Hete herfst? Tijd voor A(i)rco

JAARGANG 17 NUMMER 1

OKTOBER 2013

Hete herfst? Tijd voor A(i)rco HERFSTBULLETIN voor hen die musici een warm hart toedragen

www.sjaakramakers.com

Nationaal Muziekinstrumenten Fonds Als musicus moet je werkelijk alles op alles zetten om een sterke positie in het rijke Nederlandse muziekleven en

©

de internationaal concurrerende markt te verwerven. Ook al heb je talent, doorzettingsvermogen en een goede begeleiding; dat is niet voldoende. Ook het bespelen van een kwalitatief goed instrument is cruciaal, terwijl het

Voorwoord

Een heel jaar jarig

daar nou juist vaak aan ontbreekt. Puur Het zal u niet ontgaan zijn dat het Muziekinstrumenten Fonds dit jaar

vanwege de hoge prijzen. Het NMF stelt, tegen een geringe

zijn 25e verjaardag viert. In onze nieuwsbrieven, in onze bulletins en op onze

vergoeding, hoogwaardige instrumenten

website heeft u daar al van vernomen. Het idee voor het fonds is overigens

ter beschikking aan honderden musici.

al ouder dan die kwart eeuw. Oorspronkelijk werd namelijk al in 1986, dus

Professionals en studenten. Zodat deze

twee jaar voor de geboorte van het NMF, het Nationaal Strijkinstrumenten

musici zich optimaal in hun carrière

Fonds opgericht. Na enig beraad werd de doelstelling verbreed naar meer dan

kunnen ontwikkelen. Met de hulp van

strijkinstrumenten en werd in 1988 het Muziekinstrumenten Fonds opgericht.

velen heeft het NMF in de afgelopen 25 jaar al heel veel musici kunnen helpen!

Gelukkig is het nieuws van ons 25-jarig Jubileum ook buiten onze kring van vaste vrienden en donateurs aangekomen. Want het NMF is dit jaar meer dan ooit in de publiciteit gekomen. De meest directe aanleiding hiervoor was ons ‘Weekend van het NMF’ in samenwerking met de Vereniging Hendrick de

Aantal bruikleners op dit moment

Keyser. Het unieke karakter en de omvang van het Weekend zorgden in april voor bijna 200 artikelen in de kranten (waarvan 14 in de landelijke pers) en

Aantal mensen dat in totaal door het

ongekende aandacht op de radio (met 13 interviews in één week op Radio 1

NMF is geholpen

en Radio 4). En publiciteit is, zoals u weet, voor een Goed Doel als het NMF van ongelofelijk groot belang.

én een televisieoptreden van onze collectiebeheerder Frits Schutte

Deze zomer werden we getrakteerd op een tweede publiciteitsgolf, dit

Die concerten organiseren we om jonge musici een podium te bieden,

keer naar aanleiding van een door ons aangekochte en in bruikleen gegeven

onze vrienden en donateurs te laten zien wat we met hun geld doen én

viool. De Grancino uit 1714, die nu door de 12-jarige Noa Wildschut wordt

natuurlijk om ons NMF steeds bekender te maken. Want zonder bekendheid

bespeeld, was de eerste grote aankoop van het NMF in 2013 en zorgde niet

heeft het NMF geen donateurs en zonder donateurs kan het NMF geen musici

alleen voor opnieuw krantenartikelen en radio-interviews, maar dit keer zelfs

helpen. Drie goede redenen om er dit jaar extra tegen aan te gaan.

voor een televisieoptreden van onze collectiebeheerder Frits Schutte. Volgend jaar, na het Jubileum, gaan we ‘gewoon’ weer verder. We Het NMF heeft gekozen om heel 2013 te vieren dat het fonds een

beginnen aan de tweede kwart-eeuw voor en van het NMF. Want er is in

kwart eeuw bestaat. Ook dit najaar zijn er nog tal van activiteiten, zoals

de eerste 25 jaar al veel bereikt maar we zijn er nog lang niet. Er zal altijd

een Luisterconcours, lezingen, huisconcerten met jong talent in ons eigen

behoefte blijven aan fantastische instrumenten om muziek te kunnen blijven

bijzondere pand en veel ‘gewone’ concerten. Het jaar wordt feestelijk

maken. En wij blijven geloven in het belang van muziek in onze samenleving

afgesloten in de Ridderzaal in Den Haag, met ons ‘grote’ Jubileumconcert. Of

en het ondersteunen van jong muzikaal talent. Als u ons daarbij wilt (blijven)

liever gezegd, met twee Jubileumconcerten, want door de grote belangstelling

helpen, gaan we vast een prachtig volgend jubileum tegemoet.

hebben we die dag inmiddels een ochtend- en middagconcert georganiseerd. En als het jubileumjaar dan ten einde loopt, heeft het NMF dit jaar 175 concerten georganiseerd. Een gigantisch aantal, dat zult u met me eens zijn.

Marcel Schopman directeur

Over klanken en kansberekening

Het tweede NMF-Luisterconcours DOOR MANON VEENENDAAL

Op zaterdag 24 augustus jongstleden, organiseerde het NMF voor de tweede keer dit jaar een NMF-Luisterconcours. Het eerste vond plaats daags na het Weekend van het NMF, afgelopen april, en was een samenwerking tussen Het Nederlandse Vioolconcours en het NMF. Het tweede Luisterconcours vond plaats tijdens de afgelopen editie van het Grachtenfestival. De samenwerking met het Grachtenfestival hebben we na jaren weer opgepakt. Zo’n 10 jaar geleden was het NMF ook te gast bij dit festival, met een soortgelijk evenement: een klanktest. Er was echter één groot verschil. Destijds mocht het publiek stemmen op het ‘mooiste’ instrument. Deze keer had het weinig met smaak te maken. Het ging erom de vijf verschillende prachtige cello’s van elkaar te onderscheiden door een blinde test af te leggen. Onder begeleiding van presentatrice Dieuwertje Blok, bespeelde Joris van de Berg de vijf cello’s. NMF-collectiebeheerder Frits Schutte gaf het publiek tips: waar kun je als luisteraar op letten om de verschillende klanken van instrumenten te onderscheiden? De test bleek dermate lastig, dat maar één deelnemer alle antwoorden juist had. U ziet zijn overdenkingen hiernaast. Wij feliciteren de heer Van Woerkom met zijn prijs: een privé-concert verzorgd door een NMF-musicus! Dat het event nog dagen later stof deed doen opwaaien, blijkt wel uit de e-mail van een andere deelnemer, Hans Stoffels. Nuchter kijkend naar de cijfers zou het helemaal niet zo moeilijk moeten zijn, rekent hij ons voor.

