HET VERGRUIZEN VAN NIERSTENEN In deze folder geeft het Ruwaard van Putten Ziekenhuis u algemene informatie over het vergruizen van nierstenen. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig te lezen. Indien voor u van toepassing zullen aanvullingen en/of wijzigingen op deze algemene informatie altijd door uw behandelend arts aan u worden meegedeeld.
Algemeen Uw behandelend arts heeft nierstenen bij u geconstateerd en heeft met u afgesproken, dat deze vergruisd worden met de niersteenvergruizer ESWL (= Extracorporele ShockWave Lithotripsie). In tegenstelling tot andere niersteenvergruizers veroorzaakt dit uiterst moderne apparaat slechts weinig pijn bij de behandeling. Het is een uitwendige behandeling waarbij door schokgolven de nierstenen kapot worden getrild. Wat overblijft zijn kleine steentjes oftewel gruis. Dit gruis plast u later uit. Wat zijn nierstenen Nierstenen zijn hinderlijk en kunnen behoorlijk wat pijn veroorzaken. Een niersteen is een kristal in de urinewegen. Bepaalde stoffen slaan als kristallen neer in urine. Als een kristal groter wordt spreekt men van een niersteen. De niersteen veroorzaakt pijn wanneer deze uit de nieren losraakt en onderweg naar de blaas in de urineleider vast komt te zitten.
072-270212
Wat zijn de klachten
en ontvangt u een potje voor opvang van de
Kleine nierstenen geven in de meeste geval-
urine. Het potje geeft u direct na uw toilet-
len geen klachten. Grotere nierstenen kun-
bezoek weer af bij de medewerkers van het
nen een plotseling optredende pijn veroor-
Afnamelaboratorium zodat de uitslag ruim
zaken, meestal in de zij, die soms uitstraalt
op tijd voor uw behandeling bekend is.
naar de buik. Sommige mensen krijgen een sterke aandrang om te plassen of te bewe-
Tevens dient u bij het Afnamelaboratorium
gen. In de urine kan bloed zitten of kleine
bloed te laten prikken voor evaluatie van uw
niersteentjes die pijn geven in de urinebuis.
nierfunctie.
Nierstenen kunnen ook leiden tot een urineweginfectie.
Tijdens uw bezoek op de polikliniek informeert uw behandelend arts naar eventuele
Zwanger?
bijzonderheden en stelt een aantal vragen.
Bij de behandeling wordt gebruik gemaakt
Vertel uw behandelend arts in ieder geval
van röntgenstraling. Indien u zwanger bent
vóór de behandeling
of denkt te zijn, vragen wij u vooraf tele-
-
fonisch contact op te nemen met uw behan-
of u allergisch bent voor bepaalde medicijnen of materialen.
delend arts via de medewerkers van de poli-
-
kliniek Urologie. Zij zijn op werkdagen van
welke medicijnen u gebruikt (bijvoorbeeld bloedverdunners of insuline).
08.00 – 16.00 uur bereikbaar op telefoon-
-
of u maagklachten heeft.
nummer (0181) 65 83 89.
-
of u een longziekte, epilepsie of andere aandoening heeft.
Voorbereiding op de behandeling
-
De niersteenvergruizing vindt plaats in
of u een hartafwijking en/of hartgebrek heeft.
dagbehandeling. Voor de behandeling is het noodzakelijk het Voor de behandeling kan plaatsvinden is
gebruik van bepaalde medicijnen tijdelijk te
urine- en bloedonderzoek nodig. Bij het
stoppen (o.a. bloedverdunners). Uw behan-
consult met uw behandelend arts krijgt u
delend arts zal dit met u bespreken en u
formulieren mee. Na uw consult gaat u naar
adviseren. Neemt u uw medicijnen in ieder
het Afnamelaboratorium (begane grond,
geval mee naar het ziekenhuis zodat u deze
route 75). Daar levert u de formulieren in
eventueel na de behandeling kunt innemen.
