramen Het is lastig te zeggen hoeveel je betaalt voor achterzetramen. Dat hangt van veel factoren af. Het doel van de ramen bijvoorbeeld: isolatie, geluidsisolatie, brandvertraging of beveiliging. Of je wensen voor de montage, vast of met scharnieren. Stalen kozijnen of houten kozijnen. En natuurlijk de hoogte van de ramen en speciale vormen die je nodig hebt. Kortom, teveel factoren om zomaar even een prijs te noemen.
Hoofdstuk 7 Tabellen
In dit hoofdstuk vind je info over: → Tabel milieuklasse indeling volgens het NIBE → Tabel isolatiewaarde van de isolatiematerialen → Tabel milieubelasting van de isolatiematerialen volgens het NIBE → Tabel isolatiewaarden en milieubelasting voor vloerisolatie → Tabel isolatiewaarden en milieubelasting voor dakisolatie → Tabel-isolatiewaarden-en-milieubelasting-voor-spouwmuurisolatie De isolatiewaarde van de verschillende isolatiematerialen kan je vergelijken. Om dit te kunnen doen wordt er gewerkt met de volgende waarden:
L- waarde L-waarde (lambda-waarde): hoe kleiner deze waarde is , hoe beter het materiaal
isoleert. (Deze waarden staan in de tabellen van houhetwarm.nl).Vergelijk bijvoorbeeld een resolschuim-isolatie-plaat (lambda-waarde 0,024) met een cellulairglas-isolatieplaat (lambda-waarde 0,050). Dit betekent dat die laatste ongeveer de helft minder isoleert en dat je met cellulair glas een dubbele dikte nodig hebt om dezelfde isolatiewaarde te verkrijgen als de eerste.
U-waarde U-waarde: deze waarde wordt meestal gebruikt bij zaken waar je geen dikte kan kiezen (zoals ramen). Ook hier geldt hoe lager het getal, hoe beter isolerend. Bijvoorbeeld enkel glas heeft een U=5,7 terwijl HR-glas U=1,1. Hoogrendementsglas isoleert dus meer dan 5 maal beter dan enkel glas. (Deze waarden staan bij glas op houhetwarm.nl)
R-waarde R-waarde of de warmteweerstand: dit is te berekenen door de dikte van een isolatiemateriaal (uitgedrukt in meters) te delen door de lambda-waarde. Hier geldt: hoe hoger het getal, hoe beter isolerend. Ik heb handige tabellen gemaakt, waar je een goed overzicht krijgt van de isolatiewaarde en de milieubelasting van isolatiematerialen.
NIBE Sinds 1992 maakt het NIBE, het Nederlands Instituut voor Bouwecologie en Ecologie, milieuclassificaties, waarin de milieubelasting en de isolatiewaarde van bouw (isolatie) materialen worden weergegeven. In lijvige boekwerken en een omvangrijke website worden gegevens verstrekt over de milieubelasting en de isolatiewaarden van bouwmaterialen. Daarbij wordt onder meer gekeken naar het broeikaseffect en de aantasting van de ozonlaag. Houhetwarm.nl maakt gebruik van deze gegevens op de pagina`s met de tabellen over de milieubelasting- en waarden. J
NIBE
Om de milieubelasting van een product te bepalen werkt het NIBE met een zogenoemde Levens Cyclus Analyse te maken (LCA). Met zo`n analyse wordt een product gedurende alle levensfasen tegen het licht gehouden. Zo wordt nauwkeurig gekeken naar bijvoorbeeld productieproces en vervoer. De effecten worden vervolgens via een rekentool vertaald in de zogeheten schaduwkosten van een product. Hoe lager de schaduwkosten, hoe duurzamer een product. Via de site van het NIBE is alle informatie toegankelijk gemaakt. Daarvoor moet je je wel eerste registreren.
Tabellen isolatiewaarden en milieubelasting In de tabellen met isolatiewaarden is een kolom met de milieubelasting van het isolatiemateriaal opgenomen. Hierdoor zijn de materialen makkelijk te vergelijken, ook wat betreft hun belasting voor het milieu. U kunt de milieubelasting terugvinden in milieuklasse indeling onder aan deze pagina.
NIBE klasse Het NIBE maakt een milieuklasse indeling. Die loopt van 1a tot en met 7c. Hoe lager het cijfer, hoe milieuvriendelijker het materiaal. Op deze pagina staat onderaan de toelichting NIBE - milieuklasse indeling. Titelinformatie: NIBE`s Basiswerk Milieuclassificaties Bouwproducten. De leidraad bij het realiseren van duurzame en gezonde woning- en utiliteitsbouw. De delen 1(draagcontracties), 2 (Gevels en daken) en 3 (Afwerkingen). Uitgave 2008-2009. ISBN: 978-90-74510-18-9.
Toelichting NIBE- milieuklasse indeling Klasse
Subklasse
Omschrijving
Milieubelasting
1
1a
Beste keuze
1-1,1
1b
>1,1-1,32
1c
>1,32-1,9
2
3
4
5
6
7
2a
Goede keuze
>1,9-2,28
2b
>2,28-2,74
2c
>2,74-3,28
3a
Aanvaardbare keuze
>3,28-3,94
3b
>3,94-4,73
3c
>4,73-5,68
4a
Minder goede keuze
>5,68-6,81
4b
>6,81-8,17
4c
>8,17-9,81
5a
Af te raden keuze
>9,81-11,77
5b
>11,77-14,12
5c
>14,12-16,95
6a
Slechte keuze
>16,95-20,34
6b
>20,34-24,40
6c
24,40-29,29
7a
Onaanvraadbare keuze
>29,29-35,14
7b
>35,14-42,17
7c
>42,17-50,61
Tabel isolatiewaarden en milieubelasting voor kruipruimte isolatie* Materiaal Glaswolplaten
Milieubelasting Isolatiewaarde Middel (Nibe
Middel (L-waarde
4a)
0,034)
Benodigde dikte in mm** 105
Steenwolplaten
Hoog (Nibe 5a)
Tonzon
Laag (Nibe 1a)
EPS platen
Hoog (Nibe 5c)
PUR schuim(platen) PUR schuim (Super)
Hoog (Nibe 6a) Onbekend
Middel (L-waarde 0,038) Laag (L waarde 0,060) Middel (L-waarde 0,040) Hoog (L-waarde 0,025) Hoog (L-waarde 0,026)
133 75 gram 140 88 150
Isobooster
Onbekend
Rc 2,5-5,0***
36-117
PIF isolatiefolie
Onbekend
Rc 2,5-5,0***
36-117
Isoltrend
Onbekend
Rc 2,5-5,0***
36-117
Tonzon
Laag (Nibe 1a)
PE folie
Middel (L-waarde 0,038)
100
Laag (Nibe 1a)
onbekend
0,23
Zand
Hoog (Nibe 5c)
onbekend
100
Schelpen
Hoog (Nibe 6a)
EPS chips
onbekend
(bodemfolie)
Laag (L waarde 0,106) Middel (L-waarde 0,034)
300 300
* alles voor in de kruipruimte, dus bodem en onderkant vloer ** nodig voor een Rc waarde van 3,5 *** Lambda waarde is niet bekend
Tabel isolatiewaarden en milieubelasting voor dakisolatie
Materiaal
Milieubelasting Isolatiewaarde
Schapenwol
Hoog (Nibe >7)
PUR hardschuim platen
Laag (Nibe 2b)
Leem
Laag (Nibe 1b)
Glaswol
Laag (Nibe 1a)
Cellulose
Middel (Nibe 3a)
Vlasplaten
Middel (Nibe 3b)
Kurkplaten
0,023) Laag (L waarde 0,091) Middel (Lwaarde 0,040) Middel (Lwaarde 0,039) Middel (Lwaarde 0,038)
4a)
waarde 0,040)
Thermoskussens
Laag (Nibe 1a)
Houtvezelplaat
Hoog (L waarde
Middel (L-
Laag (Nibe 2a)
EPS platen
waarde 0,035)
Middel (Nibe
Steenwolplaten
Hennep
Middel (L-
Middel (Lwaarde 0,034) Laag (L waarde 0,060)
Laag
Middel (L-
(onbekend)
waarde 0,040)
Laag (Nibe 2b)
Middel (Lwaarde 0,049)
Laag
Middel (L-
(onbekend)
waarde 0,040)
Benodigde dikte in mm* 120 80 onbekend 150 150 150 160 140 75 gram 160 120 20
Cellulairglas (isolatie buitenzijde) Resolschuim (isolatie buitenzijde) Metisse
Middel (Nibe 3b) Middel (Lwaarde 0,041) Laag (Nibe 2b)
(onbekend)
waarde 0,038)
buitenzijde)
Middel
buitenzijde)
Onbekend
80
0,020) Middel (L-
Onbekend
Biofoam parels (isolatie
Hoog (L waarde
Laag
EPS parels ((isolatie
140
80
(L-waarde 0,034)
Ruimte onder dakpan
Middel (L-
Ruimte onder
waarde 0,034)
dakpan
Tabel isolatiewaarden en milieubelasting voor spouwmuur isolatie Materiaal
Milieubelasting
Isolatiewaarde
Benodigde dikte
PUR schuim
Laag (Nibe 1c)
Hoog (L waarde 0,023)
Spouw vullen
Cellulose
Middel (Nibe 3a)
Middel (L-waarde 0,039)
Spouw vullen
Bio EPS
Laag (Nibe 1c)
Middel (L-waarde 0,033)
Spouw vullen
EPS parels
Onbekend
Middel (L-waarde 0,033)
Spouw vullen
Supafil
Laag (Nibe 1a)
Middel (L waarde 0,034)
Spouw vullen
Tabel isolatiewaarden en milieubelasting voor gevelisolatie aan de binnenzijde Materiaal
Milieubelasting
Isolatiewaarde
Benodigde dikte*
PUR platen
Laag (Nibe 2b)
Hoog (L waarde 0,023)
82
Glaswolplaten
Laag (Nibe 1a)
Middel (L-waarde 0,035)
120
Middel (L-waarde 0,039)
140
Cellulose platen Middel (Nibe 2a)
Vlasplaten
Middel (Nibe 2c)
Middel (L-waarde 0,035)
120
Kurkplaten
Middel (Nibe 4a)
Middel (L-waarde 0,040)
140
Steenwolplaten Laag (Nibe 2a)
Middel (L-waarde 0,035)
120
Hennep
Laag (onbekend)
Middel (L-waarde 0,040)
onbekend
EPS platen
Laag (Nibe 1c)
Middel (L-waarde 0,035)
120
Houtvezelplaat
Laag (Nibe 2c)
Middel (L-waarde 0,038)
140
Metisse
Laag (Nibe 2a)
Middel (L-waarde 0,038)
onbekend
Hoofdstuk 8 De isolatiewereld
In dit hoofdstuk vind je info over: → Hoe zit de isolatiewereld in elkaar → Offerte aanvragen en dan? → Interessante artikelen over het aanvragen van offertes
Hoe zit de isolatiewereld in elkaar Ik ga je in dit hoofdstuk geen verhandeling geven over de geschiedenis van de bouw- of isolatie bedrijvigheid in Nederland. Wat ik wel ga doen is mijn ervaringen met de isolatiewereld met je delen. Zodat je weet in welk `mijnenveld` je je begeeft als je aan de gang wilt met isolatie van je woning. En waarom die gratis aangeboden offerte helemaal niet gratis is! Vijf jaar geleden begonnen we met Houhetwarm.nl. In eerste instantie zocht ik kennis en nam daarom contact op met isolatiedeskundigen. De afgelopen jaren heeft houhetwarm.nl een verdienmodel ontwikkeld dat sterk leunt op de samenwerking met isolatiebedrijven.
