0-METING VEILIG UITGAAN BINNENSTAD VENLO HORECA-ONDERNEMERS
Projectgroep KVU Binnenstad Venlo Maart 2011
INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1
Inleiding.....................................................................................
4
Hoofdstuk 2
Algemene informatie ..................................................................
5
Hoofdstuk 3
Onveiligheidsgevoelens en onveilige situaties............................
6
Hoofdstuk 4
Maatregelen om de veiligheid in en om het bedrijf te waarborgen 8
Hoofdstuk 5
Toelating en ontzegging .............................................................
9
Hoofdstuk 6
Inrichting en meubilair...............................................................
10
Hoofdstuk 7
Verdediging en beveiliging .........................................................
11
Hoofdstuk 8
Huisregels en afspraken .............................................................
12
Hoofdstuk 9
Brandveiligheid ..........................................................................
12
Hoofdstuk 10
Samenwerking met de politie .....................................................
13
Hoofdstuk 11
Beheer openbare ruimte .............................................................
14
Hoofdstuk 12
Tot slot .......................................................................................
15
2
Samenvatting De Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan (KVU) is een hulpmiddel voor lokale initiatieven op het gebied van veilig uitgaan. Op dit moment is de gemeente Venlo samen met de politie en de horecaondernemers bezig om een KVU op te zetten voor de binnenstad Venlo. De projectgroep KVU binnenstad Venlo heeft een aantal gegevens op een rij gezet in dit startdocument. Uit de enquête blijkt dat 60% van de ondernemers zich in hun bedrijf en/of in de omgeving weleens onveilig voelt. 40% van de ondernemers is ook daadwerkelijk weleens bedreigd. Bij de bedreigingen wordt met name verbaal geweld gebruikt. De meest voorkomende situaties in de binnenstad van Venlo zijn vechtpartijen en scheldpartijen. Als grootste probleemveroorzakers wordt door 44%van de ondernemers aangegeven dat dit allochtonen betreft. Verder worden ook jongeren als probleemveroorzakers genoemd (24%). Hierbij zit wel een overlap, aangezien jongeren en allochtonen een paar keer genoemd worden. In totaal werken 36% van de ondernemers met portiers. Hierbij zijn er een aantal ondernemers (19%) welke een vaste portier aan de deur hebben staan en 16% van de ondernemers werken met collectieve beveiliging. Er lijkt geen verband te zijn tussen onveiligheidsgevoelens en bedreigingsituaties enerzijds en het hebben van portiers en veiligheidsmaatregelen anderzijds. Wel blijkt dat ondernemers die gebruik maken van portiers/beveiligers twee keer zoveel aangeven weleens bedreigt te worden als ondernemers zonder portiers/beveiligers. Het gaat dan om 47% van deze bedrijven t.o.v. 23% van de bedrijven waar niet met beveiliging/portiers gewerkt wordt. De ondernemers geven aan (zeer) positief te staan tegenover collectieve ontzeggingen, dus zowel voor de horeca als gebiedsontzeggingen De huidige contacten met de brandweer en de politie worden als positief ervaren. Vanuit de ondernemers is de wens om dit verder uit te bouwen. De KVU is een middel om, samen met politie, gemeente, brandweer en de andere ondernemers, te werken aan veilig uitgaan in Venlo.
3
Hoofdstuk 1
Inleiding
De Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan (KVU) is een hulpmiddel voor lokale initiatieven op het gebied van veilig uitgaan. De KVU biedt een kader waarbinnen de lokale samenwerkingspartners hun bijdrage kunnen leveren aan een veiliger uitgaansgebied en is een initiatief van het CCV in samenwerking met Koninklijke Horeca Nederland. Het doel van de KVU is om betrokken partijen samen te brengen, de problemen in kaart te brengen en deze gezamenlijk aan te pakken. Dit alles om uiteindelijk de veiligheid in het uitgaansgebied te verhogen. De gemeente Venlo heeft samen met de politie en horecaondernemers een werkgroep gevormd voor de KVU binnenstad Venlo. Binnen deze groep is gekozen om, vanuit de politie, een 0-meting te laten maken middels een enquête. Hiermee wordt inzicht in de huidige situatie gegeven. Vanuit de geschetste situatie kunnen lokale initiatieven worden ontwikkeld. De politie heeft alle 45 horecaondernemers benaderd om de enquête in te vullen. Uiteindelijk zijn er 42 ingevulde enquêtes geretourneerd. Bij het verwerken van de enquêtes is gebleken dat er een foutieve verwijzing bij vraag 34 staat vermeldt. Hierdoor hebben tien ondernemers de laatste vijf vragen niet beantwoord. In dit document worden de resultaten van de enquête weergegeven en dient als startdocument voor het verder opzetten van initiatieven. Leeswijzer Per categorie zoals vermeldt in de enquête wordt er ingegaan op de resultaten. Hierbij zijn er diverse ondersteunende tabellen welke genummerd zijn naar de bijhorende vraag in de enquête. De originele enquête is tevens als bijlage bijgevoegd.
