Hoek van Holland: cijfers op een rij Een cijfermatige basis voor herijking van de bestaande gebiedsvisie
2
Hoek van Holland: cijfers op een rij
Hoek van Holland: cijfers op een rij Een cijfermatige basis voor herijking van de bestaande gebiedsvisie.
drs. M. (Marco) Hoppesteyn Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) april 2011 In opdracht van deelgemeente Hoek van Holland en woningbouwvereniging “Hoek van Holland” Hoek van Holland: cijfers op een rij
3
© Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) Auteur: Marco Hoppesteyn Project: 11-3444
Adres: Blaak 34, 3011 TA Rotterdam Postbus 21323, 3001 AH Rotterdam Telefoon: (010) 267 15 00 Telefax:(010) 267 15 01 E-mail:
[email protected] Website:www.cos.rotterdam.nl
2
Hoek van Holland: cijfers op een rij
INHOUD
1
Inleiding
5
2
Bevolking en wonen
6
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
3
Bevolking en woningvoorraad Wie woont waar? Migratie analyse Woningmarkt analyse: verhuringen sociale huursector Woningmarktanalyse: verkoopresultaten nieuwbouwwoningen Ramingen toekomstige bevolkingsontwikkeling
6 11 15 16 17 18
Overige beleidsvelden
21
3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6
21 22 26 28 29 30
Sociale index en Veiligheidsindex Arbeidsmarkt Klantenbestand SoZaWe-werkplein Alexanderplein Individuele voorzieningen (klantenbestand SoZaWe) Onderwijs Hoekenezen en hun vrije tijd
Bijlage: Ontwikkelingen aanbodmodel Hoek van Holland
Hoek van Holland: cijfers op een rij
32
3
4
Hoek van Holland: cijfers op een rij
1
Inleiding
De huidige gebiedsvisie van de deelgemeente Hoek van Holland is gepubliceerd in januari 2009, en vastgesteld door de deelraad in maart 20101. Inmiddels is het voorjaar 2011 en is er behoefte aan een herijking. Deze behoefte heeft te maken met meerdere zaken. Belangrijke factoren zijn a) het bestuursakkoord met de stad en de koers van het OBR ten aanzien van glaslocaties, b) de gewijzigde politieke context in Hoek van Holland en c) de bezuinigingen van diverse partijen in samenhang met de economische crisis. De deelgemeente en woningbouwvereniging “Hoek van Holland” hechten veel belang aan een goede cijfermatige basis, waarmee de herijking onderbouwd kan worden. In opdracht van beide partijen heeft het COS een cijfermatige basis opgesteld. De cijfers kunnen (deels) ook gebruikt worden voor de eventuele opstart van een woonvisietraject.
1
Gebiedsvisie Hoek van Holland 2030, maart 2010
Hoek van Holland: cijfers op een rij
5
2
Bevolking en wonen
2.1 Bevolking en woningvoorraad Terwijl de gemeente Rotterdam als geheel in de jaren ’70 een forse bevolkingsdaling meemaakte, groeide de bevolking van Hoek van Holland gestaag door. In tegenstelling tot Rotterdam als geheel, is er bij Hoek van Holland een duidelijk verband tussen de ontwikkeling van de woningvoorraad en die van de bevolking. De daling van de gemiddelde woningbezetting is een algemene trend die te maken heeft met individualisering en - in mindere mate bij Rotterdam als geheel - vergrijzing.
Duizenden
Figuur 1 Ontwikkeling bevolking en woningvoorraad sinds 1970 (bron: Publiekszaken, dSV, bewerking: COS) 10
Hoek van Holland: 9
bevolking woningen
8 7 6 5 4 3 2 1
2009
2006
2003
2000
1997
1994
1991
1988
1985
1982
1979
1976
1973
1970
0
1970
1980
1990
2000
2010
Hoek v Holland
bevolking woningen gwb*
6.945 2.039 3,41
8.091 2.810 2,88
8.803 3.526 2,50
9.364 4.147 2,26
9.519 4.396 2,17
Rotterdam
Tabel 1 Ontwikkeling bevolking en woningvoorraad sinds 1970: Hoek van Holland en Rotterdam totaal (bron: Publiekszaken, dSV, bewerking: COS)
bevolking woningen gwb*
686.586 229.719 2,99
579.187 239.642 2,42
579.150 273.723 2,12
592.660 283.930 2,09
592.939 289.779 2,05
* gemiddelde woningbezetting
6
Hoek van Holland: cijfers op een rij
Sinds het begin van deze eeuw zijn de groepen kinderen tot 14 jaar en jong volwassenen 2534 jaar kleiner geworden, zowel in aantallen als in relatieve zin (aandelen). De naoorlogse geboortegolf is inmiddels 55 jaar of ouder geworden. Tabel 2 Leeftijdopbouw Hoek van Holland (bron: Publiekszaken, bewerking COS) 2000 1.611 918 1.310 2.832 1.079 863 751 9.364
0-14jr 15-24 25-34 35-54 55-64 65-74 75jreo
aantallen 2005 1.554 956 982 2.800 1.319 887 816 9.314
2011* 1.463 1.057 924 2.817 1.474 1.065 862 9.662
2000 17% 10% 14% 30% 12% 9% 8% 100%
aandelen 2005 17% 10% 11% 30% 14% 10% 9% 100%
2011* 15% 11% 10% 29% 15% 11% 9% 100%
In onderstaande figuur wordt de leeftijdopbouw van Hoek van Holland vergeleken met de gemeente Rotterdam als geheel, met de gemeente Westland en met Nederland als geheel. Figuur 2 Leeftijdopbouw Hoek van Holland vergeleken* per 1-1-2011 (bron: COS) Hoek van Holland 2011
projectie gemeente Rotterdam
95 eo 90-94 85-89 80-84 75-79 70-74 65-69 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 jr 0-4 jr 500
400
300
200
100
0
100
200
300
mannen
400
500
vrouwen
500
400
300
200
100
0
100
200
300
mannen
400
500
vrouwen
projectie gemeente Westland
projectie Nederland
95 eo 90-94 85-89 80-84 75-79 70-74 65-69 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 jr 0-4 jr 500
400
300
200
100
0
100
mannen
200
300
400
500
vrouwen
500
400
mannen
300
200
100
0
100
200
300
400
500
vrouwen
* Voor een goede vergelijking van de bevolkingspiramiden is die van het te vergelijken gebied telkens per geslacht gewogen naar (geprojecteerd op) de totale bevolking per geslacht van Hoek van Holland.
Hoek van Holland: cijfers op een rij
7
Uit deze vergelijking blijkt onder andere dat in Hoek van Holland jonge kinderen en (jong) volwassenen tot 40 jaar aanzienlijk minder sterk vertegenwoordigd zijn dan in Rotterdam als geheel. De relatief sterke vergrijzing is vooral terug te vinden bij de leeftijdklasse 60 tot en met 69 jaar en in wat mindere mate ook bij 70 tot en met 79 jaar. De actuele bevolkingsopbouw van Hoek van Holland lijkt nog het meest op die van de gemeente Westland. Ten behoeve van deze rapportage is de Hoekse situatie van 2011 ook vergeleken met die van het jaar 2000. Daaruit blijkt dat de vergrijzing voornamelijk het gevolg is van het feit, dat de naoorlogse geboortegolf inmiddels ruim tien jaar ouder is geworden (niet gepresenteerd). Gezien de woningvoorraadtoename in Hoek van Holland is het niet verwonderlijk dat het aantal huishoudens in de afgelopen jaren is gegroeid. Ook de huishoudensamenstelling is veranderd. Tussen 2005 en 2010 is het aandeel eenpersoonshuishoudens toegenomen terwijl het aandeel samenwonenden met kinderen is gedaald. In vergelijking met Rotterdam liggen de aandelen eenpersoonshuishoudens en eenoudergezinnen nog altijd laag, en het aandeel samenwonenden relatief hoog. Dit laatste geldt zowel voor samenwonenden met kinderen, als voor samenwonenden zonder kinderen. Het hoge aandeel samenwonenden zonder kinderen betreft vaak oudere huishoudens in de zogenaamde “empty nest” fase.
Rotterdam
Hoek v Holland
Tabel 3 Huishoudens naar samenstelling 2005 en 2010, Hoek van Holland en Rotterdam totaal (bron: Publiekszaken, dSV, bewerking: COS) aantallen 2005
2010
aandelen 2005
eenpersoonshh samen zonder kind samen met kind eenoudergezin overig
1.270 1.338 1.160 250 14 4.032
1.414 1.400 1.152 289 11 4.266
31% 33% 29% 6% 0% 100%
33% 33% 27% 7% 0% 100%
eenpersoonshh samen zonder kind samen met kind eenoudergezin overig
115.573 66.495 55.526 28.935 5.268 271.797
120.945 65.053 55.475 29.594 5.231 276.298
43% 24% 20% 11% 2% 100%
44% 24% 20% 11% 2% 100%
2010
Hoek van Holland telt relatief weinig inwoners van niet-Nederlandse herkomst (11 procent) en dit aandeel is tussen 2005 en 2010 nauwelijks veranderd (zie tabel 4). In dezelfde periode is dit aandeel in Rotterdam als geheel toegenomen van 45 naar 48 procent. De landelijke percentages liggen met 19 procent in 2005 en 20 procent in 2010 hoger dan die van Hoek van Holland.
