Ogen
Thema
Het oog wil ook wat Voor velen is goed kunnen zien de gewoonste zaak van de wereld. Maar dat geldt niet voor iedereen. Wat zijn de meest voorkomende oogproblemen? Bijziend of verziend Van elke tien Nederlanders zijn er vier bijziend; die kunnen dus niet goed zien in de verte. Op de tien Nederlanders is er één verziend; die kan dus dichtbij niet goed zien. Een deel van die bijzienden en verzienden heeft astigmatisme. Als dat niet wordt gecorrigeerd, ziet men eigenlijk alles als in een lachspiegel.
Staar: soort mist over het hele gezichtsveld Staar komt veel voor: de ooglens is dan troebel. Dit kan komen door ouderdom of een ongeval. Als u diabetes hebt, kan die vertroebeling sneller gaan. De oogarts kan staar makkelijk vaststellen en verhelpen: bij een staaroperatie wordt de troebele lens vervangen door een kunstlens.
Macula degeneratie: (ge)zicht valt juist eerst in het centrum uit U kunt het zo zien: in het oog zit een filmrolletje dat over de datum raakt. Of: u kunt geen foto van 10 MB meer maken, maar nog maar van 0,5 MB. Er is een vorm van macula degeneratie die langzaam verloopt en er is een snelle variant. De snelle, natte vorm kan zo worden behandeld, dat deze verandert in de langzame, droge vorm.
Diabetes retinopathie: blinde vlekjes verspreid over het hele gezichtsveld Diabetes kan bloedvaten in allerlei organen beschadigen, dus ook de heel kleine bloedvaatjes in uw netvlies. Daardoor kunt u langzamerhand slechter gaan zien. Daarom worden bij mensen met diabetes één- tot tweejaarlijks de netvliezen gecontroleerd.
Glaucoom: (ge)zicht valt eerst in de randen uit, vaak ongemerkt Bij glaucoom is de oogzenuw beschadigd door een te hoge druk in de oogbol. Hierdoor krijgt iemand blinde vlekken aan de rand van het gezichtsveld. Hij of zij ziet bijvoorbeeld rechtsonder niets. Dat heeft men vaak niet door, omdat de hersenen die blinde vlek invullen met wat ze verwachten. Dat is riskant, want men ziet dan bijvoorbeeld bij het autorijden de kinderen niet die langs de kant van de weg spelen. Mensen kunnen merken dat ze deze aandoening hebben doordat ze vaker tegen een deur aanlopen of iets dergelijks.
Download gratis de Zien app Als u goed kunt zien, is het vaak lastig om u voor te stellen wat iemand met een bepaalde oogaandoening kan zien. Met de Zien app van Bartiméus kunt u zelf zien wat iemand ziet die een beetje of juist heel veel last heeft van een bepaalde oogaandoening.
leef!
13
Jan-Tjeerd de Faber, oogarts
Oogarts
‘Sterretjes koud vuur? Dat is een fabeltje. Met de punt van zo’n brandend sterretje kun je een gat in een wijnfles branden. We adviseren om bij het afsteken van vuurwerk een vuurwerkbril te dragen. Ook als je een gewone bril draagt, want de (glas) scherven van een gewone bril kunnen een oog kapot maken. Zo’n vuurwerkbril voorkomt de meeste oogproblemen. Vuurwerkbrillen zijn verkrijgbaar in veel ziekenhuizen bij de afdeling oogheelkunde, bij veel opticiens en bij vuurwerkverkooppunten.’
Jan-Tjeerd de Faber, oogarts Het Oogziekenhuis Rotterdam
Toen ik in haar fel blauwe ogen keek, was ik verloren ‘Als oogarts gaat het in mijn werk de hele tijd om ogen. In m’n vrije tijd kan ik dat niet uitzetten. Of ik nou in de tram ben of in de supermarkt, ik zie meteen of iemand bijvoorbeeld een beetje scheel kijkt'. Even bij de opticien langs Als u niet goed kunt zien, is het makkelijk om even bij de opticien langs te gaan. Hij of zij kan vaststellen of het probleem met een bril of contactlenzen te corrigeren is. Vrijwel iedereen heeft na zijn 45e een leesbril nodig. De opticien kan ook constateren dat er iets anders aan de hand is. Zo nodig kan hij dan doorverwijzen naar een oogarts.