Frits Schutte, Joris van den Berg en Dieuwertje Blok bespreken de klanken van de verschillende cello’s.

Mocht u nou ook willen weten hoe groot de kans is dat u met de prijs blijft zitten, dan gaat dat als volgt. Er zijn 120 manieren om de vijf instrumenten in volgorde te plaatsen. Voor de eerste keuze 5, voor de volgende keuze 4, dan 3, dan 2, dan 1. In  totaal 5 maal 4 maal 3 maal 2 is 120 manieren. Iemand heeft 119 van de 120 keer kans dat hij ernaast zit bij het invullen, dus de kans dat een persoon fout zit is 119/120. Er waren 38 mensen. De kans dat 38 mensen ernaast zitten is (119/120) maal (119/120) en dat in totaal 38 maal, ofwel (119/120)^38. De kans dat een of meer personen het goed raden is dan 1-(119/120)^38. Dat is 0.272, wanneer je het in de adres balk van de browser invult [het internet weet alles, ook dit soort sommen]. De kans dat u de prijs mag uitreiken is volgens berekening dus ongeveer 1 op de 4 keer. Dat is nog verrassend vaak, vind ik wel. Ingekomen mail naar aanleiding van het Luisterconcours

Er is een maar. Ik veronderstel hierboven dat iedereen maar wat doet bij het invullen. Nou mag dat in

Van: de heer H. Stoffels, begunstiger van het NMF

mijn geval wel waar zijn, althans zo voelde het toen ik de zaal verliet en tegen u zei dat ik er maar 1 goed

Aan: de heer M. Schopman, directeur van het NMF

had, zodat ik een volgende keer apparatuur [spectrum analyzer] mee ga nemen, maar voor de winnaar

Datum: dinsdag 27 augustus 2013

en veel anderen is dat niet het geval. Die kans is dus een minimum waarde, en daarmee is de kans dat u de prijs mag uitreiken vast nog flink groter dan 27%.

Geachte heer Schopman, Het was een wonderlijke ervaring, gisteren. Ik heb ooit wel een wijnproeverij meegemaakt, maar dat was

Vriendelijke groet,

geloof ik een stuk minder lastig dan het gisteren was. Wonderschone instrumenten, die cello’s. Zo hoorde

Hans Stoffels

ik opeens weer, na een 30 jaar, het thema uit het celloconcert van Schumann, wat me nogal in de emotie slingerde. Dat is niet zo bevorderlijk voor de scherpte van het luisteren.

Bent u nieuwsgierig geworden naar de verschillende klanken van

In elk geval zat ik na afloop met de vraag hoe groot nou de kans is dat niemand de juiste volgorde raadt.

instrumenten en wilt u ook kans maken op een privé-concert? In het voorjaar

Vandaag heb ik een 81 jarige statisticus, de heer Wallin, ook NMF donateur, met wie ik 4-handig piano

van 2014 komt het NMF met een Klanktest in samenwerking met het Prinses

speel, over dit belangwekkende thema geraadpleegd.

Christina Concours. Houdt u de website-agenda in de gaten!

Verlanglijstje

Onze verjaardagswensen DOOR FRITS SCHUTTE

De zoektocht voor een alt die voldoet aan de wensen en eisen van de talentvolle Dana Zemtsov is niet eenvoudig gebleken. Dana verlangt vooral

Een van de verjaardagwensen van het NMF is in vervulling gegaan met

naar een warme, diepe en krachtige stem. Die specifieke kwaliteiten kom

de aankoop van de Grancino-viool waarmee we Noa Wildschut ontzettend

je vrijwel alleen tegen bij alten van het grotere formaat. En daar ligt nou

gelukkig hebben kunnen maken. Dat betekent dat we ons nu kunnen gaan

juist het probleem, want de armen en handen van Dana schieten in lengte

concentreren op de twee overige hartenwensen voor dit jubileumjaar,

tekort! We hebben al een flink aantal alten uitgeprobeerd, maar elke keer als

namelijk een altviool voor Dana Zemtsov en een zeer zeldzaam stukje

de klank klopte, was de maat te groot, en als de maat perfect leek, was de

cultureel erfgoed in de vorm van een viool van Willem van der Sijde.

klank weer te licht. “Deze bromt niet” zei Dana dan teleurgesteld. Een groot voordeel van al dat uitproberen en vergelijken is dat Dana zich ondertussen een helder beeld heeft kunnen vormen van haar klankideaal. Dat maakt dat wij weer gerichter kunnen zoeken. Ik twijfel er niet aan dat we het ideale instrument gaan vinden. Hopelijk hebben we tegen die tijd ook voldoende financiële steun gevonden om dat instrument te kunnen aankopen! De Van der Sijde-viool die het NMF wil aankopen is nu eigendom van een groot kenner en verzamelaar van o.a. oud-Hollandse strijkinstrumenten. Van der Sijde heeft naar alle waarschijnlijkheid slechts een jaar of 15 gewerkt als vioolbouwer en er zijn op dit moment zo’n tien instrumenten van hem bekend. Deze viool werd rond 1695 gebouwd. Hij verkeert in goede staat en is een typisch exemplaar van het wat grotere model van de bouwer en daarmee een absolute zeldzaamheid. Hij is minstens 25 jaar niet bespeeld geweest en klonk tijdens het luisterconcours afgelopen april weer voor het eerst in een grote zaal. Er waren mensen onder het publiek die hem in klank niet konden onderscheiden van de fantastische Pietro Guarneri uit onze collectie. Dit

altvioliste Dana Zemtsov

voorbeeld van oud-Hollands vakmanschap is dus niet alleen een belangrijk

stukje cultureel erfgoed, maar het is ook nog eens een gezond instrument dat wij graag in bruikleen zouden geven aan één van de talentvolle (barok-) violisten op onze wachtlijst. Wij hopen van harte dat we onszelf dit jaar nog de trotse eigenaar mogen noemen van dit juweeltje uit de Gouden Eeuw.