2
072-270212
Vier (4) uur voor de behandeling mag u
vervoer naar huis heeft, kan de verpleeg-
niet meer eten en drinken. Als u diabetes
kundige een taxi voor u bestellen. De
patiënt bent, overlegt u dan met uw inter-
kosten hiervan zijn voor uw eigen rekening.
nist of huisarts of uw dieet moet worden aangepast.
De dag van de behandeling Voordat u de behandeling ondergaat, meldt
Bij het consult met uw behandelend arts
u zich op de afgesproken tijd bij de afdeling
heeft u een recept meegekregen voor een
Radiologie (begane grond, route 80). Daar
zetpil (pijnstilling). Deze mag u zelf op de
wordt eerst een foto gemaakt om te contro-
dag van de behandeling, voordat u naar het
leren of de ligging en de grootte van de
ziekenhuis gaat, inbrengen.
steen niet is veranderd.
Wij verzoeken u uw patiëntenkaart mee te
Na het maken van de foto meldt u zich op
nemen op de dag van de behandeling en
de polikliniek Urologie (begane grond, route
een lijstje met alle medicijnen die u ge-
92). Uw behandelend arts zal met u de foto
bruikt. Wij vragen u deze mee te nemen in
en de op uw situatie specifiek gerichte
de originele verpakking!
behandeling bespreken.
Wij adviseren u niet knellende en makkelijk
Na dit gesprek meldt u zich bij de balie van
zittende kleding te dragen en geen sieraden
de afdeling Endoscopie (eerste etage, route
te dragen en/of waardevolle spullen mee te
109), waar de vergruizing plaatsvindt.
nemen naar het ziekenhuis. Het ziekenhuis is niet aansprakelijk voor diefstal, vermis-
U gaat op de behandeltafel liggen. Met be-
sing of beschadiging van uw eigendommen.
hulp van röntgendoorlichting of echo wordt de exacte positie van de steen gezocht.
Begeleiding naar huis
Wanneer de juiste plaats is bepaald, krijgt u
Een paar uur na de behandeling kunt u weer
een soort siliconen kussen tegen uw
naar huis. In verband met mogelijke napijn
lichaam. Op het kussen zit een gelei, die in
mag u na de behandeling niet zelf een voer-
het begin koud aanvoelt.
tuig besturen en ook niet alleen naar huis. U dient zelf uw begeleiding en vervoer naar huis te regelen. Als u geen begeleiding of
3
072-270212
De gelei zorgt voor een goede geleiding
Nazorg
tussen de vergruizer en uw lichaam. Het is
Wij adviseren u veel te drinken en te bewe-
belangrijk dat het contact tussen uw
gen voor een snelle afvoer van het gruis.
lichaam en het kussen zo goed mogelijk is.
Forceert u dit echter niet. Het volledig uit-
In het kussen zit een element dat krachtige
plassen van het steengruis kan enkele
en gerichte schokgolven veroorzaakt. De
weken duren.
schokgolf verplaatst zich naar de nierstenen en vergruist de stenen tot gruis.
Bijwerkingen Het vergruizen van nierstenen is een veilige
De röntgenlaborant vertelt u wanneer het
behandeling. Zoals bij elke behandeling
vergruizen begint. Het is belangrijk dat u stil
kunnen echter bijwerkingen optreden.
blijft liggen tijdens de behandeling en rustig
-
Lichte koorts is een normaal verschijn-
blijft ademen. Tijdens de behandeling hoort
sel. Neem contact op met uw behande-
en voelt u tikken. De kracht van de tikken
lend arts als uw temperatuur hoger is
neemt toe tijdens het vergruizen. Dit kan
dan 38,5˚C.
pijnlijk aanvoelen. Als de pijn toeneemt,
-
De vergruisde steen wordt langs natuur-
waarschuwt u dan de röntgenlaborant. De
lijke weg uitgeplast. Hierdoor kunt u last
hevigheid van de schokken wordt dan aan-
krijgen van pijn of kramp in uw zij, die
gepast.