Bril, lenzen of laseren? Als u een ‘brilafwijking’ hebt, kunt u met een bril of contactlenzen weer optimaal zien. Oogartsen vinden een laserbehandeling ook een veilige en betrouwbare manier: als het om hun eigen ogen gaat, kiezen oogartsen zeven keer zo vaak voor laseren als de gemiddelde Nederlander. Zelf wil ik geen laserbehandeling. Dan heb ik geen bril meer nodig om in de verte te kijken, maar juist wel een leesbril. Dat zou me dus niet veel voordeel opleveren.
40+? Laat uw oogdruk opmeten! Mensen van boven de veertig hebben een grotere kans op glaucoom. Van glaucoom merkt u zelf vaak niks. Als u boven de veertig bent, is het aan te raden om bij de opticien uw oogdruk te laten opmeten. Als uw oogdruk hoog is, kan de opticien u doorverwijzen naar een oogarts. Die kan dan vaststellen of u glaucoom hebt of niet. Als u glaucoom hebt, is er behandeling mogelijk, maar de schade die al is ontstaan kan niet worden hersteld.
tekst: Fred Verdult. fotografie: Marjolein Annegarn
Mooiste ogen De mooiste ogen die ik ooit heb gezien zijn die van mijn vrouw. Toen ik in haar fel blauwe ogen keek, was ik verloren. Ik ben op oudejaarsdag dertig jaar met haar getrouwd, maar ik kan dan geen vrij nemen.
Prachtig vuurwerk Vuurwerk is natuurlijk prachtig. Ik kan me nog herinneren dat ik als kind naar het vuurwerk op Koninginnedag keek. Het is een van de mooiste schouwspelen die je kunt zien. Helaas is het voor te veel mensen het laatste dat hun oog ziet. Elke Oud en Nieuw krijgen ruim twintig mensen in Nederland een
blind oog en moeten meer dan 250 mensen aan hun oog worden behandeld. Dat is wel een heel hoge prijs voor een feestelijke avond.
Omstanders De helft van de slachtoffers heeft niet zelf vuurwerk afgestoken. Als een vuurpijl niet recht omhoog gaat of als er veel wind staat, dan kan hij zo je overbuurman raken.
Illegaal vuurwerk Er komt steeds meer illegaal vuurwerk en dat levert extra gevaar op. Soms is dat bedoeld voor professioneel gebruik en zit er een kort lontje aan dat binnen een seconde ontploft. Maar er gebeuren ook veel ongelukken met legaal vuurwerk.
Spoelen Als u buskruit in uw oog krijgt, dan moet er dat zo snel mogelijk uit, want verbrand vuurwerk is net zo giftig als gootsteenontstopper. Snel spoelen met water dus en dan meteen naar het ziekenhuis.
Gevaarlijke cocktail Oud en Nieuw levert een heel gevaarlijke cocktail op van adrenaline, testosteron, alcohol en buskruit. Oogartsen pleiten voor een verbod op het afsteken van vuurwerk door consumenten. Er zijn weinig landen waar consumenten zo veel vuurwerk afsteken als in Nederland. Juist omdat in Nederland maar één dag per jaar vuurwerk mag worden afgestoken, is het een hype. In andere landen wordt het veel minder gedaan, omdat het altijd mag of juist helemaal nooit. In België geven ze hun geld liever uit aan champagne en lekker eten. Als in een ander land de kans op een ongeluk zo groot zou zijn als in Nederland met Oud en Nieuw, dan zou er voor dat land een negatief reisadvies worden afgegeven. Het zal nog wel even duren, maar ik verwacht dat er een verbod op consumentenvuurwerk komt. Dan kan ik met een gerust hart met pensioen!
leef!