De Instrumentencommissie We zijn zeer verheugd dat de drie leden van wie de zittingstermijn dit jaar eindigde (Monique Bartels, David Kuyken en Gisella Bergman) zich allen opnieuw kandidaat hebben gesteld en dat ze unaniem zijn herkozen door de overige leden! Bedankt voor jullie inzet!

De Van der Sijde-viool (1695)

Verrijking van de collectie

Het NMF krijgt vleugels DOOR MARCEL SCHOPMAN EN FRITS SCHUTTE

met koperdraad. Na zijn dood in 1831 werd de zaak voortgezet door neef Pierre. In 1855 overleed Pierre. Diens weduwe vond een kennis, een zekere

Het is in ons 25-jarig bestaan nog niet eerder voorgekomen dat we

heer Schaeffer, bereid om de zaak te leiden.

een historische vleugel in goede staat van onderhoud als schenking kregen aangeboden. De afgelopen maanden gebeurde het plotseling twee keer!

Dankzij het online dossier van de Citée de la Musique in Parijs, kon worden vastgesteld dat de geschonken vleugel in 1873 werd gebouwd en

Een prachtige Erard

dat een zekere heer James Wittering op 18 november van dat jaar de eerste

De eerste betrof een Erard-vleugel van 212 cm uit 1873 die we aangeboden

eigenaar werd.

kregen van Ton Stolk, toonkunstenaar en eigenaar van het Muziekinformatieen documentatiecentrum in Vlaardingen. Het ging op een bijzondere

Ton Stolk verkreeg de vleugel in 1984 via een pianist. Een aantal

manier, want Ton Stolk was één van de deelnemende gastheren tijdens het

jaren later, in 1992, vond een ingrijpende restauratie plaats bij Frits

Weekend van het NMF, waarbij in samenwerking met Vereniging Hendrick de

Janmaat in Amsterdam. Janmaat is één van de bekendste restaurateurs

Keyser door het hele land concerten plaatsvonden op instrumenten van het

van Franse toetsinstrumenten ter wereld en is met name gespecialiseerd

NMF. De locatie die hij beschikbaar wilde maken voor het concertpubliek,

in instrumenten van Erard. Zo bijzonder was de vleugel van Stolk dat

zijn studeerkamer, was klein en vooral erg vol vanwege zijn verzameling

deze op verzoek van Janmaat gebruikt werd tijdens een TV-opname

instrumenten. Hij besloot daarom dat er ruimte moest worden gemaakt

met muziekjournalist Han Reiziger en in een concert in de bijzondere

om wat meer mensen toe te kunnen laten en bewerkstelligde dat door zijn

combinatie van piano met harp. Edward Witsenburg speelde in dit concert

bijzondere Erard-vleugel aan het NMF te schenken!

met Jeanette de Boer. Samen maakten deze musici (beiden Professor aan het Mozarteum in Salzburg) voor deze ongebruikelijke combinatie ook

Sebastien Erard (1752 - 1831) was een uitvinder en instrumentenbouwer

een CD.

die grote invloed heeft gehad op o.a. de ontwikkeling van de piano. Zo vond hij het linker pedaal uit waarmee het gehele klavier een stukje

Het NMF heeft de vleugel na de schenking opnieuw laten nakijken en

verschuift en ontwikkelde hij het repetitiemechaniek, waardoor één zelfde

opknappen bij Frits Janmaat. De interesse voor het instrument is zeer groot

toets zeer snel achter elkaar kan worden aangeslagen. Ook was hij het die

en de Instrumentencommissie van het NMF zal binnenkort besluiten waar hij

het smeedijzeren raamwerk als eerste toepaste en omwond hij bassnaren

zal worden geplaatst.

Een rechtsnarige Bechstein De tweede historische vleugel is een Bechstein van 190 cm uit 1864/65. Het is een uitzonderlijk vroege, rechtsnarige vleugel die in zeer goede speelstaat verkeert. En dat mag een wonder heten, want de schenker uit Mijdrecht verkreeg de vleugel als afdankertje. Hij stond bij een garagehouder in Nijmegen die hem ooit voor zijn dochter had gekocht. De vleugel was zeer slecht onderhouden en had duidelijk geleden onder de houtkachel die er vlak naast had gestaan. De schenker liet de vleugel in etappes uitgebreid reviseren, zodat er uiteindelijk weer een compleet gezonde vleugel stond. Momenteel staat hij bij expert in oude vleugels Frank Bonarius van Andriessen piano’s in Haarlem voor een kleine opknapbeurt. Over de plaatsing van deze vleugel zal de Instrumentencommissie naar verwachting ook binnenkort een besluit nemen.