Ik bezoek daarom regelmatig isolatiebedrijven en vraag en deel ervaringen over isolatie. Ik tref bijna altijd ondernemers die enthousiast en met toewijding bezig zijn met hun vak. Technische mensen die alles weten over isolatiematerialen en toepassingen. Als klant, jij dus, is het goed om te weten hoe de markt in elkaar zit. Ik zie in Nederland eigenlijk drie categorieën. De kleine familiebedrijven, die vaak met een beperkt aantal isolatiematerialen werkt, zich specialiseert in spouwmuur- of vloerisolatie en bijna altijd alleen in de eigen regio actief is.
De grotere isolatiebedrijven waar je terecht kan voor veel soorten isolatieklussen en je keuze hebt uit meerdere isolatiematerialen. Deze bedrijven werken in heel Nederland en soms ook daarbuiten. En ten derde de internet bedrijven, die een beetje informatie op internet zetten, daarmee klanten binnenhalen en de aanvraag van deze klanten vervolgens verkopen aan een tussenbedrijf, die de klanten vervolgens weer doorverkoopt aan de isolatiebedrijven (hier kom ik straks nog even op terug).
Het verhaal over isolatiebedrijven (en dat geldt inmiddels voor veel branches) is in een paar jaar tijd een internetverhaal geworden. Isolatieklussen haalt een isolatiebedrijf vooral via internet binnen. Wij googelen ons allemaal suf en vinden isolatiebedrijven die vaak helemaal geen isolatiebedrijven zijn. (Maar handige marketing jongens en meisjes die ervoor zorgen dat hun site over isolatie boven aan in Google staat en jij er dus op klikt! Of op internet adverteren). Los van internet proberen sommige bedrijven, Nuon bijvoorbeeld, je een isolatie aan de deur te verkopen. Dit is een vrij agressieve verkoopmethode. Ik heb verhalen gehoord van klanten die veel moeite moesten doen om een als vrijblijvend aangeboden offerte toch te weigeren. Wat maakt mij dat uit, zou je zeggen. Als ze maar komen en een offerte maken. Dan heb ik lekker veel keus. Maar het maakt nogal verschil met wat voor soort bedrijf je in zee gaat. Je betaalt tenslotte behoorlijk voor een isolatie en dan wil je toch waar voor je
geld lijkt me, en kwaliteit. Niet dat je over tien jaar met een verzakte isolatie zit.
Offerte aanvragen en dan? Het zou je niet verbazen, dat de concurrentie tussen de isolatiebedrijven, in welke categorie ze zich bevinden, moordend is. Ook vindt elk bedrijf zich het beste bedrijf ter wereld en werken ze uitsluitend met de beste isolatiematerialen met de hoogste isolatiewaarden. De afgunst, jaloezie of hoe je het ook wilt noemen, tussen de bedrijven is groot. Men gunt elkaar nauwelijks het licht in de ogen en van een fatsoenlijke samenwerking om er zelf (en dus ook de klant) beter van te worden is geen sprake. Pogingen daartoe van branche organisaties lopen stuk op arrogantie en ego’s. Daarom krijg jij, als je adviseurs van deze bedrijven over de vloer krijgt, altijd behoorlijke uiteenlopende adviezen. De een zegt dat je voor thermoskussens moet kiezen, de ander zegt dat dit niet goed werkt en dat je beter met isolatiechips je kruipruimte kan isoleren. Nog goedkoper ook! Wat moet je doen? Voordat ik je daar antwoord op geef, even een korte schets welke radartjes in gang worden gezet als jij een offerte aanvraagt op internet. Want als je dit weet, hoef je niet meer zo verbaasd te zijn over die vele (soms zelfs ongevraagde) adviezen die je krijgt op het moment dat je op verzenden hebt geklikt. (Overigens geldt onderstaand verhaal ook voor het aanvragen van zonnepanelen). Stel, je wilt je kruipruimte isoleren. Je tikt kruipruimte isoleren in bij Google. Dan zie je rechts, boven, onder allemaal advertenties van isolatiebedrijven. Advertenties die kruipruimte isolatie aanbieden. Midden in staan bedrijven die hun best hebben gedaan om hoog in Google te komen met hun site, door op hun site woorden als kruipruimte en isolatie te gebruiken. Je klikt op een van de advertenties en vraagt een vrijblijvende offerte aan voor kruipruimte isolatie. Je vult een formuliertje in met je gegevens en je klikt op verzenden. Je zult versteld staan als je weet wat je nu werking hebt gezet. Allemaal geautomatiseerd, van te voren ingesteld, er komt geen mens meer aan te pas.
Jij krijgt een bedankmailtje en je offerte aanvraag wordt naar een stuk of 15 bedrijven gestuurd. Soms wat meer, soms wat minder. Jouw gegevens, jouw aanvraag is geld waard. Die isolatiebedrijven betalen hiervoor een bedrag tussen de 10 en 20 euro aan het internet isolatiebedrijf (dat dus geen isolatiebedrijf is, maar een bedrijf dat geld verdient met de handel in data, de handel in jouw gegevens dus). Er is dus al geld verdiend zonder dat er een vierkante meter is geïsoleerd. Van wie komt dit geld? Uiteindelijk van jou dus, de klant. Je ziet het niet, maar uiteindelijk worden de kosten die het isolatiebedrijf maakt voor de data (de aanvragers van offertes) opgenomen in de prijs die jij voor je isolatieklus betaalt. Dus hoezo gratis offertes aanvragen? Niks gratis, je betaalt er uiteindelijk voor! Vervolgens gaan de isolatiebedrijven aan de gang. Ze sturen je een mailtje met hun aanbod of ze komen langs om jouw kruipruimte te bekijken. Er worden offertes gemaakt en na een paar weken zit je met 10 of zelfs meer offertes in je hand. Wat moet je kiezen? Maak je een keuze voor de goedkoopste aanbieding of ga je voor kwaliteit? Welk isolatiemateriaal is het beste voor jouw situatie? Laten we nog even naar de kant van het isolatiebedrijf kijken. Ze hebben betaald voor jouw gegevens, maar moeten deze lead (zoals dat in jargon heet) delen met veel concurrenten. Een lastige situatie. Ik hoor de vreselijkste verhalen. De bedrijven zitten soms als tiende persoon aan de keukentafel of krijgen een telefoontje dat ze niet meer hoeven te komen, want de klant weet nu al niet wat hij moet kiezen. Of ze zien een gevel van een woning waar al heel veel gaten zijn geboord voor het zogenoemde endoscopisch onderzoek. “Als ik dat zie, draai ik gewoon weer om. Ik begin er niet eens aan”hoorde ik van een isolatieman. Realiseer je dus wat er gebeurt als jij een offerte aanvraagt via internet. Ik vind en concludeer, op basis van gesprekken met de isolatiebranche en klanten, dat het huidige vraag- en aanbodsysteem niet goed werkt. Niet voor de klant en niet voor het isolatiebedrijf. Als klant krijg je teveel keuzes (keuzestress!) en als bedrijf ben je veel tijd en geld kwijt voor een opdracht waar je maar 10% (of nog minder) kans hebt om die te krijgen. De enige die van dit systeem profiteert, zijn de slimme internet bedrijven
die bemiddelen tussen klant en isolatiebedrijf. Je kan beter, als je al weet wat je wilt, rechtstreeks isolatiebedrijven benaderen. Dan heb je het aantal offertes dat je krijgt, zelf in de hand. Die bedrijven zoek je op internet op. Daarbij let je goed op met welk isolatiemateriaal ze werken (soms is het even zoeken, de meeste bedrijven denken nog steeds dat dit jou (de klant) niet uitmaakt, sterker je weet er niets van, zij beslissen wel welk isolatiemateriaal je moet nemen). Oogt de site vriendelijk, krijg je veel informatie? Bel ze op en maak een afspraak. Vraag of ze langs kunnen komen, want alleen dan kunnen ze zien hoe het er bij jou uitziet!
Op Houhetwarm.nl kan je ook offertes aanvragen, maar we kiezen voor een andere werkwijze. We vragen jou, de klant, wat je wilt. Met wat voor isolatiemateriaal je wilt isoleren. Als je dit hebt doorgegeven, benaderen we gecertificeerde isolatiebedrijven die met het materiaal werken waar jouw voorkeur naar uit gaat.
Artikelen over aanvragen van offertes (uit Blogs op Houhetwarm.nl) In dit hoofdstuk vind je artikelen over: → Ervaringen met aanvragen offerte voor vloerisolatie → Wat doet een isolatieadviseur? → Offerte vloerisolatie → Kosten isolatiematerialen vloerisolatie → Vier-redenen-waarom-ik-voor-thermoskussens-kies
Ervaringen met aanvragen offerte voor vloerisolatie
Ik wil je informatie geven over de kosten van vloerisolatie en de al dan niet duurzame isolatiematerialen die je het beste kunt gebruiken. Vloerisolatie is een van de meest eenvoudige en minst dure manieren om je huis te isoleren. En het scheelt 15% van je warmteverlies. Ik wil graag weten hoeveel vloerisolatie kost en welke materialen worden geadviseerd. Daarom heb ik een offerte op mijn eigen site Houhetwarm.nl opgevraagd. Het is interessant om te kijken wat er dan gaat gebeuren. Verrassend! (Voorheen werkte houhetwarm.nl met Tellus, een grote ‘offerteboer’. Nu werken we niet meer samen met Tellus. De offertes op houhetwarm.nl lopen nu via ons rechtstreeks naar bedrijven).
Nuon meldt zich Ik vul de offerte in, een werkje van nog geen minuut, en laat adres, telefoonnummer en emailadres achter. Binnen vijf minuten heb ik mijn eerste mailtje te pakken. Nuon meldt zich. Nuon is een energieleverancier die zich ook op de isolatiemarkt richt. Ik krijg een keurig gepersonaliseerd mailtje (Geachte mevrouw Pine Berg) waarin ik word bedankt voor mijn offerte aanvraag. (Tegelijkertijd realiseer ik dat ik nu ook op hun mailinglijst sta, dus ik kan zeker mailtjes met aanbiedingen verwachten. Maar je kan je ook gelijk weer uitschrijven).
Reclame Nuon begint met reclame voor het eigen werk en verleidt mij vervolgens met een prijs van gemiddeld 1000 euro voor het isoleren van je hele huis. Dat lijkt mij sterk. Alleen voor vloerisolatie ben ik vermoedelijk al ruim 800 euro kwijt, en dat is nog maar de vloer. Maar goed, ik stel me open voor Nuon. Laat maar komen. Pas aan het eind van het mailtje krijg ik de mededeling dat ze binnen twee werkdagen contact met mij opnemen. Die werkdagen zijn, nu ik dit schrijf, bijna voorbij.
Offerteboer Nog geen tien minuten na het mailtje van Nuon krijg ik bericht van Tellus. Tellus is, een beetje grof gezegd, een internet offerteboer. Het internationale bedrijf biedt niet alleen isolatie offertes, maar doen ook in offertes voor hoveniers, aannemers, zonnepanelen etc.
Bedrijven gezocht Tellus stuurt mij dus een keurig mailtje waarin ik weer hartelijk word bedankt voor mijn aanvraag. Ze laten me weten dat ik binnenkort zal worden benaderd door 5 bedrijven.