15
Wist u dat? Met verschillende lasertechnieken kunnen bijziendheid, verziendheid en cilindrische afwijkingen worden genezen. De resultaten zijn over het algemeen goed en blijvend. Toch durft lang niet iedereen een operatie aan. Leef! behandelt feiten en fabels over het laseren van ogen. Feit:
Bij een ooglaserbehandeling wordt de vorm van het hoornvlies aangepast Bij een ooglaserbehandeling worden met behulp van laserstralen microscopisch kleine deeltjes weefsel van het hoornvlies geschraapt. Hierdoor wordt de vorm van het hoornvlies aangepast om de juiste lichtbreking te realiseren. Dit wordt ook wel refractieve oogchirurgie genoemd. Dankzij een laserbehandeling worden afwijkingen zoals bijziendheid, verziendheid en astigmatisme verholpen. Met blijvend resultaat. Een ooglaserbehandeling is een van de meest toegepaste refractieve behandelingen.
Feit:
Er zijn verschillende ooglaserbehandelingen
tekst: Arwen Kleyngeld
Er zijn verschillende laserbehandelingen. Bij Lasik wordt met de laser een flinterdun flapje gemaakt in het hoornvlies. Vervolgens wordt de brilsterkte gecorrigeerd. Het flapje wordt teruggelegd. Het oppervlak heelt direct en het zicht is direct goed. De meeste oogafwijkingen kunnen met deze techniek worden behandeld. Bij de Lasek laserbehandeling wordt het meest oppervlakkige, beschermende cellaagje (epitheel) verwijderd. De laserbehandeling vindt daarna plaats op het onderliggende hoornvliesweefsel. Het duurt twee tot vier weken totdat het zicht volledig goed is. Lasek is bedoeld voor mensen die door een te dun hoornvlies of andere medische redenen niet in aanmerking komen voor een Lasikbehandeling. Het is dan namelijk niet mogelijk om een flapje te maken in het hoornvlies, zoals bij Lasik gebeurt. De methode is iets pijnlijker en het duurt langer totdat het resultaat is bereikt, maar de kans op complicaties is kleiner.
16
leef!
Fabel:
Ooglaseroperaties zijn honderd procent veilig Ooglaseroperaties zijn heel veilig, het gaat in bijna alle gevallen goed. Maar helaas, er is geen volledige garantie op succes, er bestaat altijd een kleine kans dat er iets mis gaat. Mogelijke complicaties, die overigens weinig voorkomen, zijn verhoogde oogdruk, overgevoeligheid voor licht, littekenvorming of een infectie. De complicaties zijn over het algemeen wel te behandelen. Laseroperaties worden nu ruim twintig jaar internationaal uitgevoerd. Uit de opgedane ervaring blijkt dat het hoornvlies zich goed en stabiel herstelt. Er zijn geen nadelige effecten ontdekt.
Feiten en fabels over ogen laseren
Feit en fabel:
Na een laserbehandeling kan de bril voor altijd weg Nadat je een laserbehandeling hebt ondergaan kun je in principe weer goed zien zonder hulpmiddelen. Het resultaat is blijvend. Heel soms neemt het effect na een tijdje af. Waarschijnlijk is een leesbril op latere leeftijd, net als bij de meeste mensen, nog gewoon nodig. Bij ongeveer één op de twintig mensen is een aanvullende behandeling nodig om een optimaal resultaat te garanderen.
Feit:
Verziendheid, bijziendheid en astigmatisme zijn goed te behandelen Er zijn verschillende afwijkingen aan het gezichtsvermogen die met een laserbehandeling goed te genezen zijn. Mensen die bijziend zijn, zien dichtbij goed, maar veraf slecht. Het hoornvlies is te bol of het oog te lang, waardoor binnenvallende stralen te sterk worden gebroken. Bij verziendheid is het hoornvlies te plat of het oog te kort, waardoor binnenvallende stralen te zwak worden gebroken. Veraf is duidelijker dan dichtbij. Bij een cilinderafwijking (astigmatisme) is de bolling van het hoornvlies in één richting vlakker dan in de andere. Dit geeft problemen met zowel dichtbij als veraf zien. Astigmatisme komt vaak voor in combinatie met verof bijziendheid. Al deze afwijkingen zijn goed te corrigeren met een ooglaserbehandeling.
Fabel:
Ogen laseren is heel pijnlijk De laserbehandeling vindt plaats onder lokale verdoving door middel van oogdruppels en is dus vrijwel pijnloos. Wel kunt u een bepaalde handeling voelen als een onaangename druk. Na een Lasik behandeling kunnen patiënten enkele uren last hebben van een pijnlijk gevoel. Bij de Lasek behandeling hebben patiënten over het algemeen enkele dagen last van napijn. De ogen kunnen ook nog lichtgevoelig, vochtig en geïrriteerd zijn.
