Het renovatiepact en Woningkwaliteit minimale Vlaamse veiligheids- en kwaliteitsnormen voor woningen
Waarom Vlaamse veiligheids en kwaliteitsvereisten voor woningen? • Art. 23 Grondwet: recht op behoorlijke huisvesting • Art. 3 VWC: iedereen heeft recht op een woning van goede kwaliteit
Waar vind je de Vlaamse veiligheids en kwaliteitsvereisten voor woningen? • Art. 5 VWC: opsomming van de hoofdcategorieën, vb: • • • • • •
Stabiliteit Vocht Veilige elektrische installaties Minimale oppervlakte Mogelijkheid om te verwarmen Mogelijkheid om te verluchten
• Specifieke normen in technische verslagen
De Vlaamse veiligheids en kwaliteitsnormen voor woningen • Absolute minimumnormen! • Voor alle bestaande woningen! Geen grote luxe, maar veilige en gezonde woningen met basiscomfort…
Het technisch verslag • Checklist van gebreken, gekoppeld aan strafpunten • 4 categorieën categorie I
II
III
IV
1
3
9
15
• 15 punten = ongeschikt • Veiligheids- en gezondheidsrisico = onbewoonbaar
Het technisch verslag • Gebreken van cat. IV (15 punten)
• Gebreken van cat. III (9 punten)
Het technisch verslag • Gebreken van cat. II (3 punten)
• Gebreken van cat. I (1 punt)
Het technisch verslag en dakisolatie • Minimale dakisolatienorm R ≥ 0,75 m²K/W(3-4 cm) voor alle zelfstandige woningen • In werking vanaf 1 januari 2015
Wie bewaakt de woningkwaliteit? Burgemeester & Wonen-Vlaanderen • Administratieve procedure tot ongeschikt-, onbewoonbaar- en overbewoondverklaring • Na klachten of op eigen initiatief • Besluit • Heffing • Recht van voorkoop • Sociaal beheersrecht
Wie bewaakt de woningkwaliteit? Vlaamse Wooninspectie • Strafrechtelijke procedure • Optreden o.b.v. prioriteiten • Herstelvordering, bevel tot herstel • Geldboete en gevangenisstraf
Het conformiteitsattest • Alleen als: • De woning minder dan 15 punten scoort • Niet onbewoonbaar is (geen risico’s) • Voldoet aan de rookmeldersverplichtingen
• Uitgereikt door: • Burgemeester (al dan niet tegen vergoeding) • Wonen-Vlaanderen (gratis)
• Geldigheidsduur: • 10 jaar • VR of gemeente kunnen kortere termijn vaststellen
Het conformiteitsattest • Standaard niet verplicht, maar: • Gemeente kan het verplicht stellen • Nodig om besluit ongeschikt/onbewoonbaar op te heffen
• Niet louter informatief, want gekoppeld aan sanctionerend instrumentarium.
Het Grote Woononderzoek 2013: enkele resultaten GWO 2013:
• face-to-face bevraging (10.000 huishoudens) én woningschouwing (5000 huishoudens) • Mogelijkheid om kenmerken woning te koppelen aan kenmerken huishouden • Enkel domiciliewoningen • Schouwing inwendig en uitwendig • Methode gebaseerd op technisch verslag conformiteitsonderzoek
Het Grote Woononderzoek 2013: enkele resultaten Evolutie van het comfort
* ** ***
Geen klein comfort: een van de kenmerken van klein comfort ontbreekt Klein comfort: stromend water in de woning, wc met waterspoeling, badkamer of douche Middelmatig comfort of beter: klein comfort, centrale verwarming
Het Grote Woononderzoek 2013: enkele resultaten
Het Grote Woononderzoek 2013: enkele resultaten
* Ontoereikende kwaliteit = score ≥ 15 op de indicator van de technische woningkwaliteit (vergelijkbaar met ongeschikt volgens technisch verslag)
Het Grote Woononderzoek 2013: enkele resultaten
Het Grote Woononderzoek 2013: enkele resultaten Aandeel woningen met een structureel ontoereikende kwaliteit… Ontoereikende kwaliteit
100 90
80
Naar bouwperiode
70
60 % 50
40 27
20
20
16
4
0
10
10 0
voor 1945
1946-1960
1961-1980
1981-2000
na 2000
eigenaar
100
100
90
90
80
private huurder
sociale huurder
80
Naar huishoudtype
70
60
20
24
21
20 5
44
33
30
23
13
10
30
47
% 50
42 37
30
% 50 40
Naar deelmarkt
60 46
40
70
Structureel ontoereikende kwaliteit
90
80 70
100