8
Hoek van Holland: cijfers op een rij
Tabel 4 Bevolking naar herkomstgroepen in Hoek van Holland, Rotterdam en Nederland (bron: CBS, Publiekszaken, dSV bewerking: COS) Nederland 2005 2010
aantallen
Rotterdam 2005 2010
totaal Nederlands overig westers niet westers waarvan: -Surinaams -Antilliaans/Arubaans -Turks -Marokkaans -overig niet westers
9.314 8.335 663 316
9.519 8.450 700 369
596.597 327.761 59.317 209.519
592.939 310.163 63.849 218.927
16.305.526 13.182.809 1.423.675 1.699.042
16.574.989 13.215.386 1.501.309 1.858.294
84 70 42 27 93
76 71 47 41 134
52.521 35.149 45.029 36.145 40.675
52.632 36.365 46.868 38.982 44.080
329.430 130.538 358.846 315.821 564.407
342.279 138.420 383.957 349.005 644.633
aandelen
Hoek van Holland 2005 2010
totaal Nederlands overig westers niet westers waarvan: -Surinaams -Antilliaans/Arubaans -Turks -Marokkaans -overig niet westers
100% 89% 7% 3%
100% 89% 7% 4%
100% 55% 10% 35%
100% 52% 11% 37%
100% 81% 9% 10%
100% 80% 9% 11%
1% 1% 0% 0% 1%
1% 1% 0% 0% 1%
9% 6% 8% 6% 7%
9% 6% 8% 7% 7%
2% 1% 2% 2% 3%
2% 1% 2% 2% 4%
De groei van de Hoekse woningvoorraad in het laatste decennium kan volledig worden toegeschreven aan de ontwikkelingen van de laatste vijf jaren (zie figuur 1). Onderstaande tabel laat zien dat ook in de meeste overige Rotterdamse deelgemeenten de woningvoorraad is gegroeid. Dat geldt trouwens ook voor de Stadsregio als geheel en voor de gemeente Westland. Tabel 5 Woningvoorraad Hoek van Holland, ontwikkeling 2006-2010 (bron: dSV, CBS) 2006 koop Onbekend
huur Hoek van Holland Charlois Delfshaven Feijenoord Haven- en industriegebieden Hillegersberg-Schiebroek Hoogvliet Kralingen-Crooswijk Noord Overschie Pernis Prins Alexander Rotterdam Centrum IJsselmonde Rotterdam Stadsregio gem Westland Nederland
totaal
huur
2010 koop Onbekend
totaal
2.472
1.640
20
4.132
2.477
1.914
5
4.396
25.823 25.755 28.480 84 10.415 11.466 20.610 19.183 4.826 789 26.733 12.280 19.615
8.527 5.849 4.788 14 9.049 5.011 5.641 7.113 2.918 1.319 13.692 3.507 8.184
130 213 242 3 30 80 48 222 11 53 267 38 21
34.480 31.817 33.510 101 19.494 16.557 26.299 26.518 7.755 2.161 40.692 15.825 27.820
22.898 24.784 26.407 81 9.557 10.203 18.383 17.817 4.367 712 25.623 11.956 17.703
10.249 8.333 6.327 17 10.226 6.034 6.844 8.727 3.317 1.429 17.316 4.637 9.918
313 160 186 1 147 104 272 34 21 28 194 28 30
33.460 33.277 32.920 99 19.930 16.341 25.499 26.578 7.705 2.169 43.133 16.621 27.651
1.378 287.161 29.135 513.010 1.139 38.647 226.791 6.912.405
192.968 272.993 12.934 2.880.810
95.288 221.626 25.757 3.968.626
1.523 27.149 934 255.082
289.779 521.768 39.625 7.104.518
208.531 77.252 286.842 197.033 13.226 24.282 2.972.008 3.713.606
Hoek van Holland: cijfers op een rij
9
Bijna 45 procent van de Hoekse woningvoorraad bestaat uit koopwoningen. Dit aandeel is hoger dan het Rotterdamse aandeel (33%), vergelijkbaar met de Stadsregio en aanzienlijk lager dan het aandeel in de gemeente Westland (65%). In alle onderscheiden gebieden is het aandeel koopwoningen toegenomen, mede als gevolg van het (corporatie) beleid met betrekking tot de verkoop van huurwoningen. Figuur 3 Ontwikkeling aandeel koopwoningen 2006-2010 (bron: dSV, CBS) % koopw oningen:
44% 40%
Hoek van Holland
2010 2006
Charlois Delfshaven Feijenoord
31% 25% 25% 18% 19% 14% 51% 46%
Hillegersberg-Schiebroek Hoogvliet Kralingen-Croosw ijk Noord Overschie
37% 30% 27% 21% 33% 27% 43% 38% 66% 61%
Pernis Prins Alexander Rotterdam Centrum IJsselmonde
Rotterdam
40% 34% 28% 22% 36% 29%
33% 27% 42% 38%
Stadsregio
65% 63% 56% 54%
gem Westland Nederland 0%
25%
50%
75%
100%
Bijna tweederde van de Hoekse woningvoorraad bestaat uit eengezinswoningen. Dat is aanzienlijk meer dan in Rotterdam als geheel, waar dit aandeel ongeveer een kwart bedraagt. Tabel 6 laat zien dat de WOZ-waarde van woningen in Hoek van Holland in 2009 gemiddeld € 2.282 per vierkante meter bedroeg. Dat is aanzienlijk hoger dan het gemiddelde van Rotterdam als geheel (€ 1.777). De uitsplitsing naar segmenten laat zien dat het hogere gemiddelde zich voordoet in de koop- en in de huursector en daarbinnen zowel bij eengezins- als bij meergezinswoningen.
10
Hoek van Holland: cijfers op een rij
Tabel 6 Gemiddelde woningwaarde (WOZ) per m2 woningoppervlakte, 2009 (bron: COS 2010) koopwoningen eengezins meergezins
huurwoningen eengezins meergezins
totaal
Hoek van Holland
€ 2.375
€ 2.523
€ 2.144
€ 2.245
€ 2.282
Charlois Delfshaven Feijenoord Haven- en industriegebieden Hillegersberg-Schiebroek Hoogvliet Kralingen-Crooswijk Noord Overschie Pernis Prins Alexander Rotterdam Centrum IJsselmonde
€ 1.794 € 1.881 € 1.820 € 2.072 € 2.791 € 1.740 € 3.131 € 1.858 € 2.467 € 1.865 € 2.158 € 1.846 € 1.840
€ 1.539 € 1.644 € 1.727 € 3.778 € 2.233 € 1.882 € 2.194 € 1.889 € 1.672 € 1.997 € 1.882 € 2.256 € 1.790
€ 1.755 € 1.756 € 1.900 € 2.389 € 2.789 € 1.531 € 2.244 € 1.636 € 1.897 € 1.849 € 1.973 € 1.967 € 1.762
€ 1.429 € 1.424 € 1.399 € 1.505 € 1.909 € 1.601 € 1.809 € 1.675 € 1.611 € 1.899 € 1.810 € 1.979 € 1.596
€ 1.508 € 1.490 € 1.559 € 1.793 € 2.343 € 1.646 € 1.969 € 1.745 € 1.879 € 1.873 € 1.945 € 2.055 € 1.700
Rotterdam
€ 2.152
€ 1.864
€ 1.895
€ 1.630
€ 1.777
2.2 Wie woont waar? In volgende drie figuren wordt de leeftijdverdeling per segment van de woningvoorraad weergegeven. Alhoewel de woningvoorraad zich objectief door het grote aandeel eengezinswoningen goed zou lenen voor bewoning door gezinnen met kinderen, is de praktijk dat een groot deel van de woningen bewoond wordt door senioren. Met name het aandeel 65-plussers in de sociale huurwoningenvoorraad is opvallend. Figuur 4 Leeftijdverdeling hoofdbewoners naar eigendomsituatie, 2010 (bron: COS) 100% 90%
alle hoofdbew oners:
7% 12%
23%
21%
65-74 16%
20%
15% 20% 19% 19%
26%
25-34 15-24
19%
40%
45-54 35-44
60% 50%
75 eo
55-64
80% 70%
16%
0-14jr 14%
20%
16%
30%
14%
23% 20%
18% 14%
10% 0%
14% 11% 1% 0% koopw oning (1.914 hoofdbew )
8% 1% 0% sociale huurw oning (2.168 hoofdbew )
Hoek van Holland: cijfers op een rij
4% 0% overig (314 hoofdbew )
10% 1% 0% totaal (4.396 hoofdbew )
11
Figuur 4 laat zien dat ruim 40 % van de sociale huurwoningen is bewoond door hoofdbewoners van 65 jaar of ouder, ruim 60 % door hoofdbewoners van 55 jaar en ouder. Door de geringe mutatiegraad in de sociale huursector (zie verderop) zal dit verschijnsel , mede als gevolg van de geringe verhuisgeneigdheid van de ouderen, de komende 10 jaar verder toenemen. Het beeld in de koopsector is genuanceerder. Hier is anno 2011 sprake van een beperkter groep 65+-hoofdbewoners (20% van de woningen), maar juist veel 35-65 jarige hoofdbewoners (bijna 70 %). De twee volgende figuren hebben dezelfde opbouw als figuur 4, maar hebben uitsluitend betrekking op hoofdbewoners van respectievelijk eengezins- en meergezinswoningen. Figuur 5 Leeftijdverdeling hoofdbewoners van eengezinswoningen naar eigendomsituatie, 2010 ( COS) 100% 90%
hoofdbew oners egz:
6% 16%
15%
12%
21%
20%
17%
55-64 45-54 35-44
21%
60% 20% 50%
75 eo 65-74
16%
80% 70%
11%
20%
25-34 15-24 0-14jr
28%
40%
17%
24%
20% 30% 20%
24%
19% 18%
21%
10% 0%
9% 0% koopw oning (1.466 hoofdbew )
5% 1% 0% sociale huurw oning (1.205 hoofdbew ))
10% 1% 0% overig (188 hoofdbew )
7% 1% 0% totaal (2.859 hoofdbew )
Figuur 6 Leeftijdverdeling hoofdbewoners van meergezinswoningen naar eigendomsituatie, 2010 (COS) 100%
hoofdbew oners mgz: 10%
75 eo
90% 12%
31%
30%
25%
65-74 55-64
80%
45-54 70%
19% 11%
60% 50%
17%
0%
12
15-24 17%
0-14jr
8% 6%
20%
12%
10%
20% 10%
15%
17%
35-44 25-34
20%
40% 30%
17%
10%
19%
20% 11% 2% 0% koopw oning (448 hoofdbew )
2% 0% sociale huurw oning (963 hoofdbew ))
13%
14% 11% 0% overig (126 hoofdbew )
2% 0% totaal (1.537 hoofdbew )
Hoek van Holland: cijfers op een rij
Uit figuur 5 blijkt, dat in relatieve zin ongeveer 2x zoveel 65-plushoofdbewoners wonen in eengezins(sociale)huurwoningen als in eengezinskoopwoningen. Het aandeel hoofdbewoners 55-65 jaar is in de koopeengezinswoningen ongeveer even groot als in de sociale huureengezinswoningen. Ook in de meergezins(huur)woningen wonen veel ouderen (figuur 6). Dit komt o.a.doordat er reeds ongeveer 400 voor ouderen geschikte huurwoningen zijn, zowel de huurwoningen van Humanitas als woningen van de woningbouwvereniging Hoek van Holland. Anders gezegd : dit is een mix van aangepaste en minder of niet aangepaste woningen voor senioren.
Medio december 2009 heeft de minister voor WWI de Tweede Kamer geïnformeerd over het besluit van de Europese Commissie inzake de regels voor staatssteun aan woningcorporaties. Kortweg komt het besluit erop neer dat woningcorporaties 90 procent van hun nieuwe verhuringen beneden de maximale huurtoeslaggrens (momenteel € 653) moeten toewijzen aan huishoudens met een belastbaar jaarinkomen tot € 33.614. Dit besluit leidt tot een nieuwe definitie van de aandachtsgroep. De oude definitie van de aandachtsgroep was gebaseerd op het maximale inkomen op basis waarvan nog aanspraak gemaakt kon worden op huurtoeslag. De (belastbaar) inkomens tot waar momenteel (2011) huurtoeslag mogelijk is, zijn - € 21.625 voor eenpersoonshuishouden tot 65 jr - € 20.325 voor eenpersoonshuishoudens vanaf 65 jr - € 29.350 voor meerpersoonshuishoudens tot 65 jr - € 27.750 voor meerpersoonshuishoudens vanaf 65 jr. Het CBS publiceert periodiek gedetailleerde steekproefgegevens over de inkomensverdeling in Nederland. Dit gebeurt in het Regionaal Inkomensonderzoek (RIO), waarvan de meest recente gegevens betrekking hebben op het jaar 2008 (zie kader RIO 2008). RIO 2008 Sedert 1946 houdt het Centraal Bureau voor de Statistiek regelmatig onderzoek naar de regionale inkomensverdeling. Deze onderzoeken zijn voornamelijk gebaseerd op registers afkomstig van het Ministerie van Financiën (de fiscale registers) en de Nederlandse gemeenten( de bevolkingsregisters = GBA). De uiteindelijke RIO resultaten zijn gebaseerd op een steekproef van twee miljoen huishoudens. Het steekproefkader voor het RIO is het bevolkingsbestand van de belastingdienst. In dit bestand zijn alle personen opgenomen die per 1-1-2009 in een van de 441 gemeenten in Nederland wonen (16 485,8 duizend personen). De steekproefomvang is gericht op het mogelijk maken van betrouwbare uitspraken over de inkomensverdeling in tien klassen voor gebieden met 5 000 inwoners of meer.