Fabel:
Ooglaseren kan het beste voordelig in het buitenland gebeuren De Nederlandse vereniging van oogartsen raadt patiënten aan om ogen niet in het buitenland te laten laseren. In het buitenland is niet altijd duidelijk welke regels worden gehanteerd en of er toezicht is. In Nederland zijn er strenge normen en kwaliteitseisen. Ook hebben Nederlandse oog-
artsen een certificeringsysteem. Artsen die aan bepaalde eisen en regels voldoen krijgen een certificaat. In Nederland is het slagingspercentage van ooglaseroperaties heel hoog.
Fabel:
Ogen laseren is voor iedereen mogelijk Bij ooglaseroperaties wordt er meestal een leeftijdsgrens gehanteerd. In principe is de operatie geschikt voor mensen tussen de 18 en 65 jaar. Ook mensen met een hoge sterkte, min acht tot min tien, kunnen worden behandeld. Een cilindrische afwijking is over het algemeen geen belemmering. In sommige gevallen is een behandeling af te raden of niet mogelijk. Dat is in geval van suikerziekte, glaucoom, zwangerschap en borstvoeding, netvlies- of hoornvliesafwijkingen, bindweefselziekten of een lui oog.
Feit:
Ogen laseren is duur Het laseren van ogen is best duur. Dat komt door de technologie, deskundigheid, voorbereiding en nazorg. De prijzen voor het laseren van ogen verschillen sterk per kliniek. Niet de prijzen maar de deskundigheid van de arts en laserapparatuur zijn belangrijk voor een goed eindresultaat. Het is daarom belangrijk om vooral daar naar te kijken, en pas in de tweede plaats prijzen te vergelijken. Veel zorgverzekeraars vergoeden een klein deel van de laserbehandeling.
leef!
17
Op bezoek Giel Jansen, apotheker Service Apotheek Zenderpark in IJsselstein, Utrecht
In het oog druppelen is lastiger dan velen denken Er is zo veel verschil tussen apotheken. U zou eigenlijk gewoon even bij ons langs moeten komen om de sfeer te proeven; onze Service Apotheek heeft een warme uitstraling. Huisartsen Het is praktisch voor een patiënt dat we met huisartsen en andere zorgverleners in één gebouw zitten. Dat maakt ook dat we met die zorgverleners een goede band hebben, zodat we elkaar makkelijk even een vraag kunnen stellen. We krijgen van nieuwe patiënten vaak te horen dat we verder gaan dan ze gewend zijn. We proberen nét een stapje extra te zetten, door mee te denken en dingen tot op de bodem uit te zoeken.
tekst: Fred Verdult. fotografie: Marjolein Annegarn
Druppelen Als een patiënt voor het eerst oogdruppels of oogzalf krijgt, geven we goede instructie. In het oog druppelen is lastiger dan velen denken. Je bent namelijk snel geneigd om meteen met je ogen te knipperen. We geven ook altijd de uitleg op papier mee, zodat iemand het thuis nog eens rustig na kan lezen. We raden aan om na het druppelen zeker een halve minuut de ooghoek dicht te drukken, anders komt het middel via die ooghoek in de rest van het lichaam en kan het eerder tot bijwerkingen leiden, zoals sufheid.
Verbinding maken Het allerleukste deel van m’n werk is om echt verbinding te maken met een patiënt. Als iemand me zijn of haar probleem vertelt en als het mij lukt om met een goede oplossing te komen, word ik daar blij en dankbaar van. Zo hebben we de arts van een patiënt voorgesteld om de medicatie te veranderen en sindsdien heeft die patiënt geen last meer van jeuk.
18
leef!