Nieuwe samenwerking

Yes! Het NMF te gast in de serie Noorderkerk Concerten DOOR GEERTJE VAN DER LINDEN

Iedere zaterdag is het bal op de Noordermarkt in Amsterdam. Een biologische boerenmarkt, een rommelmarkt én muziek. Muziek op straat, maar ook in de Noorderkerk midden op het plein. Een prachtige oude kerk, net als de Westerkerk naar een ontwerp van stadsarchitect Hendrick de Keyser (1565-1621). Al 15 jaar worden in deze kerk concerten georganiseerd, ooit begonnen als een initiatief van de buurtbewoners, door de Stichting Noorderkerk Concerten. We zijn heel gelukkig dat we sinds 2013 samenwerken met de Stichting Noorderkerk Concerten en trots dat het NMF vertegenwoordigd is in deze bloeiende concertserie. Kom luisteren!  En is dit dan voor het eerst dat de NMF-instrumenten klinken in de Serie Noorderkerk Concerten? Welnee! Het hele jaar door spelen de NMF-musici op alle podia van Nederland en daarbuiten, dus ook in de Noorderkerk. Denk bijvoorbeeld eens aan al die keren dat Pieter Wispelwey de Suites van Bach speelde op de mooie Rombouts cello uit de collectie van het NMF. En op 30 november speelt het Matangi Kwartet in de Noorderkerk en kunt u luisteren naar twee andere mooie NMF-

7 december 2013

instrumenten: een viool, gebouwd door Hendrick Jacobs in (Amsterdam,

Consortium Amsterdam, met werken van Manneke, Andriessen & De Leeuw

ca. 1690) en een cello gebouwd door Jaap Bolink (Hilversum, 2005)

14 december 2013 Sequenza String Trio, met werken van Beethoven, Schubert en Dohnanyi

Kijk voor meer informatie op www.noorderkerkconcerten.nl

Uw steun

Een andere manier van doneren DOOR MARIE-THERESE KUIJKHOVEN

Notaris Misschien geeft u maandelijks of jaarlijks aan het NMF of misschien

Wanneer doneren bij testament iets voor u is, kunt u voor het maken van

overweegt u te gaan doneren. Dan is het goed om te weten dat u ook kunt

een testament contact opnemen met een notaris. Een notaris kan u tevens

doneren bij testament.

helpen uw eventuele specifieke wensen ten aanzien van het legaat of het erfdeel aan het NMF vast te leggen.

Legaat of erfgenaam U kunt in uw testament bepalen dat u het NMF geld of goederen nalaat

Mocht u nog meer informatie willen hebben over doneren bij testament,

of dat u het NMF tot (mede) erfgenaam benoemt. In het eerste geval maakt

dan kunt u contact opnemen met directeur Marcel Schopman. Er is ook een

u een zogenaamd legaat. In uw testament neemt u op dat u het NMF een

folder met uitgebreide informatie over nalaten aan het NMF beschikbaar.

geldbedrag of een bepaald goed (bijvoorbeeld een muziekinstrument) nalaat.

Wij sturen u deze graag toe. U

Ook als u een echtgenoot of kinderen heeft, kunt u een dergelijk legaat

kunt de folder ook raadplegen op

maken. U benoemt het NMF tot legataris. Wanneer u geen (directe) familie

onze website.

heeft, kunt u het NMF tot erfgenaam benoemen. Dit kan voor uw gehele nalatenschap of voor een deel van uw nalatenschap, bijvoorbeeld samen met andere goede doelen.

Geen erfbelasting Het NMF hoeft over over hetgeen de stichting als legataris of erfgenaam uit uw nalatenschap verkrijgt geen belasting te betalen. Het NMF is door de belastingdienst aangemerkt als algemeen nut beogende instelling (ANBI) en is hiermee vrijgesteld van erfbelasting.

Unieke lezing

‘Het antiek van de toekomst’ DOOR FRITS SCHUTTE

Ik moet 11 geweest zijn toen ik samen met mijn moeder voor het eerst aanbelde bij de betoverende villa van Jaap Bolink en Annelies Steinhauer in Hilversum. ‘Net Villa Kakelbont’ dacht ik nog. Mijn oma’s viool moest worden opgeknapt voor mijn eerste vioolles. De werkplaats boezemde respect in, met violen, alten en cello’s in vitrines en hangend aan draadjes, grote werkbanken met indrukwekkend gereedschap. Het rook er naar dingen die ik toen nog niet kende, maar waarvan ik nu denk dat het een melange van hout, natuurhars, lijm, lak en misschien wel koffie geweest moet zijn. Mijn oma’s viooltje was zeer eenvoudig, weet ik ondertussen, maar Jaap gaf mij het gevoel dat ik iets heel bijzonders in handen had waar ik van mocht houden en erg zuinig op moest zijn. Het maakte me nieuwsgierig naar hoe hij zou gaan klinken op mijn eerste vioolles. Deze beleving was minstens net zo belangrijk om mijn talent aan te boren als de lessen die ik daarna volgde. Dat inspirerende moment is kenmerkend voor de manier waarop dit vioolbouwers-echtpaar in het vak en in het leven staat. En inspirerend zal ook de lezing zijn die zij, in samenwerking met het NMF, op hun eigen werkplek zullen geven. De rigiditeit op de vioolbouwschool, of de frustratie om gammele oude instrumenten waar exorbitante bedragen voor worden betaald, zijn thema’s die ongetwijfeld aan Locatie Atelier Bolink & Steinhauer, Hilversum

de orde komen. Maar ook de weg die bewandeld wordt met een musicus die een

Datum vrijdag 11 oktober 2013

opdracht plaatst, van houtkeuze tot inwijdingsceremonie... En dan natuurlijk

Tijd 16:00 - 17:30 uur

hun verhaal over hoe een stuk hout in hun handen verwordt tot een edel

Prijs € 25, te bestellen via [email protected]

instrument. Maar misschien loopt het allemaal toch anders, want niets is zeker bij de eigenzinnige en creatieve Jaap en Annelies.