Hoek van Holland: cijfers op een rij
13
Op verzoek van de gemeenten die aangesloten zijn bij de Vereniging voor Statistisch Onderzoek heeft het CBS de volgende gegevens gegenereerd: Figuur 7 Particuliere huishoudens met inkomen en aandachtsgroep-huishoudens naar samenstelling van het huishouden en leeftijdsklasse hoofdkostwinner, 2008
particuliere huishoudens totaal waarvan aandachtsgroep OUDE definitie eenpersoonshh <65 jaar eenpersoonshh >=65 jaar meerpersoonshh <65 jaar meerpersoonshh >=65 jaar huurders waarvan aandachtsgroep OUDE definitie eenpersoonshh <65 jaar eenpersoonshh >=65 jaar meerpersoonshh <65 jaar meerpersoonshh >=65 jaar
particuliere huishoudens totaal waarvan aandachtsgroep NIEUWE (EC-) definitie eenpersoonshh <65 jaar eenpersoonshh >=65 jaar meerpersoonshh <65 jaar meerpersoonshh >=65 jaar huurders waarvan aandachtsgroep NIEUWE (EC-) definitie eenpersoonshh <65 jaar eenpersoonshh >=65 jaar meerpersoonshh <65 jaar meerpersoonshh >=65 jaar
Hoek v H Rotterdam Nederland (dzd) (dzd) (dzd) 4,4 271,8 6.945,5 1,4 124,8 2.387,0 0,3 35,2 567,3 0,4 24,0 475,7 0,5 53,0 963,8 0,2 12,6 380,2 2,3 1,0 0,2 0,3 0,3 0,1
175,9 105,5 30,9 22,8 41,1 10,8
2.862,6 1.565,3 457,7 368,9 530,8 208,0
Hoek v H Rotterdam Nederland (dzd) (dzd) (dzd) 4,4 271,8 6.945,5 1,7 143,8 2.825,7 0,5 53,7 936,9 0,6 32,2 676,8 0,4 43,0 751,9 0,3 15,0 460,0 2,3 1,3 0,3 0,5 0,3 0,2
175,9 123,9 44,9 29,7 36,3 13,0
2.862,6 1.951,9 724,8 491,7 481,1 254,4
Hoek v H Rotterdam Nederland (%) (%) (%) 100 100 100 31 46 34 6 13 8 8 9 7 12 20 14 4 5 5 100 44 9 15 15 5
100 60 18 13 23 6
100 55 16 13 19 7
Hoek v H Rotterdam Nederland (%) (%) (%) 100 100 100 38 53 41 10 20 13 13 12 10 9 16 11 6 6 7 100 58 15 21 13 9
100 70 25 17 21 7
100 68 25 17 17 9
Hieruit blijkt dat in Hoek van Holland ongeveer 1.300 huurders behoren tot de ECaandachtsgroep, hetgeen neerkomt op 58 procent van alle huurders. In totaal telt Hoek van Holland zo’n 1.700 aandachtsgroep-huishoudens, wat overeen komt met 38 procent van alle Hoekse huishoudens.
14
Hoek van Holland: cijfers op een rij
2.3 Migratie analyse De onderstaande figuur en tabel geven een overzicht van de migratiestromen van en naar Hoek van Holland in de periode 2001 t/m 2009. Per saldo trokken er in deze periode jaarlijks gemiddeld 32 personen naar Hoek van Holland, in de meer recente jaren lag dit aantal hoger dan daarvoor. De bijdrage van de binnenlandse migratie is aanzienlijk groter dan die van de buitenlandse migratie (gemiddeld respectievelijk 27 en 5 personen). Het overzicht laat zien dat er een relatief sterke relatie is met de gemeente Westland. Het binnenlands saldo met overig Rotterdam is positief. Dit betekent dat er jaarlijks meer Rotterdammers naar Hoek van Holland verhuizen dan andersom. Ook met de overige Waterweg-gemeenten Vlaardingen, Schiedam, Maassluis is er een relatief sterke relatie (niet opgenomen in onderstaande gegevens). Figuur 8 Migratiestromen Hoek van Holland: componenten en resulterend saldo 2001 t/m 2009 (bron: Publiekszaken, dSV, bewerking: COS) 600
migratie-componenten:
500
vestiging buitenland
400
vestiging overig Nl
300
vestiging Westland
200
vestiging Rotterdam
100
vertrek Rotterdam
199 66
0
1
-28
-41
63
-19
99
51
32
vertrek Westland vertrek overig Nl
-74
-100
vertrek buitenland
-200 migratiesaldo
-300 -400 gemiddeld
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
-500
Tabel 7 Migratiestromen Hoek van Holland: componenten en resulterend saldo 2001 t/m 2009 (bron: Publiekszaken, dSV, bewerking: COS) 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
gemiddeld
vestiging buitenland vestiging binnenland waarvan: Rotterdam Westland overig Nl
24 364 80 87 197
26 295 76 84 135
24 288 72 73 143
26 292 93 62 137
40 298 83 60 155
36 250 78 50 122
48 365 78 124 163
31 443 102 124 217
37 337 102 89 146
32 371 93 74 204
32 330 86 83 162
vertrek buitenland vertrek binnenland waarvan: Rotterdam Westland overig Nl
-10 -312 -50 -77 -185
-14 -348 -20 -122 -206
-18 -322 -46 -83 -193
-37 -280 -31 -60 -189
-27 -330 -58 -98 -174
-31 -329 -50 -74 -205
-61 -289 -34 -85 -170
-20 -255 -48 -52 -155
-31 -292 -49 -67 -176
-29 -275 -36 -69 -170
-28 -303 -42 -79 -182
14 52 66
12 -53 -41
6 -34 -28
-11 12 1
13 -32 -19
5 -79 -74
-13 76 63
11 188 199
6 45 51
3 96 99
5 27 32
saldo buitenland saldo binnenland saldo totaal
Hoek van Holland: cijfers op een rij
15
2.4 Woningmarkt analyse: verhuringen sociale huursector De woningmarkt in Hoek van Holland bestaat uit twee segmenten: de koopwoningenmarkt en de huurwoningenmarkt. Binnen de huurwoningenmarkt is een onderscheid te maken tussen de sociale huursector en de particuliere huursector. De cijfers over de woningmarkt in Hoek van Holland die in dit hoofdstuk worden gepresenteerd hebben betrekking op de sociale huursector (zie ook bijlage 2 “ontwikkelingen aanbodmodel Hoek van Holland”). Woningen in de sociale huursector in Hoek van Holland worden verhuurd via de regels van de woonruimteverdeling, zoals die zijn vastgesteld door de stadsregio Rotterdam: • • •
•
Woningcorporaties adverteren hun vrijgekomen woningen in een krant en via internet Woningzoekenden kunnen hun belangstelling voor een woning in de sociale huursector tonen door op de advertentie te reageren (met een woonbon of via internet) Van de reacties op de geadverteerde woningen worden kandidatenlijsten gemaakt. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het rangordecriterium inschrijfduur. De woningzoekende met de langste inschrijfduur eindigt bovenaan en krijgt de geadverteerde woning als eerste aangeboden, de woningzoekende met de kortste inschrijfduur eindigt onderaan. Een uitzonderingspositie hebben urgenten en svkandidaten; zij eindigen boven reguliere woningzoekenden Corporaties werken de kandidatenlijsten op volgorde af totdat een huurder is gevonden
Woningzoekenden In 2010 waren in Hoek van Holland 4.557 woningzoekenden actief op zoek naar een huurwoning in de sociale sector. Dat is een stijging van ruim 400 actieven ten opzichte van 2009. 9% van de actieven in 2010 was afkomstig uit Hoek van Holland zelf. Daarnaast waren op de Hoekse sociale huurwoningmarkt vooral woningzoekenden uit Rotterdam actief: zij vormden 48% van het totaal aantal actieven. Woningzoekenden uit Westland zorgden voor een zeer bescheiden bijdrage aan het aantal actief woningzoekenden op de Hoekse markt (1%). Woningaanbod In 2010 zijn in Hoek van Holland 119 corporatiewoningen aanboden via advertenties in de krant en op internet en via directe bemiddeling. Dat zijn er 5 meer dan in 2009. Meer dan de helft van alle aangeboden woningen werden zonder voorwaarden aangeboden. Daarnaast werd iets meer dan een kwart aangeboden via volkshuisvestelijk labelen. Lokaal maatwerk en directe bemiddelingen zorgden voor het overige aanbod. Naar type woning bezien vormden eengezinswoningen en bovenwoningen/maisonnettes het grootse deel van het aanbod, naar woninggrootte bezien vormden 3- en 4 kamerwoningen het grootste deel van het aanbod. Vraag- en marktdruk De vraagdruk op de sociale huurwoningenmarkt van Hoek van Holland bedroeg in 2010 140. Dat betekent dat er op elke advertentie van een bereikbare Hoekse corporatiewoning gemiddeld 140 reacties kwamen. Dat aantal ligt iets onder de vraagdruk van 2008 (142) en iets boven de vraagdruk van 2009 (137). De marktdruk op de sociale huurwoningmarkt van Hoek van Holland bedroeg in 2010 47. Dat betekent dat er voor elke verhuurde woning gemiddeld 47 woningzoekenden ‘in de rij stonden’. Vergeleken met de stadsregiogemeenten had Hoek van Holland in 2010 de op 3 na hoogste marktdruk; alleen in Barendrecht, Krimpen aan den IJssel en Albrandswaard was de marktdruk in 2010 hoger. Sinds 2008 is de marktdruk in Hoek van Holland gestegen van 20 naar 47. Verhuringen De in 2010 geslaagde reguliere woningzoekenden in Hoek van Holland stonden gemiddeld 65 maanden (ruim 5 jaar) ingeschreven. Dat is gemiddeld 2 maanden langer dan in 2009. De langste gemiddelde wachttijd hadden woningzoekenden van 75 jaar en ouder (90 maanden) en woningzoekenden met een huishouden van 5 of meer personen. Het gaat hierbij overigens om een zeer beperkt aantal verhuringen (respectievelijk 3 en 1). Naar woningtype bezien was de 16
Hoek van Holland: cijfers op een rij
gemiddelde wachttijd het langst voor woningen met een aftoppingsgrens voor 3- of meerpersoonshuishoudens (78 maanden), benedenwoningen (71 maanden) en ouderenwoningen (74 maanden). Slaagkans Woningzoekenden op de sociale huurwoningenmarkt in Hoek van Holland hadden in 2010 een slaagkans van 1,8%. Dat betekent dat in 2010 elk kwartaal gemiddeld één op de vijfenvijftig woningzoekenden een sociale huurwoning in Hoek van Holland heeft gevonden. In vergelijking met de stadsregionale gemeenten had Hoek van Holland in 2010 de één na laagste slaagkans; alleen Barendrecht had een lagere slaagkans. Ten opzichte van 2009 is de slaagkans in Hoek van Holland met 0,7% gedaald. Slotbeschouwing In 2010 is de druk op de sociale huurwoningenmarkt in Hoek van Holland, ten opzichte van 2009, toegenomen: het aantal actief woningzoekenden steeg met ruim 400, terwijl het aanbod vrijwel gelijk bleef. Als gevolg hiervan is zowel de vraag- als de marktdruk gestegen en is de slaagkans gedaald. Het verschil in slaagkans tussen woningzoekenden uit de aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid en de niet-aandachtsgroep is afgenomen. In 2009 was dit verschil nog 1,2% in het voordeel van de niet-aandachtsgroep, in 2010 was dit verschil nog 0,5%.
