8-12-2015
Les 1
Docent: Marcel Gelsing
Je kunt de presentatie na afloop van elke les downloaden. Ga naar : www.gelsing.info Kies voor de map Acceptatietesten
Hoe test je een pen?
1
8-12-2015
Bekijk eerst het filmpje over de OV-chipkaart. Vragen 1. Hoe zou je het testen moeten inrichten om deze situatie te voorkomen? 2. Welke factoren bepalen of je deze situatie moet / wilt testen?
Gestructureerde testmethoden
2
8-12-2015
De vijf SmarTEST principes 1. Denk strategisch 2. Maak mensen belangrijk 3. Wees flexibel 4. Focus op risico’s 5. Bied transparantie
Strategisch Mensgericht Adaptief Risicogebaseerd Transparant
SmarTEST toolkit
Testing & Acceptance Linkerflank
Business Requirements
Als je testbasis (business doelstellingen en requirements) niet helder zijn dan kun je niet effectief testen.
Rechterflank
Beheer en Operatie
Als je goed geteste projectdeliverables niet actief worden opgepakt in de operatie dan heb je nog niets
3
8-12-2015
U bespreek uw uitgewerkte voorbereidingsopdracht Testen in de praktijk in uw groep. Maak in uw groep een keuze welke uitwerking klassikaal gepresenteerd gaat worden en door wie. Eventueel kunnen twee uitwerkingen van uw groep gepresenteerd worden. Ga bij uw organisatie op zoek naar ervaringen met betrekking tot testen. Beantwoord daarbij onderstaande vragen: Welke testen worden/werden gebruikt? Welke functionaris (rol) voerde welke testen uit? Was er sprake van goed opdrachtgeverschap en IT governance zoals beschreven in hoofdstuk 1 van het studieboek? Geef een toelichting. Werd er getest op concreet geformuleerde requirements? Geef een toelichting. Wat ging goed tijdens het testen? Wat ging niet goed tijdens het testen? Welke impact hadden gevonden fouten? Wat is er gedaan met de testresultaten? Welke invloed hebben de testresultaten op het vervolg gehad?
Deel 1: Het Wat en Waarom van Testen
1. Goed Opdrachtgeverschap 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7
Gezocht: Grip en Inzicht Bedrijfsdoelen als vertrekpunt IT doet ertoe! IT onder architectuur Business case en requirements Wet- en regelgeving, compliance Testen in samenhang met andere disciplines
4
8-12-2015
1.1 Gezocht: grip en inzicht Veel IT-projecten falen Goed opdrachtgeverschap essentieel In control zijn vergt risicobeheersing SmarTEST: testen als strategisch instrument voor risicobeheersing Gebruikt zoals geleverd Gebruikt na wijziging
29%
2%
fundamenteel gewijzigd Nooit gebruikt
3%
19% 47%
Nooit afgemaakt
Bron: ButlerBloor Computer Research
1.3 IT doet ertoe! Nicolaas Carr stelde van niet • In “IT doesn’t matter”: IT = commodity • Inmiddels legendarisch artikel uit 2003
Maar: • Wij zijn afhankelijk van IT • Concurrentievoordeel met IT wel mogelijk
Goede informatiesystemen cruciaal
http://www.nicholasgcarr.com
• Betrouwbaar, stabiel, beschikbaar • Fit-for-purpose
2. Succes meer dan mooi systeem 2.1 Risicobeheersing op basis van requirements 2.2 Productrisico’s versus projectrisico’s 2.3 Niet alleen een systeem, ook processen en informatie 2.4 Integraal beheer van requirements en acceptatiecriteria 2.5 Succes = Kwaliteit x Acceptatie 2.6 Voorkomen én genezen 2.7 Is een zesje genoeg?
5
8-12-2015
2.1 Risicos en requirements Risicomanagement breed en belangrijk Basis voor projectaanpakken, zoals PRINCE2 De R van SMART testen: geen risico, geen test Risk and Requirements Based Testing
2.2, 2.3 Product- & projectrisico’s Project- en producteisen Business case en requirements
I
Productrisico’s
Projectrisico’s
Verbonden aan het eindresultaat, als het project er niet meer is.