Naar graad van verstedelijking
60
47
% 50 40
41 32
31 19
43
42
37
35
31
30 14
10
9
10
20
14
16
14
11
14
10
0
0 alleenstaand
eenoudergezin
koppel zonder kind
koppel met kind
Grootstedelijk
Regionaalstedelijk
Kleinstedelijk Overgangsgebied
Platteland
Het Grote Woononderzoek 2013: enkele resultaten Profiel van de deelmarkten naar leeftijd van de referentiepersoon
naar inkomensgroep 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
1ste quintiel 2 3 4 5de quintiel Totaal
Eigenaar
Private huurder
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
Sociale huurder
18-34 jaar 35-44 45-64 65 en ouder
Totaal
naar gezinstype
Eigenaar
Private huurder
Sociale huurder
naar activiteitstatus van de referentiepersoon
100%
100%
80%
80%
Tewerkgesteld
Alleenstaand 60%
Eenoudergezin
40% 20%
Koppel zonder kind
40%
Koppel met kind
20%
Andere
0% Totaal Eigenaar Private Sociale huurder huurder
60%
(Brug)pensioen Werkloos Ziek/arbeidsongeschikt
0% Totaal Eigenaar Private Sociale huurder huurder
Overige
Het Grote Woononderzoek 2013: enkele resultaten Energie-aspecten (obv bevraging) Isolatie • Isolatie van de Vlaamse woningen : isolerend glas (77%), dak (70%), leidingen (51%), muren (45%), vloer (31%) • Alle types toegenomen 2005-2013 • Minder isolatie bij huurwoningen, woningen gebouwd voor 1970, woningen van ouderen, gepensioneerden, lager opgeleiden, lagere inkomens en niet-werkenden
EPC • • • •
Slechts 39% van de huurders kent het EPC (45% privaat, 20% sociaal) Gebruik EPC bij verhuring: 42% Gebruik EPC bij woningkeuze: eigenaars 39%, huurders 10% EPC wordt quasi niet gebruikt bij de onderhandeling over aankoop- of huurprijs
Het renovatiepact en woningkwaliteit Woningkwaliteit is ruime benadering, met aandacht voor: • • • •
Structureel veilige en gezonde woningen Verbeteren technische installaties Minimaal comfortniveau Energiezuinigheid (dakisolatie)
Aandacht voor link met RO: verdichting, opsplitsing, herbestemming, optimaliseren ruimtegebruik…
Het renovatiepact en woningkwaliteit • Woonbeleid = doelgroepenbeleid met bijzondere aandacht voor de meest kwetsbaren • Vereisten uit de Wooncode moeten absolute minimumnormen blijven • Druk op krappe huurmarkt vermijden • Sanctionerend instrumentarium
• Indien nieuwe normen: realistisch tijdspad voorzien voor eigenaar/verhuurder
Het renovatiepact en woningkwaliteit Regeerakkoord: nieuwe kwaliteitsnormen voor: • Hoogrendementsglas • Muurisolatie, • Hoogrendementsverwarming
Maar: • • • •
Niet geconcretiseerd in beleidsnota Wonen Interpretatie? Alternatief: E-norm Flankerende maatregelen belangrijk: eerst stimuleren en later pas sanctioneren
Het renovatiepact en woningkwaliteit EPC verplicht bij verkoop / verhuur Conformiteitsattest niet verplicht Afstemming ifv woningpas? • Biedt beeld op huidige woningkwaliteit, bouwfysische staat én energiezuinigheid • Duidelijkheid over gewenste situatie woningkwaliteit, bouwfysische staat én energiezuinigheid ( BEN) • In beginperiode louter informatief/sensibiliserend CA is daartoe niet beperkt!
Het renovatiepact en de huursector • Private huursector
• Wetenschappelijk onderzoek over woninghuurwet lopend • Profiel private verhuurder: 95% particuliere verhuurders (4% bedrijven en vennootschappen) • • • •
42% maakt gebruik van bemiddeling (immo of SVK), tov 30% in 2005 64% verhuurt maar 1 woning (gemiddelde = 2) 75% ouder dan 44 jaar, 1/3 ouder dan 64 Zelfstandigen oververtegenwoordigd (23%)
• Krapte huurmarkt niet verder onder druk zetten
• Sociale huursector
• Traditioneel sterk ingezet op nieuwbouw • Inhaalbeweging voor bestaand patrimonium opgestart
• SVK sector
• Huren op private huurmarkt en verhuren aan sociale huurders • Verplicht conformiteitsonderzoek vóór inhuurname