2.5 Woningmarktanalyse: verkoopresultaten nieuwbouwwoningen De afgelopen jaren is in Hoek van Holland een aantal projecten op de markt gezet. De ontwikkelingsprojecten leverden in de jaren 2004 tot en met maart 2011 achtereenvolgens de onderstaande afzetgegevens op. Tabel 8 Verkoop nieuwbouwwoningen in Hoek van Holland 2004 t/m maart 2011 (bron: dSV) Appartement Eengezinswoning (rij) Eengezinswoning (2/1kap Eengezinswoning (villa) Totaal verkocht *) Verkoopcijfers t/m maart 2011
2004 77
77
2005 27 57
2006 23
84
23
2007
2008
2009
11
103 19 34 156
33
11
19 52
2010 24 66 4
2011 *) 1 19 3
94
23
In de afgelopen jaren was de verkoop van nieuwbouwwoningen sterk wisselend, wat vooral wordt bepaald door de nieuw gebouwde projecten. Zo lag de verkoop in de jaren 2004/2005 hoog, met name veroorzaakt door de projecten Standweg Noord en Zuid. Het overgrote deel van de verkochte woningen lag in het dure segment (volgens prijsklasse indeling van gemeente Rotterdam). Het hoge aantal verkochte woningen in 2008 en 2010 komt door enkele deelplannen in de ontwikkeling l’Avenue. In tegenstelling tot andere deelgemeenten is de invloed van de economische crisis in Hoek van Holland op dit moment niet af te lezen aan de verkoop van nieuwbouw.
Hoek van Holland: cijfers op een rij
17
2.6 Ramingen toekomstige bevolkingsontwikkeling Op basis van de huidige bevolkingsamenstelling, de trendmatige ontwikkelingen van belangrijke demografische groeicomponenten (geboorte, sterfte, migratie) en de verwachtingen omtrent nieuwbouw en sloop, is het mogelijk om een indicatieve bandbreedte te berekenen voor de toekomstige bevolkingsontwikkeling van Hoek van Holland. Daartoe heeft het COS enkele ramingen gemaakt, die van elkaar verschillen wat betreft het gehanteerde bouwprogramma. Tabel 9 Input bevolkingsraming: bouwprogramma’s A_pessimistisch
POLDERS KRIMSLOOT EN NIEUWLAND va 2025; KAAP DE GOEDE HOEK GAAT NIET DOOR. eengezins 2.859
meergezins 1.476
totaal 4.396
2010-14 nieuwbouw sloop
423 0
193 0
616 0
2015-19 nieuwbouw sloop *)
106 0
327 -275
2020-24 nieuwbouw sloop *)
40 0 3.428
voorraad 1 jan 2010
voorraad 1 jan 2025
C_tussen
meergezins 1476
totaal 4396
2010-14 nieuwbouw sloop
423 0
253 0
676 0
433 -275
2015-19 nieuwbouw sloop *)
210 0
479 -275
689 -275
155 -303
195 -303
2020-24 nieuwbouw sloop *)
40 0
155 -303
195 -303
1.573
5.062
3.532
1.785
5.378
POLDER KRIMSLOOT va 2017 (NIEUWLAND va '25); KAAP DE GOEDE HOEK GAAT NIET DOOR. meergezins 1.476
totaal 4.396
2010-14 nieuwbouw sloop
423 0
193 0
616 0
2015-19 nieuwbouw sloop *)
256 -35
327 -275
2020-24 nieuwbouw sloop *)
140 0 3.643
voorraad 1 jan 2025
POLDERS KRIMSLOOT EN NIEUWLAND va 2025; KAAP DE GOEDE HOEK GAAT WEL DOOR. eengezins 2859
eengezins 2.859
voorraad 1 jan 2010
B_tussen
voorraad 1 jan 2010
voorraad 1 jan 2025
D_optimistisch
POLDER KRIMSLOOT IN 2017 (NIEUWLAND va '25); KAAP DE GOEDE HOEK GAAT WEL DOOR. eengezins 2.859
meergezins 1.476
totaal 4.396
2010-14 nieuwbouw sloop
423 0
253 0
676 0
583 -310
2015-19 nieuwbouw sloop *)
360 -35
479 -275
839 -310
155 -303
295 -303
2020-24 nieuwbouw sloop *)
140 0
155 -303
295 -303
1.573
5.277
3.747
1.785
5.593
eengezins 2.859
meergezins 1.476
totaal 4.396
O_programmabureau BASISGEGEVENS d.d. febr 2011 Programmabureau dS+V / OBR
voorraad 1 jan 2010
voorraad 1 jan 2025
Bouwstop
eengezins 2.859
meergezins 1.476
totaal 4.396
2010-14 nieuwbouw sloop
423 0
253 0
676 0
2010-14 nieuwbouw sloop
0 0
0 0
0 0
2015-19 nieuwbouw sloop *)
360 -35
479 -275
839 -310
2015-19 nieuwbouw sloop
0 0
0 0
0 0
2020-24 nieuwbouw sloop *)
290 -35
155 -303
445 -338
2020-24 nieuwbouw sloop
0 0
0 0
0 0
3.862
1.785
5.708
2.859
1.476
4.396
voorraad 1 jan 2010
voorraad 1 jan 2025
voorraad 1 jan 2010
voorraad 1 jan 2025
*) indicatieve aanname
Het meest optimistische bouwprogramma bevat de gegevens zoals deze in februari 2011 waren opgenomen in het planningsysteem van het Programmabureau van dSV. Het meest pessimistische scenario heet “Bouwstop”. Dit is een volledig fictief programma, waarin de woningvoorraad onveranderd blijft, dwz er worden geen woningen meer gebouwd of gesloopt.
18
Hoek van Holland: cijfers op een rij
De ramingen zijn uitgevoerd met leeftijdspecifieke sterftekansen, leeftijdspecifieke vruchtbaarheidscijfers van de vrouwen (15 t/m 49 jaar) en leeftijdspecifieke nieuwbouwprofielen voor eengezins- en meergezinswoningen. De buitenlanse migratie is constant gehouden op het gemiddelde van de afgelopen vijf jaren. Figuur 9 Nieuwbouwprofielen leeftijdspecifiek, o.b.v. realisatie Hoek van Holland 2003-2008 0,5 0,45 0,4 0,35 0,3 0,25 0,2 0,15 0,1 0,05
eengezinswoning (2,86 pers)
80 jr eo
75 tm 79
70 tm 74
65 tm 69
60 tm 64
55 tm 54
50 tm 54
45 tm 49
40 tm 44
35 tm 39
30 tm 34
25 tm 29
20 tm 24
15 tm 19
5 tm 9 jr
10 tm 14
0 tm 4 jr
0
meergezinswoning (1,43 pers)
De hierna volgende figuur toont het resultaat van de berekeningen, en plaatst ze tevens in historisch perspectief. Behalve in het fictieve “bouwstop”-scenario wordt er voor de eerstkomende vijf jaren een redelijk sterke bevolkingsgroei verwacht. Dit heeft ermee te maken dat in de betreffende scenario’s tot en met 2015 minimaal netto 600 woningen aan de Hoekse voorraad worden toegevoegd. Na 2015 zou de bevolkingsgroei afvlakken of – vooral in de pessimistische variant - zelfs afnemen. Wanneer de fictieve bouwstop variant buiten beschouwing wordt gelaten, dan varieert de bevolkingsgroei tussen 2010 en 2025 tussen ruim 250 personen in de pessimistische variant en ruim 1800 personen in de meest optimistische variant.
Hoek van Holland: cijfers op een rij
19
Duizenden
Figuur 10 Bandbreedte toekomstige bevolkingsontwikkeling Hoek van Holland (bron: COS 2011) bevolking:
12
realisatie
11
O_programmabureau
10
D_optimistisch
9
C_tussen
8
B_tussen
7
A_pessimistisch Bouwstop
6 5
woningen:
B_tussen A_pessimistisch
2025
2020
0 2015
C_tussen
2010
1 2005
D_optimistisch
2000
O_programmabureau
2
1995
realisatie
3
1990
4
Bouwstop
Naast de totale bevolkingsontwikkeling, kan ook nog gekeken worden naar de bandbreedte van de leeftijdopbouw. Zoals verwacht kon worden, blijft de vergrijzing het meest beperkt bij de variant “O-Programmabureau”, en neemt het aandeel 65 plussers het sterkst toe in de Bouwstop-variant. Figuur 11 Bandbreedte toekomstige leeftijdopbouw Hoek van Holland (bron: COS 2011) 100% 90%
20%
26%
24%
24%
23%
23%
22%
80% 24%
25%
24%
24%
25%
25%
26%
26%
26%
26%
27%
27%
28%
Oprogrammabureau
26%
D-optimistisch
30%
C-tussen
60%
45-64 25-44
24%
B-tussen
70%
65 eo
0-24jr
24%
24%
26%
24%
26%
Bouwstop
A-pessimistisch
40%
stand 1 jan 2010
50% 30% 20% 10% 0%
ramingen 2025
20
Hoek van Holland: cijfers op een rij
3
Overige beleidsvelden
3.1 Sociale index en Veiligheidsindex In 2010 is de jaarlijkse Sociale Index voor de derde maal uitgevoerd. In de periode begin januari-half april 2010 zijn zo’n 12.000 Rotterdammers ondervraagd over hun beleving van het sociale klimaat in Rotterdam. De subjectieve gegevens uit deze enquête zijn gecombineerd met objectieve registratiegegevens om de Sociale Indexscore te berekenen. Via de website www.cos.rotterdam.nl, monitoren en indexen, wordt informatie gegeven over de uitkomsten van de drie metingen op zowel gemeente-, deelgemeente-, als wijkniveau. Figuur 12 Sociale Index 2010 (bron www.cos.rotterdam.nl, monitoren en indexen)
Sociaal sterk
7,1 en hoger
Sociaal voldoende 6,0 t/m 7,0 Kwetsbaar
5,0 t/m 5,9
Probleem
3,9 t/m 4,9
Sociaal zeer zwak 3,8 en lager Hoek van Holland scoort het hoogste van alle Rotterdamse deelgemeenten. In Hoek van Holland is relatief veel sociale samenhang. Een verschil met de eerdere uitkomsten voor Hoek van Holland is dat het onderdeel gezondheid lager scoort. Dit heeft wellicht te maken met het feit dat een deel van de scores wordt bepaald door subjectieve enquêtevragen (zie ook “Beperkingen vanuit de opzet van de Sociale Index” op de bovengenoemde site).
Hoek van Holland: cijfers op een rij
21
Met de Veiligheidsindex - die inmiddels voor de negende keer is gepubliceerd - meet Rotterdam jaarlijks de veiligheid in de stad. Uit de gegevens van onder meer de politie en de mening van 16.000 Rotterdammers wordt per wijk een veiligheidsindexcijfer samengesteld. Het bewonersoordeel telt voor 2/3 mee. Het gaat dan over zaken als diefstal, drugsoverlast, geweld en vandalisme. Er zijn vijf categorieën: onveilig, probleem, bedreigd, aandacht en veilig. Volgens de Veiligheidsindex 2010 is de veiligheid in Rotterdam in 2009 licht gestegen. De score op de Veiligheidsindex over 2009 is 7,3. In 2008 was dit een 7,2. Hiermee valt Rotterdam in de categorie veilig. In totaal nam het aantal veilige wijken toe van 35 naar 36. De score van Hoek van Holland op de index is ten opzichte van vorige jaren gelijk gebleven met een 10,0. Alle elementscores vallen net als de vorige jaren in de categorie veilig. .