Telefoon Ik heb dit mailtje nog niet bekeken of mijn mobiel gaat. Het is een mevrouw van De
Kruipruimte- Isolatiespecialist uit Waddinxveen. Of ik een afspraak wil maken met de isolatie-adviseur. Ja, graag zelfs. Drie minuten later staat de bevestiging op mijn mail. De volgende dag kan ik om 11 uur ‘s ochtends bezoek verwachten van de vertegenwoordiger van de Kruipruimte-Isolatiespecialist, een familiebedrijf dat gespecialiseerd is in kruipruimte-, vloer-, spouwmuur- en dakisolatie. Ik ben benieuwd wat hij mij kan vertellen over: isolatiewaarden,
pur of pir isolatie, glaswol en
eps (piepschuim)
Of ik zelf de kruipruimte kan isoleren? Of ik vlasdekens kan gebruiken?
Maar misschien zijn schelpen beter?
Wat doet een isolatieadviseur?
In deel 1 van mijn blog over kosten en materialen vloerisolatie liet ik je weten dat ik via mijn eigen site, Houhetwarm.nl, een offerte heb aangevraagd voor vloerisolatie. In een serie blogs beschrijf ik wat er gebeurt als je zo`n offerte plaatst en wat je kunt verwachten. In dit tweede deel een eerste ontmoeting met een isolatieadviseur. Het bedrijf de KruipruimteIsolatiespecialist heeft deze adviseur op mij afgestuurd. Klokke elf uur staat, volgens afspraak, de isolatie-adviseur op de stoep. Hij wordt, zo vertelt hij, ingehuurd door de Kruipruimte-Isolatiespecialist, om onafhankelijk advies te kunnen geven. Hij krijgt per offerte betaald, ongeacht of ik van de aanbieding gebruik maak. Hij is nog niet binnen of hij begint uitvoerig te vertellen over de in zijn ogen schimmige isolatiewereld.
Nuon veel te duur De vorige werkgever van deze adviseur, de Energie gigant Nuon, vraagt veel te veel geld voor welke isolatieklus dan ook en werkt alleen met PURschuim, ook al is dat vaak niet het meest geschikte materiaal. Adviseurs van Nuon adviseren dus altijd PUR, omdat dit bedrijf nu eenmaal een deal heeft gesloten met een PUR leverancier. Nee, daar is mijnheer niet van en daarom richtte hij met een aantal andere oud werknemers van
Nuon de Stichting Energie Advies op. Een onafhankelijke stichting, zonder winstoogmerk, waarbij de medewerkers zich laten inhuren door gecertificeerde isolatiebedrijven.
Isolatie Kruipruimte Vloerisolatie kan tussen de vloerbedekking en de betonnen of houten vloer worden aangebracht. Het kan ook in de kruipruimte worden geplaatst en heet dan formeel kruipruimte isolatie. Ook in de kruipruimte heb je de keus tussen het aanbrengen van isolatie tegen de onderkant van de vloer of isolatiemateriaal storten op de bodem van de kruipruimte. Ik vroeg een offerte aan voor vloerisolatie, maar eigenlijk bedoelde ik kruipruimte isolatie. Gelukkig begrijpt de adviseur dit gelijk. Een blik op mijn glanzende visgraatparket en hij ziet dat het geen optie is om deze vloer open te breken.
Kijken in de kruipruimte Eindelijk, het is zover. De isolatie-adviseur werpt via het keldertje een blik in de kruipruimte. Langer dan 10 seconden is hij niet beneden. Tussen de zomer autobanden, kratten verfblikken, twee sleeën, een mosselpan, manden vol gereedschap en nog veel meer, onderzoekt hij de hoogte, het vocht en de onderkant van de vloer van de kruipruimte. Hij weet genoeg. Eenmaal weer boven gaat zijn koffertje open. Daar komt eerst een blokje PURschuim uit.
PURschuim “Dat zou ik niet doen, als ik u was”, zegt hij stellig. “PURschuim zet uit. U heeft een houten vloer die er al lang ligt. Die heeft kieren en scheuren aan de onderkant. Daar gaat de PURschuim in zitten en dit zet uit als het hard wordt. Tenzij u een hobbelige vloer wilt, zou ik dit niet doen.” Oke, denk ik, PUR valt dus af. Nu was ik daar toch al geen voorstander van vanwege de gezondheidsrisico’s van dit isolatiemateriaal. Bij het aanbrengen kunnen een grote hoeveelheid chemische stoffen vrijkomen. De mannen die dit materiaal in je kelder spuiten, dragen niet voor niets beschermende mondkapjes en dergelijke.
PUR is luchtdoorlatend? Ook de isolatie-adviseur heeft het niet op PUR. “Mij wordt vertelt dat PUR lucht doorlaat. Dat het ademend is” zegt hij terwijl hij het blokje PUR in zijn hand houdt. “Ik zei toen tegen die persoon, ik hou het wel onder de kraan, dan kan je zien of er water doorheen komt. Als er water doorheen komt, komt er ook lucht doorheen. En wat wil je, een natte keukenvloer?”In gedachten gaf ik de adviseur gelijk. Nee, dacht ik , PURschuim laat niets door. Geen water. Geen lucht. Daarom isoleert het ook zo goed.
Isobooster Wat zou het nog meer in zijn koffertje zitten? Ik hoef niet lang te wachten. Daar komt een lapje Isobooster aan. Isobooster? Het is een luchtkussenfolie dat bestaat uit verschillende lagen aluminiumfolie met daartussen luchtkussens. Een soort thermoskussens, waar de firma Tonzon meer werkt? Ja, maar dan een folie die echt isoleert, is de reactie van de energie-adviseur. Even tussendoor: ik weet niet wat het is in de isolatiewereld, maar kennelijk is het gebruikelijk om andermans materiaal of isolatiemethode af te keuren. Met Houhetwarm.nl probeer ik enig licht op deze wereld te werpen, maar dat valt soms niet mee. Natuurlijk mag iedereen zijn methode of materiaal het beste vinden, maar om vervolgens ander materiaal zo hartgrondig af te keuren………. Er wordt gezwaaid met Rc waarden, keurmerken van organisatie zus of zo, certificaten van dit of dat. Enfin, ook deze isolatie-adviseur is geen uitzondering op de regel. Oke, verder met m’n eigen kruipruimte. Want tussen alle bezwaren tegen andere materialen komt er toch nog een monster van een isolatiemateriaal uit het koffertje. Het is een zakje met isolatiechips. Deze komen in vele varianten, maar het is altijd EPS, een soort piepschuim . “Dit is het beste” zegt de adviseur, “met de hoogste isolatiewaarde. Er wordt een laag van 35 centimeter in de kruipruimte gespoten en klaar is kees. Je kan het makkelijk opzij schuiven als je bij de leidingen moet.”
Kosten vloerisolatie Op dit moment zijn we in ons gesprek toe aan de kosten. PUR valt dus af. Blijven die soort thermoskussens en de chips over. De kussens zijn 37 euro per vierkante meter. De chips komen op 17 euro per vierkante meter. Beide inclusief arbeidsloon en BTW. Bovendien hebben de isolatiechips een veel hogere isolatiewaarde. De keus lijkt dus snel gemaakt. Onze kruipruimte is 42 vierkante meter, dat heeft de energie-advieur van de Isolatiespecialist gemeten. Dus voor de chips betalen we 714 euro, inclusief BTW. De thermoskussens komen dan op 1554 euro, ook inclusief
Zoektocht gaat door Maar ik ben er nog niet. Dit was slechts een eerste reactie op mijn offerte aanvraag. In blog drie over vloerisolatie vertel ik over andere offertes, afspraken en weer ander isolatiemateriaal dat ik voor de vloer/kruipruimte zou kunnen gebruiken.
Offerte vloerisolatie
In deel 1 van mijn blog over kosten vloerisolatie liet ik je weten dat ik via mijn eigen site, Houhetwarm.nl, een offerte heb aangevraagd voor vloerisolatie. In een serie blogs beschrijf ik wat er gebeurt als je zo`n offerte plaatst en wat je kunt verwachten. In deel 2 van mijn blog over kosten vloerisolatie beschrijf ik de ontmoeting met een isolatie adviseur. Inmiddels weet ik dat ik voor 714 euro de bodem van de kruipruimte kan laten bedekken met een laag van 35 centimeter isolatiechips.
Isolatiebedrijven In dit derde deel meer over wat er gebeurt als je een offerte aanvraagt. Zoals eerder beschreven kreeg ik via Tellus.com de namen van zes isolatiebedrijven die contact met mij zouden opnemen. De Kruipruimte isolatiespecialist houdt woord en stuurt een isolatieadviseur. Na een kleine week neemt ook Nuon contact met mij op. Pas over een paar weken heeft Nuon tijd. Even wachten dus. Van de andere bedrijven hoor ik nog niets. Net als ik denk dat het toch niet netjes is van deze bedrijven, gaat de telefoon. Tellus aan de lijn. Het internetbedrijf dat de contacten tussen klant en isolatiebedrijf regelt en waar mijn offerte als eerste terecht komt. “Hebben de door ons gemelde bedrijven gereageerd?”. Nee dus. Fijn dat Tellus belt. Hij zal mijn offerte bij nieuwe bedrijven aanmelden. En geeft de tip om bij het invullen van de offerte bij indicatie geplande datum opdracht Zo spoedig mogelijk in te vullen. Dan reageren de bedrijven wat sneller. (Ik had In overleg ingevuld, dat leek mij wel handig). Tellus stuurt de naam van deze bedrijven aan mij door. Opvallend genoeg zitten daar ook aannemers en klusbedrijven tussen. Volgens mij zijn deze bedrijven helemaal niet gespecialiseerd in isolatie, maar wie weet. Ik heb de namen van nog eens 12 bedrijven gekregen:
Dit gebeurt op een vrijdag. Als ik dit schrijf is het zaterdag. Dus even afwachten wat deze bedrijven voor mij in petto hebben. Ondertussen zit ik een beetje te peinzen over het gebruik van duurzame isolatie materialen voor de vloerisolatie/kruipruimte isolatie. Mijn vragen over het gebruik van vlasdekens werden weinig enthousiast ontvangen door de eerste en toe nu enige isolatie adviseur. Vocht is de boosdoener, zo begrijp ik. En in een kruipruimte is het altijd vochtig. Vlas neemt vocht op en verliest op den duur z’n isolerende werking. Aldus de adviseur.
Schelpen isolatie Ik geef het toch niet op. Kan vlas echt niet? En hoe zit het met schelpen isolatie? Omdat ik niet veel verwacht van de bedrijven die zich straks bij mij melden en omdat ik de vaart erin wil houden, plaatst ik een offerte bij Isoschelp, een specialist in schelpenisolatie. Vlas blijkt, en dat staat ook op Houhetwarm.nl, wel geschikt voor vloerisolatie, maar dan als onderlaag onder de vloerbedekking en niet in de vochtige kruipruimte.
Offerte isolatie kosten Een paar dagen later weer een telefoontje van Tellus. Dit keer via aannemersvergelijken.nl. Ook deze mevrouw vraagt of ik al veel reacties heb gehad. Ze gaat met spoed nieuwe bouwen isolatiebedrijven mijn offerteaanvraag doorgeven. Zo nieuw blijken de bedrijven overigens niet. Ik krijg vrijwel hetzelfde rijtje bedrijven toegestuurd als in het eerste actie van Tellus. Ik krijg dus weer een mailtje van Nuon. Vermoedelijk is deze dame van Tellus niet op de hoogte van de actie van haar collega, vermoedelijk een kamer verderop. (ter info: Tellus.com is een groot internet marketing bedrijf waar je voor een groot aantal klussen offertes kunt aanvragen. Zo kun je offertes aanvragen voor hoveniers, tegelzetters, elektriciens, stoffeerders, stratenmakers ect. Iedere branche heeft z`n eigen site. (Tellus is inmiddels failliet maar er zijn vergelijkbare bedrijven).