4
Hoofdstuk 2
Algemene informatie
Van de bevraagde horecabedrijven is het merendeel café. De echte droge horeca (restaurant, fastfood en snackbar) betreft slechts acht bedrijven (19%). In de analyse zal er slechts sporadisch ingegaan worden op verschillen tussen de droge en natte horeca. De bedrijven worden allemaal gerund door een zelfstandig ondernemer. 1. Type bedrijf
2. Vorm bedrijf 45
25
40
20
35
Bar
15
10
Café
30
Eetcafé Restaurant
25
Zelfstandig, 1 bedrijf
Fastfood
20
Zelfstandig, meerdere bedrijven Anders
Snackbar Dancing Anders
5
15 10 5
0
0
4. Avond met meeste bezoekers 35 30 25 20
Vrijdag 15 10 5
Zaterdag
Uit de enquête blijkt dat zaterdag nog altijd de uitgaansavond in de binnenstad van Venlo is. Echter een aantal ondernemers hebben aangegeven dat bij hen de vrijdag het drukste avond is (zeven) en bij tien bedrijven is het op de vrijdag en zaterdag even druk. De gemiddelde bezettingsgraad van de natte horeca op hun drukste avond is 70%. Vier van deze horecabedrijven geven aan dat hun bezettingsgraad dan 100% is.
0
5
Hoofdstuk 3 situaties
Onveiligheidsgevoelens en onveilige
5. Onveiligheidsgevoel 35 30 25
In het bedrijf; JA In het bedrijf; NEE Omgeving; JA Omgeving; NEE
20 15 10 5 0
Het merendeel van de ondernemers en hun personeel voelen zich veilig tijdens hun werk in het bedrijf. Echter slechts een kleine meerderheid voelt zich veilig in de omgeving van het bedrijf. Het gevoel van onveiligheid is het sterkste binnen het bedrijf tijdens de openingsuren en in de omgeving tijdens en na het afsluiten. De onveiligheidsgevoelens gaan vaak gepaard met situaties waarin men daadwerkelijk bedreigd wordt. In de situaties waarin men zich onveilig voelt in de omgeving van het bedrijf komt dit ook door sfeer en personen die op straat zijn.
6 Hoe vaak voelt men zich onveiligheid
7. Op welke tijdstippen onveiligheidsgevoel 12
31%
10
1-5 keer
45%
8
Tijdens openingsuren
5-10 keer meer dan 10 keer Nooit
Tijdens afsluiten
6
Na afsluiten Anders
4
2
5%
19% 0
Ongeveer de helft van de ondernemers of personeel van hen is weleens daadwerkelijk bedreigt. De bedreiging ging in bijna alle gevallen gepaard met verbaal geweld. 8. Daadwerkelijke bedreiging
9. Vorm van geweld
35
18 16
30
14 25
In het bedrijf; JA In het bedrijf; NEE
20
Omgeving; JA 15
Omgeving; NEE
12 10 8 6
10
Verbaal Fysiek Steek- of slagwapens Geestelijk Anders Geen geweld
4 5
2
0
0
10. Kans op slachtofferschap 9 8 7 6 5 4
Toegenomen
De ondernemers die met geweld te maken hebben gehad vinden dat de kans op slachtofferschap hetzelfde is gebleven of is toegenomen. Er is vrijwel geen sprake van afname van het kans op slachtofferschap.