Verbonden aan planning, voortgang, budget, politiek, people issues, etc.
P
S
Informatie
Processen
Systeem
Data in en naar het systeem
Werkprocessen en organisatie
Het opgeleverde ICT systeem
Wat is kwaliteit ?
6
8-12-2015
2.5 Succes = kwaliteit * acceptatie Verwachtingen managen Kwaliteit = perceptie minus verwachting? Belangrijke rol voor testen
Quality is in the eye of the beholder
2.6 De “Kromme van Boehm” Voorkomen is beter dan genezen
2.7 Is een zesje genoeg?
Kosten
Optimum A
Test- en preventiekosten
B
Herstelkosten en (commerciele) schade
Totaal A
B
Inspanning Slim testen: vind het kostenoptimum!
7
8-12-2015
Stelling: Kwaliteit kun je er niet intesten!
Kwaliteit kun je er niet intesten Kwalitatief slecht systeem
Testtraject Kwalitatief goed systeem
U bespreek uw uitgewerkte voorbereidingsopdracht Product- en projectrisico's in uw groep. Maak in uw groep een keuze welke uitwerking klassikaal gepresenteerd gaat worden en door wie. Eventueel kunnen twee uitwerkingen van uw groep gepresenteerd worden Selecteer een lopend project of een reeds afgerond project in de werkomgeving of de onderzoek omgeving, bijvoorbeeld een software ontwikkelproject, een implementatieproject of een migratieproject. Onderzoek welke product- en projectrisico’s hierbij van toepassing (geweest) zijn. Product risico's zijn verbonden aan het eindresultaat van het project en kunnen betrekking hebben op bijvoorbeeld functionaliteit, veiligheid, stabiliteit, gebruikersvriendelijkheid, aansluiting op het bedrijfsproces, etc. Projectrisico’s hebben betrekking op gedegen planning, inzetbaarheid medewerkers, voortgangsbewaking, samenwerking met partners, tijdsoverschrijding, budgetoverschrijding, etc
8
8-12-2015
Beschrijf in het kort welk project geselecteerd is en het doel ervan. Benoem van de product risico's: Welke risico’s waren voorzien (soort risico), d.w.z. benoemd in het project als onderdeel van risicomanagement In welke mate het risico wel of niet is opgetreden Welke maatregelen genomen zijn Het succes van de maatregel Welke risico’s zijn opgetreden die niet voorzien waren? Welke maatregelen zijn hierop genomen en hoe effectief waren deze? Benoem van de geconstateerde projectrisico’s: Welke risico’s waren voorzien (soort risico), d.w.z. benoemd in het project als onderdeel van risicomanagement In welke mate het risico wel of niet is opgetreden Welke maatregelen genomen zijn Het succes van de maatregel Welke risico’s zijn opgetreden die niet voorzien waren? Welke maatregelen zijn hierop genomen en hoe effectief waren deze?
In een testplan worden testproces en –principes toegespitst op de specifieke situatie van een project met inachtneming van het door de organisatie geformuleerde testbeleid. Dat beschrijft onder meer: Het toepassen van de juiste testsoorten; Keuze van de methodiek; Het testproces; Generieke acceptatiecriteria zoals voldoen aan bepaald wet- en regelgeving en security eisen; Ook regels omtrent de testomgeving en het gebruik van testtools kunnen beleidsonderwerpen zijn; Uitgangspunten voor de uitvoering van testen (bijvoorbeeld functioneel ontwerp, specificaties en acceptatiecriteria), enzovoorts Voor een compleet overzicht van punten die onder het testbeleid vallen, zie paragraaf 5.5 van het boek SmarTEST –slim testen van informatiesystemen. Onderzoek in uw organisatie of er een testbeleid is. Zo ja: Wat de verschillen overeenkomsten zijn met de voorgestelde onderwerpen uit paragraaf 5.5 Welke verbeteringen adviseert u in het bestaande beleid en waarom? Zo nee: Maak een algemeen voorstel voor een testbeleid voor uw organisatie met relevante onderwerpen uit het voorstel in paragraaf 5.5 en geef een toelichting op de relevantie
9