Marcel Schopman en Jascha Albracht nemen afscheid

Laatste lezing van dit jaar

‘Hollands Glorie in Vioolbouw’ DOOR FRITS SCHUTTE

Ik betrap mezelf er regelmatig op dat wanneer ik langs een historisch

zullen erbij betrokken worden. En het zou geen NMF-lezing zijn als er niet

pand loop in één van de mooie Nederlandse steden, ik eigenlijk wel even naar

ook instrumenten zouden klinken! Welke dat zullen zijn, blijft nog even een

binnen zou willen om dat stukje geschiedenis te mogen ‘proeven’ dat in mijn

verrassing. Maar als u meer wilt weten over het hoogwaardige vakmanschap

verbeelding achter zo’n gevel huist. Toen ik vroeger als jong violistje door

van de vroege Hollandse vioolbouwers en die instrumenten net als ik ook

de zalen van het Haags Gemeentemuseum liep, gebeurde eigenlijk hetzelfde:

bijna wilt kunnen aanraken, is het bijwonen van die lezing echt een must.

ik wilde zo’n oud-Hollandse viool uit de vitrine halen en er op spelen omdat ik fantaseerde dat daar de wijsheid van een 300-jarig leven uit zou klinken. Ik wist toen natuurlijk niet dat ik decennia later als collectiebeheerder

Locatie Studiezaal van het Gemeentemuseum in Den Haag

van het NMF in gesprek zou gaan met Marjolein de Jong, wethouder

Datum 19 november 2013

cultuur van de hofstad, om de mogelijkheden van een samenwerking met

Tijd 11:15 - 12:30 uur (onder voorbehoud)

het Gemeentemuseum te onderzoeken. De wethouder bracht met haar

Prijs € 25, te bestellen via

enthousiasme en daadkracht alle partijen bijeen en zette zich actief in voor

[email protected]

een samenwerking, die in 2011 een feit werd. Ondertussen worden twee 18e-eeuwse violen en een alt uit de collectie van het Gemeentemuseum via het NMF in bruikleen gegeven aan jonge talentvolle musici. De samenwerking breiden we nu uit met een lezing over oud-Hollandse vioolbouw. Het NMF heeft experts/vioolbouwers Andreas Post en Serge Stam bereid gevonden om hun grote kennis over het ontstaan en de interessante ontwikkelingen van de vioolbouw in Nederland met u te delen. Dankzij de grote bereidwilligheid van het Gemeentemuseum kunnen de experts de meest unieke exemplaren uit de museumcollectie tijdens de lezing tonen en bespreken. Ook een paar zeldzame instrumenten uit de collectie van het NMF

Weekend van het NMF

Een hele belevenis April 2013. Nog nooit eerder was het NMF zoveel in de publiciteit. Marcel

Van: Chris Dessing Aan: Manon Veenendaal Betreft: een hele belevenis April 2013 Beste Manon,

schetste het al in zijn inleiding. Er waren bijna 200 artikelen in de kranten

Ik wil graag mijn eigen belevenissen van het ‘Weekend van het NMF’met jullie delen, al was het maar om de

(waarvan 14 in de landelijke pers) en ongekende aandacht op de radio (met

mooie herinneringen daaraan nog even vast te leggen. Beide concerten - in het Hodshonhuis in Haarlem en

13 interviews in één week op Radio 1 en Radio 4).

in het Bartolotti-huis in Amsterdam - zijn voor mij vooral muzikale hoogtepunten geweest. En natuurlijk ook

De meest directe aanleiding hiervoor was natuurlijk ons ‘Weekend van het

leuke belevenissen om mee te maken. De voorbereiding, bij jullie op kantoor, en op beide dagen het mede

NMF’. Een Weekend georganiseerd in samenwerking met Vereniging Hendrick

organiseren ter plaatse van de beide concerten. Vanaf het moment, helemaal aan het begin, dat je aanbelt bij

de Keyser. Met maar liefst 100 concerten, op 100 verschillende locaties, en

het nog stille huis, waar al mensen van Hendrick de Keyser aanwezig zijn, tot aan de afronding als gasten en

honderden verschillende musici! Het unieke karakter en de omvang van het

musici zijn vertrokken en de stilte weer valt in die historische ruimtes.

Weekend heeft zijn vruchten afgeworpen!

Het liep allemaal op rolletjes, mede door al het werk dat jullie vooraf hadden gedaan. Samen met de NMF-

Het Weekend was natuurlijk nooit zo’n succes geweest, zonder de

collega’s en de H.de K. mensen konden we alles mooi op tijd klaar maken en ook weer afronden. Ook de

inzet van velen. De producente Leontien Kröner, Marike Andringa voor de

musici kwamen op tijd en waren blij met de aanwezige faciliteiten. In Amsterdam waren we even ongerust

publiciteit, stagiaire Dagmar Terpstra, alle NMF-musici! En last but not least:

aan het worden toen ze zelf belden dat ze er aan kwamen. Er was een aandachtig en dankbaar publiek beide

onze vrijwilligers, met aan het hoofd hiervan vrijwilliger Guler Pehlivan.

keren en een genoeglijke “after-party”met de musici.

Iedereen die heeft meegeholpen: HARTELIJK BEDANKT!

Ik herinner me vooral Svenja Staats met haar zeer bevlogen begeleidster, in gezelschap van haar meelevende, vriendelijke familie. En zij speelde zo ontroerend mooi daar in die aula van het Hodshonhuis, terwijl buiten op

Vanwege het grote succes krijgt het Weekend van het NMF een vervolg van

het haantje en de wijzerplaat van de Bakenessertoren de avondzon glinsterde. Een volle zaal van wel honderd

23 t/m 25 mei 2014. Kijkt u t.z.t. op onze website en in het voorjaarsbulletin

mensen luisterde ademloos.

voor meer informatie.!

En dan de zondagochtend aan de nog stille Herengracht met het eerste lentegroen aan de bomen. Een wat meer ingetogen Anastasjia Zvirbule, bleek uit Letland te komen, spelend op een viool van de Cuypers-familie die ze me trots liet zien, met haar vriendelijke begeleider met Spaanse roots. Die allebei ook al zo mooi en bevlogen speelden in een sfeervolle zaal met prachtig beschilderd behang uit lang vervlogen tijden. Goed, dat over mijn belevenissen. Ik hoop dat jullie het nu langzaamaan wat rustiger krijgen. Hartelijke groet aan iedereen, Chris Dessing