Bacterievrij Vrijwel alle geneesmiddelen in de apotheek komen kanten-klaar uit de fabriek, maar er zijn enkele middelen die we in onze Service Apotheek bereiden. Ook maken we de geneesmiddelen die steriel bereid moeten worden voor andere apotheken in de regio. Infuusvoeding bijvoorbeeld. Als ik daarmee bezig ben, realiseer ik me heel goed dat het van levensbelang is dat ik m’n hoofd er goed bij houd. We werken in een speciale steriele ruimte en er zijn tal van controles die ons ervan verzekeren dat de bereiding foutloos is en het geneesmiddel absoluut bacterievrij is.
apotheker en klant aan het woord
Anneke Post-Baron
Het mooiste dat ik ooit heb gezien? Zonsondergang op Texel! Ik ging als kind altijd al met m’n ouders naar Texel. Ik vind het een heerlijk eiland. Nu ga ik er elk jaar met m’n man naartoe. Hij is niet zo’n strandganger, maar ik vind het prachtig om vanaf de duinen naar de ondergaande zon te kijken. Mijn werk als boekhoudster Ik vind mijn werk erg belangrijk. Ik doe de planning en boekhouding van onze eigen autorijschool en ik werk twee dagen bij de Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten.
Schilderen als rustpunt Boekhouden vind ik heerlijk, maar ik wil daarnaast iets creatiefs doen. Ik ben 23 jaar bloembindster geweest, maar nu ga ik elke woensdagavond schilderen. Ik ben nog een beetje zoekende. Ik ben wel trots op de koe die ik geschilderd heb, maar ik maak vooral abstracte werken. Met zo’n druk leven is het heel fijn om elke week een rustpunt te hebben. Kijk maar eens op www. annekebaron.nl.
Ik kon bijna niks meer zien Ik heb vanaf mijn dertiende reumatoïde artritis. En ik draag altijd al een bril. Een jaar of zeven geleden kon ik plotseling bijna niks meer zien. Ik ging eerst naar de opticien, maar het lag niet aan mijn bril. De diagnose was regenboogvliesontsteking. Het was een heftige periode. Ik was bang dat ik m’n werk niet kon blijven doen. Uiteindelijk bleek dat die chronische oogontsteking werd veroorzaakt door de ziekte van Bechterew.
Oogdruppels niet meer vergoed Nu gebruik ik elke week een injectie tegen m’n oogontsteking en dit middel werkt ook tegen de reuma. Ik gebruik elke dag twee soorten oogdruppels. Vorig jaar werden die druppels ineens niet meer vergoed door de zorgverzekering. Het was wel even zoeken voordat ik weer de juiste druppels had die wél gedeeltelijk worden vergoed. Ik kom dus geregeld in Service Apotheek Zenderpark. De apotheek is zeer klantvriendelijk. Als er iets is, springen ze voor me in de bres of zoeken ze iets uit.
Ik kan er goed mee leven Ik kan in de verte niet meer zo scherp zien als vroeger, maar daar kan ik goed mee leven. Helaas kan ik slecht tegen fel licht. Ook als het bewolkt is, draag ik vaak een zonnebril en een pet. Maar ik hoop nog vele zonsondergangen op Texel te zien!
leef!
19
Thema
Een vuiltje in het oog en meer... Oogarts via internet Als u klachten hebt aan uw ogen en nog niet naar een dokter bent geweest kunt u gebruik maken van een virtuele oogarts. De virtuele oogarts is een programma, ontworpen door de ervaren oogarts Eric Feron. Het programma is makkelijk in gebruik. Door het online beantwoorden van een aantal algemene en een aantal specifieke vragen krijgt de virtuele oogarts inzicht in de klachten. Vervolgens krijgt u advies over een mogelijke oorzaak van de klachten en eventuele vervolgstappen. Hoewel de virtuele oogarts geen diagnose kan stellen, is het een goede manier om informatie te krijgen over de aard en ernst van uw oogklachten. Meer weten? www.virtueleoogarts.nl
Kleur ogen
tekst: Arwen Kleyngeld
De iris bepaalt de kleur van de ogen. Hoe die kleur is ligt aan de hoeveelheid pigmentatie die de iris bevat. Er zijn drie hoofdkleuren voor ogen, namelijk bruin, blauw en groen. Bruine ogen bevatten grote hoeveelheden pigment. Er zijn verschillende kleurschakeringen mogelijk. Het bruine gen is dominant en bruine ogen komen het meeste voor. In veel werelddelen is het de enige oogkleur. Ongeveer acht procent van de wereldbevolking heeft blauwe ogen. Blauwe ogen komen over het algemeen voor in Europa en in landen met een populatie van Noord-Europese afkomst zoals Canada, de Verenigde Staten, Australië en Zuid-Afrika. Blauwe ogen bevatten weinig pigment.