3.2 Arbeidsmarkt De bevolking in de leeftijdcategorie 15 t/m 64 jaar vormt tezamen de potentiële beroepsbevolking. In Hoek van Holland gaat het om bijna 6200 personen. Het aantal inwoners van Hoek van Holland dat daadwerkelijk een baan heeft, bedraagt ongeveer 4.600 (bron CBS/RIO 2008: personen met inkomen uit arbeid). In totaal zijn er bijna 2.300 personen werkzaam in de deelgemeente (vanuit Hoek van Holland en elders). Het gaat hier om banen van minimaal 12 uur per week. Daarmee telt Hoek van Holland zo’n 370 banen per duizend inwoners. In de onderstaande tabel wordt de situatie van Hoek van Holland vergeleken met de overige deelgemeenten, met de overige “Waterweggemeenten” Schiedam, Maassluis, Vlaardingen en met de gemeente Westland.
22
Hoek van Holland: cijfers op een rij
Tabel 10 Werkgelegenheid/inwoners 15-64 jaar gemeente Rotterdam, 2009/2010 (bron: COS / Bedrijvenregister Zuid-Holland / LISA) aantal inwoners 15 t/m 64 jr
totaal aantal werkzame personen
totaal aantal bedrijfsvestigingen
aantal banen per 1000 inwoners 15 t/m 64 jr
Overschie Hillegersberg-Schiebroek Feijenoord Kralingen-Crooswijk Prins Alexander Hoogvliet Hoek van Holland Charlois IJsselmonde Delfshaven Noord Pernis
10.678 26.012 48.452 36.073 58.355 22.692 6.173 43.486 37.269 52.395 37.721 3.213
6.277 14.730 16.899 21.355 31.040 9.354 2.292 15.803 15.157 14.436 11.969 571
601 1.766 1.976 1.866 2.757 1.004 352 1.803 1.502 2.430 1.923 139
588 566 349 592 532 412 371 363 407 276 317 178
gemiddeld per deelgemeente exclusief Centrum en Haven/industriegebieden
31.877
13.324
1.510
418
Rotterdam Centrum Haven- en Industriegebieden
23.248 203
78.273 61.985
3.845 2.321
3.367 305.345
405.970
300.141
24.285
739
65.865 46.328 51.458 20.983
60.510 20.270 33.230 6.670
8.910 2.380 3.000 1.020
919 438 646 318
gemeente Rotterdam totaal Westland Vlaardingen Schiedam Maassluis
Uit deze tabel blijkt dat, wanneer Rotterdam Centrum en de haven- en industriegebieden buiten beschouwing worden gelaten, de Rotterdamse deelgemeenten gemiddeld 418 banen per duizend inwoners hebben. Hoek van Holland ligt dus onder dit gemiddelde. In vergelijking met de Waterweggemeenten scoort Hoek van Holland boven de gemeente Maassluis (met 318 banen per 1000 inwoners). In de gemeente Westland is er relatief veel werkgelegenheid, namelijk ruim 900 banen per duizend inwoners.
Hoek van Holland: cijfers op een rij
23
Figuur 13 Aandeel deelgemeente Hoek van Holland in aantal inwoners, banen en bedrijven gemeente Rotterdam
inwoners
1,5%
werkzame personen
0,8%
1,4%
bedrijven
0%
0%
0%
1%
1%
1%
1%
1%
2%
Van de 2.300 banen, worden er ongeveer 1.000 ingenomen door inwoners van Hoek van Holland 2. Uit de rest van Rotterdam werken ruim 300 mensen in Hoek van Holland. Andere gemeenten waarvandaan veel mensen in Hoek van Holland werken zijn: Westland (ca 300) Maassluis (ca 150) en Den Haag (ca 100). In de rest van Zuid-Holland wonen ongeveer 350 mensen die in Hoek van Holland werken. Er werken ongeveer 100 mensen in Hoek van Holland die buiten de provincie Zuid-Holland wonen. Tabel 11 Pendelgegevens Hoek van Holland, 2008
woonplaats Hoek van Holland Overig Rotterdam Westland Maassluis Den Haag Overig Zuid-Holland Overige provincies Totaal
Aantal werkenden in Hoek van Holland 1.000 300 300 150 100 350 100 2.300
Bron: Pendelgegevens Bedrijvenregister Zuid_Holland 2009, bewerking COS
2
Waar de andere inwoners uit Hoek van Holland werken is op basis van de beschikbare gegevens niet
vast te stellen.
24
Hoek van Holland: cijfers op een rij
Figuur 14 Aandeel sectoren in werkgelegenheid Hoek van Holland en Rotterdam totaal (bron: UWV Werkbedrijf, arbeidsmarktinformatie. 4,3%
landbouw
0,2% 9,1% 8,5%
industrie
0,1% 1,2%
openbaar nut
2,9%
bouw
5,3% 14,0%
handel
11,5% 6,2%
horeca
2,9% 30,3%
v erv oer
11,5% 0,3%
financiele instellingen
5,1% 11,8%
zakelijke dienst
18,4% 4,8% 5,6%
openbaar bestuur
3,2%
onderw ijs
8,3% 8,8%
zorg
17,1% 4,2% 4,5%
milieu
0%
5%
10%
15%
Hoek van Holland
Hoek van Holland: cijfers op een rij
20%
25%
30%
35%
Rotterdam
25
3.3 Klantenbestand SoZaWe-werkplein Alexanderplein De onderstaande gegevens hebben betrekking op de situatie in januari/februari 2011. Bestand Het bestand van de deelgemeente Hoek van Holland bestaat uit 169 uitkeringsgerechtigden. Wwb, de wet WIJ enz. Dit zijn klanten en partners. Tabel 12
Leeftijdscategorie en geslacht Bij alle werkpleinen is sprake van een meerdeheid van vrouwelijke uitkeringsgerechtigden. Het SoZaWe gemiddelde is 57% vrouwen. De grootste groep bij zowel de mannen als de vrouwen is te vinden in de leeftijdscategorie 27 tot en met 65 jaar. Tabel 13
Ouder dan 57 jaar Klanten van 57 jaar en ouder hoeven meer te solliciteren. Zij blijven wel beschikbaar voor werk. Tabel 14
Gezinnen met kinderen Van de 169 uitkeringsgerechtigden zijn er 54 met kinderen. Een en dertig klanten hebben kinderen in de leeftijd tot en met 12 jaar.
26
Hoek van Holland: cijfers op een rij
Uitkeringsduur Van de 149 klanten, de partners tellen niet mee, heeft het grootste deel langer dan 2 jaar een uitkering. Tabel 15
Uitkeringsgerechtigden ingedeeld in teams Uitkeringsgerechtigden uit de deelgemeente zijn ingedeeld in teams. Een klant ingedeeld in team werk heeft de kortste afstand naar de arbeidsmarkt. De grootste groep klanten is te vinden in de teams activering (lange afstand tot de arbeidsmarkt) en re-integratie (middellange afstand). Tabel 16
Trede indeling Klanten zijn ingedeeld in treden. Trede 0 betekent een korte afstand naar de arbeidsmarkt. Is de klant ingedeeld in trede 6 dan wordt er al betaald werk verricht. De grootste groep klanten is ingedeeld in trede 2 en 3. Tabel 17
Hoek van Holland: cijfers op een rij
27
3.4 Individuele voorzieningen (klantenbestand SoZaWe) Het klantenbestand voor Individuele voorzieningen van SoZaWe telde op 1 januari 2011 ongeveer 969 inwoners van Hoek van Holland. Het gaat dus iets meer dan 10 procent van de bevolking. Dit aandeel ligt wat hoger dan gemiddeld in Rotterdam (7%). Tabel 18 Klantenbestand IV 1 januari 2011 bevolking man vrouw totaal 1-jan aantal aantal aantal aantal Hoek van Holland 0-21jr 9 22-45jr 12 46-65jr 40 66-75jr 61 76-85jr 111 85jreo 32 totaal 265
Rotterdam 0-21jr 424 22-45jr 913 46-65jr 2.429 66-75jr 2.494 76-85jr 4.076 85jreo 1.842 totaal 12.178
% klanten tov bevolking
6 21 102 180 263 132 704
15 33 142 241 374 164 969
2.245 2.684 2.929 1.026 583 197 9.664
1% 1% 5% 23% 64% 83% 10%
292 1.700 5.213 5.776 10.934 6.683 30.598
716 2.613 7.642 8.270 15.010 8.525 42.776
154.403 227.499 146.634 42.539 28.528 10.809 610.412
0% 1% 5% 19% 53% 79% 7%
Klanten en voorzieningen Er is uiteraard variatie in het aantal voorzieningen dat per klant wordt afgenomen. Op 1 maart 2011 was het beeld als volgt: Tabel 19
Aantal klanten met: 1 voorziening 2 voorzieningen 3 voorzieningen 4 voorzieningen 5 voorzieningen 6 voorzieningen 7 voorzieningen Totaal klanten
28
Totaal 495 305 125 41 13 2 2 983
Hoek van Holland: cijfers op een rij
Op 1 maart 2011 maakten klanten gebruik van de onderstaande voorzieningen: Tabel 20 Voorziening Rolstoel
Omschrijving Rolstoel (handbewogen en elektrisch) Scootmobiel Overige rolstoelen
Totaal Rolstoel Woonvoorziening
Financiële tegemoetkoming Woningaanpassing Woonvoorziening (hulpmiddel) Traplift PGB
Totaal woonvoorzieningen Vervoer
Vervoer op Maat Taxiritten 75+ pas VoM Fietsvoorziening
Totaal Vervoer HV
Zorg in Natura PGB Zorgstart
Totaal HV Totaal aantal voorzieningen
Totaal 137 188 9 334 47 21 57 29 1 155 843 1 6 8 858 365 4 19 388 1.735
3.5 Onderwijs Basisonderwijs Hoek van Holland telt drie basisscholen, te weten de Jozefschool, de Driemaster, en de Rijckevorselschool. Onderstaande tabel geeft de geregistreerde leerlingenaantalen tot en met het schooljaar 2010/2011 en de geprognosticeerde aantallen op basis van de “oude gebiedsvisie”. Tabel 21 Basisscholen in Hoek van Holland, registratie en prognose op basis van “oude gebiedsvisie” (bron: JOS/COS)
Jozefschool Driemaster Rijckevorsel totaal
2005/ 2006 288 297 211 796
2006/ 2007 285 290 219 794
registratie 2007/ 2008/ 2008 2009 291 284 275 285 196 186 762 755
Leerlingenprognose Basisonderwijs Rdam 2010-2025 (COS) 2009/ 2010 287 300 172 759
2010/ 2011 297 305 166 768
2011
2012
2013
2014
2015
2020
2025
777
780
794
802
848
1019
1212
De prognosecijfers uit bovenstaande tabel zijn dus gebaseerd op de gemeentelijke Bevolkingsprognose Rotterdam 2010-2025 en nog NIET aangepast aan de ramingen voor de toekomstige bevolking, zoals uitgevoerd in paragraaf 2.6. Op 1 januari 2010 telde Hoek van Holland 9519 inwoners. - Volgens de Bevolkingsprognose Rotterdam 2010-2025 zou Hoek van Holland groeien naar 14.434 inwoners in 2025 - Volgens de nieuwe ramingen in paragraaf 2.6 van deze rapportage groeit Hoek van Holland naar minimaal 9.783 inwoners (pessimistisch scenario) en maximaal 11.359 (optimistisch scenario).