De nieuwe Geefwet

Dit jaar nog voordelig schenken! Denkt u er aan om het NMF voor het eerst te steunen? Of uw al bestaande steun te vergroten? Dan is nu het goede moment om dat te doen. En niet alleen omdat het NMF zijn jubileum viert. Want dankzij de nieuwe Geefwet is schenken aan culturele goede doelen tot en met 31 december 2013 het allervoordeligst! Dat zit zo: als u een ‘gewone’ schenking doet, kunt u lang niet alles (en vaak zelfs niets) van uw schenking aftrekken bij uw belastingaangifte. Dat komt omdat er bij deze schenkingen zowel een minimum als een maximum geldt. Daarom was schenken via een notariële akte altijd al veel voordeliger: bij deze schenkingen zijn deze beperkingen namelijk niet geldig. Dankzij de nieuwe Geefwet is een notariële akte nu nóg voordeliger. Want als u voor het einde van dit jaar een akte door het NMF laat afsluiten, NMF-vrijwilligers proosten op het Weekend van het NMF!

krijgt u maar liefst 25% extra aftrek van uw schenking (gedurende de gehele looptijd van de akte). Dat betekent in concreto dat u geen 52% (zoals vroeger het geval was) maar tot maximaal 65% van uw schenking terug krijgt. Klinkt dat aantrekkelijk? En - om het nog gemakkelijker te maken - het NMF regelt de akte! Voor meer informatie: raadpleeg onze website of mail directeur Marcel Schopman [email protected]. Bellen kan uiteraard ook! Dus: vier het NMF Jubileum mee en schenk nog dit kalenderjaar in de vorm van een notariële akte!

39 cello’s uit de collectie

In prachtig celloboek vereeuwigd DOOR FRITS SCHUTTE

De internationale instrumentenbeurs ‘Mondo Musica’ brengt jaarlijks begin oktober handelaren, bouwers, experts én musici uit de hele wereld naar

uitgever Andy Lim (rechts) bekijkt samen met de drukker de eerste drukvellen.

het Noord-Italiaanse stadje Cremona, de bakermat van de vioolbouw. Van handgesneden stemknoppen tot het duurste gereedschap, van de beginnende

het NMF. Het NMF hoefde alleen de foto’s aan te leveren, die toch zouden

vioolbouwer tot de doorgewinterde handelaar, en van een Chinese elektrische

worden gemaakt door fotografe Cathy Levesque. Omdat het NMF dit jaar de

contrabas tot de waardevolste Stradivari- of Guarneri-viool. Dat alles kan

cello-cd ging uitgeven, werd besloten om het boek te wijden aan cello’s uit

men daar tegenkomen.

onze collectie. In verband met de omvang van het boek moest een keuze worden gemaakt en die viel op alle cello’s van overleden bouwers.

Uitgever Andy Lim heeft er al jaren een stand waar hij de prachtigste boeken presenteert over viool- en stokkenbouw. Het zijn boeken die opvallen

Geheel in lijn met Lim’s andere boeken, is het een uitzonderlijk mooie

door de vaak uitzonderlijke formaten en materialen. Zo heeft hij een boek

uitgave geworden, waarin de bijzondere cello’s geheel tot hun recht komen.

uitgegeven waarin strijkstokken op volle lengte staan afgebeeld, en is er

De foto’s laten de belangrijkste aspecten van elke cello zien en de teksten

een boek over stokkenbouwer Nikolaus Kittel met een schapenleren omslag

vertellen de verhalen over hoe de cello in de collectie terecht is gekomen.

en bladgouden pagina-randen. Dit laatste boek was de aanleiding voor onze

Het boek bevat verder interviews met experts Andreas Post en Serge Stam,

ontmoeting in 2011. Het NMF heeft namelijk twee bijzondere Kittel-stokken,

directeur Marcel Schopman en ondergetekende, waardoor de lezer ook een

waarvan met name de cellostok zeer interessant bleek om in het boek te

goed beeld krijgt van de verschillende invalshoeken van waaruit er naar de

worden opgenomen. Lim’s zaak staat in Duitsland, maar het vrijkomen van

unieke collectie van het NMF gekeken wordt en wat er bij komt kijken om die

zijn ouderlijk huis in Amstelveen wilde hij aangrijpen om ook in Nederland

collectie samen te stellen. Dit bijzondere boek is verkrijgbaar voor € 55 (incl.

als uitgever actief te kunnen zijn. Om de nieuwe zaak onder de aandacht te

verzendkosten) te bestellen via [email protected].

brengen, vatte hij het idee op om een boek uitgeven over instrumenten van Marcel Schopman en Jascha Albracht nemen afscheid

Prijswinnaars

Het NMF feliciteert!

Dudok Kwartet, met NMF-musicus Mark Mulder 28 altviool

Het NMF wordt dit jubileumjaar aanhoudend gefeliciteerd met zijn

Bordeaux 2013” (mei).

Als finalist en laureaat op het 7e “Concours international de quatuor à cordes de

25-jarig bestaan. Intussen zijn vele musici met een NMF-instrument in de

Gióvani Kwartet, met NMF-musici Vera Beumer 12 viool en

prijzen gevallen bij nationale en internationale concoursen. Daarom nu aan

Pieternel Tils 13 viool

onder meer deze talenten onze hartelijke felicitaties!

Tristan Keuris Kamermuziek Concours ‘13 (juni): 1e prijs, categorie 1A.

Chimaera Trio, met NMF-musicus Irene Kok 23 cello Mayte Levenbach 11 viool

Tristan Keuris Kamermuziek Concours ‘13 (juni): 1e prijs, categorie 3.

Prinses Christina Concours Junior ’13 (februari): 1e prijs, cat. 9-11 jaar.

Aidan Mikdad 11 piano

Het winnende filmpje: www.juniorconcours.nl/filmpje/mayte-levenbach

Concertgebouw Talentenjacht ‘13 (juni): 1e prijs, categorie solisten

Noa Wildschut 12 viool

http://www.youtube.com/watch?v=GyTPYuiO-fQ ]

Concertgebouw Young Talent Award 2013: een gezamenlijk initiatief van het

Interview op Radio4: www.npo.nl/radio/radio-4/fragment/144364

Concertgebouw en Deutsche Bank. Noa was o.a. te gast bij ‘De Wereld Draait Door’.