20
leef!
Groene ogen zijn het meest zeldzaam. Ze bevatten weinig pigment. Ze komen in het Westen vaak voor bij mensen met blond of rood haar, maar komen het meest voor in het Midden-Oosten, Saoedi-Arabië, Iran, Pakistan en India, bij mensen met donker haar.
Oogdruppelen Oogdruppelen is een kunst apart. Op een goede manier druppelen bevordert de genezing. Apotheker Harm Geers van De Bennekomse Service Apotheek: ‘Niet iedereen weet hoe oogdruppels goed gebruikt moeten worden. Daarom geven we instructie in de apotheek. Het is belangrijk om de druppel zachtjes in het gootje onder het oog te druppelen,
zonder het oog aan te raken. Druk vervolgens de traanbuis aan de onderbinnenzijde van het oog voorzichtig dicht. Hiermee kunt u voorkomen dat de oogdruppel via de traanbuis wordt weggespoeld. Probeer niet te knipperen, want daarmee kan de druppel weer uit het oog spoelen. Meestal is één druppel voldoende, heel soms schrijft een arts meerdere druppels voor. Als u twee verschillende soorten druppels gebruikt, moet er een tijdsperiode van minimaal vijf minuten zijn tussen het druppelen. Anders spoelt de tweede druppel de eerste weg. In de apotheek zijn verschillende hulpmiddelen te verkrijgen die het goed toepassen van oogdruppels makkelijker maken.’
Ogen
Een vuiltje in het oog Last van een vuiltje in het oog? Soms kan er een klein object aan de buitenkant van het oog zitten. Een vuiltje aan de binnenkant van het onderooglid traant er meestal vanzelf uit of kan met een nat wattenstokje worden weggeveegd. Vuiltjes onder het bovenooglid geven vaak meer last omdat ze bij elke knipperbeweging over het hoornvlies krassen. Soms gaat het oog tranen en spoelt het vuiltje weg. Knipperen, aan het ooglid trekken of spoelen met water kan soms helpen. Als dit niet helpt zal een arts het ooglid moeten omklappen om het vuiltje te kunnen verwijderen. Ook vuiltjes die vastzitten op het hoornvlies kunnen het beste door een arts worden verwijderd.
Ogen en ouder worden Als mensen ouder worden, krijgen ze vaak last van kwaaltjes. Een daarvan is dat mensen dingen die dichtbij zijn slechter gaan zien, ze worden verziend. De reden hiervoor is dat de ooglens bij het ouder worden groter, dikker en minder elastisch wordt. Hierdoor kan de lens zich niet goed accommoderen. De lichtstralen vallen niet goed meer op de lens, maar vallen erachter. Ook lenstroebeling is een onderdeel van het verouderingsproces. Omdat de lens troebel wordt, vangt het oog minder licht op. Hierdoor wordt het lastiger om details te onderscheiden. Een andere oogaandoening die vaker voorkomt bij het ouder worden is glaucoom. Bij glaucoom is de druk in het oog te hoog, omdat vloeistoffen die in het oog worden gevormd niet meer goed worden afgevoerd. Dit is schadelijk voor de oogzenuw, die informatie van het netvlies naar de hersenen verstuurt. Hierdoor kunnen storingen in het gezichtsvermogen en een vernauwing van het gezichtveld ontstaan. Zonder behandeling kan glaucoom zelfs blindheid tot gevolg hebben.