Hoek van Holland: cijfers op een rij
29
Voortgezet onderwijs In het schooljaar 2010/2011 telt Hoek van Holland 496 kinderen/jongeren die voortgezet onderwijs volgen. Veruit de meesten zitten op scholen in Naaldwijk en ’s Gravenzande. Tabel 22 Gemeente Naaldwijk s Gravenzande Rotterdam Overige gemeenten totaal
aantal 199 220 40 37 496
% 40,0% 44,5% 8,0% 7,5% 100,0%
Voortijdig schoolverlaten De gegevens met betrekking tot voortijdig schoolverlaten zijn als volgt: Tabel 23 Voortijdig schoolverlaten, dagstand maart 2011 HvH 646
Totaal jongeren 17 - 23 jaar, peildatum 10 maart 2011 Voortijdig schoolverlaters (VSV-ers)
HvH 55
% 8,5%
R'dam 50821 % R'dam 6415 12,6%
3.6 Hoekenezen en hun vrije tijd Onderstaande uitkomsten van de Vrijetijdsenquête van het COS zijn gebaseerd op de edities van 2007 en 2009 gezamenlijk (tenzij ander vermeld). De cijfers hebben betrekking op inwoners van 13 jaar en ouder. Wanneer we de vrijetijdsbesteding van de inwoners van Hoek van Holland vergelijken met die van de inwoners van Rotterdam, ontstaat al snel het idee dat de verschillen zijn terug te voeren op het wonen in een dorp of in een stad. Het bezoek aan een Lokaal Cultuurcentrum (LCC) in de eigen deelgemeente ligt voor de Hoek relatief gezien extreem hoog: 57% van de Hoekenezen bezoekt wel LCC in hun deelgemeente (De Hoekstee). In andere deelgemeenten die een eigen LCC hebben, ligt dat aandeel op 15%. Het bezoek aan buurt- en wijkvoorzieningen zoals bibliotheek, zwembad en wijkgebouw is in Hoek van Holland wat hoger dan in de rest van de gemeente Rotterdam. Het onderdeel “wijkgebouwen” scoort daarbinnen opvallend hoog (wellicht dat ook daar weer het gebouw De Hoekstee een rol speelt). Het bezoek aan recreatieve plekken in de open lucht (pleinen, speeltuinen, e.d.) ligt in Hoek van Holland ietsje lager dan in de rest van Rotterdam. Hoekenezen zijn relatief vaak lid van een vereniging of een ander soort organisatie. In totaal is 64% lid van minsten één vereniging of organisatie, tegenover 51% van de overige Rotterdammers. Inwoners van Hoek van Holland doen relatief veel aan georganiseerd vrijwilligerswerk, ongeorganiseerde “informele hulp” en mantelzorg. Zij brengen relatief veel tijd door met hun gezin en relatief weinig tijd alleen (wat samenhangt met de huishoudenssamenstelling van Hoek van Holland en de rest van Rotterdam). Wanneer filmbezoek niet meetelt, blijkt onder de Hoekenezen het bezoek aan culturele voorstellingen iets hoger te liggen dan onder overige Rotterdammers. Omdat Hoekenezen
30
Hoek van Holland: cijfers op een rij
relatief weinig naar de film gaan, valt de totaaltelling van bezoek aan voorstellingen inclusief film voor beide groepen ongeveer even hoog uit. Inwoners van Hoek van Holland bezoeken iets minder dan andere Rotterdammers een museum en doen relatief weinig aan het zelf beoefenen van kunstzinnige activiteiten. 64% van de Hoekenezen doet wel eens aan sport. Dat is iets meer dan de 60% die geldt voor de rest van de Rotterdammers. Gemiddeld doen de sportende Hoekenezen dit iets fanatieker dan de sporters in de rest van Rotterdam: respectievelijk 100 keer en 77 keer sporten op jaarbasis. Tabel 24 Vrijetijdsenquête COS, 2007/2009
doet aan sport sport 2x per week of meer bezoekt culturele voorstellingen, excl. film bezoekt film bezoekt culturele voorstellingen, incl. film bezoekt museum doet aan kunstzinnige activiteiten openluchtrecreatie in de buurt bezoekt wijkvoorzieningen bezoekt LCC in eigen deelgemeente Is lid van vereniging of organisatie - waaronder sportvereniging doet georganiseerd vrijwilligerswerk onbetaald werk (ongeorganiseerd) geeft mantelzorg minstens 1 van de drie bovengenoemde brengt veel tijd door met: -gezin - familie - buren - vrienden - alleen
Hoek van Holland: cijfers op een rij
% Hoek van Holland 64 23 70 46 77 34 29 59 71 57
% Overig Rotterdam 60 15 67 57 78 40 35 62 66 15
64 35 43 58 24 66 69 26 4 28 22
51 23 29 41 17 49 59 25 6 28 25
31
Bijlage: Ontwikkelingen aanbodmodel Hoek van Holland 1. Woningzoekenden In 2010 waren 4.557 woningzoekenden actief op de woningmarkt van Hoek van Holland. Vergeleken met 2009 is dat een stijging van ruim 400 actieven. Zie figuur 1.1.
2008
2009
4.557
2007
4.115
2.882
10.000 9.000 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0
3.182
Figuur 1.1 Ontwikkeling van het aantal woningzoekenden in Hoek van Holland sinds 2007
2010
De samenstelling van de groep actief woningzoekenden in 2010 was als volgt: • • • • • •
Van alle actief woningzoekenden in 2010 was 41% starter op de woningmarkt en 59% doorstromer Bijna tweede van de woningzoekenden behoorde tot de aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid; één derde behoorde tot de niet-aandachtsgroep 41% van de woningzoekenden was alleenstaand, 27% behoorde tot een tweepersoonshuishouden, 17% tot een driepersoonshuishouden, 9% tot een vierpersoonshuishouden en 6% tot een huishouden van minstens vijf personen Een klein deel van de woningzoekenden in Hoek van Holland was jonger dan 23 jaar: 10%. Het grootste gedeelte was tussen de 23 en 34 jaar (45%) of tussen de 35 en 54 jaar (34%). 12% tenslotte was minstens 55 jaar oud Van de actieven had 3% een voorrangspositie op de woningmarkt (urgent of svkandidaat). De overige 97% had geen voorrangspositie 9% van de actieven woonde al in Hoek van Holland, 48% kwam uit Rotterdam. Zie onderstaande tabel voor een gedetailleerdere uitsplitsing van de herkomst van de actieven
Figuur 1.2 Herkomst actief woningzoekenden in Hoek van Holland in 2010 aantal
percentage
Hoek van Holland
412
9%
Waterweg-gemeenten (Maassluis, Schiedam, Vlaardingen)
866
19%
2.187
48%
37
1%
Rotterdam Westland (’s Gravenzande, De Lier, Monster, Naaldwijk, Wateringen) Elders stadsregio Rotterdam
373
8%
Elders buiten stadsregio Rotterdam
682
15%
totaal
4.557
100%
32
Hoek van Holland: cijfers op een rij
2. Woningaanbod In 2010 zijn in Hoek van Holland 119 corporatiewoningen aangeboden via advertenties in de krant en op internet en via directe bemiddeling. Dat zijn er 5 meer dan in 2009. Van alle aangeboden woningen in Hoek van Holland in 2010 had 44% een huurprijs tot de aftoppingsgrens voor 1- tot 2-persoonshuishoudens (€ 511,50). 8% van het aanbod had een huurprijs vanaf de huurprijsgrens (€ 647,53). Het woningaanbod in Hoek van Holland bestond voor 39% uit eengezinswoningen. Daarnaast werden ook relatief veel bovenwoningen/maisonnettes aangeboden. Qua kamertal bestond het meeste aanbod uit 4kamerwoningen (41%). 15% van het aanbod had minstens 5 kamers; het overige aanbod had maximaal 3 kamers. Corporaties kunnen hun woningen op verschillende manieren aanbieden, waarbij de volgende ijkpunten worden gehanteerd: • •
• •
minimaal 40% voorwaardenvrij: deze woningen worden via de media van het aanbodmodel aangeboden zonder passendheidseisen maximaal 25% directe bemiddeling: deze woningen worden buiten de media van het aanbodmodel aangeboden. In het algemeen gaat het hier om verhuringen aan de zogenaamde 2e en 3e fase urgenten, 2e fase herhuisvestingskandidaten (of svkandidaten) en aan bijzondere groepen, zoals statushouders maximaal 15% lokaal maatwerk: deze woningen worden met specifieke passendheidseisen aangeboden via de media van het aanbodmodel op grond van “leefbaarheid, wijk of buurtbinding, beheersaspecten of woonzorgprojecten” maximaal 20% volkshuisvestelijk labelen: deze woningen worden via de media van het aanbodmodel aangeboden, maar zijn voorzien van een label voor een specifieke leeftijdsgroep (jongeren of ouderen), of van passendheidseisen (huishoudensomvang of inkomenseisen). Bij de wijziging van de Overeenkomst Woonruimteverdeling per 1 juli 2006 is deze mogelijkheid in de plaats gekomen van het labelen voor ouderen of grote gezinnen
Figuur 2.1 illustreert op welke wijze de corporaties hun beschikbare woningen in Hoek van Holland hebben aangeboden in 2010. In 2010 is 53% van de woningen voorwaardenvrij geadverteerd in de krant en op internet. Via het volkshuisvestelijk labelen is nog eens 28% van de woningen aanboden. Het aandeel via lokaal maatwerk aangeboden woningen lag op 14% en het aandeel directe bemiddelingen lag op 5%. Met uitzondering van het ijkpunt ‘volkshuisvestelijk labelen’ heeft Hoek van Holland in 2010 dus aan alle ijkpunten voldaan. Figuur 2.1 Aanbiedingen van Hoekse corporatiewoningen in 2010 naar aanbodcategorie Directe bemiddeling; 5% Lokaal maatw erk; 14%
Voorw aardevrij; 53% Volkshuisvestelijk labelen; 28%
Hoek van Holland: cijfers op een rij
33
3. Vraag- en marktdruk De vraagdruk geeft weer hoeveel reacties er gemiddeld op een advertentie van een sociale huurwoning zijn gekomen. De definitie van vraagdruk luidt als volgt: “het gemiddelde aantal reacties van woningzoekenden op een advertentie van een woning uit de bereikbare3 sector (exclusief ouderen- en mivawoningen)” Woningen die zijn gereserveerd voor senioren en minder validen worden buiten beschouwing gelaten, omdat op deze woningen maar een deel van de woningzoekenden kan reageren en deze groepen woningzoekenden bovendien een afwijkend reactiepatroon vertonen. Als deze woningen meegenomen zouden worden bij de berekening van de vraagdruk, zou een vertekend beeld kunnen ontstaan, bijvoorbeeld in gebieden met veel 55-pluswoningen en woningen voor minder validen. In 2010 kwamen gemiddeld 140 reacties op een advertentie van een bereikbare Hoekse corporatiewoning (figuur 3.1). Dat zijn er 3 meer dan in 2009, toen er gemiddeld 137 reacties kwamen op een advertentie van een bereikbare Hoekse corporatiewoning. Sinds 2007 ligt de vraagdruk in Hoek van Holland tussen de 130 en 140, met een kleine uitschieter naar 142 in 2008. Figuur 3.1 Ontwikkeling van de vraagdruk in Hoek van Holland sinds 2007
Vraagdruk
200 150 100
131
142
137
140
2008
2009
2010
50 0 2007
Wanneer het woningaanbod in marktsegmenten wordt onderscheiden, dan ontstaat het volgende beeld van de vraagdruk in 2010 (figuur 3.2; hierin staat ook de ontwikkeling per marktsegment sinds 2007): •
•
3
het meest gewilde type woning was in 2010 (net als in voorgaande jaren) de eengezinswoning: gemiddeld leverde een advertentie van een eengezinswoning 198 reacties op. Ook advertenties van benedenwoningen, bovenwoningen/maisonettes en flatwoningen zonder lift leverden gemiddeld meer dan 100 reacties op. Advertenties voor flatwoningen met lift leverden gemiddeld 89 reacties op per advertentie naar woninggrootte bezien liep het gemiddeld aantal reacties per advertentie in 2010 op naarmate de woning meer kamers had: op advertenties van woningen met 1 of 2 kamers kwamen gemiddeld 76 reacties, op advertenties van woningen met 4 kamers was dat aantal opgelopen tot 181 reacties. Op woningen met tenminste 5 kamers kwamen juist weer iets minder reacties (170)
De bereikbaarheidsgrens is voor woningen met 1 t/m 3 kamers gelijk aan de aftoppingsgrens voor 1 tot 2-
persoonshuishoudens (in 2010: € 511,50); voor woningen met 4 of meer kamers geldt de aftoppingsgrens voor 3+persoonshuishoudens (in 2010: € 548,18) als bereikbaarheidsgrens.
