Het veldboeket
Leerdagboek van: ...........................................................
Bloemen in het veld Het boeket in de klas (Beschrijf het boeket. Let vooral op de vormen, grootten en kleuren van de bloemen.)
Bloemen groeien buiten (Vul de onderzoeksvragen aan met eigen vragen.) 1. Wat voor bloemen zie ik? 2. Welke kleuren hebben de bloemen? 3. Welke vormen hebben de bloemen? 4. Welke verschillen tussen de bloemen vallen me op? 5. Staan de verschillende soorten bloemen wel of niet bij elkaar? 6. … 7. … 8. …
! Gebruik de volgende bladzijden om de onderzoeksvragen te beantwoorden. Zorg ervoor dat je: • nauwkeurig antwoord geeft op de onderzoeksvragen; • schetsjes maakt van de wilde bloemen die jij gevonden hebt. (Tip: werk de schetsjes thuis of in de klas nauwkeurig uit.)
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
3
Verslag bekijken bloeiende wilde bloemen (Neem de nummers van de onderzoeksvragen over en beantwoord de vragen.) Schrijfruimte:
4
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
Tekenruimte:
Foto van de plek waar de bloemen groeien:
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
5
6
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
Allemaal namen Bloemenpaspoort (Bij het invullen van het bloemenpaspoort mag je schrijven en tekenen.) Waar heb je de bloem gevonden?
Hoe lang is de bloem?
Welke kleur(en) heeft de bloem?
Wat is de vorm van de bloem?
Hoe ziet het hartje eruit?
Hoeveel kelkblaadjes heeft de bloem?
Hoeveel kroonblaadjes heeft de bloem?
Hoeveel meeldraden heeft de bloem?
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
7
Hoe ziet de stamper eruit?
Teken de bloem nauwkeurig na:
Hoe ziet de steel eruit?
Hoe zien de blaadjes eruit?
Hoe zitten de blaadjes aan de steel?
Hoe zit de steel aan de bloem?
8
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
Teken de steel met de blaadjes nauwkeurig na:
Deze naam past bij mijn bloem:
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
9
Kenmerken bloemenfamilies Nummer vaasje
Kenmerken bloemenfamilie
Familienaam (later invullen)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
10
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
Het veldboeket in het kort Carolus Linnaeus Op 23 mei 1707 werd Linnaeus geboren in een plaatsje in Zweden. Zijn vader was dominee en woonde in een groot huis met een grote tuin. Al heel jong hield Linnaeus van bloemen en planten. Vaak hielp hij zijn vader mee de tuin te verzorgen en hij leerde veel namen van planten kennen. Toen hij oud genoeg geworden was, moest hij een studie kiezen. Zijn vader wilde graag dat hij theologie ging studeren. Maar Linnaeus wilde verder met planten. Omdat daar nog geen aparte studie voor was, ging hij geneeskunde studeren. In die studie leerde je veel over planten en hun geneeskrachtige werking. Zo werd peterselie gebruikt bij diarree en mierikswortel bij infecties aan de luchtwegen.
Carolus Linaeus
Een bloem in delen Op de tekening kun je zien uit welke delen een bloem bestaat. Uitleg bij de nummers: 1. bloemsteel 2. kelkblad 3. stamper 4. bloemblad (of: kroonblad) 5. meeldraad
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
11
Namen van planten Vorm Wist je dat planten hun naam vroeger vaak te danken hadden aan hun vorm? Ze werden dan vernoemd naar een voorwerp of een lichaamsdeel waar de plant op leek. De planten kregen een Latijnse naam die vaak heel lang was. Iedereen bedacht een naam die hij bij de plant vond passen. Zo kwam het dus dat de namen niet overal op de wereld hetzelfde waren. Wetenschappers kregen het met elkaar aan de stok omdat ze elkaar niet begrepen als ze over planten praatten. Voor Linnaeus was het duidelijk dat er orde en structuur aangebracht moest worden in de planten- en dierenwereld. De manier van Linneaus Linnaeus’ manier om planten een naam te geven, was eigenlijk erg gemakkelijk. Hij keek naar de vruchtbladen en meeldraden. Hij deelde de planten in naar het aantal, de rangschikking en de stand van de meeldraden en vruchtbladen. Zo kwam hij tot 24 klassen. Die verdeelde hij in ordes, de ordes in geslachten, en de geslachten in soorten. Op de tekening zie je de verdeling van een klasse.
soort
geslacht
soort orde geslacht
geslacht
orde
orde
Deze indeling maakte het voor wetenschappers gemakkelijker om samen te werken. De plantenindeling van Linnaeus wordt nog steeds gebruikt in de wetenschap. Twee namen Elke plant kreeg van Linnaeus twee namen: een geslachtsnaam en een soortnaam. Bij het bedenken van een naam keek Linnaeus vaak naar de vorm van de bladeren, de bloemen of de vruchten. Ook keek hij naar het land waar de bloem vandaan kwam. De namen die hij bedacht heeft, worden nog steeds over de hele wereld gebruikt. Je ziet ze ook terug in bloemen- en plantengidsen. Achter de plantennaam staat dan vaak de L. Die staat voor Linnaeus. Wanneer een andere plantkundige de plant een andere naam gegeven heeft, zet hij de afkorting van zijn naam achter de naam van de plant en zet hij de naam van de voorganger tussen haakjes.
12
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
Familienaam Planten werden ook ingedeeld in families. Je kunt het vergelijken met jouw achternaam. Die geeft aan bij welke familie je hoort. Planten hebben ook een ‘achternaam’ en horen bij een familie.
Een aantal families met hun soorten Een aantal bekende families en soorten:
Grassenfamilie
Tarwe
Haver
Maïs
Riet
Boterbloem
Dotterbloem
Ranonkelfamilie
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
13
Anemoon
Speenkruid
Kruisbloemenfamilie
Pinksterbloem
Judaspenning
Koolzaad
Vlinderbloemenfamilie
Rode klaver
14
Wikke
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
Lipbloemenfamilie
Paarse dovenetel
Witte dovenetel
Hondsdraf
Composietenfamilie
Paardenbloem
Paardenbloem (pluizenbol)
Madeliefje
Margriet
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
15
Zonnebloem
Rozenfamilie
Appelbloesem
Perenbloesem
Aardbeienbloesem
16
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
Mijn leerverhaal Mijn leerverhaal (Nauwkeurig verslag van wat ik gedaan en geleerd heb)
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten
17
(vervolg van mijn leerverhaal)
18
Het veldboeket • Exempel met Linnaeus over de ordening van wilde planten