Gelijk gebleven Afgenomen Weet ik niet
3 2 1 0
6
Ongeveer de helft van de ondernemers geeft aan dat er in de omgeving van hun bedrijf soms overlast is door drankgebruik. De overige helft heeft 40% vaak en 60% nooit last van overlast door drankgebruik. Waardoor de verschillen in beleving ontstaan kan niet uit deze enquête gehaald worden. Ook het grote verschil in beleving van overlast door drugs kan niet verklaard worden. Wel blijkt dat het ervaren van overlast door drugs en het ervaren van overlast door alcohol bij ongeveer evenveel ondernemers voorkomt. 12 Overlast door drank en drugs
Drugs
Vaak Soms Nooit Weet ik niet
Drank
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Naast de situaties in het eigen bedrijf of in de omgeving van het bedrijf, zijn ondernemers ook gevraagd naar het voorkomen van verschillende situaties in de gehele binnenstad van Venlo . Alle vormen van onveilige situaties komen in de binnenstad voor. Met name vechtpartijen (75%), scheldpartijen (62%) en bedreiging/intimidatie (48%) zijn de situaties die vaak voorkomen. Bij de overige situaties vindt het merendeel van de ondernemer dat deze soms voorkomen. 13 Situaties in de Binnenstad Venlo Sc heldpart ijen Disc riminat ie Vaak
Bedreiging / Int imidat ie
Soms
Seksueel geweld / Int imidat ie
Nooit Diefst al / Beroving
Weet ik niet
Vec ht part ij St eekpart ij Mishandeling 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Binnen deze categorie is er in de enquête ook een open vraag gesteld. Deze vraag gaat over de personen en/of groepen die de grootste problemen in de binnenstad veroorzaken. Opvallend vaak (achttien keer) wordt op deze vraag geantwoord dat allochtonen (jongeren) groepen voor de grootste problemen zorgen. In negen keer wordt hier specifiek verwezen naar Marokkaanse groepen. Door tien ondernemers wordt aangegeven dat jongeren de grootste probleemveroorzakers zijn. Hierbij gaat het ook in een aantal gevallen om allochtonen jongeren. Om een beeld te krijgen van deze open vraag zijn hieronder de trefwoorden verzameld, de grootte geeft aan hoe vaak een woord is gebruikt.
14 Grootste probleemveroorzakers in de Binnenstad Venlo
7
Hoofdstuk 4 Maatregelen om de veiligheid in en om het bedrijf te waarborgen Er is in de binnenstad van Venlo slecht één horecabedrijf dat detectiepoortjes heeft. Zij hebben ook altijd een portier aanwezig. Het merendeel van de horecabedrijven (64%) heeft en geen detectiepoortjes en geen portiers aanwezig. Een aantal horecabedrijven (16%) werkt met collectieve beveiliging. De beveiliging staat niet de hele avond aan de deur, maar loopt ook door de binnenstad.
15/16 Aanwezigheid detectiepoortjes en/of portier Portier
Nee Ja Ja, in het weekeind Ja, anders
Detectiepoortjes
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Bij de bedrijven die zelf een portier aan de deur hebben staan, heeft slechts in één geval deze portier geen enkele van genoemde cursussen gevolgd. De GSM is de standaard uitrusting bij al deze portiers. Geen van deze portiers hebben iets bij zich om zich mee te verdedigen. 18 Uitrusting van de Portier
17 Kwalificatie van de Portier 100%
100% 90%
80%
80% Diploma Horeca-portier
60%
Beveiligingscursus ABD
40%
Beveiligingspasje met ND-Nr BHV EHBO
20%
Agressietraining
70%
Porto
50%
Kogelvrij vest
40%
Iets om te verdedigen
30%
Tel.nr horecalijn
20% 10%
0%
GSM
60%
Anders, nm
0%
8
Hoofdstuk 5
Toelating en ontzegging
Het merendeel van de bedrijven hanteert toelatingsregels. Hierbij wordt met name gekeken naar gedrag, alcoholgebruik en drugsgebruik van gasten. Een aantal horecagelegenheden heeft ook een leeftijdsgrens. 19 Toelatingsregels 30 Geen wel, lidmaatsc hap
25
Wel, woonplaats Wel, leeftijd
20
Wel, kleding Wel, geslac ht
15
Wel, etnic iteit Wel, legitimatie
10
Wel, gedrag Wel, alc oholgebruik
5
Wel, drugsgebruik Wel, grote van groep Anders, nm
0
20 Streven naar een mix van gasten Nee Ja
0%
20%
40%
60%
80%
Iets meer dan de helft van de horecagelegenheden streeft naar een mix van gasten. Over het algemeen gaat het dan om een mix van jong en oud. Verder wordt er ook vaker gestreefd naar een goede mix van man/vrouw.