Laag schelpen Even afwachten nu. Wel krijg ik via de post een reactie van het schelpenisolatie bedrijf.
Bij de offerte die ik direct op de site van dit bedrijf heb gedaan heb ik de 42 vierkante meter ingevuld, eerder kundig opgemeten door isolatie-adviseur. (zie blog 2). Op basis hiervan komt het bedrijf Isoschelp met een offerte van 895 euro, voor een laag schelpen van 25 centimeter. Als ik voor de schelpen ga, ligt er straks ruim tien kubieke meter schelp in mijn kruipruimte.
Kosten isolatiematerialen vloerisolatie
Lastig hoor, die verschillende isolatiematerialen voor vloerisolatie. Als iemand mij een goed verhaal vertelt, met goede argumenten dan geloof ik dit op zijn “blauwe ogen”. Naïef natuurlijk en in het zoeken naar de beste vloerisolatie voor mijn kruipruimte een minder goede strategie. Want propageert de eerste isolatie adviseur een dikke laag isolatiechips, de tweede werpt dit verre van zich en komt met reflecterende folie en een laag plastic op het zand van de kruipruimte. Wat te doen?
Nieuw isolatie advies In dit vierde deel van mijn blog over kosten vloerisolatie beschrijf ik het bezoek van twee bedrijven die mij advies geven over de isolatiematerialen en de kosten voor de vloerisolatie. In deel 1 van mijn blog over kosten vloerisolatie liet ik je weten dat ik via mijn eigen site, Houhetwarm.nl, een offerte heb aangevraagd voor vloerisolatie. In een serie blogs beschrijf ik wat er gebeurt als je zo`n offerte plaatst en wat je kunt verwachten. In blog deel 2 beschrijf ik de ontmoeting met een isolatie adviseur. In blog deel 3 over vloerisolatie lees je meer over reacties van bedrijven op mijn offerte aanvraag.
Isolatiespecialist.com
Het volgende bedrijf dat op de stoep staat is de firma de Isolatiespecialist.com. Martijn Braam is de isolatiedeskundige van dit bedrijf en een van de installateurs van Tonzon thermoskussens. Net als isolatie-adviseur van de Stichting Energie Advies (zie blog 2) heeft ook hij een goed en geloofwaardig verhaal over vloerisolatie. “Isoleren” zegt Martijn Braam is niet meer dan het opsluiten van lucht.” En het gaat vervolgens om de manier waarop je die lucht opsluit.
Tonzon Net als de eerste isolatie adviseur heeft Braam het isolatiemateriaal bij zich, in het klein dan. Hij klapt een kartonnetje open. Eronder hangen twee laagjes reflecterende aluminiumfolie. Het eerste laagje zit vrijwel tegen het kartonnetje aan. De tweede laag hangt er zo’n tien centimeter onder. “De warmte van je vloer” legt Braam uit, “wordt gereflecteerd door de folie. Dat houdt al veel warmteverlies tegen. Tegelijkertijd wordt op de bodem van de kruipruimte een dikke laag hard plastic gelegd, om het vocht uit bodem van de kruipruimte tegen te houden. Bovendien houdt dit het radongas tegen, dat in de grond zit en op den duur de thermoskussens aantast”. Het lijkt mij een prachtig systeem. Braam brengt het met overtuiging en kennis van zaken. We hebben het nog even over de brandveiligheid van de thermoskussens. Die is niet zo veilig. Het heeft geen brand remmende werking en ontvlamt bij 170°.
Kruipruimte isolatie Tijd om een blik in de kruipruimte te werpen. Braam ziet oude buizen liggen. Die moeten eruit, anders kan je geen plastic leggen. Kosten 50 euro. Vervolgens meet ook Braam het aantal vierkante meters (de huiskamer, minus het keldertje) en komt op 38 vierkante meter. (Sterk, de eerste isolatiespecialist telde 42 vierkante meter). Kosten voor de thermoskussens en het plastic: 1410 euro, inclusief 6% btw.
Rc waarde We praten nog wat na over Rc waardes en andere isolatie wetenswaardigheden. De Rc
waarde van thermoskussens is 3,8. Hoog dus. Hoe hoger dit cijfer hoe beter de warmteweerstand, dus de isolerende werking. “De dikte van het materiaal bepaalt de Rc waarde” zegt Braam, “en niet het soort materiaal.” Dit staat ook in het bouwbesluit (hier ga ik nog eens een blog over schrijven, want volgens mij is wel degelijk het soort materiaal van invloed!). Daarom hangt het tweede laagje aluminiumfolie ruim tien centimeter onder de vloer. Ook opgesloten en stilstaande lucht is isolatie. En daarom zijn twee of drie lagen reflecterende folie voldoende. Zolang er maar lucht tussen zit. Ander isolatiemateriaal waar met 7 of zelfs meer lagen wordt gewerkt is in de ogen van Braam overdreven. Meerdere lagen hebben geen extra isolerend effect, zegt hij.
Alternatieven vloerisolatie Ik leg Braam andere manieren van vloerisolatie voor. Ik ben toch nieuwsgierig hoe hij denkt over bijvoorbeeld isolatiechips en isoleren met PUR/PIR. Waar ik al bang voor was gebeurt: “Kijk” zegt hij, “je kan gerust je kruipruimte volgooien met isolatie chips van eps of met schelpen. Dat houdt het vocht prima tegen. Maar de warme lucht uit je huiskamer verdwijnt nog steeds in de kruipruimte. De laag lucht tussen chips of schelpen en de onderkant van de vloer blijft in beweging door de ventilatiegaten. Ook zou je steenwol of glaswol kunnen gebruiken. Maar dat is lastig werken, zo in een lage kruipruimte, met materiaal dat irriteert. Nee, Tonzon is het beste. Het vermindert astma, is goed voor mensen met reuma en 50 vierkante meter folie is opgerold niet veel groter dan een blikje Coca Cola.”
Isolatiechips van eps/piepschuim Een logisch verhaal lijkt me. Maar wat te doen met het verhaal van de eerste isolatie deskundige die stelde dat een laag isolatiechips de beste (en de goedkoopste!) optie is? De andere isolatie-adviseur had zo zijn twijfels over de reflecterende werking van thermoskussens. Enfin, laat eens kijken wat de volgende isolatie deskundige mij te melden heeft.
Isoltrend
Een half uurtje later staat het volgende isolatiebedrijf op de stoep. Het is Harry Hazenberg van het bedrijf FT bouwservice uit Drenthe. Ook hij heeft eenzelfde kartonnetje bij zich waaruit de reflecterende folie valt als hij het openklapt. Hij werkt met thermoskussens van Tonzon, maar ook met een andere reflecterende folie. Hij noemt het Isoltrend en het is folie met daartussen een aantal laagjes met een mij onbekend materiaal. Het ziet er wollig, pluizig uit. Isoltrend heeft een hoge Rcwaarde (3.5). Kosten: 1121 euro voor 38 vierkante meter. Ook Hazenberg legt hierbij bodemfolie op het zand van de kruipruimte. Over het weghalen van buizen hoor ik hem niet. Wel geeft hij de voorkeur aan het minder kwetsbare Isoltrend. De laaghangende Tonzonfolie belemmert bij het werk aan leidingen.
Tussenstand Isolatiechips: € 714 Isobooster: € 1554
Tonzon thermoskussens: € 1410 Schelpen € 895
Isoltrend € 1121. De zoektocht naar kosten en materialen vloerisolatie gaat nog even door. Ik krijg nog twee bedrijven op bezoek.
Vier-redenen-waarom-ik-voor-thermoskussens-kies
Harry Hazenberg van het bedrijf FT Bouwservice is nog niet uit de kruipruimte geklauterd of ik voel het verschil al. Onder een klein stukje van de kamervloer is beton gestort en dit kan niet worden geïsoleerd. Mijn hand wordt snel koud als ik hem daar op de vloer leg. Onder de rest van de houten kamervloer hangt nu een dikke laag reflecterende folie. Als ik hier mijn hand leg, voelt het veel warmer. In dit vijfde en laatste deel van mijn blog over kosten vloerisolatie beschrijf ik mijn ervaringen met kruipruimte isolatie, welke keuze ik heb gemaakt voor isolatie van de kruipruimte en waarom. Hoe pakt het uit? Wat is het beste isolatie materiaal? Dit blog is de laatste van een reeks blogs over kosten vloerisolatie en bodemisolatie. In deze serie blogs beschrijf ik wat er gebeurt als je een isolatie offerte plaatst en wat voor isolatie adviezen je krijgt van isolatiebedrijven.
Bestelauto Het is woensdagochtend 8 uur als Harry Hazenberg met zijn kleine bestelauto voor de deur staat. Koffie? Nee, eerst aan de slag. Hij trekt zijn rode overall aan en kruipt de kruipruimte is. Veertig centimeter hoog. Hij liever dan ik. Er ligt nogal wat rotzooi in de kruipruimte. Oude elektriciteitskabels, wat restanten plastic buizen en oude verfblikken.
Het meeste blijft gewoon liggen. Harry legt er een groot stuk zwaar plastic overheen.
Kruipruimte isolatie met folie Uit zijn bestelauto haalt hij vervolgens grote rollen Isoltrend . De reflecterende folie wordt door Harry, liggend op zijn rug, tussen de vloerbalken gespijkerd. Om 12 uur is hij klaar. Resultaat: Kamervloer zonder isolatie 17 graden. Kamervloer met isolatie 19 graden. Kruipruimte zonder isolatie 14 graden. Kruipruimte met isolatie 12 graden. Het bewijs is geleverd. Kosten € 1000 inclusief, want het stukje waar hij niet kan isoleren, trekt hij af van de oorspronkelijke offerte. Zoals in de eerdere blogs over dit onderwerp gemeld, worden, als je een offerte hebt aangevraagd, verschillende adviezen gegeven. Ook de kosten lopen nogal uiteen. Wij kregen de volgende offertes voor de isolatie van onze kruipruimte van ongeveer 38 vierkante meter. Wat kost vloerisolatie?
Prijzen isoleren kruipruimte Een laag van 35 centimeter isolatiechips (EPS): € 714 Thermoskussens van het merk Isobooster tegen de onderkant van de kamervloer en een hard plastic laag op de bodem: € 1554 Tonzon thermoskussens ten de onderkant van de kamervloer en een laag hard plastic op de bodem: € 1410 Een laag schelpen van 25 centimeter op de bodem van de kruipruimte : € 895 Thermoskussens Isoltrend tegen de onderkant van de vloer en een laag hard plastic op de bodem: € 1121 XPS platen (een hard soort piepschuim) tegen de onderkant van de vloer: € 1469
Een aantal bedrijven die een offerte zou uitbrengen, nam geen contact op. NUON isolatie heb ik zelf afgezegd omdat die vooral met purschuim werken en pur vloerisolatie wil ik niet, vanwege de mogelijk schadelijke dampen die vrijkomen als het niet goed uithard.
Isolatiebedrijven Na veel wikken en wegen kies ik voor het isolatiemateriaal Isoltrend. Ik kies niet voor een bedrijf, maar voor het isolatiemateriaal met de beste kwaliteit/prijs verhouding. Isoltrend (op internet is er weinig over te vinden) is een reflecterende folie met luchtlaagjes. Het zijn thermoskussens, vergelijkbaar met Tonzon, maar dan iets goedkoper. Bovendien hangen de laagjes niet zo naar beneden, als bij Tonzon, zodat je er later ook nog goed bij kan.