Remy van Kesteren 24 voormalig bruiklener harp

Hawijch Elders 14 viool

USA International Harp Competition ‘13 (juli): 1e prijs. Het is voor het eerst in de

Prinses Christina Concours ’13 (april): 2e prijs, categorie 12-14 jaar.

geschiedenis van het concours dat een Nederlandse harpist de 1e prijs wint. Remy

Shin Sihan 18 viool

werd tot winnaar gekozen uit in totaal 43 harpisten uit de hele wereld.

Oskar Back Concours ‘13 (april): 2e prijs en de NTR Publieksprijs.

Hij won ook tijdens afgelopen Grachtenfestival De Grachtenfestivalprijs 2013!

“Voor zijn gedistingeerde spel met flair en virtuositeit.”

Joris van den Berg 27 cello en Martijn Willers 33 piano

Amarins Wierdsma 21 viool

Verkozen tot laureaten 2013-2014 van de Dutch Classical Talent Award.

Oskar Back Concours ’13 (april): 3e prijs.

Vanaf oktober ’13 start hun concerttour.

“Voor haar temperamentvolle spel en grote podiumpersoonlijkheid.”

Van Baerle Trio, met NMF-musicus Gideon den Herder 27 cello en voormalig

Coraline Groen 17 viool

bruikleners Maria Milstein 27 viool en Hannes Minnaar 28 piano

Davina van Wely Concours ‘13 (april): 2e prijs. De jury was onder de indruk van de

Ontvingen een Edison Prijs in de categorie ‘Het Debuut’ voor hun nieuwe CD met

concentratie en rust in het vioolspel van Coraline Groen. “Een talentvolle violiste”.

werken van Saint-Saëns, Loevendie en Ravel. Ook heeft het Van Baerle Trio de Tweede Prijs en de Publieksprijs ontvangen van het prestigieuze Internationale Muziekconcours ARD in München.

Henk Slijderink

Fervent luisteraar en concertbezoeker

De donateursdenktank. Denk met ons mee! In ons vorige jubileumjaar (2008) heeft het NMF een donateursdenktank opgericht. De leden van de denktank komen sindsdien regelmatig bijeen op de Sint Annenstraat en adviseren

DOOR MANON VEENENDAAL

het NMF over beleid, uitstraling, communicatie en andere zaken die spelen onder de donateurs.

Ooit won Henk Slijderink een NMF-cadeauconcert doordat hij op een

Er zijn enkele plekken beschikbaar. Wellicht heeft u interesse

paar euro na de totaalprijs van een aantal instrumenten op het podium bij

om de denktank te komen versterken met ideeën, een kritische blik,

een NMF-concert juist wist te schatten. Een paar maanden later was hij bij

en creatieve geest? Mailt u alstublieft uw motivatie, uw achtergrond

ons te gast met een twintigtal gasten om zijn cadeauconcert te verzilveren.

en een pasfoto naar [email protected]

Niet lang daarna nam hij plaats in de denktank en sindsdien staat hij het

Bellen kan uiteraard ook! Vraag naar Manon Veenendaal.

NMF bij met allerlei zaken. Henk is inmiddels bijna kind aan huis en komt ook foto’s Marcel Schopman

graag gewoon even langs bij het NMF voor een kop koffie met een van zijn kleinkinderen. Henk is van huis uit organisatieadviseur, en zijn werkterrein ligt voornamelijk in de non-profit sector (gezondheidszorg, universiteiten en hogescholen, lagere overheden). Hij is daarin nog steeds actief, maar hij is wel bezig zijn carrière na ruim dertig jaar af te bouwen. Als fervent luisteraar en concertbezoeker heeft klassieke muziek zijn grootste belangstelling. Zelf speelt hij klavecimbel. Henk weet dus waarover hij praat en we hebben met het NMF dan ook veel steun aan hem! Zelf zegt hij over het NMF: “Het NMF is een club die mijn warme belangstelling en sympathie heeft. Ik vind het leuk deel uit te maken van de denktank en hoop nog geruime tijd een actieve bijdrage aan het NMF te mogen leveren.”

Henk Slijderink (rechts)

Bach op de Wallen

Waarom 2.000 mensen het NMF in één Weekend bezochten Dat het kantoor van het NMF zich in een bijzonder pand bevindt, is velen wel bekend. Het is niet alleen het oudste stenen woonhuis in Amsterdam (gebouwd in 1565), maar bezit een unieke vroegrenaissance plafondschildering, heeft een voor Amsterdam unieke voorgevel met rolornamenten in de stijl van de Antwerpse architect Vredeman de Vries en bevat zelfs een plavuizenvloer uit 1380! Tijdens het Open Monumentenweekend van 14 en 15 september zette het NMF zijn voordeur wijd open. En dat hebben we gemerkt! In drommen bestormden de in architectuur geïnteresseerde mensen ons pand. Eenmaal binnen bleek dat veel van de bezoekers ook in muziek geïnteresseerd waren. De 12 korte concertjes die tijdens het Weekend gegeven werden door NMF musici Emma Besselaar en Suzanne van Duuren (beiden op cello) en Anna Steenhuis (viool) veroorzaakten zelfs opstoppingen in de Annenstraat. De muziek van Bach, Handel en Cassado klonk door de open deur op de wallen. Exemplaren van ons Jubileummagazine vonden gretig aftrek, net als de stroopwafeltjes die uitgedeeld werden aan de wachtenden op het concert. Volgend jaar doet het NMF weer mee aan het Open Monumentenweekend en kunt u ons pand bezichtigen. Inclusief muziek en stroopwafels. Maar mocht u ooit daarvoor ‘gewoon’ in de buurt zijn, aarzelt u dan niet aan te bellen. Voor donateurs en vrienden doen we graag de deur open!