100%
21 Ontzeggingen 35 30
Nee ja, agressief gedrag
25
Ja, Overmatig alcoholgebruik Ja, drugsgebruik
20
Ja, bedreiging/intimidatie
15
Ja, seksuele intimidatie 10
Ja, disciminerend gedrag Anders, nm
5
Bijna alle horecabedrijven hebben in minder of meerdere mate te maken met ontzeggingen. Hierbij wordt er om diverse reden een ontzegging afgegeven. Agressief gedrag is echter wel de meest voorkomende reden om tot ontzegging over te gaan.
0
Het overgrote merendeel van de respondenten staat zeer positief tegenover zowel een gezamenlijke aanpak bij ontzeggingen als tegenover gebiedsontzeggingen. 22/23 Gezamenlijk aanpak ontzeggingen Zeer positief Gebiedsontzegging
Gematigd positief Neutraal Enigszins negatief Zeer negatief
Collec tieve ontzegging Weet ik niet
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90% 100%
9
Hoofdstuk 6
Inrichting en meubilair
Ongeveer 40% van de bedrijven heeft bij de inrichting geen rekening gehouden met aspecten rondom veiligheid. Van de bedrijven die hier wel rekening mee gehouden hebben is dit met name het niet hebben van donkere hoeken in het bedrijf. Verdere worden gevaarlijke voorwerpen zoveel mogelijk vermeden. 24 Inrichting gericht op veiligheid 25 Nee 20
Ja, muren graffiti-werend Ja, brandwerend meubilair
15
Ja, geen gevaarlijke voorwerpen om mee te gooien Ja, geen donkere hoeken
10 Ja, toezic ht op toiletten 5
Ja, bewaakte gaderobe Anders, nm
0
10
Hoofdstuk 7
Verdediging en beveiliging
In deze categorie wordt de vraag gesteld of iemand een cursus op het gebied van verdediging of beveiliging heeft gevolgd. Bij ongeveer 75% van de respondenten heeft niemand een dergelijke cursus gevolgd. Hiervan geven vier respondenten aan dat zij wel behoefte hebben aan het volgen van een cursus en acht respondenten hebben geen behoefte aan het volgen van cursussen. 25 Gevolgde cursussen 30
25
20
Agressietraining Cursus zelfverdediging
15
Anders. Nm Nee
10
Geen behoefte 5
0
Van de horecaondernemers heeft 38% geen beveiligingsinstallaties. Van de bedrijven met beveiligingsinstallaties hebben de meeste een inbraak-alarmsysteem (45% van het totaal). De andere installaties, met uitzondering van de paniekmelding naar een ander bedrijf, komen soms voor. Bij de andere voorzorgsmaatregelen is voor het horecanummer van de politie het meest gebruikt (50%). 27 Andere voorzorgsmaatregelen
26 Beveiligingsinstallaties 20
Geen
25
18 16 14 12
Camerabewaking bij toegang
Interne paniekmelder
8
Paniekmelding naar ander bedrijf Overvalknop
6
Knop om vollicht te geven
4
Inbraak-alarmsysteem
2
Anders, nm
10
0
20
Geen
Camerabewaking in gebouw Horecanr politie bij de hand 15
10
Geluidssignaal Knuppel/ slagwapen Afspraken met andere horeca voor hulp
5
Anders, nm
0
11
Hoofdstuk 8
Huisregels en afspraken
Iets meer dan de helft van de horecabedrijven heeft huisregels opgesteld. Hierbij gaat het voornamelijk om eigen opgestelde regels of een mix van eigen regels en huisregels van de Koninklijke Horeca. 28 Huisregels
29 Huisregels van Koninklijke Horeca
30 12 25 10 20
Nee
15
Ja
8
Ja
Eigen regels
6
10
Beide
4
5
2
0
0
Hoofdstuk 9
Brandveiligheid
De ondernemers zijn over het algemeen tevreden tot zeer tevreden (77%) over het contact met de brandweer. De meest genoemde reden is de goede communicatie door de brandweer en het feit dat de brandweer veel tips geeft over brandpreventie gericht op het horecabedrijf. Op één bedrijf na is er overal aandacht voor brandpreventie. Bijna alle bedrijven (35) hebben een brandblusinstallatie en/of kleine blusmiddelen aanwezig. Buiten deze maatregelen zorgt men ook voor het legen van prullenbakken en eventuele asbakken en het vrijhouden van de nooduitgangen. 31 Tevredenheid contact Brandweer
33 Brandpreventie Instructie pers.
25
35
Training pers.