Hoofdstuk 9
Hoofdstuk 9 Wat zou ik doen, wat kan jij doen
In dit hoofdstuk vind je info over: → Inventariseren → Energiebesparing, wat levert het je op → Keuze maken isolatieklus → Keuze maken isolatiemateriaal → Offertes aanvragen → Keuze maken uit offertes → interessant artikel over energie-advies Je hebt in deze isolatiegids alles gelezen over isolatie. Dakisolatie, kruipruimte isolatie, spouwmuurisolatie, glasisolatie. Maar wat moet je nu kiezen, waar moet je beginnen? Met welke isolatie materialen wil je gaan werken? Om het je makkelijk te maken, heb ik een stappenplan gemaakt. Het zijn maar 6(!) stappen, dus dat is nog te overzien. Duidelijk is dat je veel warmte verliest als je huis niet is geïsoleerd. Als de temperatuur binnen hoger is dan buiten, gaat de warme lucht naar buiten. Dat gebeurt dus niet alleen als er een raam of deur openstaat, maar ook via muren, ramen, de vloer en het dak. De warmte die weg is, moet je ook weer aanvullen anders blijft of wordt het koud (net als buiten). In een goed geïsoleerd huis blijft de warmte veel langer hangen. Daardoor kan de kachel lager en korter aan. Over het algemeen geldt dat alle woningen die gebouwd zijn voor 1975, niet of
nauwelijks zijn geïsoleerd toen ze werden gebouwd. Bewoners voor jou kunnen natuurlijk wel in de loop van de jaren isolatie op verschillende plaatsen hebben aangebracht. Woningen die gebouwd zijn tussen 1975 en 1983 hebben over het algemeen wel spouwmuurisolatie en dakisolatie. Dat was toen al verplicht bij de bouw. Ze missen vaak vloerisolatie en de ramen zijn maar matig geïsoleerd. Ook hier geldt dat eerdere bewoners natuurlijk al een en ander hebben gedaan. Kijk nog eens bij het rapport bij de koop van je woning. Misschien heb je een bouwtechnisch onderzoek laten uitvoeren. In deze rapporten staat vaak iets over de isolatie. (Isolatie maakt je huis meer waard, dus iedere slimme verkoper zet dit de verkooppapieren). De nieuwste woningen, gebouwd na 1983, zijn goed geïsoleerd. Je kan altijd kijken hoe goed, maar ga er maar van uit dat dit goed is gedaan. De normen verschuiven wel. De eisen aan de isolatiewaarden worden steeds hoger. Nu (oktober 2014) moet volgens het meest recente bouwbesluit geïsoleerd worden met een Rc waarde van ongeveer 5, afhankelijk van het deel van het huis. Woon je in zo`n mooi nieuw huis, dan is het de moeite waard om te kijken naar het opwekken van duurzame energie met zonnepanelen in combinatie met een kleine windmolen. Het stappenplan om te komen tot een goede keuze: Stap 1: Inventariseren Stap 2: Energiebesparing, wat levert het je op Stap 3: Keuze maken isolatieklus Stap 4: Keuze maken isolatiemateriaal Stap 5: Offertes aanvragen Stap 6: Keuze maken uit offertes
Stap 1: Inventariseren Loop eens met een andere blik en gevoel door je huis dan normaal en kijk waar isolatie nodig is. (Dit kan je overigens ook uitbesteden. Er zijn energie adviseurs die, samen met
jou, een rondje door je huis maken. Daar betaal je voor, dat is waar. Maar die paar honderd euro die je in zo’n deskundige investeert, haal je er snel uit hoor. En hij kijkt ook nog eens naar andere zaken, zoals je cv ketel (staat ie goed afgesteld), hoeveel energie jij en je medebewoners verbruiken, de mogelijkheden voor zonnepanelen enz. ). Ook belangrijk is om te kijken wat er al aan isolatie gedaan is (door voorgaande bewoners). Is het dubbel glas? Wat voor glas? Heb je spouwmuurisolatie? Zit er isolatiemateriaal in je dak aan de binnenkant of de buitenkant? Ga op zoek in je eigen huis!
Ramen Zijn de ramen in de ochtend vaak nat aan de binnenkant? Dan heb je waarschijnlijk enkel glas. Je kunt ook zien wat voor glas je hebt. Bij alle soorten dubbel glas zit in het midden een metalen, aluminium achtige strip. Hier staat op of het HR, HR+ of HR++ glas is. Staat er niets, dan heb je gewoon dubbel glas. Zit er helemaal geen metalen strip? Dan heb je vrijwel zeker gewoon enkel glas. (Overigens merk je dat ook aan het geluid dat er door heen komt. Met dubbel glas hoor je veel minder straat geluiden dan met enkel glas). Je kunt overigens ook een kaars voor je ramen zetten. Wappert de vlam en of gaat ie zelfs uit, dan komt er wel heel veel tocht via de kozijnen naar binnen! Nog een tip hoe je kunt vaststellen wat voor soort glas in jouw ramen zit. Je kunt het aantal glasbladen vaststellen met een vlam: Hou een aansteker voor de ruit.
Bij een enkele beglazing zie je twee vlammen Bij dubbele beglazing vier vlammen
Bij een driedubbele beglazing zie je maar liefst zes vlammen. Wanneer een of meerdere vlammen een andere kleur hebben dan is een coating aangebracht. Een coating wordt aangebracht om de U-waarde te verlagen. Dat is het
geval bij HR glas.
Muren en wanden Voel eens aan je (buiten) muren als je `s avonds thuis bent en de verwarming staat aan. Voelen ze koud aan? En als je na een tijdje met je rug tegen de muur hebt geleund, heb je dan een koude rug? In zo`n geval heb je zeer waarschijnlijk geen muur-of gevelisolatie. Wil je het zeker weten? Vraag een bedrijf een endoscopisch onderzoek te doen. Dan gaan ze met een cameraatje de spouw bekijken en kunnen ze zien of er geïsoleerd is of niet. De meeste huizen die een spouw hebben, maar geen spouwmuurisolatie zijn gebouwd tussen 1920 en 1975.
Dak Heb je een zolder die je gebruikt als slaapkamer, werkkamer, kinderkamer enzovoorts? Dan weet je uit ervaring vast wel dat het in de zomer soms niet te harden is van de hitte en dat je in strenge winters de zolder amper warm krijgt. Dan kan je er gevoeglijk van uitgaan dat je geen dakisolatie hebt. Heb je een idee dat het wel geïsoleerd is, maar zie je het niet, dan kan het dak aan de buitenkant zijn geïsoleerd. Om daar achter te komen is er maar één oplossing. Ga je dak op, til een dakpan op en kijk of er isolatiemateriaal gebruikt is. Al eerder noemde ik in dit boek de sneeuwtip. Blijft sneeuw lang op je dak liggen, dan is het dak geïsoleerd. Geen isolatie? Dan is de sneeuw veel eerder verdwenen.
Vloer Of je kruipruimte isolatie heeft , weet je snel genoeg. Loop maar eens met blote voeten door je kamer als je de verwarming aan hebt. Heel snel koude voeten? Dan heb je geen kruipruimte isolatie. Kijk ook of je eigenlijk wel een kruipruimte hebt. Vaak zit in de gang of in je huiskamer
een luik. Via dit luik kom je in de kruipruimte. Zie je geen luik? Ga eens vragen bij de buren met een vergelijkbaar huis. Misschien heb je wel een kruipruimte, maar kan je er niet in. Heb je wel een kruipruimte en zie je alleen zand of aarde op de bodem liggen, dan heb je in ieder geval geen bodemisolatie. Hangt er niets aan de onderkant van het plafond van de kruipruimte (de onderkant van de vloer) dan is ook dit deel van je woning niet van isolatiemateriaal voorzien. Heb je een betonnen vloer (van die betonnen broodjes zoals ze ook wel genoemd worden, dit zijn dikke beton stukken) dan is die ook prima te isoleren. Een betonnen vloer betekent niet dat je niet hoeft te isoleren.
Stap 2: Energiebesparing, wat levert het je op? Oké, je hebt het rondje door je huis gemaakt en hebt, tot je schrik, dit is maar een voorbeeld hoor, vastgesteld dat je in een slecht geïsoleerd huis woont. Kaarsen waaien uit bij de ramen, je schoonmoeder klaagt over koude voeten zodra ze binnen is, je kinderen zitten boven onder een dekentje te gamen en een klamme en vochtige lucht walmt je tegemoet zodra je het luik van de kruipruimte opendoet. Daar moet je wat aan doen! Vooral ook omdat je maandelijkse energierekening zo langzamerhand wel erg hoog begint te worden. Deze rekening bestaat voor een klein deel uit de kosten voor elektriciteit en voor het grootste deel voor de kosten voor verwarming. 70% van je energierekening gaat op aan je verwarming. Je kan dus veel geld besparen als je in een goed geïsoleerd huis minder hoeft te stoken. Als je gaat googelen op energie besparing en energie kosten word je op internet dood gegooid met bedragen en percentages. Misschien kan jij ermee uit de voeten, mij zegt het allemaal heel weinig. Soms gaat over hoeveel geld je kunt besparen, soms over hoeveel energie je kunt besparen. En om het helemaal ingewikkeld te maken, heb je ook nog te maken met terugverdientijd.
In de kleine lettertjes onderaan een artikel of infographic (handig plaatje) staat vaak dat genoemde cijfers gebaseerd zijn op een gemiddeld huishouden en een gemiddeld energieverbruik. Maar ben jij gemiddeld? Woon je in een gemiddeld huis? Maar wat levert het je nu toch werkelijk allemaal op en hoeveel kost isolatie jou? Ik vind het heel lastig, maar ik ga toch proberen je straks wat handvatten te geven zodat je een goede keus kunt maken. De “waarheid” is dat het onmogelijk is te zeggen wat jij bespaart en wat het jou kost. Hoe men ook zijn best doet of hoe geloofwaardig en betrouwbaar een (overheids-) organisatie ook is, het blijft bij gemiddelden. De waarheid is dat de kosten en opbrengsten per huis en huishouden ongelofelijk uiteen lopen. Een gemiddeld huishouden, hoorde ik eens een energieadviseur zeggen, bestaat niet. Niemand is gemiddeld, en zeker een huishouden bestaande uit meer personen niet. Hoeveel kosten je bespaart met de verschillende vormen van isolatie is sterk afhankelijk van jouw situatie. Hoeveel kinderen je hebt, in wat voor huis je woont, hoeveel je stookt, hoe lang en hoog je verwarming aan staat, hoeveel andere isolatiemaatregelen je hebt genomen, of je de gordijnen `s avonds dicht doet, of je een koukleum bent of niet. Of je..………..En zo kan ik nog wel even doorgaan. Los van de kosten en opbrengsten in financiële zin, kan je de keuze ook laten bepalen door andere zaken. Zoals comfort (een aangename kamer om een tijd te zitten). Of gezondheid. Zitten jij of andere gezinsleden vaak op zolder en klagen jullie al jaren over koude vingers? Zitten jullie onder een dekentje naar de tv te kijken in de huiskamer? Heeft één van de gezinsleden astma of reuma? Ook zorg je met energiebesparing voor een verminderde uitstoot van CO2, klimaatverandering, overstromingen, extreem warme zomers: het komt allemaal door de opwarming van de aarde. Je kunt een steentje bijdragen door in ieder geval zelf geen onnodige energie te verspillen.