Het Parool, 31 juli 2013

AD 31 juli 2013

De Telegraaf, 31 juli 2013

Evenementenagenda EVENEMENT Lunchconcert

EVENEMENT Jonge musici in het oudste huis van Amsterdam

DATUM dinsdag 8 oktober 2013

DATUM zondag 27 oktober 2013

AANVANG 12.30 UUR

AANVANG deuren open 10.30 UUR, concert om 11.00 UUR

LOCATIE Muziekgebouw aan ‘t IJ, Amsterdam

LOCATIE NMF-kantoor, Sint Annenstraat 12, Amsterdam

MUSICI Sophiko Simsive piano Ella van Poucke cello

MUSICI Aidan Mikdad piano

TOEGANG Gratis

TOEGANG Kaarten a € 25 zijn te bestellen via [email protected]

EVENEMENT Lezing: Het antiek van de toekomst DATUM vrijdag 11 oktober 2013

EVENEMENT Jubileumconcert I + II

AANVANG 16.00 UUR



LOCATIE Atelier Bolink en Steinhauer, Hilversum

AANVANG 11.00 en 15.00 UUR



LOCATIE Ridderzaal, Den Haag

SPREKERS Annelies Steinhauer en Jaap Bolink

DATUM zondag 10 november 2013

TOEGANG Kaarten a € 25 zijn te bestellen via



[email protected]



EVENEMENT Kunst10daagse Bergen

EVENEMENT Lunchconcert

DATUM donderdag 24 oktober 2013



AANVANG 20.00 UUR

AANVANG 12.30 UUR

LOCATIE Ruïnekerk, Bergen

LOCATIE Muziekgebouw aan ‘t IJ

MUSICI A(i)rco Ensemble Carla de Kleuver-Leurs viool



Laura van der Stoep altviool Ewout van Dingstee cello

Birthe Blom viool

Céleste Zewald klarinet Birgit Strahl fagot



Corina Liefers hoorn



TOEGANG Kaarten a € 25 zijn te bestellen via

Kijkt u voor de uitgebreide agenda op:

[email protected]

MUSICI Fancy Fiddlers door de jaren heen TOEGANG UITVERKOCHT

DATUM dinsdag 19 november 2013

MUSICI Trio Bidace Céleste Zewald klarinet Daniel Kramer piano TOEGANG Gratis

www.muziekinstrumentenfonds.nl

EVENEMENT Lezing ‘Hollands Glorie in Vioolbouw’

EVENEMENT Noorderkerkconcerten







DATUM dinsdag 19 november 2013 AANVANG 11.15 UUR



DATUM zaterdag 7 december 2013 AANVANG 14.00 UUR

LOCATIE Gemeentemuseum Den Haag

LOCATIE Noorderkerk, Noordermarkt 48, Amsterdam

SPREKERS Andreas Post vioolbouwer Serge Stam vioolbouwer

MUSICI Consortium Amsterdam Coen Stuit klarinet

Frits Schutte collectiebeheerder NMF

Anna-Magdalena den Herder altviool

Cassandra Luckhardt cello en gamba

Jacobus den Herder piano

TOEGANG Kaarten a € 25 zijn te bestellen via



[email protected]

www.noorderkerkconcerten.nl

EVENEMENT Concertgebouw Amsterdam Lunchconcert

EVENEMENT Noorderkerkconcerten







DATUM woensdag 20 november 2013 AANVANG 12.30 UUR LOCATIE Concertgebouw Amsterdam MUSICI Youngsters Corner Quartet Hessel Moeselaar viool



TOEGANG Kaarten a € 15,- zijn te bestellen via

DATUM zaterdag 14 december 2013 AANVANG 14.00 UUR

LOCATIE Noorderkerk, Noordermarkt 48, Amsterdam

MUSICI Sequenza String Trio Cécile Gouder de Beauregard viool

Laura Lunansky viool Lena ter Schegget viool

Judith Wijzenbeek altviool Joris van den Berg cello

Kalle de Bie cello

TOEGANG Kaarten a € 15,- zijn te bestellen via



www.noorderkerkconcerten.nl

TOEGANG Gratis

EVENEMENT Jonge musici in het oudste huis van Amsterdam

EVENEMENT Muziekpodium De Bilt



DATUM zondag 15 december 2013

DATUM zondag 24 november 2013

AANVANG 10.30 UUR



AANVANG 16.00 UUR

LOCATIE NMF-kantoor, Sint Annenstraat 12, Amsterdam

LOCATIE Walter Maas Huis, Gerard Doulaan 21, Bilthoven

MUSICI Anne Roos Hoijtink viool Jan Hoijtink piano



TOEGANG Kaarten a € 25 zijn te bestellen via



[email protected]

Kunstenhuis Biltse Muziekschool, tel. 030 228 3026 of

MUSICI Joris van den Berg cello Martijn Willers piano TOEGANG Kaarten à € 17,50 te reserveren via

[email protected]

COLOFON STICHTING Nationaal

Muziekinstrumenten Fonds

POSTADRES Marcel Schopman

Manon Veenendaal

Postbus 11912 1001 GX Amsterdam t 020 622 1255 e [email protected] Bank ABN AMRO IBAN NL58ABNA0555028666 BIC ABNANL2A KvK 41205257 Marcel Schopman directie Frits Schutte collectiebeheer Manon Veenendaal fondsenwerving en promotie

Frits Schutte

Geertje van der Linden

Geertje van der Linden collectiebeheer en evenementen Marie-Thérèse Kuijkhoven officemanagement Steven Heybroek financiële administratie Lennart van der Sman assistent fondsenwerving en promotie Z.K.H. Prins Constantijn beschermheer Prof. Ir W. Dik voorzitter Pieter Moerenhout oprichter productie concept communicatie coverfoto Ensemble A(i)rco: een bijzondere bezetting van vier strijkers (arco) en drie blazers (air).

Marie-Thérèse Kuijkhoven

Steven Heybroek

Het A(i)rco Ensemble treedt namens het NMF op in de Kunst10Daagse in Bergen (zie agenda). Heeft u vragen of opmerkingen over dit bulletin? Mail Manon: [email protected] Dit bulletin wordt twee keer per jaar verstuurd aan NMF–begunstigers en andere relaties. oplage 5.000

www.muziekinstrumentenfonds.nl Lennart van der Sman