uitstraalt naar uw onderbuik (koliekpijn). Na de behandeling krijgt u een recept
De behandeling duurt ongeveer 40 minuten.
mee voor pijnstillers. -
Wanneer u pijn heeft adviseren wij u het
Na de behandeling
drinken te beperken tot één (1) liter per
Na de behandeling wordt u naar de afdeling
dag. Als de pijn hierdoor niet vermin-
gebracht ter observatie. De gruisjes kunnen
dert, neem dan contact op met uw
een koliekachtige pijn geven. Wanneer u
behandelend arts via de medewerkers
geen of nauwelijks pijn meer heeft, kunt u
van de polikliniek Urologie.
onder begeleiding naar huis. De verpleeg-
-
Het steengruis kan de binnenkant van de
kundige zal dit met u bespreken. Gemiddeld
nier licht beschadigen waardoor uw urine
is dit anderhalf (1,5) uur na de behandeling.
bloed kan bevatten. Dit wordt minder door per dag anderhalf (1,5) à twee (2) liter vocht te drinken.
4
072-270212
-
Door de schokgolven kan een bloeduit-
kleint u de kans op terugkeer van nierste-
storting ontstaan op uw huid. Dit gaat
nen.
vanzelf over. Controle Uw behandelend arts is op werkdagen van
Ongeveer twee (2) weken na de behande-
08.00 - 16.00 uur bereikbaar via de mede-
ling komt u op controle bij uw behandelend
werkers van de polikliniek Urologie op tele-
arts. Een half uur voorafgaand aan deze
foonnummer (0181) 65 83 89. Buiten deze
afspraak, meldt u zich bij de afdeling
tijden en/of bij acute situaties kunt u con-
Radiologie (begane grond, route 80). Daar
tact opnemen met de Spoedeisende Hulp
wordt een controlefoto gemaakt aan de
van het ziekenhuis, telefoonnummer (0181)
hand waarvan uw behandelend arts kan
65 87 77. Zij zijn 7 dagen per week, 24 uur
beoordelen of de behandeling succesvol is
per dag bereikbaar.
geweest.
Leefregels en adviezen
Met name bij grotere stenen komt het voor,
Om te voorkomen dat de nierstenen terug-
dat de steen niet volledig is vergruisd. Een
komen geven wij u onderstaand een aantal
herhaling van de behandeling kan dan
leefregels en adviezen.
noodzakelijk zijn.
-
Drink veel water, tussen twee (2) en drie (3) liter per dag.
Verhindering
Drink voor het slapen gaan nog wat
Als u door ziekte of om een andere reden
extra om de urine te verdunnen.
verhinderd bent en uw afspraak niet kunt
Wees zuinig met het gebruik van zout en
nakomen, meldt u dit dan zo spoedig moge-
suiker.
lijk bij de medewerkers van de polikliniek
-
Eet niet te veel vlees.
Urologie. Zij zijn op werkdagen van 08.00 –
-
Eet regelmatig citrusvruchten.
16.00 uur bereikbaar op telefoonnummer
-
Beperk het eten van groene bladgroen-
(0181) 65 83 89. In uw plaats kan dan een
ten, rabarber, chocolade, cola, thee en
andere patiënt worden geholpen.
-
noten. Hierdoor zorgt u ervoor, dat uw urine niet te geconcentreerd (en donker) wordt en ver-
5
072-270212
Tot slot Mocht u na het lezen van deze algemene informatiefolder nog vragen hebben, stelt u die dan gerust aan uw behandelend arts of de medewerkers van de polikliniek Urologie. In het Ruwaard van Putten Ziekenhuis werken wij continue aan verbetering van de kwaliteit van onze zorg. Indien u in het kader van deze behandeling suggesties heeft, geeft u dit dan aan bij uw bezoek of per mail naar
[email protected].
6
072-270212