Stap 3 Keuze maken isolatieklus
Als je hebt vastgesteld dat je iets wilt gaan doen aan isolatie, komt de vraag wat je dan het beste als eerste kunt aanpakken. Het liefst zou je alles tegelijk willen doen, maar daar heb je misschien het geld niet voor. Jouw keuze voor de isolatieklus hoeft niet automatisch de keuze te zijn voor de isolatie die het meeste oplevert of waar je het minste voor betaalt. Voor een goede keuze geef je voor jezelf de antwoorden op de volgende vragen: Hoeveel geld kan en wil ik besteden
Welke isolatie levert mij uiteindelijk het meeste op Wil ik gebruik maken van een subsidie of lening Welke locatie in huis heeft de hoogste prioriteit
Waar wordt het meeste gestookt (dus waar kan ik het meest besparen) Top 6 isolatieklussen. Waar betaal je het meest voor: 1. Gevelisolatie (isolatie aan de buitenkant van de gevel) 2. Dakisolatie aan de buitenkant 3. Glasisolatie (afhankelijk van keuze type glas en aantal ramen) 4. Kruipruimte isolatie 5. Spouwmuurisolatie 6. Dakisolatie aan de binnenkant (zelf doen) Top 6 isolatieklussen. Wat levert het meest op (besparing op je energierekening): 1. Gevelisolatie (isolatie aan de buitenkant van de gevel) 2. Dakisolatie aan de buitenkant 3. Glasisolatie (afhankelijk van keuze type glas en aantal ramen) 4. Spouwmuurisolatie 5. Kruipruimte isolatie 6. Dakisolatie aan de binnenkant (zelf doen) Maar ook deze rijtjes zijn afhankelijk van jouw persoonlijke situatie. Laat dat duidelijk zijn!
Daarnaast bestaat er ook nog zo iets als terugverdientijd. Veel bedrijven en organisaties proberen je over te halen voor isolatie met cijfers over het terug verdienen van je investering. Zo zou je een spouwmuurisolatie al na 4 jaar hebben terugverdiend doordat je jaarlijks een paar honderd euro aan energiekosten bespaard. Dat zal best wel, maar ook hier is een gemiddelde genomen. Ook dit vind ik een lastig verhaal. En ook hier geldt dat het nauwelijks is te zeggen. We zijn te verschillend om met gemiddelden te rekenen. Tip:Je kunt, als je de offertes binnen hebt, zelf aan de slag met het berekenen van de besparing. Jij kent je huis, je energierekening en het energieverbruik van jezelf en je gezin.
Stap 4 Keuze maken isolatiemateriaal Heb je in stap 3 de keuze gemaakt voor een isolatieklus, dan kijk je vervolgens naar de keuze voor het isolatiemateriaal. In voorgaande hoofdstukken zijn de isolatiematerialen uitgebreid aan de orde gekomen. Je weet dus zo`n beetje wat de keuzemogelijkheden zijn. Maar welke overwegingen spelen een rol bij de keuze voor isolatiemateriaal? Denk eens na over de volgende vragen: Wil ik het beste van het beste? Kan en wil ik het zelf doen?
Ga ik voor de hoogst mogelijke isolatiewaarde?
Wil ik een natuurlijk isolatiemateriaal of maakt het niet uit Zijn de kosten van het isolatiemateriaal bepalend
Hierbij nog even een handig tabelletje welke isolatiemateriaal je voor welke klus allemaal kunt kiezen (of waar nauwelijks keuze is!).
Isolatieklus
Isolatiemateriaal
Kosten in euro’s
Natuurlijk
per m2
materiaal
20
Nee
14
Nee
Tonzon
40
Nee
Isoltrend
30
Nee
Isobooster
30
Nee
Schelpen
20
Ja
EPS parels
20
Nee
Biofoam parels
20
Ja
PIF Isolatiefolie*
35
Nee
PURschuim
20
Nee
Glaswol
9,50 (zelf doen)
Nee
Steenwol
10,00 (zelf doen__
Nee
5-10
Nee
Hardschuimplaten
16
Nee
Cellulose
18
Ja
Houtvezelplaat
11
Ja
Metisse
12
Ja
EPS platen
11
Nee
Kurkplaten
39
Ja
Schapenwol
21
Ja
Spouwmuurisolatie PUR schuim EPS parels/chips Supafil Kruipruimte isolatie
Dakisolatie (binnen)
Tonzon
Dakisolatie (buiten)
Glaswol
9,50
Nee
Steenwol
10,00
Nee
20
Nee
22
Nee
Biofoam parels
20
Ja
Gewoon dubbelglas
65
Ja
HR++ glas
80
Ja
Monumentaal glas
200
Ja
80-120
Ja
EPS parels Renovatieplaten (PIR)
Glasisolatie
Voorzetramen
Stap 5 Offertes aanvragen Als je een keus hebt gemaakt voor de isolatieklus en het isolatiemateriaal, is het tijd voor het aanvragen van offertes. Je kunt dit overigens ook aan een energie adviseur overlaten. Er zijn adviseurs die het hele proces voor je regelen. Jij hoeft alleen af en toe ja of nee te zeggen. Maar ook dan is het overigens goed om dit handboek gelezen te hebben. Dan weet je waar het over gaat. Wat je in ieder geval niet moet doen is de isolatieklus op Werkspot of vergelijkbare klussenaanbieders zetten. Via Werkspot krijg je misschien iemand die wel het goedkoopste werk levert, maar waarbij je geen enkele garantie krijgt of het werk ook goed wordt uitgevoerd. Zeker met isolatieklussen moet je weten wat je doet. Bij isolatieklussen is het belangrijk dat er geen koudebruggen ontstaan. Een koude brug is een plek waarbij toch koude lucht en vocht langs het isolatiemateriaal sijpelt. Je hebt dan niet alleen weinig effect van de isolatie op die plek. Vervelender is dat door zo`n koudebrug op andere plekken vocht zich kan ophopen en het gevaar van verrotting bestaat. Vandaar dat je het beste in zee kan gaan met een gecertificeerd bedrijf, met
medewerkers die geschoold zijn in het aanbrengen van isolatiemateriaal. Offertes moet je rechtstreeks bij bedrijven aanvragen. Ga googelen en vindt isolatiebedrijven. Dat is lastiger dan het lijkt. Je komt al snel op sites terecht van de zogenoemde tussenbedrijven (zoals genoemd in hoofdstuk 8) Vermijd deze sites! Dus pas op en probeer een goed isolatiebedrijf te vinden bij jou in de buurt. En hou het overzichtelijk voor jezelf. Kies een stuk of drie bedrijven en vraag of ze langs kunnen komen. Kies ook een bedrijf dat met een ander materiaal isoleert dan jij zelf hebt uitgekozen. Laat je verrassen!
Stap 6 Keuze maken uit offertes Stap 6 is de laatste stap, maar misschien wel de lastige stap. De mannen van de isolatiebedrijven zijn geweest en hebben hun offerte achter gelaten of later opgestuurd. Ze hebben op je ingepraat over verschillende isolatiematerialen en welke materialen voor jouw situatie geschikt zouden zijn. Allemaal hebben ze een goed verhaal, met overtuiging gebracht. Leg de offertes eerst eens goed naast elkaar. Wat staat er eigenlijk? Lees de informatie goed door. En let op: Is het aantal vierkante meters goed opgemeten?
Wat voor isolatiemateriaal wordt gebruikt en waarom? Wat zijn de verschillen in de kosten?
Hebben ze de 6% BTW tarief gerekend over de arbeidskosten? Wat zeggen ze over je besparing Hoe lang doen ze over de klus? Wanneer komen ze?
Artikel over de energieadviseur (uit Blogs op Houhetwarm.nl) Wat doet een energieadviseur?
Houhetwarm.nl wil wel eens weten wat een energieadviseur eigenlijk doet en wat de kosten zijn van een energieadvies. En dan heb je een energie-advies, maar wat heb je dan eigenlijk gekocht? We praten aan de keukentafel met twee zeer ervaren energieadviseurs. De mannen Michel Deelen en Erik Bek van I.D.E.A Nederland kennen de energie- en isolatiewereld als hun eigen broekzak. Met technische en bouwkundige kennis doen ze hun werk. Erik Bek: “We nemen de klant mee op besparingsreis. We houden het simpel en begrijpelijk.” Wil je ook deze adviseurs raadplegen? Onderaan dit artikel kan je contact met ze opnemen. In de dagelijkse praktijk zien de twee energie-adviseurs een groeiende vraag naar kennis over energiegebruik en besparing. Bek: “Er is duidelijk behoefte aan kennis, mensen willen graag aan de slag met energiebesparing, maar weten niet hoe. Ze willen bovendien niet al te veel zelf hoeven doen. Zorgen uit handen nemen, dat is wat we
doen. Daarom bieden we onze aanpak aan de in de vorm van een reis, de energiebesparingsreis. Je begint met een gedegen advies, vervolgens gaan we, als de klant dit wil, aan de slag met de uitvoering en aan het eind heb je een veel lagere energierekening en veel meer comfort.”
Wat doet een energieadviseur? De reis van deze energieadviseurs begint bij het advies, vertellen Bek en Deelen. Een gecertificeerd EPA advies (Energie Prestatie Advies) of een niet gecertificeerd advies. (Daarover straks meer). Michel Deelen: “We lopen het hele huis rond. We kijken naar de bouwkundige staat, we kijken naar de isolatie en de ventilatie en naar de technische installaties zoals de cv ketel.”
Energieverbruik meestal hoger dan gemiddeld
In het eerste advies gesprek bekijken de adviseurs de energie nota’s. Het gemiddelde energieverbruik, stroom en gas, ligt in Nederland rond de 1600 m3 aan gas en 3500 kWh aan elektriciteit. (voor een huishouden van twee tot drie personen). De totale energiekosten liggen daarmee voor een gemiddeld Nederlands huishouden op € 2100. Bek: “Ja, dat is het gemiddelde. Maar niemand is gemiddeld. Wij werken op basis van het werkelijke energieverbruik. Meestal zitten mensen ver boven dit gemiddelde. Van een energieverbruik van boven de 4000 kWh kijken wij allang niet meer op. Al die tablets, opladers, computers, die gebruiken veel meer stroom dan je denkt.” De energierekeningen van een aantal jaren worden naast elkaar gelegd. Bek: “Dan kan je precies zien waar de toename zit. We zien een enorme toename in het elektriciteit verbruik. Drogers, wasmachines, noem maar op.”
Plan van aanpak
De tweede stap van de besparingsreis van I.D.E.A Nederland is een gedegen plan van aanpak. Deelen: “We kijken met de klant wat we kunnen doen. We vragen eerst wat je wilt: een hoger comfort, geld besparen of je CO2 uitstoot verminderen. De meeste mensen gaan voor comfort en geld.”
In het plan van aanpak krijgt de klant offertes van bedrijven aangeboden. “We kijken in het plan van aanpak ook wat realistisch is. Wil iemand een warmtepomp, prima, maar weet wel dat zo`n installatie als snel 20.000 euro kost. We houden de klant wel met beide benen op de grond.”
Energiebespaarfonds
Ook is het mogelijk via deze adviseurs een aanvraag te doen voor het Energiebespaarfonds. Via dit fonds kun je een energie bespaarlening aanvragen, waarbij je goedkoop geld kunt lenen voor isolatie of installaties voor duurzame energie. Deelen: “Ook hierbij verzorgen we alles. We vragen de lening aan en regelen de financiering.”