30
Testen brandalarm
20
Zeer ontevreden 15
Ontevreden Neutraal
10
25 20
Tevreden
15
Zeer tevreden
10
5
5 0
0
Legen prullenbakken en asbakken Vrijhouden nooduitgangen Jaarlijkse controle brandveiligheidsinstall. Brandveilige inrichtingsmaterialen Brandblusinstallatie Kleine blusmiddelen Anders, nm Geen
12
Hoofdstuk 10 Samenwerking met de politie Net iets meer dan de helft van de ondernemers hebben contact met de politie. De reden van het contact is divers. Het meest voorkomend is het doen van aangifte of melden dat er een vechtpartij gaande is. 34 Contact Politie
35 Waarover contact Politie
24
Aangifte doen Preventie
14
Gedrag bezoekers
12
20
16
12
Overdragen van personen Vechtpartij
10
Nee Ja
Discriminatie
8
Overmatig alcoholgebruik Drugsgebruik
6 8
4
C ontrole certificaten portiers
4
Gedrag protiers Gedrag personeel
2
Anders, nm
0
0
36 Tevredenheid contact Politie 10 9 8 7
Zeer ontevreden
6
Ontevreden
5
Neutraal
4
Tevreden
3
Zeer tevreden
2 1 0
Van de ondernemers die contact met de politie hebben gehad is 61% tevreden tot zeer tevreden over dit contact. Redenen voor de tevredenheid zijn met name de aanwezigheid van de politie in de binnenstad en dat zij, indien nodig, snel ter plaatse zijn. De ondernemers die ontevreden zijn geven aan dat dit komt, omdat zij na het doen van aangifte niets meer over de voortgang horen of dat de zaak uiteindelijk wordt geseponeerd.
13
Hoofdstuk 11 Beheer openbare ruimte In onderstaande tabel is te zien dat is dat 75%-80% van de ondernemers in het afgelopen jaar in hun omgeving te maken heeft gehad met vernieling van straatmeubilair, vervuiling en/of wildplassen. Ook fietsendiefstal komt bij 64% van de ondernemers in de omgeving van hun bedrijf voor. 38 Situaties in de omgeving van uw bedrijf Vernieling van st raat meubilair Bekladding van muren en gebouwen Vervuiling Fiet sendiefst al Vernieling van auto's Wildplassen Geen van deze 0%
10%
20%
39 Voldoende straatverlichting
Ja 25 Wel aan voorzijde, niet aan achterzijde nee
15
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
91% van de ondernemers vindt dat er voldoende straatverlichting aan de voorzijde van het bedrijf aanwezig is. Volgens 15% van de ondernemers is er aan de achterzijde van hun bedrijf te weinig straatverlichting. Slechts 9% vindt dat er onvoldoende straatverlichting rondom hun bedrijf is.
30
20
30%
10
5
0
40 Openbare ruimtes Voldoende Onderhoud en reparatie Matig
Onvoldoende Schoonmaken
0%
De ondernemers vinden dat er voldoende tot matig wordt schoongemaakt in de openbare ruimtes en dat het onderhoud en reparatie daar slechts matig is. Het aantal ondernemers welk negatief is, is bij beide onderwerpen even groot.
Weet ik niet
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
14
Hoofdstuk 12 Tot slot In het laatste blok wordt er gevraagd naar het grootste probleem in de binnenstad op het gebeid van veiligheid. Hierop werd er 29 keer een antwoord geven. Het meest voorkomende antwoord is Jongeren. Hierbij wordt ook de combinatie met allochtone jongeren gebruikt. Bij deze vraag wordt er niet aangegeven dat allochtonen dat het grootste probleem is, terwijl dit bij vraag 14 nog wel werd aangegeven. Om een beeld te krijgen van deze open vraag zijn hieronder de trefwoorden verzameld, de grootte geeft aan hoe vaak een woord is gebruikt.
41 Grootste probleem in de binnenstad Venlo
Bijna alle ondernemers geven aan dat zij behoefte hebben aan overleg met partners. Hierin wordt door vijftien ondernemers aangeven dat zij behoefte hebben aan overleg met alle partners. In de andere gevallen is er vooral behoefte aan overleg met politie en/of gemeente. Het onderwerp welk men graag wil bespreken is toch de veiligheid in het algemeen. Hierbij kan gedacht worden aan controles, gezamenlijke aanpak en de gehanteerde sluitingstijden. 42 Behoefte aan overleg met; 16
Nee 14 12 10 8 6 4
ja Ja, andere horecaondernemers Ja, gemeente Ja, politie Ja, brandweer Ja, alle partijen
2 0
15