Wist u dat: • Mensen knipperen gemiddeld elke 6 seconden met hun ogen. Vrouwen knipperen vaker met hun ogen dan mannen. Mensen met lichte ogen knipperen ook vaker met hun ogen dan mensen met donkere ogen. Waarschijnlijk komt dat omdat deze mensen sneller last hebben van droge ogen. Met het knipperen wordt er traanvocht over de ogen verdeeld. • Ogen groeien tot aan de puberteit, daarna niet meer. Neus en oren groeien langer door. • Acht procent van alle mannen is kleurenblind. De meest voorkomende afwijking is het niet uit elkaar kunnen houden van rood en groen. Slechts één op de 250 vrouwen is kleurenblind. • Ongeveer de helft van de volwassen Nederlanders draagt een bril of contactlenzen. • Het is niet mogelijk om te niezen met de ogen open. • Rode ogen op de foto? Eigenlijk zie je het netvlies. Meestal worden deze foto’s gemaakt met flitslicht in een donkere ruimte. De pupillen van de ogen staan wijd open. Met de plotselinge flits krijgen de bloedvaten achterin de oogbol veel licht te verwerken, wat ze weer terugkaatsen naar de camera.
leef!
21
Informatie
12-17 november 2012 Diabetesweek bij uw Service Apotheek Uw Service Apotheek staat in deze week, nog meer dan anders, in het teken van diabetes. Met veel voorlichting en speciale activiteiten voor mensen met diabetes, zoals een metingcontrole. Hebt u het gemist? Geen nood, ook buiten deze week kunt u met al uw vragen over diabetes bij uw Service Apotheek terecht.
diabeWist u dat u voor al uw Service teshulpmiddelen naar uw Apotheek kunt gaan? Denk hierbij aan: n op voorraad • Teststrips (vele merke g in huis) en anders binnen een da naalden• Lancetten, naaldjes, containers • Startpakketten • Reservebatterijen
22
leef!
Thema
Ogen
Wat kan Service Apotheek voor u betekenen? Iemand zand in de ogen strooien Iemand de ogen openen Iets voor ogen houden Je ogen de kost geven Iemand ergens de ogen mee uitsteken Zo zijn er nog tal van spreekwoorden die betrekking hebben op ogen. Het zijn in ieder geval belangrijke zintuigen waar je zuinig op moet zijn. Geen wonder dan ook dat artsen direct een oogcontrole laten uitvoeren zodra iemand de diagnose diabetes krijgt. Want diabetes kan op den duur tot blindheid leiden door beschadiging van de kleine bloedvaatjes in het netvlies. Waar vroeger diabetes een van de belangrijkste oorzaken was voor blindheid in de Westerse wereld wordt er tegenwoordig gelukkig vroegtijdig en goed gecontroleerd. Hierdoor komt blindheid door diabetes steeds minder vaak voor.
Uw Service Apotheek kan u het volgende aanbieden: • Handige druppelinstructies. • Indien gewenst een persoonlijke druppelinstructie (ook als u niet zelf kunt druppelen, maar het door een ander laat doen). • Hulpmiddelen om het druppelen te vergemakkelijken. Als Service Apotheek kunnen wij niet veel betekenen bij deze oogcontroles. Waar wij u wel bij kunnen helpen is het gebruik van oogdruppels. Er bestaan allerlei verschillende oogdruppels. De ene druppel is bedoeld voor een tijdelijke oogontsteking, de andere moet continu gebruikt worden om bijvoorbeeld de oogboldruk te verlagen bij glaucoom. Ook al moet de ene druppel misschien slechts voor een paar dagen gebruikt worden en de ander misschien jaren, voor allebei geldt dat de druppel wel zijn werk moet kunnen doen. En dat valt niet altijd mee. U herkent het vast wel. Enigszins trillend houdt u het oogdruppelflesje boven uw oog en wanneer u denkt dat uw oog even niet knippert, druppelt u mis! De druppel komt niet in het oog terecht. Hiermee kunnen wij u helpen.
Nog een paar tips van uw apotheker… • • • •
•
Een nat washandje geeft rust aan geïrriteerde ogen. Een oogzalf wordt makkelijker vloeibaar als de tube eerst een minuutje in de hand wordt gehouden. Als u meer dan één soort oogdruppels gebruikt, wacht dan vijf minuten tussen het druppelen. Oogdruppels zijn na openen beperkt houdbaar; meestal maar een maand. Noteer daarom de datum van openen op het flesje. En … hebt u moeite met de kleine lettertjes van de bijsluiter. Wij leggen het u graag uit.
Wilt u meer tips of uitleg bij het gebruik van oogdruppels? Of hebt u vragen? Kom langs bij uw Service Apotheek. leef!
23