Uitvoering advies energieadviseurs
Als de klant dit wil, wordt het plan van aanpak uitgevoerd. Dit zijn de volgende stappen op de energiebesparingsreis. Bouwtechnische verbeteren worden uitgevoerd, zoals vloerisolatie of gevelisolatie. Vervolgens zijn de technische installaties aan de beurt. Dat hoeven geen kostbare en ingewikkelde zaken te zijn. Bijvoorbeeld het inregelen van de cv installatie. “Wist je”, zegt Bek, “dat een HR ketel vaak nauwelijks het hoog rendement benut. Dat kan veel beter”.
HR ketels niet goed afgesteld
Bek en Deelen zien in de dagelijkse praktijk dat de meeste HR ketels niet goed worden geïnstalleerd. Ze worden door de installateurs opgehangen (de goede niet te na gesproken) en vervolgens aan hun lot overgelaten. Deelen: “Ze zijn niet goed afgesteld. Je moet een ketel inregelen. En de installatie zo afstellen dat iedere radiator dezelfde temperatuur geeft. Je moet de warmte de juiste kant opsturen.”
Eerst die jas aan!
De volgende stap op de energiebesparingsreis is het opwekken van duurzame energie. Bek: “Zonnepanelen zijn heel populair, veel klanten willen dit. Maar in onze visie (en ook die van Houhetwarm!) moet je niet gaan beginnen met het opwekken van energie
als de isolatie van je huis niet in orde is. Eerst moet die jas aangetrokken worden.”
Zonnepanelen
Bek heeft een duidelijke mening over zonnepanelen. “Prima als mensen zonnepanelen willen installeren, maar reken er wel op dat je de investering niet snel terug hebt. Hoe mooi het ook wordt voorgespiegeld met korte terugverdientijden. Je gebruikt namelijk vooral gas en veel minder stroom. Je energiekosten worden dus vooral bepaalt door je gasverbruik.” De kwaliteit van de zonnepanelen die nu aan de man worden gebracht, laat te wensen over, vindt Bek. “De markt barst uit zijn voegen en er wordt geen kwaliteit meer geleverd. Bedrijven geven garanties af voor tien, twintig jaar. Maar soms bestaan die bedrijven helemaal niet meer. Wat heb je dan aan garantie? Mensen gaan vaak voor de goedkoopste aanbieding, maar dat is niet slim. Hier wordt niemand blij van. Je kan beter wat meer betalen voor echt goede panelen.”
Let op je eigen gedrag
Na duurzame energie volgt in de energiebesparingsreis het monitoren. En dan gaat het om bewustwording, zeggen beide adviseurs. Je kunt het stroomverbruik inzichtelijk maken. Bek: “We werken bijvoorbeeld met Qurrent, waarbij je met een handig apparaatje precies kunt zien hoeveel stroom welk apparaat verbruikt”. Deelen: “We sturen heel sterk op sluipverbruik. Je denkt dat als je gaat slapen alle apparatuur uit staat. Maar dat is vaak niet zo. Je laadt je telefoon `s nachts op. De hele nacht. Maar het ding is na een uur vol.”
Good housekeeping
Na het monitoren volgt de laatste stap in de reis. De energieadviseurs noemen het good housekeeping. Daarmee bedoelen ze dat ze ook kijken naar de manier waarop klanten met energie omgaan. “We proberen dat zo breed mogelijk te doen”, zegt Deelen. “Een koelkast in een schuurtje. Met de stekker in het stopcontact. In de winter, dat soort dingen. Of een plasma tv in plaats van een led tv. (Plasma tv`s verbruiken veel meer stroom). Of de waterkoker vol water doen terwijl je maar 1 kopje thee wilt.”
Wat zijn de kosten van een energie bespaar advies?
Een EPA advies kost bij deze adviseurs 190 euro. Voor een niet gecertificeerd advies betaal je 95 euro. (Buiten de regio Alblasserwaard en Vijfheerenlanden komt hier een kilometervergoeding boven op) Bek: “Met het EPA advies krijg je ook een energielabel voor je huis, als je het advies uitgevoerd hebt.” Een energielabel maakt inzichtelijk hoe groot de energiebehoefte van de woning is. De labels gaan van A tot G, waarbij A het zuinigst is. De labels zijn verplicht bij het verkopen van het huis jonger dan tien jaar. Een energiezuinige woning is natuurlijk een stuk aantrekkelijker voor kopers. En met dit energielabel kan je dit ook aantonen.” Deelen: “We bieden ook een energieadvies aan zonder certificering. Dat is een stuk goedkoper. De meeste mensen willen gewoon weten waar ze hun besparing kunnen halen. Dan hoef je helemaal niet zo`n duur EPA advies. We bieden dus ook gewoon een goed advies aan.”
Hoofdstuk 10
Subsidies en leningen
In dit hoofdstuk vind je info over: → Geld voor isolatie → Subsidies → Leningen → Hypotheken → Belastingen → Interessant artikel over het Energiebespaarfonds
Subsidies en leningen Omdat de overheid (rijk, provincie, gemeente) energiebesparing door isolatie stimuleert, kun je soms gebruik maken van subsidies of leningen voor je isolatieklussen. De subsidieregelingen voor isolatie zijn meestal kort van kracht omdat het om een vastgesteld budget gaat dat na verloop van tijd gewoon op is. De leningen worden via een aantrekkelijke rente verstrekt en moeten vaak binnen tien jaar zijn terugbetaald. Bij subsidies gaat het vrijwel altijd om relatief kleine bedragen. Het zijn vooral
bijdragen in de kosten om je te stimuleren energie te besparen. Dus reken je vooral niet rijk. Je krijgt nooit geld om alles te vergoeden. Maar het is altijd de moeite waard om bij je eigen gemeente eens te informeren. De meeste gemeenten hebben een energieloket. Daar kan je terecht met je vragen. Toch is veel mogelijk. De beste manier om daar achter te komen is via de energie subsidiewijzer. (http://www.energiesubsidiewijzer.nl/default.aspx). Hier krijg je direct een goed overzicht van de subsidie mogelijkheden in jouw gemeente en provincie. Een tegemoetkoming in de kosten voor energiebesparende maatregelen (isolatie) kun je op verschillende manieren ontvangen.
A: Subsidie:
Je krijgt een x bedrag. Dit bedrag hoef je niet terug te betalen. Wel is vaak een voorwaarde dat je een aanzienlijke isolatie toepast, het liefst dak- vloer- en spouwmuurisolatie tegelijkertijd. Het bedrag is vaak niet heel hoog. Denk aan zo`n 500 tot 1000 euro. Met uitschieters naar maximaal 3000 euro. Dus daar leg je een flink (bijna alles eigenlijk) bedrag zelf bij.
B: Leningen
Je kunt een stevig bedrag lenen, tegen een aantrekkelijke rente. Soms tot wel 30.000 euro. Het grote voordeel van zo`n lening is dat je een aantal isolatieklussen in 1 keer kunt laten aanpakken. Je moet het bedrag dat je leent natuurlijk wel terugbetalen. Leningen kun je afsluiten bij de overheid (zou ik doen!) of bij banken en andere bedrijven.
C: Hypotheken
Bij hypotheken, de lening voor je huis, speelt het energielabel van je huis een rol. Huizen die niet of nauwelijks zijn geïsoleerd hebben een laag energielabel. Een energielabel voor woningen geeft met klassen (A++ tot en met G) en kleuren (donkergroen tot en met rood) aan hoe energiezuinig een huis is, in vergelijking met soortgelijke huizen.
Energielabel A++ (donkergroen) is zeer zuinig, energielabel G (rood) is zeer onzuinig. Dus slecht geïsoleerd. Het energielabel voor alle woningen is per 1 januari 2015 verplicht bij de verkoop van je huis. Je huis wordt meer waard als het goed is geïsoleerd. Daarom is het aantrekkelijk voor hypotheekverstrekkers (banken) om huiseigenaren voordeel te bieden als ze hun huis gaan isoleren.
D: Belastingen
De rijksoverheid kan door middel van de belastingen jou minder laten betalen als je een isolatieklus laat doen.
A: Subsidies op isolatie 1.Subsidie van je eigen gemeente Veel gemeenten in Nederland stellen van tijd tot tijd een potje geld beschikbaar om woningeigenaren te ondersteunen. Speciaal voor energiebesparingsmaatregelen als isolatie is zeer veel mogelijk. Vaak vallen dit soort tijdelijke subsidies onder woningrenovaties of verbouwingen. Gemeenten hebben hier geld voor over omdat hierbij het behoud van het gemeentelijke woningbezit een rol speelt. Doorgaans zijn dit soort potjes snel leeg en op is op. Hou dus goed de gemeentelijke aankondigingen in de gaten. Vaak wordt via persberichten een nieuwe subsidieronde bekend gemaakt. Ook op de gemeentepagina in de huis-aanhuisbladen of op de site van de gemeente kan je terecht voor dit soort info. Kijk in ieder geval altijd op de energiewijzer voor informatie over subsidie maatregelen in jouw woonplaats. (http://www.energiesubsidiewijzer.nl/). 2. Subsidie van je eigen provincie Sommige provincies in Nederland ondersteunen hun inwoners met aantrekkelijke subsidies en/of leningen voor isolatieklussen. Zo heeft bijvoorbeeld de provincie Friesland een eigen subsidie in het leven geroepen, de Friese energiepremie (subsidie) voor woningeigenaren.
Particuliere woningeigenaren kunnen in Friesland maximaal € 2.400 subsidie krijgen voor energiebesparende maatregelen. Dat geldt voor het nemen van vier energiebesparende maatregelen. Voor één energiebesparende maatregel is een energiepremie van € 350 te krijgen. Je ontvangt € 800 voor twee maatregelen en € 1.500 voor drie maatregelen. Ook de provincies Zeeland en Overijssel hebben aparte regelingen. Voorwaarden en hoogte van de subsidie worden dan ook per provincie opgesteld. Kijk ook voor subsidies van jouw provincie op de energiewijzer voor informatie over subsidie maatregelen. 3. Subsidie van de landelijke rijksoverheid De rijksoverheid biedt vooral regelingen voor het bedrijfsleven. Die kunnen gebruik maken van fiscaal interessante opties bij het investeren in duurzaamheid. Voor jou als woningeigenaar heeft het rijk weinig subsidies. Wel heeft de rijksoverheid grote bemoeienis met de leningen (zie hieronder).
B: Leningen voor isolatie Energie bespaarfonds met de Energiebespaarlening: De Energiebespaarlening wordt verstrekt uit het Nationaal Energiebespaarfonds, dat met financiële bijdragen van de Rabobank, de ASN Bank en de Rijksoverheid tot stand is gekomen. Je kunt de lening afbetalen in maximaal tien jaar, afhankelijk van het bedrag dat je leent. (http://www.ikinvesteerslim.nl/Je kunt geld lenen voor bedragen vanaf € 2500 tot maximaal € 25.000 euro. Voorwaarden: De Energiebespaarlening is beschikbaar voor eigenaren die de woning zelf bewonen. Het gaat alleen om bestaande woningen (ook woonboten).
De lening kan alleen gebruikt worden voor werk dat door een isolatiebedrijf wordt uitgevoerd. Je moet offertes van bedrijven kunnen laten zien. Een woningeigenaar kan minimaal € 2.500,- en maximaal € 25.000,- lenen.
De Energiebespaarlening heeft een rente die vaststaat over de hele looptijd.