34
Hoek van Holland: cijfers op een rij
Figuur 3.2 Ontwikkeling van de vraagdruk op bereikbaar aanbod (exclusief ouderen- en mivawoningen) in Hoek van Holland naar type en kamertal, 2007 t/m 2010 Vraagdruk
Aantal advertenties
2007
2008
2009
2010
2007
2008
2009
2010
eengezinswoning
195
179
195
198
25
43
25
29
benedenwoning
116
106
129
163
8
4
6
8
bovenwoning/maisonnette
108
77
106
100
33
17
23
34
flatwoning zonder lift
114
74
111
116
2
2
1
1
87
54
73
89
15
2
11
9
flatwoning met lift 1 en 2 kamers
73
72
84
76
19
14
15
18
3 kamers
127
109
120
114
28
13
18
20
4 kamers
180
180
158
181
31
34
26
38
73
162
217
170
5
7
7
5
131
142
137
140
83
68
66
81
5 of meer kamers Totaal
De marktdruk geeft aan hoeveel woningzoekenden er gemiddeld waren voor elke geadverteerde woning. Bij de berekening van de marktdruk worden alleen verhuringen van woningen die in de krant en op internet zijn aangeboden meegenomen. Directe bemiddelingen buiten de krant om tellen niet mee. De definitie van marktdruk luidt als volgt: “het aantal woningzoekenden dat gereageerd heeft op verhuurde woningen (per marktsegment), gedeeld door het aantal verhuurde woningen (per marktsegment), uitgedrukt als het gemiddeld aantal woningzoekenden per verhuurde woning” Het gaat hier om het meten van de populariteit van een marktsegment in termen van het aantal woningzoekenden dat zich aandient voor beschikbaar aanbod. Dat betekent dat een woningzoekende die gedurende een jaar negen reacties instuurt voor liftwoningen, slechts geteld wordt als één reagerende woningzoekende voor liftwoningen, maar dat deze woningzoekende ook als één woningzoekende meetelt voor zijn ene reactie op een benedenwoning. Verschillen in het aantal reacties dat iemand instuurt zijn bij deze berekening dus uitgeschakeld. Dit verklaart ook waarom de totale marktdruk in Hoek van Holland vaak lager is dan de marktdruk per marktsegment. In 2010 bedroeg de marktdruk voor Hoek van Holland 47, wat betekent dat er voor elke verhuurde Hoekse corporatiewoning gemiddeld 47 woningzoekenden in de rij stonden. Ten opzichte van 2009 is de marktdruk in Hoek van Holland met 12 gestegen. Een verklaring hiervoor is dat het aantal verhuringen in 2010 is gedaald ten opzichte van 2009, terwijl het aantal actieven juist is gestegen.
Marktdruk
Figuur 3.3 Ontwikkeling van de marktdruk in Hoek van Holland sinds 2007 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
47 35 30
Hoek van Holland: cijfers op een rij
2007
29
2008
2009
2010
35
Regionaal gezien had Hoek van Holland in 2010 een vrij hoge marktdruk: slechts drie gemeenten hadden een marktdruk die hoger was dan die van Hoek van Holland. Het gaat om Albrandswaard (48), Krimpen aan den IJssel (68) en Barendrecht (75). In Lansingerland was de marktdruk in 2010 net zo hoog als de marktdruk in Hoek van Holland. In figuur 3.4 is de marktdruk in Hoek van Holland per marktsegment weergegeven. Het beeld is als volgt: • •
•
de “wachtrij” was met gemiddeld 30 personen het kortst voor woningen met een huurprijs vanaf de huurprijsgrens. De wachtrij voor woningen met een huurprijs tot de aftoppingsgrens voor 3+-persoonsshuishoudens was met 87 bijna drie keer zo lang naar type woning bezien was de wachtrij in 2010 veruit het langst voor benedenwoningen: voor een dergelijke woning waren gemiddeld 192 belangstellenden. De wachtrijen voor een ouderen-/service-/minder validen-woning en voor een flatwoning met lift waren met respectievelijk 35 en 38 het kortst de wachtrij voor woningen met tenminste 5 kamers was in 2010 het langst. Naarmate de woning minder kamers heeft, wordt de wachtrij korter. Alleen voor woningen met maximaal 2 kamers is de wachtrij iets langer dan voor woningen met 3 kamers
Figuur 3.4 Marktdruk in Hoek van Holland naar huurprijs, type en kamertal in 2010 192
116 67
55
80
51
Type
Kam ertal
Hoek van Holland: cijfers op een rij
5+ kamers
4 kamers
3 kamers
1-2 kamers
55+/service/miva
Bovenwoning/maisonnette
35 Benedenwoning
Eengezins
vanaf huurprijsgrens
tot huurprijsgrens
tot aftoppingsgrens 3+phh
tot aftoppingsgrens 12phh
70
60 38
30
Huurprijs
36
77
59
Flat zonder lift
87
Flat met lift
73
tot jongeren/kwaliteits kortingsgrens
200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0
4. Verhuringen Hieronder geven we inzicht in de gemiddelde inschrijfduur die geslaagde woningzoekenden hadden bij het betrekken van hun nieuwe woonruimte. Hieruit kan grofweg worden afgeleid hoe lang het duurde om in Hoek van Holland aan bod te komen. Het is daarmee een indicatie voor de “wachttijd” voor woonruimte. Het is ook niet meer dan een indicatie, omdat de benodigde inschrijfduur niet automatisch betekent dat de woningzoekende ook al zo lang serieus aan het zoeken is geweest; velen reageren maar af en toe en staan vooral ingeschreven om inschrijfduur op te bouwen. Succes op de woningmarkt hangt mede af van het zoekgedrag van woningzoekenden: of men vaak reageert op woningen, of men reageert op schaarse woningen of juist op minder populaire woningen en of men veel eisen aan de gewenste woning stelt op juist met alles genoegen neemt zijn daarbij enkele kritische succesfactoren. In figuur 4.1 is een overzicht opgenomen van de gemiddelde inschrijfduur van de geslaagde woningzoekenden in 2010. We maken daarbij onderscheid naar de kenmerken van de woningzoekenden en de kenmerken van de woning. Bovendien zijn urgenten en stadsvernieuwingskandidaten buiten beschouwing gelaten, gezien hun voorrangspositie. De figuur heeft dus betrekking op de wachttijd voor reguliere woningzoekenden. In 2010 stonden geslaagde woningzoekenden in Hoek van Holland ruim 5 jaar (64 maanden) ingeschreven op het moment dat het (nieuwe) huurcontract inging. Ten opzichte van 2009 is dat een stijging van 2 maanden. Het verschil tussen doorstromers en starters uit Hoek van Holland bedroeg in 2010 7 maanden: doorstromers stonden gemiddeld 62 maanden ingeschreven, starters 69. Doorstromers en starters van buiten Hoek van Holland stonden gemiddeld even lang ingeschreven: 62 maanden. In de figuur zijn de benodigde inschrijfduren die meer dan zes maanden afweken van de totale gemiddeld benodigde inschrijfduur per groep woningzoekenden en per type woning rood (=langere inschrijfduur) en groen (kortere inschrijfduur) gearceerd. Zo is per groep woningzoekenden en per woningtype in één opslag te zien in welke categorie(ën) de benodigde inschrijfduur meer dan zes maanden afweek van het gemiddelde. Let op: de gemiddelde inschrijfduren in de figuur hebben betrekking op een vrij laag aantal verhuringen. In negen categorieën is de gemiddelde inschrijfduur zelfs berekend op basis van minder dan 10 verhuringen. Het gaat om de volgende categorieën: • • • • • • • • •
tot en met 22 jaar (2 verhuringen) 75 jaar en ouder (3) 4 personen (8) 5 en meer personen (1) tot huurprijsgrens (7) vanaf huurprijsgrens (7) flat zonder lift (1) benedenwoning (6) 1 kamer (4)
Door het kleine aantal verhuringen zijn de gemiddelde inschrijfduren vooral indicatief.