Het gaat om een jaarannuïteiten lening: de huiseigenaar betaalt per maand voor rente en aflossing en lost zo de hele lening af. Leningen tot € 5.000,- worden in zeven jaar afgelost, hogere leningen in tien jaar. Onbeperkt boetevrij aflossen kan altijd. De afsluitkosten bedragen 2% over de hoofdsom van de lening. De lening wordt onderhands verstrekt zonder tussenkomst van een notaris. De duurzaamheidslening De Duurzaamheidslening is een lening met een aanzienlijke korting op de rente voor de financiering van energiebesparende maatregelen in en aan je woning. De lening kan je gebruiken voor dak-, vloer-, spouwmuur-, gevel-, en glasisolatie. (ook voor HR ketels overigens). Om in aanmerking te komen voor een Duurzaamheidslening moet jouw gemeente of provincie wel de Duurzaamheidslening hebben opgenomen. Lang niet alle gemeenten doen dit. Je kan dit makkelijk onderzoeken, door op deze link te klikken. De duurzaamheidslening wordt geregeld door de rijksoverheid, (Stimuleringsfonds Volkshuisvesting, SVn),maar uitgevoerd door gemeenten en provincie. De gemeente of de provincie bepalen daarom de voorwaarden voor de lening. Maar er zijn ook voorwaarden die voor iedere aanvrager hetzelfde zijn: De lening bedraagt minimaal € 2.500,- en maximaal € 25.000,- (afhankelijk van de regeling van gemeente of provincie).
Tot een bedrag van € 7.500,- geldt een looptijd van 10 jaar. Voor een hoger bedrag bedraagt de looptijd 15 jaar. De rente wordt vastgesteld op de datum van binnenkomst van de aanvraag bij SVn en is gebaseerd op het 10- of 15-jaars rentetarief van SVn, met daarop een korting van 3%. De rente staat vast gedurende de looptijd van de lening.
Omdat je een lening aangaat, dien je voldoende kredietwaardig te zijn. Je moet dus kunnen laten zien dat je de lening ook kunt afbetalen. De duurzaamheidslening lijkt een beetje op de hiervoor genoemde
Energiebespaarlening van het Energiebespaarfonds. Maar er zijn twee belangrijke verschillen. Beide leningen zijn tegen een aantrekkelijke rente. Over de toch al aantrekkelijke rente van de Duurzaamheidslening krijg je ook nog eens een korting van 3%. Deze korting zit niet op de rente van een Energiebespaarlening. Het Energiebespaarfonds geldt voor alle huizenbezitters in Nederland. De duurzaamheidslening is alleen voor huizenbezitters in gemeenten en provincies die meedoen met deze duurzaamheidslening. De Stimuleringslening Naast de duurzaamheidslening en het de energiebespaarlening, is ook een Stimuleringslening in het leven geroepen door de rijksoverheid. Je kunt de Stimuleringslening aanvragen bij je gemeente. Deze lening geldt ook voor andere maatregelen (zoals herstel van de woning of als je samen met anderen een woningen gaat bouwen), maar ook de uitvoering van energiebesparingsmaatregelen (isolatie) staan op het lijstje. De Stimuleringslening is een aantrekkelijke lening voor particulieren, bedrijven, stichtingen en VvE’s (Vereniging van Eigenaren) waarvoor doorgaans een zeer lage rente wordt betaald. Voor de voorwaarden moet je informatie aanvragen bij je gemeente. Je kunt hier zien of je gemeente meedoet met de Stimuleringsregeling. Lang niet alle gemeenten in Nederland doen hieraan mee. Algemene voorwaarden: De gemeente bepaalt welke maatregelen voor de Stimuleringslening in aanmerking komen. De looptijd is maximaal 30 jaar.
De rente kan variëren tussen 0,5% per jaar en een percentage op marktniveau.
De lening wordt verstrekt via een bouwkrediet. Dat betekent dat het geld pas op je rekening wordt gestort als je de facturen van de aannemer (of je eigen gemaakte kosten) kunt laten zien. (je kan de klus dus ook zelf doen. Dan krijg je een lening
voor het materiaal).
Altijd (geheel of gedeeltelijk) boetevrij aflossen. Andere ‘groene’ leningen Als je op internet op zoek gaat naar groene leningen, kan je altijd wel wat vinden. Ik heb daar zelf geen ervaringen mee, moet ik eerlijk zeggen. Via Green Loans bijvoorbeeld kun je geld lenen voor isolatieklussen. Green Loans is van ABN Amro, dus een bekende naam. Wel werken ze met een veel hogere rente, namelijk 6.2 %, dan de eerder genoemde leningen van de overheid. Tip: De keuze lijkt me dan duidelijk. Ga voor de overheidsleningen! Dan heb je zekerheid dat het goed is geregeld en kom je niet voor verrassingen te staan.
C: Hypotheken Het is bij meerdere banken en andere geldverstrekkers mogelijk om isolatieklussen onder bepaalde voorwaarden via de hypotheek te financieren. Dat kan bijvoorbeeld via de Triodos bank. Die heeft een speciale hypotheek die is gekoppeld aan het energielabel. Hoe energiezuiniger je huis is, hoe minder rente je betaalt. Als je isolatiemaatregelen gaat nemen, kan je die meefinancieren in de hypotheek. Je huis stijgt in het energielabel. En wordt dus meer waard. Maar pas op! Op internet vind je veel hypotheek verstrekkers die een ‘groene’ hypotheek aanbieden. Lang niet alle verstrekkers gaan even zorgvuldig te werk. Wil je zekerheid, kies dan een bekende bank.
D: Belastingen 6% BTW op arbeidsloon Tot 1 juli 2015 (en misschien wordt het daarna verlengd) kan je isolatieklussen laten uitvoeren tegen het lage btw-tarief van 6%. Tip Dus als jij je vloer wilt laten isoleren, doe het dan deze winter!
De maatregel is als steuntje in de rug bedoeld voor de bouwsector, die door de crisis nog steeds in zwaar weer verkeert. Het lage btw-tarief gold in eerste instantie voor een jaar, maar werd eerder al verlengd tot januari 2015. En nu dus tot juli volgend jaar. De regeling geldt voor verbouwingen en renovatie van de bestaande bouw. Speciaal voor isolatieklussen is dit lage btw tarief daarom aantrekkelijk. Maar let wel, het geldt alleen voor de arbeidskosten. Over het materiaal dat wordt gebruikt, blijf je als particulier 21% btw betalen. Wat kan dit voor jou betekenen? Stel je wilt je vloer laten isoleren. Dit is een klus van een dag waar twee mannen een dag mee bezig zijn. De onderkant van de vloer in de kruipruimte wordt geïsoleerd met bijvoorbeeld PIF Isolatiefolie (voorheen prostelko). Een goed isolatiemateriaal met een hoge isolatiewaarde. Laat ik er even van uitgaan dat je kruipruimte 50 vierkante meter is. Dan betaal je voor het benodigde isolatiemateriaal ongeveer 950 euro. Daarover betaal je dus gewoon de 21% btw. Vervolgens zijn die twee mannen een dag bezig om de PIF Isolatiefolie (voorheen prostelko) aan te brengen en zorgvuldig af te werken. Dat kost je zo’n 780 euro. Daarover betaal je dus, met het verlaagd btw-tarief, 6%. Dit scheelt dus op het totaalbedrag zo’n 110 euro. En dat lijkt me mooi meegenomen. En als je kiest voor goedkoper isolatiemateriaal dan levert het je nog meer op!
Artikel over de Energiebespaarlening (uit Blogs op Houhetwarm.nl) Energiebespaarlening voor particulieren
De energiebespaarlening voor particulieren van het Nationaal Energiebespaarfonds krijgt eindelijk de aandacht die het verdiend. Om alle woningeigenaren te te laten weten dat je goedkoop geld kunt lenen voor energiebesparende maatregelen, is een publiciteitscampagne gestart. Al eerder schreef ik uitgebreid over deze energiebespaarlening. Je moet aan een aantal voorwaarden voldoen wil je in aanmerking komen voor deze lening. Dakisolatie, een nieuwe HR-ketel, zonnepanelen of vloerisolatie. Het zijn energiebesparende maatregelen die zorgen voor meer wooncomfort, een lagere energierekening én een beter milieu. Om de financiering van energiebesparende maatregelen makkelijker te maken, bestaat sinds begin dit jaar de Energiebespaarlening. De Energiebespaarlening wordt verstrekt door het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) namens de geldgever, het Nationaal Energiebespaarfonds.
Voorwaarden energiebespaarlening De lening is beschikbaar voor eigenaren die de woning zelf bewonen. Het gaat alleen om bestaande woningen.
De lening is alleen bedoeld voor energiebesparende maatregelen die door een installateur of aannemer in of aan de woning worden uitgevoerd. Een woningeigenaar kan minimaal € 2.500,- en maximaal € 25.000,- lenen.
De Energiebespaarlening heeft een rente die vaststaat over de hele looptijd.
Het gaat om een jaarannuïteitenlening: de huiseigenaar betaalt per maand voor rente en aflossing en lost zo de hele lening af. Leningen tot € 5.000,- worden in zeven jaar afgelost, hogere leningen in tien jaar. Onbeperkt boetevrij aflossen kan altijd. De afsluitkosten bedragen 2% over de hoofdsom van de lening. De lening wordt onderhands verstrekt zonder tussenkomst van een notaris.
Energiebespaarlening voor 14 maatregelen Het fonds heeft een stuk of veertien maatregelen op een lijst gezet die in aanmerking komen voor een lening. Ik zet ze hier even achter elkaar: 1. Gevelisolatie (buiten en binnen) 2. Spouwmuurisolatie 3. Dakisolatie 4. Vloerisolatie 5. HR++ glas 6. Isolerende deuren en gevelpanelen 7. Warmtepompen 8. Zonneboiler 9. Installaties voor warmteterugwinning (uit water, uit ventilatie) 10. Energiezuinige gelijkstroompomp en/of gelijkstroomventilator 11. Vraag gestuurde ventilatie 12. HRe ketel of micro-warmtekrachtkoppeling (WKK) 13. Hoogrendementsketel 14. Warmtekracht koppeling (WKK) 15. Zonnepanelen (maximaal lening 50 %) 16. Maatwerkadvies
Hoofdstuk 11 Nawoord
Gefeliciteerd. Je hebt het boek gelezen! Of je begint aan einde (dat doe ik ook wel eens!). Ik hoop dat ik je wat wijzer heb gemaakt in de wereld van de isolatie. Al schrijvende kom ik ook af en toe op internet om informatie te zoeken. Maar het is altijd lastig om goede informatie te vinden. Ik ontdekte dat er heel veel sites over isolatie bestaan. Sites uitsluitend gericht om jou een offerte aan te laten vragen. De informatie die erbij wordt gegeven is vaak minimaal. Daar heb je als bezoeker niet zoveel aan. Dat zoeken op internet tijdens het schrijven van dit boek bevestigde voor mij maar weer eens hoe lastig het is om als leek je weg te vinden als je wilt gaan isoleren. Ik ben blij dat ik dit boek geschreven heb. Ik hoop dat ik je wat bij de hand heb kunnen nemen en dat je nu weet hoe je de isolatie van je huis aan moet pakken. Ik ben benieuwd naar je ervaringen! Stuur me een tweet (@HouHetWarm) of geef een reactie op de site! En heb je nog vragen? Mail naar
[email protected] Veel succes met je isolatie! Pine Berg
Colofon Pine Berg De Isolatiegids © 2014, Houhetwarm.nl Uitgegeven in eigen beheer Uitgever: Houhetwarm.nl Merwedekade 252 3522 JP Utrecht
[email protected] Houhetwarm.nl Jaar van uitgave: 2014 Vormgeving: eBookPoint Redactie: Pine Berg, Cocky Hoogeveen Foto’s: Shutterstock, Houhetwarm.nl, Wikipedia Commons Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.