Hoek van Holland: cijfers op een rij
37
Figuur 4.1 Gemiddeld benodigde inschrijfduur van geslaagde reguliere woningzoekenden naar kenmerken van het huishouden en de woning, 2010 Leesvoorbeeld: de gemiddeld benodigde inschrijfduur van Hoekse doorstromers in de leeftijdscategorie 35-54 jaar (70 maanden) was meer dan 6 maanden langer dan de totale gemiddeld benodigde inschrijfduur voor Hoekse doorstromers en is daarom rood gearceerd. Hoek van Holland Doorstromers
Elders
Starters
Doorstromers
Totaal Starters
tot en met 22 jaar
44
44
23-34 jaar
51
68
48
63
59
35-54 jaar
70
88
61
68
66
55-74 jaar
55
67
80
58
69
75 jaar en ouder
90
1 persoon
68
67
66
61
66
2 personen
49
75
66
68
64
3 personen
55
90
32
75
53
4 personen
65
46
51
56
90
5 en meer personen
118
118
Aandachtsgroep
63
73
57
60
63
Niet-aandachtsgroep
61
63
67
66
64
tot jongeren/kwaliteitskortingsgrens
41
61
50
59
56
tot aftoppingsgrens 1-2phh
70
68
57
67
65
tot aftoppingsgrens 3+phh
67
78
86
78
tot huurprijsgrens
54
90
33
53
vanaf huurprijsgrens
27
Eengezinswoning
64
Flat met lift
55
35
51
34
86
68
63
67
63
49
54
35
35
Flat zonder lift Benedenwoning
48
72
116
Bovenwoning/maisonnette
66
61
44
64
56
55+/service/miva
64
67
87
49
74
1 kamer
41
76
47
53
2 kamers
55
63
48
67
57
3 kamers
70
78
53
68
66
4 kamers
69
66
73
67
70
5 en meer kamers
44
56
51
49
Totaal 2010
62
69
62
62
64
Totaal 2009
55
60
64
72
62
Totaal 2008
60
56
81
63
66
Totaal 2007
65
53
70
59
63
38
71
Hoek van Holland: cijfers op een rij
De huisvesting van de aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid (zoals in 1990 geïntroduceerd in de (rijks-)Nota Volkshuisvesting in de jaren negentig) speelt nog steeds een belangrijke rol in het overleg tussen de gemeenten en corporaties. Hieronder staan de verhuringen aan de aandachtsgroep in 2010 in Hoek van Holland centraal. Van de geslaagde woningzoekenden in Hoek van Holland die tot de aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid behoorden, is in 2010 75% terechtgekomen in voor hen ‘bestemd’ aanbod (dat wil zeggen aanbod met een huurprijs onder de aftoppingsgrens). Het percentage is daarmee iets hoger dan in 2009 (72%), maar lager dan in 2008 en 2007 (respectievelijk 90% en 96%). Wanneer we kijken naar alle verhuringen van woningen die qua huurprijs voor de aandachtsgroep bestemd waren, dan blijkt 65% van die woningen naar iemand uit de aandachtsgroep te zijn gegaan en 35% naar iemand uit de niet-aandachtsgroep. Van de woningen met een huurprijs boven de aftoppingsgrens is 41% naar de aandachtsgroep gegaan. Van alle Hoekse woningen die in 2010 zijn verhuurd is 57% naar iemand uit de aandachtsgroep gegaan. Zie figuur 4.2 voor het overzicht. Figuur 4.2 Verhuringen naar huurprijs aan de aandachtsgroep en de niet-aandachtsgroep in 2010 Verhuringen
Verhuringen
met huurprijs
met huurprijs
onder aftoppingsgrens
vanaf aftoppingsgrens
Alle verhuringen
aantal* Aan aandachtsgroep
43
14
57
Aan niet-aandachtsgroep
23
20
43
25%
100%
47%
100%
rij% Aan aandachtsgroep
75%
Aan niet-aandachtsgroep
53% kolom%
Aan aandachtsgroep
65%
41%
57%
Aan niet-aandachtsgroep
35%
59%
43%
* exclusief verhuringen aan geslaagden met een onbekend inkomen of verhuringen van woningen met een onbekend huurprijs
Hoek van Holland: cijfers op een rij
39
5. Slaagkans In figuur 5.1 is de slaagkans opgenomen per regiogemeente in 2010. Woningzoekenden op de sociale huurwoningmarkt in Hoek van Holland hadden in 2010 een slaagkans van 1,8%, wat iets lager is dan in 2009 (2,5%). Dat betekent dat in 2010 elk kwartaal gemiddeld één op de vijfenvijftig woningzoekenden een sociale huurwoning in Hoek van Holland heeft gevonden. Van alle stadsregionale gemeenten had Hoek van Holland in 2010 de één na laagste slaagkans; alleen de kleinstedelijke gemeente Barendrecht had een lagere slaagkans. Figuur 5.1 Slaagkans per regiogemeente in 2010
Rotterdam
7, 0 %
Grootstedelijk
Schiedam
2 ,8 %
Vlaardingen
5,6 %
Maassluis
4 ,9 %
Capelle a/d IJssel
3 , 5%
Kleinstedelijk
Groeistedelijk
Hellevoetsluis
5,2 %
Spijkenisse
8 ,6 %
Rozenburg
5,6 %
Ridderkerk
10 , 6 %
Krimpen a/d IJssel
2 ,0 %
Albrandsw aard
2 ,0 %
Barendrecht Lansingerland
1,2 % 2 ,3 %
Brielle Hoek van Holland
3 ,1% 1, 8 %
Bernisse Westvoorne 0%
5, 4 % 3 ,4 %
5%
10%
15%
20%
In figuur 5.2 is de slaagkans van verschillende groepen woningzoekenden op de Hoekse woningmarkt weergegeven. Het beeld was in 2010 als volgt: • • •
40
Doorstromers hebben een hogere slaagkans dan starters. Het verschil bedroeg over heel 2010 0,5%. Ten opzichte van 2009 is het verschil in slaagkans tussen beide groepen iets kleiner geworden De slaagkans van de aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid was 0,5% lager dan die van de niet-aandachtsgroep. In 2009 bedroeg dit verschil nog 1,2% De slaagkans van vierpersoonshuishoudens was in 2010 hoger dan die voor huishoudens met een andere omvang. Huishoudens bestaande uit 3- of 5 en meer
Hoek van Holland: cijfers op een rij
•
•
personen hadden in 2010 de laagste slaagkans. In 2009 hadden eenpersoonshuishoudens nog de hoogste slaagkans De slaagkans naar leeftijd laat een bekend beeld zien: hoe hoger de leeftijd, hoe hoger de slaagkans. Net als in 2009 was de slaagkans voor woningzoekenden van 55 jaar en ouder duidelijk het hoogst. De oorzaak hiervan is dat een deel van het woningaanbod speciaal voor 55-plussers is gereserveerd en ouderen vaak een langere woonduur hebben opgebouwd waardoor ze eerder “aan de beurt” zijn De slaagkans van woningzoekenden uit Hoek van Holland was in 2010 acht keer zo hoog als die van woningzoekenden die niet in Hoek van Holland woonden. Ten opzichte van 2009 is het verschil tussen beide groepen wel wat kleiner geworden
Figuur 5.2 Slaagkans per groep woningzoekenden op de Hoekse woningmarkt in 2010 1,8 %
totaal
doorstromers
1,9 %
starters
1,4 %
1,6 %
aandachtsgroep niet-aandachtsgroep
2 ,1%
1 persoon
2 ,1% 1,7 %
2 personen 3 personen
1,1%
4 personen 5 en meer personen
2 ,6 % 1,0 %
0 ,5 %
tot en met 22 jaar 23-34 jaar
1,7 %
35-54 jaar
1,7 % 2 ,6 %
55-74 jaar
7 ,5 %
75 jaar en ouder
reguliere w oningzoekenden
1,7 %
urgenten
7 ,8 % 1,9 %
sv-kandidaten
w oningzoekenden uit Hoek van Holland w oningzoekenden van buiten
7 ,2 % 0 ,9 %
0%
Hoek van Holland: cijfers op een rij
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
9%
10%
41
Opmerking slaagkansen: In de serie kwartaalrapportages ‘Kans van slagen. Monitor woonruimteverdeling stadsregio Rotterdam’ volgen we de slaagkans van groepen woningzoekenden voor het woningaanbod dat verhuurd is via de media (krant en internet) én via directe bemiddeling. De slaagkans is dus gebaseerd op alle verhuringen in een kwartaal. De slaagkans wordt beschouwd als een indicator voor de relatieve positie van groepen woningzoekenden op de sociale huurwoningmarkt en is als volgt gedefinieerd: het aantal woningzoekenden (per subgroep) dat in het kwartaal een woning heeft verkregen (verhuringen) via de media of directe bemiddeling, gedeeld door het aantal actief woningzoekenden (per subgroep) dat op die woning heeft gereageerd plus het aantal geslaagde direct bemiddelden (die niet actief waren), uitgedrukt als percentage.
De slaagkans in Hoek van Holland is sinds 2007 behoorlijk stabiel (figuur 5.3). Vanaf het derde kwartaal van 2008 is de slaagkans bijna anderhalf jaar iets hoger geweest, maar sinds begin 2010 ligt de slaagkans weer op het niveau van voor het derde kwartaal van 2008. Figuur 5.3 Ontwikkeling van de slaagkans in Hoek van Holland sinds 2007 slaagkans
2010-3/4
2010-2/3
2010-1/2
2009-4/1
2009-3/4
2009-2/3
2009-1/2
2008-4/1
2008-3/4
2008-2/3
2008-1/2
2007-4/1
2007-3/4
2007-2/3
2007-1/2
10% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0%
slaagkans
In de figuren 5.4 en 5.5 is de ontwikkeling van de slaagkans van starters en doorstromers en van de aandachtsgroep en de niet-aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid weergegeven. Aan het begin van 2007 was de slaagkans van starters en doorstromers even hoog. Vervolgens is de slaagkans van starters ruim een jaar wat hoger geweest dan die van doorstromers. Begin 2009 waren de slaagkansen weer even gelijk, waarna de slaagkans van doorstromers een tijdlang hoger is geweest dan die van starters. Aan het eind van 2010 lagen de slaagkansen voor starters en doorstromers weer bij elkaar. Figuur 5.4 Ontwikkeling slaagkans van starters en doorstromers in Hoek van Holland sinds 2007 (tweekwartaals voortschrijdend gemiddelde) 4% 3% 3% 2% 2% 1% 1%
doorstromers
3/4 2010
2/3 2010
1/2 2010
4/1 2010
3/4 2009
2/3 2009
1/2 2009
4/1 2009
3/4 2008
2/3 2008
1/2 2008
4/1 2008
3/4 2007
2/3 2007
42
1/2 2007
0%
Hoek van Holland: cijfers op een rij
starters
De slaagkansen van de aandachtsgroep en de niet-aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid laten een nog wisselender beeld zien dan de slaagkansen van starters en doorstromers: begin 2007 was de slaagkans van de niet-aandachtsgroep hoger dan die van de aandachtsgroep. Midden 2008 was de slaagkans van de aandachtsgroep juist hoger dan die van de niet-aandachtsgroep, waarna de slaagkans van de niet-aandachtsgroep weer een hele periode hoger was dan die van de aandachtsgroep. Begin 2010 kwamen beide slaagkansen even bij elkaar in de buurt, waarna de slaagkans van de niet-aandachtsgroep weer wat hoger werd dan die van de aandachtsgroep. Figuur 5.5 Ontwikkeling slaagkans van de aandachtsgroep en niet-aandachtsgroep in Hoek van Holland sinds 2007 (tweekwartaals voortschrijdend gemiddelde)
aandachtsgroep
Hoek van Holland: cijfers op een rij
3/4 2010
2/3 2010
1/2 2010
4/1 2010
3/4 2009
2/3 2009
1/2 2009
4/1 2009
3/4 2008
2/3 2008
1/2 2008
4/1 2008
3/4 2007
2/3 2007
1/2 2007
10% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0%
niet-aandachtsgroep
43
6. Verhuisbewegingen Hoek van Holland had in 2010 een woningmarkt die voor iets meer dan de helft lokaal georiënteerd was: 54% van de Hoekse corporatiewoningen die in 2010 zijn verhuurd is naar Hoekse woningzoekenden gegaan. Daarnaast is 28% verhuurd aan woningzoekenden uit gemeenten die ook zijn aangesloten bij Woonnet Rijnmond4. De overige Hoekse corporatiewoningen zijn verhuurd aan woningzoekenden die van buiten de stadsregio Rotterdam kwamen: 4 uit Westland, 1 uit Den Haag, 1 uit Amsterdam, 1 uit Delft, 1 uit Maasland en van 10 was de herkomstgemeente onbekend. Figuur 6.1 Geslaagden in Hoek van Holland naar gemeente van herkomst in 2010 VERTREK UIT:
%
abs.
Albrandswaard
0%
0
Barendrecht
0%
0
Bernisse
0%
0
Brielle
0%
0
Capelle aan den IJssel
3%
3
Hellevoetsluis
0%
0
Hoek van Holland
54%
55
Krimpen aan den IJssel
0%
0
Lansingerland
1%
1
Maassluis
4%
4
Ridderkerk
0%
0
Rotterdam
18%
18
Rozenburg
0%
0
Schiedam
0%
0
Spijkenisse
0%
0
Vlaardingen
3%
3
Westvoorne
0%
0
buiten stadsregio
18%
18
Totaal 2010
100%
102
4
De volgende gemeenten zijn aangesloten bij Woonnet Rijnmond: Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen, Maassluis,
Capelle aan den IJssel, Krimpen aan den IJssel (sinds het tweede kwartaal van 2010), Albrandswaard, Barendrecht, Lansingerland en de deelgemeente Hoek van Holland.
44
Hoek van Holland: cijfers op een rij
Hoek van Holland: cijfers op een rij
45